Professional Documents
Culture Documents
PRZYKADOWY ROZDZIA
SPIS TRECI
KATALOG KSIEK
KATALOG ONLINE
Access 2002.
Tworzenie baz danych
Autor: Bogdan Czogalik
ISBN: 83-7197-897-9
Format: B5, stron: 426
TWJ KOSZYK
DODAJ DO KOSZYKA
CENNIK I INFORMACJE
ZAMW INFORMACJE
O NOWOCIACH
ZAMW CENNIK
CZYTELNIA
FRAGMENTY KSIEK ONLINE
Wydawnictwo Helion
ul. Chopina 6
44-100 Gliwice
tel. (32)230-98-63
e-mail: helion@helion.pl
Spis treci
Wprowadzenie ................................................................................. 13
Rozdzia 1. Album muzyczny Twoja pierwsza baza danych............................... 17
Tworzenie nowej bazy danych..........................................................................................17
Tworzenie tabeli................................................................................................................18
Atrybuty pl tabeli ......................................................................................................22
Klucz podstawowy......................................................................................................23
Zapisywanie tabeli ......................................................................................................24
Zmiana projektu tabeli ......................................................................................................24
Tworzenie formularza .......................................................................................................25
Zmiana atrybutw formularza.....................................................................................25
Zmiana atrybutw sekcji Szczegy ...........................................................................27
Zapisywanie formularza..............................................................................................28
Formanty .....................................................................................................................29
Domylny styl formantu .............................................................................................29
Dodawanie formantw do formularza ........................................................................33
Kolejno dostpu do formantw ...............................................................................37
Formularz w dziaaniu ................................................................................................39
Zmiana projektu formularza..............................................................................................41
Spis treci
7
Funkcja Format ...............................................................................................................135
acuchy znakw .....................................................................................................136
Liczby .......................................................................................................................137
Daty i godziny...........................................................................................................138
Funkcja InStr ...................................................................................................................140
Funkcja InStrRev.............................................................................................................141
Funkcja LCase.................................................................................................................142
Funkcja Left ....................................................................................................................143
Funkcja Len.....................................................................................................................143
Funkcja Mid ....................................................................................................................144
Funkcja MonthName.......................................................................................................145
Funkcja Replace ..............................................................................................................145
Funkcja Right ..................................................................................................................146
Funkcja Space .................................................................................................................147
Funkcja StrConv..............................................................................................................147
Funkcja String .................................................................................................................148
Funkcja StrReverse .........................................................................................................149
Funkcja UCase ................................................................................................................149
Funkcja WeekdayName ..................................................................................................150
Rozdzia 12. ADOX oraz ADO interfejs dostpu do danych .............................. 231
Dodawanie referencji do zbioru obiektw ADOX..........................................................231
Tworzenie tabeli..............................................................................................................233
Tworzenie klucza podstawowego ...................................................................................235
Spis treci
9
Usuwanie tabeli ...............................................................................................................237
Dodawanie rekordu .........................................................................................................237
Edytowanie rekordu ........................................................................................................241
Usuwanie rekordu ...........................................................................................................242
Wyszukiwanie rekordw.................................................................................................244
Liczenie rekordw...........................................................................................................246
Wywietlanie zbioru rekordw .......................................................................................247
Sortowanie rekordw ......................................................................................................248
Filtrowanie rekordw ......................................................................................................250
Tworzenie tabeli klucza obcego......................................................................................252
Tworzenie relacji.............................................................................................................254
Tworzenie kwerendy .......................................................................................................255
ActiveX Data Objects w bazie danych Biblioteka ......................................................258
Dodanie klucza obcego do tabeli tblAutorzy............................................................258
Tworzenie tabeli tblKraje .........................................................................................259
Tworzenie relacji ......................................................................................................260
Tworzenie kwerendy.................................................................................................261
Modyfikowanie formularza frmAutorzy...................................................................261
Kod odpowiedzialny za aktualizacj zawartoci pola kombi ...................................263
Biblioteka w dziaaniu ..............................................................................................265
Formularz do usuwania elementw z pola kombi...........................................................266
Tworzenie formularza do usuwania elementw z pola kombi .................................266
Formularz do usuwania elementw z pola kombi w dziaaniu.................................267
10
Rozdzia 18. Tworzenie paska menu, paska narzdzi oraz menu kontekstowego .. 359
Tworzenie niestandardowego paska menu......................................................................359
Tworzenie pustego paska menu ................................................................................360
Tytuy niestandardowego paska menu......................................................................362
Tworzenie niestandardowego paska narzdzi .................................................................371
Tworzenie pustego paska narzdzi ...........................................................................372
Przyciski niestandardowego paska narzdzi.............................................................372
Tworzenie grup przyciskw......................................................................................380
Tworzenie niestandardowego menu kontekstowego.......................................................381
Tworzenie pustego menu kontekstowego.................................................................381
Elementy niestandardowego menu kontekstowego ..................................................382
Tworzenie grup elementw.......................................................................................386
czenie menu kontekstowego z formularzem lub formantem ................................386
Okno dialogowe Uruchamianie.......................................................................................387
Niestandardowy system menu bazy danych Biblioteka w dziaaniu...........................388
Otwieranie bazy danych z pominiciem ustawie okna dialogowego Uruchamianie ....389
Spis treci
11
Zabezpieczona baza danych Biblioteka w dziaaniu ...................................................407
Usunicie pliku informacyjnego grupy roboczej
zabezpieczajcego baz danych Biblioteka ........................................................410
Ponowna aktywacja pliku informacyjnego grupy roboczej
zabezpieczajcego baz danych Biblioteka ........................................................410
Rozdzia 20. Access 2002 a Internet strony dostpu do danych ..................... 411
Formanty strony dostpu do danych ...............................................................................411
rdo rekordw strony dostpu do danych....................................................................411
Tworzenie strony dostpu do danych..............................................................................413
Atrybuty strony dostpu do danych ................................................................................414
Nagwek strony dostpu do danych ..............................................................................415
Pola strony dostpu do danych........................................................................................415
Formant Nawigacja po rekordach ...................................................................................416
Hipercza na stronach dostpu do danych .....................................................................418
Hipercze z tekstem .................................................................................................418
Hipercze z obrazem................................................................................................418
Tekst przewijany (neon)..................................................................................................419
Strona dostpu do danych w dziaaniu............................................................................420
Skorowidz...................................................................................... 421
Rozdzia 3.
Midzy piosenkarzem a jego piosenkami istnieje relacja jeden-do-wielu: jeden piosenkarz wykonuje wiele piosenek. Relacja jeden-do-wielu istnieje rwnie midzy autorem
a jego dzieami (jeden autor moe by twrc wielu dzie) oraz midzy klientami firmy
a zoonymi przez nich zamwieniami (jeden klient moe zoy wiele zamwie).
Aby wyjani sposb tworzenia i dziaania relacji jeden-do-wielu, zbudujemy baz danych Biblioteka suc do przechowywania danych o autorach i ich dzieach. Rwnie dobrze mogaby to by baza danych do przechowywania danych o piosenkarzach
i ich piosenkach lub o klientach firmy i zoonych przez nich zamwieniach.
Uruchom program Access, utwrz now baz danych i nadaj jej nazw .
74
Tworzenie tabel
bazy danych Biblioteka
Baza danych Biblioteka bdzie zawiera tabel tblAutorzy (rysunek 3.2) do przechowywania danych o autorach oraz tabel tblDziea (rysunek 3.3) do przechowywania danych o ich dzieach. Tabele bd poczone relacj jeden-do-wielu.
Rysunek 3.2.
Schemat tabeli
tblAutorzy
Rysunek 3.3.
Schemat tabeli
tblDziea
1. Utwrz tabel tblAutorzy w widoku projektu (rysunek 3.4). Tabela ta skada si
z czterech pl: IDautora (typ danych Autonumerowanie), Imi (typ danych Tekst),
Nazwisko (typ danych Tekst) oraz NagrodaNobla (typ danych Tak/Nie).
Rysunek 3.4.
Tabela tblAutorzy
w widoku projektu
Pole IDautora ustaw jako klucz podstawowy. W sekcji Waciwoci pola atrybut
Rozmiar pola pola Imi ustaw na warto 10, atrybut Rozmiar pola pola Nazwisko
na warto 20, a atrybut Warto domylna pola NagrodaNobla ustaw
na warto Nie.
2. Utwrz tabel tblDziea w widoku projektu (rysunek 3.5). Tabela ta skada si
z czterech pl: IDdziea (typ danych Autonumerowanie), Tytu (typ danych Tekst),
Gatunek (typ danych Tekst) oraz IDautora (typ danych Liczba).
Pole IDdziea ustaw jako klucz podstawowy. W sekcji Waciwoci pola atrybut
Rozmiar pola pola Gatunek ustaw na warto 15.
Pole IDautora tabeli tblDziea bdzie jej kluczem obcym, co oznacza, e bdzie
ono poczone z kluczem podstawowym (polem IDautora) tabeli tblAutorzy.
Klucz podstawowy tabeli tblAutorzy ma tak sam nazw jak klucz obcy tabeli
tblDziea (nie jest to jednak wymg). Jeeli klucz podstawowy ma typ danych
Autonumerowanie, klucz obcy musi mie typ danych Liczba.
Zapisz i zamknij tabel tblAutorzy oraz tblDziea.
75
Rysunek 3.5.
Tabela tblDziea
w widoku projektu
Tworzenie relacji
Po utworzeniu tabel tblAutorzy oraz tblDziea naley utworzy midzy nimi relacj, a dokadnie mwic, midzy kluczem podstawowym tabeli tblAutorzy (polem IDautora)
a kluczem obcym tabeli tblDziea (polem IDautora).
1. Z menu Narzdzia wybierz pozycj Relacje (rysunek 3.6) lub kliknij przycisk
Otworzy si okno Relacje oraz okno dialogowe Pokazywanie tabeli. Jeeli okno
dialogowe Pokazywanie tabeli nie otworzy si, prawym przyciskiem myszy
kliknij okno Relacje i z menu kontekstowego wybierz pozycj Poka tabel.
2. W oknie dialogowym Pokazywanie tabeli zaznacz tabel tblAutorzy i kliknij
wskanik myszy nad polem IDautora tabeli tblAutorzy, nacinij lewy przycisk
myszy i przecignij wskanik do pola IDautora tabeli tblDziea.
Otworzy si okno dialogowe Edytowanie relacji. W oknie tym zaznacz pole
wyboru Wymuszaj wizy integralnoci i kliknij przycisk Utwrz (rysunek 3.8).
76
Rysunek 3.7.
Okno Relacje
wywietla list pl
tabeli tblAutorzy
oraz list pl tabeli
tblDziea
Rysunek 3.8.
Okno dialogowe
Edytowanie relacji
4. Aby zamkn okno Relacje, kliknij jego przycisk X (prawy grny rg).
Jeeli Access zapyta, czy chcesz zapisa zmiany, kliknij przycisk Tak.
77
Tworzenie formularzy
Jeeli baza danych zawiera dwie tabele, midzy ktrymi istnieje relacja jeden-do-wielu,
do wprowadzania i edytowania danych mona utworzy formularz z podformularzem.
Podformularz tworzy si tak samo jak formularz, a potem dodaje si go do formularza
nadrzdnego. Zaczynamy wic od utworzenia formularza frmAutorzy zwizanego z tabel tblAutorzy oraz formularza frmDziea zwizanego z tabel tblDziea.
Pamitaj, e przed dodaniem do formularza formantu, moesz zdefiniowa jego styl
domylny (zobacz rozdzia 1., Album muzyczny Twoja pierwsza baza danych).
Jeeli tego nie zrobisz, formant bdzie mia standardowy wygld nadany mu przez
twrcw programu Access np. atrybut Efekt specjalny pola tekstowego bdzie ustawiony na warto Wklsy, atrybut Styl obramowania na warto Przezroczysty, atrybut Kolor obramowania na warto 0 (czarny), a atrybut Autoetykieta na warto Tak.
Jeeli atrybut Autoetykieta pola tekstowego lub innego formantu jest ustawiony na warto
Tak, nowo utworzony formant posiada etykiet ze standardowym tekstem.
Aby usun etykiet lub inny formant, zaznacz go i nacinij klawisz Delete.
78
na warto Arkusz danych, atrybut Allow Form View na warto Nie, atrybut
Allow Datasheet View na warto Tak, atrybut Allow PivotTable View na warto
Nie, atrybut Allow PivotChart View na warto Nie, atrybut Przyciski nawigacyjne
na warto Nie, atrybut Linie podziau na warto Nie, atrybut Styl obramowania
na warto Cienki, atrybut rdo rekordw na warto tblDziea, a atrybut
Menu skrtw na warto Nie.
Najwaniejszym atrybutem formularza jest rdo rekordw, dziki ktremu
formularz mona zwiza ze rdem danych w tym przypadku z tabel
tblDziea.
2. Dodaj do formularza pole tekstowe, nadaj mu nazw txtTytu (atrybut Nazwa
79
80
Tworzenie podformularza
Baza danych Biblioteka zawiera teraz formularz frmAutorzy zwizany z tabel tblAutorzy (jest to tabela po stronie jeden relacji jeden-do-wielu) oraz formularz frmDziea
zwizany z tabel tblDziea (jest to tabela po stronie wiele relacji jeden-do-wielu).
1. Aby utworzy podformularz, upewnij si, e formularz frmDziea jest zamknity,
81
Rysunek 3.14.
Formularz frmAutorzy
z podformularzem
(formularzem
frmDziea)
Aby zmodyfikowa szeroko kolumn podformularza, umie wskanik myszy nad lini
rozdzielajc nagwek Tytu od nagwka Gatunek (wskanik przyjmie posta dwukierunkowej strzaki), nacinij lewy przycisk myszy i przecignij w lewo lub w prawo
(rysunek 3.16).
Rysunek 3.16.
Zmiana szerokoci
kolumn podformularza
Wpisz imi autora w polu tekstowym Imi, np. , i nacinij klawisz Tab, aby
przej do nastpnego pola. Wpisz nazwisko autora w polu tekstowym Nazwisko, np.
, i nacinij klawisz Tab, aby przej do pola wyboru Nagroda Nobla?. Nacinij spacj, aby zaznaczy pole wyboru (William Faulkner otrzyma nagrod Nobla
82
w 1949), a nastpnie nacinij klawisz Tab, aby przej do pola Tytu podformularza.
Wpisz tytu, np. , nacinij klawisz Tab, aby przej do pola Gatunek, i z listy rozwijanej wybierz jeden z gatunkw, np. Powie (rysunek 3.17).
Rysunek 3.17.
Rekord podczas edycji
Teraz moesz doda nastpny tytu do biecego autora lub utworzy rekord dla nowego autora.
Lista rozwijana Gatunek wywietla wartoci: Nowela, Opowiadanie, Poezja, Powie
oraz Sztuka (rysunek 3.18) jest to efekt przypisania tych wartoci do atrybutu rdo wierszy pola kombi lrwGatunek.
Rysunek 3.18.
Lista rozwijana
Gatunek
Aby usun biecy rekord, kliknij selektor rekordu i nacinij klawisz Delete.
W przypadku prby usunicia rekordu nadrzdnego posiadajcego co najmniej jeden
rekord podrzdny, Access wywietli komunikat, e nie mona usun rekordu nadrzdnego powizanego z rekordem lub rekordami podrzdnymi (rysunek 3.19). Jest to efekt
zaznaczenia pola wyboru Wymuszaj wizy integralnoci okna dialogowego Edytowanie
relacji (rysunek 3.8).
Rysunek 3.19.
Nie mona usun
rekordu nadrzdnego
posiadajcego
co najmniej jeden
rekord podrzdny
Rekord nadrzdny jest przechowywany w tabeli po stronie jeden relacji jeden-do-wielu w tym przypadku jest on przechowywany w tabeli tblAutorzy i wywietlany
w formularzu frmAutorzy. Rekord podrzdny jest przechowywany w tabeli po stronie
wiele relacji jeden-do-wielu w tym przypadku jest on przechowywany w tabeli
tblDziea i wywietlany w podformularzu (formularzu frmDziea).
83
Aby usun rekord nadrzdny, najpierw trzeba usun jego rekordy podrzdne. Aby usun rekord podrzdny, kliknij jego selektor (szary prostokt na lewo od pierwszej kolumny arkusza danych) i nacinij klawisz Delete.
Aby mona byo usun rekord nadrzdny posiadajcy rekord lub zbir rekordw podrzdnych, upewnij si, e wszystkie tabele i formularze s zamknite, otwrz okno Relacje (z menu Narzdzia wybierz pozycj Relacje), prawym przyciskiem myszy kliknij
lini sprzenia czc tabel tblAutorzy z tabel tblDziea, z menu kontekstowego
wybierz pozycj Edytuj relacj (rysunek 3.20), w oknie dialogowym Edytowanie relacji
zaznacz pole wyboru Kaskadowo usu rekordy pokrewne i kliknij przycisk OK.
Rysunek 3.20.
Aby otworzy
okno dialogowe
Edytowanie relacji,
wybierz pozycj
Edytuj relacj
Funkcja kaskadowego usuwania rekordw pokrewnych moe spowodowa przypadkowe usunicie powizanych danych, dlatego nie bdziemy jej stosowa w bazach danych prezentowanych w tej ksice.
Jeeli w oknie dialogowym Edytowanie relacji zaznaczysz pole wyboru Kaskadowo
aktualizuj pola pokrewne, ilekro zmodyfikujesz warto klucza podstawowego tabeli
po stronie jeden relacji jeden-do-wielu, Access zaktualizuje warto klucza obcego
tabeli po stronie wiele relacji jeden-do-wielu.
Funkcja ta jest przydatna w przypadku klucza podstawowego, ktry mona modyfikowa, np. wtedy, gdy kluczem podstawowym jest pole z numerem PESEL. Jednak tabela
tblAutorzy posiada klucz podstawowy, ktrego warto jest generowana automatycznie. Jeeli pole klucza podstawowego tabeli po stronie jeden relacji jeden-do-wielu
ma typ danych Autonumerowanie, nie ma potrzeby zaznacza pola wyboru Kaskadowo
aktualizuj pola pokrewne.
Informacje o zastpowaniu wbudowanych komunikatw bardziej przyjaznymi zawiera rozdzia 13., Okna komunikatw.