IDZ DO

PRZYKADOWY ROZDZIA
SPIS TRECI

KATALOG KSIEK
KATALOG ONLINE

Usugi Terminalowe
Windows 2000
Autor: Robert Chyra
ISBN: 83-7361-059-6
Format: B5, stron: 136

ZAMW DRUKOWANY KATALOG

TWJ KOSZYK
DODAJ DO KOSZYKA

CENNIK I INFORMACJE
ZAMW INFORMACJE
O NOWOCIACH
ZAMW CENNIK

CZYTELNIA
FRAGMENTY KSIEK ONLINE

Zdalny dostp do systemw Windows

Konfiguracja usug terminalowych Windows 2000
Administracja usugami terminalowymi
Programy suce do zdalnego dostpu
Dostp do aplikacji z poziomu przegldarki WWW
Kwestie zwizane z licencjonowaniem aplikacji uywanych zdalnie
Usugi terminalowe znane byy niemale od pocztkw istnienia komputerw. Due
maszyny oparte na systemach UNIX dziaay w wikszoci uniwersytetw i instytucji
pastwowych. Praca na nich polegaa na doczeniu si do serwera z terminala znakowego
i wykonywaniu odpowiednich operacji. Ostatnio obserwujemy powrt do systemw
sterowania centralnego, do udostpniania aplikacji, do terminali (ale teraz ju graficznych).
Wzrost moliwoci technologicznych stawia w realnym wietle powrt do pracy
terminalowej, pracy na aplikacjach umieszczonych w jednym miejscu (serwer lub farma
serwerw), co upraszcza prac zarwno uytkownikom jak i administratorom.
Implementacja usug terminalowych w systemach Windows to mao znane zagadnienie,
ktrego tajniki zgbisz dziki tej ksice. Poznasz nie tylko moliwoci Windows 2000
w tym zakresie, ale take nauczysz si wdraa i konfigurowa systemy oparte na zdalnej
pracy, a take administrowa nimi.
Poznasz midzy innymi:

Wydawnictwo Helion
ul. Chopina 6
44-100 Gliwice
tel. (32)230-98-63
e-mail: helion@helion.pl

Histori usug terminalowych w systemach Windows

Podstawowe zasady wdraania tych usug, wymagania dla serwera
Zasady licencjonowania usug terminalowych
Instalowanie aplikacji w systemach zdalnego dostpu (w tym MS Office)
Zarzdzanie rodowiskiem uytkownika
Najpopularniejsze programy klienckie
Wdraanie systemw drukowania
Bezpieczestwo w systemach terminalowych
Dostp do serwera poprzez przegldark internetow
System MetaFrame
Ksice towarzyszy przydatny dodatek, zawierajcy list polece dostpnych dla konsoli
serwera.

Spis treci
Rozdzia 1. Wstp do usug terminalowych........................................................... 7
Troch historii i faktw..........................................................................................7
Usugi terminalowe spod znaku Microsoft.............................................................8
Wprowadzenie do usug terminalowych ......................................................................9
Na czym polegaj usugi terminalowe? .................................................................9
Komponenty.......................................................................................................9
Uytkownicy serwera terminalowego..................................................................11
Zalety usug terminalowych ...............................................................................11

Rozdzia 2. Implementacja usug terminalowych................................................. 15

Planowanie instalacji w zalenoci od potrzeb przedsibiorstwa..................................15
Wymagania sprztowe.......................................................................................16
Wymagania programowe ...................................................................................17
Licencjonowanie...............................................................................................19
Zalecenia od praktykw.....................................................................................20
Wczenie usug terminalowych ...............................................................................21
Panel sterowania ...............................................................................................21
Podsumowanie .................................................................................................26

Rozdzia 3. Licencjonowanie usug terminalowych .............................................. 27

Wstp do licencji CAL i TS CAL.............................................................................27
Licencja CAL ...................................................................................................27
Licencja TS CAL skadniki ...........................................................................28
Procedury instalacyjne licencji terminalowych...........................................................30
Instalacja serwera licencji usug terminalowych ...................................................30
Aktywacja serwera licencji terminalowych ..........................................................31

Rozdzia 4. Instalacja aplikacji........................................................................... 39

Instalacja aplikacji na serwerze usug terminalowych .................................................39
Zmiany w rejestrze............................................................................................39
Tryby obsugiwania aplikacji ...................................................................................40
Tryb wykonywania aplikacji Execute .............................................................40
Tryb instalacji aplikacji Install .......................................................................40
Add/Remove Programs......................................................................................42
Przykadowa instalacja pakietu MS Office 2000 ........................................................42
ORK Tools.......................................................................................................42
Kreator instalacji MS Office 2000 na serwerze usug terminalowych .....................42

Usugi terminalowe Windows 2000

Rozdzia 5. Zarzdzanie rodowiskiem uytkownika............................................ 49

Konfiguracja ustawie serwera.................................................................................49
Zakadka General ..............................................................................................50
Zakadka Logon Settings ...................................................................................51
Zakadka Session ..............................................................................................52
Zakadka Environment.......................................................................................54
Zakadka Remote Control ..................................................................................54
Zakadka Client Settings ....................................................................................56
Zakadka Network Adapter ................................................................................58
Zakadka Permissions ........................................................................................58
Server settings ..................................................................................................60
Konfiguracja rodowiska pracy ................................................................................61
Zasady grup......................................................................................................61
Profile wdrujce...........................................................................................64
Katalogi domowe..............................................................................................65
Przekierowanie folderw ...................................................................................66
Skrypty logowania i wylogowania ......................................................................67

Rozdzia 6. Programy klienckie przegld ........................................................ 69

Klienci dla systemw MS Windows .........................................................................69
Klienci protokou RDP 5.0 programy wbudowane w system Windows 2000......69
Nowe wersje programw do pocze RDP.........................................................70
Klienci MS Windows i protok RDP 5.1 .................................................................72
Zakadka General ..............................................................................................73
Zakadka Display ..............................................................................................74
Zakadka Local Resources .................................................................................75
Zakadka Programs ...........................................................................................76
Zakadka Experience .........................................................................................76
Klienci dla innych systemw operacyjnych ...............................................................77
MS-DOS..........................................................................................................77
Linux i rdesktop................................................................................................77
Jeszcze inne systemy protok ICA ......................................................................78

Rozdzia 7. System drukowania na serwerze usug terminalowych....................... 79

Troch teorii i faktw..............................................................................................79
System wydruku po stronie serwera .........................................................................80
System wydruku po stronie klienta ...........................................................................80
Instalacja sterownika drukarki na serwerze................................................................81
Ustawienia serwera wydruku dla podcze drukarek klienckich ...........................85

Rozdzia 8. Dostp do serwera usug terminalowych

poprzez przegldark internetow..................................................... 89
Pakiet TS Web Client ..............................................................................................89
Wymagania ......................................................................................................89
Instalacja IIS na potrzeby TS Web Client ............................................................90
Instalacja pakietu TS Web Client..............................................................................91

Rozdzia 9. Bezpieczestwo usug terminalowych ............................................... 97

Bezpieczestwo systemu operacyjnego .....................................................................97
Service Pack.....................................................................................................98
Programy ....................................................................................................... 102
Bezpieczestwo ustawie poczenia RDP przypomnienie ................................... 103
Bdy zwizane z bezpieczestwem RDP i ich rozwizania ...................................... 103

Spis treci

Rozdzia 10. MetaFrame.................................................................................... 105

MetaFrame........................................................................................................... 105
Program Neighborhood.................................................................................... 105
Load Balanced Applications............................................................................. 106
Usuga przegldania ICA (ICA Browser Services) ............................................. 106
NFuse ............................................................................................................ 108
Resource Management Services ....................................................................... 111
Installation Management Services..................................................................... 112
IQ Canaveral ........................................................................................................ 114
Architektura ................................................................................................... 114
Wymagania .................................................................................................... 115
Jakie rozszerzenie wybra? .................................................................................... 115

Dodatek

Lista polece dostpna w konsoli tekstowej serwera ...................... 119

Polecenia sterujce prac serwera........................................................................... 119
Change user.................................................................................................... 119
Change logon.................................................................................................. 120
Change port.................................................................................................... 120
Flattemp......................................................................................................... 120
Query termserver ............................................................................................ 121
Tsprof............................................................................................................ 121
Tsshutdn ........................................................................................................ 121
Polecenia zwizane z sesjami uytkownikw........................................................... 122
Logoff............................................................................................................ 122
Msg ............................................................................................................... 122
Query process................................................................................................. 122
Query session ................................................................................................. 123
Query user ..................................................................................................... 124
Reset session .................................................................................................. 124
Shadow.......................................................................................................... 125
Tscon ............................................................................................................ 125
Tsdiscon ........................................................................................................ 126
Tskill ............................................................................................................. 126
Przykad......................................................................................................... 127

Zakoczenie.................................................................................. 129
Skorowidz...................................................................................... 131

Rozdzia 6.

Programy klienckie
przegld
Klienci dla systemw MS Windows
Klienci protokou RDP 5.0 programy wbudowane
w system Windows 2000
Programy suce do pocze z serwerem usug terminalowych s domylnie kopiowane podczas instalowania wszystkich skadnikw usug terminalowych z apletu Add
/Remove Programs (dodaj/usu programy). Jeeli podczas takiej instalacji nie zaznaczymy opcji instalacji plikw programw klienckich, moemy je pniej doinstalowa:
Rysunek 6.1.
Zaznaczenie opcji
Client Creator Files
spowoduje
skopiowanie na dysk
plikw programw
klienckich usug
terminalowych

70

Usugi terminalowe Windows 2000

Po zaznaczeniu tej opcji i zatwierdzeniu ustawie w Windows Components (cz Add/

Remove Programs) zostan stworzone odpowiednie katalogi, nastpnie zostan do nich
przekopiowane pliki programw klienckich, a w menu Start zostan utworzone skrty do
uruchomienia oprogramowania klienckiego RDP oraz skrt do kreatora tworzcego dyskietki instalacyjne dla innych systemw.
Programy dostarczone wraz z systemem operacyjnym Windows 2000 w zupenoci
wystarcz do tworzenia pocze z serwerami usug terminalowych opartymi o Windows 2000 i protok RDP w zasadzie nie ma potrzeby instalowania innego oprogramowania.
Za pomoc instalatora mona tworzy dyskietki instalacyjne dla klientw Win16 i Win32,
przeznaczone dla procesorw zbudowanych w oparciu o architektur Intel.
Jednake Microsoft rozwija kady skadnik swoich produktw take program do pocze RDP ewoluowa i pojawiay si jego kolejne wersje.

Nowe wersje programw do pocze RDP

Najpierw pojawi si program TS Advanced Client (TSAC), ktry mia moliwo tworzenia przystawki konsoli MMC i przechowywa poczenia w strukturze drzewka w konsoli. Okna pocze byy natomiast tworzone po prawej stronie konsoli MMC w specjalnym pulpicie:
Rysunek 6.2.
Konsola MMC
z uruchomion
kontrolk TSAC

Po lewej stronie mona dokonywa operacji dodawania lub usuwania pocze, po prawej natomiast mamy przestrze pracy ze zdalnym pulpitem, co wida na poniszym
rysunku:

Rozdzia 6. Programy klienckie przegld

71

Rysunek 6.3.
Okno logowania
w przestrzeni pracy
konsoli MMC

Jak mona zauway, posugiwanie si tak malutkim pulpitem nie jest zbyt wygodne
i przewanie naley ustawi wasne parametry wywietlania zdalnego ekranu we waciwociach poczenia z lewej strony konsoli:
Rysunek 6.4.
Rozciganie ekranu
zdalnego czasami nie
pozwala na wygodn
prac

Powysze ustawienia okrelay wygld pulpitu zaprezentowanego na rysunku 6.2. Jeli

wybierzemy opcje Choose desktop size (wybierz rozmiar ekranu) lub Enter Custom
Desktop Size (wprowad rozmiar ekranu), to bdziemy mieli okno pulpitu zdalnego
o wybranym rozmiarze, cho wcale nie musi si ono zmieci na lokalnym pulpicie
wtedy bdziemy mogli je zobaczy w caoci, uywajc paskw przewijania.

72

Usugi terminalowe Windows 2000

Konsola TSCA bya bardzo wygodnym rozwizaniem do momentu, w ktrym okazao

si, e zmieniajc rozmiar tego pulpitu, mona byo doprowadzi do niekontrolowanego zamykania wszelkich sesji. Wskutek tego czasami nie mona byo si podczy
do takich sesji. W sytuacji, kiedy dwch administratorw rwnoczenie pracowao na
jednym serwerze w trybie Remote Administration i sesja jednego z nich zostaa rozczona przez oprogramowanie klienckie, nie mg on ponownie poczy si z serwerem
jedna sesja bya rozczana bez moliwoci poczenia (usugi terminalowe czasami
gubi identyfikator klienta i nie potrafi podczas ponownego poczenia przypisa
mu rozczonej sesji), druga sesja bya uywana przez koleg administratora, a trzeciej
sesji nie mona uruchomi na serwerze usug terminalowych w trybie Remote Administration (taki jest warunek pracy w trybie zdalnej administracji). Stanowi to duy problem, jeli nie ma si telefonu do drugiego administratora albo nie posiada si fizycznego (lub poprzez oprogramowanie VNC lub podobne) dostpu do konsoli serwera.
Po pewnym czasie pojawio si nowe oprogramowanie TS Web Client, ktre instalowane na serwerze WWW udostpniao przegldarce klienta element sterujcy
ActiveX. Ten element by jednokrotnie cigany poprzez przegldark internetow klienta, instalowany w jego systemie, a potem uruchamiany w przegldarce internetowej.
Pozwala on na doczanie si praktycznie z kadego miejsca, ktre posiada przegldark poprawnie obsugujc ActiveX 1.
Szerzej o pakiecie TS Web Client w rozdziale 8., Dostp do serwera usug terminalowych poprzez przegldark internetow.

Klienci MS Windows i protok RDP 5.1

Zupenie nowe podejcie zastosowa Microsoft podczas tworzenia nowego oprogramowania do pocze poprzez protok RDP przy okazji wprowadzenia na rynek systemu
operacyjnego Windows XP Professional (XP Home Edition jest ograniczon funkcjonalnie wersj Professional).
Wbudowane w ten system oprogramowanie klienckie jest ju rozbudowane dostpna
jest wiksza ilo opcji konfiguracyjnych (to wymg wspdziaania tej wersji oprogramowania z protokoem RDP 5.1). Poza tym program ma przejrzysty interfejs, a zatem
umoliwia wygodn konfiguracj i zapamitywanie ustawie.
Posiadajc dostp do paru wersji programw podczeniowych, administrator wybierze
przewanie ostatnie z opisywanych z uwagi na prostot obsugi oraz zwikszon
funkcjonalno w stosunku do starszych wersji.
Wersj tego programu mona pobra z witryny Microsoft i zainstalowa na komputerach uytkownikw np. rcznie albo za pomoc narzdzi zdalnej instalacji, czy wrcz
instruujc pracownikw, jak maj to zrobi. Po zainstalowaniu program do podcze
RDP utworzy skrt w menu Start, podmenu Programs (programy), Accessories (akcesoria), Communications (komunikacja).
1

W praktyce oznacza to Internet Explorer w wersji 5.0 lub wyszej.

Rozdzia 6. Programy klienckie przegld

73

Po uruchomieniu tej aplikacji moemy skonfigurowa do sporo opcji, przydatnych

zarwno przy podczeniach w sieci LAN, jak i w sieciach rozlegych.

Zakadka General
W tym miejscu moemy wpisa dane do komunikacji z serwerem usug terminalowych,
takie jak:
1. Nazwa systemu NetBIOS (protok komunikacyjny i aplikacyjny, uywany

w sieciach opartych o produkty Microsoft) lub numer IP serwera terminali

(rysunek 6.5).
Rysunek 6.5.
Ustawienia gwne

2. Nazw uytkownika, na konto ktrego bdziemy si czy z serwerem.

3. Haso.
4. Domen Active Directory lub domen zgodn z systemem Windows NT 4.0.
5. Opcj zapamitywania hasa w programie klienckim.

Niezaprzeczalnym udogodnieniem jest zapisywanie tyche ustawie jako plikw z rozszerzeniem .RDP na dysku lokalnego komputera celem pniejszego ich wykorzystywania. Moemy potem w atwy sposb otwiera te pliki, klikajc je dwa razy lub naciskajc klawisz Enter. Skojarzenie pliku z programem klienckim spowoduje wczytanie
go do tego programu i uruchomienie sesji.
Prosz zauway, e istnieje opcja zapamitywania hase w plikach lokalnych na komputerze uytkownika, co moe by potencjalnie wykorzystane przez osoby niepowoane
(czytaj: wamywaczy komputerowych). Dobrym nawykiem jest pozostawienie opcji Save

74

Usugi terminalowe Windows 2000

my password (zapamitaj moje haso) niezaznaczonej celem ochrony dostpu do serwera. Dodatkowo administrator systemu powinien skonfigurowa opcj Always prompt
for password (zawsze pytaj o haso) w opcjach poczenia RDP na serwerze, co zawsze
spowoduje wywietlenie okno logowania bez wpisanego hasa z programu klienckiego
i tym samym zmusi uytkownika do wpisania go rcznie. Jeli wamywacz uruchomi
program do podczenia, to serwer terminalowy i tak wymusi na uytkowniku (nawet
wamywaczu) podanie hasa dostpowego.

Zakadka Display
W tym miejscu moemy ustawia parametry wywietlania obrazu na ekranie komputera
lokalnego. Jeli moliwe jest lokalne wywietlanie obrazu w rozdzielczoci 16001200
pikseli, to takie parametry mona te ustawi w sekcji Remote desktop size (rozmiar
pulpitu zdalnego):
Rysunek 6.6.
Konfiguracja opcji
wywietlania
poczenia RDP
od strony klienta

Zauwamy, e istnieje moliwo zwikszenia rozmiaru ekranu do wartoci Full Screen

tak, jak na powyszym rysunku. Oznacza to wywietlanie okna pulpitu zdalnego na
caym ekranie lokalnego monitora, co powoduje, e nie bdzie wida lokalnego pulpitu
i innych uruchomionych aplikacji. Ale nie ma obawy, zawsze mona si do nich dosta,
klikajc w oknie sesji RDP ikon minimalizacji okna na pasku poczenia. Nastpi to
pod warunkiem zaznaczonej opcji Display the connection bar when in full screen mode
(wywietlaj belk programu w trybie penego ekranu).
W sekcji Colors (kolory) mona teoretycznie wybra take gbi kolorw pulpitu zdalnego, ale opcja ta dziaa tylko w przypadku podczenia do serwera terminali w wersji
Windows 2003. Zwizane jest to z mechanizmem obsugi kanaw wirtualnych przez

Rozdzia 6. Programy klienckie przegld

75

serwery Windows 2000, ktre umoliwiaj wywietlanie tylko 256 kolorw; serwery
Windows 2003 oferuj take gbi kolorw zarwno 24-bitow, jak i 32-bitow. Nie
jest to istotne, jeli chodzi o komfort pracy, za to na pewno znaczco wpywa na spowolnienie poczenia i drastycznie zwiksza iloci danych wysyanych z serwera do
programu klienckiego (obrazy przesyane jako bitmapy s kompresowane w poczeniu RDP, jednak zawsze bitmapa 8-bitowa jest mniejsza ni 24-bitowa).
Kolejna wersja systemw Windows Server ukae si prawdopodobnie w marcu lub
kwietniu roku 2003. Zaimplementowane w niej funkcje nowej wersji RDP pozwol
na przesyanie dwiku z serwera do stacji klienta, umoliwi mapowanie napdw
dyskowych, bilansowanie obcienia serwerw itp.

Zakadka Local Resources

Jak wspomnielimy w notce w poprzedniej sekcji, zaawansowane mapowania dyskw
i dwiku bd dostpne dopiero w kolejnej wersji serwera. Pomimo dostpnoci tych
opcji w programie klienckim serwer Windows 2000 nie obsuy kanaw wirtualnych
zwizanych z tymi opcjami.
Ciekaw konfiguracj mona przeprowadzi w sekcji Keyboard (rysunek 6.7), w ktrej
administrator moe ustawi zachowanie kombinacji klawiszy np. ALT+TAB. Mona
okreli, aby te kombinacje byy dostpne w oknie poczenia RDP lub normalnie na
lokalnym pulpicie.
Rysunek 6.7.
Moliwo ustawienia
podczenia dwiku,
napdw dyskowych,
drukarek i portw
szeregowych ze stacji
uytkownika do sesji
na serwerze terminali

76

Usugi terminalowe Windows 2000

Zakadka Programs
Uytkownik moe tu ewentualnie wczy bd wyczy t opcj (rysunek 6.8). Jeli
j zaznaczy, musi poda program, ktry bdzie uruchamiany po nawizaniu sesji
RDP. Domylnie jest to explorer.exe, ktry wcza zdalny pulpit.
Rysunek 6.8.
Okrelenie programu
uruchamianego
na pocztku sesji RDP

Zakadka Experience
Rysunek 6.9.
Ustawienia
obciania
poczenia RDP

Rozdzia 6. Programy klienckie przegld

77

Klienci dla innych

systemw operacyjnych
MS-DOS
Program klienta dla tej wersji systemw Microsoft napisa jaki czas temu Claudio
Rodriguez. Jest on jednym z najstarszych staem uytkownikw i administratorw aplikacyjnych usug terminalowych (WinFrame, NT 4.0 TSE, MetaFrame, Windows 2000
Terminal Services) wykorzystuje te usugi od ponad 10 lat.
Najczciej mona go znale, a waciwie jego rozwizania i podpowiedzi, na grupach
dyskusyjnych Microsoft zwizanych z usugami terminalowymi.
Swj program reklamuje jako malutkie (prawda!), szybkie i niezawodne rozwizanie
dla tych, ktrzy nie maj zamiaru wyrzuca swoich starych pecetw z procesorem np.
486 DX2 na mietnik. Program ten do dziaania wymaga jakiego systemu DOS (moe
to by PC-DOS, MS-DOS lub FreeDOS), systemu TCP/IP dla DOS, sterownika karty
sieciowej dla takiego systemu, karty graficznej, ktra potrafi wywietli obraz o parametrach 640480256 oraz licencji nie jest ona tania (45 dolarw), zwaywszy, e
i tak musimy zakupi jeszcze licencj CAL oraz TS CAL.
Na stronach autora programu dostpna jest wersja demonstracyjna, ktra dziaa standardowo bez licencji przez 15 minut na 1 sesj, czyli zbyt dugo tego oprogramowania nie potestujemy za jednym razem trzeba bdzie wznawia sesje i znw bdzie
mona pracowa tylko przez 15 minut.

Linux i rdesktop
Wersja klienta dla systemw Linux (dystrybucje Red Hat, Debian, SuSE, Mandrake) oraz
niektre systemy z rodziny UNIX jest dostpna oczywicie na licencji GNU GPL. Oznacza to, e mona j miao edytowa, kompilowa, dystrybuowa i uywa bez ogranicze. Jedyny szkopu w tym, aby administrator zainstalowa na stacji roboczej rodowisko X-Window program rdesktop wymaga podsystemu graficznego, a ju z tym
jest troch kopotu w przypadku instalacji domylnej, jak to ma miejsce w systemach
Microsoft. Ale dla chccego nic trudnego
Program dostpny jest ze strony www.rdesktop.org w wersji 1.1.0. Oczywicie autor
cay czas udoskonala produkt i miejmy nadziej, e Microsoft dostrzee korzyci z uytkowania jego produktw (pulpit Windows 2000 i aplikacje) i nie bdzie wywiera na
twrcw tego oprogramowania niezdrowej presji, tak jak w przypadku producentw
serwerw Samba.

78

Usugi terminalowe Windows 2000

Jeszcze inne systemy protok ICA

Jeli nie mona znale wrd powyszych klientw programu odpowiadajcego naszym potrzebom, moe si okaza, e potrzebne bdzie oprogramowanie klasy MetaFrame 1.8 lub nowszej MetaFrame XP firmy Citrix.
Firma ta, wykupujc od Microsoft prawa do korzystania ze rde Windows NT, 2000
a teraz take .NET, bdzie zawsze dyktowaa trendy w usugach terminalowych. Programici Citrix jako pierwsi umoliwili w swoich produktach mapowanie drukarek z sesji terminalowej na urzdzenie podczone do stacji klienta, mapowanie napdw fizycznych klienta do sesji terminalowej, mapowanie dwiku, moliwo przesyania duych
iloci danych (np. wideo) i zaawansowane szyfrowanie. I chocia Microsoft moe
w swoich aktualnych wersjach wykorzystywa pomysy Citriksa, warto jednak pamita,
e te pomysy wdroono w MetaFrame ju par lat temu.
Dla przykadu, serwery Windows 2003 Microsoft mog mapowa napdy lokalne uytkownikw do ich sesji terminalowych lub bilansowa obcienie serwerw, ale produkty Citrix umoliwiay to ju 3 lata temu!
W sytuacji, kiedy planujemy przejcie na system scentralizowanej pracy aplikacyjnej
dla duej iloci uytkownikw (teoretycznie od 200 wzwy), to prawdopodobnie rozwizania Citrix bd ciekaw propozycj, cho niestety do kosztown.
Klienci protokou mog wykorzystywa wszystkie powyej opisane systemy operacyjne,
jak rwnie dowoln przegldark z maszyn Javy (a nie tylko obsugujc ActiveX),
urzdzenia przenone, komputery narczne (palmtopy), a w przyszoci take telefony
komrkowe (waciwie istniej ju takie urzdzenia, ale s jeszcze niedostpne w Polsce).
Podsumowujc, dla maych firm czy rednich przedsibiorstw, ktre nie wykorzystuj
serwerw terminalowych dla wszystkich aplikacji i uytkownikw, dobrym rozwizaniem jest system Windows 2000 z wczonymi usugami terminalowymi bez produktw rozszerzajcych jego moliwoci. W momencie, kiedy decydujemy si na zorganizowanie centralnej farmy serwerw z aplikacjami dla duej iloci pracownikw, wtedy
niezbdne staje si zainstalowanie nakadek na usugi terminali, jakimi s produkty
MetaFrame firmy Citrix oraz IQ Canaveral firmy NewMoon.