Solid Edge. Komputerowe Wspomaganie Projektowania

IDZ DO
PRZYKADOWY ROZDZIA
SPIS TRECI
KATALOG KSIEK
KATALOG ONLINE
ZAMW DRUKOWANY KATALOG
Solid Edge. Komputerowe

wspomaganie projektowania
Autorzy: Grzegorz Kazimierczak,
Bernard Pacula, Adam Budzyski
ISBN: 83-7361-174-6
Format: B5, stron: 696
TWJ KOSZYK
DODAJ DO KOSZYKA
CENNIK I INFORMACJE
ZAMW INFORMACJE
O NOWOCIACH
ZAMW CENNIK
CZYTELNIA
FRAGMENTY KSIEK ONLINE
Wydawnictwo Helion
ul. Chopina 6
44-100 Gliwice
tel. (32)230-98-63
e-mail: helion@helion.pl
SolidEdge to program nalecy do grupy aplikacji MCAD wspomagajcych

projektowanie konstrukcji mechanicznych. Za jego pomoc mona wykona
przestrzenne modele czci, podzespow i zespow, a nastpnie przygotowa
dokumentacj techniczn projektowanej konstrukcji. SolidEgde moe rwnie
wsppracowa z innymi aplikacjami inynierskimi -- obliczeniowymi, symulacyjnymi
i wspomagajcymi wytwarzanie.
Ksika Solid Edge. Komputerowe wspomaganie projektowania to poradnik
dla uytkownikw najnowszej wersji tej aplikacji. Interesujce wiadomoci znajd
w nim zarwno pocztkujcy, jak i zaawansowani uytkownicy. Ksika opisuje proces
tworzenia modeli czci i generowania dokumentacji. Zawarte w niej zagadnienia
s podzielone na dwie czci pierwsza przeznaczona jest dla osb dopiero
rozpoczynajcych prac z SolidEdge, a druga dla uytkownikw majcych ju
jakie dowiadczenie w korzystaniu z tej aplikacji.
Praca na paszczynie, modu Draft
Modelowanie bryowe
Modelowanie powierzchni
Tworzenie zespow
Tworzenie raportw
Wykonanie projektu formy wtryskowej
Tworzenie dokumentacji
Dostosowanie programu do wasnych potrzeb
Spis treci
Wstp ...................................................................................................11
Cz I
Solid Edge dla pocztkujcych ............................................ 17
Rozdzia 1. Wiadomoci oglne ...............................................................................19

Struktura programu ................................................................................................................. 19
Pierwsze kroki......................................................................................................................... 20
Wymagania sprztowe ...................................................................................................... 20
Instalacja programu........................................................................................................... 21
Zabezpieczenia i kreator licencji....................................................................................... 23
Odinstalowanie programu ................................................................................................. 24
Uruchomienie i interfejs ................................................................................................... 25
Tworzenie dokumentw, zapis, zakoczenie pracy .......................................................... 26
Praca w sieci ..................................................................................................................... 28
Zgodno z Windows.............................................................................................................. 28
Rozdzia 2. Rysowanie modu Draft......................................................................31

Zarzdzanie ekranem .............................................................................................................. 31
Polecenia rysunkowe............................................................................................................... 32
Rysowanie linii ................................................................................................................. 33
Rysowanie linii i ukw .................................................................................................... 36
Rysowanie okrgw stycznych ......................................................................................... 38
Rysowanie prostoktw .................................................................................................... 39
Rysowanie krzywych ........................................................................................................ 40
Narzdzie zaznaczania ............................................................................................................ 41
Relacje .................................................................................................................................... 44
Pomocnicze polecenia rysunkowe........................................................................................... 51
Przycinanie i rozciganie elementw................................................................................ 51
Zaokrglanie i fazowanie naroy ...................................................................................... 53
Odsunicie i odsunicie symetryczne ............................................................................... 54
Automatyczne tworzenie osi............................................................................................. 57
Wypenienie (kreskowanie) .............................................................................................. 58
Operowanie elementami na rysunku ....................................................................................... 59
Wzr prostoktny i koowy............................................................................................... 59
Przesuwanie i kopiowanie, obrt, odbicie lustrzane ......................................................... 61
Skalowanie i rozciganie .................................................................................................. 64
Zmiana waciwoci elementw.............................................................................................. 64
Wymiarowanie i opisywanie rysunku ..................................................................................... 67
Wymiarowanie.................................................................................................................. 68
Opisywanie rysunku ......................................................................................................... 83
Inne polecenia pomocnicze ..................................................................................................... 90
EdgeBar ............................................................................................................................ 91
SketchPoint....................................................................................................................... 94
Solid Edge. Komputerowe wspomaganie projektowania
Asystent relacji automatyczne wymiarowanie ............................................................. 96

Zmienne ............................................................................................................................ 97
Pomiar odlegoci i powierzchni....................................................................................... 98
IntelliSketch i wskanik wyrwnania ............................................................................... 99
Widok szkicowy ............................................................................................................. 102
Ustalanie formatu i wydruk dokumentacji ............................................................................ 102
Arkusze rysunkowe......................................................................................................... 103
Ustalanie formatu............................................................................................................ 103
Wydruk dokumentacji..................................................................................................... 104
Zapis i odczyt innych formatw rysunkw ........................................................................... 105
Rozdzia 3. Modelowanie pojedynczych czci modu Part..................................109

Pierwsze kroki w rodowisku modelowania ......................................................................... 110
Modelowanie kubka cz 1 ...................................................................................... 110
Wywietlanie i zarzdzanie ekranem .............................................................................. 113
Modelowanie kubka cz 2 ...................................................................................... 116
Modelowanie kubka dokoczenie. Narzdzie QuickPick .......................................... 122
Wprowadzanie zmian w modelu PathFinder i edycja operacji................................... 125
Modelowanie kubka analiza i uwagi praktyczne........................................................ 130
Polecenia modelowania......................................................................................................... 133
Troch teorii.................................................................................................................... 133
Podstawowe polecenia modelowania.............................................................................. 135
Powielanie elementw .................................................................................................... 175
Polecenia pomocnicze........................................................................................................... 190
EdgeBar .......................................................................................................................... 191
Narzdzia pomocnicze rodowiska profilu ..................................................................... 201
Pomiar waciwoci fizycznych ...................................................................................... 202
Waciwoci dokumentu ................................................................................................. 204
Inne polecenia pomocnicze............................................................................................. 205
Wymiana danych i Feature Recognizer .......................................................................... 209
Modelowanie czci wiczenia ........................................................................................ 211
Pokrywa przekadni pasowej .......................................................................................... 211
Elementy silnika modelarskiego, czci uproszczone..................................................... 215
Rozdzia 4. Tworzenie zespow modu Assembly ...............................................239

Pierwsze kroki w module Assembly ..................................................................................... 239
Pojemnik z pokryw cz 1 ...................................................................................... 240
Relacje ............................................................................................................................ 242
Pojemnik z pokryw cz 2 ...................................................................................... 247
Polecenia tworzenia zespow .............................................................................................. 253
Umieszczanie istniejcych czci ................................................................................... 253
Modelowanie w kontekcie zespou................................................................................ 266
Podzespoy...................................................................................................................... 277
EdgeBar .......................................................................................................................... 287
Praca z duymi zespoami............................................................................................... 293
Symulacja ruchu i analiza kolizji .................................................................................... 297
Widoki rozstrzelone i przekroje czciowe..................................................................... 299
Pomiar waciwoci fizycznych ...................................................................................... 305
Waciwoci dokumentu, tworzenie raportw ................................................................ 306
Wymiana danych ............................................................................................................ 313
Spis treci
Rozdzia 5. Tworzenie rysunkw z modeli 3D modu Draft ...................................315

Tworzenie rzutw czci....................................................................................................... 315
Widoki czci.................................................................................................................. 315
Przekroje, kady i wyrwania............................................................................................ 322
Widoki szczegowe ....................................................................................................... 327
Tworzenie rzutw zespow.................................................................................................. 328
Widoki i przekroje .......................................................................................................... 328
Widoki rozstrzelone, wykorzystanie konfiguracji........................................................... 329
Widoki uproszczone i widoki z przekrojami czciowymi ............................................. 330
Rzuty zespow podsumowanie ................................................................................. 331
Automatyczne tworzenie widokw, szablony arkusza .......................................................... 332
Modyfikacja rzutw czci i zespow.................................................................................. 335
Zmiana waciwoci rzutu okno waciwoci............................................................. 335
Modyfikacja paszczyzny przekroju ............................................................................... 342
Modyfikacja obwiedni szczegw i profili wyrwa ...................................................... 344
Menu podrczne rzutu .................................................................................................... 345
Polecenia i narzdzia pomocnicze......................................................................................... 350
Modyfikacja krawdzi .................................................................................................... 350
Lista czci i numerowanie elementw........................................................................... 351
Tworzenie odwoa do waciwoci plikw ................................................................... 355
Zmiany wymiarw modeli .................................................................................................... 366
Cz II
Solid Edge dla zaawansowanych ....................................... 371
Rozdzia 6. Zaawansowane i specjalizowane funkcje Solid Edge .............................373

Konstrukcje spawane Weldment ...................................................................................... 374
Strony WWW Web Publisher .......................................................................................... 375
Projektowanie form Mold Tooling................................................................................... 375
Zarzdzanie dokumentacj Insight Connect..................................................................... 376
Obliczenia Engineering Handbook................................................................................... 378
Rozdzia 7. Podstawy modelowania powierzchniowego ...........................................379

Wprowadzenie ...................................................................................................................... 379
Typowa procedura modelowania powierzchni................................................................ 380
Polecenia modelowania powierzchni .................................................................................... 381
Polecenia pomocnicze..................................................................................................... 381
Modelowanie powierzchni.............................................................................................. 385
Analiza i korekta modeli ................................................................................................. 391
Rozdzia 8. Projektowanie czci blaszanych..........................................................405

Wstp .................................................................................................................................... 405
Ustawienia parametrw......................................................................................................... 405
Dwie drogi do celu................................................................................................................ 408
Zaginanie arkusza ........................................................................................................... 408
Tworzenie zagi ............................................................................................................ 411
Rozwijanie elementw .......................................................................................................... 427
Rozginanie pojedynczego zagicia ................................................................................. 427
Rozwijanie modelu ......................................................................................................... 429
Rozwijanie elementw importowanych z innych systemw........................................... 431
Domykanie naroy ................................................................................................................ 431
Zamknicie naroa 2Z..................................................................................................... 433
Zamknicie naroa 3Z..................................................................................................... 435
Solid Edge. Komputerowe wspomaganie projektowania
Wycicia i wzory .................................................................................................................. 436

Wycicie zwyke a wycicie normalne do powierzchni.................................................. 436
Otwr .............................................................................................................................. 438
Wzr koowy, prostoktny i po krzywej ......................................................................... 439
Operacje toczenia................................................................................................................. 440
Wgbienie...................................................................................................................... 441
aluzja ............................................................................................................................ 441
Wycicie z zagiciem ..................................................................................................... 443
Wgbienie liniowe ......................................................................................................... 443
Dokumentacja rysunkowa i praca w zespoach ..................................................................... 446
Rozdzia 9. Zaawansowane funkcje pracy w zespoach ...........................................449

Dzielenie zoonej czci na czci pochodne ...................................................................... 449
Utworzenie czci pochodnych....................................................................................... 449
Powizanie czci pochodnych z czci nadrzdn....................................................... 456
Szybkie wstawianie czci pochodnych do zespow..................................................... 461
Paszczyzny tnce w zespole........................................................................................... 463
Parametryczno czci w zespole ........................................................................................ 464
Parametryzacja czci ..................................................................................................... 465
Geometryczna asocjatywno czci w zespole.............................................................. 478
Inne narzdzia pracy w zespoach ......................................................................................... 498
Sposoby przyspieszenia pracy w zespole........................................................................ 498
Biblioteki systemw........................................................................................................ 501
Tworzenie i stosowanie czci niekonstrukcyjnych........................................................ 515
Zespoy alternatywne ...................................................................................................... 520
Modyfikacja struktury zespou........................................................................................ 532
Polecenia analizowania zespow ......................................................................................... 540
Sensory ........................................................................................................................... 540
Dynamiczne wykrywanie kolizji..................................................................................... 546
Ruch rzeczywisty ............................................................................................................ 551
Zespoy nastawne............................................................................................................ 554
Studio wirtualne .................................................................................................................... 559
Symulacja ruchu rodowisko Simply Motion .................................................................. 562
Rurocigi i przewody rodowisko XpresRoute ................................................................ 565
Rozdzia 10. Projektowanie form wtryskowych .........................................................579

Wstp .................................................................................................................................... 579
Przygotowanie modelu.......................................................................................................... 581
Import modeli ................................................................................................................. 581
Analiza modelu ............................................................................................................... 586
Wykorzystanie Rodziny czci do stworzenia wariantw............................................... 590
Linia i powierzchnia podziau......................................................................................... 594
Ukad wsprzdnych i kopia czci ............................................................................... 596
Operacje Boolea ............................................................................................................ 602
Stworzenie modelu formy ..................................................................................................... 603
Elementy formujce ........................................................................................................ 604
Korpus formy wykorzystanie normaliw................................................................... 612
Dokumentacja rysunkowa............................................................................................... 619
Przykady form wtryskowych wykonanych w Solid Edge .................................................... 621
Forma do kostki czcej................................................................................................. 621
Forma do pokrywy.......................................................................................................... 623
Forma z cylindrami hydraulicznymi ............................................................................... 625
Spis treci
Cz III Inne polecenia i funkcje .................................................... 627

Rozdzia 11. Narzdzia pomocnicze..........................................................................629
Wybrane funkcje Insight Connect......................................................................................... 629
Widok i uwagi................................................................................................................. 629
Meneder zmian.............................................................................................................. 631
Wyszukiwanie dokumentw ................................................................................................. 642
Przegldarka Solid Edge ....................................................................................................... 643
Rozdzia 12. Dostosowanie do wasnych potrzeb ......................................................647

Zasady oglne i tworzenie szablonw................................................................................... 647
rodowisko rysunkw modu Draft.................................................................................. 649
Kolory............................................................................................................................. 650
Formaty arkuszy i arkusze ta ......................................................................................... 651
Standardy tworzenia rzutw............................................................................................ 652
Style linii i kreskowania.................................................................................................. 655
Style tekstu i wymiarowania ........................................................................................... 656
Symbole .......................................................................................................................... 657
Listy czci i tabele otworw.......................................................................................... 657
Inne ustawienia ............................................................................................................... 659
rodowiska modelowania w przestrzeni ............................................................................... 660
Definiowanie skrtw klawiaturowych................................................................................. 664
Podstawy tworzenia wasnych aplikacji................................................................................ 665
Rysowanie wykresu funkcji ............................................................................................ 665
Odczyt wsprzdnych punktw z pliku ......................................................................... 668
Dodatki............................................................................................ 671
Skorowidz............................................................................................673
Rozdzia 2.
Rysowanie modu Draft

Solid Edge umoliwia rysowanie podstawowych figur geometrycznych (linie, uki, okrgi,
krzywe, elipsy) i operowanie nimi (przesuwanie i kopiowanie, skalowanie, konwersja
prostej na krzyw). Dostpne s te takie polecenia jak zaokrglanie i cinanie (fazowanie) naroy. Wanym zagadnieniem jest moliwo nadawania relacji zalenoci pomidzy elementami na rysunku (np. prostopado, styczno, rwno, poczenie). Rysowanie uatwia szereg narzdzi pomocniczych (lokalizacja punktw charakterystycznych,
definiowanie ukadu wsprzdnych, filtry, warstwy). Polecenia wymiarowania i opisywania rysunku umoliwiaj stworzenie dokumentacji zgodnej z dowoln norm. Istnieje
rwnie moliwo zapisu i odczytu rysunku w innych, powszechnie stosowanych formatach (np. DWG i DXF). Zagadnienia te opisane s w niniejszym rozdziale. Tworzenie rzutw na podstawie modeli 3D stanowi natomiast tre rozdziau 5.
Zarzdzanie ekranem
Przed przystpieniem do rysowania zapoznamy si z poleceniami sucymi do zarzdzania ekranem powikszania, przesuwania itp. (rysunek 2.1). Przyciski tej grupy
polece znajduj si po prawej stronie gwnego paska narzdzi.
Rysunek 2.1.
Polecenia zarzdzania
ekranem
Widoczne na rysunku przyciski su kolejno do wywoywania nastpujcych polece:

1. Powiksz obszar (Zoom Area) powikszanie obszaru okrelonego za pomoc
okna. Okno definiuje si przez wskazanie (klikajc lewym przyciskiem myszy)

jego przeciwlegych naroy.
2. Zmniejsz (Zoom) nazwa tego polecenia moe by nieco mylca. Suy ono
do dynamicznego powikszania i pomniejszania obszaru obejmowanego przez

ekran. Odbywa si to przez poruszanie w gr i w d mysz przy wcinitym
lewym przycisku.
32
Cz I
Solid Edge dla pocztkujcych
3. Dopasuj (Fit) maksymalne powikszanie narysowanych elementw,
z uwzgldnieniem obramowania rysunku. Gdy klikniesz przycisk trzymajc

wcinity klawisz Shift, maksymalnie powikszone zostan tylko narysowane
elementy (obramowanie zostanie zignorowane).
4. Przesu (Pan) przesuwanie obszaru widocznego na ekranie. Mona przesuwa
dynamicznie (trzymajc wcinity lewy przycisk myszy) lub o wektor zdefiniowany

przez wskazanie dwch punktw.
5. Narzdzie powikszania (Zoom Tool) kilka polece zarzdzania ekranem
dostpnych pod jednym przyciskiem. Naciskajc lewy lub prawy przycisk myszy
i ewentualnie przecigajc wywouje si rne polecenia zarzdzania ekranem.
Domylne ustawienia s nastpujce1:
przycinicie lewego przycisku myszy: dwukrotne powikszenie obszaru
przycinicie prawego przycisku myszy: dwukrotne pomniejszenie obszaru
przeciganie przy wcinitym lewym przycisku myszy: dynamiczne powikszanie

obszaru (zoom)
przeciganie przy wcinitym prawym przycisku myszy: dynamiczne przesuwanie
6. Odwie (Refresh Window) odwieanie obszaru ekranu. Przycisk ten nie
znajduje si domylnie na pasku. Mona go tam wstawi (patrz punkt Uruchomienie

i interfejs w rozdziale 1.) lub wywoywa polecenie za pomoc klawisza F5.
Naley z niego skorzysta zawsze, gdy na ekranie dziej si niezrozumiae rzeczy
np. pojawiaj si linie, usuwane elementy nie znikaj itp.
7. Poprzedni widok (Previous View) przywracanie ostatnio wywietlanego
obszaru. Podobnie jak poprzedni, przycisk ten nie jest domylnie dostpny
na pasku. Polecenie Poprzedni widok mona te wywoa za pomoc kombinacji
klawiszy Alt+F5. Poniewa jest ono czsto stosowane, warto wprowadzi sobie
jego przycisk do gwnego paska.
Polecenia rysunkowe
Przyciski polece rysunkowych (rysunek 2.2) znajduj si na pasku Rysunek (Draw),
ktry nie jest domylnie wczony po instalacji Solid Edge. Po wczeniu (sposb wczania paskw patrz punkt Uruchomienie i interfejs w rozdziale 1.) pojawi si on
z lewej strony ekranu.
Poniej opisane zostay tylko niektre polecenia rysowania w Solid Edge. Pominito
np. rysowanie elips i przeksztacanie prostych w krzywe. Zgodnie z zaoeniami niniejszej ksiki, opis polece nie ma by kompletnym wykazem wszystkich funkcji; jego
celem jest zapoznanie Czytelnika z filozofi pracy w programie, tak aby mg kontynuowa nauk we wasnym zakresie.
1
Ustawienia te mog by zmieniane przez uytkownika wicej informacji na ten temat znajduje si
w rozdziale 12. Dostosowanie do wasnych potrzeb.
Rozdzia 2.
33
Rysunek 2.2.
Polecenia rysunkowe
Solid Edge
Widoczne na rysunku przyciski su kolejno do wywoywania nastpujcych polece:

Linia (Line) rysowanie linii i ukw stycznych lub prostopadych. Za pomoc

tego polecenia mona rysowa figury skadajce si z odcinkw prostych i ukw.
Punkt (Point) tworzenie pomocniczych obiektw, ktre s nastpnie uywane

przy definiowaniu innych elementw. Przykad zastosowania: utworzenie
na rnych szkicach szeregu punktw, przez ktre nastpnie prowadzona jest
krzywa przestrzenna.2
uk styczny (Tangent Arc) rysowanie ukw stycznych lub prostopadych

do danej linii lub uku.
uk przez trzy punkty (Arc by 3 Points) i uk ze rodka (Arc by Center Point)

rysowanie ukw przez wskazanie odpowiednio: trzech punktw, przez ktre
przechodzi uk lub rodka uku i dwch punktw.
Okrg styczny (Tangent Circle) rysowanie okrgw stycznych do wskazanych

elementw.
Okrg przez trzy punkty (Circle by 3 Points) i Okrg ze rodka (Circle by Center
Point) rysowanie okrgw definiowanych przez wskazanie trzech punktw
lecych na okrgu lub rodka i promienia (rednicy).
Prostokt (Rectangle) rysowanie prostoktw poprzez zdefiniowanie trzech

punktw (dugoci bokw) lub przecignicie przektnej.
Krzywa (Curve) rysowanie otwartej lub zamknitej krzywej (B-spline) definiowanej

poprzez wskazanie punktw lub przeciganie mysz.
Praktyczne zastosowanie waniejszych z wymienionych polece przeledzimy na przykadach. Jeeli przed przystpieniem do nich chciaby zmieni format arkusza (domylnie po instalacji jest to A2), moesz to zrobi za pomoc polecenia menu Plik/Ustawienia
arkusza (File/Sheet Setup). W oknie dialogowym, ktre ukae si po wywoaniu polecenia, kliknij kart To (Background), a nastpnie z listy rozwijanej Arkusz ta (Background Sheet) wybierz dany format domylnie dostpne s od A4 do A1. Wicej na temat definiowania formatw i arkuszy ta (czyli ramek, tabliczek rysunkowych itp.) dowiesz
si z rozdziau 12. Dostosowanie do wasnych potrzeb.
Rysowanie linii
uruchom rodowisko rysunkw, czyli modu Draft (sposb uruchamiania

programu i wyboru moduu patrz punkt Uruchomienie i interfejs
w rozdziale 1.).
Przytoczony przykad dotyczy oczywicie pracy w przestrzeni ze stosowanymi tu pojciami zapoznasz

si w rozdziale 3.
34
Cz I
przejd do punktu IntelliSketch i wskanik wyrwnania w podrozdziale

Inne polecenia pomocnicze (znajdziesz go pod koniec rozdziau 2.) i sprawd,
czy ustawienia s zgodne z zalecanymi.
powiksz maksymalnie rysunek (polecenie Dopasuj).
kliknij przycisk Linia (Line). Na pasku stanu (nazw poszczeglnych elementw

okna patrz punkt Uruchomienie i interfejs w rozdziale 1.) pojawia si
komunikat
(
). Jednoczenie pasek wstgowy przybiera posta
przedstawion na rysunku 2.3. Znajduj si na nim listy, przyciski i pola edycji
charakterystyczne dla danej operacji czy czynnoci. Jest to cecha wsplna dla
wszystkich polece w module Draft, a w pewnym sensie rwnie dla wszystkich
moduw Solid Edge. Oznacza to, e wszystkie parametry danej operacji mona
wprowadzi za pomoc elementw paska wstgowego (rysunek 2.3). W przypadku
polecenia Linia bd to kolejno: lista wyboru stylu linii, przyciski wyboru koloru,
typu i gruboci linii, przyciski przeczania pomidzy trybem rysowania linii i ukw
oraz pola edycji dugoci i kta.
Rysunek 2.3. Za porednictwem paska wstgowego mona definiowa wasnoci tworzonego elementu
kliknij pierwszy punkt linii (lewym przyciskiem myszy) niech bdzie to dowolny
punkt w okolicy lewego dolnego rogu rysunku. Po klikniciu pierwszego punktu
i poruszeniu mysz pojawi si linia zmieniajca dynamicznie dugo i kt
w zalenoci od pooenia kursora. Kiedy kierunek linii jest zbliony do poziomego
lub pionowego, obok kursora pojawia si symbol w ksztacie grubej, czarnej kreski
(patrz rysunek 2.4.) Oznacza to, i system domyla si, e chcesz narysowa
lini poziom lub pionow. Jeeli wskaesz drugi punkt linii w momencie
wywietlania wskanika poziomoci (pionowoci), narysowana zostanie linia
dokadnie pozioma lub pionowa. Pojawienie si wskanika a take sama
gumowa linia to przykady zadziaania narzdzia o nazwie IntelliSketch,
uatwiajcego precyzyjne rysowanie. Wicej informacji o tym narzdziu znajdziesz
w podrozdziale Inne polecenia pomocnicze.
Rysunek 2.4.
IntelliSketch uatwia narysowanie
np. linii poziomej
zwr uwag na pasek wstgowy: w polach edycji dugoci linii i kta jej nachylenia
cay czas wywietlane s aktualne wartoci tych parametrw, zmieniajce si
podczas poruszania mysz. Wpisz w polu dugoci warto i wcinij klawisz
Enter. Zauwa, e dugo linii zostaa zablokowana teraz poruszajc mysz
moesz zmienia tylko jej kt (w podobny sposb mona zablokowa kt, wpisujc
jego warto). Kliknij drugi punkt linii tak, aby bya ona pozioma.
Rozdzia 2.
35
po klikniciu drugiego punktu narysowana zostaje linia o zadanych parametrach.

Polecenie jest kontynuowane drugi punkt pierwszej linii jest traktowany jako
pierwszy punkt nastpnej. Wpisz w polu dugoci na pasku wstgowym warto
, a w polu edycji kta warto (kty w Solid Edge mierzone s
od osi OX przeciwnie do kierunku ruchu wskazwek zegara). Nie zapomnij
o naciniciu Enter po wpisaniu kadej wartoci.
po narysowaniu drugiej linii przesu kursor w poblie pierwszego punktu pierwszej

linii, tak aby otrzyma ksztat trjkta (patrz rysunek 2.5). Gdy zbliysz kursor
do koca odcinka pojawi si obok niego symbol przypominajcy zapak odcinek
z pogrubionym ebkiem. To znowu IntelliSketch tym razem pomaga
zlokalizowa precyzyjnie punkt. Kliknij wtedy, gdy obok kursora wywietlony
bdzie ten symbol. Wtedy kocowy punkt trzeciej linii bdzie pokrywa si
z pocztkowym punktem linii pierwszej.
Rysunek 2.5.
Lokalizowanie punktw
charakterystycznych
(np. koca odcinka)
za pomoc IntelliSketch
Narysowae swoj pierwsz figur w Solid Edge trjkt rwnoboczny. Na jego przykadzie pokazane zostay moliwoci wprowadzania danych przy rysowaniu: poprzez
kliknicie dowolnego punktu, poprzez wpisanie wartoci w polach edycji paska wstgowego lub poprzez precyzyjn lokalizacj punktw za pomoc narzdzia IntelliSketch.
W praktyce podobnie jak w naszym przykadzie najczciej uywa si kombinacji
tych sposobw.
Punkty wskazujemy zawsze lewym przyciskiem myszy. Nacinicie prawego przycisku
przerywa wykonywane polecenie.
Przy wprowadzaniu wartoci za pomoc pl edycji na pasku wstgowym mona skorzysta z dwch poytecznych narzdzi. Pierwszym z nich jest kalkulator zamiast
wpisywa warto, moesz poda wzr prowadzcy do jej obliczenia. Przykadowo,
gdy chcesz narysowa odcinek, ktrego dugo jest redni arytmetyczn dwch zadanych liczb, w polu edycji wpisujesz np. !"#$%&'.
Z prawej strony kadego pola edycji znajduje si przycisk z trjktnym symbolem,
umoliwiajcy rozwinicie listy. Do listy tej dopisywane s automatycznie ostatnio wprowadzane liczby. Dziki temu, gdy czsto uywasz jakich wartoci nie musisz ich za
kadym razem wpisywa wystarczy wybra z listy.
Oba opisane narzdzia (kalkulator i automatycznie tworzona lista) s dostpne na paskach wstgowych wszystkich polece, nie tylko rysowania linii.
36
Cz I
Rysowanie linii i ukw

przed rozpoczciem tego wiczenia sprawd, czy w gwnym pasku narzdziowym

wcinity jest przycisk Wskanika wyrwnania (Alignment Indicator) rysunek 2.6.
Jeeli nie, kliknij go.
Rysunek 2.6.
Przycisk Wskanika wyrwnania
w okolicach rodka arkusza rysunkowego narysuj lini poziom o dugoci

ok. 100 mm (dokadna warto nie jest istotna).
po wskazaniu drugiego punktu, gdy pojawi si gumowa linia zaczepiona

w kocu narysowanej przed chwil, nacinij na klawiaturze klawisz A. Przejdziesz
w ten sposb do trybu rysowania ukw (ang. Arc uk). Dynamicznie ksztatowana
linia zmieni si w uk, za na pasku wstgowym pola edycji dugoci i kta nachylenia
zostan zastpione polami edycji promienia i kta rodkowego. W miejscu przejcia
prostej w uk pojawia si podzielony na wiartki okrg (patrz rysunek 2.7). Jest to
tzw. strefa zamierze. Sprbuj wprowadzi kursor do rodka tego okrgu i ponownie
wyprowadzi, przecinajc okrg w rnych wiartkach jego obwodu. Zauwaysz,
e w zalenoci od tego, w ktrej wiartce przetniesz okrg, tworzony uk bdzie
prostopady lub styczny do odcinka. Postaraj si uzyska taki ksztat uku, jak
na rysunku i nacinij lewy przycisk myszy.
Rysunek 2.7.
Polecenie Linia umoliwia
rwnie rysowanie ukw
po narysowaniu uku program automatycznie powraca do trybu rysowania linii.

Wska kolejny punkt tak, aby powstaa linia pionowa o dugoci ok. 100 mm.
kliknij na pasku wstgowym (nie na pasku polece!) przycisk trybu rysowania

ukw (rysunek 2.8). Jest to rwnoznaczne z naciniciem klawisza A znw
pojawi si strefa zamierze i dynamicznie zmieniajcy si uk. Gdyby klikn
przycisk na pasku polece, wykonywanie biecego polecenia zostaoby przerwane
program zapytaby si o pocztkowy punkt nowego uku.
Rysunek 2.8.
Kliknicie przycisku uk na
pasku wstgowym powoduje
wczenie trybu rysowania
ukw
pozostajc w trybie rysowania uku, postaraj si znale taki punkt, aby wywietlone
zostay symbole pokazane na rysunku 2.9. Krzyyk to znak rodka uku, za
przerywana linia pomidzy nim a kursorem oznacza zablokowanie kta rodkowego.
Nacinij przycisk myszy zostanie narysowany uk o kcie rodkowym 90.
Rozdzia 2.
Rysunek 2.9.
Pomocnicze symbole uatwiaj
zlokalizowanie rodka uku
i zablokowanie kta
rodkowego na wartoci 90
przed wskazaniem kolejnego punktu przesu kursor nad poziom lini tak,
aby na chwil zmienia kolor. Nie naciskaj przycisku myszy. Nie chcesz jeszcze
wskazywa punktu przez przesunicie kursora nad lini poinformowae
program, e przy wskazywaniu kolejnego punktu bdziesz chcia odnie si
do tej linii lub jakiego jej punktu charakterystycznego.3 Przesu teraz kursor
w miejsce pokazane na rysunku 2.10. Pojawi si obok niego wskanik oznaczajcy
styczno z ukiem i ewentualnie wskanik poziomoci. Ponadto pomidzy punktem
wskazywanym przez kursor a kocem linii poziomej pojawi si cienka przerywana
linia. To tzw. wskanik wyrwnania narzdzie uatwiajce precyzyjn
lokalizacj punktw w stosunku do innych, nalecych do wczeniej narysowanych
obiektw. W tym przypadku informuje on, e jeeli zaakceptujesz wskazywany
w danej chwili punkt, bdzie on pooony dokadnie nad pocztkowym punktem
pierwszej linii poziomej.
Rysunek 2.10.
Wskanik wyrwnania uatwia
odnoszenie si do punktw
charakterystycznych innych
elementw na rysunku
Przesunicie kursora nad elementem tak, aby zosta on na chwil wyrniony (podwietlony) to tzw.
zlokalizowanie elementu. Zaznaczenie natomiast polega na klikniciu mysz element zaznaczony
zostaje trwale wyrniony.
37
38
Cz I
dorysuj brakujcy odcinek tak, aby otrzyma zamknit figur. Dziki precyzyjnej
lokalizacji kocowego punktu grnego odcinka linia, ktr narysowae jest dokadnie
pionowa i czy si z punktem pocztkowym odcinka dolnego. Nie ma koniecznoci
przycinania czy docigania kocw odcinkw.
W drugim przykadzie poznae dwa przydatne narzdzia przeczanie pomidzy trybem rysowania linii i ukw oraz wskanik wyrwnania. Wicej informacji na temat drugiego z tych narzdzi znajdziesz w punkcie IntelliSketch i wskanik wyrwnania w podrozdziale Inne polecenia pomocnicze.
Rysowanie okrgw stycznych

powiksz narysowany w pierwszym przykadzie trjkt rwnoboczny. Narysujesz

teraz okrg wpisany w ten trjkt.
kliknij przycisk polecenia Okrg styczny. Prawdopodobnie nie jest on widoczny

na pasku. Przycisk ten jest zgrupowany wraz z kilkoma innymi, sucymi
do rysowania okrgw i elips (grupowanie przyciskw patrz punkt Uruchomienie
i interfejs w rozdziale 1.). Domylnie pierwszym wywietlanym przyciskiem z tej
grupy jest przycisk polecenia Okrg ze rodka. Rozwi pasek (patrz rysunek 2.11)
i kliknij potrzebny przycisk.
Rysunek 2.11.
Aby uzyska dostp
do wszystkich przyciskw
z grupy, naley rozwin
pasek przez kliknicie
i przytrzymanie klawisza
myszy
kliknij rodek poziomego boku trjkta (pomoe Ci w tym IntelliSketch, ktry

wywietli obok kursora symbol rodka odcinka).
skieruj kursor w okolice rodka jednego z pozostaych bokw. Bok ten zostanie
wyrniony innym kolorem, a obok kursora pojawi si symbol relacji stycznoci
ze wskazywanym bokiem (rysunek 2.12).
Rysunek 2.12.
Rysowanie okrgu
wpisanego w trjkt
za pomoc polecenia
Okrg styczny
nacinij lewy przycisk myszy. Okrg zostanie narysowany.
Za pomoc polecenia rysowania okrgw stycznych tworzy si okrgi styczne do wskazanych obiektw we wskazanych punktach. Oznacza to, e nie mona na przykad wpisa okrgu w trjkt wskazujc dowolne punkty na jego bokach. Wida to wyranie na
rysunku 2.13: po wskazaniu dowolnych punktw na wszystkich trzech bokach narysowany
zostanie nie okrg wpisany, ale styczny do jednego z bokw i przecinajcy dwa pozostae.
Rozdzia 2.
39
Rysunek 2.13.
Aby wpisa okrg w trjkt,
nie mona wskazywa
dowolnych punktw bokw,
lecz ich rodki
Dla przewiczenia polece rysowania okrgw narysuj okrg opisany na trjkcie. Moesz to zrobi na dwa sposoby:
za pomoc polecenia Okrg ze rodka. rodek okrgu opisanego pokrywa si

ze rodkiem okrgu wpisanego (pomoe Ci tu IntelliSketch), za promie
zdefiniujesz klikajc dowolny wierzchoek.
za pomoc polecenia Okrg przez trzy punkty. Po wywoaniu polecenia wska

po prostu trzy wierzchoki trjkta, w dowolnej kolejnoci.
Rysowanie prostoktw
kliknij przycisk polecenia Prostokt.
kliknij pierwszy punkt prostokta.
porusz mysz. Przerywana linia, ktra pojawi si pomidzy kursorem a wskazanym

punktem to podgld pierwszego boku prostokta. Zwr uwag na pasek wstgowy
moesz w nim od razu poda zarwno dugoci bokw, jak i kt nachylenia
prostokta. Kliknij dowolny punkt.
porusz mysz. Pojawia si dynamiczny podgld tworzonego prostokta. Kliknij

dowolny punkt, aby zakoczy definiowanie figury.
Narysowany prostokt nie jest jednym obiektem, wielobokiem czy czym podobnym.
S to po prostu cztery odcinki. Z punktu widzenia zapisu przez Solid Edge nie ma znaczenia, czy skorzystasz z polecenia Prostokt, czy narysujesz cztery odcinki korzystajc
z polecenia Linia. Z punktu widzenia efektywnoci pracy zdecydowanie lepiej jest jednak uy polecenia Prostokt jest to znacznie szybsze.
Mona narysowa prostokt jeszcze szybciej. Po wywoaniu polecenia skieruj kursor
myszy w miejsce, gdzie chcesz umieci prostokt, nacinij lewy przycisk myszy i nie
puszczajc go, naszkicuj zarys prostokta (patrz rysunek 2.14). Po puszczeniu przycisku
prostokt zostanie narysowany. W podobny sposb moesz rysowa uki i okrgi (sprbuj).
Rysunek 2.14.
Przyblione rysowanie
prostokta przez
naszkicowanie
jego zarysu
40
Cz I
Modyfikacj opisanej metody przecigania jest naszkicowanie (przy wcinitym lewym

przycisku myszy) nie zarysu prostokta, lecz krzywej o przebiegu zblionym do nachylonego odcinka. Jej koce zostan przez program zinterpretowane jako koce przektnej
prostokta. Boki narysowanego t metod prostokta bd zawsze pionowe lub poziome.
Widoczne na rysunku 2.15 linie przerywane w rzeczywistoci nie pojawiaj si w czasie
szkicowania linii.
Rysunek 2.15.
Przyblione rysowanie
prostokta przez
przecignicie przektnej
Rysowanie krzywych
kliknij przycisk polecenia Krzywa. Prawdopodobnie bdziesz musia w tym celu

rozwin grup, w ktrej domylnie jako pierwszy widoczny jest przycisk Linia.
kliknij kilka dowolnych punktw na ekranie i zaobserwuj, jaki ksztat przybiera

krzywa.
aby zakoczy rysowanie krzywej, nacinij prawy przycisk myszy.
Krzywe, podobnie jak uki, okrgi i prostokty mona rwnie rysowa przecigajc mysz przy wcinitym lewym przycisku. W Solid Edge nie ma bezporedniej moliwoci
rysowania krzywych okrelonych rwnaniem (parabola, ewolwenta). Mona w tym celu
napisa makro4 lub skorzysta z pomocniczego narzdzia o nazwie SketchPoint. Jest ono
dokadniej opisane w podrozdziale Inne polecenia pomocnicze. Ponadto podczas pracy
w przestrzeni (modu Part) istnieje moliwo tworzenia krzywych na podstawie danych
z arkusza programu MS Excel.
Wan zalet Solid Edge, wprowadzon w 14. wersji programu, jest moliwo narzucania relacji i wymiarw5 pomidzy punktami kontrolnymi krzywych. Przykad przedstawiony jest na rysunku 2.16.
W podrozdziale Polecenia rysunkowe przedstawione zostay najwaniejsze polecenia
suce do tworzenia rysunku na paszczynie. Pominite zostay: rysowanie elips oraz
szkicowanie swobodne i tworzenie dowolnych ksztatw. S to polecenia uywane stosunkowo rzadko, za ich samodzielne opanowanie nie powinno nastrczy wikszych trudnoci.
Makro to napisany w dowolnym narzdziu do programowania pod Windows (najczciej jest nim Visual
Basic) program uzupeniajcy moliwoci Solid Edge lub automatyzujcy czsto powtarzane czynnoci.
Oglne zasady tworzenia makr opisane s w rozdziale 12 Dostosowanie do wasnych potrzeb.
Pojcie relacji wyjanione jest w dalszej czci rozdziau.
Rozdzia 2.
41
Rysunek 2.16.
Wymiarowanie krzywej
i narzucanie relacji
pomidzy punktami
kontrolnymi
Podczas rysowania w Solid Edge moemy od razu narzuca dokadne wartoci wymiarw
tworzonych elementw lub te rysowa w przyblieniu, zostawiajc dokadne wymiarowanie na pniej. W praktyce na og wygodniejsza jest druga metoda. Zwymiarowanie
rysowanych szkicw i profili jest i tak konieczne (m.in. z uwagi na fakt, e bardzo uatwia
to pniejsze ewentualne zmiany), za rysowanie w przyblieniu jest znacznie szybsze.
Przed przystpieniem do omawiania dalszych polece sucych do tworzenia rysunkw
musisz usun zawarto ekranu. Polega to na zaznaczeniu elementw przeznaczonych do
usunicia i naciniciu klawisza Delete. Aby to zrobi, musisz opanowa polecenia suce do zaznaczania elementw na rysunku.
Narzdzie zaznaczania
Na rysunku 2.17 przedstawione zostay przyciski narzdzi i opcji stosowanych do zaznaczania elementw.
Rysunek 2.17.
Zaznaczanie elementw
na rysunku
Widoczne na rysunku przyciski su kolejno do wywoywania nastpujcych polece

i opcji:
1. Narzdzie zaznaczania (Select Tool) suy do zaznaczania pojedynczych
elementw lub ich grup. Aby zaznaczy element, naley klikn przycisk,
a nastpnie element.
42
Cz I
Bardzo czstym bdem popenianym przez pocztkujcych uytkownikw jest zapominanie o naciniciu przycisku.
Solid Edge zapamituje ostatnio wykonywane polecenie i po jego zakoczeniu

nie przechodzi automatycznie do polecenia zaznaczania. Jeeli np. narysujemy
kilka linii, a nastpnie bdziemy chcieli zaznaczy jedn z nich w celu usunicia,
to zapomnienie o klikniciu przycisku narzdzia spowoduje, e zamiast zaznaczy
lini zaczniemy rysowa nastpn. Kliknicie zostanie potraktowane przez
program nie jako zaznaczenie istniejcej linii, lecz pocztkowy punkt nastpnej.
Gdy klikniemy przycisk narzdzia zaznaczania i przesuwamy kursor nad
poszczeglnymi elementami na rysunku zostaj one wyrnione. Uatwia to
lokalizacj po klikniciu zostaje zaznaczony aktualnie wyrniany element.
Zaznaczony element zostaje oznaczony innym kolorem. Aby zaznaczy kilka
elementw, naley klika je trzymajc wcinity klawisz Ctrl. Aby usun element
za zbioru wskaza (usun zaznaczenie), naley klikn go przy wcinitym
klawiszu Shift.
2. Opcje zaznaczania (Select Options) kliknicie tego przycisku powoduje
wywietlenie okna opcji przedstawionego na rysunku 2.18.

Rysunek 2.18.
Opcje zaznaczania
W oknie wyboru opcji poprzez zaznaczenie odpowiedniego pola wyboru okrela

si, jakiego typu obiekty maj by lokalizowane (czyli tymczasowo wyrniane
w chwili, gdy znajduje si nad nimi kursor) i zaznaczane. Wystpujce w oknie
pojcia (relacje, warstwy i widok rysunkowy) zostan wyjanione w dalszej czci
tego rozdziau. Na rysunku przedstawiono domylne ustawienia opcji. Pocztkujcym
uytkownikom mona zaleci zachowanie tych ustawie.
3. SmartSelect to narzdzie uatwiajce zaznaczanie caych grup elementw.
Po klikniciu przycisku program prosi o wybranie elementu wzorcowego, a nastpnie

wywietla okno patrz rysunek 2.19.
W oknie opcji SmartSelect naley zaznaczy pola wyboru przy tych waciwociach,
ktre w zaznaczanych obiektach maj odpowiada waciwociom obiektu
wzorcowego. Przykadowo: jeeli jako obiekt wzorcowy wskaemy lini cig,
o gruboci 0,5 mm w kolorze niebieskim, to przy ustawieniach SmartSelect takich,
jak na rysunku 2.19 zostan zaznaczone wszystkie linie w kolorze niebieskim,
bez wzgldu na ich grubo czy typ (przerywana, ciga).
Rozdzia 2.
43
Rysunek 2.19.
Opcje SmartSelect
4. Opcje Obejmujce/Przecinajce (Inside/Overlapping) jeeli po klikniciu
przycisku narzdzia zaznaczania nie zostanie zaznaczony element, tylko wskazany

dowolny punkt, program traktuje go jako narony punkt okna. Po klikniciu
drugiego punktu zostan zaznaczone wszystkie elementy cakowicie zawarte
w zdefiniowanym oknie lub takie, ktre s w nim zawarte co najmniej czciowo.
Zaley to od ustawienia opcji Obejmujce/Przecinajce. Przykad: na rysunku 2.20
widzimy dwa jednakowe zbiory obiektw i dwa okna zaznaczone lini przerywan
(w rzeczywistoci jest to linia ciga). Zaznaczone elementy s wyrnione grubsz
lini. Lewe okno to okno obejmujce, prawe przecinajce. Wida, e zawsze
zostaj zaznaczone: prawy pionowy bok prostokta, okrg i jeden z bokw trjkta,
nigdy za lewy pionowy bok prostokta. Zaznaczenie pozostaych elementw
zaley od ustawie opisywanej opcji.
Rysunek 2.20.
Okno obejmujce
i przecinajce
5. Opcje Grupa/Pojedyncze (Top Down/Bottom Up) stosunkowo rzadko uywana
opcja; od jej ustawie zaley, czy w przypadku wskazywania elementw

zgrupowanych (pojcie to wyjanione zostanie w dalszej czci rozdziau)
lokalizowane s one jako grupa, czy pojedynczo.
Ze wskazywaniem i zaznaczaniem elementw bdziesz mia do czynienia przez cay czas
pracy w Solid Edge. Wynika to z zasady, e aby cokolwiek zmieni w danym obiekcie
(dotyczy to zarwno rysunkw, jak i operacji w bryach) naley go najpierw zaznaczy,
a nastpnie dokona modyfikacji. Za modyfikacj uwaa mona zarwno zmian parametrw (grubo czy kolor linii, wysoko bryy) jak i przesunicie, obrt czy skasowanie elementu.
Czasem zachodzi potrzeba usunicia wszystkich elementw na rysunku. Mona je zaznaczy jednym poleceniem z menu gwnego: Edycja Zaznacz wszystko (Edit Select
all) lub za pomoc skrtu Ctrl+A.
44
Cz I
Relacje
Relacje to jedno z waniejszych poj w Solid Edge. Nazywamy tak powizania pomidzy elementami na rysunku lub w zespole 3D. Relacj jest np. rwnolego linii lub
styczno okrgu, czy te w przestrzeni przyleganie paszczyzn. Od dobrego zrozumienia pojcia relacji i prawidowego ich zastosowania zaley efektywno pracy w Solid
Edge. Odpowiednio zastosowane relacje uatwiaj rysowanie i modyfikacj rysunku, uyte
nieodpowiednio niepotrzebnie obciaj program i mog spowodowa niepodane
zmiany w rysunku po modyfikacji ktrego z elementw.
W czasie pracy w rodowisku rysunkw (module Draft) program moe automatycznie
stosowa i zapamitywa relacje. Aby tak byo, naley w gwnym menu zaznaczy odpowiedni opcj: Narzdzia Zachowaj relacje (Tools Maintain Relationships). Zachowywanie relacji jest wczone, jeeli po lewej stronie nazwy polecenia widoczny jest
znacznik patrz rysunek 2.21. Po klikniciu polecenia znacznik znika bd pojawia
si jest to wic nie tyle polecenie, co przecznik typu wcz / wycz. W taki sam
sposb mona wcza Wskanik wyrwnania (Alignment Indicator bya o nim ju
mowa powyej) oraz opcj Symbole relacji (Relationship Handles). Wszystkie trzy wymienione opcje mona wcza rwnie za pomoc przyciskw, przy czym przycisk wskanika wyrwnania znajduje si domylnie na gwnym pasku narzdzi, za przycisk wywietlania symboli relacji na pasku Relacje (Relationships). Przed przystpieniem do
pracy z przykadami dotyczcymi relacji wszystkie trzy opcje powinny by wczone,
tzn. przy wszystkich po rozwiniciu menu Narzdzia powinny by wywietlone
znaczniki, jak na rysunku 2.21.
Rysunek 2.21.
Wczanie wskanika
wyrwnania, zachowywania
relacji oraz symboli relacji
Rozdzia 2.
Aby zrozumie pojcie relacji, wykonaj nastpujce wiczenie:

sprawd, czy ustawienia IntelliSketcha s zgodne z zalecanymi.
narysuj prostokt o dowolnych wymiarach, majcy boki pionowe i poziome.

Na rysunku pojawi si, oprcz prostokta, symbole relacji (rysunek 2.22).
Pogrubione znaki + na rodkach bokw oznaczaj, e s one pionowe lub poziome.
Kwadraty na kocach bokw oznaczaj, e boki te s ze sob poczone. Relacje
zostay zastosowane dlatego, e wczona bya opcja Zachowaj relacje, za ich
symbole widoczne s dziki wczeniu opcji Symbole relacji.
Rysunek 2.22.
Symbole relacji pionowoci /
poziomoci bokw prostokta
oraz pocze midzy bokami
zaznacz ktry z pionowych bokw (nie zapomnij o uprzednim klikniciu przycisku

Narzdzie zaznaczania), kliknij dowolny punkt na nim i trzymajc wcinity
lewy przycisk myszy sprbuj przecigajc w prawo i w lewo zmieni pooenie
wskazanego boku. Zauwaysz, e boki poziome wyduaj si lub skracaj tak,
aby zachowa poczenie z bokiem pionowym. To wynik zastosowania relacji
poczenia.
usu jedn z relacji poczenia, np. w prawym grnym narou. Usuwanie relacji
odbywa si dokadnie tak samo jak usuwanie innych obiektw na rysunku naley
zaznaczy symbol relacji (zwykle najatwiej jest to zrobi wskazujc oknem)
i nacisn klawisz Delete.
sprbuj zmieni pooenie prawego pionowego boku. Zauwaysz, e jeden

z bokw poziomych nie zmienia ju swojej dugoci. To wynik usunicia relacji
poczenia (rysunek 2.23).
Rysunek 2.23.
Po usuniciu relacji
poczenia przesunicie
prawego boku nie powoduje
wyduenia si boku grnego
zaznacz prawy pionowy bok i sprbuj go obrci, przecigajc grny uchwyt

(uchwyty to zaciemnione kwadraty na kocach odcinka. Przeciga je moesz,
gdy po skierowaniu na uchwyt kursor zmieni posta na dwie skrzyowane linie).
Zauwaysz, e nie mona obrci odcinka, a jedynie zmieni jego dugo (czy
wiesz, dlaczego?).
45
46
Cz I
usu relacj pionowoci prawego pionowego boku (znak + w rodku boku). Sprbuj
ponownie obrci odcinek. Teraz bdzie to moliwe relacja pionowoci zostaa
usunita, nie ma ju wic wizw blokujcych moliwo obrotu (rysunek 2.24).
Rysunek 2.24.
Po usuniciu relacji
pionowoci prawego
boku moliwy jest
jego obrt
Jak wida na powyszym przykadzie, relacje mog by narzucane przez program w momencie rysowania, a take definiowane lub usuwane przez uytkownika. Przed kolejnym
przykadem, dotyczcym tego zagadnienia, zapoznamy si z innymi relacjami dostpnymi
w Solid Edge. Na rysunku 2.25 przedstawiono wszystkie przyciski relacji. S one zgrupowane, std te na pasku jednoczenie widoczne s tylko cztery.
Rysunek 2.25.
Przyciski relacji
Znaczenie przyciskw jest nastpujce (w kolejnoci):

1. Pocz (Connect) suy do czenia elementw. T relacj byy poczone boki
prostokta w opisanym wyej przykadzie.

2. Wsprodkowo (Concentric) narzuca wsprodkowo ukw i / lub
okrgw.
3. Poziomo/Pionowo (Horizontal/Vertical) dziaa na dwa sposoby. Po wskazaniu
odcinka powoduje, e staje si on pionowy lub poziomy, w zalenoci od tego,

pod jakim ktem jest nachylony (jeeli kt nachylenia jest mniejszy od 45, odcinek
staje si poziomy, w przeciwnym wypadku pionowy). Po wskazaniu punktu
charakterystycznego na danym elemencie program czeka na wskazanie nastpnego
punktu charakterystycznego na innym elemencie, a nastpnie modyfikuje te elementy
tak, aby wskazane punkty znalazy si na jednej linii pionowej lub poziomej.
4. Wspliniowo (Colinear) narzuca wspliniowo wskazanych odcinkw.
5. Rwnolego (Parallel) narzuca rwnolego wskazanych odcinkw.
6. Prostopado (Perpendicular) narzuca prostopado wskazanych odcinkw
lub odcinkw i ukw.

6
7. Blokuj (Lock) zablokowany element nie moe by modyfikowany . W przypadku
np. okrgu oznacza to, e nie mona zmieni jego pooenia ani rednicy za pomoc
modyfikacji uchwytw lub wymiarw. Mona natomiast wprowadza zmiany
za pomoc paska wstgowego. Gdy zablokujemy punkt charakterystyczny
(np. koniec odcinka, rodek okrgu), nie bdzie mona zmieni lokalizacji tego
6
Zagadnienie modyfikacji elementw zostanie omwione w dalszej czci rozdziau.
Rozdzia 2.
47
punktu. Blokowanie elementw lub punktw przydatne jest wtedy, gdy z jakich
wzgldw zaley nam, aby w czasie modyfikacji rysunku pewne jego elementy
zachowyway si w okrelony, zaplanowany przez nas sposb. Ilustrujcy to
zagadnienie przykad znajdziesz w dalszej czci tego podrozdziau.
8. Styczno (Tangent) narzuca styczno wskazanych odcinkw, ukw, okrgw
i elips.
9. Rwno (Equal) narzuca rwno wskazanych elementw. Rwne mog
by odcinki, uki, okrgi i elipsy.

10. Symetria (Symmetric) narzuca symetri. Polega to na wskazaniu osi symetrii,
a nastpnie elementw, ktre maj by symetryczne.

11. O symetrii (Symmetry axis) po zastosowaniu relacji symetrii program
zapamituje wskazan o i traktuje j jako domyln przy wszystkich pniejszych

prbach zastosowania tej relacji. Jeeli chcemy zdefiniowa inn o symetrii,
musimy skorzysta z tego przycisku.
12. Symbole relacji (Relationship Handles) suy do wczania i wyczania symboli
relacji. Wyczenie symboli nie oznacza, e relacje przestaj dziaa symbole

to tylko graficzna reprezentacja pewnych zalenoci, majca pomc uytkownikowi
w ich stosowaniu.
Definiowanie relacji przez uytkownika przewiczymy na przykadzie. Wykorzystamy
w nim figur stworzon w poprzednim wiczeniu. Jeeli ju j usune, narysuj ponownie figur jak na rysunku 2.24, a nastpnie:
kliknij przycisk relacji Poziomo/Pionowo, po czym wska prawy, ukony

odcinek. Wane jest, aby wskaza dowolny punkt, a nie koniec lub rodek.
Odcinek stanie si pionowy.
kliknij przycisk relacji Pocz, a nastpnie wska grny koniec prawego (pionowego)
boku i prawy koniec grnego (poziomego). Prawy bok zostanie zmodyfikowany
tak, aby jego koniec poczy si z kocem boku poziomego powstanie prostokt.
Gdyby wskaza punkty w odwrotnej kolejnoci, zmodyfikowany zostaby bok
poziomy.
kliknij przycisk Okrg ze rodka. Przesu kursorem nad rodkiem dolnego boku
prostokta, tak aby obok kursora pojawi si symbol rodka odcinka. Nie naciskaj
przycisku myszy! Przesu kursor nieco wyej, w okolice 2/3 wysokoci prostokta
nad rodkiem boku. Gdy pojawi si symbol wskanika wyrwnania (przerywana
linia czca rodek boku z punktem wskazywanym przez kursor) nacinij lewy
przycisk myszy. W ten sposb zdefiniujesz rodek okrgu bdzie on lea
na symetralnej poziomego boku prostokta. Klikajc drugi punkt dokocz
rysowanie okrgu. Zauwa, e program automatycznie narzuci relacj Poziomo/
Pionowo pomidzy rodkiem okrgu a rodkiem poziomego boku.
relacj Poziomo/Pionowo pomidzy rodkiem okrgu a rodkiem boku

pionowego narzucisz samodzielnie. Kliknij przycisk relacji, a nastpnie wska
rodek okrgu i rodek dowolnego z pionowych bokw. Okrg zostanie
przemieszczony tak, aby znale si na symetralnej boku pionowego. Bdzie
wic teraz znajdowa si dokadnie w rodku prostokta (patrz rysunek 2.26).
48
Cz I
Rysunek 2.26.
Okrg umieszczony
w rodku prostokta
(na przeciciu
symetralnych bokw)
dziki zastosowaniu
relacji Poziomo/
Pionowo
Gdyby najpierw wskaza rodek boku, a pniej okrgu, okrg nie zostaby
przesunity, zmodyfikowany zostaby natomiast bok. Podobnie jak w przypadku
relacji poczenia, od kolejnoci wskaza zaley to, ktry element zostanie zmieniony.
Jest to oglna cecha, obowizujca przy narzucaniu wszystkich relacji modyfikowany jest ten element, ktry zosta wskazany jako pierwszy, chyba, e nie pozwalaj
na to narzucone wczeniej inne relacje, wprowadzone wymiary itp.
przecigajc mysz sprbuj zmieni lokalizacj prawego pionowego boku

prostokta. Zauwaysz, e przemieszcza si rwnie bok lewy. Dzieje si tak
dlatego, e istnieje relacja utrzymujca okrg na symetralnej boku. Relacja musi
zosta zachowana po modyfikacji rysunku. Dlatego te zmiana pooenia jednego
z bokw wymusza zmian pooenia drugiego (lub okrgu). Zamy jednak,
e z jakich wzgldw zaley Ci, aby lewy dolny rg prostokta nie zmienia
swego pooenia. Naley go wic zablokowa.
kliknij przycisk polecenia Blokuj, a nastpnie wska rg prostokta. Pojawi si

przy nim symbol przypominajcy szpilk (rysunek 2.27). T szpilk przypie
rg do arkusza teraz nie bdzie on mg zmieni swego pooenia.
Rysunek 2.27.
Zastosowanie polecenia
Blokuj rg prostokta
przypity do arkusza
sprbuj przemieci (przez przeciganie) dowolny bok prostokta. Zablokowany

rg pozostanie teraz na tym samym miejscu, przemieszczony bdzie natomiast okrg.
kliknij przycisk relacji rwnoci, a nastpnie wska (w dowolnej kolejnoci) jeden

bok pionowy i jeden poziomy. Narzucisz w ten sposb relacj rwnoci bokw
prostokt zamieni si w kwadrat.
kliknij przycisk relacji stycznoci, wska okrg, a nastpnie dowolny bok kwadratu.
Otrzymasz okrg wpisany w kwadrat (rysunek 2.28). Zwr uwag na pojawiajce
si symbole relacji rwnoci i stycznoci.
przecigajc mysz sprbuj zmieni pooenie prawego lub grnego boku.

Zauwaysz, e jednoczenie z przemieszczaniem si boku zmieniaj si dugoci
bokw oraz rednica okrgu. To wynik dziaania relacji rwnoci i stycznoci.
Rozdzia 2.
49
Rysunek 2.28.
Dziki zastosowaniu
odpowiednich relacji
prostokt zosta
przeksztacony
w kwadrat, a okrg
o dowolnej rednicy
w okrg wpisany
Jak widzisz, narzucajc relacje mona wprowadza znaczne zmiany na rysunku. Ponadto
relacje w duym stopniu okrelaj, jak moe zachowywa si rysunek po zmianie ktrego z elementw. Zanim przejdziesz do dalszej czci podrcznika, przewicz we wasnym zakresie stosowanie pozostaych relacji. Pamitaj, e od ich zrozumienia i prawidowego stosowania zley w znacznym stopniu efektywna praca w Solid Edge zarwno
na paszczynie, jak i w przestrzeni.
Czasem przy prbie narzucenia relacji pojawia si komunikat: ( ) *
) + (, - ) .)
). Dzieje si tak wtedy, gdy prbujesz narzuci relacj sprzeczn z istniejcymi, ale take wtedy, gdy chcesz powtrzy relacj (np. nada pionowo odcinkowi,
ktry ju jest pionowy).
Relacje s stosowane i zapamitywane przez program tylko wtedy, gdy wczona jest
opcja Zachowaj relacje. Domylnie po instalacji programu jest ona wyczona.
Z uwagi jednak na uatwienia, jakie wynikaj z zastosowania relacji przy tworzeniu rysunku i jego pniejszej, ewentualnej modyfikacji, mona zaleci, aby podczas pracy
opcja ta bya wczona. Uwaga ta dotyczy pracy na paszczynie podczas rysowania
profili w moduach przestrzennych zachowywanie relacji jest zawsze wczone i uytkownik nie ma moliwoci jego wyczenia.
Omawiajc zagadnienie relacji warto wspomnie o jeszcze jednym poleceniu. Jest nim
Asystent relacji (Relationship Assistant). Suy ono do automatycznego nadawania relacji
pomidzy elementami na rysunkach, na ktrych relacji nie zastosowano lub s one niekompletne. Najczciej stosuje si je podczas pracy z plikami importowanymi z innych
programw, zapisanymi w formatach, ktre nie zachowuj informacji o relacjach. Formatami takimi s m.in. DWG i DXF7. Dziaanie asystenta relacji przeledzimy na poniszym
przykadzie:
wycz zachowywanie relacji (polecenie menu: Narzdzia Zachowaj relacje)

i sprawd, czy wczone s Symbole relacji.
narysuj prostokt o bokach pionowych i poziomych. Nie pojawi si adne symbole,

poniewa adne relacje nie zostay zastosowane.
wywoaj polecenie Narzdzia Wymiary Asystent relacji (Tools Dimensions

Relationship Assistant), a nastpnie zaznacz najlepiej za pomoc okna
narysowany prostokt i kliknij przycisk Opcje (pierwszy od lewej na pasku
wstgowym patrz rysunek 2.29). Pojawi si okno przedstawione na rysunku 2.30.
Zagadnienie odczytu i zapisu rysunkw w innych formatach zostanie omwione w kocowej czci rozdziau.
50
Cz I
Rysunek 2.29.
Przycisk wczania
opcji asystenta
relacji
Rysunek 2.30.
Okno opcji asystenta
relacji
w oknie moesz przez zaznaczenie lub wyczyszczenie pl wyboru okreli,

jakiego rodzaju relacje maj by automatyczne narzucone. Sprawd, czy
zaznaczone s pola wyboru przy relacjach Poziomo lub pionowo oraz
Poczenie. Pozostae pola nie maj dla nas w tej chwili znaczenia. Wartoci
tolerancji moesz pozostawi domylne.
kliknij kart Wymiar (Dimension) i wyczy pole wyboru Umie wymiary (Place
dimensions). Asystent relacji umoliwia rwnie automatyczne wymiarowanie8,
jednak w tej chwili nie bdziemy zajmowa si tym zagadnieniem.
kliknij przycisk OK, a nastpnie po zamkniciu okna zielony przycisk

ze znakiem akceptacji na pasku wstgowym.9 Na rysunku powinny pojawi si
symbole automatycznie narzuconych relacji.
wcz ponownie opcj Zachowaj relacje.
Asystent relacji jest bardzo przydatny w sytuacji, gdy otrzymujemy dokumentacj od kontrahenta uywajcego np. AutoCAD-a i chcemy na jej podstawie stworzy w Solid Edge
modele przestrzenne. Nie mona zbudowa bryy korzystajc z profili, w ktrych nie
zastosowano relacji. Poniewa format DWG nie umoliwia przekazywania tego typu
danych, jedynym wyjciem jest narzucenie relacji ju po wczytaniu rysunku do Solid
Edge. W takiej sytuacji zastosowanie Asystenta relacji znacznie przyspiesza prac.
Pola w dolnej czci Asystenta relacji umoliwiaj okrelenie tolerancji odlegoci lub
kta, przy jakiej relacja ma zosta narzucona. Moliwo okrelania tolerancji okazuje
si przydatna zwaszcza w przypadku rysunkw importowanych z innych programw,
ktre nie s wyposaone w narzdzia do precyzyjnego rysowania.
8
Do zagadnienia wymiarowania automatycznego powrcimy w dalszej czci biecego rozdziau, a take

w rozdziale 5.
Poczwszy od wersji 15. zamiast klikania przycisku ze znakiem akceptacji mona nacisn klawisz Enter
lub prawy przycisk myszy.
Rozdzia 2.
51
Pomocnicze polecenia rysunkowe

W dotychczasowych wiczeniach ograniczalimy si do rysowania, za jedyne modyfikacje przeprowadzalimy przez narzucanie relacji. Solid Edge posiada jednak szereg polece pomocniczych, sucych do modyfikacji bd powielania elementw. Mona je podzieli na kilka grup.
Przycinanie i rozciganie elementw

Przyciski tej grupy polece przedstawione s na rysunku 2.31.
Rysunek 2.31.
Przyciski polece
przycinania i rozcigania
Przyciski te su kolejno do wywoywania nastpujcych polece:

1. Przytnij (Trim) usuwanie zbdnych elementw. Nie jest konieczne wskazywanie
granic przycinania naley tylko wskaza element do usunicia.

2. Przytnij naroe (Trim Corner) dziaa podobnie jak poprzednie polecenie z t
rnic, e wskazuje si nie elementy do usunicia, lecz te, ktre maj pozosta.
3. Rozcignij do nastpnego (Extend to Next) powoduje wyduenie wskazanego
elementu, bez modyfikowania tego, do ktrego jest on rozcigany.

Dziaanie wymienionych polece przeledzimy na przykadzie:
narysuj cztery linie, jak na rysunku 2.32. Zwr uwag na dokadne odwzorowanie
naroy.
Rysunek 2.32.
Polecenie Przytnij
trzymajc wcinity
lewy przycisk myszy
przekrela si
elementy, ktre maj
zosta usunite
kliknij przycisk polecenia Przytnij, a nastpnie skieruj kursor nad jeden z wystajcych
kocw w prawym grnym narou narysowanej figury. Koniec ten zostanie
wyrniony. Jeeli naciniesz teraz lewy klawisz myszy, wyrniony fragment
odcinka zostanie usunity.
usu w opisany sposb oba wystajce koce w prawym grnym narou.
sprbuj teraz zrobi to samo, ale nieco inn metod. W tym celu cofnij dwie ostatnie
czynnoci. Cofanie i przywracanie czynnoci odbywa si w Solid Edge dokadnie
tak samo jak np. w programach pakietu MS Office za pomoc przycisku lub
kombinacji klawiszy Ctrl+Z (cofanie) lub Ctrl+Y (ponawianie). Mona cofa
i ponawia czynnoci pojedynczo lub jednoczenie po kilka.
52
Cz I
kliknij przycisk polecenia Przytnij, a nastpnie trzymajc wcinity lewy przycisk

myszy przesu kursor nad wystajcymi kocami odcinkw w prawym grnym
narou. Na ekranie pojawi si lad kursora (patrz rysunek 2.32). Po zwolnieniu
przycisku myszy wystajce koce zostan usunite. Jak widzisz, przycinanie
mona wykona dwiema metodami: pierwsza jest nieco wolniejsza (wymaga
kliknicia kadego obiektu, ktry chcemy usun), ale za to umoliwia podgld.
Druga szybsza, ale bez podgldu jest przydatna wtedy, gdy z gry jeste
w stanie przewidzie, jak bdzie wyglda rysunek po modyfikacji.
cofnij raz jeszcze dwie ostatnie czynnoci, tak aby otrzyma znw wyjciow
figur. Kliknij przycisk polecenia Przytnij naroe. Wska dowolny punkt na prawym
i grnym boku figury, w tych czciach, ktre maj pozosta. Wystajce odcinki
w prawym grnym narou zostan przycite. Jak widzisz, w tym przypadku polecenie
Przytnij naroe dziaa tak samo, jak polecenie Przytnij. Rnica jak ju
wspomniano polega na tym, e w pierwszym z tych polece naley wskaza
elementy, ktre maj pozosta, w drugim za elementy do usunicia.
korzystajc z tego samego polecenia zmodyfikuj prawy dolny rg. Zwr uwag,
aby na dolnym boku wskaza punkt po lewej stronie od punktu jego przecicia
z przedueniem boku prawego (linia przerywana na rysunku 2.33). Jeeli
wskaesz punkt po prawej stronie (czyli na pogrubionej czci dolnego boku)
usunita zostanie cz odcinka na lewo od punktu przecicia.
Rysunek 2.33.
Aby usun pogrubiony
fragment dolnego odcinka
poleceniem Przytnij
naroe, naley wskaza
na odcinku punkt lecy
na lewo od przecicia si
z przedueniem prawego
skonego boku
korzystajc z polecenia Przytnij naroe zmodyfikuj lewy dolny naronik. Podobnie

jak w przypadku polecenia Przytnij, moesz wskazywa elementy klikajc je
lub przecigajc mysz (z wcinitym lewym przyciskiem).
kliknij przycisk polecenia Rozcignij do nastpnego, a nastpnie wska grny bok.

Zostanie on przeduony do boku lewego.
korzystajc z polecenia Przytnij lub Przytnij naroe zmodyfikuj lewe grne naroe
tak, aby otrzyma czworokt.
za pomoc odpowiednich relacji zamie czworobok na prostokt o bokach

pionowych i poziomych. Wykorzystasz go w nastpnych wiczeniach, dotyczcych
kolejnych polece.
Na zakoczenie warto wspomnie o jeszcze jednej opcji polece Rozcignij do nastpnego

oraz Przytnij. W pierwszych wersjach Solid Edge wskazany element by rozcigany zawsze do najbliszego innego elementu, z ktrym mg si przeci. Poczwszy od wersji 9.
uytkownik moe decydowa o wyborze granicy rozcigania. Po wywoaniu polecenia
Rozdzia 2.
53
naley zaznaczy obiekt (odcinek, uk). Jeeli zostanie on wskazany przy wcinitym
klawiszu Ctrl, program zinterpretuje go jako granic rozcigania, w przeciwnym wypadku jako element do rozcignicia. Po wskazaniu granicy rozcigania naley oczywicie wskaza nastpnie obiekt, ktry ma zosta rozcignity. W podobny sposb (wykorzystujc klawisz Ctrl) mona definiowa granice przycinania za pomoc polecenia
Przytnij.
Zaokrglanie i fazowanie naroy

Przyciski polece zaokrglania i fazowania (cinania) przedstawione s na rysunku 2.34.
Rysunek 2.34.
Przyciski polece
zaokrglania i fazowania
Ich dziaanie poznamy na przykadzie:

kliknij przycisk Zaokrglenie (Fillet), a nastpnie skieruj kursor na prawy grny

rg prostokta tak, aby wyrnione zostay dwa boki: grny i prawy. Nacinij lewy
przycisk myszy i skieruj kursor w stron rodka prostokta. Zobaczysz zmieniajcy
si dynamicznie podgld zaokrglenia (rysunek 2.35). Zwr uwag na pasek
wstgowy (rysunek 2.36): podobnie jak w innych polece rysunkowych, jest
w nim aktywne pole edycji parametru wykonywanej operacji promienia
zaokrglenia. Jego warto zmienia si w dynamicznie. Na lewo od pola edycji
promienia znajduje si przycisk wczania opcji Bez przycinania (No Trim).
Domylnie opcja ta jest wyczona. Jeeli j wczysz, po dodaniu uku nie
zostan usunite wystajce poza zaokrglenie koce bokw. Ustaw kursor tak,
aby zaokrgli rg na ok. dugoci i nacinij (przy wyczonej opcji Bez
przycinania) lewy przycisk myszy.
Rysunek 2.35.
Dynamiczny podgld
zaokrglenia umoliwia
wstpne dobranie
wartoci promienia
Rysunek 2.36.
Pasek wstgowy
polecenia Zaokrglenie
po zaokrgleniu pierwszego naroa polecenie jest nadal aktywne moesz od razu

przystpi do zaokrglania kolejnego. Tym razem zrb to nieco inaczej: wpisz
od razu w polu edycji promienia dokadn warto (nie zapomnij nacisn po tym
klawisza Enter), a nastpnie kliknij prawy dolny rg prostokta (przed naciniciem
przycisku myszy musz by wyrnione oba boki). Zamiast naroa moesz klikn
kolejno boki. Z punktu widzenia programu nie ma tu rnicy. Natomiast z punktu
widzenia efektywnoci pracy lepiej jest o ile nie przeszkadza w tym np. due
54
Cz I
nagromadzenie szczegw na rysunku wskaza naroe. Oszczdzasz w ten

sposb jedno kliknicie mysz. To oczywicie krtka chwila, ale tego typu drobne
oszczdnoci pomnoone przez kilka godzin dziennie potrafi da naprawd
znaczne skrcenie czasu pracy nad rysunkiem czy modelem.
Jak widzisz, s dwie metody zaokrglania: jedna umoliwia dynamiczny podgld, druga
wymaga wprowadzenia od razu dokadnej wartoci. Podobnie jest w przypadku fazowania.
kliknij przycisk polecenia Faza (Chamfer). Wska lewy grny rg prostokta

pojawi si dynamiczny podgld, podobnie jak w przypadku zaokrglania
(rysunek 2.37). Zwr uwag na pasek wstgowy zawiera pola edycji wartoci
kta i cofnicia na obu bokach. Wartoci te s ze sob powizane: zdefiniowanie
dwch z nich jednoznacznie okrela trzeci. Domyln wartoci kta fazowania
jest 45, wartoci cofni s wic rwne i zmieniaj si dynamicznie w miar
przesuwania kursora. Kliknij dowolny punkt naroe zostanie cite.
Rysunek 2.37.
Polecenie Faza
dynamiczny podgld
cicia naroa
kliknij ostatni nie zmodyfikowany rg lewy dolny. Poeksperymentuj troch

z rnymi wartociami ktw i cofni. Zauwa, e przy kcie rnym od 45
wartoci cofni na poszczeglnych bokach zale od tego, z ktrej strony
pomocniczej linii przerywanej znajduje si kursor. Postaraj si uzyska figur
podobn do przedstawionej na rysunku 2.38. Nie usuwaj jej przyda si
w nastpnym wiczeniu, dotyczcym polece do tworzenia obiektw rwnoodlegych
(Offset).
Rysunek 2.38.
Prostokt po zaokrgleniu
i ciciu naroy
Odsunicie i odsunicie symetryczne

Przyciski polece Odsunicie (Offset) i Odsunicie symetryczne (Symmetric Offset) przedstawione s na rysunku 2.39.
Rozdzia 2.
Rysunek 2.39.
Przyciski odsunicia
i odsunicia symetrycznego
Ich dziaanie ilustruje poniszy przykad:

kliknij przycisk polecenia Odsunicie, a nastpnie wska figur, ktr stworzye

w poprzednim wiczeniu. Moesz wskaza ca figur jednym klikniciem,
poniewa na pasku wstgowym (rysunek 2.40), w licie rozwijanej domylnie
wybrana jest opcja acuch (Chain). Gdyby chcia wskazywa pojedyncze
segmenty figury, powiniene wybra opcj Pojedynczy (Single). Zwr uwag
na dwa przyciski z lewej strony paska wstgowego. Reprezentuj one kolejne
kroki wykonywanego polecenia. W naszym przypadku bd to: wybr obiektw
(linii, ukw) wzorcowych oraz wybr strony odsunicia.
Rysunek 2.40.
Pasek wstgowy
polecenia Odsunicie
w polu edycji odlegoci moesz wprowadzi swoj warto lub pozostawi

domyln, a nastpnie klikn zielony przycisk ze znakiem akceptacji na pasku
wstgowym. Zauwa, e program przeszed do nastpnego kroku polecenia
na pasku wstgowym pierwszy przycisk z lewej (reprezentujcy pierwszy krok)
zosta wyczony, wczony natomiast jest przycisk drugi. Przyciski reprezentujce
poszczeglne kroki polece czy operacji to bardzo wane i czsto spotykane
zwaszcza w moduach do pracy w przestrzeni narzdzie Solid Edge.
Umoliwiaj powrt do dowolnego kroku polecenia i wprowadzanie w nim zmian.
Szczegowo omwimy to zagadnienie w nastpnym rozdziale.
przemieszczajc kursor do wewntrz i na zewntrz figury wybierz stron, z ktrej

ma powsta nowa figura, rwnoodlega od wzorcowej (rysunek 2.41). Zaakceptuj
stron przyciniciem lewego przycisku myszy. Polecenie jest w dalszym cigu
aktywne moesz teraz tworzy kolejne odsunite figury, przy czym dla kolejnych
odsuni mog by wprowadzane rne odlegoci. Aby przerwa polecenie, kliknij
przycisk dowolnego innego polecenia lub nacinij prawy przycisk myszy.
Rysunek 2.41.
Przemieszczajc kursor
do wewntrz i na zewntrz
figury dokonuje si wyboru
strony, z ktrej ma powsta
nowa figura
aby przewiczy kolejne polecenie Odsunicie symetryczne narysuj figur

przedstawion na rysunku 2.42. Dugoci poszczeglnych odcinkw wynosz
ok. 60 mm. Dokadne wartoci nie s istotne.
55
56
Cz I
Rysunek 2.42.
Figura do wiczenia
polecenia Odsunicie
symetryczne
kliknij przycisk polecenia Odsunicie symetryczne. Na ekranie powinno pojawi

si okno Opcje odsunicia symetrycznego, przedstawione na rysunku 2.43.
Jeeli nie pojawi si, kliknij pierwszy przycisk z lewej na pasku wstgowym.
Suy on do wywoywania okna opcji, jeeli nie pojawia si ono domylnie.
Rysunek 2.43.
Okno opcji odsunicia
symetrycznego
ustaw przyciski opcji, pola wyboru i wartoci parametrw w oknie dialogowym

tak, jak na rysunku 2.43. Nastpnie wska narysowan przed chwil aman
(zauwa, e dziki wybraniu opcji acuch na pasku wstgowym moesz to
zrobi jednym klikniciem) i nacinij klawisz Enter lub kliknij zielony przycisk
ze znakiem akceptacji na pasku wstgowym. Powstanie figura przedstawiona
na rysunku 2.44. Dla uatwienia aman, na podstawie ktrej figura powstaa,
zaznaczono lini osiow w rzeczywistoci linia ta nie zmienia si po zakoczeniu
polecenia.
Rysunek 2.44.
Przykad zastosowania
polecenia Odsunicie
symetryczne
Szeroko odsunicia symetrycznego (czyli dwukrotno odlegoci od osi) zdefiniowae

w oknie opcji w polu Szeroko (Width). Promie oznaczony numerem 1 (o wartoci 5 mm)
pojawi si, poniewa wprowadzie rn od zera warto w polu Promie zaokrglenia
(Cap fillet radius), poniej przycisku opcji Linia (Line). Promie oznaczony numerem 2
(3 mm) powsta, gdy zaznaczye pole wyboru Zastosuj promienie, jeli promie zaokrglenia = 0 (Apply radii if fillet radius = 0).
Sprbuj powtrzy wiczenie kilka razy przy rnych ustawieniach i wartociach parametrw.
Rozdzia 2.
57
Automatyczne tworzenie osi

Solid Edge posiada polecenia automatycznego rysowania osi symetrii po wskazaniu okrgu, dwch punktw lub dwch linii, a take okrgu, na ktrym rozmieszczone s otwory.
Su do tego przyciski przedstawione na rysunku 2.45.
Rysunek 2.45.
Automatyczne
tworzenie osi
Aby przewiczy tworzenie osi symetrii, narysuj pochylony prostokt, a wewntrz niego okrg (patrz rysunek 2.46), a nastpnie:
Rysunek 2.46.
Automatyczne tworzenie
osi symetrii
kliknij przycisk O symetrii (Center Line) i z listy na pasku wstgowym wybierz

opcj Przez 2 punkty (By 2 points). Wska rodki dwch dowolnych przeciwlegych
bokw prostokta. Pomidzy wskazanymi punktami narysowana zostanie
o symetrii.
na pasku wstgowym wybierz teraz opcj Wedug 2 linii (By 2 lines) i wska
dwa boki prostokta, te same, na ktrych poprzednio wskazae rodki. Powstanie
druga o symetrii.
kliknij przycisk polecenia Oznaczenie rodka (Center Mark). Sprawd, czy na

pasku wstgowym wcinity jest przycisk Linie pomocnicze (Projection Lines)10
i czy wybrana jest opcja Poziomo/Pionowo (Horizontal/Vertical). Kliknij okrg.
cofnij ostatnie polecenie, kliknij ponownie przycisk Oznaczenie rodka i zmie

opcj na pasku wstgowym na Uyj osi wymiaru (Use Dimension Axis). Kliknij
przycisk O wymiaru (Dimension Axis, pomidzy listami rozwijanymi na pasku
wstgowym), a nastpnie wska dowolny bok prostokta i kliknij okrg. Twj
szkic powinien wyglda jak na rysunku 2.46. Usu osie symetrii, nie usuwaj
za prostokta i okrgu bd przydatne przy omawianiu kolejnego polecenia.
Jak widzisz, osie symetrii mog by tworzone na kilka sposobw, pod dowolnymi ktami.
Zauwa, e w przypadku osi okrgu s one traktowane przez program jako jeden obiekt
kliknicie dowolnej z nich powoduje zaznaczenie obu.
10
Gdy przycisk Linie pomocnicze jest wczony, tworzone s osie symetrii, w przeciwnym przypadku
oznaczenie rodka (may krzyyk).
58
Cz I
Trzeci przycisk z omawianej grupy Okrg otworw pod ruby (Bolt Hole Circle) suy do automatycznego tworzenia osi okrelajcych rozmieszczenie otworw. Przykad zastosowania tego polecenia przedstawiony jest na rysunku 2.47. W zalenoci od wybranej na pasku wstgowym opcji oznaczenie definiuje si przez wskazanie rodka okrgu
i jednego punktu lub przez wskazanie trzech punktw na rysunku 2.47 wybrana jest
pierwsza opcja.
Rysunek 2.47.
Przykad zastosowania
polecenia Okrg
otworw pod ruby
Wypenienie (kreskowanie)
W Solid Edge w zasadzie nie istnieje polecenie kreskowania obszaru. Obszar mona wypeni, a na wypenienie skadaj si: to i wzr, czyli kreskowanie. Oczywicie, na rysunku technicznym w wikszoci przypadkw to bdzie miao kolor biay, za wypenienie
bdzie skada si z samego wzoru (kreskowania). Aby zapozna si z tym poleceniem,
wykonaj nastpujce wiczenie:
kliknij przycisk polecenia Wypenienie (Fill) i wska dowolny punkt wewntrz

prostokta, ale na zewntrz okrgu. Zwr uwag na pasek wstgowy moesz
wybra na nim kolor kreskowania, ta oraz nachylenie linii i odstp midzy nimi.
usu okrg. Zauwaysz, e kreskowanie wypenio teraz cay prostokt.
narysuj ponownie okrg (nie cofaj polecenia usuwania, ale narysuj nowy okrg).
Teraz kreskowanie nie dopasuje si ju automatycznie do zmienionego obszaru.
Nie oznacza to jednak, e musisz je usuwa i wykonywa od nowa.
wska kreskowanie, a nastpnie kliknij na pasku wstgowym przycisk Ponw

wypenienie (Redo Fill patrz rysunek 2.48). Kreskowanie zostanie przeliczone
ponownie i dopasowane do nowego obszaru (rysunek 2.49).
Kreskowanie w Solid Edge jest uaktualniane automatycznie rwnie po zmianie wymiarw kreskowanego obszaru. Przykadowo, gdyby zmieni dugo ktrego z bokw
prostokta lub rednic okrgu pocignie to za sob automatyczn zmian kreskowania.
Rozdzia 2.
Rysunek 2.48. Przycisk i pasek wstgowy polecenia Wypenienie

Rysunek 2.49.
Solid Edge automatycznie
znajduje obszar
do kreskowania i uaktualnia
kreskowanie po zmianie
obszaru
59

Solid Edge. Komputerowe Wspomaganie Projektowania

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Solid Edge. Komputerowe Wspomaganie Projektowania

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

IDZ DO

Solid Edge. Komputerowe

SolidEdge to program nalecy do grupy aplikacji MCAD wspomagajcych

Solid Edge dla pocztkujcych ............................................ 17

Rozdzia 1. Wiadomoci oglne ...............................................................................19

Rozdzia 2. Rysowanie modu Draft......................................................................31

Solid Edge. Komputerowe wspomaganie projektowania

Asystent relacji automatyczne wymiarowanie ............................................................. 96

Rozdzia 3. Modelowanie pojedynczych czci modu Part..................................109

Rozdzia 4. Tworzenie zespow modu Assembly ...............................................239

Rozdzia 5. Tworzenie rysunkw z modeli 3D modu Draft ...................................315

Solid Edge dla zaawansowanych ....................................... 371

Rozdzia 6. Zaawansowane i specjalizowane funkcje Solid Edge .............................373

Rozdzia 7. Podstawy modelowania powierzchniowego ...........................................379

Rozdzia 8. Projektowanie czci blaszanych..........................................................405

Solid Edge. Komputerowe wspomaganie projektowania

Wycicia i wzory .................................................................................................................. 436

Rozdzia 9. Zaawansowane funkcje pracy w zespoach ...........................................449

Rozdzia 10. Projektowanie form wtryskowych .........................................................579

Cz III Inne polecenia i funkcje .................................................... 627

Rozdzia 12. Dostosowanie do wasnych potrzeb ......................................................647

Rysowanie modu Draft

Widoczne na rysunku przyciski su kolejno do wywoywania nastpujcych polece:

okna. Okno definiuje si przez wskazanie (klikajc lewym przyciskiem myszy)

do dynamicznego powikszania i pomniejszania obszaru obejmowanego przez

Solid Edge dla pocztkujcych

3. Dopasuj (Fit) maksymalne powikszanie narysowanych elementw,

z uwzgldnieniem obramowania rysunku. Gdy klikniesz przycisk trzymajc

dynamicznie (trzymajc wcinity lewy przycisk myszy) lub o wektor zdefiniowany

przycinicie lewego przycisku myszy: dwukrotne powikszenie obszaru

przycinicie prawego przycisku myszy: dwukrotne pomniejszenie obszaru

przeciganie przy wcinitym lewym przycisku myszy: dynamiczne powikszanie

przeciganie przy wcinitym prawym przycisku myszy: dynamiczne przesuwanie

6. Odwie (Refresh Window) odwieanie obszaru ekranu. Przycisk ten nie

znajduje si domylnie na pasku. Mona go tam wstawi (patrz punkt Uruchomienie

Rysowanie modu Draft

Widoczne na rysunku przyciski su kolejno do wywoywania nastpujcych polece:

Linia (Line) rysowanie linii i ukw stycznych lub prostopadych. Za pomoc

Punkt (Point) tworzenie pomocniczych obiektw, ktre s nastpnie uywane

uk styczny (Tangent Arc) rysowanie ukw stycznych lub prostopadych

uk przez trzy punkty (Arc by 3 Points) i uk ze rodka (Arc by Center Point)

Okrg styczny (Tangent Circle) rysowanie okrgw stycznych do wskazanych

Prostokt (Rectangle) rysowanie prostoktw poprzez zdefiniowanie trzech

Krzywa (Curve) rysowanie otwartej lub zamknitej krzywej (B-spline) definiowanej

uruchom rodowisko rysunkw, czyli modu Draft (sposb uruchamiania

Przytoczony przykad dotyczy oczywicie pracy w przestrzeni ze stosowanymi tu pojciami zapoznasz

Solid Edge dla pocztkujcych

przejd do punktu IntelliSketch i wskanik wyrwnania w podrozdziale

powiksz maksymalnie rysunek (polecenie Dopasuj).

kliknij przycisk Linia (Line). Na pasku stanu (nazw poszczeglnych elementw

Rysowanie modu Draft

po klikniciu drugiego punktu narysowana zostaje linia o zadanych parametrach.

po narysowaniu drugiej linii przesu kursor w poblie pierwszego punktu pierwszej

Solid Edge dla pocztkujcych

Rysowanie linii i ukw

przed rozpoczciem tego wiczenia sprawd, czy w gwnym pasku narzdziowym

w okolicach rodka arkusza rysunkowego narysuj lini poziom o dugoci

po wskazaniu drugiego punktu, gdy pojawi si gumowa linia zaczepiona

po narysowaniu uku program automatycznie powraca do trybu rysowania linii.

kliknij na pasku wstgowym (nie na pasku polece!) przycisk trybu rysowania

Rysowanie modu Draft

Solid Edge dla pocztkujcych

Rysowanie okrgw stycznych