Professional Documents
Culture Documents
1. Budowa wodorotlenków
Wodorotlenki , to zwi¹zki chemiczne zbudowane z kationów metali i anionów grupy wodoro
tlenkowej OH. Grupa OH jest jednowarto ciowa .
Mn (OH)n
2. Nazewnictwo wodorotlenków
Nazwy tych zwi¹zków tworzy siê wed³ug systemu Stocka:
CuOH wodorotlenek miedzi (I)
Cu(OH)2 wodorotlenek miedzi (II)
Fe(OH)2 wodorotlenek ¿elaza (II)
Fe(OH)3 wodorotlenek ¿elaza (III)
4. Podzia³ wodorotlenków
Zasadowe reaguj¹ z kwasami, a nie reaguj¹ z zasadami.
2NaOH + H2SO4 ---->Na2SO4 + 2H2O reakcja ta jest
reakcj¹ zobojêtniania.
2Na++ 2 OH- + 2H+ + SO42- --- > 2Na+ + SO42- + 2 H2O zapis jonowy
2H+ + 2 OH- -->2 H2O
Amfoteryczne reaguj¹ z kwasami oraz z wodorotlenkami.
Do wodorotlenków amfoterycznych zaliczamy: Zn(OH)2, Cr(OH)3,
Al(OH)3, Mn(OH)4.
Zn(OH)2 + 2HCl --->ZnCl2 + 2H2O powstaje sól chlorek cynku
Zn(OH)2 + 2H+----->Zn2+ +2 H2O zapis jonowy
Zn (OH)2 + 2NaOH --->Na2ZnO2 + 2H2O
Zn (OH)2 + 2 Na+ ---->ZnO2- + 2 H2O powstaje sól cynkan sodu
zapis jonowy.
Wodne roztwory wodorotlenków ( dobrze rozpuszczalnych w wodzie)
nazywane s¹ zasadami.
Grupy OH- mo¿na wykryæ fenoloftalein¹, która wodne roztwory wodorotlenków barwi na malinow
o.
Wodorotlenkami nazywamy wszystkie zwi¹zki nieorganiczne, których cz¹steczki zawieraj¹ ka
tiony metali i aniony wodorotlenowe (OH-)
Wzór ogólny - M(OH)n
gdzie: n - ilo c grup wodorotlenowych, równa warto ciowo ci metalu.
Jedynym kwasem znanym w staro¿ytno ci by³ kwas octowy, a w³a ciwie jego wodny roztwór, ocet
winny - acetum. Od tego s³owa pochodzi ³aciñska nazwa tej grupy zwi¹zków - acidum. Najwa¿n
sze kwasy nieorganiczne: solny, azotowy(V) i siarkowy(YI). otrzymywano ju¿ w rednio
wieczu, a alchemicy arabscy otrzymali (mieszaj¹c kwas solny i kwas azotowy(V)) tzw
. wodê królewsk¹. Nazwan¹ tak dlatego, ¿e rozpuszcza³a nawet króla metali - z³oto. Wiêkszo
harakterystyczny kwa ny smak. Ta w³a ciwo æ zadecydowa³a o tradycyjnej, a zarazem powszechn
e stosowanej, nazwie tych zwi¹zków.
Ogólny wzór:
HxR
H kation wodoru
x ³adunek anionu reszty kwasowej
R anion reszty kwasowej
Sole s¹ zwi¹zkami chemicznymi z³o¿onymi z reszty (reszt) kwasowej R i atomu (atomów) M lub
grupy NH4. Ich wzór ogólny to:
Mmn Rnm
gdzie n, m oznaczaj¹ warto ciowo ci odpowiednio M i R.
Nazewnictwo
Nazwy soli tworzy siê od odpowiednich kwasów dodaj¹c koñcówkê -an, dla kwasów tlenowych i -
dla beztlenowych. Po pierwszej czê ci nazwy, odpowiadaj¹cej reszcie kwasowej, nastêpuje
druga to nazwa metalu z podaniem warto ciowo ci np. siarczan(VI) miedzi(II).
1. DEFINICJA
Sole - zwi¹zki chemiczne wywodz¹ce z kwasów, których roztwory wodne zawieraj¹ kationy meta
li. Z³o¿one s¹ z atomów metali po³¹czonych z resztami kwasowymi. Sole s¹ cia³ami sta³ymi, k
cznymi. Ich rozpuszczalno æ w wodzie jest zró¿nicowana od bardzo dobrej do bardzo s³abej.
W solach amonowych metali jest zast¹piony grup¹ NH4. Sole s¹ produktami wielu reakcji
chemicznych, a przede wszystkim kwasów z zasadami, kwasów z metalami i tlenkami meta
li. Roztwory wodne soli oraz stopione sole przewodz¹ pr¹d elektryczny. Jednym z wa¿nie
jszych sposobów powstawania soli jest reakcja kwasów z zasadami wg ogólnego równania rea
kcji.
SOLAMI NAZYWAMY takie zwi¹zki chemiczne, które zbudowane s¹ z jednego lub kilku atomów m
etalu (M) lub grupy amonowej (NH4+) oraz reszty kwasowej (czyli tego co pozostaj
e z cz¹steczki kwasu tlenowego lub beztlenowego po oddysocjowaniu jonów H+).
Sole s¹ to zwi¹zki chemiczne zbudowane z kationu metalu i anionu
reszty kwasowej.
Je¿eli jon metalu oznaczymy symbolem M(n+1),a jon reszty kwasowej R(m-),gdzie n+ o
znacza ³adunek jonu metalu, a m- ³adunek reszty kwasowej i je¿eli n =m,ogólny wzór soli mo¿
a zapisaæ nastêpuj¹co:
Mn+ Rm-,czyli w skrócie MR.
Nazwa soli sk³ada siê z dwóch cz³onów: nazwy reszty kwasowej i nazwy metalu.Anion soli kwa
su tlenowego ma koñcówkê -an,a anion soli kwasu beztlenowego ma koñcówkê -ek,np.:
MgSO4 - siarczan(VI) magnezu
KCl - chlorek potasu
Je¿eli mamy podaæ nazwê soli metalu,który mo¿e przyjmowaæ w zwi¹zkach ró¿n¹ warto ciowo æ,n
odpowiedni¹,równ¹ warto ciowo ci,liczb¹ rzymsk¹ napisan¹ w nawiasie,np.:
FeCl2 - chlorek ¿elaza(II)
FeCl3 - chlorek ¿elaza(III)
Ka¿dy roztwór ma swój odczyn. Odczyn mo¿e byæ kwasowy i zasadowy. Odczyn oznacza czy bardz
iej roztwór jest kwasem czy zasad¹ i w jakiej ilo ci. Skal¹ odczynu jest skala pH (0-14
pH). Odczyn kwasowy (0-6 pH) ma np. kwas solny, ocet, sok z cytryny lub coca-col
a. Odczyn zasadowy (8-14 pH) ma np. zasada sodowa, woda morska, myd³o lub pasta do
zêbów. Odczyn obojêtny (7 pH) ma czysta woda (woda destylowana). Wska nikami odczynu ro
ztworu s¹ np. fenoloftaleina, oran¿ metylowy, papierek lakmusowy. Po dodaniu do rozt
woru wska nika zmienia siê kolor.
Odczyn jest to cecha roztworu zale¿na od stê¿enia jonów wodorowych. Je¿eli w roztworze stê¿
e jonów wodorowych jest wiêksze ni¿ stê¿enie jonów wodorotlenkowych to roztwór wykazuje odc
kwa ny.
[H+] > [OH-] odczyn kwa ny
[H+] = [OH-] odczyn obojêtny
[H+] < [OH-] odczyn zasadowy
Wska niki s³u¿¹ do okre lania odczynu roztworu:
* fenoloftaleina: bezbarwna w roztworach obojêtnych i kwasowych; malinowa w zasado
wych;
* oran¿ metylowy: pomarañczowy w roztworze obojêtnym, czerwony w kwasach, ¿ó³ty w zasadach;
* uniwersalny papierek wska nikowy: ¿ó³ty w roztworach obojêtnych, czerwony w kwa nych, zie
ononiebieski w zasadach.
Okre lenie odczynu ma charakter jako ciowy, nie informuje jakie jest stê¿enie jonów wodoro
wych.
1. Odczyn roztworu to w³a ciwo æ roztworu, która zale¿y od stosunku liczby jonów wodoru (H+
o liczby jonów wodorotlenkowych (OH-)
2.Skala pH jest miar¹ kwasowo ci i zasadowo ci roztworu.
3.
Odczyn zasadowy:
wywar z czerwonej kapusty- zielony
lakmus- niebieski
fenoloftaleina- ró¿owy
oran¿ metylowy- pomarañczowy
uniwersalny papierek- niebieski
Odczyn obojêtny:
wywar z czerwonej kapusty- fioletowy
lakmus- ciemny bordowy
fenoloftaleina- bezbarwny
oran¿ metylowy- pomarañczowy
uniwersalny papierek- ¿ó³ty
Odczyn kwasowy:
wywar z czerwonej kapusty- czerwony
lakmus- czerwony
fenoloftaleina- bezbarwny
oran¿ metylowy- czerwony
uniwersalny papierek- czerwony