You are on page 1of 26

Id do

Spis treci
Przykadowy rozdzia
Katalog ksiek
Katalog online
Zamw drukowany
katalog
Twj koszyk
Dodaj do koszyka
Cennik i informacje
Zamw informacje
o nowociach
Zamw cennik
Czytelnia
Fragmenty ksiek
online

Kontakt
Helion SA
ul. Kociuszki 1c
44-100 Gliwice
tel. 32 230 98 63
e-mail: helion@helion.pl
Helion 19912010

Techniki fotografii
wieloujciowej.
Od inspiracji do obrazu
Autorzy: Jrgen Gulbins, Rainer Gulbins
Tumaczenie: Dominika Kurek
ISBN: 978-83-246-2710-3
Tytu oryginau: Multishot-Techniken in der digitalen Fotografie
Format: 200230, stron: 240

Fotografuj w superrozdzielczoci
Zwikszaj zasig i zakres dynamiki zdjcia
Maksymalizuj gbi ostroci
Ulepszaj mikrokontrast
Tak jak technologie fotograficzne nie stoj w miejscu, tak rwnie i Ty stale rozwijasz
swoje umiejtnoci. Twoje poprawne technicznie, pikne zdjcia w kocu przestaj Ci
zadowala. Marzysz o robieniu magicznych, oryginalnych fotografii, ktre na dugo
zapadn w pami odbiorcw Techniki wieloujciowe otwieraj przed Tob zupenie
nowe, zaskakujce moliwoci, pozwalajce tworzy obrazy o fenomenalnej rozdzielczoci
i niesamowitej gbi ostroci. To fotografie o nieprzecitnym zasigu, zwikszonym
zakresie dynamiki oraz znacznie ulepszonym mikrokontracie. Z chwil, gdy zaczniesz
z nimi eksperymentowa, poczujesz zew prawdziwej zabawy obrazem!
Twoim przewodnikiem po wiecie nowych fotograficznych eksploracji bdzie praktyczny
podrcznik z bestsellerowej serii Od inspiracji do obrazu. Jego autorzy, ograniczajc
teori do niezbdnego minimum, na serii przykadowych zdj przejrzycie i skutecznie
wyjaniaj, jak efektywnie korzysta z kadej przedstawionej tu techniki. Dziki temu
zdobdziesz wiedz i umiejtnoci pozwalajce m.in. fotografowa w superrozdzielczoci,
uywa fokus-stackingu, stosowa HDRI, skleja zdjcia oraz czy wszystkie te metody
dla uzyskania niepowtarzalnych efektw. Krok po kroku poznasz take zasady pracy z
takimi narzdziami, jak Photoshop, PhotoAcute, Photomatix Pro, FDRTools, CombineZM,
DOP Detail Extractor i Helicon Focus. Gdy wzbogacisz t wiedz o swoj kreatywno,
fotografia cyfrowa nie bdzie ju stawiaa przed Tob adnych ogranicze!
Ksika zawiera wyczerpujce wyjanienia nastpujcych zagadnie:
Organizacja pracy wieloujciowej
Praca z programami wykorzystywanymi w technikach wieloujciowych
Technika fotografowania w superrozdzielczoci
Focus-stacking maksymalizacja gbi ostroci
Sklejanie zwikszanie zasigu zdjcia
HDRI zwikszanie zakresu dynamiki
Zwikszanie mikrokontrastu
Techniki suce do redukowania szumu oraz oglnej optymalizacji zdj
wieloujciowych
Rozwi wachlarz swoich umiejtnoci i poznaj najpotniejsze
techniki udoskonalania fotografii cyfrowych!

Spis treci
1. Wstp
1.1. Po co uywa superrozdzielczoci iinnych technik
wieloujciowych?
1.2. Do kogo skierowana jest ta ksika?
1.3. Konwencje uywane wtej ksice
2. Organizacjapracy wieloujciowej
2.1. Wsplne etapy pracy ze zdjciamiwieloujciowymi
1. Wykonanie sekwencjizdj
2. Przygotowanie doobrbki
3. czenie zdj wjedno
4. Optymalizacjapoczonegoobrazu
2.2. Jakiaparat? Jakie ustawienia?
2.3. Jakiegoformatu plikwuywa?
2.4. Oprogramach uywanych wtej ksice
Komendy Scal jakoHDR iPhotomerge wPhotoshopie
PhotoAcute
FDRTools
Photomatix Pro
CombineZM
Helicon Focus
DOP Detail Extractor
2.5. Konwertowanie plikwRAWnaDNG zuyciem programu
Adobe DNG Converter
2.6. Instalowanie wtyczek, filtrwiskryptwPhotoshopa
3.
3.1.
3.2.
3.3.

Superrozdzielczo wicej pikseli


Technika fotografowania wsuperrozdzielczoci
Przygotowanie zdj do uycia wPhotoAcute
PhotoAcute podstawowa obsuga
Rejestracja
Ustawienia
3.4. Tworzenie zdj wsuperrozdzielczoci
3.5. Dodatkowe funkcje korekcji obrazu wPhotoAcute
Correct image geometry korygowanie znieksztacenia
obiektywu
Fix color fringing korygowanie aberracji chromatycznych
Redukowanie szumu
Usuwanie ruszajcych si obiektw
3.6. Przetwarzanie grupowe

7
8
13
14
17
18
18
19
23
23
24
24
27
27
28
29
29
29
30
30
31
33
37
38
39
40
40
40
42
47
48
49
50
51
53

Spis treci

3.7. Formaty importu ieksportu


3.8. Dalsza obrbka zdj
Alternatywne metody zwikszania rozdzielczoci zdjcia
4.
4.1.
4.2.
4.3.
4.4.
4.5.
4.6.
4.7.
4.8.
4.9.

Focus stacking maksymalizacja gbi ostroci


Po co uywa techniki focus stacking?
Co rozway przy wykonywaniu zdj?
Fotografowanie do focus stacking
Obrbka wstpna
Focus stacking zuyciem Photoshopa
Focus stacking zuyciem PhotoAcute
Maksymalizacja gbi ostroci zuyciem CombineZM
Focus stacking zuyciem Helicon Focus
Helicon Focus pod Windows
Pautomatyczny focus stacking zuyciem Photoshopa CS4
Focus stacking podsumowanie

54
55
56
59
60
62
64
66
67
72
78
85
90
97
100

5. Sklejanie zwikszanie zasigu zdjcia


5.1. Techniki fotograficzne stosowane do sklejania zdj
A. Uywanie statywu
B. Uzyskiwanie poprawnej ekspozycji
C. Spjne ustawienia odlegoci
D. Nakadanie si zdj
E. rodek optyczny znajdowanie punktu bez paralaksy
F. Poruszajce si obiekty
5.2. Wstpna obrbka zdj
5.3. Typy panoram (formy projekcji)
5.4. czenie zdj zuyciem komendy Photomerge
wPhotoshopie
Panoramy pionowe ikorekcja perspektywy
Panoramy wielorzdowe
Ukady funkcji Photomerge wPhotoshopie
5.5. Zblianie do siebie ludzi panoramy grupowe
5.6. Inne programy do sklejania

103
104
105
107
107
108
110
111
112
113

6.
6.1.
6.2.
6.3.

141
142
145
147
147
149
152

HDRI zwikszanie zakresu dynamiki


Zdjcia oszerokim zakresie dynamiki imapowanie tonw
Techniki robienia zdj HDR
Proste techniki czenia wPhotoshopie
czenie dwch uj ornej ekspozycji
Zastpowanie tradycyjnego filtra gradientowego
6.4. Tworzenie zdj HDR zuyciem PhotoAcute

115
124
127
131
134
136

Spis treci

6.5. Tworzenie zdj HDR za pomoc funkcji HDR wPhotoshopie


Formaty plikw HDRI
Przetwarzanie ioptymalizacja obrazw HDR
Mapowanie tonw na zdjciach HDR
Optymalizacja procesw HDRI
6.6. HDR zuyciem Photomatix Pro
Tworzenie zdj HDR zuyciem Photomatix Pro
Mapowanie tonw metod Tone Compressor
Mapowanie tonw metod Details Enhancer
Funkcja Exposure Blending wPhotomatix Pro
Przetwarzanie grupowe wPhotomatix Pro
6.7. HDRI zuyciem FDRTools
Faza tworzenia HDRI
Faza Tone Mapping wFDRTools
Powrt do okna projektu
Przetwarzanie grupowe
6.8. Ktry program jest waciwy?
Dalsza obrbka

155
159
160
162
167
168
169
171
172
176
179
182
185
190
197
198
199
201

7. Zwikszanie mikrokontrastu
7.1. Narzdzia do zwikszania mikrokontrastu
Zwikszanie mikrokontrastu za pomoc filtra USM
lub konwertera RAW
Zwikszanie mikrokontrastu za pomoc wtyczki Akvis Enhancer
Ulepszanie mikrokontrastu za pomoc wtyczki
DOP Detail Extractor
Zwikszanie mikrokontrastu na zdjciach monochromatycznych
7.2. Dalsza obrbka
Kontrolowanie siy dziaania
Selektywne ograniczanie efektw
Wyostrzanie
Uywanie filtrw zobiektami inteligentnymi
czenie warstw wjedn spaszczanie obrazu

203
204

210
215
219
219
220
221
222
223

A. Odwoania i linki
A.1. Ksiki
A.2. Zasoby internetowe

225
225
225

Skorowidz

204
205

231

Superrozdzielczo
wicej pikseli

Czasami potrzebne jest zdjcie zwyjtkowo du rozdzielczoci.


Chocia producenci aparatw nieustannie rywalizuj ze sob wprbach
tworzenia matryc ojak najwikszej rozdzielczoci, nie zawsze jest ona
przydatna. Zwikszenie liczby pikseli na matrycy zawsze redukuje wielko jej pojedynczego elementu, co sprawia, e jest ona coraz bardziej
wraliwa na szum na zdjciu. Alternatyw dla rosncej rozdzielczoci
aparatu jest korzystanie zoprogramowania takiego jak PhotoAcute, ktre
czy kilka uj wjedn fotografi orozdzielczoci wikszej ni ktrykolwiek zoryginaw. Technika ta ma wiele zastosowa praktycznych, ale
nie jest uniwersalnym rozwizaniem, ktre mona stosowa do wszystkich zdj ze zbyt ma rozdzielczoci.
Wykonanie tego rodzaju czonego zdjcia wymaga sporego wysiku,
ale daje liczne moliwoci:
1. Mona uy do tego niemal dowolnego aparatu, cznie zaparatami
hybrydowymi ikompaktowymi.
2. Techniki tej mona uywa nie tylko do zwikszania rozdzielczoci,
ale te (opcjonalnie) do redukowania szumu na zdjciu.
3. Jeli czysz zdjcia zrn ekspozycj, jako skutek uboczny moesz
uzyska efekt DRI (tj. zwikszenie zakresu dynamiki).
W tym rozdziale opisalimy wszystkie przygotowania izasadnicze
kroki, jakie trzeba poczyni, by uzyska zdjcie zsuperrozdzielczoci.
Omwimy te oglne zastosowanie programu PhotoAcute.

38

3. Superrozdzielczo wicej pikseli

3.1. Technika fotografowania wsuperrozdzielczoci


Podobnie jak wprzypadku fotografowania panoram iobrazw HDRI przy wykonywaniu poszczeglnych uj do zastosowania techniki superrozdzielczoci trzeba pamita okilku kwestiach. Ostre, dobrze nawietlone zdjcia to idealny punkt wyjcia.
Podobnie jak wprzypadku HDRI, kiedy tworzymy jeden obraz wysokiej rozdzielczoci zkilku prawie identycznych uj, kade poruszenie obiektw na scenie moe spowodowa problemy. Istniej algorytmy, ktre pozwalaj tego unikn, ale nie mona cakowicie usun rozmazania, dlatego istotne jest, aby wykonywa zdjcia moliwie jak najszybciej po sobie. Przydaje si aparat zwbudowanym trybem poklatkowym, ktry pozwala wykona sekwencj zdj po prostu
przez nacinicie iprzytrzymanie spustu.
Jako e podstawowym celem nie jest zwikszenie zakresu dynamiki, naley
uywa maych odstpw dugoci czasu nawietlania wbracketingu zaparatem
ustawionym na tryb Av (albo rczny) + AEB. Zdowiadczenia wynika, e idealna
jest rnica 1/2 kroku EV20. Mniejsze odstpy rwnie mona wykorzysta przy
wykonywaniu duszej sekwencji. Zakres kontrastu wscenie odgrywa pewn rol przy okrelaniu, jakich parametrw uy wbracketingu: scena oduym kontracie wymaga nieco wikszych rnic wczasie nawietlania, natomiast sceny omaym kontracie mniejszych. Jeli uywany aparat jest wstanie uchwyci cay zakres kontrastu sceny, mona po prostu pomin procedur bracketingu. Niewielkie rnice (albo ich brak) maj t zalet, e unika si duszych czasw nawietlania i zwizanego z nimi ryzyka poruszenia aparatu. Jeli nie interesuje Ci
szczeglnie zwikszenie zakresu dynamiki zdjcia, wzupenoci wystarcza tryb
poklatkowy, ktry moe pomc wykonywa dusze sekwencje. Wiele wspczesnych aparatw DSLR potrafi wykonywa wbracketingu sekwencje tylko trzech
uj. Nowsze, zaawansowane aparaty czsto s wstanie uchwyci ich wicej21.
Jako e PhotoAcute jest w stanie przy czeniu obrazw redukowa szum
(przez urednianie), moliwe jest pracowanie zwartociami ISO od 400 do 800,
adziki temu zkrtszym czasem nawietlania, wikszym tempem fotografowania izmniejszonym ryzykiem poruszenia aparatu. Najlepsza warto ISO zaley
od tego, jak dobrze dany aparat radzi sobie zszumem.
PhotoAcute korzysta przy czeniu zdj zkilku technologii itworzy obraz
nie tylko owyszej rozdzielczoci, ale te wikszym zakresie dynamiki (podobnie do DRI). Program ten urednia wartoci ekspozycji zawartych uj imoe
dziki temu zredukowa te szum wostatecznym obrazie.
Wikszo aplikacji do HDRI wymaga fotografowania ze statywu w celu
uniknicia rnic pomidzy ujciami. PhotoAcute umoliwia wykonywanie sekwencji SR zrki, co moe by bardzo przydatne wpraktyce.
20

21

EV Exposure Value (warto ekspozycji), tj. uywany czas nawietlania lub przesona.
Wtym przypadku mwimy oczasie nawietlania.
AEB Auto Exposure Bracketing (automatyczny bracketing ekspozycji). Przy tym
ustawieniu aparat automatycznie rnicuje czas nawietlania zalenie od ustawionego
odstpu.
Midzy innymi Nikon D200, D300, D700 iCanon 1Ds Mark III.

3.2. Przygotowanie zdj do uycia wPhotoAcute

Jak du rozdzielczo mona tak naprawd uzyska dziki PhotoAcute


iprocesowi superrozdzielczoci? Program podwaja rozdzielczo zarwno na osi
X, jak iY, na skutek czego uzyskujemy obraz cztery razy wikszy ni oryginay.
Ztego powodu producent zaleca uywanie co najmniej czterech uj jako podstawy nowego obrazu, chocia mona stosowa mniej, jeli tylko tyle jest dostpnych. Wtym wypadku ilo przekada si jednak na jako, auycie piciu lub
szeciu oryginaw moe da lepsze rezultaty.

Wprowadzenie do PhotoAcute
Kolejne podrozdziay dotycz oglnej obsugi PhotoAcute: nie tylko tworzenia obrazw SR, ale te innych funkcji programu. Wdalszych czciach ksiki bdziemy powraca do tych informacji.

3.2. Przygotowanie zdj do uycia wPhotoAcute


W zalenoci od tego, czy fotografujesz wformacie RAW, czy JPEG, nieco inaczej
bdziesz przygotowywa materia do przetwarzania wPhotoAcute. Jedyny format
RAW, ktry dobrze wsppracuje ztym programem, to DNG. Jako e bardzo niewiele aparatw umoliwia zrobienie zdjcia bezporednio wformacie DNG22, konieczna jest wstpna obrbka ikonwersja na ten format, jeli wykonujesz zdjcia RAW.
W zalenoci od tego, jakiego konwertera RAW uywasz, masz trzy podstawowe moliwoci:
A) Moesz uy programu Adobe DNG Converter, aby przekonwertowa plik
RAW zaparatu na DNG (patrz podrozdzia 2.5).
B) Moesz skorzysta ze swojego konwertera RAW, aby wykona podstawow
wstpn obrbk iwyeksportowa zdjcie jako 16-bitowy plik TIFF. Jeli stosujesz t metod, pamitaj, by uy ustawie (kompensacji ekspozycji, balansu bieli, kadrowania, obracania itd.) znajlepszego obrazu take do wszystkich
innych wsekwencji. To, jak to zrobi, zaley od uywanego konwertera RAW.
Opisalimy ju krtko ten proces dla programw Adobe Camera RAW iAdobe Lightroom wpodrozdziale 2.1 (strona 22).
C) Moesz pozostawi pliki zdj wich oryginalnym formacie RAW izaimportowa je bezporednio do PhotoAcute. Wymaga to jednak tego, aby:
1) mie lokalnie zainstalowan kopi programu Adobe DNG Converter,
2) konwerter DNG obsugiwa ten konkretny format RAW,
3) PhotoAcute by skonfigurowany wtaki sposb, by rozpoznawa ciek do programu Adobe DNG Converter. PhotoAcute otwiera automatycznie plik RAW
wDNG Converter iautomatycznie wczytuje rezultat wpostaci pliku DNG.
Jeli zdjcia rdowe s wformacie nieobsugiwanym przez PhotoAcute, zalecamy konwertowanie ich na format TIFF do celw obrbki, chocia program
obsuguje te format JPEG.
22

Aparaty Leica to jedne zbardzo nielicznych, ktre fotografuj wformacie DNG.

39

40

3. Superrozdzielczo wicej pikseli

3.3. PhotoAcute podstawowa obsuga


Jeli po raz pierwszy uywasz PhotoAcute, musisz najpierw przeprowadzi konfiguracj irejestracj.

Rejestracja
Po pierwszym uruchomieniu PhotoAcute trzeba go aktywowa albo przez
podanie kodu rejestracyjnego, albo wybranie trybu prbnego.
Zacznij od wybrania preferencji programu (PhotoAcute/Preferences
preferencje). Wpojawiajcym si oknie dialogowym kliknij Registration (rejestracja). Otworzy si okno pokazane na rysunku 3.1. Moesz
wtedy poda swoje nazwisko ikod rejestracyjny albo po prostu klikn
przycisk Trial/Reg (wersja prbna), anastpnie OK, eby przej dalej.
W ramce Licensed (licencja) jest wskazana wersja, ktra zostaa zaRysunek 3.1. Podczas pierwszego uruchomienia
rejestrowana (istnieje rwnie wersja programu przeznaczona specjalnie
PhotoAcute trzeba poda klucz licencyjny
albo wybra tryb Trial/Reg
do aparatw telefonw komrkowych, ale ona nas nie interesuje). Standardowa wersja programu obsuguje tylko aparaty kompaktowe. Wnastpnych
akapitach zostaa opisana wersja Pro.

Ustawienia
Na pocztek naley dostosowa ustawienia programu do swojego rodowiska pracy (PhotoAcute/Settings ustawienia).

Rysunek 3.2. Standardowe ustawienia


w zakadce General

General (oglne) tutaj trzeba ustawi opcj Scratch Folder (folder roboczy), aby
wskaza miejsce, gdzie program moe przechowywa pliki tymczasowe. Domylnym ustawieniem jest gwny dysk twardy, ale jeli brakuje na nim miejsca, naley zmieni opcj na inny dysk lub partycj.
Upewnij si, e cieka wpozycji Location of Adobe DNG Converter (lokalizacja programu Adobe DNG Converter) jest ustawiona poprawnie, lub jeli trzeba, uyj przycisku Browse (przegldaj), aby znale waciwy folder.
Podpowiedzi, ktre wyskakuj automatycznie przy wczaniu programu,
mog by na pocztku uyteczne, ale po jakim czasie staj si irytujce. Moesz
je wyczy, usuwajc zaznaczenie pozycji Show tips at startup (pokazuj porady
przy wczaniu). Naley zachowa domylne ustawienia JPEG.
View (widok) wzakadce View s obsugiwane ustawienia interfejsu (patrz rysunek 3.3). Start program in tiled mode (otwieraj program wtrybie kafelkowym)
umoliwia kontrolowanie zachowania miniatur podgldw. Z pewnoci trzeba
wyczy opcj Show welcome page (pokazuj stron powitaln) po jej zobaczeniu.
Sekcja View interpolation (interpolacja widoku) pozwala wybra algorytm, wedug
ktrego PhotoAcute skaluje podgldy, aby zaprezentowa je na monitorze (co nie
ma nic wsplnego ze skalowaniem samego zdjcia). Nearest neighbor (najbliszy
ssiad) to najszybsza metoda, Bicubic (dwuszecienna) iBackground bicubic (dwuszecienna wtle) wymagaj nieco wicej mocy procesora is wolniejsze.

Rysunek 3.3. Ustawienia przegldania


w PhotoAcute

3.3. PhotoAcute podstawowa obsuga

41

Background bicubic pocztkowo wywietla obraz po normalnej interpolacji,


ajednoczenie wykonuje interpolacj dwuszecienn wcelu dalszego wywietlania. Wanie tej opcji bdziemy uywa.
Camera (aparat) uyj tej zakadki do wybrania ulubionej kombinacji aparatu
iobiektywu (patrz rysunek 3.4 A). Jest ona przydatna tylko wtedy, gdy PhotoAcute nie moe znale odpowiednich danych EXIF wplikach zdj niektre starsze obiektywy nie przekazuj danych obiektywu do aparatu, pewne adaptery
obiektyww maj t sam wad. Trzeba zmieni te ustawienia, jeli PhotoAcute
obsuguje Twj aparat, ale nie ma profilu dla obiektywu uytego do zrobienia konkretnego zdjcia.
Dobrym pomysem jest te wczenie opcji Autodetect camera type from
EXIF (automatycznie wykrywaj typ aparatu zdanych EXIF; B). Dane EXIF s zazwyczaj automatycznie osadzane przez aparat wpliku zdjcia izawieraj informacje ouytym typie aparatu, czuoci ISO, zastosowanym obiektywie (jeli wymienny obiektyw przekazuje te informacje) oraz ustawieniach ogniskowej. Wczymy wic take opcj sczytywania danych EXIF (patrz rysunek 3.4 B)
Advanced (zaawansowane) uyj opcji aw zakadce Advanced (patrz rysunek
3.5), aby program wykorzystywa profil RAW zaparatu, nawet jeli pliki rdowe
s wformacie JPEG albo TIFF. Zazwyczaj daje to efekt lepszej korekcji obrazu.
Opcja B pozwala na kontrolowanie eksportu informacji oekspozycji zdanych EXIF do pliku zdjcia. Zawsze naley mie j wczon.
Opcja C pozwala na ograniczenie wielkoci plikw wyjciowych do maksymalnej wartoci wpikselach. Zalecamy wyczenie tej opcji.
PhotoAcute automatycznie lekko wyostrza obraz wyjciowy. Suwaka D
mona uy do kontrolowania, wjakim stopniu. Jego opis jest jednak nieco mylcy przesunicie go wlewo zwikszy efekt wyostrzania, natomiast przemieszczenie skrajnie wprawo zredukuje wyostrzanie prawie do zera. Domylne ustawienie Normal (normalnie) powinno wwikszoci przypadkw da satysfakcjonujce efekty.
About (o programie) zakadka About (patrz rysunek 3.6) zawiera informacje
ouywanej wersji programu istatusie rejestracji ilicencji.

Rysunek 3.4. Uyj tej zakadki do okrelenia


kombinacji aparatu i obiektywu, ktrej
najczciej uywasz, oraz tego, czy informacje
oaparacie i obiektywie powinny by wydobywane z danych EXIF (jeli s dostpne)

Rysunek 3.5. Okrelanie profili uywanych


do przetwarzania zdj i stopnia, w jakim
PhotoAcute wyostrza wyniki

Nastpnie kliknij OK, apowrcisz do gwnego okna programu. Niektre


zpokazanych opcji (na przykad te dotyczce aparatu iobiektywu) mona znale te woknie Settings (ustawienia) poszczeglnych procesw czenia. Tymi
opcjami zajmiemy si pniej.

Rysunek 3.6. Tutaj znajduj si informacje


o wersji PhotoAcute oraz statusie rejestracji
i licencji

42

3. Superrozdzielczo wicej pikseli

Wywietlanie podgldw
PhotoAcute oferuje dwa tryby wywietlania miniatur podgldw zdjcia wyjciowego. Wtrybie Tiled (kafelkowym) s wywietlane wszystkie aktualnie uywane
zdjcia, rozoone woknie aplikacji. Wdrugim przypadku program pokazuje tylko jedn fotografi zlisty. Uywamy trybu Tiled wwikszoci scenariuszy zwieloma zdjciami, ale moesz przechodzi midzy tymi dwoma trybami, wczajc lub
wyczajc opcj Tiled wustawieniach View (patrz rysunek 3.7 B).

3.4. Tworzenie zdj wsuperrozdzielczoci


> Opcja superrozdzielczoci PhotoAcute
dziaa tylko wtedy, kiedy program rozpoznaje
Twj aparat i obsuguje go za pomoc odpowiedniego profilu. Aparat jest rozpoznawany
albo na podstawie danych EXIF zdjcia, albo
dziki ustawieniom wybranym w zakadce
Camera okna ustawie programu.

Chocia PhotoAcute jest wstanie jednoczenie wykonywa kilka operacji optymalizacyjnych, jak opisalimy w podrozdziale 2.4, zaczniemy od zwikszania rozdzielczoci iustawie zwizanych zt funkcj. Logika samego czenia powinna
sta si oczywista wczasie poznawania tego procesu.
Pierwszym krokiem jest otwarcie zdj, zktrymi chcesz pracowa, jedn
zmetod oferowanych przez PhotoAcute.

Rysunek 3.7. Okno aplikacji PhotoAcute ze zdjciami wczytanymi w trybie Tiled. Mona uy przycisku Settings, aby zmieni dla biecego procesu
te ustawienia, ktre w innym przypadku zmieniaoby si w oknie Preferences

3.4. Tworzenie zdj wsuperrozdzielczoci

43

A) Przejd do File/Open (plik/otwrz) lub kliknij przycisk Open woknie PhotoAcute iw pojawiajcym si oknie dialogowym wybierz folder zawierajcy pliki rdowe. Zamiast otwiera kady plik zosobna, moesz otworzy ich wiele naraz, przytrzymujc klawisz k (Mac: ) przy ich zaznaczaniu albo klawisz Q podczas zaznaczania caej grupy.
B) Chwy iprzecignij wymagane pliki do okna PhotoAcute bezporednio zEksploratora Windows albo Findera na macintoshu.
C) Przecignij zdjcia zprzegldarki do zdj, ktra dziaa metod przecignij
iupu (na przykad Adobe Bridge), iupu je woknie PhotoAcute.
Przeprowadzenie tego procesu moe wymaga cierpliwoci, poniewa PhotoAcute wolno obsuguje due obrazy. Po przetworzeniu zdjcia pojawi si wkafelkach podgldu (zazwyczaj przycite), jak pokazano na rysunku 3.7.
Zwykle trzeba ustawi proporcje wywietlania na najmniejsz warto (25%), aby zdjcia byy odpowiednio pokazywane. Ustawienie Fit
(dopasowanie; mona je znale wmenu A) skaluje zdjcia, aby dopasowa je do poszczeglnych kafelkw, ale rozciga je tak, e podgld jest
czsto bezuyteczny. Za pomoc myszy mona przesun woknie nawigacji wywietlany detal zdjcia, ktry bdzie pokazywany razem zdanymi EXIF (takimi jak warto przesony, czas nawietlania iogniskowa;
patrz rysunek 3.7).
Podczas pracy z plikami RAW nie naley si irytowa bezbarwnymi
inieciekawymi miniaturami. Jest to kolejny mankament systemu podgldw PhotoAcute.
Kolejnym krokiem jest zaznaczenie fotografii, ktre chcesz poczy,
zuyciem pola wyboru przy nazwie kadego zdjcia. Przetworzone zostan tylko wskazane obrazy. Ostatnie zaznaczone zdjcie jest automatycznie wybierane jako zdjcie preferowane ioznaczane na szaro. Bdzie
ono zdjciem odniesienia podczas pracy zinnymi zdjciami sekwencji,
zatem istotne jest zaznaczenie fotografii onajlepszym zakresie tonalnym.
Wyjciowy, poczony obraz zostanie zapisany wnowym pliku, aoryginay nie ulegn zmianie.
Jeli wybrane wczeniej ustawienia nie pasuj do aktualnej sytuacji,
kliknij Settings. Pojawi si znane okno dialogowe (patrz opis na stronie 41).
Rysunekk 3.8. Naley
l rcznie wybra
b zdjcia
d
do
d poczenia.

Teraz moesz dowolnie dostosowa ustawienia.


Na
niebiesko
jest
zaznaczone
zdjcie
odniesienia
Nastpnie kliknij Start. Wwyskakujcym oknie dialogowym (patrz
rysunek 3.9) moesz wybra wmenu Aprzygotowany wczeniej proces czenia albo rcznie dobra ustawienia.

44

3. Superrozdzielczo wicej pikseli

Rysunek 3.9. Tutaj okrela si, jak bd przetwarzane zdjcia. Ustawienia mona zapisa jako
nowy szablon iwybiera pniej wmenu A

Rczne ustawienia wybiera si gwnie w menu B (patrz rysunek 3.10),


wktrym mona okreli gwny cel czenia:

RRysunekk 3.10.
3 10 Tutaj
T j wybiera
bi si
i proces
czenia

r czenie zdj rdowych wjeden obraz opodwjnej rozdzielczoci,


r czenie zdj rdowych wjeden obraz onormalnej rozdzielczoci ze zredukowanym szumem,
r prostowanie iwywietlanie zdj rdowych (bez czenia).
W pierwszym przykadzie uyjemy czterech zdj do utworzenia jednego
obrazu wsuperrozdzielczoci. Wybieramy zatem pierwsz pozycj zmenu. Moglibymy te jedynie zredukowa szum na zdjciach lub wyprostowa je iwyeksportowa wcelu dalszego przetwarzania (na przykad wPhotoshopie).
W menu C (patrz rysunek 3.11) znajduj si dodatkowe, specjalne opcje, ktre mona zastosowa do zdj:

RRysunekk 3.11.
3 11 Tego
T
uy

menu mona
do wybrania dodatkowych, specjalnych
opcji przetwarzania

r
r
r
r

brak specjalnego przetwarzania,


usuwanie ruchomych obiektw ze sceny,
usuwanie ruchomych obiektw tylko zpierwszego zdjcia,
czenie zdj rdowych zuyciem techniki focus stacking.

W naszym pierwszym przykadzie nie potrzebujemy specjalnej obrbki, wybieramy wic pierwsz opcj.
Nastpnie w menu D okrelamy sposb prostowania zdj w sekwencji
(patrz rysunek 3.12):
r normalne prostowanie (to standardowy wybr),
r tylko mae przesunicia (do zastosowania do zdj wykonywanych ze statywu),

RRysunekk 3.12.
3 12 Tutaj
T t j okrela
k l si
i sposb
b prostot
wania zdj rdowych przed czeniem

3.4. Tworzenie zdj wsuperrozdzielczoci

45

r due znieksztacenia (zalecane do zdj wykonywanych zrki),


r brak prostowania (zazwyczaj przydatny tylko wprzypadku zdj wykonanych
zuyciem mikroskopu).
Jako e ujcia wnaszym przykadzie byy wykonywane zrki, ale zoparciem
osolidn podstaw, uyjemy pierwszej opcji normalnego prostowania.
Na kocu naley zaznaczy opcje zmenu E, ktre dotycz innych korekcji
zdjcia. Do wyboru jest kilka moliwoci (patrz rysunki 3.13 3.15):
Auto-crop output (autokadrowanie wyniku) zalecamy zaznaczanie tej opcji. Powoduje automatyczne kadrowanie ostatecznego obrazu tak, aby obejmowa tylko
cz znajdujc si na wszystkich zdjciach rdowych. Radzimy zatem robienie
zdj zduym marginesem, aby skompensowa te fragmenty, ktre mog zosta
potem automatycznie obcite.
Correct image geometry (korekcja geometrii zdjcia) PhotoAcute uywa tej
opcji, aby skorygowa bdy (znieksztacenia) obiektywu. Zopcji tej mona skorzysta tylko wtedy, gdy program ma profil dla aparatu iobiektywu, ktrych uyto
do wykonania oryginau zdjcia (wicej informacji wpodrozdziale 3.5).

Rysunek 3.13.
3 13 Opcjonalne korekcje,
korekcje ktre
mona zastosowa podczas czenia

Fix color fringing (naprawianie obwdek barwnych) zaznaczenie tej opcji powoduje, e program koryguje przed poczeniem aberracje chromatyczne zdj
rdowych. Ta funkcja rwnie wymaga odpowiedniego profilu dla aparatu
iobiektywu.
Expand dynamic range (zwikszanie zakresu dynamiki) program czy wartoci tonalne poszczeglnych zdj rdowych, aby rozszerzy zakres dynamiki obrazu wyjciowego (DRI). Jest to szczeglnie skuteczne, kiedy zdjcia rdowe s
zjednolitej sekwencji. Rezultatem zastosowania tej opcji jest jednak zdjcie LDR
(a nie HDR), chocia od wersji 2.8 program pozwala te na zapisywanie prawdziwych zdj HDR. Zdjcie LDR jest zapisywane wformacie 16- albo 8-bitowym23.
Equalize brightness (wyrwnanie jasnoci) obliczana jest jasno zdjcia wyjciowego przez urednienie wartoci poszczeglnych zdj rdowych. PhotoAcute redukuje szum wcieniach, aby uwidoczni wnich detale. Nasze eksperymenty
zt funkcj czasami daway niezadowalajce wyniki, ale warto j wyprbowa.
Lattice density (gsto siatki) program ustala granice gstoci elastycznej siatki znieksztacenia walgorytmie prostowania. Wysokie wartoci sprawiaj, e moliwe staje si kompensowanie bardziej zoonych znieksztace (zwizanych na
przykad zuyciem obiektywu typu rybie oko lub efektami wizualnymi unoszcego si gorcego powietrza), ale mog prowadzi do powstawania artefaktw
iniepoprawnego dopasowywania, jeli wscenie wystpuj ruchome obiekty.

23

Wicej informacji ornicy pomidzy zdjciami HDR iLDR wrozdziale 6.

R
k 3.14.
3 14 Ten
T parametr kontroluje
k
l j
Rysunek
gsto elastycznej siatki znieksztacenia
walgorytmie prostowania

46

3. Superrozdzielczo wicej pikseli

Rysunek 3.15. Ten parametr pozwala


kontrolowa precyzj, zjak PhotoAcute
wyszukuje ruchome obiekty

Mask precision (precyzja maskowania) ten parametr dotyczy kontrolowania


precyzji obszarw ostroci iwykrywania ruchomych obiektw. Ustawienie wysokich wartoci powoduje wyduenie czasu przetwarzania, ale mona dziki temu
uzyska lepsze rezultaty. Zazwyczaj dobrze sprawdza si opcja Medium (rednie).

Ustawienia te mona zapisa jako szablon (wybierz Save Preset zapisz szablon wmenu A). Bd si wtedy pojawiay jako osobna pozycja wrozwijanym
menu apod nadan im nazw (patrz rysunek 3.9). Mona uywa stosunkowo
dugich nazw szablonw, aby precyzyjnie opisa ustawienia. Jest te opcja podania skrconego opisu, ktry bdzie si pniej pojawia wrozwijanym menu A.
W sekcji H (patrz rysunek 3.9 na stronie 44) PhotoAcute wywietla informacje oaparacie iobiektywie uytych do zrobienia zdjcia oraz oogniskowej (jeli
wykorzystano makroobiektyw). Pochodz one zdanych EXIF zdjcia odniesienia albo zpreferencji ustawionych przez uytkownika.
Kliknicie OK rozpoczyna przetwarzanie. Na dole okna znajduje si pasek
postpu, ktry bywa powolny, jeli pracujesz zwieloma zdjciami lub przeprowadzasz duo skomplikowanych korekcji.
Wynikiem bdzie nowy obraz, przechowywany pocztkowo wpamici podrcznej komputera iwywietlany woknie podgldu wraz zinformacj orozmiarze (mierzonym wpikselach). Program automatycznie utworzy nazw nowego
zdjcia, skadajc si zjego tytuu, odniesienia iprzyrostka. Mona zobaczy ten
wirtualny wynik woknie nawigacji wraz ze zdjciem odniesienia. Nieciekawy
podgld (RAW) nie powinien Ci niepokoi. Obrbka wkonwerterze RAW lub
wPhotoshopie moe zdziaa cuda.
Jeli wynik jest zadowalajcy, naley zapisa go pod unikatow nazw pliku (sugerowan bd wymylon przez siebie). PhotoAcute oferuje kilka formatw eksportowania (patrz rysunek 3.16). Jeli pliki rdowe byy wformacie DNG albo RAW, naley je wyeksportowa do DNG,
aby mie wiksze moliwoci podczas pniejszej obrbki. Chocia istnieje taka opcja, nie zalecamy korzystania w PhotoAcute z konwersji
DNG na pliki TIFF iJPEG ani uywania adnego innego formatu wyjRysunek 3.16. PhotoAcute oferuje kilka rnych
ciowego poza DNG.
formatw, wktrych mona zapisa zdjcie wyjciowe.
Przy tworzeniu zdjcia wsuperrozdzielczoci rnica midzy plikaJeli pliki rdowe byy wformacie RAW, formatem
mi rdowymi a wyjciowymi moe by na pocztku trudna do wywyjciowym powinien by DNG
chwycenia. Plik jest wikszy, ale zmiany rozdzielczoci iinne szczegy
bd widoczne dopiero po wydrukowaniu. Za pomoc PhotoAcute nie mona
sprawi, e pojawi si detale, ktrych nie byo na zdjciach rdowych. Poczone zdjcie zawsze jednak ma wyranie lepsz tekstur, kiedy zostanie zinterpolowane wcelu wydrukowania zuyciem Photoshopa lub innego podobnego
narzdzia. Na rysunku 3.17 pokazano dwa powikszone detale zdj: to po lewej
byo drukowane bezporednio ze zdjcia rdowego, ato po prawej jest rezultatem wprowadzenia superrozdzielczoci wPhotoAcute.

3.5. Dodatkowe funkcje korekcji obrazu wPhotoAcute

47

Rysunek 3.17. Fotografia po lewej stronie to poczone zdjcie wsuperrozdzielczoci. rodkowe zdjcie zawiera detal zjednego
ze zdj rdowych. Na zdjciu po prawej widoczny jest detal ze zdjcia wsuperrozdzielczoci

Podczas czenia zdj mona zastosowa te inne korekcje, ktre opiszemy


wnastpnych podrozdziaach. S one stosowane do zdj rdowych przed ich
poczeniem inie modyfi kuj plikw rdowych. Najwaniejsz znich jest redukowanie szumu na fotografii.

3.5. Dodatkowe funkcje korekcji obrazu wPhotoAcute


Jak wspomnielimy wczeniej, PhotoAcute przeprowadza pewne automatyczne
korekcje przed poczeniem zdj. Funkcje te obejmuj usunicie (lub, mwic
precyzyjniej, redukcj) aberracji chromatycznych ikorekcj znieksztacenia obiektywu. Niestety program nie potrafi korygowa winietowania.
Wszystkie te korekcje s oparte na profilach waciwoci aparatu iobiektywu s mierzone wporwnaniu do specjalnych ekspozycji testowych iprzechowywane wprofi lu. Profi le te nie maj nic wsplnego zkonwencjonalnymi profilami
kolorystycznymi ICC. Dane znich s potem uywane do wprowadzania odpowiednich poprawek na zdjciach. Aby ta procedura bya skuteczna, konkretna kombinacja aparatu iobiektywu, ktrej uywasz, musi mie swj wasny, unikatowy profil24.
Jeli Twj aparat (albo obiektyw) nie jest obsugiwany, producent programu
(Almalence Incorporated) utworzy dla Ciebie profil za darmo iudostpni innym
uytkownikom winternecie. Wtym celu trzeba wykona seri zdj testowych
iwysa je do Almalence. Dokadna procedura jest opisana pod adresem internetowym podanym na marginesie.
24

List aktualnie dostpnych profili dla aparatw iobiektyww mona znale


pod adresem http://www.photoacute.com/studio/download.html#profiles_list.

> Opis tego, jak utworzy profil dla konkretnego aparatu iobiektywu, mona znale
pod adresem http://www.photoacute.com/
studio/download.html#profiles_list.

48

3. Superrozdzielczo wicej pikseli

Correct image geometry korygowanie znieksztacenia obiektywu

Rysunek 3.18. Opcji Correct image


geometry mona uy do skorygowania
znieksztacenia obiektywu

W szczeglnoci obiektywy szerokoktne izmiennoogniskowe maj tendencj do


tworzenia znieksztace (zwaszcza uywane znajkrtsz albo najdusz ogniskoefekty znieksztaw). Daje to zazwyczaj poduszkowate
albo beczkowate
cenia linii prostych. Stopie znieksztacenia zaley od uywanego obiektywu (albo
ogniskowej) iodlegoci do celu. Im bliej obiektu si znajdujesz, tym bardziej widoczne bdzie znieksztacenie. Istotna jest rwnie odlego pomidzy obiektem
zdjcia arodkiem obiektywu im dalej od rodka zdjcia znajduje si linia prosta, tym bardziej uwidoczni si znieksztacenie.
Tego rodzaju znieksztacenia s zwykle ledwie widoczne na wikszoci zdj
krajobrazowych, ale mog by uciliwe wfotografii architektury iinnych obiektw zawierajcych wyrane proste krawdzie (patrz rysunek 3.19).
Wikszo dzisiejszych wysokiej jakoci programw do edycji zdj pozwala na korygowanie tego rodzaju aberracji. WPhotoshopie od wersji CS2 dostpny
jest fi ltr Lens Correction (Korekcja obiektywu; Filter/Distort Filtr/Znieksztacanie), ale wymaga on znalezienia odpowiednich ustawie zuyciem okna podgldu oraz metody prb ibdw. Bardziej eleganckie rozwizanie, oparte na profilach, oferowane jest przez inne programy, takie jak DXO Optics Pro [35], PTLens
[15] czy LensFix [16].
Programy te oferuj dodatkow, rczn korekcj bdw dla kombinacji aparatu iobiektywu, ktre nie maj jeszcze profi li, podczas gdy PhotoAcute pozwala tylko na poprawki oparte na profi lach.
Aby przeprowadzi wPhotoAcute korekcje opisane na stronach 44 46, wywoaj okno Processing (obrbka) izaznacz opcj Correct image geometry (patrz rysunek 3.18). Na rysunku 3.19 mona zobaczy efekty takiej korekcji. Uylimy zdjcia, ktre nie jest szczeglnie atrakcyjne, ale na ktrym wyranie wida lady
znieksztacenia obiektywu. Korekcje wikszoci zdj bd owiele subtelniejsze.
Tego rodzaju korekcje (podobnie jak inne, ktre opiszemy pniej) mona
zastosowa do pojedynczych albo poczonych zdj, atake do zdj ju prze-

Rysunek 3.19. Na zdjciu po lewej widoczne jest wyrane znieksztacenie wywoane przez ustawienie szerokiego kta wobiektywie
zmiennoogniskowym. Na zdjciu po prawej wida efekty wykorzystania korekcji znieksztacenia wPhotoAcute. Jest tu troch przesadnej
kompensacji, nie zostao te poprawione znieksztacenie perspektywy

3.5. Dodatkowe funkcje korekcji obrazu wPhotoAcute

tworzonych zuyciem innych narzdzi, takich jak Photoshop, Photomatix Pro,


Helicon Focus, CombineZM czy FDRTools. W przypadku aplikacji, ktre nie
oferuj korekcji zdj opartej na profi lach, mona uy PhotoAcute do wstpnego przetworzenia. Po prostu wczytaj zdjcia do PhotoAcute, wybierz odpowiednie korekcje izaznacz wmenu B opcj Output individual aligned images (wyeksportuj indywidualne wyprostowane zdjcia), jak pokazano na rysunku 3.20. Ta
operacja wymaga posiadania profi lu dla uywanej przez Ciebie kombinacji aparatu iobiektywu oraz wczytania do przetwarzania co najmniej dwch zdj.
PhotoAcute czasem przesadza z kompensacj przy wykonywaniu korekcji
geometrii, dlatego zalecamy dokadne upewnianie si, jak program radzi sobie
zdan kombinacj aparatu iobiektywu. Jeli PhotoAcute nie dziaa wodpowiedni sposb, radzimy skorzysta ze stosunkowo niedrogiego PTLens [15], ktry jest
atwy wuyciu, obsuguje du liczb aparatw ikosztuje tylko okoo 70 z.

49

Rysunek 3.20. Ta opcja pozwala wyeksportowa poprawione zdjcia bez ich czenia

Fix color fringing korygowanie aberracji chromatycznych


Termin aberracje chromatyczne okrela obwdki barwne, ktre s skutkiem
usterek w budowie obiektywu rne dugoci fal wietlnych odbijane s pod
nieco innymi ktami przez elementy obiektywu, co powoduje, e przybieraj posta nierwnego wzoru na matrycy aparatu. Ten rodzaj aberracji jest najlepiej widoczny na czciach fotografii owysokim kontracie oraz na wyranych krawdziach. Zwikszenie wartoci przesony przy fotografowaniu pomaga ograniczy
ten niepodany efekt.
Termin obwdki barwne, uywany wPhotoAcute, jest poprawny, ale bywa
te (do mylco) uywany do okrelenia efektu zwanego bloomingiem, ktry pojawia si, kiedy piksele skadajce si na jasny obszar zdjcia staj si nieodwracalnie przewietlone. Tutaj piszemy wycznie oaberracjach chromatycznych.
Uruchomienie opcji Fix color fringing w PhotoAcute redukuje aberracje
chromatyczne. Ta funkcja nie ma adnych dodatkowych ustawie idziaa poprawnie tylko wtedy, kiedy uywany jest waciwy profi l aparatu iobiektywu.

Rysunek 3.22. Mocno powikszone detale: na zdjciu po lewej (rdowym) wida rowawe
obwdki pomidzy cherubinem aciemnym tem. Po prawej znajduje si przetworzone zdjcie,
na ktrym efekt ten zosta wyranie zredukowany. Wczylimy te wtrakcie obrbki opcj
Equalize brightness. Obraz kocowy zosta zoony ztrzech zdj rdowych

Rysunekk 3.21. Opcja Fix color


zredul fringing
f
d
kuje aberracje chromatyczne na zdjciu

50

3. Superrozdzielczo wicej pikseli

Jeli obwdki barwne nie znikn cakowicie po obrbce, mona wykona


pniej dodatkowe korekcje wkonwerterze RAW25.
Wikszo dobrych konwerterw RAW (w tym Adobe Camera Raw, Lightroom
iCapture One) oferuje tego rodzaju opcje, ale nie s one zwykle oparte na profi lach.
PhotoAcute nie posiada jeszcze wystarczajcej funkcjonalnoci, aby wykona opisane korekcje (znieksztace, aberracji chromatycznej itd.) na pojedynczych zdjciach, ktre mona potem osobno zapisa do plikw, na przykad jako
komponenty sekwencji do panoramy. Program wymaga, aby za kadym razem
wczytywa co najmniej dwa zdjcia. Inne programy lub wtyczki, takie jak PTLens
[15] czy LensFix [16], ikonwertery RAW, takie jak Bibble [57] iDXO [35], mog korygowa zdjcia na podstawie profi li, apotem eksportowa poprawion fotografi. Jeli fotografujesz aparatem DSLR Canon, moesz te wykona tego rodzaju
korekcje wprogramie DPP (Digital Photo Pro) tej firmy.

Redukowanie szumu

> Kilka znarzdzi, ktre bdziemy omawia,


umoliwia redukowanie szumu przez urednianie pikseli znajdujcych si wwielu ujciach tej
samej sceny. Metoda Fusion (fuzja) wPhotomatix Pro oferuje opcj Average (urednij), FDRTools take posiada opcj uredniania. Oba programy omawiamy dokadnie wrozdziale 6.

Im mniejsza jest matryca aparatu, im wiksza rozdzielczo, im starszy aparat iim


wysza czuo ISO, tym wiksza ilo szumu bdzie widoczna na zdjciu. Fotografie rozjaniane po wykonaniu rwnie bd miay zwikszon ilo szumu,
szczeglnie wciemniejszych obszarach.
Szum objawia si wpostaci rozbienoci wjasnoci ikontracie pomidzy ssiadujcymi pikselami, spowodowanych technicznymi niedoskonaociami fotografii cyfrowej, a nie prawdziwymi artefaktami znajdujcymi si na obiekcie
zdjcia. Wyrnia si szum kolorowy iszum luminancji, wikszo konwerterw
RAW oferuje redukcj obu rodzajw. Istnieje wiele sposobw redukowaniu szumu, nawet wsamym aparacie.
Poza przypadkiem uywania wyjtkowo dugich czasw nawietlania wolimy redukowa szum nie waparacie, ale pniej, wzwizku zmoc procesora
iwiksz kontrol, jak daje nam wtym zakresie komputer. Redukowanie szumu
na zdjciu zawsze wymaga znalezienia kompromisu pomidzy poziomem obecnego szumu aostroci zdjcia wyjciowego.
Uruchomienie redukcji szumu podczas fotografowania moe rwnie znacznie zmniejszy prdko wykonywania zdj. Procesor aparatu potrzebuje po
prostu czasu, eby go zredukowa, aw wikszoci technik wieloujciowych wymagana jest dua szybko fotografowania.
Wiele zproponowanych technik pozwala na redukcj szumu wstosunkowo
naturalny sposb. Wobrazach DRI oraz HDRI itak s wykorzystywane tylko te
czci zdj, ktre s odpowiednio nawietlone, chocia niektre narzdzia do
mapowania tonalnego (opisane wpodrozdziale 6.1) mog pogbia efekt szumu
przy zwikszaniu mikrokontrastu. PhotoAcute redukuje szum przez urednianie
wartoci ekspozycji pikseli wzdjciach rdowych, wten sposb prawie eliminujc losowe odstpstwa, ktre go wywoay. Wtym przypadku im wicej zdj
si uyje najlepiej bez porusze tym lepszy bdzie efekt.
25

Oczywicie tylko wtedy, kiedy formatem wejciowym zdjcia jest RAW,


a wyjciowym DNG.

3.5. Dodatkowe funkcje korekcji obrazu wPhotoAcute

51

Aby uruchomi t funkcj, uyj menu B (patrz zdjcia


3.23 i3.9) iwybierz opcj Combined 1x output (no superresolution, noise reduction only) poczony wynik 1x (bez superRRysunekk 3.23.
3 23 Automatyczna
A t
t
redukcja
d k j szumw
jjestt elementem
l
t podstadt
rozdzielczoci, tylko redukcja szumu). Moesz dodatkowo wywowych procesw PhotoAcute, ale mona j te uruchomi samodzielnie
bra opcj Equalize brightess zmenu E (patrz rysunek 3.24).
Na rysunku 3.25 przedstawiono dwa detale zdj uwidaczniajce rnic pomidzy zdjciem rdowym azdjciem po aktywnej redukcji szumw wPhotoAcute. Fotografia wyjciowa zostaa wykonana zpoczenia szeciu osobnych uj.
Jeli wybierzesz DNG zarwno jako format importu, jak ieksportu, bdziesz
w stanie przeprowadzi pniej wiksz redukcj szumw (jeli bdzie to konieczne) zuyciem konwertera RAW. Moesz rwnie dalej redukowa szum we
wszystkich innych formatach za pomoc Photoshopa (Filter/Noise Filter/Reduce
Noise, Filtr/Szum/Redukcja szumu). Aby uzyska jeszcze lepsze rezultaty, moesz
RRysunekk 3.24.
3 24 Kiedy
Ki d zaznaczona jest
j t ta
t
uy specjalnych wtyczek do Photoshopa, takich jak Neat Image [36], Noise Nin- opcja, PhotoAcute urednia warto jasnoci
ja [37], Noiseware [38] albo Dfine firmy Nik Soft ware [23].
pikseli we wszystkich zdjciach rdowych
Niezalenie od tego, ktr drog wybierzesz, zdjciom wykonywanym zdu czuoci ISO zawsze wyjdzie na dobre zastosowanie opcji redukcji szumw
wPhotoAcute.

Rysunek 3.25. Po lewej wida jeden zplikw rdowych. Wprawym grnym rogu znajduje si powikszony detal ztego zdjcia, aw prawym dolnym
detal zdjcia ze zredukowanym szumem. Sze zdj wykonano Nikonem D200 zISO 1600 ipoczono wPhotoAcute

Usuwanie ruszajcych si obiektw


Nierzadko zdarza si, e obiekty na zdjciu poruszaj si pomidzy ujciami, co
jest dla fotografa kopotliwe podczas czenia sekwencji wjeden obraz. Dotyczy to
zarwno nakadajcych si uj do superrozdzielczoci, jak isklejanych panoram.
Jeli masz wystarczajco duo zdj rdowych (w PhotoAcute zaleca si wyko-

52

3. Superrozdzielczo wicej pikseli

Rysunek 3.26. Druga itrzecia opcja


pozwala na usuwanie ze zdjcia
poruszajcych si obiektw

rzystanie co najmniej piciu, nie dziaa on z mniej ni czterema), program jest


wstanie cyfrowo usun ze sceny ruszajce si obiekty. Wsprzyjajcych okolicznociach iprzy wystarczajcym ruchu obiektw program jest wstanie uzyska cakowicie satysfakcjonujce rezultaty.
Wykorzystujemy opcj Remove moving objects from the scene (usu poruszajce si obiekty ze sceny; patrz rysunek 3.26) lub Take moving objects from the first image (usu poruszajce si obiekty zpierwszego zdjcia), zanim zaczniemy czenie.
Na przykadowym zdjciu wida pot otaczajcy plac budowy. Podczas sesji
cay czas wobrbie sceny pojawiali si przechodnie, dlatego uylimy PhotoAcute, aby wyczyci obraz. Moglibymy uzyska ten sam efekt zuyciem jednego
znarzdzi stempli wPhotoshopie, ale ten sposb jest owiele szybszy. Na rysunku 3.27 wida sze zdj rdowych, ana rysunku 3.28 przedstawiono scen po
zastosowaniu PhotoAcute do wymazania przechodniw ipoczenia zdj.

Rysunek 3.27. Sze


zdj rdowych
zprzechodniami,
ktrych chcemy
wymaza ze sceny

Rysunek 3.28. Poczone zdjcia po prbie usunicia ze sceny poruszajcych si obiektw. Rezultat
ten wci pozostawia wiele do yczenia inawet
na liciach u gry kadru wida elementy, ktre nie
zostay zupenie wyeliminowane

3.6. Przetwarzanie grupowe

Rezultaty nie s idealne, ale mog suy jako podstawa do dalszych poprawek za pomoc stempli.
Poruszajce si obiekty to jeden znajistotniejszych problemw, jakie mog
pojawi si podczas korzystania z technik wieloujciowych. Jest to znacznie
mniej kopotliwe w przypadku zdj panoramicznych. Kady omawiany program ma jakie opcje korekcji tego problemu, ajako tych funkcji stale si poprawia, mimo to jeszcze nie znalelimy skutecznego uniwersalnego rozwizania. Najlepszym wyjciem wci jest po prostu unikanie ujmowania poruszajcych si obiektw na zdjciach rdowych.
Podczas wykonywania zdj do przetwarzania wieloujciowego trzeba po prostu by cierpliwym ipoczeka, a wiatr ustanie, trawa przestanie si ugina, gazie drzew ikwiaty nie bd si porusza, aw scenie nie bdzie ludzi. Dobrym sposobem znalezienia odpowiedniej sceny jest czsto po prostu wstanie wczenie rano, skuteczne moe by rwnie uywanie aparatu w szybkim trybie poklatkowym. Jeli nic innego nie pomaga, by moe bdzie trzeba rcznie zretuszowa poszczeglne ujcia przed poczeniem lub po nim, co jest bardzo pracochonne. Pamitaj, niektre sceny po prostu nie nadaj si do czenia technik wieloujciow.

Focus stacking
Focus stacking to technika pozwalajca uytkownikowi utworzy jedno zdjcie
zwielu uj sceny wykonanych zostroci ustawion na rne punkty. Fotografia
ma wtedy owiele wiksz gbi ostroci ni ktrekolwiek zuj rdowych. Zastosowanie PhotoAcute do pracy technik focus stacking jest omwione wrozdziale 4.

3.6. Przetwarzanie grupowe


Praca bezporednio zwiersza polece niemal zupenie wysza zmody (wyjtkiem
s Unix, Linux iniektrzy administratorzy), ale metoda ta ma swoje zalety. Procesy, ktre zabieraj duo czasu albo ktre trzeba regularnie powtarza, mona wykonywa w tle, jeli zostay rozpoczte z poziomu wiersza polece. PhotoAcute
oferuje interfejs linii komend, ktry umoliwia uytkownikowi kontrolowanie
wszystkich funkcji programu (oczywicie poza wizualn ocen zdj). Bardzo eleganckim sposobem pracy zwierszem polece jest tworzenie skryptu (pliku tekstowego) zawierajcego kilka komend, ktre s wykonywane jedna po drugiej. Kiedy
skrypt zostanie uruchomiony, mona powrci do wykonywania innych zada
winterfejsie graficznym programu.
Informacje otym, jak uruchomi wiersz polece PhotoAcute, mona znale
w pomocy online programu. Kiedy pozna si interfejs graficzny PhotoAcute,
przerzucenie si na wiersz polece jest bardzo proste, szczeglnie jeli znasz ju
inne typy skryptw powoki lub jzykw skryptowych. Skrypty mona tworzy
wdowolnym edytorze, ajego pojedyncza linia komend moe wyglda tak:
PhotoaAcute @Church -m2 -oChurch _ x _ 2 -p2 -r0 -e2 -f1
-a1 -g1 -c2

53

54

3. Superrozdzielczo wicej pikseli

To polecenie otwiera wszystkie pliki, ktre s czci listy zawartej wpliku


Church (@Church). Informuje ono program, aby poczy je wjedno zdjcie zsuperrozdzielczoci (-m2), aby uy DRI do zoptymalizowania zakresu tonalnego
(-e2) iaby uredni jasno oraz skorygowa aberracj chromatyczn (-f1). Program ma te wyprostowa poszczeglne ujcia, jakby byy wykonane ze statywu
(-a1), wykona korekcj perspektywy (-d1) i wykadrowa zdjcie wyjciowe.
Opcja -oChurch _ x _ 2 zapisuje nastpnie zdjcie wyjciowe jako Church_x_2.

3.7. Formaty importu ieksportu


PhotoAcute obsuguje rozmaite formaty importu ieksportu.
Formaty wejciowe programu obejmuj JPEG, TIFF iliczne wersje RAW. Zastosowanie wikszoci opisanych funkcji da najlepsze rezultaty, jeli bdzie si
korzystao zplikw zawierajcych jak najwiksz ilo danych. Jeli Twj aparat
obsuguje format RAW jak wikszo wspczesnych aparatw DSLR ihybrydowych naley uywa tego wanie formatu do wykonywania zdj wcelu
uzyskania superrozdzielczoci. Pliki RAW zazwyczaj maj od 12 do 16 bitw danych na kana koloru, podczas gdy pliki JPEG lub TIFF bezporednio zkarty pamici aparatu zawieraj tylko 8 bitw danych na kana. Nawet jeli 16-bitowy
TIFF wydaje si zawiera wicej informacji, mimo wszystko moe obejmowa
tylko tyle danych, ile jest wstanie wogle uchwyci aparat (zazwyczaj 12 albo 14
bitw na kana koloru RGB).
Jeli Twj aparat obsuguje tylko format JPEG, naley ustawi go na fotografowanie wnajwyszej moliwej rozdzielczoci iuywa najmniejszej kompresji.
Jeli masz wybr midzy JPEG aTIFF, zalecamy uywanie formatu TIFF, poniewa nie jest on podatny na powstawanie artefaktw przy kompresji.
Jeli importujesz do PhotoAcute zdjcia w formacie JPEG albo TIFF, przy
eksportowaniu bdziesz ograniczony do tych samych formatw. Jeli na przykad
importujesz 8-bitowy plik TIFF, format 8-bitowy bdzie jedyn opcj eksportu
po obrbce. Jeli zaimportujesz plik RAW (albo DNG), moesz (i powiniene)
eksportowa do pliku DNG.
Odkrylimy, e Adobe Camera Raw nie zawsze poprawnie interpretuje wyeksportowane przez PhotoAcute pliki DNG. Jeli Ci si to przydarzy, musisz powrci do uywania formatu TIFF (najlepiej 16-bitowego).
Jeli chcesz zaimportowa utworzone przez aparat pliki RAW, PhotoAcute
automatycznie uyje Adobe DNG Converter, aby utworzy roboczy plik DNG.
Aby konwerter dziaa poprawnie, musi by zainstalowany wswojej domylnej
lokalizacji albo wmiejscu, do ktrego ciek wskae si woknie preferencji PhotoAcute (patrz rysunek 3.2 na stronie 40).

3.8. Dalsza obrbka zdj

Jeli importujesz plik DNG albo jakiegokolwiek innego formatu RAW, powiniene zawsze uywa DNG jako formatu eksportu. Konwersja zRAW na JPEG
albo TIFF wPhotoAcute nie jest najlepsza iprogram ostrzega otym uytkownika. Kilka innych programw ztych, oktrych wspominalimy, nie jest wstanie
wogle eksportowa formatw RAW wtakich przypadkach zalecamy 16-bitowy plik TIFF.
Nie twierdzimy, e PhotoAcute wsppracuje dobrze tylko zplikami RAW
czy DNG. Program ten doskonale obsuguje pliki JPEG iTIFF, aformaty te rwnie maj swoje zalety mona podda je wstpnej obrbce wedytorze zdj,
dostosowa balans bieli iwinietowanie, anawet wykadrowa wstpnie, aby zaoszczdzi czas na dodatkowych etapach przetwarzania. Jeli jednak planujesz
dokonywa korekcji geometrii obrazu lub jakichkolwiek aberracji opartych na
obiektywie, lepiej nie przycina wczeniej zdjcia.

Optymalizacja zdj wczasie wstpnej obrbki


Uwaga: kiedy optymalizujesz zdjcia zuyciem konwertera RAW, musisz przed
poczeniem wyeksportowa je do formatu TIFF albo JPEG, poniewa prawie
aden z omawianych programw nie rozpoznaje danych optymalizacyjnych
doczonych do plikw RAW.
Jedynym wyjtkiem od tej zasady jest uywanie Photoshopa wpoczeniu
zAdobe Camera Raw albo Lightroom. Photoshop potrafi interpretowa dopasowania osadzone wplikach DNG wykonane zuyciem ACR albo Lightroom,
atake dane zformatw innych ni RAW doczone wtowarzyszcych plikach XMP.

3.8. Dalsza obrbka zdj


Jak ju wspominalimy, najlepszym punktem wyjcia do tworzenia zdj wsuperrozdzielczoci s zdjcia rdowe zapisane wformacie RAW albo DNG. PhotoAcute potrafi zapisywa rezultaty wformacie DNG. Te pliki bd jednak wymagay dalszej obrbki, aby przekonwertowa je na zwyczajny format zdjcia. Jeli uywa si do importu 16-bitowych plikw TIFF, preferowanym formatem eksportu
rwnie jest 16-bitowy TIFF, jako e pozostawia on najwikszy margines na takie
wspomaganie obrazu jak korekcja balansu bieli irwnowagi tonalnej, mapowanie
tonw, globalna iselektywna korekcja kolorw, atake skalowanie iwyostrzanie.
16-bitowe pliki zdj nadaj si te lepiej do ulepszania mikrokontrastu. Jeli Twoje zdjcia rdowe s wformacie 8-bitowym (TIFF albo JPEG), PhotoAcute jest
wstanie eksportowa je tylko wtakiej postaci.

55

56

RRysunekk 3.29.
3 29 Te
T ustawienia
i i pozwalaj
l j
kontrolowa efekt wyostrzania wPhotoAcute

3. Superrozdzielczo wicej pikseli

Jeli korzystasz ze zdj rdowych wformacie RAW, musisz zdecydowa,


ktre zplanowanych korekcji chcesz wykona podczas wstpnej obrbki zdjcia,
zanim rozpocznie si czenie. Przykady wstpnej obrbki to korekcja balansu
bieli i kompensacja ekspozycji. Jeli rezygnujesz z obrbki mikrokontrastu
w Photoshopie, moesz dostosowa kontrast lokalny w dobrym konwerterze
RAW. Wdzisiejszych czasach nawet (ostrone) globalne zwikszanie nasycenia
kolorw lepiej wykonywa w konwerterze RAW. Chocia wikszo tych konwerterw oferuje opcj wyostrzania, zazwyczaj nie s wstanie przetwarza selektywnie imog j zastosowa tylko do caego obrazu. Jako e wyostrzanie jest czsto istotnym czynnikiem wpywajcym na ogln jako zdjcia, zazwyczaj lepiej jest dostosowa ostro zdjcia na etapie pniejszej obrbki wPhotoshopie,
szczeglnie jeli masz dostp do wtyczek wyostrzajcych.
Wikszo dzisiejszych konwerterw RAW potrafi te odpowiednio przeksztaca zdjcia na tryb czarno-biay. Mona potem zoptymalizowa struktur
tonaln czarno-biaego zdjcia wPhotoshopie lub za pomoc innego podobnego
narzdzia.
Okrelenie kolejnoci prac wkonwerterze RAW nie zawsze jest proste: czy lepiej wstpnie przetworzy zdjcie RAW iwyeksportowa rezultaty do formatu
TIFF, czy po prostu podda cae zdjcie pniejszej obrbce w Photoshopie?
Wikszoci korekcji perspektywy iznieksztace nie da si dokona wkonwerterze RAW, bd one wymagay wykorzystania programu do edycji plikw zamiast
normalnej obrbki.
Niezalenie od tego, jaki format eksportu zPhotoAcute wybierzesz, fotografie wyjciowe nie bd musiay by wyostrzane tak bardzo jak inne zdjcia, poniewa PhotoAcute zawsze automatycznie wyostrza zdjcia. Efekt ten mona
kontrolowa suwakiem Oversharpening protection (ochrona przed nadmiernym
wyostrzeniem; patrz rysunek 3.29). Jeli uywasz plikw rdowych wformatach JPEG albo TIFF, naley na etapie fotografowania wyostrza zdjcia wmoliwie najmniejszym stopniu. Pozwoli to unikn przesadnego wyostrzenia ipojawienia si niepodanych artefaktw.

Alternatywne metody zwikszania rozdzielczoci zdjcia


Alternatywn metod zwikszania rozdzielczoci obrazu jest sklejanie kilku nakadajcych si zdj, aby utworzy jedn fotografi. Kade ujcie obejmuje inn cz
sceny. Technika ta jest szczegowo opisana wrozdziale 5. Wzalenoci od liczby
wykorzystanych uj mona dziki niej zwikszy rozdzielczo czterokrotnie lub
bardziej. Pozwala ona ponadto na prac bez ogranicze normalnego formatu ibez
utraty rozdzielczoci wzwizku zkadrowaniem iprzycinaniem.
Obie te procedury czenie wielu uj zuyciem PhotoAcute ikorzystanie
zoprogramowania do sklejania pozwalaj uzyska owiele lepsz jako zdjcia ni interpolacja za pomoc Photoshopa (lub jego wtyczek).

3.8. Dalsza obrbka zdj

57

Rysunek 3.30. Moliwe jest te zwikszenie rozdzielczoci zdj przez czenie serii zachodzcych na siebie uj rdowych. Po poczeniu
mona skorygowa bdy wperspektywie iwyrwna rnice wekspozycji, aby uzyska efekt
bez widocznych spoje. Te ostatnie poprawki
mona wykona rcznie albo zuyciem odpowiedniego oprogramowania

Tym zWas, ktrych nie satysfakcjonuj te metody iktrzy chc zdj ojeszcze wikszej rozdzielczoci, polecamy odwiedzenie strony Gigapxl Project, znajdujcej si pod adresem www.gigapxl.org.

You might also like