You are on page 1of 81

GMINA WOLA KRZYSZTOPORSKA

powiat piotrkowski - wojewdztwo dzkie

PROGRAM OCHRONY RODOWISKA


GMINY WOLA KRZYSZTOPORSKA NA LATA 2009 - 2013

AKTUALIZACJA

WYKONAWCA USUGI OPINIODAWCZE I PROJEKTOWE WALDEMAR KUTERA UL. C.K. NORWIDA 7/48 97-300 PIOTRKW TRYB.

PIOTRKW TRYBUNALSKI SIERPIE 2009 R.

SPIS TRECI 1. 1.1. 1.2. 1.3. 1.4. 1.5 2. 3. 3.1. 3.2. 4. 4.1. 4.1.1. 4.1.2. 4.1.3. 4.2. 4.2.1. 4.2.2. 4.2.3. 4.2.4. 4.2.5. 4.2.6. 4.3. 4.3.1. 4.3.2. 4.4. 4.5. 4.5.1. 4.5.2 4.5.3. 4.5.4. 4.6. 4.6.1. 4.6.2. Wstp .4 Podstawa prawna, cel i zakres Programu.. .4 Podstawowe akty prawne, dokumenty i wykorzystane materiay..4 Materiay wyjciowe...5 Struktura i zakres dokumentu 6 Zestawienie wytycznych do programu ochrony rodowiska dla gminy Wola Krzysztoporska. 6 Informacja o realizacji Programu Ochrony rodowiska Gminy Wola Krzysztoporska z okresu 2004-2007..7 Oglna charakterystyka powiatu piotrkowskiego i gm. Wola Krzysztoporska.. 9 Oglna charakterystyka powiatu...10 Oglna charakterystyka gminy Wola Krzysztoporska..10 Diagnoza stanu rodowiska gminy Wola Krzysztoporska ..14 Powierzchnia ziemi...14 Zasoby surowcw mineralnych i kopalin ... 14 Zasoby glebowe... 14 Degradacja gleb i powierzchni ziemi.. 15 Zasoby wodne.. 16 Wody powierzchniowe ....................................... 16 Wody podziemne..................... 16 Gospodarka wodno- ciekowa . ..16 Emisja zanieczyszcze do wd powierzchniowych 17 Jako wd powierzchniowych.. 19 Jako wd podziemnych... 21 Powietrze.. ... 21 Emisja zanieczyszcze... 21 Jako powietrza . ... 22 Energia odnawialna. ... 25 Zasoby przyrodnicze... 26 Szata rolinna......... ..... 26 Fauna.................. ......26 Lasy...... 26 Obszary objte szczeglnymi formami ochrony ..27 Haas..27 Haas komunikacyjny... 28 Haas przemysowy...29

4.7. 4.8. 4.8.1. 4.8.2. 4.9. 4.9.1. 4.9.2. 4.10. 4.11. 4.12.

Gospodarka odpadami...30 Awarie i zagroenia przemysowe. . 30 Zakady o duym i zwikszonym ryzyku wystpienia awarii przemysowych..31 Transport materiaw niebezpiecznych.31 Promieniowanie elektromagnetyczne 32 Promieniowanie elektromagnetyczne na terenie powiatu piotrkowskiego - gminy Wola Krzysztoporska.. 32 Problemy i zagroenia 33 Ochrona zabytkw ...34 Edukacja ekologiczna 36 Wnioski z diagnozy stanu rodowiska 37

1. WSTP

1.1. Podstawa i przedmiot opracowania Podstaw wykonania opracowania jest umowa nr 85/2009 zawarta w dniu 27.02.2009 r. pomidzy Gmin Wola Krzysztoporska a firm Usugi Opiniodawcze i Projektowe Waldemar Kutera z siedzib w Piotrkowie Trybunalskim ul. C. K. Norwida 7/48. Przedmiotem zamwienia jest wykonanie Programu Ochrony rodowiska dla Gminy Wola Krzysztoporska zgodnie z ustaw z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo Ochrony rodowiska ( ze zmianami ) i Programem Ochrony rodowiska dla Powiatu Piotrkowskiego. 1.2. Podstawowe akty prawne, dokumenty i wykorzystane materiay Program ochrony rodowiska dla gminy Wola Krzysztoporska opracowany zosta w oparciu o nastpujce akty prawne: Ustawa z dn. 27 kwietnia 2001 r. Prawo Ochrony rodowiska, tekst jednolity z 2008 r. Dz. U. Nr 25, poz. 150, Ustawa o odpadach z dn. 27 kwietnia 2001 r., tekst jednolity z 2007 r. Dz. U. Nr 39, poz. 251, Ustawa z dn. 27 lipca 2001 r. o wprowadzeniu ustaw Prawo ochrony rodowiska, ustawy o odpadach oraz niektrych ustaw Dz. U. Nr 100, poz. 1085, Ustawa z dn. 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym Dz. U. Nr 80, poz. 717, Ustawa z dn. 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody Dz. U. Nr 92, poz. 880 Ustawa z dn. 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntw rolnych i lenych Dz. U. Nr 121 poz. 1266 z 2004 r., Ustawa z dn. 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierzt Dz. U. Nr 106 poz. 1002 z 2003 r. z pniejszymi zmianami, Ustawa z dn. 12 lipca 1995 r. o ochronie rolin uprawnych Dz. U. Nr 90, poz. 446 z pniejszymi zmianami, Ustawa z dn. 28 wrzenia 1991 r. o lasach Dz. U. Nr 45 z 2005 r. poz. 435 z pniejszymi zmianami, Ustawa z dn. 18 lipca 2001 r. Prawo wodne Dz. U. Nr 239 z 2005 r. poz. 2019 z pniejszymi zmianami, Ustawa z dn. 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wod i zbiorowym odprowadzaniu ciekw tekst jednolity Dz. U. Nr 123 z 2006 r. poz. 858, Ustawa z dn. 13 wrzenia 2005 r. o utrzymaniu czystoci i porzdku w gminach Dz. U. Nr 236 z 2005 r., poz. 2008 z pniejszymi zmianami,

Ustawa z dn. 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane - tekst jednolity Dz. U. Nr 156 z 2006 r., poz. 1118 z pniejszymi zmianami, Ustawa z dn. 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej Dz. U. Nr 9, poz. 43 z pniejszymi zmianami, Ustawa z dn. 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawoeniu - Dz. U. Nr 147 z 2007 r. poz. 1033, Ustawa z dn. 8 marca 1990 r. o samorzdzie terytorialnym - Dz. U. Nr 142 z 2001 r. poz. 1591, Ustawa z dn. 3 padziernika 2008 r. o udostpnieniu informacji o rodowisku i jego ochronie, udziale spoeczestwa w ochronie rodowiska oraz o ocenach oddziaywania na rodowisko - Dz. U. Nr 199, poz. 1227.

Cele i priorytety Programu Ochrony rodowiska s zgodne z celami i priorytetami zawartymi w nastpujcych dokumentach: Polityka Ekologiczna Pastwa ( PEP ) na lata 2007 2010 z uwzgldnieniem perspektywy na lata 2011 2014, Ministerstwo rodowiska, Warszawa grudzie 2006, Narodowa Strategia Ochrony rodowiska na lata 2000 - 2006, Ministerstwo rodowiska, Warszawa 2006, Narodowa Strategia Spjnoci na lata 2007 2013 Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2006, Program Operacyjny Infrastruktura i rodowisko ( PO i ) na lata 2007 2013. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Narodowa Strategia Edukacji Ekologicznej, Ministerstwo rodowiska, Warszawa 2001, Polityka Energetyczna Polski do 2030 roku, Ministerstwo Gospodarki, Warszawa 2007, Polityka Lena Pastwa. Ministerstwo Ochrony rodowiska Zasobw Naturalnych i Lenictwa Warszawa 1997 Dugookresowa Strategia Trwaego i Zrwnowaonego Rozwoju Polska 2025. Rzdowe Centrum Studiw Strategicznych, Warszawa 2000, redniookresowa Strategia Rozwoju Rolnictwa i Obszarw Wiejskich. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Warszawa 1999, Strategia Rozwoju Wojewdztwa dzkiego na lata 2007 2020, Sejmik Wojewdztwa dzkiego uchwaa Nr LI/865/2006, Regionalny Program Operacyjny Wojewdztwa dzkiego na lata 2007 -2013, Sejmik Wojewdztwa dzkiego uchwaa Nr 1393/07, Wojewdzki Program Ochrony i Rozwoju Zasobw Wodnych, uchwaa Nr LI/866/2006 Sejmiku Wojewdzkiego, Wojewdzki Program Maej Retencji dla Wojewdztwa dzkiego, uchwaa Nr LIII/887/2006 Sejmiku Wojewdztwa dzkiego, Strategia Rozwoju Gminy Wola Krzysztoporska zatwierdzona Uchwa Nr XXXIII/163/98 Rady Gminy z dnia 9 lutego 1998 r., Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Wola Krzysztoporska na lata 2007 - 2013 zatwierdzony Uchwa Nr XXXIV/309/09 Rady Gminy z dnia 23 lipca 2009 r. 1.3. Materiay wyjciowe 1. Programy ochrony rodowiska dla wojewdztwa dzkiego i powiatu piotrkowskiego,

2. Program Ochrony rodowiska Gminy Wola Krzysztoporska na lata 2004 2007 z grudnia 2004 r. wersja aktualizowana, 3. Zmiana studium uwarunkowa i kierunkw zagospodarowania przestrzennego gminy Wola Krzysztoporska, 4. Koncepcja sieci kanalizacyjnej w miejscowoci Wola Krzysztoporska, autorzy: in. E. Andrzejczak, P. Koliski, 5. Raport z wykonania Programu Ochrony rodowiska dla gminy Wola Krzysztoporska 6. Projekt budowlany budowy kompleksowego systemu odprowadzania i oczyszczania ciekw dla gminy Wola Krzysztoporska, PPW BIOPROJEKT, Moszczenica 2008 -2009, 7. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Wola Krzysztoporska, lipiec 2009, 8. Plan zaopatrzenia w ciepo gminy Wola Krzysztoporska, 9. koncepcja programowo przestrzenna budowy zbiornika retencyjnego na rz. Dbrwce. Melwoprojekt, Warszawa 2008r. 1.4. Struktura i zakres dokumentu Naczeln i gwn zasad przyjt w opracowywanym programie stanowi zrwnowaony rozwj, umoliwiajcy harmonizacj postpu gospodarczego i spoecznego gminy Wola Krzysztoporska z ochron jej walorw rodowiskowych. Opracowany gminny program ochrony rodowiska powinien odzwierciedla oglne zasady polityki ekologicznej kraju, zgodnie z podstawami polityki ochrony rodowiska Unii Europejskiej. W niniejszym programie przedstawiono: aktualny stan rodowiska, jego zmiany, zagroenie rodowiska wynikajce z rozwoju gospodarczego, krtkoterminow i dugoterminow polityk ochrony rodowiska dla poszczeglnych elementw rodowiska oraz szacunkowe koszty wdraania dziaa na rzecz ochrony rodowiska. 1.5. Zestawienie wytycznych dla gminnego programu ochrony rodowiska dla gminy Wola Krzysztoporska Wytyczne oglne: Gminny program ochrony rodowiska powinien zosta opracowany na podstawie rzeczywistego i aktualnego stanu rodowiska w gminie. Podobnie jak polityka ekologiczna pastwa, program musi okrela przede wszystkim: cele polityki ekologicznej na terenie gminy, wybrane priorytety ekologiczne z uzasadnieniem ich wyboru, rodzaj i harmonogram dziaa ekologicznych, ktrych podejmuje si gmina, rodki niezbdne do osignicia zaoonych celw, w tym mechanizmy prawno ekonomiczne. Zaplanowane cele, priorytety, zadania i rodki musz zosta okrelone dla kadego z obszarw, ktrymi zajmuje si gmina, a mianowicie: gospodarowania odpadami, stosunkw wodnych i jakoci wd, jakoci powietrza, ochrony gleb, ochrony przyrody, w tym rnorodnoci biologicznej i krajobrazowej.

Przy czym gospodarowania odpadami uwzgldnione zostao w planie gospodarki odpadami, stanowicym odrbne opracowanie. Wytyczne dla gminnego programu ochrony rodowiska gminy Wola Krzysztoporska Szczegowe wytyczne w zakresie ochrony rodowiska dla gminy zostay okrelone i pogrupowane wg nastpujcych celw: 1. 2. 3. 4. 5. Zachowanie i wzbogacenie walorw przyrodniczo krajobrazowych gminy, Przywrcenie rwnowagi przyrodniczej na obszarach rolniczych, Ochrona powierzchni ziemi i rekultywacja terenw zdegradowanych, Poprawa bilansu hydrologicznego gminy, Poprawa jakoci wd powierzchniowych oraz ochrona i zachowanie zasobw wd podziemnych, 6. Poprawa jakoci powietrza, 7. Podnoszenie wiadomoci ekologicznej mieszkacw gminy i promocja walorw przyrodniczych, 8. Poprawa klimatu akustycznego gminy, 9. Minimalizacja zagroe wywoywanych promieniowaniem elektromagnetycznym i awariami, 10. Zapewnienie bezpieczestwa ekologicznego, 11. Zmniejszenie obcienia rodowiska odpadami ( Plan Gospodarki Odpadami ).
2. INFORMACJA O REALIZACJI PROGRAMU OCHRONY RODOWISKA GMINY WOLA KRZYSZTOPORSKA NA LATA 2004 2006

Dotychczasowy Programu Ochrony rodowiska Gminy Wola Krzysztoporska na lata 2004 2007 z uwzgldnieniem perspektywy do 2011 zwany dalej GPO, zosta zatwierdzony uchwa nr XXXVII/241/2005 Rady Gminy Wola Krzysztoporska z dn. 27.05.2005 r. Raport z wykonania GPO zosta przeprowadzony w ramach monitoringu wprowadzania polityki ekologicznej pastwa na obszarze gminy w latach 2004 2006. Zawiera on opis stanu rodowiska, sprawozdanie z realizacji zaplanowanych dziaa, prb oceny ich efektu ekologicznego oraz wnioski co do kierunku prowadzenia dalszej polityki ekologicznej Gminy Wola Krzysztoporska. Raport przedstawia przegld podjtych w latach 2004 2006 dziaa zaplanowanych w GPO, w zakresie: 1. Gospodarka wodno ciekowa 2. Gospodarka odpadami 3. Ochrona gruntw 4. Dziaania w zakresie polepszenia jakoci powietrza i ochrony przed haasem 5. Ochrona przyrody 6. Integracja ochrony rodowiska z rozwojem spoeczno gospodarczym 7. Edukacja ekologiczna. Zadania zrealizowane przez Gmin Wola Krzysztoporska w latach 2004 2006 przedstawione w Raporcie ( tab. 4 ) obejmuj w poszczeglnych latach wyszczeglnion ilo zada i ich wartoci finansowe. 1. W 2004 roku:

ilo zada 16 warto zada czna 733 493,69 z. Spord zrealizowanych zada do waniejszych i najwikszych ze wzgldu na wartoci finansowe naleay: wymiana opraw owietlenia ulicznego, rozbudowa sieci wodocigowych, sie kanalizacyjna, zakup samochodw straackich i zbirka segregowanych odpadw komunalnych. 2. W 2005 roku: ilo zada 16 warto zada czna 2 421 203,28 z. Spord zrealizowanych zada do waniejszych i najwikszych ze wzgldu na wartoci finansowe naleay: przebudowa drg dojazdowych do pl, przebudowa kanalizacji i wodocigu, zakup samochodw straackich, wymiana stolarki okiennej i drzwiowej w placwkach owiatowych i zbiornika segregowanych odpadw. 3. W 2006 roku: ilo zada 17 warto zada czna 4 178 522,08 z. Spord 17 zrealizowanych zada do waniejszych i najwikszych ze wzgldu na wartoci finansowe naleay: drogi dojazdowe do pl, modernizacja zaopatrzenia w wod, zakup samochodw straackich, wymiana owietlenia ulicznego i zbirka segregowanych odpadw komunalnych. W raporcie w zestawieniu zada nie okrelono ich zakresw rzeczowych w ujciu ilociowym. Suma wydatkw na wykonane i wyszczeglnione zadania, za lata 2004 2006 wyniosa: 7 333 219, 05 z., w tym stanowiy: 2 232 034, 00 z dotacje 380 000, 00 z. poyczki. W porwnaniu do pierwszego roku 2004, w kolejnych latach odnotowano duy wzrost realizacji zada w wymiarze finansowym stanowiy one 33 % w 2005 r. i 57 % w 2006 r., sumy wydatkw w latach 2004 2006. Z podsumowania raportu o realizacji zada GPO za lata 2004 2006 i przeprowadzonych analiz wynika, e gmina Wola Krzysztoporska intensywnie rozwija si gospodarczo i spoecznie. Wyrnia si na tle powiatu piotrkowskiego pod wzgldem iloci podmiotw gospodarczych, przyrostu naturalnego i rozwoju rolnictwa. Poprawia si infrastruktura techniczna, zwaszcza stan drg gminnych. Raport z wykonania GPO za lata 2004 2006 okreli ilociowo stopie realizacji zada poniewa znaczna cz zada nie miaa okrelonych terminw, w tym przedziale czasowym, a ich wykonanie przewidziano zapisem do 2011 roku. Zgodnie z danymi US w odzi z 2006 i 2007 r. wydatki inwestycyjne na ochron rodowiska i gospodark wodn byy nastpujce w tys. z.:

w 2006 roku: ochrona rodowiska 33,9 tys. z., gospodarka wodna 1158,8 tys. z., Razem 1192,7 tys. z. w 2007 roku: ochrona rodowiska 794,0 tys. z., gospodarka wodna 841,6 tys. z., Razem 1635,6 tys. z. W 2007 r. w stosunku do 2006 odnotowano wzrost wydatkw o okoo 37 %.

3. OGLNA CHARAKTERYSTYKA POWIATU PIOTRKOWSKIEGO

3.1. Oglna charakterystyka powiatu Powiat piotrkowski o powierzchni 1428 km2 pooony jest w centralnej czci Polski w poudniowo-wschodniej czci wojewdztwa dzkiego. Graniczy z szecioma powiatami wojewdztwa takimi jak: bechatowski, pabianicki, dzki wschodni, tomaszowski, opoczyski i radomszczaski. Stolic powiatu jest Piotrkw Trybunalski, ktry jest odrbn jednostk miastem na prawach powiatu i nie wchodzi w skad powiatu piotrkowskiego ziemskiego. Powiat piotrkowski ziemski skada si z: 1 gminy miejsko-wiejskiej w Sulejowie oraz 10 gmin wiejskich z siedzibami w: Aleksandrowie, Czarnocinie, Gorzkowicach, Grabicy, kach Szlacheckich, Moszczenicy, Rcznie, Rozprzy, Woli Krzysztoporskiej i Wolborzu. Na terenie powiatu krzyuj si wane midzynarodowe szlaki komunikacyjne drogowe i kolejowe: Droga nr 1 Gdask Katowice z fragmentem autostrady A 1 na terenie powiatu Droga szybkiego ruchu nr 8 Warszawa Piotrkw Tryb. Wrocaw Kolej warszawsko wiedeska. Dla gospodarki powiatu istotne znaczenie ma jego pooenie komunikacyjne, dobrze rozwinita sie drg, uwarunkowanie przyrodnicze, wystpowanie duych obszarw lenych oraz istniejcy na rzece Pilicy sztuczny zbiornik wodny Zbiornik Sulejowski. Blisko duej aglomeracji miejskiej odzi oraz Piotrkowa Tryb. umoliwia niektrym gminom rozwin funkcje usugowe zaplecza rekreacyjnego. Dobre zaplecze produkcji rolnej daje moliwo rozwoju przetwrstwa rolno-spoywczego, liczne obszary lene s podstaw produkcji brany drzewnej. Na ternie powiatu dziaalno gospodarcz prowadzi okoo 5000 firm, w ktrych ok. 85 % stanowi podmioty gospodarcze osb fizycznych. W gospodarce powiatu piotrkowskiego dominuj: przemys drzewny, produkcja mebli, przemys szklarski, przemys lekki i przetwrstwo rolno-spoywcze.

Powiat piotrkowski jest rwnie obszarem rolniczym, w ktrym dominuj rodzinne gospodarstwa rolne o liczbie ok. 13 000, o redniej powierzchni 7 ha. Uytki rolne stanowi 95 806 ha, w tym: grunty rolne 80 363 ha Uytki zielone 14 639 ha. Dominuj gleby klasy V i IV - 43,1 % powierzchni uytkw rolnych, gleby klasy IV stanowi 37,5 % a II i III 19,4 %. Najwiksz obszarowo gmin jest Wola Krzysztoporska 17 041 ha ( w tym uytki rolne 14 060 ha ) a najmniejsz Czarnocin 7 274 ha ( w tym uytki rolne 6 301 ha ). Pod wzgldem przyrodniczym teren powiatu jest znacznie zrnicowany. Obszar centralny i zachodni s prawie bezlene ( 6 10 % ), natomiast w gminach pooonych nad rzek Pilic, Luci, Czarn Koneck udzia lasw jest wysoki. Zalesienie w gminach wynosi: Sulejw 44 % Rczno 37 % Aleksandrw 33 %. ( Dobre warunki do agroturystyki ). Lesisto powiatu wynosi 24 %, ( planowany poziom zwikszenia lesistoci kraju 30 % do roku 2020). 3.2. Oglna charakterystyka gminy Wola Krzysztoporska Gmina Wola Krzysztoporska pooona jest w centralnej Polsce, w zachodniej czci powiatu piotrkowskiego. Jest jedn z najwikszych obszarowo gmin wojewdztwa dzkiego. Zajmuje powierzchni 171 km2 17 075 ha i liczy 11607 mieszkacw. Graniczy do pnocy z gmin Grabica i miastem Piotrkowem Trybunalskim, od wschodu z m. Piotrkw Trybunalski i gmin Rozprza, od poudnia z m. Kamiesk a od zachodu z gminami Drubice i Bechatw. Pooenie gminy w powiecie piotrkowskim ilustruje mapa rys.1.

Gmina charakteryzuje si duym potencjaem inwestycyjnym z racji lokalizacji i dostpnoci komunikacyjnej na jej terenie krzyuj si trzy wane szlaki komunikacyjne. Przez wschodni cz gminy przebiega droga krajowa Nr 1 Gdask Katowice przeksztacona w autostrad A 1 na odcinku Tuszyn Piotrkw Tryb. Droga ta jest czci drogi midzynarodowej E 75. Gmina znajduje si w bezporednim ssiedztwie wza, w ktrym zbiegaj si autostrada A 1 i droga krajowa Nr 8 Warszawa Piotrkw Tryb. Wrocaw, przebiegajca przez pnocn cz gminy. Stanowi ona odcinek midzynarodowej trasy E 67. Przez teren gminy przebiega rwnie linia kolejowa Piotrkw Tryb. Bechatw z moliwoci przeduenia. Gmina posiada charakter rolniczy, powierzchnia terenw rolnych zajmuje 14 448 ha, peni rwnie funkcj przemysow i lokalnego orodka usugowego. Rolnictwo prowadzone jest gwnie w formie indywidualnych gospodarstw. Uprawiane s: podstawowe zboa ok. 70 % zasieww, okopowe ziemniaki, buraki pastewne, oleiste ( rzepak ), roliny pastewne, w tym kukurydza. W produkcji zwierzcej dominuje hodowla trzody chlewnej a nastpnie byda. Na terenie gminy dziaaj podmioty przetwrstwa rolno-spoywczego. Na jej terenie znajduje si 48 miejscowoci, a obszar podzielony jest na 43 soectwa. Struktur liczebnoci mieszkacw w miejscowociach pooonych na terenie gminy ilustruje tab. 1.

Tab. 1 Struktura liczebnoci mieszkacw na terenie gminy Wola Krzysztoporska


Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. Soectwo Blizin Bogdanw Bogdanw Kolonia Borowa Bujny Gski Glina Gomulin -Kolonia Gomulin (achta) Jew Kacprw Kamienna Kozierogi Krna Krna Kolonia Krzyanw Laski Ludwikw Majkw Duy Mkolice Miakw Monikw Mzurki-Budkw Miejscowo Blizin Bogdanw Bogdanw Kolonia Borowa Bujny Gski Glina Gomulin Kolonia Gomulin achta Jew Kacprw Kamienna Kozierogi Krna Krna Kolonia Kryanw Laski Ludwikw Majkw Duy Mkolice Miakw Monikw Mzurki Budkw 24. Oprzw Oprzw Oprzw Kolonia 25. Parzniewice Parzniewice Due Parzniewice Mae 26. 27. Parzniewiczki Paww Dolny Parzniewiczki Paww Dolny 129 57 305 112 334 98 322 263 112 143 195 292 317 162 66 370 315 58 55 148 73 272 48 209 806 301 196 340 Liczba ludnoci 183 254 120

28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41.

Paww Grny Piaski Piekarki Piekary Poraj Praca Radzitkw Rokszyce I Rokszyce II Siomki Stradzew Woniki Woniki Kolonia Wola Krzysztoporsk a

Paww Grny Piaski Piekarki Piekary Poraj Praca Radzitkw Rokszyce I Rokszyce II Karga Las Siomki Stradzew Woniki Woniki Kolonia Wola Krzysztoporsk a Wola Rokszycka Wygoda

120 154 101 125 98 135 248 198 190 62 455 146 331 135 2.054

42. 43. Razem

Wola Rokszycka Wygoda

167 233 11.607

Najwiksz miejscowoci i siedzib wadz gminy jest Wola Krzysztoporska, gdzie zamieszkuje 2054 osb, czyli prawie ok. 18 % ludnoci caej gminy. Na jej terenie znajduje si wikszo obiektw kulturalnych i spoecznych oraz ponad 90 podmiotw gospodarczych. W gminie dziaaj liczne podmioty gospodarcze z czn iloci zarejestrowanych 584, w tym 32 w sektorze publicznym i 552 prywatnym. W infrastrukturze technicznej gminy drogi stanowi jej istotny element zagospodarowania. czna dugo drg zlokalizowanych na terenie gminy wynosi 182,96 km. Wikszo drg to drogi powiatowe, ktre cz najwaniejsze czci gminy. Drogi gminne stanowi uzupenienie sieci drg powiatowych. Drogi gminne odznaczaj si zym stanem technicznym, spord 32 drg gminnych zaledwie 2 posiadaj czciowo utwardzone pobocza i zatoki autobusowe, 4 - cigi pieszo rowerowe ( niezbdna poprawa stanu infrastruktury drogowej ). Gmina nie posiada centralnego systemu ciepowniczego, a zaopatrzenie w energi ciepln, w zakresie potrzeb bytowych mieszkacw i produkcyjnych, odbywa si poprzez lokalne rda energii rwnie elektrycznej - gwnie jednak poprzez indywidualne kotownie wglowe i olejowe ( instalacje etaowe i piece ). Lokalna sie ciepownicza wystpuje jedynie w Woli Krzysztoporskiej i zasilana jest z kotowni olejowej o mocy 1,4 MW.

Teren gminy nie zosta zgazyfikowany, a tylko niektre posesje we wsi Rokszyce korzystaj z gazu doprowadzonego z Piotrkowa Tryb. przez pnocn cz gminy przebiega gazocig 150 mm wysokoprny GZ-50 relacji Piotrkw Tryb. Bechatw. Struktur uytkowania terenw w gminie pod wzgldem sposobu ich wykorzystania ilustruje tabela 2 i zaczona w Programie mapa. Tab. 2 Struktura uytkowania nieruchomoci w gminie Wola Krzysztoporska ze wzgldu na sposb ich wykorzystania Lp Rodzaj uytkowania Warto Jednostk . a 1. Grunty ogem w tym: 17 056 ha 2. Uytki rolne razem 14 500 ha 3. Grunty rolne 11 322 ha 4. Sady 195 ha 5. ki trwae 1158 ha 6. Pastwiska trwae 1 266 ha 7. Grunty rolne zabudowane 450 ha 8. Grunty pod stawami 4 ha 9. Grunty pod rowami 105 ha 10. Grunty lene razem 1 782 ha 11. Grunty zadrzewione i zakrzewione 42 ha 12. Grunty zabudowane razem 639 ha 13. Grunty pod wodami razem 17 ha 14. Uytki ekologiczne 6 ha 15. Nieuytki 111 ha 16. Tereny rne 1 ha rdo : Gwny Urzd Geodezji i Kartografii stan na 01.01.2006 r.
4. DIAGNOZA STANU RODOWISKA GMINY WOLA KRZYSZTOPORSKA

4.1. Powierzchnia ziemi Zasoby powierzchni ziemi stanowi surowce mineralne, kopaliny i gleby. 4.1.1. Zasoby surowcw mineralnych i kopalin Surowce mineralne i kopaliny zwizane s z budow geologiczn. Surowce mineralne dziel si na podstawowe i pospolite. Na terenie gminy Wola Krzysztoporska nie s eksploatowane surowce podstawowe. Na obszarze gminy wystpuj nastpujce udokumentowane zoa kruszywa naturalnego ( piasku ): I zoe Piekary Woniki Kolonia ( piaski wodno-lodowcowe ), II zoe Mkolice ( piaski i wiry ), III zoe Stradzew Huta ( piaski, czciowo na terenie gminy Bechatw ). Poza tym wystpuj take zoa kopalin uytecznych w zoach rejonu miejscowoci Borowa ( dwa pola ) i Paww.

IV zoe ,,Paww pooone w miejscowoci Paww Grny i Parzniewice Due Dane o wymienionych zoach: Zoe Piekary ( nie eksploatowane ) o powierzchni 0,6 ha, zasoby geologiczne bilansowe 50 tys. ton, przemysowe, Zoe Piekary I ( eksploatowane ) nie eksploatowane bilansowe 112 tys. ton, przemysowe, Zoe Mkolice Piekary ( eksploatowane ) o powierzchni 8,4 ha, zasoby geologiczne bilansowe 1266 tys. ton, zasoby przemysowe 831 tys. ton, Zoe Paww Dolny ( zoe rozpoznane, nie eksploatowane ) o powierzchni 8,4 ha, zasoby geologiczne bilansowe 322 tys. ton. Zoe ,,Paww o powierzchni ponad 15 ha Okrgowy Urzd Grniczy Kielce wymieni tereny grnicze, ktre powinny by uwzgldnione przy przewidywaniu szkodliwych wpyww robt grniczych z zakadw grniczych, dla nastpujcych z kopalin pospolitych: 1. Mkolice Piekary /- Pole/A/A i Mkolice Piekary I Pole B 2. Borowa 3. Monikw I 4. Piekary I a 5.Mokracz 6. Piekary 7. Borowa 8. Mkolice IV. Dla terenw grniczych istnieje obowizek sporzdzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. 4.1.2. Zasoby glebowe Na obszarze gminy wystpuj due kompleksy gleb I III klasy bonitacyjnej 23,2 % i bardzo due obszary gleb IV klasy 40,2 %. Grunty I IV klasy bonitacyjnej zajmuj 8 660,70 ha, co stanowi 63,4 % powierzchni gminy. Due kompleksy gleb wysokich klas bonitacyjnych znajduj si na obszarze caej gminy z tym, e zwarte zespoy wystpuj na pnoc od linii kolejowej Piotrkw Trybunalski Rogowiec, a take w rejonie Bogdanowa, Kamiennej. Stanowi one gwn rolnicz przestrze produkcyjn gminy. Rozmieszczenie przestrzenne powierzchni gruntw oraz k i pastwisk na obszarze gminy z przyporzdkowanymi klasami bonitacyjnymi ilustruje mapa bonitacji w opracowanej ekofizjografii gminy. 4.1.3. Degradacja gleb i powierzchni ziemi Degradacja gleb i powierzchni ziemi moe nastpowa wskutek: nadmiernego zakwaszenia oraz zuboenia w podstawowe skadniki pokarmowe rolin fosfor, potas, magnes, zanieczyszczenia gleb metalami cikimi. W wyniku niekorzystnych zmian rzeby terenu, gleby, warunkw wodnych i szaty rolinnej nastpuj procesy degradacji obnienia si wartoci uytkowej gruntu lub dewastacji cakowitej utraty wartoci uytkowej gruntu.

Przyczynami zachodzcych zmian moe by dziaalno przemysowa, agrotechniczna, bytowa czowieka lub dziaania si przyrody ( poary, susze, erozja, trzsienia ziemi ). Niekorzystnym zjawiskiem powodujcym degradacj gleb s wyczenia gruntw z uytkowania rolniczego i lenego. Zagroeniem dla gleb uytkowanych rolniczo jest rwnie powierzchniowa erozja wietrzna i wodna. Erozj gleb przyspiesza dziaalno czowieka poprzez nadmierny wyrb lasw, niszczenie szaty rolinnej, nieprawidow upraw gruntw i dobr rolin uprawnych, odwadnianie bagien itp. Istotnym czynnikiem degradacji gleb jest ich nadmierne zakwaszenie. Jak wynika z syntezy bada w tym zakresie z lat 2002 2005 opracowanej przez Okrgow Stacj Chemiczno Rolnicz w odzi 33,3 % gleb w wojewdztwie posiada odczyn bardzo kwany, 35 % gleb ma odczyn kwany, gleby o odczynie lekko kwanym zajmuj 21 % powierzchni wojewdztwa. W oparciu o te badania zakwalifikowano teren powiatu piotrkowskiego do przedziau powyej 70 % zawartoci gleb o odczynie kwanym i bardzo kwanym ( przy redniej dla wojewdztwa dzkiego 68 % ). W zwizku z tym potrzeby w zakresie wapnowania gleb okrelono dla terenu powiatu w wielkoci redniej 61 %, przy redniej 63 % dla wojewdztwa. W tej klasyfikacji uoglnionej dla powiatw nie okrelono jej dla poszczeglnych gmin, w tym rwnie dla gm. Wola Krzysztoporska. W wyniku dziaalnoci kontrolnej przeprowadzonej przez Wojewdzki Inspektorat Ochrony rodowiska w 2006 r. spord problemw ekologicznych nierozwizanych na terenie powiatu piotrkowskiego wyszczeglniono: pozostaoci po Zakadach Chemicznych w Woli Krzysztoporskiej wchodzcych obecnie w skad Masy Upadoci Zakadw Chemicznych Organika Wola nie eksploatowanych obecnie obiektw zakadowej oczyszczalni ciekw, staww osadowych i retencyjnych, oddziaywujcych na rodowisko szczeglnie gruntowo wodne, wysypiska: odpadw poprodukcyjnych byych zakadw chemicznych, chemicznych rodkw ochrony rolin, nawozw chemicznych.

4.2. Zasoby wodne 4.2.1. Wody powierzchniowe Ukad wd powierzchniowych ma charakter antropogeniczny stworzony system kanaw i roww melioracyjnych doprowadzi do dekompozycji ukadw pradolinnych. Przez obszar gminy przepywa rzeka Dbrwka odwadniajca prawie jej cay obszar, stanowica lewobrzeny dopyw rzeki Luciy uchodzcy do niej w km 20,71. Nieznaczne czci terenu gminy wystpuj w zlewni rzeki Grabi, stanowicej dopyw Widawki. Dugo rz. Dbrwki wynosi ca 22,0 km a jej powierzchnia zlewni 178,7 km2. Rzeka Dbrwka w odwadnianej zlewni stanowicej gwnie tereny gm. Wola Krzysztoporska posiada nastpujce dopywy, liczc od grnej czci jej zlewni: 1. Dopyw spod Gomulina lewobrzeny w km 15,13 o powierzchni 30,04 km2,

2. Bogdanwka w km 14,55 prawobrzeny o powierzchni zlewni 16,80 km2, 3. Dopyw z Krnej ( Kzka ) lewobrzeny w km 8,19 o powierzchni zlewni 16,62 km2 4. Dopyw z Parzniewic Duych prawobrzeny w km 7,32 o powierzchni zlewni 27,00 km2 5. Dopyw spod Niechcic prawobrzeny w km 3,28 o powierzchni zlewni 25,85 km2 6. Dopyw spod Wygody lewobrzeny w km 2,62 o powierzchni zlewni 10,06 km2. S to dopywy Dbrwki ( rzeki IV rzdu, ) jako rzeki V rzdu ). Rzeka Dbrwka objta jest monitoringiem kontroli jakoci DR w ppk. P12 w km 1,0 od ujcia do rzeki Luciy. 4.2.2. Wody podziemne Warunki hydrogeologiczne gminy s do korzystne. Wody podziemne wystpujce i eksploatowane zwizane s z dwoma pitrami wodononymi: czwartorzdowym i grnokredowym. W pitrze czwartorzdowym wystpuj od 1 do 4 poziomw wodononych w utworach piaszczysto wirowych. Poziom wodonony czwartorzdowy wystpuje na gbokoci od kilkunastu do 40 m ppt. Wydajno potencjalna studni waha si midzy 10 120 m 3/h. Wody podziemne maja tu charakter swobodny. W zachodnim, centralnym i wschodnim obszarze gwny poziom wodonony to utwory czwartorzdu. Wystpuj tu wysze potencjalne wydajnoci studzien ( 70 - 120 m3/h ). Wody wystpuj zazwyczaj pod niewielkim cinieniem. W zachodnim, poudniowym i pnocnym obszarze gminy gwnym poziomem uytkowym s utwory szczelinowe kredy grnej ( margle, wapienie, opoki ). Potencjalne wydajnoci studni wahaj si w granicach 20 120 m3/h, rednio 70 m3/h. Gboko wystpowania poziomu kredowego od kilku do 60 m ppt. Wody wystpuj w postaci zwierciada swobodnego i pod cinieniem do 3000 kPa. Na znacznych obszarach jest kontakt wd podziemnych poziomw czwartorzdowych z kredowymi. Na obszarze gminy nie stwierdzono zanieczyszczenia wd podziemnych w skali regionalnej. 4.2.3. Gospodarka wodno ciekowa Zaopatrzenie w wod w gminie Wola Krzysztoporska odbywa si przy pomocy zlokalizowanych na jej terenie 11 uj wd podziemnych, w tym 6 komunalnych. Gmina jest zwodocigowania prawie w 100 %. W gminie funkcjonuj nastpujce ujcia wd podziemnych wg wydanych pozwole wodnoprawnych, z okrelonymi warunkami dot. iloci zatwierdzonych zasobw i maksymalnymi ilociami poboru godzinowego i dobowego wody: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Ujcie w Kacprowie ( 2 studnie ), Qn = 91,0 m3/h, Qh = 91,0 m3/h, Qd = 13 00 m3/d Ujcie w Jeowie ( 3 studnie ), Qn = 160,0 m3/h, Qh = 110,0 m3/h, Qd = 840 m3/d Ujcie w Rokszycach ( 2 studnie ), Qn = 72,0 m3/h, Qh = 50,0 m3/h, Qd = 830 m3/d Ujcie w Wonikach ( 2 studnie ), Qn = 75,0 m3/h, Qh = 70,0 m3/h, Qd = 565 m3/d Ujcie w Gomulinie ( 2 studnie ), Qn = 69,0 m3/h, Qh = 69,0 m3/h, Qd = 1111 m3/d Ujcie w Parzniewicach ( 3 stud.), Qn = 460,0 m3/h, Qh =308,0 m3/h, Qd = 6142 m3/d Ujcie w Bujnach ( 2 studnie ), Qn = 97,0 m3/h, Qh = 44,0 m3/h, Qd = 406 m3/d Ujcie w Majkowie Duym ( 1 studnia ), Qn = 6,0 m3/h, Qh = 2,0 m3/h, Qd = 10 m3/d Ujcie w Karga Las ( 1 studnia), Qn = 17,0 m3/h, Qh =2,0 m3/h, Qd = 20 m3/d

10. Ujcie w m. Piaski 32 A ( 1 studnia), Qn = 10,0 m3/h, Qh =10,0 m3/h, Qd = 159 m3/d 11. Ujcie w m. Wygoda ( 1 studnia), Qn = 6,0 m3/h, Qh =3,0 m3/h, Qd = 20 m3/d cznie zatwierdzone zasoby wd podziemnych na terenie gminy z uj komunalnych ( pozycja 1 6 ) wynosz: Qn = 927 m3/h, przy okrelonych dopuszczalnych poborach Qh = 698,0 m3/h Ujcia wyszczeglnione w poz. 7 -10 stanowi ujcia zakadowe. Pobr wody czny z uj komunalnych eksploatowanych przez gmin w 2008 r. wynis 1535,7 dam3, w tym: woda pobrana na cele technologiczne 130,5 dam3, straty wody 505,2 dam3, sprzeda hurtowa 71,0 dam3 i zuycie przez odbiorcw 829,0 dam3. Ilo odprowadzonych oczyszczonych ciekw wynosia 73,8 dam3, w tym od gospodarstw domowych i rolnych 53,8 dam3 / SG-01 za 2008 r./. W zakresie infrastruktury komunalnej gmina odznacza si prawie penym zwodocigowaniem i bardzo niskim stopniem skanalizowania. Dugo sieci wodocigowej eksploatowanej wynosi 253,82 km a sieci kanalizacyjnej 7,30 km ( dane za 2008 r. ). 4.2.4. Emisja zanieczyszcze do wd powierzchniowych W roku 2007 z terenu gminy Wola Krzysztoporska odprowadzono do wd powierzchniowych w sposb zorganizowany okoo 72,9 tys. m3 ciekw tj. ok. 200 m3 / dob. Gwny udzia w odprowadzanych ciekach miay odpywy ciekw oczyszczonych z gminnej oczyszczalni w Woli Krzysztoporskiej do rzeki Kzki. Inne pozostae rda zanieczyszcze wd powierzchniowych to: cieki komunalne z ZSR i stacji wodocigowej w Bujnach, cieki technologiczne z uj wody oraz cieki socjalne, przemysowe i deszczowe z kilku zakadw przemysowych ( odprowadzane do wd powierzchniowych bd gruntu, po podczyszczeniu ). Istniejce na terenie gminy obiekty jako rda zanieczyszcze wd powierzchniowych, z okrelonymi w pozwoleniach wodnoprawnych warunkami odprowadzania zanieczyszcze ( ilociami ciekw i miejscami zrzutw ) jest zawarte zestawienie tabelaryczne w PPO -zacznik nr 1. Iloci ciekw, ktrych moliwo odprowadzania do wd powierzchniowych warunkuj aktualne pozwolenia wodnoprawne, z podziaem na poszczeglne rodzaje, s nastpujce: cieki socjalno-bytowe, komunalne Qmaxd = 713,3 m3 / d cieki popuczne ze stacji uzdatniania wody Qmaxd = 90,3 m3 / d cieki deszczowe, gwnie z terenw zakadw przemysowych, baz magazynowych, marketw Q = 598,0 l/s.

Zgodnie z informacjami o stanie rodowiska na terenie powiatu piotrkowskiego z lat 2006 i 2007, uwzgldniajcymi zrzuty ciekw 50 m3 / d, emisje zanieczyszcze obejmoway gwne rdo tj. gminn oczyszczalni ciekw w Woli Krzysztoporskiej, dla ktrej: iloci ciekw, adunki i stenia zanieczyszcze, byy nastpujce w wymienionych okresach:

1. rok 2006 Ilo odprowadzanych ciekw Q = 356,0 m3 / d adunki i stenia zanieczyszcze: BZT5 = 3,49 kg/dob; 9,8 mg/l, ChZT = 19,79 kg/dob; 55,6 mg/l, Zawiesina og. = 4,49 kg/dob; 12,6 mg/l. 2. rok 2007 Ilo odprowadzanych ciekw Q = 392,0 m3 / d adunki i stenia zanieczyszcze: BZT5 = 31,57 kg/dob; 4,0 mg/l, ChZT = 14,11 kg/dob; 36,0 mg/l, Zawiesina og. = 3,84 kg/dob; 9,8 mg/l. Zgodnie ze Sprawozdaniem z oczyszczalni ciekw miejskich i wiejskich OS-5 za rok 2008, dane dotyczce gminnej oczyszczalni ciekw w Woli Krzysztoporskiej byy nastpujce: wielko oczyszczalni wg projektu - 739,7 m3 / d, cieki dopywajce do oczyszczalni 147,1 dam3, 403,0 m3 / d, cieki oczyszczone ogem 147,1 dam3, 403,0 m3 / d, cieki bez ciekw opadowych i dowoonych oraz bez wd infiltracyjnych 53,8 dam3, 147,4 m3 / d, cieki dowoone do oczyszczalni 17,1 dam3, adunki i stenia zanieczyszcze w ciekach dopywajcych do oczyszczalni: BZT5 = 178,81 kg/dob; 443,7 mg/l, ChZT = 316,59 kg/dob; 785,6 mg/l, Zawiesina og. = 143,22 kg/dob; 355,4 mg/l. adunki i stenia zanieczyszcze w ciekach oczyszczonych odprowadzanych do odbiornika rz. Kzki: BZT5 = 2,80 kg/dob; 6,9 mg/l, ChZT = 28,87 kg/dob; 71,6 mg/l, Zawiesina og. = 9,25 kg/dob; 23,0 mg/l. Z rocznego sprawozdania za 2008 r. ( OS-5 ), wynikaj ponadto nastpujce dane o eksploatowanej gminnej oczyszczalni: oczyszczalnia odznacza si wysokim stopniem redukcji zanieczyszcze: 98,4 % w BZT5, 90,9 % w ChZT i 93,5 % w zawiesinie oglnej, z du rezerw w porwnaniu do ustale w pozwoleniu wodnoprawnym, wytworzone w procesie oczyszczania osady ciekowe w iloci 14,6 ton suchej masy byy w caoci wykorzystane do rekultywacji terenw, w tym gruntw na cele rolne, oczyszczalnia posiadaa rezerw w przepustowoci w wielkoci ok. 45,5 %. 4.2.5. Jako wd powierzchniowych Badania i ocen jakoci wd powierzchniowych w wojewdztwie dzkim w roku 2007 w dalszym cigu prowadzono wg zasad okrelonych w rozporzdzeniu Ministra rodowiska z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie kwalifikacji dla prezentowania stanu wd powierzchniowych

i podziemnych, sposobu prowadzenia monitoringu oraz sposobu interpretacji wynikw i prezentacji stanu tych wd Dz. U. Nr 32, poz. 284. Rozporzdzenie wprowadzio pi klas jakoci wd: klasa I wody bardzo dobrej jakoci, klasa II wody dobrej jakoci, klasa III wody zadowalajcej jakoci, klasa IV wody niezadowalajcej jakoci, klasa V wody zej jakoci.

Prowadzone badania pozwalaj take na dokonywanie ocen wd pod ktem ich uytkowego przeznaczenia i ochrony przed zanieczyszczeniem, w nastpujcych sieciach monitoringu: w sieci monitoringu wd powierzchniowych wykorzystywanych do zaopatrzenia ludnoci w wod przeznaczon do spoycia, zgodnie z rozporzdzeniem Ministra rodowiska z 27. 11. 2002 r. Dz.U. nr 204, poz. 1728, w sieci monitoringu wd przeznaczonych do bytowania ryb karpiowatych w warunkach naturalnych, zgodnie z rozporzdzeniem Ministra rodowiska z dn. 4.10.2002 r. Dz. U. Nr 176, poz. 1455, w sieci monitoringu wd wraliwych na zanieczyszczenia zwizkami azotu ze rde rolniczych i wd podatnych na eutrofizacj, zgodnie z rozporzdzeniem Ministra rodowiska z dn. 23.12. 2002 r. Dz. U. Nr 241, poz. 2093.

Badania rzek w 2007 r. przeprowadzono w sieci pomiarowej, dostosowanej do ukadu zlewniowego i wyznaczonych jednolitych czci wd ( ze wzgldu na kryteria hydromorfologiczne i biologiczne ). Spord rzek pyncych przez powiat piotrkowski ziemski i miasto Piotrkw Trybunalski skontrolowano: w ramach monitoringu diagnostycznego: Pilic w Sulejowie, Dbrwk w Rozprzy i Straw w Przygowie, w ramach monitoringu operacyjnego: Prudk w Wilkoszewicach i Wierzejk w Piotrkowie Trybunalskim. W oparciu o przeprowadzone badania dokonano oglnej oceny wd wg piciu klas jakoci, ocen pod ktem sposobu przydatnoci wd do bytowania ryb karpiowatych oraz ocen pod ktem zanieczyszczenia wd zwizkami azotu pochodzenia rolniczego i eutrofizacji. Ocen jakoci wd rzek zwizanych powierzchniami zlewni bd stanowicych odbiornik ciekw z terenw gminy Wola Krzysztoporska w roku 2007, przedstawia ponisze zestawienie tabelaryczne: Ocena rzek na terenie powiatu piotrkowskiego w tym gm. Wola Krzysztoporska w roku 2007
Lp. Rzeka Lokalizacja punktu pomiarowego Km biegu rzeki Klasa jakoc i Przydatno wd do bytowania ryb karpiowatych Wskanik eutrofizacji

1. 2.

Dbrwka Rozprza Prudka Wilkoszewice

1,0 0,5

IV III

nieprzydatne nieprzydatne

przekroczone w normie

3.

Strawa

Przygw

0,1

IV

nieprzydatne

przekroczone

Z oglnej oceny w/w. rzek objtych monitoringiem diagnostycznym i operacyjnym, wynikaj nastpujce ustalenia: rzeka Dbrwka ppk. 12 Rozprza ( dopyw rz. Luciy ). W punkcie tym wody Dbrwki zaliczono do klasy IV czyli niezadowalajcej jakoci. W klasie IV znalazo si 5 wskanikw na 40 oznaczanych: barwa, ChZT Cr, azotany oraz wskaniki mikrobiologiczne charakteryzujce stan sanitarny rzeki: liczba bakterii grupy coli i liczba bakterii coli typu kaowego. Wpyw na jako wd Dbrwki w omawianym punkcie maj: 1. uchodzca do niej w km silnie zanieczyszczona rzeka Kzka przyjmujca oczyszczone cieki z gminnej oczyszczalni w Woli Krzysztoporskiej oraz odprowadzane w sposb niezorganizowany cieki z nieskanalizowanej czci wsi, 2. cieki z Masarni Duet w Niechcicach, 3. spywy powierzchniowe.

W porwnaniu z rokiem 2006 klasyfikacja rzeki Dbrwki w ppk Rozprza nie ulega zmianie, na przestrzeni ostatnich 5. lat rejestrowane s jednak pewne zmiany: wzrost ste chlorkw, azotanw i azotu oglnego oraz obnienie wskanikw BZT5 i ChZT Cr oraz zawartoci zawiesiny. Rzeka Prudka ppk. 11 Wilkoszewice ( dopyw rz. Luciy ). W tym punkcie wody rz. Prudki zaliczono do klasy III, czyli do wd zadowalajcej jakoci, nieprzydatnych jednak do bytowania ryb karpiowatych. W klasie III znalazo si 6 wskanikw: tlen rozpuszczony, BZT5 i ChZT Cr, OWO, azot Kjeldahla, azotyny.

Rzeka Strawa ppk. 14. Przygw ujcie( dopyw rz. Luciy ). W punkcie tu przed ujciem do Luciy wody Strawy zaliczono do IV klasy, czyli wd niezadowalajcej jakoci. W klasie IV znalazo si 5 wskanikw na 40 oznaczanych: barwa, tlen rozpuszczony, ChZT Cr oraz wskaniki mikrobiologiczne: liczba bakterii coli i liczba bakterii coli typu kaowego. Zanieczyszczenie Strawy spowodowane jest w duej mierze nadal nie rozwizanym problemem kanalizacji deszczowej na terenie m. Piotrkowa Tryb., niezorganizowanym i niekontrolowanym zrzutem ciekw bytowych z nieskanalizowanej czci miasta ( rwnie do dopyww Strawki i rutowego Doka ), zamiecaniem koryta rzeki odpadami staymi oraz rdami zanieczyszcze w zlewni rzeki Strawy z terenw przylegych, w tym z gminy Wola Krzysztoporska ( obiekty przemysowo skadowe, markety ). W porwnaniu do 20006 roku nie zanotowano zmian w klasyfikacji rzeki Strawy w omawianym punkcie. Rozpatrujc wartoci oznaczonych wskanikw zanieczyszcze w okresie 5. letnim w roku 2007 zaobserwowano nieznaczne, lecz wyrane obnienie ste: chlorkw, siarczanw, substancji rozpuszczonych, wapnia, magnezu, amoniaku, azotynw, OWO, wartoci wskanikw: ChZT Cr i ChZT Mn, zasadowoci i przewodnoci elektrolitycznej. 4.2.6. Jako wd podziemnych

W roku 2007 na terenie gminy Wola Krzysztoporska wody podziemne badane byy w pkt. 73 Kacprw sieci regionalnej monitoringu zwykych wd podziemnych. Ocen jakoci wd podziemnych wykonano zgodnie z rozporzdzeniem Ministra rodowiska z 11. 02. 2004 r. Dz. U. nr 32, poz. 284, uwzgldniajc 5 klas jakoci wd. Prby wody w pkt. 73 pobrane byy raz w roku z ujcia komunalnego gminnego Kacprw, z utworw kredowych Cr 2. W wyniku bada wody kredowe z ujcia wody Kacprw zakwalifikowano do III klasy jakoci wd zadowalajcej jakoci. O zaliczeniu tych wd do klasy III jakoci zadecydoway wskaniki: temperatura, amoniak i elazo. 4.3. Powietrze 4.3.1. Emisja zanieczyszcze Na obszarze gminy nie ma podmiotw gospodarczych zaliczanych do zakadw szczeglnie uciliwych dla powietrza, po likwidacji Zakadw Chemicznych Organika, ktre s obecnie w stanie upadoci. rda emisji zanieczyszcze stanowi mniejsze podmioty gospodarcze, ktre jednak nie stanowi zagroenia dla gminy jako caoci. Niekorzystny wpyw na powietrze wywieraj rwnie: budownictwo mieszkaniowe, transport i komunikacja ( ostatnie jako liniowe rda emisji ). Do najwikszych zakadw dziaajcych na terenie gminy, ktre s emitorami pyw i gazw nale: Zakady Chemiczne Organika Sp. z o. o. Wola Krzysztoporska w likwidacji, Ahold Polska Sp. z o. o. - Rokszyce I i II, Firma TED Zakad Pracy Chronionej Tadeusz Dbrowski Stacja Paliw Nr 5, Wygoda EKOSYSTEM Sp. z o. o. w Woli Krzysztoporskiej Fabryczna 1, ENERGORECYKLING Gospodarka Odpadami Krzysztof Jarzecki, w Woli Krzysztoporskiej Fabryczna 1, Gospodarstwo Ogrodnicze Agaty i Grzegorza Krasoniw, Piaski 32 A, Stacja Paliw JASTA w Wygodzie 2 Restauracja Mc Donalds Karga Las 2 Kaufland Polska Markety Sp. z o.o., Spka komandytowa, Wrocaw ul. Szybka 6-10 Pozostae podmioty na terenie gminy to: Przedsibiorstwo Produkcyjno Usugowo Handlowe WIKTRANS Wiktor Michalak, Gomulin 15, Zesp Szk Rolniczych _ Centrum Ksztacenia Ustawicznego w Bujnach, PPH NIVENA Janina Buchalska, Gomulin 45, Firma Transport Ciarowy, Wywz Nieczystoci Staych Sawomir Gadysz Zaplecze Bazowe, Mzurki 30, Firma KNS s.c. Wola Krzysztoporska, ul. Cmentarna 12, PHUiP MAS-POL s.c., Majkw Duy 34, Spka z o.o. VOITH POLSKA, Majkw Duy 74,

Spka z o.o. PREM POLSKA, Stacja Paliw Karga Las, KONSTAK Sp. z o.o. Mzurki 42.

Podstawowymi rdami zanieczyszcze s rozproszone urzdzenia grzewcze o maej mocy, kotownie przydomowe i paleniska, stanowice emisj powierzchniow nisk emisj. Na stan zanieczyszcze mog wpywa take zanieczyszczenia napywowe w poudniowej czci gminy z Cementowni WARTA w Dziaoszynie, a od czci zachodniej z Elektrowni Bechatw. Znaczny wpyw na stan jakoci powietrza wywieraj zanieczyszczenia pochodzenia komunikacyjnego ( emisja liniowa ). Powiat piotrkowski w skad ktrego wchodzi gmina Wola Krzysztoporska zalicza si do powiatw w wojewdztwie dzkim o najwikszych wartociach emisji pochodzenia komunikacyjnego, w przedziale 1600 2800 Mg/rok emisji cznej ( WPO, 2007 r. ). 4.3.2. Jako powietrza Zgodnie z rozporzdzeniem Ministra rodowiska z dnia 6 czerwca 2002 r. w sprawie oceny poziomw substancji w powietrzu Dz. U. Nr 87 poz. 798 ocena roczna obejmuje substancje, dla ktrych okrelone s dopuszczalne poziomy ste w powietrzu ( z marginesami tolerancji ), poziomy ste docelowych i poziomy alarmowe i jest dokonywana oddzielnie pod ktem kryteriw ustanowionych ze wzgldu na ochron zdrowia oraz ze wzgldu na ochron rolin. Biorc pod uwag aktualne rozporzdzenie z dn. 3 marca 2008 r. w sprawie poziomw niektrych substancji w powietrzu Dz. U. Nr 47, poz. 281, lista zanieczyszcze, ktre naley uwzgldni w ocenie dokonywanej pod ktem spenienia kryteriw okrelonych w celu ochrony zdrowia obejmuje: Benzen C6 H6 Dwutlenek azotu NO2 Dwutlenek siarki SO2 Tlenek wgla CO Ozon O3 Py PM10 Ow Pb w pyle PM10, Arsen As w pyle PM10, Kadm Cd w pyle PM10, Nikiel Ni w pyle PM10, Benzo ( ) piren pyle PM10. Do zanieczyszcze, ktre naley uwzgldni w ocenie rocznej dokonywanej pod katem spenienia kryteriw okrelonych w celu ochrony rolin zalicza si: Dwutlenek siarki SO2 Tlenek azotu NOx Ozon O3. Od biecego roku obowizuje nowy podzia kraju na strefy, w ktrych dokonuje si ocen jakoci powietrza. Dla celw oceny jakoci powietrza pod katem zawartoci: dwutlenku siarki, dwutlenku azotu, tlenkw azotu, tlenku wgla, benzenu, pyu zawieszonego PM10 oraz zawartych w tym pyle metali cikich i benzo() piranu stref jest aglomeracja o liczbie

mieszkacw powyej 250 tys. lub obszar jednego lub wicej powiatw pooonych na obszarze tego samego wojewdztwa, nie wchodzcy w skad aglomeracji. Zgodnie z tym wojewdztwo dzkie zostao podzielone na strefy, z ktrych jedna stanowi: Strefa piotrkowsko radomszczaska, oznaczona kodem PL.10.05 z.06, w ktrej znajduje si powiat piotrkowski, a w nim gmina Wola Krzysztoporska. Wartoci kryterialne, w odniesieniu do ktrych dokonuje si oceny jakoci powietrza przedstawiono w tabelach 3 i 4, a zasady klasyfikacji strefy wynikajce z tego dziaania w tabelach 5 i 6 ( WIO, 2008 ). Ocen jakoci powietrza w wojewdztwie dzkim za 2007 r. wykonano ju w nowym ukadzie stref, w odniesieniu do nowych standardw. Oceny poziomw ste zanieczyszcze dokonuje si w oparciu o wyniki pomiarw imisji, a w przypadku niedostatecznej iloci lub braku pomiarw stosowane s obliczenia z wykorzystaniem matematycznych modeli rozprzestrzeniania si zanieczyszcze w powietrzu. Do oceny jakoci powietrza na terenie powiatu piotrkowskiego ziemskiego za rok 2007 wykorzystano wyniki pomiarw z obsugiwanej przez WIO stacji monitoringu w Parzniewicach w gm. Wola Krzysztoporska ( oceny pod ktem ochrony rolin ) oraz z dwch punktw pomiarowych zlokalizowanych w Sulejowie pomiary prowadzi WIO. Pomiary automatyczne w Parzniewicach wykazay nastpujce poziomy ste poszczeglnych substancji w powietrzu: Dwutlenek siarki: Stenia 1- godzinne byy duo nisze od poziomu dopuszczalnego ze wzgldu na ochron zdrowia ludzi, najwysze osigao 164,6 g/m3 47 % normy, Stenia redniodobowe ( najwysze w grudniu ) byy duo nisze od wartoci dopuszczalnej, najwysze z nich 52 g/m3 stanowio 42 % normy, Stenia rednioroczne wynosio 12,4 g/m3 przy wartoci dopuszczalnej 20 g/m3 - 62 % normy, byo nisze ni w roku 2006. Tlenki azotu: Stenia 1- godzinne byy duo nisze od poziomu dopuszczalnego, najwysze wynosio108,9 g/m3 , co stanowio 54 % dopuszczalnego poziomu ze wzgldu na ochron zdrowia ludzi, Stenie rednioroczne NO2 utrzymuje si od kilku lat na takim samym niskim poziomie i wynosio 14,3 g/m3 , czyli 36 % normy, Stenie rednioroczne NO2 nieznacznie wzroso i wynosio 18 g/m3, co stanowio 60 % normy. Ozon troposferyczny: Stenia 8. godzinne przekraczay docelowy poziom ze wzgldu na ochron zdrowia 120 g/m3 przez 37 dni w roku ( poziom docelowy ma by osignity w 2010 r. ). Przekroczenia notowano od marca do sierpnia.

rednia liczba dni z przekroczeniami docelowego stenia 8. godzinnego ozonu przez 3 ostatnie lata pomiarw wynosia 37, niedotrzymana wic zostaa obowizujca od 2005 r. norma 25 dni ze wzgldu na ochron zdrowia ludzi, Najwysze 1. godzinne stenie ozonu zmierzone 17 lipca wynosio 183,9 g/m3, przy progu alarmowym wynoszcym 240 g/m3, Docelowy poziom ozonu pod ktem ochrony ekosystemw tzw. warto AOT 40 wynoszca dotychczas 24 000 g/m3 h zostaa obniona od 2010 r. do 18 000 g/m 3 h, obliczony dla wegetacji rolin AOT 40 wynosi w 2007 r. 19 705 g/m3 h, a rednia warto AOT 40 z okresu 4 lat funkcjonowania stacji wynosia 20 229 g/m3 h i bya nisza od obecnej dopuszczalnej wartoci.

W oparciu o przeprowadzone pomiary stanu zanieczyszczenia powietrza w 2007 r. w strefie piotrkowsko-radomszczaskiej kod PL.10.05, w skad ktrej wchodzi rwnie powiat piotrkowski, do ktrego naley gmina Wola Krzysztoporska, wynikowe klasy dla poszczeglnych zanieczyszcze dla tej strefy s nastpujce, dla poszczeglnych kryteriw: a/. wg kryteriw ustanowionych dla ochrony zdrowia:

SO2 klasa A NO2 klasa A CO klasa A C6 H 6 klasa A PM10 klasa C Pb klasa A As klasa A Ni klasa A Cd klasa A B()P klasa A O3 Nie okrelono tym razem klasy oglnej strefy. Klasa C w odniesieniu do pyu PM10, nie dotyczy powiatu piotrkowskiego ziemskiego, w tym gminy Wola Krzysztoporska, dla ktrych poziomy ste pyu odpowiadaj klasie A, jak dla wszystkich pozostaych 9 substancji. b/. wg kryteriw ustanowionych dla ochrony rolin:

SO2 klasa A NOx klasa A O3 Zgodnie z pomiarami przeprowadzonymi w 2007 r. poziomy wszystkich substancji ksztatoway si w klasie A wg obydwch kryteriw klasyfikacji, dla ktrej nie s wymagane dziaania ( programy naprawcze ). W odniesieniu dla ozonu nie okrelono klas dla omawianej strefy, ze wzgldu na wielkoobszarowy charakter tego zanieczyszczenia, gdzie dziaania naprawcze polegajce gwnie na redukcji emisji jego prekursorw, wymagaj programu oglnokrajowego. W r. 2008 przeprowadzono pomiary automatyczne w ppk. w Parzniewicach. Wykazay one nastpujce poziomy ste poszczeglnych substancji w powietrzu:

Dwutlenek siarki: Stenia 1- godzinne byy duo nisze od poziomu dopuszczalnego ze wzgldu na ochron zdrowia ludzi, najwysze osigao 111,4 g/m3 31,8 % normy, Stenia redniodobowe ( najwysze w grudniu ) byy duo nisze od wartoci dopuszczalnej, najwysze z nich 44 g/m3 stanowio 35,2 % normy, Stenie rednioroczne wynosio 11,8 g/m3 przy wartoci dopuszczalnej 20 g/m3 59,0 % normy, byo nisze ni w roku 2007. Tlenki azotu: Stenia 1- godzinne byy duo nisze od poziomu dopuszczalnego, najwysze wynosio w kwietniu 104,3 g/m3 , co stanowio 45,3 % dopuszczalnego poziomu ze wzgldu na ochron zdrowia ludzi, Stenie rednioroczne NOx wynosio 18,6 g/m3 ,co stanowio 62,0 % normy, Ozon: Stenia 8. godzinne przekraczay docelowy poziom ze wzgldu na ochron zdrowia 120 g/m3 przez 26 dni w roku przy dopuszczalnej 25 dni -( poziom docelowy ma by osignity w 2010 r. ). Najwysze 1. godzinne stenie ozonu zmierzone w lipcu wynosio 160,6 g/m3, przy progu alarmowym wynoszcym 240 g/m3. Na terenie powiatu piotrkowskiego w tym gminy Wola Krzysztoporska nie stwierdzono przekrocze dopuszczalnych poziomw emisji zanieczyszcze punktowych ( gazw i pyw ) oraz dopuszczalnych ste zanieczyszcze w powietrzu atmosferycznym ( imisji ). 4.4. Energia odnawialna Odnawialne rda energii ( OZE ) s to rda wykorzystujce w procesie przetwarzania energii wystpujcej w rnych postaciach, w szczeglnoci : promieniowania sonecznego, wiatru, wody a take biomasy i ciepa wntrza ziemi. Za odnawialne rda energii mona rwnie uzna cz odpadw komunalnych i przemysowych, ktra nadaje si do energetycznego przetwarzania. Najatwiej dostpne s zasoby energii promieniowania sonecznego i biomasy, podczas gdy dostpno energii geotermalnej, wiatru czy wody jest ograniczona. Cech pozytywn OZE jest minimalny wpyw na rodowisko. Odnawialne rda energii mog mie istotny udzia w bilansie energetycznym poszczeglnych gmin. Mog przyczynia si do zwikszania bezpieczestwa energetycznego regionu, a zwaszcza do poprawy zaopatrzenia w energi na terenach o sabo rozwinitej infrastrukturze energetycznej. Tereny rolnicze mog by rwnie wykorzystywane do uprawy rolin przeznaczonych do produkcji biopaliw. Zgodnie z polityk Ekologiczn Polski ( PEP ) do 2025 r. celem strategicznym polityki pastwa jest wspieranie rozwoju OZE i uzyskanie 7,5 % udziau energii pochodzcej z tych rde, w bilansie energii pierwotnej do roku 2010 oraz 14 % do roku 2020.

Wg PPO obecny poziom wykorzystania energii odnawialnej jest zbyt niski w stosunku do potrzeb i moliwoci powiatu, tote wszelkie dziaania ochronne powinny zmierza do pozyskania nowych rde energii. Dziaania w zakresie zwikszenia wykorzystania OZE na terenie powiatu piotrkowskiego powinny by ukierunkowane w najbliszym czasie na: budow elektrowni wiatrowych, biogazowych oraz obiektw wykorzystujcych energi soneczn na potrzeby ciepownictwa i rekreacji. 4.5. Zasoby przyrodnicze 4.5.1. Szata rolinna Formacje rolinne zwizane z krajobrazem gminy Wola Krzysztoporska stanowi: sady, ki, lasy i grunty lene. Lasy jako najbardziej naturalna formacja rolinna zajmuj zaledwie ca 15 % ogu uytkw rolnych, co wskazuje na niski stopie zalesienia gminy Wola Krzysztoporska. Powiatowy Program Ochrony rodowiska ( PPO ) przewidywa zalesienie gruntw w gminie do 2020 r. o powierzchni cznej 130 ha. 4.5.2. Fauna Fauna ssakw zwizanych ze zbiorowiskami lenymi, obszarami rolniczymi i rodowiskiem wodnym jest bardzo zrnicowana. Na terenach gminy wiele gatunkw fauny naley do pospolitych ale spotka mona gatunki rzadkie, objte ochron lub zagroone wyginiciem. Wystpuj zarwno due parzystokopytne jak i drobne ssaki z rzdu owadoerne, gryzonie, oraz mae i rednie drapiene. Naley tu wymieni m.in.: sarn, zajca szaraka, krlika dzikiego, dzika, borsuka, jenota, nornic, mysz poln, kun len. Wrd ptakw spotka mona myszoowa, kani rud, kruka, jastrzbia gobiarza, pustuk, krogulca, sow uszat, puszczyka, sjk, kosa, dzicioy, sikory, zib, czyyka, pezacza lenego, czapl siw, kaczk krzywk, ysk, grzywacza. Gady reprezentowane s przez zaskroce i mije zygzakowate, jaszczurki i padalce, a pazy to m.in. aba zielona, rzekotka, ropucha szara. Bogactwo fauny krajobrazu rolniczego zaley gwnie od stopnia jego mozaikowatoci oraz intensywnoci prowadzonej tam gospodarki. Na kach zagonach, w ogrodach i sadach z okazaych owadw wystpuje turku podjadek szkodnik upraw, pochodzcy z rodziny turkuciowatych, z rzdu prostoskrzydych. Dla ciepych k zioorolowych charakterystycznym gatunkiem coraz czciej spotykanym jest chroniony pajk tygrzyk paskowany, piknie ubarwiony z rodziny araneidae, gatunek heliofilny oraz pajk krzyak kowy z rodziny krzyakowatych. Region rodkowej Polski nie jest do dobrze rozpoznany pod wzgldem faunistycznym, najwicej informacji jest o faunie ldowej bytujcej w parkach krajobrazowych oraz hydrofanie rzek Polski centralnej. 4.5.3. Lasy

Lasy w gminie Wola Krzysztoporska zajmuj powierzchni 2045 ha, co stanowi ca 15 % ogu uytkw rolnych i 12 % ogu powierzchni caej gminy. W strukturze wasnoci lasy pastwowe zajmuj ok. 72 % powierzchni. Nie stanowi one zwartych kompleksw lenych lecz s rozczonkowane na mae zbiorowiska lene i zagajniki. W zbiorowiskach lenych na terenie gminy dominuj lasy sosnowe, wystpuj rwnie: brzoza, akacja, olcha, wierzba, grab pospolity, wierk pospolity i db szypukowy. Szacunkowa powierzchnia gruntw przewidzianych do zalesie przedstawia si nastpujco: ( GPO ) 2001 2005 50 ha 2006 2010 30 ha 2011 2020 50 ha

c z n i e 130 ha.

4.5.4. Obszary objte szczeglnymi formami ochrony Szczeglnymi formami ochrony wystpujcymi na terenie gminy Wola Krzysztoporska objte s: 1. Fragment Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Widawki ustanowionego Rozporzdzeniem Nr 59/2007 Wojewody dzkiego z dn. 4 grudnia 2007 r. w sprawie wyznaczenia Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Widawki Dz. Urz. Wojewody dzkiego Nr 374, poz. 3324 z 2007 r. 2. Pomniki przyrody: Lp . 1. 2. 3. 4. Pooenie Gatunek Liczba 1 1 4 1 1 1 1 1 15 1

Bujny - ZSR Jesion wyniosy Jew przy drodze Jew - Rozprza Wiz szypukowy Gomulin na gruntach przykocielnych Wola Krzysztoporska na terenie miejscowego parku Parzniewice park na terenie SP Stradzew Lipa drobnolistna Wiz szypukowy Klon pospolity Topola biaa Lipa drobnolistna Db szypukowy Lipa drobnolistna Lipa drobnolistna

5. 6.

3. Uytki ekologiczne: Nadlenictwo Piotrkw; Winiowa Wierzeje 5,33 ha Lenictwo Grabica 1,74 ha

4.Parki w miejscowociach: Bujny, Jew, Mzurki, Parzniewice, Rokszyce, Wola Krzysztoporska. Na terenie gminy Wola Krzysztoporska nie wystpuj parki krajobrazowe, rezerwaty przyrody i obszary chronione NATURA 2000. 4.6. Haas Zgodnie z ustaw Prawo ochrony rodowiska z dn. 27 kwietnia 2001 r. tekst jednolity Dz. U. Nr 25 z 2008 r., poz. 150 haasem s dwiki o czstotliwoci od 16 Hz do 16 000 Hz. Rozporzdzenie Ministra rodowiska z dn. 29 lipca 2004 r. ( Dz. U. Nr 178, poz. 1841 ) definiuje dwa rodzaje haasu: haas komunikacyjny i haas przemysowy. 4.6.1. Haas komunikacyjny Obcienie haasem na terenie gminy jest zrnicowane w zalenoci od odlegoci pooenia zabudowy mieszkalnej i usugowej, od sieci drg komunikacyjnych i ich rodzaju. Na terenie gminy Wola Krzysztoporska podstawowy ukad komunikacyjny stanowi sie wystpujcych drg krajowych: Droga krajowa Nr 1 relacji Warszawa Katowice o nateniu ruchu 2243 pojazdw na godzin, w tym 33 % pojazdw cikich o zagroeniu haasem 78 83 dB /A/. Droga krajowa Nr 1 stanowi wschodni granic gminy Wola Krzysztoporska. Droga krajowa E 67 Piotrkw Tryb. Wrocaw, Autostrada A 1 Warszawa Katowice przebiega przez wschodni fragment gminy, Droga krajowa Nr 8 Piotrkw Tryb. Wrocaw przebiega od strony pnocnej gminy.

Gmina pooona jest przy gwnych drogowych szlakach komunikacyjnych. Poziom haasu w otoczeniu autostrady A 1 wynosi 78 83 dB dane z 2004 r. rdo WIO w odzi. Pooenie linii uciliwoci drogi wyraa si po okreleniu zasigu negatywnego oddziaywania na rodowisko. Okrelenie tego zasigu ustala si poprzez zbadanie oddziaywania haasu komunikacyjnego i emitowanych spalin, dla ktrych reprezentatywnym skadnikiem jest tlenek wgla CO. Odlego orientacyjna granicy strefy uciliwoci drogi od krawdzi jezdni, gdy nie s stosowane rodki czynnej obrony, wg literatury wynosi: redni dobowy ruch w roku 100 0 Odlego granicy strefy uciliwoci 50 od krawdzi jezdni 200 0 80 500 0 160 10 000 i wicej 200

Przy ustalaniu szerokoci stref uciliwoci drogi naley uwzgldni: sposb uytkowania gruntu, zagospodarowanie terenu wewntrz jego potencjalnego obszaru, moliwo naraenia na uciliwo staych uytkownikw tego obszaru, zagroenie dla upraw, budowli oraz naraenie na degradacj staych komponentw rodowiska naturalnego.

Dla drg o rednim dobowym ruchu poniej 500 P/d mona nie przeprowadza oblicze stref uciliwoci, gdy negatywne oddziaywania zwizane z ruchem drogowym zamykaj si w granicach pasa drogowego. Obecnie czsto stosowanym rozwizaniem w UE i W Polsce s ekrany dwikoizolacyjne, ktre s rozwizaniami drogimi. W budynkach mieszkalnych i uytecznoci publicznej, celowe jest w praktyce stosowanie okien o podwyszonej izolacyjnoci akustycznej. Od strony pasa ruchu w budynkach mona lokalizowa pomieszczenia o funkcji innej ni mieszkaniowa. Nowa zabudowa powinna by sytuowana w bezpiecznej odlegoci od drg. Na ukad komunikacyjny drogowy gminy skadaj si: Drogi krajowe o dugoci 21,1 km 11,5 %, Drogi powiatowe o dugoci 78,7 km 43,0 % Drogi gminne o dugoci 83,16 km 45,5 % ( w tym drogi dojazdowe do p ). czna dugo drg na terenie gminy wynosi 182,96 km. Drogi powiatowe cz najwaniejsze czci gminy a ich uzupenienie stanowi drogi gminne ( brak drg wojewdzkich ). Spord 32 drg gminnych zaledwie 2. posiadaj czciowo utwardzone pobocza i zatoki autobusowe. Obecny zy stan drg wymaga niezbdnych dziaa w zakresie poprawy infrastruktury w tym zakresie ( Lokalny Program Rozwoju Gminy ). rdo haasu komunikacyjnego stanowi ponadto przebiegajca przez teren gminy linia kolejowa PKP relacji Piotrkw Trybunalski Bechatw ( Rogowiec ), ze stacj w Woli Krzysztoporskiej. cznie dugo torw kolejowych na terenie gminy wynosi 12,6 km liniowe rdo haasu. Budynki mieszkalne oraz uytecznoci publicznej powinny znajdowa si w zalenoci od ich przeznaczenia w takiej odlegoci od linii kolejowej, by natenie haasu i wibracji nie przekraczao dopuszczalnych norm. Pozostae budynki i budowle wolno sytuowa minimum 10 m od granicy obszaru kolejowego, lecz nie bliej ni 20 m od osi skrajnego toru. 4.6.2. Haas przemysowy Haas przemysowy nie stwarza wikszych problemw mieszkacom powiatu piotrkowskiego, w tym gminy Wola Krzysztoporska ( brak wielkich zakadw jako rde emisji haasu, poza Kopalni Surowcw Mineralnych Paww brak bada w zakresie poziomu haasu ). Dla rde haasu przemysowego, ze wzgldu na ich niewielkie rozmiary istniej moliwoci techniczne ograniczania emisji haasu do rodowiska poprzez zastosowanie tumikw akustycznych, obudw urzdze, bd zwikszenie izolacyjnoci akustycznej cian pomieszcze, w ktrych znajduj si maszyny wytwarzajce haas. rdem haasu s te linie przesyowe wysokiego napicia. Dopuszczalne natenie haasu w porze dziennej wynosi 50 dB. Haas powstaje te na terenie stacji elektroenergetycznych najwyszych napi, w zwizku ze stosowaniem sprarek do cznikw i transformatorw. Wyniki badania haasu komunikacyjnego

Zgodnie z zatwierdzonym Wojewdzkim programem ochrony rodowiska na lata 2004 2006 WIO w odzi wykona szereg pomiarw klimatu akustycznego, gwnie na terenach pooonych przy planowanych inwestycjach drogowych i istniejcych gwnych szlakach. Otrzymane wyniki pomiarw porwnano z poziomami dopuszczalnymi okrelonymi w rozporzdzeniu Ministra rodowiska z dn. 29 lipca 2004 r. w sprawie dopuszczalnych poziomw haasu w rodowisku Dz. U. Nr 178, poz. 1841. Pomiary haasu komunikacyjnego zostay przeprowadzone w sierpniu i wrzeniu 2006 r., w porze dziennej przy trasie przebiegu autostrady A 1 w rejonie Piotrkowa Tryb. i obejmoway rwnie teren w obrbie gminy Wola Krzysztoporska z przekrojem pomiarowym Nr 3 zlokalizowanym po wschodniej stronie drogi krajowej Nr 1, na 400,8 km na wprost baru Mc Donalds w Karga Lesie. / Rys. III.5.3, z Raportu WIO z 2007 r. /. Z pomiarw haasu przeprowadzonych z 3. przekrojach pomiarowych, drugim pod wzgldem uciliwoci by odcinek trasy E 75 reprezentowany przez przekrj pomiarowy Nr 3 ( rednie natenie ruchu w obu kierunkach wynosio 1546 pojazdw na godzin, w tym 446 pojazdw cikich ). Ekwiwalentny poziom haasu dla 16 godzin pory dziennej zarejestrowany w punkcie referencyjnym tego przekroju wynosi 75,4 dB ( A ). Wyniki pomiarw haasu, po opracowaniu zostay zaprezentowane w formie graficznej dla przekroju Nr 3, na rys. 14 ( Informacja WIO 2007 r. ) W ostatnim punkcie pomiarowym przekroju, tj. w odlegoci 160 m od drogi, zarejestrowano poziom haasu w wysokoci 50,6 dB ( A ). Jak wynika z analizy wykresw spadku poziomu dwiku w funkcji odlegoci, dla przekroju Nr 3 ( pozamiejskie tereny zabudowy zagrodowej ) dopuszczalny poziom haasu dla pory dziennej 60 dB ( A ) dotrzymany by dopiero w odlegoci 60 m od drogi. Odnoszc te wartoci do linii zabudowy mieszkalnej, ktra na tych terenach biegnie w odlegoci co najmniej 100 m od drogi, mona stwierdzi, e dopuszczalny poziom haasu w porze dziennej by przy budynkach mieszkalnych w zasadzie dotrzymany. Problemem moe by w niektrych miejscach dotrzymanie wartoci dopuszczalnej w porze nocnej. Istniejcy w rejonie Piotrkowa Tryb. odcinek autostrady A 1 zostanie w cigu najbliszych lat poczony w jedn cao z innymi budowanymi i planowanymi odcinkami, tworzc najwaniejsz arteri komunikacyjn. Wykonane na trasie przebiegu autostrady A 1 badania, wskazuj na dwa moliwe alternatywne kierunki dziaa w zakresie ochrony przed uciliwym haasem ludzi zamieszkujcych tereny w ssiedztwie tej drogi tj.: Wydzielenie w planach zagospodarowania przestrzennego gmin strefy wolnej od zabudowy o szerokoci co najmniej 300 m, liczc od drogi, Stosowanie systemu ekranw akustycznych ograniczajcych emisj haasu do rodowiska. Szczegowe rozwizania problemu ograniczenia emisji haasu powinny by uwzgldnione na etapie prac projektowych. 4.7. Gospodarka odpadami

Funkcjonowanie gospodarki odpadami na terenie gminy Wola Krzysztoporska zawarte jest w odrbnym dokumencie Planie gospodarki odpadami. 4.8. Awarie i zagroenia przemysowe Nadzwyczajne zagroenia dla rodowiska oraz czowieka mog mie miejsce w wyniku: Prowadzenia dziaalnoci przemysowej z uyciem substancji niebezpiecznych, Transportu materiaw i substancji niebezpiecznych, Celowej dziaalnoci czowieka zwizanej z pozbywaniem si w sprzecznoci z prawem substancji lub materiaw niebezpiecznych. Dziaalno przemysowa to proces przetwarzania, wytwarzania oraz magazynowania jak i dystrybucji substancji stwarzajcych zagroenia rozporzdzenie Ministra Gospodarki z dn. 9 kwietnia 2002 r. Dz. U. Nr 58, poz. 535. Wg danych z Komendy Miejskiej Pastwowej Stray Poarnej w Piotrkowie Tryb., w latach 2004 2008 na terenie powiatu piotrkowskiego ziemskiego nie miay miejsca powane awarie przemysowe. 4.8.1. Zakady o duym i zwikszonym ryzyku wystpienia awarii przemysowych Zakad stwarzajcy zagroenie wystpienia powanej awarii przemysowej w zalenoci od rodzaju, kategorii i iloci substancji niebezpiecznej znajdujcej si w zakadzie uznaje si za zakad o duym ryzyku wystpienia awarii ( ZDR ), albo za zakad o zwikszonym ryzyku wystpienia awarii ( ZZR ). ZDR wystpuje na terenie powiatu piotrkowskiego jeden PROGAS-EUROGAZ Centrum Dystrybucji Gazu Pynnego, Ignacw w gm. Rozprza, ssiadujcej z gmina Wola Krzysztoporska. ZZR wystpuje na terenie powiatu piotrkowskiego grodzkiego jeden GRUPA LOTOS S.A. ul. Przemysowa 43 w Piotrkowie Tryb., nie na terenie powiatu piotrkowskiego ziemskiego. Zakady w ktrych znajduj si substancje niebezpieczne w ilociach mogcych spowodowa zagroenia dla ludzi i rodowiska wystpuj na terenie powiatu piotrkowskiego ziemskiego dwa, w tym jeden na terenie gminy Wola Krzysztoporska to: AHOLD POLSKA Rokszyce 2, gm. Wola Krzysztoporska ( rodzaj substancji amoniak, ilo 2,5 t instalacja ) oraz Zakad Produkcji Wody Sulejw Ujcie Wody w Bronisawowie gm. Wolbrz ( chlor ). 4.8.2. Transport materiaw niebezpiecznych Wg udostpnionych przez Wojewdzkie Centrum Zarzdzania Kryzysowego oraz Wojewdzk Komend Stray Poarnych informacji transport materiaw niebezpiecznych o rnej zawartoci ( chemikalia, gazy farby, rozpuszczalniki, materiay wybuchowe, ugi itp.) ma miejsce na prawie wszystkich odcinkach drg krajowych i autostradach przebiegajcych przez tereny wojewdztwa, w tym w odniesieniu do powiatu piotrkowskiego i gminy Wola Krzysztoporska. Transport kolejowy

Linie i magistrale kolejowe na obszarze wojewdztwa, ktrymi przewoone s materiay niebezpieczne i ktrych przebieg uwzgldnia tereny gminy Wola Krzysztoporska stanowi: Linia kolejowa relacji Piotrkw Tryb. Bechatw ( Rogowiec ) / mazut, naftalen, kobalt, siarka, trioheksan, polichlorek, olej napdowy, kwas solny /.

Transport magistralny ( rurocigi ) Przez teren powiatu piotrkowskiego przebiega rurocig dostarczajcy paliwo z Koluszek do miejscowoci Boronw w wojewdztwie lskim wzdu szeregu miejscowoci w tym rwnie przez nastpujce na terenie gminy Wola Krzysztoporska: Majkw Duy, Rokszyce II, Karga Las, Wola Rokszycka, Laski, Gski, Siomki, Wola Krzysztoporska, Wygoda, Jew, Blizn, Parzniewice Mae i Poraj. Transport gazu gazocigiem Zagroenie poarowo wybuchowe stwarza moe rozbudowana sie rurocigw gazowych. Gazocigi przecinaj powiat piotrkowski ze wschodu na zachd i z pnocy na poudnie przez tereny szeciu gmin, w tym rwnie teren gminy Wola Krzysztoporska. 4.9. Promieniowanie elektromagnetyczne 4.9.1. Promieniowanie elektromagnetyczne na terenie powiatu piotrkowskiego - gminy Wola Krzysztoporska Promieniowanie elektromagnetyczne dzieli si na jonizujce i niejonizujce. Podzia wynika z granicznej wielkoci energii, ktra wystarcza do jonizacji czstek energii. Granica ta wynosi 1015Hz. Promienie elektromagnetyczne jonizujce zawiera si w zakresie czstotliwoci powyej tej granicy i jego oddziaywanie powoduje uszkodzenie organw wewntrznych i zmiany DNA. Promienie elektromagnetyczne niejonizujce jest to promieniowanie, ktrego energia oddziaywuje na kade ciao materialne ( w tym organizmy ywe ), nie powoduje w nim procesu jonizacji i zawiera si poniej granicy1015Hz. Z punktu widzenia ochrony rodowiska i zdrowia czowieka w zakresie promieniowania niejonizujcego istotne s: mikrofale, radiofale o bardzo niskiej ( VLF ) i ekstremalnie niskiej czstotliwoci ( ELF ). Zakres ekstremalnie niskiej czstotliwoci ( ELF ) Gwnym rdem tego typu promieniowania jest infrastruktura elektromagnetyczna, czyli linie i stacje elektromagnetyczne oraz instalacje elektryczne odbiorcze. Czynnikiem ksztatujcym w znacznym stopniu infrastruktur elektromagnetyczn regionu dzkiego w tym powiatu piotrkowskiego jest najwiksza elektrownia Elektrownia Bechatw o zainstalowanej mocy 4440 MW. Moc pozostaych elektrowni wytwarzajcych energi ze rde cieplnych ( zawodowe i przemysowe ), wodnych i innych odnawialnych rde cznie wynosi tylko 586,9 MW /

Wynikajca z obecnoci Elektrowni Bechatw gsto sieci przesyowej 400 kV w regionie przekracza 2,5 krotnie redni krajow, a gsto sieci 220 kV o blisko 50 %. Obszar terenu znajdujcy si z bezpiecznym otoczeniu linii i stacji WN wynosi 100 km2, co stanowi 0,6 % powierzchni regionu. Monitoring promieniowania elektromagnetycznego W 2006 r. WIO w odzi przeprowadzi pomiary natenia promieniowania elektromagnetycznego na terenie wojewdztwa dzkiego w 21 punktach monitoringowych. Punkty pomiarowe rozmieszczone byy na terenach zabudowy aglomeracji dzkiej miast ociennych oraz terenach wiejskich ( Parzniewice, Gajew ). Po przeprowadzeniu serii pomiarw nie stwierdzono przekrocze dopuszczalnych wartoci PEM w adnym z punktw. Wartoci PEM utrzymyway si na stosunkowo niskich poziomach ( max. sigay 32 % dopuszczalnej wartoci skadowej wynoszcej 7V/m oraz 13 % dopuszczalnej wartoci gstoci mocy wynoszcej 0,1 W/m3 Zagadnienie to reguluje rozporzdzenie Ministra rodowiska z dn. 30.10.2003 r. Dz. U. Nr 192, poz. 1883. Jako rda promieniowania niejonizujcego na terenie wojewdztwa dzkiego przedstawiono w WIO wykaz stacji nadawczo odbiorczych radiowotelewizyjnych na terenie 12 powiatw, w tym na terenie powiatu piotrkowskiego i gminy Wola Krzysztoporska S one nastpujce: Parzniewice, Gski, Piekary Gmina przylega Grabica Majkw redni. W 2007 r. przeprowadzone przez WIO pomiary natenia promieniowania elektromagnetycznego obejmoway 27 punktw monitoringowych, z terenu powiatu piotrkowskiego byy to dwa punkty w Sulejowie i nie obejmoway gminy Wola Krzysztoporska. Pomiary te nie wykazay przekrocze dopuszczalnych wartoci PEM we wszystkich punktach ( max. sigay 28,6 % dopuszczalnej wartoci skadowej wynoszcej 7 V/m oraz 11 % dopuszczalnej gstoci mocy wynoszcej 0,1 W/ m2, byy nisze od wynikw z 2006 r. ). 4.9.2. Problemy i zagroenia Obecnie WIO w odzi nie posiada wykazu terenw na ktrych stwierdzono przekroczenie dopuszczalnych poziomw pl elektromagnetycznych w rodowisku, z wyszczeglnieniem terenw przeznaczonych pod zabudow oraz miejsc dostpnych dla ludzi. Gwnymi rdami promieniowania niejonizujcego w rodowisku s: Elektromagnetyczne linie napowietrzne wysokiego napicia, Stacje radiowe i telewizyjne, czno radiowa, w tym CB radio, radiotelefonia i telefonia komrkowa, Stacje transformatorowe, Sprzt gospodarstwa domowego i powszechnego uytku zasilany prdem zmiennym 50 Hz. Intensywny rozwj rde pl elektromagnetycznych powoduje zarwno oglny wzrost poziomu ta promieniowania elektromagnetycznego w rodowisku, jak te powikszenie si obszarw o podwyszonym poziomie natenia promieniowania.

Dotychczasowy wzrost poziomu ta elektromagnetycznego nie zwikszy istotnie zagroenia dla rodowiska i ludnoci. W dalszym cigu poziom promieniowania w tle pozostaje wielokrotnie niszy od nate, przy ktrych moliwe jest jakiekolwiek szkodliwe oddziaywanie na organizm ludzki. Nie dotyczy to jednak pl elektromagnetycznych w bezporednim otoczeniu wszelkiego rodzaju stacji nadawczych, przy jednoczesnym nakadaniu si oddziaywa kilku rde. Wg rozporzdzenia Ministra Infrastruktury z dn. 6 lutego 2003 r. w sprawie bhp podczas wykonywania robt budowlanych Dz. U. Nr 47, poz. 401 nie jest dopuszczalne sytuowanie stanowisk pracy, skadowania wyrobw i materiaw lub maszyn i urzdze budowlanych bezporednio lub w odlegoci liczonej w poziomie od skrajnych przewodw, mniejszej ni: 3 m dla linii o napiciu znamionowym nie przekraczajcym 1 kV, 5 m dla linii o napiciu znamionowym od 1 KV do 15 kV, 10 m dla linii o napiciu znamionowym od 30 kV do 110 kV, 30 m dla linii o napiciu znamionowym powyej 110 kV.

4.10. Ochrona zabytkw Wojewdzki Program Opieki nad Zabytkami dla wojewdztwa dzkiego opracowany zosta w oparciu o art. 87 ustawy z dn. 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytkw i opiece nad zabytkami Dz. U. Nr 162, poz. 1568, z p. zm. Program ten zatwierdzony zosta przez Sejmik Wojewdztwa dzkiego uchwa Nr X/186/07 dnia 19.06.2007 r., w sprawie przyjcia wojewdzkiego programu opieki nad zabytkami na lata 2008 2011. Ewidencja zabytkw jest podstaw do sporzdzenia programw opieki nad zabytkami przez wojewdztwo, powiaty i gminy. Wjt prowadzi gminn ewidencj zbytkw w formie zbioru kart adresowych zabytkw nieruchomych z terenu gminy, objtych wojewdzk ewidencj zabytkw. Zgodnie z danymi Wojewdzkiego Programu Opieki nad Zabytkami w odzi ( wersja z 2006 r.) w powiecie piotrkowskim zarejestrowanych jest ogem 63 obiektw zabytkowych, w tym 12 w gminie Wola Krzysztoporska i 75 obiektw ujtych w ewidencji konserwatorskiej, w tym 45 w gminie Wola Krzysztoporska. Na terenie gminy wystpuj nastpujce obiekty ujte w rejestrze zabytkw, zgodnie z zestawieniem: Miejscowo Bujny Jew Jew Mzurki Nazw a park park stajnia park Zesp paacowo - parkowy dworsko - parkowy dworsko - parkowy dworsko - paacowy

Mzurki Parzniewice Parzniewice Rokszyce Wola Krzysztoporska Wola Krzysztoporska Woniki

dwr park dwr dwr dwr park dwr

dworsko - parkowy dworsko - parkowy dworsko - parkowy dworsko - parkowy dworsko - parkowy dworsko - parkowy dworsko parkowy

Wystpujce na terenie gminy obiekty ujte w ewidencji konserwatorskiej s nastpujce zgodnie z zestawieniem: Miejscowo Blizin Bogdanw Bodganw Bogdanw Bogdanw Borowa Bujny Bujny Gomulin Gomulin Jew Jew Jew Kamienna Krzyanw Laski Miakw Parzniewice Parzniewice Parzniewice Parzniewice Parzniewice Parzniewice Paww Szkolny Siomki Wola Krzysztoporska Wola Krzysztoporska Wola Krzysztoporska Wola Krzysztoporska Wola Krzysztoporska Wola Krzysztoporska Wola Krzysztoporska Nazwa Zesp park cmentarz rzymsko - katolicki ukad przestrzenny cmentarz rzymsko kat. przykocielny koci parafialny rzymsko - katolicki Kocia pod wezwaniem Trjcy Przenajwitszej cmentarz wojenny cmentarz rzymsko-katolicki pac cmentarz rzymsko-katolicki park czworak myn wodny czworak park dom myn wodny myn wodny cmentarz rzymsko-katolicki myn ukad przestrzenny czworak obora chaupa cmentarz ewangelicki park cmentarz rzymsko-katolicki dom pracowniczy koci parafialny rzymsko katolicki pw. Najwitszego Serca Jezusowego ukad przestrzenny dom pracowniczy drodownia kotownia z kominem paacowo - parkowy dworsko-parkowy dworsko-parkowy dworsko-parkowy

dworsko-parkowy dworsko-parkowy

b. Zakady Barwnikw

b. Zakady Barwnikw b. Zakady Barwnikw b. Zakady Barwnikw

Wola Krzysztoporska Wola Krzysztoporska Wola Krzysztoporska Wola Krzysztoporska Wola Krzysztoporska Wola Krzysztoporska Woniki Wygoda

olejarnia park dworski sodownia spichlerz Willa I pofabrykancka M. Szpilfoga Willa II rodziny Szpilfogw park zajazd

b. Zakady Barwnikw dworsko-parkowy b. Zakady Barwnikw b. Zakady Barwnikw b. Zakady Barwnikw b. Zakady Barwnikw dworsko-parkowy

Obiekty zabytkowe wymagaj ustawicznego nadzoru, konserwacji oraz systemu zabezpiecze. W Studium Uwarunkowa i Kierunkw Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Wola Krzysztoporska - okrelono obszary i zasady ochrony dziedzictwa kulturowego. Zgodnie z tym dziaania prowadzone w sferze ochrony krajobrazu kulturowego powinny zmierza m.in. do : zachowania istniejcej zabudowy o wartociach zabytkowych i kompozycyjnych, konserwacji, rewaloryzacji i porzdkowania zabytkowych parkw i cmentarzy, placw i innych terenw publicznych, zachowania i ochrony stanowisk archeologicznych, dostosowania nowej zabudowy do historycznej kompozycji przestrzennej, dostosowania wspczesnej funkcji do wartoci obiektw zabytkowych. Do najwaniejszych zada w tym zakresie, uwzgldnionych zgodnie z zaoeniami RPO Wojewdztwa dzkiego, Programu Operacyjnego Rozwj Obszarw Wiejskich, przewidzianymi do realizacji z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, w okresie programowania 2007 2013 nale: rewitalizacja centrum miejscowoci Bogdanw, rewitalizacja objtych ochron konserwatorsk parkw z przeomu XIX i XX wieku w miejscowociach Wola Krzysztoporska, Blizn i Woniki.

4.11. Edukacja ekologiczna Edukacja ekologiczna ma na celu wyksztacenie u ludzi takich postaw proekologicznych, ktre wpywaj na minimalizacje nadmiernej eksploatacji rodowiska naturalnego oraz przyczyniaj si do wikszej dbaoci o jego stan i jego popraw. Edukacja ekologiczna jest jednym z podstawowych warunkw realizacji Polityki Ekologicznej Pastwa. Narodowa Strategia Edukacji Ekologicznej ( NSEE ) wyrnia nastpujce cele: upowszechnianie idei ekorozwoju, wdroenie edukacji ekologicznej jako interdyscyplinarnej na wszystkich stopniach edukacji formalnej i nieformalnej, tworzenie wojewdzkich, powiatowych i gminnych programw edukacji ekologicznej stanowicych rozwinicie Narodowego Programu Edukacji Ekologicznej, ujmujcych propozycje wnoszone przez poszczeglne podmioty realizujce projekty edukacyjne dla lokalnej spoecznoci, promowanie dobrych dowiadcze z zakresu metodyki edukacji ekologicznej.

Edukacja ekologiczna winna by realizowana w dwch systemach ksztacenia, formalnym i nieformalnym. System formalny obejmuje sfery: wychowania przedszkolnego, szk podstawowych, ponadpodstawowych, szkolnictwa wyszego i edukacji dorosych. System nie formalny obejmuje sfery: instytucji i urzdw centralnych, wojewdztw, samorzdw powiatowych i gminnych, administracji terenw cennych przyrodniczo, organizatorw wypoczynku i turystyki, organizacji spoecznych, kociow i zwizkw wyznaniowych, miejsc pracy, rodzin, rodkw masowego przekazu. Wg NSEE do podstawowych zada administracji i instytucji dziaajcych na rzecz ochrony rodowiska w wojewdztwie naley podejmowanie i wspieranie dziaa majcych na celu ksztatowanie wiadomoci ekologicznej poprzez: 1. gromadzenie, opracowywanie i przekazywanie informacji o stanie rodowiska, 2. prowadzenie szkole zawodowych w zakresie prawa, zarzdzanie, technik ochrony rodowiska, zagospodarowania przestrzennego, rde finansowania ochrony rodowiska, 3. dziaalno wydawnicz oraz produkcj filmw, 4. organizowanie kampanii informacyjno edukacyjnych. Ze zbiorczego zestawienia wynikw ankiety dot. edukacji ekologicznej przeprowadzonej w 2006 r. w powiatach wojewdztwa dzkiego wynika m.in., e: powiat piotrkowski wrd 21 powiatw by na drugim miejscu po czyckim, pod wzgldem akcji edukacyjnych, gospodarka odpadami stanowia najwikszy udzia tematyki szkole, nastpnie waciwe stosowanie rodkw ochrony rolin, zagroenia zwizane z uytkowaniem azbestu, promocja walorw przyrodniczych i inne.

4.12. WNIOSKI Z DIAGNOZY STANU RODOWISKA

1.12.1. Analiza SWOT W oparciu o wykonan diagnoz rodowiska naturalnego gminy Wola Krzysztoporska sformuowane zostay w poniszej tabeli czynniki istotne dla Programu cele , priorytety, kierunki i zadania. S to: mocne strony ( strengths ) zbir pozytywnych uwarunkowa i procesw wystpujcych w gminie, ktre kontynuowane i wzmacniane mog suy jej rozwojowi i poprawie stanu rodowiska, sabe strony ( weaknesses ) bariery i wady ograniczajce moliwoci rozwojowe, ktre powinny by niwelowane lub ograniczane, szanse ( opportunities ) czynniki obiektywne zewntrzne pozostajce poza bezporednim oddziaywaniem podmiotw lokalnych, np. moliwoci wykorzystania znacznych rodkw pomocowych UE dla poprawy rodowiska, zagroenia ( threats ) czynniki zewntrzne stwarzajce niebezpieczestwa, dla wdraania korzystnych zmian.

Analiza SWOT polega na diagnozie wewntrznych i zewntrznych uwarunkowa rozwoju gminy poprzez okrelenie jej sabych i mocnych stron oraz pozytywnych ( szans ) i negatywnych ( zagroe ) zewntrznych majcych lub mogcych mie wpyw na obecn i przysz pozycj gminy. Analiz SWOT opracowan w oparciu o diagnoz stanu rodowiska i Program Rozwoju Lokalnego gminy Wola Krzysztoporska w latach 2007 2013 ilustruje poniej tab. 3. Tab. 3 Analiza SWOT synteza sabych i mocnych stron gminy, szans i zagroe rozwoju
CZYNNIKI WEWNTRZNE SFERA ATUTY SABE STRONY

LOKALIZACJA

- pooenie w bliskim ssiedztwie - niezadowalajcy standard rodkw Piotrkowa Trybunalskiego komunikacji i komfort podrujcych - dostpno komunikacyjna (A-1, krajowa nr 1 i nr 8 i lotnisko) - blisko aglomeracji dzkiej, bechatowskiej - duy zasb terenw pod budownictwo mieszkaniowe - wysoki wskanik wykupu dziaek pod zabudow mieszkaniow jednorodzinn Stay wzrost liczby mieszkacw (dodatnie saldo migracji)

MIESZKALNICTWO

- sabo rozwinite budownictwo wielorodzinne - mae zasoby mieszka socjalnych - ujemny przyrost naturalny - emigracja wyksztaconej modziey do duych orodkw miejskich -brak lekarzy specjalistw realizujcych usugi medyczne na podstawie umowy z NFZ -brak wsppracy midzynarodowej i wymiany spoecznej i kulturalnej

stabilna struktura wiekowa mieszkacw dziaalno jednostek OSP, K Gospody Wiejskich, Domw Ludowych dziaalno Gminnego Orodka Pomocy Spoecznej
ZASOBY LUDZKIE I SPOECZNE

Aktywno klubw i k sportowych

organizowanie licznych imprez sportowych penienie przez szkoy funkcji organizatorw zaj sportowych aktywna dziaalno bibliotek publicznych

dziaalno Gminnego Orodka Kultury


INFRASTRUKTURA SPOECZNA

rozwinita sie placwek owiatowych szczebla podstawowego i gimnazjalnego

Braki lokalowe placwek owiatowych,


niezadowalajcy stan techniczny

CZYNNIKI WEWNTRZNE prnie funkcjonujca placwka szczebla ponadgimnazjalnego

budynkw owiatowych niedostateczne i przestarzae wyposaenie szk w tym w pomoce dydaktyczne

brak lub niedostatecznie rozwinite zaplecze sportowe w placwkach owiatowych i odpowiednie wyposaenie

sabo rozwinita infrastruktura sportowo-rekreacyjna poza placwkami owiatowymi

Braki lokalowe placwek bibliotecznych (brak miejsca na czytelnie)

zy stan techniczny budynkw, w ktrych znajduj si placwki biblioteczne

niedoposaenie placwek bibliotecznych


braki lokalowe i niedoposaenie Gminnego Orodka Kultury i Domw Ludowych brak szpitala, jednostek doranej pomocy medycznej

PRZYRODA I OCHRONA RODOWISKA NATURALNEGO

niedostosowanie placwek zdrowia dla osb niepenosprawnych niezadowalajca liczba aptek

Stosunkowo dobrze zalesiona poudniowa cz gminy dobre jakociowo gleby wystpowanie z surowcw pospolitych liczne cieki i rowy melioracyjne dobre jakociowo wody podziemne prowadzenie dziaa na rzecz zwikszenia lesistoci terenw o niskiej jakoci gleb wystpowanie licznych form ochrony przyrody (uytki ekologiczne, zabytkowe parki, liczne pomniki przyrody) istnienie kompleksw bagiennych z typowymi gatunkami zwierzt i torfowisk

maa liczba zbiornikw wodnych (staww, zbiornikw retencyjnych) niski stopie zalesienia gminy maa rnorodno przyrodnicza terenu (flora) mae zoa torfu, ktre nie mog by wykorzystane na cele gospodarcze due zanieczyszczenie wd powierzchniowych

istnienie napywowych zanieczyszczenia powietrza (zakady w Bechatowie i Dziaoszynie, szlaki komunikacyjne)


wystpowanie zjawiska niskiej emisji

istnienie dokumentw strategicznych z zakresu ochrony rodowiska, gospodarki odpadami i utrzymania porzdku i czystoci w gminie

istnienie obszarw zdegradowanych istnienie rde zagroe dla rodowiska nieuporzdkowana gospodarka

CZYNNIKI WEWNTRZNE wprowadzenie selektywna zbirki odpadw PET i szka


prowadzenie ewidencji dzikich wysypiska mieci

odpadami niedziaajce skadowisko odpadw na terenie WZPB Organika stosowanie przez mieszkacw nieszczelnych bezodpywowych zbiornikw na cieki sanitarne i odprowadzanie ciekw do ciekw wodnych i gleby

niska wiadomo ekologiczna mieszkacw

POTENCJA TURYSTYCZNY

liczne zabytki architektury, obiekty objte ochron konserwatorsk, stanowiska archeologiczne zlokalizowane w rnych czciach gminy miejsca martyrologii

Brak wyznaczonych i oznakowanych szlakw turystycznych, rowerowych brak bazy noclegowej, gastronomicznej brak obiektw sportoworekreacyjnych brak bazy okooturystycznej brak zorganizowanych atrakcji turystycznych brak obiektw turystyki weekendowej

ZAGOSPODAROWANI E PRZESTRZENNE

przeznaczone tereny w pnocno-

wschodniej czci gminy pod dziaalno usugow, produkcyjn


przebiegajce przez gmin gwne szlaki komunikacyjne

rozdrobniona sie osadnicza duy udzia terenw rolniczych niekorzystna struktura wasnoci gruntw (wikszo to grunty prywatne)

-Wysoki stopie zwodocigowania -Wysoki stopie elektryfikacji gminy -dostpno komunikacyjna (drogi krajowe i midzynarodowe)

INFRASTRUKTURA TECHNICZNA

- Sabo rozwinita infrastruktura spoeczestwa informacyjnego - zy stan techniczny sieci wodocigowej i uj wody - przestarzae urzdzenia melioracyjne - brak centralnego zaopatrzenia w ciepo - brak sieci gazowej - niski stopie skanalizowania, - brak systemu odprowadzania i oczyszczani ciekw - zy stan techniczny drg na terenie gminy, w szczeglnoci drg gminnych - jedynie 2/3 drg o nawierzchni bitumicznej - brak cigw pieszych i rowerowych

GOSPODARKA

- Atrakcyjno inwestycyjna terenw gminy - aktywna polityka inwestycyjna wadz - wzrost aktywnoci zawodowej

- Koncentracja podmiotw gospodarczych wzdu gwnych szlakw komunikacyjnych - niedostateczny rozwj przetwrstwa

CZYNNIKI WEWNTRZNE mieszkacw - duy udzia handlu i usug w strukturze podmiotw gospodarczych - przeznaczone tereny w pnocnowschodniej czci gminy pod dziaalno usugow, produkcyjn - lokalizacja brany logistycznej w pnocnej czci gminy - dobra jako gleb - wysoki udzia gruntw rolnych w strukturze uytkowania gruntw - niski udzia nieuytkw - odpowiednia do jakoci gleb struktura zasieww - bogate tradycje w dziaalnoci rolniczej - dziaalno Zespou Szk Rolniczych - bliskie ssiedztwo rynkw zbytu podw rolnych Czynniki zewntrzne Szanse - Dostpno krajowych i zagranicznych instrumentw wspierania rozwoju gminy - Rosnce znaczenie aglomeracji dzkiej i bechatowskiej - osiedlanie si mieszkacw duych miast poza ich granicami - wzrost znaczenia logistyki w gospodarce narodowej stosunkowa stabilna sytuacja gospodarcza kraju wzrost wiadomoci spoecznej i ekonomicznej spoeczestwa wejcie w wiek produkcyjny wyu demograficznego lat 80-tych rosnca popularno ekologicznej produkcji rolnej rosncy popyt na energi odnawialn w tym pochodzc z upraw rosnca popularno wsi oraz popyt na produkty i usugi wytwarzane na wsi w tym agroturystyk rozwj techniki, innowacji i nowych technologii przeznaczonych do wykorzystania na wsi wysokie ceny gruntw w duych miastach i ich najbliszej okolicy skaniajce inwestorw do poszukiwania Zagroenia - blisko Specjalnej Strefy Ekonomicznej - zmniejszajcy si popyt na produkty rolne - migracja modych i dobrze wyksztaconych ludzi do duych miast i zagranic - niska opacalno rolnictwa - utrzymujcy si wysoki koszt usug teleinformatycznych niski poziom finansowania sfery infrastruktury spoecznej przez budet pastwa i durze obcienia finansowe samorzdw gminnych mae zainteresowanie inwestorw tworzeniem nowych miejsc pracy ze wzgldu na wysokie koszty konkurencyjno importowanej produkcji rolnej rosnca biurokracja i utrudnienia dla przedsibiorcw w prowadzeniu dziaalnoci gospodarczej niestabilno polityczna na wszystkich szczeblach wadzy niestabilno i skompilowane prawo w tym w szczeglnoci gospodarcze i podatkowe dua konkurencyjno gmin ssiednich rolno-spoywczego - niski wskanik rozwoju usug komunalnych - zjawisko ukrytego bezrobocia - due rozdrobnienie gospodarstw rolnych -stosunkowo maa intensywno hodowli - niski udzia upraw rolin przemysowych - nierozwinita brana turystyczna

CZYNNIKI WEWNTRZNE tanich terenw w dobrej lokalizacji z dobrymi poczeniami komunikacyjnymi moliwo pozyskania funduszy na bezpatne szkolenia dla rolnikw rosnca popularno turystyki weekendowej i szkoleniowej malejce zainteresowanie pracodawcw niskokwalifikowan si robocz brak zainteresowania inwestorw terenami o niskim poziomie uzbrojenia w infrastruktur techniczn wysokie ceny rodkw produkcji

Na podstawie diagnozy stanu rodowiska i analizy SWOT sformuowane zostay cele, priorytety, kierunki i zadania w zakresie rozwoju gminy i poprawy stanu rodowiska.
5. CELE, PRIORYTETY I ZADANIA PROGRAMU OCHRONY RODOWISKA GMINY WOLA KRZYSZTOPORSKA NA LATA 2008 2013 Z PERSPEKTYW DO 2015 ROKU

Dla realizacji celu podstawowego, celw uzupeniajcych i priorytetw przedstawione zostay zadania niezbdne dla poprawy stanu rodowiska na terenie gminy Wola Krzysztoporska.
CEL PODSTAWOWY: OCHRONA I POPRAWA STANU RODOWISKA PRIORYTET I : OCHRONA ZASOBW WD PODZIEMNYCH I POWIERZCHNIOWYCH Z POPRAW ICH JAKOCI ORAZ OCHRONA PRZED POWODZI

Dziaanie 1: Racjonalne gospodarowanie zasobami wodnymi i zapewnienie dobrej jakoci wody pitnej Zadania: 1. Optymalizacja zuycia wody poprzez zmniejszenie strat wody w dystrybucji i instalacjach, 2. Rozwj sieci wodocigowych oraz systemw uzdatniania wody, w tym: Zwikszenie wydajnoci i bezawaryjnoci stacji wodocigowych oraz udoskonalenie technologii uzdatniania wody poprzez rozbudow i modernizacj stacji uzdatniania wody, Modernizacj sieci wodocigowych m.in. wymian odcinkw z azbestocementu i w zym stanie technicznym w celu uszczelnienia sieci i zabezpieczenia przed wtrnym zanieczyszczeniem wody, Budowa nowych lub rozbudowa stacji uzdatniania wody oraz rozbudowa sieci dystrybucyjnych. 3. Kontrola uj wody znajdujcych si na terenie gminy i likwidacja techniczna niewykorzystywanych studni. Dziaanie 2: Ochrona wd i obszarowych przed zanieczyszczeniem ze rde punktowych

Zadania: 1. Budowa oczyszczalni ciekw gminnej i oczyszczalni indywidualnych na terenie gminy, 2. Budowa i rozbudowa kanalizacji sanitarnej wraz z przyczami dostawcw ciekw,

3. Eliminacja punktowych rde zanieczyszcze wd poprzez zwikszenie stopnia podcze gospodarstw do istniejcych sieci kanalizacyjnych z jednoczesn likwidacj zbiornikw bezodpywowych ( szamb ) oraz likwidacja dzikich wysypisk mieci, 4. Ograniczenie zanieczyszcze wd zwizkami biogennymi ze rde rolniczych, obszarowych i punktowych poprzez: Weryfikacj obszarw zagroonych zanieczyszczeniem azotanami ze rde rolniczych, Ograniczenie odpywu zanieczyszcze azotowych ze rde rolniczych poprzez kontynuacj budowy pyt obornikowych i zbiornikw na gnojowic Stosowanie tzw. dobrych praktyk rolniczych, zapewniajcych lepsze wykorzystanie potencjau biologicznego gleb, przy jednoczesnym zmniejszeniu negatywnego wpywu nawozw i rodkw ochrony rolin na rodowisko. Dziaanie 3: Ochrona przed powodzi i skutkami suszy Zadania: 1. Systematyczna kontrola stanu technicznego urzdze melioracyjnych i hydrotechnicznych na ciekach wodnych oraz ich utrzymanie i konserwacja, 2. Budowa, modernizacja i poprawa stanu technicznego urzdze przeciwpowodziowych, 3. Powikszenie zasobw dyspozycyjnych wd powierzchniowych poprzez rozwj maej retencji budow zbiornikw retencyjnych, 4. Wyznaczenie w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego terenw zalewowych istniejcych ciekw wodnych stwarzajcych potencjalne zagroenie powodziowe, 5. Zwikszenie udziau naturalnej retencji zlewniowej poprzez wzrost zalesie oraz modernizacj wadliwie funkcjonujcych systemw melioracyjnych.
PRIORYTET II : OCHRONA POWIERZCHNI ZIEMI I GLEB PRZED DEGRADACJ

Dziaanie 1 : Ochrona gleb uytkowanych rolniczo przed degradacj Zadania: 1. Wprowadzenie rejestrw i wyznaczenie Stef ochronnych gleb o klasach bonitacji I III w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego i w studium uwarunkowa i kierunkw zagospodarowania przestrzennego, 2. Upowszechnianie i wdraanie zasad Kodeksu Zwykej Dobrej Praktyki Rolniczej oraz programw rolnorodkowych 3. Zmniejszenie poziomu zakwaszenia gleb wapnowanie gleb 4. Wprowadzanie pasw zieleni izolacyjnej wzdu cigw komunikacyjnych 5. Wprowadzanie i utrzymanie zadrzewie i zakrzewie rdpolnych, celem zabezpieczenia gruntw przed erozj Dziaanie 2 : Rekultywacja terenw zdegradowanych Tereny zdewastowane i zdegradowane w wyniku dziaalnoci czowieka powinny by przywracane do produkcji pierwotnej rolnej lub lenej. Zadania:

1. Prowadzenie dziaa rekultywacyjnych na terenach degradowanych dziaalnoci przemysow, nie eksploatowanych obecnie obiektw zakadowej oczyszczalni ciekw pozostaoci po Zakadach Chemicznych Organika w Woli Krzysztoporskiej, wchodzcych w skad Masy Upadoci tych zakadw na powierzchni 20,52 ha, 2. Rekultywacja terenw poeksploatacyjnych surowcw mineralnych.
PRIORYTET III: OCHRONA I WZROST RZNORODNOCI I KRAJOBRAZOWEJ ORAZ WZROST LESISTOCI BIOLOGICZNEJ

Dziaanie 1: Ochrona rnorodnoci biologicznej Zadania: 1. Wspieranie dziaa w zakresie odtwarzania buforowych stref rolinnych wzdu ciekw wodnych, 2. Upowszechnianie regionalnej listy wraz komputerow baz danych gatunkw chronionych, zagroonych i gincych, 3. Ustanowienie stref ochronnych dla gatunkw podlegajcych ochronie strefowej. Dziaanie 2: Ochrona i zwikszenie zasobw lenych Zadania: 1. Prowadzenie staego monitoringu rodowiska lenego w celu przeciwdziaania stanom niepodanym ( szkodniki, choroby, poary ), 2. Sukcesywna przebudowa drzewostanw z dostosowaniem do warunkw glebowo siedliskowych, przebudowa drzewostanw znieksztaconych i na terenach poklskowych, 3. Zwikszenie lesistoci gminy poprzez zalesienia, szczeglnie nieuytkw i najsabszych gleb, z uwzgldnieniem uwarunkowa przyrodniczo krajobrazowych terenw, 4. Ukierunkowanie dla zalesie stanowi: preferencje zalesiania gmin wg KPZL ( rys. 58 WIO 0 i program zwikszenia lesistoci powiatu piotrkowskiego, 5. Realizowanie dziaa zwizanych z sukcesywnym przeznaczaniem gruntw do zalesie w oparciu o miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego gminy w tym fragmentaryczne.
PRIORYTET IV: GOSPODARKA ODPADAMI - jest

uwzgldniony w odrbnym opracowaniu Planie Gospodarki Odpadami

PRIORYTET V: POPRAWA JAKOCI POWIETRZA

Dziaanie 1: Ograniczenie emisji zanieczyszcze ze rde punktowych, liniowych i powierzchniowych Zadania: 1. Poprawa sprawnoci energetycznej rde wytwarzania energii i obnienie energochonnoci, 2. Ograniczenie zuycia paliw konwencjonalnych w kotowniach lokalnych i gospodarstwach domowych, 3. Termomodernizacja ze szczeglnym uwzgldnieniem budynkw uytecznoci publicznej, 4. Budowa nowych drg, remonty i przebudowa istniejcych pocze komunikacyjnych,

Poprawa nawierzchni drg gminnych i powiatowych, Modernizacja taboru komunikacji samochodowej, Promocja ekologicznych nonikw energii, Ograniczenie niskiej emisji w oparciu o wysokosprawne koty gazowe, opalane biomas lub niskoemisyjne koty wglowe. Dziaanie 2: Wzrost wykorzystania odnawialnych rde energii Zadania: 1. Opracowanie analizy moliwoci wykorzystania odnawialnych rde energii OZE na terenie gminy, 2. Budowa obiektw wykorzystujcych OZE, w tym szczeglnie elektrowni wiatrowych. Dziaanie 3:Zwikszenie wykorzystania gazu ziemnego w przemyle i gospodarce komunalnej Zadania: 1. Moliwo budowy sieci gazowniczej na terenie gminy, poprzez wykorzystanie doprowadzonego rurocigu gazowego do miejscowoci Piaski.
CEL UZUPENIAJACY: PRZECIWDZIAANIE POZOSTAYM ZAGROENIOM POCHODZENIA ANTROPOGENICZNEGO PRIORYTET VI: REDUKCJA PONADNORMATYWNEGO HAASU

5. 6. 7. 8.

Dziaanie 1: Ochrona przed haasem komunikacyjnym Zadania: 1. Rozpoznanie i zinwentaryzowanie przez jednostki kontrolujce stan rodowiska terenw na ktrych wystpuj przekroczenia wartoci progowych haasu, 2. Modernizacja nawierzchni drg i optymalizacja pynnoci ruchu, 3. Budowa ekranw akustycznych w miejscach wystpowania szczeglnych uciliwoci akustycznych dla mieszkacw, 4. Sytuowanie nowej zabudowy w bezpiecznej odlegoci od drg komunikacyjnych z uwagi na emitowany haas, 5. Lokalizowanie pomieszcze o funkcji usugowej w budynkach od strony pasa ruchu drogi, 6. Wspieranie finansowe obiektw uytecznoci publicznej zlokalizowanych przy drogach o duym nateniu ruchu, w realizacji zada dot. wymiany okien na dwikoszczelne. Dziaanie 2: Ochrona przed haasem przemysowym W powiecie piotrkowskim w tym na terenie gminy Wola Krzysztoporska nie wystpuj obiekty przemysowe, stanowice powane rda emisji haasu, jednak ich zasig naley systematycznie ogranicza do najbliszego otoczenia obiektu. Zadania: 1. Stymulowanie zakadw przemysowych do ograniczania ich uciliwoci haasowej.

PRIORYTET VII: OGRANICZENIE MOLIWOCI WYSTPIENIA POWANYCH AWARII

Dziaanie 1: Ograniczenie skutkw awarii przemysowych i chemicznych Zadania: 1. Uczestniczenie w prowadzeniu i aktualizowaniu elektronicznej bazy danych o zakadach duego ryzyka wystpienia awarii ( ZDR ) i zakadach zwikszonego ryzyka awarii ( ZZR ), na terenie powiatu piotrkowskiego, 2. Udzia w opracowaniu i wdraaniu systemu ratowniczo ganiczego na terenie powiatu piotrkowskiego, 3. Udzia w opracowaniu i wdraaniu planw jednostek stray poarnej na terenie powiatu piotrkowskiego w sprzt do ratowania techniczno chemiczno ekologicznego, Dziaanie 2: Zapobieganie i ograniczenie skutkw awarii zwizanych z przewozem materiaw niebezpiecznych szlakami drogowymi i kolejowymi Zadania: 1. Wyznaczanie i oznakowanie bezpiecznych tras komunikacyjnych oraz miejsc postojowych dla pojazdw przewocych materiay niebezpieczne, 2. Konwojowanie transportw materiaw niebezpiecznych oraz systematyczne kontrole pojazdw przewocych te materiay na terenie gminy.
PRIORYTET VIII: UTRZYMYWNIE STANDARDW OBOWIZUJCYCH PROMIENIOWANIA ELEKTROMAGNETYCZNEGO W ZAKRESIE

Dziaanie 1: Zachowanie stref bezpieczestwa przy lokalizacji obiektw emitujcych promieniowanie elektromagnetyczne Zadania: 1. Rozwj systemu monitoringu i prowadzenie bazy danych terenw, na ktrych stwierdzono przekroczenie dopuszczalnych poziomw promieniowania elektromagnetycznego, 2. Preferowanie niskokonfliktowych lokalizacji rde promieniowania elektromagnetycznego, 3. Uwzgldnianie wynikw bada i analiz dotyczcych pl elektromagnetycznych w planach zagospodarowania przestrzennego i decyzjach lokalizacyjnych.
PRIORYTET IX: RACJONALNE WYKORZYSTANIE MATERIAW I SUROWCW

Dziaanie 1: Zmniejszenie materiaochonnoci i energooszczdno

Zadania: 1. Optymalizacja zuycia wody przez zapobieganie stratom wody na przesyle, w instalacjach oraz wprowadzanie zamknitych obiegw wtrnego wykorzystania wody w przemyle i innych dziaach gospodarki, 2. Wprowadzanie bezodpadowych lub maoodpadowych technologii produkcji,

3. Wprowadzanie technologii energo i surowcooszczdnych w przemyle. Dziaanie 2: Racjonalna eksploatacja kopalin Zadania: 1. cise przestrzeganie zasad ochrony z surowcw w miejscowych w planach zagospodarowania przestrzennego oraz w studium uwarunkowa i kierunkach zagospodarowania przestrzennego, 2. Prowadzenie biecej aktualizacji geologicznej w zakresie wielkoci zasobw, kategorii grniczej oraz przydatnoci gospodarki gminy, 3. Eksploatacja z uwzgldniajca zasady racjonalnej gospodarki, zgodnie z warunkami koncepcji przy minimalizacji naruszenia wartoci przyrodniczych.
PRIORYTET X: KSZTATOWANIE POSTAW EKOLOGICZNYCH

Dziaanie 1: Edukacja ekologiczna Zadania: 1. Opracowanie i wdraanie programw edukacji ekologicznej dla spoeczestwa, 2. Organizowanie festynw i konkursw dotyczcych problematyki ekologicznej, 3. Prowadzenie akcji edukacyjnych dot. racjonalnego korzystania z zasobw rodowiska ( wody, surowcw, energii ), 4. Podnoszenie wiadomoci i szkolenia w zakresie poszanowania zasobw przyrodniczych, utrzymania czystoci i gospodarowanie odpadami, 5. Wsppraca z organizacjami pozarzdowymi w zakresie wdraania zasad ekologii i zrwnowaonego rozwoju gminy. Dziaanie 2: Upowszechnianie informacji o rodowisku Zadania: 1. Tworzenie spjnego systemu informatycznego w gminie umoliwiajcego szybki i powszechny dostp do informacji o rodowisku, 2. Utworzenie i prowadzenie zgodnie z wymogami ustawy Prawo ochrony rodowiska publicznych rejestrw i elektronicznych baz danych o rodowisku, uatwiajcych dostp spoeczestwa do informacji gromadzonych przez samorzd gminy i inne jednostki administracji samorzdowej.
6. ZADANIA PROGRAMU OCHRONY RODOWISKA NA LATA 2007 2013, Z PERSPEKTYW DO 2018 ROKU

Na podstawie przeprowadzonej diagnozy stanu rodowiska, analizy SWOT, zaoonych celw, priorytetw, dziaa i zada okrelono zadania inwestycyjne w Programie Ochrony rodowiska, ktre zawarte zostay w Programie Rozwoju Lokalnego Gminy Wola Krzysztoporska na lata 2007 2013, zatwierdzonym Uchwa Nr XXXIV/309/09 Rady Gminy z dn. 23.07.2009 r. Gwne zadania zawarte w Programie okrelone zostay na podstawie oceny problemw wynikajcych z analizy spoeczno-gospodarczej oraz konsultacji spoecznych przeprowadzonych na terenie gminy.

Zadania zostay zgrupowane pod wzgldem hierarchii wanoci z uwzgldnieniem opinii spoecznoci lokalnej. W oparciu o przedstawion list zada opracowany zosta wykaz projektw inwestycyjnych za pomoc ktrych zrealizowane zostan planowane przedsiwzicia. Uwzgldnione zostay projekty zgodne z zaoeniami Regionalnego Programu Operacyjnego Wojewdztwa dzkiego, Programu Rozwoju Obszarw Wiejskich oraz Programu Operacyjnego Kapita Ludzki. Wykaz zawiera cznie: 23 projekty inwestycyjne, w tym bezporednio i porednio zwizane z ochron rodowiska, zgodnie z ich numeracj: 3,4,5,8,10,12,16,18,19,20. Dla czci priorytetw w GPO nie okrelono zada inwestycyjnych bd innych przedsiwzi ze wzgldw m.in. ograniczonych moliwoci finansowych gminy, nie uwzgldnienia ich w realizacji przez inne podmioty gospodarcze i instytucje lub brak opracowa dokumentacyjnych ( programw, koncepcji ) okrelajcych ich wymagany zakres oraz zasadno i konieczno realizacji. Uzasadnione jest uwzgldnienie w Programie dodatkowych rodkw finansowych na opracowania dokumentacyjne dla przedsiwzi nie uwzgldnionych w planowanych zadaniach inwestycyjnych, a istotnych dla poprawy stanu rodowiska. Zadania w GPO na lata 2007 2013 z perspektyw do 2018 r., z zakresem rzeczowym i nakadami kosztw w rozbiciu na okresy realizacji mieszczce si w przedziaach czasowych od 2007 2013, z wyjtkiem zadania 4 ( 2007 2018 r. ), wraz z wykonaniem zakresu finansowego realizacji z okresu 2007 2008 zawieraj ponisze tabele. Tab. 4
1 2 3 Planowane dziaanie Kryteria kolejnoci realizacji Zgodno z planem zagospodarowania przestrzennego Etapy dziaania wraz z przewidywanym czasem

Budowa kompleksowego systemu odprowadzania i oczyszczania ciekw dla Gminy Wola Krzysztoporska - Etap II Zgodny

1. Budowa oczyszczalni ciekw w Woli Krzysztoporskiej (cz I) 2. Budowa kanalizacji sanitarnej i deszczowej w pnocnej czci miejscowoci Wola Krzysztoporska 3. Budowa kanalizacji sanitarnej - odcinek Wola Krzysztoporska - Siomki - Krzyanw - Glina

Harmonogram

5.1 Data rozpoczcia 5.2 Data zakoczenia 6 6.1 Planowane efekty kocowe

2008 2011

Produkty: Rok 2011 - dugo wybudowanej sieci kanalizacji sanitarnej (MRR) - 14,555 km Rok 2011 - liczba wybudowanych oczyszczalni ciekw (MRR) - 1 szt.

6.2

Rezultaty: Rok 2011 - liczba osb korzystajcych z podczenia do wybudowanej kanalizacji sanitarnej (MRR) - 1595 osb

7 Instytucje i podmioty

Gmina Wola Krzysztoporska

uczestniczce we wdraaniu
8 Nakady do poniesienia

18 935 072,54 z
9 rda finansowania w z

lata 9. Budet gminy 1 9. Budet pastwa 2 9. rodki prywatne 3 9. rodki Unii Europejskiej 4 9. Inne 5 9. RAZEM 6

2007 0 0 0 0 0 0

2008 42 491,00 0 0 79 509,00 0 122 000,0 0

2009 2 549,46 0 0 4 770,54 0 7 320,00

2010 22 307,77 0 0 41 742,23 0 64 050,00

2011 6 527 489,21 0 0 12 214 213,33 0 18 741 702,54

2012 0 0 0 0 0 0

Tab. 5 1 2 3 Planowane dziaanie Kryteria kolejnoci realizacji Zgodno z planem zagospodarowania przestrzennego Etapy dziaania wraz z przewidywanym czasem

Budowa kompleksowego systemu odprowadzania i oczyszczania ciekw dla Gminy Wola Krzysztoporska - etap III Zgodny

1. Budowa oczyszczalni ciekw w Woli Krzysztoporskiej (cz II) 2. Budowa kanalizacji sanitarnej i deszczowej w poudniowej czci miejscowoci Wola Krzysztoporska 3. Budowa kanalizacji sanitarnej w aglomeracji Wola Krzysztoporska (poza czci wykonan w ramach etapu I i II )
5 5.1 5.2 6 6.1 Harmonogram Data rozpoczcia Data zakoczenia Planowane efekty kocowe Produkty
Wskaniki Produktu 1 1 jedn. Ogem rok 2007 rok 2008 rok 2009 rok 2010 rok rok 2011 2012 rok rok 2013 2014 rok 2015 rok 2016 rok rok 2017 2018

2007 2018

2 Dugo wybudowanej sieci kanalizacji Liczba przebudowanych oczyszczalni ciekw

3 km

4 75

5 -

6 -

7 -

8 -

9 0

10 12

11 8

12 6

13 14

14 12

15 11

16 12

szt

6.2

Rezultaty
jedn. Wskaniki Rezultatu 1 3 Ogem rok 2007 rok 2008 rok 2009 rok 2010 rok 2011 rok 2012 rok 2013 rok 2014 rok 2015 rok 2016 rok 2017 rok 2018

10

11

12

13

14

15

16

Liczba osb korzystajcych z podczenia doMieszkacy sieci kanalizacji sanitarnej

6700

600

1000

1000

700

1200

1000

1200

7 8 9

Instytucje i podmioty uczestniczce we wdraaniu Nakady do poniesienia rda finansowania w z:


%
2007 2008 2009

Gmina Wola Krzysztoporska

43 647 668,25 z

2010 0,00 0,00 0,00

2011 0,00 0,00 0,00

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

rodki 34,83 77018,83 347798,59 149065,43 wasne Dotacja 65,17 144109,01 650761,82 278914,57 z UE Razem 1,00 221127,84 998560,41 427980,00

2089800,00 2089800,00 2089800,00 2089800,00 2089800,00 2089800,00 2089800,00 3910200,00 3910200,00 3910200,00 3910200,00 3910200,00 3910200,00 3910200,00 6000000,00 6000000,00 6000000,00 6000000,00 6000000,00 6000000,00 6000000,00

Tab. 6
1 2 3 Planowane dziaanie Kryteria kolejnoci realizacji Zgodno z planem zagospodarowania przestrzennego Etapy dziaania wraz z przewidywanym czasem Etap IB odcinki wodocigu : w Jeowie, Jew-Wygoda, w Siomkach realizacja w roku 2007 Etap II odcinek Siomki-Krzyanw realizacja w roku 2009 Etap III odcinek Glina Gski -Bujny realizacja w roku 2010 Etap IV odcinek wodocigu :Siomki Wola Krzysztoporska realizacja w roku 2011

Modernizacja zaopatrzenia w wod wschodniego rejonu Gminy Wola Krzysztoporska Zgodny

5 5.1 5.2 6 6.1

Harmonogram Data rozpoczcia Data zakoczenia Planowane efekty kocowe Produkty 1.dugo wybudowanej sieci wodocigowej - 4 km 2. dugo zmodernizowanej sieci wodocigowej - 10 km rok bazowy (2007) lata 2007-2013 2013 1 151 4 2 80 10

2007 2011

rok 2013 155 90

rok

6.2

Rezultaty liczba osb korzystajcych z sieci wodocigowej rok bazowy(2007) lata 2007-2013 1 11000 1000 - 1500 rok 2013 12000

Instytucje i podmioty uczestniczce we wdraaniu Nakady do poniesienia rda finansowania w z lata

Urzd Gminy Wola Krzysztoporska

8 9

4 350 000,00 z
2007 120 000,00 0 0 680 000,00 0 800 000,00 2008 7500,00 0 0 42500 0 50 000,00 2009 225 000,00 0 0 1 275 000,00 0 1 500 000,00 2010 120 000,00 0 0 680 000,00 0 800 000,00 2011 1 020 000,00 0 0 180 000,00 0 1 200 000,00

9.1 Budet gminy 9.2 Budet pastwa 9.3 rodki prywatne 9.4 rodki Unii Europejskiej 9.5 Inne 9.6 RAZEM

Tab. 7
1 2 3 4 Planowane dziaanie Kryteria kolejnoci realizacji Zgodno z planem zagospodarowania przestrzennego Etapy dziaania wraz z przewidywanym czasem

Kompleksowa poprawa stanu zwodocigowania Gminy Wola Krzysztoporska Zgodny

5 5.1 5.2 6 6.1

Harmonogram Data rozpoczcia Data zakoczenia Planowane efekty kocowe Produkty

2008 2013

1. dugo wybudowanej sieci wodocigowej 5 km 2. dugo zmodernizowanej sieci wodocigowej 10 km rok bazowy (2007) 1. 151 2. 80
6.2 Rezultaty

lata 2007-2013 5 10

rok 2013 156 90

Dugo sieci wodocigowej na terenie gminy 15 km rok bazowy (2007) lata 2007-2013 151 15
7 8 9

rok 2013 166

Instytucje i podmioty uczestniczce we wdraaniu Nakady do poniesienia rda finansowania w z lata

Urzd Gminy Wola Krzysztoporska

3 400 000,00 z
2008 2009 2010 2011 2012 2013

9.1 Budet gminy 9.2 Budet pastwa 9.3 rodki prywatne 9.4 rodki Unii Europejskiej 9.5 Inne 9.6 RAZEM Tab. 8

60 000,00 75 000,00 75 000,00 75 000,00 75 000,00 150 000,00 0 0 340 000,00 0 400 000,00 0 0 425 000,00 0 500 000,00 0 0 425 000,00 0 500 000,00 0 0 425 000,00 0 500 000,00 0 0 425 000,00 0 500 000,00 0 0 850 000,00 0 1 000 000,00

Planowane dziaanie

Poprawa stanu gospodarowania zasobami wodnymi w Gminie Wola Krzysztoporska poprzez budow zbiornika retencyjnego Laski

Kryteria kolejnoci realizacji Zgodno z planem zagospodarowania przestrzennego

Zgodny

4 5 5.1 5.2 6 6.1

Etapy dziaania wraz z przewidywanym czasem Harmonogram Data rozpoczcia Data zakoczenia Planowane efekty kocowe Produkty

2008 2013

Liczba wybudowanych zbiornikw retencyjnych (szt.) rok bazowy (2007) lata 2007-2013 0 1
6.2 Rezultaty

rok 2013 1

Powierzchnia zagospodarowanych terenw zielonych ( pod i wok zbiornikw retencyjnych) (ha) rok bazowy (2007) lata 2007-2013 rok 2013 0 60 60

Instytucje i podmioty uczestniczce we wdraaniu Nakady do poniesienia

Gmina Wola Krzysztoporska

23 080 000,00 z

rda finansowania w z lata


2008 2009 2010 2011 2012 2013

9.1 Budet gminy 9.2 Budet pastwa 9.3 rodki prywatne 9.4 rodki Unii Europejskiej 9.5 Inne 9.6 RAZEM

12 000,00 0 0 68 000,00 0 80 000,00

300 000,00 0 0 1 700 000,00 0 2 000 000,00

75 000,00 0 0

75 000,00 1 500 000,00 0 0 0 0

1 500 000,00 0 0 8 500 000,00 0 10 000 000,0

425000,00 425000,00 8 500 000,00 0 0 0 10 000 000,00

500 000,00 500 000,00

Tab.9
1 Planowane dziaanie Termomodernizacja budynkw Szkoy Podstawowej i Gimnazjum Woli Krzysztoporskiej 2 Kryteria kolejnoci realizacji 3 Zgodno z planem zagospodarowania przestrzennego 4 Etapy dziaania wraz z przewidywanym czasem w

Zgodny

1.Wymiana stolarki okiennej i drzwiowej 2007/2008 2. Docieplenie budynku - 2009 3. Wymiana systemu centralnego ogrzewania (koty i instalacje wewntrzne ) - 2009 4. Prace towarzyszce m.in. roboty murarskie, malarskie , elektryczne - 2009
5 Harmonogram 5.1 Data rozpoczcia 5.2 Data zakoczenia 6 Planowane efekty kocowe 6.1 Produkty Liczba projektw majcych na celu popraw jakoci powietrza szt. 1 rok bazowy(2007) lata 2007-2013 0 1 6.2 Rezultaty 1. Liczba obiektw poddanych termomodernizacji szt. 1 2. Zmiana emisji gwnych zanieczyszcze powietrza: dwutlenek siarki, tlenek azotu, pyy, dwutlenek wgla 0,260 t/ rok rok bazowy(2007) 0 lata 2007-2013 0,260 t/rok rok 2013 0,260 t/rok

2007 2009

rok 2013

7 Instytucje i

podmioty uczestniczce we wdraaniu 8 Nakady do 3 754 000,00 z poniesienia 9 rda finansowania w z


lata 2007 3 000,00 0 0 17000,00 0 20 000,00

Gmina Wola Krzysztoporska, Zesp Szkolno-Gimnazjalny w Woli Krzysztoporskiej

2008 110 250,00 0 0 624 750,00 0 735 000,00

2009 1 107 750,00 0 0 1 891 250,00 0 2 999 000,00

2010 0 0 0 0 0 0

2011 0 0 0 0 0 0

2012 0 0 0 0 0 0

9.1 9.2 9.3 9.4 9.5 9.6

Budet gminy Budet pastwa rodki prywatne rodki Unii Europejskiej Inne RAZEM

Tab. 10
1 Planowane dziaanie Kompleksowa termomodernizacja budynku Krzysztoporskiej Gminnego Orodka Kultury w Woli

2 Kryteria kolejnoci realizacji 3 Zgodno z planem zagospodarowania przestrzennego 4 Etapy dziaania wraz z przewidywanym czasem

Zgodny

1.Wymiana stolarki okiennej i drzwiowej 2007/2008 2. Docieplenie stropodachu -2009 3. Docieplenie cian zewntrznych - 2009 4. Wymiana systemu centralnego ogrzewania -2009 5. Prace towarzyszce m.in. roboty murarskie, malarskie , elektryczne -2009
5 Harmonogram 5.1 Data rozpoczcia 5.2 Data zakoczenia 6 Planowane efekty kocowe 6.1 Produkty Liczba projektw majcych na celu popraw jakoci powietrza szt. 1 rok bazowy(2007) lata 2007-2013 rok 2013 0 1 1 6.2 Rezultaty

2009 2009

1. Liczba obiektw poddanych termomodernizacji szt. 1 2. Zmiana emisji gwnych zanieczyszcze powietrza: dwutlenek siarki, tlenek azotu, pyy, dwutlenek wgla 0,061 t/ rok rok bazowy(2007) lata 2007-2013 rok 2013 0 0,061 t/rok 0,061 t/rok

7 Instytucje i

podmioty uczestniczce we wdraaniu 8 Nakady do 460 000,00 z poniesienia 9 rda finansowania w z


lata 2007 0 0 0 0 0 0

Gminny Orodek Kultury w Woli Krzysztoporskiej Gmina Wola Krzysztoporska

2008 0 0 0 0 0 0

2009 70 000 0 0 390 000 0 460 000

2010 0 0 0 0 0 0

2011 0 0 0 0 0 0

2012 0 0 0 0 0 0

9.1 9.2 9.3 9.4 9.5 9.6

Budet gminy Budet pastwa rodki prywatne rodki Unii Europejskiej Inne RAZEM

Tab. 11
1 Planowane dziaanie

Kompleksowa poprawa stanu infrastruktury drogowej Gminy Wola Krzysztoporska

2 3

Kryteria kolejnoci realizacji Zgodno z planem zagospodarowania przestrzennego Etapy dziaania wraz z przewidywanym czasem

Zgodny

1. warstwy cieralnej lub warstwy wicej i cieralnej nakadki na istniejcych warstwach nawierzchni jezdni

2. poszerzenie pasw jezdnych drg 3. roboty zwizane z wykonaniem roww, utwardzeniem poboczy, wykonaniem przepustw, chodnikw 4. poszerzenie pasw drogowych
5 5.1 5.2 6 6.1 Harmonogram Data rozpoczcia Data zakoczenia Planowane efekty kocowe Produkty dugo zmodernizowanych drg gminnych rok bazowy(2007) 80 km 6.2 Rezultaty liczba osb korzystajcych z obiektw infrastruktury drogowej : rok bazowy(2007) lata 2007-2013 6000 osb 6 000 osb rok 2013 12000 osb lata 2007-2013 80 km rok 2013 160 km

2007 2013

Instytucje i podmioty uczestniczce we wdraaniu Nakady do poniesienia

Gmina Wola Krzysztoporska

14 000 000,00 z

rda finansowania w z lata


2007 150 000,00 0 0 850 000,00 0 1 000 000,00 2008 300 000,00 0 0 1700 000,00 0 2 000 000,00 2009 450 000,00 0 0 2550 000,00 0 3 000 000,00 2010 300 000,00 0 0 1700 000,00 0 2 000 000,00 2011 300 000,00 0 0 1700 000,00 0 2 000 000,00 2012 300 000,00 0 0 1700 000,00 0 2 000 000,00 2013 300 000,00 0 0 1700 000,00 0 2 000 000,00

9.1 Budet gminy 9.2 Budet pastwa 9.3 rodki prywatne 9.4 rodki Unii Europejskiej 9.5 Inne 9.6 RAZEM Tab. 12

Planowane dziaanie

Modernizacja sieci drg oraz stanu owietlenia ulicznego w miejscowoci Wola Krzysztoporska

2 3

Kryteria kolejnoci realizacji Zgodno z planem zagospodarowania przestrzennego Etapy dziaania wraz z przewidywanym czasem Harmonogram Data rozpoczcia Data zakoczenia Planowane efekty kocowe Produkty 1. liczba wybudowanych punktw owietleniowych 50 szt. 2. dugo zmodernizowanych drg gminnych 1,7 km rok bazowy(2007) lata 2007-2013 1 15 50 2 0 1,7

Zgodny

4 5 5.1 5.2 6 6.1

2007 2010

rok 2013 65 1,7

6.2

Rezultaty liczba osb korzystajcych z obiektw zmodernizowanej infrastruktury drogowej dugo owietlonych odcinkw drg 1,7 km rok bazowy(2007) lata 2007-2013 rok 2013 1 0 2000 2000 2 0,7 1 1,7

Instytucje i podmioty uczestniczce we wdraaniu Nakady do poniesienia

Urzd Gminy Wola Krzysztoporska

920 000,00 z

rda finansowania w z lata


2007 2008 2009 2010

9.1 Budet gminy 9.2 Budet pastwa 9.3 rodki prywatne 9.4 rodki Unii Europejskiej 9.5 Inne 9.6 RAZEM Tab. 13
1 Planowane dziaanie

3 000,00 0 0 17 000,00 0 20 000,00

45 000,00 0 0 255 000,00 0 300 000,00

45 000,00 0 0 255 000,00 0 300 000,00

45 000,00 0 0 255 000,00 0 300 000,00

Rewitalizacja objtych ochron konserwatorsk parkw z przeomu XIX i XX w. w miejscowociach Wola Krzysztoporska, Blizin, Woniki Zgodny

2 3 4

Kryteria kolejnoci realizacji Zgodno z planem zagospodarowania przestrzennego Etapy dziaania wraz z przewidywanym czasem

1. Rewitalizacja objtego ochron konserwatorsk parku dworskiego w miejscowoci Wola Krzysztoporska 2. Rewitalizacja objtego ochron konserwatorsk parku w miejscowoci Blizin 3. Rewitalizacja objtego ochron konserwatorsk parku w miejscowoci Woniki
5 5.1 5.2 6 6.1 Harmonogram Data rozpoczcia Data zakoczenia Planowane efekty kocowe Produkty

2009 2010

liczba zmodernizowanych obiektw infrastruktury rekreacyjnej/sportowej/aktywnego wypoczynku rok bazowy(2007) 0 Rezultaty lata 2007-2013 3 szt. rok 2013 3 szt.

6.2

powierzchnia terenw, ktre stay si dostpne w wyniku realizacji projektu 5 ha rok bazowy(2007) 0 lata 2007-2013 5 ha Urzd Gminy Wola Krzysztoporska rok 2013 5 ha

Instytucje i podmioty uczestniczce we wdraaniu 8 Nakady do poniesienia 700.000,00 z 9 rda finansowania w z lata

2009

2010

9.1 9.2 9.3 9.4 9.5 9.6

Budet gminy Budet pastwa rodki prywatne rodki Unii Europejskiej Inne RAZEM

75 000,00 0 0 425 000,00 0 500 000,00 0 0 170 000,00 0 200 000,00

30 000,00

7. FINANSOWANIE ZADA W ZAKRESIE OCHRONY RODOWISKA

7.1. Potrzeby finansowe na realizacj Programu na lata 2007 2013 i 2014 2018 W rozdziale tym przedstawione jest zestawienie kosztw jako niezbdnych nakadw finansowych na realizacje celw okrelonych priorytetw i poszczeglnych zada prowadzcych do poprawy stanu rodowiska na obszarze gminy Wola Krzysztoporska. Oszacowane koszty zada w GPO uwzgldniaj uwarunkowania wynikajce ze: strategii rozwoju gminy, a szczeglnie dane z Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Wola Krzysztoporska na lata 2007 2013, zatwierdzonego Uchwa Nr XXXIV/309/09 rady Gminy z dnia 23 lipca 2009 r. oraz PPO. Okrelone koszty na realizacj zada Programu Ochrony rodowiska cznie 10 projektw inwestycyjnych wynosz: cznie 113 246 741 PLN, ok. 113,25 mln zotych, w tym na lata: 2007 2013 83 246 741 PLN ok. 83,25 mln zotych 2014 2018 - 30 000 000 PLN, 30 mln zotych Najwikszy zakres zada i rodkw finansowych przewidziano w latach 2007 - 2013 na realizacj przedsiwzi zawartych w Priorytecie I: Ochrona zasobw wd podziemnych i powierzchniowych z popraw ich jakoci i ochron przed powodzi, a w tym na : Popraw jakoci wody i zaopatrzenie w wod mieszkacw 7 750 00 PLN, Budow kompleksowego systemu odprowadzania i oczyszczania ciekw 32 582 741 PLN, Popraw stanu gospodarowania zasobami wodnymi ( bodowe zbiornika retencyjnego ) - 23 080 000 PLN. W sumie 63 412 741 PLN, ok. 63,41 mln zotych, co stanowi a 76,2 % cznie planowanych nakadw 10 projektw inwestycyjnych. Na realizacj pozostaych zada zwizanych bezporednio i porednio z popraw stanu rodowiska przewidziano odpowiednio: Termomodernizacja budynkw uytecznoci publicznej 4 214 000 PLN, ok. 4,21 mln z., Modernizacja infrastruktury drogowej 14 920 000 PLN ok. 14,92 mln z., Rewitalizacja objtych ochron konserwatorsk parkw 700 000 PLN, - 0,7 mln z.

W sumie 19 834 000 PLN, ok. 19,83 mln zotych, co stanowi ok. 23,8 % cznie planowanych nakadw. W Programie uwzgldniono rwnie nakady przewidziane na realizacj: Budowy kompleksowego systemu odprowadzania i oczyszczania ciekw z terenu gminy ( kontynuacja ) w wielkoci 30 000 000 PLN, 30 mln z., w latach 2014 2018. W rozdziale tym przedstawione jest zestawienie kosztw niezbdnych nakadw finansowych na realizacj celw okrelonych priorytetw i poszczeglnych zada prowadzcych do poprawy stanu rodowiska na obszarze gminy Wola Krzysztoporska. Oszacowane koszty zada w GPO, uwzgldniaj uwarunkowania wynikajce ze strategii rozwoju gminy, a szczeglnie dane z Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Wola Krzysztoporska na lata 2007 2013, zatwierdzonego Uchwa Nr XXXIV/309/09 Rady Gminy z dnia 23 lipca 2009 roku oraz z PPO. W finansowaniu zada w Planie Rozwoju Lokalnego Gminy Wola Krzysztoporska, uwzgldnionych w Gminnym Programie Ochrony rodowiska zaoono odpowiednio: Udzia rodkw wasnych ok. 27,3 %, Udzia rodkw UE ok. 72,7 % bez udziau innych rde.

Proponuje si ponadto uwzgldni w GPO, coroczn (z oszacowanymi cznymi kosztami) realizacj zada w zakresie edukacji ekologicznej do 2013 r.: zadanie 1 coroczna akcja sprztania wiata: 200 000 PLN, zadanie 2 konkurs dla szk podstawowych i gimnazjalnych: 200 000 PLN. 7.2. Potencjalne rda finansowania Programu Ochrony rodowiska rda finansowania dziaa z zakresu ochrony rodowiska przedstawionych w programie to gwnie: rodki wasne gminy i podmiotw gospodarczych, Budet pastwa, Fundusze ochrony rodowiska i gospodarki wodnej, Zagraniczna pomoc finansowa, Fundusze UE, Kredyty preferencyjne z Banku Ochrony rodowiska ( BO ), Kredyty udzielane przez banki, a w tym midzynarodowe instytucje finansowe. 7.2.1. Fundusze ochrony rodowiska i gospodarki wodnej Fundusze ochrony rodowiska i gospodarki wodnej dziaaj w oparciu o ustaw z dn. 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony rodowiska ( tekst jednolity Dz. U. Nr 25 z 2008 r., poz. 150, z p. zm. ) Fundusze ( narodowy i wojewdzkie ) maj osobowo prawn i s odpowiednio krajowym funduszem celowym oraz wojewdzkimi funduszami celowymi.

Prowadza samodzieln gospodark finansow w sposb zapewniajcy w zaoeniu wykorzystanie rodkw finansowych pochodzcych z UE, nie podlegajcych zwrotowi, przeznaczonych na ochron rodowiska i gospodark wodn. Uzupeniaj one fundusze gminne i powiatowe, ktre nie maj osobowoci prawnej i z tego tytuu nie mog bezporednio udziela poyczek. Przychodami funduszy s gwnie wpywy z tytuu opat za korzystanie ze rodowiska i administracyjnych kar pieninych nakadanych na podstawie ustawy oraz przepisw szczeglnych. rodki funduszy przeznaczone s na finansowanie dziaa z zakresu ochrony rodowiska i gospodarki wodnej oraz wspfinansowanie projektw inwestycyjnych, kosztw operacyjnych i dziaa realizowanych z udziaem rodkw bezzwrotnych pozyskiwanych w ramach wsppracy dwustronnej. Dla finansowania zada z GPO, waciwymi mog by fundusze: Narodowy Fundusz Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej ( NFO i GW ), Wojewdzki Fundusz Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej w odzi.

7.2.2. Zagraniczna pomoc finansowa udzielana przez fundacje i programy pomocowe 7.2.2.1. EKO Fundusz 7.2.2.2. Norweski Mechanizm finansowy i Mechanizm Finansowy Europejskiego Gospodarczego 7.2.2.3. Fundusze Unijne 7.2.2.3.1. Program Operacyjny Infrastruktura i rodowisko Program Operacyjny Infrastruktura i rodowisko ( POI i ) to najwikszy z punktu widzenia dostpnych rodkw i zakresu dziaa program operacyjny w Unii Europejskiej i najwaniejsze rdo finansowania inwestycji zwizanych z ochron rodowiska w Polsce. Na ich realizacj Polska ma otrzyma w latach 2007 2013 z unijnego budetu ok. 27,9 mld euro, z czego na inwestycje w ochron rodowiska przewidziano ok. 5 mld euro. rodki unijne na PO Infrastruktura I rodowisko pochodz z dwch rde finansowania z Funduszu Spjnoci 22,2 mld euro oraz z Europejskiego funduszu rozwoju Regionalnego 5,7 mld euro. Minister rodowiska peni rol Instytucji Poredniczcej dla piciu Osi priorytetowych tego Programu ( POI i ). O Priorytetowa 1 Gospodarka wodno ciekowa, O Priorytetowa 2 Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi, O Priorytetowa 3 Zarzdzanie zasobami i przeciwdziaanie zagroeniom rodowiska, O Priorytetowa 4 Przedsiwzicia dostosowujce przedsibiorstwa do wymogw ochrony rodowiska, O Priorytetowa 5 Ochrona przyrody i ksztatowanie postaw ekologicznych. Obszaru

7.2.2.3.2. Regionalny Program Operacyjny Wojewdztwa dzkiego na lata 2007 2013 ( RPOW ) Gwne cele RPOW zostay ujte w 7 osiach priorytetowych: I. Infrastruktura transportowa II. Ochrona rodowiska, zapobieganie zagroeniom i energetyka III. Gospodarka, innowacyjno, przedsibiorczo IV. Spoeczestwo informacyjne V. Infrastruktura spoeczna VI. Odnowa obszarw wiejskich VII. Pomoc techniczna Ochrona rodowiska ujta jest w ramach osi priorytetowej II i bdzie realizowana poprzez nastpujce cele operacyjne: Racjonalizacja gospodarki w zakresie odprowadzania i oczyszczania ciekw komunalnych i przemysowych, Racjonalizacja zaopatrzenia w wod, Racjonalizacja gospodarki odpadami komunalnymi i z sektora gospodarczego, Ochrona przyrody i ksztatowanie postaw ekologicznych, Poprawa jakoci powietrza, Przeciwdziaanie powstawaniu zagroe rodowiskowych i zmniejszaniu ich skutkw, Rozwj i poprawa stanu infrastruktury energetycznej wojewdztwa, Dywersyfikacja rde energii ze szczeglnym uwzgldnieniem OZE.

Beneficjenci, ktrych wnioski nie znalazy si na licie Indykatywny wykaz indywidualnych Projektw Kluczowych POW na lata 12007 -2013, bd mogli ubiega si o dofinansowanie ze rodkw unijnych, ktre rozdysponowane zostan w drodze normalnej trzystopniowej procedury konkursowej. 7.2.2.3.3. Program Rozwoju Obszarw Wiejskich Rada Ministrw 1 sierpnia 2006 r. przyja projekt PROW 2007 -2013 i zosta on zaakceptowany na posiedzeniu Komitetu Rozwoju Obszarw Wiejskich Unii Europejskiej w lipcu 2007 r. Kwota rodkw na PROW w latach 2007 2013 to ok. 17,2 mld euro, z czego ponad 13,2 mld z budetu UE, a ok. 4 mld stanowi bd krajowe rodki publiczne. Gwnymi celami nowej polityki PROW jest: Poprawa konkurencyjnoci gospodarstw rolnych poprzez ich restrukturyzacj, Poprawa stanu rodowiska oraz krajobrazu poprzez racjonaln gospodark ziemia, Poprawa warunkw ycia ludnoci wiejskiej i promocja dywersyfikacji dziaalnoci gospodarczej. 7.2.2.3.4. LIFE i LIFE +

LIFE + jest jedynym instrumentem finansowym UE koncentrujcym si wycznie na wspfinansowaniu projektw w dziedzinie ochrony rodowiska ( wspieraniu procesu wdraania wsplnotowego prawa ochrony rodowiska oraz identyfikacji i promocji nowych rozwiza dla problemw dot. ochrony przyrody ). 7.2.3. Bank Ochrony rodowiska S. A. Bank Ochrony rodowiska jest jednym z kilkudziesiciu bankw komercyjnych, dziaajcych na polskim rynku, ale jednoczenie jedynym specjalizujcym si w finansowaniu ochrony rodowiska. BO S.A. proponuje nisko oprocentowane kredyty na: Usuwanie wyrobw zawierajcych azbest oraz budow skadowisk do unieszkodliwiania odpadw azbestowych, Ograniczenie emisji spalin z pojazdw komunikacji zbiorowej, Uszczelnianie i hermetyzacja przeadunku i dystrybucji paliw, Budow cieek rowerowych, Ograniczenie haasu, Termomodernizacj budynkw, Ograniczenie zuycia energii elektrycznej, w tym modernizacj owietlenia, Zadania z zakresu czystej produkcji.
8. WDRAANIE I MONITORING PROGRAMU

Dla ochrony i poprawy stanu rodowiska Program przyjmuje zasad prowadzenia dziaa majcych na celu eliminacj lub ograniczenie do minimum zagroe rodowiska przyrodniczego takich jak: deficyt i zanieczyszczenie wd, niedostateczny stopie skanalizowania i oczyszczania ciekw, haas i zanieczyszczenie powietrza, utrata biornorodnoci przyrodniczej, niska lesisto i monokultura drzewostanw, degradacja gleb i powierzchni ziemi, nieprawidowa gospodarka odpadami, awarie przemysowe. Spodziewanym efektem bdzie polepszenie warunkw ycia mieszkacw gminy poprzez popraw stanu rodowiska, likwidacj zaniedba w jego ochronie i racjonalne gospodarowanie zasobami, ktre to cele i priorytety zostay sformuowane w Strategii Rozwoju Gminy i Programie Rozwoju Lokalnego Gminy. Instytucja Zarzdzajca GPO Funkcj instytucji zarzdzajcej GPO peni Wjt Gminy Wola Krzysztoporska. Gwnym wykonawc Programu jest Urzd Gminy Wola Krzysztoporska, ktry wspdziaa z Zarzdem Powiatu a take z instytucjami dziaajcymi w ramach podsystemw: spoecznego, gospodarczego i technicznego oraz z jednostkami samorzdu terytorialnego. Poza tym konieczna jest wsppraca z instytucjami, ktre dysponuj odpowiednim instrumentarium wynikajcym z kompetencji. Ze wzgldu na penion funkcj wyrnia si 4 grupy uczestnikw biorcych udzia w realizacji Programu: 1. podmioty uczestniczce w organizacji i zarzdzaniu programu, 2. podmioty realizujce zadanie programu, 3. podmioty kontrolujce przebieg realizacji programu,

4. spoeczno gminy, jako gwny podmiot odbierajcy wyniki dziaa programu. Wanymi elementami w procesie realizacji programuj s: uspoecznienie procesu, jego akceptacja a take odpowiedzialno za wyniki realizacji przez szerokie grono partnerw. Dla osignicia zasobw technicznych i finansowych istotne jest rwnie partnerstwo z lokalnymi, krajowymi i midzynarodowymi programami dziaajcymi w regionie. Zarzdzanie realizacj GPO bdzie odbywa si za pomoc instrumentw: prawnych i strukturalnych, spoecznych i finansowych. Instrumenty prawne i strukturalne Instrumenty prawne s narzdziami regulacji bezporedniej, ktre poprzez akty prawne wprowadzaj standardy o charakterze oglnym (monitoring, sprawozdawczo), standardy ochrony i jakoci poszczeglnych komponentw rodowiska oraz kontrol ich osigania. Do najwaniejszych instrumentw prawnych w ochronie rodowiska zaliczamy: pozwolenia na wprowadzanie do rodowiska substancji lub energii, w tym: pozwolenia zintegrowane, na wprowadzanie gazw lub pyw do powietrza, emitowanie haasu do rodowiska, emitowanie pl elektromagnetycznych, wytwarzanie odpadw, wprowadzanie ciekw do wd lub do ziemi, pozwolenia wodno prawne na szczeglne korzystanie z wd, wykonywanie urzdze wodnych, wykonywanie innych czynnoci i robt, budowli, ktre maj znaczenie w gospodarowaniu wodami lub w korzystaniu z wd; zezwolenia m. in. na odzysk, unieszkodliwianie i transport odpadw, koncesje wydane na podstawie Prawa geologicznego i grniczego; oceny w tym: oceny oddziaywania na rodowisko, oceny jakoci powietrza, jakoci wd powierzchniowych i podziemnych, stanu akustycznego rodowiska, pl elektromagnetycznych w rodowisku; zgody m. in. na przeznaczenie gruntw rolnych na cele nierolnicze, na gospodarcze wykorzystanie odpadw; rejestry np. terenw, na ktrych stwierdzono przekroczenie dopuszczalnych poziomw pl elektromagnetycznych, rezerwatw przyrody, parkw narodowych, parkw krajobrazowych; programy: ochrony powietrza, ochrony rodowiska przed haasem; plany w tym: plany gospodarki odpadami, plany gospodarowania wodami dorzecza, plany ochrony przeciwpowodziowej; decyzje administracyjne, ustalajce warunki realizacji przedsiwzi, ktre umoliwiaj uzyskanie optymalnych efektw w zakresie ochrony rodowiska, decyzje o rodowiskowych uwarunkowaniach.

Instrumenty strukturalne rozumiane s jako narzdzia do formuowania, integrowania i wdraania polityk rodowiskowych. S to przede wszystkim strategie i programy wdroeniowe oraz systemy zarzdzania rodowiskowego. Do instrumentw strukturalnych nale: * Strategia Rozwoju Gminy i Plan rozwoju Lokalnego gminy Wola Krzysztoporska na lata 2007 2013

* Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego gminy i studium uwarunkowa i kierunkw zagospodarowania przestrzennego gminy * Programy obszarowe (np. dla zwizkw gmin, dla terenw dorzeczy) realizujce rne cele ekologiczne, * Strategie sektorowe, ktre rwnie powinny spenia wymogi ochrony rodowiska. Program Rozwoju Lokalnego Gminy Wola Krzysztoporska jest podstawowym dokumentem dla planowania i programowania polityki gminy. Przykadem instrumentu strukturalnego w ochronie rodowiska jest niniejszy Program Ochrony rodowiska, ktry stanowi dugoterminowy plan polityki ekologicznej gminy do 2013 roku i jest rwnie programem wdroeniowym na najblisze 4 lata. Program uwzgldnia kierunki rozwoju poszczeglnych dziedzin gospodarczych i spoecznych i ich konsekwencje dla rodowiska oraz wyznacza ramy tego rozwoju. Instrumenty spoeczne Instrumenty spoeczne wspomagaj realizacj programu ochrony rodowiska. Aktywny udzia mieszkacw, wsppraca rnych grup spoecznych oraz zgoda spoeczna w duej mierze warunkuj efektywno realizacji Programu Ochrony rodowiska. Do instrumentw spoecznych zaliczy naley: * edukacj ekologiczn, ktra jest jednym ze strategicznych elementw ochrony rodowiska, majcym na celu ksztatowanie wiadomoci ekologicznej spoeczestwa. Dziaania edukacyjne realizowane s w rnych formach i na rnych poziomach, poczwszy od szk wszystkich stopni a skoczywszy na tematycznych szkoleniach adresowanych do poszczeglnych grup zawodowych i organizacji. Edukacja ekologiczna zostaa szerzej omwiona w rozdz. 4.11. Edukacja ekologiczna. Istotn rol w edukacji powinny peni pozarzdowe organizacje ekologiczne prowadzce dziaalno informacyjn lub konsultacyjn dla spoeczestwa. * system konsultacji i debat publicznych. System ten polega na budowaniu powiza midzy wadzami samorzdowymi a spoeczestwem, gdzie podstaw jest komunikacja spoeczna. Pomocne bdzie tu wykorzystanie mediw w celach informowania spoeczestwa o podejmowanych i planowanych dziaaniach z zakresu ochrony rodowiska. * informacje o rodowisku. Zgodnie z ustaw Prawo ochrony rodowiska organy administracji s zobowizane udostpni kademu informacje o rodowisku i jego ochronie, znajdujce si w ich posiadaniu lub ktre s dla nich przeznaczone (art. 19 ustawy PO). Rzetelna informacja o stanie rodowiska i dziaaniach na rzecz jego ochrony jest czynnikiem decydujcym o sukcesie realizowanej edukacji ekologicznej. Instrumenty finansowe Do instrumentw finansowych nale przede wszystkim: * opaty za gospodarcze korzystanie ze rodowiska w tym: opaty za wprowadzanie gazw lub pyw do powietrza, pobr wd i wprowadzanie ciekw do wd lub do ziemi, pyw do powietrza, pobr wd i wprowadzanie ciekw do wd lub do ziemi, skadowanie odpadw, wyczanie gruntw rolnych i lenych z produkcji, usuwanie drzew i krzeww, * opaty eksploatacyjne za pozyskiwanie kopalin, *administracyjne kary pienine naliczane za przekroczenie lub naruszenie warunkw korzystania ze rodowiska. Podmiot korzystajcy ze rodowiska wnosi je na rachunek Wojewdzkiego Inspektora Ochrony rodowiska, ktry wyda decyzje w przedmiocie wymierzenia kary, * fundusze celowe.

Wpywy z tytuu opat i kar stanowi przychody odpowiednich funduszy ochrony rodowiska i gospodarki wodnej, przeznaczanych na realizacj przedsiwzi w zakresie ochrony rodowiska. Gwnymi rdami finansowania przedsiwzi w zakresie ochrony rodowiska s: * poyczki, dotacje oraz dopaty do oprocentowania preferencyjnych kredytw udzielane przez Fundusze Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej, * pomoc finansowa udzielana przez fundacje i programy pomocowe krajowe i zagraniczne, * rodki pozyskiwane z Programw Rozwoju Regionalnego Unii Europejskiej, * fundusze wasne inwestorw, w tym fundusze wasne wojewdztwa, powiatu i gminy, * kredyty midzynarodowych instytucji finansowych i bankw komercyjnych. Szczegowy opis rde finansowania przedsiwzi zdefiniowanych w przedstawiono w rozdziale 7 Finansowanie zada w zakresie ochrony rodowiska. Programie

Monitoring i kontrola realizacji programu Realizacja Programu Ochrony rodowiska Gminy Wola Krzysztoporska winna by przedmiotem systematycznego procesu monitorowania i oceny. Kontrola realizacji programu polega na ocenie i analizie nastpujcych elementw: 1. stopnia wykonania zada, 2. stopnia realizacji przyjtych celw, 3. rozbienoci pomidzy przyjtymi celami i dziaaniem a ich wykonaniem, 4. przyczyn tych rozbienoci. Ocen postpw we wdraaniu programu w zakresie zada bdzie przeprowadza Wjt Gminy przez wyznaczonego koordynatora programu. Co 2 lata bdzie wykonywany raport z realizacji programu, ktry stanowi bdzie podstaw jego aktualizacji. Powysze procedury zapewni spenienie wymaga ustawy PO i systemu raportowania o stanie realizacji programu. Do dziaa kontrolujcych realizacj programu nale : 1. ocena postpu we wdraaniu GPO 1 raz w roku, 2. raport z wykonanie programu co 2 lata, 3. aktualizacja programu co 2 lata. Dla efektywnego wdraania Programu konieczne bdzie regularne zbieranie, analiza i ocena danych. System monitoringu powinien skupi si przede wszystkim na efektywnoci wdraanych dziaa i zada. Uzupenieniem moe by monitoring stanu rodowiska przyrodniczego prowadzony w sposb stay. W celu prawidowej oceny realizacji Programu naley przyj uporzdkowany system wskanikw i miernikw jego efektywnoci. Mierniki te dziel si na trzy zasadnicze grupy: mierniki ekonomiczne, ekologiczne, spoeczne ( wiadomoci spoecznej ) Mierniki ekonomiczne zwizane s z procesem finansowania inwestycji ochrony rodowiska przy zaoeniu, e punktem odniesienia s okrelone efekty ekologiczne.

Nale do nich: czny i jednostkowy koszt uzyskania efektu ekologicznego, oraz koszty w okresie eksploatacji, a take trwao efektu w okrelonym czasie. W grupie miernikw ekologicznych s: mierniki okrelajce stan rodowiska, stopie zmian w nim zachodzcych oraz mierniki okrelajce skutki zdrowotne dla populacji. Mierniki spoeczne to: udzia spoeczestwa w dziaaniach zwizanych z ochron rodowiska, stopie uspoecznienia procesw decyzyjnych ( iloci i rodzaje interwencji spoecznej ) ilo i zrnicowanie sposobw informowania i edukacji rodowiskowych ( akcje, kampanie, udzia mediw lokalnych, zaangaowanie grup spoecznoci ), ilo dziaa prawnych ( procesw odszkodowawczych zwizanych ze zniszczeniami rodowiska ). Ocena realizacji GPO jest moliwa w oparciu o wskaniki monitorujce stan rodowiska. W PEP na lata 2007 2010 zostay okrelone uniwersalne wskaniki odnoszce si do caociowego opisu zagadnie polityki ochrony rodowiska na danym obszarze, w tym gminy. S to: 1. wskaniki presji na rodowisko, 2. wskaniki stanu rodowiska, 3. wskaniki reakcji dziaa zapobiegawczych. W GPO na lata 2009 2013 zostay okrelone nastpujce wskaniki i mierniki monitorujce rodowisko: Tab. 14 Lista wskanikw monitorujcych stan rodowiska powiatu piotrkowskiego w latach 2009-2013:
A 1 2 3 Wskaniki stanu rodowiska i zmiany presji na rodowisko Jako wd powierzchniowych; udzia wd pozaklasowych (wg oceny oglnej) Jako wd podziemnych; udzia wd o bardzo dobrej i dobrej jakoci (klasa Ia i Ib) Stopie zwodocigowania gminy

4. 5. 6. 7. 8. 9. 10

Stopie skanalizowania gminy cieki przemysowe i komunalne wymagajce oczyszczenia odprowadzane do wd powierzchniowych lub do ziemi Stosunek dugoci sieci kanalizacyjnej do sieci wodocigowej Ilo wytwarzanych odpadw komunalnych/1 mieszkaca x rok Udzia odpadw komunalnych skadowanych na wysypiskach Udzia odpadw przemysowych skadowanych na skadowiskach Wielko emisji zanieczyszcze pyowych do powietrza z zakadw objtych ewidencj

11. 12 13 14 15 16 B 17 18 19

Wielko emisji zanieczyszcze gazowych do powietrza z zakadw objtych ewidencj (bez CO2 ) Wskanik lesistoci gminy Procentowy udzia powierzchnia terenw objtych ochron prawn Nakady inwestycyjne na ochron rodowiska Udzia energii odnawialnej w cakowitym zuyciu energii pierwotnej Liczba gospodarstw ekologicznych posiadajcych certyfikat i powierzchnia upraw Wskaniki wiadomoci spoecznej Udzia spoeczestwa w dziaaniach na rzecz ochrony rodowiska wg oceny jakociowej Ilo i jako interwencji (wnioskw) zgaszanych przez mieszkacw Liczba, jako i skuteczno kampanii edukacyjno-informacyjnych

Realizacyjn form wskanikw monitoringu Programu Ochrony rodowiska, s mierniki realizacji zada, zawarte w poniszych tabelach: Tab. 15 Lista miernikw realizacji w zakresie ochrony rodowiska przyrodniczego i krajobrazowego Lp. 1 2 Miernik realizacji Liczba chronionych i zagroonych gat. fauny i flory Liczba opracowanych i wdroonych projektw ochrony wybranych gat. rolin i zwierzt Liczba utworzonych stref gat. zagroonych Liczba gospodarstw ekol. posiadajcych certyfikat i pow. upraw Udzia pow. Obszarw chronionych w oglnej pow. gminy Powierzchnia nowych obszarw chronionego krajobrazu Powierzchnia nowych uytkw ekolog. Powierzchnia nowych stanowisk dokument. Liczba nowych pomnikw przyrody Ilo opracowanych i przyjtych planw ochrony Jednostka stanowiska Szt. Organ monitorujcy WKP WKP

3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

Szt. Szt., ha % ha ha ha Szt. Szt.

WKP gmina GUS WKP WKP WKP WKP WKP

11. 12. 13. 14. 15.

16.

Lesisto gminy Powierzchnia gruntw zalesionych i zadrzew. Powierzchnia skadu gatunkowego lasu Liczba wydrukowanych folderw dla turystw Liczba interwencji wnioskw zg. przez mieszkacw dot. ochrony rodowiska Liczba gospodarstw agroturystycznych

% ha Ha, % Tys. szt. Szt.

GUS, LP GUS GUS, LP Gmina, centra informacji Gmina, suby ds. ochrony rodowiska, NGO gmina

szt

Tab.16 Lista miernikw realizacji w zakresie ochrony rodowiska wodnego: Lp. Mierniki realizacji Miernik realizacji Jednostki Jednostka Organ Organ monitorujcy OO GUS GUS

1 2

dugo czynnej sieci rozdzielczej poczenia prowadzce do budynkw mieszkalnych i zbiorowego zamieszkania woda dostarczona gospodarstwom domowym ludno korzystajca z sieci wodocigowej w gminie ludno korzystajca z sieci wodocigowej dugo czynnej sieci kanalizacyjnej dugo czynnej sieci kanalizacyjnej stanowicej wasno gminy dugo czynnej sieci kanalizacyjnej stanowicej wasno gminy eksploatowanej przez jednostki gospodarki komunalnej

km Szt.

dam3

GUS

osoba

GUS

5 6 7

osoba km km

GUS GUS GUS

Km

GUS

9.

poczenia prowadzce do budynkw mieszkalnych i

Szt.

GUS

zbiorowego zamieszkania 10 11 cieki odprowadzone ludno korzystajca z sieci kanalizacyjnej w gminie ludno korzystajca z sieci kanalizacyjnej zuycie wody z wodocigw w gospodarstwach domowych na 1 mieszkaca zuycie wody na potrzeby gospodarki narodowej i ludnoci ogem zuycie wody na potrzeby przemysu zuycie wody na potrzeby rolnictwa i lenictwa zuycie wody na potrzeby gospodarstw domowych stosunek dugoci sieci kanalizacyjnej do sieci wodocigowej w gminie jako wd podziemnych; udzia wd o bardzo dobrej i dobrej jakoci (klasa Ia i Ib) jako wd powierzchniowych; udzia wd pozaklasowych (wg oceny oglnej) ilo wybudowanych i zmodernizowanych stacji uzdatniania wody ilo oczyszczalni mechanicznych ilo oczyszczalni biologicznych ilo oczyszczalni z podwyszonym dam3 Osoba GUS GUS

12 13

Osoba m3

GUS GUS

14

dam3/rok

GUS

15 16 17 18

dam3/rok dam3/rok dam3/rok km

GUS GUS GUS GUS

19

klasy

WIO

20

Klasy

WIO

21

Szt.

GUS

22 23 24

Obiekt Obiekt Obiekt

GUS GUS GUS

usuwaniem biogenw 25 ilo ciekw oczyszczonych odprowadzanych ogem ilo ciekw oczyszczanych mechanicznie ilo ciekw oczyszczanych biologicznie ilo ciekw oczyszczanych z podwyszonym usuwaniem biogenw ludno obsugiwana przez oczyszczalnie ogem ludno obsugiwana przez oczyszczalnie mechaniczne ludno obsugiwana przez oczyszczalnie biologiczne ludno obsugiwana przez oczyszczalnie z podwyszonym usuwaniem biogenw osady wytworzone w cigu roku ogem osady wytworzone w cigu roku stosowane w rolnictwie osady wytworzone w cigu roku stosowane do rekultywacji terenw, w tym gruntw na cele rolne osady wytworzone w cigu roku stosowane do uprawy rolin przeznaczonych do produkcji kompostu dam3/rok GUS

26

dam3/rok

GUS

27

dam3/rok

GUS

28

dam3/rok

GUS

29

Osoba

GUS

30

osoba

31

Osoba

GUS

32

osoba

GUS

33 34

T T

GUS GUS

35

GUS

36

GUS

37

osady wytworzone w cigu roku przeksztacone termicznie osady wytworzone w cigu roku skadowane razem osady wytworzone w cigu roku magazynowane czasowo Ilo BZT5 w ciekach oczyszczonych Ilo ChZT w ciekach oczyszczonych Ilo azotu oglnego w ciekach oczyszczonych Ilo fosforu oglnego w ciekach oczyszczonych ilo wybudowanych zbiornikw retencyjnych ilo zmodernizowanych zbiornikw retencyjnych dugo zmodernizowanych systemw melioracyjnych dugo zmodernizowanych i wybudowanych waw przeciwpowodziowych liczba wybudowanych polderw zalewowych powierzchnia zmeliorowanych i nawadnianych uytkw rolnych

GUS

38

GUS

39

GUS

40 41 42 43 44 45

mg O2/l mg O2/l mg N/l mg P/l Szt. Szt. Km

WIO WIO WIO WIO WZMiUW WZMiUW WZMiUW

46

47

Km

WZMiUW

48 49

Szt. Ha

WZMiUW WZMiUW, GUS

Tab. 17 Lista miernikw realizacji w zakresie ochrony powietrza Lp. 1 Mierniki realizacji Wielko emitowanych Jednostki Mg/ rok Organ monitorujcy WIO

zanieczyszcze CO2, SO2, NO2, pyu 2 liczba zmodernizowanych obiektw dostarczajcych energie ciepln ilo budynkw uytecznoci publicznej, w ktrych przeprowadzono termomodernizacj ilo wybudowanych elektrowni wiatrowych ilo wybudowanych elektrowni biogazowych ilo zainstalowanych kolektorw sonecznych ilo odbiorcw korzystajcych z sieci gazowej ilo przycze urzdze gazowych ilo odbiorcw ogrzewajcych mieszkania gazem Szt. WIO

Szt.

Gminy

4 5 6 7

Szt. Szt. Szt. os

Zakad Elektrowni d Zakad Elektrowni d Zakad Elektrowni d GUS

8 9

Szt. os

GUS GUS

Tab. 18 Lista miernikw realizacji w zakresie ochrony rodowiska glebowego Lp. 1 Mierniki realizacji Mierniki realizacji Powierzchnia gruntw wyczonych z produkcji rolnej udzia kwanych gleb w oglnej powierzchni powiatu Zuycie nawozw wapniowych Liczba gospodarstw ekologicznych liczba gospodarstw wdraajcych programy Jednostki Jednostki Ha Organ monitorujcy GUS

Okrgowa Stacja Chemiczno-Rolnicza GUS GUS, gmina GUS, ODR

3 4 5

Kg/ha UR Szt. Szt.

rolnorodowiskowe 6 7 Powierzchnia gruntw Ha rolnych zagroonych erozj Powierzchnia gruntw zakrzaczonych i zadrzewionych Ha GUS GUS

8 9

Powierzchnia gruntw Ha wymagajcych rekultywacji Powierzchnia Ha zrekultywowanych terenw poeksploatacyjnych

GUS GUS

Tab. 19 Lista miernikw realizacji w zakresie ochrony przed haasem L.p. 1 2 3 4 Mierniki realizacji Dugo wybudowanych ekranw akustycznych Dugo zmodernizowanych drg Dugo nowowybudowanych drg liczba punktw monitoringu haasu, w ktrych stwierdzono przekroczenia dopuszczalnych poziomw haasu Liczba wymienionych okien na dwikoszczelne w obiektach uytecznoci publicznej Jednostki M M M Szt. WIO Organ monitorujcy zarzdcy drg zarzdcy drg zarzdcy drg

Szt.

zarzdcy drg

Tab. 20 Lista miernikw realizacji w zakresie edukacji ekologicznej Lp. 1 Mierniki realizacji liczba festynw, konkursw i innych imprez dotyczcych ekologii Jednostki szt. Organ monitorujcy gmina

wielko rodkw finansowych przeznaczonych na edukacj ekologiczn Dugo cieek edukacyjnoprzyrodniczych liczba pracownikw urzdw przeszkolonych z zakresu udostpniania informacji o rodowisku

z.

gmina

3.

gmina

4.

szt.

gmina

9. STRESZCZENIE W JZYKU NIESPECJALISTYCZNYM

Podstaw opracowanie Programu jest art. 17 ust.1 z ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo Ochrony rodowiska tekst jednolity , Dz. U. 2008 Nr 25, poz. 150 z pniejszymi zmianami, ktry nakada na Wjta Gminy obowizek sporzdzenia gminnego programu ochrony rodowiska. Program opracowany jest na okres czterech lat z perspektyw na kolejne cztery lata. Po zaopiniowaniu przez organ wykonawczy powiatu ( Zarzd Powiatu ) Program uchwalany jest przez Rad Gminy a co dwa lata Wjt sporzdza raport z jego realizacji, ktry nastpnie przedkada Radzie Gminy ( art. 18.2 PO ). Niniejszy program jest drug edycj programu ochrony rodowiska gminy Wola Krzysztoporska. Pierwszy Program Ochrony rodowiska Gminy Wola Krzysztoporska na lata 2004 2007 z perspektyw na lata 2008 2011 zosta przyjty Uchwa Nr XXXVII/241/2005 Rady Gminy w Woli Krzysztoporskiej z dn. 27 maja 2005 r. Integraln cz Programu stanowi Plan Gospodarki Odpadami Gminy Wola Krzysztoporska, zgodnie z art. 14 ustawy z dn. 27 kwietnia 2001 r. o odpadach tekst jednolity Dz. U. Nr 39, poz. 251 z 2007 r. W opracowaniu uwzgldniono chronologicznie: diagnoz stanu rodowiska i cz koncepcyjn programow. Program wskazuje cele i priorytety ekologiczne, dziaania i zadania w poszczeglnych priorytetach, rzeczowy i finansowy zakres dziaa inwestycyjnych oraz rodki niezbdne do osignicia zaplanowanych celw ( mechanizmy ekonomiczne i rodki finansowe ). Poszczeglne rozdziay zawieraj nastpujce zagadnienia i treci: Rozdzia 1 zawiera wstp, w ktrym przedstawiono podstaw prawn opracowania, podstawowe akty prawne, dokumenty krajowe, wojewdzkie i gminne. Okrelaj one uwarunkowania w zakresie ochrony rodowiska, struktur i zakres dokumentu oraz wytyczne dla gminnego programu ochrony rodowiska. W rozdziale 2 - przedstawiono informacje o realizacji Programu Ochrony rodowiska Gminy Wola Krzysztoporska na lata 2004 2007.

W rozdziale 3 zostaa zawarta oglna charakterystyka powiatu piotrkowskiego i gminy Wola Krzysztoporska. Rozdzia 4 szczegowo analizuje diagnoz stanu rodowiska gminy tj. zasoby surowcowe, gleby, wody podziemne i powierzchniowe, stan gospodarki wodno- ciekowej, jako wd powierzchniowych i podziemnych, powietrze, rda jego zanieczyszcze i jako. Zostay tu rwnie scharakteryzowane zasoby przyrodnicze powiatu z flor i faun i obiektami przyrodniczymi prawnie chronionymi. W dalszej czci rozdziau omwiono zagadnienia haasu, potencjalnych rde awarii przemysowych oraz zagadnienia transportu materiaw niebezpiecznych przez obszar gminy. Poruszone zostay take problemy zwizane z promieniowaniem elektromagnetycznym. W rozdziale tym omwiono ponadto zagadnienia edukacji ekologicznej spoeczestwa w regionie. Diagnoza stanu rodowiska stanowica podstaw tego rozdziau zostaa podsumowana analiz SWOT, co umoliwio ukierunkowanie gwnych celw, priorytetw, dziaa i zada z zakresu ochrony rodowiska w gminie. W kolejnej czci opracowania od rozdziau 5 stanowicego koncepcj programow, w oparciu o kryteria o charakterze ekologicznym i prawno administracyjnym wskazano priorytety ekologiczne wane dla poprawy stanu rodowiska gminy ( pi podstawowych i pi uzupeniajcych ). Jako cel nadrzdny uznano popraw warunkw ycia mieszkacw poprzez popraw jakoci rodowiska, likwidacj zaniedba w jego ochronie i racjonalne gospodarowanie jego zasobami. Celem podstawowym Programu jest Ochrona i poprawa stanu rodowiska, natomiast za cele uzupeniajce uznano: I. Przeciwdziaanie pozostaym zagroeniom i II. Podniesienie wiadomoci ekologicznej spoeczestwa. W ramach celu podstawowego wyrniono pi priorytetw z okreleniem w kadym kierunkw dziaa i zada i pi w ramach celw uzupeniajcych. 1. Priorytet I Ochrona zasobw wd podziemnych i powierzchniowych wraz z popraw ich jakoci oraz ochron przed powodzi, 2. Priorytet II Ochrona powierzchni ziemi i gleb przed degradacj, 3. Priorytet III Ochrona i wzrost rnorodnoci biologicznej i krajobrazowej oraz wzrost lesistoci 4. Priorytet IV Gospodarka odpadami ( odrbne opracowanie ), 5. Priorytet V Poprawa jakoci powietrza, 6. Priorytet VI Redukcja ponadnormatywnego haasu, 7. Priorytet VII Ograniczenie moliwoci wystpienia powanych awarii, 8. Priorytet VIII - Utrzymanie obowizujcych standardw w zakresie promieniowania elektromagnetycznego, 9. Priorytet IX Racjonalne wykorzystanie materiaw i surowcw, 10. Priorytet X Ksztatowanie postaw ekologicznych, w ktrych wyrniono takie dziaania jak: Edukacja ekologiczna, Upowszechnienie informacji o rodowisku.

W rozdziale 5 dla kadego z priorytetw okrelono kierunki dziaa i zadania do realizacji w okresie dugofalowym. W rozdziale 6 przedstawiono zadania inwestycyjne Programu ochrony rodowiska dla Gminy Wola Krzysztoporska na lata 2007 2013 z perspektyw do roku 2018, z wyszczeglnieniem zakresu rzeczowego i nakadami kosztw w poszczeglnych latach. Rozdzia 7 zawiera zagadnienia zwizane z finansowaniem zada w zakresie ochrony rodowiska: potrzeby finansowe na realizacj i potencjalne rda finansowania Programu, krajowe i zagraniczne. Koszty szacowane na realizacj Programu wynosz cznie: 113 246 741 PLN, ok. 113,25 mln z., w tym na : lata 2007 2013 83 246 741 PLN, ok. 83,25 mln z., lata 2014 2018 30 000 000 PLN, 30 mln z. ( na cele podstawowe ) do 2013 r. na edukacj ekologiczn 400 000 PLN, 0,4 mln z. Rozdzia 8 przedstawia metody wdraania i monitoringu Programu oraz zarzdzania nim za pomoc instrumentw prawnych, strukturalnych, spoecznych i ekonomicznych.

10. Spis tabel 1. Struktura liczebnoci mieszkacw na terenie gminy 2. Struktura uytkowania nieruchomoci ze wzgldu na sposb ich wykorzystania 3. Analiza SWOT 4. Zadanie inwestycyjne Nr 3 5. Zadanie inwestycyjne Nr 4 6. Zadanie inwestycyjne Nr 16 7. Zadanie inwestycyjne Nr 19 8. Zadanie inwestycyjne Nr 20 9. Zadanie inwestycyjne Nr 5 10. Zadanie inwestycyjne Nr 10 11. Zadanie inwestycyjne Nr 8 12. Zadanie inwestycyjne Nr 12 13. Zadanie inwestycyjne Nr 18 14. Lista wskanikw monitorujcych stan rodowiska na terenie gminy Wola Krzysztoporska 15. Lista miernikw realizacji w zakresie ochrony dziedzictwa przyrodniczego i krajobrazowego 16. Lista miernikw realizacji w zakresie ochrony rodowiska wodnego 17. Lista miernikw realizacji w zakresie ochrony powietrza 18. Lista miernikw realizacji w zakresie ochrony rodowiska glebowego 19. Lista miernikw realizacji w zakresie ochrony przed haasem 20. Lista miernikw realizacji w zakresie edukacji ekologicznej. 11. Spis rysunkw

1. Mapa Pooenie gminy w powiecie piotrkowskim 2. Mapa - Uwarunkowania Rozwoju Gminy Wola Krzysztoporska 13. Bibliografia 1. Program Ochrony rodowiska Wojewdztwa dzkiego na lata 2008 2011z perspektyw na lata 2012 2015- BPPW, d 2007 2. Program Ochrony rodowiska Powiatu Piotrkowskiego. BBF, Pozna 2009 3. Narodowa Strategia Ochrony rodowiska na lata 2000 2006 M W wa 2006 4. Polityka Ekologiczna Pastwa na lata 2000- 20006 z perspektyw na 2011 2014 Ministerstwo rodowiska Warszawa grudzie 2006 5. Narodowa Strategia Spjnoci na lata 2007 2013 MRR, maj 2007, 6. Plan zagospodarowania przestrzennego woj. dzkiego BPPW Sejmik W 2002 r. 7. Raporty o stanie rodowiska w woj. dzkim z roku 2006 i 2007 WIO w odzi 8. Informacje o stanie rodowiska na terenie powiatu piotrkowskiego 2006 i 2007 r. WIO w odzi - Delegatura w Piotrkowie Tryb. 9. Dane z WBD za rok 2007 i 2008 UM w odzi 10. Informacje i ankiety z gminy Wola Krzysztoporska 11. Sprawozdania GUS : SG -01 i OS 5 za 2007 i 2008 12. Strategia Rozwoju Woj. dzkiego na lata 2007 2020 UM, w odzi 2006 13. Wojewdzki Program Opieki nad Zabytkami - d, czerwiec 2007 14. Strategia Rozwoju Gminy Wola Krzysztoporska, GIG, Katowice 1997 15. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Wola Krzysztoporska na lata 2007 2013 16. Program Ochrony rodowiska Gminy Wola Krzysztoporska, d 2004 17. Program Operacyjny Infrastruktura i rodowisko 2007 2013. MRR Warszawa 18. Fundusze Pomocowe UE. Provent Investment Sp. z o. o., 2007 19. Roczniki statystyczne woj. dzkiego. US w odzi 2007, 2008 r.

You might also like