IDZ DO

PRZYKADOWE ROZDZIAY
SPIS TRECI

KATALOG KSIEK
KATALOG ONLINE
ZAMW DRUKOWANY KATALOG

TWJ KOSZYK
DODAJ DO KOSZYKA

CENNIK I INFORMACJE
ZAMW INFORMACJE
O NOWOCIACH
ZAMW CENNIK

CZYTELNIA
FRAGMENTY KSIEK ONLINE

ArcgiCAD 7.0/7.0PL.
Krok po kroku

Autor: Thomas M. Simmons

Tumaczenie: Jacek Mroczkowski
ISBN: 83-7197-590-2
Tytu oryginau: ArchiCAD v. 7.0. Step by Step
Tutorial
Format: B5, stron: 316
Zawiera CD-ROM
Wiele osb zadaje pytanie, jak to si stao, e firma Graphisoft -- zaoona w 1982 roku
na Wgrzech -- potrafia odnie tak wielki wiatowy sukces na trudnym rynku
najbardziej wyrafinowanych programw komputerowych -- projektowania
architektonicznego. Odpowied jest prosta: powsta produkt daleko wyprzedzajcy
konkurencj, przebojem zdobywajcy wiatowy rynek. Bezprecedensowy sukces
Graphisoftu to jedna z legend wiatowego rynku komputerowego, tak jak powstanie
firmy Apple czy fenomen Microsoftu.
Dzi Graphisoft to midzynarodowa firma majca biura w San Francisco, Tokio,
Monachium, Londynie, Madrycie, Santiago de Chile i Sao Paulo. Gwna siedziba firmy
mieci si jednak wci w Budapeszcie. Obroty Graphisoftu rosn i jest to
najdynamiczniej rozwijajca si firma w swojej brany.
Pierwsza wersja ArchiCAD-a powstaa w 1984 roku. Dzi ArchiCAD jest sprzedawany
w przeszo 80 krajach wiata, w 22 wersjach jzykowych (w tym polskiej). Dzisiejszy
ArchiCAD ma niewiele wsplnego ze swym pierwowzorem sprzed kilkunastu lat.
Nie zmienio si tylko jedno -- zarwno dawniej, jak i dzi jest to program najlepiej
dostosowany do wci rosncych oczekiwa architektw.
Na rynku pojawiaj si i znikaj wci nowe programy dla architektw. Niewiele z nich
wytrzymuje trudn prb, jak jest wielomiesiczna praca nad duym projektem.
Jeszcze mniej z nich rozwija si na tyle szybko, by dotrzyma kroku wci nowym
potrzebom i wyzwaniom. O tym, e ArchiCAD jest znakomitym programem, wiadczy
liczba korzystajcych z niego osb -- przeszo 100 000 zadowolonych uytkownikw
na caym wiecie.
Niniejsza ksika jest jedynym dostpnym na Polskim rynku, autoryzowanym przez
firm Graphisoft, podrcznikiem opisujcym program ArchiCAD 7.0 i 7.0 PL.

Wydawnictwo Helion
ul. Chopina 6
44-100 Gliwice
tel. (32)230-98-63
e-mail: helion@helion.pl

O Autorze................................................................................................................................ 5
Wprowadzenie ........................................................................................................................ 7

Cz I Pojcia i narzdzia ........................................................................................17

Wprowadzenie do ArchiCAD-a............................................................................................ 19
Rozdzia 1. Wirtualny budynek podstawy....................................................................... 27
Rozdzia 2. Narzdzia i palety .............................................................................................. 33
Rozdzia 3. Ksztaty kursora................................................................................................. 39
Rozdzia 4. Edycja i opisywanie........................................................................................... 47
Rozdzia 5. rodowisko 3D .................................................................................................. 59
Rozdzia 6. Zrozumienie bibliotek........................................................................................ 67

Cz II Organizacja projektu i biura......................................................................71

Rozdzia 7. Ustawianie opcji ................................................................................................ 73
Rozdzia 8. Preferencje rysowania........................................................................................ 79
Rozdzia 9. Organizacja warstw ........................................................................................... 85
Rozdzia 10. Widoki i ulubione ............................................................................................ 91

Cz III Tworzenie wirtualnego budynku..............................................................97

Rozdzia 11. Pyty stropowe ................................................................................................. 99
Rozdzia 12. ciany i supy................................................................................................. 103
Rozdzia 13. Drzwi i okna .................................................................................................. 109
Rozdzia 14. Schody i porcze............................................................................................ 119
Rozdzia 15. Rzut dachu ..................................................................................................... 127
Rozdzia 16. Konstrukcja budynku..................................................................................... 137
Rozdzia 17. Meble i wyposaenie ..................................................................................... 147
Rozdzia 18. Sufity i owietlenie ........................................................................................ 155
Rozdzia 19. Gzymsy i panele ............................................................................................ 163
Rozdzia 20. Zagospodarowanie terenu.............................................................................. 167
Rozdzia 21. Strefy i przekroje/elewacje ............................................................................ 177
Rozdzia 22. Tworzenie elementw bibliotecznych........................................................... 195

Cz IV Wizualizacja .............................................................................................199
Rozdzia 23. Materiay........................................................................................................ 201
Rozdzia 24. Ustawienia renderingu................................................................................... 205
Rozdzia 25. Paszczyzna odcicia widoku ........................................................................ 213
Rozdzia 26. Rzeczywisto wirtualna ............................................................................... 219
Rozdzia 27. Perspektywy i animacje ................................................................................. 225

ArchiCAD 7.0. Krok po kroku

Rozdzia 28. Analiza nasonecznienia ................................................................................ 231
Rozdzia 29. Praca ze zdjciami ......................................................................................... 235

Cz V Informacje o projekcie ..............................................................................241

Rozdzia 30. Informacje budowlane obliczenia............................................................. 243
Rozdzia 31. Zestawienia okien i drzwi.............................................................................. 249

Cz VI Wygld arkusza........................................................................................255
Rozdzia 32. Rysunki PlotMaker-a..................................................................................... 257
Rozdzia 33. Arkusze PlotMaker-a..................................................................................... 265
Rozdzia 34. Aktualizowanie arkuszy, drukowanie i plotowanie ..................................... 271

Cz VII Zarzdzanie i koordynacja projektu ....................................................275

Rozdzia 35. Zarzdzanie rysunkami projektu ................................................................... 277
Rozdzia 36. Sprawdzanie projektu .................................................................................... 283
Rozdzia 37. Zarzdzanie zespoem projektowym ............................................................. 291
Rozdzia 38. Archiwizowanie projektu .............................................................................. 299
Sowniczek .......................................................................................................................... 301

Rozdzia 26.
Rzeczywisto wirtualna

219

Przegld
W tym rozdziale zostanie przedstawione, w jaki sposb tworzy obiekt lub scen, korzystajc z zalet technologii rzeczywistoci wirtualnej. Dla obiektu VR definiujesz sferyczn ciek dla kamery i nawigacj po niej, a take panoramiczn przestrze.
Moesz zdefiniowa rwnie jedn lub wiele cylindrycznych panoram, ktre bd przegldane w aplikacji do odtwarzania scen VR. Pozwala to na stanie w przestrzeni modelu
i ogldanie go, obracajc si we wszystkich kierunkach o 360 stopni.
Jeeli masz zainstalowan wersj demonstracyjn ArchiCAD-a, nie bdziesz mg
wykona wicze tak, jak je opisano, poniewa wersja ta nie posiada moliwoci
zapisywania plikw.

Tematy do nauczenia:
Narzdzie obiekt VR
Narzdzie scena VR
Wstawianie obiektu lub sceny VR
Tworzenie filmu VR
Ustawienia VR
Kompresowanie

Rozpoczynanie
Otwrz plik o nazwie Step-26.pln, znajdujcy si w folderze Step Files.

220

Cz IV
Wizualizacja

Do roboty!
1. Obiekt rzeczywisto wirtualna. ArchiCAD umoliwia utworzenie obiektu VR,
po ktrym mona si porusza, korzystajc z techniki rzeczywistoci wirtualnej.
Naley zdefiniowa sferyczn ciek dla kamery, po ktrej bdzie si porusza
kamera. Obiekty VR mog by rwnie przegldane w aplikacji QuickTime VR
MoviePlayer.
Zdefiniuj obiekt VR. Uaktywnij kombinacj warstw model 3D. Otwrz okno
dialogowe Ustawienia kamery/VR (Camera/VR Settings), poprzez dwukrotne
kliknicie w narzdzie Kamera (Camera Tool). Wybierz zakadk Obiekt VR
(VR Object) i wprowad ponisze dane: promie = 15000 mm, a wysoko rodka
= 1500 mm. Pozostae parametry mog pozosta bez zmian.

Wstaw obiekt VR. Kliknicie w rzut spowoduje teraz ustawienie rodka obiektu VR,
ktry pokae zarwno pocztkowy kierunek widoku, jak i jego zasig. Nastpne
kliknicia nie spowoduj umieszczenia nowych obiektw, poniewa mona mie
tylko jedn kamer tego typu na rzucie.

Rozdzia 26.
Rzeczywisto wirtualna

221

Skonfiguruj parametry renderingu. Otwrz okno dialogowe Ustawienia

fotoprezentacji (PhotoRendering Settings) lub Parametry okna widoku 3D
(3D Window Settings) z menu Obraz (Image), aby ustawi efekty lub opcje,
zalenie od tego, ktre rdo wybierzesz.
Utwrz obiekt VR. Wybierz teraz polecenie Utwrz obiekt VR (Create VR Object)
z menu Obraz (Image). Zaznacz odpowiednie opcje:
rdo (Source) okno 3D (3D Window) lub okno fotoprezentacji
(PhotoRendering Window),
rezultat (Result) zaznacz True Color 32 dla obiektu VR i wcz kompresj
(kompresja obrazu jest obsugiwana jedynie przez oprogramowanie QTVR
w wersji 2.0). Firma Graphisoft zaleca uywanie kompresji Cinepak.
Aby skorzysta z tych funkcji, naley mie poprawnie zainstalowane oprogramowanie
QuickTime VR Extensions.

Im lepsza jako obrazu, tym duej bdzie trwao jego tworzenie. Po zakoczeniu
zapisz plik i otwrz go. Aby to zrobi, przejd do lokalizacji, w ktrej plik zosta
zapisany i kliknij go dwa razy.
2. Scena VR. ArchiCAD umoliwia utworzenie panoramicznych scen za pomoc
technologii wirtualnej rzeczywistoci. Definiujesz w niej jedn lub wicej
cylindrycznych panoram, ktre nastpnie mog by ogldane w odpowiedniej
aplikacji.
Ustaw scen VR. Uaktywnij kombinacj warstw model 3D. Otwrz nastpnie okno
dialogowe Ustawienia kamery/VR (Camera/VR Settings), kliknij zakadk Scena
VR (VR Scene) i wprowad nastpujce dane:

222

Cz IV
Wizualizacja

Wstaw wzy sceny VR. Kliknicie rzutu spowoduje umieszczenie rodka kamery VR.
Panorama 1 pierwsze kliknicie spowoduje umieszczenie kamery,
a drugie okreli jej kierunek.
Dodatkowe panoramy pojedyncze kliknicie.
czenie panoram kliknij rodek kamery, ktra ma zosta poczona
i nacinij ponownie, aby j umieci na rzucie lub (jeli narzdzie Kamera jest
aktywne) narysuj lini pomidzy rodkowymi wzami niepoczonych kamer.

Ustaw teraz opcje dla renderingu. Otwrz okno dialogowe Ustawienia

fotoprezentacji, aby ustawi efekty i opcje.
Utwrz scen VR: Wybierz polecenie Utwrz scen VR (Create VR Scene) z menu
Obraz (Image). Najpierw naley okreli, jaki rodzaj sceny VR bdzie renderowany.

Rozdzia 26.
Rzeczywisto wirtualna

223

S trzy opcje do wyboru:

Scena VR (VR Scene) zapisuje wszystkie panoramy na rzucie i zawiera plik
kontrolny, umoliwiajcy nawigacj pomidzy nimi,
Panoramy VR (VR Panoramas) zapisuje tylko pojedyncze panoramy
i nie zapisuje pliku kontrolnego,
Obrazki VR (VR Pictures) zapisuje obrazki z panoram do edycji jako PICT.
Wybierz scen VR. Nastpnie wprowad rozmiary obrazka dla sceny VR. Rozmiary
te s mierzone w pikselach. Wysoko i szeroko obrazka odnosz si do rozmiaru
renderingu, natomiast rozmiar okna przy odtwarzaniu odnosi si do okna VR
w aplikacji odtwarzajcej. Stoek widoku okrela kt widzenia obiektywu kamery,
a pocztkowe zblienie to pierwszy kt kamery podczas uruchomienia sceny.

Zaznacz True Color 32 dla obiektu VR i wcz kompresj (kompresja obrazu

jest obsugiwana jedynie przez oprogramowanie QTVR w wersji 2.0).
Firma Graphisoft zaleca uywanie kompresji Cinepak. Im lepsza jako obrazu,
tym duszy jest proces jego powstawania.

224

Cz IV
Wizualizacja
Po zakoczeniu zapisz plik, a nastpnie otwrz go. Aby otworzy scen VR,
przejd do lokalizacji, w ktrej plik zosta zapisany i kliknij go dwa razy.

Rozdzia 27.
Perspektywy i animacje

225

Przegld
W tym rozdziale zostanie opisany sposb definiowania cieki przejcia kamery dla
animacji z uyciem narzdzia kamera, a take dowiesz si, jak tworzy i przechowywa
perspektywy jednopunktowe.

Tematy do nauczenia:
Narzdzie kamera
Umieszczanie kamery
Umieszczanie wielu kamer
Ustawienia kamery
Ustawienia cieki
Tworzenie animacji
Kompresja

Rozpoczynanie
Otwrz plik o nazwie Step-27.pln, znajdujcy si w folderze Step Files.

Do roboty!
1. Wstawianie kamery: Uaktywnij kombinacj warstw Model 3D. Kliknij narzdzie
Kamera (Camera Tool) dwa razy, a nastpnie wybierz zakadk Kamera (Camera)
i ustaw jej waciwoci. Wysoko kamery to poziom obiektywu kamery,
a wysoko celu to wysoko miejsca, na ktre kieruje si obiektyw kamery.
Stoek widoku okrela kt widzenia obiektywu.

226

Cz IV
Wizualizacja

Najpierw naley klikn rzut, aby ustawi na nim kamer z domylnymi parametrami.
Narysuj lini, eby okreli kt patrzenia i kliknij ponownie, ustawiajc cel kamery
w 2D. Wysoko celu zostanie ustawiona na warto domyln. Po zakoczeniu
operacji pojawi si na rzucie symbol soca z domylnymi parametrami.

Aby zmieni kierunek kamery, soca lub inne ustawienia, zaznacz kamer
narzdziem Strzaka (Arrow Tool), a nastpnie uaktywnij narzdzie Kamera
(Camera Tool) i przecignij podwietlone punkty charakterystyczne lub zmie
Ustawienia kamery i kliknij Zastosuj (Apply).

Rozdzia 27.
Perspektywy i animacje

227

2. Tworzenie animacji. Animacj moesz utworzy i zmodyfikowa w taki sam

sposb, w jaki umiecie na rzucie pojedyncz kamer.
Zmie ustawienia kamery. Wybierz narzdzie Kamera (Camera Tool) z palety
narzdziowej i upewnij si, e zakadka kamera jest aktywna w oknie dialogowym
Ustawienia kamery/VR (Camera/VR Settings).
Ustaw kamery wzdu cieki animacji. Ustaw kamery jedna za drug tak,
jak pokazano na ilustracji poniej (rysowana w tym czasie cieka pomaga poprawnie
ustawi kamery).

Po umieszczeniu kamer, cieka animacji zostanie utworzona automatycznie.

Jeeli chcesz zmieni ustawienia kamery oddzielnie, kliknij dwa razy narzdzie
Kamera (Camera Tool) i wybierz poszczeglne kamery.

228

Cz IV
Wizualizacja

Zmie ustawienia cieki animacji. Kliknij przycisk cieka... (Path...)

w oknie Ustawienia Kamery/VR. Ustaw kontrolki ruchu (Motion Controls),
Opcje wywietlania (Display Options) i warto Klatki pomidzy (Inbetween frames),
wedug danych widocznych na poniszej ilustracja.

Rozdzia 27.
Perspektywy i animacje

229

Kada kamera, ktr dodasz do cieki, okrela punkt stay na tej ciece. Pozostae
odcinki cieki powstaj przez interpolacj staych punktw, co tworzy tak zwane
klatki pomidzy. Suy to uzyskaniu efektu gadkiego ruchu kamery. Zwikszanie
dugoci animacji powoduje wyduenie czasu potrzebnego na jej utworzenie
i miejsca na dysku na jej przechowanie.
3. Utwrz animacj. Wybierz polecenie Utwrz animacj (Create Fly-Through)
z menu Obraz (Image). Wybierz nastpujce opcje:
rdo (Source) opcja ta pozwala na wybr okna, z ktrego zostanie
przygotowana animacja,
Rezultat (Result) opcja ta umoliwia okrelenie iloci kolorw i rodzaju
kompresji dla animacji. Firma Graphisoft zaleca uywanie kompresji Cinepak.
Im lepsza jako animacji, tym duej bdzie ona powstawa.

Nastpnie zapisz animacj na dysku. Aby j odtworzy, znajd folder, do ktrego

zostaa zapisana, a nastpnie kliknij dwa razy jej plik.

Rozdzia 28.
Analiza nasonecznienia

231

Przegld
W tym rozdziale zostanie opisane polecenie Analiza nasonecznienia, dziki ktremu
mona stworzy seri zwykych renderingw 3D, zdefiniowanych za pomoc okien Parametry widoku 3D (3D Projection Settings), Okno 3D (3D Window) i Parametry fotoprezentacji (PhotoRendering Settings) oraz wedug ustawie w oknie Utwrz analiz
nasonecznienia (Create Sun Study) (podobnie jak to si odbywa w poleceniu Utwrz
animacj).

Tematy do nauczenia:
Ustawienia soca
Ustawianie widoku
Tworzenie analizy nasonecznienia
Opcje kompresji
Opcje rda
Ustawienia kamery

Rozpoczynanie
.

Otwrz plik o nazwie Step-28.pln, znajdujcy si w folderze Step Files.

Do roboty!
1. Ustawienia analizy nasonecznienia. ArchiCAD posiada moliwo tworzenia serii
zwykych renderingw 3D, zdefiniowanych za pomoc okien Parametry widoku
3D (3D Projection Settings), Okno 3D (3D Window) i Parametry fotoprezentacji
(PhotoRendering Settings) oraz wedug ustawie w oknie Utwrz analiz
nasonecznienia (Create Sun Study). Renderingi te obrazuj efekt owietlenia
sonecznego i rzucanych cieni na modelu, w okrelonym czasu.

232

Cz IV
Wizualizacja
Ustaw kamer. Uaktywnij kombinacj warstw model 3D. Otwrz narzdzie Kamera
(Camera Tool), wybierz zakadk Kamera (Camera) i wprowad informacje oraz
ustawienia soca tak, jak to pokazuj ilustracje.

Umie kamer na rzucie. Umie kamer na rzucie tak, jak pokazano na ilustracji.
Aby uzyska wicej informacji na temat ustawiania kamery, zobacz plik Step-27.pln.
Po ustawieniu kamery, wybierz narzdzie strzaka i zaznacz kursorem ustawion
kamer.

2. Zmie ustawienia fotoprezentacji. Zanim utworzysz analiz nasonecznienia,

wybierz polecenie Ustawienia fotoprezentacji (PhotoRendering Settings) z menu
Obraz (Image).

Rozdzia 28.
Analiza nasonecznienia

233

3. Utwrz analiz nasonecznienia. Wybierz polecenie Analiza nasonecznienia

(Create Sun Study) z menu Obraz (Image).
rdo (Source). Ta opcja pozwala na przeczanie pomidzy Oknem 3D
(3D Window) a Oknem fotoprezentacji (PhotoRendering Window), jako rdem
renderingu, oraz pozwala okreli godzin i dat dla analizy nasonecznienia.
Mona te okreli konkretny dzie w roku dla uprzednio zdefiniowanego pooenia
geograficznego w lewej grnej czci okna dialogowego. Uyj listy rozwijanej,
aby wybra dzie i miesic oraz pl z godzinami dnia, ktre chcesz przeanalizowa
pod ktem nasonecznienia. Moesz take zaznaczy opcj Od wschodu do zachodu,
aby wykona analiz caego dnia.
Rezultat (Result). Wybierz liczb kolorw do analizy oraz sposb kompresji. Firma
Graphisoft zaleca uywanie kompresji Cinepak. Naley pamita, e im lepsza
jako obrazka, tym duszy jest czas potrzebny na jego rysowanie.

Zapisz analiz na dysku. Po zakoczeniu otwrz j. Aby to zrobi, znajd folder,

do ktrego zostaa zapisana, a nastpnie kliknij dwa razy jej plik.

Rozdzia 29.
Praca ze zdjciami

235

Przegld
Kiedy uywasz zeskanowanej fotografii jako ta dla renderingu, oczywiste jest, e bdziesz
renderowa na fotografii, a perspektyw do niej dopasowywa.
W tym wiczeniu poznasz sposb na importowanie fotografii do ArchiCAD-a i dopasowanie perspektywy, w renderingu modelu, do tej na fotografii.
Tematy do nauczenia:
Importowanie fotografii
Narzdzie obrazek
Dopasowanie modelu do fotografii
Polecenie Align View

Rozpoczynanie
Otwrz plik o nazwie Step-29.1.pln, znajdujcy si w folderze Step Files.

Do roboty!
1. Dopasowanie modelu do fotografii. Kiedy uywasz zeskanowanej fotografii jako
ta dla renderingu, renderujesz na fotografii, a perspektyw do niej dopasowujesz.
W renderingu utworzonym z kamery ustawionej tym poleceniem perspektywa
modelu bdzie dopasowana do perspektywy ta.
2. Wybierz i wstaw rysunek. Po otwarciu pliku ArchiCAD-a zobaczysz nastpujcy
plan na rzucie:

236

Cz IV
Wizualizacja

Otwrz narzdzie Obrazek (Figure Tool) i wcinij przycisk Otwrz...(Open...),

znajdujcy si w oknie dialogowym. Wybierz zeskanowane zdjcie z folderu
Step Files/Step Images o nazwie Hall.jpg. W okienku okna dialogowego Parametry
obrazka (Figure Settings) pojawi si podgld fotografii. Zmie rozmiary obrazka na
1036315258 mm i zaznacz lewy grny punkt wstawienia.

Wstaw zeskanowane zdjcie na rzut.

Rozdzia 29.
Praca ze zdjciami

237

Nastpnie wybierz narzdzie Strzaka (Arrow Tool) i kliknij rg obrazka, aby go

podwietli. Wybierz polecenie Dopasuj widok (Align View...) z menu Obraz (Image).

Przesu kursor do pierwszego punktu na planie, do ktrego chcesz dopasowa

widok tak, jak pokazano na diagramie poniej, i kliknij grny i dolny punkt ciany,
do ktrej dopasowujesz rzut.

Po zakoczeniu, powtrz t sam czynno dla drugiego zestawu punktw.

238

Cz IV
Wizualizacja

Po umiejscowieniu ostatniego punktu, pojawi si okno dialogowe Dopasuj widok

(Align View), w ktrym naley okreli wysoko punktw, ktre uprzednio
wskazae. W naszym przypadku wpiszemy 3200 mm dla lewego punktu i 2438 mm
dla prawego. Po zakoczeniu na rzucie pojawi si kamera, z ktrej obraz
jest dopasowany do fotografii.

Przed obejrzeniem mebli na zeskanowanej fotografii, naley ustawi j jako obrazek

ta za pomoc polecenia Obraz/Ustawienia fotoprezentacji/Wielko i to obrazu
(Image/PhotoRendering Settings/Image Size & Background), w sposb opisany
w poprzednim wiczeniu. Wybierz plik Hall.jpg, znajdujcy si w folderze Step
Files/Step Images i ustaw wielko obrazka wyjciowego na 326480 pikseli.

Rozdzia 29.
Praca ze zdjciami

239

Nastpnie ustaw rozmiar okna 3D do tego samego rozmiaru, co fotografia.

Aby to zrobi, wybierz polecenie Parametry okna widoku 3D (3D Window Settings)
z menu Obraz (Image), a nastpnie wpisz wymiary 326480 pikseli.

Zaznacz obiekty, ktre maj pojawi si na tle fotografii (st, krzesa, dywan)
i wybierz polecenie Projekcja fotoprezentacji (PhotoRender Projection) z menu Obraz
(Image). Wynikiem tej pracy bdzie obraz, skadajcy si z mebli wyrenderowanych
na tle fotografii.

Moesz sprawdzi czy dobrze wykonae wiczenie, otwierajc plik Step-29.2.pln.