Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment penej wersji caej publikacji.

Aby przeczyta ten tytu w penej wersji kliknij tutaj. Niniejsza publikacja moe by kopiowana, oraz dowolnie rozprowadzana tylko i wycznie w formie dostarczonej przez NetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na ktrym mona naby niniejszy tytu w penej wersji. Zabronione s jakiekolwiek zmiany w zawartoci publikacji bez pisemnej zgody NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania si jej od-sprzeday, zgodnie z regulaminem serwisu. Pena wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie internetowym Salon Cyfrowych Publikacji ePartnerzy.com.

Spis treci

Spis treci
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny.....................................................17
CZ OGLNA .................................................................................................................17 Rozdzia I. Zasady odpowiedzialnoci karnej ............................................................17 Rozdzia II. Formy popenienia przestpstwa ............................................................20 Rozdzia III. Wyczenie odpowiedzialnoci karnej ..................................................22 Rozdzia IV. Kary .............................................................................................................24 Rozdzia V. rodki karne ................................................................................................26 Rozdzia VI. Zasady wymiaru kary i rodkw karnych ...........................................35 Rozdzia VII. Powrt do przestpstwa.........................................................................39 Rozdzia VIII. rodki zwizane z poddaniem sprawcy prbie................................40 Rozdzia IX. Zbieg przestpstw oraz czenie kar i rodkw karnych ...................47 Rozdzia X. rodki zabezpieczajce..............................................................................49 Rozdzia XI. Przedawnienie...........................................................................................52 Rozdzia XII. Zatarcie skazania .....................................................................................54 Rozdzia XIII. Odpowiedzialno za przestpstwa popenione za granic ..........55 Rozdzia XIV. Objanienie wyrae ustawowych .....................................................57 Rozdzia XV. Stosunek do ustaw szczeglnych ..........................................................62 CZ SZCZEGLNA ........................................................................................................62 Rozdzia XVI. Przestpstwa przeciwko pokojowi, ludzkoci oraz przestpstwa wojenne......................................................................................62 Rozdzia XVII. Przestpstwa przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej ........................67 Rozdzia XVIII. Przestpstwa przeciwko obronnoci ................................................70 Rozdzia XIX. Przestpstwa przeciwko yciu i zdrowiu ...........................................73 Rozdzia XX. Przestpstwa przeciwko bezpieczestwu powszechnemu ..............77 Rozdzia XXI. Przestpstwa przeciwko bezpieczestwu w komunikacji .............80 Rozdzia XXII. Przestpstwa przeciwko rodowisku ................................................83 Rozdzia XXIII. Przestpstwa przeciwko wolnoci ....................................................85 Rozdzia XXIV. Przestpstwa przeciwko wolnoci sumienia i wyznania ..............87 Rozdzia XXV. Przestpstwa przeciwko wolnoci seksualnej i obyczajnoci ........88 Rozdzia XXVI. Przestpstwa przeciwko rodzinie i opiece ......................................91 Rozdzia XXVII. Przestpstwa przeciwko czci i nietykalnoci cielesnej.................93
5

Spis treci

Rozdzia XXVIII. Przestpstwa przeciwko prawom osb wykonujcych prac zarobkow .............................................................................95 Rozdzia XXIX. Przestpstwa przeciwko dziaalnoci instytucji pastwowych oraz samorzdu terytorialnego ....................................96 Rozdzia XXX. Przestpstwa przeciwko wymiarowi sprawiedliwoci .................100 Rozdzia XXXI. Przestpstwa przeciwko wyborom i referendum ........................105 Rozdzia XXXII. Przestpstwa przeciwko porzdkowi publicznemu ..................107 Rozdzia XXXIII. Przestpstwa przeciwko ochronie informacji ............................111 Rozdzia XXXIV. Przestpstwa przeciwko wiarygodnoci dokumentw ............114 Rozdzia XXXV. Przestpstwa przeciwko mieniu ....................................................115 Rozdzia XXXVI. Przestpstwa przeciwko obrotowi gospodarczemu .................120 Rozdzia XXXVII. Przestpstwa przeciwko obrotowi pienidzmi i papierami wartociowymi ....................................................................................126 CZ WOJSKOWA ..........................................................................................................128 Rozdzia XXXVIII. Przepisy oglne dotyczce onierzy .......................................128 Rozdzia XXXIX. Przestpstwa przeciwko obowizkowi penienia suby wojskowej ...................................................................................132 Rozdzia XL. Przestpstwa przeciwko zasadom dyscypliny wojskowej .............134 Rozdzia XLI. Przestpstwa przeciwko zasadom postpowania z podwadnymi ..............................................................................135 Rozdzia XLII. Przestpstwa przeciwko zasadom obchodzenia si z uzbrojeniem i uzbrojonym sprztem wojskowym..........................................136 Rozdzia XLIII. Przestpstwa przeciwko zasadom penienia suby ....................137 Rozdzia XLIV. Przestpstwa przeciwko mieniu wojskowemu .............................137

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Przepisy wprowadzajce Kodeks karny...................................................................................................................139

Rozdzia I. Przepisy oglne..........................................................................................139 Rozdzia II. Przepisy karne ..........................................................................................154 Rozdzia III. Zmiany w przepisach obowizujcych ...............................................154 Rozdzia IV. Przepisy przejciowe i kocowe ...........................................................154 Skorowidz ...........................................................................................................................157

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postpowania karnego ...................209

Dzia I. Przepisy wstpne .............................................................................................209 Dzia II. Sd ....................................................................................................................216 Rozdzia 1. Waciwo i skad sdu .....................................................................216 Rozdzia 2. Wyczenie sdziego ...........................................................................220 Dzia III. Strony, obrocy, penomocnicy, przedstawiciel spoeczny ....................222 Rozdzia 3. Oskaryciel publiczny ........................................................................222
6

Spis treci

Rozdzia 4. Pokrzywdzony .....................................................................................223 Rozdzia 5. Oskaryciel posikowy........................................................................224 Rozdzia 6. Oskaryciel prywatny ........................................................................226 Rozdzia 7. Powd cywilny ....................................................................................227 Rozdzia 8. Oskarony ............................................................................................229 Rozdzia 9. Obrocy i penomocnicy ....................................................................233 Rozdzia 10. Przedstawiciel spoeczny .................................................................234 Dzia IV. Czynnoci procesowe ...................................................................................235 Rozdzia 11. Orzeczenia, zarzdzenia i polecenia ..............................................235 Rozdzia 12. Narada i gosowanie .........................................................................238 Rozdzia 13. Porzdek czynnoci procesowych ..................................................240 Rozdzia 14. Terminy ...............................................................................................242 Rozdzia 15. Dorczenia ..........................................................................................243 Rozdzia 16. Protokoy.............................................................................................247 Rozdzia 17. Przegldanie akt i sporzdzanie odpisw .....................................251 Rozdzia 18. Odtworzenie zaginionych lub zniszczonych akt .........................253 Dzia V. Dowody ............................................................................................................254 Rozdzia 19. Przepisy oglne..................................................................................254 Rozdzia 20. Wyjanienia oskaronego.................................................................256 Rozdzia 21. wiadkowie ........................................................................................257 Rozdzia 22. Biegli, tumacze, specjalici ..............................................................264 Rozdzia 23. Ogldziny. Otwarcie zwok. Eksperyment procesowy ...............268 Rozdzia 24. Wywiad rodowiskowy i badanie osoby oskaronego ...............269 Rozdzia 25. Zatrzymanie rzeczy. Przeszukanie .................................................271 Rozdzia 26. Kontrola i utrwalanie rozmw ........................................................278 Dzia VI. rodki przymusu ..........................................................................................281 Rozdzia 27. Zatrzymanie .......................................................................................281 Rozdzia 28. rodki zapobiegawcze ......................................................................284 Rozdzia 29. Poszukiwanie oskaronego i list goczy .......................................295 Rozdzia 30. List elazny .........................................................................................296 Rozdzia 31. Kary porzdkowe ..............................................................................297 Rozdzia 32. Zabezpieczenie majtkowe..............................................................299 Dzia VII. Postpowanie przygotowawcze................................................................300 Rozdzia 33. Przepisy oglne..................................................................................300 Rozdzia 34. Wszczcie ledztwa ..........................................................................302 Rozdzia 35. Przebieg ledztwa .............................................................................305 Rozdzia 36. Zamknicie ledztwa .......................................................................309 Rozdzia 36a. Dochodzenie ....................................................................................311 Rozdzia 37. Nadzr prokuratora nad postpowaniem przygotowawczym .............................................................................................314 Rozdzia 38. Czynnoci sdowe w postpowaniu przygotowawczym ..........315 Rozdzia 39. Akt oskarenia....................................................................................316
7

Spis treci

Dzia VIII. Postpowanie przed sdem pierwszej instancji ...................................319 Rozdzia 40. Wstpna kontrola oskarenia ..........................................................319 Rozdzia 41. Przygotowanie do rozprawy gwnej ...........................................323 Rozdzia 42. Jawno rozprawy gwnej .............................................................325 Rozdzia 43. Przepisy oglne o rozprawie gwnej............................................327 Rozdzia 44. Rozpoczcie rozprawy gwnej ......................................................330 Rozdzia 45. Przewd sdowy ...............................................................................331 Rozdzia 46. Gosy stron..........................................................................................337 Rozdzia 47. Wyrokowanie .....................................................................................338 Dzia IX. Postpowanie odwoawcze .........................................................................343 Rozdzia 48. Przepisy oglne..................................................................................343 Rozdzia 49. Apelacja ...............................................................................................348 Rozdzia 50. Zaalenie .............................................................................................352 Dzia X. Postpowania szczeglne ..............................................................................354 Rozdzia 51. Postpowanie uproszczone .............................................................354 Rozdzia 52. Postpowanie w sprawach z oskarenia prywatnego ................356 Rozdzia 53. Postpowanie nakazowe ..................................................................359 Rozdzia 54. (skrelony) ..........................................................................................362 Rozdzia 54a. Postpowanie przyspieszone ........................................................362 Dzia XI. Nadzwyczajne rodki zaskarenia .............................................................366 Rozdzia 55. Kasacja .................................................................................................366 Rozdzia 56. Wznowienie postpowania .............................................................371 Dzia XII. Postpowanie po uprawomocnieniu si orzeczenia ..............................374 Rozdzia 57. Podjcie postpowania warunkowo umorzonego ......................374 Rozdzia 58. Odszkodowanie za niesuszne skazanie, tymczasowe aresztowanie lub zatrzymanie ..................................................375 Rozdzia 59. Uaskawienie ......................................................................................377 Rozdzia 60. Wyrok czny......................................................................................379 Dzia XIII. Postpowanie w sprawach karnych ze stosunkw midzynarodowych.................................................................................................381 Rozdzia 61. Immunitety osb nalecych do przedstawicielstw dyplomatycznych i urzdw konsularnych pastw obcych ......................381 Rozdzia 62. Pomoc prawna i dorczenia w sprawach karnych ......................383 Rozdzia 62a. Wystpienie do pastwa czonkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie postanowienia o zatrzymaniu dowodw lub majcego na celu zabezpieczenie mienia .............................388 Rozdzia 62b. Wystpienie pastwa czonkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia o zatrzymaniu dowodw lub majcego na celu zabezpieczenie mienia .............................390 Rozdzia 63. Przejcie i przekazanie cigania karnego ......................................394

Spis treci

Rozdzia 64. Wystpienie o wydanie lub przewz osb ciganych lub skazanych przebywajcych za granic oraz o wydanie przedmiotw .......................................................396 Rozdzia 65. Wydanie oraz przewz osb ciganych albo skazanych lub wydanie przedmiotw na wniosek pastw obcych .............................398 Rozdzia 65a. Wystpienie do pastwa czonkowskiego Unii Europejskiej o przekazanie osoby ciganej na podstawie europejskiego nakazu aresztowania ......................................402 Rozdzia 65b. Wystpienie pastwa czonkowskiego Unii Europejskiej o przekazanie osoby ciganej na podstawie europejskiego nakazu aresztowania ......................................406 Rozdzia 66. Przejcie i przekazanie orzecze do wykonania..........................414 Rozdzia 66a. Wystpienie do pastwa czonkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia dotyczcego grzywny, rodkw karnych w postaci nawizki lub wiadczenia pieninego lub te orzeczenia zasdzajcego od sprawcy koszty procesu ...................419 Rozdzia 66b. Wystpienie pastwa czonkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia o karach o charakterze pieninym ....................421 Rozdzia 66c. Wystpienie do pastwa czonkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia przepadku ...............................424 Rozdzia 66d. Wystpienie pastwa czonkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia przepadku ...............................427 Rozdzia 66e. Wsppraca z Midzynarodowym Trybunaem Karnym .........431 Rozdzia 67. Przepisy kocowe..............................................................................434 Dzia XIV. Koszty procesu ............................................................................................436 Rozdzia 68. Przepisy oglne..................................................................................436 Rozdzia 69. Zwolnienie od kosztw sdowych .................................................438 Rozdzia 70. Zasdzenie kosztw procesu ...........................................................439 Rozdzia 71. Koszty procesu zwizane z powdztwem cywilnym i zasdzeniem odszkodowania z urzdu .....................................443 Dzia XV. Postpowanie karne w sprawach podlegajcych orzecznictwu sdw wojskowych ........................................................................444 Rozdzia 72. Przepisy oglne..................................................................................444 Rozdzia 73. rodki przymusu i postpowanie przygotowawcze ...................450 Rozdzia 74. Postpowanie przed sdem .............................................................451 Rozdzia 75. (skrelony) ..........................................................................................452

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Przepisy wprowadzajce Kodeks postpowania karnego ...................................................................................453
Skorowidz ...........................................................................................................................459

Spis treci

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny wykonawczy .........................497

CZ OGLNA ...............................................................................................................497 Rozdzia I. Zakres obowizywania .............................................................................497 Rozdzia II. Organy postpowania wykonawczego ................................................498 Rozdzia III. Skazany ....................................................................................................499 Rozdzia IV. Postpowanie wykonawcze...................................................................501 Oddzia 1. Wykonywanie orzecze ......................................................................501 Oddzia 2. Postpowanie przed sdem ................................................................504 Oddzia 3. Postpowanie egzekucyjne .................................................................506 Rozdzia V. Nadzr penitencjarny ..............................................................................508 Rozdzia VI. Zatarcie skazania ....................................................................................510 Rozdzia VII. Uczestnictwo spoeczestwa w wykonywaniu orzecze oraz pomoc w spoecznej readaptacji skazanych ..............................510 Rozdzia VII. Uczestnictwo spoeczestwa w wykonywaniu orzecze, pomoc w spoecznej readaptacji skazanych oraz Fundusz Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej ............................................510 CZ SZCZEGLNA ......................................................................................................515 Rozdzia VIII. Grzywna ................................................................................................515 Rozdzia IX. Kara ograniczenia wolnoci ..................................................................518 Rozdzia X. Kara pozbawienia wolnoci....................................................................524 Oddzia 1. Cele wykonywania kary......................................................................524 Oddzia 2. Zakady karne .......................................................................................525 Oddzia 3. Wykonywanie kary i jej indywidualizacja .......................................530 Oddzia 4. Prawa i obowizki skazanego.............................................................542 Oddzia 5. Zatrudnienie .........................................................................................557 Oddzia 6. Nauczanie ..............................................................................................563 Oddzia 7. Dziaalno kulturalnoowiatowa, spoeczna, kultura fizyczna i zajcia sportowe .................................................................565 Oddzia 8. Nagrody i ulgi .......................................................................................566 Oddzia 9. Kary dyscyplinarne ..............................................................................569 Oddzia 10. Odroczenie i przerwa wykonania kary pozbawienia wolnoci........................................................................................573 Oddzia 11. Warunkowe przedterminowe zwolnienie .....................................576 Oddzia 12. Zwalnianie skazanych z zakadw karnych i warunki udzielania im pomocy .....................................................................578 Oddzia 13. Informowanie pokrzywdzonego o opuszczeniu przez skazanego zakadu karnego ..................................................................581 Rozdzia XI. Wykonywanie dozoru, warunkowego umorzenia postpowania i warunkowego zawieszenia wykonania kary..........................582 Oddzia 1. Dozr ......................................................................................................582 Oddzia 2. Warunkowe umorzenie postpowania karnego .............................585 Oddzia 3. Warunkowe zawieszenie wykonania kary.......................................585
10

Spis treci

Rozdzia XII. rodki karne ...........................................................................................586 Oddzia 1. Pozbawienie praw publicznych .........................................................586 Oddzia 2. Zakazy, nakaz i obowizek .................................................................586 Oddzia 3. Przepadek ..............................................................................................589 Oddzia 4. Naprawienie szkody, zadouczynienie, nawizka i wiadczenie pienine .....................................................................................592 Oddzia 5. Podanie wyroku do publicznej wiadomoci ....................................593 Rozdzia XIII. rodki zabezpieczajce........................................................................594 Rozdzia XIV. Nalenoci sdowe ...............................................................................599 Rozdzia XV. Tymczasowe aresztowanie ...................................................................600 Rozdzia XVa. Umieszczanie tymczasowo aresztowanych i skazanych odbywajcych kar pozbawienia wolnoci w wydzielonych pomieszczeniach lub pomieszczeniach dla osb zatrzymanych ...........................................................................................613 CZ WOJSKOWA ..........................................................................................................615 Rozdzia XVI. Przepisy oglne ....................................................................................615 Rozdzia XVII. Kara ograniczenia wolnoci ..............................................................616 Rozdzia XVIII. Kara pozbawienia wolnoci i kara aresztu wojskowego ............617 Rozdzia XIX. rodki karne ..........................................................................................618 Rozdzia XX. Tymczasowe aresztowanie ...................................................................619 CZ KOCOWA ...........................................................................................................619 Rozdzia XXI. Objanienie wyrae ustawowych ...................................................619 Rozdzia XXII. Przepisy przejciowe i kocowe.......................................................621 Skorowidz ...........................................................................................................................629

Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykrocze .............................................645

CZ OGLNA ...............................................................................................................645 Rozdzia I. Zasady odpowiedzialnoci ......................................................................645 Rozdzia II. Kary, rodki karne i zasady ich wymiaru .............................................649 Rozdzia III. Zastosowanie rodkw oddziaywania wychowawczego...............654 Rozdzia IV. Warunkowe zawieszenie wykonania kary aresztu ...........................654 Rozdzia V. Przedawnienie orzekania, wykonania kary oraz zatarcie ukarania .............................................................................................655 Rozdzia VI. Wyjanienie wyrae ustawowych .....................................................656 Rozdzia VII. Stosunek do ustaw szczeglnych .......................................................657 CZ SZCZEGLNA ......................................................................................................657 Rozdzia VIII. Wykroczenia przeciwko porzdkowi i spokojowi publicznemu........................................................................................657 Rozdzia IX. Wykroczenia przeciwko instytucjom pastwowym, samorzdowym i spoecznym ...............................................................................662 Rozdzia X. Wykroczenia przeciwko bezpieczestwu osb i mienia....................663
11

Spis treci

Rozdzia XI. Wykroczenia przeciwko bezpieczestwu i porzdkowi w komunikacji..................................................................................669 Rozdzia XII. Wykroczenia przeciwko osobie ...........................................................674 Rozdzia XIII. Wykroczenia przeciwko zdrowiu ......................................................675 Rozdzia XIV. Wykroczenia przeciwko mieniu .........................................................678 Rozdzia XV. Wykroczenia przeciwko interesom konsumentw ..........................681 Rozdzia XVI. Wykroczenia przeciwko obyczajnoci publicznej ..........................684 Rozdzia XVII. Wykroczenia przeciwko urzdzeniom uytku publicznego .......684 Rozdzia XVIII. Wykroczenia przeciwko obowizkowi ewidencji ........................685 Rozdzia XIX. Szkodnictwo lene, polne i ogrodowe ..............................................686

Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. Przepisy wprowadzajce Kodeks wykrocze .........................................................................................................691

Rozdzia I. Przepisy oglne..........................................................................................691 Rozdzia II. Zmiany w przepisach obowizujcych ................................................692 Rozdzia III. Przepisy przejciowe i kocowe...........................................................695 Skorowidz ...........................................................................................................................699

Ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 r. Kodeks postpowania w sprawach o wykroczenia ..........................................................................................707

Dzia I. Zasady oglne ..................................................................................................707 Dzia II. Sd ....................................................................................................................710 Rozdzia 1. Waciwo i skad sdu .....................................................................710 Rozdzia 2. Wyczenie sdziego ...........................................................................712 Dzia III. Strony, obrocy i penomocnicy .................................................................712 Rozdzia 3. Oskaryciel publiczny ........................................................................712 Rozdzia 4. Obwiniony i jego obroca..................................................................713 Rozdzia 5. Pokrzywdzony, oskaryciel posikowy i penomocnicy ...............714 Dzia IV. Czynnoci procesowe ...................................................................................716 Dzia V. Dowody ............................................................................................................718 Rozdzia 6. Przepisy oglne....................................................................................718 Rozdzia 7. Przeprowadzanie poszczeglnych dowodw. Przeszukanie ......719 Dzia VI. rodki przymusu ..........................................................................................721 Rozdzia 8. Zatrzymanie .........................................................................................721 Rozdzia 9. Zabezpieczenie i zajcie przedmiotw ............................................722 Rozdzia 10. Kary porzdkowe i pozostae rodki przymusu ..........................723 Dzia VII. Czynnoci wyjaniajce..............................................................................724 Dzia VIII. Postpowanie zwyczajne ..........................................................................726 Rozdzia 11. Wszczcie postpowania. Orzekanie przed rozpraw................726 Rozdzia 12. Przygotowanie do rozprawy ...........................................................730
12

Spis treci

Rozdzia 13. Rozprawa ............................................................................................732 Rozdzia 14. Postpowanie w sprawach osb podlegajcych orzecznictwu sdw wojskowych ...................................................................736 Dzia IX. Postpowania szczeglne ............................................................................738 Rozdzia 15. Postpowanie przyspieszone ..........................................................738 Rozdzia 16. Postpowanie nakazowe ..................................................................740 Rozdzia 17. Postpowanie mandatowe ...............................................................741 Dzia X. rodki odwoawcze ........................................................................................744 Dzia XI. Nadzwyczajne rodki zaskarenia .............................................................747 Rozdzia 18. Kasacja .................................................................................................747 Rozdzia 19. Wznowienie postpowania .............................................................748 Dzia XII. Postpowanie po uprawomocnieniu si orzeczenia ..............................748 Rozdzia 20. Odszkodowanie za niesuszne ukaranie lub zatrzymanie .........748 Dzia XIIa. Postpowanie w sprawach ze stosunkw midzynarodowych ........749 Rozdzia 20a. Wystpienie do pastwa czonkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie postanowienia o zatrzymaniu dowodw lub majcego na celu zabezpieczenie mienia oraz wykonanie orzeczenia sdu lub innego organu pastwa czonkowskiego Unii Europejskiej o zatrzymaniu dowodw lub majcego na celu zabezpieczenie mienia ...................................................................................................................749 Rozdzia 20b. Wystpienie do pastwa czonkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie grzywny, rodkw karnych w postaci nawizki lub obowizku naprawienia szkody lub te orzeczenia zasdzajcego koszty postpowania oraz wykonanie orzeczenia sdu lub innego organu pastwa czonkowskiego Unii Europejskiej o karach o charakterze pieninym.................................................................750 Dzia XIII. Koszty postpowania.................................................................................750

Ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 r. Przepisy wprowadzajce Kodeks postpowania w sprawach o wykroczenia ................................................753
Rozdzia 1. Przepisy oglne .........................................................................................753 Rozdzia 2. Zmiany w przepisach obowizujcych .................................................755 Rozdzia 3. Przepisy przejciowe i kocowe.............................................................758 Skorowidz ...........................................................................................................................761

Ustawa z dnia 10 wrzenia 1999 r. Kodeks karny skarbowy............................769

Tytu I. Przestpstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe.......................................769 Dzia I. Cz oglna ...............................................................................................769 Rozdzia 1. Przepisy wstpne ...........................................................................769 Rozdzia 2. Zaniechanie ukarania sprawcy ....................................................775
13

Spis treci

Rozdzia 3. Przestpstwa skarbowe .................................................................778 Rozdzia 4. Wykroczenia skarbowe .................................................................791 Rozdzia 5. Objanienie wyrae ustawowych .............................................793 Dzia II. Cz szczeglna .......................................................................................802 Rozdzia 6. Przestpstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe przeciwko obowizkom podatkowym i rozliczeniom z tytuu dotacji lub subwencji .....................................................................802 Rozdzia 7. Przestpstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe przeciwko obowizkom celnym oraz zasadom obrotu z zagranic towarami i usugami ................................................................813 Rozdzia 8. Przestpstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe przeciwko obrotowi dewizowemu.............................................................817 Rozdzia 9. Przestpstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe przeciwko organizacji gier hazardowych .................................................821 Rozdzia 10. (uchylony) .....................................................................................824 Tytu II. Postpowanie w sprawach o przestpstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe .........................................................................................825 Dzia I. Przepisy wstpne .......................................................................................825 Rozdzia 11. Przepisy oglne ............................................................................825 Rozdzia 12. Strony i ich procesowi przedstawiciele ....................................829 Rozdzia 13. Zabezpieczenie majtkowe ........................................................833 Rozdzia 14. Waciwo organw postpowania przygotowawczego .......................................................................................834 Dzia II. Pocignicie do odpowiedzialnoci za zgod sprawcy ......................837 Rozdzia 15. Postpowanie mandatowe .........................................................837 Rozdzia 16. Zezwolenie na dobrowolne poddanie si odpowiedzialnoci ........................................................................................840 Oddzia 1. Przebieg negocjacji ....................................................................840 Oddzia 2. Zezwolenie .................................................................................843 Dzia III. Postpowanie przygotowawcze............................................................844 Dzia IV. Postpowanie przed sdem ....................................................................848 Rozdzia 17. Postpowanie przed sdem pierwszej instancji .....................848 Rozdzia 18. Postpowanie odwoawcze i nadzwyczajne rodki zaskarenia.........................................................................................850 Dzia V. Postpowanie nakazowe ..........................................................................851 Dzia VI. Postpowanie w stosunku do nieobecnych ........................................852 Rozdzia 19. Przesanki ......................................................................................852 Rozdzia 20. Przebieg postpowania ...............................................................852 Tytu III. Postpowanie wykonawcze w sprawach o przestpstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe ...........................................854 Dzia I. Cz oglna ...............................................................................................854 Rozdzia 21. Zakres obowizywania ...............................................................854 Rozdzia 22. Postpowanie ................................................................................854
14

Spis treci

Dzia II. Cz szczeglna .......................................................................................856 Rozdzia 23. Wykonywanie kar ........................................................................856 Rozdzia 24. Wykonywanie rodkw karnych ..............................................858

Ustawa z dnia 10 wrzenia 1999 r. Przepisy wprowadzajce Kodeks karny skarbowy ...............................................................................................859
Rozdzia 1. Przepisy oglne .........................................................................................859 Rozdzia 2. Zmiany w przepisach obowizujcych .................................................860 Rozdzia 3. Przepisy przejciowe i kocowe.............................................................863 Skorowidz ...........................................................................................................................867

Ustawa z dnia 23 czerwca 1973 r. o opatach w sprawach karnych ................879 Ustawa z dnia 26 padziernika 1982 r. o postpowaniu w sprawach nieletnich ..................................................................................................885
Dzia I. Przepisy oglne ................................................................................................885 Dzia II. rodki zapobiegania i zwalczania demoralizacji i przestpczoci nieletnich ......................................................................................887 Dzia III. Postpowanie przed sdem.........................................................................890 Rozdzia 1. Przepisy oglne o postpowaniu......................................................890 Rozdzia 3. Postpowanie wyjaniajce ...............................................................897 Rozdzia 4. Postpowanie opiekuczowychowawcze .....................................900 Rozdzia 5. Postpowanie poprawcze ..................................................................901 Rozdzia 6. (uchylony)...............................................................................................902 Rozdzia 7. Postpowanie odwoawcze................................................................903 Dzia IV. Postpowanie wykonawcze .........................................................................904 Rozdzia 1. Przepisy oglne....................................................................................904 Rozdzia 2. rodki wychowawcze i lecznicze......................................................910 Rozdzia 3. rodek poprawczy ..............................................................................912 Rozdzia 4. Stosowanie rodkw przymusu bezporedniego wobec nieletniego umieszczonego w zakadzie poprawczym, w schronisku dla nieletnich, modzieowym orodku wychowawczym, modzieowym orodku socjoterapii ..............................916 Rozdzia 5. Zatrudnianie nieletnich umieszczonych w zakadach poprawczych lub schroniskach dla nieletnich .......................918 Dzia V. Przepisy przejciowe i kocowe ...................................................................921 Skorowidz ...........................................................................................................................923

15

Spis treci

16

Kodeks karny

Ustawa
z dnia 6 czerwca 1997 r.

Kodeks karny
(Dz. U. Nr 88, poz. 553; zm.: Dz. U. z 1997 r. Nr 128, poz. 840; z 1999 r. Nr 64, poz. 729, Nr 83, poz. 931; z 2000 r. Nr 48, poz. 548, Nr 93, poz. 1027, Nr 116, poz. 1216; z 2001 r. Nr 98, poz. 1071; z 2003 r. Nr 111, poz. 1061, Nr 179, poz. 1750, Nr 199, poz. 1935, Nr 228, poz. 2255; z 2004 r. Nr 25, poz. 219, Nr 69, poz. 626, Nr 93, poz. 889, Nr 243, poz. 2426; z 2005 r. Nr 86, poz. 732, Nr 90, poz. 757, Nr 132, poz. 1109, Nr 163, poz. 1363, Nr 178, poz. 1479, Nr 180, poz. 1493; z 2006 r. Nr 190, poz. 1409, Nr 218, poz. 1592, Nr 226, poz. 1648; z 2007 r. Nr 89, poz. 589, Nr 123, poz. 850, Nr 124, poz. 859, Nr 192, poz. 1378; z 2008 r. Nr 90, poz. 560, Nr 122, poz. 782, Nr 171, poz. 1056, Nr 173, poz. 1080, Nr 214, poz. 1344; z 2009 r. Nr 62, poz. 504, Nr 166, poz. 1317, Nr 168, poz. 1323, Nr 190, poz. 1474, Nr 201, poz. 1540, Nr 206, poz. 1589; z 2010 r. Nr 7, poz. 46, Nr 40, poz. 227 i 229, Nr 98, poz. 626, Nr 125, poz. 842, Nr 127, poz. 857, Nr 152, poz. 1018 i 1021)

CZ OGLNA
Rozdzia I Zasady odpowiedzialnoci karnej
Warunki odpowiedzialnoci karnej. Struktura przestpstwa. Zasady legalizmu i koincydencji

Art. 1. 1. Odpowiedzialnoci karnej podlega ten tylko, kto popenia czyn zabroniony pod grob kary przez ustaw obowizujc w czasie jego popenienia. 2. Nie stanowi przestpstwa czyn zabroniony, ktrego spoeczna szkodliwo jest znikoma. 3. Nie popenia przestpstwa sprawca czynu zabronionego, jeeli nie mona mu przypisa winy w czasie czynu.
17

Art. 26 Przestpstwo skutkowe. Zaniechanie. Gwarant nienastpienia skutku

Kodeks karny

Art. 2. Odpowiedzialnoci karnej za przestpstwo skutkowe popenione przez zaniechanie podlega ten tylko, na kim ciy prawny, szczeglny obowizek zapobiegnicia skutkowi.
Zasada humanitaryzmu w zakresie stosowania kar i innych rodkw

Art. 3. Kary oraz inne rodki przewidziane w tym kodeksie stosuje si z uwzgldnieniem zasad humanitaryzmu, w szczeglnoci z poszanowaniem godnoci czowieka.
Zmiana ustawy penalizacja, depenalizacja, modyfikacja penalizacji. Zasada stosowania nowej ustawy

Art. 4. 1. Jeeli w czasie orzekania obowizuje ustawa inna ni w czasie popenienia przestpstwa, stosuje si ustaw now, jednake naley stosowa ustaw obowizujc poprzednio, jeeli jest wzgldniejsza dla sprawcy. 2. Jeeli wedug nowej ustawy czyn objty wyrokiem zagroony jest kar, ktrej grna granica jest nisza od kary orzeczonej, wymierzon kar obnia si do grnej granicy ustawowego zagroenia przewidzianego za taki czyn w nowej ustawie. 3. Jeeli wedug nowej ustawy czyn objty wyrokiem nie jest ju zagroony kar pozbawienia wolnoci, wymierzon kar pozbawienia wolnoci podlegajc wykonaniu zamienia si na grzywn albo kar ograniczenia wolnoci, przyjmujc e jeden miesic pozbawienia wolnoci rwna si 60 stawkom dziennym grzywny albo 2 miesicom ograniczenia wolnoci. 4. Jeeli wedug nowej ustawy czyn objty wyrokiem nie jest ju zabroniony pod grob kary, skazanie ulega zatarciu z mocy prawa.
Zasada terytorialnoci

Art. 5. Ustaw karn polsk stosuje si do sprawcy, ktry popeni czyn zabroniony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jak rwnie na polskim statku wodnym lub powietrznym, chyba e umowa midzynarodowa, ktrej Rzeczpospolita Polska jest stron, stanowi inaczej.
Czas i miejsce popenienia czynu zabronionego

Art. 6. 1. Czyn zabroniony uwaa si za popeniony w czasie, w ktrym sprawca dziaa lub zaniecha dziaania, do ktrego by obowizany. 2. Czyn zabroniony uwaa si za popeniony w miejscu, w ktrym sprawca dziaa lub zaniecha dziaania, do ktrego by obowizany, albo gdzie skutek stanowicy znami czynu zabronionego nastpi lub wedug zamiaru sprawcy mia nastpi.

18

Kodeks karny

Art. 710 Zbrodnia i wystpek kategorie przestpstw

Art. 7. 1. Przestpstwo jest zbrodni albo wystpkiem. 2. Zbrodni jest czyn zabroniony zagroony kar pozbawienia wolnoci na czas nie krtszy od lat 3 albo kar surowsz. 3. Wystpkiem jest czyn zabroniony zagroony grzywn powyej 30 stawek dziennych, kar ograniczenia wolnoci albo kar pozbawienia wolnoci przekraczajc miesic.
Znamiona podmiotowe czynu a kategorie przestpstw

Art. 8. Zbrodni mona popeni tylko umylnie; wystpek mona popeni take nieumylnie, jeeli ustawa tak stanowi.
Czyn popeniony umylnie lub nieumylnie oraz czyn kwalifikowany przez nastpstwo

Art. 9. 1. Czyn zabroniony popeniony jest umylnie, jeeli sprawca ma zamiar jego popenienia, to jest chce go popeni albo przewidujc moliwo jego popenienia, na to si godzi. 2. Czyn zabroniony popeniony jest nieumylnie, jeeli sprawca nie majc zamiaru jego popenienia, popenia go jednak na skutek niezachowania ostronoci wymaganej w danych okolicznociach, mimo e moliwo popenienia tego czynu przewidywa albo mg przewidzie. 3. Sprawca ponosi surowsz odpowiedzialno, ktr ustawa uzalenia od okrelonego nastpstwa czynu zabronionego, jeeli nastpstwo to przewidywa albo mg przewidzie.
Wiek podmiotowa zdolno do ponoszenia odpowiedzialnoci karnej. Odpowiedzialno nieletnich

Art. 10. 1. Na zasadach okrelonych w tym kodeksie odpowiada ten, kto popenia czyn zabroniony po ukoczeniu 17 lat. 2.1 Nieletni, ktry po ukoczeniu 15 lat dopuszcza si czynu zabronionego okrelonego w art. 134, art. 148 1, art. 156 1 lub 3, art. 163 1 lub 3, art. 166, art. 173 1 lub 3, art. 197 3 lub 4, art. 252 1 lub 2 oraz w art. 280, moe odpowiada na zasadach okrelonych w tym kodeksie, jeeli okolicznoci sprawy oraz stopie rozwoju sprawcy, jego waciwoci i warunki osobiste za tym przemawiaj, a w szczeglnoci, jeeli poprzednio stosowane rodki wychowawcze lub poprawcze okazay si bezskuteczne. 3. W wypadku okrelonym w 2 orzeczona kara nie moe przekroczy dwch trzecich grnej granicy ustawowego zagroenia przewidzianego za przypisane sprawcy przestpstwo; sd moe zastosowa take nadzwyczajne zagodzenie kary. 4. W stosunku do sprawcy, ktry popeni wystpek po ukoczeniu lat 17, lecz przed ukoczeniem lat 18, sd zamiast kary stosuje rodki wychowawcze, lecznicze
1 Art. 10 2 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. (Dz. U. Nr 206, poz. 1589) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 8 czerwca 2010 r.

19

Art. 1115

Kodeks karny

albo poprawcze przewidziane dla nieletnich, jeeli okolicznoci sprawy oraz stopie rozwoju sprawcy, jego waciwoci i warunki osobiste za tym przemawiaj.
Waciwy zbieg przepisw

Art. 11. 1. Ten sam czyn moe stanowi tylko jedno przestpstwo.
2. Jeeli czyn wyczerpuje znamiona okrelone w dwch albo wicej przepisach ustawy karnej, sd skazuje za jedno przestpstwo na podstawie wszystkich zbiegajcych si przepisw. 3. W wypadku okrelonym w 2 sd wymierza kar na podstawie przepisu przewidujcego kar najsurowsz, co nie stoi na przeszkodzie orzeczeniu innych rodkw przewidzianych w ustawie na podstawie wszystkich zbiegajcych si przepisw.
Czyn cigy. Konsekwencje prawne

Art. 12. Dwa lub wicej zachowa, podjtych w krtkich odstpach czasu w wykonaniu z gry powzitego zamiaru, uwaa si za jeden czyn zabroniony; jeeli przedmiotem zamachu jest dobro osobiste, warunkiem uznania wieloci zachowa za jeden czyn zabroniony jest tosamo pokrzywdzonego.

Rozdzia II Formy popenienia przestpstwa

Usiowanie forma stadialna przestpstwa. Znamiona usiowania udolnego i nieudolnego

Art. 13. 1. Odpowiada za usiowanie, kto w zamiarze popenienia czynu zabronionego swoim zachowaniem bezporednio zmierza do jego dokonania, ktre jednak nie nastpuje. 2. Usiowanie zachodzi take wtedy, gdy sprawca nie uwiadamia sobie, e dokonanie jest niemoliwe ze wzgldu na brak przedmiotu nadajcego si do popenienia na nim czynu zabronionego lub ze wzgldu na uycie rodka nie nadajcego si do popenienia czynu zabronionego.
Karalno usiowania

Art. 14. 1. Sd wymierza kar za usiowanie w granicach zagroenia przewidzianego dla danego przestpstwa. 2. W wypadku okrelonym w art. 13 2 sd moe zastosowa nadzwyczajne zagodzenie kary, a nawet odstpi od jej wymierzenia.
Dobrowolne odstpienie od dokonania czynu lub zapobiegnicie skutkowi bezkarno usiowania

Art. 15. 1. Nie podlega karze za usiowanie, kto dobrowolnie odstpi od dokonania lub zapobieg skutkowi stanowicemu znami czynu zabronionego.
20

Kodeks karny

Art. 1619

2. Sd moe zastosowa nadzwyczajne zagodzenie kary w stosunku do sprawcy, ktry dobrowolnie stara si zapobiec skutkowi stanowicemu znami czynu zabronionego.
Przygotowanie forma stadialna przestpstwa. Karalno przygotowania

Art. 16. 1. Przygotowanie zachodzi tylko wtedy, gdy sprawca w celu popenienia czynu zabronionego podejmuje czynnoci majce stworzy warunki do przedsiwzicia czynu zmierzajcego bezporednio do jego dokonania, w szczeglnoci w tyme celu wchodzi w porozumienie z inn osob, uzyskuje lub przysposabia rodki, zbiera informacje lub sporzdza plan dziaania. 2. Przygotowanie jest karalne tylko wtedy, gdy ustawa tak stanowi.
Dobrowolne odstpienie od przygotowania bezkarno przygotowania

Art. 17. 1. Nie podlega karze za przygotowanie, kto dobrowolnie od niego odstpi, w szczeglnoci zniszczy przygotowane rodki lub zapobieg skorzystaniu z nich w przyszoci; w razie wejcia w porozumienie z inn osob w celu popenienia czynu zabronionego, nie podlega karze ten, kto nadto podj istotne starania zmierzajce do zapobieenia dokonaniu. 2. Nie podlega karze za przygotowanie osoba, do ktrej stosuje si art. 15 1.
Jednosprawstwo, wspsprawstwo, sprawcze wspdziaanie, podeganie, pomocnictwo formy zjawiskowe przestpstwa

Art. 18. 1. Odpowiada za sprawstwo nie tylko ten, kto wykonuje czyn zabroniony sam albo wsplnie i w porozumieniu z inn osob, ale take ten, kto kieruje wykonaniem czynu zabronionego przez inn osob lub wykorzystujc uzalenienie innej osoby od siebie, poleca jej wykonanie takiego czynu. 2. Odpowiada za podeganie, kto chcc, aby inna osoba dokonaa czynu zabronionego, nakania j do tego. 3. Odpowiada za pomocnictwo, kto w zamiarze, aby inna osoba dokonaa czynu zabronionego, swoim zachowaniem uatwia jego popenienie, w szczeglnoci dostarczajc narzdzie, rodek przewozu, udzielajc rady lub informacji; odpowiada za pomocnictwo take ten, kto wbrew prawnemu, szczeglnemu obowizkowi niedopuszczenia do popenienia czynu zabronionego swoim zaniechaniem uatwia innej osobie jego popenienie.
Karalno za podeganie i pomocnictwo. Nadzwyczajne zagodzenie

Art. 19. 1. Sd wymierza kar za podeganie lub pomocnictwo w granicach zagroenia przewidzianego za sprawstwo. 2. Wymierzajc kar za pomocnictwo sd moe zastosowa nadzwyczajne zagodzenie kary.
21

Art. 2025 Niezaleno kwalifikacji prawnej czynu i brak akcesoryjnoci w zakresie strony podmiotowej

Kodeks karny

Art. 20. Kady ze wspdziaajcych w popenieniu czynu zabronionego odpowiada w granicach swojej umylnoci lub nieumylnoci niezalenie od odpowiedzialnoci pozostaych wspdziaajcych.
Zasada indywidualizacji odpowiedzialnoci karnej. Odpowiedzialno wspdziaajcego w przypadku przestpstwa indywidualnego

Art. 21. 1. Okolicznoci osobiste, wyczajce lub agodzce albo zaostrzajce odpowiedzialno karn, uwzgldnia si tylko co do osoby, ktrej dotycz. 2. Jeeli okoliczno osobista dotyczca sprawcy, wpywajca chociaby tylko na wysz karalno, stanowi znami czynu zabronionego, wspdziaajcy podlega odpowiedzialnoci karnej przewidzianej za ten czyn zabroniony, gdy o tej okolicznoci wiedzia, chociaby go nie dotyczya. 3. Wobec wspdziaajcego, ktrego nie dotyczy okoliczno okrelona w 2, sd moe zastosowa nadzwyczajne zagodzenie kary.
Odpowiedzialno podegacza i pomocnika jak za usiowanie

Art. 22. 1. Jeeli czynu zabronionego tylko usiowano dokona, podmiot okrelony w art. 18 2 i 3 odpowiada jak za usiowanie. 2. Jeeli czynu zabronionego nie usiowano dokona, sd moe zastosowa nadzwyczajne zagodzenie kary, a nawet odstpi od jej wymierzenia.
Czynny al skuteczny i bezskuteczny

Art. 23. 1. Nie podlega karze wspdziaajcy, ktry dobrowolnie zapobieg dokonaniu czynu zabronionego. 2. Sd moe zastosowa nadzwyczajne zagodzenie kary w stosunku do wspdziaajcego, ktry dobrowolnie stara si zapobiec dokonaniu czynu zabronionego.
Prowokacja. Odpowiedzialno prowokatora jak za podeganie

Art. 24. Odpowiada jak za podeganie, kto w celu skierowania przeciwko innej osobie postpowania karnego nakania j do popenienia czynu zabronionego; w tym wypadku nie stosuje si art. 22 i 23.

Rozdzia III Wyczenie odpowiedzialnoci karnej

Obrona konieczna jako kontratyp. Przekroczenie granic

Art. 25. 1. Nie popenia przestpstwa, kto w obronie koniecznej odpiera bezporedni, bezprawny zamach na jakiekolwiek dobro chronione prawem.
22

Kodeks karny

Art. 2628

2. W razie przekroczenia granic obrony koniecznej, w szczeglnoci gdy sprawca zastosowa sposb obrony niewspmierny do niebezpieczestwa zamachu, sd moe zastosowa nadzwyczajne zagodzenie kary, a nawet odstpi od jej wymierzenia. 3.2 Nie podlega karze, kto przekracza granice obrony koniecznej pod wpywem strachu lub wzburzenia usprawiedliwionych okolicznociami zamachu.
Stan wyszej koniecznoci, kolizja obowizkw jako kontratypy. Przekroczenie granic

Art. 26. 1. Nie popenia przestpstwa, kto dziaa w celu uchylenia bezporedniego niebezpieczestwa grocego jakiemukolwiek dobru chronionemu prawem, jeeli niebezpieczestwa nie mona inaczej unikn, a dobro powicone przedstawia warto nisz od dobra ratowanego. 2. Nie popenia przestpstwa take ten, kto, ratujc dobro chronione prawem w warunkach okrelonych w 1, powica dobro, ktre nie przedstawia wartoci oczywicie wyszej od dobra ratowanego. 3. W razie przekroczenia granic stanu wyszej koniecznoci, sd moe zastosowa nadzwyczajne zagodzenie kary, a nawet odstpi od jej wymierzenia. 4. Przepisu 2 nie stosuje si, jeeli sprawca powica dobro, ktre ma szczeglny obowizek chroni nawet z naraeniem si na niebezpieczestwo osobiste. 5. Przepisy 13 stosuje si odpowiednio w wypadku, gdy z cicych na sprawcy obowizkw tylko jeden moe by speniony.
Dozwolone ryzyko eksperyment jako kontratyp

Art. 27. 1. Nie popenia przestpstwa, kto dziaa w celu przeprowadzenia

eksperymentu poznawczego, medycznego, technicznego lub ekonomicznego, jeeli spodziewana korzy ma istotne znaczenie poznawcze, medyczne lub gospodarcze, a oczekiwanie jej osignicia, celowo oraz sposb przeprowadzenia eksperymentu s zasadne w wietle aktualnego stanu wiedzy. 2. Eksperyment jest niedopuszczalny bez zgody uczestnika, na ktrym jest przeprowadzany, naleycie poinformowanego o spodziewanych korzyciach i grocych mu ujemnych skutkach oraz prawdopodobiestwie ich powstania, jak rwnie o moliwoci odstpienia od udziau w eksperymencie na kadym jego etapie. 3. Zasady i warunki dopuszczalnoci eksperymentu medycznego okrela ustawa.
Bd co do okolicznoci stanowicej znami czynu zabronionego jako okoliczno wyczajca win

Art. 28. 1. Nie popenia umylnie czynu zabronionego, kto pozostaje w bdzie co do okolicznoci stanowicej jego znami.
2 Art. 25 3 zmieniony przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. (Dz. U. Nr 206, poz. 1589) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 8 czerwca 2010 r.

23

Art. 2932

Kodeks karny

2. Odpowiada na podstawie przepisu przewidujcego agodniejsz odpowiedzialno sprawca, ktry dopuszcza si czynu w usprawiedliwionym bdnym przekonaniu, e zachodzi okoliczno stanowica znami czynu zabronionego, od ktrej taka agodniejsza odpowiedzialno zaley.
Bd co do okolicznoci wyczajcych bezprawno albo win czynu jako okoliczno wyczajca win

Art. 29. Nie popenia przestpstwa, kto dopuszcza si czynu zabronionego w usprawiedliwionym bdnym przekonaniu, e zachodzi okoliczno wyczajca bezprawno albo win; jeeli bd sprawcy jest nieusprawiedliwiony, sd moe zastosowa nadzwyczajne zagodzenie kary.
Bd co do oceny prawnej czynu jako okoliczno wyczajca win

Art. 30. Nie popenia przestpstwa, kto dopuszcza si czynu zabronionego w usprawiedliwionej niewiadomoci jego bezprawnoci; jeeli bd sprawcy jest nieusprawiedliwiony, sd moe zastosowa nadzwyczajne zagodzenie kary.
Niepoczytalno, poczytalno ograniczona jako okoliczno wyczajca win

Art. 31. 1. Nie popenia przestpstwa, kto, z powodu choroby psychicznej, upoledzenia umysowego lub innego zakcenia czynnoci psychicznych, nie mg w czasie czynu rozpozna jego znaczenia lub pokierowa swoim postpowaniem. 2. Jeeli w czasie popenienia przestpstwa zdolno rozpoznania znaczenia czynu lub kierowania postpowaniem bya w znacznym stopniu ograniczona, sd moe zastosowa nadzwyczajne zagodzenie kary. 3. Przepisw 1 i 2 nie stosuje si, gdy sprawca wprawi si w stan nietrzewoci lub odurzenia powodujcy wyczenie lub ograniczenie poczytalnoci, ktre przewidywa albo mg przewidzie.

Rozdzia IV Kary
Kary

Art. 32. Karami s:

1) 2) 3) 4) 5) grzywna, ograniczenie wolnoci, pozbawienie wolnoci, 25 lat pozbawienia wolnoci, doywotnie pozbawienie wolnoci.

24

Kodeks karny

Art. 3336 Grzywna. Sposb wymierzenia grzywny system stawek dziennych

Art. 33. 1. Grzywn wymierza si w stawkach dziennych, okrelajc liczb stawek oraz wysoko jednej stawki; jeeli ustawa nie stanowi inaczej, najnisza liczba stawek wynosi 10, za najwysza 540. 2. Sd moe wymierzy grzywn take obok kary pozbawienia wolnoci wymienionej w art. 32 pkt 3, jeeli sprawca dopuci si czynu w celu osignicia korzyci majtkowej lub gdy korzy majtkow osign. 3. Ustalajc stawk dzienn, sd bierze pod uwag dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majtkowe i moliwoci zarobkowe; stawka dzienna nie moe by nisza od 10 zotych, ani te przekracza 2 000 zotych.
3

Ograniczenie wolnoci

Art. 34. 1. Jeeli ustawa nie stanowi inaczej, kara ograniczenia wolnoci trwa najkrcej miesic, najduej 12 miesicy; wymierza si j w miesicach. 2.4 W czasie odbywania kary ograniczenia wolnoci skazany: 1) nie moe bez zgody sdu zmienia miejsca staego pobytu, 2) jest obowizany do wykonywania nieodpatnej, kontrolowanej pracy na cele spoeczne, 3) ma obowizek udzielania wyjanie dotyczcych przebiegu odbywania kary.
Nieodpatna, kontrolowana praca na cele spoeczne

Art. 35. 1. Nieodpatna, kontrolowana praca na cele spoeczne jest wykonywana w wymiarze od 20 do 40 godzin w stosunku miesicznym. 2. W stosunku do osoby zatrudnionej sd zamiast obowizku, o ktrym mowa w art. 34 2 pkt 2, moe orzec potrcenie od 10 do 25% wynagrodzenia za prac w stosunku miesicznym na cel spoeczny wskazany przez sd; w okresie odbywania kary skazany nie moe rozwiza bez zgody sdu stosunku pracy.
5

Dozr nad osob odbywajc kar ograniczenia wolnoci

Art. 36. 1. (uchylony)

6

2.7 Wymierzajc kar ograniczenia wolnoci, sd moe orzec wobec skazanego obowizki wymienione w art. 72. 3. Przepis art. 74 stosuje si odpowiednio.
3 Art. 33 1 zmieniony przez art. 1 pkt 3 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. (Dz. U. Nr 206, poz. 1589) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 8 czerwca 2010 r. 4 Art. 34 2 zmieniony przez art. 1 pkt 4 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. (Dz. U. Nr 206, poz. 1589) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 8 czerwca 2010 r. 5 Art. 35 zmieniony przez art. 1 pkt 5 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. (Dz. U. Nr 206, poz. 1589) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 8 czerwca 2010 r. 6 Art. 36 1 uchylony przez art. 1 pkt 6 lit. a) ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. (Dz. U. Nr 206, poz. 1589) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 8 czerwca 2010 r. 7 Art. 36 2 zmieniony przez art. 1 pkt 6 lit. b) ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. (Dz. U. Nr 206, poz. 1589) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 8 czerwca 2010 r.

25

Art. 3739 Kara pozbawienia wolnoci

Kodeks karny

Art. 37. Kara pozbawienia wolnoci wymieniona w art. 32 pkt 3 trwa najkrcej miesic, najduej 15 lat; wymierza si j w miesicach i latach.
Obnienie albo nadzwyczajne obostrzenie granicy ustawowego zagroenia kar

Art. 38. 1. Jeeli ustawa przewiduje obnienie albo nadzwyczajne obostrzenie grnej granicy ustawowego zagroenia, w wypadku alternatywnego zagroenia karami wymienionymi w art. 32 pkt 13 obnienie albo obostrzenie odnosi si do kadej z tych kar. 2.8 Kara nadzwyczajnie obostrzona nie moe przekroczy 810 stawek dziennych grzywny, 2 lat ograniczenia wolnoci albo 15 lat pozbawienia wolnoci; kar ograniczenia wolnoci wymierza si w miesicach i latach. 3. Jeeli ustawa przewiduje obnienie grnej granicy ustawowego zagroenia, kara wymierzona za przestpstwo zagroone kar doywotniego pozbawienia wolnoci nie moe przekroczy 25 lat pozbawienia wolnoci, a za przestpstwo zagroone kar 25 lat pozbawienia wolnoci, nie moe przekroczy 15 lat pozbawienia wolnoci.

Rozdzia V rodki karne

rodki karne

Art. 39. rodkami karnymi s: 1) pozbawienie praw publicznych, 2) zakaz zajmowania okrelonego stanowiska, wykonywania okrelonego zawodu lub prowadzenia okrelonej dziaalnoci gospodarczej, 2a)9 zakaz prowadzenia dziaalnoci zwizanej z wychowaniem, leczeniem, edukacj maoletnich lub z opiek nad nimi, 2b)10 obowizek powstrzymania si od przebywania w okrelonych rodowiskach lub miejscach, zakaz kontaktowania si z okrelonymi osobami, zakaz zbliania si do okrelonych osb lub zakaz opuszczania okrelonego miejsca pobytu bez zgody sdu, 2c)11 zakaz wstpu na imprez masow,
8 Art. 38 2 zmieniony przez art. 1 pkt 7 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. (Dz. U. Nr 206, poz. 1589) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 8 czerwca 2010 r. 9 Art. 39 pkt 2a dodany przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. (Dz. U. Nr 163, poz. 1363) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 26 wrzenia 2005 r. 10 Art. 39 pkt 2b zmieniony przez art. 5 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 10 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o przeciwdziaaniu przemocy w rodzinie oraz niektrych innych ustaw (Dz. U. Nr 125, poz. 842) z dniem 1 sierpnia 2010 r. 11 Art. 39 pkt 2c dodany przez art. 72 pkt 1 ustawy z dnia 20 marca 2009 r. o bezpieczestwie imprez masowych (Dz. U. Nr 62, poz. 504) z dniem 1 sierpnia 2009 r.

26

Kodeks karny

Art. 4041

2d)12 zakaz wstpu do orodkw gier i uczestnictwa w grach hazardowych, 2e)13 nakaz opuszczenia lokalu zajmowanego wsplnie z pokrzywdzonym, 3) zakaz prowadzenia pojazdw, 4)14 przepadek, 5)15 obowizek naprawienia szkody lub zadouczynienia za doznan krzywd, 6) nawizka, 7) wiadczenie pienine, 8) podanie wyroku do publicznej wiadomoci.
Pozbawienie praw publicznych

Art. 40. 1. Pozbawienie praw publicznych obejmuje utrat czynnego i biernego prawa wyborczego do organu wadzy publicznej, organu samorzdu zawodowego lub gospodarczego, utrat prawa do udziau w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwoci oraz do penienia funkcji w organach i instytucjach pastwowych i samorzdu terytorialnego lub zawodowego, jak rwnie utrat posiadanego stopnia wojskowego i powrt do stopnia szeregowego; pozbawienie praw publicznych obejmuje ponadto utrat orderw, odznacze i tytuw honorowych oraz utrat zdolnoci do ich uzyskania w okresie trwania pozbawienia praw. 2. Sd moe orzec pozbawienie praw publicznych w razie skazania na kar pozbawienia wolnoci na czas nie krtszy od lat 3 za przestpstwo popenione w wyniku motywacji zasugujcej na szczeglne potpienie.
Zakaz zajmowania stanowisk, wykonywania zawodu, dziaalnoci zwizanej z wychowaniem i edukacj maoletnich, prowadzenia dziaalnoci gospodarczej

Art. 41. 1. Sd moe orzec zakaz zajmowania okrelonego stanowiska albo wykonywania okrelonego zawodu, jeeli sprawca naduy przy popenieniu przestpstwa stanowiska lub wykonywanego zawodu albo okaza, e dalsze zajmowanie stanowiska lub wykonywanie zawodu zagraa istotnym dobrom chronionym prawem. 1a.16 Sd moe orzec zakaz zajmowania wszelkich lub okrelonych stanowisk, wykonywania wszelkich lub okrelonych zawodw albo dziaalnoci, zwizanych z wychowaniem, edukacj, leczeniem maoletnich lub z opiek nad nimi, na zawsze
12 Art. 39 pkt 2d dodany przez art. 99 pkt 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U. Nr 201, poz. 1540) z dniem 1 stycznia 2010 r. 13 Art. 39 pkt 2e dodany przez art. 5 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 10 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o przeciwdziaaniu przemocy w rodzinie oraz niektrych innych ustaw (Dz. U. Nr 125, poz. 842) z dniem 1 sierpnia 2010 r. 14 Art. 39 pkt 4 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. (Dz. U. Nr 111, poz. 1061) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 1 lipca 2003 r. 15 Art. 39 pkt 5 zmieniony przez art. 1 pkt 8 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. (Dz. U. Nr 206, poz. 1589) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 8 czerwca 2010 r. 16 Art. 41 1a dodany przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. (Dz. U. Nr 163, poz. 1363) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 26 wrzenia 2005 r.

27

Art. 41a

Kodeks karny

w razie skazania na kar pozbawienia wolnoci za przestpstwo przeciwko wolnoci seksualnej lub obyczajnoci na szkod maoletniego. 1b.17 Sd orzeka zakaz, o ktrym mowa w 1a, na zawsze w razie ponownego skazania sprawcy w warunkach okrelonych w tym przepisie. 2. Sd moe orzec zakaz prowadzenia okrelonej dziaalnoci gospodarczej w razie skazania za przestpstwo popenione w zwizku z prowadzeniem takiej dziaalnoci, jeeli dalsze jej prowadzenie zagraa istotnym dobrom chronionym prawem.
Obowizek powstrzymania si od przebywania w rodowiskach lub miejscach; zakaz kontaktowania si, opuszczania miejsca pobytu

Art. 41a.18 1. Sd moe orzec obowizek powstrzymania si od przebywania

w okrelonych rodowiskach lub miejscach, zakaz kontaktowania si z okrelonymi osobami, zakaz zbliania si do okrelonych osb, zakaz opuszczania okrelonego miejsca pobytu bez zgody sdu lub nakaz opuszczenia lokalu zajmowanego wsplnie z pokrzywdzonym w razie skazania za przestpstwo przeciwko wolnoci seksualnej lub obyczajnoci na szkod maoletniego oraz w razie skazania za umylne przestpstwo z uyciem przemocy, w tym przemocy przeciwko osobie najbliszej; obowizek lub zakaz moe by poczony z obowizkiem zgaszania si do Policji lub innego wyznaczonego organu w okrelonych odstpach czasu. 2. Sd orzeka obowizek powstrzymania si od przebywania w okrelonych rodowiskach lub miejscach, zakaz kontaktowania si z okrelonymi osobami, zakaz zbliania si do okrelonych osb, zakaz opuszczania okrelonego miejsca pobytu bez zgody sdu lub nakaz opuszczenia lokalu zajmowanego wsplnie z pokrzywdzonym w razie skazania na kar pozbawienia wolnoci bez warunkowego zawieszenia jej wykonania za przestpstwo przeciwko wolnoci seksualnej lub obyczajnoci na szkod maoletniego; obowizek lub zakaz moe by poczony z obowizkiem zgaszania si do Policji lub innego wyznaczonego organu w okrelonych odstpach czasu. 3. Sd moe orzec obowizek powstrzymania si od przebywania w okrelonych rodowiskach lub miejscach, zakaz kontaktowania si z okrelonymi osobami, zakaz zbliania si do okrelonych osb lub zakaz opuszczania okrelonego miejsca pobytu bez zgody sdu na zawsze w razie ponownego skazania sprawcy w warunkach okrelonych w 2. 4. Orzekajc zakaz zbliania si do okrelonych osb, sd wskazuje odlego od osb chronionych, ktr skazany obowizany jest zachowa.

17 Art. 41 1b dodany przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. (Dz. U. Nr 163, poz. 1363) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 26 wrzenia 2005 r. 18 Art. 41a zmieniony przez art. 5 pkt 2 ustawy z dnia 10 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o przeciwdziaaniu przemocy w rodzinie oraz niektrych innych ustaw (Dz. U. Nr 125, poz. 842) z dniem 1 sierpnia 2010 r.

28

Kodeks karny

Art. 41b42 Zakaz wstpu na imprez masow

Art. 41b. 1. Sd moe orzec, a w przypadkach wskazanych w ustawie orzeka, zakaz wstpu na imprez masow, jeeli przy popenieniu przestpstwa zachowanie sprawcy wskazuje, e jego udzia w imprezach masowych zagraa istotnym dobrom chronionym prawem. 2. Zakaz wstpu na imprez masow jest poczony z obowizkiem osobistego stawiennictwa w jednostce organizacyjnej Policji lub w miejscu okrelonym przez waciwego, ze wzgldu na miejsce zamieszkania osoby skazanej, komendanta powiatowego (rejonowego, miejskiego) Policji, w czasie trwania imprezy masowej. 3.20 Sd, orzekajc zakaz wstpu na imprez masow, okrela rodzaje imprez masowych, w czasie trwania ktrych skazany jest obowizany do osobistego stawiennictwa w jednostce Policji, w tym nazwy dyscyplin sportowych, nazwy klubw sportowych oraz zakres terytorialny obowizywania orzeczonego rodka. 4. Zakaz wstpu na imprez masow dotyczy rwnie meczu piki nonej rozgrywanego przez polsk kadr narodow i polski klub sportowy poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
19

Zakaz wstpu do orodkw gier i uczestnictwa w grach hazardowych

Art. 41c.21 1. Zakaz wstpu do orodkw gier i uczestnictwa w grach hazardowych nie obejmuje uczestnictwa w loteriach promocyjnych. 2. Sd moe orzec zakaz wstpu do orodkw gier i uczestnictwa w grach hazardowych, w razie skazania za przestpstwo popenione w zwizku z urzdzaniem gier hazardowych lub udziaem w nich.
Zakaz prowadzenia pojazdw

Art. 42. 1. Sd moe orzec zakaz prowadzenia pojazdw okrelonego rodzaju w razie skazania osoby uczestniczcej w ruchu za przestpstwo przeciwko bezpieczestwu w komunikacji, w szczeglnoci jeeli z okolicznoci popenionego przestpstwa wynika, e prowadzenie pojazdu przez t osob zagraa bezpieczestwu w komunikacji. 2. Sd orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdw mechanicznych albo pojazdw mechanicznych okrelonego rodzaju, jeeli sprawca w czasie popenienia przestpstwa wymienionego w 1 by w stanie nietrzewoci, pod wpywem rodka odurzajcego lub zbieg z miejsca zdarzenia okrelonego w art. 173, 174 lub 177.

19 Art. 41b dodany przez art. 72 pkt 2 ustawy z dnia 20 marca 2009 r. o bezpieczestwie imprez masowych (Dz. U. Nr 62, poz. 504) z dniem 1 sierpnia 2009 r. 20 Art. 41b 3 zmieniony przez art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 22 lipca 2010 r. (Dz. U. Nr 152, poz. 1021) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 4 wrzenia 2010 r. 21 Art. 41c dodany przez art. 99 pkt 2 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U. Nr 201, poz. 1540) z dniem 1 stycznia 2010 r.

29

Art. 4344

Kodeks karny

3.22 Sd orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdw mechanicznych na zawsze, jeeli sprawca w czasie popenienia przestpstwa okrelonego w art. 173, ktrego nastpstwem jest mier innej osoby lub ciki uszczerbek na jej zdrowiu, albo w czasie popenienia przestpstwa okrelonego w art. 177 2 lub w art. 355 2 by w stanie nietrzewoci lub pod wpywem rodka odurzajcego lub zbieg z miejsca zdarzenia, chyba e zachodzi wyjtkowy wypadek, uzasadniony szczeglnymi okolicznociami. 4.23 Sd orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdw mechanicznych na zawsze w razie ponownego skazania osoby prowadzcej pojazd mechaniczny w warunkach okrelonych w 3.
Terminowo rodkw karnych. Okres orzekania. Obowizek zwrotu dokumentu

Art. 43. 1.24 Jeeli ustawa nie stanowi inaczej, pozbawienie praw publicznych oraz zakazy i nakaz wymienione w art. 39 pkt 2, 2d, 2e i 3 orzeka si w latach, od roku do lat 10, zakazy oraz obowizek wymienione w art. 39 pkt 2a i 2b orzeka si w latach, od roku do lat 15, a zakaz wymieniony w art. 39 pkt 2c orzeka si w latach, od lat 2 do 6. 2.25 Pozbawienie praw publicznych, obowizek lub zakaz obowizuje od uprawomocnienia si orzeczenia; okres, na ktry rodek orzeczono, nie biegnie w czasie odbywania kary pozbawienia wolnoci, chociaby orzeczonej za inne przestpstwo. 3. Orzekajc zakaz okrelony w art. 42, sd nakada obowizek zwrotu dokumentu uprawniajcego do prowadzenia pojazdu; do chwili wykonania obowizku okres, na ktry orzeczono zakaz, nie biegnie.
Przepadek przedmiotw pochodzcych z przestpstwa, sucych jego popenieniu, zakazanych

Art. 44.26 1. Sd orzeka przepadek przedmiotw pochodzcych bezporednio z przestpstwa. 2. Sd moe orzec, a w wypadkach wskazanych w ustawie orzeka, przepadek przedmiotw, ktre suyy lub byy przeznaczone do popenienia przestpstwa.
22 Art. 42 3 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 12 lutego 2010 r. (Dz. U. Nr 40, poz. 227) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 1 lipca 2010 r. 23 Art. 42 4 dodany przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 kwietnia 2000 r. (Dz. U. Nr 48, poz. 548) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 15 lipca 2000 r. 24 Art. 43 1 zmieniony przez art. 5 pkt 3 ustawy z dnia 10 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o przeciwdziaaniu przemocy w rodzinie oraz niektrych innych ustaw (Dz. U. Nr 125, poz. 842) z dniem 1 sierpnia 2010 r. 25 Art. 43 2 zmieniony przez art. 1 pkt 4 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. (Dz. U. Nr 163, poz. 1363) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 26 wrzenia 2005 r. 26 Art. 44 zmieniony przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. (Dz. U. Nr 111, poz. 1061) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 1 lipca 2003 r.

30

Kodeks karny

Art. 45

3. Jeeli orzeczenie przepadku okrelonego w 2 byoby niewspmierne do wagi popenionego czynu, sd zamiast przepadku moe orzec nawizk na rzecz Skarbu Pastwa. 4. Jeeli orzeczenie przepadku okrelonego w 1 lub 2 nie jest moliwe, sd moe orzec przepadek rwnowartoci przedmiotw pochodzcych bezporednio z przestpstwa lub przedmiotw, ktre suyy lub byy przeznaczone do popenienia przestpstwa. 5. Przepadku przedmiotw okrelonych w 1 lub 2 nie orzeka si, jeeli podlegaj one zwrotowi pokrzywdzonemu lub innemu uprawnionemu podmiotowi. 6. W razie skazania za przestpstwo polegajce na naruszeniu zakazu wytwarzania, posiadania, obrotu, przesyania, przenoszenia lub przewozu okrelonych przedmiotw, sd moe orzec, a w wypadkach przewidzianych w ustawie orzeka, ich przepadek. 7. Jeeli przedmioty wymienione w 2 lub 6 nie stanowi wasnoci sprawcy, ich przepadek mona orzec tylko w wypadkach przewidzianych w ustawie; w razie wspwasnoci orzeka si przepadek udziau nalecego do sprawcy lub przepadek rwnowartoci tego udziau. 8. Objte przepadkiem przedmioty przechodz na wasno Skarbu Pastwa z chwil uprawomocnienia si wyroku.
Przepadek korzyci majtkowych pochodzcych z przestpstwa

Art. 45. 1. Jeeli sprawca osign z popenienia przestpstwa, chociaby porednio, korzy majtkow niepodlegajc przepadkowi przedmiotw wymienionych w art. 44 1 lub 6, sd orzeka przepadek takiej korzyci albo jej rwnowartoci. Przepadku nie orzeka si w caoci lub w czci, jeeli korzy lub jej rwnowarto podlega zwrotowi pokrzywdzonemu lub innemu podmiotowi. 2. W razie skazania za przestpstwo, z ktrego popenienia sprawca osign, chociaby porednio, korzy majtkow znacznej wartoci, uwaa si, e mienie, ktre sprawca obj we wadanie lub do ktrego uzyska jakikolwiek tytu w czasie popenienia przestpstwa lub po jego popenieniu, do chwili wydania chociaby nieprawomocnego wyroku, stanowi korzy uzyskan z popenienia przestpstwa, chyba e sprawca lub inna zainteresowana osoba przedstawi dowd przeciwny. 3. Jeeli okolicznoci sprawy wskazuj na due prawdopodobiestwo, e sprawca, o ktrym mowa w 2, przenis na osob fizyczn, prawn lub jednostk organizacyjn niemajc osobowoci prawnej, faktycznie lub pod jakimkolwiek tytuem prawnym, mienie stanowice korzy uzyskan z popenienia przestpstwa, uwaa si, e rzeczy bdce w samoistnym posiadaniu tej osoby lub jednostki oraz przysugujce jej prawa majtkowe nale do sprawcy, chyba e zainteresowana osoba lub jednostka organizacyjna przedstawi dowd zgodnego z prawem ich uzyskania.
27
27 Art. 45 zmieniony przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. (Dz. U. Nr 111, poz. 1061) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 1 lipca 2003 r.

31

Art. 4647

Kodeks karny

4. Przepisy 2 i 3 stosuje si take przy dokonaniu zajcia stosownie do przepisu art. 292 2 Kodeksu postpowania karnego, przy zabezpieczeniu grocego przepadku korzyci oraz przy egzekucji tego rodka. Osoba lub jednostka, ktrej dotyczy domniemanie ustanowione w 3, moe wystpi z powdztwem przeciwko Skarbowi Pastwa o obalenie tego domniemania; do czasu prawomocnego rozstrzygnicia sprawy postpowanie egzekucyjne ulega zawieszeniu. 5. W razie wspwasnoci orzeka si przepadek udziau nalecego do sprawcy lub przepadek rwnowartoci tego udziau. 6. Objta przepadkiem korzy majtkowa lub jej rwnowarto przechodzi na wasno Skarbu Pastwa z chwil uprawomocnienia si wyroku, a w wypadku, o ktrym mowa w 4 zdanie drugie, z chwil uprawomocnienia si wyroku oddalajcego powdztwo przeciwko Skarbowi Pastwa.
Obowizek naprawienia szkody, zadouczynienie lub nawizka

Art. 46.28 1. W razie skazania sd moe orzec, a na wniosek pokrzywdzonego lub innej osoby uprawnionej orzeka, obowizek naprawienia wyrzdzonej przestpstwem szkody w caoci albo w czci lub zadouczynienia za doznan krzywd; przepisw prawa cywilnego o przedawnieniu roszczenia oraz moliwoci zasdzenia renty nie stosuje si. 2. Zamiast obowizku okrelonego w 1 sd moe orzec nawizk na rzecz pokrzywdzonego.
Nawizka na cel spoeczny zwizany z ochron zdrowia lub rodowiska

Art. 47.29 1. W razie skazania sprawcy za umylne przestpstwo przeciwko yciu lub zdrowiu albo za inne przestpstwo umylne, ktrego skutkiem jest mier czowieka, ciki uszczerbek na zdrowiu, naruszenie czynnoci narzdu ciaa lub rozstrj zdrowia, sd moe orzec nawizk na rzecz instytucji, stowarzyszenia, fundacji lub organizacji spoecznej, wpisanej do wykazu prowadzonego przez Ministra Sprawiedliwoci, ktrej podstawowym zadaniem lub celem statutowym jest spenianie wiadcze na cele bezporednio zwizane z ochron zdrowia, z przeznaczeniem na ten cel. 2. W razie skazania sprawcy za przestpstwo przeciwko rodowisku, sd moe orzec nawizk na rzecz instytucji, stowarzyszenia, fundacji lub organizacji spoecznej, wpisanej do wykazu prowadzonego przez Ministra Sprawiedliwoci, ktrej podstawowym zadaniem lub celem statutowym jest spenianie wiadcze na cele bezporednio zwizane z ochron rodowiska, z przeznaczeniem na ten cel. 3. W razie skazania sprawcy za przestpstwo okrelone w art. 173, 174, 177 lub art. 355, prowadzcego pojazd mechaniczny, jeeli by w stanie nietrzewoci lub pod wpywem rodka odurzajcego albo zbieg z miejsca zdarzenia, sd moe orzec
28 Art. 46 zmieniony przez art. 1 pkt 10 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. (Dz. U. Nr 206, poz. 1589) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 8 czerwca 2010 r. 29 Art. 47 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 8 padziernika 2004 r. (Dz. U. Nr 243, poz. 2426) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 16 maja 2005 r.

32

Kodeks karny

Art. 47, 4849

nawizk na rzecz instytucji, stowarzyszenia, fundacji lub organizacji spoecznej, wpisanej do wykazu prowadzonego przez Ministra Sprawiedliwoci, ktrej podstawowym zadaniem lub celem statutowym jest spenianie wiadcze na cele bezporednio zwizane z udzielaniem pomocy osobom poszkodowanym w wypadkach komunikacyjnych, z przeznaczeniem na ten cel.
Nawizka na cel spoeczny zwizany z ochron zdrowia lub rodowiska

Art. 47.30 1. W razie skazania sprawcy za umylne przestpstwo przeciwko yciu lub
zdrowiu albo za inne przestpstwo umylne, ktrego skutkiem jest mier czowieka, ciki uszczerbek na zdrowiu, naruszenie czynnoci narzdu ciaa lub rozstrj zdrowia, a take w razie skazania sprawcy za przestpstwo okrelone w art. 173, 174, 177 lub art. 355, jeeli sprawca by w stanie nietrzewoci lub pod wpywem rodka odurzajcego lub zbieg z miejsca zdarzenia sd moe orzec nawizk na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. 2. W razie skazania sprawcy za przestpstwo przeciwko rodowisku sd moe orzec nawizk na rzecz Narodowego Funduszu Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej, o ktrym mowa w art. 400 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony rodowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z pn. zm.).

Art. 47a.31 (uchylony)

Wysoko nawizki

Art. 48. Nawizk orzeka si w wysokoci do 100 000 zotych.

32

wiadczenie pienine na cel spoeczny w wypadku odstpienia od wymierzenia kary

Art. 49.33 1. Odstpujc od wymierzenia kary, a take w wypadkach wskazanych w ustawie, sd moe orzec wiadczenie pienine wymienione w art. 39 pkt 7 na rzecz instytucji, stowarzyszenia, fundacji lub organizacji spoecznej, wpisanej do wykazu prowadzonego przez Ministra Sprawiedliwoci, ktrej podstawowym zadaniem lub celem statutowym jest spenianie wiadcze na okrelony cel spoeczny, bezporednio zwizany z ochron dobra naruszonego lub zagroonego przestpstwem, za ktre skazano sprawc, z przeznaczeniem na ten cel; wiadczenie to nie moe przekroczy 20 000 zotych.
30 Art. 47 zmieniony przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 lutego 2010 r. (Dz. U. Nr 40, poz. 227) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 1 lipca 2011 r. 31 Art. 47a uchylony przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 8 padziernika 2004 r. (Dz. U. Nr 243, poz. 2426) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 16 maja 2005 r. 32 Art. 48 zmieniony przez art. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 padziernika 2004 r. (Dz. U. Nr 243, poz. 2426) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 16 maja 2005 r. 33 Art. 49 zmieniony przez art. 1 pkt 4 ustawy z dnia 8 padziernika 2004 r. (Dz. U. Nr 243, poz. 2426) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 16 maja 2005 r.

33

Art. 4949a, 50

Kodeks karny

2. W razie skazania sprawcy za przestpstwo okrelone w art. 178a sd moe orzec wiadczenie pienine wymienione w art. 39 pkt 7 na rzecz instytucji, stowarzyszenia, fundacji lub organizacji spoecznej, o ktrych mowa w art. 47 3, z przeznaczeniem na cel bezporednio zwizany z udzielaniem pomocy osobom poszkodowanym w wypadkach komunikacyjnych; wiadczenie to nie moe przekroczy 60 000 zotych.
wiadczenie pienine na cel spoeczny w wypadku odstpienia od wymierzenia kary

Art. 49.34 1. Odstpujc od wymierzenia kary, a take w wypadkach wskazanych w ustawie, sd moe orzec wiadczenie pienine wymienione w art. 39 pkt 7 na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej; wiadczenie to nie moe przekroczy 60 000 zotych. 2. W razie skazania sprawcy za przestpstwo okrelone w art. 178a, 179 lub art. 180, sd moe orzec wiadczenie pienine wymienione w art. 39 pkt 7 na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej do wysokoci okrelonej w 1.
Wykaz instytucji, organizacji spoecznych, fundacji i stowarzysze

Art. 49a.35 1. Organizacje spoeczne, fundacje i stowarzyszenia, o ktrych mowa w art. 47, 49 i 57a 2, musz obejmowa swoj dziaalnoci terytorium caego kraju. 2. Minister Sprawiedliwoci prowadzi wykaz, do ktrego wpisuje instytucje, organizacje spoeczne, fundacje i stowarzyszenia, o ktrych mowa w art. 47, 49 i 57a 2. Wpisu do wykazu dokonuje si na wniosek zainteresowanego podmiotu. Wykaz jest publikowany co najmniej raz w roku, w formie obwieszczenia, w Dzienniku Urzdowym Ministra Sprawiedliwoci. Art. 49a.36 (uchylony)
Podanie wyroku do publicznej wiadomoci

Art. 50.37 Sd moe orzec podanie wyroku do publicznej wiadomoci w okrelony sposb, jeeli uzna to za celowe, w szczeglnoci ze wzgldu na spoeczne oddziaywanie skazania, o ile nie narusza to interesu pokrzywdzonego.

34 Art. 49 zmieniony przez art. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 lutego 2010 r. (Dz. U. Nr 40, poz. 227) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 1 lipca 2011 r. 35 Art. 49a zmieniony przez art. 1 pkt 11 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. (Dz. U. Nr 206, poz. 1589) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 8 czerwca 2010 r. 36 Art. 49a uchylony przez art. 1 pkt 4 ustawy z dnia 12 lutego 2010 r. (Dz. U. Nr 40, poz. 227) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 1 lipca 2011 r. 37 Art. 50 zmieniony przez art. 1 pkt 5 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. (Dz. U. Nr 163, poz. 1363) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 26 wrzenia 2005 r.

34

Kodeks karny

Art. 5154 Pozbawienie lub ograniczenie praw rodzicielskich lub opiekuczych

Art. 51. Sd, uznajc za celowe orzeczenie pozbawienia lub ograniczenia praw rodzicielskich lub opiekuczych w razie popenienia przestpstwa na szkod maoletniego lub we wspdziaaniu z nim, zawiadamia o tym waciwy sd rodzinny.
Zwrot korzyci majtkowych

Art. 52. W wypadku skazania za przestpstwo przynoszce korzy majtkow osobie fizycznej, prawnej lub jednostce organizacyjnej nie majcej osobowoci prawnej, a popenione przez sprawc dziaajcego w jej imieniu lub interesie, sd zobowizuje podmiot, ktry uzyska korzy majtkow, do jej zwrotu w caoci lub w czci na rzecz Skarbu Pastwa; nie dotyczy to korzyci majtkowej podlegajcej zwrotowi innemu podmiotowi.

Rozdzia VI Zasady wymiaru kary i rodkw karnych

Zasady i dyrektywy sdowego wymiaru kary. Prewencja indywidualna i generalna

Art. 53. 1. Sd wymierza kar wedug swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustaw, baczc, by jej dolegliwo nie przekraczaa stopnia winy, uwzgldniajc stopie spoecznej szkodliwoci czynu oraz biorc pod uwag cele zapobiegawcze i wychowawcze, ktre ma osign w stosunku do skazanego, a take potrzeby w zakresie ksztatowania wiadomoci prawnej spoeczestwa. 2. Wymierzajc kar, sd uwzgldnia w szczeglnoci motywacj i sposb zachowania si sprawcy, popenienie przestpstwa wsplnie z nieletnim, rodzaj i stopie naruszenia cicych na sprawcy obowizkw, rodzaj i rozmiar ujemnych nastpstw przestpstwa, waciwoci i warunki osobiste sprawcy, sposb ycia przed popenieniem przestpstwa i zachowanie si po jego popenieniu, a zwaszcza staranie o naprawienie szkody lub zadouczynienie w innej formie spoecznemu poczuciu sprawiedliwoci, a take zachowanie si pokrzywdzonego. 3. Wymierzajc kar sd bierze take pod uwag pozytywne wyniki przeprowadzonej mediacji pomidzy pokrzywdzonym a sprawc albo ugod pomidzy nimi osignit w postpowaniu przed sdem lub prokuratorem.
Wymierzanie kary nieletniemu. Prymat prewencji indywidualnej

Art. 54. 1. Wymierzajc kar nieletniemu albo modocianemu, sd kieruje si przede wszystkim tym, aby sprawc wychowa. 2. Wobec sprawcy, ktry w czasie popenienia przestpstwa nie ukoczy 18 lat, nie orzeka si kary doywotniego pozbawienia wolnoci.

35

Art. 5557a Indywidualizacja odpowiedzialnoci karnej wspdziaajcych w zakresie okolicznoci osobistych

Kodeks karny

Art. 55. Okolicznoci wpywajce na wymiar kary uwzgldnia si tylko co do osoby, ktrej dotycz.
Wymierzanie innych rodkw

Art. 56. Przepisy art. 53, art. 54 1 oraz art. 55 stosuje si odpowiednio do orzekania innych rodkw przewidzianych w tym kodeksie.
Nadzwyczajne zagodzenie albo zaostrzenie kary zasady zastosowania

Art. 57. 1. Jeeli zachodzi kilka niezalenych od siebie podstaw do nadzwyczajnego zagodzenia albo obostrzenia kary, sd moe tylko jeden raz kar nadzwyczajnie zagodzi albo obostrzy, biorc pod uwag cznie zbiegajce si podstawy agodzenia albo obostrzenia. 2. Jeeli zbiegaj si podstawy nadzwyczajnego zagodzenia i obostrzenia, sd moe zastosowa nadzwyczajne zagodzenie albo obostrzenie kary.
Wystpek o charakterze chuligaskim. Nawizka

Art. 57a.38 1. Skazujc za wystpek o charakterze chuligaskim, sd wymierza kar przewidzian za przypisane sprawcy przestpstwo w wysokoci nie niszej od dolnej granicy ustawowego zagroenia zwikszonego o poow. 2.39 W wypadku okrelonym w 1 sd orzeka nawizk na rzecz pokrzywdzonego, chyba e orzeka obowizek naprawienia szkody, zadouczynienia za doznan krzywd lub nawizk na podstawie art. 46. Jeeli pokrzywdzony nie zosta ustalony, sd moe orzec nawizk na rzecz instytucji, stowarzyszenia, fundacji lub organizacji spoecznej, wpisanej do wykazu prowadzonego przez Ministra Sprawiedliwoci, ktrej podstawowym zadaniem lub celem statutowym jest spenianie wiadcze na okrelony cel spoeczny, bezporednio zwizany z ochron dobra naruszonego lub zagroonego przestpstwem, za ktre skazano sprawc, z przeznaczeniem na ten cel. 2.40 W wypadku okrelonym w 1 sd orzeka nawizk na rzecz pokrzywdzonego, chyba e orzeka obowizek naprawienia szkody, obowizek zadouczynienia za doznan krzywd lub nawizk na podstawie art. 46. Jeeli pokrzywdzony nie zosta ustalony, sd moe orzec nawizk na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.

38 Art. 57a dodany przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. (Dz. U. Nr 226, poz. 1648) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 12 marca 2007 r. 39 Art. 57a 2 zmieniony przez art. 1 pkt 12 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. (Dz. U. Nr 206, poz. 1589) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 8 czerwca 2010 r. 40 Art. 57a 2 zmieniony przez art. 1 pkt 5 ustawy z dnia 12 lutego 2010 r. (Dz. U. Nr 40, poz. 227) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 1 lipca 2011 r.

36

Kodeks karny

Art. 5860 Wybr kary. Rezygnacja z orzeczenia danej kary ze wzgldw racjonalnych lub zapobiegawczych. Kara pozbawienia wolnoci bez zawieszenia jako kara ultima ratio

Art. 58. 1. Jeeli ustawa przewiduje moliwo wyboru rodzaju kary, sd orzeka kar pozbawienia wolnoci bez warunkowego zawieszenia jej wykonania tylko wtedy, gdy inna kara lub rodek karny nie moe speni celw kary. 2. Grzywny nie orzeka si, jeeli dochody sprawcy, jego stosunki majtkowe lub moliwoci zarobkowe uzasadniaj przekonanie, e sprawca grzywny nie uici i nie bdzie jej mona cign w drodze egzekucji. 2a.41 Kary ograniczenia wolnoci zwizanej z obowizkiem, o ktrym mowa w art. 35 1, nie orzeka si, jeeli stan zdrowia oskaronego lub jego waciwoci i warunki osobiste uzasadniaj przekonanie, e oskarony nie wykona tego obowizku. 3.42 Jeeli przestpstwo jest zagroone kar pozbawienia wolnoci nieprzekraczajc 5 lat, sd moe orzec zamiast kary pozbawienia wolnoci grzywn albo kar ograniczenia wolnoci do lat 2, w szczeglnoci jeeli orzeka rwnoczenie rodek karny; kar ograniczenia wolnoci wymierza si w miesicach i latach. 4.43 Przepisu 3 nie stosuje si do sprawcy wystpku o charakterze chuligaskim oraz do sprawcy przestpstwa okrelonego w art. 178a 4.
Odstpienie od orzekania kary i zastosowanie rodka karnego

Art. 59.44 1. Jeeli przestpstwo jest zagroone kar pozbawienia wolnoci

nieprzekraczajc 3 lat albo kar agodniejszego rodzaju i spoeczna szkodliwo czynu nie jest znaczna, sd moe odstpi od wymierzenia kary, jeeli orzeka rwnoczenie rodek karny, a cele kary zostan przez ten rodek spenione. 2. Przepisu 1 nie stosuje si do sprawcy wystpku o charakterze chuligaskim.
Nadzwyczajne zagodzenie kary przesanki zastosowania

Art. 60. 1. Sd moe zastosowa nadzwyczajne zagodzenie kary w wypadkach przewidzianych w ustawie oraz w stosunku do modocianego, jeeli przemawiaj za tym wzgldy okrelone w art. 54 1. 2. Sd moe rwnie zastosowa nadzwyczajne zagodzenie kary w szczeglnie uzasadnionych wypadkach, kiedy nawet najnisza kara przewidziana za przestpstwo byaby niewspmiernie surowa, w szczeglnoci: 1) jeeli pokrzywdzony pojedna si ze sprawc, szkoda zostaa naprawiona albo pokrzywdzony i sprawca uzgodnili sposb naprawienia szkody,
41 Art. 58 2a dodany przez art. 1 pkt 13 lit. a) ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. (Dz. U. Nr 206, poz. 1589) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 8 czerwca 2010 r. 42 Art. 58 3 zmieniony przez art. 1 pkt 13 lit. b) ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. (Dz. U. Nr 206, poz. 1589) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 8 czerwca 2010 r. 43 Art. 58 4 zmieniony przez art. 1 pkt 6 ustawy z dnia 12 lutego 2010 r. (Dz. U. Nr 40, poz. 227) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 1 lipca 2010 r. 44 Art. 59 zmieniony przez art. 1 pkt 14 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. (Dz. U. Nr 206, poz. 1589) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 8 czerwca 2010 r.

37

Art. 61

Kodeks karny

2) ze wzgldu na postaw sprawcy, zwaszcza gdy czyni starania o naprawienie szkody lub o jej zapobieenie, 3) jeeli sprawca przestpstwa nieumylnego lub jego najbliszy ponis powany uszczerbek w zwizku z popenionym przestpstwem. 3. Sd stosuje nadzwyczajne zagodzenie kary, a nawet moe warunkowo zawiesi jej wykonanie w stosunku do sprawcy wspdziaajcego z innymi osobami w popenieniu przestpstwa, jeeli ujawni on wobec organu powoanego do cigania przestpstw informacje dotyczce osb uczestniczcych w popenieniu przestpstwa oraz istotne okolicznoci jego popenienia. 4. Na wniosek prokuratora sd moe zastosowa nadzwyczajne zagodzenie kary, a nawet warunkowo zawiesi jej wykonanie w stosunku do sprawcy przestpstwa, ktry, niezalenie od wyjanie zoonych w swojej sprawie, ujawni przed organem cigania i przedstawi istotne okolicznoci, nieznane dotychczas temu organowi, przestpstwa zagroonego kar powyej 5 lat pozbawienia wolnoci. 5. W wypadkach okrelonych w 3 i 4 sd wymierzajc kar pozbawienia wolnoci do lat 5 moe warunkowo zawiesi jej wykonanie na okres prby wynoszcy do 10 lat, jeeli uzna, e pomimo niewykonania kary sprawca nie popeni ponownie przestpstwa; przepisy art. 7176 stosuje si odpowiednio. 6.45 Nadzwyczajne zagodzenie kary polega na wymierzeniu kary poniej dolnej granicy ustawowego zagroenia albo kary agodniejszego rodzaju wedug nastpujcych zasad: 1) jeeli czyn stanowi zbrodni zagroon co najmniej kar 25 lat pozbawienia wolnoci, sd wymierza kar pozbawienia wolnoci nie nisz od 8 lat, 2) jeeli czyn stanowi inn zbrodni, sd wymierza kar pozbawienia wolnoci nie nisz od jednej trzeciej dolnej granicy ustawowego zagroenia, 3) jeeli czyn stanowi wystpek, przy czym doln granic ustawowego zagroenia jest kara pozbawienia wolnoci nie nisza od roku, sd wymierza grzywn, kar ograniczenia wolnoci albo pozbawienia wolnoci, 4) jeeli czyn stanowi wystpek, przy czym doln granic ustawowego zagroenia jest kara pozbawienia wolnoci nisza od roku, sd wymierza grzywn albo kar ograniczenia wolnoci. 7. Jeeli czyn zagroony jest alternatywnie karami wymienionymi w art. 32 pkt 13, nadzwyczajne zagodzenie kary polega na odstpieniu od wymierzenia kary i orzeczeniu rodka karnego wymienionego w art. 39 pkt 28; przepisu art. 61 2 nie stosuje si.
Odstpienie od wymierzenia kary z uwagi na czynny al sprawcy i znikomy udzia w przestpstwie

Art. 61. 1. Sd moe odstpi od wymierzenia kary w wypadkach przewidzianych w ustawie oraz w wypadku okrelonym w art. 60 3, zwaszcza gdy rola
45 Art. 60 6 zmieniony przez art. 1 pkt 15 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. (Dz. U. Nr 206, poz. 1589) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 8 czerwca 2010 r.

38

Kodeks karny

Art. 6264

sprawcy w popenieniu przestpstwa bya podrzdna, a przekazane informacje przyczyniy si do zapobieenia popenieniu innego przestpstwa. 2. Odstpujc od wymierzenia kary, sd moe rwnie odstpi od wymierzenia rodka karnego, chociaby jego orzeczenie byo obowizkowe.
Kara pozbawienia wolnoci okrelenie rodzaju i typu zakadu karnego

Art. 62. Orzekajc kar pozbawienia wolnoci, sd moe okreli rodzaj i typ zakadu karnego, w ktrym skazany ma odbywa kar, a take orzec system terapeutyczny jej wykonania.
Zaliczenie na poczet kary lub rodka karnego

Art. 63. 1. Na poczet orzeczonej kary zalicza si okres rzeczywistego pozbawienia wolnoci w sprawie, zaokrglajc do penego dnia, przy czym jeden dzie rzeczywistego pozbawienia wolnoci rwna si jednemu dniowi kary pozbawienia wolnoci, dwm dniom kary ograniczenia wolnoci lub dwm dziennym stawkom grzywny. 2.46 Na poczet orzeczonych rodkw karnych, o ktrych mowa w art. 39 pkt 2 3, zalicza si okres rzeczywistego stosowania odpowiadajcych im rodzajowo rodkw zapobiegawczych, wymienionych w art. 275 lub 276 Kodeksu postpowania karnego.

Rozdzia VII Powrt do przestpstwa

Recydywa specjalna podstawowa, multirecydywa. Prawne nastpstwa recydywy

Art. 64. 1. Jeeli sprawca skazany za przestpstwo umylne na kar pozbawienia wolnoci popenia w cigu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesicy kary umylne przestpstwo podobne do przestpstwa, za ktre by ju skazany, sd moe wymierzy kar przewidzian za przypisane sprawcy przestpstwo w wysokoci do grnej granicy ustawowego zagroenia zwikszonego o poow. 2. Jeeli sprawca uprzednio skazany w warunkach okrelonych w 1, ktry odby cznie co najmniej rok kary pozbawienia wolnoci i w cigu 5 lat po odbyciu w caoci lub czci ostatniej kary popenia ponownie umylne przestpstwo przeciwko yciu lub zdrowiu, przestpstwo zgwacenia, rozboju, kradziey z wamaniem lub inne przestpstwo przeciwko mieniu popenione z uyciem przemocy lub grob jej uycia, sd wymierza kar pozbawienia wolnoci przewidzian za przypisane
46 Art. 63 2 zmieniony przez art. 1 pkt 6 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. (Dz. U. Nr 163, poz. 1363) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 26 wrzenia 2005 r.

39

Art. 6567

Kodeks karny

przestpstwo w wysokoci powyej dolnej granicy ustawowego zagroenia, a moe j wymierzy do grnej granicy ustawowego zagroenia zwikszonego o poow. 3. Przewidziane w 1 lub 2 podwyszenie grnego ustawowego zagroenia nie dotyczy zbrodni.
Przestpstwo jako stae rdo dochodu stosowanie regu dotyczcych recydywy

Art. 65.47 1. Przepisy dotyczce wymiaru kary, rodkw karnych oraz rodkw zwizanych z poddaniem sprawcy prbie, przewidziane wobec sprawcy okrelonego w art. 64 2, stosuje si take do sprawcy, ktry z popenienia przestpstwa uczyni sobie stae rdo dochodu lub popenia przestpstwo dziaajc w zorganizowanej grupie albo zwizku majcych na celu popenienie przestpstwa oraz wobec sprawcy przestpstwa o charakterze terrorystycznym. 2. Do sprawcy przestpstwa z art. 258 maj odpowiednie zastosowanie przepisy dotyczce sprawcy okrelonego w art. 64 2, z wyjtkiem przewidzianego w tym przepisie zaostrzenia kary.

Rozdzia VIII rodki zwizane z poddaniem sprawcy prbie

Warunkowe umorzenie postpowania przesanki

Art. 66. 1. Sd moe warunkowo umorzy postpowanie karne, jeeli wina i spoeczna szkodliwo czynu nie s znaczne, okolicznoci jego popenienia nie budz wtpliwoci, a postawa sprawcy nie karanego za przestpstwo umylne, jego waciwoci i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposb ycia uzasadniaj przypuszczenie, e pomimo umorzenia postpowania bdzie przestrzega porzdku prawnego, w szczeglnoci nie popeni przestpstwa. 2. Warunkowego umorzenia nie stosuje si do sprawcy przestpstwa zagroonego kar przekraczajc 3 lata pozbawienia wolnoci. 3. W wypadku gdy pokrzywdzony pojedna si ze sprawc, sprawca naprawi szkod lub pokrzywdzony i sprawca uzgodnili sposb naprawienia szkody, warunkowe umorzenie moe by zastosowane do sprawcy przestpstwa zagroonego kar nie przekraczajc 5 lat pozbawienia wolnoci.
Okres prby. Dozr. Obowizki w czasie prby

Art. 67. 1. Warunkowe umorzenie nastpuje na okres prby, ktry wynosi od roku do 2 lat i biegnie od uprawomocnienia si orzeczenia. 2. Umarzajc warunkowo postpowanie karne, sd moe w okresie prby odda sprawc pod dozr kuratora lub osoby godnej zaufania, stowarzyszenia, insty47 Art. 65 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. (Dz. U. Nr 93, poz. 889) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 1 maja 2004 r.

40

Kodeks karny

Art. 6869

tucji albo organizacji spoecznej, do ktrej dziaalnoci naley troska o wychowanie, zapobieganie demoralizacji lub pomoc skazanym. 3.48 Umarzajc warunkowo postpowanie karne, sd zobowizuje sprawc do naprawienia szkody w caoci lub w czci, a moe na niego naoy obowizki wymienione w art. 72 1 pkt 13, 5, 7a lub 7b, a ponadto orzec wiadczenie pienine wymienione w art. 39 pkt 7 oraz zakaz prowadzenia pojazdw, wymieniony w art. 39 pkt 3, do lat 2. Nakadajc na sprawc przestpstwa popenionego z uyciem przemocy lub groby bezprawnej wobec osoby najbliszej obowizek wymieniony w art. 72 1 pkt 7b sd okrela sposb kontaktu sprawcy z pokrzywdzonym. 3.49 Umarzajc warunkowo postpowanie karne, sd zobowizuje sprawc do naprawienia szkody w caoci albo w czci, a moe na niego naoy obowizki wymienione w art. 72 1 pkt 13, 5 lub 7a, a ponadto orzec wiadczenie pienine wymienione w art. 39 pkt 7 lub nawizk oraz zakaz prowadzenia pojazdw wymieniony w art. 39 pkt 3, do lat 2. 4. Przepis art. 74 stosuje si odpowiednio.
Przesanki podjcia postpowania warunkowo umorzonego

Art. 68. 1. Sd podejmuje postpowanie karne, jeeli sprawca w okresie prby popeni przestpstwo umylne, za ktre zosta prawomocnie skazany. 2. Sd moe podj postpowanie karne, jeeli sprawca w okresie prby raco narusza porzdek prawny, w szczeglnoci gdy popeni inne ni okrelone w 1 przestpstwo, jeeli uchyla si od dozoru, wykonania naoonego obowizku lub orzeczonego rodka karnego albo nie wykonuje zawartej z pokrzywdzonym ugody. 3. Sd moe podj postpowanie karne, jeeli sprawca po wydaniu orzeczenia o warunkowym umorzeniu postpowania, lecz przed jego uprawomocnieniem si, raco narusza porzdek prawny, a w szczeglnoci gdy w tym czasie popeni przestpstwo. 4. Warunkowo umorzonego postpowania nie mona podj pniej ni w cigu 6 miesicy od zakoczenia okresu prby.
Warunkowe zawieszenie wykonania orzeczonej kary przesanki

Art. 69. 1. Sd moe warunkowo zawiesi wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolnoci nie przekraczajcej 2 lat, kary ograniczenia wolnoci lub grzywny orzeczonej jako kara samoistna, jeeli jest to wystarczajce dla osignicia wobec sprawcy celw kary, a w szczeglnoci zapobieenia powrotowi do przestpstwa. 2. Zawieszajc wykonanie kary, sd bierze pod uwag przede wszystkim postaw sprawcy, jego waciwoci i warunki osobiste, dotychczasowy sposb ycia oraz zachowanie si po popenieniu przestpstwa.
48 Art. 67 3 zmieniony przez art. 5 pkt 4 ustawy z dnia 10 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o przeciwdziaaniu przemocy w rodzinie oraz niektrych innych ustaw (Dz. U. Nr 125, poz. 842) z dniem 1 sierpnia 2010 r. 49 Art. 67 3 zmieniony przez art. 1 pkt 7 ustawy z dnia 12 lutego 2010 r. (Dz. U. Nr 40, poz. 227) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 1 lipca 2011 r.

41

Art. 7072

Kodeks karny

3. Zawieszenia wykonania kary nie stosuje si do sprawcy okrelonego w art. 64 2, chyba e zachodzi wyjtkowy wypadek, uzasadniony szczeglnymi okolicznociami; zawieszenia wykonania kary, o ktrym mowa w art. 60 35, nie stosuje si do sprawcy okrelonego w art. 64 2. 4.50 Zawieszenia wykonania kary ograniczenia wolnoci lub grzywny nie stosuje si wobec sprawcy wystpku o charakterze chuligaskim. Wobec sprawcy wystpku o charakterze chuligaskim oraz sprawcy przestpstwa okrelonego w art. 178a 4 sd moe warunkowo zawiesi wykonanie kary pozbawienia wolnoci w szczeglnie uzasadnionych wypadkach.
Okres prby

Art. 70. 1. Zawieszenie wykonania kary nastpuje na okres prby, ktry biegnie od uprawomocnienia si orzeczenia i wynosi: 1) od 2 do 5 lat w wypadku warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolnoci, 2) od roku do 3 lat w wypadku warunkowego zawieszenia wykonania grzywny lub kary ograniczenia wolnoci. 2. W wypadku zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolnoci wobec sprawcy modocianego lub okrelonego w art. 64 2, okres prby wynosi od 3 do 5 lat.
Grzywna w razie warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary

Art. 71. 1.51 Zawieszajc wykonanie kary pozbawienia wolnoci, sd moe orzec grzywn w wysokoci do 270 stawek dziennych, jeeli jej wymierzenie na innej podstawie nie jest moliwe; zawieszajc wykonanie kary ograniczenia wolnoci, sd moe orzec grzywn w wysokoci do 135 stawek dziennych. 2. W razie zarzdzenia wykonania kary pozbawienia wolnoci lub ograniczenia wolnoci, grzywna orzeczona na podstawie 1 nie podlega wykonaniu; kara pozbawienia wolnoci lub ograniczenia wolnoci ulega skrceniu o okres odpowiadajcy liczbie uiszczonych stawek dziennych z zaokrgleniem do penego dnia.
Obowizki skazanego w razie warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary

Art. 72. 1. Zawieszajc wykonanie kary, sd moe zobowiza skazanego do:

1) 2) 3) 4) informowania sdu lub kuratora o przebiegu okresu prby, przeproszenia pokrzywdzonego, wykonywania cicego na nim obowizku oenia na utrzymanie innej osoby, wykonywania pracy zarobkowej, do nauki lub przygotowania si do zawodu,

50 Art. 69 4 zmieniony przez art. 1 pkt 8 ustawy z dnia 12 lutego 2010 r. (Dz. U. Nr 40, poz. 227) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 1 lipca 2010 r. 51 Art. 71 1 zmieniony przez art. 1 pkt 16 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. (Dz. U. Nr 206, poz. 1589) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 8 czerwca 2010 r.

42

Kodeks karny

Art. 73

5) powstrzymania si od naduywania alkoholu lub uywania innych rodkw odurzajcych, 6)52 poddania si leczeniu, w szczeglnoci odwykowemu lub rehabilitacyjnemu, albo oddziaywaniom terapeutycznym, 6a)53 uczestnictwa w oddziaywaniach korekcyjnoedukacyjnych, 7) powstrzymania si od przebywania w okrelonych rodowiskach lub miejscach, 7a)54 powstrzymania si od kontaktowania si z pokrzywdzonym lub innymi osobami w okrelony sposb lub zbliania si do pokrzywdzonego lub innych osb, 7b)55 opuszczenia lokalu zajmowanego wsplnie z pokrzywdzonym, 8) innego stosownego postpowania w okresie prby, jeeli moe to zapobiec popenieniu ponownie przestpstwa. 1a.56 Nakadajc na sprawc przestpstwa popenionego z uyciem przemocy lub groby bezprawnej wobec osoby najbliszej obowizek wymieniony w 1 pkt 7b sd okrela sposb kontaktu skazanego z pokrzywdzonym. 2. Sd moe zobowiza skazanego do naprawienia szkody w caoci lub w czci, chyba e orzek rodek karny wymieniony w art. 39 pkt 5, albo do uiszczenia wiadczenia wymienionego w art. 39 pkt 7.
Dozr fakultatywne lub obligatoryjne ustanowienie

Art. 73. 1. Zawieszajc wykonanie kary pozbawienia wolnoci, sd moe

w okresie prby odda skazanego pod dozr kuratora lub osoby godnej zaufania, stowarzyszenia, instytucji albo organizacji spoecznej, do ktrej dziaalnoci naley troska o wychowanie, zapobieganie demoralizacji lub pomoc skazanym. 2.57 Dozr jest obowizkowy wobec modocianego sprawcy przestpstwa umylnego, sprawcy okrelonego w art. 64 2, a take wobec sprawcy przestpstwa popenionego w zwizku z zaburzeniami preferencji seksualnych.

52 Art. 72 1 pkt 6 zmieniony przez art. 15 pkt 3 lit. a) ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziaaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. Nr 180, poz. 1493) z dniem 21 listopada 2005 r. 53 Art. 72 1 pkt 6a dodany przez art. 5 pkt 5 lit. a) tiret drugie ustawy z dnia 10 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o przeciwdziaaniu przemocy w rodzinie oraz niektrych innych ustaw (Dz. U. Nr 125, poz. 842) z dniem 1 sierpnia 2010 r. 54 Art. 72 1 pkt 7a zmieniony przez art. 5 pkt 5 lit. a) tiret trzecie ustawy z dnia 10 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o przeciwdziaaniu przemocy w rodzinie oraz niektrych innych ustaw (Dz. U. Nr 125, poz. 842) z dniem 1 sierpnia 2010 r. 55 Art. 72 1 pkt 7b dodany przez art. 15 pkt 3 lit. c) ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziaaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. Nr 180, poz. 1493) z dniem 21 listopada 2005 r. 56 Art. 72 1a dodany przez art. 5 pkt 5 lit. b) ustawy z dnia 10 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o przeciwdziaaniu przemocy w rodzinie oraz niektrych innych ustaw (Dz. U. Nr 125, poz. 842) z dniem 1 sierpnia 2010 r. 57 Art. 73 2 zmieniony przez art. 1 pkt 8 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. (Dz. U. Nr 163, poz. 1363) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 26 wrzenia 2005 r.

43

Art. 7476 Wysuchanie skazanego przed naoeniem obowizkw. Zmiana obowizkw ze wzgldw wychowawczych

Kodeks karny

Art. 74. 1. Czas i sposb wykonania naoonych obowizkw wymienionych w art. 72 sd okrela po wysuchaniu skazanego; naoenie obowizku wymienionego w art. 72 1 pkt 6 wymaga nadto zgody skazanego. 2. Jeeli wzgldy wychowawcze za tym przemawiaj, sd, wobec skazanego na kar pozbawienia wolnoci z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, moe w okresie prby ustanawia, rozszerza lub zmienia obowizki wymienione w art. 72 1 pkt 38 albo od wykonania naoonych obowizkw zwolni, z wyjtkiem obowizku wymienionego w art. 72 2, jak rwnie odda skazanego pod dozr albo od dozoru zwolni.
Zarzdzenie wykonania kary obligatoryjne i fakultatywne

Art. 75. 1. Sd zarzdza wykonanie kary, jeeli skazany w okresie prby popeni podobne przestpstwo umylne, za ktre orzeczono prawomocnie kar pozbawienia wolnoci. 1a.58 Sd zarzdza wykonanie kary jeeli skazany za przestpstwo popenione z uyciem przemocy lub groby bezprawnej wobec osoby najbliszej lub innej osoby maoletniej zamieszkujcych wsplnie ze sprawc w okresie prby raco narusza porzdek prawny, ponownie uywajc przemocy lub groby bezprawnej wobec osoby najbliszej lub innej osoby maoletniej zamieszkujcych wsplnie ze sprawc. 2. Sd moe zarzdzi wykonanie kary, jeeli skazany w okresie prby raco narusza porzdek prawny, w szczeglnoci gdy popeni inne przestpstwo ni okrelone w 1 albo jeeli uchyla si od uiszczenia grzywny, od dozoru, wykonania naoonych obowizkw lub orzeczonych rodkw karnych. 3. Sd moe zarzdzi wykonanie kary, jeeli skazany po wydaniu wyroku, lecz przed jego uprawomocnieniem si, raco narusza porzdek prawny, a w szczeglnoci gdy w tym czasie popeni przestpstwo. 4. Zarzdzenie wykonania kary nie moe nastpi pniej ni w cigu 6 miesicy od zakoczenia okresu prby.
Zatarcie skazania

Art. 76. 1. Skazanie ulega zatarciu z mocy prawa z upywem 6 miesicy od zakoczenia okresu prby. 2. Jeeli wobec skazanego orzeczono grzywn lub rodek karny, zatarcie skazania nie moe nastpi przed ich wykonaniem, darowaniem albo przedawnieniem ich wykonania; nie dotyczy to rodka karnego wymienionego w art. 39 pkt 5.
58 Art. 75 1a dodany przez art. 5 pkt 6 ustawy z dnia 10 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o przeciwdziaaniu przemocy w rodzinie oraz niektrych innych ustaw (Dz. U. Nr 125, poz. 842) z dniem 1 sierpnia 2010 r.

44

Kodeks karny

Art. 7780 Warunkowe przedterminowe zwolnienie z odbycia reszty kary przesanki materialne

Art. 77. 1. Skazanego na kar pozbawienia wolnoci sd moe warunkowo zwolni z odbycia reszty kary tylko wwczas, gdy jego postawa, waciwoci i warunki osobiste, sposb ycia przed popenieniem przestpstwa, okolicznoci jego popenienia oraz zachowanie po popenieniu przestpstwa i w czasie odbywania kary uzasadniaj przekonanie, i skazany po zwolnieniu bdzie przestrzega porzdku prawnego, w szczeglnoci nie popeni ponownie przestpstwa. 2. W szczeglnie uzasadnionych wypadkach sd wymierzajc kar pozbawienia wolnoci moe wyznaczy surowsze ograniczenia do skorzystania przez skazanego z warunkowego zwolnienia ni przewidziane w art. 78.
Warunkowe przedterminowe zwolnienie z odbycia reszty kary przesanki formalne

Art. 78. 1.59 Skazanego mona warunkowo zwolni po odbyciu co najmniej

poowy kary. 2.60 Skazanego okrelonego w art. 64 1 mona warunkowo zwolni po odbyciu dwch trzecich kary, natomiast okrelonego w art. 64 2 po odbyciu trzech czwartych kary. 3. Skazanego na kar 25 lat pozbawienia wolnoci mona warunkowo zwolni po odbyciu 15 lat kary, natomiast skazanego na kar doywotniego pozbawienia wolnoci po odbyciu 25 lat kary.
Warunkowe przedterminowe zwolnienie w przypadku kilku niepodlegajcych czeniu kar

Art. 79. 1. Przepisy art. 78 1 i 2 stosuje si odpowiednio do sumy dwch lub wicej nie podlegajcych czeniu kar pozbawienia wolnoci, ktre skazany ma odby kolejno; przepis art. 78 2 stosuje si, jeeli chociaby jedno z przestpstw popeniono w warunkach okrelonych w art. 64. 2. Skazanego mona, niezalenie od warunkw okrelonych w art. 78 1 lub 2, zwolni warunkowo po odbyciu 15 lat pozbawienia wolnoci.
Okres prby w przypadku warunkowego przedterminowego zwolnienia

Art. 80. 1. W razie warunkowego zwolnienia czas pozostay do odbycia kary stanowi okres prby, ktry jednak nie moe by krtszy ni 2 lata ani duszy ni 5 lat. 2. Jeeli skazanym jest osoba okrelona w art. 64 2, okres prby nie moe by krtszy ni 3 lata.
59 Art. 78 1 zmieniony przez art. 1 pkt 17 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. (Dz. U. Nr 206, poz. 1589) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 8 czerwca 2010 r. 60 Art. 78 2 zmieniony przez art. 1 pkt 17 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. (Dz. U. Nr 206, poz. 1589) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 8 czerwca 2010 r.

45

Art. 8184a

Kodeks karny

3. W razie warunkowego zwolnienia z kary doywotniego pozbawienia wolnoci okres prby wynosi 10 lat.
Skutki odwoania warunkowego przedterminowego zwolnienia w odniesieniu do ponownego warunkowego zwolnienia

Art. 81. W razie odwoania warunkowego zwolnienia ponowne warunkowe zwolnienie nie moe nastpi przed upywem roku od osadzenia skazanego w zakadzie karnym, a w wypadku kary doywotniego pozbawienia wolnoci przed upywem 5 lat.
Pozytywny wynik okresu prby. Chwila uznania kary za odbyt

Art. 82. Jeeli w okresie prby i w cigu dalszych 6 miesicy nie odwoano warunkowego zwolnienia, kar uwaa si za odbyt z chwil warunkowego zwolnienia.
Przedterminowe zwolnienie z odbywania czci kary ograniczenia wolnoci

Art. 83. Skazanego na kar ograniczenia wolnoci, ktry odby przynajmniej poow orzeczonej kary, przy czym przestrzega porzdku prawnego i sumiennie wykonywa prac wskazan przez sd, jak rwnie speni naoone na niego obowizki i orzeczone rodki karne, sd moe zwolni od reszty kary, uznajc j za wykonan.
Bezwarunkowe uznanie za wykonane orzeczonych rodkw karnych

Art. 84. 1. Sd moe po upywie poowy okresu, na ktry orzeczono rodki karne wymienione w art. 39 pkt 13, uzna je za wykonane, jeeli skazany przestrzega porzdku prawnego, a rodek karny by w stosunku do niego wykonywany przynajmniej przez rok. 2.61 Przepisu 1 nie stosuje si, jeeli rodki karne wymienione w art. 39 pkt 23 orzeczono na podstawie art. 41 1a, art. 41a 3 albo art. 42 2 lub 3.
Uznanie za wykonane obowizkw powstrzymywania si od przebywania w rodowiskach lub miejscach; zakaz kontaktowania si, opuszczania miejsca pobytu

Art. 84a.62 1. Obowizek powstrzymania si od przebywania w okrelonych rodowiskach lub miejscach, zakaz kontaktowania si z okrelonymi osobami lub zakaz opuszczania okrelonego miejsca pobytu bez zgody sdu, orzeczone na zawsze, mona uzna za wykonane, jeeli zachowanie skazanego po popenieniu przestpstwa i w czasie wykonania kary uzasadniaj przekonanie, i po uchyleniu obowizku lub zakazu nie popeni on ponownie przestpstwa przeciwko wolnoci seksual61 Art. 84 2 zmieniony przez art. 1 pkt 9 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. (Dz. U. Nr 163, poz. 1363) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 26 wrzenia 2005 r. 62 Art. 84a dodany przez art. 1 pkt 10 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. (Dz. U. Nr 163, poz. 1363) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 26 wrzenia 2005 r.

46

Kodeks karny

Art. 8586

nej lub obyczajnoci na szkod maoletniego, a obowizek lub zakaz by wykonywany co najmniej 10 lat. 2. W postpowaniu w przedmiocie dalszego stosowania obowizku lub zakazu, o ktrych mowa w 1, sd zasiga opinii biegych. 3. Wniosku skazanego lub jego obrocy, zoonego przed upywem 2 lat od wydania postanowienia o odmowie uznania obowizku lub zakazu, o ktrych mowa w 1, za wykonany nie rozpoznaje si.

Rozdzia IX Zbieg przestpstw oraz czenie kar i rodkw karnych

Realny (waciwy) zbieg przestpstw. Orzeczenie kary cznej

Art. 85. Jeeli sprawca popeni dwa lub wicej przestpstw, zanim zapad pierwszy wyrok, chociaby nieprawomocny, co do ktregokolwiek z tych przestpstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegajce czeniu, sd orzeka kar czn, biorc za podstaw kary z osobna wymierzone za zbiegajce si przestpstwa.
Granice i wymiar kary cznej

Art. 86. 1. Sd wymierza kar czn w granicach od najwyszej z kar wymierzonych za poszczeglne przestpstwa do ich sumy, nie przekraczajc jednak 810 stawek dziennych grzywny, 2 lat ograniczenia wolnoci albo 15 lat pozbawienia wolnoci; kar ograniczenia wolnoci wymierza si w miesicach i latach. Kara czna grzywny okrelonej w art. 71 1 nie moe przekracza 270 stawek dziennych jeeli jest ona zwizana z zawieszeniem wykonania kary pozbawienia wolnoci oraz nie moe przekracza 135 stawek dziennych jeeli jest ona zwizana z zawieszeniem wykonania kary ograniczenia wolnoci. 1a. Jeeli suma orzeczonych kar pozbawienia wolnoci wynosi 25 lat albo wicej, a chociaby jedna z podlegajcych czeniu kar wynosi nie mniej ni 10 lat, sd moe orzec kar czn 25 lat pozbawienia wolnoci. 2. Wymierzajc kar czn grzywny, sd okrela na nowo wysoko stawki dziennej, kierujc si wskazaniami okrelonymi w art. 33 3; wysoko stawki dziennej nie moe jednak przekracza najwyszej ustalonej poprzednio. 2a. Jeeli chociaby jedna z podlegajcych czeniu grzywien jest wymierzona kwotowo, kar czn grzywny wymierza si kwotowo. 2b. Jeeli chociaby jedna z podlegajcych czeniu grzywien zostaa orzeczona na podstawie art. 309, sd wymierza kar czn grzywny w granicach od najwyszej z kar tego rodzaju wymierzonych za poszczeglne przestpstwa do ich sumy, nie przekraczajc jednak 4 500 stawek dziennych grzywny.
63
63 Art. 86 zmieniony przez art. 1 pkt 18 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. (Dz. U. Nr 206, poz. 1589) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 8 czerwca 2010 r.

47

Art. 8790

Kodeks karny

3. Wymierzajc kar czn ograniczenia wolnoci, sd okrela na nowo wymiar czasu nieodpatnej, kontrolowanej pracy na cele spoeczne albo wysoko potrce, stosujc art. 35; obowizki wymienione w art. 36 2 stosuje si, chociaby zostay orzeczone tylko za jedno ze zbiegajcych si przestpstw.
Obligatoryjne orzeczenie kary pozbawienia wolnoci

Art. 87. W razie skazania za zbiegajce si przestpstwa na kary pozbawienia wolnoci i ograniczenia wolnoci sd wymierza kar czn pozbawienia wolnoci, przyjmujc, e miesic ograniczenia wolnoci rwna si 15 dniom pozbawienia wolnoci.
Zasada absorbcji

Art. 88. Jeeli najsurowsz kar orzeczon za jedno ze zbiegajcych si przestpstw jest kara 25 lat pozbawienia wolnoci albo doywotniego pozbawienia wolnoci, orzeka si t kar jako kar czn; w wypadku zbiegu dwch lub wicej kar 25 lat pozbawienia wolnoci sd moe orzec jako kar czn kar doywotniego pozbawienia wolnoci.
Wymiar kary cznej w ramach wyroku cznego. Zawieszenie wykonania, grzywna, okres prby

Art. 89. 1.64 W razie skazania za zbiegajce si przestpstwa na kary pozbawienia wolnoci, ograniczenia wolnoci albo grzywny z warunkowym zawieszeniem i bez warunkowego zawieszenia ich wykonania sd moe w wyroku cznym warunkowo zawiesi wykonanie kary cznej, jeeli zachodz przesanki okrelone w art. 69. 1a.65 W razie skazania za zbiegajce si przestpstwa na kary pozbawienia wolnoci z warunkowym zawieszeniem ich wykonania sd moe w wyroku cznym orzec kar czn pozbawienia wolnoci bez warunkowego zawieszenia jej wykonania. 2. Orzekajc kar czn pozbawienia wolnoci lub ograniczenia wolnoci z warunkowym zawieszeniem ich wykonania, sd moe orzec grzywn okrelon w art. 71 1, chociaby jej nie orzeczono za pozostajce w zbiegu przestpstwa. 3. W razie zbiegu orzecze o okresach prby sd orzeka ten okres oraz zwizane z nim obowizki na nowo.
Stosowanie rodkw karnych i zabezpieczajcych. Kumulatywne wykonanie

Art. 90. 1. rodki karne i rodki zabezpieczajce oraz dozr stosuje si, chociaby je orzeczono tylko co do jednego ze zbiegajcych si przestpstw.
64 Art. 89 1 zmieniony przez art. 1 pkt 19 lit. a) ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. (Dz. U. Nr 206, poz. 1589) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 8 czerwca 2010 r. 65 Art. 89 1a dodany przez art. 1 pkt 19 lit. b) ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. (Dz. U. Nr 206, poz. 1589) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 8 czerwca 2010 r.

48

Kodeks karny

Art. 9193

2.66 W razie orzeczenia za zbiegajce si przestpstwa pozbawienia praw publicznych, zakazw lub obowizku tego samego rodzaju, sd stosuje odpowiednio przepisy o karze cznej.
Cig przestpstw przesanki i konsekwencje

Art. 91. 1. Jeeli sprawca popenia w podobny sposb, w krtkich odstpach czasu, dwa lub wicej przestpstw, zanim zapad pierwszy wyrok, chociaby nieprawomocny, co do ktregokolwiek z tych przestpstw, sd orzeka jedn kar na podstawie przepisu, ktrego znamiona kade z tych przestpstw wyczerpuje, w wysokoci do grnej granicy ustawowego zagroenia zwikszonego o poow. 2. Jeeli sprawca w warunkach okrelonych w art. 85 popenia dwa lub wicej cigw przestpstw okrelonych w 1 lub cig przestpstw oraz inne przestpstwo, sd orzeka kar czn, stosujc odpowiednio przepisy tego rozdziau. 3. Jeeli sprawca zosta skazany dwoma lub wicej wyrokami za przestpstwa nalece do cigu przestpstw okrelonego w 1, orzeczona w wyroku cznym kara nie moe przekroczy grnej granicy ustawowego zagroenia zwikszonego o poow, przewidzianego w przepisie, ktrego znamiona kade z tych przestpstw wyczerpuje.
Wyrok czny

Art. 92. Wydaniu wyroku cznego nie stoi na przeszkodzie, e poszczeglne kary wymierzone za nalece do cigu przestpstw lub zbiegajce si przestpstwa zostay ju w caoci albo w czci wykonane; przepis art. 71 2 stosuje si odpowiednio.

Rozdzia X rodki zabezpieczajce

Przesanki orzeczenia rodka zabezpieczajcego

Art. 93. Sd moe orzec przewidziany w tym rozdziale rodek zabezpieczajcy zwizany z umieszczeniem w zakadzie zamknitym lub skierowaniem na leczenie ambulatoryjne tylko wtedy, gdy jest to niezbdne, aby zapobiec ponownemu popenieniu przez sprawc czynu zabronionego zwizanego z jego chorob psychiczn, zaburzeniami preferencji seksualnych, upoledzeniem umysowym lub uzalenieniem od alkoholu lub innego rodka odurzajcego; przed orzeczeniem tego rodka sd wysuchuje lekarzy psychiatrw oraz psychologa, a w sprawach osb z zaburzeniami preferencji seksualnych take lekarza seksuologa.
67
66 Art. 90 2 zmieniony przez art. 1 pkt 11 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. (Dz. U. Nr 163, poz. 1363) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 26 wrzenia 2005 r. 67 Art. 93 zmieniony przez art. 1 pkt 20 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. (Dz. U. Nr 206, poz. 1589) zmieniajcej nin. ustaw z dniem 8 czerwca 2010 r.

49

Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment penej wersji caej publikacji. Aby przeczyta ten tytu w penej wersji kliknij tutaj. Niniejsza publikacja moe by kopiowana, oraz dowolnie rozprowadzana tylko i wycznie w formie dostarczonej przez NetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na ktrym mona naby niniejszy tytu w penej wersji. Zabronione s jakiekolwiek zmiany w zawartoci publikacji bez pisemnej zgody NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania si jej od-sprzeday, zgodnie z regulaminem serwisu. Pena wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie internetowym Salon Cyfrowych Publikacji ePartnerzy.com.