Oko w oko z Adobe

Photoshop CS3
Autor: Deke McClelland
Tumaczenie: Piotr Cielak
ISBN: 978-83-246-1302-1
Tytu oryginau: Photoshop CS3 One-On-One
Format: B5, stron: okoo 540
Zawiera CD-ROM
Ujarzmij potg najnowszej wersji krla edytorw grafiki
Sprawdzone metody korekcji barwnej i tonalnej
Efektywne i szybkie techniki zaznaczania elementw obrazu
Praca z warstwami i efekty specjalne
Drukowanie prac i ich prezentacja
Photoshop to program graficzny cieszcy si ogromn popularnoci wrd wszystkich
uytkownikw komputerw, ktrych praca lub hobby zwizane s z grafik, projektowaniem,
poligrafi lub fotografi cyfrow. Za jego pomoc mona zrealizowa niemal wszystkie zadania
polegajce na obrbce obrazw, przygotowaniu ich do druku lub prezentacji i edycji zdj.
Najnowsza wersja CS3 podobnie jak wczeniejsze, nie rozczarowaa uytkownikw.
Do znanych z poprzednich wersji narzdzi dodano wiele nowych, otwierajcych przed
grafikami kolejne horyzonty twrcze. Warto wic, niezalenie od swojej wiedzy o tej wspaniaej
aplikacji, pozna jej najnowsz edycj, korzystajc z odpowiednio przygotowanego kursu.
Oko w oko z Adobe Photoshop CS3 to zbir 12 lekcji przygotowanych przez jednego
z mistrzw Deke McClellanda. Wykonujc zawarte w nich wiczenia, ujarzmisz potg
Photoshopa CS3, a dziki dowiadczeniu autora nie bdziesz na lepo szuka odpowiedniego
narzdzia i prawidowych wartoci jego parametrw. Lektura tej ksiki sprawi, e przekonasz
si, i obrbka grafiki i cyfrowych fotografii jest atwiejsza, ni mona si tego spodziewa.
Kad lekcj wykonasz we wasnym tempie, ilustracje i materiay z CD-ROMu uatwi Ci
przyswojenie materiau, a test znajdujcy si na kocu kadej z nich pomoe utrwali
poznane wiadomoci.

Wydawnictwo Helion
ul. Kociuszki 1c
44-100 Gliwice
tel. 032 230 98 63
e-mail: helion@helion.pl

Interfejs uytkownika w Photoshopie

Zarzdzanie plikami
Korekcja barwna i tonalna
Obrbka plikw RAW
Zaznaczanie fragmentw obrazu
Kadrowanie i prostowanie obrazw
Retusz fotografii
Maski i kanay
Efekty specjalne
Warstwy
Praca z obiektami tekstowymi
Drukowanie obrazw
Zdobd niezwyke umiejtnoci obsugi Photoshopa,
korzystajc z ponad 20-letniego dowiadczenia autora

SPIS TRECI
Przedmowa Oko w oko, czyli jak to dziaa?
Lekcja 1.

O otwieraniu obrazkw i zarzdzaniu plikami

Czym jest Photoshop?
Otwieranie zdj
Przegldanie i zarzdzanie zdjciami
Zastosowanie metadanych
Wsadowa zmiana nazw
Drukowanie miniatur

Lekcja 2.

O wiatach, pcieniach i cieniach

Jaskrawo i kontrast
Automatyczna korekcja obrazu
Korekcja jasnoci obrazu
Korekcja obrazu za pomoc polecenia Curves (Krzywe)
Niwelowanie efektw lampy byskowej i tylnego owietlenia

Lekcja 3.

Lekcja 4.

9
17
18
19
25
42
50
54

63
64
66
73
82
90

O rwnowadze kolorw

97

Czym jest barwa i nasycenie?

Korygujemy przebarwienia fotografii
Barwa i odcie
Kolorowanie obrazu w skali szaroci
Korygowanie zdj w formacie Camera Raw

98
100
107
111
119

O zaznaczaniu
Wyodrbnianie fragmentu zdjcia
Zaznaczanie obszarw o jednolitym kolorze
Narzdzie Quick Selection (Szybkie zaznaczanie)
i edycja krawdzi zaznacze
Zaznaczanie nieregularnych ksztatw
Krelenie precyzyjnych linii krzywych

151
153
154
164
175
185
5

!wstepniaki.indd 5

2007-11-06 21:00:42

Lekcja 5.

O kadrowaniu, prostowaniu i skalowaniu

Przeksztacenia caego obrazu
Kolejno czynnoci
Automatyczne kadrowanie i prostowanie
Prostowanie przekrzywionej fotografii
Posugiwanie si narzdziem Crop (Kadrowanie)
Skalowanie obrazu

Lekcja 6.

O malowaniu, edycji i retuszu

Mistrzowska semka i jeszcze trzy
Trzy sposoby edytowania obrazu
Kolorowanie zeskanowanego rysunku
Wypenianie i teksturowanie
Przyciemnianie, rozjanianie, gbka i smuenie
Naprawianie i atanie

Lekcja 7.

O tworzeniu i zastosowaniu masek

Spjrzmy na wiat oczami Photoshopa
Polecenie Color Range (Zakres koloru)
Korekcja ksztatu zaznaczenia za pomoc szybkiej maski
Wydzielanie obiektu z ta zdjcia
Tworzenie maski od zera
Maska wkracza do akcji

Lekcja 8.

O ostroci i ltrach
Ostro jest iluzj
Wyostrzanie obrazu
Filtr Vanishing Point (Punkt zbiegu)
Swobodne znieksztacanie obrazka

197
198
199
200
203
209
215

225
226
227
229
240
252
266

283
283
286
294
306
315
326

335
336
338
350
368

!wstepniaki.indd 6

2007-11-06 21:00:42

Lekcja 9.

O kompozycjach wielowarstwowych
Zalety i wady warstw
W jaki sposb zarzdza warstwami?
Ukadanie i edycja warstw
Importowanie, przeksztacanie i deformowanie warstw
Maski, odcinanie i zaawansowane opcje mieszania warstw
Kompozycje warstw
Wyrwnywanie warstw i czenie rnych fotografii

Lekcja 10.

O napisach i ksztatach
Wektorowy duet
Tworzenie i formatowanie napisw
Rysowanie i edycja ksztatw
Wyginanie i deformowanie tekstu

Lekcja 11.

O stylach i warstwach specjalnych

Cudowny wiat dynamicznych efektw graficznych
Efekty warstw a warstwy korekcyjne
Dodawanie efektw warstw
Kontury i powiaty
Naladowanie odbi za pomoc efektu Bevel and Emboss
(Faza i paskorzeba)
Rozwizywanie problemw z efektami warstw
Tworzenie i konfigurowanie warstw korekcyjnych
Obiekty inteligentne
Filtry inteligentne

Lekcja 12.

O drukowaniu i plikach wyjciowych

Drukowanie w domu a masowe powielanie
na maszynach drukarskich
Przestrzenie RGB i CMYK
Drukowanie na drukarce atramentowej
Przygotowanie materiau CMYK dla drukarni
Drukowanie kilku zdj na jednym arkuszu

Skorowidz

381
382
385
386
395
412
426
435

445
446
448
469
483

497
497
501
502
510
517
525
536
550
560

581
582
583
585
598
611

621

Spis treci

!wstepniaki.indd 7

2007-11-06 21:00:43

LEKCJA

2
lekcja02.indd 62

2007-11-06 21:02:53

O WIATACH,
PCIENIACH I CIENIACH
PHOTOSHOP

jest obrazkowym Szewcem Dratewk. Jego

podstawowym zadaniem jest przywracanie do stanu uywalnoci
starych, znoszonych fotografii, z ich cyfrowymi odpowiednikami
wygniecionych noskw i znoszonych podeszew. Podobnie jak z butami, tak i tutaj nie kade zdjcie mona naprawi; niektre s
nieodwracalnie uszkodzone ju w momencie opuszczenia fabryki.
Wikszo zdj ma w sobie jednak wicej ycia, ni mgby si spodziewa. I jeli ktokolwiek moe to ycie z nich wydoby, to jeste to
wanie Ty i Twj niezawodny pomocnik Photoshop (rysunek 2.1).
W dalszej czci ksiki poznasz rne
sposoby poprawienia wygldu fotografii, stosowane w takiej kolejnoci, w jakiej dadz one najlepszy moliwy efekt.
Prosz wybaczy nadmiar kursywy, ale
chciaem podkreli t bardzo istotn cz zdania. Oprcz informacji,
ktre pozwol Ci maksymalnie wykorzysta potencja poszczeglnych
narzdzi Photoshopa CS3, zajm si
te bowiem jeszcze jedn, nieczsto
poruszan kwesti w jakiej sytuacji
i kolejnoci powinno uywa si odpowiednich narzdzi. Kada zmiana nakada si na poprzedni, dlatego uporzdkowanie poszczeglnych operacji
moe mie kluczowe znaczenie.
W tej lekcji poznasz narzdzia do korekcji jaskrawoci i kontrastu obrazu.
W nastpnej zajmiemy si kolorami.
W kolejnych nauczysz si prostowa,
kadrowa, wyostrza i korygowa
obrazy na wiele innych sposobw. Jeli
poddasz fotografi opisywanym zabiegom w kolejnoci sugerowanej podczas
nastpnych lekcji, to przyrzekam, e
efekt kocowy wypadnie najlepiej, jak
to moliwe. Sowo zawodowca.

Bu t pr
zed korek
cj

Kon
tra

Po k
o

st i jasno ulegy

znacznej poprawie

rekcji w Photoshop

ie CS3

ch o

o
by c
szewc nadal mia

robi

Rysunek 2.1.

63

lekcja02.indd 63

2007-11-06 21:02:59

W SKRCIE
Materiay
pomocnicze
Przed rozpoczciem wicze upewnij si, e skopiowae pliki niezbdne do ich wykonania z doczonej do ksiki pyty CD. Podczas
tej lekcji bdziemy korzysta z materiaw umieszczonych w folderze
Lekcja 02.

Podczas tej lekcji zajmiemy si jednymi z najlepszych polece

do korekcji jasnoci i kontrastu obrazu, jakie Photoshop ma
do zaoferowania. Bd to polecenia Levels (Poziomy), Curves
(Krzywe) oraz Shadow/Highlight (Cie/wiato). Przyjrzymy
si te narzdziom automatycznej korekcji koloru i kontrastu
w postaci trzech polece Auto. Dowiesz si te:
Jak automatycznie poprawi jasno
i kontrast fotografii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . strona 66
Jak rcznie skorygowa wygld wiate,
cieni i pcieni przy uyciu polecenia
Levels (Poziomy) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .strona 73
Jak wykorzysta polecenie Curves (Krzywe)
do zdefiniowania wasnego podziau charakterystyki
tonalnej obrazu na zakresy . . . . . . . . . . . . . . . .strona 82
Jak skorygowa fotografi zrobion z uyciem lampy
byskowej i zwikszy szczegowo cieni . strona 90

Jaskrawo i kontrast
Jeli kiedykolwiek wiczye na siowni, to trener zapewne zaleca Ci najpierw rozgrzewk i trening najwikszych partii mini,
a dopiero pniej przystpienie do bardziej precyzyjnie ukierunkowanych wicze. Wcale nie chc przez to powiedzie, e jestem
ekspertem w dziedzinie kulturystyki, wrcz przeciwnie uwaam,
e wyjcie lodw z zamraarki stanowi tak powany wysiek fizyczny, e usprawiedliwia on pochonicie caej porcji. Chciaem tylko
obrazowo podkreli, e niekiedy naley zastosowa technik od
ogu do szczegu, a w wersji dla mionikw kultury fizycznej
od przysiadw i wyciskania sztangi do wicze mini brwi i nosa.
Ta sama zasada dotyczy edycji obrazu. Naley zacz od najpowaniejszych zmian, a nastpnie zagbi si w szczegy. Najwiksze
zmiany to te, ktre wymagaj zaangaowania wikszoci pikseli skadajcych si na zdjcie, dlatego te maj one tendencje do
niepotrzebnego i przesadnego uwypuklania efektw innych, drobniejszych modyfikacji, ktrymi moglimy podda t fotografi
wczeniej. Co wicej, due zmiany szybko odsaniaj niedostatki
zdj, co uatwia rozpoznanie tych aspektw obrazu, ktre wymaga bd poprawek.
Najpowaniejsze modyfikacje obrazu dotycz zagadnie zwizanych z jasnoci, a cilej mwic z zalenociami midzy ciemnymi
a jaskrawymi obszarami zdjcia. Najczciej mwi si o nich jako
o korekcjach jasnoci i kontrastu, gdzie jasno okrela, jak jas-

64

Lekcja 2: O wiatach, pcieniach i cieniach

lekcja02.indd 64

2007-11-06 21:03:03

na bd te jak ciemna jest wskazana

grupa barw, za kontrast opisuje rnic midzy ciemnymi i jasnymi obszarami fotografii (rysunek 2.2).
Take Photoshop w pewnym stopniu
wpisuje si w trend nazywania zmian
jasnoci kolokwialnym okreleniem
jasno/kontrast jedna z dostpnych funkcji korekcji obrazu nosi
bowiem tak wanie nazw. Niestety, cho polecenie Brightness/Contrast (Jasno/Kontrast) bo o nim
tutaj mowa zostao znacznie udoskonalone w wersji CS3 Photoshopa,
to nadal brak mu przewidywalnoci
i precyzji dziaania bardziej zoonych polece, takich jak Levels
(Poziomy), Curves (Krzywe) czy
Shadow/Highlight
(Cie/wiato). Narzdzia te dokonuj analizy
obrazu pod ktem jego trzech podstawowych atrybutw zwanych
zakresami tonalnymi wiate, cieni
i pcieni, ktre przez niewtajemniczonych nazywane s po prostu
kolorami ciemnymi, jasnymi oraz
o redniej jasnoci. Wymienione zakresy zilustrowane zostay na przykadowej fotografii, pokazanej na
rysunku 2.3.
Takie rozrnienie pozwala nie tylko
skorygowa ogln jaskrawo i kontrast zdjcia, lecz rwnie umoliwia
bardziej precyzyjn kontrol poszczeglnych zakresw tonalnych obrazu.
Mona na przykad przyciemni cienie, rozjani pcienie, za wiata
pozostawi nienaruszone. Mao tego,
wszystkich zmian moesz dokona,
nie naruszajc wcale rwnowagi barwnej obrazu lub wrcz przeciwnie
nic nie stoi na przeszkodzie, by
korygowa charakterystyk barwn
i tonaln zdjcia jednoczenie. Czerwone i niebieskie, jasne jak dzie
i ciemne jak noc kade zdjcie stanowi nieograniczone pole do eksperymentw.

Maa jasno

Dua jasno

Niski kontrast

Duy kontrast

Rysunek 2.2.

Rysunek 2.3.

Jaskrawo i kontrast

lekcja02.indd 65

65

2007-11-06 21:03:04

Automatyczna
korekcja obrazu

Rysunek 2.4.

Program Photoshop oferuje trzy polecenia suce do

automatycznej korekcji jaskrawoci i kontrastu obrazu Nazwa kadego z nich zaczyna si od przedrostka
Auto, a wszystkie umieszczone zostay w menu Image/Adjustments (Obraz/Dopasowania). Polecenia te
nie zawsze zachowuj si w przewidywalny sposb
niekiedy efekty ich dziaa s cakiem nieoczekiwane lecz wykonuj je bez adnych wskazwek
z Twojej strony. Zachowuj si jak pracownicy, ktrzy nie uzyskali od szefa wystarczajco dokadnych
informacji dotyczcych postawionego przed nimi
zadania. Niekiedy rzeczywicie uda im si rozwiza
jaki problem, a Ty bdziesz wwczas zadowolony,
e nikt nie zawraca Ci gowy. Czasem jednak potrafi niele namiesza, a wwczas bdziesz naprawd aowa, e nie pofatygowae si, by im pomc.
Na szczcie przy odrobinie wysiku mona z tych
pracowitych, acz niezbyt bystrych robotnikw wyksztaci cakiem niele spisujc si zaog.
1. Otwrz mao kontrastowe zdjcie. Wydaj polecenie File/Browse (Plik/Przegldaj) bd File/Open (Plik/Otwrz),
aby odnale na dysku folder o nazwie Lekcja
02, a nastpnie otwrz zdjcie Worldly lucre.jpg.
Fotografia ta przedstawia banknoty z rnych
stron wiata, midzy innymi z Kazachstanu i Stanw Zjednoczonych (rysunek 2.4), i poza kiepskim kontrastem charakteryzuje si dodatkowo
nieciekawym, lekko tym podbarwieniem. Do
rozwizywania tego typu problemw su funkcje Auto.

Rysunek 2.5.

66

2. Powiel trzykrotnie okno z obrazem. Wydaj polecenie Image/Duplicate (Obraz/Powiel), a kiedy

pojawi si okno dialogowe Duplicate Image (Powielenie obrazu), nadaj kopii zdjcia nazw Auto
Levels w sposb przedstawiony na rysunku
2.5. Ponownie wydaj polecenie Image/Duplicate (Obraz/Powiel), a drug kopi zdjcia nazwij
Auto Contrast. Wreszcie powiel fotografi po
raz trzeci i nadaj jej nazw Auto Color. Powiniene teraz mie cztery okna z tym samym
zdjciem. W kadym z nich wyprbujemy inny
sposb automatycznej korekcji obrazu.

Lekcja 2: O wiatach, pcieniach i cieniach

lekcja02.indd 66

2007-11-06 21:03:09

3. U okna w taki sposb, aby wszystkie byy widoczne jednoczenie. Kliknij okno fotografii Worldly lucre.
jpg, aby je uaktywni. Gdy to zrobisz, wydaj polecenie View/Zoom Out (Widok/Pomniejsz) lub nacinij
Ctrl+ ( + w systemie Mac OS), aby zmniejszy
obraz tak, by zajmowa nie wicej ni jedn czwart ekranu, a nastpnie wydaj polecenie Window/Arrange/Match
Zoom (Okno/U/Dopasuj powikszenie), by zmieni powikszenie w pozostaych oknach ze zdjciami.
Na koniec wydaj polecenie Window/Arrange/Cascade
(Okno/U/Kaskada), w celu dopasowania rozmiarw
poszczeglnych okien. Przecignij teraz paski tytuowe
okien w taki sposb, by widzie wszystkie cztery zdjcia jednoczenie. W razie potrzeby nacinij klawisz Tab,
by ukry pasek narzdzi i palety programu.
4. Wydaj polecenie Auto Levels (Auto-poziomy). Kliknij
okno z obrazem, ktremu nadae nazw Auto Levels, aby
je uaktywni. Nastpnie wydaj polecenie Image/Adjustments/Auto Levels (Obraz/Dopasowania/Auto-poziomy).
Photoshop w mgnieniu oka dokona korekcji obrazu. Nie
ma wtpliwoci, e uzyskany efekt jest lepszy ni obraz
rdowy (rysunek 2.6), fotografia wydaje si jednak nieco zbyt brunatna. Czy osignity rezultat to kres moliwoci Photoshopa? Jedyny sposb na to, by si o tym
przekona, polega na wyprbowaniu innych opcji.
5. Wydaj polecenie Auto Contrast (Auto-kontrast). Kliknij
okno o nazwie Auto Contrast, aby je uaktywni. Nastpnie wydaj polecenie Image/Adjustments/Auto Contrast
(Obraz/Dopasowania/Auto-kontrast). Tym razem jaskrawo i kontrast zostay skalibrowane lepiej, lecz automat
nie usun niestety lekko tego zabarwienia fotografii, o ktrym wspominaem na pocztku (rysunek 2.7).
W moim prywatnym rankingu punkt otrzymuje polecenie Auto Levels (Auto-poziomy).
6. Wydaj polecenie Auto Color (Auto-kolor). Kliknij okno
Auto Color i wydaj polecenie Image/Adjustments/Auto
Color (Obraz/Dopasowania/Auto-kolor). Photoshop
skoryguje jaskrawo i kontrast obrazu, a take podejmie prb wyeliminowania wspomnianego wczeniej
niepodanego odcienia (rysunek 2.8).
Uzyskany teraz efekt jest najbardziej zbliony do rzeczywistego wygldu sceny. Powstaje jednak pytanie, czy najbardziej zbliony oznacza najlepszy? Cienie s mao wyraziste i nazbyt szare, przez co banknoty wygldaj tak, jak
gdyby kto wydrukowa je rozwodnion farb na papierze
gazetowym. Kiepski jest te kontrast zdjcia. By moe uda
si jednak naprawi te mankamenty przy uyciu nowego
i udoskonalonego polecenia Brightness/Contrast (Jasno/
Kontrast)? Warto przynajmniej sprbowa!

Rysunek 2.6.

Rysunek 2.7.

Rysunek 2.8.

Automatyczna korekcja obrazu

lekcja02.indd 67

67

2007-11-06 21:03:11

Kanay barw
Jeli chcesz zrozumie zasady rzdzce korekcj
barw w Photoshopie, musisz zdoby podstawow wiedz dotyczc obliczania i odzwierciedlania barw. Wymaga to midzy innymi poznania
dwch kluczowych poj dotyczcych koloru:
jasnoci oraz kanau koloru. Ostrzegam, bdzie
troch matematyki, lecz potrzebne nam obliczenia s bardzo proste i nie wymagaj kalkulatora.
Na pocztek rozwamy dziaanie omawianego
mechanizmu bez udziau kolorw. Po zeskanowaniu czarno-biaego zdjcia skaner przeksztaca je do obrazu w skali szaroci, nazywanego
w ten sposb, poniewa nie skada si on wycznie
z czarnych i biaych pikseli, lecz rwnie kilkuset
odcieni porednich. Wszystko to dzieje si w rzeczywistoci cyfrowej, dlatego kady piksel takiego obrazu opisany jest okrelon liczb, zwan
jasnoci lub poziomem jasnoci. Zero oznacza,
e piksel jest czarny, za maksymalna dostpna
warto (zazwyczaj 255) przekada si na kolor
biay. Pozostae wartoci jasnoci, opisane liczbami od 1 w gr, wskazuj coraz janiejsze odcienie szaroci.
Gdy w gr zaczynaj wchodzi barwy, pojedyncza liczba opisujca jasno przestaje wystarcza.
Trzeba bowiem ju nie tylko odrnia piksele
jasne od ciemnych, lecz rwnie barwy ywe od
przytumionych, ty od fioletu i tak dalej.
Rozwizanie polega na podziale koloru na podstawowe elementy skadowe. Istnieje wiele
przepisw na barwy, lecz jak dotd najwiksz
Kana czerwony

68

popularnoci cieszy si model RGB, ktrego

nazwa stanowi skrt od angielskich sw red, green i blue, oznaczajcych trzy podstawowe barwy
skadowe: czerwon, zielon i niebiesk. Model
RGB opiera si na waciwociach fizycznych
wiata. Rysunek poniej pokazuje scen, gdzie
trzy kolorowe reflektory jaskrawoczerwony,
intensywnie zielony i granatowy owietlaj jeden punkt. Trzy snopy wiata spotykaj si i nakadaj na siebie, aby da w efekcie najjaniejszy
widziany przez nas kolor, czyli neutraln biel.
Korygujc ilo wiata, emitowan przez kady
z reflektorw, moesz uzyska dowolny kolor
z widzialnego spektrum barw.
Wyobra sobie teraz, e zamiast trzech reflektorw dysponujesz trzema projektorami wypo-

Kana zielony

Kana niebieski

Lekcja 2: O wiatach, pcieniach i cieniach

lekcja02.indd 68

2007-11-06 21:03:14

rwon

cze
Kana

Kana zielony

saonymi w odrobin rnice si slajdy. Kady

slajd pokazuje ten sam obraz, lecz pierwszy zawiera tylko informacje o kolorze czerwonym,
drugi tylko o zielonym, wreszcie trzeci wycznie o niebieskim. Jeli ustawiby rzutniki tak, by
wywietlay swoje slajdy w tym samym miejscu
na cianie, uzyskaby wielobarwny obraz w caej
okazaoci.
Opisana przed chwil technika stanowi klucz
do zrozumienia sposobu, w jaki budowany jest
kolorowy obraz w Photoshopie. Jedyna rnica
polega na tym, e zamiast slajdw mamy tu do
czynienia z kanaami. Kady kana jest niezaleny
od pozostaych i zawiera obraz w skali szaroci,
co zostao przedstawione na rysunku obok. Aby
wywietli penokolorowy obraz, Photoshop nadaje kanaom odpowiednie barwy i czy je, co
zostao schematycznie zilustrowane na rysunku
poniej.
Jeli jaki fragment kanau jest biay, to znaczy,
e kana ten odgrywa du rol w budowaniu koloru tego fragmentu. Jeeli fragment w byby
czarny, to znaczy, e o kolorze tego miejsca na
zdjciu decyduj pozostae dwa kanay. Odcienie
szaroci oznaczaj, e kana ma pewien wpyw
uzaleniony od jasnoci tych odcieni na
ostateczny kolor fotografii w danym miejscu. Na
przykad to zdjcia pokazanego na rysunku jest
najjaniejsze w kanale koloru niebieskiego, za
w pozostaych dwch kanaach jest stosunkowo
ciemne. W efekcie to czyli niebo jest oczywicie niebieskie. Twarz dziewczynki jest najja-

Kana

nieb

ieski

niejsza w kanale koloru czerwonego, co wraz ze

stosunkowo jasnymi odcieniami szaroci w kanale koloru zielonego daje kolor pomaraczowy.
Usta za s zdecydowanie najjaniejsze w kanale
koloru czerwonego, za w pozostaych kanaach
bardzo ciemne, wic w efekcie na zdjciu maj
one kolor czerwony.
Kady kana skada si z pikseli mogcych przybra jedn z 256 wartoci jasnoci, opisujcych
kolor biay, czarny oraz palet 254 porednich
odcieni porednich. Pocztkowo moe wydawa
si to liczb do skromn, ale uwzgldniajc
fakt, i kady z kanaw wywietlony jest w innym kolorze, otrzymujemy do dyspozycji 2563,
czyli 16,8 miliona barw. (Dostpny jest rwnie
bardziej precyzyjny model barw, ktry pozwala
uzyska wiele miliardw rnych odcieni; zagadnienie to zostao opisane bardziej szczegowo
w lekcji 3., w ramce Obrazy o zwikszonej gbi
barw, na stronie 133).
Korzystajc z opcji w oknach dialogowych polece Levels (Poziomy) i Curves (Krzywe) mona
uzyska dostp zarwno do penokolorowego
obrazu, jak i do poszczeglnych jego kanaw.
Jeli chcesz przekona si, jak wygldaj kanay
obrazu w skali szaroci, otwrz palet Channels
(Kanay) za pomoc polecenia Window/Channels
(Okno/Kanay) i kliknij miniatur dowolnego
kanau: czerwonego, zielonego lub niebieskiego.
Kliknicie miniatury RGB spowoduje ponowne
wywietlenie obrazu penokolorowego.
Kanay barw

lekcja02.indd 69

69

2007-11-06 21:03:19

7. Wydaj polecenie Brightness/Contrast (Jasno/

Kontrast). Upewnij si, e dokument o nazwie
Auto Color jest aktywny, i wydaj polecenie Image/
Adjustments/Brightness/Contrast (Obraz/Dopasowania/Jasno/Kontrast), a nastpnie wykonaj
nastpujce czynnoci:

Rysunek 2.9.

Zdjcie banknotw przed korekcj

Zmie warto parametru Contrast (Kontrast)

do maksimum, ktre wynosi 100%. Tak brutalna zmiana w starszych wersjach Photoshopa
przeksztaciaby zdjcie w gszcz czarno-biaych plam, lecz na szczcie nowe, poprawione
polecenie Brightness/Contrast (Jasno/Kontrast) jest o wiele bardziej wyrozumiae i elastyczne w dziaaniu.

Banknoty stay si odrobin zbyt jasne. Mankament ten mona jednak atwo skorygowa,
nadajc parametrowi Brightness (Jasno) warto 15%.

Gdy uda Ci si ustawi suwaki w takim pooeniu, jak na rysunku 2.9, kliknij przycisk OK.
8. Zapisz skorygowan fotografi. Po skorygowaniu otrzymanego wczeniej zdjcia (efekt tej poprawki moesz podziwia na rysunku 2.10; dla
porwnania obok poprawionego zdjcia znajduje
si oryginalne) wydaj polecenie File/Save (Plik/
Zapisz) lub skorzystaj ze skrtu Ctrl+S ( +S
w Mac OS). Obraz ten nie by wczeniej zapisywany, tote Photoshop poprosi Ci o nadanie mu
nazwy i wskazanie docelowego miejsca na dysku.
Poniewa jest to paski (niezawierajcy warstw)
obrazek, otrzymany na podstawie fotografii cyfrowej w formacie JPEG, moesz spokojnie zapisa
plik w tym samym formacie. Nadaj zdjciu jak
nazw (ja wpisaem Better money.jpg), kliknij
przycisk Save (Zapisz), okrel jako kompresji za
pomoc suwaka Quality (Jako) najlepiej, aby
wynosia ona minimum 10 a nastpnie kliknij
przycisk OK w celu zatwierdzenia caej operacji.
Otrzymany efekt nie jest moe idealny zdjcie ma lekko niebieski odcie lecz biorc pod
uwag czas realizacji projektu, i tak robi on nieze
wraenie. W kolejnych wiczeniach zapoznasz si
z jeszcze skuteczniejszymi i bardziej interesujcymi technikami korekcji obrazu.

i po korekcji przy uyciu polece Auto Color

(Auto-kolor) i Brighness/Contrast (Jasno/Kontrast)

Rysunek 2.10.

70

Lekcja 2: O wiatach, pcieniach i cieniach

lekcja02.indd 70

2007-11-06 21:03:22

Na czym polega automatyczna korekcja obrazu?

Polecenia Auto, z samej definicji, dokonuj
poprawek obrazu nie pytajc Ci o szczegy.
Nie oznacza to jednak, e poprawki te zawsze
s identyczne, niezalenie od rodzaju poddanej
nim fotografii. Wrcz przeciwnie, kade z polece Auto przeprowadza szczegow analiz
obrazu i dopasowuje zakres i charakter zmian
do uzyskanych wynikw. Ciemna fotografia
ulegnie zupenie innym zmianom ni jasna,
obraz o tawym odcieniu zostanie poprawiony inaczej ni fotografia podbarwiona na niebiesko, i tak dalej.
Naley jednak nadmieni, e cho poprawka
w przypadku kadej fotografii jest inna, to
ju pewien zestaw regu, algorytm, ktry rzdzi sposobami ich obliczania, jest za kadym
razem taki sam. I tak, polecenie Auto Levels
(Auto-poziomy) wykorzystuje jeden zestaw
regu, polecenie Auto Contrast (Auto-kontrast)
posuguje si innym zestawem, jeszcze inny za
jest wykorzystywany przez polecenie Auto Color (Auto-kolor). Opis zasad dziaania poszczeglnych polece przedstawiam poniej. Jednak, zamiast omawia je w kolejnoci, w ktrej
s one wywietlane w menu Image/Adjustments
(Obraz/Dopasowania) co zrobiem podczas wiczenia Automatyczna korekcja obra-

Zdjcie przed retuszem

Auto Contrast
(Auto-kontrast)

zu rozpoczn od najprostszego polecenia

o nazwie Auto Contrast (Auto-kontrast) i na tej
podstawie przedstawi pozostae dwa.
z

Polecenie Auto Contrast (Auto-kontrast)

odnajduje najciemniejsze miejsce w obrazie i przyciemnia je tak bardzo, jak to tylko
moliwe bez zmiany jego koloru. Nastpnie
wyszukuje najjaniejszy punkt fotografii
i podejmuje prb maksymalnego rozjanienia tego punktu. Zamy, e najciemniejszym kolorem na zdjciu jest zielony, za najjaniejszym brzoskwiniowy
(z tak sytuacj mamy do czynienia na zdjciu autorstwa Roberty Osborne z serwisu
iStockphoto, pokazanym na rysunku poniej). Polecenie Auto Contrast (Auto-kontrast)
sprawi, e zielony stanie si ciemnozielony,
za brzoskwiniowy jasnobrzoskwiniowy.
Rwnowaga kolorw nie ulegnie zmianie,
co jest efektem ze wszech miar podanym,
pod warunkiem, e kolorystyka zdjcia jest
poprawna. Jeli tak nie jest, obraz bdzie
wymaga dalszych poprawek.

Polecenie Auto Levels (Auto-poziomy) nie

podejmuje prby zachowania rwnowagi
barwnej zdjcia. Zamiast tego przeprowadza analiz kadego kanau koloru z osobna

Auto Levels
(Auto-poziomy)

Auto Color
(Auto-kolor)

Na czym polega automatyczna korekcja obrazu?

lekcja02.indd 71

71

2007-11-06 21:03:25

i kalibruje je tak, e najciemniejszy punkt

w kadym z kanaw staje si czarny, za
najjaniejszy biay. W rezultacie, po zastosowaniu tego polecenia, obrazek najczciej ma do powanie zmienion charakterystyk barw. Czasem nie ma w tym nic
zego, szczeglnie jeli zdjcie i tak wymaga
retuszu kolorw. Czstokro jednak uzyskana zmiana jest tak silna, e zdecydowanie
za bardzo odbiega od naturalnego wygldu
fotografii. W przypadku zdjcia pokazanego na rysunku polecenie Auto Levels (Autopoziomy) spowodowao przesunicie koloru
zielonego w stron barwy czerwonej.
z

Polecenie Auto Color (Auto-kolor) charakteryzuje si nieco wolniejszym (w porwnaniu do poprzednikw) dziaaniem. Dzieje
si tak dlatego, e prbuje ono przeprowadzi dokadniejsz analiz zdjcia. Podobnie
jak Auto Levels (Auto-poziomy), powoduje
ono pogbienie cieni i rozjanienie wiate
na podstawie charakterystyki poszczeglnych kanaw obrazu. Podstawowa rnica
polega na tym, e Auto Color (Auto-kolor)

prbuje zneutralizowa ewentualn zmian

zabarwienia cieni czy wiate, ktra nastpuje w wyniku dziaania polecenia Auto Levels
(Auto-poziomy). Algorytmy polecenia Auto
Color (Auto-kolor) dokonuj take analizy
pcieni i niweluj ewentualne podbarwienia,
ktre mog mie wpyw na charakterystyk
barwn zdjcia. Biorc pod uwag dzisiejsz
wiedz na temat mechanizmw rzdzcych
kolorem, jest to najdoskonalsza metoda automatycznej korekcji obrazu.
Ze wzgldu na zoono algorytmu, ktry dokonuje analizy podbarwie w kadym z trzech
podzakresw tonalnych obrazu cieniach,
wiatach i pcieniach polecenie Auto Color (Auto-kolor) zazwyczaj spisuje si znacznie
lepiej, ni jego koledzy z auto-paczki. Tym
niemniej daleko mu jeszcze do perfekcji, co
zreszt wietnie ilustruje wiczenie Automatyczna korekcja obrazu. Najlepszym rozwizaniem jest wyprbowanie kadego z dostpnych polece i samodzielne zadecydowanie,
ktre z nich umoliwia uzyskanie najlepszego
rezultatu w przypadku danej fotografii.

9. Zamknij wszystkie fotografie. Po wybraniu i zapisaniu najlepszego rozwizania moesz ju zamkn pozostae okna ze zdjciami. Wydaj polecenie File/Close All (Plik/Zamknij wszystko)
lub skorzystaj ze skrtu Ctrl+Alt+W ( +Option+W). Gdy
program zapyta o ch zapisania zmian, kliknij przycisk No
(Nie) (lub Dont Save (Nie zapisuj) w przypadku Mac OS).
Jeli wolisz posugiwa si skrtami klawiaturowymi, nacinij
klawisz N (lub D w przypadku komputera Mac).
PERA

MDROCI

Koczc kade wiczenie, moesz zapisa rezultat swojej pracy lub zamkn plik i odrzuci wszystkie wprowadzone w nim zmiany. Jeli bdziesz chcia zapisa przygotowany projekt, polecam skorzystanie z opcji
File/Save As (Plik/Zapisz jako), aby unikn tzw. nadpisania oryginalnego
obrazka. Do nazwy zapisywanego pliku moesz doczy jaki przyrostek (np. -gotowe), ktry bdzie odrnia go od oryginau. Jeli podczas wiczenia konieczne bdzie zapisanie pliku w celu wykorzystania go
w przyszoci, za kadym razem bd o tym wyranie mwi. W przeciwnym razie, decyzja naley do Ciebie.

72

Lekcja 2: O wiatach, pcieniach i cieniach

lekcja02.indd 72

2007-11-06 21:03:30

Korekcja jasnoci obrazu

Polecenia z grupy Auto s przydatne i wygodne, ale nie zastpi starych, poczciwych narzdzi do rcznego retuszu obrazu.
A kiedy przyjdzie ju zakasa rkawy i zaoy ochronne okulary, naszym przyjacielem stanie si polecenie Levels (Poziomy).
Cho nie jest to najpotniejsze i najbardziej wszechstronne
polecenie w arsenale Photoshopa pniej przekonasz si, e
w wielu przypadkach znacznie bardziej elastycznym narzdziem
jest funkcja Curves (Krzywe) to stosunkowo przystpna
forma i wystarczajco wysoka funkcjonalno polecenia Levels
(Poziomy) stanowi jego niezaprzeczalne atuty. Umoliwia ono
korekcj wiate, cieni i pcieni w przewidywalny i atwy do
kontrolowania sposb, a jednoczenie zapewnia zachowanie
pynnych przej midzy tymi zakresami jasnoci obrazu.
W kolejnym wiczeniu wyjaniam, w jaki sposb poprawi jaskrawo i kontrast obrazu za pomoc polecenia Levels (Poziomy).

PERA

MDROCI

Polecenie Levels (Poziomy) doskonale nadaje si do zwikszania lub zmniejszania jasnoci

obrazu. Tam, gdzie w gr wchodzi kontrast, polecenie Levels
(Poziomy) znacznie lepiej radzi
sobie ze zwikszaniem kontrastu
ni z jego zmniejszaniem. Sposb
zmniejszania kontrastu obrazu,
w szczeglnoci bardzo ostrych
cieni i wiate, poznasz w wiczeniu Retusz za pomoc polecenia
Curves (Krzywe) na stronie 82
oraz Niwelowanie efektw lampy byskowej i tylnego owietlenia (strona 90).

1. Otwrz fotografi do retuszu . Otwrz plik Quirigu monument.jpg, znajdujcy si w folderze

Lekcja 02. Zdjcie to zostao zrobione w Gwatemali, w miecie Quirigu, w jednym z najwikszych istniejcych parkw archeologicznych stanowicych dowd
spucizny kulturowej Majw. Jak wida, ekspozycja zdjcia
jest fatalna (rysunek 2.11) i trudno mi dzi powiedzie, czy
bya to wina roztrzepanego fotografa, czy te echa staroytnej kltwy zaginionej cywilizacji (osobicie gdyby
kto pyta wol to drugie wytumaczenie). Na szczcie, naprawd wietny
aparat, jakim jest Olympus E-1, uchwyci
wystarczajc ilo informacji, by zdjcie
mona byo z powodzeniem naprawi za
pomoc Photoshopa.
2. Powiel okno z fotografi. Czsto, zanim
rozpoczn prac z poleceniem Levels (Poziomy), podejmuj jedn lub dwie prby
skalibrowania zdjcia za pomoc polece
Auto (w kocu, jeli kto moe zrobi co
za mnie, to dlaczego nie da mu szansy?).
Zamiast eksperymentowa na oryginalnym zdjciu, lepiej jest zrobi jego kopi.
Wydaj zatem polecenie Image/Duplicate
(Obraz/Powiel) i nadaj nowemu zdjciu
nazw Auto Color.

Rysunek 2.11.

Korekcja jasnoci obrazu

lekcja02.indd 73

73

2007-11-06 21:03:30

Jeli nie masz ochoty nadawa nazw kolejnym

kopiom obrazw, nacinij klawisz Alt (Option
w Mac OS) podczas wydawania polecenia
Image/Duplicate (Obraz/Powiel). Photoshop
pominie wwczas okno dialogowe z polem
wprowadzania nazwy i nada kopii nazw wygenerowan automatycznie w tym przypadku bdzie to Quirigu monument copy
(Quirigu monument kopia).

3. Zastosuj polecenie Auto Color (Autokolor). Wydaj polecenie Image/Adjustments/Auto Color (Obraz/Dopasowania//Auto-kolor) lub jeszcze lepiej
nacinij Ctrl+Shift+B ( +Shift+B
w Mac OS). W wyniku tego otrzymamy
zdjcie widoczne na rysunku 2.12. Ju
sam fakt, e Photoshop moe wyczarowa tak zaskakujco du ilo informacji
o kolorze z mocno podbarwionego zdjcia, jest wrcz niesamowity. Obawiam
si jednak, e uzyskany efekt nie jest do
koca satysfakcjonujcy. Obraz pozosta
stosunkowo ciemny, a automatyczna korekcja barw nie podkrelia w wystarczajcy sposb naturalnego, ciepego czerwonego koloru postumentu.

Rysunek 2.12.

4. Powr do oryginalnej fotografii. Kliknij pasek

tytuowy okna Quirigu monument.jpg, aby uaktywni okno z oryginalnym zdjciem.
5. Wydaj polecenie Levels (Poziomy). Wydaj polecenie Image/Adjustments/Levels (Obraz/Dopasuj/
Poziomy) lub nacinij Ctrl+L ( +L w Mac OS).
Photoshop wywietli wwczas przedstawione na
rysunku 2.13 okno dialogowe Levels (Poziomy),
ktre zawiera nastpujce opcje:

Rysunek 2.13.

74

Rozwijana lista Channel (Kana) umoliwia edytowanie zawartoci kadego kanau obrazu niezalenie od innych. Jeeli chcesz podda edycji
wszystkie kanay jednoczenie, wybierz opcj
RGB (jest to domylna opcja w tym menu).

Czarny kleks porodku okna to histogram, czyli wykres obrazujcy rozkad jasnoci obrazu.
(Wicej informacji dotyczcych czytania histogramu znajdziesz w ramce W jaki sposb czyta histogram i wyciga wnioski na podstawie
jego przebiegu na stronie 78).

Lekcja 2: O wiatach, pcieniach i cieniach

lekcja02.indd 74

2007-11-06 21:03:32

Trzy pola o nazwie Input Levels (Poziomy wejciowe) okrelaj intensywno korekcji w odniesieniu do cieni, pcieni
i wiate. Standardowe wartoci wynosz odpowiednio 0,
1,00 oraz 255 i oznaczaj brak zmian w obrazie.

Dwie wartoci w polach Output Levels (Poziomy wyjciowe)

umoliwiaj rozjanienie najciemniejszego i przyciemnienie
najjaniejszego punktu obrazu. Innymi sowy, umoliwiaj one zmniejszenie kontrastu zdjcia. Faktycznie bywaj
przydatne podczas wytumiania kontrastu, jednak podczas
typowych prac zwizanych z retuszem zdjcia s praktycznie bezuyteczne.

Przycisk Save (Zapisz) umoliwia zapisanie zestawu ustawie, do ktrego mona potem wrci w dowolnym momencie. Wczytanie zapisanej konfiguracji parametrw nastpuje po klikniciu przycisku Load (Wczytaj).

Dziaanie przycisku Auto jest analogiczne do wydania polecenia Auto Levels (Auto-poziomy) z tym, e zastosowane
ustawienia moesz potem dowolnie modyfikowa. Kliknij
przycisk Options (Opcje), aby uzyska dostp do innych
polece typu Auto takich jak Auto Color (Auto-kolor)
jak rwnie dostosowa szczegy dziaania polecenia
Auto Levels (Auto-poziomy).

Widzisz trzy kroplomierze znajdujce si ponad polem Preview (Podgld)? Wybierz jeden z nich i kliknij w dowolnym
miejscu zdjcia. Czarny kroplomierz kalibruje obraz w taki
sposb, e wskazany nim kolor staje si czarny. Kliknicie
biaym kroplomierzem sprawia, e wybrany kolor staje si
biay; szary za powoduje, e wskazany punkt zostaje pozbawiony koloru i przeksztacony do skali szaroci.

Zaznacz pole Preview (Podgld), aby na bieco obserwowa wpyw zmian dokonywanych w omawianym oknie dialogowym na obraz. Gdy to zrobisz, moesz take korzysta
ze skrtw Ctrl+ i Ctrl+ , umoliwiajcych zmian powikszenia obrazu ( + oraz + w Mac OS).
Nacinicie Spacji umoliwia przesuwanie zdjcia w oknie
dokumentu.

Wycz pole Preview (Podgld) w celu sprawdzenia, w jaki sposb

wyglda obraz przed wydaniem polecenia Levels (Poziomy). Opcja
Preview (Podgld) doskonale przydaje si do szybkich porwna typu
przed i po.

6. Kliknij przycisk Auto. Kliknij przycisk Auto, aby uruchomi

proces automatycznej korekcji obrazu, bdcy odpowiednikiem polecenia Auto Levels (Auto-poziomy). W wyniku tego
powiniene uzyska obraz bardzo podobny do obrazu Auto
Color otrzymanego w 3. punkcie wiczenia. Histogram zosta-

Korekcja jasnoci obrazu

lekcja02.indd 75

75

2007-11-06 21:03:35

nie rozcignity i wypeni rodkow cz okna,

lecz wartoci numeryczne w polach Input Levels
(Poziomy wejciowe) pozostan niezmienione,
co zostao pokazane na rysunku 2.14. (Dlaczego tak si dzieje, wyjani w nastpnym punkcie
wiczenia). Podobnie jak poprzednio, automatyczna kalibracja obrazu nie jest doskonaa, lecz
stanowi dobry punkt wyjcia do dalszych prac.
Rnica polega na tym, e za pomoc narzdzi
dostpnych w oknie dialogowym Levels (Poziomy) moemy skorygowa automatycznie obliczon korekcj obrazu.
Rysunek 2.14.

7. Wybierz kana Red (Czerwony). Z listy Channel (Kana) wybierz opcj Red (Czerwony) lub
nacinij Ctrl+1 ( +1 w Mac OS). Zobaczysz
histogram kanau koloru czerwonego wraz ze
skorygowanymi wartociami w polach Input Levels (Poziomy wejcia) (rysunek 2.15).
PERA

MDROCI

Kliknicie przycisku Auto w punkcie 6. wiczenia spowodowao zmian poziomw wejciowych dla kadego kanau
z osobna. Jeli po przeprowadzeniu zmian histogram dla caego obrazu uleg zmianie (tak jak wida to na rysunku 2.14),
to aby zapozna si z numeryczn wartoci wprowadzonych
modyfikacji, musisz sprawdzi je osobno dla kadego z kanaw skadowych.

Rysunek 2.15

8. Zmie wartoci wejciowe wiate i cieni. Zwr uwag na

czarny i biay suwak w ksztacie trjkta, umieszczone tu
pod histogramem (zostay one zakrelone na czerwono na rysunku 2.15). Pooenie tych suwakw odpowiada wartociom
w pierwszym i ostatnim polu Input Levels (Poziomy wejcia).
W omawianym przypadku pooenie czarnego suwaka informuje, e dowolny piksel o jasnoci wynoszcej 4 lub mniej
bdzie potraktowany jako czarny (dotyczy to kanau koloru
czerwonego). Analogiczna sytuacja ma miejsce w przypadku
suwaka biaego: kady piksel o jasnoci 170 lub wicej bdzie
potraktowany jako biay. (Wartoci uzyskane przez Ciebie
mog si odrobin rni; przypominam te, e warto 0
oznacza kolor czarny, za 255 to idealna biel). Automatycznie obliczone wartoci s w miar poprawne, lepiej jednak
odrobin zacieni ograniczony przez nie przedzia, a tym samym przesun kilka dodatkowych kolorw w stron czerni
lub bieli. Podbij warto w polu poziomu wejciowego czerni
z 4 na 10, za dla bieli zmniejsz j ze 170 na 143.

76

Lekcja 2: O wiatach, pcieniach i cieniach

lekcja02.indd 76

2007-11-06 21:03:35

Piszc podbij warto, mam na myli dosowne podbicie jej przy uyciu klawiatury. Brzmi dziwnie, lecz w praktyce okazuje
si bardzo wygodne. Podwietl warto 4
w pierwszym polu i szeciokrotnie wcinij
klawisz , aby zwikszy j do 10. Z kolei podwietl warto 170 w trzecim polu,
a nastpnie dwukrotnie nacinij skrt Shift+
i piciokrotnie nacinij klawisz
w celu
zmniejszenia jej do 145. Wszystkie te zmiany pozwol wyranie zwikszy domieszk
koloru czerwonego na fotografii.

9. Zwiksz warto wejciow dla pcieni. Zwiksz warto rodkowego parametru w sekcji Input Levels (Poziomy
wejciowe) do 1,08, rozjaniajc tym
samym zakres pcieni kanau koloru
czerwonego. W rezultacie powiniene
uzyska obraz zbliony do pokazanego
na rysunku 2.16.
Rysunek 2.16.
PERA

MDROCI

Warto w rodkowym polu Input Levels (Poziomy

wejciowe) oraz odpowiadajce jej pooenie szarego suwaka pod histogramem obliczane s nieco
inaczej ni punkt czerni i bieli obrazu. Ta wyraona w postaci wykadnika potgi warto nazywana jest te wspczynnikiem gamma, a jej korekta, nawet niewielka, powoduje znacznie wiksz
zmian w wygldzie obrazu ni ma to miejsce
w przypadku wartoci dla wiate i cieni. Standardowa warto wspczynnika gamma wynosi
1,00 i oznacza podniesienie liczb opisujcych
barwy do potgi pierwszej, co oczywicie oznacza
brak jakichkolwiek zmian. Wysze wartoci gamma powoduj rozjanienie pcieni, za wartoci
mniejsze od 1,00 ich przyciemnienie.

10. Wybierz kana koloru zielonego. Z listy

Channel (Kana) wybierz opcj Green
(Zielony) lub nacinij Ctrl+2 ( +2
w Mac OS).
11. Skoryguj cienie, pcienie i wiata.
Zmie wartoci w polach Input Levels
(Poziomy wejcia) na odpowiednio: 20,
1,10 oraz 179. Spowoduje to rozjanienie odcieni w kanale koloru zielonego
(rysunek 2.17).

Rysunek 2.17.

Korekcja jasnoci obrazu

lekcja02.indd 77

77

2007-11-06 21:03:36

W jaki sposb czyta histogram i wyciga wnioski na podstawie jego przebiegu

W wiecie statystyki histogram to pewien rodzaj wykresu supkowego, w ktrym zarwno

szeroko, jak i wysoko supkw jest zmienna i obrazuje rozkad danych statystycznych.
Wykres w oknie dialogowym Levels (Poziomy)
jest nieco prostszy. Histogram skada si tu
bowiem z dokadnie 256 pionowych supkw.
Kady z nich odpowiada jednej wartoci jasnoci, poczynajc od czerni (lewy skraj wykresu) a do bieli (prawy skraj). Wysoko kadego supka odzwierciedla sumaryczn liczb
pikseli o okrelonym stopniu jasnoci w caym
obrazku. Takie podejcie pozwala spojrze na
przetwarzany obraz w zupenie inny sposb
moemy skoncentrowa si wycznie na
charakterystyce tonalnej obrazu.
Przyjrzyjmy si histogramowi przedstawionemu poniej. Dla uatwienia podzieliem go na
cztery czci. Jeli wyobrazisz sobie, e histogram to przekrj przez bardzo strome, piaszczyste wydmy na pustyni, to okae si, e co
najwyej 5% caej masy piasku znajduje si
w pierwszej wiartce; a zatem jedynie 5%
wszystkich pikseli skadajcych si na obraz jest
ciemnych. Wysokie usypisko w ostatniej wiartce stanowi jednak a 25% caej masy wydm,
a zatem jedna czwarta pikseli fotografii jest jasna. Obraz opisany takim histogramem zawiera
wic znacznie wicej wiate ni cieni.

Jeden rzut oka na fotografi (grne zdjcie na nastpnej stronie) potwierdza to, co odczytalimy
na podstawie histogramu. Zdjcie zawiera zdecydowanie wicej wiate ni cieni, a rnica jest
tak oczywista, e opisywanie jej za pomoc wykresu moe wydawa si zbdne. Jednak ten niepozorny wykres stanowi bardzo przydatny element podczas pracy z obrazem; moemy dziki
niemu dokadnie sprawdzi, gdzie zaczynaj si
najciemniejsze cienie i gdzie kocz najjaniejsze wiata, a take oszacowa rozkad wartoci
w pozostaych zakresach tonalnych obrazu.
Biorc pod uwag wszystko to, co napisaem
wczeniej, mona wyrni kilka sposobw
pracy z histogramem w oknie dialogowym polecenia Levels (Poziomy).
z

Punkty czerni i bieli. Powrc na chwil

do porwnania z wydmami; przesu czarny
suwak pod wykresem a do punktu, gdzie
rozpoczyna si pierwsza z wydm, a nastpnie przesu biay suwak do punktu, w ktrym koczy si ostatnia wydma po prawej
stronie. (W razie potrzeby rzu okiem na
pomocniczy rysunek poniej). Najciemniejsze kolory na zdjciu stan si wwczas
czarne, a najjaniejsze zostan przeksztacone do czystej bieli, maksymalizujc kontrast
obrazu bez szkody dla szczegowoci cieni
i wiate zdjcia.

Liczba pikseli

Bardzo
duo

Brak
0

64

128

192

256

Poziomy jasnoci

Punkt czerni

78

Wspczynnik gamma

Punkt bieli

Lekcja 2: O wiatach, pcieniach i cieniach

lekcja02.indd 78

2007-11-06 21:03:39

Obcicie. Postaraj si nie przesuwa zbyt

wielu barw poza punkt czerni lub bieli. Bezporednim nastpstwem takiego dziaania
jest tzw. obcicie pewnych wartoci tonalnych, czyli przeksztacenie caych obszarw
fotografii w jednolicie czarne bd biae
plamy. W przypadku grafik monochromatycznych taki efekt moe by interesujcy
bd nawet wskazany, jednak w odniesieniu
do zdj, w ktrych do zachowania realizmu
niezbdne s pynne gradienty i przejcia tonalne, jest on nie do przyjcia.

Zrwnowaenie histogramu przy uyciu

wspczynnika gamma. Zmieniajc pooenie rodkowego szarego suwaka sprbuj potraktowa go jako rodek cikoci obrazu.
Wyobra sobie, e musisz zrwnoway wielk pryzm piasku, ktrej przekrj stanowi
histogram, usypan na gigantycznej hutawce-rwnowani podpartej szarym trjktem
suwaka pod wykresem. Poprawne ustawienie
wartoci gamma oznacza rwnomierny rozkad wartoci wzdu caego spektrum tonalnego obrazu, co zazwyczaj przekada si na
najbardziej naturalny wygld zdjcia.

Jeli chcesz sprawdzi, ktre piksele zostan

przesunite poza punkt czerni lub bieli, nacinij
klawisz Alt (Option w Mac OS) podczas przecigania
dowolnego z suwakw pod wykresem. Przesu
czarny trjkt i przyjrzyj si podgldowi zdjcia
w oknie dokumentu piksele zagroone
obciciem bd wywietlone w kolorze czarnym
lub dowolnym, innym ni biay (ilustruje to
przykad na samym dole strony). Podczas przesuwania biaego trjkta obcite zostan wszystkie te piksele, ktre nie zostan wywietlone
w kolorze czarnym.

Pamitaj, e podane tutaj informacje stanowi

jedynie oglne wskazwki dotyczce korzystania z histogramu, nie s sztywnymi reguami postpowania. Obcicie pewnych wartoci
tonalnych moe niekiedy zaowocowa interesujcymi efektami graficznymi: bardzo ciemny,
wytumiony obraz moe na przykad stanowi
doskonae to dla biaych napisw. Moim celem
jest przedstawienie niezbdnych informacji,
ktre mog uatwi i przyspieszy prac, jednak w adnej mierze nie chciabym ogranicza
Twojej kreatywnoci.

W jaki sposb czyta histogram i wyciga wnioski na podstawie jego przebiegu

lekcja02.indd 79

79

2007-11-06 21:03:42

12. Wybierz kana koloru niebieskiego.

Z listy Channel (Kana) wybierz opcj Blue (Niebieski) lub skorzystaj ze
skrtu Ctrl+3 ( +3 w Mac OS).
13. Skoryguj cienie, pcienie i wiata. Tym
razem w polach Input Levels (Poziomy
wejcia) naley wprowadzi wartoci
20, 1,15 oraz 235. Zmiany dokonane
w skrajnych wartociach cieni i wiate spowoduj przyciemnienie tych
zakresw tonalnych w kanale koloru
niebieskiego, za do wysoka warto
w polu odpowiadajcym za wygld
pcieni spowoduje intensywne rozjanienie tego zakresu. W wyniku tego
nastpi niewielka zmiana kolorystyki
zdjcia, widoczna szczeglnie dobrze
na zielonej rolinnoci w tle fotografii.
Jednoczenie, pomimo wprowadzonych
zmian, zachowany zostanie pikny bkit nieba.
Rysunek 2.18.

14. Wywietl zespolony kana RGB. Z listy Channel (Kana) wybierz opcj RGB lub nacinij skrt Ctrl+ ( + w Mac
OS). Tajemniczy klawisz w tym skrcie (czyli tzw. tylda) znajduje si po lewej stronie klawisza 1.
15. Przyciemnij cienie i zwiksz warto parametru gamma. Kliknij
czarny suwak tu pod wykresem, aby zaznaczy pole cieni dla
poziomw wejciowych, a nastpnie zmie jego warto na 15.
Gdy to zrobisz, nacinij klawisz Tab, aby podwietli warto
parametru gamma, i zwiksz jego warto do 1,2. Spowoduje
to pogbienie cieni oraz rozjanienie pcieni we wszystkich
kanaach koloru zdjcia patrz rysunek 2.18.
PERA

MDROCI

Efekt opisanej przed chwil korekcji na wikszoci monitorw PC bdzie

wyglda bardzo dobrze, jednak w przypadku systemw Mac OS zwikszenie wartoci parametru gamma do 1,2 moe okaza si zbyt intensywne:
fotografia stanie si wyblaka i zbyt jasna. Jeli faktycznie tak si zdarzy,
zmniejsz warto gamma do 1,1.

16. Kliknij przycisk OK. Moesz te nacisn klawisz Enter lub

Return w celu zatwierdzenia zmian i zamknicia okna dialogowego Levels (Poziomy).

80

Lekcja 2: O wiatach, pcieniach i cieniach

lekcja02.indd 80

2007-11-06 21:03:48

Otrzymany obraz jest znacznie janiejszy ni

oryginalna fotografia, w szczeglnoci mam
tutaj na myli pcienie obrazu. Jedn z wad
rozjaniania pcieni jest nieznaczny spadek
nasycenia kolorw zdjcia. Na szczcie za
pomoc polecenia Hue/Saturation (Barwa/
Nasycenie) moesz z powodzeniem tchn
nowe ycie w wyblake barwy napisz
o tym w nastpnym punkcie wiczenia.

17. Wydaj polecenie Hue/Saturation (Barwa/Nasycenie). Wydaj polecenie Image/

Adjustments/Hue/Saturation (Obraz/
Dopasowanie/Barwa/Nasycenie) lub nacinij skrt Ctrl+U ( +U w Mac OS).
Polecenie Hue/Saturation (Barwa/Nasycenie) umoliwia zwikszenie intensywnoci barw obrazu; poznasz je bliej
podczas naszej trzeciej lekcji, w wiczeniu Odcienie i kolory na stronie 107.
18. Zwiksz warto parametru Saturation (Nasycenie). Nacinij klawisz Tab, aby podwietli pole parametru Saturation (Nasycenie),
trzykrotnie wcinij kombinacj Shift+ , aby zwikszy warto tego
parametru do +30 procent, a nastpnie zatwierd wykonan zmian
przyciskiem OK bd klawiszem Enter lub Return. Lekko wypowiay jeszcze przed chwil obraz nabra kolorytu (rysunek 2.19).

Rysunek 2.19.

Jak wida, zdjcie, ktre naleaoby praktycznie spisa na straty, udao si w niezwyky sposb przywrci do ycia! Pewnie zastanawiasz
si, jakim cudem doszedem do wszystkich tych wartoci liczbowych,
ktre wpisae w pola rnych parametrw w oknie Levels (Poziomy).
Odpowied jest prosta metod prb i bdw. Spdziem znacznie
wicej czasu na eksperymentach i dobieraniu odpowiednich wartoci
do poszczeglnych kanaw koloru, ni wskazywaaby na to dugo
zamieszczonego tutaj wiczenia. Pracujc z wasnymi fotografiami
przekonasz si, e niejednokrotnie jest to jedyny sposb na osignicie zamierzonych rezultatw. Nie obawiaj si eksperymentowa: jeeli
zaznaczysz pole Preview (Podgld) w oknie dialogowym polecenia Levels (Poziomy), to bdziesz mg na bieco analizowa efekty kadej
z wprowadzonych poprawek i modyfikacji przed jej zatwierdzeniem.
Przyznam po cichu, e po nabraniu dowiadczenia, czas powicony na
eksperymenty znacznie si skraca. Powrmy na przykad do 11. punktu
zakoczonego wanie wiczenia: nie miaem zielonego pojcia, e waciwa warto wejciowa dla cieni ma wynosi akurat 20, jednak moja intuicja
od pocztku podpowiadaa mi bardzo zblion liczb. Sztuczka polega na
dobrym czytaniu i wyciganiu wnioskw z ksztatu histogramu, o czym
napisaem szerzej w ramce o jake trafnym tytule W jaki sposb czyta
histogram i wyciga wnioski na podstawie jego przebiegu na stronie 78.
Korekcja jasnoci obrazu

lekcja02.indd 81

81

2007-11-06 21:03:49

Korekcja obrazu za pomoc

polecenia Curves (Krzywe)
Oglnie rzecz biorc, polecenia z grupy Auto oraz polecenie Levels
(Poziomy) najlepiej nadaj si do zwikszania kontrastu zdjcia oraz
przyciemniania lub rozjaniania pcieni. Znacznie trudniej jest za
ich pomoc zmniejszy nadmierny kontrast obrazu. Z czego w takim
razie naley skorzysta, jeli chcemy na przykad lekko przyciemni
wybrane, jasne fragmenty fotografii czy rzuci nieco blasku na zbyt
gbokie cienie? Do takich zabiegw potrzebujemy narzdzia znacznie bardziej wyrafinowanego ni polecenie posugujce si prostym
podziaem na cienie, pcienie i wiata, musimy bowiem podzieli
te zakresy tonalne na bardziej precyzyjne czci a innymi sowy,
zdefiniowa wasny podzia obrazu na zakresy tonalne.
Zadanie, ktre opisaem przed chwil, mona zrealizowa za pomoc polecenia Curves (Krzywe). Umoliwia ono zdefiniowanie
i edycj tuzina, a nawet wikszej liczby punktw kontrolnych na skali jasnoci. Oczywicie mona ograniczy
si do trzech lub czterech, lecz nawet
wwczas elastyczno posugiwania si
nimi jest duo wiksza ni w przypadku polecenia Levels (Poziomy). Polecenie Curves (Krzywe) w Photoshopie
CS3 zostao znacznie rozbudowane:
oferuje suwaki, umoliwiajce zmian wsprzdnych skrajnych punktw
wykresu, wasny histogram i podgld
obcitych wartoci tonalnych. Krtko mwic, najlepsze narzdzie do korekcji jasnoci i kontrastu zdjcia stao
si jeszcze lepsze.
Rysunek 2.20

82

1. Otwrz plik z fotografi. Otwrz zdjcie o nazwie

High contrast bird.jpg, umieszczone w folderze Lekcja 02. Fotografia ta (rysunek 2.20) zostaa zrobiona
tym samym Olympusem E-1, o ktrym pisaem w poprzednim
wiczeniu, w cichej, uroczej miecinie w pobliu Orlando na
Florydzie. Dziki bogatej, wyrazistej kolorystyce zdjcie prezentuje si cakiem niele, gdyby nie to, e jaskrawe wiato
soneczne nadao mu zbyt intensywny kontrast nadmiernie
rozjanione wiata ssiaduj ze zbyt ciemnymi, mao szczegowymi plamami cienia. Myl, e moemy to zmieni.

Lekcja 2: O wiatach, pcieniach i cieniach

lekcja02.indd 82

2007-11-06 21:03:51

2. Otwrz palet Histogram. Wydaj polecenie

Window/Histogram (Okno/Histogram),
aby wywietli niepozorn palet o nazwie
Histogram. Zbyt niepozorn, powiedziabym nawet. Dopasowana do szerokoci
innych palet, paleta Histogram pozwala
zobaczy najwyej trzy czwarte spord
wszystkich 256 supkw wykresu. To nie
wystarczy do naszych zastosowa. Kliknij
znajdujc si w prawym grnym
ikon
rogu palety i wydaj polecenie Expanded
View (Widok rozszerzony) w sposb pokazany na rysunku 2.21. Teraz wielko histogramu odpowiada wykresowi znanemu
ju z okna dialogowego polecenia Levels
(Poziomy).
3. Odwie wykres. Najprawdopodobniej
w prawym grnym rogu histogramu wywietlona bdzie maa ikona ostrzeenia
( ), ktra oznacza, e ogldany wykres
zbudowany zosta na podstawie danych
o obrazie, znajdujcych si w pamici
podrcznej programu. Przechowywanie
danych w pamici podrcznej zwiksza
wydajno dziaania Photoshopa, lecz
tworzone na podstawie nieaktualnych informacji wykresy mog prowadzi do podejmowania nietrafnych decyzji podczas
korekcji do charakterystyki tonalnej zdjcia. Kliknicie ikon z wykrzyknikiem
lub podwjn strzak , opisanych jako
Uncached Refresh (Odwie bez buforowania), umoliwia wygenerowanie nowego
wykresu na podstawie aktualnych danych
(rysunek 2.22).
4. Wywietl wszystkie kanay kolorw. Jeli
stae si maniakiem histogramw (nawet
jeli nie, to na potrzeby tego wiczenia
sprbuj si powici), wywietl histogramy osobno dla kadego z kanaw koloru.
W tym celu wydaj polecenie All Channels
View (Widok wszystkich kanaw) z podrcznego menu palety Histogram, a nastpnie zaznacz opcj Show Channels in Color
(Poka kanay w kolorze) (rysunek 2.23).
W rezultacie wywietlony zostanie zestaw
kolorowych histogramw, ktry moesz
obserwowa podczas pracy z obrazem.

Rysunek 2.21.

Rysunek 2.22.

Rysunek 2.23.

Korekcja obrazu za pomoc polecenia Curves (Krzywe)

lekcja02.indd 83

83

2007-11-06 21:03:53

Paleta Histogram w penym wymiarze moe przesania a trzy znajdujce

si poniej palety. Jeli brakuje Ci miejsca na ekranie, kliknij zakadk palety Navigator (Nawigator) bd Info (palety te s domylnie zgrupowane),
a program natychmiast ukryje ca palet Histogram i odsoni zabran przez
ni cz ekranu. To wietny sposb na zaoszczdzenie miejsca za kadym
razem, gdy nie bdziesz potrzebowa podgldu histogramw przez dusz
chwil. Na potrzeby tego wiczenia pozostawmy palet Histogram rozwinit, kliknij wic ponownie jej zakadk przed przystpieniem do pracy.

5. Wydaj polecenie Curves (Krzywe). Wydaj polecenie Image/Adjustments/Curves (Obraz/Dopasowania/Krzywe) lub nacinij skrt
Ctrl+M ( +M w Mac OS). Widoczne na rysunku 2.24 okno dialogowe polecenia Curves (Krzywe) zawiera wiele spord opcji dostpnych take w oknie Levels (Poziomy), wczajc w to rozwijane
menu Channels (Kanay), przyciski Auto (Automatyczny) i Options
(Opcje), kroplomierze, a take pole wczania podgldu Preview
(Podgld). (Opis dziaania tych narzdzi znajdziesz w 5. punkcie
wiczenia Korekcja poziomu jaskrawoci na stronie 74). Istniej
te jednak istotne rnice:

Krzywa tonalna

Rysunek 2.24.

84

Wykres
charakterystyki
tonalne

Gwnym elementem okna dialogowego

Curves (Krzywe) jest wykres jasnoci, na
ktrym widnieje edytowalna krzywa noszca nazw krzywej jasnoci (lub krzywej tonalnej). Krzywa ta odzwierciedla
wszystkie wartoci tonalne obrazu, poczwszy od czerni (w lewym dolnym
rogu) do bieli (w prawym grnym). Po
klikniciu w dowolnym miejscu krzywej
tworzony jest punkt kontrolny, ktry
mona nastpnie przecign, rozjaniajc bd przyciemniajc wskazany zakres
tonalny obrazu.

W tle wykresu wywietlony jest jasnoszary histogram. W porwnaniu do wykresu wywietlanego w palecie Histogram
wydaje si on by troch cinity,
lecz w rzeczywistoci zosta on jedynie
przeskalowany w celu zmieszczenia go w
kwadratowym oknie wykresu. Zauwa,
e histogram ten nie ulega zmianie podczas edycji obrazu przy uyciu krzywej;
zawsze odzwierciedla charakterystyk
tonaln zdjcia przed wydaniem polecenia Curves (Krzywe).

W lewym, grnym rogu okna dialogowego Curves (Krzywe) znajduj si dwa

narzdzia umoliwiajce edycj ksztatu krzywej. Pierwsze z nich to edytor

Lekcja 2: O wiatach, pcieniach i cieniach

lekcja02.indd 84

2007-11-06 21:03:54

punktw kontrolnych. Kliknicie tym narzdziem w pobliu wykresu spowoduje umieszczenie na krzywej punktu
kontrolnego. Punkty kontrolne mona dowolnie przesuwa, nadajc krzywej oczekiwany ksztat. Drugie narzdzie,
tzw. owek, umoliwia krelenie krzywej odrcznie. Jeli
wygld krzywej znacznie odbiega od Twoich oczekiwa,
moesz zmieni narzdzie na owek i szybko, odrcznie
nada jej waciwy przebieg.
Przycisk Smooth (Mikkie), dostpny wycznie w narzdziu Pencil
(Owek), umoliwia wygadzanie ostrych kantw na wykresie krzywej tonalnej. Przydaje si on szczeglnie wwczas, gdy do krelenia
wykresu wykorzystamy take klawisz Shift. W poczeniu z owkiem
pozwala on kreli proste odcinki wykresu, czyli innymi sowy, rysowa lini aman. Jeli pojedyncze kliknicie przycisku Smooth
(Mikkie) nie zaatwi sprawy, kliknij go tyle razy, ile uznasz za stosowne. W praktyce niemal zawsze trzeba klikn go dwu- lub nawet
trzykrotnie, by uzyska podany efekt.

Wartoci w polach Input (Wejcie) i Output (Wyjcie) okrelaj wsprzdne wybranego punktu na krzywej. Pole Input
(Wejcie) znajduje si pod wykresem i opisuje pocztkow
jasno koloru, za znajdujce si po lewej stronie krzywej
pole Output (Wyjcie) jasno po zatwierdzeniu korekcji
przy uyciu przycisku OK. Podobnie jak w przypadku polecenia Levels (Poziomy), jasno obrazu RGB mierzona jest
w skali od 0 do 255.
Wprowadzenie teoretyczne mamy ju za sob, sprawdmy zatem, jak spisuje si polecenie Curves (Krzywe) w praktyce.

6. Powiksz okno z wykresem. Kliknij przycisk

znajdujcy si obok etykiety Curve Display Options (Opcje wywietlania krzywej), aby wywietli kilka dodatkowych opcji umoliwiajcych
skonfigurowanie wygldu i dziaania wykresu.
Gdy to zrobisz, kliknij ikon , znajdujc si
tu poniej opcji Show Clipping (Poka przycinanie), aby zwikszy liczb linii siatki wykresu. Zwyka siatka zostanie wwczas zastpiona
bardziej dokadnym diagramem, skadajcym si
z ukadu 1010 kwadratw, pokazanym na
rysunku rysunek 2.25. Zmodyfikowany w ten
sposb wykres uatwia bardziej precyzyjne krelenie punktw i zmian ich pooenia.
A oto inny sposb na zwikszenie dokadnoci siatki: nacinij klawisz Alt
(Option w Mac OS) i kliknij w dowolnym miejscu na wykresie. W celu
przywrcenia domylnego wygldu siatki, ponownie przytrzymaj klawisz
Alt i kliknij w dowolnym miejscu diagramu lub kliknij ikon .

Wskanik jasnoci

Zwikszenie dokadnoci siatki

Rysunek 2.25.

Korekcja obrazu za pomoc polecenia Curves (Krzywe)

lekcja02.indd 85

85

2007-11-06 21:03:54

Upewnij si, e wszystkie opcje znajdujce si w dolnej czci

okna dialogowego Curves (Krzywe) zostay zaznaczone (nie
zostay one pokazane na rysunku), a nastpnie ponownie kliknij przycisk , aby je ukry.
7. Znajd docelowy zakres tonalny. Jeeli chcesz okreli zakres
tonalny, ktry zamierzasz zmieni, wska kursorem myszy
bdzie mia on wwczas ksztat kroplomierza odpowiednie
miejsce na zdjciu i kliknij. Na wykresie jaskrawoci pojawi
si niewielki, okrgy wskanik, ktre bdzie zmienia swoje
pooenie podczas przecigania kursora myszy w rne miejsca fotografii. W ten sposb moesz zlokalizowa na wykresie
wsprzdne barw, ktrych jaskrawo powiniene zmieni.
Na przykad, brudnopomaraczowy kolor ziemi plasuje si na
wykresie midzy wartociami 120 a 170 (patrz rysunek 2.25
na poprzedniej stronie), za cie, nogi i dzib ptaka zawieraj
si w przedziale midzy 10 a 50. Mechanizm ten umoliwia
szybkie zorientowanie si w zasigu poszczeglnych zakresw
tonalnych na zdjciu.
8. Zdefiniuj nowe punkty na wykresie. Zorientowae si ju,
w jaki sposb mniej wicej wyglda charakterystyka
tonalna obrazu, czas powrci do opcji w oknie dialogowym
Curves (Krzywe) i skorygowa przebieg krzywej jaskrawoci.
Pierwszy etap modyfikacji przebiegu krzywej polega na dodaniu punktu kontrolnego. Taki punkt mona wprawdzie doda,
klikajc w dowolnym miejscu w pobliu biecego wykresu
(na pocztku ma on posta ukonej linii prostej), istnieje jednak znacznie lepsza metoda, ktra polega na pobieraniu wsprzdnych punktw wprost ze zdjcia.
W celu utworzenia punktu kontrolnego
na podstawie fragmentu zdjcia naley
wcisn klawisz Ctrl (
w Mac OS)
i klikn w wybranym miejscu fotografii. W przypadku przykadowego zdjcia
sugeruj utworzenie punktu kontrolnego na podstawie dowolnego, jasnego
fragmentu krzesa (na rysunku 2.26
miejsce takie zostao oznaczone tym
kkiem) oraz obszaru cienia rzucanego
przez ptaka, najlepiej tam, gdzie jest on
najciemniejszy (czerwone kko na rysunku). Na wykresie powinny pojawi
si dwa punkty kontrolne umieszczone
tu przy jego przeciwnych kocach;
punkty te dobrze oddaj rozkad wiate
i cieni na fotografii.

Rysunek 2.26.

86

Lekcja 2: O wiatach, pcieniach i cieniach

lekcja02.indd 86

2007-11-06 21:03:55

9. Zmie wartoci w polu Output (Wyjcie). W celu rozjanienia

cieni przecignij nieznacznie pierwszy punkt w gr. Drugi
za bardzo nieznacznie przesu
w d spowoduje to subtelne
przyciemnienie kamiennych kafli. Obserwuj jednoczenie liczby wywietlane w polach Input
(Wejcie) i Output (Wyjcie). Jeli
chcesz uzyska efekt przedstawiony na rysunku 2.27, wprowad w nich rcznie nastpujce
wartoci:
z

Dla punktu pierwszego w polu

Input (Wejcie) wpisz 28, w polu
Output (Wyjcie) za 43.

Dla punktu drugiego w polu

Input (Wejcie) wprowad 210,
w polu Output (Wyjcie) za 200.
Rysunek 2.27.

Kilka prostych sztuczek mone znacznie uatwi edycj punktw

kontrolnych na wykresie. Po pierwsze, moesz uaktywni dowolny punkt za pomoc klawiatury. Nacinij Ctrl+Tab, aby wybra kolejny lub Ctrl+Shift+Tab w celu wybrania poprzedniego
punktu na wykresie (obydwa skrty mona zastosowa rwnie
w przypadku komputerw Macintosh, zastpujc klawisz Ctrl
klawiszem Control). Posugujc si klawiszami strzaek, moesz
przesuwa wybrany punkt kontrolny; kade wcinicie klawisza
strzaki spowoduje zmian jego pooenia o 1. Jeli dodatkowo
naciniesz klawisz Shift, jego wsprzdna zmieni si o 10. Klawisze strzaek i powoduj zmian wartoci parametru Output (Wyjcie), za klawisze
i
zmian parametru Input
(Wejcie).

10. Zaktualizuj wygld histogramw. Zwr uwag, e wykresy na palecie Histogram na bieco zmieniaj swj przebieg,
odzwierciedlajc biece zmiany w obrazie. Przebieg histogramu sprzed wydania polecenia Curves (Krzywe) zostaje
rozjaniony i wywietlony jest w tle, za na pierwszym planie rysowany jest aktualny wykres dla caego obrazu oraz
poszczeglnych skadowych RGB (rysunek 2.28). Jedyny
minus polega na tym, e po wydaniu polecenia Curves
(Krzywe), Photoshop nanosi wszelkie zmiany na podstawie informacji znajdujcych si w pamici podrcznej. Moesz jednak w kadej chwili wymusi odwieenie danych
o obrazie, klikajc ikon lub .

Rysunek 2.28.

Korekcja obrazu za pomoc polecenia Curves (Krzywe)

lekcja02.indd 87

87

2007-11-06 21:03:57

11. Wybierz kana koloru czerwonego. Po wprowadzeniu poprawek,

kontrast i jasno zdjcia ulegy korzystnej zmianie. Nadal jednak
wida wyran przewag koloru czerwonego, o czym mona zreszt atwo przekona si, ogldajc histogram tego kanau w palecie
Histogram (wysokie wartoci po prawej stronie wykresu oznaczaj,
e kana danego koloru jest intensywny i moe zdominowa charakterystyk barwn zdjcia, za wykres, ktrego najwysze wartoci
zostay zgrupowane po stronie lewej, wskazuje na nieznaczny udzia
danego koloru w obrazie). Jeli chcesz edytowa kana koloru czerwonego niezalenie od pozostaych kanaw obrazu, wybierz opcj
Red (Czerwony) z listy Channel (Kanay) w oknie dialogowym Curves (Krzywe) lub nacinij skrt Ctrl+1 ( +1 w Mac OS).
12. Dodaj trzy nowe punkty na wykresie. Zdefiniujemy teraz trzy
punkty na wykresie jaskrawoci
kanau czerwonego, ktre pozwol nam ograniczy jego dominujc rol w wygldzie fotografii
(ich pooenie moesz sprawdzi
na rysunku 2.29):
z

Rysunek 2.29.

Pole Input (Wejcie): 128, pole

Output (Wyjcie): 128. Pooenie tego punktu nie zmienia
przebiegu wykresu, stanowi on
jedynie punkt zaczepienia krzywej na wykresie. W przyblieniu
mona okreli jego rol jako
nieruchomego punktu przegicia, wzgldem ktrego mona
zmienia przebieg krzywej.

Pole Input (Wejcie): 69, pole Output (Wyjcie): 59. Punkt ten pozwoli nam nieco pogbi ciemniejsze odcienie czerwieni w cieniach zdjcia.

Pole Input (Wejcie): 224, pole Output (Wyjcie): 215. Ten

punkt umoliwi zmniejszenie intensywnoci jasnoczerwonej
barwy pytek chodnikowych w tle zdjcia i zapewni nieco agodniejszy przebieg krzywej, zapewniajcy pynniejsze przejcia tonalne w obrbie wiate obrazu.

13. Zapisz zmiany. Kliknij przycisk OK lub zatwierd zmiany klawiszem

Enter bd Return i zamknij okno dialogowe Curves (Krzywe).
Kontrast fotografii uleg teraz znacznej poprawie: pojawio si
wicej szczegw w zakresie cieni, a zbyt ciemne fragmenty
ziemi ulegy nieznacznemu rozjanieniu. Wyglda na to, e dalimy sobie rad z korekcj charakterystyki tonalnej, odbyo si
to jednak kosztem nieznacznego wypowienia barw. Najprostszy
sposb usunicia tego mankamentu polega na zastosowaniu polecenia Hue/Saturation (Barwa/Nasycenie).
88

Lekcja 2: O wiatach, pcieniach i cieniach

lekcja02.indd 88

2007-11-06 21:03:59

14. Wywietl okno dialogowe Hue/Saturation (Barwa/Nasycenie). Wydaj polecenie Image/Adjustments/Hue/Saturation (Obraz/Dopasowanie/Barwa/Nasycenie) lub nacinij skrt Ctrl+U ( +U w systemie Mac OS).
15. Skoryguj wartoci parametrw
Hue (Barwa) i Saturation (Nasycenie). Kliknij w polu zawierajcym warto parametru Hue
(Barwa) i trzykrotnie nacinij klawisz , aby zwikszy warto tego
parametru do 3 stopni. Spowoduje
to nieznaczne przesunicie odcieni
koloru pomaraczowego w stron
barwy tej, dziki czemu niektre obiekty zyskaj na wyrazistoci
(rysunek 2.30). Nacinij klawisz
Tab w celu podwietlenia pola parametru Saturation (Nasycenie)
i nacinij Shift+ , aby zwikszy
jego warto do +10%. Kliknij
przycisk OK.
Na rysunku 2.31 przedstawiono porwnanie midzy zdjciem sprzed
retuszu i po nim. Szczegy cieni na zdjciu po korekcji s bardziej czytelne, to zdjcia nie dominuje ju tak silnie nad pozostaymi elementami kompozycji, a caa fotografia zyskaa na naturalnoci. Zgoda, zmiana
nie jest a tak widoczna, jak w poprzednim wiczeniu, lecz pamitajmy,
e diabe tkwi w szczegach, a zaawansowane narzdzia mog suy
do takich wanie, subtelnych poprawek. Do takich narzdzi mona
z pewnoci zaliczy polecenie Curves (Krzywe), ktre dziki moliwoci dowolnego modyfikowania ksztatu krzywej tonalnej moe
suy do najdelikatniejszych nawet korekt jasnoci i kontrastu.

Rysunek 2.30.

Rysunek 2.31.
Fotograa wykonana Olympusem E-1
przed retuszem

Ta sama fotograa po korekcji za pomoc

polece Curves (Krzywe) oraz Hue/Saturation (Barwa/Nasycenie)

Korekcja obrazu za pomoc polecenia Curves (Krzywe)

lekcja02.indd 89

89

2007-11-06 21:04:01

DLA BARDZO

AMBITNYCH

Wicej informacji o dziaaniu i praktycznych zastosowaniach polecenia

Curves (Krzywe), w tym wskazwek dotyczcych odcicia pewnych zakresw pasma tonalnego, suwakach i korekcji obrazu przy uyciu krzywych tonalnych dla kadego kanau z osobna znajdziesz pod adresem
http://www.lynda.com/dekeps. Za siedmiodniowe, prbne konto (o ktrym pisaem na 13 stronie Przedmowy) i rozpocznij od obejrzenia filmu z
darmowej serii Photoshop CS3 New Features, zatytuowanego The New
and Improved Curves2. Nastpnie zapraszam Ci do obejrzenia drugiej
poowy 5. czci materiau Shadows, Highlights and Midtones z kursu
Photoshop CS3 One-on-One, w ktrym bdziesz mg zapozna si z zaawansowanymi technikami pracy z tym wspaniaym narzdziem.

Niwelowanie efektw lampy

byskowej i tylnego owietlenia
Fotografia to sztuka owietlania. Wszystko zaley od tego, w jaki
sposb wiato odbije si od okrelonej powierzchni i wpadnie do
obiektywu aparatu. Jeli zawiedzie owietlenie, to i nasze ujcie nie
bdzie naleao do najlepszych. Jednym z klasycznych bdw popenianych podczas fotografowania jest sytuacja, w ktrej gwny
obiekt zdjcia jest owietlony od tyu. Cie padajcy wwczas na
pierwszy plan ujcia moe skutecznie zniweczy nawet najlepszy
pomys na kompozycj. Kady fotograf wie, e owietlenie tylne
mona w pewnym stopniu zrwnoway dziki wykorzystaniu
lampy byskowej, lecz nawet najlepszym zdarza si o tym zapomnie. Pozostaje te kwestia zastosowania tanich, kiepskich lamp
byskowych, ktre w sabych warunkach owietleniowych potrafi
do mocno zachwia rwnowag kompozycji, poniewa pierwszy
plan ujcia jest nienaturalnie jasno owietlony, za drugi plan i to
spowite s w niemal nieprzeniknion czer.
Niezalenie od tego, czy zdjcie jest przewietlone, czy te niedowietlone, lekarstwem na trapice je bolczki jest polecenie
Shadow/Highlight (Cie/Podwietlenie), ktre potrafi w magiczny
wrcz sposb odzyska informacje ukryte w cieniach i wiatach
fotografii, zachowujc przy tym stosunkowo pynne i agodne
przejcia midzy poszczeglnymi zakresami tonalnymi obrazka.
Oto gotowy przepis na wykorzystanie tego polecenia w praktyce:
1. Otwrz plik z fotografi. Otwrz plik Rooster in shadows.jpg, znajdujcy si w folderze o nazwie Lekcja 02.
W trakcie robienia tej fotografii wziem poprawk
na do silne nasonecznienie, dziki czemu zakres wiate
jest stosunkowo poprawny, lecz jednoczenie do znacznie
2

90

Materia w jzyku angielskim przyp. tum.

Lekcja 2: O wiatach, pcieniach i cieniach

lekcja02.indd 90

2007-11-06 21:04:04

ucierpiay na tym cienie, ktre

s niemal nieczytelne (rysunek 2.32). Zastosowanie silnej,
zewntrznej lampy byskowej
w roli dowietlenia zapewne
rozwizaoby ten problem, lecz
niestety nie miaem lampy pod
rk. Widzimy wic mrocznego, spowitego cieniem z jednej
strony i jaskrawo owietlonego
z drugiej koguta, z ktrym co
trzeba zrobi
2. Otwrz palet Histogram. Wydaj polecenie Window/Histogram (Okno/Histogram), aby
wywietli palet Histogram.
(Jeli paleta ta bya ju wczeniej otwarta, to
ponowne wydanie tego polecenia spowoduje
jej ukrycie. W takim przypadku bdziesz musia wyda je raz jeszcze).
3. Ukryj kanay kolorw. W odrnieniu od
polece Levels (Poziomy) i Curves (Krzywe),
polecenie Shadow/Highlight (Cie/Podwietlenie) nie traktuje poszczeglnych kanaw
obrazu z osobna. W tym przypadku Photoshop zastosuje nasze poprawki do wszystkich
kanaw jednoczenie, nie trzeba wic trwoni cennego miejsca na ekranie na potrjne
histogramy. Kliknij przycisk
znajdujcy
si w prawym grnym rogu palety Histogram,
aby wywietli menu z opcjami jej dziaania,
a nastpnie wcz opcj Expanded View (Widok
rozszerzony). Na ekranie pozostanie tylko jeden, duy histogram (rysunek 2.33).

Rysunek 2.32.

Rysunek 2.33.

4. Wydaj polecenie Shadow/Highlight (Cie/

Podwietlenie). Wydaj polecenie Image/Adjustments/Shadow/Highlight (Obraz/Dopasowanie/Cie/Podwietlenie). W porwnaniu do
okien dialogowych omawianych dotychczas
polece okno Shadow/Highlight (Cienie/Podwietlenia ) wyglda bardzo skromnie: zawiera
ono jedynie dwa suwaki. Suwak w sekcji Shadow (Cie) umoliwia rozjanienie najciemniejszych, za suwak w sekcji Highlights (Podwietlenia) przyciemnienie najjaniejszych
fragmentw zdjcia (rysunek 2.34).
Rysunek 2.34.

Niwelowanie efektw lampy byskowej i tylnego owietlenia

lekcja02.indd 91

91

2007-11-06 21:04:05

5. Skoryguj cienie i wiata obrazu. Domylne ustawienia parametrw w oknie Shadow/Highlight (Cienie/Podwietlenia) s
nieco zbyt agresywne, jeli chodzi o rozjanianie cieni, i nieco
zbyt zachowawcze pod wzgldem przyciemniania wiate. Skoryguj warto parametru Amount (Warto) dla cieni do 30%,
za warto parametru Amount (Stopie ) dla wiate zwiksz
do 10% (rysunek 2.35).
6. Wcz zaawansowane opcje korekcji. Okno dialogowe polecenia
Shadow/Highlight
(Cie/Podwietlenie) wydaje si nieco ubogie, szczeglnie w porwnaniu
z narzdziami, takimi jak Levels
(Poziomy) czy Curves (Krzywe),
lecz pod t skromn powierzchownoci kryje si prawdziwy
lwi pazur. Pazur w wysuwamy
przez zaznaczenie pola Show
More Options (Poka wicej opcji)
w dolnej czci okna; wwczas
naszym oczom ukazuje si wypenione suwakami okno widoczne
na rysunku 2.36.
Rysunek 2.35.

Rysunek 2.36.

7. Zwiksz warto parametrw Radius (Promie). Algorytmy dziaania polecenia Shadow/Highlight (Cie/Podwietlenie) bardziej przypominaj dziaanie filtrw omwionych w lekcji 8. O ostroci i filtrach ni narzdzia
typu Levels (Poziomy) i Curves (Krzywe). (Rzeczywicie
cz kodu odpowiedzialnego za dziaanie polecenia Shadow/Highlight (Cie/Podwietlenie) oparta jest o algorytmy filtra High Pass (Grnoprzepustowy), omwionego
w ramce Jak wyostrzy przez rozmycie? na stronie 343).
Oznacza to, e polecenie Shadow/Highlight (Cie/Podwietlenie), poza przypisanymi do funkcjami, ma take
tendencj do nieznacznego wyostrzania obrazu. W celu
zagodzenia tego efektu zwiksz warto obydwu parametrw Radius (Promie) jeden znajduje si w sekcji
Shadows (Cienie), drugi za w sekcji Highlights (Podwietlenia) do 100 pikseli. Dua warto parametru Radius
(Promie) powoduje rozproszenie efektu, a co si z tym
wie, pozwala uzyska najagodniejsze moliwe przejcia
tonalne midzy trjk naszych dobrych znajomych: wiatami, cieniami i pcieniami.
8. Zmie wartoci parametrw Tonal Width (Szeroko tonalna). Dwa suwaki Tonal Width (Szeroko tonalna) reguluj szeroko zakresu tonalnego dla cieni i wiate,
a mwic prociej decyduj, jak szerokie spektrum
odcieni bdzie potraktowane jako cienie oraz jako wiat-

92

Lekcja 2: O wiatach, pcieniach i cieniach

lekcja02.indd 92

2007-11-06 21:04:07

a. Dua cz naszej fotografii jest wypeniona cieniami, a jedynie

niewielkie jej fragmenty wiatami, dlatego naszym zadaniem bdzie zawenie zakresu tych pierwszych i rozszerzenie tych drugich.
Zmniejsz wic warto parametru Tonal Width (Szeroko tonalna)
w sekcji Shadows (Cienie) do 40%, za warto analogicznego parametru w sekcji Highlights (Podwietlenia) zwiksz do 70%.
9. Rozjanij cienie. Poniewa ograniczylimy cienie przez zmniejszenie
szerokoci ich zakresu tonalnego i zwikszenie wartoci parametru Radius (Promie), to moemy swobodnie zwikszy warto parametru
Amount (Warto), nieznacznie je rozjaniajc. Zmie zatem warto
w polu Amount (Warto) sekcji Shadows (Cienie) z 30% do 60%.
10. Zmniejsz warto parametru Color Correction (Korekcja kolorw).
Podobnie jak parametr Saturation (Nasycenie) w oknie dialogowym
Hue/Saturation (Barwa/Nasycenie) (patrz punkt 18. na stronie 81),
suwak Color Correction (Korekcja kolorw) umoliwia skorygowanie nasycenia barw. Kolorystyka tego zdjcia nie jest
za, lecz na przykad czerwienie na dziobie koguta wydaj
mi si nieco zbyt intensywne. Aby temu zaradzi, sprbuj
zmniejszy warto parametru Color Correction (Korekcja
kolorw) do +10, pozostawiajc wartoci innych parametrw w sekcji Adjustments (Dopasowania) bez zmian. Na
rysunku 2.37 przedstawiono okno dialogowe Shadow/
Highlight (Cie/wiato) z kocowymi wartociami, zastosowanymi w tym wiczeniu.
11. Zapisz dokonane zmiany. Kliknij przycisk OK lub nacinij
klawisz Enter lub Return, aby zatwierdzi wprowadzone
zmiany i zamknij okno dialogowe Shadow/Highlight (Cienie/Podwietlenia).
Rezultat widoczny na rysunku 2.38 jest zdumiewajco dobry.
Nacinij kilkukrotnie Ctrl+Z ( +Z w Mac OS), aby porwna fotografi przed korekcj i po jej zakoczeniu. Zakres cieni
zaroi si od niewidocznych wczeniej szczegw, przy jednoczesnym
zachowaniu poprawnej ekspozycji
wiate i rwnowagi kolorystycznej
obrazka. Warto zauway, e korekcja jasnoci obrazu przy uyciu polecenia Curves (Krzywe) powoduje
niekiedy przekamania kolorw, ktrych tutaj udao si z powodzeniem
unikn. Podsumowujc, polecenie
Shadow/Highlight (Cie/Podwietlenie) to najdoskonalsze zintegrowane
narzdzie do korygowania nadmiernie kontrastowych fotografii, jakie
oferuje program Photoshop.

Rysunek 2.37.

Rysunek 2.38.

Niwelowanie efektw lampy byskowej i tylnego owietlenia

lekcja02.indd 93

93

2007-11-06 21:04:08

PODSUMOWANIE WIADOMOCI
Pocz pojcia z ponumerowanej listy po lewej stronie z odpowiednimi opisami z kolumny po
stronie prawej. Prawidowe odpowiedzi wydrukowane do gry nogami znajdziesz na samym
dole strony.

Najwaniejsze pojcia Opisy

1. wiata, cienie
A. Polecenie to automatycznie koryguje wygld wiate i cieni
osobno dla kadego kanau koloru. Jednym z do czsto
i pcienie
spotykanych efektw ubocznych tego polecenia jest zmiana
2. Czerwony, zielony
kolorystyki obrazu.
i niebieski
B.
Trzy
zakresy tonalne, ktre mona niezalenie edytowa
3. Kana koloru
za pomoc polecenia Levels (Poziomy).
4. Auto Levels
C. Polecenie to umoliwia przyciemnienie wiate i rozjanienie
(Auto-poziomy)
cieni dokadnie to, czego potrzebujesz podczas retuszowania
5. Auto Contrast
fotografii robionych przy uyciu kiepskiej lampy byskowej.
(Auto-kontrast)
D. Najlepsze narzdzie do rcznego korygowania jasnoci
6. Auto Color
i zwikszania kontrastu obrazu z uwzgldnieniem podziau
(Auto-kolor)
na kanay kolorw.
7. Brightness/Contrast E. Wspczynnik ten, wyraony w postaci wykadnika
potgi, zwielokrotnia jaskrawo obrazu, rozjaniajc
(Jasno/Kontrast)
lub przyciemniajc zakres pcieni.
8. Levels (Poziomy)
F. Polecenie to umoliwia jednoczenie korekcj i zneutralizowanie
9. Histogram
niepodanych podbarwie cieni, pcieni i wiate obrazu,
10. Warto gamma
co czyni z niego najbardziej przydatn spord rnych funkcji
11. Curves (Krzywe)
do automatycznej korekcji charakterystyki tonalnej zdjcia.
12. Shadow/Highlight
G. Wykres supkowy, ktry odzwierciedla sumaryczny rozkad
wartoci tonalnych obrazu.
(Cie/Podwietlenie)
H. Polecenie to powoduje automatyczn korekcj cieni i wiate,
pozwalajc jednoczenie unikn naruszenia rwnowagi
barwnej obrazka.
I. Obraz w skali szaroci, ktremu Photoshop nadaje okrelon barw, a nastpnie czy z innymi, podobnymi obrazami, w wyniku
czego powstaje widoczne na ekranie, kolorowe zdjcie.
J. Jedyne narzdzie, ktre umoliwia wskazanie okrelonego
koloru na zdjciu, a nastpnie rozjanienie go
lub przyciemnienie; polecenie to doskonale nadaje si
do zmniejszania kontrastu fotografii.
K. Trzy podstawowe kolory wiata, ich mieszanie umoliwia
uzyskanie dowolnej barwy widzialnej.
L. W starszych wersjach Photoshopa byo to jedno z najmniej
udanych polece tego programu; poprawione i udoskonalone
pozwala teraz skutecznie korygowa jasno zdjcia przy uyciu
dwch wygodnych w obsudze suwakw.

Odpowiedzi
1B, 2K, 3I, 4A, 5H, 6F, 7L, 8D, 9G, 10E, 11J, 12C
94

Lekcja 2: O wiatach, pcieniach i cieniach

lekcja02.indd 94

2007-11-06 21:04:10