Mambo.

wiczenia
Autor: ukasz Suma
ISBN: 978-83-246-1153-9

Poznaj CMS Mambo i stwrz wasn dynamiczn witryn WWW

Zainstaluj system Mambo
Zdefiniuj map serwisu i konta uytkownikw
Zaprojektuj menu i opublikuj artykuy

Internet to cudowne narzdzie, ktre mona wykorzysta do promocji i informacji.

Strony internetowe su dzi nie tylko przedsibiorstwom i organizacjom, ale take
osobom prywatnym. W sieci pojawia si coraz wicej blogw, galerii i portali
powiconych przernym zagadnieniom. Wielu potencjalnych twrcw stron WWW
zniechca jednak konieczno nauki jzyka HTML i poznania innych technologii
uywanych przy projektowaniu witryn internetowych. Dziki systemowi zarzdzania
treci (CMS) znajomo tych technologii przestaje by nieodzowna. CMS umoliwia
szybkie opublikowanie witryny WWW i tworzenie jej treci za pomoc wygodnego,
wizualnego interfejsu uytkownika. Wrd wielu dostpnych nieodpatnie w sieci
systemw CMS jednym z najpopularniejszych jest Mambo.
Mambo. wiczenia to ksika, dziki ktrej poznasz ten system CMS i stworzysz
wasn stron WWW. Wykonujc kolejne zadania, przygotujesz swj warsztat pracy,
zainstalujesz Mambo i skonfigurujesz go. Dowiesz si, jak skonstruowana jest witryna
oparta o ten system, jak korzysta z panelu administracyjnego i dobiera ustawienia.
Nauczysz si zarzdza kontami uytkownikw, modyfikowa struktur menu, tworzy
artykuy i publikowa je w serwisie. Przeczytasz take o moduach rozszerzajcych
moliwoci Mambo.

Wydawnictwo Helion
ul. Kociuszki 1c
44-100 Gliwice
tel. 032 230 98 63
e-mail: helion@helion.pl

Przygotowanie narzdzi
Instalacja systemu Mambo
Skadniki witryny WWW opartej o Mambo
Panel administracyjny
Konfiguracja witryny WWW
Dodawanie kont uytkownikw
Hierarchia artykuw sekcje i kategorie
Tworzenie artykuw i zarzdzanie nimi
Edycja menu
Zarzdzanie dodatkami i szablonami

Docz do spoecznoci uytkownikw Mambo i poka wiatu swoj witryn WWW

Spis treci
Wstp
Rozdzia 1. Warsztat pracy
Przegldarka internetowa
Edytor kodu
Edytor graficzny
Klient usugi FTP i program do kompresji danych
Domena, serwer i wymagane usugi

Rozdzia 2. Instalacja systemu

Wybr wersji systemu
Czynnoci wstpne
Proces instalacji
Rozpoczcie pracy

Rozdzia 3. Wiadomoci podstawowe, interfejs rodowiska

Podstawowe pojcia i definicje
Skadniki interfejsu administracyjnego
Podstawowe operacje oferowane
przez panel administracyjny

Rozdzia 4. Konfiguracja systemu

Podstawowe ustawienia oglne
Globalne ustawienia zwizane z treci
Zaawansowane ustawienia oglne

5
9
10
15
16
19
23

27
27
28
34
41

45
45
49
50

59
59
65
70

Mambo wiczenia

Rozdzia 5. Zarzdzanie uytkownikami

Grupy uytkownikw i ich uprawnienia
Podstawowe operacje zwizane z uytkownikami

Rozdzia 6. Porzdkowanie zawartoci serwisu

Hierarchia treci
Dziaania zwizane z sekcjami
Dziaania zwizane z kategoriami

71
71
73

83
83
84
94

Rozdzia 7. Tworzenie treci serwisu i zarzdzanie nimi

99

Dziaania zwizane z artykuami

Dziaania zwizane z artykuami wasnymi

99
118

Rozdzia 8. Kontrolowanie menu serwisu

121

Zarzdzanie menu
Zarzdzanie pozycjami menu

121
126

Rozdzia 9. Zarzdzanie dodatkami i szablonami

Zarzdzanie dodatkami do systemu Mambo
Stosowanie szablonw

137
138
148

7
Tworzenie treci serwisu
i zarzdzanie nimi
Utrzymywanie serwisu WWW polega w duej mierze na regularnym publikowaniu w nim aktualnych informacji. Twrcy
prywatnych witryn internetowych sporo czasu i energii musz
zatem powica na opracowywanie ciekawych treci, waciwe ich
formatowanie, poprawianie i udostpnianie uytkownikom w odpowiednim momencie. W przypadku wikszych serwisw zadania te
mona, a nawet naley rozdzieli pomidzy kilka osb, ktre posiadajc odpowiednie uprawnienia, mog tworzy, korygowa i publikowa artykuy z poziomu frontowej czci witryny. Wszystkie te dziaania zostay opisane w niniejszym, najbardziej obszernym rozdziale
tej ksiki.

Dziaania zwizane z artykuami

Z artykuami wie si bardzo dua liczba rnego rodzaju operacji.
Do podstawowych nale tworzenie, edytowanie, zmiana waciwoci,
publikowanie, kopiowanie, przenoszenie, usuwanie i archiwizowanie
artykuw, ale mona tu znale jeszcze kilka bardziej zaawansowanych czynnoci, takich jak czenie treci z pozycj menu, podzia
tekstu na strony, przypisywanie artykuu do strony gwnej serwisu
czy definiowanie szczegowych parametrw elementu treci.

100

Mambo wiczenia

Tworzenie i edytowanie treci artykuw bardzo uatwia wbudowany

w system Mambo edytor WYSIWYG o nazwie MOStlyCE. Umoliwia
on sprawne pisanie tekstu, formatowanie go na rne sposoby, dodawanie obrazw i czy do innych stron WWW oraz szereg innych
dziaa majcych na celu uatrakcyjnienie wygldu artykuw. Nie
masz oczywicie obowizku korzystania z edytora graficznego i jeli
wolisz uywa zwykych narzdzi tekstowych oraz znasz jzyk HTML,
swobodnie poradzisz sobie bez niego. Treci mona te oczywicie
tworzy lokalnie za pomoc dowolnego edytora zainstalowanego w systemie operacyjnym, a nastpnie wkleja je w ostatecznej formie do
artykuw.
Zwyke artykuy dodane do serwisu musz nalee do jego hierarchicznej struktury treci, a wic wchodzi w skad jakich kategorii,
ktre z kolei nale do pewnych sekcji. Artykuy takie tworz przewanie waciwy zbir treci publikowanych w witrynie. Cakowicie
poza t struktur funkcjonuj artykuy wasne, nazywane rwnie artykuami statycznymi, ktre nie s przypisane do jakichkolwiek kategorii i stanowi elementy zupenie od nich niezalene. Rnice w zarzdzaniu nimi s do nieznaczne, gdy polegaj gwnie na braku
moliwoci umieszczania elementw statycznych w strukturze treci
serwisu. Zostay one pokrtce opisane w jednym z kolejnych podrozdziaw. Generalnie jednak sposb tworzenia, edytowania, publikowania, ustalania poziomu dostpu i czenia z pozycj menu tego typu
artykuw jest praktycznie taki sam, jak w przypadku zwykych treci,
dlatego wikszo przedstawionych tu wicze znajduje zastosowanie
take dla artykuw wasnych.
W I C Z E N I E

7.1

Przegldanie artykuw i ich podstawowych waciwoci

List artykuw serwisu mona w prosty sposb przeglda za pomoc

strony Content Items Manager (Menader artykuw). Wywietlana jest
na niej lista nazw wszystkich elementw treci wraz z podstawowymi informacjami na ich temat; cz z tych danych jest nawet pokazywana w postaci kontrolek, ktre umoliwiaj zmian niektrych
parametrw artykuw. Aby przyjrze si waciwociom elementw
treci, wykonaj nastpujce operacje:

Rozdzia 7. Tworzenie treci serwisu i zarzdzanie nimi

101

1. Z gwnego menu administracyjnego wybierz pozycj Content

(Artykuy), a nastpnie polecenie All Content Items (Wszystkie

artykuy). Zamiast tego moesz te po prostu klikn ikonk All
Content Items (Wszystkie artykuy) widoczn na gwnej stronie
interfejsu administracyjnego. Spowoduje to pojawienie si
w oknie przegldarki strony Content Items Manager (Menader
artykuw), ktra zostaa przedstawiona na rysunku 7.1.

Rysunek 7.1. Gwna strona narzdzia Content Items Manager

(Menader artykuw)
2. Narzdzie Content Items Manager (Menader artykuw)

pozwala na przegldanie listy wszystkich aktywnych artykuw

zdefiniowanych w systemie Mambo. W kolejnych kolumnach
tabeli widoczne s odpowiednio: nazwa artykuu, kontrolka
stanu jego opublikowania, kontrolka doczenia do strony
gwnej serwisu, kontrolki sterujce kolejnoci elementw
na licie, cze okrelajce poziom dostpu do treci,
numeryczny identyfikator artykuu, cza do sekcji i kategorii
nadrzdnych wobec elementu treci oraz cze uytkownika
bdcego autorem artykuu i data jego utworzenia.

102

Mambo wiczenia

3. W serwisie moe funkcjonowa bardzo wiele artykuw, dlatego

lista elementw treci wywietlanych przez menedera moe by

naprawd duga. Z tego powodu odszukanie na niej odpowiedniej
pozycji zajmuje nieraz sporo czasu. Na szczcie, korzystajc
z widocznych w grnej czci strony kontrolek list rozwijanych,
moesz wybra warunki filtrowania listy, a wic okreli nazwy
sekcji i kategorii, do ktrych maj nalee widoczne elementy
oraz nazw autora, ktrego artykuy s wywietlane. Sprbuj
okreli kilka warunkw, aby przekona si, jak dziaa mechanizm
filtrowania listy elementw treci.
Uywajc odpowiedniego polecenia nalecego do menu Content
(Artykuy) i podmenu Content by Section (Artykuy w sekcji), moesz
rwnie od razu wywietli elementy treci nalece do wybranej sekcji.
Sposb korzystania z tej funkcji zosta bardziej szczegowo opisany
w jednym z wicze wchodzcych w skad poprzedniego rozdziau.
4. Dodatkowe szczegy zwizane z kadym z artykuw moesz

zobaczy na stronie jego waciwoci. Aby do niej przej,

kliknij nazw elementu widoczn w kolumnie Title (Tytu).
Moesz te zaznaczy waciw pozycj na licie i wybra
ikonk Edit (Edycja). Po zapoznaniu si z informacjami opu
stron, uywajc ikonki Close (Zamknij).
W I C Z E N I E

7.2

Tworzenie nowego elementu treci

Tworzenie artykuu w systemie Mambo jest atwe, cho liczba parametrw, ktre mona tu dostosowa z pewnoci przyprawia niektrych uytkownikw o bl gowy. Na szczcie nie wszystkie te
ustawienia musz zosta okrelone ju w momencie opracowywania
artykuu, a niektrych wrcz w ogle nie trzeba definiowa, gdy ich
standardowe wartoci oka si pasowa do Twoich potrzeb jak ula.
Sposb tworzenia prostego elementu treci przedstawia si nastpujco:
1. Przejd do gwnej strony narzdzia Content Items Manager
(Menader artykuw).
2. Kliknij ikonk New (Nowy) widoczn na pasku narzdzi,
aby przej do strony dodawania nowego artykuu, ktra zostaa
przedstawiona na rysunku 7.2.

Rozdzia 7. Tworzenie treci serwisu i zarzdzanie nimi

103

Rysunek 7.2. Strona umoliwiajca opracowanie nowego elementu treci

3. Korzystajc z pola Title (Tytu), okrel dug nazw artykuu,

czyli nazw opisow, pod ktr bdzie on widoczny w postaci

nagwka we frontowej czci serwisu.
4. Uywajc pola Title Alias (Alias tytuu), podaj krtk nazw,
pod ktra element treci bdzie widoczny we frontowej czci
serwisu w postaci odsyaczy oraz pozycji menu, i ktra bdzie
wykorzystywana przy tworzeniu przyjaznych adresw URL.
5. Za pomoc pl list rozwijanych Section (Sekcja) i Category
(Kategoria) wybierz nazwy sekcji i kategorii, do ktrych
ma nalee tworzony artyku.
6. Uywajc narzdzi edytora i pola tekstowego widocznego
pod etykiet Intro Text (required) (Wprowadzenie (wymagane)),
wpisz i sformatuj krtki tekst, ktry ma stanowi wstpn
cz artykuu, czyli zwize wprowadzenie do penej treci
wywietlane na stronach o charakterze blogw i majce zachci
uytkownikw serwisu do przeczytania z caego artykuu.
Kontrolki edytora umoliwiaj pene formatowanie tekstu,
wstawianie czy do innych artykuw lub stron internetowych,
dodawanie obrazw, wstawianie list, dodawanie tabel, dzielenie
treci na strony i wiele innych czynnoci charakterystycznych
dla zaawansowanych narzdzi do obrbki tekstu.

104

Mambo wiczenia
Niektre artykuy mog si skada tylko i wycznie z tekstu
wprowadzenia, co oznacza, e nie maj one jakiejkolwiek czci
gwnej i s w caoci prezentowane na stronach blogw. To wanie
z tego powodu wprowadzenie jest elementem niezbdnym,
podczas gdy tekst gwny stanowi jedynie opcjonaln cz treci.

7. Korzystajc z identycznych kontrolek widocznych pod etykiet

Main Text (optional) (Tekst gwny (opcjonalnie)), opracuj

waciw cz treci artykuu, jeli ma on si skada z czego
wicej ni tylko wprowadzenia. Ta cz artykuu bdzie
widoczna dopiero po przejciu do strony jego penej treci.
W celu przyspieszenia pracy, zwaszcza w przypadku redagowania treci
dla witryny udostpnionej w internecie na komputerze niepoczonym
z sieci, warto zastosowa edytor kodu HTML lub jakie inne narzdzie
do edycji formatowanego tekstu, aby maksymalnie skrci czas korzystania
z interfejsu administracyjnego.
8. Uywajc kontrolek widocznych na zakadkach w prawej czci

strony, moesz okreli dodatkowe parametry artykuu, takie jak

ustawienia kontrolujce sposb jego publikacji, obrazy i elementy
kontrolne wywietlane na stronach treci czy poczenia artykuu
z pozycjami menu.
9. Kliknij ikonk Save (Zapisz), aby zachowa nowy artyku
i powrci do gwnej strony menedera elementw treci,
na ktrej bdzie widoczna nowa pozycja odpowiadajca
utworzonemu wanie artykuowi.
W I C Z E N I E

7.3

Zmiana podstawowych waciwoci artykuu

i ustawie zwizanych z publikowaniem

Strona edycji waciwoci artykuu pozwala na wykonanie szeregu

dziaa zwizanych z modyfikacj treci, zmian przynalenoci elementu i okrelaniem ustawie sterujcych sposobem prezentowania
elementu w serwisie. Cz parametrw mona te zmieni z poziomu
strony menedera elementw treci. Aby pozna moliwoci systemu
w tym zakresie, przeprowad nastpujce dziaania:

Rozdzia 7. Tworzenie treci serwisu i zarzdzanie nimi

105

1. Przejd do gwnej strony narzdzia Content Items Manager

(Menader artykuw).
2. Kliknij nazw odpowiedniego elementu treci, czyli cze
widoczne w kolumnie Title (Tytu), aby otworzy stron edycji
wybranego artykuu. W tym celu moesz te zaznaczy waciw
pozycj na licie i wybra ikonk Edit (Edycja).
3. W oknie przegldarki pojawi si strona edycji artykuu,
ktra wyglda niemal dokadnie tak samo, jak strona tworzenia
nowego elementu treci. Korzystajc z widocznych w jej lewej
czci kontrolek, moesz zmieni podstawowe waciwoci
artykuu, takie jak jego nazwa, tre i miejsce, ktre zajmuje
w strukturze treci serwisu.
4. Ustawienia zwizane z publikowaniem elementu treci znajduj
si na widocznej w prawej czci strony zakadce Publishing
(Opublikuj). Rni si ona nieco od tej, ktra jest dostpna
na stronie tworzenia artykuu, ale zestaw elementw kontrolnych
jest na niej niemal identyczny. Zakadka Publishing (Opublikuj)
zostaa pokazana na rysunku 7.3.
Rysunek 7.3.
Zawarto zakadki
Publishing
(Opublikuj)
widocznej
na stronie
edycji artykuu

106

Mambo wiczenia

5. Pierwsza widoczna tu kontrolka pozwala na szybkie dodanie

6.

7.

8.

9.

10.

artykuu do listy elementw wywietlanych na stronie gwnej

serwisu. Dziki niej moliwe jest te oczywicie zaprzestanie
pokazywania elementu w tym miejscu.
Jeli chcesz opublikowa nieudostpniony do tej chwili artyku,
zaznacz pole opcji Published (Opublikowany). Jeeli chcesz
zaprzesta publikowania elementu, powiniene oczywicie
usun zaznaczenie. To samo dziaanie moesz przeprowadzi
bezporednio z poziomu strony Content Items Manager
(Menader artykuw), za pomoc kontrolek widocznych
w kolumnie Published (Opublikowany) listy artykuw oraz
za pomoc ikonek Publish (Opublikuj) i Unpublish (Odpublikuj)
znajdujcych si na pasku narzdzi menedera.
Poziom dostpu do artykuu moesz ustawi za pomoc listy
Access Level (Poziom dostpu), wybierajc z niej warto Public
(publiczny), Registered (zarejestrowany) lub Special (specjalny).
Strona Content Items Manager (Menader artykuw) pozwala
na wykonanie tej operacji za pomoc czy wywietlanych
w kolumnie Access (Dostp).
Pole tekstowe Author Alias (Alias autora) umoliwia podanie
nazwy, ktra bdzie wywietlana w miejscu przeznaczonym
na nazw autora artykuu. Pozwala to na proste definiowanie
pseudonimu autora, jeli z jakich wzgldw chcesz unikn
pokazywania jego prawdziwej tosamoci.
Za pomoc pola listy rozwijanej Ordering (Ustaw kolejno)
moesz okreli pozycj, jak artyku ma zajmowa na licie
elementw treci serwisu. Ten sam efekt moesz osign
bezporednio z poziomu gwnej strony menedera elementw
treci. Pozwalaj na to kontrolki znajdujce si w kolumnach
Reorder (Zmie kolejno) i Order (Kolejno) widocznych
na licie artykuw.
Pole Override Created Date (Zmie dat utworzenia) umoliwia
podanie daty i godziny, ktre bd wywietlane w miejscu
przeznaczonym na informacje o czasie utworzenia artykuu.
Ustawienie to przydaje si zwaszcza w przypadku,
gdy przygotowanie tekstu zajmuje duo czasu, a chcesz unikn
wraenia, e tre w chwili publikacji ulega ju dezaktualizacji.

Rozdzia 7. Tworzenie treci serwisu i zarzdzanie nimi

107

11. Pola Start Publishing (Rozpocznij publikacj) i Finish Publishing

(Zakocz publikacj) umoliwiaj okrelenie dokadnej daty

i godziny rozpoczcia i zakoczenia udostpniania artykuu.
Aby tre zostaa opublikowana w wybranym momencie,
musisz zaznaczy pole opcji Published (Opublikowany).
Jeeli chcesz, aby artyku nie przesta by udostpniany w jakim
z gry okrelonym momencie, moesz pozostawi to pole puste
lub poda w nim warto Never (Nigdy).
12. W dolnej czci zakadki widoczne s rne informacje na temat
artykuu, takie jak warto jego numerycznego identyfikatora,
aktualny stan opublikowania, liczba odson, liczba
wprowadzonych zmian, data utworzenia, nazwa autora,
data ostatniej modyfikacji i nazwa osoby, ktra j wprowadzia.
W przypadku artykuw o niezerowej liczbie odwiedzin
umieszczony jest tam rwnie przycisk pozwalajcy
na wyzerowanie licznika odson.
13. Aby zachowa zmiany wprowadzone w artykule i powrci
do gwnej strony menedera elementw treci, kliknij ikonk
Save (Zapisz). Jeli chcesz zastosowa modyfikacje i kontynuowa
edycj skorzystaj z ikonki Apply (Zastosuj).
W I C Z E N I E

7.4

czenie artykuu z pozycj menu

Do kadego artykuu mona przypisa pozycj menu, podobnie jak robi

si to w przypadku sekcji czy kategorii treci serwisu. Rwnie tutaj
dziaanie to jest niezwykle proste, o czym moesz si przekona, wykonujc nastpujce czynnoci:
1. Przejd do gwnej strony narzdzia Content Items Manager
(Menader artykuw).
2. Kliknij nazw odpowiedniego elementu treci widoczn
w kolumnie Title (Tytu), aby otworzy stron edycji wybranego
artykuu.
3. W oknie przegldarki pojawi si strona edycji waciwoci
artykuu, a w jej prawej czci widoczny bdzie obszar zakadek.
Korzystajc z niego, wybierz zakadk Link to Menu
(Link do menu), ktra zostaa przedstawiona na rysunku 7.4.
4. Korzystajc z listy Select a Menu (Wybierz menu), wybierz menu,
w ktrym ma si znale pozycja wskazujca biecy artyku.

108

Mambo wiczenia

Rysunek 7.4.
Narzdzia
umoliwiajce
czenie artykuu
z elementami
menu

W odrnieniu od sposobu tworzenia pozycji menu wskazujcej sekcj

lub kategori treci, w przypadku tworzenia elementu menu poczonego
z artykuem nie ma moliwoci wyboru rodzaju pozycji, gdy w tym
miejscu moe to by jedynie Link Content Item (Link Artyku).
5. Korzystajc z pola tekstowego Menu Item Name (Nazwa menu),

podaj nazw pozycji menu, ktra ma wskazywa stron artykuu.

Moe to by dowolny cig znakw, ale dobrze jest wybra
krtk nazw, ktra dobrze charakteryzuje tre.
6. Kliknij przycisk Link to Menu (Link do menu), a nowy element
menu zostanie natychmiast automatycznie utworzony
i udostpniony na stronach serwisu.
7. Stron edycji moesz opuci, korzystajc z ikonki Close
(Zamknij). Jeli jednak wprowadzie jakie dodatkowe zmiany
we waciwociach sekcji, kliknij ikonk Save (Zapisz),
aby je zachowa.
Zarzdzanie struktur menu i usuwanie jej elementw oraz sposoby
zmiany waciwoci pozycji zostay szerzej opisane w rozdziale dotyczcym
korzystania z menu w systemie Mambo, stanowicym jeden z kolejnych
rozdziaw tej ksiki.

Rozdzia 7. Tworzenie treci serwisu i zarzdzanie nimi

109

W I C Z E N I E

7.5

Podzia treci artykuu na strony

Dugie artykuy warto podzieli na strony, dziki czemu ich tre stanie si prostsza do ogarnicia. Waciwy podzia uatwia rwnie uytkownikom serwisu szybkie wyszukiwanie odpowiednich fragmentw
i korzystanie z menu. Moliwo dzielenia artykuw na strony jest
zapewniana przez zastosowanie znacznikw {mospagebreak}, ktre przy
okazji pozwalaj rwnie na automatyczne tworzenie wygodnych
spisw treci. Sposb korzystania z tych znacznikw moesz pozna,
wykonujc nastpujce czynnoci:
1. Przejd do gwnej strony narzdzia Content Items Manager

(Menader artykuw).
2. Przejd do strony edycji artykuu, ktrego tre chcesz podzieli

na strony.
3. Ustaw znak wprowadzania tekstu w odpowiednim miejscu

treci i wstaw znacznik nowej strony, korzystajc z ikonki

MOSpagebreak, ktra znajduje si zwykle pod polem edycji
artykuu i jest oznaczona wielk liter P. Ten sam efekt osigniesz
wpisujc znacznik {mospagebreak} we waciwym punkcie treci.
Znaczniki nowej strony moesz wstawia zarwno we wprowadzeniu,
jak i w gwnej czci artykuu, dziki czemu moliwe jest dzielenie
zarwno wstpu, jak i reszty tekstu. Rwnie sposb wprowadzania
punktw podziau nie ma adnego znaczenia dla dziaania mechanizmu.
Znaczniki wstawione za pomoc ikonki MOSpagebreak nie rni si
niczym od tych, ktre zostaj wpisane bezporednio za pomoc klawiatury.
4. Zachowaj wprowadzone zmiany za pomoc ikonki Save (Zapisz).

Miejsce, w ktrym umiecie znacznik, po zapisaniu zmian

w treci stanie si punktem podziau artykuu i bdzie oznacza
pocztek nowej strony. Oczywicie nic nie stoi na przeszkodzie,
aby w jednym artykule wstawi dowoln liczb znacznikw
{mospagebreak}. Utworzenie artykuu wielostronicowego powoduje
ponadto, e na jego poszczeglnych stronach zostaj umieszczone
cza Previous (Poprzednia) i Next (Nastpna) umoliwiajce
przechodzenie pomidzy nimi.

110

Mambo wiczenia

5. Zalet korzystania ze znacznikw jest take to, e pozwalaj

na automatyczne tworzenie spisw treci wywietlanych

na poszczeglnych stronach artykuu. Pozycje spisu maj
standardowo posta Page numer_strony (Strona numer_strony),
gdzie numer_strony oznacza oczywicie odpowiedni liczb.
Dodatkowo moliwe jest jednak zdefiniowanie tytuw stron,
przez co przechodzenie pomidzy nimi staje si prostsze,
a zawarto artykuu atwa do przegldania. Aby okreli tytu
strony, powiniene do znacznika doda parametr title i po znaku
rwnoci poda odpowiedni tekst. Przykadem moe by znacznik
{mospagebreak title=Definicje i pojcia}, a z wygldem typowego
spisu stron moesz si zapozna dziki rysunkowi 7.5.
Rysunek 7.5.
Przykadowy spis
treci utworzony
automatycznie
dziki zastosowaniu
znacznikw
podziau treci
W I C Z E N I E

7.6

Okrelanie innych waciwoci artykuu

Jeli wydaje Ci si, e wikszej liczby parametrw zwizanych z elementem treci nie da si ju ustawi, wiczenie to powinno udowodni Ci, jak bardzo si mylisz. Okazuje si bowiem, e na zakadce
Parameters (Parametry) artykuu znajduje si jeszcze cakiem sporo
opcji, za pomoc ktrych mona dokadnie dostosowa sposb prezentacji treci oraz wybra elementy wywietlane na stronie artykuu.
Zamieszczone poniej kroki opisuj operacje, ktre powiniene wykona, aby ustawi odpowiednie parametry:
1. Przejd do gwnej strony narzdzia Content Items Manager
(Meneder artykuw).
2. Przejd do strony edycji artykuu, ktrego parametry zamierzasz
dostosowa.
3. Przejd do ustawie, klikajc zakadk Parameters (Parametry).
Jej zawarto zostaa przedstawiona na rysunku 7.6.

Rozdzia 7. Tworzenie treci serwisu i zarzdzanie nimi

111

Rysunek 7.6.
Zawarto
zakadki
Parameters
(Parametry)

4. Okrel, czy na stronie artykuu maj by widoczne elementy

nawigacyjne, tytu, tekst wprowadzenia, informacja na temat

sekcji i kategorii, do ktrych naley element treci, ocena
dokonana przez uytkownikw, informacja o autorze i czasie
utworzenia oraz zmodyfikowania treci, a take ikonki narzdzi.
Wybrane tu wartoci parametrw przesoni ustawienia globalne
zdefiniowane za pomoc narzdzia Global Configuration
(Konfiguracja serwisu) i bd dotyczyy jedynie biecego elementu
treci. W widocznych na zakadce listach rozwijanych masz
zwykle do wyboru moliwoci Use Globals (Uyj globalnych),
Hide (Ukryj) i Show (Poka), co oferuje du swobod dziaania.

112

Mambo wiczenia
Ciekawym parametrem jest Page Class Suffix (Class Suffix strony).
Umoliwia on definiowanie przyrostka klas CSS, ktry odpowiednio
zastosowany w plikach szablonu pozwala na uzyskanie indywidualnego
stylu strony biecego artykuu. Oferuje to ciekaw moliwo
wyrniania niektrych treci i nadawania im nietypowego wygldu.

5. Po zakoczeniu dostosowywania parametrw zapisz

wprowadzone zmiany za pomoc ikonki Save (Zapisz) lub Apply

(Zastosuj). Modyfikacje zostan natychmiast uwzgldnione
na stronie artykuu.
W I C Z E N I E

7.7

Kopiowanie i przenoszenie elementu treci

Artykuy mona duplikowa i przenosi w bardzo prosty sposb. Rnica midzy tymi dziaaniami polega jedynie na tym, e w pierwszym
przypadku w docelowej sekcji i kategorii tworzona jest kopia artykuu,
a w drugim pojawia si tam element oryginalny. Aby dowiedzie si,
jak przeprowadza si t operacj, wykonaj nastpujce czynnoci:
1. Przejd do gwnej strony narzdzia Content Items Manager
(Menader artykuw).
2. Zaznacz pole wyboru widoczne obok nazwy elementu treci,
ktry zamierzasz skopiowa lub przenie. Jeli chcesz skopiowa
lub przenie wicej ni jeden element naraz, nic nie stoi
na przeszkodzie, aby wybra w ten sposb wicej artykuw.
3. Kliknij ikonk Copy (Kopiuj). Spowoduje to wywietlenie
w oknie przegldarki strony kopiowania, ktra zostaa pokazana
na rysunku 7.7. W przypadku przenoszenia elementu powiniene
oczywicie klikn ikonk Move (Przenie).
4. Korzystajc z pola listy Copy to Section/Category (Kopiuj
do sekcji/kategorii), okrel miejsce, w ktrym maj znale si
wybrane elementy treci. Tytuy kopiowanych artykuw s
widoczne w prawej czci strony pod etykiet Items being
copied (Element skopiowany). Na stronie przenoszenia
widoczne s analogiczne informacje i elementy sterujce.
5. Aby doprowadzi proces kopiowania lub przenoszenia
do koca, kliknij ikonk Save (Zapisz). Odpowiednie elementy
treci zostan umieszczone w okrelonej kategorii i sekcji.

Rozdzia 7. Tworzenie treci serwisu i zarzdzanie nimi

113

Rysunek 7.7. Strona kopiowania artykuu

Wraz z artykuem kopiowane s wszystkie jego waciwoci i ustawienia
z wyjtkiem przypisanych do niego pozycji menu. Oznacza to, e jeli
chcesz udostpni kopi treci za pomoc menu, musisz poczy j
z now pozycj. W przypadku przenoszenia zmianie nie ulegaj adne
waciwoci elementu, take zwizane z nim pozycje menu.
W I C Z E N I E

7.8

Archiwizowanie elementu treci i korzystanie

z archiwum

System Mambo umoliwia umieszczanie artykuw w archiwum, co

upraszcza zarzdzanie biecymi treciami i porzdkowanie informacji prezentowanych w serwisie. Archiwizowanie artykuw przydaje
si szczeglnie w przypadku witryn, w ktrych publikowane s czsto
zmieniajce si dane i zachodzi konieczno chronologicznego porzdkowania starszych treci. Za zarzdzanie elementami archiwalnymi
odpowiedzialne jest narzdzie o nazwie Archive Manager (Menader
archiwum). Aby pozna moliwoci systemu w tym zakresie, przeprowad nastpujce operacje:
1. Przejd do gwnej strony narzdzia Content Items Manager
(Menader artykuw).
2. Zaznacz pole wyboru widoczne obok nazwy elementu treci,
ktry zamierzasz zarchiwizowa. Jeli chcesz przenie
do archiwum wicej ni jeden element naraz, nic nie stoi
na przeszkodzie, aby wybra w ten sposb wicej artykuw.

114

Mambo wiczenia

3. Kliknij ikonk Archive (Archiwum). Spowoduje to usunicie

wybranego z listy menedera artykuw i przeniesienie go

na list treci archiwalnych.
4. Przejd do menedera archiwum. W tym celu z menu Content

(Artykuy) wybierz polecenie Archive Manager (Menader

archiwum). W oknie przegldarki pojawi si strona, ktra zostaa
pokazana na rysunku 7.8.

Rysunek 7.8. Gwna strona menedera archiwum

5. Meneder archiwum jest do prostym narzdziem. Na jego

stronie wywietlana jest lista wszystkich zarchiwizowanych

artykuw wraz z podstawowymi informacjami na ich temat.
Meneder umoliwia wykonanie tylko kilku najprostszych
operacji na elementach treci, a wic odarchiwizowanie
artykuu (czyli przywrcenie go do normalnego obiegu),
usunicie artykuu (czyli umieszczenie elementu w koszu)
oraz zmiana kolejnoci artykuw na licie. Narzdzie to nie
umoliwia nawet najprostszych dziaa edycyjnych. Jeeli chcesz
wykona jakkolwiek operacj tego typu, musisz przenie
element treci z powrotem do menedera artykuw.
6. W tym celu zaznacz wybrany element i kliknij widoczn

na pasku narzdzi ikonk Unarchive (Odarchiwizuj), a artyku

natychmiast pojawi si w odpowiednim miejscu struktury
treci serwisu. Niepotrzebne elementy moesz z kolei usun
(a dokadniej: przenie do kosza). Suy do tego ikonka Trash
(Kosz). Szczegowe informacje na ten temat zostay zebrane
w nastpnym wiczeniu.

Rozdzia 7. Tworzenie treci serwisu i zarzdzanie nimi

115

Odarchiwizowane elementy treci nie s automatycznie publikowane

na stronach serwisu. Oznacza to, e aby artyku taki sta si dostpny
dla uytkownikw frontowej czci systemu, musisz go ponownie
wasnorcznie opublikowa.
W I C Z E N I E

7.9

Usuwanie elementu treci i uywanie kosza

Kady artyku funkcjonujcy w systemie Mambo mona usun, gdy

przestanie ju by potrzebny. Usuwanie elementw treci rni si
jednak od analogicznego dziaania w stosunku do sekcji lub kategorii, poniewa przebiega niejako w dwch etapach. Element treci jest
najpierw umieszczany w koszu, skd w razie koniecznoci mona si
go pozby na stae lub przywrci do serwisu, jeli okae si znw
potrzebny. Wyrzucone artykuy znikaj ze stron witryny, ale s dostpne dla administratora za pomoc narzdzia Trash Manager (Kosz),
ktre umoliwia wykonywanie jedynie najprostszych czynnoci zwizanych z zarzdzaniem usunitymi elementami. Aby sprawdzi dziaanie mechanizmu usuwania treci, przeprowad nastpujce dziaania:
1. Przejd do gwnej strony narzdzia Content Items Manager
(Menader artykuw).
2. Zaznacz pole wyboru widoczne obok nazwy elementu treci,
ktry zamierzasz usun. Jeli chcesz pozby si kilku element
jednoczenie, nic nie stoi na przeszkodzie, aby wybra w ten
sposb wicej artykuw.
3. Kliknij ikonk Trash (Kosz). Spowoduje to usunicie wybranego
z listy menedera artykuw i przeniesienie go na list
menedera kosza.
4. Przejd do kosza. W tym celu z menu Site (Twj serwis) wybierz
polecenie Trash Manager (Kosz). W oknie przegldarki pojawi si
strona, ktra zostaa pokazana na rysunku 7.9.
5. Jeeli zakadka Content Items (Artykuy) nie jest aktywna, kliknij
jej nazw, aby wywietli list usunitych elementw treci.
6. Podobnie jak meneder archiwum, kosz jest do prostym
narzdziem. Wywietla on list usunitych artykuw
oraz podstawowe dane na ich temat, umoliwiajc przy tym
przeprowadzenie tylko dwch operacji: przywrcenia elementw
treci do serwisu i ich cakowitego, nieodwracalnego usunicia.

116

Mambo wiczenia

Rysunek 7.9. Gwna strona menedera kosza

7. Aby przywrci artyku, zaznacz widoczne obok niego pole

wyboru i kliknij ikonk Restore (Odtwrz). W oknie przegldarki

pojawi si strona przywracania, ktra zostaa pokazana
na rysunku 7.10. Operacj odtwarzania usunitych treci moesz
rwnie oczywicie przeprowadzi dla kilku elementw naraz.

Rysunek 7.10. Strona przywracania usunitych artykuw

8. Na stronie przywracania widoczna jest lista odtwarzanych

artykuw oraz ikonka Restore (Odzyskaj), ktr powiniene

klikn, aby odzyska wybrane elementy treci. Po wykonaniu
tej czynnoci na ekranie pojawi si okienko dialogowe z prob
o potwierdzenie chci odtworzenia artykuw. Kliknicie
przycisku OK spowoduje, e artykuy stan si ponownie
dostpne w systemie Mambo.

Rozdzia 7. Tworzenie treci serwisu i zarzdzanie nimi

117

Elementy treci nie s automatycznie publikowane po przywrceniu ich

z kosza. Oznacza to, e aby odtworzony artyku sta si dostpny
dla uytkownikw frontowej czci systemu, musisz go ponownie
opublikowa.
9. Jeli chcesz trwale pozby si jakiego artykuu, przejd

do menedera kosza, zaznacz element na licie i kliknij widoczn

na pasku narzdzi ikonk Delete (Usu). Spowoduje to przejcie
do strony usuwania, ktra zostaa przedstawiona na rysunku 7.11.

Rysunek 7.11. Strona permanentnego usuwania artykuw

10. Na stronie usuwania artykuw widoczna jest lista elementw

przeznaczonych do skasowania oraz ikonka Delete (Usu),

ktr powiniene klikn, aby dokoczy operacj. Zostanie
po tym wywietlone okienko dialogowe z prob o potwierdzenie
chci usunicia artykuw. Kliknicie przycisku OK spowoduje,
e elementy zostan bezpowrotnie usunite z systemu.
Z pewnoci zauwaye, e na stronie menedera kosza znajduje si
rwnie druga zakadka przeznaczona dla elementw menu. Oznacza
to, jak nietrudno si zorientowa, e pozycje menu s drugim typem
obiektw systemu Mambo, ktre mona umieci w koszu. Szczegowe
informacje na ten temat poznasz ju w nastpnym rozdziale.

118

Mambo wiczenia

Dziaania zwizane
z artykuami wasnymi
Treci statyczne to szczeglny typ artykuw serwisu, ktry funkcjonuje poza ca hierarchiczn struktur danych tworzon przez sekcje
i kategorie treci. Artykuy takie przydaj si do zamieszczania w witrynie treci niezwizanych z jakimkolwiek dziaem tematycznym serwisu oraz tekstw zupenie niezalenych od innych publikowanych
w nim wiadomoci. Dobrym przykadem moe tu by publikowanie
pewnego rodzaju informacji dotyczcych samej witryny, a wic warunkw korzystania z serwisu czy te danych zwizanych z licencjami
lub prawami autorskimi do jego treci.
Sposb tworzenia i korzystania z artykuw wasnych jest bardzo podobny do metod stosowanych w przypadku zwykych treci serwisu.
Gwna rnica polega tu na braku koniecznoci przypisywania artykuw statycznych do sekcji i kategorii treci. Co za tym idzie, artykuw takich nie mona te kopiowa ani przenosi. Statycznych elementw treci nie da si rwnie archiwizowa; nie ma take moliwoci
umieszczania ich na stronie gwnej serwisu za pomoc menedera
strony startowej. Sposb usuwania i przywracania artykuw wasnych
jest jednak taki sam, jak zwykych treci.
Z uwagi na brak pocze wynikajcych ze struktury treci, system
Mambo nie generuje automatycznie jakichkolwiek elementw nawigacyjnych umoliwiajcych przechodzenie do artykuw statycznych
we frontowej czci serwisu. Nie s one bowiem wywietlane w spisach elementw kategorii czy sekcji, nie da si te przej do nich za
pomoc czy kierujcych do nastpnego lub poprzedniego elementu
w zbiorze artykuw. Oznacza to w praktyce, e musisz samodzielnie zadba o utworzenie pozycji menu, dziki ktrym artykuy wasne
bd widoczne dla uytkownikw witryny.
Zestawy elementw kontrolnych dostpnych podczas tworzenia i edycji artykuw statycznych s niemal dokadnie takie same, jak w przypadku analogicznych operacji na zwykych treciach, cho si rzeczy
brakuje tu opcji dotyczcych sekcji i kategorii. Rwnie edytor umoliwiajcy pisanie tekstu ma ten sam wygld i oferuje identyczne funkcje. Pewn rnic jest to, e artyku wasny nie pozwala na opracowywanie osobnego tekstu wprowadzenia, w wic moe si on skada

Rozdzia 7. Tworzenie treci serwisu i zarzdzanie nimi

119

tylko z jednej, gwnej czci. Oczywicie w aden sposb nie wpywa

to jednak na moliwo tworzenia artykuw statycznych o wielu
stronach.
Do zarzdzania zbiorem artykuw wasnych suy narzdzie o nazwie Static Content Manager (Artykuy wasne). Przejcie do jego strony
jest moliwe dziki odpowiedniemu poleceniu, ktre znajduje si
w menu Content (Artykuy), oraz ikonce Static Content (Artykuy wasne) widocznej na gwnej stronie panelu administracyjnego systemu
Mambo. Strona Static Content Manager (Artykuy wasne) zostaa pokazana na rysunku 7.12.

Rysunek 7.12. Gwna strona menedera artykuw wasnych