IDZ DO

PRZYKADOWY ROZDZIA
SPIS TRECI

KATALOG KSIEK
KATALOG ONLINE

Pajczek 5 NxG.
wiczenia praktyczne
Autor: Radosaw Sok
ISBN: 83-7361-122-3
Format: B5, stron: 124

ZAMW DRUKOWANY KATALOG

TWJ KOSZYK
DODAJ DO KOSZYKA

CENNIK I INFORMACJE
ZAMW INFORMACJE
O NOWOCIACH
ZAMW CENNIK

CZYTELNIA
FRAGMENTY KSIEK ONLINE

Wydawnictwo Helion
ul. Chopina 6
44-100 Gliwice
tel. (32)230-98-63
e-mail: helion@helion.pl

Pajczek to doskonale znany polskim webmasterom zaawansowany edytor stron WWW.

Ksika, ktr trzymasz w rku, opisuje jego najnowsz wersj: Pajczek 5 NxG.
Program ten pozwali Ci wykona prac znacznie szybciej i przyjemniej, ni w klasyczne,
tekstowe edytory stron WWW. Jeli masz stworzy rozbudowany serwis WWW,
Pajczek zaoferuje Ci swoje funkcje zarzdzania stronami WWW oraz automatycznego
umieszczania caego serwisu na serwerze internetowym. Jako polski produkt, Pajczek
jest znakomicie dostosowany do potrzeb polskiego uytkownika; m.in. obsuguje rne
standardy kodowania polskich znakw diakrytycznych.
Ksika Pajczek 5 NxG. wiczenia praktyczne to przewodnik po wszystkich funkcjach
edytora. Przy okazji przekazuje on take podstawowe informacje o jzyku HTML. Jeli
chcesz wygodnie i sprawnie tworzy strony WWW, ksika ta bdzie doskonaym
przewodnikiem po jednym z najlepszych programw sucych do tego celu.
Dowiesz si jak zainstalowa i skonfigurowa Pajczka
Posugujc si tym programem stworzysz swoj pierwsz stron WWW
Nauczysz si sposobw szybkiego formatowania tekstu i wstawiania odnonikw
Poznasz tajemnice tworzenia tabel
Wstawisz na stron grafik w formatach GIF i JPG
Nauczysz si zarzdza serwisem WWW jako caoci i publikowa go w sieci
Dowiesz si, jakie moliwoci oferuje Pajczek 5 NxG w wersji Professional

Spis treci
Rozdzia 1.

Zaczynamy..................................................................................................................................................7
Czym jest Pajczek 5 NxG? .............................................................................................. 7
Instalacja programu Pajczek 5 NxG Standard.................................................................... 9
Uruchomienie Pajczka .................................................................................................. 11
Wstpna konfiguracja programu ...................................................................................... 12
Zmiana wygldu gwnego okna w czasie pracy programu ................................................ 14

Rozdzia 2. Prosta strona WWW.............................................................................................................................17

Tworzenie nowej, pustej strony WWW ............................................................................ 17
Zapisanie strony WWW na dysku twardym ...................................................................... 21
Podgld strony ............................................................................................................... 22
Zmiana czcionki uywanej w polu edycyjnym .................................................................. 24
Zamknicie okna edycji strony WWW ............................................................................. 26
Otwieranie do edycji zapisanej wczeniej strony WWW .................................................... 27
Nawigacja pomidzy otwartymi oknami stron WWW........................................................ 28
Podsumowanie............................................................................................................... 28

Rozdzia 3. Tekst i jego atrybuty..........................................................................................................................29

Nagwek strony ............................................................................................................ 29
Zmiana koloru nagwka strony....................................................................................... 30
Zmiana czcionki nagwka strony.................................................................................... 32
Wstawienie poziomej linii............................................................................................... 35
Wprowadzanie tekstu ..................................................................................................... 35
Definiowanie klasy stylu i przypisywanie jej akapitowi tekstu............................................ 36
Wykorzystywanie ju zdefiniowanych klas stylu elementw .............................................. 38
Usuwanie klasy stylu ...................................................................................................... 39
Usuwanie akapitu tekstu ................................................................................................. 39
Wywietlanie fragmentu tekstu czcionk pogrubion......................................................... 40
Wywietlanie fragmentu tekstu kursyw........................................................................... 40
Zmiana sposobu wyrwnywania tekstu ............................................................................ 41
Zadania dla Ciebie.......................................................................................................... 43

Rozdzia 4. Odnoniki................................................................................................................................................ 45
Wstawianie odnonika do strony WWW .......................................................................... 45
Zmiana koloru wywietlania odnonikw ......................................................................... 47
Definiowanie odnonika wskazujcego na adres pocztowy ................................................ 48

Pajczek 5 NxG. wiczenia praktyczne

Definiowanie etykiety..................................................................................................... 50
Tworzenie odnonika prowadzcego do etykiety ............................................................... 50
Usunicie odnonika....................................................................................................... 51
Zadania dla Ciebie.......................................................................................................... 52

Rozdzia 5. Tabele ......................................................................................................................................................53

Tworzenie tabeli............................................................................................................. 53
Wypenianie tabeli treci ............................................................................................... 56
Narzucanie szerokoci kolumnom tabeli ........................................................................... 57
Zmiana obramowania tabeli ............................................................................................ 58
Zmiana sposobu pionowego pozycjonowania zawartoci komrki tabeli .................................. 59
Zmiana koloru ta komrki tabeli ..................................................................................... 60
czenie komrek tabeli ................................................................................................. 61
Dodanie wiersza tabeli.................................................................................................... 63
Usunicie wiersza tabeli.................................................................................................. 64
Usunicie tabeli.............................................................................................................. 64
Zadania dla Ciebie.......................................................................................................... 65

Rozdzia 6. Obrazy........................................................................................................................................................67
Format GIF ................................................................................................................... 67
Format JPEG................................................................................................................. 68
Wstawianie obrazu na stronie WWW............................................................................... 69
Zmiana rozmiaru obrazu ................................................................................................. 72
Przeksztacanie obrazu w odnonik .................................................................................. 73
Zamieszczanie miniatur zdj.......................................................................................... 74
Zmiana szerokoci obramowania i marginesw obrazu ...................................................... 75
Wstawianie podpisu zdjcia ............................................................................................ 76
Oblewanie obrazu tekstem .............................................................................................. 78
Galeria gotowa!.............................................................................................................. 80
Zadania dla Ciebie.......................................................................................................... 80

Rozdzia 7.

Serwis WWW..........................................................................................................................................81
Tworzenie nowego serwisu WWW .................................................................................. 81
Zmiana waciwoci serwisu ........................................................................................... 83
Przegldanie statystyk serwisu......................................................................................... 85
Tworzenie nowej strony WWW w ramach serwisu............................................................ 86
Gwna strona serwisu.................................................................................................... 88
Otwieranie do edycji strony nalecej do serwisu .............................................................. 89
Umieszczanie odnonika do innej strony serwisu............................................................... 90

Rozdzia 8. Zarzdzanie serwisem WWW ........................................................................................................93

Weryfikacja odnonikw................................................................................................. 93
Odnajdywanie martwych odnonikw .............................................................................. 94
Definiowanie zada do wykonania................................................................................... 95
Nawigacja wrd zada czekajcych na wykonanie........................................................... 96
Modyfikacja informacji dotyczcych zadania.................................................................... 97
Usuwanie zadania........................................................................................................... 98
Zamykanie listy zada oczekujcych na wykonanie........................................................... 98

Spis treci

Rozdzia 9. Publikowanie serwisu WWW ........................................................................................................99

Wywietlanie panelu obsugi pocze z serwerami FTP ................................................... 99
Deklarowanie parametrw serwera ................................................................................ 100
Zmiana parametrw serwera ......................................................................................... 102
Wybr aktywnego serwera............................................................................................ 103
czenie si z serwerem ............................................................................................... 103
Zrywanie poczenia z serwerem ................................................................................... 104
Aktualizowanie listy plikw .......................................................................................... 104
Usuwanie plikw z serwera........................................................................................... 105
Umieszczanie plikw na serwerze.................................................................................. 106
Synchronizowanie serwisu ............................................................................................ 107

Rozdzia 10. Pajczek 5 NxG Professional........................................................................................................113

Numerowanie linii........................................................................................................ 113
Wywietlanie linijki w polu podgldu ............................................................................ 114
Ograniczanie szerokoci pola podgldu .......................................................................... 115
Graficzna mapa serwisu ................................................................................................ 116
Przeksztacanie dokumentw w strony WWW................................................................ 117

Rozdzia 11. Zakoczenie.........................................................................................................................................123

4.
Odnoniki
Rozdzia

Odnoniki jeszcze do niedawna odrniay strony WWW od wszystkich innych dokumentw elektronicznych. Moliwo deklarowania odnonikw do innych dokumentw
niezalenie od ich umiejscowienia w globalnej Sieci zrewolucjonizowaa wiat
informacji. Czy klikajc odnonik przenoszcy Ci z jednego artykuu do drugiego moesz sobie wyobrazi, e kiedy korzystano z globalnej Sieci komputerowej bez ich
pomocy?
Nazywane czasem poczeniami (lub linkami od angielskiego sowa link), odnoniki s
niesamowicie silnym i wygodnym narzdziem. Jednak, co ciekawe, tworzy si je wyjtkowo
atwo, a Pajczek jeszcze bardziej upraszcza t czynno.

Wstawianie odnonika do strony WWW

Adresy internetowe dziel si na:

bezwzgldne (np. http://www.netscape.com/) podany adres od pocztku do koca
(bezwzgldnie) definiuje pooenie strony WWW i moe by stosowany w takiej
samej postaci niezalenie od strony WWW, na ktrej go uyjemy,

wzgldne (np. ../teksty/opis.html lub te nowy.html) podany adres definiuje
pooenie strony WWW wycznie wzgldem aktualnej strony; uycie go na innej
stronie WWW (umieszczonej w innym katalogu tego samego serwera lub na innym
serwerze) uniemoliwi odszukanie wskazywanego przez odnonik dokumentu.
Adresy internetowe czsto nazywane s te adresami URL od angielskiego Uniform
Resource Locator (jednolity lokalizator zasobu).

46

Pajczek 5 NxG. wiczenia praktyczne

wiczenie 4.1.

Aby przeksztaci fragment tekstu w odnonik:

1. Zaznacz (za pomoc myszy lub klawiatury) fragment tekstu, ktry chcesz

przeksztaci w odnonik:

Staraj si unika definiowania jako odnonikw sformuowa typu kliknij tutaj.

2. Kliknij przycisk

znajdujcy si na pasku narzdzi umieszczonym zaraz pod

gwnym menu programu (Odsyacze, tekst i formatowanie) lub wybierz pozycj
Narzdzia tworzenia znacznikw z menu Narzdzia i wska w menu podrzdnym
pozycj Edytor odsyaczy. Na ekranie pojawi si okno dialogowe Wstawianie
odnonika (rysunek 4.1).

Rysunek 4.1.
Okno dialogowe
Wstawianie
odnonika upraszcza
proces definiowania
odnonikw do stron
WWW oraz adresw
pocztowych

Szybsz metod przeksztacenia zaznaczonego tekstu w odnonik jest skorzystanie

z kombinacji klawiszy Ctrl+Shift+A.
Do wad Pajczka naley zaliczy brak jednolitego nazewnictwa. W jednym okienku dialogowym
mog pojawi si obok siebie terminy odnonik oraz odsyacz, dotyczce tego samego
elementu.
3. W polu Adres URL odsyacza wpisz adres strony docelowej:

Gdyby chcia nada odnonikowi specjalny wygld, kliknij przycisk

, aby wywoa okno
dialogowe Styl dla znacznika, umoliwiajce okrelenie stylu odnonika.
4. Kliknij przycisk OK, aby zaakceptowa wprowadzone zmiany i zamkn okno

dialogowe. Oto zmodyfikowany fragment kodu strony:

Rozdzia 4.
Odnoniki

47


   




   ! "! #$$$



5. Przejd do trybu podgldu, aby oceni efekt pracy (rysunek 4.2).

Rysunek 4.2.
Oto odnonik najwyszej
klasy! Zastrzeenia mona
mie jedynie do jego
ciemnego koloru jest
prawie niewidoczny

Zmiana koloru wywietlania odnonikw

Zmiana koloru kadego odnonika z osobna byaby szalenie niewygodna. Oczywicie
istnieje rozwizanie w postaci klas stylu elementu, jednak nie usuwa to innego problemu
przecie przegldarki innym kolorem wywietlaj poczenia do stron ju odwiedzonych,
innym za do tych, ktrych jeszcze nie ogldae. Mechanizm definiowania stylu elementw przewiduje na szczcie metod rozrnienia tych dwch stanw odnonika.
wiczenie 4.2.

Aby okreli kolor odnonikw do stron nowych oraz odwiedzonych:

1. Odszukaj w treci strony obszar definicji klas stylu elementw (obszar
).

Jeli dokadnie wykonywae wszystkie wiczenia podane w poprzednich rozdziaach,

powinien on wyglda mniej wicej tak:

%&'(%&)( * 

+,,

    .//////0
 ,120
 ,
330
4
,,

%&'(

Jeli w kodzie Twojej strony nie istnieje obszar
%&'(, moesz go stworzy samodzielnie
wystarczy wstawi w obszarze
5(16 nastpujcy fragment kodu:

%&'(%&)( * 

+,,
,,

%&'(

2. Dopisz w obszarze
 (na przykad w nastpnej linijce po znaczniku
 )

poniszy fragment kodu:

1  .77//880
4
19  .::;;880
4

48

Pajczek 5 NxG. wiczenia praktyczne

Caa definicja klas stylu powinna wyglda po takiej modyfikacji na przykad tak:

%&'(%&)( * 

+,,
1  .77//880
4
19  .::;;880
4

    .//////0
 ,120
 ,
330
4
,,

%&'(

Pierwszy wpis (
) opisuje wygld wszystkich odnonikw prowadzcych do jeszcze
nieodwiedzonych stron, drugi za (
  ) do stron, ktre czytelnik Twojej
strony WWW niedawno odwiedzi. Poniewa odnoniki mog znajdowa si
w obszarach tekstu zapisanego rnymi krojami i rozmiarami pisma, nie wolno
okrela adnego atrybutu odnonika poza samym jego kolorem.
Jeli widok kodw kolorw (takich jak .77//88) nic Ci nie mwi, zamiast ich wpisywania
wybierz pozycj Paleta kolorw z menu Wywietl. Za pomoc dwukrotnych klikni myszy
na prostoktach z prbkami kolorw wstawisz odpowiadajce kolorom kody bezporednio
do kodu strony.
3. Przecz program w tryb podgldu, aby sprawdzi efekt zmian (rysunek 4.3).
Rysunek 4.3.
Tym razem
odnonik przybra
dobrze widoczny,
kontrastowy kolor

Definiowanie odnonika
wskazujcego na adres pocztowy
Najprawdopodobniej nieraz widziae na stronach WWW odnoniki, ktrych kliknicie
automatycznie otwierao okno Twojego programu pocztowego z now, automatycznie
zaadresowan wiadomoci. Wbrew pozorom przygotowanie takiego odnonika nie jest
ani troch trudniejsze od zdefiniowania zwykego odnonika.
wiczenie 4.3.

Aby zdefiniowa odnonik wskazujcy adres pocztowy (e-mail):

1. Zaznacz fragment tekstu, ktry ma zosta przeksztacony w odnonik:

Rozdzia 4.
Odnoniki

49

2. Wywoaj okno dialogowe Wstawianie odnonika w sposb podany w wiczeniu 4.1.

3. Kliknij pasek Odsyacz do adresu email, aby przeczy okno Wstawianie odnonika

w tryb definiowania odnonika wskazujcego adres pocztowy (rysunek 4.4).

Rysunek 4.4.
Okno dialogowe
Wstawianie odnonika
po aktywowaniu
trybu definiowania
odnonika
wskazujcego
adres pocztowy

4. W polu Adres e-mail wpisz adres pocztowy, pod ktry ma by wysana po klikniciu

wiadomo pocztowa.
5. W polu Wylij kopi na adres moesz poda drugi adres pocztowy. Zostanie pod ten

adres wysana kopia listu.

6. Jeli wiadomo pocztowa ma mie automatycznie nadany temat, wprowad go

w polu Temat listu.

Pole Tre listu (fragment) umoliwia Ci wprowadzenie domylnej treci wiadomoci pocztowej
tworzonej po klikniciu odnonika. Opcja ta jest wyjtkowo rzadko stosowana, moe Ci si
jednak przyda.
7. Kliknij przycisk OK, aby zaakceptowa zmiany. Oto zawarto pl wypenionych

przeze mnie oraz wygenerowany przez Pajczka kod odnonika:


   <


  "  =>=>?"@  ""
 $$$   "



50

Pajczek 5 NxG. wiczenia praktyczne

Definiowanie etykiety
Nie zawsze informacja, do ktrej naley zapewni szybki dostp za pomoc odnonika
znajduje si na innej stronie WWW. Czsto przydaje si moliwo zdefiniowania odnonika przenoszcego czytelnika strony do innego miejsca tej samej strony WWW. Pierwszym krokiem podczas tworzenia takiego odnonika jest zdefiniowanie etykiety (zwanej te
czasem zakotwiczeniem), czyli punktu docelowego dla odnonikw.
Najczstszym zastosowaniem etykiet i prowadzcych do nich odnonikw s odnoniki
umoliwiajce czytelnikowi strony powrt na pocztek strony.
wiczenie 4.4.

Aby zdefiniowa etykiet wskazujc cel dla odnonikw dziaajcych w obrbie tej samej
strony:
1. Umie kursor w miejscu strony, do ktrego ma przenosi planowany przez Ciebie

odnonik.
2. Wywoaj okno dialogowe Wstawianie odnonika w sposb podany w wiczeniu 4.1.
3. Wyczy pole Adres URL odsyacza.
4. W polu Etykieta wpisz wybran przez Ciebie nazw etykiety:

5. Kliknij przycisk OK, aby stworzy etykiet. W wybranym w punkcie 1. miejscu

kodu strony pojawi si znacznik

 definiujcy etykiet:

  
 


Etykiety s cakowicie niewidoczne, nie prbuj wic odszuka wanie stworzonej etykiety
w panelu przegldania strony.

Tworzenie odnonika
prowadzcego do etykiety
wiczenie 4.5.

Aby zdefiniowa odnonik prowadzcy do wczeniej stworzonej etykiety:

Rozdzia 4.
Odnoniki

51

1. Zaznacz tekst, ktry chcesz przeksztaci w odnonik:

2. Wywoaj okno dialogowe Wstawianie odnonika w sposb podany w wiczeniu 4.1.

3. Wyczy pole Adres URL odsyacza.
4. Z listy Etykiety w dokumencie wybierz poprzednio zdefiniowan etykiet docelow.

5. Kliknij przycisk OK, aby stworzy odnonik. Do kodu strony dodany zostanie
odpowiednio przygotowany element

:


   
 . 
 ) 
!  



Znak . na pocztku adresu docelowego (atrybut  znacznika
1) oznacza, e odnonik
wskazuje nie stron WWW, a etykiet w obrbie tej samej strony.
6. Przecz program w tryb przegldania (lub otwrz stron w nowym oknie przegldarki

internetowej), by przetestowa dziaanie poczenia.

Pamitaj, e odnoniki prowadzce do etykiet bd dziaa tylko wwczas, gdy etykieta,
do ktrej prowadzi odnonik umieszczona jest w miejscu strony niewidocznym w danym
momencie w oknie przegldarki. Nie zdziw si wic, jeli po stworzeniu bardzo krtkiej strony
testowej zawierajcej etykiet i prowadzcy do niej odnonik skorzystanie z odnonika
nie da adnego efektu mechanizm ten zosta przystosowany wycznie do nawigowania
po wyjtkowo obszernych stronach WWW.

Usunicie odnonika
Pajczek nie udostpnia opcji przeksztacania odnonika w normalny tekst, nic jednak nie
stoi na przeszkodzie, by rcznie wykona to zadanie. Potrzebna jest do tego minimalna
znajomo jzyka HTML.
wiczenie 4.6.

Aby przeksztaci odnonik w zwyky tekst:

1. Zaznacz w caoci znacznik otwierajcy

 odnonika, ktry chcesz przeksztaci

w tekst:

52

Pajczek 5 NxG. wiczenia praktyczne

2. Nacinij klawisz Delete.

3. Zaznacz znacznik zamykajcy

 tego samego odnonika.

4. Nacinij klawisz Delete.

Zadania dla Ciebie

Odnoniki s niezwykle istotnym elementem stron WWW, powiniene zatem naprawd
dobrze przewiczy ich stosowanie. Oto wiczenia, ktre moesz samodzielnie wykona:

stwrz dwie proste strony WWW i na kadej umie odnonik do drugiej z nich
(stosujc wycznie adresy wzgldne, czyli sam nazw zbioru .html bez okrelania
typu protokou czy te cieki dostpu; oto przykadowa zawarto znacznika

:

),

stwrz stron WWW zawierajc kilka obszerniejszych fragmentw tekstu; pocztek
kadego fragmentu oznacz etykiet, za na samym pocztku strony umie spis treci
z odnonikami wskazujcymi zdefiniowane etykiety.