You are on page 1of 2

blog.tyczkowski.

com

http://blog.tyczkow ski.com/2011/05/perfekt-czy-imperfekt/

Uycie czasu Perfekt i Imperfekt w jzyku niemieckim


Podczas nauki czasw przeszych w jzyku niemieckim w kocu stajemy przed pytaniem: Jakiego czasu naley tutaj uy: Perfekt czy Imperfekt/Prteritum? Czsto sysz to pytanie od uczniw, kiedy zadawaem je sam, wic wiem, jakim niekiedy problemem moe by zastosowanie odpowiedniego czasu przeszego w jzyku niemieckim. Wychodzc tym wtpliwociom naprzeciw, postanowiem zebra informacje z kilku potwierdzonych rde (przy kadym rdle podane s linki partnerskie do Ksigarni Selkar), abycie mieli atwiej. Najpierw kilka sw o zastosowaniu czasu Perfekt Stanisaw Bza pisze w ksice Gramatyka niemiecka z wiczeniami dla pocztkujcych (Warszawa, PWN 1998:154) krtko:

Czasu przeszego Perfekt uywa si z reguy w dialogach i rozmowach bezporednich.

Autor we wstpie do tematu podaje przykadowy dialog w czasie przeszym Perfekt jako potwierdzenie swojej reguy. Take Stanisaw Bza, ale ju w publikacji Nowe repetytorium z gramatyki jzyka niemieckiego (Warszawa, PWN 2004:185) pisze:

Perfekt jest uzywany generalnie dla wyraenia czynnoci przeszej zakoczonej, ktrej skutki sigaj teraniejszoci. Ponadto wystpuje on z reguy w rozmowach i dialogach bezporednich, w ktrych mwi si o sobie lub innych osobach. (Czasowniki modalne wystpuj w tych sytuacjach zazwyczaj w czasie Imperfekt.) Naley zwrci uwag na to, i tumaczenie czasu Perfekt na jzyk polski jako czasu przeszego dokonanego jest bdne, poniewa oba czasy przesze, tzn. Imperfekt i Perfekt s obojtne w stosunku do pojcia dokonania i niedokonania czynnoci.

Autor zauwaa take pewien fakt, w ktrym to geografia warunkuje uycie czasw przeszych, mianowicie:

Perfekt jest uywany szczeglnie czsto na poudniu niemieckiego obszaru jzykowego, w odrnieniu od pnocy, gdzie przewaa uywanie czasu Imperfekt.

Beata wikowska i Beata Jaroszewicz take poruszaj kwesti uycia czasu przeszego Perfekt w ksice Repetytorium gramatyczne. Przygotowanie do matury i egzaminw jzykowych (Pozna, LektorKlett 2004:53). Autorki pisz:

Czas przeszy Perfekt stosujemy w codziennym, nieoficjalnym jzyku mwionym i pisanym, gdy chcemy opowiedzie lub napisa o czym, co si ju wydarzyo.

Problem uycia czasu Perfekt ujty jest te krtko w publikacji Giorgio Motta Direkt. Gramatyka niemiecka z wiczeniami (Pozna, LektorKlett 2008:13):

Czas przeszy zoony Perfekt stosuje si w codziennym, nieoficjalnym jzyku mwionym i pisanym do wyraenia zdarze przeszych.

Przejdmy teraz do uycia drugiego z wspomnianych czasw przeszych, czyli do Imperfekt (nazywany take Prteritum). Od czasu Perfekt rni si tym, e tworzymy go bez uycia czasownikw posikowych, wystarczy dosownie zamieni czasownik w czasie teraniejszym na czasownik w czasie przeszym prostym Imperfekt i ju mamy poprawne zdanie wyraajce przeszo. Stanisaw Bza we wspomnianej ju ksice Gramatyka niemiecka z wiczeniami dla pocztkujcych (Warszawa, PWN 1998:171) pisze o Imperfekt:

Jest on nazywany czasem przeszym prostym lub Erzhltempus, poniewa jest uywany przede wszystkim w opowiadaniu, opisie i relacji. Imperfekt przedstawia wydarzenia z przeszoci, nie wic ich z teraniejszoci, a czynnoci wyraane przez ten czas mog byzarwno dokonane, jak i niedokonane.

Natomiast w publikacji Nowe repetytorium z gramatyki jzyka niemieckiego (Warszawa, PWN 2004:173), Bza powtarza pierwsz cz powyszej definicji, dodajc jeszcze:

Czas przeszy Imperfekt, tumaczony na jzyk polski czsto (mylnie) jako czas przeszy niedokonany, wyraa rwnie czynnoci dokonane. () Niekiedy czasu tego uywa si zamiennie z czasem Perfekt, szczeglnie w pnocnej czci niemieckiego obszaru jzykowego.

Ostatni z cytowanych autorw, Giorgio Motta, pisze w Direkt. Gramatyka niemiecka z wiczeniami (Pozna, LektorKlett 2008:18) nastpujco:

Czas przeszy prosty Prteritum stosowany jest do wyraania przeszoci przede wszystkim w narracji, zwaszcza w powieciach, opowiadaniach, ale take w reportaach czy relacjach. W jzyku mwionym czas ten wystpuje rzadziej ni Perfekt. Nie dotyczy to jednak czasownikw sein, haben i czasownikw modalnych, ktrych w odniesieniu do przeszoci uywa si zasadniczo w czasie Prteritum.

Aby sprawnie uywa obydwu wspomnianych czasw przeszych, naley pozna dokadne zasady ich tworzenia. Pomocna bdzie take tabela czasownikw mocnych i nieregularnych. M oe zainteresuje Ci take: 1. Czas przeszy Perfekt z czasownikami posikowymi haben i sein (15.7) 2. Czas przeszy Perfekt w jzyku niemieckim (15.2) 3. Czasowniki posikowe haben, sein, werden odmiana i zastosowanie (8.9) 4. Gramatyka sownictwo specjalistyczne Fachwortschatz Grammatik (6.2) 5. Mein Wochenende wypracowanie po niemiecku w czasie przeszym Perfekt (5)

You might also like