Kierunki zagospodarowania przestrzennego cz A: wojewdztwo

13. POLITYKA PRZESTRZENNA NA OBSZARACH PROBLEMOWYCH

Obszary problemowe stanowi jeden ze szczeglnych przedmiotw zainteresowa polityki regionalnej Unii Europejskiej. Zgodnie z jedn z jej zasad - zasad koncentracji, obszary te mog ubiega si o najwiksze wsparcie finansowe ze rodkw Funduszy Strukturalnych. Wyznaczanie obszarw problemowych jest procesem zoonym i niezwykle trudnym. Zgodnie z Ustaw z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym , w czci powiconej planowaniu przestrzennemu na szczeblu krajowym okrela si podstawowe elementy koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju. Nale do nich m.in.: podstawowe elementy krajowej sieci osadniczej, z wyodrbnieniem obszarw metropolitalnych, a take obszary problemowe o znaczeniu krajowym, w tym obszary zagroe wymagajce szczegowych studiw i planw. Natomiast w odniesieniu do planu zagospodarowania Przestrzennego wojewdztwa wskazano na okrelenie obszarw problemowych wraz z zasadami ich zagospodarowania oraz obszary metropolitalne. W wojewdztwie pomorskim ze wzgldu na bariery, progi i konflikty z jednej strony oraz niewykorzystane dotychczas w peni moliwoci tkwice w strukturze przestrzennej z drugiej strony wyrniono nastpujce obszary problemowe: wybrzee Batyku; obszar aglomeracji Trjmiasta (szczeglny obszar problemowy, patrz rozdzia 14); centra regionalne koncentracji potencjaw; Dolina Dolnej Wisy i jej delta; obszary wiejskie strukturalnie sabe. Wspomniana powyej ustawa wskazuje na konieczno uwzgldnienia w planie zagospodarowania przestrzennego wojewdztwa w szczeglnoci m.in. obszarw wsparcia. Jako obszary wsparcia naley rozumie obszar okrelony w ustawie z dnia 12 maja 2000 r., o zasadach wspierania rozwoju regionalnego jako obszar wyodrbniony ze wzgldu na wystpujce w nim problemy rozwojowe oraz podlegajcy okrelonym dziaaniom ze strony Rady Ministrw, administracji rzdowej i jednostek samorzdu terytorialnego. Jednoczenie w ustawie okrelono, e granice obszaru wsparcia nie mog przecina granic powiatw (jeeli obszarem wsparcia jest miasto na prawach powiatu; obszar wsparcia musi obejmowa to miasto wraz z okalajcym je powiatem lub powiatami). Obszar problemowy jest wic pojciem znacznie szerszym i moe, ale nie musi by obszarem wsparcia. Z kolei kady obszar wsparcia jest obszarem problemowym, gdy w myl definicji zosta wyrniony ze wzgldu na wystpujcy w nim problem. Regionalna wsplnota samorzdowa gospodarujca w wydzielonej w postaci wojewdztwa czci przestrzeni pastwa jest w okrelonym stopniu odpowiedzialna za ksztatowanie warunkw rozwoju tej przestrzeni. To gospodarowanie i ksztatowanie odbywa si wedle prawnie przewidzianych regu, o ktrych mwi ustawa o samorzdzie wojewdztwa. To samorzd okrela dokumenty strategiczno-planistyczne, a wic: strategi rozwoju wojewdztwa i plan zagospodarowania przestrzennego wojewdztwa. Realizacja zapisw tych dokumentw spoczywa na samorzdzie wojewdztwa, ktry poprzez odpowiednie dokumenty operacyjne dotyczce okrelonych problemw i obszarw problemowych, wdraa polityk rozwoju regionalnego i przestrzennego. W zwizku z tym wszystkie wskazane powyej zasady zagospodarowania przestrzennego obowizuj przy prowadzeniu polityki przestrzennej, a ponadto wskazuje si dla obszarw problemowych, take dodatkowe szczeglne zasady zagospodarowania przestrzennego.
1

Dz.U. z 2003 r., Nr 80, poz. 717, z pniejszymi zmianami.

257

PLAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJEWDZTWA POMORSKIEGO

WYBRZEE BATYKU
Obszar dziaa Szczeglne zasady zagospodarowania
Unikanie wielkokubaturowego i wysokiego budownictwa turystycznego oraz intensywnej zabudowy pensjonatowej na niewielkich dziakach poprzez ustalanie ekologicznych standardw zabudowy i zagospodarowania. W planowaniu zagospodarowania obszaru przybrzenego uwzgldnia oddziay-wanie na wody przybrzene oraz wpywu, jaki dziaalno i zmiany stanu tych wd, bdzie mie na planowane zagospodarowanie.

cay pas gmin nadmorskich

Podejmowanie decyzji o wykorzystaniu przestrzeni w obszarze przybrzenym winno mie miejsce w procedurach zintegrowanego zarzdzania, uwzgldniajcych kompetencje instytucji oraz interesy uczestnikw gospodarowania w obszarze. Przy planowaniu sieci i urzdze wodocigowych obowizkowo stosowa rozwizania dostosowane do udokumentowanych zasobw, ograniczajce podciganie wd morskich oraz zasolonych wd gbinowych, w tym lokalizacj duych uj wody poza obszarem wystpowania zjawiska. Nowa zabudowa poza granicami miast moe by lokalizowana wycznie na terenach uzbrojonych w pen infrastruktur techniczn. Uwzgldnianie przy planowaniu rozwiza komunikacyjnych sezonowego wzrostu liczby mieszkacw i natenia ruchu oraz moliwoci rozwoju systemw komunikacji alternatywnej w tym rowerowej i publicznej. Powszechne stosowanie rozwiza spowalniajcych ruch koowy przy uprzywile-jowaniu pieszych i rowerw.

obszary intensywnego rozwoju turystyki

Rezerwacja terenw na parkingi buforowe na obrzeach miejscowoci i przy trasach przelotowych. Uwzgldnianie potrzeb i preferencji staych mieszkacw w dziaaniach podnoszcych atrakcyjno turystyczn. Zakaz wprowadzania nieoczyszczonych spyww wd opadowych i roztopowych z terenw zurbanizowanych i zabudowanych do wd powierzchniowych. Ukierunkowanie penetracji turystycznej w sposb ograniczajcy antropopresj. Zapewnienie warunkw dla wyduenia sezonu turystycznego.

Pwysep Helski, Nadmorski Park Krajobrazowy, Mierzeja Wilana obszary portw i ich zaplecza nadmorskie gminy powiatw nowodworskiego i puckiego tereny zamknite, tereny powojskowe i popegeerowskie rodkowe i zachodnie wybrzee pas nadbrzeny tj. pas techniczny i ochronny UM

Ograniczanie powierzchni terenw przeznaczonych na funkcje intensywnej zabudowy mieszkaniowej i usugowej. Zapewnienie rezerw terenowych dla funkcji portowych i gospodarki morskiej, za wyjtkiem planowanych waterfrontw. Odprowadzenie ciekw bytowych z terenw planowanej zabudowy wycznie do sieci kanalizacyjnej zakoczonej sprawn oczyszczalni ciekw (w szczeglnoci Stegna, Sztutowo, Nowy Dwr Gdaski, Krokowa, Wadysawowo). W kadym przypadku uwalniania terenw z wadania Skarbu Pastwa, przed usta-leniem nowego waciciela powinien zosta sporzdzony plan zagospodarowania przestrzennego. Lokalizacja farm wiatrowych wycznie na obszarach, dla ktrych sporzdzono miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego. Uwzgldnianie w dokumentach planistycznych gmin wzajemnego oddziaywania ldu i morza oraz potrzeby ochrony przyrody. Dziaania ochronne na obszarach zagroonych niszczc dziaalnoci morza naley ogranicza do zapewnienia bezpieczestwa mieszkacw i ich mienia. Dostosowanie parametrw dostpnoci rdldowych drg wodnych (m.in. przepraw mostowych) dla eglugi.

Zalew Wilany

CENTRA REGIONALNE KONCENTRACJI POTENCJAW

Obszar dziaa
wszystkie orodki regionalne

Szczeglne zasady zagospodarowania

Koordynacja rozwoju przestrzennego, uwzgldniajca historyczne i kulturowe walory przestrzeni i krajobrazu orodkw regionalnych dla ksztatowania przestrzeni wysokiej jakoci w skali regionalnej i lokalnej. Tworzenie warunkw przestrzennych dla rozwoju szerokiej oferty usugowej, poprawiajcej

258

Kierunki zagospodarowania przestrzennego cz A: wojewdztwo

atrakcyjno osiedlecza orodkw ubregionalnych. Ksztatowanie atrakcyjnego zagospodarowania rdmiejskich terenw zieleni urzdzonej, zakadanie nowych parkw i zielecw poprzez wzmacnianie i wprowadzanie obudowy biologicznej ciekw i zbiornikw wodnych, zakrzewienia i zakrzaczenia o funkcji hydrosanitarnej, ekologicznej i krajobrazowej. Koncentracja struktur zurbanizowanych w oparciu o lokalne centra posiadajce atrakcyjn przestrze publiczn i rozbudowany program usug (odpowiadajcy potrzebom lokalnej spoecznoci). Wykorzystanie wanych traktw komunikacyjnych do ksztatowania osi kompozy-cyjnych czcych centra handlowe, atrakcyjne wntrza urbanistyczne i obszary o znaczeniu turystycznym. Komplementarnoci funkcji oglnomiejskich i ponadolkalnych w przypadku ukadw bipolarnych. Dyslokacja funkcji i obiektw o nieusugowym i niemieszkalnym charakterze, niszczcych lub ograniczajcych dostp do wartoci rodowiska kulturowego.

Lokalizacja kluczowych urzdze rekreacji w strefach nadwodnych miast, w szczeglnoci

Wisy i Nogatu.

DOLINA DOLNEJ WISY I JEJ DELTA

Obszar dziaa Szczeglne zasady zagospodarowania
Uytkowanie i zagospodarowanie dolin rzecznych nie umniejszajce i zachowujce rnorodno biologiczn. Poprawa stanu istniejcych urzdze przeciwpowodziowych i uzupenienie brakw. Maksymalne ograniczenie zainwestowania terenw depresyjnych i przydepre-syjnych silnie zagroonych powodzi. Zwikszenie znaczenia naturalnych metod ochrony przeciwpowodziowej, poprzez dopuszczenie do zalania niektrych polderw o mniejszej wartoci gospodarczej. Utrzymanie funkcji hydrologicznych i klimatycznych liniowych i kpowych zadrzewie rdpolnych, poprzez ochron istniejcych, odbudow zniszczonych i wprowadzenie nowych elementw zieleni rdpolnej. Renaturyzacja czci polderw depresyjnych i przydepresyjnych, prowadzca do zwikszenia areau siedlisk i gatunkw wodnych oraz od wd zalenych. Poprawa stanu ekologicznego wd powierzchniowych i morfologicznego koryt rzek. Zachowanie i rewaloryzacja obiektw hydrotechnicznych uaw o znaczeniu historycznokulturowym. Zachowanie ukadw pl nawizujcych do podziaw historycznych wynikajcych z gospodarki polderowej. Stworzenie warunkw dla rozwoju rolnictwa zintegrowanego (zrwnowaonego) i ekologicznego, jak i innych form rolnictwa przyjaznego rodowisku, dziki uregulowaniu stosunkw wodnych gleb i zmniejszeniu zagroenia powodziowego. Koncentracja usug i mieszkalnictwa w orodkach usugowych stosownie do hierarchii sieci osadniczej przyjtej w Planie zagospodarowania przestrzennego wojewdztwa. Wyodrbnienia historycznych jednostek osadniczych i zabezpieczenie ochrony ich cech morfogenetycznych w dokumentach planistycznych gmin.

uawy Wilane

cay obszar

Oparcie koncepcji zagospodarowania przestrzennego na tradycjach krajobrazu kulturowego obszaru. Poprawa i ksztatowanie adu przestrzennego (koordynacja rozwoju przestrzennego ze szczeglnym uwzgldnieniem historycznej struktury terenu, eksponowanie historycznych walorw przestrzeni). Ograniczanie potencjalnych zagroe dla walorw dziedzictwa kulturowego. Tworzenie sprzyjajcych warunkw dla promocji historycznych walorw przestrzeni.

259

PLAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJEWDZTWA POMORSKIEGO

OBSZARY WIEJSKIE STRUKTURALNIE SABE

Obszar dziaa Szczeglne zasady zagospodarowania
Przy modernizacji istniejcych i budowie nowych urzdze uzdatniania wody i unieszkodliwiania ciekw planowa rezerwy na przyczenie nowych odbiorcw. Zachowanie istniejcej sieci placwek owiaty i kultury, jako orodkw kulturotwrczych i integrujcych spoecznoci lokalne. Kreacji placw, skwerw i parkw we wsiach i miejscowociach wiejskich w przestrze publiczn stanowic pozytywne wzorce zagospodarowania i umoliwiajce integracj mieszkacw. Objcie ochron elementw tradycyjnego gospodarowania rolniczego: zadrzewienia rdpolne, oczka wodne i w miar moliwoci inne elementy przestrzeni rolniczej, stanowice ostoj dla zagroonych gatunkw. Rozwj dziaalnoci pozarolniczej w gospodarstwach rolnych.

cay obszar

W gminnych dokumentach planistycznych zapisywa obowizek sporzdzania planw

zagospodarowania przestrzennego dla caych miejscowoci pooonych w otoczeniu miast.

ssiedztwo orodkw miejskich

Koncentracja struktur zurbanizowanych w oparciu o lokalne centra posiadajce atrakcyjn

przestrze publiczn i rozbudowany program usug (odpowiadajcy potrzebom lokalnej spoecznoci). W dokumentach planistycznych gmin uwzgldnia moliwoci wykorzystania zasobw rodowiska przyrodniczego i dziedzictwa kulturowego dla tworzenia zielonych miejsc pracy. Uwzgldnienie w dokumentach planistycznych gmin projektowanych przebiegw i potrzeb terenowych szlakw wodnych, rowerowych i pieszych.

obszary objte prawn ochron przyrody

Przy zagospodarowaniu obrzey zbiornikw wodnych i otoczenia parkw krajobrazowych obszary atrakcyjne turystycznie
denie do waciwego ukierunkowania presji masowej turystyki, odcienia i ochrony najbardziej wraliwych elementw rodowiska.

Ograniczenie przeznaczania terenw otwartych na cele nowej zabudowy letnis-kowej,

ukierunkowujc jej ekspansj na adaptacj niszczejcej zabudowy wiejskiej.

Tworzenie infrastruktury umoliwiajcej zrwnowaony rozwj turystyki. obszary towarowej gospodarki rolnej oraz intensywnej hodowli rybackiej Ograniczenie lokalizacji nowych oraz rozbudowy istniejcych bezcikowych obiektw
fermowych w rejonie ich wysokiej koncentracji.

Ograniczenie lokalizacji nowych orodkw intensywnej hodowli ryb, wykorzystujcych wody

ciekw w wysokim stopniu obcionych istniejcymi orodkami hodowlanymi.

260