You are on page 1of 2

Pielgnacja stomii

mgr piel. Urszula Sobczak,

Powikania skrne stomii (cz II)

pielgniarka stomijna, pracuje w Poradni dla Chorych ze Stomi przy Katedrze i Klinice Chirurgii Oglnej, Gastroenterologicznej i Endokrynologicznej AM w Poznaniu

Jeli miejsce kontaktu pytki lub worka ze skr jest zaczerwienione, uszczce, piekce i swdzce prawdopodobnie cierpisz na alergiczne zapalenie skry. Co naley w takiej sytuacji zrobi? Po pierwsze zmieni sprzt. Po drugie gdy zmiana sprztu nie pomoe zgosi si po pomoc i porad do lekarza lub pielgniarki stomijnej.
Niejednokrotnie na amach Naszej Troski podkrelalimy, jak due znaczenie w odpowiedniej pielgnacji stomii ma prawidowy dobr i waciwe stosowanie sprztu stomijnego. Dobrze dopasowany jest szczelny i zapobiega podciekaniu treci jelitowej pod pytk lub przylepiec. Tym samym zapobiega zapaleniu skry wok stomii. Czasami jednak si zdarza, e mimo dobrze dopasowanego sprztu i starannej pielgnacji stomii na skrze w jej ssiedztwie pojawiaj si piekce, czerwone zmiany. Jest to alergiczne zapalenie skry. Dlaczego ono powstaje? U osb ze stomi spotyka si czasami odczyn uczuleniowy (alergi) na jeden ze skadnikw sprztu stomijnego. Tak moe si zdarzy, gdy substancja, z ktrego wykonana jest pytka, przylepiec lub worek, zostanie przez nasz organizm rozpoznana jako zagraajca, niebezpieczna i obca. Ma to niewiele wsplnego ze stanem faktycznym, ale powoduje powstanie reakcji obronnej, ktra ujawnia si w postaci uciliwych objaww: zaczerwienienia, swdzenia, uszczenia czy pieczenia. Zjawisko to nazywamy uczuleniem, a chorobowo zmienione miejsce odczynem alergicznym. Objawy alergii przypominaj podranienie. Na swdzcej, zaczerwienionej i uskowatej skrze mog pojawi si pcherze wypenione pynem. Zmienione miejsca mog swdzie, piec lub bole. W ten sposb rozwija si alergiczne zapalenie skry.

Zdjcie 1. Alergiczne zapalenie skry przybiera najczciej ksztat pytki stomijnej i obejmuje skr pod ca jej powierzchni.

Reakcja alergiczna zbyt gorliwa obrona


Nasz system odpornociowy (immunologiczny) nieustannie kontroluje stan i funkcjonowanie naszego organizmu, usuwajc z niego komrki oraz czsteczki, ktre s dla niego obce (np. bakterie, wirusy, komrki nowotworowe). Jest w swym dziaaniu skuteczny, ale czasem zdarzaj mu si pomyki. Zdarza si, e jego reakcja jest przesadnie nasilona w stosunku do bodca, ktry wcale mu tak naprawd nie zagraa, a na ktrego dziaanie organizm jest stale naraony. Tak moe by na przykad w przypadku kurzu, roztoczy, niektrych pokarmw, odziey, detergentw, kosmetykw czy lateksu. Wtedy dochodzi do odpowiedzi, ktra jest dla organizmu niekorzystna do alergii.

b a

FOT. MAGORZATA BILISKA

FOT. MAGORZATA BILISKA

Jak odrni zapalenie skry wok stomii od odczynu alergicznego


Zapalenie skry wok stomii obejmuje najczciej powierzchni skry tu przy samej stomii, tzn. tam, gdzie jest ona naraona na dranice dziaanie treci jelitowej lub moczu. Jego przyczyny, czynniki predysponujce oraz sposb postpowania zostay dokadnie omwione w poprzednim wydaniu Naszej Troski. Alergiczne zapalenie skry przybiera natomiast najczciej ksztat pytki stomijnej lub jeeli jest to uczulenie na foli, z ktrej wykonany jest worek wystpuje w miejscu kontaktu worka ze skr. Aby sprawdzi, czy dolegliwoci na pewno s wywoane alergi,

Zdjcie 2. Alergicznemu zapaleniu skry (a) moe czasami towarzyszy zapalenie skry wywoane dranicym dziaaniem treci jelitowej (b). Dzieje si tak, poniewa sprzt stomijny znacznie sabiej przylega do zmienionej alergicznie skry. Powoduje to podciekanie treci jelitowej pod pytk i dodatkowe podranienie skry.

Alergiczne zapalenie skry moe zosta wywoane przez pytk stomijn, przylepiec lub foli, z ktrej wykonany jest worek stomijny. Moe by take wynikiem uczulenia na mydo lub inne akcesoria uywane do pielgnacji skry wok stomii.

Alergia sama nie zniknie. Nieleczona moe doprowadzi do powstawania naderek, owrzodze i zakaenia.
mona wykona prosty test. Wystarczy przyklei tak sam pytk i worek po przeciwnej stronie brzucha. Jeli w tym miejscu pojawi si identyczne objawy, moemy mie pewno, e zmiany maj charakter alergiczny. Alergiczne zapalenie skry wystpuje szczeglnie czsto u osb, ktre maj (lub miay w przeszoci), objawy uczulenia na inne substancje np. na skadniki proszkw do prania, myde, eli, pynw do pukania, kremw, balsamw lub cierpi na astm czy alergi pokarmow. Jakiekolwiek objawy uczulenia wiadcz o tym, e nasz ukad immunologiczny jest nadwraliwy i predysponuje do wystpienia tego typu reakcji. Zwiksza to ryzyko wystpienia uczulenia take i na sprzt stomijny.

Czy wiesz, e...


Nie warto liczy na to, e uczulenie po pewnym czasie samo zniknie. Naley po prostu zmieni sprzt na inny, najlepiej zasigajc rady lekarza lub pielgniarki stomijnej. Jeeli to moliwe, naley wykona test alergiczny na nowy sprzt. W tym celu trzeba przyklei go na skrze brzucha po stronie przeciwnej do stomii. Dotyczy to szczeglnie osb, ktre w wywiadzie maj epizody alergiczne. Jeeli uczulenie dotyczy fizeliny w pytkach Flexible (czasami zdarza si w okresie letnim podczas upaw), to naley j zmieni na pytki fizelinowe Flexible z ochronn warstw hydrokoloidow,wykonan z materiau Stomahesive. Pytki takie dostpne s w systemie synergicznym Esteem synergy. Rumianek, ktry jest czsto uywany przez pacjentw do przemywania skry alergicznej, moe rwnie uczula.

Materia Stomahesive

Jak sobie radzi?


Niestety, teoretycznie uczula moe wszystko: pytka w systemie dwuczciowym, przylepiec w workach jednoczciowych, folia, z ktrej wykonany jest worek stomijny, mydo lub akcesoria uywane do pielgnacji skry wok stomii. Niejednokrotnie uczula moe rwnie zwyky rumianek czy wycig z szawii lekarskiej, ktre s czsto stosowane przez pacjentw do przemywania skry. Aby pozby si alergii, naley przede wszystkim wyeliminowa czynnik, ktry j wywouje. Najczciej wystarczy sama zmiana sprztu. Najlepiej na taki, ktrego pytki lub przylepce wykonane s z materiau hydrokoloidowego Stomahesive. Uatwia on gojenie zarwno zmian zapalnych, jak i alergicznych. O jego ochronnych, a take leczniczych waciwociach pisalimy w poprzednim wydaniu Naszej Troski. Jeeli przyczyn alergicznego zapalenia s akcesoria uywane do pielgnacji skry, to

W przypadku alergii pierwszym krokiem powinna by zmiana sprztu. Najlepiej na taki, ktrego pytki i przylepce wykonane s z materiau hydrokoloidowego Stomahesive.

naley z nich zrezygnowa. Do mycia skry naley uywa wtedy tylko ciepej, przegotowanej wody oraz szarego myda, bez detergentw i rodkw zapachowych. W przypadku bardziej zaawansowanych zmian sama wymiana sprztu nie wystarczy. Konieczne bywa wtedy zastosowanie maci lub kremu zawierajcego sterydy, np. 1% krem Hydrocortizon. Nie naley jednak tego robi bez konsultacji z lekarzem. Warto pamita, e krem zawierajcy Hydrocortizon zastosowany na skr wok ma silne waciwoci gojce suy do leczenia zmian skrnych w okolicach przetoki ma tust konsystencj i dlatego wymaga usunicia przed zaoeniem pytki przeznaczona gwnie dla kolostomikw dostpna w tubkach po 30 g

stomii zmniejsza przyczepno sprztu stomijnego i moe utrudnia przyklejenie pytki lub spowodowa jej odklejenie si w nieoczekiwanym momencie. Dlatego nie naley przykleja sprztu na posmarowan skr. Nowy sprzt powinno si zaoy dopiero po delikatnym zmyciu leczniczego kremu. Uwaga dugotrwae stosowanie maci sterydowych powoduje, e skra staje si ciesza i jeszcze bardziej osabiona, a przez to bardziej wraliwa. Z moich obserwacji wynika, e bardzo dobre rezultaty w leczeniu alergicznego zapalenia skry osiga si rwnie przy stosowaniu na zmienione alergicznie miejsca pasty gojcej Stomahesive (w tubkach po 30 g). Jej lecznicze waciwoci oraz sposb stosowania zosta dokadnie opisany w poprzednim wydaniu Naszej Troski.

FOT. ARCHIWUM CONVATEC

Wicej informacji na ten temat:


Nasza Troska 3 (6) 2002 Problemy ze stomi jak im zaradzi? Nasza Troska 1 (8) 2003 Akcesoria uatwiajce pielgnacj stomii" Nasza Troska 2 (9) 2003 O co najczciej pytaj pacjenci Nasza Troska 3 (14) 2004 Urostomia przetoka moczowo-skrna (cz. III) Nasza Troska 4 (15) 2004 Powikania stomii jelitowych (cz. I) Nasza Troska 1 (16) 2004 Powikania stomii jelitowych (cz. II) Nasza Troska 4 (19) 2005 Powikania skrne stomii (cz. I) Serwis Internetowy ConvaTec (www.convatec.pl)

Pasta gojca Stomahesive:

You might also like