100 Sposobów Na Cyfrowe Wideo

IDZ DO
PRZYKADOWY ROZDZIA
SPIS TRECI
KATALOG KSIEK
KATALOG ONLINE
ZAMW DRUKOWANY KATALOG
TWJ KOSZYK
DODAJ DO KOSZYKA
CENNIK I INFORMACJE
ZAMW INFORMACJE
O NOWOCIACH
ZAMW CENNIK
100 sposobw
na cyfrowe wideo
Autor: Joshua Paul
Tumaczenie: Pawe Kita, Tomasz Panasiuk
ISBN: 83-246-0030-2
Tytu oryginau: Digital Video Hacks
Format: B5, stron: 396
Twrcy filmw na wiele sposobw prezentuj widzom wizje przedstawianego wiata.

Przez dugie lata ograniczeniem dla ich wyobrani byy moliwoci techniczne.
Dzi z umiechem patrzymy na efekty specjalne wykorzystywane w starych filmach.
Jednak to ju przeszo. Technologia cyfrowa otworzya przed kinem zupenie nowe
moliwoci. Teraz ograniczeniem jest ju tylko... Twoja wyobrania.
Ksika 100 sposobw na cyfrowe wideo zainspiruje zarwno profesjonalistw,
jak i pocztkujcych. Twrcy znajd tu mnstwo pomysw, porad i rozwiza, ktre
otwieraj przed nimi peni moliwoci cyfrowego kina. Autor przeprowadzi Ci przez
wszystkie etapy realizacji filmu, poczwszy od wskazwek dotyczcych pisania
scenariusza a do kocowych technik zwizanych z postprodukcj. To ksika,
ktr powinien przeczyta kady twrca nowoczesnego, duego i maego kina.
3... 2... 1... akcja!
CZYTELNIA
FRAGMENTY KSIEK ONLINE
Wydawnictwo Helion
ul. Kociuszki 1c
44-100 Gliwice
tel. 032 230 98 63
e-mail: helion@helion.pl
Jak tworzy zapierajce dech w piersiach efekty specjalne?

Jak wykorzystywa filtry i techniki stop-motion i time-lapse?
Jak pomysowo uywa przedmiotw codziennego uytku,
aby zadziwi Twojego widza?
Jak zamontowa kamer na samochodzie?
O autorze ......................................................................................................................................... 7
Wstp ............................................................................................................................................. 13
Rozdzia 1. Przygotowania .......................................................................................................... 17
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
Pomylne ukoczenie projektu ..................................................................................... 17

Porzdek w projekcie ...................................................................................................... 21
Numerowanie kaset ........................................................................................................ 26
Nagrywanie kodu czasowego (Proces Black and Code) ........................................... 30
Opisywanie materiau w arkuszach ............................................................................. 33
Tworzenie cyfrowego scenopisu obrazkowego ......................................................... 38
Tworzenie scenariusza dwukolumnowego ................................................................ 41
Konstruowanie skrzynki uywanej na planie filmowym ......................................... 43
Wasnorcznie przygotowany klaps ............................................................................ 46
Kamera zdalnie sterowana ............................................................................................. 49
Monitorowanie kamery .................................................................................................. 51
Ochrona kamer pracujcych na wieym powietrzu ................................................ 56
Szybka konwersja duej iloci materiau filmowego na format cyfrowy .............. 59
Wasnorczna konstrukcja niebieskiego ekranu ........................................................ 62
Stabilizacja uj ................................................................................................................ 67
Wasna ruchoma podstawa kamery ............................................................................. 69
Rozdzia 2. Owietlenie ................................................................................................................ 73

17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
Tani zestaw owietleniowy ............................................................................................ 73

Owietlenie z wykorzystaniem bardzo jasnych lamp ............................................... 76
Wykorzystanie lamp z papierow oson do owietlenia sceny ............................. 79
Filtr rozpraszajcy dla lamp montowanych na kamerach ........................................ 80
Nagrywanie w zupenej ciemnoci ............................................................................... 81
Nagrywanie na tle zielonego ekranu ........................................................................... 85
Robienie ostrych zdj przez okna ............................................................................... 87
Odbijanie wiata od zasony ......................................................................................... 88
Profesjonalne wykorzystanie spinaczy do prania ...................................................... 89
Spis treci
Rozdzia 3. Pozyskiwanie materiau ............................................................................................ 91

26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
Nagrywanie zachodu soca technik Time-Lapse ................................................... 91

Mocowanie kamery do samochodu ............................................................................. 94
Oznaczanie uj ............................................................................................................... 98
Zmiana kodekw ............................................................................................................. 99
Tani filtr rozpraszajcy z rajstop ................................................................................. 103
Konwersja z pomidzy formatami ............................................................................. 105
Filmowanie ekranu telewizora bez efektu migotania ............................................. 110
Importowanie materiau filmowego z DVD ............................................................. 113
Wykorzystanie formatu HDV do ulepszenia jakoci DV ....................................... 117
Krcenie filmw bez kamery wideo ........................................................................... 119
Zatrzymanie czasu ......................................................................................................... 122
Konwersja materiau analogowego na cyfrowy ....................................................... 125
Nagrywanie filmw trjwymiarowych ..................................................................... 128
Rozdzia 4. Edycja ...................................................................................................................... 133

39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
atwa edycja filmw nagranych za pomoc aparatu cyfrowego .............................. 133

Tworzenie filmw w programie Windows Movie Maker ...................................... 136
Tworzenie filmw w programie iMovie .................................................................... 142
Zmiana orientacji kadru z poziomej na pionow .................................................... 147
Tworzenie kasety submaster przeznaczonej do edycji ....................................... 151
Wykorzystanie telewizora w celu uniknicia przykrych niespodzianek ............. 154
Przeksztacenie pliku z podpisami naoonymi na obraz w scenariusz .............. 156
Tworzenie agodnych przej midzy ujciami ........................................................ 159
Tworzenie interaktywnych katalogw wideo .......................................................... 162
Rozwizywanie problemw z kodem czasowym na nagranej kasecie ................ 165
Dodawanie zakadek do filmu .................................................................................... 168
Szybsza nawigacja w menu pyt DVD ....................................................................... 177
Rozdzia 5. Dwik ...................................................................................................................... 181

51.
52.
53.
54.
55.
56.
57.
58.
59.
60.
Ruchoma kabina do nagrywania dwiku ............................................................... 181

Redukcja szumu powodowanego przez wiatr ......................................................... 183
Wasnorczne przygotowanie tyczki dla mikrofonu ............................................... 185
Eksportowanie dwiku do programu miksujcego ............................................... 187
Zastpowanie brakujcego dwiku .......................................................................... 189
Ulepszanie jakoci dwiku ......................................................................................... 191
Jak oszuka zmysy widowni ...................................................................................... 194
Darmowa muzyka ......................................................................................................... 198
Tworzenie biblioteki plikw muzycznych i dwikowych .................................... 202
Ujcia zgodne z rytmem muzyki ................................................................................ 207
Spis treci
Rozdzia 6. Efekty ....................................................................................................................... 211

61.
62.
63.
64.
65.
66.
67.
68.
69.
70.
71.
72.
73.
74.
Nadawanie materiaowi filmowej jakoci ................................................................. 211

Tworzenie wasnej prognozy pogody ........................................................................ 218
Przyblienie obrazu za pomoc satelity .................................................................... 222
Usuwanie niepodanych obiektw .......................................................................... 225
Uzyskiwanie efektu negatywu w programie Movie Maker ................................... 231
Zmiana materiau filmowego w symbole w stylu Matriksa .................................. 233
Tworzenie surrealistycznej sceny ............................................................................... 236
Zmiana sceny dziennej w nocn ................................................................................. 239
Tworzenie flagi z napisami .......................................................................................... 244
Kompozycja z wykorzystaniem obrazu nagranego na tle zielonego ekranu ...... 248
Uzyskiwanie cieni na obrazie nagrywanym na tle zielonego ekranu .................. 251
Alternatywne zakoczenia zalene od pory dnia .................................................... 254
Zmiana wygldu filmu po edycji ................................................................................ 258
Ekspozycja tylko jednego koloru ................................................................................ 262
Rozdzia 7. Dystrybucja ............................................................................................................. 265

75.
76.
77.
78.
79.
80.
81.
82.
83.
84.
85.
86.
87.
88.
89.
Tworzenie kopii window burn ................................................................................... 265

Dodawanie skrek do filmu .................................................................................... 268
Wybr kodekw ............................................................................................................ 273
Odtwarzanie pyty CD z filmem w odtwarzaczu DVD .......................................... 279
Dystrybucja na DVD ..................................................................................................... 281
Transfer strumieniowy DVD ....................................................................................... 291
Pamitnik vlog ............................................................................................................... 296
Publikowanie filmw na stronach internetowych ................................................... 299
Kodowanie filmu do przesyu strumieniowego ....................................................... 301
Przyjmowanie dotacji za porednictwem usugi PayPal ........................................ 306
Zakadanie internetowej stacji telewizyjnej ............................................................... 309
Dystrybucja filmw za pomoc sieci BitTorrent ...................................................... 316
Zdalne uczestnictwo w konferencji ............................................................................ 322
Odtwarzanie filmw za pomoc komputerw Pocket PC ..................................... 329
Odtwarzanie filmw za pomoc telefonu komrkowego ...................................... 332
Rozdzia 8. Troch zabawy ........................................................................................................ 337

90.
91.
92.
93.
94.
95.
Nagrywanie filmw przesyanych technik strumieniow ................................... 337

Nagrywanie filmw z udziaem klockw LEGO ..................................................... 340
Patrzenie przez ciany .................................................................................................. 343
Wypoyczanie samochodw i inne wskazwki ....................................................... 344
Zapisywanie prezentacji na DVD ............................................................................... 346
Ogldanie telewizji na ekranie urzdzenia Palm Pilot ........................................... 350
Spis treci
96.
97.
98.
99.
100.
Kopia zapasowa danych na kasecie DV .................................................................... 354

Odtwarzanie filmw za pomoc iPod photo ........................................................ 357
Spis posiadanych w domu rzeczy .............................................................................. 365
Nagrywanie wanych chwil za pomoc telefonu komrkowego ............................. 366
Projekt na weekend: nagrywanie filmu dokumentalnego ...................................... 368
Skorowidz .................................................................................................................................. 373
Spis treci
atwa edycja filmw nagranych za pomoc aparatu cyfrowego
ROZDZIA CZWARTY
Sposoby 39. 50.

Edycja moe by najzabawniejszym etapem prac nad projektem filmowym. Jest take
najbardziej wymagajca z technicznego punktu widzenia.
SPOSB
39.

Praktycznie wszystkie kompaktowe aparaty cyfrowe, oprcz robienia zdj, potrafi te nagrywa filmy.
Ale jak zmieni te krtkie urywki w wartociowy film?
Jeli musz wybiera pomidzy zabraniem gdzie aparatu cyfrowego albo kamery cyfrowej, mimo wszystko wol aparat. Chocia uwielbiam nagrywa filmy, to jeszcze bardziej lubi robi zdjcia. Ponadto aparaty s mniejsze i zarzdzanie zdjciami jest znacznie atwiejsze ni zajmowanie si wielogodzinnym materiaem filmowym.
Zdarza si te, e mam ochot nagra kilka wydarze zwaszcza takich, jak przemwienia lubne, powitanie ze starym przyjacielem lub pierwsze kroki dziecka. W takich
sytuacjach ruchome obrazy i dwik mog przekaza znacznie wicej. Na szczcie wikszo aparatw cyfrowych posiada tryb nagrywania filmw, i to czasami bardzo dobrej jakoci.
Jest jednak may problem co mona zrobi z materiaem nagranym za pomoc aparatu? Zanim odpowiem na to pytanie, powinienem wyjani rnic, jaka istnieje midzy
materiaem filmowym uzyskanym z uyciem kamery i aparatu cyfrowego.
Obecnie wikszo osb nagrywa filmy za pomoc kamer cyfrowych. DV1 staje si bardzo popularnym formatem. Po nagraniu materiau wystarczy podczy kamer do
komputera, a odpowiedni program przeniesie nagrane filmy na dysk. Osoby posiadajce
system operacyjny Windows mog w tym celu wykorzysta program Movie Maker firmy
Microsoft, a uytkownicy Mac OS maj do dyspozycji iMovie firmy Apple lub Final Cut
Express.
Skrt od Digital Video przyp. tum.
Edycja
133
SPOSB
39.
SPOSB
39.
Jeli jednak do komputera podczysz aparat cyfrowy, powysze programy nie rozpoznaj go, nawet jeli s na nim nagrane same filmy. Jednym z powodw jest fakt, e aparat podczany jest zazwyczaj za pomoc kabla USB kamera wykorzystuje w tym celu
FireWire. Wikszo systemw do edycji szuka urzdze podczonych do portu FireWire. Nie jest to jednak jedyna rnica.
Kamery cyfrowe zazwyczaj nagrywaj w formacie DV. Z kolei aparaty wykorzystuj inne formaty, takie jak na przykad Motion JPEG OpenDML, bdcy rozszerzeniem formatu AVI. Pliki te mona odtwarza za pomoc programu QuickTime Player wanie
dlatego znajduje si on na pytach CD doczonych do wikszoci aparatw.
Odtwarzanie tych plikw nie jest trudne problemy pojawiaj si, gdy trzeba je podda
edycji. Co mona zrobi, jeli posiadane programy do edycji wideo nie sprawdzaj si?
Odpowiedzi na powysze pytanie jest program QuickTime w wersji Pro (http://www.
apple.com/quicktime/buy). Podstawowa jego wersja pozwala na ogldanie filmw, ale wersja Pro zapewnia ju moliwoci edycyjne, a take wiele innych opcji. QuickTime Pro
jest bardzo wszechstronn aplikacj, ale na potrzeby tego sposobu omwione zostan
tylko funkcje edycyjne.
Najpierw naley przegra wszystkie pliki z aparatu na dysk (osoby, ktre nie wiedz,
jak to zrobi, powinny zajrze do instrukcji obsugi aparatu). Rne modele aparatw
rnie reaguj na pewne konfiguracje komputerw. W najlepszym przypadku aparat
bdzie posiada funkcj Mass Storage Device connectivity, ktra sprawia, e komputer bdzie traktowa go jak zwyky dysk twardy. Posiada j wikszo dostpnych obecnie na
rynku aparatw cyfrowych. Jeli posiadasz urzdzenie z t funkcj, to wystarczy otworzy
nowy dysk twardy i skopiowa pliki znajdujce si na nim na dysk komputera. Pliki
filmowe maj zazwyczaj rozszerzenie .avi lub .mov.
Nastpnym krokiem jest zakup wersji Pro programu QuickTime. Naley w tym celu
uda si na stron http://www.apple.com/quicktime/ i klikn przycisk Upgrade to QuickTime
Pro. Otrzymany klucz umoliwi odblokowanie opcji Pro w podstawowej wersji programu.
Pozostaje jeszcze zapozna si z trzema kluczowymi poleceniami uywanymi do edycji
w programie QuickTime Pro:
Trim
Polecenie Trim (przycinanie) umoliwia odcicie niechcianych czci filmu na pocztku
i kocu materiau. Aby to zrobi, naley przesun trjkciki znajdujce si na dole
osi w ten sposb, by wyznaczyy obszar filmu, ktry ma by zachowany (co wida
na rysunku 4.1).
Wybr polecenia Trim z menu rozwijanego Edit sprawi, e szary obszar pomidzy
trjktami zostanie zachowany, a caa reszta usunita.
Add
Wikszo aparatw umoliwia nagranie tylko kilku minut filmu naraz. Dlatego by
poczy te krtkie klipy w wiksz cao, naley wykorzysta polecenie Add (docz).
134
Edycja
Rysunek 4.1. Edycja w QuickTime Pro
Cay proces przebiega podobnie jak podczas edycji dokumentu tekstowego. Najpierw
naley oznaczy podan cz materiau za pomoc dolnych trjkcikw (rysunek
4.1), a nastpnie wybra polecenie Copy w menu rozwijanym Edit. Potrzebny fragment
zostanie skopiowany do pamici podrcznej komputera.
Nastpnie trzeba otworzy klip, do ktrego chcemy doklei skopiowany fragment.
Trjkcik znajdujcy si na grze osi naley przesun na koniec klipu, po czym
wybra polecenie Add z menu rozwijanego Edit. Plik znajdujcy si w pamici
podrcznej bdzie w ten sposb dodany do otwartego klipu, oczywicie razem
z dwikiem.
Make Movie Self-Contained
Po poczeniu wszystkich kawakw w cao naley wybra polecenie Save As
w menu rozwijanym File. Trzeba bdzie wybra nazw dla filmu, a take pamita
o klikniciu przycisku Make Movie Self-Contained. Polecenie to sprawi, e wszystkie
warstwy zostan poczone w jeden niezaleny plik.
Powysze polecenia pozwalaj na utworzenie filmu, ktry bdzie mona odtworzy
zarwno w systemie Windows, jak i Mac OS, niezalenie od tego, w jakim systemie
powsta. Mona go nagra na pyt CD i podarowa znajomym.
Poniej znajduje si lista wskazwek, ktre pomog w zapewnieniu jak najlepszej
jakoci rejestrowanego materiau.
Wszystkie filmy powinny by nagrywane z t sam prdkoci najlepiej 15
klatek na sekund.
Edycja
135
SPOSB
39.
SPOSB
40.
Tworzenie filmw w programie Windows Movie Maker
Naley stabilnie trzyma aparat i stara si nim nie obraca wikszo modeli
nie posiada moliwoci zablokowania nawietlenia podczas nagrywania filmw.
Moe to prowadzi do zmian owietlenia, do ktrych aparat bdzie prbowa si
dostroi. Efektem tego s denerwujce przeskoki wiata. Aby tego unikn,
naley skupi si na celu, nagrywa go przez 15 60 sekund i wcisn pauz.
Nastpnie naley przygotowa kolejne ujcie i zacz od pocztku.
Nie naley korzysta z funkcji Automatic White Balance (automatyczny balans bieli)
moe ona tworzy niechciane zmiany kolorw w samym rodku klipu. Naley
zamiast tego wybra jakie inne ustawienia, na przykad Cloudy (zachmurzone)
w celu zablokowania balansu bieli.
Najlepiej nagrywa z bliskiej odlegoci (jak wida na rysunku 4.1). Aparaty
cyfrowe nagrywaj najczciej w rozdzielczoci 320240 pikseli, dlatego te nie
mona pozwoli sobie na zbyt due oddalenie widzowie mog wtedy nie
pozna nagrywanej osoby.
Naley uwaa na mikrofon. Znajduje si on zazwyczaj w pobliu palcw
podczas nagrywania nie naley przykrywa go ani przesuwa po nim rk.
Po zapoznaniu si z tym sposobem pozostaje ju tylko chwyta za aparat i krci film.
Martin Scorsese powinien mie si na bacznoci!
Derrick Story
SPOSB
40.

Wchodzcy w skad systemu Windows XP program Movie Maker jest wietnym narzdziem do tworzenia
wszelkiego rodzaju filmw.
Windows XP jest najbardziej przyjaznym dla multimediw systemem operacyjnym firmy

Microsoft, a w jego skad wchodzi program do edycji plikw wideo Windows Movie Maker.
(Aby go uruchomi, naley wybra Start/Programy/Akcesoria/Windows Movie Maker). Ponisze wskazwki pomog w ominiciu problemw, ktre mog pojawi si podczas
pracy z programem.
Wicej wskazwek dotyczcych pracy z multimediami w Windows XP mona
znale w ksice 100 sposobw na Windows XP PL, Helion, Gliwice 2004, ktrej
autorem jest Preston Galla. Ponisze wskazwki zostay zaczerpnite wanie
z niej.
Przechwytywanie filmw
Windows Movie Maker umoliwia edycj filmw oraz dodawanie do nich efektw specjalnych i napisw wszystko jednak zaczyna si od prawidowego przechwycenia
materiau filmowego. Wanie dlatego warto upewni si, e proces ten zostanie przeprowadzony jak najlepiej.
136
Edycja
Przechwytywanie filmw w formacie analogowym. Posiadacze kamer lub kaset analogowych bd zmuszeni znale sposb na zmian tego sygnau na format cyfrowy [Sposb
37.]. Mona uy w tym celu karty do przechwytywania materiau filmowego (ang. video
capture board) lub urzdzenia podczanego do portu USB lub FireWire. W przypadku
wyboru karty do przechwytywania materiau filmowego naley upewni si, e posiada
ona sterowniki zgodne z Windows XP w przeciwnym razie mog pojawi si problemy.
Zgodno sterownikw z Windows XP mona sprawdzi na stronie Windows Compatibility List (czyli wykaz zgodnoci systemu Windows) www.microsoft.com/windows/catalog/.
Posiadacze komputerw zaopatrzonych w port USB mog importowa filmy za pomoc
DVD Express, Instant DVD 2.0 lub Instant DVD+DV (dostpne pod adresem http://www.
adstech.com). S to kombinacje sprztu i programw w celu importu filmu na dysk
twardy naley podczy urzdzenie analogowe do urzdzenia USB Instant Video lub
USB Instant DVD, a nastpnie poczy je kablem USB z komputerem. (Podobnym produktem jest Dazzle Digital Video Creator, szczegy na jego temat znajduj si na stronie
http://www.dazzle.com).
W celu sprawdzenia rodzaju posiadanego portu USB naley odwoa si do dokumentacji technicznej. Posiadacze portu USB 1.1 nie bd mogli importowa materiau wideo
w wysokiej jakoci lepiej bdzie, jeli zainstaluj kart do przechwytywania materiau
filmowego. Port USB 2.0 z kolei nie bdzie sprawia adnych problemw.
Komputer z czem FireWire znakomicie nadaje si do importu filmw. Trzeba bdzie
jednak dokupi dodatkowy sprzt o nazwie SCM Microsystems Dazzle Hollywood DVBridge. Nastpnie naley podczy do urzdzenia Hollywood DV-Bridge kabel RCA
lub S-Video, po czym wyprowadzi z niego kabel do portu FireWire w komputerze. Mona
je kupi w sklepach internetowych (np. http://www.buy.com).
Pozyskiwanie materiau nie powinno sprawia problemu, gdy ju wszystkie urzdzenia
bd poprawnie podczone. Trzeba uruchomi program Windows Movie Maker, wczy
kamer lub konwerter wideo i wybra Plik/Przechwy obraz wideo.
Przechwytywanie materiau cyfrowego. Posiadacze portu FireWire i kamer cyfrowych
(lub internetowych) nie bd potrzebowali dodatkowego sprztu do przechwytywania
materiau filmowego. Urzdzenia te posiadaj zazwyczaj wbudowane porty FireWire
(port ten moe by okrelony te jako IEEE-1394 lub i.Link). Mona te zainstalowa
specjaln kart z portem FireWire, jeli komputer nie jest w niego wyposaony. Przed
kupnem karty naley jednak upewni si, czy jest ona zgodna z Open Host Controller
Interface (OHCI).
Po podczeniu kamery do portu FireWire i wczeniu jej system Windows zapyta, jak
aplikacj uruchomi. Naley wybra nagrywanie w programie Movie Maker.
Edycja
137
SPOSB
40.
SPOSB
40.
Najlepsze ustawienia dla nagrywania materiau wideo

Przed rozpoczciem nagrywania naley nazwa plik wideo oraz wybra miejsce, gdzie
zostanie on zapisany. Domyln lokalizacj w Windows jest katalog Moje wideo. Nastpnie trzeba bdzie wybra sposb nagrania materiau w Movie Maker.
Uytkownik dostanie moliwo wyboru sposobu konwersji na format cyfrowy, co wida na rysunku 4.2. Przedstawione opcje pozwalaj na zmian ustawie wideo, a wybr
odpowiedniej opcji jest prawdopodobnie jedn z najwaniejszych decyzji w czasie tworzenia filmu.
Rysunek 4.2. Opcje nagrywania wideo w Windows Movie Maker
Prosz zwrci uwag na menu rozwijane przy opcji Inne ustawienia, widoczne na rysunku 4.2. Staje si ono aktywne po zaznaczeniu tej opcji i mona wybra w nim jako
tworzonego filmu (jest to bardzo wane). Wybr opcji zaley od rda, z jakiego pochodzi materia na przykad kamery cyfrowe umoliwiaj nagrywanie w lepszej jakoci,
dlatego ich posiadacze bd mieli wicej dostpnych opcji. Program Movie Maker zawiera zestaw gotowych ustawie, a wrd nich znajduj si trzy podstawowe: DV-AVI
(PAL), Wideo o wysokiej jakoci (PAL) oraz Wideo dla sieci szerokopasmowych (512 kb/s). Po
wybraniu profilu Movie Maker wywietli dane na temat dostpnego czasu nagrywania
(obliczenia oparte s na wolnej przestrzeni dyskowej oraz waciwociach wybranego
profilu). Przykadowo, ustawienie DV-AVI moe zapewni 193 godziny nagrywania, ale
ju ustawienie Wideo dla sieci szerokopasmowych pozwoli uzyska 1630 godzin.
138
Edycja
Powysze ustawienia nie s jedynymi, ktre mona wybra. Istnieje naprawd duy
wybr profili pasujcych do okrelonych potrzeb na przykad publikowania filmw
w sieci, odtwarzania domowego lub na urzdzeniu przenonym.
Profile mona wybra z menu rozwijanego Inne ustawienia, widocznego na rysunku 4.3.
S to gotowe ustawienia, zaprojektowane do pracy w okrelonych warunkach. Przykadowo, w celu nagrania filmu, ktry ma by umieszczony w sieci, najlepiej wybra profil
Wideo dla sieci szerokopasmowych. Z kolei Wideo dla urzdze Pocket PC nadaje si do pracy
z kolorowymi urzdzeniami PDA. Osoby, ktre chc odtwarza filmy na ekranie telewizora, powinny wybra profil DV-AVI.
Rysunek 4.3. Wybr dodatkowych gotowych profili
Po wybraniu profilu pojawi si informacje o rozdzielczoci i szybkoci wywietlania klatek. Poniej znajduje si wyjanienie znaczenia tych danych:
Typ pliku
Format tworzonego pliku. Niektre formaty mog by odtwarzane jedynie za pomoc
okrelonych odtwarzaczy (np. Windows Media Player).
Szybko transmisji bitw
Szybko transmisji bitw nagrywanego filmu im wiksza szybko, tym lepsza
jako.
Edycja
139
SPOSB
40.
SPOSB
40.
Rozmiar wywietlania
Rozmiar filmu w pikselach, na przykad 740480 lub 320240.
Klatek na sekund
Liczba klatek odtwarzanych w jednej sekundzie. Pynny film wymaga 25 klatek
(wysoka jako). Jako rednia lub niska wymaga 15 klatek na sekund.
Ustawienia kadego profilu mona znale w tabeli 4.1.
Tabela 4.1. Ustawienia profilw programu Media Player
Profil
Rozmiar
wywietlania
Szybko
transmisji
bitw
Ilo
klatek na
sekund
Rozmiar na
dysku na kad
minut materiau
Wideo dla urzdze Pocket PC

(218 kb/s)
208160 pikseli
218,2
kilobitw na
sekund
(kb/s)
20
1 MB

(143 kb/s)
208160 pikseli
143,3 kb/s
1 MB

(peny ekran 218 kb/s)
320240 pikseli
218 kb/s
15
1 MB
Wideo o wysokiej jakoci (due)
640480 pikseli
Rnie
25
Rnie
Wideo o wysokiej jakoci (mae)
320240 pikseli
Rnie
25
Rnie
Wideo do odtwarzania
lokalnego (2,1 Mb/s)
640480 pikseli
2,1 Mb/s
25
14 MB
lokalnego (1,5 Mb/s)
640480 pikseli
1,5 Mb/s
25
10 MB
Wideo dla sieci LAN (1 Mb/s)
640480 pikseli
1 Mb/s
25
7 MB
Wideo dla sieci LAN (768 kb/s) 640480 pikseli
768 Kb/s
25
5 MB
Wideo dla sieci

szerokopasmowych (512 kb/s)
320240 pikseli
512 Kb/s
25
3 MB
Wideo dla sieci

320240 pikseli
340 Kb/s
25
2 MB
Wideo dla sieci

320240 pikseli
150 Kb/s
15
1 MB
Wideo dla ISDN (48 kb/s)
160120 pikseli
48 Kb/s
15
351 kB
Wideo dla dostpu przez

modem (38 kb/s)
160120 pikseli
38 Kb/s
15
278 kB
DV-AVI PAL
720576 pikseli
25,0 Mb/s
25
178 MB
Wideo o wysokiej jakoci (PAL) 720576 pikseli
rnie
25
Rnie
lokalnego (2,1 Mb/s PAL)
720576 pikseli
2,1 Mb/s
25
14 MB
lokalnego (1,5 Mb/s PAL)
720576 pikseli
1,5Mb/s
25
10 MB
140
Edycja
Metody przechwytywania
Kolejn rzecz, ktr trzeba zrobi, jest wybr sposobu przechwycenia zawartoci kasety.
W razie wyboru przechwycenia caej zawartoci program Movie Maker przewinie kaset
do pocztku (jeli uywasz DV) i zaimportuje materia automatycznie. Jeli chcesz przechwyci tylko cz zawartoci kasety, przewi j do odpowiedniego miejsca. Istnieje moliwo przechwycenia kilku urywkw materiau naraz, bez koniecznoci oddzielnego nazywania ich i wybierania od nowa profilu. Rysunek 4.4 przedstawia okno dialogowe
suce do przechwytywania materiau ustawione jest na przechwycenie caej zawartoci
kasety, ktra znajduje si wewntrz kamery.
Rysunek 4.4. Do wyboru caa kaseta lub tylko jej cz
Podczas gdy Movie Maker dokonuje przechwytywania, mona oglda ten materia. Jest
to przydatna opcja, poniewa pozwala upewni si, e przechwytywany materia to
wanie ten, ktry jest potrzebny. Po dokonaniu wyboru naley klikn Dalej, a program
Movie Maker rozpocznie przechwytywanie.
Tworzenie wasnych DVD

Osoby, ktre wykorzystuj program Movie Maker do kopiowania wasnych filmw i nagrywania ich na DVD [Sposb 79.], powinny przyjrze si poniszym wskazwkom:
Standard USB 1.0 jest zbyt wolny i nie nadaje si do czenia kamer (i innych
urzdze wideo) z komputerami. Przepustowo rwna 11 Mb/s nie pozwala na
przechwytywanie filmw o wysokiej jakoci, ktre przy 25 klatkach na sekund
(PAL), gbi kolorw 24 bity i rozdzielczoci 640480 wymagaj co najmniej 210
Mb/s. Do tego celu nadaj si USB 2.0 (480 Mb/s) i FireWire (400 Mb/s).
Edycja
141
SPOSB
40.
SPOSB
41.
Tworzenie filmw w programie iMovie
Przed rozpoczciem tworzenia filmw z myl o DVD naley upewni si, e posiadany
dysk jest wystarczajco pojemny. Zanim film zostanie nagrany na pyt DVD, bdzie
przechowywany tymczasowo na dysku twardym, a to moe wymaga kilku wolnych
gigabajtw.
Przed rozpoczciem nagrywania pyt DVD warto zdefragmentowa dysk twardy.
Osoby, ktre posiadaj dodatkowy dysk, powinny wykorzysta go zamiast dysku
gwnego. Niezalenie od szybkoci posiadanego procesora, warto te wyczy
wszystkie programy dziaajce w tle.
Nagrywajc materia o wysokiej jakoci, naley pamita, e na jednej pycie DVD
zmieci si go okoo 60 minut. Przy niszej jakoci (niszej transmisji bitw) mona
zmieci na jednej pycie okoo dwch godzin materiau. Trzeba jednak wiedzie,
e DVD o niszej transmisji bitw moe nie by zgodny z niektrymi domowymi
odtwarzaczami DVD (napdy DVD w komputerach bd odtwarza tak pyt bez
problemw).
Nie istnieje pojedynczy standard nagrywania DVD, dlatego nie wszystkie nagrane
pyty bd dziaa z domowymi odtwarzaczami DVD. Oglnie rzecz biorc, wikszo
odtwarzaczy domowych DVD poradzi sobie z dyskami DVD-R, ale kopoty mog
pojawi si przy DVD-RW i DVD+RW. Informacje producentw nie zawsze s
wiarygodne, ale i tak warto sprawdzi ich strony internetowe, by dowiedzie si
wicej.
Nagrywanie godzinnego materiau na pyt DVD moe potrwa nawet dwie godziny
(zalenie od procesora i szybkoci napdu), dlatego warto o tym pamita znacznie
wczeniej.
Warto zobaczy te:

Osoby, ktre chc wyprbowa co innego ni Windows Movie Maker, powinny da
szans oprogramowaniu firmy Ulead Software (Ulead Studio, Ulead DVD Movie
Factory, Ulead DVD Workshop). S to rozbudowane narzdzia do edycji, pozwalajce
na dodawanie przej, efektw specjalnych i tworzenie menu. Programy te posiadaj
biblioteki te, gotowych wygldw i muzyki, ktr mona dodawa do filmw.
Umoliwiaj take nagrywanie pyt DVD, VCD, SVCD i potrafi zapisywa pliki
w wielu formatach. Jest to oprogramowanie shareware, wic mona wyprbowa je
za darmo jeli programy si spodobaj, trzeba bdzie zapaci. Wicej szczegw
mona znale pod adresem http://www.ulead.com.
Preston Galla
SPOSB
41.

Program do edycji wideo iMovie doczony jest do kadego komputera firmy Apple
Osoby, ktre kupi komputer marki Macintosh, znajd program iMovie HD w katalogu
Applications. Posiadacze starszych modeli tych komputerw lub poprzednich wersji iMovie
mog naby aktualny program w pakiecie iLife. Oprcz iMovie HD pakiet ten zawiera
142
Edycja
te iDVD (nagrywanie DVD), Garage-Band (nagrywanie muzyki), iTunes (zarzdzanie

plikami muzycznymi) oraz iPhoto (zarzdzanie obrazami cyfrowymi).
Uytkownicy iMovie mog za jego pomoc edytowa pliki wideo, a nastpnie rozprowadza je na kasetach, w sieci [Sposb 82.], poprzez poczt elektroniczn, a nawet telefony komrkowe [Sposb 89.]. Najpierw naley jednak przegra filmy na dysk twardy. Import plikw mona przeprowadzi za pomoc USB, IEEE-1394 (FireWire, i.LINK) lub
bezporednio z kamery iSight.
Przenoszenie plikw wideo

Przeniesienie plikw z kamery do komputera wymaga poczenia obu urzdze odpowiednim kablem.
Poczenie kablem USB pozwala na przecignicie plikw z folderu kamery (ktra na
pulpicie przedstawiona jest jak dysk twardy) do okna iMovie. Mona te przegra pliki
bezporednio na dysk, a dopiero potem importowa je do iMovie.
Osoby uywajce kamer DV, HDV lub iSight powinny do importu wykorzysta kabel
FireWire i specjalny proces importujcy, ktry jest skadnikiem programu iMovie. Po podczeniu kamery naley uruchomi iMovie HD, nazwa projekt i przeczy program w tryb
kamery (ang. Camera mode) (przyciskiem znajdujcym si dokadnie pod oknem sucym
do odtwarzania filmw). Na rysunku 4.5 wida interfejs programu iMovie z zakrelonym
przyciskiem Camera mode.
Rysunek 4.5. Przycisk Camera mode w programie iMovie
Edycja
143
SPOSB
41.
SPOSB
41.
Przed przegraniem zawartoci caej kasety naley upewni si, e jest ona przewinita
do pocztku. Przewin kaset mona bezporednio za pomoc odpowiedniego przycisku kamery lub naciskajc przycisk Rewind w oknie programu iMovie.
W celu rozpoczcia transferu plikw naley klikn przycisk Import. Wraz z rozpoczciem
procesu w oknie powyej przycisku Import zostanie wywietlony przegrywany film.
Program iMovie automatycznie podzieli materia na oddzielne klipy za pomoc procesu
Automatic Scene Detection (automatyczne wykrywanie scen). Utworzone w ten sposb klipy
pojawi si po prawej stronie okna iMovie, w zakadce Clips (co wida na rysunku 4.6).
Rysunek 4.6. Klipy gotowe do edycji
Automatyczne tworzenie filmw

Program iMovie HD posiada dwie funkcje, ktre automatycznie umieszczaj klipy na
listwie czasowej. Pierwsza z nich robi to podczas przegrywania materiau filmowego. W celu
uruchomienia tej funkcji naley wybra iMovie HD/Preferences/Import/Movie Timeline.
Druga funkcja to Magic iMovie oprcz umieszczenia klipw na listwie czasowej, doda
przejcia midzy scenami, a take ciek dwikow. W razie potrzeby iMovie moe
rwnie samodzielnie stworzy DVD. Utworzona automatycznie listwa czasu moe by
oczywicie modyfikowana przez uytkownika.
Omawiane powyej funkcje pozwalaj na szybkie rozpoczcie pracy nad projektem.
144
Edycja
Edycja filmu
W celu rozpoczcia edycji naley zmieni tryb Camera na Cutting (cicie; jest to drugie
ustawienie przycisku Camera mode) mona bdzie wtedy pracowa na listwie czasowej. W celu przeniesienia klipu na listw czasow wystarczy przecign go tam z zakadki Clips. Dugo klipu mona modyfikowa, przycinajc, wklejajc lub dzielc go.
Edycja umoliwia dodawanie przej i efektw dwikowych, tworzenie napisw, a nawet
efektw specjalnych. Dostp do tych opcji uzyskuje si za pomoc przyciskw znajdujcych si pod oknem Clips.
Clips
Zapewnia dostp do klipw importowanych przez iMovie.
Photos
Zapewnia dostp do obrazw z biblioteki programu iPhoto. Pozwala te doda efekt
Ken Burns do zdj umieszczonych na listwie czasowej. Efekt ten wykonuje przesunicie
i zblienie wzgldem zdjcia, symulujc w ten sposb ruch.
Audio
Wykaz dwiku doczonego do programu iMovie (na przykad efekty dwikowe);
pokazuje te pliki dwikowe i muzyczne z biblioteki iTunes.
Titles
Umoliwia dodanie do filmu napisw od tak prostych, jak podpisy pod
wideoklipami, po odbijajce si od krawdzi ekranu, obracajce si trjwymiarowe
litery.
Trans
Wywietla list dostpnych przej (ang. Transitions), ktre mona wstawi pomidzy
klipy znajdujce si na osi czasu.
Effects
Efekty, takie jak Aged Film (stary film), Fog (mga) czy Letterbox (obraz panoramiczny),
umoliwiaj zmian wygldu materiau filmowego.
iDVD
Programy iMovie i iDVD s dobrze zintegrowane, co pozwala na tworzenie rozdziaw
(Chapters) na pycie DVD bezporednio z programu iMovie. Ponadto kliknicie
jednego przycisku umoliwia stworzenie nowego projektu w programie iDVD.
Zawarto okna Clips bdzie si zmienia w zalenoci od wybranego przycisku. Na rysunku 4.7 wida okno Effects po dodaniu efektu Aged Film do klipu znajdujcego si na
listwie czasowej.
Edycja
145
SPOSB
41.
SPOSB
41.
Rysunek 4.7. Okno Effects
Nagrywanie pyt DVD

Programy iMovie i iDVD s bardzo dobrze zintegrowane. Nagranie pyty, ktr mona
oglda na dowolnym odtwarzaczu DVD, jest niezwykle proste zarwno z poziomu
programu iMovie, jak i iDVD. W celu nagrania pyty w programie iMovie naley klikn
przycisk iDVD, a nastpnie Create iDVD Project. Na rysunku 4.8 wida proces tworzenia
projektu DVD w programie iMovie.
Po utworzeniu projektu iDVD naley go jeszcze odpowiednio skonfigurowa [Sposb 79.].
Gdy projekt bdzie gotowy, pozostaje ju tylko woy do nagrywarki pyt DVD, klikn przycisk Burn w oknie iDVD i czeka na zakoczenie nagrywania.
Rozwizania konkurencyjne dla iMovie

iMovie jest naprawd wietnym i bogatym w opcje programem do edycji, ale ma te
swoje ograniczenia. Jeli okae si, e zniechc one uytkownika do pracy, mona zastanowi si nad wyborem innych aplikacji. Godnymi polecenia programami s Final Cut
Express firmy Apple (http://www.apple.com/finalcutexpress/) i Xpress DV firmy Avid (http://
www.avid.com/products/xpressdv/). Firma Avid ma w swojej ofercie take darmow, ale bardziej ograniczon wersj swego programu o nazwie Avid FreeDV (http://www.avid.com/freedv/).
146
Edycja
Zmiana orientacji kadru z poziomej na pionow
Rysunek 4.8. Tworzenie projektu DVD w programie iMovie
Wyej wymienione programy s lejszymi wersjami oprogramowania uywanego na

co dzie przez zawodowcw w przemyle telewizyjnym i filmowym.
SPOSB
42.

Nie jest wcale powiedziane, e filmy trzeba nagrywa kamer ustawion w pozycji poziomej. Tak jak w przypadku
zdj, dobrze jest czasem obrci kamer podczas nagrywania. Kopoty mog si jednak pojawi po
przegraniu materiau na dysk twardy komputera odtwarzane filmy bd obrcone w niewaciw stron!
Poniej mona znale sposoby na rozwizanie tego problemu.
Osoby nagrywajce filmy za pomoc kamery cyfrowej na pewno nie chciayby, aby ich
dziea byy bardziej ograniczone ni zwyke zdjcia. Gdyby kto powiedzia mi, e ju
do koca ycia musz nagrywa filmy w poziomie, kazabym mu wsadzi swoj kart
pamici wiadomo gdzie.
Problemem, z ktrym nagrywajcy spotykaj si do czsto, jest fakt, e filmy nagrywane
kamer ustawion w pozycji pionowej, po przegraniu na dysk twardy, s odtwarzane
w poziomie. A jak wiadomo, 9 z 10 krgarzy zaleca, by nie wykrca szyi podczas ogldania filmw.
Ponisze wskazwki naley stosowa ze wzgldu na zdrowie publicznoci.
Edycja
147
SPOSB
42.
SPOSB
42.
Obracanie obrazu
Przegrany na dysk twardy film naley otworzy za pomoc programu QuickTime Pro
uniwersalnego narzdzia do odtwarzania i edycji.
Osoby, ktre jeszcze nie zakupiy wersji Pro programu QuickTime
(http://www.apple.com/quicktime/buy), powinny to zrobi jak najszybciej
szczerze polecam t aplikacj.
W menu rozwijanym Movie naley wybra Get Movie Properties. Jest to jedna z najbardziej
zaawansowanych opcji QuickTime Pro. U gry tego okna znajduj si dwa menu rozwijane. W lewym z nich naley wybra Video Track (cieka wideo), a w prawym Size (rozmiar)
wida to na rysunku 4.9.
Rysunek 4.9. Wybr opcji w oknie dialogowym Movie Properties programu QuickTime
Wraz ze zmian opcji zmienia si te zawarto okna dialogowego. W tym przypadku

dostpne staj si strzaki suce do rotacji, znajdujce si w prawym dolnym rogu.
Naley wybra strzak, ktra obrci film w podan stron (rysunek 4.10) w tym
momencie film powinien by ju ustawiony w odpowiedni sposb.
148
Edycja
Rysunek 4.10. Obracanie filmu za pomoc narzdzi dostpnych w oknie dialogowym Movie Properties
programu QuickTime
Mona teraz rozpocz edycj, przycinanie i czenie klipw. Naley je wszystkie jednakowo obrci w przeciwnym razie mona uzyska cakiem nieoczekiwane efekty.
Edycja pionowych filmw

Systemy do edycji spodziewaj si zazwyczaj normalnych, poziomych filmw, dlatego
te naley odpowiednio skonfigurowa ustawienia programu. Na szczcie nie jest to zbyt
trudne, gdy wystarczy zamieni wartoci wysokoci i szerokoci filmu.
Ustawienia listwy czasowej. Edycja pionowego materiau filmowego wymaga utworzenia
nowego projektu i dokonania odpowiednich zmian ustawie listwy czasowej. Na przykad
dla formatu DV naley zmieni szeroko (ang. width) i wysoko (ang. height) z 720576
(720480 dla NTSC) na 576720 (480720 dla NTSC). W tym celu naley wybra nastpujce polecenia:
Final Cut
Sequence/Settings/General
Premiere
Preferences/General/Editing Mode/Video for Windows
Edycja
149
SPOSB
42.
SPOSB
42.

W przypadku, gdy program do edycji nie pozwala na zmian ustawie listwy
czasowej (i pozostaje praca z rozdzielczoci na przykad 720480), istnieje
moliwo poddania materiau normalnej edycji, a potem wyeksportowania
go do programu QuickTime. Mona wtedy obrci cay, ukoczony ju projekt.
Po skonfigurowaniu projektu w taki sposb, by mg wsppracowa z pionowym materiaem filmowym, naley te dostosowa sam materia.
Importowanie materiau filmowego. Ani kamera, ani program do edycji nie bd potrafiy rozpozna pionowo nakrconego materiau. Dlatego bardzo wane jest, by obrci
film o 90 stopni. Jeli film zosta przegrany na dysk twardy komputera, a nastpnie obrcony, wystarczy ju tylko zaimportowa go do programu edycyjnego.
Edycja przebiega tak samo jak zazwyczaj to, czy materia zosta importowany w poprawny sposb, mona bdzie zauway w momencie przeniesienia go na o czasu. Na rysunku 4.11 wida pionowy obraz zaimportowany do systemu przed wykonaniem obrotu.
Rysunek 4.12 przedstawia ten sam obraz po wykonaniu rotacji.
Rysunek 4.11. Pionowy materia, zaraz po imporcie
150
Edycja
Tworzenie kasety submaster przeznaczonej do edycji
Rysunek 4.12. Obrcony materia
Jest co naprawd niezwykego w filmie, w ktrym klatki ustawione s pionowo. Warto

to wyprbowa, gdy tylko nadarzy si odpowiednia okazja.
Warto zobaczy
Simple Rotate (http://www.imovieplugins.com/plugs/simplerot.html) jest tanim moduem
rozszerzajcym typu shareware dla programu iMovie.
Derrick Story
SPOSB
43.

Podczas edycji do czsto mamy do czynienia ze zbyt wielk iloci materiau lub dokonanych zmian,
co utrudnia orientacj w projekcie. Utworzenie tzw. kasety submaster moe pomc w rozwizaniu tego
problemu.
Zarwno podczas pracy nad duymi, jak i maymi projektami zmiany s nieuniknione.
Wraz ze wzrostem liczby zmian dokonanych podczas edycji, wzrasta te poczucie zagubienia osoby edytujcej. Jest to odczuwalne zwaszcza wtedy, gdy zmiany wprowadzane
Edycja
151
SPOSB
43.
SPOSB
43.
s z polecenia osb trzecich, na przykad reyserw lub producentw. Kaseta submaster

rozwizuje problem ogromnej liczby kaset, ktre mog pojawi si w czasie realizacji
projektu.
Uywajc kaset submaster, mona si atwo pogubi. Aby tego unikn,
naley pamita o dobrej organizacji pracy i posiadaniu efektywnego systemu
numerowania kaset [Sposb 3.].
Kaseta submaster sprawdza si doskonale podczas pracy z du iloci materiau filmowego. Mona utworzy o czasu i przejrze j w poszukiwaniu tzw. selects (tj. materiau,
ktrego z pewnoci chcielibymy uy). Nie naley skada tego materiau w jak sensown cao, ale raczej zebra to, co moe by uyte w ostatecznej wersji osi czasu.
Mona utworzy tzw. select reel (kaset tylko z tym materiaem, ktry chcemy
wykorzysta), konwertujc na format cyfrowy tylko podany materia.
Konwertujc tylko potrzebny materia, mona znacznie wczeniej ukoczy
proces opisywania materiau [Sposb 5.].
Kiedy ju listwa czasowa zapeni si materiaem do tego stopnia, e caa tama bdzie
wypeniona, mona zacz nagrywanie kasety submaster. Po zakoczeniu nagrywania
mona utworzy now listw czasow i kontynuowa proces wyboru materiau. Nie naley
usuwa tych listew czasowych, by w przyszoci mona byo sprawdzi, skd pochodzi
nagrany materia.
Tworzenie kasety submaster

Kaset submaster tworzy si tak samo jak kaset gwn (ang. master tape). Po uoeniu
klipw na listwie czasowej naley po prostu nagra wszystko na kaset.
Jeli podczas konwersji materiau na format cyfrowy uyto kompresji, na przykad
za pomoc OfflineRT w programie Final Cut, lub 15:1 w Avid, utworzenie
kasety submaster bdzie niemoliwe. Aby mona byo poprawnie przeprowadzi
omawiany proces, nagrywany materia nie moe by skompresowany.
Avid
Clip/Digital Cut
Final Cut
File/Print to Video
Movie Maker
Plik /Zapisz plik filmowy...
Premiere
File/Export/Export to Tape
iMovie
File/Share/Videocamera/przycisk Share
152
Edycja
Otrzymana kaseta bdzie bardzo pomocna podczas procesu edycji. Warto te zachowa
projekt zwizany z kaset. Oznacza to zapisanie projektu edycyjnego zaraz po nagraniu
kasety.
Jeli chcesz pracowa nad projektem po nagraniu kasety, powiniene to robi dopiero po
zapisaniu go w przeciwnym razie moesz straci wszelkie odniesienia, ktre mog
by przydatne w przyszoci. Jest to uniwersalna zasada, obowizujca nie tylko dla omawianych powyej procesw.
Wykorzystanie kasety submaster

Uycie kasety submaster nie rni si zasadniczo od korzystania z kasety gwnej. Mona powiedzie, e w praktyce kaseta submaster przejmuje funkcje kasety gwnej. Jej cech
charakterystyczn jest to, e znajduje si na niej materia pochodzcy z wielu kaset
gwnych.
Podczas pracy z kaset submaster wana jest moliwo odrnienia jej od innych kaset
uywany system numeracji powinien to umoliwia. Zwyky numer w stylu PWCut1,
czyli Peters Wedding Cut #1 (wesele Piotra, ujcie nr 1), powinien wystarczy. Rysunek
4.13 przedstawia listw czasow wykorzystujc kaset submaster.
Rysunek 4.13. Kaseta submaster PWCut1 umieszczona na listwie czasowej
W przypadku, gdy kaseta submaster zostaa utworzona na podstawie edytowanego projektu, mona sporzdzi now listw czasow, przekonwertowa kaset submaster na
format cyfrowy i rozpocz nad ni prac. Pozwoli to na uporzdkowanie listwy czasowej oraz zwikszenie wydajnoci pracy komputera. Komputer bdzie dziaa szybciej,
poniewa dysk twardy nie bdzie musia przeskakiwa pomidzy wieloma odtwarzanymi plikami.
Edycja
153
SPOSB
43.
SPOSB
44.
Wykorzystanie telewizora w celu uniknicia przykrych niespodzianek

SPOSB
Wykorzystanie telewizora w celu
44. uniknicia przykrych niespodzianek

Monitor komputera nie dziaa do koca na tych samych zasadach, co telewizor. Edytowany na monitorze
obraz moe by rdem niespodzianek po wywietleniu go na ekranie telewizora.
W celu tworzenia obrazu na ekranie odbiornik telewizyjny stosuje przeplot (ang. interlacing).
Kada klatka materiau filmowego zoona jest wtedy z dwch pl (pobrazw): grnego (skadajcego si z nieparzystych linii obrazu) i dolnego (skadajcego si z parzystych linii obrazu). Pola te s wywietlane na ekranie na przemian najpierw wywietlane jest jedno, a potem drugie, tworzc tym samym klatk filmu. Tak wic, jeli telewizor
wywietla 25 klatek na sekund, to rwna si to 50 polom na sekund.
Wszystkie formaty DV wywietlaj najpierw dolne pole.
Monitory komputerowe do wywietlenia obrazu wykorzystuj skanowanie progresywne

(ang. progressive scanning) o rnych czstotliwociach. Proces ten rysuje obraz na ekranie
za jednym razem. Istniejca pomidzy monitorami a telewizorami rnica powoduje, e to,
co wida na jednym z urzdze, moe wyglda inaczej na drugim. Podczenie telewizora do systemu edycyjnego pozwoli unikn niespodziewanych efektw po zakoczeniu pracy. Rysunek 4.14 przedstawia obraz, w ktrym kade pole pochodzi z innej klatki.
Rysunek 4.14. Dwa pola pochodzce z dwch klatek efektem jest dziwnie wygldajcy obraz
154
Edycja
Wykorzystanie telewizora w celu uniknicia przykrych niespodzianek

Po podczeniu kamery do systemu edycyjnego mona zauway, e materia
filmowy wywietlany jest na jej matrycy LCD. Wikszo wywietlaczy LCD
nie przeplata obrazu, dlatego jeli chcesz nimi zastpi telewizor, musisz
upewni si, e posiadany wywietlacz korzysta z przeplotu.
Poczenie caego systemu wymaga podpicia kamery do systemu edycyjnego za pomoc

kabla IEEE-1394 (znanego te jako FireWire lub i.LINK). Z kamery naley przeprowadzi kabel wideo do telewizora dokadnie tak, jak robi si to przed odtwarzaniem filmw bezporednio z kamery. Mog do tego przyda si kable RCA lub inne, doczone
przez producenta kamery. Przykadowo, do przesyu sygnau audio i wideo kamera Panasonic PV-GS120 wykorzystuje kabel mini-AV, a kamera Canon XL2 umoliwia uycie
zczy BNC, S-Video i RCA.
Po poczeniu caego systemu sygna audio i wideo powinien by przesyany w nastpujcy sposb:
z systemu edycyjnego do kamery (gdzie jest konwertowany z formatu cyfrowego na
analogowy),
z kamery do telewizora.
Rysunek 4.15 przedstawia poczenia wymagane do odbioru materiau filmowego na ekranie zewntrznego telewizora.
Rysunek 4.15. Poczenia midzy komputerem i kamer oraz kamer i telewizorem
Mona teraz wczy system do edycji, kamer i telewizor (zakad energetyczny powinien wysa na t okazj list z podzikowaniami, ale oczywicie tego nie zrobi).
System do edycji musi by odpowiednio skonfigurowany, by mg wysa sygna wideo
do telewizora:
Avid
Konfiguruje si automatycznie do wsppracy z zewntrznymi urzdzeniami.
Final Cut
View/External Video/All Frames
Edycja
155
SPOSB
44.
SPOSB
45.
Przeksztacenie pliku z podpisami naoonymi na obraz w scenariusz
Premiere
Project/Project Settings/General/przycisk Playback Settings/Video Playback/Play Video
on DV Hardware
iMovie
iMovie HD/Preferences/Playback/Play DV project video through to DV camera
Opracowywany materia pojawi si na ekranie telewizora, gdy tylko wszystko zostanie
poprawnie skonfigurowane.
Moe si zdarzy, e dwik i obraz nie bd zsynchronizowane. Bdzie to powodowane
prawdopodobnie tym, e obraz wywietlany jest na ekranie telewizora, a dwik odtwarza komputer. Sygna wysyany z systemu do edycji przechodzi na swej drodze przez
rne kable i urzdzenia (na przykad kamer) i kiedy dotrze na ekran telewizora, moe
ju powsta mae opnienie wzgldem dwiku odtwarzanego bezporednio na komputerze. Brak synchronizacji powodowany jest wic wykorzystaniem rnych rde dwiku i obrazu.
Rozwizaniem tego problemu jest monitorowanie zarwno dwiku, jak i obrazu na
jednym urzdzeniu. Tak wic, jeli uywasz telewizora, upewnij si, e to wanie z niego
dobiega dwik. Moe to wymaga konfiguracji programu do edycji w taki sposb, by
oprcz sygnau wideo, wysya te sygna audio.
Praca z zewntrznym odbiornikiem telewizyjnym zapewnia kilka dodatkowych korzyci
poza moliwoci uniknicia nieprawidowego przeplotu. Po pierwsze, telewizor wywietla tylko obraz wideo, wic bdzie on prawdopodobnie wikszy ni na ekranie
komputera. Po drugie, podczas pracy w grupie nie bdzie koniecznoci spogldania
komu przez rami na monitor. Dodatkowo, moliwo ogldania swego filmu na ekranie telewizora moe by bardzo satysfakcjonujca, nawet jeli jest to oznaka narcyzmu.
SPOSB
45.
Przeksztacenie pliku z podpisami naoonymi

na obraz w scenariusz
Osoby, ktre w swoim projekcie uyy metody closed caption (nakadania napisw na klatki obrazu), w celu
uzyskania czytelnego scenariusza mog wykorzysta jzyk programowania Perl.
W przemyle filmowym sprzeda projektu wie si czsto z koniecznoci oddania w rce

kupujcego scenariusza z informacjami dotyczcymi rozplanowania czasowego wydarze (scenariusz ten nosi nazw skryptu emisyjnego (As Broadcast Script) w przemyle telewizyjnym). Jednake twrcy programw dokumentalnych lub reality-show mog nie
posiada scenariusza.
Utworzenie takiego scenariusza jest zajciem bardzo czasochonnym wymaga wysuchania caego materiau audio i dokadnego zapisania go. Osoba zajmujca si transkrypcj
czsto zmuszona jest do wielokrotnego wsuchiwania si w jeden fragment, w celu wychwycenia wszystkich szczegw.
156
Edycja
Mona jednak wykorzysta pliki z napisami typu closed caption2, ktre tworzone s ze
wzgldu na wymagania rzdowe. Ponisze wskazwki pozwol wykorzysta informacje
zawarte w plikach typu closed caption do utworzenia scenariusza.
Powody, dla ktrych warto programowa

Nawet osoby, ktre nigdy wczeniej nie miay do czynienia z programowaniem, mog
si znale w sytuacji, ktra bdzie na tyle motywujca, by zmusi do napisania kilku
wierszy w jzyku programowania Perl. W przypadku, gdy wiele godzin nucej transkrypcji mona zastpi picioma minutami wpisywania programu i kolejnymi dwudziestoma formatowania wynikw, dam gow, e 9 z 10 osb wybierze programowanie.
Zreszt, jeli ju raz sprbuje si programowania, to jest dua szansa na uzalenienie si
od niego.
Poniszy program w jzyku Perl zosta napisany z myl o firmie produkujcej
dla telewizji, ktra potrzebowaa zapisania 140 godzin materiau filmowego
w formacie As Broadcast Script. Transkrypcja jednej godziny materiau
zajmuje rednio 5 godzin, tak wic firm czekao okoo 560 godzin pracy.
Plik typu closed caption

Proces dodawania napisw closed caption wymaga dodania specjalnego kodu do 21 linii
sygnau wideo. Jeli ciko to zrozumie, to naley wyobrazi sobie, e materia cyfrowy
PAL ma rozdzielczo 720576, co oznacza, e sygna wideo ma 720 linii szerokoci i 576
linii wysokoci. Dane closed caption umieszczone s wic w 21 linii z 480.
Transmitowany sygna PAL ma rozdzielczo 625 linii w poziomie.
Plik closed caption mona otworzy tak jak wikszo dokumentw elektronicznych za
pomoc zwykego edytora tekstu. Wynik jednak nie bdzie wyglda zbyt dobrze. Poniej
wida fragment pliku closed caption (rozszerzenie .tds):
01000013
F14,14)13t1711.Coming up:14t17Whoa, wait.
01000112
F14 14.14t17!11.Thats got me14,14/
01000209
F14 14r17#a little nervous.14,14/
01000316
F14 14RThese guys are not like14r17!my friends back home.14,14/
Jeli si dobrze przyjrze, mona dostrzec w tym baaganie normalne zdania. Przykadowo,
w drugim wierszu wida sowa Coming up reszta jest mao czytelna.
2
Podpisy przeznaczone m.in. dla osb sabo syszcych, uczcych si jzyka itp. Sowo closed,
czyli zamknity, odnosi si do faktu, e napisy te nie s dostpne dla wszystkich trzeba je np.
dekodowa przyp. tum.
Edycja
157
SPOSB
45.
SPOSB
45.
Jeszcze blisza inspekcja tekstu umoliwi zauwaenie pewnych regularnoci: (numer),

nastpnie jakie zdanie, potem kolejne (numer) itd. Numer wystpujcy po ma osiem
znakw. Zupenie przypadkowo tyle samo, co kod czasowy.
Mona wic odczyta 01005108 jako 01:00:51;08.
Kod
Jzyk Perl doskonale nadaje si do pracy z tekstem. Kod rdowy moe wyglda na
skomplikowany, ale za jego pomoc mona osign naprawd wspaniae efekty, a do
tego zaoszczdzi mnstwo czasu. Osoby posiadajce systemy Mac OS X lub Linux bd
miay ju prawdopodobnie zainstalowany jzyk Perl. Uytkownicy systemu operacyjnego
Windows bd musieli pobra interpreter Perla ze strony Active State (http://www.activestate.com/Products/ActivePerl/).
Poniej znajduje si skrypt napisany w jzyku Perl, sucy do formatowania plikw
closed caption o rozszerzeniu .tds:
#!/usr/bin/perl
# for Caption Center (.tds) files
while (<>) {
#usun wszystko przed i wewnatrz BeginData
$_ =` s/.*BeginData//g;
# usun znaki >>
$_ =` s/>> //g;
# usun znaki F
$_ =` s/\x9cF//g;
# usun wszystkie znaki po ktorych nastepuja 3 dowolne znaki
$_ =` s/\x9e()/ /g;
# przeformatuj kody czasowe np. 01005108 na 01:0051;08
$_ =` s/\x9d([0-9][0-9])([0-9][0-9])([0-9][0-9])([0-9][0-9])
/\r\1:\2:\3\;\4\t\t/g;
#zamien wszystkie sekwencje tab-tab-return na pojedynczy tab
$_ =` s/\t\t\r/\t/g;
# zapisz wszystko do pliku
print $_;
}
I to ju wszystko. Cay program. Gotowe!

Naley jeszcze zapisa plik i nazwa go moe to by na przykad CCConverter.pl
lub dowolna inna nazwa.
Zastosowanie w praktyce
Gdy aplikacja w Perlu bdzie ju gotowa, pozostaje tylko przetworzy za jej pomoc
plik typu closed caption. Naley w tym celu wpisa poniszy tekst w wierszu polece:
perl CCConverter.pl <MyScriptCC.tds >MyScript.txt
158
Edycja
Tworzenie agodnych przej midzy ujciami

Uruchomienie wiersza polece pod:
Mac OS X: uruchom program Terminal znajdujcy si w katalogu Utilities;
Windows: kliknij Uruchom w menu Start, a nastpnie wpisz command.
Aplikacja Perl powinna by uruchomiana z poziomu katalogu, w ktrym si
znajduje.
W miejscu MyScriptCC.tds naley wpisa nazw odpowiedniego pliku typu closed

caption, a nazw pliku, ktry aplikacja utworzy, trzeba wpisa zamiast MyScript.txt.
Znak < wskazuje plik, ktry ma by odczytywany, a > plik, do ktrego maj by zapisywane informacje wyjciowe.
Wynik konwersji
Poniej znajduje si fragment oryginalnego scenariusza, przekonwertowanego przez program napisany w jzyku Perl:
01:00:00;13
01:00:01;12
01:00:02;09
01:00:03;16
Coming up: Whoa, wait.

Thats got me
a little nervous.
These guys are not like my friends back home.
W ten sposb mona zaoszczdzi ponad trzy godziny na jednym scenariuszu. Dobrym
pomysem bdzie powicenie tego czasu na zapoznanie si z kolejnymi sposobami, zabaw
z rodzin, a nawet spacer na wieym powietrzu.
SPOSB
46.

Edytowany materia do czsto wydaje si by nienaturalny, niezalenie od tego, czy pochodzi z jednego,
czy z wielu rde. Wykorzystanie prostej techniki edycyjnej wyranie poprawi jego wygld.
Kady edytowany film jest prb opowiedzenia jakiej historii, niezalenie od tego, czy
jest to trwajca 30 sekund reklama, czy 3-godzinny dokument. Przedstawiana opowie
wymaga utworzenia przej midzy ujciami. Do czsto jednak ujcia te nie wspgraj
dobrze ze sob, czego efektem mog by dranice przejcia. Aby temu zapobiec, stosuje
si technik o nazwie edycja rozdzielna (split edit) (znan te jako L-cut lub J-cut), ktra
pozwala poprawi le wygldajce przejcia.
Technika edycji rozdzielnej (split edit)

Do wykorzystania techniki split edit konieczne jest, by materia audio i wideo znajdowa
si na listwie czasowej w oddzielnych ciekach. Oznacza to, e w niektrych programach do edycji, na przykad Final Cut Pro, naley rozczy (ang. unlink) lub zablokowa (ang. lock) cieki audio i wideo. Systemy takie jak Avid Xpress umoliwiaj stosowanie techniki split edit bez wykonywania adnych dodatkowych czynnoci.
Edycja
159
SPOSB
46.
SPOSB
46.
O efekcie split edit mona mwi na przykad wtedy, gdy mimo zmiany obrazu cz
dwikowa materiau filmowego jest nadal odtwarzana. Innymi sowy, dwik (lub obraz)
ma by odtwarzany mimo zakoczenia odtwarzania obrazu (lub dwiku). Naley w tym
celu przesun odpowiedni ciek znajdujc si na listwie czasowej w ty lub w przd.
Tworzenie cicia L. W ciciu L cz audio jest odtwarzana duej ni cz wideo.
Mona to osign, przesuwajc na listwie czasowej ciek wideo do tyu lub ciek
audio do przodu. Przej tego typu uywa si na przykad do pokazania osoby suchajcej podczas rozmowy. Na rysunku 4.16 wida cicie L utworzone na listwie czasowej
programu Avid.
Rysunek 4.16. Cicie L w programie Avid
Tworzenie cicia J. Cicie J jest odwrotnoci wyej opisywanego cicia L. Dlatego te

wymagane jest przesunicie obrazu do przodu lub cofnicie dwiku. Przejcie tego typu
przydaje si podczas skadania uj, ktre nie pasuj do siebie dwik przygotowuje
wtedy widzw na zmian obrazu. Na rysunku 4.17 wida cicie J utworzone na listwie
czasowej programu Avid.
Wykorzystanie techniki edycji rozdzielnej

Dwik skada si tylko na niewielk cze sygnau audio-wideo, a mimo to jest bardzo
wanym czynnikiem w produkcji filmowej. Odpowiednie wykorzystanie go pozwala zagodzi efekt kiepskich przej midzy ujciami, ktry moe rozprasza widzw.
Techniki split edit mona uy do utworzenia przejcia pomidzy rozmwcami podczas
edycji sceny z konwersacj. W praktyce wyglda to tak, e osoba suchajca jest na ekranie w czasie, gdy drugi rozmwca mwi. Wykorzystanie w tym przypadku techniki
split edit pozwala uzyska wizualnie atrakcyjn scen, mimo e podstaw tej atrakcyjnoci jest dwik.
160
Edycja
Rysunek 4.17. Cicie J w programie Avid
Technika split edit nadaje si te do rozwizania problemu obrazu lub dwiku o zej
jakoci. Przykadowo, gdy w scenie pojawia si mwica osoba poniej kadru, mona
wykorzysta cicie typu J w celu wprowadzenia ujcia pod innym ktem, lub nawet ujcia komentatora, zachowujc jednoczenie oryginalny dwik.
Osoby, ktre naucz si korzysta z techniki split edit, z pewnoci bd jej czsto uywa. Podczas ogldania filmw bd te wiadome tego, jak czsto techniki te s wykorzystywane.
Dobre pomysy
Film Lina (ang. Rope) by eksperymentem Alfreda Hitchcocka, majcym na celu stworzenie filmu bez ci. Mimo e ograniczaa go wielko pojemnikw na tam, ktre mogy
pomieci do 10 minut nadajcego si do uytku materiau, to i tak stworzy prawdziwe
dzieo sztuki. Z dziewiciu ci, jakie wystpuj w filmie, zauwaalne s tylko cztery.
Hitchcock dokona tego za pomoc dokadnego planowania kadego ujcia oraz nagrywania akcji, ktra wypeniaby klatk w miejscach, gdzie trzeba zrobi cicie. Przykadowo, gdy koczya mu si tama, nagrywa osob, ktra sza w stron kamery, wypeniajc cay kadr. Cicie nastpowao wtedy, gdy aktor by na tyle blisko, e wida byo
tylko materia, z ktrego uszyto jego ubranie. Kolejne ujcie zaczynao si w miejscu zakoczenia poprzedniego, czyli od kadru wypenionego materiaem.
Poczenie stylu Hitchcocka z technik split edit pozwoli na nagranie nowoczesnych
filmw, w ktrych nie wystpuj cicia.
Edycja
161
SPOSB
46.
SPOSB
47.
Tworzenie interaktywnych katalogw wideo

SPOSB
47.

Poniszy sposb wyjania, jak tworzy interaktywne miejsca w materiale filmowym.
Osoby ogldajce cyfrowe filmy na komputerze maj do dyspozycji kilka ciekawych

opcji, ktre s niedostpne na DVD czy kasecie wideo mowa tu o doczaniu adresw
URL [Sposb 84.] i zakadek [Sposb 49.]. Funkcja o nazwie hotspot (w wolnym tumaczeniu
oznacza tyle co interesujce miejsce) sprawia, e czci filmu bd reagowa na kliknicie
wykonane przez widzw. Poczenie tych obszarw aktywnych z zakadkami umoliwi
utworzenie interaktywnego katalogu wideo.
Nagrywanie filmu
Nagranie odpowiedniego filmu wcale nie jest atwe interaktywno nadaje caemu
przedsiwziciu nowy wymiar. Jeli chcemy utworzy interaktywny katalog, musimy pamita o kilku (mam nadziej oczywistych) wskazwkach.
Po pierwsze, interaktywny obiekt nie powinien by zasonity przez inne przedmioty.
Pozwoli to uytkownikom klika go w dowolnym momencie. Dla przykadu, jeli w danej scenie interaktywnym elementem ma by telewizor, to naley upewni si, e nikt
przed nim nie stanie.
Taki obiekt powinien by te stabilny. Najlepszym rozwizaniem jest wykorzystanie
statywu podczas nagrywania, nawet jeli uywamy kilku kamer. Stabilny obiekt zagwarantuje, e widzowie nie bd musieli gania za nim kursorem po caym ekranie.
Naley te pamita o proporcjonalnym rozmiarze obiektu wzgldem reszty sceny. Jeli
widzowie bd mogli klikn telewizor, to niech nie bdzie on przesonity lub umieszczony daleko w tle.
Jeli interaktywny obiekt jest mniejszy, ni bymy tego chcieli, trzeba sprawi podczas
edycji, aby odrnia si w jaki sposb od reszty sceny. Jedn z metod jest otoczenie
obiektu przez krtk chwil okrgiem na samym pocztku ujcia. Mona te sprawi, by
wszystko stao si czarno-biae z wyjtkiem interaktywnego obiektu [Sposb 74.]. Niezalenie
od sytuacji, naley pamita o tym jeszcze przed rozpoczciem zdj.
Tworzenie obszaru aktywnego

Sposb tworzenia obszarw aktywnych zaley od posiadanego oprogramowania.
Dostpne programy to: LiveStage Pro (http://www.totallyhip.com/), cleaner (http://www.discreet.
com/cleaner/) oraz VideoClix (http://www.videoclix.com/). Niestety, dwie z powyszych aplikacji dostpne s tylko dla komputerw Macintosh. Uytkownicy komputerw PC mog
skorzysta z programu cleaner.
W sposobie tym omwiony zosta proces tworzenia obszarw aktywnych tylko dla programu cleaner, poniewa lekcje na temat programw Stage Pro i VideoClix dostpne s
w internecie.
162
Edycja
Po uruchomieniu programu cleaner naley zaimportowa materia za pomoc funkcji

Batch/Add Files, wybierajc z dysku twardego odpowiedni plik. Utworzenie obszaru
aktywnego wymaga edycji danych EventStream. Aby to zrobi, naley klikn dwukrotnie ikon filmu lub wybra z menu polecenie Window/Project. W tym momencie powinno
pojawi si okno Project.
W oknie Project naley wybra EventStream/Edit (przycisk Edit znajduje si na dole, po
prawej stronie) w celu otworzenia okna EventStream. W celu dodania obszaru aktywnego trzeba bdzie zlokalizowa odpowiednie miejsce i klikn przycisk Add, a nastpnie
utworzy nowe zdarzenie (ang. event).
W menu podrcznym Event Type naley zaznaczy Hotspot. Mona bdzie wtedy zaznaczy obszar, ktry ma by interaktywny. Moliwe jest take okrelenie ksztatu obszaru
oraz nadanie mu etykiety (ang. Label). Na rysunku 4.18 wida tworzenie obszaru aktywnego o owalnym (ang. Oval) ksztacie.
Rysunek 4.18. Tworzenie owalnego obszaru aktywnego
Po utworzeniu obszaru aktywnego pozostaje jeszcze wykonanie innych czynnoci. Przede

wszystkim, naley okreli czas, w jakim wybrany obszar bdzie interaktywny jeli
tego nie zrobimy, bdzie dostpny przez ca dugo filmu. Na szczcie jest to bardzo
atwe wystarczy wykorzysta w tym celu mae menu znajdujce si po prawej stronie
pola tekstowego Duration (czas trwania). Menu to posiada trzy opcje: To In Point (do punktu
wejcia), To Out Point (do punktu wyjcia) i To Current Time (do obecnego czasu). Wybr ktrej
z powyszych opcji wprowadzi odpowiednie dane w polu tekstowym Duration.
Edycja
163
SPOSB
47.
SPOSB
47.
Trzeba bdzie jeszcze doda jakie zdarzenie, wywoywane klikniciem obszaru aktywnego. Naley w tym celu klikn przycisk Add Action. Dwa interesujce (w kontekcie
tworzenia katalogw) zdarzenia to Open URL i Go to Time. Na rysunku 4.19 przedstawione jest dodawanie zdarzenia Open URL do obszaru aktywnego. Wprowadzony adres
URL zostanie uruchomiony podczas kliknicia go.
Rysunek 4.19. Dodawanie zdarzenia Open URL
Wybr zdarzenia zaleny jest od sposobu implementacji katalogu. Osoby, ktre chc
otworzy stron internetow (na przykad w celu umoliwienia widzom zrobienia zakupw), powinny wykorzysta zdarzenie Open URL, ktre przekieruje uytkownika do
odpowiedniej strony. Mona te umoliwi odtwarzanie filmu z poziomu strony internetowej, wykorzystujc pole Target, ktre sprawi, e adres zostanie otwarty w innej ramce
przegldarki (przydatna jest w tym celu znajomo jzyka HTML).
Z kolei zdarzenie Go to Time moe posuy do podania wikszej iloci informacji na temat kliknitego przedmiotu. Tworzy ono odnonik wewntrz samego filmu i sprawia,
e akcja filmu przeskakuje do momentu, w ktrym na przykad pojawia si zblienie
obiektu i komentarz na jego temat. Zdarzenie Go to Time moe by dranice wizualnie, ale
z pewnoci dostarczy wielu emocji, zwaszcza za pierwszym razem, gdy zostanie uyte.
Wykorzystanie obydwu powyszych zdarze w jednym filmie moe by cakiem efektowne. W celu utworzenia wikszej liczby obszarw aktywnych wystarczy powtarza
omawiane powyej czynnoci. Naley pamita o klikniciu przycisku Save w oknie EventStream w przeciwnym razie wszystkie zdarzenia bd niedostpne!
Warto zobaczy
LiveStage Pro (http://www.totallyhip.com).
Video Clix (http://www.videolcix.com).
164
Edycja
Rozwizywanie problemw z kodem czasowym na nagranej kasecie
Dobre pomysy
Wykorzystanie obszarw aktywnych w celu tworzenia katalogw nie jest ich jedynym
przeznaczeniem. Mona z ich pomoc rwnie stworzy film typu sam wybierasz swoj
przygod. Dziki wykorzystaniu interaktywnych miejsc i zdarze, ktre powoduj przejcia do innych fragmentw w obrbie jednego filmu, mona da widzom moliwo
wpywania na ogldan histori.
Dla przykadu, mona by nagra scen, w ktrej posta musi wybra pomidzy dwoma
drzwiami w celu wygrania jakiej nagrody. W momencie, kiedy aktor podejmuje decyzj,
trzeba da widzowi moliwo wybrania drzwi i na podstawie tego wyboru przenie
akcj do odpowiedniego punktu w filmie. Oczywicie w takim przypadku trzeba bdzie
nakrci dwie sceny, po jednej na kad par drzwi.
Niezalenie od sposobu ich wykorzystania, interaktywne miejsca pozwalaj na odejcie
od koncepcji tradycyjnych, pasywnych filmw.
SPOSB
Rozwizywanie problemw z kodem czasowym
48. na nagranej kasecie
Wadliwy kod czasowy moe przysporzy podczas pracy wielu problemw aby zaoszczdzi
na rodkach od blu gowy, najlepiej upora si z nim wczeniej.
W przypadku, gdy kod czasowy przeskakuje wstecz, mona spodziewa si problemw

podczas konwersji materiau na format cyfrowy. Problemem jest na przykad, jeli kod
czasowy wynoszcy 00:34:23;00 przechodzi nagle w 00:00:00;00. Usterki takie naley naprawia jak najwczeniej jednym ze sposobw na to jest proces zaczerniania tamy
(Black and Code) [Sposb 4.].
Niektre osoby prbuj radzi sobie z problemem kodu czasowego, nadajc kasetom
numery, ktre wskazuj na miejsce zaamania si kodu. Przykadowo, kaseta o numerze
TCP001 bdzie oznaczaa cz sprzed przeskoku, a TCP001.1 bdzie czci po przeskoku numer po kropce bdzie zwiksza si wraz ze wzrostem liczby przeskokw.
Niestety, podejcie to nie tylko nie rozwizuje problemu, ale moe te sprawi w przyszoci kopoty, zwizane z listami edycyjnymi (EDL) [Sposb 3.] oraz podczas numerowania kaset.
Naprawa kodu czasowego wymaga przegrania materiau na inn kaset lub na dysk
twardy. Przegrywanie moe jednak spowodowa utrat jakoci materiau.
Unikanie utraty jakoci

W przeszoci formaty takie jak VHS i Beta byy podatne na utrat jakoci wraz z kad
kolejn przegran kaset. Na szczcie problem ten nie istnieje w wiecie technologii cyfrowych.
Edycja
165
SPOSB
48.
SPOSB
48.
Aby unikn utraty jakoci, trzeba bdzie sporzdzi cyfrow kopi materiau filmowego.
Naley w tym celu ustanowi cyfrowe poczenie pomidzy dwoma urzdzeniami. Wikszo kamer i magnetowidw cyfrowych posiada zcze IEEE-1394, ktre doskonale si
do tego nadaje.
Zcze IEEE-1394 znane jest te jako FireWire lub i.LINK.
Istniej trzy rodzaje zczy IEEE-1394:

4-stykowe,
6-stykowe,
9-stykowe.
W wikszoci przypadkw nie bdzie konieczne korzystanie z pocze 9-stykowych.
Trzeba jednak zastanowi si, jakiego kabla potrzeba, by poczy obydwa urzdzenia.
Poniej znajduj si trzy rozwizania:
4-stykowe na 4-stykowe,
4-stykowe na 6-stykowe,
6-stykowe na 6-stykowe.
Spotkaem si ju ze sprzedawcami, ktrzy nie widzieli rnicy midzy tymi poczeniami, dlatego te przed wyjciem do sklepu trzeba powici troch czasu na okrelenie
swoich potrzeb. Na rysunku 4.20 wida rnic pomidzy rnymi typami kabli.
Rysunek 4.20. Wybr waciwego poczenia
Poczenie urzdze
Osoby posiadajce wicej ni jedno urzdzenie cyfrowe bd mogy utworzy cyfrow
kopi kasety.
Cyfrowych kopii nie naley tworzy za pomoc zcza RCA, poniewa jest to
poczenie analogowe. Oznacza to, e w razie jego wykorzystania nastpi utrata
jakoci.
166
Edycja
W celu skopiowania kasety naley poczy obydwa urzdzenia kablem IEEE-1394. W jednym z nich naley umieci kaset z nagraniem, a w drugim pust kaset. W urzdzeniu
z nagran kaset naley wcisn przycisk Play, w drugim za Record. Z kasety o wadliwym kodzie czasowym jedynie materia filmowy (dwik i obraz) zostanie przegrany.
Kopia bdzie posiadaa dokadnie ten sam materia wraz z nowym, cigym kodem czasowym. W celu upewnienia si, e kod czasowy na kopii bdzie poprawny, mona wykorzysta kaset, na ktrej przeprowadzono proces zaczerniania [Sposb 4.].
Konwersja na format cyfrowy i nagrywanie na kaset wideo

Osoby posiadajce jedynie kamer cyfrow mog naprawi problem z kodem czasowym,
wykorzystujc w tym celu posiadany program do edycji. Za jego pomoc bdzie mona
przekonwertowa materia na format cyfrowy, po czym nagra go na cyfrowy nonik.
Konwersja na format cyfrowy wymaga uycia tego samego kodeka, ktry wykorzystywany by podczas nagrywania. Przykadowo, uytkownicy DVCPRO powinni nagrywa
materia przy wczonym ustawieniu DVCPRO.
Istnieje kilka rnych formatw cyfrowych trzeba wiedzie, ktrego si
uywa. Wikszo kamer wykorzystuje do nagrywania format DV, ale dostpne
s te DVCPRO, DVCAM i HDV.
Naley te pamita o wystarczajcej iloci przestrzeni dyskowej. Godzina
materiau filmowego w formacie DV zajmuje okoo 13 GB.
Aby rozpocz konwersj materiau, naley podczy kamer lub magnetowid do systemu edycyjnego. Nastpnie trzeba przegra materia z kasety do programu. Programy do
edycji rni si midzy sob, ale wyniki konwersji s zazwyczaj takie same. Aby rozpocz ten proces, naley wybra:
Avid
Tools/Capture
Final Cut
File/Log and Capture...
Movie Maker
Plik/Przechwy obraz wideo...
Premiere
File/Capture
iMovie
Wczy tryb Camera, a nastpnie klikn przycisk Record.
W programach, ktre posiadaj funkcj Ignore Timecode Breaks (pl. ignorowanie
przerw w kodzie czasowym), naley t funkcj wczy.
Edycja
167
SPOSB
48.
SPOSB
49.
Dodawanie zakadek do filmu
Kiedy ju materia bdzie w postaci cyfrowej, naley umieci go w caoci na listwie

czasowej i zapisa na nowej kasecie. W tym celu naley wybra:
Avid
Clip/Digital Cut
Final Cut
File/Print to Video
Movie Maker
Plik/Zapisz plik filmowy...
Premiere
File/Export/Export to Tape
iMovie
File/Share/Videocamera/przycisk Share
Mona nagra materia z powrotem na oryginaln kaset, ale istnieje ryzyko
jego utraty, jeli wydarzy si co niespodziewanego, na przykad przerwa
w dostawie prdu.
Tak jak w przypadku wykorzystania dwch kamer lub magnetowidw, przegrany na

kaset materia bdzie dokadn kopi gwnej kasety pomijajc oczywicie wadliwy kod
czasowy.
Na zakoczenie
Po zakoczeniu caego procesu naley oznaczy otrzyman kaset jako now kaset gwn.
Dobra organizacja pracy oraz efektywny system oznacze bd miay wielkie znaczenie w pracy
nad projektem [Sposb 1.].
SPOSB
49.

Programy QuickTime i Windows Media Player posiadaj opcj, ktra umoliwia uytkownikom wykonywanie
przeskokw do ustalonych miejsc w filmie. Mona w ten sposb utworzy na przykad materia o aktorach,
ktrzy chc dosta rol w realizowanym filmie.
Wybr obsady filmu wymaga przesuchania wielu kandydatw. Nawet jeli lista zostanie zawona, to i tak trzeba bdzie znale sposb na atwe jej przegldanie. Istnieje
nawet moliwo rozesania kasety z list kandydatw do wsppracownikw, w celu
zapoznania si z ich zdaniem na temat potencjalnej obsady. Mona oczywicie nagra
jedn kaset lub pyt DVD na kadego kandydata, ale wygodniejsze jest utworzenie
pojedynczego pliku wideo, ktry daje widzom moliwo atwego przeskakiwania pomidzy wszystkimi kandydatami.
W celu umoliwienia widzom przechodzenia pomidzy czciami jednego filmu naley
utworzy w nim specjalne znaczniki. W systemie QuickTime nosz one nazw chapters
(rozdziaw), a w Windows Media markers (znacznikw). Aby jednak nie wprowadza
zbytniego zamieszania, znaczniki w obu programach bd okrela mianem zakadek.
168
Edycja
QuickTime i Windows Media umoliwiaj tworzenie zakadek, ale kady program robi to
w zupenie inny sposb. W QuickTime potrzebna bdzie wersja Pro (http://www.apple.com/
quicktime/upgrade) oraz edytor tekstu. Windows Media wymaga wykorzystania Windows
Media File Editor, bdcego skadnikiem pakietu Windows Media Encoder 9 Series firmy
Microsoft (http://www.microsoft.com/windows/windowsmedia/forpros/encoder/default.mspx). Do
rozpowszechniania obydwu typw plikw wideo mona uy programu cleaner firmy
Discreet (http://www.discreet.com/products/cleaner) umoliwia on dodawanie zakadek
i tworzenie filmw w obydwu formatach.
Posiadacze programw Final Cut Pro i Premiere mog z atwoci utworzy
zakadki dziki funkcji Markers. Dodane zakadki zostan automatycznie doczone
podczas eksportu mediw do kompatybilnego formatu.
W programie Final Cut edycj zakadek mona przeprowadzi w Mark/Markers/
Edit... Nastpnie w polu tekstowym Comment naley wpisa <CHAPTER> lub
klikn przycisk Add Chapter Marker.
W programie Premiere edycji zakadek dokona mona, wybierajc Marker/Edit
Sequence Marker.... Nastpnie w polu tekstowym Chapter naley poda nazw
zakadki.
Tworzenie zakadek w QuickTime Pro

Osoby, ktre posiadaj program QuickTime i edytor tekstu, nie bd potrzeboway niczego wicej, poza ulepszeniem programu QuickTime do wersji Pro, ktra posiada wszelkie wymagane opcje. Poza moliwoci tworzenia zakadek, rozszerzenie Pro pozwala
te na edycj, dodawanie filtrw i efektw [Sposb 39.], eksport filmw do formatu odtwarzanego przez telefony komrkowe [Sposb 89.], a take odblokowuje wiele innych opcji.
Tworzenie listy zakadek. Utworzenie cieki z zakadk3 wymaga wczeniejszego przygotowania listy zakadek, do ktrych widzowie bd mieli dostp. W tym celu wystarczy
w dowolnym edytorze tekstu wpisa list zakadek kada z nich musi si znajdowa
w oddzielnym wierszu. Przykadowo, kaseta z obsad filmu mogaby zawiera list nazwisk aktorw, ktre byyby jednoczenie zakadkami:
Oxford Wells
Tony Clark
Rich Gable
Joey Harper
Po utworzeniu listy naley zapisa plik tekstowy.

Nastpnie naley uruchomi program QuickTime Pro, wybra File/Import..., po czym zaznaczy plik tekstowy zawierajcy informacje o zakadkach. Zostanie on wtedy zaimportowany, a w oparciu o niego utworzony bdzie film w programie QuickTime.
Zakadka w programie QuickTime nosi nazw chapter przyp. tum.
Edycja
169
SPOSB
49.
SPOSB
49.
Rysunek 4.21. Zaimportowany plik tekstowy do wykorzystania w roli zakadki
Co ciekawe, zaraz po importowaniu listy trzeba bdzie j znowu wyeksportowa. Po

wybraniu File/Export zostanie otwarte okno zawierajce kilka opcji wane jest ich odpowiednie ustawienie.
Naley wybra Export/Text to Text, a nastpnie spord dostpnych menu rozwijanych
Use/Text with Descriptors w celu utworzenia odpowiedniego pliku tekstowego. Ponadto
trzeba klikn przycisk Options... i wybra Show Text, Decriptors, and Time. Naley take
zaznaczy Show time relative to start of:/Movie oraz Show fractions of seconds as:/1/30 (jak
to pokazano na rysunku 4.22).
Rysunek 4.22. Konfiguracja okna Text Export Settings
Edycja tekstowego pliku opisowego. Po eksporcie pliku opisowego (ang. descriptor file)
naley otworzy go za pomoc edytora tekstu. Trzeba te otworzy w programie QuickTime Pro film, do ktrego chcemy doda zakadk. Po zaadowaniu filmu naley wybra
Movie/Get Movie Properties i zaznaczy Movie w pierwszym menu rozwijanym, a w drugim Time.
Okno Properties pokazuje obecny czas (ang. Current Time), czas trwania filmu (ang. Duration),
a take pocztek wybranego materiau (ang. Selection Start) i dugo wybranego materiau (ang. Selection Duration) oznaczenia te reprezentuj punkty pocztkowe i kocowe. Warto Current Time zmieni si, jeli uytkownik zmieni lokalizacj na osi czasu.
170
Edycja

W eksportowanym z programu QuickTime Pro pliku tekstowym znajduje si
kilka wyrazw i numerw otoczonych nawiasami, a wszystko to jest do
specyficznie sformatowane. Nie wolno zmienia tych danych (chyba e masz
ochot na eksperymenty) wyjtkiem jest kod czasowy, ktry znajduje si
wewntrz nawiasw ([]), oraz nazwa zakadki. Poniszy zapis odnosi si
do zakadki zatytuowanej Tony Clark, o czasie 00:11:10.08:
[00:11:10.08]
{textBox: 0, 0, 50, 160}Tony Clark
Kod czasowy wystpuje w formacie [GG:MM:SS.KK]. Nazwa zakadki

znajduje si w wierszu poniej kodu czasowego, za oznaczeniami
wymaganymi przez program QuickTime.
Warto Current Time trzeba wpisa w odpowiednie miejsce pliku tekstowego, po znalezieniu dobrej lokalizacji, w ktrej mona umieci zakadk pozwalajc na szybki przeskok (na przykad na pocztku wystpu danej osoby). Naley powtarza t czynno dla
kadej zakadki, ktra ma si znale w filmie. Na rysunku 4.23 widoczny jest film, okno
ustawie Properties, a take edytowany plik tekstowy.
Rysunek 4.23. Tworzenie zakadek w pliku tekstowym
Edycja
171
SPOSB
49.
SPOSB
49.

Oznaczenia czasowe musz by utrzymane w porzdku. Dlatego te, jeli
kolejno w licie jest inna ni w filmie, naley j zmieni. Przykadowo,
jeli na licie Joey Harper zajmuje pierwsze miejsce, a w filmie wystpuje
jako czwarty, naley przesun jego nazwisko na czwart pozycj listy.
Ostatni wymieniony w pliku tekstowym kod czasowy powinien wskazywa na dugo

filmu. Tak wic, jeli ustawienie Duration wynosi 00:39:35.00, to kod, ktry naley umieci
w pliku tekstowym, powinien wyglda nastpujco: [00:39:35.00]. Nastpnie trzeba bdzie zapisa plik tekstowy i zaimportowa go do programu QuickTime Pro, wybierajc
w tym celu File/Import... i zaznaczajc odpowiedni plik tekstowy w oknie dialogowym.
Tworzenie cieki z zakadk za pomoc pliku opisowego. Po zaimportowaniu pliku
opisowego do programu QuickTime Pro naley wybra Edit/Select All, a nastpnie Edit/Copy,
po czym wklei skopiowany materia do filmu, do ktrego chcemy doda ciek z zakadk (ang. chapter track). Zaznaczenie filmu, a nastpnie wybr Edit/Add Scaled umoliwi
wykorzystanie pliku tekstowego w roli cieki z zakadk.
W oknie waciwoci filmu (ang. Properties) naley wybra nowo dodan ciek tekstow Text Track z pierwszego menu rozwijanego, a z drugiego menu Make Chapter (utwrz
zakadk). Nastpnie trzeba klikn przycisk Set Chapter Owner Track i wybra w roli Owner
(posiadacz) ciek audio lub wideo. Rysunek 4.24 przedstawia okno Properties wraz z utworzon ciek z zakadk.
Rysunek 4.24. cieka z zakadk; ustawienie Video Track w roli Owner
Opcja o nazwie Preloading sprawia, e cieki z zakadkami wgrywane s przed filmem.

Trzeba upewni si, czy QuickTime Pro uaktywni t opcj. W drugim menu rozwijanym,
w oknie Properties, naley wybra Preload i zaznaczy opcj Preload.
Finalizacja filmu zawierajcego ciek z zakadk. Kiedy ju zostanie utworzona cieka
z zakadk, w oknie filmu pojawi si mae menu rozwijane, ktre zawiera nazwy zakadek oraz pozwala widzom na atwe przemieszczanie si pomidzy scenami (rysunek
4.25). W grnym rogu wida take mae, czarne okienko z nazw aktywnej zakadki.
172
Edycja
Rysunek 4.25. cieka z zakadk, a w grnym rogu denerwujce czarne okienko
Czarne okienko w rogu bdzie prawdopodobnie przeszkadza. Aby go wyczy, naley

wybra Edit/Enable Tracks, po czym wyczy ustawienie Text Track. Jeli nie bdzie mona
przecza si pomidzy scenami, trzeba powtrzy cay proces, zwracajc uwag na poprawno wprowadzanych kodw czasowych i nazw zakadek.
Kiedy film bdzie ju spenia wszelkie oczekiwania, naley wybra File/Save As i zaznaczy Make Movie Self Contained. I to ju wszystko!
Tworzenie zakadek w Windows Media File Editor

Edytor plikw Windows Media File Editor instaluje si wraz z innymi programami wchodzcymi w skad Windows Media Encoder 9 Series. Jest to do atwy w uyciu edytor, ale
do poprawnego funkcjonowania potrzebne s mu pliki wideo w odpowiednich formatach, a mianowicie WMV lub ASF. W ramach programu mona doda te polecenia wywietlajce tekst, uruchamiajce programy, adresy URL, lub nawet wykonujce zdarzenia skryptowe.
Uruchamianie pliku wideo. Po uruchomieniu programu Windows Media File Editor
naley wybra plik wideo, ktry ma by edytowany. Trzeba w tym celu wybra File/Open
i zlokalizowa ten plik. Program potrafi uruchamia tylko pliki zgodne z Windows Media
(czyli o rozszerzeniach .wmv i .wma) oraz ASF. Filmy o innym formacie trzeba bdzie
przekonwertowa [Sposb 29.]. Konwersji pomidzy formatami mona te dokona za
pomoc Windows Media Encoder 9 Series. Rysunek 4.26 przedstawia plik Windows
Media Video o nazwie Audition, otwierany za pomoc programu Windows Media File
Editor.
Edycja
173
SPOSB
49.
SPOSB
49.
Rysunek 4.26. Otwieranie filmu w Windows Media File Editor
Otwarty film mona odtwarza dokadnie tak, jak w programie Media Player. Oprcz
tego, istnieje te moliwo dodawania zakadek, polece skryptowych oraz rnych informacji, takich jak tytu, nazwisko autora i dane na temat praw autorskich.
Dodawanie zakadek. W celu dodania zakadki naley znale w filmie odpowiednie
miejsce w miejscu tym trzeba zatrzyma film. Nastpnie naley klikn przycisk Markers i otworzy okno Markers4. Osoby, ktre znaj kod czasowy miejsc, w ktrych chciayby doda zakadki, bd miay uatwione zadanie.
W oknie Markers znajduje si lista wszystkich zakadek zwizanych z danym plikiem
wideo. Przycisk Add pozwala wprowadzi wartoci Name (nazwa zakadki) i Time (czas).
Czas, na ktrym w danej chwili zatrzymany jest film, zostanie wprowadzony automatycznie w pole Time, dlatego te jedyn rzecz, ktr trzeba bdzie wpisa, jest nazwa
zakadki (moe to by na przykad imi aktora). Na rysunku 4.27 wida zakadk: w polu
Name wpisane jest nazwisko aktora, a w polu Time 00:36:26.1.
Po wprowadzeniu danych Time i Name naley klikn przycisk OK i zamkn okno Marker
Properties. Osoby, ktre nie znaj kodu czasowego dla nastpnych zakadek, powinny zamkn okno Markers przyciskiem OK i znale nastpne miejsce w filmie. Cay proces trzeba bdzie powtrzy dla kadej nowej zakadki.
Zapisywanie pliku z zakadkami. Po wprowadzeniu danych wszystkich zakadek naley
zapisa plik wideo. Aby zapisa zakadki w uruchomionym pliku, naley wybra File/Save
and Index. W ten sposb zakadki zostan zapisane w otwartym pliku wideo.
4
W tym programie zakadka nosi nazw marker przyp. tum.
174
Edycja
Rysunek 4.27. Edycja waciwoci zakadki
W celu przechodzenia pomidzy zakadkami w uruchomionym filmie naley wybra

View/File Markers, a nastpnie zaznaczy odpowiedni zakadk. Na rysunku 4.28 wida
zakadki z nazwiskami aktorw.
Rysunek 4.28. Wybr zakadek w programie Windows Media Player
Edycja
175
SPOSB
49.
SPOSB
49.
Osoby chcce zapisa plik w innym formacie, powinny wybra File/Save As and Index.
Polecenie Save As umoliwia eksport filmu w formacie Windows Media lub ASF. Nie jest to
moe zbyt rozbudowana funkcja, ale moe by przydatna.
Tworzenie zakadek w programie cleaner

Posiadacze programu cleaner maj do dyspozycji narzdzie o znacznie prostszej obsudze rozpowszechnianie plikw w firmacie QuickTime i Windows Media wraz z zakadkami jest naprawd atwe. Funkcja ta w programie cleaner nosi nazw chapter event.
Po uruchomieniu programu cleaner naley przecign film do okna Batch. Nastpnie
trzeba wybra Window/Project lub dwukrotnie klikn ikon filmu w celu wywietlenia okna
Project.
W oknie Project naley klikn zakadk EventStream i wcisn przycisk Edit uaktywni
si okno EventStream, pozwalajce na dodanie informacji o zakadkach5. Na rysunku 4.29
wida, jak za pomoc EventStream dodawane s do filmu zakadki.
Rysunek 4.29. Dodawanie zakadek w programie cleaner
Zakadka w programie cleaner nosi nazw chapter przyp. tum.
176
Edycja
Szybsza nawigacja w menu pyt DVD
W celu dodania nowej zakadki naley znale odpowiednie dla niej miejsce na listwie
czasowej (w oknie Project). Po znalezieniu odpowiedniego miejsca trzeba klikn przycisk Add w oknie EventStream i wybra polecenie Chapter (QT, WM) w menu rozwijanym.
Program cleaner automatycznie wprowadzi pocztkowy kod czasowy zakadki w polu
Start, wic pozostaje tylko wpisanie w polu Text odpowiedniej nazwy, ktra pojawi si
na licie zakadek dla danego filmu.
Powysze czynnoci naley powtarza dla kadej planowanej zakadki. Nastpnie trzeba
klikn przycisk Save i zamkn okno EventStream. W celu utworzenia filmu naley wybra Batch/Encode lub klikn Start w oknie Batch.
Tak wanie wyglda praca w programie cleaner atwo i przyjemnie.
Dobre pomysy
Powyszy sposb przedstawiem na przykadzie tworzenia filmu sucego do wyboru
obsady, ale nie znaczy to wcale, e jest to jedyne zastosowanie dla zakadek. Z ich pomoc mona na przykad stworzy katalog wideo z produktami, ktre widzowie bd
mogli dowolnie przeglda, albo nawet film instruktaowy, w ktrym widzowie bd
przechodzi z jednego etapu lekcji do nastpnego.
Bardzo twrcze osoby mog poczy opcj zakadek z moliwoci otwierania adresu
URL [Sposb 84.] w celu przejcia na stron internetow powizan z ogldan w danej
chwili scen. Przykadowo, gdy widz zobaczy na ekranie przedmiot, moe otworzy si
strona, na ktrej bd znajdoway si informacje o tym, jak go zamwi i ile kosztuje.
Mona te posun si jeszcze dalej i utworzy interaktywny katalog wideo [Sposb 47.].
SPOSB
50.

Nawigowanie po menu pyty DVD wcale nie musi by powolne i nuce. W bardzo prosty sposb mona
przyspieszy przechodzenie midzy stronami.
Z pewnoci kady mia do czynienia z mnstwem stron, ktre tworz menu pyty DVD.
Wraz ze wzrostem liczby dodatkw, takich jak informacje o aktorach czy teksty scenariusza, wzrasta liczba stron menu. Menu pyt DVD wymagaj, by uytkownik wykorzystywa przyciski znajdujce si na ekranie.
Nawigacja wymaga uycia klawiszy kierunkowych (gra, d, prawy, lewy) oraz przyciskw Select lub Enter. Jest to cakiem proste zadanie, ale potrafi te by do nuce
zwaszcza gdy widz chce szybko przej ze strony 5 do 7.
Odejcie od konwencji
A gdyby tak omin krok aktywacji? Wikszo programw do tworzenia DVD obsuguje opcj zwan autoaktywacj (ang. auto-activation). W momencie, gdy korzystajcy
z pilota i odtwarzacza DVD uytkownik wybierze jaki przycisk, bdzie on automatycznie
Edycja
177
SPOSB
50.
SPOSB
50.
uruchamiany. Opcja ta jest zazwyczaj wyczana w programach do odtwarzania DVD

w przeciwnym razie najechanie na przycisk mysz spowodowaoby jego aktywacj i przeskok nawet o kilka stron.
Moe nie jest to a tak za opcja, ale z drugiej strony cige pilnowanie myszy,
by nie znalaza si na jakim przycisku w menu pyty DVD, mogoby by do
denerwujce.
Prosz przyjrze si rysunkowi 4.30. W momencie, gdy uytkownik wchodzi do tego menu,
domylnie wybranym przyciskiem bdzie Main. Mona bdzie skierowa zaznaczenie do
gry, by wybra jak zakadk, lub w prawo (bd w lewo) w celu obejrzenia kolejnej
(bd poprzedniej) strony z zakadkami. Zamiast zmusza uytkownika do wybierania
przycisku przenoszcego na inn stron, a nastpnie potwierdzajcego ten wybr, mona po prostu automatycznie zmieni stron, gdy tylko uytkownik zaznaczy odpowiedni
przycisk.
Rysunek 4.30. Przykadowe menu DVD dajce moliwo wyboru zakadek
Na rysunku 4.31 przedstawione jest okno z waciwociami przycisku Next (dalej) w programie DVD Studio Pro firmy Apple. Opcja Auto Action zostaa zakrelona. Wystarczy po
prostu j zaznaczy i gotowe! Wcinicie teraz strzaki w prawo na pilocie spowoduje, e
automatycznie pojawi si kolejna strona menu.
Powysze czynnoci mona te powtrzy dla przycisku Prev (wstecz), ale ca reszt
naley pozostawi bez zmian. Opcji Auto Action naley uywa z rozwag. Przykadowo,
gdyby wczy j dla wszystkich przyciskw zakadek, to nigdy nie daoby si aktywowa
ich wszystkich nacinicie strzaki w gr od razu otwieraoby zakadk K. Nie byoby
wic moliwo zaznaczenia innych zakadek.
178
Edycja
Rysunek 4.31. Konfigurowanie przycisku Next w taki sposb, by wcza si automatycznie
Dobre pomysy
Wskazwki zawarte w tym sposobie mog pomc w utworzeniu cakiem dobrego pokazu slajdw na DVD. Prosz spojrze na slajd z rysunku 4.32. Mona wstawi go jako to dla
menu i ustawi w nim przyciski Previous (wstecz), Main Menu (menu gwne) oraz Next (dalej).
Przyciskiem domylnym powinien by Main Menu mona ju teraz przeglda cay pokaz slajdw za pomoc strzaek w prawo i w lewo znajdujcych si na pilocie.
Rysunek 4.32. Przykadowy slajd z opcj auto-action gotowy do uycia
Edycja
179
SPOSB
50.
SPOSB
50.
Prosz zauway, jak due s omawiane przyciski. Przyda si to zwaszcza podczas pracy
na laptopie, gdy duy obszar pozwoli na atwiejsz obsug myszk.
Ponadto warto wybra opcj Invisible (niewidzialne) w celu upewnienia si, e przyciski nie
zasoni slajdw. Na rysunku 4.33 zaznaczono t opcj w programie DVD Studio Pro.
Rysunek 4.33. Opcja Invisible w programie DVD Studio Pro
Nawet jeli posiadany program do tworzenia DVD nie udostpnia opcji Invisible, to i tak
mona j ustawi samodzielnie. Wystarczy w tym celu za przycisk podstawi przezroczysty plik GIF lub PNG.
Marc Loy
180
Edycja

100 Sposobów Na Cyfrowe Wideo

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

100 Sposobów Na Cyfrowe Wideo

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

IDZ DO

Twrcy filmw na wiele sposobw prezentuj widzom wizje przedstawianego wiata.

Jak tworzy zapierajce dech w piersiach efekty specjalne?

Pomylne ukoczenie projektu ..................................................................................... 17

Rozdzia 2. Owietlenie ................................................................................................................ 73

Tani zestaw owietleniowy ............................................................................................ 73

Rozdzia 3. Pozyskiwanie materiau ............................................................................................ 91

Nagrywanie zachodu soca technik Time-Lapse ................................................... 91

Rozdzia 4. Edycja ...................................................................................................................... 133

atwa edycja filmw nagranych za pomoc aparatu cyfrowego .............................. 133

Rozdzia 5. Dwik ...................................................................................................................... 181

Ruchoma kabina do nagrywania dwiku ............................................................... 181

Rozdzia 6. Efekty ....................................................................................................................... 211

Nadawanie materiaowi filmowej jakoci ................................................................. 211

Rozdzia 7. Dystrybucja ............................................................................................................. 265

Tworzenie kopii window burn ................................................................................... 265

Rozdzia 8. Troch zabawy ........................................................................................................ 337

Nagrywanie filmw przesyanych technik strumieniow ................................... 337

Kopia zapasowa danych na kasecie DV .................................................................... 354

Skorowidz .................................................................................................................................. 373

atwa edycja filmw nagranych za pomoc aparatu cyfrowego

Sposoby 39. 50.

atwa edycja filmw nagranych za pomoc aparatu cyfrowego

Skrt od Digital Video przyp. tum.

atwa edycja filmw nagranych za pomoc aparatu cyfrowego

atwa edycja filmw nagranych za pomoc aparatu cyfrowego

Rysunek 4.1. Edycja w QuickTime Pro

Tworzenie filmw w programie Windows Movie Maker

Tworzenie filmw w programie Windows Movie Maker

Windows XP jest najbardziej przyjaznym dla multimediw systemem operacyjnym firmy

Tworzenie filmw w programie Windows Movie Maker

Tworzenie filmw w programie Windows Movie Maker

Najlepsze ustawienia dla nagrywania materiau wideo

Rysunek 4.2. Opcje nagrywania wideo w Windows Movie Maker

Tworzenie filmw w programie Windows Movie Maker

Rysunek 4.3. Wybr dodatkowych gotowych profili

Tworzenie filmw w programie Windows Movie Maker

Wideo dla urzdze Pocket PC

Wideo dla urzdze Pocket PC

Wideo dla urzdze Pocket PC

Wideo o wysokiej jakoci (due)

Wideo o wysokiej jakoci (mae)

Wideo dla sieci LAN (1 Mb/s)

Wideo dla sieci LAN (768 kb/s) 640480 pikseli

Wideo dla sieci

Wideo dla sieci

Wideo dla sieci

Wideo dla ISDN (48 kb/s)

Wideo dla dostpu przez

Wideo o wysokiej jakoci (PAL) 720576 pikseli

Tworzenie filmw w programie Windows Movie Maker

Rysunek 4.4. Do wyboru caa kaseta lub tylko jej cz

Tworzenie wasnych DVD

Tworzenie filmw w programie iMovie

Warto zobaczy te:

Tworzenie filmw w programie iMovie

Tworzenie filmw w programie iMovie

te iDVD (nagrywanie DVD), Garage-Band (nagrywanie muzyki), iTunes (zarzdzanie

Przenoszenie plikw wideo

Rysunek 4.5. Przycisk Camera mode w programie iMovie

Tworzenie filmw w programie iMovie

Rysunek 4.6. Klipy gotowe do edycji

Automatyczne tworzenie filmw