IDZ DO

PRZYKADOWY ROZDZIA

KATALOG KSIEK
KATALOG ONLINE

Sownik
informatyczny
Autor: Piotr Adamczewski
ISBN: 83-7361-645-4
Format: A5, stron: 288

ZAMW DRUKOWANY KATALOG

TWJ KOSZYK
DODAJ DO KOSZYKA

CENNIK I INFORMACJE
ZAMW INFORMACJE
O NOWOCIACH
ZAMW CENNIK

CZYTELNIA
FRAGMENTY KSIEK ONLINE

Terminologia informatyczna w piguce

Komputer to chyba najczciej spotykany w przedsibiorstwach sprzt biurowy.
Urzdzenie to stao si niezbdnym narzdziem pracy kadego menedera poczta
elektroniczna, przygotowanie dokumentw tekstowych, analiz i raportw czy te
poszukiwanie informacji w sieci to obecnie czynnoci wykonywane codziennie przez
kadr menedersk. Pojcia z dziedziny informatyki s coraz czciej uywane podczas
spotka biznesowych i wymieniane w artykuach branowych. Nadal jednak sporo tych
poj brzmi dla wikszoci uczestnikw tych spotka bardzo tajemniczo.
Sownik informatyczny to zbir definicji podstawowych terminw zwizanych
z technologiami informatycznymi i gaziami przemysu zwizanymi z informatyk.
Uwzgldnia zarwno budow komputerw, jak i ich zastosowania w rnych
dziedzinach. Dziki szerokiemu zakresowi tematycznemu sownik bdzie przydatny
zarwno uczniom i studentom, jak i przedstawicielom kadry menederskiej,
przed ktrymi dynamiczny rozwj informatyki postawi nowe wyzwania.
Sownik zawiera hasa z nastpujcych dziedzin:
Budowa komputerw
Zasady funkcjonowania komputerw
Systemy operacyjne
Oprogramowanie
Sieci komputerowe
Zastosowania komputerw
Gazie przemysu najsilniej zwizane z informatyk

Wydawnictwo Helion
ul. Chopina 6
44-100 Gliwice
tel. (32)230-98-63
e-mail: helion@helion.pl

E
EAI akronim Enterprise Application
Integration. Rozwizanie informatyczne
integrujce aplikacje i dane w jeden spjny zestaw procesw biznesowych. Umoliwia wspdzielenie danych midzy
wiele systemw informatycznych oraz
automatyzacj rozproszonych w ramach
firmy procesw biznesowych. Patrz Integracja.
EAN akronim European Article Numbering. Jeden ze standardw kodowania
informacji o towarach, stosowany z kodem kreskowym. Skada si z 13 cyfr,
z ktrych (w zalenoci od wersji) trzy
pierwsze okrelaj kraj pochodzenia,
pi nastpnych producenta, kolejne
numer towaru, a ostatnia jest cyfr
kontroln.
EARN akronim European Academic
and Research Network. Europejska Sie
Akademicka czca europejskie orodki
akademickie i powizana z innymi sieciami
tego typu, np. BITNET. Polska jest do
niej podczona od roku 1990 w ramach
internetu.
eBay amerykaska firma wiadczca
usugi w zakresie aukcji internetowych.
Przegldanie ofert i udzia w licytacji
jest bezpatny, natomiast wystawienie
towaru na sprzeda wie si z uiszczeniem stosownej opaty.
E-biznes (ang. electronic business) oglny termin okrelajcy wszelkie formy
prowadzenia dziaalnoci gospodarczej
(biznesu) wspomagane wykorzystaniem
technologii i zasobw internetu. Patrz
Handel elektroniczny.

eCard polska firma, ktra autoryzuje

i finansowo obsuguje blisko poow transakcji krajowego rynku elektronicznego.
ECM akronim Enterprise Content
Management. Klasa zintegrowanych systemw zarzdzania zasobami informacyjnymi w przedsibiorstwie czy instytucji.
Stanowi wynik integracji funkcjonalnej
i technologicznej takich rozwiza jak
systemy integracji aplikacji i wymiany
danych (w tym systemy ERP), systemy
zarzdzania procesami oraz obiegiem
dokumentw (ang. workflow), systemy
zarzdzania danymi elektronicznymi
i zawartociami stron internetowych. Patrz
ERP, Zarzdzanie wiedz, ZSI.
E-commerce patrz Handel elektroniczny.
ECP akronim Enhanced Capabilities
Port. Ulepszony w stosunku do standardu Centronics port komunikacyjny, ktry zapewnia dwukierunkow transmisj
danych caymi bajtami z szybkoci do
1 Mb/s. Patrz Centronics, EPP.
ECR akronim Efficient Consumer
Response. Strategia efektywnej obsugi
w acuchach dostaw klientw wytwarzajcych i sprzedajcych produkty czstego zakupu. Jej realizacja polega na
synchronizowaniu strumieni popytu
i poday przy wykorzystaniu techniki
wsplnego prognozowania, planowania
i uzupeniania zapasw. Patrz CPFR.
EDGE akronim Enhanced Data Rates
for Global Evolution. Rodzaj transmisji
radiowej o prdkoci 300 400 Kb/s.
Stosowana jest rwnie przez polskich
operatorw telefonii komrkowej.

EDI

EDI akronim Electronic Data Interchange. Patrz Elektroniczna wymiana

danych.

wywanie rysunkw. 2. Edytor dziaajcy w trybie graficznym, w ktrym zarwno teksty, jak i inne dane przybieraj
form graficzn.

EDIFACT akronim Electronic Data Interchange for Administration Commerce

and Transport. Standard elektronicznej
wymiany danych opracowany w 1986 r.
przez ONZ dla administracji, handlu
i transportu. Patrz Elektroniczna wymiana danych.

Edytor HTML program umoliwiajcy

tworzenie dowolnych dokumentw internetowych w standardzie jzyka HTML,
np. stron WWW. Przykadem mog by
programy FrontPage, Dreamweaver czy
polski Pajczek. Edytory HTML dziel
si na edytory wizualne (w ktrych tworzona strona od razu wywietlana jest
w kocowej postaci) oraz edytory kodu
HTML (wspomagajce tworzenie stron
WWW na poziomie kodu HTML,
z ewentualnym nieinteraktywnym podgldem finalnej postaci strony).

EDM akronim Electronic Document

Management. Patrz Zarzdzanie wiedz.
EDP akronim Electronic Data Processing. Termin elektroniczne przetwarzanie danych (EPD) wyszed ju z uycia
na rzecz okrelenia przetwarzanie danych. Patrz Przetwarzanie danych.
EDR Bluetooth akronim Enhanced
Data Rate. Nowa wersja technologii
Bluetooth, ktra pozwala na transmisj
z prdkoci do 2,1 Mb/s, a wic ponad
dwa razy szybciej ni oferowana dotychczas. Patrz Bluetooth.

Edytor nut (ang. music editor, score

editor) specjalizowany edytor graficzny, umoliwiajcy komputerowe opracowywanie zapisu nutowego. W poczeniu z syntezatorem tworzy wyposaenie
podstawowego warsztatu pracy wielu
wspczesnych twrcw muzyki.

Edukacja informatyczna (ang. computer

science education) kompleks dziaa
zmierzajcych do wyposaenia obecnych
i potencjalnych uytkownikw rozwiza informatycznych w konieczn wiedz
i umiejtnoci praktyczne. W Polsce rozpoczyna si ona w klasach IV VI szkoy
podstawowej i kontynuowana jest na
poziomie gimnazjum i szkoy redniej.
Zawodow specjalizacj informatyczn
mona uzyska na specjalistycznych kursach lub podczas studiw na kierunkach
informatycznych uniwersytetw, politechnik, akademii ekonomicznych czy
uczelni biznesowych.

Edytor tekstu (ang. word processor)

oprogramowanie uytkowe umoliwiajce przetwarzanie (tworzenie i edytowanie) oraz drukowanie tekstu. Programy
te oferuj m.in. funkcje formatowania
dokumentw (np. zmiana czcionki, ukadu strony), sprawdzanie pisowni, wyszukiwanie synonimw, wstawianie grafiki utworzonej w innym programie,
edytowanie wzorw matematycznych,
drukowanie korespondencji seryjnej itp.
Standardami wiatowymi w tym zakresie stay si edytory Word firmy Microsoft
oraz WordPerfect firmy Corel.
Edytor wierszowy (ang. line editor) rodzaj edytora, w ktrym w danej chwili
mona poprawia tylko jeden wiersz, co
sprawia, e praca jest mniej wygodna
ni w edytorze ekranowym. Obecnie wyszed prawie cakowicie z uytkowania.
Przykadami s edytor jzyka BASIC

Edytor ekranowy (ang. screen editor)

rodzaj edytora, ktry umoliwia prac
na caej zawartoci ekranu monitora.
Okrelenie to dotyczy trybu pracy, a nie
rodzaju zastosowa.
Edytor graficzny (ang. graphic editor)
1. Edytor umoliwiajcy opraco56

Eksploracja danych

w komputerze ZX Spectrum oraz edytor

EDLIN, bdcy czci skadow systemu MS-DOS.

niejszymi 16-bitowymi standardami

ISA. Opracowana przez firmy Hewlett-Packard, Olivetti, Compaq i ALR jako
konkurencyjna wobec rozwizania MCA,
opracowanego przez firm IBM. Osigana
przepustowo dochodzia do 30 MB/s.
Patrz MCA.

eEurope inicjatywa Komisji Europejskiej i pastw czonkowskich majca na

celu modernizacj gospodarki w krajach
Unii Europejskiej w ramach wizji spoeczestwa informacyjnego. Patrz Spoeczestwo informacyjne.

Ekran (ang. screen) 1. Powierzchnia

ekranu komputerowego, na ktrej wywietlany jest obraz. 2. Wywietlany przez
komputer obraz, obszar roboczy. Patrz
CRT, LCD.

EGA patrz Karta graficzna.

Egeria zintegrowany system informatyczny klasy ERP autorstwa polskiej
firmy ComArch. Oferowany jest rednim
i duym przedsibiorstwom na wikszoci
dostpnych platform sprztowych z graficznym interfejsem uytkownika w architekturze klient-serwer. Kilkanacie wdroe w rnym stadium zaawansowania
(kilka wdroe na wiecie). Patrz ZSI.

Ekran ciekokrystaliczny patrz LCD.

Ekran dotykowy (ang. touch screen)
ekran, ktry reaguje na dotyk. Znajduje zastosowanie np. w punktach informacyjnych i biurach podry. Stanowi istotny element tzw. rozwizania
przyjaznego uytkownikowi.
Ekran plazmowy (ang. plasma screen)
paski ekran, na ktrym dane wywietlane s w postaci matrycy komrek,
z ktrych kada tworzy wieccy punkt
emisji gazu plazmowego (zwykle neonu).

E-handel patrz Handel elektroniczny.

EIP akronim Enterprise Information
Portal. Patrz Portal korporacyjny.
EIR akronim Excess Information Rate.
Parametr okrelajcy maksymaln przepustowo cza, gdy inni uytkownicy
nie s aktywni. Patrz CIR.

E-ksika (ang. e-book) elektroniczne urzdzenie przenone, ktre pozwala

wywietla zawarto pamici, np. tekst
ksiki. Jego zawarto mona doadowywa poprzez wymian odpowiednich
plikw, pochodzcych np. z internetu.

EIS akronim Executive Information

Systems. Informatyczne systemy wspomagajce podejmowanie decyzji przez
naczelne kierownictwo przedsibiorstw
i instytucji. Systemy te okrela si niekiedy jako: biece przetwarzanie analityczne (ang. OLAP On-Line Analitical
Processing), narzdzia analizy wielowymiarowej (ang. MDA Multidimensional Analysis), eksploracja danych
(ang. DM Data Mining) lub inteligentne
agenty (ang. IA Intelligent Agents).
Patrz ZSI.

Ekspediowanie (ang. upload) operacja wysyania pliku za porednictwem

sieci z wasnego stanowiska uytkownika do odlegego komputera.
Eksploracja danych (ang. data mining)
mechanizmy agregacji i dezagregacji
danych stosowane w ramach hurtowni
danych oraz w procesie odkrywania
nowych znaczcych korelacji midzy
danymi w ramach zoonych transakcji
biznesowych. Wykorzystywane jest
w tym oprogramowanie klasy DSS, EIS
czy OLAP. Patrz Hurtownia danych.

EISA akronim Extended Industry

System Architecture. Rozszerzona, otwarta
(z 32-bitow szyn danych) architektura
komputera klasy IBM PC zgodna z wcze57

Eksplorator Windows

Eksplorator Windows program narzdziowy systemu operacyjnego MS

Windows, ktry umoliwia zarzdzanie
plikami, folderami i napdami dyskw
komputera. Patrz Program narzdziowy.

owego, informacyjnego i finansowego,

skadajcych si na podstawow wykadni logistyki, stanowi podstawow
paszczyzn realizacji elektronicznej gospodarki. E-gospodarka staa si kluczowym elementem cywilizacji informatycznej i warunkuje rwnie globalizacj
gospodarki. Uwaana jest za najbardziej
perspektywiczn koncepcj rozwoju
gospodarczego, zwikszenia konkurencyjnoci i innowacyjnoci gospodarki.
Wpywa ona w zasadniczy sposb na warunki ycia, pracy i nauki. Prowadzi do
powstawania nowych rynkw zaopatrzenia, kooperacji i sprzeday dbr, zmieniajc w ten sposb struktur i funkcjonowanie caej gospodarki. Przyczynia si
do tworzenia zupenie nowych usug
informatycznych, a take powstawania
nowych metod pracy i handlu, a tym samym do tworzenia nowych miejsc pracy.
Patrz Spoeczestwo informacyjne.

Ekstranet (ang. extranet) rozszerzenie sieci wewntrznej (LAN) bd intranetu w danej firmie lub instytucji, bazujce na technologii internetu. Umoliwia
on np. zewntrzny dostp do zasobw
sieci przedsibiorstwa wybranym partnerom handlowym lub klientom z zachowaniem wysokiego stopnia bezpieczestwa
danych. Dostp do sieci moe by darmowy lub odpatny w czci albo w caoci.
Elastyczno (ang. flexibility) podana cecha kadego systemu komputerowego, a w szczeglnoci oprogramowania,
oznaczajca atwo przystosowania
systemu do zmieniajcych si warunkw
pracy lub wymaga uytkownikw.
Osiga si j m.in. przez parametryzacj
programu (systemu). Patrz Rekonfigurowalno.

Elektroniczna maszyna cyfrowa (ang.

computer) pierwotne okrelenie komputera w jzyku polskim. Obecnie termin
ten wyszed z uycia. Patrz Komputer.

E-learning proces nauczania wspomagany technologi informatyczn (gwnie internetow i multimediami). Wystpuje w paru odmianach: samoksztacenie
(bez kontaktowania si suchacza z nauczycielem), szkolenie asynchroniczne
(tempo szkolenie jest okrelane przez
ucznia), szkolenie synchroniczne (wsplne tempo dla wszystkich suchaczy
tzw. wirtualna klasa) lub szkolenie mieszane (wspomagane tradycyjnymi formami nauki ang. blended learning).
Patrz LCMS.

Elektroniczna tapeta (ang. dyna wall)

jedno z zastosowa grafiki komputerowej, polegajce na generowaniu obrazw na wielkich ekranach, stanowice
wystrj wntrz pomieszcze.
Elektroniczna wymiana danych (ang.
EDI Electronic Data Interchange)
system wymiany danych w standardzie
UNI EDIFACT przy uyciu sieci komputerowych. Rozwizanie upowszechniane
od koca lat 70., kiedy zaczto wykorzystywa sieci informatyczne do wymiany
standardowych dokumentw w postaci
elektronicznej midzy kontrahentami,
np. zamwie, awizw dostaw, rachunkw itp.

Elektroniczna gospodarka (ang. digital

economy) wykorzystywanie technologii informatycznych i elektronicznego
przepywu danych w procesach gospodarki rynkowej do realizacji dowolnej
transakcji dotyczcej gospodarki (std
niekiedy okrelenie e-gospodarka). Systemowe i zintegrowane rozwizania przepywu strumieni gospodarczych: materia-

Elektroniczne publikowanie (ang. electronic publishing) tworzenie dokumentw z wykorzystaniem techniki

multimedialnej oraz hipertekstu i upo58

Emulacja

wszechnianie ich za pomoc mediw

informatycznych (w tym w internecie).
Patrz Strona WWW.

M zostay zaniechane na rzecz wytwarzania maszyn tzw. Jednolitego Systemu

(maszyna JS-1032), odpowiednikw serii
IBM 360/370. W latach 80. odbywaa si
gwnie produkcja kalkulatorw oraz
monta komputerw klasy IBM PC AT.

Elektroniczne zakupy (ang. electronic

shopping) sposb zakupu towarw
i usug za porednictwem internetu.
Patrz Handel elektroniczny.

ELWRO 800 Junior komputer szkolny produkowany w latach 80. przez ZE

Elwro we Wrocawiu. Wyposaony by
w mikroprocesor Z80 i system operacyjny CP/J. W jednym z trybw pracy
emulowa popularny mikrokomputer ZX
Spectrum. Patrz ZX Spectrum.

Elektroniczny pienidz (ang. electronic

money, electronic cash) bezgotwkowa obsuga transakcji finansowych
wykonywana za pomoc kart patniczych
i kredytowych. Rozwizanie to stanowi
coraz powszechniejszy sposb realizowania transakcji handlowych w internecie
i przyczynia si do dynamicznego rozwoju handlu elektronicznego. Patrz
Handel elektroniczny.

ELZAB polska firma elektroniczna

z Zabrza, ktra w latach 80. produkowaa
monitory, mikrokomputery (m.in. Meritum) i stacje przygotowywania danych.
E-mail patrz Poczta elektroniczna.

Elektroniczny portfel (ang. cyber wallet)

sposb patnoci w ramach handlu
elektronicznego polegajcy na regulowaniu nalenoci z konta, ktrego zawarto mona na bieco uzupenia. Jako
zamiennik stosowany jest rwnie termin
portmonetka elektroniczna. Patrz Handel elektroniczny.

EMC patrz Elektroniczna maszyna

cyfrowa.
Emotikony (ang. emoticons) zestaw
symboli wyraajcych emocje i wykorzystywanych w wiadomociach przesyanych
poczt elektroniczn, grupach dyskusyjnych i w SMS-ach. Np. ;-) artuj, M:-)
pozdrawiam, {}; bez komentarza.
Patrz Poczta elektroniczna, SMS.

Elektronika (ang. electronics) dziedzina nauki, techniki i przemysu zajmujca si urzdzeniami elektronicznymi i dostarczajca ukady scalone do
produkcji komputerw i sprztu towarzyszcego. Jej praktyczne osignicia
warunkuj rozwj informatyki. Patrz
Informatyka.

EMS akronim 1. Enhanced Memory

Specification. Standard definiujcy sposb
stronicowanego dostpu do obszaru pamici znajdujcego si w przestrzeni adresowej komputera PC poza granic 1
MB, wyznaczan przez procesory IA-32
dziaajce w trybie rzeczywistym. 2. Enhanced Message Service. Rozszerzony
standard SMS, ktry pozwala przesya
animacje, sformatowany tekst oraz
dzwonki telefonw GSM. Patrz SMS.

Eliksir system realizacji transakcji

midzybankowych, w ktrym dane przesyane s w postaci elektronicznej.
ELWRO Wrocawskie Zakady Elektroniczne (ZE Elwro) dziaajce w okresie 1958 1990. W latach swojego rozkwitu czoowy producent komputerw
w bloku pastw Europy rodkowej
i Wschodniej, np. modeli serii Odra 1200
i 1300. W kocu lat 70. zaawansowane
plany produkcji wasnego minikomputera

Emulacja (ang. emulation) programowa symulacja zachowa okrelonego

sprztu lub oprogramowania, odbywajca si na komputerze lub w systemie
innego typu. Patrz Emulator.
59

Emulator

Emulator program lub urzdzenie

zastpujce dziaanie innego programu
lub urzdzenia. Patrz Emulacja.

EOT akronim End Of Thread. Stosowany przez autorw listw internetowych w celu oznajmienia chci zakoczenia dyskusji na dany temat.

Encyklopedia multimedialna patrz

Wydawnictwa multimedialne.

EPD akronim Elektroniczne Przetwarzanie Danych. Skrt praktycznie wyszed

z uycia na rzecz terminu przetwarzanie
danych. Patrz Przetwarzanie danych.

Energy Star symbol nadawany

urzdzeniom i komponentom, wskazujcy
na ich projektowanie z uwzgldnieniem
maego zuycia energii, np. w przypadku
duszego braku aktywnoci przechodz
one w stan upienia.

ePolska polski program w zakresie

inicjowania i upowszechniania dziaa
w zakresie budowy spoeczestwa informacyjnego. Patrz eEurope, Spoeczestwo informacyjne.

ENIAC akronim Electronic Numerical

Integrator And Calculator. Uznawany
do niedawna za pierwszy na wiecie
cyfrowy komputer, zbudowany w USA
w roku 1946. Wykorzystywa okoo 18
000 lamp elektronowych i 6000 przekanikw. Osigajc wydajno okoo
5000 dodawa liczb dziesitnych na
sekund, odda due usugi przy obliczeniach balistycznych i jdrowych.
Zajmowa ponad 150 m3, a pobr mocy
wynosi 130 kW.

EPOS akronim Electronic Point Of

Sale. Rozwizanie informatyczne, ktre
aktualizuje stan zapasw i gotwki za
pomoc zapisw elektronicznych, wykorzystujc dane z operacji biecych, np.
terminal kasowy zdolny do odczytywania kodu kreskowego.
EPP akronim Enhanced Parallel Port.
Szybszy nastpca portu rwnolegego
typu Centronics stosowany w komputerach osobistych. Zapewnia dwukierunkow szybko przesyania do 500 Kb/s
(Centronics do 150 Kb/s). Patrz Centronics, ECP.

ENIGMA niemiecka mechaniczna

maszyna szyfrujca z czasw II wojny
wiatowej, ktrej szyfr zamali Polacy:
M. Rejewski, J. Rycki i H. Zygalski.
Ich osignicia posuyy A. Turingowi
do dalszych prac nad automatyzacj
procesw deszyfrowania niemieckich
depesz kodowanych.

E-procurement obszar e-biznesu dotyczcy zaopatrzenia materiaowego niezbdnego do procesw produkcji (surowce, podzespoy, prefabrykaty) oraz
uzupenianie zasobw biurowych (materiay pimiennicze, papier, akcesoria faksowe, komputerowe itp.). Patrz E-biznes.

Enter klawisz na klawiaturze komputera uywany do zatwierdzania (akceptacji) polece lub ich opcji. W edytorach tekstu wymusza najczciej zmian
wiersza (akapitu). Patrz Akceptacja.

EPROM akronim Erasable Programmable Read Only Memory. Rodzaj elektrycznie kasowalnej i programowanej
pamici ROM. Patrz ROM.

EOF akronim End Of File. Oznaczenie

koca pliku dyskowego lub tamowego.

EPSON znana firma produkujca

drukarki, dla ktrych zosta ustanowiony pewien standard kodw sterujcych.

EOL akronim End Of Line. Oznaczenie koca wiersza pliku. Zazwyczaj

znacznik koca wiersza skada si z pary
znakw CR/LF (kody: 13, 10; standard
DOS) lub z pojedynczego znaku LF (kod:
10, standard UNIX).
60

ESP

Era GSM polski operator telefonii komrkowej wiadczcy usugi w ramach

czstotliwoci 900/1800 MHz. Patrz GSM.

integracja danych i procedur, elastyczno

funkcjonalna i strukturalna, otwarto,
zaawansowanie merytoryczne i technologiczne. wiatow czowk dostawcw stanowi firmy: SAP, IFS i Oracle.
Patrz ERP II, ZSI.

Ergonomia (ang. ergonomics) nauka

zajmujca si dostosowaniem rodowiska pracy, maszyn i urzdze do potrzeb
czowieka i analiz czynnikw warunkujcych moliwie wydajn i zdrow
prac. W odniesieniu do pracy przy
komputerze wane s m.in. nastpujce
elementy: wygodne krzeso, odpowiedni
monitor (ktry nie migocze i nie odbija
wiata zewntrznego), waciwe owietlenie i uoenie uytkowanych podczas
pracy dokumentw, temperatura w granicach 22 24 st. C, dobra wentylacja,
odpowiednio czste przerwy w pracy.

ERP II rozwinita klasa systemw ERP,

w ktrej podstawowym komponentem
jest powszechne wykorzystywanie technologii internetowych oraz standardu
jzyka XML. Pozwala to na pen interakcj systemu z otoczeniem nie poprzez
eksport i import danych, lecz prawdziw
wymian danych w trybie online, a w rezultacie na optymalizacj procesw
biznesowych w relacjach przedsibiorstwo
partnerzy. Wrd tych procesw wyrnia si procesy operacyjne i finansowe
w zakresie ksigowoci, zakupw, sprzeday, produkcji itp. Przykadem mog by
systemy: mySAP ERP, MFG/PRO e2B,
iBaan (Baan V), iScala. Patrz ERP.

ERM akronim E-business Relationship

Management. Klasa systemw informatycznych wspomagajcych zarzdzanie
relacjami w e-biznesie. Swoim zakresem
funkcjonalnym obejmuje zintegrowany
acuch dostaw, hurtownie danych oraz
system ERP. Przykadem moe by
system mySAP CRM firmy SAP. Patrz
CRM, ERP.

Esc (ang. escape) klawisz na klawiaturze komputera pozwalajcy najczciej

na wycofanie si z uprzednio wybranej
operacji lub przerwanie jej dziaania.

ERP akronim Enterprise Resource

Planning. Klasa systemw informatycznych wspomagajcych zarzdzanie
w przedsibiorstwach i instytucjach. Stanowi rozwinicie standardu MRP II
o funkcje ekonomiczno-planistyczne. Optymalizuje procesy zarwno wewntrzne,
jak i zachodzce w otoczeniu firmy poprzez oferowanie gotowych narzdzi
pozwalajcych na automatyzowanie wymiany danych z kooperantami w caym
acuchu logistycznym. Swoim zakresem
obejmuje planowanie wszystkich zasobw przedsibiorstwa, takich jak zasoby
rzeczowe (materiay i produkty), ludzkie
oraz finansowe. Umoliwia m.in. utrzymywanie zapasw na odpowiednim poziomie i przejrzysto procesu produkcji.
Centraln czci systemw ERP jest
wsplna baza danych, integrujca wszystkie moduy funkcjonalne. Zestaw cech
systemu: kompleksowo funkcjonalna,

ESDI akronim Enhanced System

Device Interface. Jeden z wydajnych
standardw obsugi dyskw staych,
stanowicy swego czasu konkurencj wobec SCSI. Obecnie cakowicie wycofany z uytku i zastpiony przez standard
IDE. Patrz SCSI, IDE.
ESM akronim Enterprise Storage Management. System zarzdzania pamiciami w firmie. Obejmuje analiz wymaga dotyczcych pamici masowych,
a take wykonywanie okresowych kopii
plikw i baz danych z uwagi na wymogi
bezpieczestwa.
ESP akronim Enhanced Serial Port.
Ulepszony port szeregowy do komunikowania si urzdze peryferyjnych, np.
myszy lub modemu. Pozwala na przesyanie danych z prdkociami dochodzcymi do kilkuset kb/s. Patrz Port.
61

ESS

ESS akronim Enterprise Support

System. System informatyczny wspomagajcy biece zarzdzanie przedsibiorstwami i instytucjami. Patrz ZSI.
E-tailer okrelenie firmy trudnicej si
sprzeda detaliczn poprzez internet
w ramach handlu elektronicznego. Patrz
Handel elektroniczny.

EUROPEN akronim EURopean forum

for OPEN Systems. Europejskie Forum
Systemw Otwartych. Patrz System otwarty.
Ewolucja SIZ rozwj systemw informatycznych zarzdzania w ujciu chronologicznym: a) ewidencyjno-transakcyjne
(ang. TPS Transaction Processing Systems); b) informacyjno-decyzyjne (ang. MIS
Management Information Systems);
c) wspomagania decyzji (ang. DSS
Decission Support Systems); d) eksperckie (ang. ES Expert Systems); e) informowania kierownictwa (ang. EIS
Executive Information Systems); f) sztucznej inteligencji (ang. AIS Artificial
Intelligence Systems); g) zintegrowane
systemy informatyczne (ang. IMIS Integrated Management Information Systems).

Ethernet standard sieci lokalnej o przepustowoci 10 Mb/s, opracowany w roku

1975 przez firmy Xerox, Digital i Intel.
Rozwinity do postaci Fast Ethernet
(przepustowo 100 Mb/s) oraz Gigabit
i 10-Gigabit Ethernet (1000 Mb/s, 10
Gb/s). Struktura sieci moe by gwiadzista (z koncentratorami czcymi) lub
gwiadzista punkt-punkt z komutacj
(z koncentratorami przeczajcymi). Medium fizycznym moe by przewd koncentryczny (Ethernet), skrtka miedziana
(Ethernet, Fast Ethernet, Gigabit Ethernet) albo wiatowd wielo- lub jednomodowy (Ethernet, Fast Ethernet, Gigabit
Ethernet).

eXanto automat telefoniczny Telekomunikacji Polskiej SA, ktry umoliwia

za pomoc specjalnej karty chipowej wysyanie poczty elektronicznej (do 250
znakw) i SMS-w (do 160 znakw).
Excel patrz Microsoft Excel.

E-trade sprofilowanie marketingu

firmy w celu zawierania transakcji handlowych poprzez internet. Patrz Handel
elektroniczny.

Exchange patrz Microsoft Exchange.

Excite popularna wyszukiwarka internetowa autorstwa firmy o tej samej nazwie, ktra zostaa w roku 1999 wykupiona przez amerykask firm At Home.

Etykieta 1. Nazwa identyfikujca

(volume label) dyskietk lub dysk stay, ktr nadaje si w trakcie procesu
formatowania. W systemie operacyjnym
MS-DOS ukazuje si po wydaniu polecenia vol (o ile wczeniej zostaa utworzona w czasie formatowania nonika/partycji lub za pomoc polecenia
label). 2. Miejsce w programie (label),
do ktrego mona si odwoa (wykona
skok).

EXE skrt od EXEcutable. Nazwa

rozszerzenia pliku jako rodzaju pliku
wykonywalnego, tj. zawierajcego program, np. tytus.exe.
Expanded memory patrz EMS.
Explorer patrz Internet Explorer.
Extended memory patrz Pami rozszerzona.

Eudora popularny program obsugi

poczty elektronicznej opracowany przez
firm Qualcomm. Znajduje zastosowanie
na gruncie komputerw klasy IBM PC
oraz Macintosh. Mimo stosunkowo maego
spopularyzowania wrd internautw program ten jest w dalszym cigu rozwijany.

Extranet patrz Ekstranet.

E-zine akronim Electronic Magazine.
Rodzaj elektronicznego czasopisma rozsyanego jedynie do subskrybentw poczt
elektroniczn lub dostpnego w internecie.
62