Professional Documents
Culture Documents
PRZYKADOWY ROZDZIA
SPIS TRECI
KATALOG KSIEK
KATALOG ONLINE
ZAMW DRUKOWANY KATALOG
TWJ KOSZYK
DODAJ DO KOSZYKA
CENNIK I INFORMACJE
ZAMW INFORMACJE
O NOWOCIACH
ZAMW CENNIK
CZYTELNIA
FRAGMENTY KSIEK ONLINE
Wydawnictwo Helion
ul. Chopina 6
44-100 Gliwice
tel. (32)230-98-63
e-mail: helion@helion.pl
Access 2003 PL
dla kadego
Autor: Alison Balter
Tumaczenie: Tomasz Pdziwiatr
ISBN: 83-7361-528-8
Tytu oryginau: Teach Yourself Access 2003 in 24 Hours
Format: B5, stron: 552
Spis treci
O Autorce........................................................................................ 19
Wstp ............................................................................................. 21
Konwencje uyte w tej ksice .........................................................................................22
Cz I
Cz II
Spis treci
9
Praca z prostymi kryteriami ..............................................................................................77
Uywanie kwerend wyszukujcych dopasowane dane...............................................77
Tworzenie kryteriw uwzgldniajcych wiele warunkw .........................................78
Uywanie symboli zastpczych w kwerendzie...........................................................80
Uywanie operatorw porwnania w kwerendzie......................................................81
Stosowanie operatora Or w pojedynczym polu ..........................................................82
Uywanie operatora Or w odniesieniu do wielu pl...................................................83
Modyfikowanie widoku arkusza danych kwerendy..........................................................85
Zachowywanie kwerendy..................................................................................................85
Drukowanie rezultatw kwerendy ....................................................................................85
Zamykanie kwerendy ........................................................................................................86
Podsumowanie ..................................................................................................................87
Pytania i odpowiedzi .........................................................................................................87
Pracownia ..........................................................................................................................88
Test..............................................................................................................................88
Odpowiedzi do testu ...................................................................................................88
wiczenia....................................................................................................................89
10
Spis treci
11
12
Spis treci
13
Anatomia raportu.............................................................................................................249
Tworzenie raportu w widoku projektu ............................................................................250
Praca w oknie projektu raportu .......................................................................................251
Zrozumie narzdzia projektowania raportw..........................................................251
Dodawanie pl do raportu.........................................................................................251
Wybieranie, przesuwanie, wyrwnywanie oraz zmienianie rozmiaru
obiektw na raporcie ..............................................................................................252
Wybieranie odpowiedniego formantu do wykonania zadania ........................................254
Etykiety .....................................................................................................................254
Pola tekstowe ............................................................................................................255
Linie ..........................................................................................................................255
Prostokty .................................................................................................................256
Zwizane ramki obiektu............................................................................................256
Niezwizane ramki obiektu.......................................................................................256
Formanty Obraz ........................................................................................................257
Inne formanty............................................................................................................257
Waciwoci raportu i kiedy ich uywa.........................................................................258
Praca z oknem Waciwoci......................................................................................259
Waciwoci Format raportu .....................................................................................259
Waciwoci Dane raportu ........................................................................................261
Podsumowanie ................................................................................................................262
Pytania i Odpowiedzi ......................................................................................................262
Pracownia ........................................................................................................................263
Test............................................................................................................................263
Odpowiedzi do testu .................................................................................................263
wiczenie..................................................................................................................264
14
Spis treci
15
Menu skrtw i Pasek menu skrtw .......................................................................341
Szybki wydruk laserowy...........................................................................................341
Pliki pomocy i Identyfikator kontekstu pomocy.......................................................341
Metka ........................................................................................................................341
Ma modu ..................................................................................................................342
Zezwolenie na zmiany projektu ................................................................................342
Waciwoci formantw i powody, dla ktrych naley z nich korzysta .......................342
Waciwoci Format formantu..................................................................................342
Waciwoci opisujce dane formantu......................................................................347
Waciwoci formantu Inne ......................................................................................350
Formanty zwizane, niezwizane i obliczeniowe ...........................................................353
Doskonalenie formularzy za pomoc wyrae ...............................................................354
Kreator przyciskw polece: programowanie bez udziau klawiatury ...........................355
Tworzenie formularzy na podstawie wikszej liczby tabel ............................................357
Tworzenie formularza typu jeden-do-wielu..............................................................358
Praca z podformularzami ..........................................................................................360
Opieranie formularzy na kwerendach: po co i jak ..........................................................361
Osadzone instrukcje SQL a zachowywane kwerendy ..............................................362
Podsumowanie ................................................................................................................363
Pytania i odpowiedzi .......................................................................................................363
Pracownia ........................................................................................................................364
Test............................................................................................................................364
Odpowiedzi na pytania testowe ................................................................................364
wiczenia..................................................................................................................364
16
Cz V
Tematy zaawansowane.................................................393
Spis treci
17
Pracownia ........................................................................................................................434
Pytania testowe .........................................................................................................434
Odpowiedzi na pytania testowe ................................................................................435
wiczenie..................................................................................................................435
18
Rozdzia 14.
Zaawansowane
techniki obrbki tabel
Praca nad projektem tabeli nie koczy si na dodawaniu pl, nazywaniu ich czy wybieraniu ich typw. Poza tymi prostymi zabiegami mona dokona znacznie wicej,
aby dostosowa zawarto i wygld tabeli do wasnych wymaga. W tym rozdziale
zostan zaprezentowane nastpujce zagadnienia:
precyzowanie waciwoci pl i tabel;
posugiwanie si funkcj Kreator odnonikw;
poprawa wydajnoci poprzez stosowanie indeksw.
Cz IV Techniki zaawansowane
294
Rysunek 14.1.
Wykorzystywanie
sekcji Waciwoci
pola do okrelania
waciwoci pl
tabeli w widoku
projektu
Oto dwie wskazwki, dziki ktrym mona oszczdzi nieco czasu. Po pierwsze,
obydwie sekcje okna widoku projektu mona przecza za pomoc przycisku F6.
Po drugie, aby uzyska pomoc na temat waciwoci danego pola, naley klikn
to pole i wcisn F1.
295
Waciwo Format:
okrelanie sposobu wywietlania danych
Waciwo Format pozwala na dopasowanie do wasnych ycze formatu, w jakim
Access wywietla i drukuje liczby, daty, godziny i tekst. Przy okrelaniu formatu mona
skorzysta z ju istniejcych formatw albo utworzy wasny, niestandardowy format.
Aby wybra ju istniejcy format wywietlania (w trybie Widok projektu), naley:
1. Wybra pole.
2. Klikn pole tekstowe Format w sekcji Waciwoci pola.
3. Klikn strzak umieszczon na kocu pola tekstowego, pod ktr znajduje
si menu rozwijane.
4. Wybra podany format w zalenoci od pola, ktrego format ma dotyczy.
Cz IV Techniki zaawansowane
296
Funkcja
Pokazuje cyfr, jeli w tej pozycji jaka si znajduje; jeli nie, pokazuje zero. Symbol moe
by uywany do wywietlania zer wiodcych bd zer po przecinku w uamkach dziesitnych.
Pokazuje cyfr, jeli w tej pozycji jaka si znajduje; jeli nie, wywietla wolne miejsce.
, ,
!
"
sekundy.
Waciwo Tytu:
podawanie innych wersji nazwy pola
Tekst wpisywany za pomoc waciwoci Tytuu staje si nazw dla pola w trybie Widok
arkusza danych. Access uywa rwnie tytuu przy dodawaniu do raportw i formularzy
formantw powizanych z tymi danymi. Waciwo ta staje si wana przy wprowadzaniu nazw pl niezawierajcych spacji. To, co zostao wpisane jako tytu w widoku
arkusza danych, na formularzach i raportach ma pierwszestwo przed nazw pola.
297
Formant zwizany jest formantem, ktry zosta zwizany z polem w tabeli podstawowej lub kwerendzie. Termin doczona etykieta oznacza etykiet, ktra zostaa
skojarzona z okrelonym formantem zwizanym.
Wanym jest, aby okreli waciwo Tytu dla pl jeszcze przed utworzeniem raportw czy kwerend wykorzystujcych te pola. Przy tworzeniu raportu czy formularza
program Access wykorzystuje istniejc nazw pola, wic jeli Tytu zostanie dodany
lub zmodyfikowany w pniejszym czasie, Access nie uwzgldni tych zmian na formularzu czy raporcie.
Jeli baza danych ma by wartociowa dla firmy czy uytkownika, wprowadzane dane
musz by dokadne. Aby upewni si co do prawidowoci wpisywanych danych, dla
pl w tabeli mona okreli reguy sprawdzania poprawnoci. Wicej informacji dotyczcej tej funkcji znajduje si w dalszej czci tego rozdziau.
Cz IV Techniki zaawansowane
298
299
$
454.44.464
$. D(99
;0. D(99
$*+
eby poda regu sprawdzania poprawnoci dla pola, naley postpowa zgodnie
z ponisz procedur:
1. Wybra nazw pola z grnej sekcji okna widoku projektu.
2. Klikn pole tekstowe Regua spr. poprawnoci w sekcji Waciwoci pola.
3. Wpisa dan regu poprawnoci (np. ,
/ ).
Cz IV Techniki zaawansowane
300
pojawi si okienko pokazane na rysunku 14.4. Jak wida, komunikat ten nie
jest przyjazny dla uytkownika i dlatego wanie naley tworzy odpowiednie
komunikaty poprzez waciwo Tekst reguy spr. poprawnoci.
Rysunek 14.4.
Komunikat, ktry
zostaje wywietlony
po zamaniu reguy
poprawnoci, jeli nie
zosta wprowadzony
tekst w polu tekstu
reguy sprawdzania
poprawnoci
Waciwo Wymagane:
zmuszanie uytkownika do wprowadzenia danych
Waciwo Wymagane jest bardzo wana okrela ona, czy uytkownik obowizkowo ma wprowadzi do pola jak warto. Waciwo ta jest uyteczna w przypadku
pl zawierajcych klucze obce, gdy trzeba mie pewno, e uytkownik wprowadzi
w pole jak warto. Przydaje si rwnie w przypadku pl zawierajcych informacje
istotne dla specyfiki aplikacji (na przykad nazwa firmy).
301
Pole klucza obcego jest polem, ktre stanowi odnonik do innej tabeli. Na przykad,
zarwno tabela , jak i tabela 4
9
moe zawiera pole
.
W tabeli pole
jest polem klucza podstawowego. W tabeli 4
9$
pole
jest polem klucza obcego, bo jego warto (jako odnonika)
jest sprawdzana w tabeli .
Aby okreli pole jako wymagane w trybie Widok projektu, naley postpowa zgodnie
z ponisz procedur:
1. Wybra pole.
2. Klikn pole tekstowe waciwoci Wymagane w sekcji Waciwoci pola.
3. Wpisa Tak.
dla przynajmniej jednego innego pola w tym rekordzie. Przy prbie opuszczenia
rekordu pojawia si komunikat o bdzie, pokazany na rysunku 14.5.
Rysunek 14.5.
Komunikat bdu
pojawiajcy si
przy prbie wyjcia
z pola, dla ktrego
warto Wymagane
jest ustawiona na Tak
Cz IV Techniki zaawansowane
302
Widok arkusza danych i jeszcze raz wprowadzi dwa znaki cudzysowu w pole
. Tym razem prba nie powinna zakoczy si powodzeniem.
Powinien si te pojawi komunikat bdu pokazany na rysunku 14.6.
Rysunek 14.6.
Efekt wprowadzenia
"" przy wasnoci
Zerowa d. dozwolona
ustawionej na Nie
W wersjach programu Access sprzed 2002 roku domylna warto waciwoci
Zerowa d. dozwolona jest ustawiona na Nie. W programie Access 2002 i Access
2003 Microsoft zmieni ustawienie domylne na Tak. Jeeli uytkownik przenosi
bazy danych utworzone za pomoc wersji 2000 oraz jeli przyzwyczajony jest do
pracy z poprzednimi wersjami programu Access, powinien zwrci szczegln uwag
na t zmian.
Jeli zmiany w biecym polu maj zosta cofnite, naley przycisn jeden raz Esc,
jeeli cofnite maj by zmiany w caym rekordzie, naley wcisn Esc dwa razy.
303
Opis
Cyfra od 0 do 9, spacja, znaki plusa lub minusa s opcjonalne. Spacja jest uywana
wtedy, jeli nie jest wprowadzana adna cyfra.
Litera od A do Z nie jest wymagana. Spacja jest uwzgldniona, jeli nie jest
wprowadzana adna litera.
&
Program Access oferuje take funkcj Kreator masek wprowadzania, ktry mona
wywoa za pomoc przycisku () po prawej stronie okienka tekstowego. Kreator, pokazany na rysunku 14.7, zawiera popularne formaty masek wprowadzania. Aby uruchomi
funkcj Kreator masek wprowadzania, naley klikn opisany powyej przycisk.
Kreator masek wprowadzania jest dostpny jedynie po wybraniu opcji Dodatkowi
kreatorzy przy instalowaniu programu Access. Jeli opcja ta nie zostaa wybrana
podczas instalacji, przy prbie skorzystania z niej Access sugeruje jej doinstalowanie.
Rysunek 14.7.
Tworzenie maski
wprowadzania
za pomoc Kreatora
masek wprowadzania
Cz IV Techniki zaawansowane
304
wprowadzania.
2. Klikn przycisk () z prawej strony pola.
3. Wybra
z listy dostpnych masek i wybra przechowywanie
danych bez symboli w masce, gdy kreator pyta o sposb przechowywania danych.
4. Otworzy Widok arkusza danych i wprowadzi numer telefonu. Kursor bdzie
305
Przy uywaniu maski wprowadzania uytkownik zawsze pracuje w trybie nadpisywania. Jest to specyfika programu Access i nie mona jej zmieni.
Kreator odnonikw
Kreator odnonikw moe by wybrany jako typ danych dla pola tabeli. Kreator odnonikw przeprowadza projektanta przez proces tworzenia listy wartoci, ktre maj
by dostpne dla uytkownika korzystajcego z aplikacji. Wartoci mona wybiera
z tabeli lub kwerendy albo z samodzielnie zbudowanej listy.
Aby skorzysta z Kreatora odnonikw, naley postpowa zgodnie z ponisz procedur:
1. Wybra pole.
2. Wybra typ Kreator odnonikw z listy typw danych (zobacz rysunek 14.8).
Rysunek 14.8.
Uruchamianie
kreatora odnonikw
Cz IV Techniki zaawansowane
306
Waciwo Opis uywana jest w zasadzie gwnie dla celw dokumentowania. Widok
domylny okrela widok, w jakim jest wywietlana tabela po uruchomieniu. Regua
spr. poprawnoci okrela kryteria poprawnoci na poziomie rekordu, a nie na poziomie
pola. Na przykad limity kredytu mog by rne w zalenoci od stanu, z ktrego
pochodzi klient. W takim przypadku warto wpisana w jednym polu zaley od wartoci
wpisanej w innym polu. Po wprowadzeniu reguy poprawnoci na poziomie tabeli nie
ma znaczenia, w jakim porzdku uytkownik wprowadza dane. Regua poprawnoci
na poziomie tabeli wymusza waciwe zalenoci midzy polami. Regua poprawnoci
moe wyglda mniej wicej tak:
HI3*4&!44D4+!H,-'.
(I%)JF.K
HI3*4 !44!L4+!H,-'.
(I%)=F.K
HID3*4&!44D44 !44!L4+
Ta regua poprawnoci ustala limit kredytu w wysokoci 2500 lub mniej dla ubiegajcych
si o kredyt z terenu Kalifornii i Nowego Jorku i limit w wysokoci 3500 lub mniej
dla mieszkacw Massachusetts i Arizony, ale nie ustala limitu kredytu dla mieszkacw pozostaych stanw. Reguy poprawnoci na poziomie tabeli nie mog by sprzeczne
z reguami poprawnoci na poziomie pola. Jeli s sprzeczne, wprowadzenie danych
do tabeli nie bdzie moliwe.
Tekst reguy spr. poprawnoci okrela komunikat wywietlany w odpowiedzi na prb
zamania reguy poprawnoci. Jeli pole tej waciwoci pozostaje niewypenione,
uytkownik otrzyma komunikat domylny.
Waciwo Filtr suy do okrelania podzbioru rekordw, ktre pojawiaj si w arkuszu
danych, formularzu, kwerendzie. Waciwo Uporzdkuj wedug suy do ustalenia
domylnego porzdku rekordw. Waciwoci Uporzdkuj wedug i Filtr w zasadzie
nie s waciwociami tabel.
307
Waciwo Nazwa podarkusza danych identyfikuje nazw tabeli, jest ktra uywana
jako podstawa podarkusza. Jeli wasno ta jest ustawiona na [Auto], Access automatycznie wykrywa tabel opierajc si na zwizkach ustanowionych w bazie danych.
Waciwoci Podrzdne pola czce i Nadrzdne pola czce s stosowane, aby
okreli pola czce biec tabel z tabel okrelon we waciwoci Nazwa podarkusza danych. Jeli Nazwa podarkusza danych ustawiona jest na [Auto], wasnoci
Podrzdne pola czce i Nadrzdne pola czce powinny pozosta puste. Natomiast
opcje Wysoko podarkusza danych i Rozwinity podarkusz danych stanowi o maksymalnej wysokoci podarkusza danych oraz okrelaj, czy Access ma automatycznie
prezentowa dane w trybie rozwinitym.
Waciwo Orientacja okrela stron uoenia tabeli przy wywietlaniu. Domylnym
ustawieniem jest Od lewej do prawej. Waciwo ta jest zwizana z wersj jzykow
programu Microsoft Access i kierunek od prawej do lewej jest dostpny tylko w wersji
jzykowej wykorzystujcej zapis od prawej do lewej, takiej jak arabski czy hebrajski.
Aby korzysta z tej funkcji programu Access, system operacyjny komputera musi by
32-bitowy i musi oferowa t opcj jzykow, moe to by na przykad arabska wersja systemu Windows 2000. Orientacj od prawej do lewej mona uruchomi poprzez
zainstalowanie Microsoft Office Multilanguage Pack i Microsoft Office Proofing Tools
i wybr odpowiedniego jzyka, charakteryzujcego si kierunkiem pisania od strony
prawej do lewej.
Uywanie indeksw
do poprawienia wydajnoci
Indeksy poprawiaj wydajno procesw przeszukiwania, sortowania czy grupowania
elementw pola lub wielu pl. Indeksy klucza podstawowego zapewniaj wprowadzanie
unikalnych wartoci dla rekordw. Przykadowo, mona utworzy indeks pojedynczego
pola, ktry nie zezwala na duplikowanie numeru porzdkowego lub indeks na wielu
polach, ktry nie zezwala na utworzenie rekordw o tych samych wartociach pl
2
lub
.
Aby utworzy indeks na jednym polu w trybie Widok projektu, naley postpowa
w nastpujcy sposb:
1. Wybra pole do indeksowania.
2. Wybra pole tekstowe Indeksowane w sekcji Waciwoci pola.
3. Wybra dany typ indeksowania Nie, Tak (Duplikaty OK) lub Tak
Cz IV Techniki zaawansowane
308
Aby utworzy indeks na wielu polach w trybie Widok projektu, naley wykona nastpujce czynnoci:
1. Wybra Widok/Indeksy. Pojawi si okno Indeksy.
2. Wpisa nazw indeksu w kolumn Nazwa indeksu.
3. Z kolumny Nazwa pola wybra pola, ktre zostan zawarte w indeksie.
4. Wybra dane waciwoci indeksu (zobacz rysunek 14.10).
5. Klikn OK i w ten sposb zamkn okno dialogowe Indeksy.
Rysunek 14.10.
Tworzenie indeksu
na wielu polach
i
B
.
7. Nada polu
B
format Walutowy. Wpisa warto domyln
dla pola C/- . Doda regu sprawdzania poprawnoci, ograniczajc
309
Typ danych
Rozmiar
Opis
3.
Autonumerowanie
Liczba cakowita
duga
D0
Tekst
25
Nazwisko pracownika
3-/
Tekst
15
Imi pracownika
!.
Tekst
20
Adres pracownika
Tekst
15
Tekst
'
Tekst
M9N
Tekst
12
.(
Data/Godzina
nie dotyczy
Data zatrudnienia
0
O0
Walutowy
nie dotyczy
Stawka godzinowa
P0
Tak/Nie
nie dotyczy
Adres
Miasto
Stan
Kod
Telefon
DataZatrud
nienia
StawkaGo wiad
dzinowa czenia
Q.-
99
J=
M
R.
!
ST
S
S<S<
US>
J
M
M..
(
TSU
&-1
&.
599
V0.
!
S
S
S<S=S<
US
>
J
U
D
8. Sformatowa pole
4
jako Data rednia. Wprowadzi warto
zgodny z yczeniem.
10. Utworzy osobne indeksy dla pl
2, 6
,
,
B
i
4
.
11. Utworzy indeks zbiorowy dla pl
i
2. Nazwa go
2
.
Podsumowanie
Waciwoci pl i tabel pozwalaj na doprecyzowanie wygldu i funkcjonalnoci pl w tabelach. Za ich pomoc mona okrela nie tylko sposb wprowadzania danych przez
uytkownika, ale rwnie wygld tych danych w widoku arkusza danych, formularzach
Cz IV Techniki zaawansowane
310
i raportach. Typ pola Kreator odnonikw uatwia prac z tabelami sprzonymi w bazie
danych. W kocu, waciwe uycie indeksowania moe znacznie poprawi wydajno
tworzonej aplikacji. Po lekturze tego rozdziau Czytelnik powinien umie posugiwa
si wszystkimi wymienionymi wyej waciwociami.
Pytania i odpowiedzi
P:
O: Program Access uywa zawartoci pola Tytu jako nagwka danej kolumny
w trybie Widok arkusza danych i jako doczonej etykiety dla formantw
zwizanych w formularzach i raportach.
P:
Pracownia
W podrozdziale Pracownia zawarto pytania testowe, celem ktrych jest sprawdzenie
stopnia zrozumienia przedstawionego wczeniej materiau oraz wiczenia umoliwiajce praktyczne zastosowanie poznanej wiedzy. Odpowiedzi na pytania umieszczone
w tecie znajduj si bezporednio po nim.
Test
1. Waciwo Rozmiar pola odnosi si tylko do pl tekstowych (Tak/Nie).
2. Po wprowadzeniu reguy sprawdzania poprawnoci naley wpisa tekst reguy
raportach i formularzach?
311
Odpowiedzi do testu
1. Nie. Waciwo Rozmiar pola odnosi si do pl zawierajcych tekst i liczby.
2. Nie. Jeli tekst reguy sprawdzania nie zostanie podany, Access wywietli
wiczenie
Utworzy tabel. Powiczy dodawanie waciwoci pl i tabel. Za pomoc kreatora
odnonikw utworzy kilka odnonikw midzy tabelami. W kocu doda do tabeli
konieczne indeksy.