WOJEWODA LUBELSKI

NK.II.0911/426/09 Lublin, 2009-12-22

Rozstrzygnicie nadzorcze
stwierdzajce niewa no uchway Nr XXXV/194/09 Rady Gminy Adamw z dnia 26 listopada 2009 r. w sprawie upowa nienia Kierownika Gminnego Orodka Pomocy Spoecznej w Adamowie do podejmowania dziaa wobec du nikw alimentacyjnych. Na podstawie art. 91 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorzdzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, ze zm.) stwierdzam niewa no uchway Nr XXXV/194/09 Rady Gminy Adamw z dnia 26 listopada 2009 r. w sprawie upowa nienia Kierownika Gminnego Orodka Pomocy Spoecznej w Adamowie do podejmowania dziaa wobec du nikw alimentacyjnych. Uzasadnienie Uchwaa Nr XXXV/194/09 Rady Gminy Adamw zostaa dorczona organowi nadzoru w dniu 3 grudnia 2009 r. Przedmiotow uchwa Rada Gminy upowa nia Kierownika Orodka Pomocy Spoecznej w Adamowie do podejmowania dziaa wobec du nikw alimentacyjnych okrelonych ustaw z dnia 7 wrzenia 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentw, innych ni okrelone art. 4 ust. 3 i art. 12 ust. 2 ustawy, w tym do wydawania w tych sprawach decyzji administracyjnych ( 1 uchway). Tym samym Rada Gminy, powoujc w podstawie prawnej uchway art. 39 ust. 4 ustawy o samorzdzie gminnym, postanowia w sposb wadczy o przekazaniu kompetencji do podejmowania dziaa wobec du nikw alimentacyjnych, przewidzianych w ustawie o pomocy osobom uprawnionym do alimentw, Kierownikowi Orodka Pomocy Spoecznej w Adamowie.

Przepis art. 39 ust. 4 ustawy o samorzdzie gminnym upowa nia rad gminy do zlecania funkcji administracji publicznej organom jednostek okrelonych w art. 9 ust. 1 ustawy. Zlecenie to nastpuje w formie uchway rady gminy, ktra stanowi rdo przekazania kompetencji do wadczego dziaania. Upowa niony organ wydaje akty administracyjne we wasnym imieniu, staje si organem waciwym rzeczowo, miejscowo i funkcjonalnie do zaatwiania przekazanych mu spraw. Upowa nienie takie ma bowiem charakter przepisu kompetencyjnego przenoszcego generalnie uprawnienie do dziaania we wasnym zakresie. Przepisy ustawy z dnia 7 wrzenia 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentw (Dz. U. z 2009 r. Nr 1, poz. 7, ze zm.) precyzyjnie okrelaj zadania realizowane w zakresie przyznawania i wypacania wiadcze z funduszu alimentacyjnego, dziaania podejmowane wobec du nikw alimentacyjnych oraz organy waciwe do zaatwiania tych spraw. Zdaniem organu nadzoru jedynie organ wykonawczy gminy mo e, w myl art. 12 ust. 2 lub art. 4 ust. 3 powoanej ustawy, upowa ni wskazane w tych przepisach osoby (w tym m. n. kierownika orodka pomocy spoecznej) do realizowania zada przewidzianych ustaw w zakresie precyzyjnie okrelonym w art. 12 ust. 2 i art. 4 ust. 3 ustawy, a zatem brak jest podstaw prawnych do decydowania przez rad jaki podmiot ma te zadania wykonywa. Art. 12 ust 1 powoanej ustawy stanowi, e postpowania w sprawie wiadcze z funduszu alimentacyjnego prowadzi organ waciwy wierzyciela. Organ waciwy wierzyciela mo e upowa ni, w formie pisemnej, swojego zastpc, pracownika urzdu albo kierownika orodka pomocy spoecznej lub innej jednostki organizacyjnej gminy, a tak e inn osob na wniosek kierownika orodka pomocy spoecznej lub innej jednostki organizacyjnej gminy do prowadzenia postpowania w sprawach, o ktrych mowa w ust. 1, a tak e do wydawania w tych sprawach decyzji (ust. 2). Organem waciwym wierzyciela jest stosownie do art. 2 pkt 10 ustawy wjt, burmistrz lub prezydent miasta waciwy ze wzgldu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej. A zatem upowa nieniem, jakie mo e zosta wydane na gruncie tej ustawy, jest upowa nienie udzielone przez wjta, burmistrza lub prezydenta miasta waciwego ze wzgldu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej, ktre swym zakresem mo e obj jedynie kompetencje organu waciwego wierzyciela w zakresie powadzenia postpowania w sprawie wiadcze z funduszu alimentacyjnego i wydawania w tych sprawach decyzji administracyjnych. W ocenie organu nadzoru brak podstaw prawnych do przeniesienia zada przypisanych organowi waciwemu du nika, czyli stosownie do art. 2 pkt 9 ustawy wjtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta waciwemu ze wzgldu na miejsce zamieszkania du nika alimentacyjnego, w drodze upowa nienia udzielonego kierownikowi orodka pomocy spoecznej, za wyjtkiem zada okrelonych w art. 4 ust. 1 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentw. Zgodnie z brzmieniem art. 4 ust. 3 zdanie drugie ustawy, organ waciwy du nika mo e upowa ni, w formie pisemnej, kierownika orodka

pomocy spoecznej lub innej jednostki organizacyjnej gminy, a tak e inn osob na wniosek kierownika orodka pomocy spoecznej lub innej jednostki organizacyjnej gminy do prowadzenia wywiadu alimentacyjnego oraz odebrania owiadczenia majtkowego. Podstawy do upowa nienia kierownika orodka pomocy spoecznej do zaatwiania innych spraw, poza wymienionymi w art. 12 ust. 2 i art. 4 ust. 3 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentw, a w szczeglnoci pozostaych zada nale cych do kompetencji organu waciwego du nika, nie zawieraj ani przepisy ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentw ani te przepisy ustawy o samorzdzie gminnym. Zgodnie z powoanym w podstawie prawnej przedmiotowej uchway art. 39 ustawy o samorzdzie gminnym, decyzje w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej wydaje wjt, o ile przepisy szczeglne nie stanowi inaczej (ust. 1). Wjt mo e upowa ni swoich zastpcw lub innych pracownikw urzdu gminy do wydawania decyzji administracyjnych, o ktrych mowa w ust. 1, w imieniu wjta (ust. 2). Do zaatwiania indywidualnych spraw z zakresu administracji publicznej rada gminy mo e upowa ni rwnie organ wykonawczy jednostki pomocniczej oraz organy jednostek i podmiotw, o ktrych mowa w art. 9 ust. 1 (ust. 4).Od decyzji wydanej przez wjta lub organ, o ktrym mowa w ust. 4, su y odwoanie do samorzdowego kolegium odwoawczego, chyba e przepis szczeglny stanowi inaczej (ust. 5). Z treci przytoczonego przepisu wynika jednoznacznie, i odnosi si on tylko do tych spraw indywidualnych, ktre s rozstrzygane po pierwsze w drodze decyzji administracyjnych, po drugie przez organy gminy lub organy jej jednostek pomocniczych bd organizacyjnych albo organy podmiotw, o ktrych mowa w art. 9 ust. 1 ustawy o samorzdzie gminnym. Do przewidzianych w ustawie o pomocy osobom uprawnionym do alimentw zada organu waciwego du nika nale y: 1) przeprowadzanie wywiadu alimentacyjnego w celu ustalenia sytuacji rodzinnej, dochodowej i zawodowej du nika alimentacyjnego, a tak e jego stanu zdrowia oraz przyczyn nieo enia na utrzymanie osoby uprawnionej, oraz odbieranie od niego owiadczenia majtkowego (art. 4 ust. 1); 2) wystpowanie do kierownika orodka pomocy spoecznej o udzielenie informacji, o ktrych mowa w ust. 1 art. 4, dotyczcych du nika alimentacyjnego, je eli w posiadaniu kierownika orodka znajduje si rodzinny wywiad rodowiskowy dotyczcy tego du nika, przeprowadzony na podstawie przepisw o pomocy spoecznej, nie wczeniej ni trzy miesice od dnia wystpienia o udzielenie informacji (art. 4 ust. 4); 3) przekazywanie komornikowi sdowemu informacji majcych wpyw na skuteczno prowadzonej egzekucji, w szczeglnoci zawartych w wywiadzie alimentacyjnym oraz owiadczeniu majtkowym du nika alimentacyjnego. W przypadku gdy du nik alimentacyjny nie mo e wywiza si ze swych zobowiza z powodu braku zatrudnienia, organ waciwy du nika:

a) zobowizuje du nika alimentacyjnego do zarejestrowania si jako bezrobotny albo jako poszukujcy pracy w przypadku braku mo liwoci zarejestrowania si jako bezrobotny; b) zwraca si do starosty o podjcie dziaa zmierzajcych do aktywizacji zawodowej du nika alimentacyjnego; c) w razie braku mo liwoci aktywizacji zawodowej wystpuje z wnioskiem do starosty o skierowanie du nika alimentacyjnego do robt publicznych lub prac organizowanych na zasadach robt publicznych, okrelonych w przepisach o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. W przypadku uniemo liwienia przez du nika alimentacyjnego przeprowadzenia wywiadu alimentacyjnego, odmowy zo enia owiadczenia majtkowego oraz odmowy podjcia prac, o ktrych mowa w ust. 2, uchylania si od nich lub odmowy zarejestrowania si jako bezrobotny, odmowy zarejestrowania si jako poszukujcy pracy w przypadku braku mo liwoci zarejestrowania si jako bezrobotny, organ waciwy du nika: a) skada wniosek o ciganie za przestpstwo okrelone w art. 209 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, ze zm.); b) kieruje wniosek do starosty o zatrzymanie prawa jazdy du nika alimentacyjnego (art. 5 ust. 1-3); 4) otrzymywanie informacji o braku mo liwoci aktywizacji du nika alimentacyjnego lub braku mo liwoci skierowania du nika do prac organizowanych na zasadach robt publicznych, starosta zobowizany jest do informowania o tym organu waciwego du nika (art. 5 ust. 4); 5) skadanie wniosku o zwrot zatrzymanego prawa jazdy, gdy du nik umo liwi przeprowadzenie wywiadu alimentacyjnego, zo y owiadczenie majtkowe, podejmie prac, zarejestruje si jako bezrobotny albo, w przypadku odmowy zarejestrowania jako bezrobotnego, zarejestruje si jako poszukujcy pracy (art. 5 ust. 6); 6) informowanie organu waciwego wierzyciela oraz komornika sdowego o podjtych dziaaniach wobec du nika alimentacyjnego oraz o ich efektach (art. 6); 7) wytaczanie powdztw na rzecz obywateli w sprawach o roszczenia alimentacyjne (art. 7 ust. 1); 8) przedstawianie, za porednictwem wojewody, ministrowi waciwemu do spraw zabezpieczenia spoecznego sprawozda z realizacji zada przewidzianych w ustawie (art. 31 ust. 4); 9) umarzanie w drodze decyzji administracyjnej nale noci, o ktrych mowa w art. 28 ust. 1 pkt 1, 2 i 4 ustawy (art. 30 ust. 1 i 3). Jak ju wspomniano, jedynie w przypadku zadania okrelonego w art. 4 ust. 1 ustawy, organ wykonawczy gminy dziaajc na podstawie art. 4 ust. 3 ustawy mo e upowa ni, w formie pisemnej, kierownika orodka pomocy spoecznej lub innej jednostki organizacyjnej gminy, a tak e inn osob na wniosek kierownika orodka pomocy spoecznej lub innej jednostki

organizacyjnej gminy do prowadzenia wywiadu alimentacyjnego oraz odebrania owiadczenia majtkowego. W tym zakresie art. 39 ustawy o samorzdzie gminnym nie mo e by stosowany. Sprawy wymienione wy ej w pkt 1-8 nie s sprawami indywidualnymi rozstrzyganymi w drodze decyzji administracyjnej, a zatem nie jest dopuszczalne podjcie na podstawie art. 39 ust. 4 ustawy o samorzdzie gminnym uchway upowa niajcej kierownika orodka pomocy spoecznej do prowadzenia tych spraw. W ocenie organu nadzoru rada gminy nie mo e upowa ni kierownika orodka pomocy spoecznej tak e do wydawania decyzji administracyjnych, o ktrych mowa w art. 30 ust. 1 i 3 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentw. Przepisy powoanej ustawy stanowi bowiem regulacj szczegln (lex specialis) wobec art. 39 ust. 4 ustawy o samorzdzie gminnym i tym samym wyczaj kompetencje rady gminy wynikajce z art. 39 ust. 4 tej ustawy. Ustawodawca precyzyjnie wskaza w art. 4 ust. 3 (jako organ waciwy du nika) oraz w art. 12 ust. 2 (jako organ waciwy wierzyciela) zakres spraw, do ktrych prowadzenia wjt gminy mo e upowa ni kierownika orodka pomocy spoecznej. Kompetencje rady gminy s w tym zakresie wyczone. Skoro ustawa o pomocy osobom uprawnionym do alimentw precyzuje zakres spraw, ktre mog by przekazane kierownikowi orodka pomocy spoecznej, to rada gminy nie mo e tego zakresu rozszerza. W tym stanie rzeczy, stwierdzenie niewa noci uchway Nr XXXV/194/09 jest uzasadnione. Na niniejsze rozstrzygnicie nadzorcze przysuguje skarga do Wojewdzkiego Sdu Administracyjnego w Lublinie, zo ona za moim porednictwem, w terminie 30 dni od daty jego dorczenia.

Wojewoda Lubelski Genowefa Tokarska

Otrzymuj: 1) Wjt Gminy Adamw 2) Przewodniczcy Rady Gminy Adamw