GMINA WILICA

Zacznik do uchway Nr XXXIX/252/2010 Rady Gminy w Wilicy z dnia 31.03.2010 roku

Gminny program oczyszczania ciekw komunalnych poprzez budow przydomowych oczyszczalni ciekw na terenie Gminy Wilica

Wilica stycze 2010

Gminny program oczyszczania ciekw komunalnych poprzez budow przydomowych oczyszczalni ciekw na terenie Gminy Wilica 1

GMINA WILICA

I. WSTP
Polska polityka ekologiczna opiera si na konstytucyjnej zasadzie zrwnowaonego rozwoju, zawartej w art. 5 Konstytucji RP Rzeczpospolita Polska () zapewnia ochron rodowiska, kierujc si zasad zrwnowaonego rozwoju., dlatego jej zalecenia naley uwzgldni we wszystkich dokumentach strategicznych oraz programach, ktrych realizacja moe mie wpyw na stan rodowiska. Podstawowymi dokumentami zawierajcymi wytyczne w zakresie zrwnowaonego rozwoju s: 1. Polityka ekologiczna pastwa na lata 2007-2010 z uwzgldnieniem perspektywy na lata 2011-2014. 2. Strategia Zrwnowaonego Rozwoju Polski do 2025 roku. Nadrzdnym, strategicznym celem polityki ekologicznej pastwa jest zapewnienie bezpieczestwa ekologicznego kraju (mieszkacw, zasobw przyrodniczych i infrastruktury spoecznej) i tworzenie podstaw do zrwnowaonego rozwoju spoeczno - gospodarczego. W celu realizacji postanowie ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. 2005 nr 239, poz. 2019 z p. zm.) (art. 43 ust. 1) dokumenty strategiczne zakadaj podjcie dziaa majcych na celu realizacj inwestycji wskazanych w Krajowym Programie Oczyszczania ciekw Komunalnych (KPOK), ktry obejmuje przedsiwzicia polegajce na wyposaeniu aglomeracji w systemy kanalizacyjne dla ciekw komunalnych i zapewnienia biologicznego oczyszczania ciekw przez wprowadzenie ich do wd w aglomeracjach o rwnowanej liczbie mieszkacw (RLM) wikszej od 2000. Zakada si, i w przypadku aglomeracji o RLM wynoszcej od 2000 do 15 000, inwestycje zrealizowane bd do 31 grudnia 2015 r., a w przypadku aglomeracji o RLM wynoszcej powyej 15 000, do 31 grudnia 2010 r. Natomiast w miejscach, gdzie budowa systemw kanalizacyjnych nie przyniosaby korzyci dla rodowiska lub powodowaaby nadmierne koszty, naley stosowa systemy indywidualne lub inne rozwizania zapewniajce ochron rodowiska (art. 42 ust. 4 ustawy Prawo wodne). Gospodarka wodno-ciekowa jest jednym z gwnych czynnikw decydujcych o standardach rodowiska przyrodniczego, jakoci przestrzeni oraz jakoci ycia mieszkacw. Gwnym problemem z zakresu gospodarki wodnociekowej jest przede wszystkim dysproporcja midzy dugoci sieci wodocigowej i kanalizacyjnej, wystpujca gwnie na obszarach wiejskich,
Gminny program oczyszczania ciekw komunalnych poprzez budow przydomowych oczyszczalni ciekw na terenie Gminy Wilica 2

GMINA WILICA

powodujca zagroenie rodowiska nieoczyszczonymi ciekami. W Gminie Wilica rwnie obserwuje si t niepokojc tendencj, dugo sieci wodocigowej wynosi 154 km, natomiast dugo sieci kanalizacyjnej sieciowej 29,1 km. Jedynie 24,7% ciekw jest oczyszczanych w istniejcej oczyszczalni ciekw. Wedug danych statystycznych wojewdztwa witokrzyskiego na obszarach wiejskich jedynie niecae 30% ludnoci korzysta z kanalizacji. Skutkiem takiego stanu rzeczy jest odprowadzanie olbrzymich iloci nieoczyszczonych ciekw komunalno-bytowych wprost do ziemi, wd podziemnych i powierzchniowych, co zmusza do podjcia dziaa zapobiegajcych dalszej degradacji rodowiska. Tym bardziej, e Gmina Wilica pooona jest na terenie Nadnidziaskiego Parku Krajobrazowego, Nadnidziaskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (NOChK)-otulina Nadnidziaskiego Parku Krajobrazowego oraz SoleckoPacanowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu, w obszarze Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000 Ostoja Nidziaska PLH 260003 oraz Dolina Nidy PLB 260001. Ponadto tereny wiejskie charakteryzuj si rozproszon zabudow, co dodatkowo utrudnia objcie ich kanalizacj zbiorcz, nie tylko ze wzgldw technicznych, ale rwnie ekonomicznych. Majc na uwadze powysze oraz pamitajc o racjonalnej polityce zrwnowaonego rozwoju, naley dokona analizy dostpnych technologii i rozwiza odprowadzania i utylizacji ciekw na terenie gminy oraz moliwoci formalno-prawnych i finansowych wdroenia w gminie uzupeniajcych rozwiza oczyszczania ciekw w stosunku do projektu zbiorczej kanalizacji.
II.

Rola gminy w budowie systemu odprowadzania i oczyszczania ciekw.

Na podstawie art. 7 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorzdzie gminnym (Dz. U. z 2001 nr 142, poz. 1591 z p. zm.) zaspokajanie zbiorowych potrzeb wsplnoty samorzdowej, ktr z mocy prawa tworz mieszkacy, naley do zada wasnych gminy. W szczeglnoci zadania wasne gminy obejmuj sprawy z zakresu ochrony rodowiska i przyrody, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ciekw komunalnych. Zadania samorzdu wynikajce z zapisw ustawy s zadaniami o charakterze obligatoryjnym, przy ich realizacji gmina, w peni szanujc zasad zrwnowaonego rozwoju, winna szuka takich rozwiza, ktre zmierzayby do poprawy jakoci rodowiska przyrodniczego. Majc na uwadze pogarszajcy si stan czystoci wd gruntowych, bdcy wynikiem nieuporzdkowanej gospodarki ciekowej, niewtpliwie najwaniejszym zadaniem Gminy bdzie rozwizanie problemu odprowadzania
Gminny program oczyszczania ciekw komunalnych poprzez budow przydomowych oczyszczalni ciekw na terenie Gminy Wilica 3

GMINA WILICA

i utylizacji ciekw. Wybr tylko jednego rozwizania niezalenie od warunkw lokalnej rzeczywistoci, naley uzna za bd systemowy. Dlatego te poza koncepcj zbiorczej kanalizacji sanitarnej, ktra odprowadza cieki do zbiorczych oczyszczalni ciekw, naley rozway zastosowanie innych rozwiza, ktre byyby ekonomicznie uzasadnione, oszczdne i skuteczne. Takim rozwizaniem, uzupeniajcym system kanalizacji zbiorczej jest kanalizacja indywidualna. Jak wynika z zapisw dokumentu programowego gminy Strategii Rozwoju Gminy Wilica Misj Gminy Wilica jest: tworzenie warunkw na rzecz jej rozwoju, w oparciu o posiadane walory rekreacyjno przyrodnicze, z uwzgldnieniem pooenia gminy i znajdujcych si na jej terenie zabytkw historycznych oraz zapewnienie warunkw dla rozwoju brany turystycznej i rolnictwa w celu poprawy poziomu ycia mieszkacw; z poszanowaniem rodowiska naturalnego i dziedzictwa miejscowej kultury, a wrd dziaa gminy zmierzajcych do realizacji celu operacyjnego rozwj infrastruktury technicznej, znajduje si zadanie - budowa kanalizacji i oczyszczalni ciekw. Gmina winna dy do podnoszenia poziomu i jakoci ycia jej mieszkacw poprzez popraw jakoci rodowiska i bezpieczestwa ekologicznego.
III.

Gminna infrastruktura rodowiska.

III. 1. Wodocigi w gminie

techniczna

zwizana

ochron

Dugo sieci wodocigowej w Gminie Wilica wynosi ogem154 km. Wskanik zwodocigowania gminy wynosi 99 %. Gmina dysponuje 1 ujciem oraz stacj uzdatniania w miejscowoci Jurkw. Pobr wody odbywa si z uj wd podziemnych z czwartorzdnego poziomu wodononego. WNIOSEK: wraz z rozwojem budowy sieci wodocigowej na terenie gminy zwikszyo si wytwarzanie ciekw socjalno-bytowych.

III. 2. Kanalizacja sanitarna w gminie Dugo czynnej sieci kanalizacyjnej w Gminie Wilica wynosi 29,1 km. Do sieci podczone jest 442 odbiorcw z miejscowoci Wilica, Gorysawice, Jurkw, a w roku 2010 planowana jest budowa kolejnych 17,1 km
Gminny program oczyszczania ciekw komunalnych poprzez budow przydomowych oczyszczalni ciekw na terenie Gminy Wilica 4

GMINA WILICA

sieci i podczenie 228 odbiorcw z miejscowoci Koniecmosty, Kuchary, Ostrw, Wawrowice. Na terenie gminy funkcjonuje jedna oczyszczalnia ciekw w miejscowoci Jurkw o przepustowoci 552 m3/dob, adne z gospodarstw nie posiada przydomowej oczyszczalni ciekw. Zgodnie z zapisami w Studium Uwarunkowa i Kierunkw Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Wilica i Strategii Rozwoju Gminy planuje si, aby wszystkie zabudowania oraz dziaki budowlane miay zapewnione odprowadzenie ciekw: do gminnej sieci kanalizacji sanitarnej, do przydomowych oczyszczalni ciekw bytowych, do zbiornikw bezodpywowych nieczystoci ciekych zlokalizowanych w granicach dziaek budowlanych i wywz do punktu zlewnego przy oczyszczalni ciekw. Zbiorniki winny mie charakter tymczasowy i po realizacji sieci kanalizacyjnej ulec likwidacji. Ponadto Gmina Wilica objta jest Krajowym Programem Oczyszczania ciekw Komunalnych. Nastpujce miejscowoci gminy Wilica tj. Wilica , Jurkw, Gorysawice, Szczerbakw, Szczytniki, Koniecmosty, Kuchary, Ostrw, Wawrowice, Sielec, Kobylniki, Skotniki Dolne, Skotniki Grne, Skorocice wchodz w skad aglomeracji Wilica o RLM powyej 3000. WNIOSEK: obecnie system odprowadzania ciekw na terenie GminyWilica mona oceni jako nie zadawalajcy.

IV. cieki z gospodarstw domowych.

Problem utylizacji ciekw z gospodarstw domowych, w zwizku z niedostateczn dugoci sieci kanalizacyjnej na terenie Gminy Wilica, nie jest w chwili obecnej rozwizany. Cigle jeszcze najpowszechniejszym sposobem rozwizania problemu ciekw jest gromadzenie ich w zbiornikach bezodpywowych (potocznie nazywanych "szambami") lub po prostu odprowadzanie do ciekw wodnych lub gleby. Przyczyn nieuporzdkowanej gospodarki ciekowej s przede wszystkim problemy natury technicznej, jak i ekonomicznej.
Gminny program oczyszczania ciekw komunalnych poprzez budow przydomowych oczyszczalni ciekw na terenie Gminy Wilica 5

GMINA WILICA

Brak odpowiednich systemowych rozwiza problemu sanitacji gminy Wilica powoduje, i nieoczyszczone lub oczyszczone w niedostatecznym stopniu cieki zagraaj glebie, a przede wszystkim wodom powierzchniowym i podziemnym. Nie od dzi wiadomo, i powszechn praktyk stosowan wrd ludnoci jest rozszczelnianie szamb, skd nieoczyszczone cieki trafiaj wprost do gruntu. Przyjta praktyka obnia koszty wywozu ciekw, ale ma dramatyczny wpyw na stan rodowiska naturalnego oraz stanowi zagroenie dla zdrowia, a czasami nawet dla ycia mieszkacw, dlatego tym bardziej naley dy do uporzdkowania gospodarki ciekowej na terenie Gminy Wilica. Gospodarstwa domowe produkuj cieki socjalno bytowe, ktre stanowi 7580 % konsumowanej wody. Powstaj one w wyniku zaspokajania potrzeb gospodarczych oraz higieniczno-sanitarnych mieszkacw. Na ilo wytwarzanych ciekw wpywaj gwnie nastpujce czynniki: standard wyposaenia domw w urzdzenia sanitarne, rdo poboru wody, koszt pozyskania wody, nawyki higieniczne mieszkacw. Ilo ciekw wytworzonych przez jedn osob, na podstawie zuycia wody okrelonego przez Zakad Gospodarki Komunalnej w Wilicy w zalenoci od miejscowoci, wynosi od 40-70 dm3/dob, co w cigu miesica daje wielko 1,22,1 m3/jedn osob. Tak wic, ilo ciekw wytworzonych przez czteroosobow rodzin mieszkajc w domu jednorodzinnym wyniesie 4,8-8,4 m3/miesic. Majc na uwadze obecne koszty usug asenizacyjnych, wywz ciekw ze szczelnego, bezodpywowego zbiornika obciy budet czteroosobowej rodziny kwot ok. 120-200 z/miesic. Co w skali roku da w przyblieniu kwot od 1.500-2.400 z. Koszty te, jak zostao wspomniane powyej, s redukowane poprzez rozszczelnianie zbiornikach bezodpywowych, co powoduje skaenie powierzchniowych i podziemnych wd ciekami bytowymi oraz stanowi powane zagroenie higieniczne oraz epidemiologiczne. Ponisza tabela przedstawia ilo ciekw produkowanych przez mieszkacw Gminy Wilica na podstawie zuycia wody . Liczba mieszkacw 152 459 158 Liczba domw 32 137 43 Ilo ciekw (m3/dob) 8 24 8

Miejscowo 1. 2. 3. Brzezie Chotel Czerwony Gluzy

Gminny program oczyszczania ciekw komunalnych poprzez budow przydomowych oczyszczalni ciekw na terenie Gminy Wilica 6

GMINA WILICA

4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20.

Gorysawice Grki Houdza Jurkw Kobylniki Koniecmosty Kuchary atanice Ostrw Skorocice Skotniki Dolne Skotniki Grne Sielec Szczerbakw Szczytniki Wawrowie Wilica

420 224 151 507 405 230 213 396 210 384 282 307 150 307 331 134 550
5970

122 61 49 167 114 77 56 101 56 112 64 63 43 100 112 42 246

1797

24 11 8 24 18 15 11 20 10 20 14 15 8 15 15 8 51
327

Razem: Gmina Wilica

V. Program budowy indywidualnych oczyszczalni ciekw

Na terenie gminy istnieje 20 miejscowoci zamieszkaych (wg stanu na dzie 31 grudnia 2008 r.) przez 5970 osb. Liczba budynkw wynosi 1797 szt, a ich czsto rozproszone rozmieszczenie utrudnia budow zbiorczych systemw kanalizacji sanitarnej. Jedynie teren wczony do aglomeracji Wilica charakteryzuje si relatywnie zwart zabudow. W celu wdroenia gminnego programu budowy indywidualnych oczyszczalni ciekw dokonano wielowariantowej analizy sposobu realizacji programu. Nie wyklucza to jednak budowy na wybranych obszarach o relatywnie zwartej zabudowie zbiorczej kanalizacji sanitarnej. Jednak koszty ekonomiczne takiego rozwizania s bardzo wysokie, a przesy ciekw do oczyszczalni te eliminuje ten wariant. Realizacja programu bdzie moga przebiega wedug jednego z trzech nastpujcych wariantw: Wariant I geograficzny

Gminny program oczyszczania ciekw komunalnych poprzez budow przydomowych oczyszczalni ciekw na terenie Gminy Wilica 7

GMINA WILICA

Obszar gminy zostaje podzielony na podobszary, w ktrych budowa indywidualnych oczyszczalni przebiega bdzie etapowo. Kanalizacja kadego podobszaru stanowi bdzie zamknity etap budowy kanalizacji indywidualnej. Wariant II maksymalizacja efektu ekologicznego Kanalizacja indywidualna jest w pierwszej kolejnoci realizowana na tych obszarach, na ktrych najwiksza liczba mieszkacw zadeklaruje wol uczestnictwa w programie budowy indywidualnych oczyszczalni ciekw. Taki sposb realizacji programu umoliwi uzyskanie najwikszego dla wybranych obszarw efektu ekologicznego. Wariant III maksymalizacja efektu spoecznego Realizacja programu jest prowadzona na terenie caej gminy. Rozproszony efekt ekologiczny daje w konsekwencji najlepsz promocj programu wrd mieszkacw. Realizacja Programu jest uwarunkowana przede wszystkim moliwociami sfinansowania programu. Wniosek: wybr wariantu II wydaje si najskuteczniejszy biorc pod uwag osignicie efektu ekologicznego. Wybrano jednak wariant III, gdy Gmina Wilica wystpia o rodki z funduszy europejskich co przyspieszy realizacj programu. V. 1. Zaoenia programu
1. Planuje si wyposay kad zabudowan nieruchomo, ktra nie jest

podczona lub nie planowane jest podczenie jej do kanalizacji zbiorczej, w indywidualn oczyszczalni ciekw.
2. Inwestorem bdzie Gmina Wilica. 3. Program budowy indywidualnych oczyszczalni ciekw bdzie realizowany

kompleksowo w latach 2010-2015.

4. Wielko nakadw inwestycyjnych przeznaczonych na sfinansowanie

inwestycji bdzie pochodzi z budetu gminy ze rodkw funduszy strukturalnych oraz wymaganego udziau spoeczestwa.
5.Zakada si, e podstawowa przepustowo oczyszczalni obsugujcej

budynek zamieszkay przez 2-6 osb, bdzie wynosia 0,6- 1 m3/dob.

Gminny program oczyszczania ciekw komunalnych poprzez budow przydomowych oczyszczalni ciekw na terenie Gminy Wilica 8

GMINA WILICA

6. Obiekty uytecznoci publicznej zostan wyposaone w oczyszczalnie

o odpowiednio wikszej przepustowoci w zalenoci od szacunkowej iloci dobowego zrzutu ciekw.

7. Szacuje si, i koszt wykonania przydomowej oczyszczalni ciekw

obsugujcej 2-6 osb nie przekroczy 16.000 z.

V. 2. Typy przydomowych oczyszczalni ciekw Ze wzgldu na rodzaj podoa i zasady napowietrzania wyrnia si nastpujce typy przydomowych oczyszczalni ciekw:
1. Osadnik gnilny z drenaem rozsczajcym.

cieki, oczyszczone wstpnie w osadniku gnilnym, s ostatecznie oczyszczane biologicznie w warstwach gruntu pod drenaem rozsczajcym. Drena moe by zlokalizowany tylko na gruntach przepuszczalnych (piaski, piaski gliniaste, wiry), a odlego osi drenau od poziomu wd gruntowych nie moe by mniejsza ni 1,5 m. Absorpcja zanieczyszcze na powierzchniach czstek gruntu powoduje rozwj mikroorganizmw prowadzcy do rozkadu zanieczyszcze organicznych na stae i gazowe produkty nieorganiczne oraz na mas komrkow, tworzc wok czstek gruntu biomas. Niekontrolowany przyrost biomasy moe prowadzi do zmniejszania przepywu ciekw lub uniemoliwi ich odprowadzenie do gruntu. Tego typu oczyszczalnie uniemoliwiaj kontrol skutecznoci oczyszczania ciekw. Prawidowo uoony drena wymaga uoenia go na znacznej powierzchni. 2. Oczyszczalnie ze staymi zoami biologicznymi. Tego typu oczyszczalnie s skutecznym rozwizaniem w przypadku trudnych warunkw gruntowo wodnych, a przede wszystkim ograniczonego miejsca na wykonanie ukadu z drenaami. Wypenieniem zoa biologicznego (wykonanego w zbiorniku o podobnej konstrukcji co osadnik gnilny) moe by tucze, torf czy innego rodzaju materia, na ktrym rozwija si bona biologiczna. Wstpnie oczyszczone cieki w osadniku gnilnym dopywaj na powierzchni zoa korytem rozprowadzajcym. Mikroorganizmy rozwijajce si w zou oczyszczaj przepywajce cieki. W wyniku procesu oczyszczania na dnie zbiornika gromadzi si osad, ktry powinien by okresowo usuwany.
Gminny program oczyszczania ciekw komunalnych poprzez budow przydomowych oczyszczalni ciekw na terenie Gminy Wilica 9

GMINA WILICA

Oczyszczalnie budowane s zazwyczaj jako skomplikowane konstrukcje kilku zbiornikowe. Wad tych oczyszczalni jest relatywnie wysoka cena.
3. Oczyszczalnie z osadem czynnym

Podstawow zalet tych oczyszczalni jest bardzo mae zapotrzebowanie terenu pod ich budow Wstpnie oczyszczone w osadniku gnilnym cieki trafiaj do zbiornika, ktry podzielony jest zwykle na dwie czci. Pierwsza (zewntrzna) komora napowietrzania i druga (wewntrzna) osadnik wtrny. cieki w czci zewntrznej s mieszane i napowietrzane spronym powietrzem. W warunkach dobrego napowietrzenia rozwija si tzw. osad czynny (pierwotniaki, bakterie), ktry przeprowadza proces oczyszczania. Powstay osad jest zatrzymywany i magazynowany w pozostaych czciach komory, skd okresowo jest usuwany lub przepompowywany do osadnika gnilnego. Du zalet tego typu oczyszczalni jest wysoka skuteczno: redukcja zawiesin i BZT5(Biochemiczne Zapotrzebowanie Tlenu) do 95%. Cay proces sterowany jest automatycznie. Sterownik czasowy wcza i wycza dmuchaw, zapewniajc odpowiednie natlenienie ciekw oraz odpowiada za zawracanie osadu. 4. Oczyszczalnie gruntowo-rolinne Zwane s inaczej oczyszczalniami hydrobotanicznymi. Zalecane jest ich stosowanie na dziakach o duej powierzchni, ktrej cz moe zosta wykorzystana na stworzenie ekosystemu bagiennego. Filtr gruntowo-rolinny wykonuje si w formie niecki. Dno i skarpy niecki wyoono foli z tworzywa sztucznego. Wypenienie stanowi rodzimy grunt przepuszczalny, torf, soma, kora, bentonit i opiki elaza. Filtr obsadza si wierzb lub trzcin. Korzenie tych rolin s siedliskiem bakterii, doczyszczajcych cieki i udraniajcych grunt. Niekiedy, w celu lepszego doczyszczenia, jeli tylko pozwala na to uksztatowanie terenu konstruuje si kilka filtrw gruntowo-rolinnych usytuowanych wzgldem siebie w sposb kaskadowy. Dobr efektywno osigaj jednak dopiero po 2-3 latach, kiedy system korzeniowy rolin jest odpowiednio rozwinity. Wad tego typu oczyszczalni jest zmniejszenie efektywnoci jej dziaania w sezonie zimowym. Wniosek: wybr rodzaju oczyszczalni winien by uzaleniony od wymaganego na danym terenie stopnia oczyszczenia ciekw, warunkw gruntowo-wodnych, wielkoci dziaki oraz liczby domownikw.
Gminny program oczyszczania ciekw komunalnych poprzez budow przydomowych oczyszczalni ciekw na terenie Gminy Wilica 10

GMINA WILICA

V. 3. Lokalizacja przydomowej oczyszczalni ciekw. Lokalizacja przydomowej oczyszczalni ciekw wymaga uwzgldnienia minimalnych odlegoci od rnych obiektw i wd gruntowych okrelonych w Rozporzdzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2002 r. Nr 75, poz. 690 z pn. zm.) oraz Rozporzdzeniu Ministra rodowiska w sprawie warunkw, jakie naley speni przy wprowadzaniu ciekw do wd lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczeglnie szkodliwych dla rodowiska wodnego (Dz. U. z 2006 r. Nr 137, poz. 984):

w zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacji indywidualnej odlegoci urzdze sanitarno-gospodarczych powinny wynosi co najmniej 5 m od okien i drzwi zewntrznych do pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi, 2 m od granicy dziaki ssiedniej, drogi (ulicy) lub cigu pieszego, kryte zbiorniki bezodpywowe na nieczystoci cieke mog by sytuowane w odlegoci mniejszej ni 2 m od granicy, w tym take przy granicy dziaek, jeeli ssiaduj z podobnymi urzdzeniami na dziace ssiedniej, pod warunkiem zachowania innych odlegoci okrelonych w 31 i 36 Rozporzdzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada budynki i ich usytuowanie, odlego studni dostarczajcej wod przeznaczon do spoycia przez ludzi, niewymagajcej, zgodnie z przepisami dotyczcymi ochrony uj i rde wodnych, ustanowienia strefy ochronnej powinna wynosi - liczc od osi studni - co najmniej 30 m, od najbliszego przewodu rozsczajcego kanalizacji indywidualnej, jeeli odprowadzane s do niej cieki oczyszczone biologicznie w stopniu okrelonym w przepisach dotyczcych ochrony wd, przepywowe, szczelne osadniki podziemne, stanowice cz przydomowej oczyszczalni ciekw gospodarczo-bytowych, suce do wstpnego ich oczyszczania, mog by sytuowane w bezporednim ssiedztwie budynkw jednorodzinnych, pod warunkiem wyprowadzenia ich odpowietrzenia przez instalacj kanalizacyjn co najmniej 0,6 m powyej grnej krawdzi okien i drzwi zewntrznych w tych budynkach,

Gminny program oczyszczania ciekw komunalnych poprzez budow przydomowych oczyszczalni ciekw na terenie Gminy Wilica 11

GMINA WILICA

cieki pochodzce z wasnego gospodarstwa domowego lub rolnego mog by wprowadzane do ziemi lub do urzdze wodnych, jeeli miejsce wprowadzania ciekw oddzielone jest warstw gruntu o miszoci co najmniej 1,5 m od najwyszego uytkowego poziomu wodononego wd podziemnych lub najwyszy uytkowy poziom wodonony wd podziemnych znajduje si co najmniej 1,5 m pod dnem urzdze wodnych.

Szczegowe informacje o oczyszczalni wraz ze stosownymi uzgodnieniami i wymaganiami dotyczcymi jej lokalizacji zostan zawarte w indywidualnych projekcie technicznym przydomowej oczyszczalni ciekw. V. 4. Analiza alternatywnych wariantw realizacji programu. Zgodnie z zaoeniami Studium Uwarunkowa i Kierunkw Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Wilica, zapisami Strategii Rozwoju Gminy Wilica oraz analiz przestrzennego rozlokowania skupisk ludzkich, wynika moliwo zorganizowania systemu odprowadzania ciekw na terenie Gminy Wilica wedug nastpujcych wariantw: Wariant I Budowa sieci kanalizacji zbiorczej dla miejscowoci z Aglomeracji Wilica oraz oczyszczalni ciekw w m. Gluzy i sieci kanalizacyjnej dla pozostaych miejscowoci tj. Chotel Czerwony, Brzezie, Gluzy, Houdza, atanice, Grki
Cena jednostkowa w z/szt/mb 35.246 ---438,44 1.500 42.266 ---451,24 1.500

Lp. I 1. 2. 3. II 1. 2 3.

Zakres prac Budowa sieci kanalizacji sanitarnej w m. Koniecmosty, Kuchary, Ostrw, Wawrowice Przygotowanie dokumentacji technicznej do wniosku w ramach RPO Budowa sieci kanalizacji sanitarnej 17.047 mb /na podstawie kosztorysu inwestorskiego/ Wykonanie przyczy 228 szt. Budowa sieci kanalizacji sanitarnej w m. Szczerbakw, Szczytniki Przygotowanie dokumentacji technicznej do wniosku w ramach PROW Budowa sieci kanalizacji 20477 mb /na podstawie kosztorysu inwestorskiego/ Wykonanie przyczy 227 szt

Warto w z 8.036.102 220.000 7.474.102 342.000 9.594.311 10.000 9.243.811 340.500

Gminny program oczyszczania ciekw komunalnych poprzez budow przydomowych oczyszczalni ciekw na terenie Gminy Wilica 12

GMINA WILICA

III 1. 2 3. IV 1. 2. 3. 4. V

Budowa sieci kanalizacji sanitarnej w m. Sielec, Kobylniki, Skotniki Dolne, Skotniki Grne, Skorocice Przygotowanie dokumentacji technicznej Budowa sieci kanalizacji 43560 mb Wykonanie przyczy 396 szt Budowa sieci kanalizacji sanitarnej w m. Chotel Czerwony, Brzezie, Gluzy, Houdza, atanice, Grki i oczyszczalni ciekw w m. Gluzy Dokumentacja techniczna Budowa oczyszczalni ciekw Budowa sieci kanalizacji 59900 mb Wykonanie przyczy 423 szt. Razem 1274 szt

53.958 ---470 1.500 67.113 ------490 1.500 56.423

21.367.200 300.000 20.473.200 594.000 32.885.500 400.000 2.500.000 29.351.000 634.500 71.883.113

Wariant II Budowa sieci kanalizacji zbiorczej w miejscowociach z Aglomeracji Wilica, z jednoczesn budow przydomowych oczyszczalni ciekw na pozostaym obszarze gminy.
Lp. Zakres prac I II III IV Budowa sieci kanalizacji sanit. w m. Koniecmosty, Kuchary, Ostrw, Wawrowice 228 szt Budowa sieci kanalizacji sanitarnej w m. Szczerbakw, Szczytniki 227 szt Budowa sieci kanalizacji sanitarnej w m. Sielec, Kobylniki, Skotniki Dolne, Skotniki Grne, Skorocice 396 szt Budowa przydomowych oczyszczalni ciekw w m. Chotel Czerwony, Brzezie, Gluzy, Houdza, atanice, Grki - 423 szt RAZEM 1274 szt Cena jednostkowa w z 35.246 42.266 53.958 16.000 35.923 Warto w z 8.036.102 9.594.311 21.367.200 6.768.000 45.765.613

Wariant III
Gminny program oczyszczania ciekw komunalnych poprzez budow przydomowych oczyszczalni ciekw na terenie Gminy Wilica 13

GMINA WILICA

Budowa sieci kanalizacji sanitarnej w m. Koniecmosty, Kuchary, Ostrw, Wawrowice /opracowana dokumentacja projektowa/ oraz przydomowych oczyszczalni ciekw na pozostaym obszarze Gminy Wilica
Lp. I II Zakres prac Budowa sieci kanalizacji sanitarnej w m. Koniecmosty, Kuchary, Ostrw, Wawrowice 228 szt Budowa przydomowych oczyszczalni ciekw na pozostaym obszarze gminy 1046 szt. RAZEM 1274 szt. Cena jedn. z 35.246 16.000 19.444 Warto w z 8.036.102 16.736.000 24.772.102

Z analizy wyej przedstawionych wariantw wynika, i nakady inwestycyjne jakie naleaoby ponie na skanalizowanie Gminy Wilica, poprzez budow gminnej oczyszczalni ciekw wraz z sieci kanalizacji sanitarnej (wariant I), wyniosyby 71.883.113 z. Koszt ten, zgodnie z wariantem II, zmniejsza si przy zaoeniu, e wybudowane zostan przydomowe oczyszczalnie ciekw na wybranym obszarze, i wynosi 45.765.613 z. Koszt ten jednak nadal jest wysoki i w przeliczeniu na jeden skanalizowany obiekt wynosi 35.923 z. Ponadto analizujc w/w warianty naley wzi pod uwag fakt, i prowadzc budow nowej oczyszczalni ciekw i trwajc czsto latami budow sieci kanalizacji, trzeba liczy si z kosztami zwizanymi z niedocieniem nowego obiektu. Skutkuje to rwnie odsuniciem w czasie osignicia penego efektu ekologicznego. Natomiast biorc pod uwag wariant III przedstawionej analizy naley podkreli, i koszty inwestycyjne, jakie trzeba byoby ponie na budow przydomowych oczyszczalni ciekw s znacznie nisze i wynosz 24.772.102 (rnica kosztw w porwnaniu z wariantem I wynosi 47.111.011z). Ponadto w omawianym przypadku peny efekt ekologiczny uzyskuje si ju z chwil uruchomienia kadej zainstalowanej oczyszczalni przydomowej. Wniosek: realizacja programu budowy przydomowych oczyszczalni ciekw jest rozwizaniem najtaszym oraz gwarantuje szybkie osignicie efektu ekologicznego.

V. 5. Porwnanie systemw kanalizacji sanitarnej.

Gminny program oczyszczania ciekw komunalnych poprzez budow przydomowych oczyszczalni ciekw na terenie Gminy Wilica 14

GMINA WILICA

KANALIZACJA INDYWIDUALNA system rozproszony mogcy obj swym zakresem wszystkie zabudowane nieruchomoci w gminie, relatywnie niskie nakady inwestycyjne, niski koszt neutralizacji ciekw, moliwo odprowadzenia oczyszczonych ciekw do gruntu i wd pow. oraz moliwo wykorzystania ich do podlewania rolin ozdobnych czy wykorzystana do wypenienia oczka wodnego, moliwo dzielenia programu budowy przydomowych oczyszczalni ciekw na etapy uzalenione od moliwoci ich sfinansowania przez budet gminy, peny efekt ekologiczny powstaje z chwil uruchomienia kadej zainstalowanej oczyszczalni, brak potrzeby rozkopywania cigw drogowych.

KANALIZACJA ZBIORCZA system skoncentrowany mogcy obj jedynie obszary o zwartej zabudowie, wysokie nakady inwestycyjne na budow oczyszczalni i kanalizacji liniowej, wysze ni w przypadku kanalizacji indywidualnej koszty usug kanalizacyjnych, moliwo odprowadzenia oczyszczonych ciekw jedynie do wd powierzchniowych, konieczno budowy oczyszczalni zbiorczej i kanalizacji zapewniajcej wymagany dopyw ciekw, uniemoliwia podzia zadania na etapy w pocztkowej fazie realizacji inwestycji, uzyskanie penego efektu ekologicznego jest moliwe po wybudowaniu sieci kanalizacyjnej, obciajc oczyszczalni odpowiedni iloci ciekw, konieczno rozkopywania cigw drogowych, co zwiksza koszty inwestycji.

V.6. Finansowanie programu. Budowa infrastruktury technicznej jest niezwykle kosztowna. Gmina Wilica wydatkuje olbrzymie rodki na realizacj w/w inwestycji. Tempo inwestowania uzalenione jest jednak od wielkoci rodkw jakimi dysponuje Gmina. Dlatego naley rozway kilka wariantw finansowania programu budowy indywidualnych oczyszczalni ciekw. Wariant I Inwestorami s waciciele nieruchomoci, gdzie wybudowana ma by przydomowa oczyszczalnia ciekw. Finansuj oni inwestycj oraz realizuj budow oczyszczalni na wasnym terenie. Przy powyszym zaoeniu realizacja programu, ze wzgldu na ograniczone rodki finansowe mieszkacw Gminy, bdzie dugotrwaa i nie przyniesie oczekiwanych efektw ekologicznych. Ponadto zaspakajanie zbiorowych potrzeb wsplnoty naley do zada wasnych gminy. W zwizku z powyszym
Gminny program oczyszczania ciekw komunalnych poprzez budow przydomowych oczyszczalni ciekw na terenie Gminy Wilica 15

GMINA WILICA

finansowanie budowy oczyszczalni wycznie ze rodkw mieszkacw gminy nie powinno by przyjmowane jako rozwizanie docelowe. Wariant II Inwestorem jest Gmina Wilica. Finansowanie programu odbywa si z budetu Gminy. rodki finansowe Gminy mog by uzupeniane niskoprocentowymi poyczkami lub kredytami. Przedstawione rozwizanie usprawnioby realizacj programu. Wariant III Inwestorem jest Gmina Wilica. Program finansowany jest z budetu Gminy oraz ze rodkw pochodzcych z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej (UE). Wkad wasny Gminy moe by pokryty niskoprocentow poyczk lub kredytem. Mieszkacy wpacaj dodatkowo wymagany udzia wasny zgodnie z zawartymi umowami /za. 1 do niniejszego programu/ oraz zawieraj umowy uyczenia oczyszczalni do bezpatnego uytkowania / za. 2 do niniejszego programu/ Z analizy powyszego wariantu wynika, e jest on najbardziej skutecznym rozwizaniem. Dotacje z budetu Unii Europejskiej stwarzaj due moliwoci finansowania inwestycji komunalnych. Planuje si, i Gmina Wilica bdzie ubiegaa si o dofinansowanie UE w ramach Programu Rozwoju Obszarw Wiejskich oraz Regionalnego Programu Operacyjnego Wojewdztwa witokrzyskiego. W przypadku nie uzyskania dotacji lub uzyskania jej w mniejszej od wnioskowanej wysokoci, dla zbilansowania nakadw inwestycyjnych, naley uwzgldni moliwo zacignicia poyczki lub kredytu oraz uzupenienie rodkami pochodzcymi od mieszkacw. Ponadto zgodnie z wczeniejszym stwierdzeniem to gmina zgodnie z art. 7 ust. 1ustawy o samorzdzie gminnym, odpowiada za zaspakajanie zbiorowych potrzeb wsplnoty. W szczeglnoci zadania wasne gminy obejmuj sprawy z zakresu ochrony rodowiska i przyrody, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ciekw komunalnych. Zadania Gminy wynikajce z zapisw ustawy s zadaniami o charakterze obligatoryjnym, przy ich realizacji Gmina, w peni szanujc zasad zrwnowaonego rozwoju, winna szuka takich rozwiza, ktre zmierzayby do poprawy jakoci rodowiska przyrodniczego. Wniosek: wariant III stanowi najbardziej optymalny sposb finansowania programu budowy indywidualnych oczyszczalni ciekw. Program winien by wdraany i realizowany w sposb umoliwiajcy ubieganie si o dofinansowanie inwestycji ze rodkw UE.

Gminny program oczyszczania ciekw komunalnych poprzez budow przydomowych oczyszczalni ciekw na terenie Gminy Wilica 16

GMINA WILICA

VI. 7.

Zgodno programu ze Strategi witokrzyskiego do roku 2020

Rozwoju

Wojewdztwa

Zgodnie z zapisami Strategii Rozwoju Wojewdztwa witokrzyskiego w gospodarce wodno-ciekowej dokonuje si poprawa, jednak niewystarczajca Dugo czynnej sieci wodocigowej w wojewdztwie wynosia na koniec 2004 roku 10 977,5 km, co stanowio wzrost w stosunku do 2000 roku o 15,46%. W gminach wiejskich podczenia wodocigowe posiada niewiele ponad 60% budynkw mieszkalnych. Niekorzystnie ksztatuj si relacje pomidzy dugoci sieci kanalizacyjnej, szczeglnie na obszarach wiejskich. czna dugo sieci kanalizacyjnej w wojewdztwie na koniec 2004 roku wynosia 2 292 km. Dugo ta wzrosa w stosunku do 2000 roku o 816 km. Na przestrzeni ostatnich 5 lat w kraju obserwuje si systematyczny spadek iloci odprowadzanych ciekw nieoczyszczonych, natomiast w wojewdztwie witokrzyskim wystpuj zmienne trendy z tendencj wzrostu iloci ciekw wymagajcych oczyszczania poczwszy od roku 2003. Odsetek ludnoci obsugiwanej przez oczyszczalnie ciekw w Wojewdztwie witokrzyskim w % ogu ludnoci wynis na koniec 2003 roku 45,2%, co stanowi wzrost w stosunku do roku 1999 o 13%. Pomimo realizacji szeregu zamierze inwestycyjnych w wojewdztwie dla poprawy stanu czystoci wd powierzchniowych, takich jak budowa, rozbudowa i modernizacja oczyszczalni ciekw oraz budowa kanalizacji sanitarnej w miastach i gminach, stopie oczyszczania ciekw jest nadal niewystarczajcy, a cieki nieoczyszczone stanowi 15% oglnej iloci ciekw wymagajcych oczyszczania odprowadzanych do wd powierzchniowych lub do ziemi. W analizowanym okresie wzrosa dugo wodocigw, przybywa te sieci kanalizacyjnych, aczkolwiek w stopniu dalece niewystarczajcym (jest ich niemal piciokrotnie mniej ni wodocigowych), z negatywnymi skutkami dla rodowiska. Dotyczy to szczeglnie obszarw wiejskich, gdzie zaledwie 10% ludnoci korzysta z sieci kanalizacyjnych. Gwnym problemem z zakresu gospodarki wodno-ciekowej wymienionym w Strategii jest dysproporcja midzy dugoci sieci wodocigowej i kanalizacyjnej, wystpujca gwnie na obszarach wiejskich i w maych miastach, powodujca zagroenie rodowiska nieoczyszczonymi ciekami i utrudniajca prac wielu oczyszczalni. W zwizku z powyszym jednym z kierunkw dziaa przedstawionych w Strategii Wojewdztwa witokrzyskiego w dziedzinie ochrony rodowiska przyrodniczego bdzie realizowany szeroko zakrojony program sanitacji dorzeczy gwnych rzek, obejmujcy kompleksow rozbudow sieci wodocigowych i kanalizacyjnych, oczyszczalni ciekw oraz skadowisk odpadw.
Gminny program oczyszczania ciekw komunalnych poprzez budow przydomowych oczyszczalni ciekw na terenie Gminy Wilica 17

GMINA WILICA

Wniosek: Przedstawiony Program budowy indywidualnych oczyszczalni ciekw wpisuje si w zaoenia Strategii Rozwoju Wojewdztwa witokrzyskiego do roku 2020 oraz w Wojewdzki Program Budowy przydomowych Oczyszczalni ciekw.
VI.

Wnioski kocowe: Program budowy indywidualnych oczyszczalni ciekw winien by realizowany z nastpujcych powodw: 1. Rozproszona zabudowa utrudnia budow systemu kanalizacji zbiorczej na terenie caej gminy.
2. Gospodarka ciekowa na nieskanalizowanych obszarach Gminy nie jest

prowadzona zgodnie z wymogami ustawy o ochronie rodowiska, powszechn praktyk stosowan wrd ludnoci jest rozszczelnianie szamb, skd nieoczyszczone cieki trafiaj wprost do gruntu zagraajc glebie, a przede wszystkim wodom powierzchniowym i podziemnym. 3. Efekt ekologiczny moliwy do osignicia po zrealizowaniu programu wymaga zaangaowania mniejszych nakadw inwestycyjnych ni budowa kanalizacji zbiorczej.
4. Gmina winna dy do podnoszenia poziomu i jakoci ycia jej

mieszkacw poprzez popraw jakoci rodowiska i bezpieczestwa ekologicznego.

5. Realizacja inwestycji speni oczekiwania mieszkacw Gminy Wilica. 6. Dziki realizacji inwestycji Gmina bdzie moga promowa aktywn

polityk proekologiczn.
7. Dopuszcza si zmiany i odstpstwa przy realizacji programu, jeeli bdzie

przemawia za tym potrzeba poprawy jakoci rodowiska na terenie Gminy Wilica oraz zmieni si wielko rodkw finansowych przeznaczonych na realizacj.

Gminny program oczyszczania ciekw komunalnych poprzez budow przydomowych oczyszczalni ciekw na terenie Gminy Wilica 18

GMINA WILICA

VII. Zaczniki:
1. Umowa dotyczca wymaganego udziau wasnego za. Nr 1

2. Umowa uyczenia oczyszczalni przydomowej za. Nr 2

Gminny program oczyszczania ciekw komunalnych poprzez budow przydomowych oczyszczalni ciekw na terenie Gminy Wilica 19