Professional Documents
Culture Documents
Wykład nr 5
Statyczna wyznaczalność układu.
Siły wewnętrzne.
Stopień statycznej
wyznaczalności
Stopień zewnętrznej statycznej
wyznaczalności n:
– Belka: n=r
n=r--g-rs
rs;;
– Rama: n=r+3o-
n=r+3o-g-rs;
– Kratownica: n=r
n=r--rs lub n=p-
n=p-2w.
Oznaczenia:
– r – liczba reakcji;
– g – liczba przegubów pojedynczych;
– o – liczba pól zamkniętych;
– rs=3 – liczba równań statyki;
– p – liczba prętów;
– w – liczba węzłów. 2
Stopień statycznej
wyznaczalności
Określenie stopnia statycznej
wyznaczalności odnośnie do reakcji:
– Układ jest statycznie wyznaczalny,
wyznaczalny,
jeżeli współczynnik n = 0;
– Układ jest statycznie niewyznaczalny,
niewyznaczalny,
jeżeli współczynnik n > 0;
– Układ jest geometrycznie zmienny,
zmienny,
jeżeli współczynnik n < 0.
3
Sposób podparcia a
statyczna wyznaczalność
Nie zawsze stopień statycznej
wyznaczalności n=0 gwarantuje statyczną
wyznaczalność.
Niewłaściwe rozmieszczenie podpór może
powodować, że układ będzie geometrycznie
zmienny (np. reakcje równoległe –
płaszczyzna przesuwu) lub chwilowo
geometrycznie zmienny (reakcje
przecinające się w jednym punkcie –
chwilowy środek obrotu). 4
Układy geometrycznie
zmienne (przykłady) (1)
Układy geometrycznie
zmienne (przykłady) (2)
6
Siły wewnętrzne (1)
P
8
Siły wewnętrzne (3)
W M
P
9
Siły przekrojowe
Wypadkową siłę W i moment M można
wyrazić przez ich składowe:
W N Ty Tz M Mx My Mz
W.
Ty
Tz Mx My
N
Mz
10
M
Nazwy sił przekrojowych
Wielkości te nazwano:
– N – siła podłużna (normalne) – wywołuje
rozciąganie lub ściskanie;
– Ty , Tz (lub Qy , Qz) – siły poprzeczne
(tnące) – wywołują ścinanie;
– Mx – moment skręcający – wywołuje
skręcanie;
– My , Mz – momenty zginające – wywołują
zginanie.
11
Przykład
P
l /2 l /2
MA
HA P
VA
MA M M
N N P
HA T
T 12
VA
Siły wewnętrzne w układach
płaskich – definicje (1)
T
VA l /2 l /2
l
M P sin
2 15
Siły wewnętrzne –
konwencja znaków
Siła normalna rozciągająca N N
pręt jest dodatnia.
Siła poprzeczna
powodowana przez
obciążenie działające po T
17
Siły wewnętrzne –
wykresy (2)
Pcos
+ N [kN]
Psin
+ T [kN]
Pl sin
- M [kNm] 19
Punkty charakterystyczne,
przekroje
Ze względu na konieczność
modyfikacji równań sił wewnętrznych:
– w belkach i ramach – końce prętów,
punkty przyłożenia sił:
– czynnych: siła skupiona, moment skupiony,
początek lub koniec obciążenia ciągłego;
– biernych: punkty podporowe;
– w ramach – dodatkowo węzły (połączenia
prętów o różnej krzywiźnie).
20
Przegub
21
Siła skupiona
P
x P V A RB HA 0
2
l /2 l /2 N 1 0 N 2 0
P P
1 2 T 1 VA T 2 VA P
P 2 2
HA
P
M 1 VA x x x 0 M 1 0
VA RB
2 l Pl
x M 1
N [kN] 2 4
0 l
M 2 V A x P x
P/ 2 2
+ T [kN]
P l l x
- x P x P
P/ 2 2 2 2 2
l Pl
M [kNm]
x M 2
+ 2 4
Pl / 4 x l M 2 0 22
Moment skupiony
1 M 2 M M
HA x VA RB HA 0
l l
N 1 0 N 2 0
VA M M
RB T 1 V A T 2
l /2 l /2 l l
M
M 1 VA x x
N [kN] l
0 x 0 M 1 0
T [kN] l M
- x M 1
2 2
M/ l
M/ 2 x
M 2 V A x M M 1
- M [kNm] l
l M
+ x M 2
M/ 2 2 2
x l M 2 0 23
Obciążenie ciągłe
równomierne
VA RB
ql
HA 0
x
q 2
HA N 0
ql
T VA qx qx
2
VA RB x 0 T
ql
l 2
l
N [kN] x T 0
0 2
ql / 2 x l T
ql
+ T [kN] 2
- x l x x2
ql / 2 M VA x q x q
2 2 2
M [kNm] x 0 M 0
+ x
l
M
q l2
2 8
x l M 0
2
ql / 8
24
Obciążenie ciągłe liniowo
zmienne
q VA
ql
RB
ql
HA 0
x
q 6 3
HA N 0
q
q( x) x
l
VA 1 ql 1 qx 2
RB T V A q ( x) x
l 2 6 2 l
ql
N [kN] x 0 T
0 6
ql / 6 x l T
ql
+ T [kN] 3
- 1 x
ql / 3
M V A x q ( x ) x
2 3
ql 1 qx x ql 1q 3
M [kNm] x x x x
+ 6 2 l 3 6 6l
x 0 M 0
xl M 0
25
Obciążenie ciągłe
momentem
V A m VB m H A 0
x
m
N 0
HA
T VA m
VA RB M V A x m x mx mx 0
l
N [kN]
0
T [kN]
-
m
0 M [kNm]
26
Warunki różniczkowe (1)
27
28
Warunki różniczkowe (3)
X 0 N p x ( x)dx ( N dN ) 0
Suma rzutów wszystkich sił na oś pionową z :
Mo 0
dx
M T dx m x ( x)dx p z ( x)dx ( M dM ) 0
2
29
Zależności między
M , T oraz q (2)
Zależności między
M , T oraz q (4)
34
Zależności między
M , T oraz q (5)
ql / 2
+ T [kN]
-
ql / 2
M [kNm]
+
2 35
ql / 8
Zależności między
M , T oraz q (6)
T x C1 x 2 C2 x C3
1
2
ql / 6
+ T [kN]
-
ql / 3 37
Zależności między
M , T oraz q (8)
38
Zależności między
M , T oraz q (9)
ql / 6
+ T [kN]
-
ql / 3
M [kNm]
+
39
Zależności między
M , T oraz q (10)
M x C1 x 3 C2 x 2 C3 x C4
1 1
6 2 40
Zależności między
M , T oraz q (11)
P/ 2
+ T [kN]
-
P/ 2
M [kNm]
+
41
Pl / 4
Zależności między
M , T oraz q (12)
M/ 2
- M [kNm]
M/ 2
+
42
Zależności między
M , T oraz q i m (13)
ml M [kN m ]
0
- dM
T m( x)
dx 43
Zależności między
M , T oraz q (14)