IDZ DO

PRZYKADOWY ROZDZIA
SPIS TRECI

KATALOG KSIEK
KATALOG ONLINE

Excel 2003 PL.

wiczenia praktyczne
Autor: Krzysztof Masowski
ISBN: 83-7361-228-9
Format: B5, stron: 156

ZAMW DRUKOWANY KATALOG

TWJ KOSZYK
DODAJ DO KOSZYKA

CENNIK I INFORMACJE
ZAMW INFORMACJE
O NOWOCIACH
ZAMW CENNIK

CZYTELNIA
FRAGMENTY KSIEK ONLINE

Wydawnictwo Helion
ul. Chopina 6
44-100 Gliwice
tel. (32)230-98-63
e-mail: helion@helion.pl

Niniejsza ksika ma na celu zaznajomi pocztkujcego uytkownika z tajnikami

tworzenia arkuszy kalkulacyjnych za pomoc programu Excel 2003 PL, bdcego
czci pakietu Microsoft Office 2003 PL. Jest to najpopularniejszy arkusz
kalkulacyjny, powszechnie wykorzystywany do oblicze, analizowania danych
i sporzdzania wykresw. Jego znajomo jest czsto wymagana od pracownikw
wielu firm, niezalenie od ich brany.
Cay materia skada si z kilkudziesiciu wicze praktycznych, rozpisanych
krok po kroku i obejmujcych wikszo zagadnie, z ktrymi na co dzie spotyka si
pocztkujcy uytkownik Excela. Dziki prostemu jzykowi i nastawionym na praktyk
przykadom, bdziesz mg szybko i bez wielkiego wysiku opanowa Excela
i wykorzysta jego potencja w swojej pracy.
Omwiono:
Poruszanie si po arkuszu i wpisywanie informacji do komrek
Tworzenie arkuszy, skoroszytw, zapisywanie danych w plikach
Zaznaczanie zakresw komrek
Edytowanie i formatowanie zawartoci arkusza
Tworzenie formu i korzystanie z wbudowanych funkcji
Tworzenie rnego rodzaju wykresw
Korzystanie z list i autowypeniania
Drukowanie arkuszy Excela

Spis treci
Wstp............................................................................................................................................................... 7
Rozdzia 1.

Poruszanie si po arkuszu i wpisywanie informacji do komrek ................................. 11

Wprowadzenie ............................................................................................................ 11
Poruszanie si po arkuszu, liczba kolumn i wierszy .................................................. 12
Wpisywanie tekstu i liczb do komrek arkusza ......................................................... 17
Wpisywanie formu .................................................................................................... 23
Komentarze................................................................................................................. 26
Wartoci logiczne i uycie prostej funkcji ................................................................. 29
Psikusy Excela ............................................................................................................ 30
Dodatkowe informacje o poruszaniu si po arkuszu.................................................. 33
Polecenia Cofnij i Wykonaj ponownie....................................................................... 35

Rozdzia 2. Arkusz, skoroszyt i plik........................................................................................................................ 39

Wprowadzenie ............................................................................................................ 39
Arkusze to kartki w skoroszycie ............................................................................. 39
Zapisywanie skoroszytw w plikach.......................................................................... 46
Koczenie pracy i zamykanie okna ............................................................................ 50
Otwieranie plikw ...................................................................................................... 51
Otwieranie i przegldanie kilku plikw ..................................................................... 52
Kopiowanie i przesuwanie arkuszy z pliku do pliku.................................................. 54
Rozdzia 3. Zakresy......................................................................................................................................................... 57
Wprowadzenie ............................................................................................................ 57
Zaznaczanie zakresw ................................................................................................ 58
Przechodzenie wewntrz zaznaczonego zakresu........................................................ 60
Wpisywanie danych do zaznaczonego zakresu.......................................................... 61
Rozdzia 4. Edytowanie zawartoci arkusza..................................................................................................... 65
Wprowadzenie ............................................................................................................ 65
Czyszczenie komrki.................................................................................................. 65
Poprawianie zawartoci komrki ............................................................................... 69
Edytowanie komentarza ............................................................................................. 71
Wstawianie wierszy i kolumn..................................................................................... 72
Usuwanie wierszy i kolumn ....................................................................................... 73
Wstawianie i usuwanie wierszy lub kolumn nie zmienia rozmiarw arkusza .................. 74

Excel 2003 PL. wiczenia praktyczne

Wstawianie i usuwanie komrek................................................................................ 76

Kopiowanie za pomoc Schowka............................................................................... 77
Przesuwanie (przenoszenie) za pomoc Schowka ..................................................... 84
Kopiowanie i przesuwanie przez przeciganie mysz ............................................... 86

Rozdzia 5. Formatowanie ......................................................................................................................................... 89

Wprowadzenie ............................................................................................................ 89
Zmiana czcionki i wyrwnania................................................................................... 90
To, obramowania i kolor pisma................................................................................. 92
Formatowanie automatyczne, czyli Autoformatowanie............................................. 94
Data............................................................................................................................. 95
Czas........................................................................................................................... 100
Malarz formatw ...................................................................................................... 102
Ukrywanie i odkrywanie wierszy i kolumn................................................................. 103
Rozdzia 6. Formuy i funkcje................................................................................................................................. 105
Wprowadzenie .......................................................................................................... 105
Sumowanie ............................................................................................................... 105
Excel jest doskonaym kalkulatorem........................................................................ 112
Adresy wzgldne wielka wygoda, ale czy zawsze?
Adresy bezwzgldne i mieszane............................................................................ 114
Przykady uycia funkcji .......................................................................................... 117
Adresowanie trjwymiarowe.................................................................................... 123
Rozdzia 7.

Wykresy.....................................................................................................................................................125
Wprowadzenie .......................................................................................................... 125
Tworzenie wykresw................................................................................................ 126
Zmienianie istniejcego wykresu ............................................................................. 130
Wykresy s dynamicznie poczone z danymi......................................................... 131

Rozdzia 8. Listy............................................................................................................................................................. 135

Autowypenianie uchwyt inteligentnego wypeniania ........................................ 135
Autowypenianie listy predefiniowane................................................................... 138
Autowypenianie podpowiadanie wartoci.......................................................... 139
Sortowanie i filtrowanie list ..................................................................................... 141
Rozdzia 9. Ogldanie i drukowanie....................................................................................................................145
Wprowadzenie .......................................................................................................... 145
Ogldanie.................................................................................................................. 145
Podgld wydruku ...................................................................................................... 148
Nagwek i stopka .................................................................................................... 151
Drukowanie............................................................................................................... 152
Skorowidz ................................................................................................................................................ 155

3.
Zakresy
Rozdzia

Wprowadzenie
Zakres, nazywany kiedy blokiem, to nic innego jak prostoktny zbir przylegajcych do
siebie komrek. Dokadn definicj lepiej zastpi przykadami pokazanymi na rysunkach.
Jak wynika z poniszego rysunku, zakresy okrelamy podajc, oddzielone dwukropkiem,
adresy komrek znajdujcych si po przektnej w grnym lewym i dolnym prawym rogu.
Rysunek 3.1.
Zakres A1:B3

Szczeglnymi przykadami zakresu s: pojedyncza komrka (rysunek 3.2) i cay arkusz

(rysunek 3.7). Inne szczeglne przypadki zakresw zostay pokazane na rysunkach 3.3 i 3.4.
Rysunek 3.2.
Najprostszy zakres
A2:A2, czyli pojedyncza
komrka A2
Rysunek 3.3.
Zakres komrek
z jednej kolumny B2:B3
Rysunek 3.4.
Cae kolumny te s
zakresami: po lewej
A1:A65536 (A:A),
a po prawej B1:C65536 (B:C)

Oczywicie, istniej rwnie zakresy zoone z jednego wiersza lub kilku ssiednich wierszy.

58

Excel 2003 PL. wiczenia praktyczne

Zaznaczanie zakresw
Zaznaczanie zakresw jest jedn z podstawowych umiejtnoci. Przydaje si przy wykonywaniu prawie wszystkich operacji, np. formatowaniu, wprowadzaniu danych, czyszczeniu komrek, usuwaniu komrek, tworzeniu wykresw i wielu innych.
Sposoby zaznaczania zakresw poznamy w kolejnych wiczeniach.
wiczenie 3.1.

Zaznacz prostoktny zakres A1:B3 pokazany na rysunku 3.1.

Rozwizanie 1
1. Naprowad kursor myszy na A1.
2. Trzymajc wcinity lewy przycisk myszy, przecignij jej kursor do komrki

po przektnej zakresu, czyli B3.

3. Pu lewy przycisk myszy. Zakres zostanie zaznaczony.

Komentarz

Jest to sposb najprostszy i najszybszy, pod warunkiem, e zakres nie jest bardzo
duy. Najlepiej, jeeli mieci si na monitorze. Ale sprbuj zaznaczy w ten sposb
np. zakres B3:D12345.

Kliknicie dowolnej komrki powoduje likwidacj zaznaczenia.
Rozwizanie 2
1. Kliknij komrk A1.
2. Trzymajc wcinity klawisz Shift, kliknij komrk po przektnej zakresu, czyli B3.

Komentarz

Powysze rozwizanie mona zapisa skrtowo jako: A1, Shift+B2.

Przekonaj si, e to samo osigniesz klikajc:

B2, Shift+A1

B1, Shift+A2

A2, Shift+B1

Jedynym warunkiem jest wybieranie komrek po przektnej.
Rozwizanie 3
1. Przejd do A1.
2. Nacinij klawisz F8.
3. Kliknij B2.
4. Ponownie nacinij F8.

Rozdzia 3.
Zakresy

59

Komentarz

Nacinicie klawisza F8 przecza Excela w tryb zaznaczania. Po zaznaczeniu
zakresu trzeba koniecznie ponownie nacisn F8, aby powrci do normalnego
trybu pracy Excela.

Bez ponownego nacinicia klawisza F8, kliknicie dowolnej komrki zamiast
zlikwidowania zaznaczania bdzie powodowao zmian zaznaczonego zakresu.
Rozwizanie 4
1. Przejd do A1.
2. Nacinij klawisz F8, aby przej w tryb zaznaczania.
3. Nacinij klawisz F5 (patrz rozwizanie 3. w wiczeniu 1.2).
4. Gdy pojawi si okno dialogowe Przechodzenie do, do pola Odwoanie wpisz

(lub ) i kliknij przycisk OK.
5. Ponownie nacinij klawisz F8, aby wyczy tryb zaznaczania.

Komentarz

To rozwizanie, cho najbardziej skomplikowane, jest najwygodniejsz i najszybsz
metod precyzyjnego zaznaczania duych zakresw.
wiczenie 3.2.

Zaznacz zakresy pokazane na obu czciach rysunku 3.4, czyli najpierw kolumn A, a potem
dwukolumnowy zakres B:C.
Rozwizanie
1. Aby zaznaczy kolumn A, kliknij jej nagwek.
Rysunek 3.5.
Kliknicie nagwka
kolumny powoduje
jej zaznaczenie
2. Aby zaznaczy blok dwukolumnowy B:C, przecignij mysz po nagwkach

tych kolumn1.

Rysunek 3.6.
Przeciganie mysz
po nagwkach
kolumn powoduje
ich zaznaczanie

Przypominam, e przecignicie mysz po nagwkach kolumn C i D oznacza nacinicie i przytrzymanie

lewego przycisku myszy na nagwku kolumny C, przecignicie na nagwek kolumny D i zwolnienie
tam nacisku.

60

Excel 2003 PL. wiczenia praktyczne

Komentarz

Zaznaczanie wierszy przeprowadza si analogicznie do zaznaczania kolumn
zamiast po literowych nagwkach kolumn trzeba przeciga mysz
po numerowanych nagwkach wierszy.
wiczenie 3.3.

Zaznacz cay arkusz.

Rozwizanie
1. Kliknij przycisk w grnym lewym rogu okna arkusza na skrzyowaniu wiersza

nagwkw kolumn i kolumny numerw wierszy.

Rysunek 3.7.
Zaznaczanie
caego arkusza

wiczenie 3.4.

Zaznacz kilka zakresw jednoczenie, np. takich jak pokazane na rysunku 3.8.
Rysunek 3.8.
Zaznaczenie zoone
z kilku zakresw

Rozwizanie
1. Trzymajc wcinity klawisz Ctrl, zaznaczaj kolejne zakresy.

Przechodzenie wewntrz
zaznaczonego zakresu
W zaznaczonym zakresie zawsze jedna komrka jest komrk biec (aktywn), np.
na rysunkach 3.1 i 3.5 jest to A1, na rysunku 3.3 B2, na rysunku 3.6 B1, a na 3.8
A3. Komrka aktywna zawsze odrnia si kolorem od reszty zaznaczenia. Jeeli
wystukamy na klawiaturze cig znakw i naciniemy Enter, dane zostan wprowadzone
do komrki aktywnej. Przekonamy si o tym w wiczeniu 3.7, a teraz zobaczymy, w jaki
sposb mona zmienia komrk aktywn wewntrz zaznaczenia.

Rozdzia 3.
Zakresy

61

wiczenie 3.5.

Przekonaj si, e wewntrz zaznaczonego zakresu naciskanie klawisza Enter powoduje

przechodzenie przez komrki zakresu kolumnami z gry na d, poczynajc od lewej
kolumny, jak na rysunku 3.9, za naciskanie Shift+Enter ruch przeciwny.
Rysunek 3.9.
Zmiana komrki
aktywnej wewntrz
zaznaczonego zakresu
przez naciskanie
klawisza Enter

itd.

Rozwizanie jest zbyt oczywiste, by je opisywa.

wiczenie 3.6.

Przekonaj si, e wewntrz zaznaczonego zakresu naciskanie Tab powoduje przechodzenie przez komrki zakresu wierszami od lewej do prawej, poczynajc od grnego
wiersza, jak na rysunku 3.10, za naciskanie Shift+Tab ruch przeciwny.
Rysunek 3.10.
Zmiana komrki
aktywnej wewntrz
zaznaczonego zakresu
przez naciskanie
klawisza Tab

itd.

Rozwizanie jest zbyt oczywiste, by je opisywa.

Wpisywanie danych
do zaznaczonego zakresu
Do zaznaczonego zakresu dane moemy wpisywa:

po kolei komrka po komrce, co nie jest adnym osigniciem, gdy to samo
mona robi bez zaznaczania zakresu;
albo

od razu do caego zakresu, co jest bardzo przydatne, gdy to samo mamy wpisa
do wielu komrek.
wiczenie 3.7.

Zaznaczony zakres A1:B3 wypenij, tak jak na rysunku 3.11. Najpierw wypenij kolumn A,
a potem B.

62

Excel 2003 PL. wiczenia praktyczne

Rysunek 3.11.
Ilustracja
do wicze
3.6 i 3.7

Rozwizanie
1. Zaznacz zakres przecigajc mysz od A1 do B3, dziki czemu komrk biec

bdzie A1.
2. Napisz  i nacinij Enter.
Rysunek 3.12.
Naciskanie klawisza Enter
pozwala kolumnami
wypenia komrki
zaznaczonego zakresu
3. Wpisujc tekst i naciskajc Enter, wypenij reszt zaznaczonego zakresu.
wiczenie 3.8.

Zaznaczony zakres A1:B3 wypenij, tak jak na rysunku 3.11. Wypenij kolejno wiersze
od 1. do 3.
W rozwizaniu poprzedniego wiczenia naley jedynie naciskanie klawisza Enter zastpi
naciskaniem klawisza Tab.
wiczenie 3.9.

Zamy, e mamy przygotowa w Excelu sprawozdanie z wypenienia obowizku skadania deklaracji majtkowych przez grup osb do tego zobowizanych, np. posw lub
wysokich urzdnikw jakiej agencji rzdowej.
Rysunek 3.13.
Tekstu powtarzajcego
si we wszystkich
komrkach kolumny B
nie trzeba wpisywa
wielokrotnie

Rozwizanie
1. Wypenij komrki, ktrych zawarto nie powtarza si.
2. Zaznacz zakres, do ktrego ma by wpisany ten sam tekst. Zaznaczany zakres nie

jest cigy, dlatego poszczeglne jego czci naley zaznacza trzymajc wcinity
klawisz Ctrl (patrz wiczenie 3.4).
3. Po zaznaczeniu zakresu, napisz tekst 
  (patrz rysunek 3.14) i nacinij

kombinacj klawiszy Ctrl+Enter. Tekst zostanie wpisany do wszystkich

zaznaczonych komrek.

Rozdzia 3.
Zakresy

63

Rysunek 3.14.
Wpisywany cig
znakw pojawia si
zawsze w komrce
aktywnej

Komentarz
Po zaznaczeniu zakresu w punkcie 2., komrk aktywn nie musi by B4, jak na rysunku
3.14. Zaley to od sposobu zaznaczania zakresu, ale nie ma to adnego znaczenia, gdy tekst
bdzie wpisany do wszystkich komrek zakresu.