Id do

Spis treci
Przykadowy rozdzia

MS Office 2010 PL
w biurze i nie tylko
Autor: Piotr Wrblewski
ISBN: 978-83-246-2918-3
Format: 158235, stron: 320

Katalog ksiek
Katalog online
Zamw drukowany
katalog
Twj koszyk
Dodaj do koszyka
Cennik i informacje
Zamw informacje
o nowociach
Zamw cennik
Czytelnia
Fragmenty ksiek
online

Kontakt
Helion SA
ul. Kociuszki 1c
44-100 Gliwice
tel. 32 230 98 63
e-mail: helion@helion.pl
Helion 19912010

Poznaj najwaniejsze moliwoci pakietu Microsoft Office 2010 PL

Szybko rozpocznij korzystanie z narzdzi Microsoft Office 2010 PL
Poznaj najlepsze techniki wymiany danych i pracy zespoowej
Naucz si przenosi dokumenty midzy rnymi wersjami pakietu Office
Po trzech latach od premiery rewolucyjnej wersji Office 2007 firma Microsoft udostpnia kolejn
ulepszon edycj pakietu, czyli Microsoft Office 2010. Zachowano w niej koncepcj wstki,
wprowadzon w poprzedniej odsonie, oferujc jednoczenie wiele usprawnie przyspieszajcych
wykonywanie standardowych zada, takich jak formatowanie tekstu w edytorze Word czy
tworzenie zaawansowanych wykresw w arkuszach Excela. Uytkownicy biurowi z pewnoci
doceni te liczne funkcje umoliwiajce prac zespoow, ktre pozwalaj kilku osobom
bezpiecznie i wydajnie modyfikowa ten sam dokument. Czonkowie zespow projektowych,
studenci i uczniowie zachwyc si moliwociami programu OneNote, ktry wspomaga tworzenie
czytelnych notatek.
Podrcznik MS Office 2010 PL w biurze i nie tylko stanowi wszechstronne wprowadzenie w wiat
najwaniejszych programw wchodzcych w skad najpopularniejszego pakietu biurowego. Dziki
tej ksice szybko nauczysz si pisa dokumenty w edytorze Word oraz przeprowadza obliczenia
i tworzy wykresy w arkuszach Excela. Przygotujesz efektowne prezentacje w programie
PowerPoint oraz dowiesz si, jak skutecznie zarzdza notatkami przy uyciu aplikacji OneNote.
Poznasz nowe moliwoci Twojego programu pocztowego i odkryjesz tajniki efektywnego
zarzdzania swoim terminarzem za pomoc programu Outlook. Opisom funkcji kadego z narzdzi
towarzysz liczne wiczenia praktyczne, ktre pozwol Ci natychmiast wyprbowa i utrwali
zdobyt wiedz.
Instalowanie pakietu Microsoft Office
Edytowanie i formatowanie tekstu w Wordzie
Umieszczanie w dokumentach tabel, grafik, spisw treci i innych elementw
Korzystanie z edytora rwna matematycznych
Uywanie narzdzia do korespondencji seryjnej
Moliwoci pracy zespoowej w programach pakietu Microsoft Office
Przetwarzanie i analizowanie danych za pomoc arkuszy kalkulacyjnych programu Excel
Tworzenie wykresw i przeprowadzanie symulacji w Excelu
Opracowywanie prezentacji multimedialnych w programie PowerPoint
Korzystanie z moliwoci elektronicznego notatnika OneNote
Uywanie makr i aplikacji Visual Basic for Applications w Excelu
Zabezpieczanie zawartoci dokumentw pakietu Microsoft Office
Praktyczne zastosowania programw Officea
Korzystanie z poczty elektronicznej w programie Outlook
Zarzdzanie zadaniami i uywanie kalendarzy Outlooka
Ju dzi rozpocznij samodzieln prac z najnowszym pakietem biurowym firmy Microsoft!

Spis treci
Wstp .............................................................................................. 9
Rozdzia 1. Microsoft Office 2010 szybki start ............................................. 13
Wersje pakietu Microsoft Office .................................................................................... 13
Instalator pakietu Microsoft Office na co zwrci uwag? ........................................ 15
Co nowego w Microsoft Office 2010? ............................................................................ 18

Cz I

Microsoft Word 2010 ................................................... 21

Rozdzia 2. Interfejs uytkownika pakietu Office na przykadzie edytora Word .... 23

Ekran programu Microsoft Word i nowe funkcje jego interfejsu uytkownika .............. 23
Uatwienia obsugi w Microsoft Office .................................................................... 26
Otwieranie i zapisywanie dokumentw .......................................................................... 29
Pakiet zgodnoci formatu plikw pakietu Microsoft Office ........................................... 31
Poznajemy funkcjonalno edytora ................................................................................ 32
Word 2010 mapa aplikacji ................................................................................... 33
Ustawiamy opcje edytora Word ..................................................................................... 35
Tryby pracy z dokumentem i jego wielko ekranowa ................................................... 36
Drukowanie dokumentw tekstowych ............................................................................ 38

Rozdzia 3. Formatowanie tekstw ................................................................... 43

Pojcie akapitu i sposoby jego wyrwnania wzgldem marginesw .............................. 45
Podwieszony akapit ........................................................................................................ 47
Odstpy midzy akapitami i menu podrczne Akapit ..................................................... 47
Dzielenie wyrazw ......................................................................................................... 48
Numerowanie i punktowanie akapitw .......................................................................... 49
Wyrnianie elementw tekstu ....................................................................................... 50
Bdy, bdy! .................................................................................................................. 52
Zastosowanie schowka Windows w edytorze ................................................................. 52
Tryby specjalne operacji wklejania ................................................................................ 53
Malarz formatw i zasady powielania formatw ............................................................ 54

Rozdzia 4. Czcionki i style .............................................................................. 55

Czcionki i ich rozmiary .................................................................................................. 55
Powikszanie lub zmniejszanie czcionki ........................................................................ 57
Nietypowe symbole w tekcie ........................................................................................ 58
Znaki diakrytyczne rnych jzykw ............................................................................. 59

MS Office 2010 PL w biurze i nie tylko

Sowniki ortograficzne ................................................................................................... 59
Style ................................................................................................................................ 60
Style nowych dokumentw ............................................................................................. 63

Rozdzia 5. Tabele i ukad kolumnowy .............................................................. 67

Podstawowe techniki rysowania tabel ............................................................................ 67
Modyfikowanie struktury tabeli ...................................................................................... 70
Tryb wielokolumnowy (gazetowy) ................................................................................. 73
Bardzo dugie tabele (wielostronicowe) ......................................................................... 74

Rozdzia 6. Nagwki, stopki i spisy (nie tylko treci) ....................................... 77

Podzia duszych dokumentw na strony ...................................................................... 78
Nawigacja ................................................................................................................. 79
Wyszukiwanie i zamiana tekstu ............................................................................... 80
Stopki i nagwki w Wordzie ......................................................................................... 81
Rne stopki i nagwki dla odrbnych czci dokumentu ............................................ 83
Stopki i nagwki dla zaawansowanych ......................................................................... 85
Numeracja stron dla zaawansowanych ........................................................................... 85
Numerowanie nagwkw i spis treci ........................................................................... 86
Przygotowanie dokumentu ....................................................................................... 86
Wstawianie spisu treci ............................................................................................ 88
Przypisy .......................................................................................................................... 90
Odsyacze ....................................................................................................................... 91
Skorowidze ..................................................................................................................... 93

Rozdzia 7. Grafika i tekst ................................................................................ 97

Wklejanie grafiki ze schowka Windows ......................................................................... 97
Zrzuty ekranu w Wordzie ............................................................................................... 98
Doczanie gotowych plikw graficznych ...................................................................... 98
Edytor graficzny programu Word ................................................................................. 102
Operacje na obiektach graficznych programu Word ..................................................... 106
Przesanianie si obiektw ..................................................................................... 106
Grupowanie ............................................................................................................ 107
Praca z polami tekstowymi ..................................................................................... 108
Ustalanie ziarnistoci obrazu .................................................................................. 109

Rozdzia 8. Edytor rwna matematycznych .................................................... 111

Praca z obiektem Rwnanie matematyczne .................................................................. 116

Rozdzia 9. Korespondencja seryjna ................................................................ 117

Pierwszy list seryjny w Wordzie .................................................................................. 118
Funkcje trybu korespondencji seryjnej ......................................................................... 121

Rozdzia 10. Word i praca zespoowa ................................................................ 123

Podzia publikacji na pliki ............................................................................................ 123
Przegld i komentowanie dokumentu ........................................................................... 125
Przegld zgoszonych uwag przez autora ..................................................................... 127

Cz II

Microsoft Excel 2010 ................................................. 129

Rozdzia 11. Podstawy obsugi arkusza kalkulacyjnego ..................................... 131

Poznajemy arkusz kalkulacyjny ................................................................................... 131
Otwieranie i zapisywanie dokumentw ........................................................................ 133
Praca z arkuszami ......................................................................................................... 134

Spis treci

Rozdzia 12. Wprowadzanie i formatowanie danych ........................................... 137

Formatowanie komrek ................................................................................................ 139
Operacje na komrkach ................................................................................................ 142
Selektywne kasowanie zawartoci komrek ................................................................. 143
Kilka zaskakujcych wicze praktycznych ................................................................. 144
Nagwki i opisy tabel .................................................................................................. 145
Zaawansowane formatowanie komrek ....................................................................... 147

Rozdzia 13. Formuy w arkuszach .................................................................... 149

Nasza pierwsza formua w arkuszu .............................................................................. 149
Powielanie wzoru za pomoc myszy ...................................................................... 150
Powielanie wzoru z wykorzystaniem kopiowania i wklejania ............................... 151
Wsprzdne wzgldne i bezwzgldne ................................................................... 151
Wzory matrycowe ........................................................................................................ 153
Operatory matematyczne .............................................................................................. 153
Funkcje matematyczne w formuach ............................................................................ 154
Biblioteka funkcji Excela ............................................................................................. 156
Formuy dla zaawansowanych ...................................................................................... 157

Rozdzia 14. wiczenia praktyczne w Excelu .................................................... 161

Skadki w dziaalnoci gospodarczej ............................................................................ 161
Lokata bankowa ............................................................................................................ 163
Harmonogram spaty kredytu bankowego .................................................................... 164

Rozdzia 15. Excel i analiza danych .................................................................. 169

Formuy z warunkami logicznymi ................................................................................ 169
Formatowanie warunkowe ............................................................................................ 171

Rozdzia 16. Excel jako maa baza danych ........................................................ 175

Tworzenie baz danych i zarzdzanie nimi .................................................................... 175
Sortowanie i filtrowanie ............................................................................................... 177
Skoroszyty wspdzielone ............................................................................................ 179

Rozdzia 17. Wykresy i symulacje ..................................................................... 183

Wykresy w Excelu ........................................................................................................ 183
Modyfikacja graficznych elementw wykresu ............................................................. 187

Rozdzia 18. Drukowanie arkuszy ..................................................................... 189

Metody kondensowania wydruku ................................................................................. 189
Ustawienia wydruku arkusza ........................................................................................ 191
Nagwki i stopki ......................................................................................................... 192
Opcje drukarki .............................................................................................................. 193

Rozdzia 19. Zabezpieczanie dokumentw Excela (i nie tylko) ........................... 195

Zabezpieczanie hasem dokumentw Excel, Word i PowerPoint ................................. 195
Zabezpieczanie hasem notesw programu OneNote ................................................... 198
Ochrona dokumentw Excela ....................................................................................... 199
Ochrona komrek ................................................................................................... 199
Ochrona skoroszytu ................................................................................................ 201

Rozdzia 20. Makra i aplikacje w Excelu ........................................................... 203

Do czego su makra? ............................................................................................. 203
Rejestrowanie makra w Excelu .................................................................................... 204
Aplikacje w VBA w Excelu jak to ugry ? .......................................................... 207
Krok 1.: Przykadowe makro .................................................................................. 208
Krok 2.: Ogldamy kod VBA makra ...................................................................... 209
Wstka Deweloper ............................................................................................ 210
Organizacja makr ................................................................................................... 213

MS Office 2010 PL w biurze i nie tylko

Cz III Microsoft PowerPoint 2010 ........................................ 215

Rozdzia 21. Podstawy obsugi programu PowerPoint ........................................ 217
Czym s prezentacje komputerowe? ............................................................................. 217
Nasza pierwsza prezentacja w PowerPoincie ............................................................... 218
Rne punkty spojrzenia na prezentacj ....................................................................... 220
Prezentacja slajdw ...................................................................................................... 222
Prezentacje PowerPointa jako dokumenty .................................................................... 223
Drukujemy prezentacj PowerPointa ............................................................................ 224

Rozdzia 22. Modyfikujemy prezentacj PowerPoint .......................................... 225

Dokadanie do prezentacji nowej strony ....................................................................... 225
Szablony ukadw slajdu w PowerPoincie ................................................................... 226
Formatowanie elementw slajdu .................................................................................. 228
Dokadanie nowych elementw slajdu ......................................................................... 232
Wzorzec slajdu ............................................................................................................. 234

Rozdzia 23. Oywiamy prezentacj w programie PowerPoint ............................. 237

Przejcia i animacje ...................................................................................................... 237
Profesjonalne prezentacje szybko i bezbolenie! ..................................................... 240

Cz IV Microsoft OneNote 2010 ............................................ 243

Rozdzia 24. Omwienie programu OneNote ...................................................... 245
Do czego suy program OneNote? .............................................................................. 245
Ekran gwny programu OneNote ................................................................................ 246
Przeznaczenie programu OneNote ................................................................................ 247

Rozdzia 25. Twj nowy notes w programie OneNote ......................................... 249

Notes prywatny lub wspdzielony ............................................................................... 249
Rozbudowa notesu ........................................................................................................ 251

Rozdzia 26. Edycja notatek ............................................................................. 253

Podstawowe operacje na obiektach notatek .................................................................. 254
Oznaczanie notatek sygnaturami czasu ........................................................................ 254
Formatowanie tekstu .................................................................................................... 255
Listy punktowane lub numerowane .............................................................................. 256
Grafika .......................................................................................................................... 256
Tabele ........................................................................................................................... 257
Odsyacze ..................................................................................................................... 258
Inne obiekty w notatkach .............................................................................................. 259
Znaczniki notatek ......................................................................................................... 259

Rozdzia 27. Notatniki w praktyce .................................................................... 261

Notatki boczne .............................................................................................................. 261
Wyszukiwanie danych .................................................................................................. 262
Interesujce funkcje programu OneNote ...................................................................... 263

Cz V

Microsoft Outlook 2010 ............................................. 265

Rozdzia 28. Prezentacja programu Outlook 2010 ............................................. 267

Do czego suy program Outlook? ............................................................................... 267
Ekran gwny Outlooka ................................................................................................ 268
Konfiguracja konta e-mail w Outlooku ........................................................................ 269

Spis treci

7
Konfiguracja ekranu gwnego Outlooka ..................................................................... 271
Wysyanie i odbieranie poczty e-mail ........................................................................... 272
Foldery dodatkowe w Outlooku ................................................................................... 274
Baza kontaktw w Outlooku ........................................................................................ 276

Rozdzia 29. Funkcje kalendarza w Outlooku .................................................... 279

Kalendarz i poczta e-mail ............................................................................................. 279
Definiowanie zdarzenia kalendarzowego ..................................................................... 280
Spotkania cykliczne ...................................................................................................... 283
Konfiguracja widoku kalendarza w Outlooku .............................................................. 284

Rozdzia 30. Zarz dzanie zadaniami w programie Outlook ................................. 285

Definiowanie zada ...................................................................................................... 285
Praca z list zada ........................................................................................................ 288

Rozdzia 31. Outlook dla zaawansowanych ....................................................... 289

Zarzdzanie plikiem danych Outlooka ......................................................................... 289
Pliki PST ................................................................................................................ 289
Oczyszczanie bazy danych Outlooka ..................................................................... 290
Import i eksport poczty Outlooka ................................................................................. 291
Opcje programu Outlook .............................................................................................. 292

Skorowidz .................................................................................... 295

Rozdzia 13.

Formuy w arkuszach
Ju zapewne zauwaye, e w Excelu nie napiszesz listu tak atwo, jak w edytorze
tekstw1. Nie nadaje si do tego celu prawie wcale, natomiast co postaram si udowodni w tym rozdziale doskonale sobie radzi z obliczeniami. Obliczenia w arkuszu kalkulacyjnym mona wykonywa za pomoc formu, ktre wbudowuje si do
komrek. Formuy w arkuszach s zwykymi wzorami (matematycznymi, statystycznymi,
logicznymi itp.), ktre komponuje si przy uyciu myszy i kreatorw ekranowych.

Nasza pierwsza formua w arkuszu

Wykonasz teraz proste wiczenie, w ktrym bdziemy wprowadza nowe elementy
i testowa nabyte umiejtnoci.
Na pocztek utwrz prost tabelk, ktra bdzie przedmiotem naszych wicze (rysunek 13.1).
Rysunek 13.1.
Tabela z elementami
oblicze budujemy
ukad

Co nie oznacza, e jest to zabronione pracowaem niegdy w pewnej firmie, ktra bya czci
midzynarodowego holdingu jeden z zagranicznych menederw mia manier wysyania
korespondencji pisanej wycznie w plikach Excela, ktre adnie sformatowane niewiele si rniy
od dokumentw pisanych w Wordzie.

Cz II i Microsoft Excel 2010

150

Przetestuj umiejtnoci z poprzedniego rozdziau, np. wcz obramowanie krawdzi

komrek, odwr atrybuty koloru czcionki i ta komrki. Podpowiedzi dotyczce tego,
jak to zrobi , znajdziesz na rysunku, np. wybierz czarny kolor wypenienia ( ),
a potem okrel kolor czcionki jako biay ( ). Formatowanie komrki moesz zmieni
wedug swoich upodoba, gdy w naszym przykadzie nie bdzie zbyt wane.
W kolejnym kroku zajmiemy si wbudowaniem do kolumny C formuy matematycznej, ktrej celem bdzie automatyczne wyliczanie iloczynu komrek w kolumnach A i B
(rysunek 13.2). Nie jest to moe szczyt wyrafinowania, ale dobrze zilustruje podstawowe zasady, jakim podlega tworzenie formu w Excelu.
Rysunek 13.2.
Tabela z elementami
oblicze
komponujemy
formu

Kliknij w obrbie komrki C2 i wpisz tam znak rwna si (=), nacinij dwa razy
klawisz m (strzaka w lewo), nacinij znak mnoenia (*) i raz klawisz m, a nastpnie
zakocz cao zadania naciniciem klawisza Enter. Zauwaye, co si dziao, gdy
nacisne klawisz kierunkowy (m)? Wykonujc t czynno , powodowae przesuwanie
si pulsujcej ramki w danym kierunku; za po znaku = zostay wpisane wsprzdne
komrki otoczonej pulsujc ramk.
Po naciniciu klawisza Enter w komrce C2 znalaza si liczba 8. Kliknij teraz w obrbie
komrki A2, wpisz tam np. 6 i potwierd klawiszem Enter. Zawarto komrki C2
powinna automatycznie zmieni si na 24. Kliknij komrk C2 i porwnaj zawarto
paska formuy czy widzisz tam liczb, czy co innego?
Gratulacje, wanie udao Ci si utworzy pierwszy automatyczny wzr w arkuszu
kalkulacyjnym!
Jak jednak spowodowa , aby wzr zadziaa w kadej komrce w kolumnie C? Okazuje si, e istnieje na to kilka prostych sposobw.

Powielanie wzoru za pomoc myszy

Oto najprostszy i chyba najczciej uywany w praktyce sposb. Chwytamy mysz za
prawy dolny rg komrki, w ktrej znajduje si formua, i (cigle trzymajc) pocigamy
j w wybranym kierunku (najczciej w d), aby powieli tam wzr w niej ukryty
(rysunek 13.3).

Rozdzia 13. i Formuy w arkuszach

151

Rysunek 13.3.
Powielanie formuy
za pomoc myszy

Powielanie wzoru z wykorzystaniem kopiowania

i wklejania
Sprbujmy teraz powieli wzr w nieco inny sposb:
Kliknij w obrbie komrki C2 (ze wzorem C2=A2*B2).
Nacinij kombinacj klawiszy Ctrl+C, aby skopiowa wzr do Schowka.
Kliknij w obrbie komrki C3 i wklej tam wzr przez nacinicie kombinacji

klawiszy Ctrl+V.
Kliknij w obrbie komrki C4 i wklej tam wzr, naciskajc klawisze Ctrl+V.
Powtarzaj te czynnoci w kolejnych komrkach.

Sam oce, ktry sposb bardziej Ci odpowiada.

Najciekawsz kwesti zwizan z kopiowaniem wzorw jest ich inteligentne przenoszenie. Do komrek C3 i C4 nie trafia wzr =A2*B2, ale odpowiednio A3*B3 oraz A4*B4!
Tajemnica tego przeksztacenia tkwi w tym, e komputer nie interpretuje wzoru =A2*B2
w formacie bezwzgldnym, ale tak, jak go pierwotnie utworzono, czyli w formacie,
ktry mona opisa nastpujco: Do biecej komrki dodaj iloczyn drugiej i pierwszej komrki, ktre znajduj si z lewej strony komrki biecej.
Podczas kopiowania formuy Excel zastosowa zatem wsprzdne wzgldne; jednak
nie zawsze jest to dobre podejcie, o czym przekonamy si na przykadzie zamieszczonym poniej.

Wsprzdne wzgldne i bezwzgldne

Sprbuj utworzy tabelk, ktra przelicza ceny samochodw wyraone w euro na zotwki (rysunek 13.4).

Cz II i Microsoft Excel 2010

152
Rysunek 13.4.
Bd podczas
powielania formuy

Po powieleniu wzoru otrzymasz do ciekawy rezultat, wynikajcy z faktu, i w komrce C4 wpisany zosta wzr, ktrego znaczenie mona sownie wyrazi tak: Pomn
zawarto komrki z lewej strony przez kurs waluty wpisany trzy komrki wyej.
Oto kolejne rezultaty zastosowania takiego wzoru:
1. Opel Astra:
12100*4,20=50820
2. Renault Koleos:
25780*0=0
(bowiem brak wpisu w komrce C2 jest rwnowany zeru)
3. BMW:
42300* (tekst: PLN) = bzdura, bd argumentu.

Wyglda na to, e natrafilimy na powane ograniczenie moliwoci Excela. Czy mona

temu jako zaradzi ?
Na szczcie, jest to problem do pokonania. Sprbuj nieco zmodyfikowa wzr w komrce C4: zamiast =C4*D1 wpisz =B4*$C$1 i dopiero wwczas powiel wzr.

Znak dolara ($) uzyskasz, naciskajc kombinacj klawiszy Shift+4.

Efekt mona zobaczy na rysunku 13.5.

Rysunek 13.5.
Stosujemy w formule
wsprzdne
bezwzgldne

Znak dolara we wsprzdnych blokuje je podczas kopiowania wzoru. S to wsprzdne bezwzgldne.

Rozdzia 13. i Formuy w arkuszach

153

Wzory matrycowe
W arkuszu kalkulacyjnym bardzo atwo mona formuowa wzory typu: Kolumna B jest
rwna kolumnie A pomnoonej przez 3. W ramach przykadu wykonaj nastpujce kroki:
Wpisz fragment tabliczki mnoenia.
Zaznacz komrki B2 B5.
Napisz =.
Zaznacz komrki A2 A5.
Napisz *2.
Nacinij jednoczenie Ctrl+Shift+Enter.

W komrkach drugiej kolumny pojawi si do dziwny wzr w nawiasach klamrowych
(rysunek 13.6).
Rysunek 13.6.
Wzr matrycowy

Jest on przykadem notacji matrycowej, mechanizmu uywanego nieco rzadziej, ale

do ciekawego i wartego poznania.

Operatory matematyczne
Tworzc wzory za pomoc arkusza kalkulacyjnego, musimy dostosowa si do jego
skadni, ktra rni si troch od skadni wzorw poznanych na lekcjach matematyki,
cho jednoczenie jest do nich zbliona na tyle, na ile to moliwe.
Pierwsza znaczca grupa operatorw pozwala wykonywa podstawowe operacje arytmetyczne (tabela 13.1).
Tabela 13.1. Operatory matematyczne w arkuszu kalkulacyjnym
Operator

Nazwa

Przykad

Wynik

Dodawanie

1 + 2

Odejmowanie

1 2

Negacja

(1 2)

Mnoenie

2*3

Dzielenie

20/4

Procent

22%

0,22 (prezentowany na ekranie jako 22%)

Potgowanie

2^3

Cz II i Microsoft Excel 2010

154

Istnieje te sporo operatorw uywanych w porwnaniach i innych wyraeniach logicznych (tabela 13.2).
Tabela 13.2. Operatory logiczne w arkuszu kalkulacyjnym
Operator

Nazwa

Przykad

Wynik

Rwna si

1=2

FASZ

>

Wiksze od

1>2

FASZ

>=

Wiksze od lub rwne

1>=2

FASZ

<

Mniejsze

"ala"<"ma kota"

PRAWDA

<

Mniejsze

1<2

PRAWDA

<=

Mniejsze od lub rwne

1<=2

PRAWDA

<>

Nie rwna si

1<>2

PRAWDA

Aby przetestowa praktycznie opisane tutaj operatory, wpisz w komrce przykadowe wyraenia, oczywicie poprzedzajc je znakiem =. Zmian kolejnoci wykonywania oblicze moesz wymusi nawiasami, np. odmienny wynik uzyskasz w wyraeniu 2+3*5 i (2+3)*5.

Funkcje matematyczne w formuach

Excel oferuje olbrzymi grup funkcji matematycznych, ktrych dokadny opis zajby z pewnoci cakiem pokan ksik. Na szczcie, program nie zmusza nas do
pamitania, jakie dokadnie funkcje oferuje. Stosujc si do poniszych wskazwek,
poznasz prosty sposb wykorzystania bogatej biblioteki dostpnych funkcji i ich wyszukiwania.
Wykonaj nastpujcy eksperyment:
Kliknij w obrbie dowolnej pustej komrki.
Nacinij znak rwna si (=); na ekranie pojawi si pierwsza proponowana
przez Excel funkcja, np. SUMA.
Kliknij trjkcik obok nazwy funkcji Suma, aby wywietli inne,

opcjonalnie proponowane funkcje.

Kliknij przykadowo polecenie Wicej funkcji, aby zobaczy okienko

z przegldark funkcji.
Opisane wyej czynnoci ilustruje rysunek 13.7.
Zamy, e chcesz sprawdzi , jak dziaa funkcja REDNIA.

Rozdzia 13. i Formuy w arkuszach

155

Rysunek 13.7.
Odszukujemy funkcje
wbudowane

Po wybraniu dowolnej funkcji z listy w okienku zobaczysz list jej argumentw (rysunek 13.8). Moesz take poczyta , jak dziaa dana funkcja. Wybierz teraz funkcj
REDNIA z listy i kliknij OK. Pojawi si kolejne okienko, powicone ju tylko tej funkcji.
Ma ona parametry: Liczba1, Liczba2 Wypenij je wsprzdnymi komrek A1 i B1.
Kliknij OK, aby obejrze wynik na arkuszu.
Rysunek 13.8.
Wstawianie
argumentw do funkcji
wbudowanej
Modyfikacja formuy
na arkuszu

Tu po skomponowaniu funkcji mona edytowa jej tre wprost na arkuszu.

W tym celu klikasz komrk i w polu formuy modyfikujesz jej tre , a nastpnie
potwierdzasz klawiszem Enter lub anulujesz zmiany klawiszem Esc (rysunek 13.9).
Rysunek 13.9.
Edycja formuy

Oto przykad:
Dwukrotnie kliknij w obrbie komrki C1, aby zmieni jej tre .
Zamiast =REDNIA(A1;B1) wpisz np. =REDNIA(A1;B1;10) i nacinij Enter.

Cz II i Microsoft Excel 2010

156

Czy widzisz liczb 5? Zgadza si? Oczywicie, e tak: 2+3+10 dzielone

przez 3 daje 5! Wiesz ju, jak dziaa funkcja REDNIA. Sprbuj

poeksperymentowa w ten sposb z innymi, ktre Ci interesuj!

Edycj komrki wprost na arkuszu (a nie w pasku formuy) wywoasz za pomoc
skrtu klawiszowego F2.

Biblioteka funkcji Excela

Okienko wstawiania funkcji wywoasz, naciskajc przycisk
znajdujcy si obok
paska formuy. Wybierz kategori, aby obejrze dostpne funkcje. Krtkie omwienie
kategorii zawiera tabela 13.3.
Tabela 13.3. Funkcje Excela
Nazwa kategorii

Przykady

Finansowe

Amortyzacje, dywidendy, stopy zwrotu z inwestycji.

Daty i czasu

Operacje na datach, np. obliczanie liczby dni pomidzy dwiema datami,

konwersje, obliczanie dnia tygodnia lub innego elementu daty wpisanej
w komrce.

Matematyczne

Trygonometria, logarytmy, macierze, sumy, szeregi.

Statystyczne

Czstoci wystpowania danych w zakresie komrek, minima, maksima.

Wyszukiwania
i adresu

Odsyacze internetowe, wyszukiwanie wartoci w kolumnach (wierszach).

Bazy danych

Szereg funkcji polegajcych na przetwarzaniu rekordw tzw. bazy danych,

czyli zakresw komrek, ktre tworz list lub baz danych. Baza danych to
lista powizanych danych, w ktrej wiersze pokrewnych informacji to
rekordy, a kolumny danych to pola. Pierwszy wiersz listy zawiera etykiety
poszczeglnych kolumn.

Tekstowe

Zamiana wielkoci liter, skracanie i sklejanie cigw znakw, porwnywanie,

usuwanie zbdnych odstpw z cigu znakw.

Logiczne

Szereg funkcji, ktre zwracaj wartoci logiczne (prawda lub fasz)

na podstawie warunkw wpisanych jako argumenty funkcji.

Informacyjne

Analiza zawartoci arkusza i komrek (np. sprawdza, czy w komrce

wystpi bd obliczeniowy lub czy jest ona pusta).

Inynierskie

Konwersje pomidzy systemami liczbowymi, logarytmy, liczby zespolone.

Oprcz dostpu poprzez okienko wstawiania funkcji, moesz uy karty Formuy, gdzie
odnajdziesz grup Biblioteka funkcji (jest to pierwsza grupa na karcie), ktra zawiera
graficzne odsyacze do najczciej uywanych funkcji (tabela 13.4). Jak atwo zauway ,
przy niektrych kategoriach pojawia si suwak sugerujcy spory rozmiar oferowanych
funkcji nic w tym dziwnego, Excel zawiera ich tysice!

Rozdzia 13. i Formuy w arkuszach

157

Tabela 13.4. Biblioteka funkcji Excela

Przycisk Wicej funkcji kryje setki zaawansowanych funkcji dodatkowych, ktre przyda si mog inynierom, matematykom lub programistom Excela.

Formuy dla zaawansowanych

Karta Formuy zawiera szereg ciekawych narzdzi do wstawiania i sprawdzania formu.
Wiele z nich ma zdecydowanie zaawansowany charakter, wykraczajcy poza zakres
tej ksiki, ale warto zapozna si cho by z kilkoma z nich, aby skuteczniej pracowa
w Excelu.
Tworzc formuy w Excelu, atwo si pogubi , gdy nie s one tak intuicyjne w uyciu, jak np. mechanizmy edycji tekstw w Wordzie. Szczeglnie sposb adresowania
komrek przy uyciu ich wsprzdnych na pewno jest daleki od czytelnoci. Co komu
powie oznaczenie $A$3 dla komrki, w ktrej wpisujemy np. kurs dolara? Czy nie prociej byoby napisa KursDolara i uywa tego w formuach? Na szczcie, okazuje si,

Cz II i Microsoft Excel 2010

158

e Excel w bardzo prosty sposb obsuguje oznaczanie komrek (lub nawet zakresw
komrek) nazwami uytkownika. Wystarczy uy polecenia Definiuj nazw dostpnego
w grupie Nazwy zdefiniowane (rysunek 13.10).
Rysunek 13.10.
Tworzenie nazwy
zdefiniowanej w Excelu

W przykadzie pokazanym na rysunku 13.10 komrka B1 zawierajca kurs dolara zostaa nazwanaKursDolara. Prawda, e to czytelne?
Po klikniciu komrki, ktra zawiera nazw, Excel wywietli t nazw w polu adresowym.
Jak mona uy nazwy w formule? Nic prostszego, zamiast B1 wystarczy wpisa
KursDolara. Wpisa lub wrcz wybra z listy, gdy Excel podsuwa list dostpnych nazw
(rysunek 13.11).
Rysunek 13.11.
Uywanie nazwy
zdefiniowanej w Excelu

Jak uzyska symbol waluty (np. symbol dolara, funta lub euro)? Wbrew pozorom,
wcale nie trzeba szuka tych znakw w tablicach symboli i czcionek (karta Wstawianie,
polecenie Symbol). Symbol waluty uzyskasz automatycznie kilkoma klikniciami myszy:
Zaznacz komrk lub grup komrek, w ktrych znajduj si wartoci

walutowe (kwoty). W naszym przypadku bd to komrki D3 D4.

Prawym przyciskiem myszy wywoaj menu podrczne i wybierz z niego

polecenie Formatuj komrki.

Rozdzia 13. i Formuy w arkuszach

159

Z zakadki Liczby wybierz kategori Walutowe i ustaw podane parametry,

np. takie jak na rysunku 13.12.

Rysunek 13.12.
Formaty walutowe
w Excelu

Symbol waluty z pojawia si w komrce automatycznie po sformatowaniu jej

przyciskiem
(karta Narzdzia gwne). Aby go usun, jako symbol waluty wybierz
aden w okienku Formatowanie komrek.

Po zdefiniowaniu kilku nazw w arkuszu mona nad nimi straci panowanie. Warto
wwczas uywa menedera nazw, ktry pozwala zarzdza zdefiniowanymi nazwami
zmienia je lub w ogle usuwa z arkusza (rysunek 13.13).
Rysunek 13.13.
Meneder nazw
w Excelu

Poznane moliwoci nadawania komrkom czytelnych nazw nie wyczerpuj uatwie

Excela w obszarze tworzenia zrozumiaych formu. Wyobramy sobie, e nasz arkusz
zawiera kilkadziesit formu, ktre uywaj wzajemnie swoich wynikw czstkowych
do budowania kolejnych rezultatw. Sie powiza jest bardzo skomplikowana i nietrudno si w niej pogubi , np. zbudowa zaptlone formuy (akurat takie sytuacje
Excel kontroluje na bieco) lub bdne zalenoci.
Aby uatwi kontrol spjnoci formu, Excel proponuje dodatkowe funkcje dostpne
w grupie Inspekcja. Oto one.

Cz II i Microsoft Excel 2010

160

Wywietlanie (na yczenie) formu wprost na arkuszu (przycisk

).

Wizualizacja powiza pomidzy formuami (komrkami) za pomoc

symbolicznych strzaek (

).

Omwione mechanizmy ilustruje rysunek 13.14.

Rysunek 13.14.
Uatwienia kontroli
formu w Excelu

W celu wywietlenia zalenoci pomidzy komrkami kliknij komrk, ktra Ci intere. Excel sprawdzi i pokae zalenoci w formie
suje, i nacinij przycisk
strzaek od razu widoczne bdzie, gdzie w arkuszu jest uywana dana warto.