You are on page 1of 189

Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

СОДРЖИНА

ВОВЕД ...................................................................................................................................... 6
1. СТАРТУВАЊЕ НА АПЛИКАЦИЈАТА ............................................................................. 7
1.1. НАЈАВУВАЊЕ НА АПЛИКАЦИЈАТА ............................................................. 8
1.2. ОСНОВНО МЕНИ НА АПЛИКАЦИЈАТА ...................................................... 10
1.3. ИСКЛУЧУВАЊЕ НА АПЛИКАЦИЈАТА ........................................................ 10
2. СИСТЕМ ЗА ПОМОШ ВО АПЛИКАЦИЈАТА .............................................................. 11
3. ОПШТИ ПОИМИ ЗА АПЛИКАЦИЈАТА ....................................................................... 13
3.1. ИЗБОР ОД МЕНИТО .......................................................................................... 13
3.2. ВИДОВИ ПОЛИЊА ЗА ВНОС НА ПОДАТОЦИ ........................................... 14
3.3. СТАНДАРДНИ КОПЧИЊА НА ЕКРАНОТ .................................................... 16
3.4. ПРЕБАРУВАЊЕ НА ПОДАТОЦИ ................................................................... 18
3.5. ПЕЧАТЕЊЕ НА ЛИСТИ .................................................................................... 26
4. НОМЕНКЛАТУРИ............................................................................................................. 29
4.1. ОПШТИ ................................................................................................................ 29
4.1.1. Држави................................................................................................... 29
4.1.2. Општини................................................................................................ 29
4.1.3. Населени места ..................................................................................... 30
4.1.4. Дејности ................................................................................................ 30
4.1.5. Тип сопственост ................................................................................... 30
4.1.6. Националност ....................................................................................... 30
4.1.7. Образование .......................................................................................... 30
4.1.8. Занимања ............................................................................................... 30
4.1.9. Видови такси......................................................................................... 30
4.2. ЛИЦА ................................................................................................................... 30
4.2.1. Тип правни лица ................................................................................... 30
4.2.2. Правни лица .......................................................................................... 30
4.2.3. Физички лица ........................................................................................ 32
4.2.4. Учесници во предметот ....................................................................... 35
4.2.5. Вештаци................................................................................................. 35
4.2.6. Преведувачи .......................................................................................... 36

1
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

4.2.7. Толкувачи .............................................................................................. 36


4.2.8. Стечајни управници ............................................................................. 38
4.2.9. Ликвидатори ......................................................................................... 38
4.2.10. Адвокати ............................................................................................. 38
4.2.11. Нотари ................................................................................................. 38
4.2.12. Медијатори.......................................................................................... 38
4.2.13. Извршители ......................................................................................... 39
4.3. СУДСКА ОРГАНИЗАЦИЈА .............................................................................. 39
4.3.1. Судови ................................................................................................... 39
4.3.2. Организациони единици ...................................................................... 39
4.3.3. Судии ..................................................................................................... 39
4.3.4. Ознаки на судии ................................................................................... 39
4.3.5. Друг (административен) кадар............................................................ 41
4.3.6. Каде работи кадарот ............................................................................. 42
4.2.7. Судски поротници ................................................................................ 43
4.3.8. Видови на процеси ............................................................................... 43
4.3.9. Календар за дежурства ......................................................................... 44
4.4. ДЕФИНИРАЊЕ НА ПРЕДМЕТИ ..................................................................... 45
4.4.1. Области на правото .............................................................................. 45
4.4.2. Видови постапки, предмети ................................................................ 45
4.4.3. Видови уписници ................................................................................. 46
4.5. ДЕФИНИРАЊЕ НА ОСНОВИ .......................................................................... 50
4.5.1. Видови на основи ................................................................................. 50
4.5.2. Основи ................................................................................................... 50
4.5.3. Регистер на предмети ........................................................................... 50
4.5.4. Закони .................................................................................................... 50
4.5.5. Членови во законот .............................................................................. 51
4.6. АКТИ .................................................................................................................... 52
4.6.1. Видови иницијални акти...................................................................... 52
4.6.2. Видови акти за правни лекови ............................................................ 52
4.6.3. Видови документи ................................................................................ 52
4.6.4. Видови вонредни правни лекови ........................................................ 52
4.6.5. Видови списи ........................................................................................ 52

2
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

4.6.6. Обрасци ................................................................................................. 52


4.7. ОДЛУКИ .............................................................................................................. 53
4.7.1. Причини за одбивање на поднесокот ................................................. 53
4.7.2. Причини за откажување....................................................................... 53
4.7.3. Причини за прекинување постапка .................................................... 53
4.7.4. Категории на одлуки при процесирање ............................................. 53
4.7.5. Видови казни ........................................................................................ 53
5. ДЕФИНИРАЊЕ НА ОБРАСЦИ ....................................................................................... 54
6. РЕГИСТРИРАЊЕ НА ПРЕДМЕТИ ................................................................................. 78
6.1. РЕГИСТРИРАЊЕ НА ГРАЃАНСКИ ПРЕДМЕТИ.......................................... 79
6.2. РЕГИСТРИРАЊЕ НА КРИВИЧНИ ПРЕДМЕТИ............................................ 92
6.3. ПРЕДМЕТ – ФАКТИ ........................................................................................ 104
7. ЕВИДЕНЦИЈА.................................................................................................................. 108
7.1. ДОПОЛНИТЕЛНИ БАРАЊА ЗА ИСТРАГА ................................................. 108
7.2. РАЗНИ СПИСИ ................................................................................................. 110
7.3. ЕВИДЕНЦИЈА НА ДОСТАВА ........................................................................ 112
8. ПРОЦЕСИРАЊЕ .............................................................................................................. 115
8.1. АНАЛИЗА НА ПОДНЕСОК ............................................................................ 115
8.2. КАЛЕНДАР ....................................................................................................... 120
8.3. ЗАПИСНИК ....................................................................................................... 127
8.4. РАЗНИ АКТИ .................................................................................................... 131
8.5. ОДЛУКИ ............................................................................................................ 132
8.6. ПРАВОСИЛНОСТ ............................................................................................ 137
8.7. ИЗВРШНОСТ .................................................................................................... 138
8.8. АРХИВИРАЊЕ ................................................................................................. 140
8.9. ТАКСИ ............................................................................................................... 141
9. ЖАЛБИ/ ПРИГОВОРИ.................................................................................................... 143
9.1. ЕВИДЕНЦИЈА НА ЖАЛБИ ............................................................................ 144
9.2. ОБРАБОТКА / АНАЛИЗА НА ЖАЛБИ ......................................................... 147
9.3. ЕВИДЕНТИРАЊЕ ОДЛУКИ ПО ЖАЛБА..................................................... 149
9.4. КРЕИРАЊЕ ИНТЕРНИ ПОДНЕСОЦИ .......................................................... 152
9.5. ЕВИДЕНТИРАЊЕ ВОНРЕДНИ ПРАВНИ ЛЕКОВИ ................................... 154
9.6. ОБРАБОТКА НА АКТИ ЗА ВОНРЕДНИ ПРАВНИ ЛЕКОВИ ................... 157

3
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

10. ДВИЖЕЊЕ НА ПРЕДМЕТИ ........................................................................................ 161


10.1. ПРЕДАВАЊЕ НА ПРЕДМЕТИ ..................................................................... 161
10.2. ПРИФАЌАЊЕ НА ПРЕДМЕТИ .................................................................... 164
10.3. ДОСТАВНИ КНИГИ ...................................................................................... 166
10.4.ЕЛЕКТРОНСКИ ПРАТЕНИ ПРЕДМЕТИ ..................................................... 168
11. ПОВРЕМЕНИ ПРОЦЕСИ ............................................................................................. 170
11.1. ПРИТВОР ......................................................................................................... 170
11.2.СПОЈУВАЊЕ НА ПРЕДМЕТИ ...................................................................... 173
12. ПРЕБАРУВАЊЕ............................................................................................................. 175
12.1. АКТИ ................................................................................................................ 175
12.2. ПРЕДМЕТИ ..................................................................................................... 176
12.3. ПРЕДМЕТИ ..................................................................................................... 177
13. ИНТЕРВЕНЦИИ ............................................................................................................ 180
13.1. ПРОМЕНА НА БРОЈ НА ПРЕДМЕТ ............................................................ 180
13.2. ПРОМЕНА НА ИМИЊА ................................................................................ 181
14. КРИТЕРИУМИ ЗА РАСПРЕДЕЛБА НА ПРЕДМЕТИ .............................................. 183
14.1. ДРУГИ КРИТЕРИУМИ .................................................................................. 184
14.2. АВТОМАТСКА РАСПРЕДЕЛБА НА ПРЕДМЕТИ .................................... 185
14.3. ПРЕРАСПРЕДЕЛБА НА ПРЕДМЕТИ ПО СУДИИ .................................... 186
ПРИЛОГ А - ФУНКЦИИ ПО ТИПОВИ НА КОРИСНИЦИ ........................................... 189

4
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

5
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

ВОВЕД

Изработеното решение Информациски Систем за Автоматско Управување со Судски


Предмети (Automated Court Case Management Information System – ACCMIS) ги
покрива процесите во врска со водењето на предметите во сите три нивоа на судови, и
тоа Врховен суд, Апелационен суд, Управен суд и Основни судови.
Во судовите главно се диференцираат три групи на корисници:
- Судии и стручни соработници
- Судска управа
- Административен кадар (уписничари, технички секретари на судии и
административни работници во судските писарници)
Интегрираниот судски информационен систем е изработен според постоечките
законски прописи и сите функции кои тој ги обезбедува на крајните корисници им се
целосно познати. Користењето на системот е едноставно и во голема мерка
интуитивно.
Со овој систем се обезбедува:
- полесно следење на предметите и тоа нивната локација, статусот,
времетраењето на постапката;
- едноставно и брзо креирање на документи со помош на вградена алатка која
ни овозможува да изработиме теркови и обрасци за документи и која
располага со голем број функции за форматирање на текст;
- прецизно евидентирање на сите списи и такси во предметите, како и
изработка на покани и доставници;
- едноставно креирање на одлуки во предметите;
- евидентирање на иницијални акти за редовни и вонредни правни лекови,
како и обработка на одлуките по нив;
- автоматско креирање на азбучници за физички и правни лица и учесници во
предметите за секој уписник поединечно;
Со користење на овој систем се минимизира вносот на податоци. Сите внесени
податоци и креирани документи стануваат дел од електронското досие на предметот, а
тоа пак овозможува брз преглед на содржината на предметот.
Системот располага со голем број на номенклатури. Податоците во нив се внесуваат
само еднаш и тоа контролирано од стручни лица, а потоа низ фазите на обработка на
предмети истите само се користат. Со ова се елиминира грешка при внос на еден
податок, податоците се унифицираат, се прави солидна база за изработка на точни
извештаи и се намалува времето на внесување на податоците.
Сите овие можности треба да придонесат за намалување на времето на обработка на
еден предмет и зголемување на ажурноста на судовите.

6
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

1. СТАРТУВАЊЕ НА АПЛИКАЦИЈАТА

По вклучување на компјутерот и стартување на WINDOWS оперативниот систем пред


корисникот се појавува работната површина (desktop) на која се наоѓаат повеќе икони
за активирање на различни програми. Апликацијата Автоматизиран Систем за
Управување со Судски Предмети (АКМИС) се стартува со двојно кликнување со
глувчето на сликичката прикажана на слика 1-1.

сл. 1-1 – Икона за стартување на апликацијата АКМИС


Втор начин за стартување на апликацијата АКМИС е со селектирање на истата икона
(кликнување на сликичката), а потоа да се притисне копчето „Enter“ од тастатурата.
Доколку на работната површина на компјутерот нема таква икона, апликацијата може
да се стартува преку копчето „Start“ од Windows, па со избор на опцијата „Programs/
All Programs“, доаѓаме до подгрупата „АКМИС“ и со кликнување на опцијата
„АКМИС“ како на слика 1-2.

сл. 1-2 – Стартување на апликацијата преку копчето Start од Windows

7
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

1.1. НАЈАВУВАЊЕ НА АПЛИКАЦИЈАТА


По успешното стартување на апликацијата се појавува екранот за најава (слика 1-3).

сл.1-3 – Екран за најава на апикацијата

Првото поле од екранот за најава е „КОРИСНИК“ и тоа се пополнува со називот на


корисникот кој сака да се најави. При тоа постојат две опции. Првата е називот на
корисникот да се одбере од листа на дефинирани корисници на апликацијата. Тоа се
прави со кликнување на стрелката десно од полето, со што се отвара изборник со
називи претходно дефинирани од администраторот на базата.
Вториот начин е да се внесе преку тастатурата почетниот дел од називот на корисникот
и да се притисне копчето „Enter“ од тастатурата при што се отвара истата листа за
избор, но сега сме позиционирани поблиску до називот на бараниот корисник. Со
кликнување на саканиот назив во листата се избира корисник и се пополнува полето.
Следен чекор во најавата е да се пополни полето „ЛОЗИНКА“. Иницијално лозинките
на сите корисници ги задава администраторот на базата и им ги соопштува на сите
корисници поединечно. При првото најавување на апликацијата корисникот мора да ја

8
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

употреби дефинираната лозинка. При нејзиното внесување во полето „ЛОЗИНКА“ се


појавуваат ѕвездички поради тајноста на лозинката.

Со кликнување на копчето се најавуваме на апликацијата, а доколку сакаме да

се откажеме треба да кликнеме на копчето .


Исто така, на сите корисници им се препорачува еднаш месечно да ги менуваат своите
лозинки за најава на апликацијата со што се обезбедува заштита на податоците со кои
работат.

9
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

1.2. ОСНОВНО МЕНИ НА АПЛИКАЦИЈАТА


По успешното најавување на апликацијата се појавува основното мени (слика 1-4) кое
се состои од неколку подменија (номенклатури, евиденција, процесирање, движења,
помош, излез). Со кликнување на подменијата се повикуваат паѓачки менија во кои се
организирани сите функции на апликaцијата.

сл. 1-4 – Основно мени на апликацијата АКМИС

Изгледот на основното мени се менува за различни типови на корисници и зависи од


активностите што корисникот треба да ги извршува.

1.3. ИСКЛУЧУВАЊЕ НА АПЛИКАЦИЈАТА


Последната опција во основното мени е ИЗЛЕЗ и со нејзино кликнување се затвара
апликацијата АКМИС и се враќаме на работната површина (слика 1-5).

сл. 1-5 – Излез од апликацијата

10
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

2. СИСТЕМ ЗА ПОМОШ ВО АПЛИКАЦИЈАТА

Во апликацијата АКМИС е изработен систем за помош при работата на крајните


корисници. По најавувањето на апликацијата, во основното мени се наоѓа подменито
„помош“. Со активирање на ова подмени, како што е прикажано на слика 2-1 се добива
првиот екран од системот за помош.

сл. 2-1 – Активирање на системот за помош


На левата страна од екранот за помош (слика 2-2) се наоѓа бунар во кој во облик на
стебло се организирани текстовите за сите функции на апликацијата и тоа почнувајќи
од општите поими, номенклатурите и сите чекори при обработката на еден судски
предмет, од регистрацијата во судските книги па се до неговото архивирање.

сл. 2-2 – Екран за помош

11
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Движењето низ стеблото со текстови е вообичаено. Имено со кликнување на знакот „+“


пред некој наслов се експандира содржината на тој дел од системот за помош. Во
десниот дел од екранот се појавува текстот за онаа опција на која сме позиционирани
во левиот бунар. И обратно, со кликнување на знакот „-“ се затвараат опциите од едно
подмени.

На формата се забележуваат три копчиња. Првото од нив е и со кликнување на


него се прикажува содржината на системот за помош.

Копчето служи за движење наназад низ темите на системот за помош кои веќе
сме ги прочитале и тоа по редослед обратен од оној по кој сме ги отварале. На пример,
ако сме отвориле НОМЕНКЛАТУРИ, па потоа сме читале за АДВОКАТИ, НОТАРИ и
ТОЛКУВАЧИ со копчето назад се враќаме на НОТАРИ, па на АДВОКАТИ.
Со кликнување на третото копче се отвара нов екран во кој темите од системот за
помош се подредени по азбучен ред. Тука е овозможено и пребарување низ системот за
помош, со тоа што во текстуалното поле на почетокот на екранот се внесува поимот кој
не интересира и доколку тој е опишан, системот за помош се позиционира на него.

Копчето се користи за да се сокрие стеблото со содржина од левата страна.

Откако тоа ќе се кликне, на негово место се појавува копчето со кое повторно се

прикажува содржината на левата страна на екранот. Копчето се користи доколку


корисникот сака да го испечати текстот од менито за помош кој моментално е

прикажан на екранот, а со кликнување на копчето менито за помош се подесува


според потребите на корисникот.

Екранот за помош се затвара со кликнување на копчето кое се наоѓа во горниот


десен агол.
Користењето на системот за помош е интуитивно и едноставно. Се препорачува секој
корисник пред да започне со користење на апликацијата целосно да го разгледа овој
систем, за да добие општа слика за апликацијата и нејзините можности.
Делови од системот за помош кои се однесуваат на конкретни функции во апликацијата
се достапни од секој екран. Имено, на десната страна во дното на секој екран се наоѓа
копчето . Со кликнување на ова копче од било кој екран во апликацијата се
добива текст кој ги опишува сите функции кои можат да се извршат од отворениот
екран.

12
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

3. ОПШТИ ПОИМИ ЗА АПЛИКАЦИЈАТА

Апликацијата Автоматизиран систем за управување со судски предмети (АКМИС) е


правена според потребите на корисниците во судството (судии, стручни соработници и
административен кадар), а пред се според важечките закони и прописи во оваа област.
При изработката на апликацијата е одбран кориснички интерфејс кој е многу близок до
крајниот корисник. Се претпоставува дека корисниците имаат соодветни предзнаења за
работа во Windows оперативниот систем.
Корисничкиот интерфејс е графички, што значи дека сите полиња за внос се визуелно
прикажани. Сите потребни функции за обработка на податоците се претставени со
соодветни копчиња на екраните. За поголемиот број од тие функции се резервирани и
копчиња од тастатурата. На овој начин корисникот може да одбере кој начин на
извршување на некоја функција е полесен за него, дали со кликнување со
компјутерското глувче на копче на екранот или со притискање на соодветно копче од
тастатурата.
Движењето низ менито на апликацијата е многу слично како во било кој друг Windows
програм. Исто така, работата со екраните на апликацијата е според Windows правилата
за работа со прозорци.
Во продолжение, преку едноставни примери ќе бидат прикажани сите видови на
полиња кои се користат во апликацијата и ќе бидат опишани сите копчиња кои можат
да се сретнат низ екраните.
На истиот пример ќе бидат покажани основните функции за внос, промена и бришење
на податоци.
Една од основните предности на апликацијата е системот за пребарување на внесените
податоци, па затоа посебно внимание ќе биде посветено на формата за пребарување со
сите нејзини функционалности.
Сите податоци кои еднаш се внесени може да се прегледуваат и организираат со помош
на услови зададени во формата за пребарување, а потоа избраните податоци да се видат
на екран во форма на листа која смите сме ја уредиле или пак да се испечатат на
печатар во облик каков што нам ни треба. Сето ова го овозможува формата за печатење
на листи.

3.1. ИЗБОР ОД МЕНИТО


Со кликнување на опциите од менито се отвараат екрани во зависност од направениот
избор. На пример, ако се одбере од менито „НОМЕНКЛАТУРИ“, подменито „ЛИЦА“ и
опцијата “ФИЗИЧКИ ЛИЦА“ ќе се отвори екранот прикажан на слика 3-1.
За сите екрани за внос во апликацијата заеднички се следниве работи:
- во првиот ред од екранот е прикажан насловот за да корисникот знае со кој дел
од апликацијата работи

13
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

- во средниот дел на екранот се прикажани сите податоци кои можат да се внесат


преку одбраниот екран
- во долниот дел на екранот се наоѓаат копчиња со одредени функции за
манипулација со нови или постоечки податоци

сл.3-1 – Екран за внос на физички лица

Екранот за внос на физички лица ќе го искористиме за објаснување на сите видови


податоци кои можат да се сретнат во апликацијата како и сите функции кои може да ги
користиме при обработката на податоците.

3.2. ВИДОВИ ПОЛИЊА ЗА ВНОС НА ПОДАТОЦИ


На секој екран основни се полињата за внос на текстуални податоци. Вакви полиња
има два вида и тоа:

14
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

- бело поле за внос на текст каде што не мора да се внесе податок


(овие полиња се пополнуваат по потреба и ако располагаме со таков податок).

- сино поле за внос на текст каде што мора да се внесе податок


(овие полиња се пополнуваат по потреба и ако располагаме со таков податок).
Во полињата за внос на текстуални податоци се внесува слободен текст со помош на
тастатурата. Текстот може да биде со варијабилна должина според дефиницијата на
полето дадена во самата апликација.
До секое поле за внос постои лабела која опишува каков вид на податок треба да се
внесе во тоа поле.
Друг вид се податоците кои се пополнуваат со избор од листа или со избор од
претходно пополнета табела.
Избор од листа имаме, на пример, кога го пополнуваме податокот за статус на записот
(слика 3-2). Листата ја добиваме со кликнување на малата стрелка во десниот дел од
полето. Во овој случај содржината на листата е фиксна и се состои од две опции,
активен и пасивен. Избор на една од опциите правиме со кликнување на нејзинот назив.

сл. 3-2 – Поле за избор од листа


Избор од претходно пополнета табела имаме, на пример, при пополнување на полето
место на живеење (слика 3-3). При тоа со кликнување на малата стрелка во десниот
дел на полето се отвара избор на записи од табелата „места на живеење“. Значи,
должината и содржината на листата од која избираме се променливи и зависат од тоа
какви податоци имаме внесено во табелата од каде што читаме.

сл. 3-3 – Поле за избор од претходно пополнета табела


Покрај полето за избор од табела, на десната страна може да се забележи копче со
сликичка на лупа . Со кликнување на ова копче се отвара друг екран, ткн. „форма за
пребарување“ преку која може да се одбере постоечки запис во табелата, во неговата
моментална форма или истиот да се промени, или пак може да се додаде нов запис во
истата табела и тој да се одбере.
Често пати на вакво поле е додадено и копчето кое ако е исклучено ни овозможува
избор од сите записи во една табела, а ако пак тоа е вклучено записите кои ги гледаме
се филтрирани и изборот е помал и е составен само од записи кои ги исполнуваат
условите во дадена ситуација.

15
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

На екраните во апликацијата често се среќава и поле за внос на датум кое се разликува


од останатите по тоа што на неговата десна страна има копче со сликичка на календар
. Овој тип на поле може да се пополни со внесување на датум од тастатура, но
полесно е датите наместо да се куцаат, да се избираат од календарот (слика 3-4).
Изборот на датум се врши со кликнување на бројот кој ни треба ако ни одговараат
избраниот месец и година. За промена на месец календарот ги има стрелките за
враќање на претходен месец и за одење на следен месец. Исто така со кликнување на
стрелките се враќаме на претходна година, а со стрелките одиме на следна
година. Календарот се затвара со кликнување на копчето во долниот десен агол.

сл. 3-4 – Поле за внос на датум

Уште едно значајно копче кое се сретнува низ екраните во апликацијата е .


Неговата функција е да се потврдат внесените идентификациони податоци на еден
екран и да се оди понатаму при што се отвараат следни екрани за внос.

3.3. СТАНДАРДНИ КОПЧИЊА НА ЕКРАНОТ


Во текот на работата низ екраните на апликацијата ќе се сретнат поголем број на
копчиња. Основните од нив ќе бидат опишани во продолжение.

Запис на внесени податоци


По пополнување на податоците во полињата кои се прикажани на еден екран за внос
потребно е истите да се запамтат.

Тоа се прави со кликнување на копчето во долниот дел од екранот или со


притискање на копчето F5 од тастатурата.

При тоа копчето го менува својот изглед и станува бледо сиво , што значи
дека податоците се запишани (снимени) во базата и подоцна можат да се користат.
Општо правило е дека копчињата кои се бледо сиви во тој момент не се овозможени за
користење.

16
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Подготовка на екранот за внос на нови податоци

Следно копче е кое се кликнува ако сакаме да започнеме внос на нов запис на
истиот екран. Истата функција се добива и ако се притисне на копчето F6 од
тастатурата.

Прекинување на започнат внос на податоци


Ако при внесувањето на еден запис забележиме грешка или одлучиме дека не е
потребно да се внесат искуцаните податоци во базата на располагање ни е копчето

, а истата функција се добива и со притискање на копчето F7 од тастатурата.


Ова копче се користи и ако започнеме со менување на одреден запис, а подоцна сакаме
промените да не се зачуваат.

Бришење на податоци
Одредени записи од базата за кои ќе процениме дека не ни се потребни, а под услов
претходно тие да не се искористени и поврзани со некоја друга табела можеме да ги
избришеме.

За тоа се користи копчето . Карактеристично за оваа операција е тоа што пред


да се изврши бришењето системот проверува дали одбраниот запис може да се избрише
без да се пореметат податоците во базата и ако бришењето не предизвикува никакви
проблеми на екранот се појавува порака за потврда на бришењето (слика 3-5).

сл. 3-5 – Порака за потврда на бришење

Ако сме сигурни дека сакаме да го избришеме одбраниот запис треба да кликнеме на
копчето , а доколку не сме сигурни на копчето .

Промена на внесени податоци

17
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

На некои екрани во апликацијата се среќава копчето кое се користи за да се


направи промена на податоците од еден запис. Истата функција се добива и со
притискање на копчето F10 од тастатурата.

Помош при работа


На долната десна страна од секој екран се наоѓаат уште две копчиња. Со кликнување на
копчето се отвара нов екран кој содржи упатство за работа со екранот каде
се наоѓаме. До истиот екран за помош може да се дојде и со притискање на копчето F1
од тастатурата.

Излез од екранот

Ако се кликне на последното копче се излегува од екранот во кој сме


работеле и се враќаме во екран од каде што сме дошле или пак на екранот со основното
мени. Истата функција ја има копчето F12 од тастатурата.
Доколку при затварање на екранот има внесено податоци кои не се зачувани во базата
се јавува порака како на слика 3-6.

сл. 3-6 – Порака за потврда на излез ако име незачувани податоци

Ако не сакаме да ги зачуваме податоците кликнуваме на копчето , а во


спротивно на копчето . Ако сме одбрале да не го затвориме екранот за внос,
за да ги зачуваме податоците треба да кликнеме на копчето за потврда, а потоа
повторно на копчето за излез.

3.4. ПРЕБАРУВАЊЕ НА ПОДАТОЦИ


Една од основните предности на АКМИС апликацијата е можноста за брзо и ефикасно
пребарување на веќе внесените податоци, со што тие стануваат достапни до
корисниците на апликацијата и странките во судските предмети за многу кратко време
и на еден едноставен и брз начин.

18
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Еднаш внесените податоци можат да се пребаруваат со помош на копчето .


Со кликнување на него се отвара екран за пребарување кој ни овозможува пребарување
низ сите табели и податоци во системот во зависност од тоа од каде е повикана
функцијата. Истата функција се добива и со притискање на копчето F9 од тастатурата.
Екранот за пребарување има повеќе можности и затоа за неговото користење ќе биде
дадено подолго објаснување.

сл. 3-7 – Екран за пребарување

Од секој екран за внос во апликацијата, со кликнување на копчето се


повикува форма за пребарување како што е прикажана на слика 3-7.
Во првиот ред од екранот е даден насловот на табелата по чии податоци ќе
пребаруваме. Во зависност од тоа од каде е повикана формата за пребарување се
менува насловот и податоците со кои манипулираме.
Иницијалниот изглед на екранот, по неговото отварање е даден на слика 3-8. Во
вториот ред, на десната страна се забележуваат три копчиња и тоа се:

- подредување

- филтер

- видливи колони

19
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 3-8 – Иницијален изглед на формата за пребарување

Подредување

Со кликнување на копчето за подредување се појавуваат следниве полиња на


екранот (слика 3-9).

сл. 3-9 – Форма за подредување


Второто поле се користи, за од понудената листа податоци кои се внесени во табелата
која ја пребаруваме да одбереме една колона по која сакаме да ја подредиме листата.
Откако сме одбрале по која колона ќе ја подредиме листата можеме да одбереме дали
подредувањето ќе биде по растечки или опаѓачки редослед.

Со кликнување на копчето подредувањето е по растечки редослед.

Со кликнување на копчето подредувањето е по опаѓачки редослед.

20
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Ако сакаме да пребараме по содржината на колоната избрана во второто поле, тогаш


дел од таа содржина или целата треба да ја внесеме во првото поле на екранот. По
внесувањето на содржината самиот систем се позиционира на бараниот запис во
листата.
На слика 3-10 е покажано подредување на листата за учесници во предметот по
колоната назив во растечки редослед. Ова е иницијално подредување на листата, кое во
секој момент може да се добие со кликнување на копчето .

сл. 3-10 – Подредување по назив


На слика 3-10 е покажано подредување по колоната назив, во опаѓачки редослед. При
тоа во првото поле е внесен дел од назив „мак“ и системот се позиционирал на шестиот
запис во табелата кој го исполнува бараниот условот, што се гледа од прикажаната
селекција на тој ред.

Вака избраниот запис може да се превземе со кликнување на копчето , или


со притискање на копчето F5 од тастатурата. При тоа овој екран се затвара и
податоците се пренесуваат во екранот од каде што сме ја отвориле формата за
пребарување.

21
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 3-11 – Приказ на содржината на еден ред на екран

Со кликнување на следното копче се прикажува содржината на сите полиња


од селектираниот ред на екран, како што се гледа на слика 3-11. Оваа функција може
да се изврши и со притискање на копчето F11 од тастатурата.
На десната страна на формата имаме копчиња за помош и излез од екранот.

Филтер – Селекција на податоци

Ако се вратиме на формата за пребарување и кликнеме на копчето во долниот дел


на екранот ќе се појави нова форма како што е прикажано на слика 3-12.
Користејќи ги полињата од оваа форма можеме да дефинираме услови за избор,
односно селекција на еден или повеќе записи.
Во првото поле од листа за избор, се одбира колона по чија содржина сакаме да
селектираме.
Ако не се пополни второто поле каде се внесува некоја содржина, под полињата има
два услова, а тоа се „има“ и „нема“.
Условот „има“ се одбира ако сакаме да се селектираат записи во кои одбраниот податок
во првото поле е пополнет со некоја содржина.
Условот „нема“ се одбира ако сакаме да се селектираат записи во кои одбраниот
податок во првото поле не е пополнет со некоја содржина.

22
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 3-12 – Филтрирање на податоци


Ако сакаме да селектираме по некоја содржина, тогаш во второто поле се внесува дел
или целата содржина.
Ако се пополнети двете полиња, условите се менуваат во зависност од тоа дали
податокот по кој селектираме е текстуален или нумерички.
Во примерот на слика 3.12 филтерот е поставен така да се прикажани податоци со
назив кој запичнува со буквата “С”.
Ако податокот по кој селектираме е текстуален се појавуваат условите:
- А% почеток
Се бараат записи со податок кој започнува (одбрано =) или не започнува
(одбрано <>) со внесената содржина
- А еднакво
Се бараат записи со податок со иста содржина (одбрано =) или со различна
содржина (одбрано <>) од внесената
- %А% билокаде
Се бараат записи со податок во чија содржина е содржана (одбрано =) или во
чија содржина не е содржана (одбрано <>) внесената

Ако податокот по кој селектираме е нумерички се појавуваат условите:


- < помал
Се бараат записи со податок чија содржина е помала од внесената.
- = еднаков
Се бараат записи со податок чија содржина е еднаква со внесената.

23
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

- > поголем
Се бараат записи со податок чија содржина е поголема од внесената.
- <> различен
Се бараат записи со податок чија содржина е различна од внесената.
- - граници
Се бараат записи со податок чија содржина е во границите на внесената.

Од десната страна на полињата и условите се наоѓаат следниве копчиња:

- се користи за додавање на еден или повеќе услови во листата на


услови која се формира од неговата десна страна. Веднаш по додавањето на нов
услов во листата се извршува селекција на записи според сите зададени услови и
се менува изгледот на листата.

- се користи за бришење на еден услов од листата кој претходно треба


да се селектира.

- се користи за бришење на сите услови во листата.


На десната страна од формата се наоѓа список на зададени услови и тоа наредени по
редоследот на задавање.

Видливи колони

На формата за пребарување интересно е и копчето за видливи колони . Со


кликнување на ова копче на десната страна од формата се појавува бунар во кој се
наоѓаат сите колони од табелата во која пребаруваме (слика 3-13).

24
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 3-13 – Видливи колони

Ако коцкичката која се наоѓа пред секоја колона излистана во бунарот е штиклирана ,
тогаш колоната е видлива во листата за пребарување, а ако коцкичката е празна ,
тогаш таа колона ја нема во листата.

Со помош на стрелките може да се менува редоследот на прикажување на


колоните и тоа прво треба да се селектира една колона и да се движи нагоре или надолу
во зависност каде сакаме да ја прикажеме на листата.
Со движење на називот на колоната нагоре, податоците внесени во неа одат во лево на
листата, и обратно, со движење на називот на колоната надолу, податоците внесени во
неа одат во десно на листата.

Иницијалниот редослед на колоните се добива со кликнување на копчето .


Сите колони во бунарот може да се штиклираат или дештиклираат со копчето .

25
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

3.5. ПЕЧАТЕЊЕ НА ЛИСТИ

Во долниот дел на формата за пребарување се наоѓа уште едно копче . Со


кликнување на ова копче или со притискање на копчето F9 од тастатурата се отвара нов
екран ткн. форма за печатење на листи прикажана на слика 3-14.
Оваа форма малку се разликува од претходно разгледаните и во основа се состои од
една лента со алатки и целиот друг дел е бела површина каде се покажуваат одбраните
податоци во облик на листа спремна за печатење.
Оваа листа на податоци се добива со задавање на услови во формата за пребарување, и
всушност се работи за поинаков поглед кон истите податоци кои ги гледаме во формата
за пребарување, со можност за нивно доуредување и печатење.

сл. 3-14 – Форма за печатење на листи


Користејќи ги опциите од лентата со алатки (слика 3-15) корисникот може да ја уреди
излезната листа во облик кој нему му е потребен.

сл. 3-15 – Лента со алатки на формата за печатење на листи

Првото копче од лентата се користи за да се подеси големината на листата и


при тоа се гледа дека имаме повеќе опции за избор (слика 3-14).

26
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Второто копче се користи за да се отвори предходно зачувана листа, а со следното


копче имаме можност да ја снимиме листата која е пред нас во некој фајл на дискот
од компјутерот, за да можеме подоцна да ја користиме.

сл. 3-16 – Подесување на печатар

Копчето се користи за избор на печатар и подесување на опциите за печатење


(слика 3-16). При тоа може да се одбере локален или мрежен печатар, во зависност од
тоа што е инсталирано на компјутерот на кој работиме.
Овој екран ни дава можност да одбереме дали ќе се печати целиот текст, тековната
страна или некој опсег од страни на листата кои ни требаат. Исто така, тука можеме да
дефинираме број на копии и редослед на печатење на страниците.

Копчето се користи за уредување на изгледот на страната (слика 3-17). При тоа


имаме можност да одбереме големина на хартијата, позиција на листот, како и да ги
дефинираме маргините на сите четири страни на хартијата.

сл. 3-17 – Форматирање на страницата

27
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Копчето се користи за пребарување на податоци низ листата (слика 3-18). Во


првото поле се задава текстот што го бараме. Имаме опција дали да се бара со мали или
големи букви, како и избор од која страна на листата да почне пребарувањето

сл. 3-18 – Пребарување низ листа

Од формата за печатење на листи се излегува со кликнување на копчето .

28
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

4. НОМЕНКЛАТУРИ

Во апликацијата АКМИС значајно место зазема потсистемот номенклатури. Во овој


подсистем се креираат и одржуваат табели со податоци кои се заеднички за целиот
систем. Податоците во овие табели се внесуваат само еднаш, а потоа се користат во
сите ситуации каде што има потреба од тие податоци. Со пополнување на
номенклатурите се елиминира рачниот внос на податоци секаде каде што тоа е можно.
Со номенклатурите добиваме унифицирани податоци, кои се коректно внесени (се
намалува можноста за грешки и нееднозначност на податоците), можат да се одбираат
многу пати и се соодветни за изработка на точни прегледи и извештаи по разни
критериуми.
Номенклатурите во апликацијата АКМИС се организирани во првото подмени од
основното мени (слика 4-1), кое е поделено во повеќе логички организирани групи. Во
продолжение ќе бидат опишани сите номенклатури кои се користат во апликацијата.

сл. 4-1 – Подмени номенклатури

4.1. ОПШТИ
4.1.1. Држави
Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава.

4.1.2. Општини
Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава.

29
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

4.1.3. Населени места


Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава.

4.1.4. Дејности
Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава.

4.1.5. Тип сопственост


Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава.

4.1.6. Националност
Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава.

4.1.7. Образование
Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава.

4.1.8. Занимања
Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава.

4.1.9. Видови такси


Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава.

4.2. ЛИЦА
4.2.1. Тип правни лица
Ова е заедничка номенклатура дефинирана на ниво на сите судови во државата.

4.2.2. Правни лица


Ова е локална номенклатура дефинирана на ниво на секој суд поединечно.
Во номенклатурата правни лица (слика 4-2) се запишува:
30
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

- даночен број на правно лице, нумерички податок со должина 13 цифри. Ако се


внесе невалиден даночен број се појавува порака за грешка.
- матичен број на правното лице, нумерички податок
- назив на правното лице (скратен назив препознатлив за брзо пребарување),
текстуален податок
- адреса на правното лице, текстуален податок
- банка, со кликнување на стрелката од десно, од листа се избира банка чиј
депонент е правното лице што го внесуваме. Ако треба да се внесе нова банка се
кликнува на копчето со лупа.
- дејност, со кликнување на стрелката од десно, од листа се избира претежна
дејност на правното лице што го внесуваме. Ако треба да се внесе нова дејност
се кликнува на копчето со лупа.
- тип правно лице, со кликнување на стрелката од десно, од листа се избира
типот на правното лице што го внесуваме. Ако треба да се внесе нов тип правно
лице се кликнува на копчето со лупа.
- сопственост, со кликнување на стрелката од десно, од листа се избира типот
сопственост на правното лице што го внесуваме. Ако треба да се внесе нов тип
сопственост се кликнува на копчето со лупа.
- овластено физичко лице, со кликнување на копчето со лупа од десната страна
на полето се отвара формата за пребарување на правни лица од каде што може
да се одбере или да се внесе ново правно лице.
- држава, со кликнување на стрелката од десно, од листа се избира државата од
која потекнува правното лице што го внесуваме. Ако треба да се внесе нова
држава се кликнува на копчето со лупа.
- место, со кликнување на стрелката од десно, од листа се избира местото каде се
наоѓа правното лице што го внесуваме. Ако треба да се внесе ново место се
кликнува на копчето со лупа.
- цело име на правното лице, текстуален податок

31
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 4-2 – Правни лица


- поштенски број на местото на правното лице, нумерички податок
- телефон на правното лице, текстуален податок
- факс на правното лице, текстуален податок
- e-mail на правното лице, текстуален податок
- жиро сметка на правното лице во банката која е внесена погоре, текстуален
податок
- коментар во врска соправното лице, текстуален податок
- статус на записот, избор од листа активен/пасивен
- стечај датум кога е започната стечајна постапка за правното лице
- ликвидација датум кога е започната ликвидацијата на правното лице

4.2.3. Физички лица


Ова е локална номенклатура дефинирана на ниво на секој суд поединечно.
Во номенклатурата физички лица (слика 4-3) се запишува:

32
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 4-3 – Физички лица


- матичен број на лицето, нумерички податок со должина 13 цифри. Ако се внесе
невалиден матичен број се појавува порака за грешка.
- име на лицето, текстуален податок
- татково име на лицето, текстуален податок
- презиме на таткото на лицето, текстуален податок
- име на мајката на лицето, текстуален податок
- моминско презиме на мајката на лицето, текстуален податок
- презиме на лицето, текстуален податок
- прекар прекар на лицето, текстуален податок
- моминско презиме на лицето, текстуален податок
- адреса на живеење на лицето, текстуален податок
- држава на живеалиште, со кликнување на стрелката од десно, од листа се
избира држава каде живее лицето што го внесуваме. Ако треба да се внесе нова
држава се кликнува на копчето со лупа.
- место на живеење, со кликнување на стрелката од десно, од листа се избира
местото на живеење на лицето што го внесуваме. Ако треба да се внесе ново
место се кликнува на копчето со лупа.

33
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

- државјанство, со кликнување на стрелката од десно, од листа се избира


државјанство на лицето што го внесуваме. Ако треба да се внесе ново
државјанство се кликнува на копчето со лупа.
- поштенски број на местото на живеење на лицето, нумерички податок
- телефон за контакт со лицето, текстуален податок
- датум на раѓање на лицето, може да се внесе или одбере од календарот. Ако за
лицето е внесен точен матичен број, датумот на раѓање се пополнува
автоматски.
- година на раѓање на лицето, податок кој е важен ако лицето е малолетно
- место на раѓање во нашата држава, со кликнување на стрелката од десно, од
листа се избира место од нашата држава каде е родено лицето што го внесуваме.
Ако треба да се внесе ново место се кликнува на копчето со лупа.
- место на раѓање на лицето кое е родено надвор од нашата држава, текстуален
податок
- пол на лицето, се одбира од листа машки/женски
- држава на раѓање на лицето, со кликнување на стрелката од десно, од листа се
избира држава каде е родено лицето што го внесуваме. Ако треба да се внесе
нова држава се кликнува на копчето со лупа.
- ден на смртта на лицето, може да се внесе или одбере од календарот
- националност, се одбира националност на лицето, доколку треба да се внесе
нова националност или да се одбере од веќе внесените тоа може да се направи со
кликнување на копчето со лупата.
- образование на лицето, со кликнување на стрелката од десно, од листа се
избира образование на лицето што го внесуваме. Ако треба да се внесе нов тип
образование се кликнува на копчето со лупа.
- занимање на лицето, со кликнување на стрелката од десно, од листа се избира
занимањето на лицето што го внесуваме. Ако треба да се внесе ново занимање
се кликнува на копчето со лупа.
- каде работи лицето, текстуален податок
- брачна состојба на лицето, со кликнување на стрелката од десно, од листа се
избира брачната состојба на лицето што го внесуваме
- број на деца на лицето, до колку ги има, текстуален податок
- имотна состојба на лицето, текстуален податок
- воена обврска, се одбира од листа регулирана/нерегулирана
- статус на записот, избор од листа активен/пасивен

34
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

4.2.4. Учесници во предметот


Ова е заедничка номенклатура дефинирана на ниво на сите судови во државата.

4.2.5. Вештаци
Ова е локална номенклатура дефинирана на ниво на секој суд поединечно.
Во номенклатурата вештаци (слика 4-4) се запишува:
- тип на лице, избор од листа физичко/правно

Ако се одбере физичко лице со кликнување на копчето се отвара форма


за пребарување на физички лица. Откако ќе го пронајдеме лицето со кликнување на
копчето избор ја затвараме формата за пребарување, а сите запишани податоци за
лицето во номенклатурата физички лица се превземаат во полињата на формата
вешти лица. Доколку физичкото лице не постои може да се внесе преку истата
форма.

Ако се одбере правно лице со кликнување на копчето се отвара форма за


пребарување на правни лица. Откако ќе го пронајдеме правното лице со кликнување
на копчето избор ја затвараме формата за пребарување, а сите запишани податоци
за правното лице во номенклатурата правни лица се превземаат во полињата на
формата вешти лица. Доколку правното лице не постои може да се внесе преку
истата форма.
- проблематика со која се занимава вештото лице, текстуален податок
- статус на записот, избор од листа активен/пасивен
- Име на вештото лице
- Татково име на лицето
- Моминско презиме на лицето (доколку таков податок постои)
- Адреса на лицето
- Место каде што работи вештото лице
- Поштенски број на лицето
- Телефон на лицето
- Email адреса на вештото лице

35
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 4-4 – Вештаци

4.2.6. Преведувачи
Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава.

4.2.7. Толкувачи
Ова е локална номенклатура дефинирана на ниво на секој суд поединечно.
Во номенклатурата толкувачи (слика 4-5) се запишува:
- матичен број на лицето, нумерички податок со должина 13 цифри. Ако се внесе
невалиден матичен број се појавува порака за грешка.
- име на лицето, текстуален податок
- татково име на лицето, текстуален податок
- презиме на лицето, текстуален податок
- моминско презиме на лицето, текстуален податок
- адреса на живеење на лицето, текстуален податок
- држава на живеалиште, со кликнување на стрелката од десно, од листа се
избира држава каде живее лицето што го внесуваме. Ако треба да се внесе нова
држава се кликнува на копчето со лупа.

36
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

- место на живеење, со кликнување на стрелката од десно, од листа се избира


местото на живеење на лицето што го внесуваме. Ако треба да се внесе ново
место се кликнува на копчето со лупа.
- државјанство, со кликнување на стрелката од десно, од листа се избира
државјанство на лицето што го внесуваме. Ако треба да се внесе ново
државјанство се кликнува на копчето со лупа.
- телефон за контакт со лицето, текстуален податок
- поштенски број на местото на живеење на лицето, нумерички податок
- датум на раѓање на лицето, може да се внесе или одбере од календарот. Ако за
лицето е внесен точен матичен број, датумот на раѓање се пополнува
автоматски.
- место на раѓање, со кликнување на стрелката од десно, од листа се избира
место од нашата држава каде е родено лицето што го внесуваме. Ако треба да се
внесе ново место се кликнува на копчето со лупа.
- држава на раѓање на лицето, со кликнување на стрелката од десно, од листа се
избира држава каде е родено лицето што го внесуваме. Ако треба да се внесе
нова држава се кликнува на копчето со лупа.
- пол на лицето, се одбира од листа машки/женски
- датум на поставување, може да се внесе или одбере од календарот
Постои услов датумот на поставување да биде помала од датумот на
разрешување на толкувачот.
- суд во кој е регистриран, со кликнување на стрелката од десно, од листа се
избира судот каде работи толкувачот. Ако треба да се внесе нов суд се кликнува на
копчето со лупа.
- забелешка, текстуален податок
- датум на разрешување, може да се внесе или одбере од календарот
Постои услов датумот на разрешување да биде поголема од датумот на
поставување на толкувачот.
- каде работи толкувачот, текстуален податок
- статус на записот, избор од листа активен/пасивен

37
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 4-5 - Толкувачи

4.2.8. Стечајни управници


Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава.

4.2.9. Ликвидатори
Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава.

4.2.10. Адвокати
Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава.

4.2.11. Нотари
Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава.

4.2.12. Медијатори
Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава.

38
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

4.2.13. Извршители
Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава.

4.3. СУДСКА ОРГАНИЗАЦИЈА


4.3.1. Судови
Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава.

4.3.2. Организациони единици


Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава.

4.3.3. Судии
Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава.

4.3.4. Ознаки на судии


Ова е локална номенклатура дефинирана на ниво на секој суд поединечно.
Во номенклатурата ознаки на судии (слика 4-6) се запишува:
- суд во кој е именуван судијата, со кликнување на стрелката од десно, од листа се
избира суд. Ако се внесе дел од називот на судот која ќе се отвори е филтрирана
според зададениот текст. Ако треба да се внесе нов суд се кликнува на копчето
со лупа.

39
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 4-6 – Ознаки на судии

- претседател, се чекира ако судијата кој се внесува е претседател. Во овој случај


следните полиња отсек и ознака не се пополнуваат.
- организациона единица во која е распореден судијата, со кликнување на
стрелката од десно, од листа се избира организациона единица. Ако се внесе дел
од називот на единицата, листата која ќе се отвори е филтрирана според
зададениот текст. Ако треба да се внесе нова организациона единица се
кликнува на копчето со лупа.
- ознака на судијата во рамките на еден отсек, нумерички податок

Со кликнување на копчето се отвара листа (слика 4-26) на веќе


доделени ознаки во рамките на еден отсек. Во еден отсек не може да има двајца
судии со иста ознака во ист временски период.
- датум на доделување на ознаката, може да се внесе или одбере од календарот
- судија, со кликнување на стрелката од десно, од листа се избира име и презиме
на судијата кому му доделуваме ознака. Ако се внесе дел од името на судијата
листата која ќе се отвори е филтрирана според зададениот текст. Ако треба да се
внесе нов судија се кликнува на копчето со лупа.
- број на соба каде работи судијата
Ако за двајца судии внесеме ист број на соба следува информативна порака, затоа
што се претпоставува дека секој судија име своја канцеларија.
40
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

- број на судница во која суди судијата


- предлог за време (минути) на траење на секој претрес
Овој податок се користи за да го олесни правењето на распоредот на судења.
- датум на промена на ознаката на судијата (ако судијата промени отсек или се
разрешува), може да се внесе или одбере од календарот

4.3.5. Друг (административен) кадар


Ова е локална номенклатура дефинирана на ниво на секој суд поединечно.
Во номенклатурата друг (административен) кадар (слика 4-7) се запишува:
- име на лицето, текстуален податок
- татково име на лицето, текстуален податок
- презиме на лицето, текстуален податок
- моминско презиме на лицето, текстуален податок
Со кликнување на се отвора останатиот дел од формата и се внесува:
- функционална улога, избор од листа уписничар / доставувач / дактилограф /
извршител / систем администратор / соработник – советник / секретар /
службеник
- суд каде работи лицето, со кликнување на стрелката од десно, од листа се избира
суд. Ако се внесе дел од називот на судот листата која ќе се отвори е филтрирана
според зададениот текст. Ако треба да се внесе нов суд се кликнува на копчето
со лупа.
- организациона единица во која е распореден судијата, со кликнување на
стрелката од десно, од листа се избира организациона единица. Ако се внесе дел
од називот на единицата, листата која ќе се отвори е филтрирана според
зададениот текст. Ако треба да се внесе нова организациона единица се
кликнува на копчето со лупа.
- во системот од, може да се внесе или одбере од календарот
- престанок на, може да се внесе или одбере од календарот
- место на живеење, од листата зе избира местото каде што живее лицето
- пол, од листата се избира машки/ женски
- статус, се избира статусот на записот активен/ пасивен
Со кликнување на копчето се отвора форма за евиденција на тип на
предмети што лицето може да ги работи (слика 4-8).

41
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 4-7 – Друг (административен) кадар

4.3.6. Каде работи кадарот


Ова е локална номенклатура дефинирана на ниво на секој суд поединечно.
Во номенклатурата каде работи кадарот (слика 4-8) се запишува:
- број на записот, нумерички податок (следна слободна шифра се генерира
автоматски, а може да се внесе и произволно)
Со кликнување на се отвора останатиот дел од формата и се внесува:
- организациона единица во која е распореден судијата, со кликнување на
стрелката од десно, од листа се избира организациона единица. Ако се внесе дел
од називот на единицата, листата која ќе се отвори е филтрирана според
зададениот текст. Ако треба да се внесе нова организациона единица се
кликнува на копчето со лупа.
- вид на предмет со кој работи лицето, со кликнување на стрелката од десно, од
листа се избира вид на предмет. Ако се внесе дел од називот на видот на
предметот листата која ќе се отвори е филтрирана според зададениот текст. Ако
треба да се внесе нов вид на предмет се кликнува на копчето со лупа.
- уписник кој го води лицето, со кликнување на стрелката од десно, од листа се
избира уписник. Ако се внесе дел од називот на уписникот листата која ќе се
отвори е филтрирана според зададениот текст. Ако треба да се внесе нов
уписник се кликнува на копчето со лупа.

42
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

- судија со кој работи лицето, со кликнување на стрелката од десно, од листа се


избира судија. Ако се внесе дел од името на судијата листата која ќе се отвори е
филтрирана според зададениот текст. Ако треба да се внесе нов судија се
кликнува на копчето со лупа.
- стручен соработник со кој работи лицето, со кликнување на стрелката од десно,
од листа се избира стручен соработник. Ако се внесе дел од името на стручниор
соработник листата која ќе се отвори е филтрирана според зададениот текст. Ако
треба да се внесе нов стручен соработник се кликнува на копчето со лупа.

сл. 4-8 – Каде работи кадарот

4.3.7. Судски поротници


Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава.

4.3.8. Видови на процеси


Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава.

43
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

4.3.9. Календар за дежурства

сл. 4-9 – Календар за дрежурства

Со овој модул се дефинираат судиите кој се дежурни во одреден период на ниво на


организациона единица. Итните предмети кои пристигаат во организационата единица
за време на дежурствата се доделуваат на дежурните судии.
- Организациона единица се бира организационата единица за која се
дефинираат дежурствата.
- Месец се бира месецот за кој се дефинираат дежурствата
- Година се бира годината за која се дефинираат дежурствата
Опис на копчињата за навигација по календарот:

- претходна година во однос на тековно избраната

- претходен месец во однос на тековно избраниот

- нареден месец во однос на тековно избраниот

- наредна година во однос на тековно избраната

44
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Со промена или избор на некои од претходните податоци автоматски се отвара нов


календар за избраните организациона единица, месец, година. Се врши позиционирање
на датумот за кој се дефинира дежурство - позиционирањето се врши со кликнување на
датумот (полето за избраниот датум добива сина боја) .
Судија се бира судија кој припаѓа на избраната организациона единица за која се
дефинира дежурство.
Време се бира една од предефинираните врености во листата
- 24 саати - дежурството трае 24 часа
- Работни саати - дежурството ги опфаќа само работните часови
- Неработни саати - дежурството ги опфаќа само неработните часови
Прием на предмети до се впишува часот до кој судијата прима предмети за време на
дежурството.
Со кликнување на десниот тастер од гувчето се појавува листа со приказ на избраниот
датум и четири можни избори:
- Внеси - се бира дежурен судија од листата на судии се бира време и се дефинира
до колку часот судијата прима предмети Прима на предмети до
- Откажи дежурство - се бира дежурен судија од листата на судии се бира време
- Дежурства - се појавува модул за дефинирање на дежурство на судија
Избриши - се појавува модул за бришење на дежурство за судија
ежурства период - се појавува модул за дефинирање на дежурства во одреден период
(викенд, недела, итн.).
Преглед - се појавува модул за креирање преглед на дежурствата

4.4. ДЕФИНИРАЊЕ НА ПРЕДМЕТИ


4.4.1. Области на правото
Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава.

4.4.2. Видови постапки, предмети


Ова е заедничка номенклатура дефинирана на ниво на сите судови во државата.
Во номенклатурата области на правото (слика 4-10) се запишува:
- шифра на видот на постапката/предметот, нумерички податок
Со кликнување на се отвора останатиот дел од формата и се внесува:
- назив на видот на постапката/предметот, текстуален податок

45
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

- организациона единица во која се обработуваат овие постапки/предмети, со


кликнување на стрелката од десно, од листа се избира организациона единица.
Ако се внесе дел од називот на единицата, листата која ќе се отвори е
филтрирана според зададениот текст. Ако треба да се внесе нова организациона
единица се кликнува на копчето со лупа.
- област, со кликнување на стрелката од десно, од листа се избира област на
правото. Ако се внесе дел од називот на областа листата која ќе се отвори е
филтрирана според зададениот текст. Ако треба да се внесе нова област се
кликнува на копчето со лупа.
- статус на записот, избор од листа активен/пасивен

сл. 4-10 – Видови предмети

4.4.3. Видови уписници


Ова е локална номенклатура дефинирана на ниво на секој суд поединечно.
Во номенклатурата видови уписници (слика 4-11) се запишува:
- шифра на уписникот, нумерички податок (следна слободна шифра се генерира
автоматски, а може да се внесе и произволно)
Со кликнување на се отвора останатиот дел од формата и се внесува:
- назив на уписникот, текстуален податок
- ознака на видот на уписникот, текстуален податок

46
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

- организациона единица во која се користи уписникот, со кликнување на


стрелката од десно, од листа се избира организациона единица. Ако се внесе дел
од називот на единицата, листата која ќе се отвори е филтрирана според
зададениот текст. Ако треба да се внесе нова организациона единица се
кликнува на копчето со лупа.
- вид предмет кој се води во тој уписник, со кликнување на стрелката од десно,
од листа се избира вид на предмет. Ако се внесе дел од називот на видот на
предметот листата која ќе се отвори е филтрирана според зададениот текст. Ако
треба да се внесе нов вид на предмет се кликнува на копчето со лупа.
- за малолетници, избор од листа за малолетни / за полнолетни
Ова поле се пополнува само за уписниците каде се водат предмети за малолетни
лица.
- подносител, со кликнување на копчето со лупа од десната страна на полето се
отвара формата за пребарување на правни лица од каде што може да се одбере
или да се внесе ново правно лице.
Ова поле се пополнува ако имаме ист подносител на поголем дел од предметите во
уписникот, на пр. ОЈО е најчест подносител на истражни предмети. Податокот
од ова поле се предлага при пополнување на уписникот, но може и да се промени.
- приказ на бројот на предметот, со избор од понудените опции (уписник, број,
ознака, област, година 2 или година 4) и сепаратори се дефинира изгледот на
бројот на предметот под кој тој ќе се води
Пр.
ознака област број сепаратор година
V ПСС. 25 / 04
V ПСС. 25 / 2004
- назив на подносител, текстуален податок
- назив на спротивна странка, текстуален податок
Пр. За „П“ уписник подносителот е „тужител“, а спротивна странка е „тужен“.
За „К“ уписник подносителот е „подносител“, а спротивна странка е „обвинет“.

47
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 4-11 – Видови уписници

- за вредност избор од листа да/не


Ако сите предмети во уписникот имаат вредност на спорот (парнични спорови)
тука се одбира да.
- за такса избор од листа да/не
Ако за сите предмети во уписникот треба да се евидентира такса тука се одбира
да.
- за оставина избор од листа да/не
Ако предметите кои се заведуваат во уписникот се оставински тука се одбира да.
- за хипотека избор од листа да/не
Ако во уписникот се заведуваат хипотеки тука се одбира да.
- за време избор од листа да/не
Ако предметите кои се заведуваат во уписникот се сврзани со рокови тука се
одбира да.
- за извршно избор од листа да/не
Ако предметите кои се заведуваат во уписникот се извршни тука се одбира да.
- судија носител, од листата се избира судијата носител на уписникот. со
кликнување на стрелката од десно, од листа се избира организациона единица.
48
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Ако се внесе дел од називот на судијата, листата која ќе се отвори е филтрирана


според зададениот текст. Ако треба да се внесе нов судија се кликнува на
копчето со лупа. текстуален податок
- за кривичен совет, се избира да/ не од листата зависно од тоа дали уписникот е
за кривичен совет
- статус на записот, избор од листа активен/пасивен

Со кликнување на копчето , се отвара форма Основи по


уписник (слика 4-12). За да може да се одберат основите кои се јавуваат во предметите
што се водат во уписникот мора да бидат пополнети номенклатурите ВИДОВИ НА
ОСНОВИ и ОСНОВИ.
На формата се наоѓаат два бунара. Во првиот одбираме вид на основ. При тоа со
кликнување во коцкичките пред описите можеме да одбираме или бришеме произволен

број видови на основи. Ако кликнеме на копчето ги одбираме сите видови


на основи. Ако кликнеме на копчето ги бришеме сите видови на основи.
Во вториот бунар десно одбираме основи кои припаѓаат на видовите на основи
одбрани во левиот бунар. При тоа со кликнување во коцкичките пред описите можеме
да одбираме или бришеме произволен број основи. Ако кликнеме на копчето

ги одбираме сите основи. Ако кликнеме на копчето ги бришеме сите


основи.

сл. 4-12 – Основи по уписник

49
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

4.5. ДЕФИНИРАЊЕ НА ОСНОВИ


4.5.1. Видови на основи
Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава.

4.5.2. Основи
Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава.

4.5.3. Регистер на предмети


Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава.

4.5.4. Закони
Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава.
Во номенклатурата закони (слика 4-13) се запишува:
- шифра на законот, нумерички податок (следна слободна шифра се генерира
автоматски, а може да се внесе и произволно)
Со кликнување на се отвора останатиот дел од формата и се внесува:
- назив на законот, краток текстуален податок
- опис на законот, текстуален податок
- предметен регистар, категорија каде припаѓа законот кој го внесуваме, со
кликнување на стрелката од десно, од листа се избира категорија од
предметниот регистар. Ако се внесе дел од називот на категоријата листата која
ќе се отвори е филтрирана според зададениот текст. Ако треба да се внесе нова
категорија во предметниот регистар се кликнува на копчето со лупа.
- област на правото која се регулира со овој закон, со кликнување на стрелката
од десно, од листа се избира област на правото. Ако се внесе дел од називот на
областа на правото листата која ќе се отвори е филтрирана според зададениот
текст. Ако треба да се внесе нова област на правото се кликнува на копчето со
лупа.
- релативна застареност на законот, нумерички податок
- апсолутна застареност на законот, нумерички податок
- статус на записот, избор од листа активен/пасивен

50
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 4-13 - Закони

Со кликнување на копчето се отвора формата за членови во законот.

4.5.5. Членови во законот


Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава.
Во номенклатурата членови во законот (слика 4-14) се запишува:
- шифра на членот, нумерички податок (следна слободна шифра се генерира
автоматски, а може да се внесе и произволно)
- член, став во законот, краток текстуален податок
- основ на законот, со кликнување на стрелката од десно, од листата се избира
основ. Ако се внесе дел од називот на основот листата која ќе се отвори е
филтрирана според зададениот текст. Ако треба да се внесе нов основ се
кликнува на копчето со лупа.
- опис на законот, текстуален податок
- апсолутна застареност на членот на законот, нумерички податок
- релативна застареност на членот на законот, нумерички податок

51
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 4-14 – Членови во закони


На истиот екран, во долниот дел, се гледа формата за пребарување на членови во
законот.

4.6. АКТИ
4.6.1. Видови иницијални акти
Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава

4.6.2. Видови акти за правни лекови


Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава

4.6.3. Видови документи


Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава

4.6.4. Видови вонредни правни лекови


Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава

4.6.5. Видови списи


Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава

4.6.6. Обрасци
Формата за дефинирање обрасци е објаснета подолу.

52
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

4.7. ОДЛУКИ
4.7.1. Причини за одбивање на поднесокот
Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава

4.7.2. Причини за откажување


Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава

4.7.3. Причини за прекинување постапка


Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава

4.7.4. Категории на одлуки при процесирање


Ова е генерална номенклатура, чии податоци се превземаат од надворешен извор и е
дефинирана на ниво на држава

4.7.5. Видови казни


Ова е заедничка номенклатура дефинирана на ниво на сите судови во државата. Во неа
се внесуваат сите видови на казни за категоријата на одлуки одбрана во претходната
форма.

53
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

5. ДЕФИНИРАЊЕ НА ОБРАСЦИ

Во апликацијата Интегриран судски информационен систем понудена е алатка за


креирање на обрасци за документи. При тоа обрасците можат да бидат општи (тоа
значи дека се користат од поголема група крисници) или посебни (креирани се од
страна на еден корисник за негова лична употреба). Администраторот на базата, во
соработка со судската управа, може да определи кои корисници какви видови на
обрасци имаат право да креираат, менуваат или гледаат.
Изработката на обрасците кои судот ќе ги користи во АКМИС апикацијата е многу
значајна затоа што секој образец се креира само еднаш, во него се вметнуваат ткн.
„променливи“ кои при изработката на конкретен документ се пополнуваат со реални
податоци запишани во базата и потоа се користи неограничен број пати од страна на
поголем број корисници. На овој начин се обезбедува одредена стандардизација на
документите, се намалува обемот на внесување на податоци кои се стандардни за секој
документ посебно и се намалуваат можностите за грешки.
Како дополнителна предност е можноста обрасците да се креираат од веќе постоечки
документи изработени во било кој текст процесор, со едноставно копирање и
пополнување со променливи според потребите на корисниците. Со понудената
можност во апликацијата многу едноставни стануваат дополнувањето и менувањето на
обрасците.
До опцијата дефинирање на обрасци се доаѓа со кликнување на „номенклатури“ во
основното мени, па отварање на подменито „акти“ и одбирање на опцијата
„дефинирање на обрасци“ како на слика 5-1.

сл. 5-1 – Отварање на алатката за дефинирање на обрасци

Ова е локална номенклатура дефинирана на ниво на секој суд поединечно.


За да креираме нов образец за документ (слика 5-2) треба да пополниме:
- шифра на образецот, нумерички податок (следна слободна шифра се генерира
автоматски, а може да се внесе и произволно)
Со кликнување на се отвора останатиот дел од формата и се внесува:

54
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 5-2 – Форма за дефинирање на обрасци за документи

- вид документ на кој припаѓа образецот, со кликнување на стрелката од десно,


од листа се избира вид документ. Ако се внесе дел од називот на видот на
документот листата која ќе се отвори е филтрирана според зададениот текст.
Ако треба да се внесе нов вид на документ се кликнува на копчето со лупа.
- датум на креирање на образецот, може да се внесе или одбере од календарот
- назив на образецот, подолг текстуален опис
- внесувач, лице кое го креирало образецот, со кликнување на стрелката од десно,
од листа се избира лице од административниот кадар на судот. Ако се внесе дел
од името на внесувачот листата која ќе се отвори е филтрирана според
зададениот текст. Ако треба да се внесе ново лице се кликнува на копчето со
лупа.
- судија кој ќе го користи образецот, со кликнување на стрелката од десно, од
листа се избира судија. Ако се внесе дел од името на судијата листата која ќе се
отвори е филтрирана според зададениот текст. Ако треба да се внесе нов судија
се кликнува на копчето со лупа.
Ова поле се пополнува само ако се работи за посебен образец, кој ќе се користи
само од еден судија. При креирање на општи обрасци ова поле е оневозможено.
55
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

- вработен кој ќе го користи образецот, со кликнување на стрелката од десно, од


листа се избира вработен од административен кадар. Ако се внесе дел од името
на лицето листата која ќе се отвори е филтрирана според зададениот текст. Ако
треба да се внесе ново лице се кликнува на копчето со лупа.
Ова поле се пополнува само ако се работи за посебен образец, кој ќе се користи
само од еден вработен. При креирање на општи обрасци ова поле е оневозможено.
- вид предмет каде ќе се користи образецот, со кликнување на стрелката од
десно, од листа се избира вид предмет. Ако се внесе дел од називот на видот на
предметот листата која ќе се отвори е филтрирана според зададениот текст. Ако
треба да се внесе нов вид на предмет се кликнува на копчето со лупа.
Ако се пополни ова поле, образецот е дефиниран да се користи само при обработка
на тој вид на предмети и нема да се појавува во листите за избор на обрасци при
обработката на други видови на предмти.
- организациона единица во кој се користи образецот, со кликнување на
стрелката од десно, од листа се избира организациона единица. Ако се внесе дел
од називот на единицата листата која ќе се отвори е филтрирана според
зададениот текст. Ако треба да се внесе нова организациона единица се
кликнува на копчето со лупа.
Ако се пополни ова поле, образецот е дефиниран да се користи само во внесениот
отсек и нема да се појавува во листите за избор на обрасци при обработката на
предмети од другите отсеци во судот.
Препорака: За да изборот на обрасци при креирањето на документите биде
едноставен и брз треба да се пополнат полињата вид предмет и отсек при
дефинирањето на обрасците.
- употреба на образецот, избор од листа општи / посебни
- статус на записот, избор од листа активен/пасивен
Доколку се креира нов образец, сличен со некој веќе постоечки, со кликнување на
копчето , се отвара форма за пребарување на креирани обрасци. Со
алатките на таа форма се наоѓа постоечкиот, сличен образец и со кликнување на
копчето избор се пренесува неговиот текст во новиот образец.
На формата за дефинирање на обрасци се наоѓаат повеќе копчиња, групирани во две
ленти со алатки, кои служат за уредување и форматирање на текстот на образецот. Во
танела 1 ќе бидат опишани нивните функции:
Табела 1: Функции на формата за дефинирање на обрасци

Изглед на копчето Функција

Избор на вид на букви (кирилични или


латинични) и нивна големина

56
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Можност за здебелување, искосување и


подвлекување на буквите

Симбол над (експонент) и под (индекс) текстот и


скриен текст

Порамнување на текстот (лево, централно, од


двете страни, десно)

Намалување и зголемување на приказот на


текстот
Движење на предходна и наредна страна на
текстот

Откажи (undo)

Исечи, копирај и вметни текст

Најди и промени текст

Вметни променлива и вметни поле за слободен


текст

Преглед пред печатење, подесување на


страница, подесување на печатар

Подесување на текстот

Формат на параграф, проред од 2 или 1,5 реда

Форматирање на табулатори

Избор дали се форматира главниот текст на


документот, неговото заглавие или футер
Работа со табела:
- нова табела
- селектирај ред
- вметни ред
- бриши ред
- вметни колона
- бриши колона
- селектирај колона
- раздели келии
- спои келии

57
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Граници на ќелиите во табела:


- без граници
- со сите граници
- внатрешни граници
- надворешни граници
- десни граници
- леви граници
- горни граници
- долни граници
Вметни:
- број на страна
- број на предходна страна
- број на наредна страна
- број на страни
- датум
- време
Печатење на заглавје и футер:
- никогаш
- сите страни
- без прва страна
- само на прва страна
Конверзија на текстот во македонска подршка,
која се препорачува за коритење во
апликацијата.
По извршената конверзија на екранот се појавува порака како на слика 5-3.

сл.5-3 – Информација за завршена конверзија на текстот на образецот

Посебно внимание треба да се обрне на копчињата за вметнување на променливи и


поле за слободен текст.
Со кликнување на копчето се отвара прозорче како на слика 5-4. Со кликнување на
копчето за потврда во текстот се појавува симболот «» кој означува место каде се
дополнува текст.

58
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл.5-4 – Вметни поле за слободен текст

Со кликнување на копчето се отвара форма за пребарување на променливи (слика 5-


5). Променливите кои можат да се користат при креирањето на обрасците се
организирани во повеќе групи. Променливите се директно поврзани со полиња во
базата на податоци. Кога се прави документ врз основа на дефиниран образец,
извлечените променливи во образецот автоматски се пополнуваат со податоци од
предметите зачувани во базата, со што се намалува потребата од нивно повторно
внесување.

сл.5-5 – Форма за пребарување на променливи

Значењето и содржината на групите на променливи ќе бидат објаснети во продолжение.

59
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Променливите во некои групи се општи и можат да се користат при креирање на било


каков терк. Такви се на пример, променливите од групата ОПШТИ и тоа се:
- Место каде што е судот
- Најавен корисник
- Соработник
- Суд
- Судија
Исто така, променливите од групата ПРЕДМЕТ кои однесуваат на основните податоци
за предметот може да се користат при креирање на било каков образец. Тоа се
променливите:
- Архивиран
- Број на предмет
- Број на предмет во Апелационен суд
- Број на предмет во друг суд
- Вид одлука
- Вид одлука по жалба
- Вид поднесок
- Вид седница
- Вратени судски предмети
- Вредност на спорот
- Година на уписникот
- Да се провери на
- Дали е притворски
- Дали е целосен поднесокот
- Датум на поведување постапка
- Датум на поднесок
- Датум на сторување
- Дојден од суд
- За малолетници
- Застарува на ден
- Извршител
- Извршни на ден
- Испратени од друг суд на ден
- Каков приоритет
- Место на сторување
- Надлежност
- Обжалени на ден
- Одлука по жалба
- Ознака на поднесок
- Ознака на судија
- Основ на поднесокот
- Период на релативно застарување
- Поведена постапка на ден
- Подброј
- Правна област
- Правосилни на ден

60
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

- Првостепена одлука
- Предмет во кој се спојува
- Предмет во суд за второстепена постапка
- Предмети кои потекнуваат од предмет
- Пресудени на ден
- Примен кај судија на ден
- Примен на ден
- Прифатен поднесок
- Реден број во уписник
- Се чуваат во архива до ден
- Споен
- Статус на предмет
- Стручен соработник
- Судија
- Тип дело на предметот
- Уништени во архива на ден
- Уписник-Ознака
- Уписник
- Уредно доставена одлука на ден
Променливите од групата АКТ може да се користат при изработката на било каков терк
и да се повикуваат од секоја форма за креирање на акт, а тие се:
- Верифициран
- Датум за старт на деновите
- Датум на актот
- Денови за одговор
- Следи одговор
Променливите од групата ДОСТАВА се користат при креирање на доставници, а тие
се:
- Вид лице
- Вид на достава
- Датум на доставница
- Датум на прием
- Датум предаден во достава
- Доставувач
- Задолжителна достава
- Назив на лицето
- Прилогжени акти кон доставницата
Променливите од групата ЖАЛБИ се користат при креирање на теркови за акти
поврзани со обработка на жалби, и тие се:
- Вид правен лек
- Датум - испратена жалба до надлежен
- Датум кога е поднесена жалбата
- Датум кога е примена одлуката по жалба
- Датум на дополнување на жалбата
- Датум на одговор на жалба
- Датум на прием на жалбата

61
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

- Електронски испратена жалба


- Жалбата е со број на поштенска пратка
- Жалител
- Надлежен за жалбата
- Поднесок
- Тип жалител
Променливите од групата ПРЕТРЕС се користат при креирање на акти поврзани со
претреси (на пр.записник) и тие се:
- Вид на претрес
- Вид на просторија
- Време на претрес
- Датум на претрес
- Причина за неодржан претрес
- Просторија
Ако се потребни податоци за последниот претрес, обично при изготвување на одлуките
се користат променливите од групата ПОСЛЕДЕН ПРЕТРЕС и тие се:
- Вид на претрес
- Вид на просторија
- Време на претресот
- Датум на претрес
- Причина за неодржување
- Просторија
За изработка на акти поврзани со притворски предмети се користат променливите од
групата ПРИТВОР и тие се:
- Вид акт за притвор
- Датум крај на притвор
- Датум почеток на притвор
- Денови во притвор
- Затвор за притвор
- Име
- Час крај на притвор
- Час почеток на притвор
За изработка на акти во врска со вонредни правни лекови се користат променливи од
групата ВОНРЕДНИ ПРАВНИ ЛЕКОВИ и тие се:
- Број
- Број на одлука за ВПЛ
- Вид вонреден правен лек
- Вид на лице - подносител на ВПЛ
- Вид на одлука по ВПЛ
- Вид поднесок за евиденција ВПЛ
- Датум - примена одлука по ВПЛ
- Датум кога е поднесен
- Датум на одлука за ВПЛ
- Датум на прием
- Забелешка за ВПЛ

62
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

- Поднесен ВПЛ со поштенска пратка


- Подносител на ВПЛ
Променливите од групата СПОЕНИ се користат ако се прави акт во врска со споени
предмети, и тие се:
- Датум на спојување предмети
- Предмет - носител на споени предмети
- Предмет - споен во други предмети
Постојат повеќе групи на променливи поврзани со лицата кои се јавуваат во различни
својства во судските предмети.
Променливите од групата ЛИЦЕ се најопшти и може да се користат при креирање на
било каков образец,а тие се
- Адреса
- Место
- Назив
- Поштенски број
- Телефон
Променливите од групата ПРАВНО ЛИЦЕ се користат ако лицето за кое ни требаат
податоци во образецот е правно, а во предметот се јавува во било кое својство. При тоа
може да се одбира од следниве променливи:
- E-mail
- Адреса
- Банка
- Даночен број
- Дејност
- Жиро сметка
- Локација
- Место
- Надредено правно лице
- Назив
- Поштенски број
- Статус
- Телефон
- Тип правно лице
- Тип сопственост
- Факс
- Целосен назив

Променливите од групата ФИЗИЧКО ЛИЦЕ се користат ако лицето за кое ни требаат


податоци во образецот е физичко, а во предметот се јавува во било кое својство. При
тоа може да се одбира од следниве променливи:
- Адреса
- Брачна состојба
- Број на деца
- Воена обврска
- Година на раѓање

63
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

- Датум на раѓање
- Ден на смртта
- Држава на раѓање
- Државјанство
- Занимање
- Име
- Име и презиме
- Имотна состојба
- Каде работи
- Матичен број
- Место на живеење
- Место на раѓање
- Место на раѓање во РМ
- Националност
- Образование
- Пол
- Поштенски број
- Презиме
- Прекар
- Статус
- Татково име
- Телефон
Променливите од групата ПОКАНЕТИ се користат само за лицата поканети на
расправа или претрес, и тие се:
- Причина за неприсуство на претрес
- Својство на присутно лице на претрес
За лицата подносители во предметот може да се одбираат променливи од групата
ПОДНОСИТЕЛ и тоа:
- Адреса
- Банка
- Вид лице
- Датум на раѓање
- Ден на смртта
- Држава на живеење
- Жалител
- Жиро сметка
- Забелешка
- Лице
- Матичен број
- Место на живеење
- Место на раѓање
- Поштенски број
- Предмет во кој преминал
- Татково име

64
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

За лицата кои се спротивни странки во предметот може да се одбираат променливи од


групата СПРОТИВНА СТРАНКА и тоа:
- Адреса
- Банка
- Барање од ден за спротивна странка
- Бр. обвинет
- Вид на лице
- Датум на овластување
- Датум на одземање на пасош
- Датум на раѓање
- Датум на смрт
- Држава на живеење
- Жалител
- Жиро сметка
- Закон за барањето на спротвната странка
- Лице
- Матичен број
- Место на живеење
- Место на раѓање
- Овластен друг суд/орган
- Основ на барањето за спротивна странка
- По изјава на казнет
- Поштенски број
- Спротивна странка во нов предмет
- Статус на пасош
- Татково име
- Член од законот - за барањето на спрот. странка
За лицата кои се јавуваат како други (бранители, преведувач, толкувач, вештак, стечаен
управител или ликвидатор итн.) во предметот може да се одбираат променливи од
групата ДРУГО ЛИЦЕ и тоа:
- Адреса
- Вид лице
- Вид учесник
- Држава на живеење
- Жалител
- Лице
- Матичен број
- Место на живеење
- Место на раѓање
- Поштенски број
- Татково име
За лицата кои се јавуваат во жалбена постапка по еден предмет може да се одбираат
променливи од групата ЖАЛИТЕЛИ и тоа:
- Адреса
- Во Својство
- Лице

65
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

- Матичен број
- Место на живеење
При користење на променливите од групите за лица, опишани погоре во текстот важно
е да се воочат разликите помеѓу обрасци кои се користат во предмети во кои имаме по
едно лице подносител, спротивна странка или друго лице и предмети во кои повеќе
лица се јавуваат како подносители, спротивни странки или други лица.
Ако се креира образец за акт кој се однесува за едно лице во предметот (на пр.
записник за сослушување на сведок, решение за притвор, одредување на гаранција,
решение за извршување итн.) тогаш променливите од групите за лица се однесуваат
точно на лицето за кое се прави актот без разлика дали имаме едно или повеќе
обвинети лица.
Ако се работи за образец за акт кој не е поврзан со конкретно лице, променливите од
групите за лица треба да се комбинираат со променливи за повторување, за да на актот
се добијат податоци за сите лица учесници во предметот.
Пример:
Ако се креира образец во кој треба да се прикажат податоци за сите обвинети од
предметот, тогаш променливите за личните податоци на лицата се вметнуваат во
променлива за повторување.
« ЗА СЕКОЈА СПРОТИВНА СТРАНКА»
«Лице» од «Место на живеење» со матичен број «Матичен број»
« СПРОТИВНА СТРАНКА - КРАЈ »
Вака креираниот образец може да се користи и за предмет со еден обвинет, со тоа што
повторувањето ќе се изврши само еднаш.
Во актот променливите лице, место на живеење и матичен број ќе се пополнат со
конкретни податоци за лицето, за разлика од променливите за повторување кои само
предизвикуваат повторување на личните податоци за секој обвинет во предметот.
Покрај групите променливи за лице, постојат и две групи променливи кои се користат
при креирање на теркови за одлуки (решенија, пресуди итн.)
Променливите од групата ОДЛУКА се користат при креирање обрасци за одлуки, и тие
се:
- Број
- Вид одлука
- Вид процесирани
- Вредност на ден затвор
- Датум-правосилна одлука
- Датум на извршување на одлуката
- Датум на уредна достава на одлуката
- Денови за извршување на одлуката
- За судска пракса
- Износ други трошоци
- Износ судски такси
- Надлежен суд
66
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

- Одлуката е изработена на ден


- Одлуката е објавена на
- Основ на одлуката
- Прекинат до ден
- Причина за запирање
- Причина за ненадлежност
- Причина за отфрлање
- Причина за прекин
- Судија-верификувал одлука
- Судија-изработил одлука
- Тип дело во одлуката
Другата група променливи кои се користат при креирање обрасци за одлуки е ОДЛУКА
ПО ЛИЦЕ со следниве променливи:
- Вид казна на лицето
- Вид на казна
- Вид на одлука за лицето
- Вид процесирана одлука на лицето
- Години забрана
- Дејност која се забранува
- Денови за извршување одлука за лице
- Закон за одлуката на лицето
- Затвор години
- Затвор денови
- Затвор месеци
- Износ други трошоци за лице
- Износ судски такси за лице
- Категорија на одлуки
- Месеци забрана
- Обвинет
- Основ на одлуката за лицето
- Парична казна за лице
- Подброј
- Причина за запирање
- Причина за прекинување
- Тип дело во одлуката за лицето
Ако се работи за предмет со една спротивна странка, при креирање на образец за
одлука се користат променливите од групата ОДЛУКА.
Ако се работи за предмет со повеќе спротивни странки, при креирање на образец за
одлука се користат променливите од групата ОДЛУКА ПО ЛИЦЕ.
Доколку сакаме податоците од групите за одлуки да се повторуваат, треба истите да ги
искомбинираме со променливи за повторување.
Пример:
«ЗА СЕКОЈА СПРОТИВНА СТРАНКА»
За « Основ на одлуката за лицето » :

67
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Со казна затвор во времетраење од «Затвор денови» денови.


Со парична казна во износ од «Парична казна за лице» денари.
«СПРОТИВНА СТРАНКА - КРАЈ»
При креирање на акт врз основа на веќе креиран образец, ако е избрана опцијата за
промена на текст теркот може да се дополнува и менува, како и да се додаваат или
бришат променливи.
При креирањето на обрасци често се користат променливи за повторување од групата
ПОВТОРУВАЊА и тоа се:
- ЗА СЕКОЈА СПРОТИВНА СТРАНКА
- СПРОТИВНА СТРАНКА - КРАЈ
- ЗА СЕКОЈ ПОКАНЕТ НА ПРЕТРЕС
- КРАЈ ЗА ПОКАНЕТИ
- ЗА СЕКОЈ ОБВИНЕТ ВО ПРИТВОР
- ЗА СЕКОЈ ОБВИНЕТ ВО ПРИТВОР-КРАЈ
- ЗА СЕКОЈА ОДЛУКА ПО ЛИЦЕ
- КРАЈ ЗА ОДЛУКИ ПО ЛИЦЕ
- ЗА СЕКОЈА ЖАЛБА
- ЗА СЕКОЈА ЖАЛБА - КРАЈ
- ЗА СЕКОЈ ВПЛ
- ЗА СЕКОЈ ВПЛ - КРАЈ
- ЗА СЕКОЈ ПОДНОСИТЕЛ
- ПОДНОСИТЕЛ-КРАЈ
- ЗА СЕКОЕ ДРУГОЛИЦЕ
- ДРУГИЛИЦА-КРАЈ
- ЗА СЕКОЈ ЖАЛИТЕЛ
- ЖАЛИТЕЛИ - КРАЈ
Променливите за повторување се користат за да добиеме повторување на променливи
од било која од претходно споменатите групи. Променливите за повторување само го
означуваат почетокот и крајот на повторувањето, односно кога се креира акт не се
заменуваат со вредност како што е случај со сите други променливи.
Секоја променлива за повторување се користи точно за одредена група на променливи.
Кога ја користиме променливата «ЗА СЕКОЈ ПОДНОСИТЕЛ», повторувањето ќе се
однесува само на променливите од групата ПОДНОСИТЕЛИ. Крајот на повторувањето
се означува со «ПОДНОСИТЕЛ-КРАЈ».
Исклучок од ова правило се променливите од групата ЛИЦЕ. Променливите од оваа
група може да се применат во комбинација со било која од променливите за
повторување, кога се пишува образец кој се однесува на повеќе лица.
Променливите од групата ИЗБОР се користат за правење на дополнителни комбинации
со податоците при креирањето на теркови. Тие се:
- АКО ЛИЦЕТО Е ФИЗИЧКО
- АКО ЛИЦЕТО Е ПРАВНО
- АКО Е ПРИСУТЕН НА ПРЕТРЕС
- АКО НЕ Е ПРИСУТЕН НА ПРЕТРЕС

68
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

- АКО Е СУДИЈА ЧЛЕН НА СОВЕТ


- АКО Е ПОРОТНИК ЧЛЕН НА СОВЕТ
- ИНАКУ
- КРАЈ
Пример:
Во еден предмет тужен може да биде физичко или правно лице. При креирање на
обрасци може да се направи следната комбинација за тужениот:

« ЗА СЕКОЈА СПРОТИВНА СТРАНКА»


«АКО ЛИЦЕТО Е ФИЗИЧКО»
«Лице» од «Место на живеење» со матичен број «Матичен број»
(променливи од група физички лица)
«ИНАКУ»
«Лице» од «Место» со даночен број «Даночен број»
(променливи од група правни лица)
«КРАЈ»
« СПРОТИВНА СТРАНКА - КРАЈ »

Ако образецот прв пат се креира, треба да кликнеме на копчето потврда за да ги


зачуваме податоците. За да се креира следен образец продолжуваме со кликнување на
копчето нов. Ако во текот на креирањето на образецот сакаме да прекинеме, тогаш
кликнуваме на копчето откажи.
При пополнување на шифрата на образецот, ако се внесе веќе постоечка шифра, тогаш
во долниот дел на формата ќе се прикаже содржината на образецот. Таа може да се
промени, а за да се зачуваат промените повторно треба да се кликне на копчето
потврда.
Креираниот образец може и да се избрише ако со негова помош не е направен документ
во некој предмет. Тоа се прави со кликнување на копчето бриши, по што системот ако
е дозволено бришењето уште еднаш бара потврда на бришењето.
Со кликнување на копчето најди се отвара форма за пребарување на дефинирани
обрасци при што може да вршиме подредување и селекција на податоците според
потребите на корисникот.
Со кликнување на копчето помош се добива помош во врска со дефинирање на
обрасци. Формата се затвара во кликнување на копчето излез.

69
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Во продолжение ќе бидат дадени неколку примери на веќе изработени теркови за


обрасци:
Пр.1 – Решение за банка
«Ознака на судија» «Број на предмет»
«Суд» од «Место каде што е судот», како извршен суд преку судијата
«Судија», решавајќи по предлогот на доверителот «ЗА СЕКОЈ ПОДНОСИТЕЛ»
«Лице» од «Место на живеење», «ПОДНОСИТЕЛ-КРАЈ» против должникот «ЗА
СЕКОЈА СПРОТИВНА СТРАНКА» «Лице» од «Место на живеење»,
«СПРОТИВНА СТРАНКА-КРАЈ» за сума од «Вредност на спорот» ден., на ден
«Датум на актот» год. го донесе следното

Р Е Ш Е Н И Е

Врз основа на извршната пресуда – решение на овој Суд, «Предмети кои


потекнуваат од предмет», МУ СЕ ДОЗВОЛУВА на доверителот на извршувањето «ЗА
СЕКОЈ ПОДНОСИТЕЛ»«Лице» од «Место на живеење»,«ПОДНОСИТЕЛ-КРАЈ»
против должникот «ЗА СЕКОЈА СПРОТИВНА СТРАНКА»«Лице» од «Место на
живеење», «СПРОТИВНА СТРАНКА-КРАЈ» присилно извршување на сума во износ
од «Вредност на спорот» на име главен долг со камата «» ден. како и на име парнични
и извршни трошоци од «» ден. СЕ СТАВА ЗАБРАНА на чековна сметка на должникот.
Се налага на «» заплена, блокирање на финансиските средства што должникот
ги има на неговата чековна сметка бр. «».
Горенаведената сума да му се исплати на доверителот на извршувањето.
За стореното да биде известен овој суд.

Образложение

Судот одлучи како во диспозитивот на ова решение бидејќи должникот во


парициониот рок не постапил по извршната исправа наведена во диспозитивот,
односно не го исплатил долгот на доверителот.

«Суд», «Место каде што е судот»


«Датум на актот»
С у д и ј а,
«Судија»

Д-но до: по 1 примерок на банката, на доверителот на извршувањето и на должникот.

70
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Пр. 2 - Решение за присилна наплата


РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
«Суд», «Место каде што е судот»
«Ознака на судија» «Број на предмет»
4/13/2011 година
«Место каде што е судот»
ДО
«Суд», «Место каде што е судот»
- Извршен отсек -

ДОВЕРИТЕЛ: «Суд»
ДОЛЖНИК:«ЗА СЕКОЈА СПРОТИВНА СТРАНКА» «Лице» «Адреса» «Место на
живеење» «СПРОТИВНА СТРАНКА - КРАЈ»

ПРЕДЛОГ ЗА ПРИСИЛНО ИЗВРШУВАЊЕ

Со правосилна Пресуда на овој суд «Ознака на судија» «Број на предмет», по


чл. «» од КЗ, од «Одлуката е објавена на» година, обвинетиот-должникот «ЗА
СЕКОЈА СПРОТИВНА СТРАНКА» «Лице» «Татково име» «Датум на раѓање»
«Место на раѓање», сега живее на «Адреса» «Место на живеење» «СПРОТИВНА
СТРАНКА - КРАЈ», е задолжен да плати и тоа:
1. Кривични трошоци «»,00 денари
2. Паушал..................... «»,00 денари
вкупно : «»,00 денари
Бидејќи обвинетиот-должникот не ја извршил обврската по пресудата «Ознака
на судија» «Број на предмет» од «Одлуката е објавена на» година, му предлагаме на
судот да донесе:

РЕШЕНИЕ ЗА ИЗВРШУВАЊЕ

Врз основа на правосилна Пресуда «Ознака на судија» «Број на предмет» од


«Одлуката е објавена на» година, на овој суд му се дозволува извршување со забрана
на плата-пензија што должникот ја прима, попис, процена и продажба на подвижни
предмети на должникот што се наоѓаат во неговит стан во «Адреса»«Место на
живеење», заради наплата на паричното побарување на доверителот, а средствата да се
префрлат на буџетските средства во Народна банка на РМ, преку збирната сметка на
«Суд».
Сметка «»
Сметка на буџетски корисник «»
Приходна шифра «»
За спроведеното или неспроведеното извршување да се извести кривичниот
отсек при «Суд» «Место каде што е судот»согласно одредбите од судскиот деловник.

С у д и ј а,
«Судија»

71
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Пр.3 - Пресуда
«Ознака на судија» «Број на предмет»

ВО ИМЕТО НА ГРАЃАНИТЕ НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА


«Суд» «Место каде што е судот» како првостепен процесен суд во совет
составен од судијата «Судија» како председател на советот и судиите поротници «» и
«» членови на советот, постапувајки по правната работа на тужителката «Лице» од
«Место на живеење» на ул. «Адреса» против тужениот «Лице» од «Место на
живеење» ул.«Адреса», за «Основ на поднесокот», по одржаната главна, нејавна и
усна расправа на ден «Датум на претрес» во присуство на «» и «», а по одржаното
советување и гласање, на ден 4/13/2011 година ја донесе следната:

П Р Е С УД А

С у д и ј а,
«Судија»

Пр.4 – Записник за главна усна расправа


«Ознака на судија»«Број на предмет»

З А П И С Н И К
ЗА УСНАТА ГЛАВНА РАСПРАВА
од «Датум на претрес» год.

Одржана пред «Суд» - «Место каде што е судот»

Од Судот присутни:

С у д и ј а: «Судија» Тужител:
Од
Судии поротници: Полномошник:
1. Тужен:
Од
2. Полномошник:
предмет: «Основ на поднесокот»
Записничар: «Најавен корисник» вредност: «Вредност на спорот»

По објавувањето предметот на спорот во «Време на претрес» часот пристапија:

1. За тужител:

2. За тужен:
72
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Пр.5 – Записник за сослушување на сведок


«Ознака на судија»«Број на предмет»

З А П И С Н И К ЗА СОСЛУШУВАЊЕ НА СВЕДОК
«Датум на претрес»

По кривичниот предмет против «Лице» од «Место на живеење» за кривично


дело по чл.«Член од законот - за барањето на спрот. странка» составен во «Суд»
«Место каде што е судот» на ден 4/13/2011 год.

П Р И С У Т Н И:

Судија за малолетници, Тужител


«Судија» Обвинет «Лице»
Записничар Сведок Барател
«Најавен корисник»

Откако сведокот е предупреден дека е должен да зборува вистина дека не смее


ништо што му е познато да премолчи дека не е должен да одговара на прашањата
предвидени во членот 223 на ЗКП и дека за давање на лажен исказ се одговара по КЗ,
земени се од него следните податоци:

Име и презиме
Име на татко
Со што се занимава
Роден во град (село)
Живее во град (село)
Години на возраста

Однос спрема обвинетиот и


оштетениот, несроден, нескаран

Поучен во смисла на чл.223 ст.2 од ЗКП,и чл. 441 од ЗКП опоменат дека е должен да
зборува вистина и дека не смее ништо да премолчи, предупреден дека давање на лажен
исказ претставува кривично дело, запрашан кажа:

Записничар, Судија за малолетници,

73
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Пр. 6 – Наредба
«Ознака на судија» «Број на предмет»
Н.
За главна расправа на ден «Датум на претрес» година во «Време на претрес» часот,
судница бр.«Просторија» која се наоѓа во просториите на «Суд», да се викаат
следните:

1. ТУЖИТЕЛОТ-ТЕ «ЗА СЕКОЈ ПОДНОСИТЕЛ» «Лице» «ПОДНОСИТЕЛ-КРАЈ»


и полномошниците «»
2.ТУЖЕНИТЕ «ЗА СЕКОЈА СПРОТИВНА СТРАНКА» «Лице» «СПРОТИВНА
СТРАНКА-КРАЈ» да им се достави примерок од тужбата, да се викаат и
полномошниците «»
3. СВЕДИТЕЛИТЕ «Суд»
ОПОМЕНА «Суд»

«Место каде што е судот» 4/13/2011 година


С У Д И Ј А,
«Судија»

Пр.7 – Барање до Министерство за финансии


«Суд»
«Ознака на судија» «Број на предмет»
«Датум на актот» година
«Место каде што е судот»
ДО
РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
МИНИСТЕРСТВО ЗА ФИНАНСИИ
«Место каде што е судот»
ПРЕДМЕТ: Барање
Ве известуваме дека на ден «» година од страна на «» уплатени се средства во
износ од «» денари на име судски такси. Од страна на судот до «» Банка - «Место каде
што е судот» доставено е решение за присилна наплата на таксата, и истата е наплатена
од «» банка во корист на буџетската сметка зголемена за 50% во износ од «», видно од
изводот од «» Банка -«Место каде што е судот» на ден «». Со оглед да таксата е
наплатена по присилен пат и уште еднаш тужениот доброволно ја платил истата такса,
па Ве молиме износот од «» денари да биде вратен на тужениот од буџетската сметка
бр. «» со повикувачки бр. «» да се пренесе на сметката на тужениот која се наоѓа во «»
банка бр. «» со даночен број «».
СУДИЈА
«Судија»

74
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Пр.8 – Ургенција
«Суд»
ОТСЕК ЗА ИЗВРШУВАЊЕ НА КРИВИЧНИ САНКЦИИ
«Место каде што е судот»

ДО
МИНИСТЕРСТВО ЗА ВНАТРЕШНИ РАБОТИ
ГРАДСКА УПРАВА ЗА ВНАТРЕШНИ РАБОТИ
- Сектор за сузбивање на криминалитетот -
«Место каде што е судот»

УРГЕНЦИЈА

Во врска со предметот «Број на предмет» БАРАМЕ ДА НЕ ИЗВЕСТИТЕ:

За превземените дејствија по наредбата издадена на «» против лицето «Лице»,


живее на «Адреса» од «Место на живеење», роден/а на «Датум на раѓање», осудено
на казна затвор во траење од «» за кривично дело «», по член «» од КЗ.
Пресудата е правосилна од «» година, а апсолутна застареност на извршувањето
на казната настапува на «» година.

II

Доколку осуденото лице се крие или се наоѓа во бегство дали сте издале
потерница за пронаоѓање и спроведување на осуденото лице во установата за
извршување на казната затвор и доколку е издадена дали е активна истата.

ПРЕТСЕДАТЕЛ НА СУДОТ
«Судија»

75
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Пр. 9 – Покана
Република Македонија Соба бр. «Просторија»
«Суд»
«Ознака на судија» «Број на предмет»
«Датум на актот» год.
«Место каде што е судот»
ПОКАНА
«Назив» од «Место» се поканува да дојде лично на ден «Датум на претрес» год. во
«Време на претрес» час во «Суд» соба бр. «Број на просторија » во врска со
граѓанскиот предмет против: «ЗА СЕКОЈА СПРОТИВНА СТРАНКА» «Лице»
«СПРОТИВНА СТРАНКА - КРАЈ» во својство на «Својство на присутно лице на
претрес».

ПОУКА: Извод од законот за процесната постапка


А) За странките:
Им се налага на странките на рочиштето да ги донесат сите исправи што им
служат за доказ како и сите предмети што треба да бидат разгледувани во судот (чл.
271 од ЗПП). Странките се предупредуваат на рочиштето да можат да ги доведат
сведоците кои досега не ги предложиле (чл. 278 од ЗПП). Ако уредно поканетата
странка (тужител или тужен) не дојде на рочиште, постапката ќе се спроведе без оглед
на нивното отсуство (чл. 280 од ЗПП).
Ако двете странки изостанат од рочиштето за главна расправа, настапува
мирување на постапката (чл. 201 од ЗПП).
На рочиштето ќе се изведе доказ со сослушување на странките. Во колку
странката не дојде ќе ги сноси последиците да не биде сослушана, со тоа ќе се сослуша
само присутната странка (чл. 253 од ЗПП).
Б) За сведоците и вештите лица:
Ако уредно поканет сведок или вештак не дојде на рочиште, а изостанокот не го
оправда или без одобрување или оправдани причини се оддалечи од местото каде што
треба да биде сослушан, може да биде казнет со четири просечни плати и да се задолжи
да ги плати трошоците предизвикани со оддалечувањето од рочиштето, како и да
нареди сведокот присилно и негов трошок да се доведе во судот (чл. 233 и 240 од ЗПП).
Сведокот има право на надоместување на патните трошоци, трошоците за
исхрана и ноќевање, како и надомест за изгубена заработувачка (чл. 234 од ЗПП).
Вештото лице има право на надоместување на патните трошоци, трошоците за исхрана
и ноќевање, надоместување на изгубена заработувачка и трошоците околу самото
вештачење, како и право на награда за извршеното вештачење (чл. 241 од ЗПП).
Надоместувањето на трошоците односно наградата треба да се бара веднаш по
сослушувањето, инаку го губи правото на него (чл. 241 и чл. 234 ст.2 од ЗПП).

76
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Пр.10 – Писмо до Основно јавно обвинителство


«Суд»
«Ознака на судија» «Број на предмет»
«Датум на актот» година
«Место каде што е судот»

ДО
ОСНОВНО ЈАВНО ОБВИНИТЕЛСТВО
«Место каде што е судот»

ВРСКА: Ваш КОМ. бр. «Прилог»


Во прилог на писмото Ви го доставуваме малолетничкиот предмет спрема
малолетникот - та «Име и презиме» од Скопје, за кривично дело «По изјава на
казнет» од чл. «Број» од КЗ на РМ, на Ваше понатамошно постапување.

Предметот со сите списи.


СУДИЈА,
«Судија»

77
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

6. РЕГИСТРИРАЊЕ НА ПРЕДМЕТИ

Првата фаза при електронската обработка на еден предмет е неговото регистрирање во


судските уписници. Оваа активност се изведува во судските писарници, откако од
приемното одделение на судот каде е примен иницијален акт за предмет истиот е
распределен во соодветната писарница.
Процесот на регистрирање на предмети во апликативното решение АКМИС е поделен
на регистрирање на предмети во граѓанска постапка и регистрирање на предмети во
кривична постапка. Двете опции се наоѓаат во подменито „Регистрирање предмети“ на
основното мени на апликацијата како што е прикажано на слика 6-1.

сл.6-1 – Подмени Регистрирање предмети

Со регистрирањето на предметите се креираат електронски уписници и тоа на еден


едноставен и унифициран начин. Голем дел од податоците кои што треба да се внесат
во уписникот се одбираат од веќе пополнетите номенклатури. Со тоа потребата за
куцање на податоци е сведена на минимум. Некои податоци системот ги пополнува
автоматски (следен број на предмет во уписникот, датум на поднесување на иницијален
акт итн.). Доколку предложената вредност не одговара таа може да се промени.
При регистрирањето на предмети, самиот систем има обезбедено контроли на
податоците кои најчесто не го ограничуваат корисникот, туку го предупредуваат и му
даваат можност да направи корекција доколку згрешил.
Со внесувањето на предметите во електронскиот уписник, автоматски се креира и
азбучник за уписникот, што е голема олеснителна околност. Исто така, со внесување на
учесниците во предметите се креираат и азбучниците на физички и правни лица на
ниво на целиот систем.
Со самото регистрирање на предметот во електронскиот уписник започнува градбата на
електронското досие на предметот кое ги содржи сите потребни податоци:
карактеристиките, статусот, локацијата како и пописот на акти во предметот. При тоа,
сите акти кои се поднесени од учесниците во предметот до судот, во електронското
досие се внесени само со факти, додека за актите креирани во судот во електронското
досие се забележани факти, а се чува и самиот оригинален документ.

78
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Пребарувањето на податоците во електронските уписници е многу едноставно и брзо.


Од податоците кои се наоѓаат во електронскиот уписник може да се изработат голем
број на извештаи и тоа прецизно и брзо.

6.1. РЕГИСТРИРАЊЕ НА ГРАЃАНСКИ ПРЕДМЕТИ

Регистрирање на предмети во сите уписници на отсеците од граѓанскиот оддел се врши


преку формата која се добива со кликнување на опцијата „Граѓанска постапка“. При тоа
се отвара формата прикажана на слика 6-2.

сл.6-2 – Регистрирање предмет во граѓанска постапка

Регистрирањето на предметот започнува со формирање на неговиот број кој се состои


од следниве податоци:
- уписник, избор на ознака на уписник во кој се заведува предметот (по изборот
под полето ќе се појави називот на уписникот)
Администраторот на базата, за секој уписничар во судот дефинира со кои
уписници може да работи. За да го пополни ова поле уписничарот одбира ознака на
уписник, при што му се нудат само уписниците за кои има дозвола за работа.
- година во која е поднесен предметот
Системот ја нуди тековната година, но вредноста може да се промени ако се
работи за некој постар предмет.
- број на предметот во уписникот
Системот го нуди следниот слободен број на предмет, но вредноста може да се
промени ако се работи за веќе внесен предмет.
Откако ќе се пополнат овие три полиња, во полето предмет се прикажува бројот на
предметот според правилото дефинирано при внесување на видот на уписникот.

Со кликнување на копчето , десно од полето предмет се отвара форма за


пребарување на постоечки предмети, а со кликнување на копчето се отвара форма

79
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

предмет-факти, преку која може да се видат сите податоци во електронското досие на


предметот.
Ако предметот кој го внесуваме треба да се поврзе со предмет од друг уписник, тогаш
се пополнуваат податоците од групата да се поврзе на предмет, и тоа:
- уписник, се избира ознака на уписник во кој се води предметот на кој се
надоврзува новиот предмет (може да се одбира од сите видови уписници)
- година, се внесува година на предметот на кој се надоврзува новиот предмет
- број, се внесува бројот на предметот на кој се надоврзува новиот предмет
Откако ќе се пополнат овие три полиња, во полето предмет се прикажува бројот на
предметот на кој се надоврзува новиот предмет според правилото дефинирано при
внесување на видот на уписникот.

Ако се одбере уписник, со кликнување на копчето се отвора форма за пребарување


на предмети од соодветниот уписник, од каде може да се одбере предметот на кој се
надоврзува новиот предмет.
На пр: Ако се внесува парничен стопански предмет кој настанал поради приговор на
предмет од парнична извршна постапка, се пополнуваат податоците за бројот на
извршниот предмет, или се одбира истиот.

сл. 6-3 – Основни податоци за предметот

80
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Со кликнување на копчето се отвора форма која се состои од повеќе страници.


Првата страница ПРЕДМЕТИ ги содржи основните податоци за предметот (слика 6-3).
Ако постои предмет со внесениот број, по отварање на формата се прикажуваат
неговите податоци. Ако се работи за нов предмет треба да се внесат податоци, кои се
поделени во неколку целини.

Дефинирање на предметот
- судија задолжен со предметот
При изборот ќе се појават имиња на судии кои работат во отсекот во кој се води
уписникот со кој се работи.
- стручен соработник кој ќе постапува по предметот
- извршител кој ќе постапува по предметот (се пополнува само за извршни
предмети)
- примен на, датум кога предметот е примен во судот
Системот го нуди тековниот датум, а може да внесеме или да одбереме од
календарот и постар датум.
- првенство, избор од листа редовен / итен-друг / нарушено владение / издршки /
обезбедување докази / нарушено владение / времени мерки
Системот ја нуди опцијата редовен затоа што тоа одговара на поголем број од
предметите.
- област од која е предметот
Системот ја нуди областа од која се предметите кои се водат во одбраниот уписник.
- датум на заведување на предметот во уписник
Овој датум не смее да биде постар од датумот на прием.

Податоци за поднесок
- поднесено на, датум кога е поднесен иницијалниот акт
Обично овој датум е ист со датумот на прием, освен ако иницијалниот акт не е
испратен по пошта па во судот пристигнал по неколку дена.
- ознака на поднесок се препишува од иницијалниот акт доколку постои
- вид поднесок се одбира од видовите иницијални акти дефинирани за
соодветниот уписник
- содржина на иницијалниот акт
- број на прилози добиени со иницијалниот акт
- број на листови во приложените акти
- забелешка во врска со предметот чија содржина не може да се внесе во некое
друго поле
- основ се одбира од листа на основи дефинирани за соодветниот уписник
81
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

- вредност на спорот ако истата е позната


- валута на вредност се пополнува со ознака на валутата во која е искажана
вредноста на спорот

Добиен од друг суд


Ако предметот кој го регистрираме е пристигнат од друг суд ги пополнуваме и
следниве податоци:
- од суд, назив на судот кој го испратил предметот
- под број, број на предметот во уписникот на судот кој го испратил
- пратен на ден, датум на испраќање на предметот
Откако ќе се пополнат сите потребни и познати податоци во врска со предметот, со
кликнување на копчето потврда тие се запишуваат, а на екранот се појавуваат нови
страници.
Ако покрај иницијалниот акт за предметот се доставени и други списи, на пример
докази со кликнување на копчето се отвара формата разни списи (слика 6-4).

сл. 6-4 – Преглед и евидентирање на нови списи во предметот

Преку неа може да се евидентираат нови списи или во нејзиниот долен дел да се види
попис на веќе внесени списи во предметот. Како што се гледа од сликата иницијалниот
акт е веќе прикажан во пописот.

82
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

За да се внесе нов спис треба да се пополнат полињата прилози, листови, ознака на


спис, содржина и забелешка, а потоа со кликнување на копчето потврда да се
запишат податоците. Постоечките записи за списи може да се менуваат, бришат и
пребаруваат, а истата форма ни овозможува и преглед на електронското досие.
Податоците за учесниците во предметот се внесуваат на следните страници во формата.
Секоја од овие страници се отвара со кликнување на нејзиниот наслов. Прва е
страницата ТУЖИТЕЛ прикажана на слика 6-5. Преку оваа форма се внесуваат
тужителите во предметот кои може да бидат и повеќе.
Тужителот може да биде физичко или правно лице.Ако тужителот е физичко лице,
тогаш во полето вид на лице одбираме вредност „физичко“.
За да се пополни име на лицето одбираме од азбучникот на физички лица преку
формата за пребарување на физички лица. Таа се отвара со кликнување на копчето ,
десно од полето. Ако го пронајдеме името на лицето го превземаме, а ако не постои го
внесуваме преку формата за пребарување.

сл. 6-5 – Податоци за тужителите (подносителите) во предметот

Подетални податоци за одбраното лице може да видиме ако со кликнување на копчето


ја отвориме формата за преглед на физички лица, како на слика 6-6.
Ако тужителот е правно лице, тогаш во полето вид на лице одбираме вредност
„правно“. На екранот се појавува уште едно поле тип правно лице кое служи да се
намали бројот на записи кои ќе бидат понудени во изборот.

83
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

За да се пополни име на лицето одбираме од азбучникот на правни лица преку


формата за пребарување на правни лица. Таа се отвара со кликнување на копчето ,
десно од полето. Ако го пронајдеме името на лицето го превземаме, а ако не постои го
внесуваме преку формата за пребарување.
Подетални податоци за одбраното лице може да видиме ако со кликнување на копчето
ја отвориме формата за преглед на правни лица.
Во полето коментар може да запишеме слободен текст во врска со тужителот.
Податоците за тужителот ќе се запишат во предметот дури откако ќе кликнеме на
копчето за потврда . Откако ќе запишеме еден тужител веднаш може да продолжиме
со внесување на следен.
Ако сакаме да избришеме тужител треба да го селектираме неговото име и да кликнеме
на копчето за бришење . За да прекинеме со внесување на тужители и да се
префрлиме на друга страница треба да кликнеме на копчето откажи . Ако потоа
повторно сакаме да продолжиме со внесување на тужители треба да кликнеме на
копчето нов .

сл. 6-6 – Преглед на основните податоци за тужителите (подносителите) во предметот

Следна страница при внесувањето на предметот е ТУЖЕН (слика 6-7). Преку оваа
форма се внесуваат тужените лица во предметот кои може да бидат и повеќе.
84
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Тужениот може да биде физичко или правно лице.Ако тужениот е физичко лице, тогаш
во полето вид на лице одбираме вредност „физичко“.
За да се пополни име на лицето одбираме од азбучникот на физички лица преку
формата за пребарување на физички лица. Таа се отвара со кликнување на копчето ,
десно од полето. Ако го пронајдеме името на лицето го превземаме, а ако не постои го
внесуваме преку формата за пребарување.
Подетални податоци за одбраното лице може да видиме ако со кликнување на копчето
ја отвориме формата за преглед на физички лица.
Ако тужениот е правно лице, тогаш во полето вид на лице одбираме вредност
„правно“. На екранот се појавува уште едно поле тип правно лице кое служи да се
намали бројот на записи кои ќе бидат понудени во изборот.
За да се пополни име на лицето одбираме од азбучникот на правни лица преку
формата за пребарување на правни лица. Таа се отвара со кликнување на копчето ,
десно од полето. Ако го пронајдеме името на лицето го превземаме, а ако не постои го
внесуваме преку формата за пребарување.
Подетални податоци за одбраното лице може да видиме ако со кликнување на копчето
ја отвориме формата за преглед на правни лица.
Во полето коментар може да запишеме слободен текст во врска со тужениот.

сл. 6-7 – Податоци за тужените (спротивната странка) во предметот

85
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Податоците за тужениот ќе се запишат во предметот дури откако ќе кликнеме на


копчето за потврда . Откако ќе запишеме едно тужено лице веднаш може да
продолжиме со внесување на следното.
Ако сакаме да избришеме тужено лице треба да го селектираме неговото име и да
кликнеме на копчето за бришење . За да прекинеме со внесување на тужени лица и
да се префрлиме на друга страница треба да кликнеме на копчето откажи . Ако
потоа повторно сакаме да продолжиме со внесување на тужени лица треба да кликнеме
на копчето нов .
На следната страница ДРУГИ ЛИЦА (слика 6-8) се запишуваат сите други учесници во
предметот како што се бранители, вештаци, преведувачи, сведоци, вмешувачи итн.

сл. 6-8 – Податоци за други лица во предметот

Учесник во предметот може да биде физичко или правно лице.Ако учесникот е


физичко лице, тогаш во полето вид на лице одбираме вредност „физичко“.
За да се пополни име на лицето одбираме од азбучникот на физички лица преку
формата за пребарување на физички лица. Таа се отвара со кликнување на копчето ,
десно од полето. Ако го пронајдеме името на лицето го превземаме, а ако не постои го
внесуваме преку формата за пребарување.
Подетални податоци за одбраното лице може да видиме ако со кликнување на копчето
ја отвориме формата за преглед на физички лица.

86
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Ако учесникот е правно лице, тогаш во полето вид на лице одбираме вредност
„правно“. На екранот се појавува уште едно поле тип правно лице кое служи да се
намали бројот на записи кои ќе бидат понудени во изборот.
За да се пополни име на лицето одбираме од азбучникот на правни лица преку
формата за пребарување на правни лица. Таа се отвара со кликнување на копчето ,
десно од полето. Ако го пронајдеме името на лицето го превземаме, а ако не постои го
внесуваме преку формата за пребарување.
Подетални податоци за одбраното лице може да видиме ако со кликнување на копчето
ја отвориме формата за преглед на правни лица.
На оваа форма во полето вид учесник се одбира во кое својство се јавува учесникот во
предметот. Преку формата за пребарување на учесници во предмет можеме и да
внесуваме нови видови на учесници.
Во полето коментар може да запишеме слободен текст во врска со лицето што го
внесуваме.
Податоците за учесникот кој го внесуваме ќе се запишат во предметот дури откако ќе
кликнеме на копчето за потврда . Откако ќе запишеме едно лице веднаш може да
продолжиме со внесување на следното.
Ако сакаме да избришеме некое лице треба да го селектираме неговото име и да
кликнеме на копчето за бришење . За да прекинеме со внесување на други учесници
во предметот и да се префрлиме на друга страница треба да кликнеме на копчето
откажи . Ако потоа повторно сакаме да продолжиме со внесување на други лица
треба да кликнеме на копчето нов .
Следната страница ТАКСИ (слика 6-9) се користи за евидентирање на таксите платени
во предметот за иницијалниот акт или за некој поднесок.
Преку формата за такси може да се евидентираат износите на платените такси или во
нејзиниот долен дел да се види попис на веќе внесени такси во предметот.
За да се евидентира пропишана такса и колкав дел од неа е платен треба да се пополнат
полињата вид такса (избор од номенклатура видови такси), одреден износ, уплата
и на екранот ќе се појави колкав износ е платен, а потоа со кликнување на копчето
потврда да се запишат податоците. Постоечките записи за такси може да се менуваат,
бришат и пребаруваат, а истата форма ни овозможува и преглед на предходно
евидентирани такси во предметот.

87
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 6-9 – Евиденција на такси во предметот

Последна страница на оваа форма e ДОПОЛНИТЕЛНИ (слика 6-10). На оваа страница,


со

кликнување на копчето се отвара форма за креирање на обрасци.


Оваа опција се користи во писарниците кога административниот работник кој
постапува по предметот има потреба да испрати некое писмо до странките или барање
за дополнување на иницијалниот акт и тоа уште пред да го испрати предметот кај
судијата. Полето статус иницијално има вредност „примен“, но доколку е испратено
некакво барање за кое се чека одговор вредноста на ова поле треба да се промени во
„чека одговор“. Откако ќе стаса одговорот се забележува датумот на добиен одговор и
со кликнување на копчето се отвара форма каде ќе се евидентира добиениот
одговор.
Доколку имаме потреба да запишеме нешто во врска со предметот што не е предвидено
со апликацијата го користиме полето забелешка.

88
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 6-10 – Дополнителни податоци и движење на предметот

На истата страница се наоѓа и копчето . Со кликнување на ова копче се


отвара форма за предавање на предметот (слика 6-10).
На овој начин може да се испрати само еден предмет. При тоа податоците за праќач се
автоматски пополнети и тоа е лицето кое е најавено на системот. Предметот се праќа во
име на отсекот. Примач е судијата кој е задолжен за предметот. Податоците на рака
на се пополнуваат зависно од тоа кој ќе го пренесе предметот кај судијата, лично тој,
неговиот дактилограф или службеник итн.
Во полето датум на пренос се предлага тековниот датум, а вредноста може и да се
промени. Датумот на пренос не може да биде постар од датумот на прием на
предметот. Со кликнување на копчето потврда предметот се испраќа кај судијата.
Со тоа завршува регистрирањето на предметот во електронскиот уписник.
На секој екран под активната страница со која работиме се наоѓаат повеќе стандардни
копчиња. За да почнеме со внесување на нов предмет треба да кликнеме на копчето
нов, а ако во текот на работата сакаме да прекинеме со внесувањето треба да кликнеме
на копчето откажи. Исто така овозможена е и функцијата бришење на предмет, но за
да успееме во тоа потребно е да се избришат прво сите учесници, такси и други
податоци забележани за предмет, па дури потоа доколку не е постапувано по него
можеме да го избришеме.

89
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 6-11 – Пребарување на постоечки предмети


Со кликнување на копчето најди се отвара форма за пребарување на предмети (слика 6-
11) каде иницијално може да пребаруваме само по неколку основни податоци во
предметот. Со кликнување на синиот текст сите колони кој се наоѓа на дното на
екранот се зголемува бројот на податоци по кои можеме да пребаруваме.

Со кликнување на копчето се отвара форма за пребарување по


лица учесници во предметите (слика 6-12), односно добиваме можност за пребарување
по азбучникот за соодветниот уписник кој автоматски се креирал со самото внесување
на предметите.

90
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 6-12 – Пребарување на постоечки предмети по лица учесници во предметот

Со кликнување на копчето се отвара форма предмет-факти преку која


можеме да го видиме целосното досие на предметот со сите негови карактеристики. На
оваа форма ќе се задржиме повеќе откако ќе го опишеме и начинот на регистрирање на
кривични предмети.

91
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

6.2. РЕГИСТРИРАЊЕ НА КРИВИЧНИ ПРЕДМЕТИ


Регистрирање на предмети во сите уписници на отсеците од кривичниот оддел се врши
преку формата која се добива со кликнување на опцијата „Кривична постапка“. При тоа
се отвара формата прикажана на слика 6-13.

сл. 6-13 – Регистрирање предмет во кривична постапка

Регистрирањето на предметот започнува со формирање на неговиот број кој се состои


од следниве податоци:
- уписник, избор на ознака на уписник во кој се заведува предметот (по изборот
под полето ќе се појави називот на уписникот)
Администраторот на базата, за секој уписничар во судот дефинира со кои
уписници може да работи. За да го пополни ова поле уписничарот одбира ознака на
уписник, при што му се нудат само уписниците за кои има дозвола за работа.
- година во која е поднесен предметот
Системот ја нуди тековната година, но вредноста може да се промени ако се
работи за некој постар предмет.
- број на предметот во уписникот
Системот го нуди следниот слободен број на предмет, но вредноста може да се
промени ако се работи за веќе внесен предмет.
Откако ќе се пополнат овие три полиња, во полето предмет се прикажува бројот на
предметот според правилото дефинирано при внесување на видот на уписникот.

Со кликнување на копчето , десно од полето предмет се отвара форма за


пребарување на постоечки предмети, а со кликнување на копчето се отвара форма
предмет-факти, преку која може да се видат сите податоци во електронското досие на
предметот.
Ако предметот кој го внесуваме треба да се поврзе со предмет од друг уписник, тогаш
се пополнуваат податоците од групата да се поврзе на предмет, и тоа:
- уписник, се избира ознака на уписник во кој се води предметот на кој се
надоврзува новиот предмет (може да се одбира од сите видови уписници)
92
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

- година, се внесува година на предметот на кој се надоврзува новиот предмет


- број, се внесува бројот на предметот на кој се надоврзува новиот предмет
Откако ќе се пополнат овие три полиња, во полето предмет се прикажува бројот на
предметот на кој се надоврзува новиот предмет според правилото дефинирано при
внесување на видот на уписникот.

Ако се одбере уписник, со кликнување на копчето се отвора форма за пребарување


на предмети од соодветниот уписник, од каде може да се одбере предметот на кој се
надоврзува новиот предмет.
На пр: Ако се внесува кривичен предмет, на кој му претходел предмет во истрага, се
пополнуваат податоците за бројот на истражниот предмет, или се одбира истиот.
Со кликнување на копчето се отвора форма која се состои од повеќе страници.
Првата страница ПРЕДМЕТИ ги содржи основните податоци за предметот (слика 6-
14). Ако постои предмет со внесениот број, по отварање на формата се прикажуваат
неговите податоци. Ако се работи за нов предмет треба да се внесат податоци, кои се
поделени во неколку целини.

сл. 6-14 – Основни податоци за предметот

Дефинирање на предметот
- судија задолжен со предметот

93
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

При изборот ќе се појават имиња на судии кои работат во отсекот во кој се води
уписникот со кој се работи.
- стручен соработник кој ќе постапува по предметот
- примен на, датум кога предметот е примен во судот
Системот го нуди тековниот датум, а може да внесеме или да одбереме од
календарот и постар датум.
- област од која е предметот
Системот ја нуди областа од која се предметите кои се водат во одбраниот
уписник.
- првенство, избор од листа редовен / итен-странец / итен-друг
Системот ја нуди опцијата редовен затоа што тоа одговара на поголем број од
предметите.
- притвор, избор од листа без притвор / со притвор
Системот ја нуди опцијата без притвор, која треба да се промени ако се работи
за притворски предмет.
- датум на заведување на предметот во уписник
Овој датум не смее да биде постар од датумот на прием.

Податоци за поднесок
- поднесено на, датум кога е поднесен иницијалниот акт
Обично овој датум е ист со датумот на прием, освен ако иницијалниот акт не е
испратен по пошта па во судот пристигнал по неколку дена.
- ознака на поднесок се препишува од иницијалниот акт доколку постои
- вид поднесок се одбира од видовите иницијални акти дефинирани за
соодветниот уписник
- содржина на иницијалниот акт
- број на прилози добиени со иницијалниот акт
- број на листови во приложените акти
- забелешка во врска со предметот чија содржина не може да се внесе во некое
друго поле
- датум на сторување на делото, се внесува или одбира од календарот
- место на сторување на делото, се одбира од веќе внесените места во
номенклатурата населени места.
Ако со кликнување се вклучи опцијата , може да се одбира од населените места
за кои е надлежен судот во кој работиме, а во спротивно во изборот се јавуваат
сите населени места.
- основ се одбира од листа на основи дефинирани за соодветниот уписник

94
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Добиен од друг суд


Ако предметот кој го регистрираме е пристигнат од друг суд ги пополнуваме и
следниве податоци:
- од суд, назив на судот кој го испратил предметот
- под број, број на предметот во уписникот на судот кој го испратил
- пратен на ден, датум на испраќање на предметот
Откако ќе се пополнат сите потребни и познати податоци во врска со предметот, со
кликнување на копчето потврда тие се запишуваат, а на екранот се појавуваат нови
страници.
Ако покрај иницијалниот акт за предметот се доставени и други списи, на пример
докази со кликнување на копчето се отвара формата разни списи (слика 6-
15).

сл. 6-15 – Преглед и евидентирање на нови списи во предметот


Преку неа може да се евидентираат нови списи или во нејзиниот долен дел да се види
попис на веќе внесени списи во предметот. Како што се гледа од сликата иницијалниот
акт е веќе прикажан во пописот.
За да се внесе нов спис треба да се пополнат полињата прилози, листови, ознака на
спис, содржина и забелешка, а потоа со кликнување на копчето потврда да се
запишат податоците. Постоечките записи за списи може да се менуваат, бришат и
пребаруваат, а истата форма ни овозможува и преглед на електронското досие.
Податоците за учесниците во предметот се внесуваат на следните страници во формата.
Секоја од овие страници се отвара со кликнување на нејзиниот наслов. Прва е

95
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

страницата ПОДНОСИТЕЛ прикажана на слика 6-16. Преку оваа форма се внесува


обвинителот во предметот.

сл. 6-16 – Податоци за подносителот во предметот

Како обвинител најчесто се јавува основно јавно обвинителство, кое е правно лице.
Затоа системот во полето вид на лице предлага вредност „правно“. Исто така во полето
име на лицето иницијално е пополнета вредноста „основно јавно обвинителство“.
Ако треба да се внесе друг подносител, за да се пополни име на лицето одбираме од
азбучникот на правни лица преку формата за пребарување на правни лица. Таа се
отвара со кликнување на копчето , десно од полето. Ако го пронајдеме името на
лицето го превземаме, а ако не постои го внесуваме преку формата за пребарување.
Полето тип правно лице кое се наоѓа на екранот служи да се намали бројот на записи
кои ќе бидат понудени во изборот при пребарувањето.
Подетални податоци за одбраното лице може да видиме ако со кликнување на копчето
ја отвориме формата за преглед на правни лица.
Во полето коментар може да запишеме слободен текст во врска со подносителот.
Ако подносителот е физичко лице, тогаш во полето вид на лице одбираме вредност
„физичко“.
За да се пополни име на лицето одбираме од азбучникот на физички лица преку
формата за пребарување на физички лица. Таа се отвара со кликнување на копчето ,
96
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

десно од полето. Ако го пронајдеме името на лицето го превземаме, а ако не постои го


внесуваме преку формата за пребарување.
Подетални податоци за одбраното лице може да видиме ако со кликнување на копчето
ја отвориме формата за преглед на физички лица.
Податоците за подносителот ќе се запишат во предметот дури откако ќе кликнеме на
копчето за потврда . За да прекинеме со внесување на подносители и да се
префрлиме на друга страница треба да кликнеме на копчето откажи .
Ако сакаме да го избришеме подносителот треба да го селектираме неговото име и да
кликнеме на копчето за бришење . Ако потоа повторно сакаме да продолжиме со
внесување треба да кликнеме на копчето нов .
Следна страница при внесувањето на предметот е ОБВИНЕТ (слика 6-17). Преку оваа
форма се внесуваат обвинетите лица во предметот кои може да бидат и повеќе.
Обвинетиот најчесто е физичко лице и затоа во полето вид на лице одбираме вредност
„физичко“.
За да се пополни име на лицето одбираме од азбучникот на физички лица преку
формата за пребарување на физички лица. Таа се отвара со кликнување на копчето ,
десно од полето. Ако го пронајдеме името на лицето го превземаме, а ако не постои го
внесуваме преку формата за пребарување.
Подетални податоци за одбраното лице може да видиме ако со кликнување на копчето
ја отвориме формата за преглед на физички лица.
Ако се пополнети номенклатурите за закони и членови во закони, за обвинетиот
одбираме по кој закон и член е обвинет и го внесуваме описот на делото. Ако пак овие
податоци не постојат преку формите за пребарување на закони и членови кои се
добиваат со кликнување на копчето десно од полето имаме можност истите да ги
внесеме и превземеме.
Ако спротивната страна е правно лице, тогаш во полето вид на лице одбираме
вредност „правно“. На екранот се појавува уште едно поле тип правно лице кое служи
да се намали бројот на записи кои ќе бидат понудени во изборот.
За да се пополни име на лицето одбираме од азбучникот на правни лица преку
формата за пребарување на правни лица. Таа се отвара со кликнување на копчето ,
десно од полето. Ако го пронајдеме името на лицето го превземаме, а ако не постои го
внесуваме преку формата за пребарување.
Подетални податоци за одбраното лице може да видиме ако со кликнување на копчето
ја отвориме формата за преглед на правни лица.
Во полето коментар може да запишеме слободен текст во врска со спротивната
странка – обвинетиот.

97
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 6-17 – Податоци за обвинетите (спротивната странка) во предметот


Податоците за спротивната странка ќе се запишат во предметот дури откако ќе
кликнеме на копчето за потврда . Откако ќе запишеме едно лице веднаш може да
продолжиме со внесување на следното.
Ако сакаме да избришеме некое лице треба да го селектираме неговото име и да
кликнеме на копчето за бришење . За да прекинеме со внесување на лица и да се
префрлиме на друга страница треба да кликнеме на копчето откажи . Ако потоа
повторно сакаме да продолжиме со внесување на лица треба да кликнеме на копчето
нов .
На следната страница ДРУГИ ЛИЦА (слика 6-18) се запишуваат сите други учесници
во предметот како што се бранители, вештаци, преведувачи, сведоци, вмешувачи итн.

98
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 6-18 – Податоци за други лица во предметот

Учесник во предметот може да биде физичко или правно лице.Ако учесникот е


физичко лице, тогаш во полето вид на лице одбираме вредност „физичко“.
За да се пополни име на лицето одбираме од азбучникот на физички лица преку
формата за пребарување на физички лица. Таа се отвара со кликнување на копчето ,
десно од полето. Ако го пронајдеме името на лицето го превземаме, а ако не постои го
внесуваме преку формата за пребарување.
Подетални податоци за одбраното лице може да видиме ако со кликнување на копчето
ја отвориме формата за преглед на физички лица.
Ако учесникот е правно лице, тогаш во полето вид на лице одбираме вредност
„правно“. На екранот се појавува уште едно поле тип правно лице кое служи да се
намали бројот на записи кои ќе бидат понудени во изборот.
За да се пополни име на лицето одбираме од азбучникот на правни лица преку
формата за пребарување на правни лица. Таа се отвара со кликнување на копчето ,
десно од полето. Ако го пронајдеме името на лицето го превземаме, а ако не постои го
внесуваме преку формата за пребарување.
Подетални податоци за одбраното лице може да видиме ако со кликнување на копчето
ја отвориме формата за преглед на правни лица.

99
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

На оваа форма во полето вид учесник се одбира во кое својство се јавува учесникот во
предметот. Преку формата за пребарување на учесници во предмет можеме и да
внесуваме нови видови на учесници.
Во полето коментар може да запишеме слободен текст во врска со лицето што го
внесуваме.
Податоците за учесникот кој го внесуваме ќе се запишат во предметот дури откако ќе
кликнеме на копчето за потврда . Откако ќе запишеме едно лице веднаш може да
продолжиме со внесување на следното.
Ако сакаме да избришеме некое лице треба да го селектираме неговото име и да
кликнеме на копчето за бришење . За да прекинеме со внесување на други учесници
во предметот и да се префрлиме на друга страница треба да кликнеме на копчето
откажи . Ако потоа повторно сакаме да продолжиме со внесување на други лица
треба да кликнеме на копчето нов .
Последна страница на оваа форма e ДОПОЛНИТЕЛНИ (слика 6-19). На оваа страница,
со кликнување на копчето се отвара форма за креирање на обрасци.
Оваа опција се користи во писарниците кога административниот работник кој
постапува по предметот има потреба да испрати некое писмо до странките или барање
за дополнување на иницијалниот акт и тоа уште пред да го испрати предметот кај
судијата. Полето статус иницијално има вредност „примен“, но доколку е испратено
некакво барање за кое се чека одговор вредноста на ова поле треба да се промени во
„чека одговор“. Откако ќе стаса одговорот се забележува датумот на добиен одговор и со
кликнување на копчето се отвара форма каде ќе се евидентира добиениот
одговор.
Доколку имаме потреба да запишеме нешто во врска со предметот што не е предвидено
со апликацијата го користиме полето забелешка.

На истата страница се наоѓа и копчето . Со кликнување на ова копче се


отвара форма за предавање на предметот (слика 6-19).

100
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 6-19 – Дополнителни податоци и движење на предметот

На овој начин може да се испрати само еден предмет. При тоа податоците за праќач се
автоматски пополнети и тоа е лицето кое е најавено на системот. Предметот се праќа во
име на отсекот. Примач е судијата кој е задолжен за предметот. Податоците на рака
на се пополнуваат зависно од тоа кој ќе го пренесе предметот кај судијата, лично тој,
неговиот дактилограф или службеник итн.
Во полето датум на пренос се предлага тековниот датум, а вредноста може и да се
промени. Датумот на пренос не може да биде постар од датумот на прием на
предметот. Со кликнување на копчето потврда предметот се испраќа кај судијата.
Со тоа завршува регистрирањето на предметот во електронскиот уписник.
На секој екран под активната страница со која работиме се наоѓаат повеќе стандардни
копчиња. За да почнеме со внесување на нов предмет треба да кликнеме на копчето
нов, а ако во текот на работата сакаме да прекинеме со внесувањето треба да кликнеме
на копчето откажи. Исто така овозможена е и функцијата бришење на предмет, но за
да успееме во тоа потребно е да се избришат прво сите учесници и други податоци
забележани за предметот, па дури потоа доколку не е постапувано по него можеме да го
избришеме.
Со кликнување на копчето најди се отвара форма за пребарување на предмети (слика 6-
20) каде иницијално може да пребаруваме само по неколку основни податоци во
предметот. Со кликнување на синиот текст сите колони кој се наоѓа на дното на
екранот се зголемува бројот на податоци по кои можеме да пребаруваме.

101
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 6-20 – Пребарување на постоечки предмети

102
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 6-21 – Пребарување на постоечки предмети по лица учесници во предметот

Со кликнување на копчето се отвара форма за пребарување по


лица учесници во предметите (слика 6-21), односно добиваме можност за пребарување
по азбучникот за соодветниот уписник кој автоматски се креирал со самото внесување
на предметите.

Со кликнување на копчето се отвара форма предмет-факти преку која


можеме да го видиме целосното досие на предметот со сите негови карактеристики.

103
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

6.3. ПРЕДМЕТ – ФАКТИ

Со самото регистрирање на еден предмет во електронскиот уписник започнува и


формирањето на неговото електронско досие. Со секој нареден чекор во обработката на
предметот се дополнуваат податоците во досието. Преглед на сите податоци за
предметот можеме да добиеме преку формата ПРЕДМЕТ – ФАКТИ (слика 6-22) која се

отвара со кликнување на копчето или кои се наоѓаат на скоро секој


екран во апликацијата.

сл. 6-22 – Факти за прием и процесирање на предметот

При отварање на оваа форма автоматски се пополнуваат полињата уписник, година,


број и предмет со вредности за предметот кој бил селектиран пред повикувањето на
формата.
И оваа форма се состои од повеќе страници кои содржат различни податоци.
Во делот ПРИЕМ на првата страница можеме да ги видиме датумот на прием и
датумот на поднесување, видот на иницијалниот поднесок и неговата ознака, датумот и
местото на сторувањето, како и тоа дали е прифатен иницијалниот поднесок и кој е
основот на предметот.

104
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Во вториот дел ПРОЦЕС може да се види кој судија и стручен соработник работат со
предметот, кога тој е примен кај судијата, каква одлука е донесена и дали таа е
верифицирана, кога е објавена и дали има жалба по истата и кога е примена одлука по
жалбата.

сл. 6-23 – Факти за статусот на предметот

На страницата СТАТУС (слика 6-23) може да се види статусот на предметот (примен,


чека одговор, во процес, во мирување, по жалба, за правосилност, правосилен извршен,
укинат, споен, архивиран), датум кога е проверен, датум кога е застарен, датум кога е
архивиран, колку време ќе се чува во архива, со кој број на предмет е споен, број на
предмет во кој се спојува, датум кога е поништен, број на предмет од које преземен,
број на укинат предмет и забелешка.
На третата страница во делот КАРАКТЕРИСТИКИ (слика 6-24) може да се види дали
се работи за малолетнички предмет, надлежност на судот, дали се работи за притворски
предмет, првенството како и периодот на релативна застареност, од која правна област
е предметот и на каков вид седница јавна или затворена се расправало.
Во делот ПРИМЕН ОД се наоѓаат податоците од кој суд е примен предметот, датум
кога е испратен и под кој број се водел во другиот суд.
На следните три страници од формата можат да се видат податоците за
ПОДНОСИТЕЛ, СПРОТИВНА СТРАНА и ДРУГИ ЛИЦА.

105
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Последната страница АКТИ го прикажува стеблото со акти креирани во судот за тој


предмет. Актите се организирани според видот на актот и датумот на креирање, а на
десната страна на екранот се гледа содржината на актот кој е моментално селектиран во
стеблото.

сл. 6-24 – Карактеристики на предметот


На формата ПРЕДМЕТ – ФАКТИ се наоѓаат повеќе копчиња (слика 6-25). Со
кликнување на секое од нив се отвара форма за преглед на одредени податоци:

сл. 6-25 – Разни можности за прегледување на податоци во досието

106
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Од тука може да се види пописот на сите списи евидентирани во предметот,


пропишаните и платените такси во предметот, записите за движењето на предметот
по локации и промената на лицето кај кое е физички присутен предметот, промените на
статусите на предметот по редослед и датум, одлуките во предметот, евиденција на
акти и датумите на нивно доставување, рочиштата за распит или претрес во
предметот, вонредните лекови превземени во врска со предметот, преглед на сите
моментални податоци за предметот, евиденцијата на барања и решенија за притвор во
предметот, списокот на разни поднесоци и жалби вопредметот, дополнителните
барања за истрага вопредметот.
На страниците од формата ПРЕДМЕТ-ФАКТИ се прикажани поголем број на податоци
кои може да се сретнат во судските предмети, но зависно од видот и сложеноста на
преметот дел од овие податоци остануваат празни или воопшто не се битни за
предметот што го анализираме.

107
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

7. ЕВИДЕНЦИЈА
Во подменито „евиденција“ на основното мени на апликацијата Интегриран судски
информационен систем се наоѓаат три функции за евидентирање на дополнителни
барања за истрага, за евидентирање на разни списи и за евиденција на достава (слика 7-
1).

сл. 7-1 – Подмени Евиденција

7.1. ДОПОЛНИТЕЛНИ БАРАЊА ЗА ИСТРАГА


Со кликнување на опцијата „дополнителни барања за истрага“ се отвара форма како на
слика 7-2 преку која може да евидентираме дополнително барање за проширување или
дополнување на веќе постоечко и регистрирано барање за спроведување на истрага.

108
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 7-2 – Дополнителни барања за истрага


По отварање на формата се пополнуваат податоци за предметот на кој се однесува
новото барање и тоа:
- уписник, избор на ознака на уписник во кој е заведен предметот (по изборот под
полето ќе се појави називот на уписникот). Со кликнување на копчето , десно
од полето се одбира од уписниците со кои може да работи административниот
работник.
- година во која е поднесен предметот
Системот ја нуди тековната година, но вредноста може да се промени ако се
работи за некој постар предмет.
- број на предметот
Откако ќе се пополнат овие три полиња, во полето предмет се прикажува бројот на
предметот според правилото дефинирано при внесување на видот на уписникот.

Со кликнување на копчето , десно од полето предмет се отвара форма за


пребарување на постоечки предмети, а со кликнување на копчето се отвара форма
предмет-факти, преку која може да се видат сите податоци во електронското досие на
предметот.
- примен на се пополнува или одбира од календарот датум на прием на
дополнителното барање
Со кликнување на копчето се отвора останатиот дел од формата за евиденција на
дополнителни барања.
Ако не го знаеме бројот на предметот во кој треба да го евидентираме дополнителното
барање, а ја знаеме ознаката на иницијалниот поднесок тогаш со штиклирање на
опцијата добиваме можност како што е прикажано на слика 7-3, во
полето ознака на поднесок да ја внесеме познатата ознака и со кликнување на копчето
да го отвориме останатиот дел од формата за евиденција на дополнителни барања.

сл. 7-3 – Пронаоѓање на истражен предмет по ознака на иницијален поднесок

На формата која се состои од две страни ОСОМНИЧЕН и ДРУГИ ЛИЦА, се покажани


податоците кои веќе се внесени во постоечкиот предмет.
Имено, можеме да видиме име и презиме на осомничените лица и сите други податоци
за нив, законот и членот по кој се осомничени и описот на делото. Функкциите на

109
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

формата ни овозможуваат дополнување, менување и бришење на овие податоци.


Операциите се идентични како при регистрирање на осомничени лица во предмет во
уписник.
Исто така, за другите лица во предметот можеме да видиме име и презиме и сите други
податоци за нив, како и во кое својство се јавуваат вопредметот. Функкциите на
формата ни овозможуваат дополнување, менување и бришење на овие податоци.
Операциите се идентични како при регистрирање на други лица во предмет во уписник.
За да го евидентираме дополнителното барање треба да ги пополниме податоците во
делот дефинирање на барањето, а тоа се:
- тип на барање при што избираме за проширување / за дополнување
- поднесено на, датум кој се внесува или одбира од календарот
- број на барање-ознака на дополнителното барање

Со кликнување на копчето се отвара форма во која се внесуваат податоците


за дополнителното барање како што се прилози, листови, ознака на спис, содржина и
забелешка, а потоа со кликнување на копчето потврда се запишуваат.
Со кликнување на копчето потврда на дното од формата се запишува дополнителното
барање. Ако во текот на внесувањето на податоците сакаме да прекинеме, тогаш
кликнуваме на копчето откажи. За да внесеме ново дополнително барање треба да
кликнеме на копчето нов.
Со кликнување на копчето најди се отвара форма за пребарување на истрага-барања
преку која можеме да селектираме одредено барање и да го преземеме истото со
кликнување на копчето избор. Потоа за тоа барање може да се промени некој податок и
повторно да се запише или истото да се избрише со кликнување на копчето бриши.
На десната страна од формата се наоѓа копчето досие преку кое се отвара форма за
преглед на фактите во предметот, копчето помош и копчето за излез од формата.

7.2. РАЗНИ СПИСИ


Со кликнување на опцијата „разни списи“ се отвара форма како што е прикажана на
слика 7-4. Оваа форма освен преку менито се отвара со кликнување на копчето
од било која форма во апликацијата. Во овој случај при повикување на
формата за евиденција на разни списи податоците за идентификација на предметот се
познати, се превземаат и не се покажуваат на екранот.
Ако пак формата е отворена преку менито мора да внесеме:
- уписник, избор на ознака на уписник во кој е заведен предметот (по изборот под
полето ќе се појави називот на уписникот). Со кликнување на копчето , десно
од полето се одбира сите од уписниците кои се дефинирани во системот.
- година во која е поднесен предметот

110
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Системот ја нуди тековната година, но вредноста може да се промени ако се


работи за некој постар предмет.
- број на предметот
Откако ќе се пополнат овие три полиња, во полето предмет се прикажува бројот на
предметот според правилото дефинирано при внесување на видот на уписникот.

Со кликнување на копчето , десно од полето предмет се отвара форма за


пребарување на постоечки предмети, а со кликнување на копчето се отвара форма
предмет-факти, преку која може да се видат сите податоци во електронското досие на
предметот.
Со кликнување на копчето се отвора останатиот дел од формата за евиденција на
разни списи, и треба да се пополнат полињата:

сл. 7-4 – Евиденција на разни списи

- евидентиран, се внесува или одбира од календарот датум на евиденција на


списот
- број на прилози кон главниот акт
- вкупен број на листови во списите
- ознака на списот кој се евидентира
- содржина на списите
- забелешка во врска со списите

111
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Со кликнување на копчето потврда на средина од формата се запишуваат внесените


податоци. Ако во текот на внесувањето сакаме да прекинеме, тогаш кликнуваме на
копчето откажи. За да внесеме нови списи треба да кликнеме на копчето нов.
Со кликнување на копчето најди, во долниот дел на истата форма се прикажува дел за
пребарување на списи преку кој можеме да селектираме одреден спис и да го преземеме
со кликнување на копчето избор. Потоа податоците за тој спис може да се променат и
повторно да се запишат или истиот да се избрише со кликнување на копчето бриши.
Со кликнување на копчето досие се отвара форма за преглед на фактите во предметот
во кој ги евидентираме списите, а на десната страна се наоѓаат копчињата за помош и
за излез од формата.

7.3. ЕВИДЕНЦИЈА НА ДОСТАВА


Со кликнување на опцијата „евиденција на достава“ се отвара форма како што е
прикажана на слика 7-5.

сл. 7-5 – Евиденција на достава


Формата за евиденција на достава овозможува евидентирање кога еден акт е предаден
на доставната служба во судот, дали и кога тој е доставен и се нотира успешноста на
доставата.

112
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Во горниот дел на формата се внесуваат податоци кои ќе ни овозможат да одбере


предмети кои имаат акти за достава, или акти кои се веќе доставени. Овие податоци се
помошни и служат само да го намалат број на предмети кои ќе ги разгледуваме.
- уписник, избор на ознака на уписник во кој се заведени предметите кои не
интересираат (по изборот под полето ќе се појави називот на уписникот). Со
кликнување на копчето , десно од полето се одбира сите од уписниците кои
се дефинирани во системот.
- година во која се поднесени предметите
Системот ја нуди тековната година, но вредноста може да се промени ако се
работи за постари предмети.
- број на предметот
Откако ќе се пополнат овие три полиња, во полето предмет се прикажува бројот на
предметот според правилото дефинирано при внесување на видот на уписникот.

Со кликнување на копчето , десно од полето предмет се отвара форма за


пребарување на постоечки предмети, а со кликнување на копчето се отвара форма
предмет-факти, преку која може да се видат сите податоци во електронското досие на
предметот.
- број на денови потребни да се изврши доставата
- за денови, со штиклирање на ова поле се бираат само оние акти за кои од денот
на прием во доставната служба поминале повеќе денови одошто се предвидени
во предходното поле денови , а се уште не се доставени или доставата не е
успешна и не е направен повторен обид.
- само најнови, со штиклирање на ова поле се бираат само оние акти (доставени
или за достава) кои се најнови од еден ист вид и се однесуваат за исто лице
- недоставени, со штиклирање на ова поле се бираат само недоставени акти
- примач, се внесува име и презиме на лицето кое треба да го прими актот

Со кликнување на копчето на екранот се покажува листа на предмети со


доставени или акти за достава, која е генерирана според критериумите за избор кои сме
ги задале.
Листата е прикажана во облик на стандардна форма за пребарување која нуди голем
број на можности за филтрирање според следниве податоци: датум на прием, датум на
достава, доставувач, задолжителна, лице, предадено на достава, предмет и причина за
недоставување.
Под листата се наоѓаат следниве податоци кои треба да се пополнат:
- вид, избор од листа доставувач / по пошта
- предадено на достава, датум на предавање на актите во доставна служба
- датум на прием, се пополнува само за успешна достава со датумот кој го
запишал примачот

113
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

- причина за недоставување, се пополнува само за неуспешна достава со избор


од следниве опции непознато / одбило / не подигнало / умрено / отселено / во
странство / на лечење / отпатувало / друго
- име и презиме на доставувач кој е задолжен да ја изврши доставата.

Внесените податоци се запишуваат со кликнување на копчето , а ако сакаме да се


откажеме треба да кликнеме на копчето .
Ако доставата не била успешна, по пополнување на полето причина за недоставување и
потврда на записот на екранот се појавува нова целина „креирање нова доставница“
(слика 7-6).

сл. 7-6 – Креирање нова доставница по неуспешна достава

При тоа треба да се пополнат следниве податоци:


- датум на новата доставница
- вид избор од листа доставувач / по пошта зависно како треба да се изврши
доставата
- име и презиме на судскиот доставувач

Податоците се запишуваат со кликнување на копчето . Потоа на дното на формата

се појавува копчето . Со кликнување на ова копче се отвара


форма за креирање на нови доставници. На десната страна на формата се наоѓаат
копчињата за помош и излез од формата за евиденција на достава.

114
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

8. ПРОЦЕСИРАЊЕ
Со кликнување на подменито „процесирање“ на основното мени на апликацијата
Интегриран судски информационен систем (слика 8-1) се отвара паѓачко мени во кое се
наоѓаат опциите со кои работат судиите.

сл. 8-1 – Подмени Процесирање


Постапувањето по еден предмет од страна на судијата започнува со анализа на
поднесокот, потоа следува насрочување на предметот, па одржување на рочишта и
креирање записници, креирање на разни акти во врска со предметот и изготвување на
одлука. По наредба на судијата, неговиот дактилограф или службеник во апликацијата
треба да забележи кога предметот станал правосилен, извршен и кога ќе се архивира.
Сите овие опции се наоѓаат во ова подмени, а како последна е опцијата за
евидентирање на таксите за поднесоците и одлуките во еден предмет.

8.1. АНАЛИЗА НА ПОДНЕСОК


Постапувањето по еден предмет, според апликацијата АКМИС судијата го започнува
со отварање на формата „анализа на поднесок“, прикажана на слика 8-2. Во левиот
горен агол на екранот е прикажано името на судијата кој ќе постапува по предметот.
За да се одбере еден предмет треба да се внесат следниве податоци:
- уписник, избор на ознака на уписник во кој се заведува предметот (по изборот
под полето ќе се појави називот на уписникот)
За да го пополни ова поле корисникот одбира ознака на уписник, при што му се
нудат само уписниците за кои има дозвола за работа.
- година во која е поднесен предметот
Системот ја нуди тековната година, но вредноста може да се промени ако се
работи за некој постар предмет.
- број на предметот во уписникот
Откако ќе се пополнат овие три полиња, во полето предмет се прикажува бројот на
предметот според правилото дефинирано при внесување на видот на уписникот.

Со кликнување на копчето , десно од полето предмет се отвара форма за


пребарување на постоечки предмети. Во оваа форма предметите се филтрирани по
полињата статус, проверка на и во постапка. Овие филтри можат да се избришат и да се
зголеми изборот на предмети. Со кликнување на копчето се отвара форма предмет-
факти, преку која може да се видат сите податоци во електронското досие на
предметот.

115
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 8-2 – Анализа на поднесок

Со кликнување на копчето се оди понатаму и ако предметот не е прифатен од


судијата се јавува предупредување и прашање дали судијата сака да го прифати
предметот (слика 8-3). На екранот се појавува нова форма, на која во долниот дел е
прикажан датум на пренос. Тоа е датум кога предметот е испратен кај судијата.
Во полето датум на прифаќање може да се внесе или да се одбере податок од
календарот. За да се запише тој датум на прифаќање треба да кликнеме на копчето да
на формата, а ако сакаме да се откажеме треба да кликнеме на копчето не.
Ако судијата го прифати предметот се отвара останатиот дел од формата на кој се
прикажани следниве податоци (слика 8-2):

сл. 8-3 – Прифаќање на предмет од судија


- полето надлежност прима вредност надлежен ако судот е надлежен за тој
предмет

116
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

- прифатен поднесок, прима вредност да или не, во зависност од тоа дали


судијата го прифаќа поднесокот или не
- примен кај судија е датум кога судијата го прифатил предметот
- во полето статус се прикажува статусот на предметот со можност за негова
промена

Со кликнување на копчето се повикува формата за креирање


на документ барање за одговор.

Ако поднесокот не е прифатен, со кликнување на копчето , се


повикува истата форма за креирање на документи.
Само за предмети од извршниот отсек, на формата за анализа на поднесок се наоѓа и
податокот датум на дозвола со кој се означува кога е поведена извршната постапка. До

овој датум се наоѓа копчето кое ни овозможува да креираме решение за


дозвола на извршувањето.
Формата за креирање на документи (слика 8-4) е идентична за било кој документ кој го
креираме и накратко ќе ги објасниме нејзините можности. Откако таа ќе се отвори
внесуваме или одбираме од календарот датум на актот кога тој е креиран, системот ни
предлага тип на документ во зависност од каде е повикана оваа форма, потоа треба да
одбереме вид на документ и образец според кој ќе го креираме новиот документ.
При креирањето на документот на располагање ни се две ленти со алатки за
форматирање на текстот, а под делот за текст се наоѓаат неколку копчиња. Со
кликнување на копчето потврда го снимаме документот. Ако сакаме да прекинеме со
внос треба да кликнеме на копчето откажи. Со кликнување на копчето бриши имаме
можност да избришеме документ. Преку копчето досие можеме да ги видиме фактите
во предметот.

Од посебно значење тука е копчето со кое се „заклучува“ еден документ.


Тоа се кликнува откако сме направиле финална верзија на документот и потоа никакви
измени на документот не се дозволени. При тоа на екранот се отвара мало прозорче во
кое се внесува датумот на верификација (слика 8-5).

117
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 8-4 – Изработка на документ

сл. 8-5 – Верификација на документ

Откако ќе се верифицира документот активно станува копчето . Со


кликнување на ова копче се отвара формата „ЗА ДОСТАВА“ прикажана на слика 8-6.
Во левиот дел од формата изберете лица на кои ќе им се достави актот се одбиираат
подносители, спротивни странки и други лица од предметот на кои треба да им се
испрати доставница.
Со кликнување на копчето може да се видат податоците за лицето од
табелите физички лица или правни лица, зависно за каков тип на лице се работи.

При одбирањето на лицата со кликнување на копчето префрламе во


делот лица до кои се доставува актот едно по едно лица, а ако сакаме да ги префрлие
сите одеднаш треба да кликнеме на копчето .

118
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Откако сме ги одбрале лицата, во делот лица до кои се доставува актот се


пополнуваат следниве податоци:

сл. 8-6 – Форма за достава на изготвени акти


- задолжителна, е избор да/не дали доставата е задолжителна
- датум на актот кој се доставува
- вид достава, избор по пошта /доставувач
Ако доставата ја врши доставувач се одбира неговото име и презиме од листата
доставувачи во судот.
- приложени акти, опис на актите кои се доставуваат
Со кликнување на копчето се врши потврда на доставата за едно лице, а со
кликнување на кочето се врши потврда на доставата за сите избрани лица.

Со кликнување на копчето се брише избрано лице од листата за достава, а со


кликнување на копчето се бришат сите лица од листата за достава.

Со кликнување на копчето се отвара формата за креирање на


документи, и тоа овој пат за доставници.

119
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Ако се вратиме на формата за анализа на поднесок ќе видиме дека на неа се наоѓа и


копчето . Функцијата на ова копче ќе биде опишана во

следното поглавје. Со кликнување на копчето се отвара форма за


предавање на предметот на друга локација и тоа се користи ако сака судијата да го
врати предметот во писарница (слика 8-7).

сл. 8-7 – Предавање на предмет на нова локација

Внесените податоци ќе ги запишеме со кликнување на копчето потврда. За да почнеме


со анализа на нов предмет треба да кликнеме на копчето нов, а ако во текот на работата
сакаме да прекинеме со анализата треба да кликнеме на копчето откажи. Преку
копчето најди се отвара форма за пребарување на предмети.

Важно е да се напомене дека вообичаеното копче досие, тука е поинакво


затоа што преку оваа форма само на судијата му е дозволено да менува некои од
фактите во предметот.
На десната страна се наоѓаат копчето за помош при работата и копчето за излез од
формата.

8.2. КАЛЕНДАР
Со кликнување на опцијата „календар“ од менито се отвара формата календар за
судење.
Во првиот дел на формата се наоѓа податокот судија за кој ќе се прави календар за
судење. Ако најавеното лице е судија неговото име автоматски се појавува, а ако
најавеното лице е административен кадар треба да одбере име од судиите со кои смее
да работи.
120
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Потоа се внесува месец и година за кои се прикажува календарот, при што на

располагање ги имаме следниве копчиња за избор претходна година,

наредна година, претходен месец и нареден месец.

Со кликнување на копчето се прикажува календар како на


слика 8-8.

сл. 8-8 – Календар за судење


Со кликнување со левото копче на “глушецот“ се селектира денот. Со десен клик на
селектираниот ден се појавува мени од кое се бира дали сакаме да ја резервираме
просторијата чиј вид и број на просторија се прикажани на дното од формата, дали
сакаме да откажеме резервација или пак сакаме да насрочуваме предмети.

Со кликнување на копчето се отвара форма како на слика 8-9 преку


која одбираме ден, вид просторија, број на просторија и внесуваме период од ден – до
ден за кој сакаме да ја резервираме просторијата. Тоа го правиме со кликнување на
копчето потврда.

121
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 8-9 – Резервација на денови

Со кликнување на копчето се отвара форма за закажување на рочишта


(слика 8-10). Истата форма се отвара и со двоен клик на некои од деновите од
календарот.
Формата се состои од четири дела. Во горниот лев дел се избира ПРЕДМЕТ за кој се
закажува некој вид на процес. Се избира:
- уписник, избор на ознака на уписник во кој е заведен предметот (по изборот
под полето ќе се појави називот на уписникот)
За да го пополни ова поле корисникот одбира ознака на уписник, при што му се
нудат само уписниците за кои има дозвола за работа.
- година во која е поднесен предметот
- број на предметот во уписникот
Откако ќе се пополнат овие три полиња, во полето предмет се прикажува бројот на
предметот според правилото дефинирано при внесување на видот на уписникот. Со
кликнување на копчето , десно од полето предмет се отвара форма за пребарување
на постоечки предмети, а со кликнување на копчето се отвара форма предмет-
факти, преку која може да се видат сите податоци во електронското досие на
предметот.
Во горниот десен дел од екранот се определува ВРЕМЕ И ПРОСТОРИЈА каде што ќе
се одржува процесот. Во овој дел се пополнуваат следните полиња:
- датум и време кога ќе се одржи рочиштето
- вид процес, избор од предложените опции претрес / главна расправа / нејавна
седница
- вид просторија, избор соба / судница
- број на просторија
Откако ќе се пополнат овие полиња, вносот се потврдува со кликнување на копшето
. Со тоа се отвара останатиот дел од формата кој исто така е поделен на два
дела, ЛИЦА ЗА ИЗБОР и ПОВИКАНИ ЛИЦА.

122
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 8-10 – Закажување на предмети


Во левиот дел на екранот, ЛИЦА ЗА ИЗБОР, се прикажани лица од кои се избира и
како предлог се лица кои се веќе спомнати во предметот (подносители, спротивна
странка, други учесници), со можност на страната други лица да се додадат нови
учесници (судии, поротници, стручни соработници и записничари).

Со кликнување на копчето се одбира по едно лице, а со кликнување на


копчето се одбираат сите лица одеднаш.
Во десниот дел на екранот, ПОВИКАНИ ЛИЦА се прикажани лицата кои се веќе
одбрани за да се поканат да присуствуваат на рочиштето.

Со кликнување на копчето се брише едно лице од листата на повикани лица,


а со кликнување на копчето се бришат сите лица од листата на повикани
лица. Со кликнување на копчето се менува изгледот на делот повикани лица.

Откако ќе се изберат повиканите лица, повторно се кликнува копчето , по


што се отвора форма (слика 8.11) која ги прикажува поканетите лица, кои и тука можат
да се избришат.

123
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 8-11 – Повикани лица


Овој екран содржи три дополнителни копчиња. Со кликнување на копчето
и се отвара формата за
креирање образец со наредба.

Со кликнување на копчето се повикува форма за


креирање на покани (слика 8-12). Со одбирање на веќе готов образец за покани се
отвара форма на која во левиот дел се прикажани имињата на сите поканети лица. Со
кликнување на копчето можеме да искреираме покани за сите лица одеднаш, а со

кликнување на копчето креираме една по една покана.


Изготвените покани можеме да ги испечатиме и зачуваме, доколку тоа е потребно.
Исто така можеме истите да ги верифицираме и автоматски да направиме доставници
со кои ќе се достават до лицата.

124
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 8-12 – Изглед на покана за едно лице

Со кликнување на копчето на формата „календар за судење“ се отвара


форма ЛИСТИ прикажана на слика 8-13. Преку оваа форма овозможена е припрема на
листи од календарот за одреден период, одреден судија, одредена просторија. При тоа
треба да се пополнат полињата:
- од ден, се внесува илиодбира од календарот почетниот ден за листата
- до ден, се внесува илиодбира од календарот крајниот ден за листата
- вид просторија, избор од соба / судница
- просторија, се внесува бројот на просторијата за која се прави листата
Преку оваа форма може да се генерираат следниве четири видови листи:
- календар за судница, кој ден кој судија има закажани рочишта (слика 8-14)
- календар за судија, на кој ден судијата има закажано рочишта и во која
просторија
- претреси за судница, кој ден, во колку часот, кој судија има закажани рочишта
и за кои предмети (слика 8-15)
- претреси за судија, кои денови има судијата закажано ричишта, кој тип
рочишта, во кое време, во која просторија и за кој предмет.

125
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 8-13 – Листи

сл. 8-14 – Календар за судница

126
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 8-15 – Рочишта за судница

8.3. ЗАПИСНИК
Со кликнување на опцијата „записник“ од менито се отвара формата за креирање на
записници (слика 8-20).

сл. 8-20 – Пребарување на насрочени предмети

127
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Во десниот дел на формата се наоѓа податокот судија кој постапува по предметот. Ако
најавеното лице е судија неговото име автоматски се појавува, а ако најавеното лице е
административен кадар треба да одбере име од судиите со кои смее да работи.

Со кликнување на копчето на десната страна на


екранот се отвара форма за пребарување на рочишта во која иницијално е поставен
услов така да во оваа форма се прикажани само предмети насрочени за тековниот
датум. Бараниот предмет може да го одбереме од оваа форма или пак да ги внесеме
следиве податоци:
- уписник, избор на ознака на уписник во кој се заведува предметот (по изборот
под полето ќе се појави називот на уписникот)
За да го пополни ова поле корисникот одбира ознака на уписник, при што му се
нудат само уписниците за кои има дозвола за работа.
- година во која е поднесен предметот
- број на предметот во уписникот
Откако ќе се пополнат овие три полиња, во полето предмет се прикажува бројот на
предметот според правилото дефинирано при внесување на видот на уписникот. Со
кликнување на копчето , десно од полето предмет се отвара форма за пребарување
на постоечки предмети. Со кликнување на копчето се отвара форма предмет-
факти, преку која може да се видат сите податоци во електронското досие на
предметот.

сл. 8-21 – Записник

128
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Со кликнување на копчето се оди понатаму при што се отвара формата прикажана


на слика 8-21. На левата страна се пополнуваат следниве полиња:
- вид процес, со кликнување на стрелката од десно, од листа се избира вид
процес. Ако треба да се внесе нов вид процес се кликнува на копчето со лупа
- датум кога е закажано рочиштето, ако е нов се предлага тековниот датум
- време кога е закажано рочиштето
- вид просторија, избор од листа соба / судница каде ќе се одржи рочиштето
- ознака на посторија каде ќе се одржи рочиштето
- причина за неодржување, се внесува само ако рочиштето не е одржано и при
тоа се одбира од понудената листа на причини

Со кликнување на копчето се менува изгледот на екранот. Во даден момент може


да бидат прикажани две целини лица за избор и присутни лица, или пак само делот
присутни лица.
Од листата лица за избор одбираме кои лица се јавиле на рочиштето и тоа со
кликнување на копчето одбираме едно по едно, а со кликнување на
копчето сите лица ги префрламе во листата присутни лица (слика 8-22).

сл. 8-22 – Лица за избор присутни на рочиште

129
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Ако некое лице не е присутно, се означува лицето и се избира причина за неприсуство


од изборот уредно повикан / неуредно повикан / други причини.

Со кликнување на копчето се отвара форма со сите рочишта за


предметот. Ова копче е видливо ако предметот не е одбран со кликнување на копчето

Со кликнување на копчето , се отвара формата за креирање на


документи, во овој случај записник (слика 8-23).

сл. 8-23 – Изглед на актот записник

По креирање на записникот и негово верифицирање, излегуваме од формата за


креирање на докумети. На формата записник се забележуваат нови копчиња (слика 8-
24).

Со кликнување на копчето , се отвара формата за насрочување


на нов термин за истиот предмет. Со кликнување на копчето

130
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

се отвара формата прогласување одлука. Се користи ако на самото рочиште е донесена


завршната одлука и е евидентирана во записникот.

сл. 8-24 – Крајни чекори при креирање на записник


Вообичаено на формата записник се наоѓа копчето досие за преглед на фактите во
предметот, како и копчето движење кое ни овозможува предавање на предметот на
нова локација.

8.4. РАЗНИ АКТИ


Со кликнување на опцијата „разни акти“ во менито се отвара форма преку која може да
се креираат најразновидни акти кои не спаѓаат во групите записници и одлуки, а тоа се
разни писма, барања, ургенции, наредби и сл.
Во десниот дел на формата се наоѓа податокот судија кој постапува по предметот. Ако
најавеното лице е судија неговото име автоматски се појавува, а ако најавеното лице е
административен кадар треба да одбере име од судиите со кои смее да работи.
Потоа одбираме предмет во кој ќе го креираме актот и внесуваме:

131
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 8-25 – Разни акти


- уписник, избор на ознака на уписник во кој се заведува предметот (по изборот
под полето ќе се појави називот на уписникот)
За да го пополни ова поле корисникот одбира ознака на уписник, при што му се
нудат само уписниците за кои има дозвола за работа.
- година во која е поднесен предметот
- број на предметот во уписникот
Откако ќе се пополнат овие три полиња, во полето предмет се прикажува бројот на
предметот според правилото дефинирано при внесување на видот на уписникот. Со
кликнување на копчето , десно од полето предмет се отвара форма за пребарување
на постоечки предмети. Со кликнување на копчето се отвара форма предмет-
факти, преку која може да се видат сите податоци во електронското досие на
предметот.
Со кликнување на копчето се оди понатаму при што се отвара формата прикажана
на слика 8-25.
Во централниот дел на формата се излистани актите кои веќе постојат во предметот.
Тие може да се видат ако се изберат со кликнување на копчето .

Ако сакаме да креираме нов акт треба да кликнеме на копчето при што се
отвара форма за креирање на документи.
На формата разни акти се наоѓа копчето досие за преглед на фактите во предметот,
како и копчето движење кое ни овозможува предавање на предметот на нова локација.

8.5. ОДЛУКИ
Со кликнување на опцијата „одлуки“ во менито се отвара форма преку која може да се
креираат одлуки од типот решенија и пресуди.

132
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 8-26 – Одлуки

Во десниот дел на формата се наоѓа податокот судија кој постапува по предметот. Ако
најавеното лице е судија неговото име автоматски се појавува, а ако најавеното лице е
административен кадар треба да одбере име од судиите со кои смее да работи.
Потоа одбираме предмет за кој ќе креираме одлука и внесуваме:
- уписник, избор на ознака на уписник во кој се заведува предметот (по изборот
под полето ќе се појави називот на уписникот)
За да го пополни ова поле корисникот одбира ознака на уписник, при што му се
нудат само уписниците за кои има дозвола за работа.
- година во која е поднесен предметот
- број на предметот во уписникот
Откако ќе се пополнат овие три полиња, во полето предмет се прикажува бројот на
предметот според правилото дефинирано при внесување на видот на уписникот. Со
кликнување на копчето , десно од полето предмет се отвара форма за пребарување
на постоечки предмети. Со кликнување на копчето се отвара форма предмет-
факти, преку која може да се видат сите податоци во електронското досие на
предметот.
Со кликнување на копчето се оди понатаму при што се отвара формата прикажана
на слика 8-26. Оваа форма се состои од две страници ГЛАВНА и ПО ЛИЦА.

133
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

На страницата ГЛАВНА се внесуваат следниве податоци:


- објавена на, датум на објавување на одлуката
- изработена на, датум на изработување на одлуката
- вид одлука, се бира од листа со опции и во зависност од тоа каков вид одлука е
избран имаме:
o ако видот на одлука е ненадлежно треба да се пополнат следниве полиња
причина за ненадлежно, се одбира од листа
надлежен суд, се бира од предложените судови каде треба да се упати
предметот на работа
o ако видот на одлука е отфрлено треба да се пополни следново поле
причина за отфрлање, се одбира од листа
o ако видот на одлука е запрена треба да се пополни следново поле
причина за запирање, се одбира од листа
o ако видот на одлука е делимично запрена треба да се пополни следново
поле
причина за запирање, се одбира од листа
o ако видот на одлука е прекината треба да се пополнат следниве полиња
причина за прекинување, се одбира од листа
прекината до, се внесува или одбира датум од календарот
o ако видот на одлука е процесирана треба да се пополни следново поле
вид процесирано, се одбира од листа
- вид основ, со кликнување на стрелката од десно, од листа се избира вид основ.
Ако треба да се внесе нов вид основ се кликнува на копчето со лупа.
- основ, со кликнување на стрелката од десно, од листа се избира основ. Ако
треба да се внесе нов основ се кликнува на копчето со лупа.
- денови за извршување на казната
- вредност за ден затвор, ако лицето е казнето парично за да може да се префрли
казната во затворска ако неможе да ја плати
- судски такси, се внесува износот на судските такси
- други трошоци, се внесува износот на други трошоци

Копчето се користи за да се погледаат сите одлуки донесени во


предметот со можност да се избере една и да се анализира.

Копчето овозможува во долниот дел на екранот да се појави актот кој


ги содржи фактите кои се внесуваат на главната страна.

134
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Копчето овозможува да се отвори форма за креирање на документи во која


може да се креира одлука или ако може да се гледа и корегира постоечка (слика 8-27).

сл. 8-27 – Изглед на актот пресуда

Копчето се користи за да креираме нова одлука во предметот.

Копчето се користи за креирање документ со текст дека


одлуката поради проблемите во достава се објавува на огласната табла во судот.
Податоците на страницата ПО ЛИЦА се внесуваат кога се пишуваат одлуки за
предмети во кривичниот отсек и се однесуваат за обвинетите. Нивните имиња се
прикажани во долниот дел од формата, а во горниот дел се податоците за
селектираното лице. За секое лице опфатено во одлуката се внесува (слика 8-28):

135
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 8-28 – Одлуки по лица

- обвинет, име и презиме на лицето


- вид одлука, се бира од листа со опции и во зависност од тоа каков вид одлука е
избран имаме:
o ако видот на одлука е запрена треба да се пополни следново поле
причина за запирање, се одбира од листа
o ако видот на одлука е прекината треба да се пополни следново поле
причина за прекин, се одбира од листа
o ако видот на одлука е процесирана треба да се пополни следново поле
вид на процесирана, се одбира од листа
вид на казна, се одбира од листа
- вид основ, со кликнување на стрелката од десно, од листа се избира вид основ.
Ако треба да се внесе нов вид основ се кликнува на копчето со лупа.
- основ, со кликнување на стрелката од десно, од листа се избира основ. Ако
треба да се внесе нов основ се кликнува на копчето со лупа.
- закон, се предлага законот по кој е заведен предметот
- член, ако законот по кој е заведен предметот е ист со избраниот, се предлага
членот по кој е заведен предметот
- денови за извршување на казната

136
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

- судски такси, се внесува износот на судските такси


- други трошоци, се внесува износот на други трошоци

Преку копчињата и се овозможува за истото лице за истиот основ


да се евидентираат повеќе казни или за исто лице по различен основ да се евидентира
казна. При тоа една од казните е главна, по неа се прават статистичките извештаи, а
другите се споредни.
На формата одлуки се наоѓа копчето досие за преглед на фактите во предметот, како и
копчето движење кое ни овозможува предавање на предметот на нова локација.

8.6. ПРАВОСИЛНОСТ
Со кликнување на опцијата „правосилност“ во менито се отвара форма преку која може
да се прогласи правосилност на една одлука.
Во десниот дел на формата се наоѓа податокот судија кој постапува по предметот. Ако
најавеното лице е судија неговото име автоматски се појавува, а ако најавеното лице е
административен кадар треба да одбере име од судиите со кои смее да работи.
Потоа одбираме предмет и внесуваме:
- уписник, избор на ознака на уписник во кој се заведува предметот (по изборот
под полето ќе се појави називот на уписникот)
За да го пополни ова поле корисникот одбира ознака на уписник, при што му се
нудат само уписниците за кои има дозвола за работа.
- година во која е поднесен предметот
- број на предметот во уписникот
Откако ќе се пополнат овие три полиња, во полето предмет се прикажува бројот на
предметот според правилото дефинирано при внесување на видот на уписникот. Со
кликнување на копчето , десно од полето предмет се отвара форма за пребарување
на постоечки предмети. Со кликнување на копчето се отвара форма предмет-
факти, преку која може да се видат сите податоци во електронското досие на
предметот.
Со кликнување на копчето се оди понатаму при што се отвара формата прикажана
на слика 8-29 во која се внесува:

137
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 8-29 – Правосилност на одлука


- датум кога одлуката станува правосилна на

Со кликнување на копчето системот предлага датум на правосилност според


законските правила.
- вид основ, со кликнување на стрелката од десно, од листа се избира вид основ.
Ако треба да се внесе нов вид основ се кликнува на копчето со лупа.
- основ, со кликнување на стрелката од десно, од листа се избира основ. Ако
треба да се внесе нов основ се кликнува на копчето со лупа.
- статус може да се бира :
o Ако статусот е правосилен тогаш се овозможува избор на претходниот
статус на предметот
o Ако статусот не е правосилен тогаш се овозможува избор на правосилен
статус на предметот
Во долниот дел во табела се подредени податоците за сите одлуки во предметот од кои
може да се бира одлука која ќе се прогласува правосилна.
Пропратно писмо ако решението е ненадлежно тогаш се овозможува креирање акт. За
достава се предлага судот кој е наведен како надлежен во одлуката
На формата правосилност се наоѓа копчето досие за преглед на фактите во предметот,
како и копчето движење кое ни овозможува предавање на предметот на нова локација.

8.7. ИЗВРШНОСТ
Со кликнување на опцијата „извршност“ во менито се отвара форма преку која може да
се прогласи извршност на една одлука.
138
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Во десниот дел на формата се наоѓа податокот судија кој постапува по предметот. Ако
најавеното лице е судија неговото име автоматски се појавува, а ако најавеното лице е
административен кадар треба да одбере име од судиите со кои смее да работи.
Потоа одбираме предмет и внесуваме:
- уписник, избор на ознака на уписник во кој се заведува предметот (по изборот
под полето ќе се појави називот на уписникот)
За да го пополни ова поле корисникот одбира ознака на уписник, при што му се
нудат само уписниците за кои има дозвола за работа.
- година во која е поднесен предметот
- број на предметот во уписникот
Откако ќе се пополнат овие три полиња, во полето предмет се прикажува бројот на
предметот според правилото дефинирано при внесување на видот на уписникот. Со
кликнување на копчето , десно од полето предмет се отвара форма за пребарување
на постоечки предмети. Со кликнување на копчето се отвара форма предмет-
факти, преку која може да се видат сите податоци во електронското досие на
предметот.
Со кликнување на копчето се оди понатаму при што се отвара формата прикажана
на слика 8-30 која се состои од два дела. Горниот дел е со податоците од избраната
одлука која се прогласува извршна (објавена на, вид одлука, правосилна на, денови за
извршување) и се пополнуваат следните податоци:
- датумот кога одлуката станува извршна (предлог е датумот на правосилност
плус деновите за извршување)
- статус се бира од :
o Ако статусот е извршен тогаш се овозможува избор на претходниот статус на
предметот
o Ако статусот не е извршен тогаш се овозможува избор на извршен статус на
предметот
Во долниот дел е листа со одлуки во предметот од кои се бира извршната одлука. Под
листата на одлуки се две копчиња со кои се овозможува приказ на:
- се добиваат одлуките кои немаат заведено датум на извршност

- се добиваат сите одлуки

139
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 8-30 – Извршност на одлука


На формата извршност се наоѓа копчето досие за преглед на фактите во предметот,
како и копчето движење кое ни овозможува предавање на предметот на нова локација.

8.8. АРХИВИРАЊЕ
Со кликнување на опцијата „архивирање“ во менито се отвара форма преку која може
да се архивира еден предмет. За да одбереме предмет внесуваме:
- уписник, избор на ознака на уписник во кој се заведува предметот (по изборот
под полето ќе се појави називот на уписникот)
За да го пополни ова поле корисникот одбира ознака на уписник, при што му се
нудат само уписниците за кои има дозвола за работа.
- година во која е поднесен предметот
- број на предметот во уписникот
Откако ќе се пополнат овие три полиња, во полето предмет се прикажува бројот на
предметот според правилото дефинирано при внесување на видот на уписникот. Со
кликнување на копчето , десно од полето предмет се отвара форма за пребарување
на постоечки предмети. Со кликнување на копчето се отвара форма предмет-
факти, преку која може да се видат сите податоци во електронското досие на
предметот.
Со кликнување на копчето се оди понатаму при што се отвара формата прикажана
на слика 8-31 и се пополнуваат следните податоци:

140
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 8-31 – Архивирање на предмети

- извршен на, датум на извршност


- архивиран на, се внесува датумот на архивирање кој не би требало да е постар
од било кој датум во предметот. Предлог е тековен датум.
- период на чување, колку години се чува предметот во судската архива
- чување во архива, датум кога треба да заврши чувањето на предметот во
судската архива, а се добива од датум на архивирање и период на чување.
Овој датум се добива, а не се внесува и неможе директно да се смени.
Статусот на предметот се менува во архивиран. На формата архивирање се наоѓа
копчето досие за преглед на фактите во предметот, како и копчето движење кое ни
овозможува предавање на предметот на нова локација.

8.9. ТАКСИ
Со кликнување на опцијата „такси“ во менито се отвара форма преку која може да се
евидентираат таксите во предметот (слика 8-32).
Во десниот дел на формата се наоѓа податокот судија кој постапува по предметот. Ако
најавеното лице е судија неговото име автоматски се појавува, а ако најавеното лице е
административен кадар треба да одбере име од судиите со кои смее да работи.

141
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 8-32 – Такси

Потоа одбираме предмет и внесуваме:


- уписник, избор на ознака на уписник во кој се заведува предметот (по изборот
под полето ќе се појави називот на уписникот)
За да го пополни ова поле корисникот одбира ознака на уписник, при што му се
нудат само уписниците за кои има дозвола за работа.
- година во која е поднесен предметот
- број на предметот во уписникот
Откако ќе се пополнат овие три полиња, во полето предмет се прикажува бројот на
предметот според правилото дефинирано при внесување на видот на уписникот. Со
кликнување на копчето , десно од полето предмет се отвара форма за пребарување
на постоечки предмети. Со кликнување на копчето се отвара форма предмет-
факти, преку која може да се видат сите податоци во електронското досие на
предметот.
Со кликнување на копчето се оди понатаму. Преку формата за такси може да се
евидентираат износите на платените такси или во нејзиниот долен дел да се види попис
на веќе внесени такси во предметот.
За да се евидентира пропишана такса и колкав дел од неа е платен треба да се пополнат
полињата:
- вид такса, се одбира од номенклатура за видови такси
- одреден износ, што треба да се плати
- уплата, автоматски се превзема износот од полето одреден износ. Овој износ
може да се корегира во зависност од уплатената вредност.

142
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

- платен износ, се пресметува автоматски по потврдата на таксата


- забелешка, слободен текст
Постоечките записи за такси може да се менуваат, бришат и пребаруваат, а истата
форма ни овозможува и преглед на предходно евидентирани такси во предметот.

9. ЖАЛБИ/ ПРИГОВОРИ
Во подменито „лекови“ на основното мени на апликацијата Интегриран судски
информационен систем се наоѓаат повеќе опции за обработка на редовни и вонредни
правни лекови (слика 9-1).

143
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 9-1 – Подмени Лекови


Преку ова подмени се евидентираат жалби на некоја одлука, истите се анализираат и
предметите се праќаат во надлежниот повисок суд по електронски пат, за подоцна да се
евидентира и добиената одлука по жалба. Исто така, од ова подмени може да се
креираат разни интерни поднесоци (редовни правни лекови), како и да се евидентираат
барања за вонредни правни лекови и да се обработат акти во врска со нив.

9.1. ЕВИДЕНЦИЈА НА ЖАЛБИ


Со кликнување на опцијата „евиденција на жалби“ се отвара форма како на слика 9-2 и
прво се одбира предмет во кој на некоја од постоечките одлуки ќе се евидентира жалба.
При тоа се внесува:
- уписник, избор на ознака на уписник во кој е заведен предметот (по изборот под
полето ќе се појави називот на уписникот). Со кликнување на копчето , десно
од полето се одбира од уписниците со кои може да работи најавениот корисник.
- година во која е поднесен предметот
- број на предметот
Откако ќе се пополнат овие три полиња, во полето предмет се прикажува бројот на
предметот според правилото дефинирано при внесување на видот на уписникот.

Со кликнување на копчето , десно од полето предмет се отвара форма за


пребарување на постоечки предмети, а со кликнување на копчето се отвара форма
предмет-факти, преку која може да се видат сите податоци во електронското досие на
предметот.
Со кликнување на копчето се отвора останатиот дел од формата за евиденција на
жалби кој се состои од три страници ОПШТИ ПОДАТОЦИ, МИСЛЕЊЕ и ЗА
ДОСТАВА.

144
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 9-2 – Евиденција на жалби (општи податоци)


На првата страница се внесува:
- вид поднесок, со кликнување на стрелката од десно, од листа се избира вид на
иницијален поднесок за редовен правен лек (жалба, обвинителен акт, предлог за
притвор или супсидијарна тужба). Ако се внесе дел од називот на иницијалниот
поднесок листата која ќе се отвори е филтрирана според зададениот текст. Ако
треба да се внесе нов вид на поднесок се кликнува на копчето со лупа.
- датум на прием на поднесокот, се внесува или одбира од календарот
- датум на поднесокот кога тој е пратен
Датумот на поднесокот мора да биде постар или еднаков со датумот на прием.
- број на пратка од пошта за поднесокот
- тип подносител кој тип на учесник во предметот го поднел поднесокот
(подносител, спротивна странка или друго лице)
- лице е конкретното име или назив на подносителот на поднесокот, со
кликнување на стрелката од десно, од листа се избира лице. Ако се внесе дел од
името или називот листата која ќе се отвори е филтрирана според зададениот
текст. Ако треба да се внесе ново лице се кликнува на копчето со лупа.
- статус, се избира дека предметот е “по жалба“

145
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

- акт, се избира акт врз основа на кој се поднесува поднесокот, жалбата. Ова поле
обавезно се пополнува.

Со кликнување на копчето отвара форма на акти во која можат да се видат сите


акти за соодветниот предмет на кои може да следи жалба, односно редовен правен лек.
Во табелата во долниот дел на формата можат да се видат сите поднесоци (жалби)
внесени за соодветниот предмет со можност за нивно повикување и измена.

Со кликнување на копчето , во долниот десен дел на табелата може да се одбере кои


колони ќе бидат видливи според потребите на корисникот.
Со кликнување на копчето се потврдува евидентирањето на жалбата или
поднесокот, и се отвара страницата мислење (слика 9-3).

сл. 9-3 – Евиденција на жалби (мислење)

Со кликнување на копчето се отвара формата за креирање на


документи, каде може да побараме мислење од другите учесници во предметот. Во
полето добиено мислење се внесува или одбира од календарот датум кога е добиено
мислење.

Со кликнување на копчето имаме можност да побараме второ


мислење итн. Во полето статус можеме да го смениме статусот на предметот дека е „по
жалба“.
На третата страна ЗА ДОСТАВА (слика 9-4) се запишува:
- датум на испратен поднесок, до соодветен надлежен суд или кривичен совет
кој треба да постапува по жалбата или поднесокот
- до кого е поднесокот. избор од листа надлежен апелационен суд / кривичен
совет

Со кликнување на копчето се отвара формата за креирање на


документи, каде може да составиме пропратно писмо за предавање на поднесокот.

146
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 9-4 – Евиденција на жалби (за достава)

Со кликнување на копчето се отвара формата за прием на разни списи каде


може да се забележи дека е евидентиран и најновиот поднесок или жалба.

Со кликнување на копчето се отвара формата предмет-факти, преку која


може да се видат сите податоци вопредметот.

Со кликнување на копчето може да се предаде предметот на нова


локација (кај судија или друго лице кое ќе одлучува по поднесокот).

9.2. ОБРАБОТКА / АНАЛИЗА НА ЖАЛБИ


Со кликнување на опцијата „обработка / анализа на жалби“ се отвара форма како на
слика 9-5 и прво се одбира предмет со внесување на:
- уписник, избор на ознака на уписник во кој е заведен предметот (по изборот под
полето ќе се појави називот на уписникот). Со кликнување на копчето , десно
од полето се одбира од уписниците со кои може да работи најавениот корисник.
- година во која е поднесен предметот
- број на предметот
Откако ќе се пополнат овие три полиња, во полето предмет се прикажува бројот на
предметот според правилото дефинирано при внесување на видот на уписникот.

Со кликнување на копчето , десно од полето предмет се отвара форма за


пребарување на постоечки предмети, а со кликнување на копчето се отвара форма
предмет-факти, преку која може да се видат сите податоци во електронското досие на
предметот.
Во десниот дел од формата е прикажано името на судијата кој постапува по предметот.
Со кликнување на копчето се отвора останатиот дел од формата за обработка на
жалби.
Во левиот дел од формата се прикажуваат податоците од поднесокот: вид на поднесок,
датум на поднесокот и датум на актот.

Со кликнување на копчето може да се предаде предметот на нова


локација.
147
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 9-5 – Обработка / анализа на жалби

На десната страна се наоѓаат неколку страници: БАРАЊЕ ЗА ДОПОЛНУВАЊЕ,


РЕШЕНИЕ ЗА ОТФРЛАЊЕ, МИСЛЕЊЕ, ДОСТАВИ.

На првата страница, со кликнување на копчето се отвара


формата за креирање на документи, каде судијата може да побара дополнителни
информации за жалбата. Во полето датум на дополнување се запишува датумот кога
пристигнало дополнувањето, а со кликнување на копчето можеме да го
евидентираме актот за дополнување.

Со кликнување на копчето имаме можност да направиме


второ барање за дополнување, итн. Во полето статус можеме да го смениме статусот на
предметот.

На втората страница, со кликнување на копчето се отвара


формата за креирање на документи, преку која може да се направи решение за
отфрлање на жалбата.

На третата страница, со кликнување на копчето се отвара формата за


креирање на документи, каде може да побараме мислење од другите учесници во

148
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

предметот. Во полето добиено мислење се внесува или одбира од календарот датум


кога е добиено мислење.

Со кликнување на копчето се отвара формата за прием на разни списи каде


може да се евидентира добиеното мислење.

Со кликнување на копчето имаме можност да побараме второ


мислење итн. Во полето статус можеме да го смениме статусот на предметот.
На четвртата страна ЗА ДОСТАВА се запишува:
- датум на испратен поднесок, до соодветен надлежен суд или кривичен совет
кој треба да постапува по жалбата или поднесокот
- до кого е поднесокот. избор од листа надлежен апелационен суд / кривичен
совет

Со кликнување на копчето се отвара формата за креирање на


документи, каде може да составиме пропратно писмо за предавање на поднесокот.

Со кликнување на копчето , се врши праќање на


предметот по жалба до надлежниот апелационен суд.

Со кликнување на копчето се отвара формата за приказ на електронски


пратени предмети.

Со кликнување на копчето се отвара формата предмет-факти, преку која


може да се видат сите податоци вопредметот.

9.3. ЕВИДЕНТИРАЊЕ ОДЛУКИ ПО ЖАЛБА


Со кликнување на опцијата „евидентирање на одлуки по жалба“ се евидентира
одлуката на повисокиот суд по предмет испратен по жалба. При отварање на формата
се одбира предмет, и тоа:
- уписник, избор на ознака на уписник во кој е заведен предметот (по изборот под
полето ќе се појави називот на уписникот). Со кликнување на копчето , десно
од полето се одбира од уписниците со кои може да работи најавениот корисник.
- година во која е поднесен предметот
- број на предметот
Откако ќе се пополнат овие три полиња, во полето предмет се прикажува бројот на
предметот според правилото дефинирано при внесување на видот на уписникот.

Со кликнување на копчето , десно од полето предмет се отвара форма за


пребарување на постоечки предмети, а со кликнување на копчето се отвара форма
предмет-факти, преку која може да се видат сите податоци во електронското досие на
предметот.

149
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Со кликнување на копчето се отвора форма интерни


поднесоци и жалби во која можат да се видат сите поднесоци за редовни правни лекови
по предметите на најавениот корисник (слика 9-6). Преку оваа форма корисникот може
да одбере со кој предмет ќе работи.

сл. 9-6 – Пребарување на евидентирани жалби

Со кликнување на копчето се отвора останатиот дел од формата за евиденција на


одлуки по жалба (слика 9-7), кој се состои од две страни ПРЕГЛЕД НА ЖАЛБИ и
ОДЛУКА.
На првата страна ПРЕГЛЕД НА ЖАЛБИ се прикажани податоците вид поднесок и
датум кога е поднесен, вид документ на кој се однесува поднесокот и датум на
документот, до кого е доставен предметот и датум кога е направено тоа.

150
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 9-7 – Евидентирање одлуки по жалба

На втората страна одлука се внесуваат податоци за одлуката донесена по жалба.


- датум на прием, кога е примена одлуката донесена по жалбата
- датум на одлука, кога е донесена одлука по жалба
- број на одлука, број на предмет во надлежниот суд кој одлучувал по жалбата
- тип на дело на предмет, се избира вид на основ (не мора да биде ист со
првобитниот вид основ на предметот) спомнат во одлуката
- основ-одлука, се избира основ (не мора да биде ист со првобитниот основ на
предметот)
- вид на одлука второстепена, избор од листа административно вратено /
отфрлено / потврдена во целост / потврдена делумно / преправена во целост /
преправена делумно / укинат во целот / укинат делумно
- статус, прикажан е статусот на предметот
При потврда на одлуката по жалба, доколку веќе постои одлука за конкретната жалба,
се добива опомена.

151
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 9-8 – Потврда на одлука по жалба

Со кликнување на копчето , се отвара формата прием на разни списи каде се


евидентира одлуката по жалбата.

Со кликнување на копче , се отвара форма преку која се евидентира


доставата на одлуката до странките.

Со кликнување на копчето може да се предаде предметот на нова


локација.

9.4. КРЕИРАЊЕ ИНТЕРНИ ПОДНЕСОЦИ


Со кликнување на опцијата „креирање на интерни поднесоци“ се отвара форма за
креирање акт како интерен поднесок со функција на жалба или барање до надлежните
(надлежен суд или кривичен совет) и прв чекор е да се одбере предмет:
- уписник, избор на ознака на уписник во кој е заведен предметот (по изборот под
полето ќе се појави називот на уписникот). Со кликнување на копчето , десно
од полето се одбира од уписниците со кои може да работи најавениот корисник.
- година во која е поднесен предметот
- број на предметот
152
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Откако ќе се пополнат овие три полиња, во полето предмет се прикажува бројот на


предметот според правилото дефинирано при внесување на видот на уписникот.

Со кликнување на копчето , десно од полето предмет се отвара форма за


пребарување на постоечки предмети, а со кликнување на копчето се отвара форма
предмет-факти, преку која може да се видат сите податоци во електронското досие на
предметот.
Во десниот дел од формата е прикажано името на судијата кој постапува по предметот.
Со кликнување на копчето се отвора останатиот дел од формата за креирање на
интерни поднесоци (слика 9-9).

сл. 9-9 – Креирање интерни поднесоци


Во левиот дел на формата се внесува:
- датум на документ е датум на креирање на интерниот документ
- вид поднесок, може да биде жалба, предлог за притвор, барање за ненадлежност
и сл. Со кликнување на копчето , се отвара формата видови иницијални акти
предвидени за редовни правни лекови.

Со кликнување на копчето , се отвара формата за креирање на документи


во која може да се формира нов интере акт или да се дополни веќе постоечки.
Во десниот дел на формата се внесува:
- датум испратен поднесок, кога се испраќа поднесокот
- до кого е поднесокот, избор надлежен суд / кривичен совет
- статус, прикажан е статусот на предметот

153
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Со кликнување на копчето , се отвара формата за креирање на


документи во која може да се креира пропратно писмо.

Со кликнување на копчето , се врши праќање на


предметот по жалба до надлежниот апелационен суд.

Со кликнување на копчето се отвара формата за приказ на електронски


пратени предмети.

Со кликнување на копчето може да се предаде предметот на нова


локација.

9.5. ЕВИДЕНТИРАЊЕ ВОНРЕДНИ ПРАВНИ ЛЕКОВИ


Со кликнување на опцијата „евидентирање вонредни правни лекови“ се отвара форма
преку која се евидентираат поднесоци за вонредни правни лекови и прв чекор е да се
одбере предмет:
- уписник, избор на ознака на уписник во кој е заведен предметот (по изборот под
полето ќе се појави називот на уписникот). Со кликнување на копчето , десно
од полето се одбира од уписниците со кои може да работи најавениот корисник.
- година во која е поднесен предметот
- број на предметот
Откако ќе се пополнат овие три полиња, во полето предмет се прикажува бројот на
предметот според правилото дефинирано при внесување на видот на уписникот.

Со кликнување на копчето , десно од полето предмет се отвара форма за


пребарување на постоечки предмети, а со кликнување на копчето се отвара форма
предмет-факти, преку која може да се видат сите податоци во електронското досие на
предметот.
Со кликнување на копчето се отвора останатиот дел од формата за евидентирање
вонредни правни лекови (слика 9-10) која се состои од две страни ПОДНЕСОК и
ЕВИДЕНЦИЈА НА ОДЛУКА.

154
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 9-10 – Евидентирање вонредни правни лекови


Во горниот дел од формата се внесуваат податоци за поднесокот или одлуката, а во
долниот се прикажани податоци за сите вонредни правни лекови за избраниот предмет,
од каде што можат да се бираат и менуваат.
На првата страна ПОДНЕСОК се внесува:
- прием на, датум кога е примен поднесокот (не може да е поголем од тековниот
датум, ниту помал од датумите во актите на кои се однесува поднесокот)
- вид поднесок, со кликнување на стрелката од десно, од листа се избира вид акт
за правен лек. Ако се внесе дел од називот на актот листата која ќе се отвори е
филтрирана според зададениот текст. Ако треба да се внесе нов вид акт се
кликнува на копчето со лупа.
- вид лек, со кликнување на стрелката од десно, од листа се избира вид вонреден
правен лек. Ако се внесе дел од називот на правниот лек листата која ќе се
отвори е филтрирана според зададениот текст. Ако треба да се внесе нов вид
вонреден правен лек се кликнува на копчето со лупа.
- поднесување на, датум на поднесокот
Датумот на поднесување не може да биде поголем од датум на прием.
- број на поштенска пратка, ако поднесокот е испратен по пошта
- забелешка се внесува слободен текст во врска со правниот лек

Со кликнување на копчето се повикува формата разни списи каде се


евидентира поднесокот.
Во рамката подносител се внесуваат податоци за лицето кое го поднело поднесокот и
тоа:

155
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

- вид на лице, избор од листа физичко / правно


Ако лицето е правно се јавува помошно поле тип правно лице кое ни користи да го
намалиме изборот.
- име на лицето кое го поднело поднесокот

Со кликнување на копчето се нуди за избор на лицата


учесници во предметот.
Ако сакаме да ја отвориме страната ЕВИДЕНТИРАЊЕ НА ОДЛУКА и предметот не е
на локацијата од каде се заведуваат податоци за вонредни правни лекови се јавува
предупредување (слика 9-11)

сл. 9-11 – Предупредување пред евидентирање на одлука по вонреден правен лек

Ако на предупредувањето одговориме со „да“ се отвара втората страница (слика 9-12)


на која се запишува:
- датум на прием на одлуката
- број на одлука под кој таа се води на другата локација
- одлука на, датум кога е донесена одлуката
Датумот на одлуката не може да биде поголем од датумот на прием на одлуката.

156
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 9-12 – Евидентирање на одлука по вонреден правен лек

вид на одлука, избор од листа административно вратена / отфрлено / одбиено /


уважено-пресуда укината / уважено-пресуда преправена / на друг начин

Со кликнување на копчето се отвара форма за креирање


на документи, преку која може да напишеме писмо со кое одлуката ќе се достави до
странките инволвирани во предметот.

Со кликнување на копчето се отвара формата предмет-факти, преку која


може да се видат сите податоци вопредметот.

Со кликнување на копчето може да се предаде предметот на нова


локација.

9.6. ОБРАБОТКА НА АКТИ ЗА ВОНРЕДНИ ПРАВНИ ЛЕКОВИ


Со кликнување на опцијата „обработка на акти за вонредни правни лекови“ се отвара
форма преку која судијата или друго лице во негово име може да ги анализира
поднесоците за вонредни правни лекови. Предметот се одбира со внесување на:
- уписник, избор на ознака на уписник во кој е заведен предметот (по изборот под
полето ќе се појави називот на уписникот). Со кликнување на копчето , десно
од полето се одбира од уписниците со кои може да работи најавениот корисник.
- година во која е поднесен предметот
- број на предметот
Откако ќе се пополнат овие три полиња, во полето предмет се прикажува бројот на
предметот според правилото дефинирано при внесување на видот на уписникот.
157
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Со кликнување на копчето , десно од полето предмет се отвара форма за


пребарување на постоечки предмети, а со кликнување на копчето се отвара форма
предмет-факти, преку која може да се видат сите податоци во електронското досие на
предметот.
Со кликнување на копчето се отвора останатиот дел од формата за обработка на
акти за вонредни правни лекови (слика 9-13) која се состои од две страници
ПРЕЗЕМЕНИ АКТИВНОСТИ и ПОДНЕСОК.

сл. 9-13 – Обработка на акти за вонредни правни лекови


Во горниот дел од формата се внесуваат податоци за поднесокот или превземените
активности, а во долниот се прикажани податоци за сите вонредни правни лекови за
избраниот предмет, од каде што можат да се бираат и менуваат.
На првата страна ПРЕВЗЕМЕНИ АКТИВНОСТИ, со кликнување на копчето
се отвара форма за креирање на документи и може да се
напише решение за отфрлање на поднесокот.

Со кликнување на копчето се отвара форма за креирање на


документи и може да се напише пропратно писмо. Со кликнување на копчето

се креира ново писмо.


На втората страница ПОДНЕСОК (слика 9–14) се прикажани податоци кои не може да
се менуваат.

158
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 9-14 – Податоци за поднесок за вонреден правен лек

Прикажани се датумот на прием на поднесокот, видот на поднесокот, видот на


правниот лек и датумот кога е поднесен поднесокот како и податоците за подносителот.
Тоа се всушност истите податоци кои се пополнети при евидентирање на поднесокот за
вонреден правен лек.

Со кликнување на копчето се отвара формата предмет-факти, преку која


може да се видат сите податоци вопредметот.

Со кликнување на копчето може да се предаде предметот на нова


локација.

159
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

160
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

10. ДВИЖЕЊЕ НА ПРЕДМЕТИ


Во подменито „движења“ на основното мени на апликацијата Интегриран судски
информационен систем (слика 10-1) се наоѓаат опциите за предавање и прифаќање на
предметите, опцијата за креирање на доставни книги и опцијата за преглед на
електронски пратени предмети на локации надвор од судот.

сл. 10-1 – Подмени Движење на предмети


Функциите за движење на предмети обезбедуваат прецизна информација за локацијата
на предметот во секој момент, како и историјат на различните локации на кои се наоѓал
предметот во одреден период од неговата обработка.

10.1. ПРЕДАВАЊЕ НА ПРЕДМЕТИ


Преку формата предавање на предмети се евидентира пренесување на предметот на
нова локација. Податоците на формата се поделени во две целини. Во првата целина се
наоѓаат полиња кои ни овозможуваат да избереме кои предмети ќе ги пратиме на
новата локација. Во втората целина се листаат предметите кои ги задоволуваат
условите зададени во првата целина и се кандидати за предавање.
Податоците во првата целина се поделени во три групи (слика 10-2) и тоа праќач,
примач и идентифкација на предмет. Во левиот горен дел се внесува:
- праќач на предметот е лицето кај кого моментално се наоѓа предметот (обично
тоа е лицето кое е најавено на системот).
- во име на, се избира во чие име се врши предавањето на предметот (може да
биде организациона единица или судија). Доколку се избере судија се појавува
поле во кое се избира конкретен судија. Доколку се избере организациона
единица се појавува поле во кое се избира конкретната организациона единица.
Во средниот горен дел се внесуваат податоци за примачот, т.е. новата локација каде ќе
оди предметот. При тоа:
- се одбира примач. Ако предметот се предава во име на судија, во ова поле
автоматски се пополнува организационата единица во кој работи судијата. Ако
предметот се предава во име на организациона единица, се избира примач (може
да биде судија, стручен соработник, вешто лице, суд или обвинителство). Во
зависност од избраното поле се појавува уште едно поле за поконкретно
дефинирање на лицето.

161
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

- на рака на, се избира кој ќе го пренесе предметот кај примачот. Ако примачот е
лице во ова поле се појавува како предлог неговото име и презиме. Ако
примачот е суд или обвинителство, се избира одговорен за пренесување на
предметот. Во зависност од избраното поле се појавува уште едно поле за
поконкретно дефинирање на името и презимето на лицето кое ќе го пренесе
предметот.

сл. 10-2 – Предавање на предмети

Во десниот горен агол се податоците за предмет кој се праќа :


- уписник, избор на ознака на уписник во кој се заведува предметот (по изборот
под полето ќе се појави називот на уписникот)
За да го пополни ова поле корисникот одбира ознака на уписник, при што му се
нудат само уписниците за кои има дозвола за работа.
- година во која е поднесен предметот
- број на предметот во уписникот
Откако ќе се пополнат овие три полиња, во полето предмет се прикажува бројот на
предметот според правилото дефинирано при внесување на видот на уписникот.

162
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Под веќе опишаните податоци се наоѓаат уште неколку параметри кои го намалуваат
бројот на предмети-кандидати и тоа се:
- се избира судија од чии предмети се бира
- се избира одреден статус на предметот кој ќе се појави во изборот
- само нови, ова поле се означува ако треба да се изберат само новопримени
предмети
- се внесува датум на пренос на предметот
Датумот на пренос е обавезен податок, и системот го нуди тековниот датум иако
тој може да се замени и со постар датум.

Со кликнување на копчето се отвара втората целина на формата, во која се


отвараат две листи. Горната е листа на предмети за избор, а долната е листа на
предмети кои се предаваат.
Од листата на предмети за избор се селектира саканиот предмет и со кликнување на
копчето се префрла во листата на предмети за предавање.
Со кликнување на копчето сите предмети од листата за избор се
прфрлаат во листата на предмети за прифаќање.
Со кликнување на копчето се отвора формата движење на
предмет каде се гледа досегашното движење на предметот (слика 10-3).

сл. 10-3 – Историјат на движење на предметот

Со кликнување на копчето се отвора формата ПРЕДМЕТ-ФАКТИ за


предметот кој е означен во листата на предмети за избор.

163
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Во долната листа се прикажуваат предметите кои се пратени. Пратените предмети кои


не се прифатени на новата локација, во колоната потврда имаат текст пратен (испишан
со зелена боја). Ако пак тие се прифатени на новата локација, во колоната потврда
имаат текст примен (испишан со црвена боја).

Со кликнување на копчето , се отвара форма во облик на интерна


книга која ни овозможува да го излистаме списокот на предмети кои се праќаат.

Со кликнување на копчето се отвора формата ПРЕДМЕТ-ФАКТИ за


предметот кој е означен во листата на предмети за избор.
Со кликнување на копчето , се брише селектираниот предмет кој е
пратен (примените предмети не можат да се бришат) или со кликнување на копчето
, се бришат сите предмети кои се пратени (примените предмети не
можат да се бришат).

10.2. ПРИФАЌАЊЕ НА ПРЕДМЕТИ


Преку формата прифаќање на предмети се евидентира дека предметот е прифатен на
нова локација. Податоците на формата се поделени во две целини. Во првата целина се
наоѓаат полиња кои ни овозможуваат да избереме кои предмети ќе ги прифатиме на
новата локација. Во втората целина се листаат предметите кои ги задоволуваат
условите зададени во првата целина и се кандидати за прифаќање.
Податоците во првата целина се поделени во три групи (слика 10-4) и тоа примач,
праќач и идентифкација на предмет. Во левиот горен дел се внесува:
- примач на предметот е лицето кое го прифаќа предметот (обично тоа е лицето
кое е најавено на системот).
- во име на, се избира во чие име се врши прифаќањето на предметот (може да
биде организациона единица или судија). Доколку се избере судија се појавува
поле во кое се избира конкретен судија. Доколку се избере организациона
единица се појавува поле во кое се избира конкретната единица.
Во средниот горен дел се внесуваат податоци за праќачот, т.е. од која локација доаѓа
предметот. При тоа:
- се одбира праќач, ако предметот се прифаќа во име на судија, во ова поле се
предлага одделот во кој работи избраниот судија. Ако предметот се прифаќа во
име на организациона единица, се избира праќач (може да биде судија, стручен
соработник, вешто лице, суд или обвинителство). Во зависност од избраното
поле се појавува уште едно поле за поконкретно дефинирање на името и
презимето на лицето кое ќе го прифати предметот.
Во десниот горен агол се податоците за предмет кој се прифаќа:
- уписник, избор на ознака на уписник во кој се заведува предметот (по изборот
под полето ќе се појави називот на уписникот)

164
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

За да го пополни ова поле корисникот одбира ознака на уписник, при што му се


нудат само уписниците за кои има дозвола за работа.
- година во која е поднесен предметот
- број на предметот во уписникот
Откако ќе се пополнат овие три полиња, во полето предмет се прикажува бројот на
предметот според правилото дефинирано при внесување на видот на уписникот.
Под веќе опишаните податоци се наоѓаат уште неколку параметри кои го намалуваат
бројот на предмети-кандидати и тоа се:
- се избира локација (може да биде внатре или надвор) од каде е испратен
предметот
- може да се внесе датум на пренос, системот го нуди тековниот датум

Со кликнување на копчето се отвара втората целина на формата, во која


се прикажува селектиран предлог предмети според условите дадени во горниот дел.
Тие се поделени во две листи. Левата е листа на предмети кои се нудат за избор, а
десната е листа на избрани предмети.

сл. 10-4 – Прифаќање на предмети

165
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Од листата на предмети за избор, со кликнување на копчето , се врши


враќање на предметот на праќачот.

Од листата на предмети за избор, со кликнување на копчето се врши


префрлање на еден одбран предмет во листата на предмети за прифаќање.

Од листата на предмети за избор, со кликнување на копчето се врши


префрлање на сите предмети во листата на предмети за прифаќање.
Во десната листа се прикажуваат предметите кои се избрани за прифаќање. Од оваа
листа со кликнување на копчето , се потврдува дека предметите на листата
се стигнати на оваа локација. При тоа се отвара прозорче „изберете датум на
прифаќање“ (слика 10-4), во кое се внесува или одбира од календарот датум кога
предметот се прифаќа.

Од листата предмети за прифаќање со кликнување на копчето , се брише


обележаниот предмет кој е на оваа листа, а сеуште не е прифатен или со кликнување на
копчето се бришат сите предмети кои се на оваа листа и сеуште не се
прифатени.

10.3. ДОСТАВНИ КНИГИ


Формата доставни книги (слика 10-5) се користи за да се излиста интерна книга,
т.е.список на предмети кои се пратени на друга локација.

сл. 10-5 – Доставни книги

166
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Податоците на формата се поделени во две целини. Во првата целина се наоѓаат


полиња кои ни овозможуваат да избереме кои предмети ги праќаме на нова локација.
Во втората целина се листаат предметите кои ги задоволуваат условите зададени во
првата целина и се кандидати за праќање.
Податоците во првата целина се поделени во три групи (слика 10-4) и тоа праќач,
примач и идентифкација на предмет. Во левиот горен дел се внесува:
- праќач на предметот е лицето кај кого моментално се наоѓа предметот (обично
тоа е лицето кое е најавено на системот).
- во име на, се избира во чие име се врши предавањето на предметот (може да
биде оддел или судија). Доколку се избере судија се појавува поле во кое се
избира конкретен судија. Доколку се избере оддел се појавува поле во кое се
избира конкретен оддел.
Во средниот горен дел се внесуваат податоци за примачот, т.е. новата локација каде ќе
оди предметот. При тоа:
- се одбира примач. Ако предметот се предава во име на судија, во ова поле
автоматски се пополнува одделот во кој работи судијата. Ако предметот се
предава во име на оддел, се избира примач (може да биде судија, стручен
соработник, вешто лице, суд или обвинителство). Во зависност од избраното
поле се појавува уште едно поле за поконкретно дефинирање на лицето.
Во десниот горен дел се уште неколку параметри кои го додефинираат составот на
листата, а нивниот внос не е обавезен:
- потврда, избор од листа примен / пратен
- се внесува датум на пренос, системот го нуди тековниот датум

Со кликнување на копчето се отвара втората целина на формата, во која се


наоѓа селектираниот предлог предмети според условите во горниот дел прикажани во
две листи. Горната е листа на предмети за избор, а долната е листа на предмети кои
се предаваат.
Од листата на предмети за избор се селектира саканиот предмет и со кликнување на

копчето се префрла во листата на предмети за предавање.

Со кликнување на копчето сите предмети од листата за избор се


прфрлаат во листата на предмети за прифаќање.
Во долната листа се прикажуваат предметите кои се пратени и ќе се појават на
интерната книга.

Со кликнување на копчето , се брише селектираниот предмет кој е


пратен (примените предмети не можат да се бришат) или со кликнување на копчето

, се бришат сите предмети кои се пратени (примените предмети не


можат да се бришат).

167
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Со кликнување на копчето , се добива прегледот-интерна книга со


последната колона за потпис на примачот (слика 10-6).

сл. 10-6 – Изглед на листата Доставни книга

10.4.ЕЛЕКТРОНСКИ ПРАТЕНИ ПРЕДМЕТИ


Со кликнување на опцијата „електронски пратени предмети“ во менито се отвара
форма за пребарување на електронски пратени предмети надвор од судот (слика 10-7).
На ваков начин се праќа предмет по жалба во надлежниот апелационен суд или во
Врховниот суд.
Во горниот дел на формата може да се зададе услов во кој суд се испратени предметите,
датум кога се испратени предметите или пак конкретен број на предмет кој не
интересира. По задавање на условот на формата ќе се излистаат предмети кои го
задоволуваат условот.

Со кликнување на копчето кое се наоѓа во долниот дел на формата, се


отвара листа на електронски пратени предмети која може да се уреди и да се отпечати.

168
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 10-7 – Електронски пратени предмети

169
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

11. ПОВРЕМЕНИ ПРОЦЕСИ


Во подменито „повремени процеси“ на основното мени на апликацијата Интегриран
судски информационен систем (слика 11-1) се наоѓаат опциите за изработка на
решенија за притвор и можноста за спојување на предмети.

сл. 11-1 – Подмени Повремени процеси

11.1. ПРИТВОР
Со кликнување на опцијата „притвор“ се отвара форма како на слика 11-2. Во левиот
дел од формата е прикажано името на судијата кој ќе постапува по предметот. Потоа се
одбира предмет во кој ќе се работи притворот:

сл. 11-2 – Притвор


170
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

- уписник, избор на ознака на уписник во кој е заведен предметот (по изборот под
полето ќе се појави називот на уписникот). Со кликнување на копчето , десно
од полето се одбира од уписниците со кои може да работи најавениот корисник.
- година во која е поднесен предметот
- број на предметот
Откако ќе се пополнат овие три полиња, во полето предмет се прикажува бројот на
предметот според правилото дефинирано при внесување на видот на уписникот.

Со кликнување на копчето , десно од полето предмет се отвара форма за


пребарување на постоечки предмети (предметите се филтрирани според статусот на
предметот да не е повисок од извршен (предметот не е завршен), да е дефиниран
предметот како притворски и да припаѓа на најавениот судија), а со кликнување на
копчето се отвара форма предмет-факти, преку која може да се видат сите
податоци во електронското досие на предметот.

До предметите со притвор може да се дојде и преку копчето со кое се отвара


форма со лицата кои имаат активни притвори или преку копчето со кое
се отвара форма со лицата кои имаат активен притвор кој треба да се промени
(продолжи или укине) во следните 5 дена.

сл. 11-3 – Проверка на притвори кои истекуваат за 5 дена

Со кликнување на копчето се отвара останатиот дел од формата притвори. На


левата страна од формата се внесуваат податоци за нов запис:
- датум на актот, кога се креира решението за притвор
- вид на документ, со кликнување на стрелката од десно, од листа се избира вид
на документ. Ако се внесе дел од називот на документот листата која ќе се
отвори е филтрирана според зададениот текст. Ако треба да се внесе нов вид на
документ се кликнува на копчето со лупа.
171
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

- обвинет, лице за кое се прави решение за притвор, а се бира од лицата во


предметот
- вид акт, избор од листа одредува / продолжува / прекинува
Ако не постои притвор за избраното лице, предлог е одредува. Ако последниот
притвор за избраното лице е одредува, предлог е продолжува, а може да се избере
прекинува. Ако последниот притвор за избраното лице е продолжува, предлог е
продолжува, а може да се избере прекинува. Ако последниот притвор за избраното
лице е прекинува, предлог е одредува, а може да се избере продолжува.
- од датум, датум кога почнува притворот по одбраното решение
- од час, време кога почнува притворот по одбраното решение
- денови, колку е определено да трае притворот
Вредноста на полето денови неможе да биде поголема од 30 дена, а врз основа на неа се
пресметуваат вредностите на следните две полиња.
- до датум, датум кога завршува притворот по одбраното решение
- до час, време кога завршува притворот по одбраното решение
- затвор каде ќе се изврши притворот

Внесените податоци се запишуваат со кликнување на копчето , а со кликнување на


копчето може да се откажеме од внесувањето. Со кликнување на копчето може
да се внесат податоци за нов притвор, а пак со кликнување на копчето се бришат
податоците за веќе внесен притвор.

Со кликнување на копчето се отвара форма за креирање на документи и


може да се изготви решението за притвор.

Со кликнување на копчето се отвара форма со список


на сите изречени притвори за лицето кое е наведено во обвинет. Ако полето обвинет е
празно за селектирано лице во долниот дел на формата за приказ на решенијата.
На десната страна од формата може да се видат веќе донесените притворски решенија.
Тие се подредени по предмети од кои потекнуваат, датум на донесување на решението
и вид документ. Ако се селектира документот во долниот дел на формата се појавува
список на лица за кои е изречен притвор во тој акт.

Со кликнување на копчето се овозможува внос на ново решение


во избраниот предмет. Со кликнување на копчето се овозможува да се
прикажат фактите од веќе внесено притворско решение за да се промени некој податок.
Промена е дозволена само во последното притворско решение.

Со кликнување на копчето се покажува оригиналниот документ за


селектираното решение.

172
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

11.2.СПОЈУВАЊЕ НА ПРЕДМЕТИ
Со кликнување на опцијата „спојување на предмети“ е овозможено да се спојат
постапките од повеќе предмети за одредено лице во една постапка која понатаму ќе се
евидентира само во најстариот предмет во низот на споени предмети.
На формата (слика 11-4) прво се покажува името на судијата кој ги спојува постапките.

сл. 11-4 – Спојување на предмети

Потоа се бира лицето за кое се прави спојување со дефинирање на:


- вид на лице се одбира од листа физичко / правно
Ако лицето е правно се јавува помошно поле тип правно лице кое ни користи да го
намалиме изборот.
- име на лицето за кое се спојуваат постапките

Со кликнување на копчето се отвара форма за приказ на лиц, во која лицата


се подредени по име и понудата е за лица во предмети кои се во процесирање, а немаат
донесено крајни одлуки.

Со кликнување на копчето се отвора останатиот дел од формата за


спојување која се состои од два дела ПРЕДМЕТИ ЗА СПОЈУВАЊЕ и СПОЕНИ.
Во првиот дел се прикажуваат предмети во кои е спомнато лицето кое е избрано и за
кои е дозволено да бидат носители на споени предмети. Од тука се одбира кој предмет
ќе биде носител на споените предмети, а тоа се прави со кликнување на копчето
173
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

.
Потоа во делот предмети за спојување остануваат само предмети кои се со поголем
датум на прием од предметот носител. Од нив се одбира еден предмет и со кликнување

на копчето се внесува датум на спојување и одбраниот предмет се


спојува кон носителот. Споениот предмет се прикажува во делот СПОЕНИ.

Со кликнување на копчето еден предмет се брише од листата на споени


предмети.
Секое спојување на предмети е пропратено со соодветни акти кои се креираат со

кликнување на копчето . Со кликнување на копчето може да


го видиме и промениме веќе креираниот акт.

Со кликнување на копчето се отвара форма преку која може да


одбираме од веќе креирани акти.

174
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

12. ПРЕБАРУВАЊЕ
Во подменито „акти“ на основното мени на апликацијата Интегриран судски
информационен систем (слика 12-1) се наоѓаат опциите за пребарување на акти во
предметите, пребарување на предмети по различни критериуми и изработка на разни
прегледи во врска со предметите.

сл. 12-1 – Подмени Акти

12.1. АКТИ
Со кликнување на опцијата „акти“ се отвара форма за пребарување на акти (слика 12-
2). Во зависност кој корисник е најавен на системот се одбира име на судија или
уписник.

сл. 12-2 – Пребарување на акти

175
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Во долниот дел на формата може да се дефинираат услови за пребарување.


Активностите при дефинирањето на условите се идентични како на општата форма за
пребарување.

Со кликнување на копчето добиваме акти кои ги исполнуваат


дадените услови. Тие се прикажани во стебловидна структура на десната страна од
формата. Стеблото кое ќе се прикаже може да се експандира со кликнување на копчето

, или да се собира со кликнување на копчето .


При тоа од стеблото одбираме еден акт со селектирање и на десната страна од формата
може да ја видиме неговата содржина. Над просторот со текст се наоѓаат повеќе
копчиња кои ни овозможуваат да го промениме прегледот на документот, да се
движиме низ документот, да го ископираме истиот или да го отпечатиме.
На оваа форма е овозможено да се види електронското досие на предметот со
кликнување на копчето , или да се достави одбраниот акт со кликнување на

копчето . Исто така можеме да одбираме акти поврзани со конкретно

лице и тоа со кликнување на копчето .

12.2. ПРЕДМЕТИ
Со кликнување на првата опција „предмети“ се отвара форма за пребарување на
предмети (слика 12-3). Во зависност кој корисник е најавен на системот се одбира име
на судија или уписник.

176
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 12-3 – Пребарување на предмети


Во средниот дел на формата се прикажуваат сите предмети кои ги задоволуваат
условите дефинирани во долниот дел на формата. Активностите при дефинирањето на
условите се идентични како на општата форма за пребарување.
Во делот ВКЛУЧЕНИ ЛИЦА се одбира вид на лице, негово својство во предметот и
име што ни овозможува и пребарување на предмети по лица.

Со кликнување на копчето се добива листа на предмети кои ги


исполнуваат зададените услови. Добиената листа може да се погледне и испечати со
кликнување на копчето . Ако се селектира еден предмет од листата со
кликнување на копчето може да се видат сите податоци од неговото досие.

12.3. ПРЕДМЕТИ
Со кликнување на втората опција „предмети“ се отвара форма за изработка на извештаи
во врска со предметите (слика 12-4). Во зависност кој корисник е најавен на системот
се одбира име на судија или уписник.

177
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 12-4 – Креирање на извештаи за предмети

Оваа форма се состои од две страници ПРАШАЊЕ и ОДГОВОР.


На првата страница се дефинираат услови со кликање на текстот „притисни да внесеш
нов услов“ при што можеме да правиме огромен број на прашања користејќи ги сите
податоци во базата (слика 12-5).

178
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

сл. 12-5 – Избрани полиња кои ќе се прикажат во извештајот

Со кликнување на копчето на страната ОДГОВОР се добива резултат кој


ги исполнува дефинираните услови.

Со кликнување на копчето може да се види одреден извештај и истиот да се


отпечати.

Со кликнување на копчето се отвара формата избрани полиња (слика


12-5) преку која може да бришеме или додаваме колони кои ќе се прикажат на
извештајот.

Со кликнување на копчето се отвара форма за пребарување на извештаи


кои се претходно направени и сочувани.

Со кликнување на копчето се враќаме на почеток кога во оваа форма не ни


се зададени никакви услови.

Со кликнување на копчето може да се видат сите податоци во досието на


еден одбран предмет.

179
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

13. ИНТЕРВЕНЦИИ
Во подменито „интервенции“ на основното мени на апликацијата Интегриран судски
информационен систем (слика 14-1) се наоѓаат две опции за промена на број на
предмет и промена на имиња.

сл. 13-1 – Подмени Интервенции

13.1. ПРОМЕНА НА БРОЈ НА ПРЕДМЕТ


Интервентниот програм „промена на број на предмет“ ни овозможува промена на број
на предмет кој е заведен погрешно, без повторно внесување на податоците во него.

сл. 13-2 – Промена на број на предмет


Како што е покажано на слика 13-2 во делот СТАР ПРЕДМЕТ се внесуваат податоци за
идентификација на предметот чиј број сакаме да го промениме, а тоа се уписник,
година и број.

180
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Со кликнување на копчето можеме да ги видиме податоците од електронското


досие на предметот за да бидеме сигурни на кој предмет ќе му го смениме бројот.
Потоа, во делот НОВ ПРЕДМЕТ се внесуваат новите податоци за идентификација на
предметот, а тоа се уписник, година и број. Промената ќе се изврши откако ќе кликнеме
на копчето . Ако промената е успешна се добива потврда за тоа.

За да промениме број на друг предмет треба да кликнеме на копчето .

13.2. ПРОМЕНА НА ИМИЊА


Интервентниот програм „замена на имиња и називи“ ни овозможува замена на едно со
друго име ако во азбучникот за физички или правни лица за едно исто лице се внесени
два или повеќе слични називи. Целта на овие промени е да се елиминираат двојни
записи во азбучниците за лица.

сл. 13-3 – Замена на имиња на физички лица

Ако се одбере дека ќе правиме замена на физичко лице се отвара форма како на слика
13-3. Во делот СТАР се одбира запис за лицето кој сакаме да го елиминираме од
табелите судии, административен кадар или останати лица (зависно од изборот што сме
го направиле претходно).
Во делот НОВ се одбира запис за истото лице со кој ќе се замени стариот запис во

одбраната табела. Промената ќе се изврши откако ќе кликнеме на копчето .


Ако промената е успешна се добива потврда за тоа.

181
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Потоа заменетото име на лицето може да се избрише од азбучникот на физички лица.

сл. 13-4 – Замена на називи на правни лица

Ако се одбере дека ќе правиме замена на правно лице се отвара форма како на слика
14-4. Во делот СТАР се одбира запис за лицето кој сакаме да го елиминираме од
табелите судови или останати правни лица (зависно од изборот што сме го направиле
претходно).
Во делот НОВ се одбира запис за истото лице со кој ќе се замени стариот запис во
одбраната табела. Промената ќе се изврши откако ќе кликнеме на копчето .
Ако промената е успешна се добива потврда за тоа.
Потоа заменетиот назив на правното лице може да се избрише од азбучникот на правни
лица.

182
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

14. КРИТЕРИУМИ ЗА РАСПРЕДЕЛБА НА ПРЕДМЕТИ

Со овој модул се дефинираат критериумите според кој се распределуваат предметите


по судии, на ниво на организациона единица. Ако се дефинираат критериумите на ниво
на организациона единица важат за сите одсеци од одделот.
Критериумите се подредени по важност (приоритет) на распределба Пр: најпрво се
распределуваат предметите со Организиран криминал потоа предметите со пет судии
во судскиот совет (петорки) итн. Ако не се дефинира ниту еден од овие параметри како
критериум при распределбата на предмети, предметите се распределуваат според
вкупниот број на предмети кој го имаат судиите.
Организациона единица, се бира организационата единица за која се дефинираат
критериумите.
Со кликнување на копчето со стрелка се отвора останатиот дел од формата, доколку
се избере организациона единица за која веќе има дефинирано критериуми за
распределба се прикажуваат претходно избраните критериуми, ако нема претходно
дефинирано критериуми за избраната организациона единица се прикажуваат
критериумите не селектирани.
Организиран криминал со селектирање (штиклирање) на овој критериум се дефинира
распределба на предметите кои се класифицирани како организиран криминал, овој
критериум на распределба е со највисока важност, предметите најпрво се
распределуваат по овој критериум.
Петорки со селектирање (штиклирање) на овој критериум се дефинира распределба на
предметите кои се класифицирани како предмети за кои заседава судски совет од 5
члена , овој критериум на распределба е втор по важност.

183
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Јавна седница со селектирање (штиклирање) на овој критериум се дефинира


распределба на предметите кои се класифицирани како предмети за кои има јавни
седници, овој критериум на распределба е трет по важност .
По притвор со селектирање (штиклирање) на овој критериум се дефинира распределба
на предметите кои се класифицирани како предмети за кои има притвори, овој
критериум на распределба е четврт по важност .
Приоритетни - итни со селектирање (штиклирање) на овој критериум се дефинира
распределба на предметите кои се класифицирани како приоритетни - итни предмети,
овој критериум на распределба е петти по важност. За овој тип на предмети постои
можност за непосредно доделување на судијата во текот на евиденцијта на предметот .

14.1. ДРУГИ КРИТЕРИУМИ


Оваа група на критериуми овозможува распределба на предметите по неколку
споредни критериуми, во случај кога предемтите се класифицираат според нив.
Распределбата е овозможена само по еден од овие критериуми (ако постои селектиран
(штиклиран) критериум, а има потреба од распределба по друг критериум
селектираниот (штиклираниот) критериум мора да се деселектира (одштиклира)).
Со селектирањето(штиклирањето) на било кои од овие критериуми при потврда се
појавува модул во кој се дефинира прецизно кои вредности ќе се земаат во предвид при
распределбата
По основи - со селектирање (штиклирање) на овој критериум се дефинира распределба
на предметите според правните основи на предметите, овој критериум на распределба е
последен по важност . При потврда на критериумите за организационата единица се
појавува модул во кој се дефинираат основите по кои ќе се врши распределбата.
Вид основ - со селектирање (штиклирање) на овој критериум се дефинира распределба
на предметите според видовите на правни основи на предметите, овој критериум на
распределба е последен по важност. При потврда на критериумите за организационата
единица се појавува модул во кој се дефинираат видови основи по кои ќе се врши
распределбата.
Уписник - со селектирање (штиклирање) на овој критериум се дефинира распределба
на предметите според уписниците на предметите, овој критериум на распределба е
последен по важност . При потврда на критериумите за организационата единица се
појавува модул во кој се дефинираат уписниците по кои ќе се врши распределбата.
Вид предмети - со селектирање (штиклирање) на овој критериум се дефинира
распределба на предметите според видот на предметот , овој критериум на распределба
е последен по важност . При потврда на критериумите за организационата единица се
појавува модул во кој се дефинираат видовите на предмети по кои ќе се врши
распределбата.

184
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Опис на функционалните копчиња

- со ова копче се потврдуваат селектираните критериуми за избраната


организациона единица

- се откажуваат промените направени за организационата единица

- се повикува предарувачка форма

14.2. АВТОМАТСКА РАСПРЕДЕЛБА НА ПРЕДМЕТИ

Со овој модул се врши автоматска распределба на предмети од одредена организациона


единица по судии од истата организациона единица.
Распределбата се врши според однапред дефинираните критериуми за организационата
единица и според подесените податоци за уписникот и ознаката на судијата.
До датум се дефинира датумот на прием на прдметите до кој се распределуваат
предметите
Организациона единица, се бира организационата единица за која се распределуваат
предметите
Уписник се појавуваат уписниците од претходно избраната организациона единица- се
бира уписникот за кој се прави распределба на предметите, ако не се избере уписникот
се распределуваат предметите од целата организациона единица.
Вкупно судии при промена или избор на организациона единица и уписник се
прикажува бројот на судиите во организационата единица и за одредниот уписник ако е
избран

185
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Вкупно предмети при промена или избор на организациона единица и уписник се


прикажува бројот на предмети во организационата единица и за одредниот уписник ако
е избран
Доделени предмети го прикажува бројот на распределени предмети после притискање
на копчето потврда.

Опис на функционалните копчиња

- со притискање на копчето потврда се врши автоматската распределба на


предметите по судии за избраната организациона единица и уписник

- се откажуваат промените напраени на модулот за автоматска распределба на


предмети

- се прикажува извештај за бројот на распределените предмети по судиите од


организационата единица

14.3. ПРЕРАСПРЕДЕЛБА НА ПРЕДМЕТИ ПО СУДИИ

186
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

Со овој модул се врши прераспрделба на веќе распределените предмети по судиите.


Прераспределбата се врши поради три основни причини:
- изземање
- разрешување
- друго
Модулот е поделен во три дела.
Првиот дел ги содржи следните полиња:
Судија-прераспределувач - Се бира судијата во чие име се распределуваат
предметите, како предлог се дава Преседателот на судот. Се бира од листа на судии кои
имаат привилегија да прераспределуваат предмети.
Судија-променет - се бира судијата кој ќе биде променет во предметите, со избор на
судијата кој се менува автоматски се отвара табелата предмети за избор во која се
листаат неговите предмети. Се бира од листа на судии. Предлог во листата се судии кои
зависат од изборот на причината за промена:
- изземање - се предлагаат сите активни (кои не се исклучени од распределба на
предмети) судии од организационите единици за кои работи најавениот
корисник
- разрешување - се предлагаат сите разрешени судии од организационите единиц
за кои работи најавениот корисник
- друго - се предлагаат судиите кои се исклучени од распределбата на предмети
од организационите единици за кои работи најавениот корисник
Со исклучување на копчето се листаат судиите независно од организационата
единица од која е најавениот корисник.
Причина - се бира причината за прераспределба на предметите. Се бира од следните
три причини:
- изземање - за предмети за кои судијата се иззема. Во овој случај може да се
прераспредели само еден предмет во една трансакција (со притискање на копчето
потврда). Предметот кој се прераспределува се слектира во табелата Предмети за
избор.
- разрешување - за предмети за кои судијата се разрешува (менување на работно
место, пензионирање итн.). Во случај кога не е избран судијата - преземач во
табелата Предмети за избор се појавува колона за селектирање (штиклирање) на
предметите кој се распределуваат, во случај кога е избран судијата на кого му се
префрлуваат предметите се сокрива колоната за селектирање (штиклирање)
предмети и сите предмети од разрешениот судија се префрлаат на судијата -
превземач.
- друго - за предмети за кои судијата се прераспределува од останати причини. Во
случај кога не е избран судијата - преземач во табелата Предмети за избор се
појавува колона за селектирање (штиклирање) на предметите кои се
распределуваат, во случај кога е избран судијата на кого му се префрлуваат
187
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

предметите се сокрива колоната за селектирање (штиклирање) предмети и сите


предмети од разрешениот судија се префрлаат на судијата – превземач.
Судија-превземач - се бира судијата кој ќе работи на предметот по прераспределбата
на предметите. Во случај кога судијата превземач на предметот не е избран се предлага
судија со помош на автоматаска распределба. Во листата се предлагаат судии кои се
активни и се од организационата единица од која е најавениот корисник.
Со исклучување на копчето се листаат судиите независно од организационата
единица од која е најавениот корисник.
Од ден - се забележува денот на кој се врши распределбата на предметите.
Забелешка - текстуална забелешка во врска со прераспределбата.
Одлука - со штиклирање (селектирање) на полето табелата предмети за избор се
листаат предметите за кој има донесено одлука (се решени), кога полето не е
селектирано (штиклирано) се даваат предметите без одлука (кои не се решени). При
прераспределба на предмети кои веќе имаат одлука не се ажурира бројот на предмети
распределелени по судиите според селектираните критериуми за организационата
единица.
Предмет - се внесува предметот (уписник, година на уписник, број во уписник) кој
сакаме да го најдеме во табелата предмети за избор, со внесување на предметот
автоматски се врши позиционирање на саканиот предмет.
Опис на функционалните копчиња:

- со притискање на ова копче се прикажува/сокрива табелата


предмети за избор

- со притискање на ова копче се потврдува прераспределбата со претходно


внесените податоци

- се поништува претходно направена распределба


Вториот дел од модулот - Предмети за избор ги содржи следните елементи :
- Табелата во која се излистани предметите кои треба да се прераспределуваат
(предмети кои припаѓаат на судијата-променет)

- Копче со чие вклучување се отвара филтер за пребарување на податоци од


табелата со предмети
- Копче со кое се гледа целото досие за селектираниот предмет за корисник
кој има привилегија да го гледа досието
Третиот дел од модулот - Прераспределени предмети ги содржи следните елементи:
- Табела со распределените предмети
- Филтер за пребарување по распределените предмети
Копче со кое се може да се направи листа (извештај) за излистаните предмети во
табелата за прераспределени предмети.
188
Упатство за користење на Апликацијата АКМИС

ПРИЛОГ А - ФУНКЦИИ ПО ТИПОВИ НА КОРИСНИЦИ

Функции за административен кадар во судските писарници (уписничари и


службеници)
- регистрирање на граѓански и кривични предмети
- евиденција на разни списи
- евиденција на дополнителни барања за истрага
- евиденција на достава
- евиденција на такси
- движење на предмети (прифаќање / предавање и изработка на интерна книга)
- евиденција на жалби и други поднесоци за редовни правни лекови
- евидентирање на одлука по жалба од повисок суд
- евидентирање вонредни правни лекови
- по наредба на судија означување правосилност и извршност на одлука
- по наредба на судија архивирање на предмет
- по наредба на судија испраќа предмет на вештачење
- прием на предмет од вештачење
- преглед на досието на еден предмет

Финкции за судија и технички секретар на судија (записничар)


- движење на предмети (прифаќање / предавање и изработка на интерна книга)
- анализа на поднесок
- работа со календар за судење и насрочување на предмети
- изработка на судиска наредба
- изработка на записници
- изработка на разни акти
- изработка на одлуки (решенија и пресуди)
- обработка / анализа на жалби
- креирање интерни поднесоци за редовни правни лекови
- обработка на акти за вонредни правни лекови
- изработка на решенија за притвор
- спојување на предмети
- преглед на досието на еден предмет
- преглед на својата успешност
- поглед во статусот на своите предмети
- пребарување на акти и предмети

Функции на судска управа


- изземање на судија
- промена на судија
- решавање на барања и ургенции
- прегледи за изработени и заостанати предмети по видови и периоди
- статистика за работата на судиите
- месечни, кавртални и годишни извештаи
- прераспределба на предмети

189

You might also like