Autorskie Prawa Osobiste -zwizane s z osob fizyczna, tworz wi pomidzy twrc a utworem -nie mog podlega wydawnictwu, s na stae

zwizane z osoba fizyczn -trwaj wiecznie, nie mona si ich zrzec, przenie ani odziedziczy -nie s ograniczone w czasie -nie wygasaj po mierci twrcy -prawo do autorstwa jest niezbywalne -dochodzi praw autorskich osobistych mona w kadym czasie, nie ulegaj degradacji -stwierdzenie faktu plagiatu moe nastpi w kadym czasie Prawo do autorstwa utworu stanowi: -oznaczenie utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem -nienaruszalnoci treci i formy utworu -decydowanie o pierwszym udostpnieniu utworu publicznoci -nadzr nad sposobem korzystania z utworu Autorskie Prawa Majtkowe -przysuguj twrcy do wycznego korzystania z utworu -rozporzdzania utworem na wszystkich polach eksploatacji -prawo do wynagrodzenia za korzystanie z utworu -trwaj przez cae ycie twrcy i 70 lat po jego mierci -jeeli twrca nie jest znany to 70 lat od daty pierwszego rozpowszechnienia utworu -jeeli z mocy ustawy autorskiego prawa majtkowego, prawa przysuguj innej osobie ni twrcy to 70 lat od daty rozpowszechnienia utworu -gdy utwr nie zosta rozpowszechniony to 70 lat od daty ustalenia -prawa majtkowe nie podlegaj egzekucji dopki su twrcy, nie dotyczy wierzytelnoci -s zbywalne i dziedziczone, wygasaj z upywem okrelonego czasu -dysponentem jest twrca, moe by rwnie kady inny podmiot (kupienie, licencja) -moe by po stronie wydawnictwa np.Encyklopedii Pola Eksploatacji jest to sposb korzystania z danego utworu. Polem eksploatacji jest: wywietlanie, nadanie, powielanie utworu)graficzne, plastyczne). Sposb korzystania z utworu dzieli si na trzy kategorie: -utrwalanie i zwielokrotnianie utworu -obrt oryginaem albo egzemplarzami na ktrych utrwalono utwr -rozpowszechnianie utworu w inny sposb ni wprowadzenie go do obrotu

Utwr jest to kady przejaw dziaalnoci twrczej o indywidualnym i oryginalnym charakterze. Utwr w jakiejkolwiek postaci chroniony jest przez prawo autorskie nie zalenie od wartoci, przeznaczenia i sposobu wyraania. Utwory wyraane s; sowem, symbolami matematycznymi, plastycznie, fotograficznie, architektonicznie, muzycznie, scenicznie, audiowizualnie w tym filmy. Utwr moe by krtki albo wielotomowy.

Utwr Pracowniczy moe powsta w ramach czynnoci pracowniczych, gdy autor zatrudni si u pracodawcy w celu tworzenia utworw w ramach wykonywania obowizkw ze stosunku pracy. Autor.praw.majt. do tych utworw z chwila ich przyjcia przysuguj pracodawcy. Utwr pracowniczy musi spenia dwie przesanki 1-zosta dokonany przez osob zostajc w stosunku pracy.2-stworzenie utworu mieci si w zakresie obowizkw subowych pracownika. Utworami pracowniczymi nie s : 1-utwory dokonane przez pracownika poza jego obowizkami subowymi, 2-utwory dokonane wyniku umowy o dzieo, zleconych oraz utworw konkursowych. Ustalenie powstaje dla ochrony praw autorskich gdy 1 osoba poza twrc zostaa zapoznana z utworem. Utrwalenie- powstaje gdy nie ograniczona ilo osb wysucha odtworzenia utworu. Plagiat najpowaniejsze naruszenie praw autorskich , polegajce na przywaszczeniu sobie cudzego autorstwa do caoci lub czci utworu. Stanowi naruszenie zarwno osobistych jak i majtkowych praw autora. Moe polega na tym, e osoba trzecia podpisuje cudze dzieo swoim imieniem i nazwiskiem pragnc uchodzi za twrc i tym samym czerpa korzyci majtkowe. Plagiat moe rwnie polega na wczaniu do swojego utworu fragmentw utworw innych osb, bez zaznaczenia tego w swym utworze tzw. Bezprawne zapoyczenie. Osoba winna dokonania plagiatu ponosi odpowiedzialno karn i cywiln. Plagiat , czyli przywaszczenie cudzego autorstwa albo wprowadzenie w bd co do autorstwa caoci lub czci cudzego utworu moe wystpowa w postaci plagiatu jawnego lub plagiatu ukrytego. Plagiat jawny- przejcie cudzego utworu w caoci lub w znacznej jego czci w niezmienionej postaci, lub ze zmianami, ktre s niewidoczne. Plagiat ukryty- to reprodukcja cudzego utworu w istotnych elementach jego treci, lecz w postaci mniej lub bardziej przeksztaconej. Plagiat najczciej przyjmuje form opublikowania cudzego utworu pod wasnym nazwiskiem lub przypisanie obszernych fragmentw cudzej pracy dyplomowej bd naukowej we wasnym dziele. Przedmiotem plagiatu moe by rwnie artystyczne wykonanie. Przywaszczenie autorstwa cudzego utworu polega na bezprawnym przypisaniu sobie autorstwa utworu lub artystycznego wykonania. Stanowi to naruszenie praw autorskich twrcy. Autoryzacja-prywatnie sami moemy zdecydowa czy chcemy udzieli wywiadu czy te nie, subowo jeeli jestemy do tego upowanieni. Osoba publiczna ma obowizek udzielenia informacji. Przed udzieleniem wywiadu mamy prawo wiedzie czego bdzie dotyczy wywiad. Dziennikarz powinien sam uprzedzi o wywiadzie. Po zakoczeniu wywiadu nie moe ju cofn wypowiedzianych sw, odpowied na pytanie dziennikarza jest rwnoznaczne ze zgoda na rozpowszechnianie wywiadu, mamy prawo da autoryzacji celem: -kontroli czy przypisywane komu sowa zostay przez ta osob powiedziane -kontrola czy skrt duszej wypowiedzi oddaje jej istot -kontrola czy odpowiedzi zostay przypisane do pyta podczas wywiadu -mona zastrzec termin rozpowszechniania wywiadu, oraz elementy bdce tajemnica. Zniesawienie- jest to rozpowszechnianie takich informacji o osobie, instytucji, ktre mog poniy je w opinii publicznej, narazi na utrat zaufania potrzebnego dla danego stanowiska. 1-ktos kamie na czyj temat-rozpowszechnia nieprawdziwe informacje (pomwienie)-ponosi odpowiedzialno karn

2-ktos rozpowszechnia informacje prawdziwe na czyj temat nie ponosi odpowiedzialnoci karnej w przypadku osoby publicznej, w przypadku osoby nie publicznej musimy udowodni interes publiczny, w przeciwnym razie osoba taka popenia przestpstwo. Zniewaga- ublianie komu tj. osobie, dot. Tylko czowieka, w rnej formie tj. wyzwiskami, gestami, pismem, rysunkiem. Rodzaje: -zniewaga narodu -133kk -zniewaga prezydenta 135kk -zniewaga gw pastwa na terenie RP 136kk -zniewaga goda, sztandaru, chorgwi 137 kk -zniewaga uczu religijnych , wiatopogldu -zniewaga przynalenoci etnicznej i narodowej -zniewaga pomnika, zwok i cmentarzy -propagowanie faszyzmu i totalitaryzmu Prawo Do Wizerunku- Wizerunek naley do dbr osobistych i chroniony jest zarwno przez kodeks cywilny jak i przez ustaw o prawie autorskim. Kade rozpowszechnianie wizerunku wymaga zezwolenia osoby w nim przedstawionej, zezwolenie to nie jest wymagane w przypadku gdy osoba ta otrzymaa umwion zapat za pozowanie. Zezwolenia nie wymaga rozpowszechnianie wizerunku : 1-osoby powszechnie znanej , jeeli wizerunek dokonano w czasie penienia przez ni funkcji zawodowych, spoecznych, politycznych. Osobom, ktrych prawo do wizerunku zostao naruszone, przysuguje zadouczynienie, Roszcze nie mona dochodzi po upywie 20 lat od mierci osoby przedstawionej na wizerunku. Ochrona Dbr Osobistych- dobra osobiste s przedmiotem kadej osoby fizycznej, s nierozerwalnie zwizane z czowiekiem bez wzgldu na stan psychiczny czy te inne okolicznoci. Katalog Dbr Osobistych: 1-prawo do autorstwa utworu 2-prawo do oznaczenia utworu swoim nazwiskiem, pseudonimem albo do udostpniania go anonimowo 3-prawo do nienaruszalnoci treci i formy utworu oraz do jego rzetelnego wykorzystywania 4-prawo do decydowania o udostpnianiu utworu pierwszy raz publicznie 5-prawo do nadzoru nad sposobem korzystania z utworu Przykady naruszenia Dbr Osobistych: 1-opublikowanie cudzego dziea w czci lub w caoci bez zgody autora 2-pominicie nazwiska autora przy publikacji jego dziea 3-znieksztacenie jego dziea po przez pominicie fragmentw 4-dopisanie lub dodanie wasnych wkadw W przypadku naruszenia dbr osobistych twrca ma prawo da od tej osoby: 1-zaniechania tego naruszenia 2-wydania uzyskanych korzyci 3-zapacenia podwjnej a w przypadku gdy naruszenie jest zawinione potrjnej wysokoci stosownego wynagrodzenia w chwili jego dochodzenia. 4-naprawienia wyrzdzonej szkody 5-zoenia publicznie owiadczenia w odpowiedniej formie i treci (przeprosiny) 6-jeeli naruszenie dbr osobistych byo zawinione Sad moe przyzna twrcy odpowiednia sum pienin na wskazany przez twrc cel spoeczny.

Prawo Do Informacji Publicznej- zasady dostpu do informacji publicznej w RP reguluje ustawa z dnia 06.09.2001 roku o dostpie do informacji publicznej. Zgodnie z ta ustaw, inf. publiczn jest kada inf. o sprawach publicznych. Przepisy nie wskazuj zamknitej grupy przypadkw w ktrych odpowiednie instytucje zobowizane s do udzielenia nam informacji. Taka konstrukcja przepisw pozwala nam elastycznie patrze na to co jest inf. publiczn a zatem pozwala w sytuacjach nie opisanych wprost w ustawie, domaga si udzielenia nam informacji. Ustawa o dost.inf.publ., wskazuje nam pewien katalog przypadkw, w ktrych waciwe instytucje s zobowizane do udzielenia nam informacji tj: 1-inf.dot. polityki wew. , zew. Polski 2-inf.dot.podmiotw jakimi s organy wadzy publicznej, samorzdy gospodarcze 3-inf.dot.trybu funkcjonowania tych podmiotw 4-inf.dot.stanu majtku publicznego, mienia publicznego, dochodw instytucji, sposobu wydatkw rodkw publicznych