Powie historyczna cechy gatunku Powie historyczna jest odmian gatunkow powieci, spenia wic wymogi dla tego

o gatunku. Poza tym charakteryzuje si take innymi cechami, charakterystycznymi tylko dla niej. wiat przedstawiony powieci historycznej jest umieszczony w epoce traktowanej przez autora i odbiorcw jego dziea nie jako epoka wspczesna, ale historycznie odlegy moment w dziejach. Dy ona do respektowania prawdy historycznej wydarze i realiw epoki, w ktrej rozgrywa si akcja. Obok postaci historycznych pojawiaj si w powieci historycznej postaci fikcyjne, ktre przeywaj przygody, ktre nie zdarzyy si naprawd, ale s prawdopodobne mogy si wydarzy w danych realiach historycznych. Wymogi gatunkowe powieci historycznej byy rnie realizowane przez rnych autorw w rnych epokach. Pierwsze powieci historyczne pisa Walter Scott (reprezentowan przez niego odmian nazywamy powieci walterscottowsk) np. Rob Roy, Waverley, Ivanhoe. Scott w swoich powieciach czy wtki romansowe z rozbudowanym obrazem wydarze i obyczajw epoki, w ktrej rozgrywaa si akcja. Bywa, e w powieci historycznej wikszy nacisk kadziony jest na wydarzenia, ktre wydarzyy si naprawd. Jest wtedy ona form zbeletryzowanej historii. Takie powieci pisa na gruncie polskim Jzef Ignacy Kraszewski, ktry mia ambicje przedstawi ca histori Polski w wersji zbeletryzowanej. Powie historyczna moe take ka nacisk na inne aspekty. Moe np. suy przedstawieniu pewnej ideologii (jak u Sienkiewicza). Czsto zblia si do powieci awanturniczej bd powieci sensacyjnej. Autorem takiego modelu powieci historycznej, nazywanej powieci paszcza i szpady jest Aleksander Dumas ojciec (Trzej muszkieterowie, Hrabia Monte Christo, Krlowa Margot i in.). Henryk Sienkiewicz tak mia wizj powieci historycznej (O powieci historycznej): [c]Powie historyczna nie tylko nie porzebuje by poniewieraniem prawdy dziejowej, ale moe by jej objanieniem i dopenieniem. Ona powlecze odpowiedni barw szare mury wzniesione przez histori, ona wypeni odpowiednio ich szczeliny, odtworzy na mocy analogii odarte przez czas ornamenta, odgadnie to, co by mogo, wygrzebie, co zostao zapomniane, i nie przekraczajc zdarze dziejowych, moe uatwi ich zrozumienie. I moe, bo odtworzy dusz czowieka lat minionych, jego namitnoci, sposb mylenia; pokae nam go, jak rzekem wyej, nie w mroku grobowej krypty, ale w wietle sonecznym. Co jeli uczyni zdoa, bdzie w caym znaczeniu wyrazu i powieci, i histori.

Historia w Krzyakach To historyczne Zakony krzyowe powstay w XI wieku, w zwizku z organizowanymi wtedy wyprawami krzyowymi do Ziemi witej. Z czasem zakony krzyackie stay si bardzo potne, do najwikszych naleeli templariusze. Zakon Krzyacki powsta stosunkowo pno, pod koniec XII wieku (w 1191); by on przeznaczony dla rycerzy niemieckich. Z Palestyny Krzyacy przenieli si na Wgry, gdzie od tamtejszego krla dostali kawaek ziemi, w zamian za nawrcenie pogaskiego plemienia Kumanw. Poniewa jednak na zajtym terytorium usiowali oni utworzy wasne pastwo, zostali przez krla Wgier wygnani.

Z pomoc przyszed im ksi Konrad Mazowiecki, ktry w 1224 roku odda Zakonowi w dzieraw ziemi chemisk, w zamian za co rycerze mieli pomc mu w podbiciu i chrystianizacji plemion pogaskich Prusw i Jawingw, ktrzy bardzo nkali polskie ziemie. Krzyacy podbijali te ziemie przez 50 lat, po ich zajciu utworzyli tam wasne pastwo. Nie zadowolili si te jedynie Prusami, zajli Gdask, odcinajc Polsce dostp do morza, oraz ziemi chemisk. Swe zainteresowania kierowali ku Litwie, ale wyprzedzi ich Wadysaw Jagieo, ktry przyj chrzest i poczy si uni polityczn z Polsk. Na Litwie w imieniu Jagiey sprawowa rzdy jego brat Witold. Witold, szykujc si do wojny z Tatarami zawar pokj z krzyakami i odda im mud. Potem jednak zmieni zdanie, sprzymierzy si z Jagie i popar powstanie mudzinw przeciwko Zakonowi. W 1397 roku zmar wielki mistrz krzyacki Konrad von Jungingen, ktry zdajc sobie spraw z potgi Krlestwa Polskiego nie chcia z Polsk wojny. Jego nastpca, Ulrich von Jungingen pragn wojny i doprowadzi do jej wybuchu. Punktem kulminacyjnym wojny bya stoczona pod Grunwaldem 15 lipca 1410 roku bitwa, wygrana przez wojska Jagiey. Akcja Krzyakw obejmuje okoo jedenastu lat, rozgrywa si w latach 1399-1410. Sienkiewicz stosunkowo wiernie odtwarza wydarzenia historyczne mier przy porodzie krlowej Jadwigi (1399), powstanie na mudzi, w ktrym uczestnicz Mako i Zbyszko (1401) i kocow bitw pod Grunwaldem (1410). Postacie historyczne powieci Obraz postaci historycznych, wyaniajcy si z powieci, nie zawsze odpowiada rdom historycznym. Z powodu literackiej kreacji ich charakter jest czsto przedstawiony inaczej, ni miao to miejsce w rzeczywistoci. Wadysaw Jagieo Jagieo przedstawiony jest w powieci jako czowiek nieokrzesany, krewki dzikus, co nie jest zgodne z prawd. Nie by on take czowiekiem a tak pokojowym, jak ukazuje go Sienkiewicz tu przed bitw pod Grunwaldem. By to dowiadczony w bojach wojownik, konsekwentny wdz. Jadwiga, krlowa Polski Jadwiga kreowana jest w powieci na wit. Ma dar prorokowania, yje jak surowa mniszka, jest wzorem wszystkich cnt chrzecijaskich. Sienkiewicz posuy si tutaj faktami niekoniecznie prawdziwymi przedstawionymi w Kronice Dugosza. Nowsze badania historyczne wykazuj, e Jadwiga ya jak kada normalna monarchini, w otoczeniu swojego dworu. Lubia podre, polowania, interesowaa si kultur i sztuk. Znanym jej dzieem jest odnowienie zaoonego przez Kazimierza Wielkiego uniwersytetu, zwanego pniej na cze jej i Jagiey Jagielloskim. Tworzc posta Jadwigi chcia wic Sienkiewicz mniej trzyma si prawdy historycznej, a bardziej wyidealizowa posta. Witold Brat Jagiey, ksi Litwy. Pocztkowo w sojuszu z Krzyakami walczy z Jagie, potem si z nim sprzymierzy. W powieci poznajemy go jedynie z relacji niebezporednich. Anna Danuta Ksina mazowiecka, ona ksicia Janusza, crka Kiejstuta, opiekunka Danusi. Bya kobiet weso, lubic zabaw, a zarazem pomagajc Zbyszkowi i Danusi w potrzebie. Na owach popisaa si niesamowit sprawnoci, strzelajc z kuszy na szarujcego na ni tura.

Janusz, ksi mazowiecki W powieci poznajemy go przede wszystkim jako sprawiedliwego pana, sprzyjajcego Polakom trzeba pamita, e w tamtych czasach Mazowsze nie naleao do Polski. Nieubagany wrg Krzyakw, dobrze obeznany z ich charakterem ze wzgldu na bliskie ssiedztwo. Poza wymienionymi w powieci pojawiaj si jeszcze inne postaci historyczne: wielcy mistrzowie krzyaccy Konrad i Ulrich von Jungingen, synny polski rycerz redniowieczny Zawisza Czarny, Powaa z Taczewa, Zyndram z Maszkowic.

Czas i miejsce akcji Krzyakw Precyzyjne ustalenie czasu akcji powieci Henryka Sienkiewicza: Krzyacy jest moliwe dziki wykorzystaniu przez autora wydarze historycznych, ktre wyznaczaj ramy czasowe utworu. Akcja dziea rozpoczyna si latem 1399 roku, na kilkanacie dni przed narodzinami crki krla Wadysawa Jagiey i Jadwigi w dniu 22 czerwca tego roku i obejmuje dziesi kolejnych lat, koczc si w chwili zoenia przed polskim wadc chorgwi krzyackich, zdobytych podczas bitwy pod Grunwaldem 15 lipca 1410 roku. W toku powieci mona odnale rwnie inne wydarzenia z dziejw Polski, ktre umoliwiaj sprecyzowanie przebiegu akcji. Latem roku 1401, kiedy odbyway si walki pod Kownem na Litwie, w ktrych bra udzia gwny bohater dziea, Zbyszko z Bogdaca, zostaje odnaleziona Danusia Jurandwna, porwana przez Krzyakw pod koniec roku 1399. W roku 1407 umiera Konrad von Jungingen wielki mistrz krzyacki, a dwa lata pniej (w 1409) rozpoczyna si wojna pomidzy Krlestwem Polskim a Zakonem Krzyackim, ktrej finaem jest bitwa pod Grunwaldem, stanowica jednoczenie zakoczenie Krzyakw. Fabua powieci Henryka Sienkiewicza obejmuje rok 1331, kiedy to za zasugi odniesione w bitwie pod Powcami dziad Zbyszka z Bogdaca otrzyma od krla Wadysaw okietka herb rodowy i ziemie bogdanieckie oraz rok 1466, w ktrym panowanie nad ziemiami Zakonu i Malborkiem przej polski krl. Miejscem akcji Krzyakw s tereny Krlestwa Polskiego, midzy innymi: Krakw, Pock, Zgorzelice, Bogdaniec i Spychowo, mud na Litwie oraz ziemie, nalece do Zakonu Krzyackiego, w tym Malbork i Szczytno.

Miejsca fikcyjne i historyczne w Krzyakach Akcja powieci Henryka Sienkiewicza: Krzyacy zostaa osadzona w realiach redniowiecznej Polski, a autor wykorzysta w niej autentyczne miejsca, ktre wizay z histori wczesnej Polski, Prus i Litwy. Z miejsc historycznych, opisanych w utworze naley wymieni: Tyniec w tynieckiej gospodzie Pod Lutym Turem dochodzi do spotkania powracajcych z wojny na Litwie Maka z Bogdaca i Zbyszka z dworem ksinej Anny. To tu Zbyszko dostrzega Danusi Jurandwn i zostaje jej rycerzem, lubujc, e zoy u jej stp trzy pawie czuby zerwane z hemw Krzyakw.

Krakw do Krakowa Zbyszko i Maciek przybywaj, aby oczekiwa na narodziny crki krla Wadysawa Jagiey i krlowej Jadwigi oraz aby modzieniec mg w pojedynkach zdoby pas i ostrogi rycerskie. Tu, po ataku Zbyszka na niemieckiego posa, odbywa si proces, skazujcy modziana na cicie. Na krakowskim rynku Danusia ratuje Zbyszka z rk kata, narzucajc mu na gow biay welon. Sieradz do Sieradza przyby Zbyszko w poszukiwaniu dworu ksinej Anny. Tu poznaje rycerza de Lorche, z ktrym chce si pojedynkowa. Ciechanw do ciechanowskiego zamku, nalecego do ksicia Janusza, przybywa Zbyszko w poszukiwaniu Danusi i dworu ksinej Danuty. Tu rwnie jaki czas pniej zjawia si Jurand i wszyscy dowiaduj si, e Danusia zostaa porwana. Przasnysz w pobliu grodu mieci si zamek ksicia Janusza, w ktrym Zbyszko odnalaz Jurandwn. Tu Zbyszko zostaje rannym podczas polowania, a rycerze zakonni obmylaj plan porwania Danusi. Tu rwnie dochodzi do potajemnego lubu Zbyszka z Jurandwn. Pock do Pocka przybywaj Mako i Jagienka w poszukiwaniu opata, ktry po mierci Zycha mia zaopiekowa si dziewczyn. Tu stary rycerz zostawi Zychwn pod opiek ksinej Aleksandry. Malbork do Malborka przybywa Zbyszko, aby stan przed wielkim mistrzem, proszc go o pomoc w odzyskaniu Danusi. Szczytno do Szczytna przybywa Jurand na rozkaz braci zakonnych, aby upokorzy si przed nimi i baga o oddanie crki. W twierdzy dochodzi do walki rycerza z Krzyakami, pojmania i okaleczenie Juranda. Okolice Kowna na mudzi w okolice Kowna przybywa Zbyszko w poszukiwaniu Danusi i tu odnajduje j po wielu miesicach. Grunwald na polach pod Grunwaldem rozgrywa si wielka bitwa wojsk polsko-litewskich z armi krzyack. Miejscami fikcyjnymi, stworzonymi przez Sienkiewicza na potrzeby dziea, s: Spychw grd nalecy do Juranda. Bogdaniec rodowy majtek Maka z Bogdaca, ktry nastpnie dziedziczy Zbyszko. Zgorzelice wie ssiadujca z Bogdacem, naleca do Zycha, przyjaciela Maka z Bogdaca.

Krzyacy gwne wtki W powieci Henryka Sienkiewicza: Krzyacy mona wyodrbni kilka wtkw, ktre stanowi gwny trzon akcji dziea:

1. Zemsta Juranda ze Spychowa na Zakonie Krzyackim wtek ten obejmuje dzieje Juranda, ktry, po tragicznej mierci ukochanej ony podczas najazdu Krzyakw na dwr, nalecy do ksicia mazowieckiego Janusza, przez wiele lat pragn pomci swoj krzywd nie potrafic znale ukojenia dla swojego cierpienia. Zacieky i niezwyciony rycerz sta si postrachem Krzyakw, ktrzy knuj podstpny plan, majcy na celu zamanie Juranda i porywaj jego jedyn crk, Danusi, zmuszajc Juranda do stawienia si w Szczytnie. Tam rycerz zostaje oszukany, pojmany i okaleczony przez Zygfryda de Lve. Cierpienie i mier Danusi sprawiaj, e Jurand staje si czowiekiem pobonym, zwraca wolno swemu oprawcy i do dnia mierci wiedzie ywot pokutnika, odnajdujc spokj w modlitwach do Boga. 2. Historia mioci Zbyszka z Bogdaca i Danusi Jurandwny wtek ten obejmuje tragiczne losy mioci Zbyszka i Danusi. Osiemnastoletni modzieniec zakochuje si w licznej pannie od pierwszego wejrzenia i zostaje jej rycerzem, obiecujc, e zoy u stp ukochanej trzy pawie czuby, zerwane z hemw rycerzy Zakonu Krzyackiego. Nieopatrzny atak na posa niemieckiego doprowadza do skazania Zbyszka na cicie. Z rk kata ratuje go Danusia, ktra wedle staropolskiego zwyczaju zarzuca na gow modziana biay welon, powiadczajc tym samym, e jest on jej narzeczonym. Na lub modych nie zgadza si jednak Jurand, ktry przeznaczy jedyn crk Bogu. Po kilku miesicach rozki, w czasie ktrych Zbyszko odrzuca mio Jagienki i pozostaje wiernym Danusi, dochodzi do ich ponownego spotkania. Ranny w czasie polowania Zbyszko, na wie, e Jurand wzywa crk do Spychowa, uzyskuje od ksicia zgod na lub i modzi potajemnie pobieraj si. Wkrtce okazuje si, e Danusia zostaa uprowadzona przez Krzyakw. Zrozpaczony modzieniec przez wiele miesicy szuka ukochanej, a kiedy odnajduje j, dziewczyna jest chora i nie rozpoznaje go. W drodze do Spychowa umiera, pozostawiajc Zbyszka w gbokim smutku i aobie. Modzian dopiero po jej mierci wypenia zoon wczeniej obietnic i skada na jej trumnie obiecane pawie czuby. 3. Dzieje mioci Jagienki i Zbyszka wtek obejmuje histori mioci Jagienki i Zbyszka. Dziewczyna zakochuje si w modziecu od pierwszego wejrzenia, lecz on nie zwraca na ni uwagi, pozostajc wiernym Danusi Jurandwnie, ktrej lubowa mio. Po mierci modej ony, Zbyszko wyrusza w wiat, aby wypeni zoon jej obietnic i zdoby pawie pira z hemw rycerzy krzyackich. Jagienka zostaje dwrk ksinej pockiej i wyrasta na pikn pann. Po wielu latach jej uczucie do Zbyszka zostaje odwzajemnione i modzi pobieraj si. 4. Spisek braci Zakonnych przeciwko Jurandowi wtek ten obejmuje wydarzenia zwizane z podstpnym planem Hugo von Danvelda, Zygfryda de Lve, Rotgiera i Gotfryda, ktrzy po odrzuceniu przez ksicia Janusza ich skarg na Juranda ze Spychowa, porywaj crk rycerza i zmuszaj go do stawienia si w Szczytnie. Jurand zjawia si w twierdzy, majc nadziej, e Krzyacy oddadz mu Danusi, lecz zostaje przez nich upokorzony i oszukany. W przypywie rozpaczy zabija Danvelda i Gotfryda. Pojmany przez Zygfryda, zostaje okaleczony z ramach zemsty za mier Rotgiera, ktry ginie w pojedynku z rk Zbyszka z Bogdaca. Po mierci Rotgiera, Zygfryd de Lve popada w obd, przetrzymuje Danusi, woc j wszdzie ze sob w ciemnej koysce. W kocu zostaje pochwycony przez Zbyszka i popenia samobjstwo po tym, jak Jurand zwraca mu wolno. 5. Dzieje konfliktu polsko-krzyackiego wtek ten, oparty na wydarzeniach historycznych, stanowi to powieci Henryka Sienkiewicza. Midzy obiema stronami zatargu panuje pozorny pokj, podstpnie amany przez dziaania Krzyakw, ktrzy napadaj na przygraniczne

grody, grabie ziemie mudzi i Prus. Po mierci Konrada von Jungingena konflikt pogbia si, a nastpca wielkiego mistrza, Ulryk sukcesywnie dy do wojny z Polsk. Wojna, pocztkowo korzystna dla Zakonu, koczy si klsk Krzyakw podczas bitwy pod Grunwaldem.

Fikcyjni bohaterowie Krzyakw Obok postaci historycznych w powieci znajdziemy wiele postaci wymylonych przez Sienkiewicza: Zbyszko z Bogdaca Zbyszko jest w powieci wzorem idealnego rycerza jest honorowy, odwany, bohaterski. Dla wybranki serca (Danusi) jest w stanie zrobi bardzo wiele. Jest otwarty i uczciwy, nie ukrywa swoich emocji, czasem ma problemy z powcigniciem ich. Okazuje si wierny w mioci, konsekwentny i gotw do powice. Jest to rycerz bez skazy, oddany swoim ideaom, sucy ojczynie. Mako z Bogdaca Mako take jest wielkim rycerzem, ale ju o innym charakterze. Jest to czowiek w kwiecie wieku, znajcy ycie i podchodzcy do niego bardziej praktycznie ni Zbyszko. Mniej obchodz go rycerskie ideay, a bardziej dobro majtku rodzinnego. Chce dla Zbyszka jak najlepiej, ma jednak pewn wizj jego przyszoci woli, eby oeni si z zaradn Jagienk ni z delikatn Danusi, chce, aby bratanek zrezygnowa ze zoonych dziewczynie lubw. Jurand ze Spychowa Jurand jest postaci dynamiczn w toku powieci obserwujemy jego wewntrzn przemian. Na pocztku w sposb bezwzgldny mci si na Krzyakach za zamordowanie ony, ale take kocha bezgranicznie crk. Mio do crki bya jedynym pozytywnym uczuciem, jakie w nim zostao. Jurand jest rycerzem prawym, ale czsto mciwym, okrutnym i wybuchowym. Porwanie i cierpienie crki zmienia go nie do poznania dla niej gotw jest na upokorzenie i cierpienie. Oddaje Krzyakom swoje wasne ycie liczc na to, e w zamian oddadz mu crk. Dokonane przez Zygfryda okaleczenie dopenia jego losu przestaje by rycerzem take fizycznie, staje si nieudolnym starcem. Wtedy yje ju tylko dla Boga, rezygnuje z zemsty, przebacza swoim przeladowcom. Jest podobny do Chrystusa, ktry, wiszc na krzyu, przebacza swoim katom. Danusia Danusia jest mod, dwunastoletni dziewczyn; w powieci nie miaa okazji dojrze jako kobieta zmara przedwczenie. Jest pikna, urocza, delikatna. Ma dworne obyczaje, gra na lutni i piewa rzewne piosenki. Jest wcieleniem czystoci i niewinnoci. Jagienka Jagienka jest dziewczyn zupenie inn ni Danusia dwie gwne bohaterki Krzyakw zostay dobrane na zasadzie kontrastu. Jagienka jest ju prawie kobiet, jest zaradna, krzepka i zwinna. To crka prawdziwego rycerza, ktra nie daje sobie w kasz dmucha.

Punkt kulminacyjny w Krzyakach W powieci Henryka Sienkiewicza: Krzyacy mona wyrni dwa punkty kulminacyjne. Pierwszy z nich nastpuje w chwili powrotu Zbyszka z Bogdaca z ciaem Danusi do Spychowa i uwolnieniem Zygfryda de Lve przez Juranda ze Spychowa. Nastpuje wwczas rozwizanie gwnych wtkw dziea wtku, obejmujcego dzieje mioci Zbyszka i Danusi i koczcego si tragicznie mierci dziewczyny, wtku, dotyczcego zemsty Juranda ze Spychowa na Krzyakach, ktry po utracie dziecka wybacza swemu oprawcy i zwraca mu wolno oraz wtku, obejmujcego plan zemsty Krzyakw na Jurandzie, kiedy to ostatni ze spiskowcw, de Lve, popenia samobjstwo. Drugim punktem kulminacyjnym, dotyczcym wtku historycznego dziea Sienkiewicza, a wic konfliktu pomidzy Krlestwem Polskim a Zakonem, jest finaowa bitwa pod Grunwaldem, zakoczona klsk Krzyakw i pokonaniem potgi Zakonu.

Charakterystyka Polakw w Krzyakach Powie Henryka Sienkiewicza: Krzyacy, napisana ku pokrzepieniu serc w czasach szczeglnie trudnych dla narodu polskiego, miaa przypomina o dawnej wietnoci Polski. To niejako narzucio zasad idealizacji rycerstwa polskiego w utworze, a autor przybliajc zbiorowy obraz redniowiecznych rycerzy kad szczeglny nacisk na cechy, ktrymi wyrnia si ten stan pord rycerstwa wczesnej Europy. Polscy rycerze w powieci, zarwno fikcyjni, wykreowani na potrzeby akcji dziea, jak i ci, ktrych osawione imiona mona odnale w rdach historycznych, ukazani zostali jako ludzie odznaczajcy si szlachetnoci, prawoci, odwag i prawdomwnoci. Wyrniaj si wiernoci wobec krla i zawsze na pierwszym miejscu stawiaj dobro ojczyzny. Uosobieniem cnt rycerskich jest Mako z Bogdaca, drobny szlachcic ziemianin, wywodzcy si z walecznego rodu, z ktrego prawie wszyscy mczyni polegli w bitwie pod Powcami. Z walk ocala jedynie jego ojciec, ktry za swe zasugi otrzyma od krla Wadysawa okietka ziemi bogdanieck i herb szlachecki. Stary rycerz jest mem rozwanym, walecznym, dba o honor rycerski. Jest rozwany, sprytny, przywizany do ojcowizny, ktr pragnie utrzyma za wszelk cen, przywracajc dawn wietno swemu rodowi. W umiowaniu zasad kodeksu rycerskiego wychowuje swego bratanka, starajc si, aby porywczy modzieniec zawsze postpowa z godnoci i honorem. Zbyszko, ktry pocztkowo marzy przede wszystkim o zdobyciu pasa i rycerskich ostrg, okazuje si ideaem redniowiecznego rycerza szlachetnym, oddanym i mnym. Polscy rycerze to mczyni roli, silni, sprawni fizycznie, zdrowi i odporni na bl oraz trudy walki. Zawsze staraj si przestrzega zasad kodeksu rycerskiego, walcz honorowo i nigdy nie ami danego sowa. S wiadomi krzywd, doznanych ze strony Krzyakw i w obliczu wojny z Krzyakami wykazuj si walecznoci oraz niezomnoci. Sienkiewicz podkrela, e cieszyli si oni dobr sawa w caej Europie, z ktr inni rycerze nie potrafili si zmierzy.

Krzyacy - plan wydarze 1. Pojawienie si w gospodzie w Tycu Maka i Zbyszka wracajcych z wyprawy wojennej. 2. Przybycie do gospody ksinej Anny Mazowieckiej z orszakiem dworskim. 3. lubowanie Zbyszka. 4. Prba zaatakowania posa krzyackiego przez Zbyszka. 5. Uwizienie Zbyszka. 6. Prba ocalenia Zbyszka przez Maka, ksin Ann i znanych rycerzy. 7. mier krlowej. 8. Ocalenie Zbyszka przez Danusi. 9. Spotkanie Zbyszka z Jurandem. 10. Choroba Maka, podr do Bogdaca. 11. Nieodwzajemniona mio Jagienki do Zbyszka. 12. Polowanie na niedwiedzia. 13. Wyjazd Zbyszka na Mazowsze do Danusi. 14. Polowanie, wypadek Zbyszka. 15. Przekazanie Danusi wiadomoci o chorobie ojca. 16. Pasowanie Zbyszka na rycerza i jego potajemny lub z Danusi. 17. Odkrycie podstpu Krzyakw. 18. Upokorzenie Juranda w Szczytnie. 19. Gniew Juranda, straszliwa walka z Krzyakami. 20. Pojedynek Zbyszka z Rotgierem. 21. Poszukiwanie Danusi przez Zbyszka. 22. Okrutna zemsta Zygfryda na Jurandzie za mier Rotgiera. 23. Podr Maka i Jagienki w poszukiwaniu Zbyszka i Danusi. 24. Znalezienie okaleczonego Juranda przez Jagienk i jej towarzyszy podry. 25. Opieka Jagienki nad okaleczonym Jurandem. 26. Walka Zbyszka z Krzyakami na mudzi. 27. Odbicie Danusi wizionej przez Zygfryda. 28. Przebaczenie Zygfrydowi przez Juranda. 29. Samobjstwo Zygfryda. 30. mier Danusi w drodze do Spychowa. 31. Spotkanie Zbyszka i Jagienki u ksinej mazowieckiej. 32. Wyjazd Zbyszka z poselstwem polskim do Malborka. 33. mier Juranda. 34. Powrt Maka i Jagienki do Spychowa. 35. Udzia Zbyszka w walkach na mudzi z zakonem krzyackim. 36. Wypenienie lubowania zoonego Danusi. 37. Powrt Zbyszka do Bogdaca. 38. lub Zbyszka i Jagienki. 39. Zmiana we wadzach zakonu krzyackiego- wielkim mistrzem Ulrich von Jungingen. 40. Przygotowanie do wojny. 41. Bitwa pod Grunwaldem. 42. Pojedynek Maka z Lichtensteinem. 43. Powrt Zbyszka i Maka do Bogdaca

Kompozycja Krzyakw Wszystkie powieci historyczne Sienkiewicza przedstawiaj charakterystyczny schemat kompozycyjny. Przedstawiciel jakiego dobrego obozu (w Krzyakach s to Polacy), waleczny i mny, zazwyczaj mody, cieszcy si sympati autora (Zbyszko z Bogdaca) kocha si w pannie, ktr porywa rywal, bohater negatywny, nalecy do wrogiego obozu (Krzyacy). Obz, ktremu sprzyja autor, odnosi zwycistwo, a caa historia koczy si happy endem. Wprawdzie w Krzyakach nie jest on dosowny Danusia i Jurand gin, ale ich przewaga moralna nad czarnymi charakterami sprawia, e odnosz moralne zwycistwo. mier Danusi rozwizuje take intryg miosn rywalizujcych o serce Zbyszka dwch panien. Wszystko i tak koczy si dobrze Zbyszko yje dugo i szczliwie u boku Jagienki. W Krzyakach przeplataj si ze sob cztery wtki: - wtek miosny Zbyszka do Danusi - wtek miosny z Jagienk - wtek Juranda ze Spychowa - wtek historyczny historia konfliktu polsko-krzyackiego

Obraz zakonu krzyackiego przedstawiony w Krzyakach Charakterystyce zakonu krzyackiego powicone jest w powieci bardzo duo miejsca. O wanoci zakonu wiadczy ju sam tytu. Mona zastanawia si, dlaczego Sienkiewicz nie nada jakiego innego tytuu, choby Tragiczne dzieje Zbyszka i Danusi? Wydaje si, e autor chcia zwrci czytelnikom uwag na to, e wizja zakonu, przedstawiona w utworze, jest dla niego najistotniejsza. Obraz zakonnikw jest zdecydowanie negatywny: s to ludzie li, bezwzgldni, okrutni, chciwi, podstpni, hipokryci, kamcy. W imi chrzecijastwa popeniaj najcisze grzechy, takie jak porwanie, okaleczenie, zabjstwo. Uwaaj, e to, co jest czynione na chwa zakonu, nie podlega ocenie moralnej. S to fanatycy, zapatrzeni w swj jedyny cel. Mimo e nie maj ju waciwie kogo chrystianizowa, nadal najedaj ziemie polskie i litewskie s chciwi bogactwa, ziem. Czsto co innego mwi, a co innego czyni. Wida to np. w scenie spotkania Kunona Lichtensteina ze Zbyszkiem Krzyak mwi o miosierdziu i przebaczeniu, a potem postpuje niezgodnie z tymi wartociami w perfidny sposb doprowadza do skazania modzieca. Bohaterowie powieci wielokrotnie wypowiadaj si negatywnie o Krzyakach. Warto przytoczy sowa ksinej Anny Danuty: Nie przejedna Zakonu ni saby, ni mocny, bo sabym gardz, mocnego za do upadku przywie usiuj. Kto im dobrze czyni, temu si zem wypac. Jeste na wiecie zakon, ktry by w innych krlestwach takie dobrodziejstwa otrzyma, jakie oni od polskich ksit otrzymali a jake si wypacili? Oto nienawici, oto grabie ziem, oto wojn i zdrad. I prno wyrzeka, prno samej Stolicy Apostolskiej si na nich skary, gdy oni w

zatwardziaoci i pysze yjc nawet papiea rzymskiego nie suchaj. Przysali niby teraz poselstwo na pog krlowej i na spodziewane chrzciny, ale tylko dlatego, e chc od siebie gniew potnego krla za to, co uczynili na Litwie, odwrci. W sercach zawsze jednak myl o zagadzie Krlestwa i caego plemienia polskiego.