I SA/Go 380/10

UZASADNIENIE

W dniu 13 kwietnia 2010 r. Prokurator Rejonowy w Strzelcach Krajeskich wnis skarg na uchwa Rady Gminy Zwierzyn z dnia 29 grudnia 2005 r. nr XXX/234/2005 w sprawie zwolnie w podatku od rodkw transportowych. Z akt sprawy wynika nastpujcy stan faktyczny: Podczas odbywajcej si w dniu 29 grudnia 2005 r. sesji Rada Gminy Zwierzyn podja uchwa o nr XXX/234/2005 w sprawie zwolnie w podatku od rodkw transportowych. Jako podstaw prawn rozstrzygnicia Rady Miejskiej w Szlichtyngowej wskazano art. 12 ust. 4 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opatach lokalnych. W 1 uchway zwolniono od podatku od rodkw transportowych rodki transportowe stanowice wasno gminy, z wyjtkiem okrelonych w art. 8 pkt 2, 4, 6 ustawy o podatkach i opatach lokalnych. Wykonanie uchway powierzono Wjtowi Gminy ( 2). Jednoczenie w 3 wskazano, i uchwaa wchodzi w ycie z dniem 1 stycznia 2005 r. i podlega ogoszeniu w Dzienniku Urzdowym Wojewdztwa Lubuskiego. Ze skargi wynika, i uchwaa zostaa opublikowana w w/w Dzienniku w dniu 3 lutego 2006 r. Nr 7 pod pozycj 150. W dniu 13 kwietnia 2010 r. Prokurator Rejonowy w Strzelcach Krajeskich zaskary do tut. Sdu powysz uchwa, wnoszc o stwierdzenie jej niewanoci w caoci jako sprzecznej z prawem i zarzucajc jej obraz art. 12 ust. 4 ustawy o podatkach i opatach lokalnych w zw. z art. 217 Konstytucji RP. Uzasadniajc skarg Prokurator wskaza, e ustaw, ktra przyznaje gminom kompetencje w zakresie podatku od rodkw transportowych jest ustawa o podatkach i opatach lokalnych, ktra wskazuje pojazdy podlegajce opodatkowaniu tym podatkiem, okrelajc maksymalne roczne jego stawki, a w art. 12 zawiera katalog pojazdw zwolnionych od tego podatku. Poza enumeratywnie wskazanymi pojazdami, art. 12 ust. 4 cyt. ustawy daje radzie gminy moliwo wprowadzenia innych zwolnie

Strona 1 z 5

I SA/Go 380/10

przedmiotowych, z wyjtkiem zwolnie dotyczcych pojazdw, o ktrych mowa w art. 8 ust. 2, 4, 6 przywoanej ustawy. Skarcy podkreli, e korzystajc w udzielonego upowanienia Rada Gminy Zwierzyn moga wprowadzi na terenie swojej waciwoci inne zwolnienia przedmiotowe w podatku od rodkw transportu i takie prawo przysugiwao Radzie Gminy w dacie uchwalenia zaskaronej uchway. Jednake upowanienie zawarte w art. 12 ust. 4 nie ma charakteru nieograniczonego, albowiem zgodnie z treci art. 217 Konstytucji RP okrelenia kategorii podmiotw zwolnionych od podatku nastpuje w drodze ustawy. Oznacza to, e uprawnienie rad gmin do wprowadzenia zwolnie od podatku od rodkw transportowych nie moe obejmowa zwolnie od w/w podatku pewnych kategorii podatnikw, gdy kwestia zwolnie podmiotowych zostaa zastrzeona dla materii ustawowej, przez co wyczona z kompetencji organw stanowicych prawo miejscowe. Zwolnienie objte zaskaron uchwa ma charakter przedmiotowo podmiotowy, albowiem okrela przedmiot zwolnienia od opodatkowania przez wskazanie kategorii podmiotu w tym wypadku waciciela zwolnionego od tego podatku. Tym samym Rada Gminy Zwierzyn przekroczya kompetencje nadane jej powoan wyej ustaw W odpowiedzi na skarg organ administracji samorzdowej wskaza, e po dokonaniu analizy podstawy prawnej w dniu 26 kwietnia 2010 r. podjto uchwa Nr XLIII/228/2010 w sprawie zwolnie w podatku od rodkw transportowych, uchylajc moc zaskaronej uchway. Do odpowiedzi na skarg doczono w/w uchwa z dnia 26 kwietnia 2010 r., w ktrej 1 Rada Gminy Zwierzyn zwolnia od podatku od rodkw transportowych autobusy, ktrymi dowoone s dzieci i modzie do szk z terenu Gminy Zwierzyn. Sd zway: Zgodnie z treci art. 1 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sdw administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269), sd administracyjny sprawuje wymiar sprawiedliwoci przez kontrol dziaalnoci administracji publicznej, a kontrola ta sprawowana jest pod wzgldem zgodnoci z prawem, jeeli ustawy nie stanowi inaczej. Decyzja administracyjna jest zgodna z prawem, jeeli jest zgodna z przepisami prawa materialnego i przepisami prawa procesowego. Sd bada zgodno z prawem obowizujcym w dniu podjcia zaskaronej decyzji.
Strona 2 z 5

I SA/Go 380/10

Nadto, zgodnie z przepisem art. 3 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postpowaniu przed sdami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), sdy te sprawujc kontrol dziaalnoci administracji publicznej stosuj rodki okrelone ustaw. rodki te okrelone zostay przez przepisy art. 145 do art. 150 cyt. wyej ustawy. Skarga okazaa si zasadna. Z art. 168 Konstytucji RP wynika prawo jednostek samorzdu terytorialnego do ustalania wysokoci podatkw i opat lokalnych w zakresie ustalonym ustaw. Dalej kompetencje samorzdu terytorialnego w tym zakresie reguluj ustawy dotyczce poszczeglnych samorzdw. I tak na podstawie art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorzdzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) na podstawie upowanie ustawowych gminie przysuguje prawo stanowienia aktw prawa miejscowego obowizujcego na obszarze gminy, przy czym zgodnie z art. 18 ust. 2 pkt 8 teje ustawy podejmowanie uchwa w sprawach podatkw i opat naley do wycznej waciwoci rady gminy lecz podejmowa te uchway rada moe tylko w granicach okrelonych w odrbnych ustawach. Pierwszy z wymienionych przepisw przyznaje kompetencje radzie gminy do okrelenia przez ni, w drodze uchway, wysokoci stawek podatku od rodkw transportowych. Natomiast w art. 12 ust. 4 ustawy radzie gminy zostao przyznane uprawnienie do wprowadzenia innych zwolnie przedmiotowych ni okrelone w ust. 1 tego artykuu, z wyjtkiem zwolnie dotyczcych pojazdw, o ktrych mowa w art. 8 pkt 2, 4 i 6 tej ustawy. Jak z powyszego wynika, ustawa o podatkach i opatach lokalnych przewiduje kompetencje rady gminy w przedmiocie zwolnie od podatku od rodkw transportowych jedynie w zakresie zwolnie o charakterze przedmiotowym. Tre upowanienia zawartego w art. 12 ust. 4 tej ustawy jest przy tym jednoznaczna. Podejmujc uchway podatkowe rada gminy nie moe pomin nie tylko wyej wskazanych przepisw ustawowych, ale take przepisw Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. W art. 84 Konstytucji zostao ustanowione, e kady jest obowizany do ponoszenia ciarw i wiadcze publicznych, w tym podatkw, okrelonych w ustawie, co odnosi si take do danin publicznych, o ktrych mowa w

Strona 3 z 5

I SA/Go 380/10

ustawie o podatkach i opatach lokalnych. Z kolei art. 217 Konstytucji okrela, e nakadanie podatkw, innych danin publicznych, okrelanie podmiotw, przedmiotw opodatkowania i stawek podatkowych, a take zasad przyznawania ulg i umorze oraz kategorii podmiotw zwolnionych od podatkw nastpuje w drodze ustawy. Jak susznie zatem zarzuci Prokurator w swojej skardze, Rada Gminy Zwierzyn nie miaa kompetencji do wprowadzenia zwolnie przedmiotowopodmiotowych w podatku od rodkw transportowych, poniewa art. 12 ust. 4 ustawy o podatkach i opatach lokalnych, o czym bya wyej mowa, dopuszcza moliwo wprowadzenia zwolnie od podatku od rodkw transportowych jedynie o charakterze przedmiotowym. Naley take zgodzi si ze skarcym, e zwolnienie wprowadzone w zaskaronej uchway ma charakter zwolnienia podmiotowoprzedmiotowego. Nie ulega bowiem wtpliwoci, e w tym przypadku wyczenie obowizkw podatkowych nastpio ze wzgldu na kryterium podmiotowe, odnoszce si do okrelonej kategorii podmiotw spord podatnikw. Natomiast aby zwolnienie zachowao charakter przedmiotowy, to wyczenie z podatku powinno dotyczy przedmiotw tego podatku i by dokonane wedug kryteriw odnoszcych si do stanw faktycznych i prawnych. Adresatem zwolnienia podatkowego, ktre zostao wprowadzone w zaskaronej uchwale, zostaa ustanowiona gmina. Zwolnieniem z podatku zostay bowiem objte rodki transportowe tylko i wycznie stanowice wasno gminy. W peni zatem naley zgodzi si ze stanowiskiem skarcego, i w takiej sytuacji mamy do czynienia z przywilejem podatkowym o charakterze podmiotowym (w ktrym decydujce znaczenie naley przypisa wyrnikowi podmiotowemu). Fakt zwolnienia pojazdw zosta poczony cile z okrelonym podatnikiem, tj. gminn. W tak uchwalonym zwolnieniu, kryterium podmiotowe jest niewtpliwie jedynym jego warunkiem. W ocenie Sdu, objcie zakresem zastosowania zaskaronej uchway wyranie wskazanej kategorii podatnika, ktrej ustalenie nastpio wedug kryteriw podmiotowych, oznacza kolizj z ustrojowym zakresem rozdziau kompetencji pomidzy organami pastwa a samorzdu terytorialnego, wyznaczonym m.in. przez art. 217 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz jest sprzeczne z art. 12 ust. 4 ustawy o podatkach i opatach lokalnych. Zasadnie wic Prokurator dopatrzy si

Strona 4 z 5

I SA/Go 380/10

obrazy prawa w zwolnieniu od podatku od rodkw transportowych uchwalonym przez Rad Gminy Zwierzyn w uchwale Nr XXX/234/2005 z dnia 29 grudnia 2005 r., dotyczcym zwolnienia gminy bdcej wacicielem pojazdw. Reasumujc Sd stwierdza, e 2 zaskaronej uchway jest sprzeczny z art. 217 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz z art. 12 ust. 4 ustawy o podatkach i opatach lokalnych. W myl art. 91 ust. 1 ustawy o samorzdzie gminnym uchwaa organu gminy sprzeczna z prawem jest niewana. Zwaywszy powysze Sd, na podstawie powoanych wyej przepisw oraz art. 147 1 p.p.s.a. orzek jak w sentencji.

( - ) Dariusz Skupie

( - ) Barbara Rennert

( - ) Jacek Niedzielski

Strona 5 z 5