:\UD*HQLD

41

:\UD*HQLD
7HPDW Z\UD*HQLD ]RVWD SU]HP\FRQ\GRNVL*NLMX*GRGDZQRWHPXLZ\SDGDRE\
w NRFX W
 NZHVWL
 Z\MDQL : QLQLHMV]\P UR]G]LDOH VSUyEXMHP\ Z\MDQL F]\P V
Z\UD*HQLDGRF]HJRVX*RUD]MDNLHVLFKVNDGQLNLLUHJX\WZRU]HQLD
:\UD*HQLD SR]ZDODM QD SU]HNV]WDFDQLH LQIRUPDFML Z FHOX X]\VNDQLD RGSRZLHGQLFK
Z\QLNyZLVWDQRZLMHGHQ]SRGVWDZRZ\FKVNDGQLNyZSURJUDPyZ.D*GHZ\UD*HQLH
stanowi symboliczny zapis pewnej operacji na danych reprezentowanych przez zmienne
RSLVDQHLGHQW\ILNDWRUDPLLVWDH]DSLVDQHMDZQLH6DPDRSHUDFMDUHDOL]RZDQDMHVW za
SRPRFoperatorw oraz funkcji3RM
FLHZ\UD*HQLDQDMDWZLHME
G]LHQDP]LOXVWURZD
QD SU]\NDG]LH PDWHPDW\F]Q\P MDN ZLDGRPR GXJR SU]HFLZSURVWRNWQHM c WUyMNWD
SURVWRNWQHJRZ\UD*DVL
Z]RUHP
c = a 2 + b2
3U]HNDGDMFWRQD3DVFDORWU]\PDP\
c := sqrt(a*a + b*b)

=DSLV]QDMGXMF\VL
SRSUDZHMVWURQLH]QDNX := (tak zwanego operatora przypisania)
MHVW ZDQLH Z\UD*HQLHP : MHJR VNDG ZFKRG] F]WHU\ LGHQW\ILNDWRU\ a i b) symboOL]XMFH ]PLHQQH SU]HFKRZXMFH GXJRFL SU]\SURVWRNWQ\FK WU]y operatory (* i +)
V\PEROL]XMFH RSHUDFMH PQR*HQLD L GRGDZDQLD RUD] LGHQW\ILNDWRU sqrtUHSUH]HQWXMF\
IXQNFM
  SLHUZLDVWHN NZDGUDWRZ\ 3RQLHZD* R ]PLHQQ\FK L VWD\FK MX* PyZLOLP\
]DMPLHP\VL
REHFQLHRSHUDWRUDPL
2SHUDWRU MHVW ]DVWU]H*RQ\P VRZHP M
]\ND VWDQRZLF\P V\PEROLF]Q UHSUH]HQWDFM

SHZQHJR G]LDDQLD QD GDQ\FK UHSUH]HQWRZDQ\FK SU]H] argumenty RSHUDWRUD : ZL
NV]RFLSU]\SDGNyZRSHUDWRU\SRVLDGDMGZDDUJXPHQW\LVWQLHMMHGQDNUyZQLH*RSHUDtory jednoargumentowe. W Pascalu zdefiniowano kilka grup operatorw, z ktrych
QDMF]
FLHMZ\NRU]\VW\ZDQ\PLV]DSHZQHoperatory arytmetyczne:

42

Turbo Pascal programowanie

Tablica 2. Operatory arytmetyczne
Operator

3U]\NDG

Znaczenie

PQR*HQLH

2*2 = 4

dzielenie

2/3 = 0.66666...

div

G]LHOHQLHFDNRZLWH

2 div 3 = 0

mod

reszta z dzielenia

3 mod 2 = 1

dodawanie

2+3=5

odejmowanie

2 3 = 1

(jednoargumentowy) zmiana znaku

1 = 1

=Z\MWNLHPRSHUDWRUyZ div i modSU]H]QDF]RQ\FKZ\F]QLHGRG]LDDQDOLF]EDFK

FDNRZLW\FKZV]\VWNLHSR]RVWDHRSHUDWRU\ZVSySUDFXM]DUyZQR]OLF]EDPLFDNRZLW\PLMDNLU]HF]\ZLVW\PL:SU]\SDGNXZ\NRQ\ZDQLDNLONXG]LDDZREU
ELHMHGQHJR Z\UD*HQLD LVWRWQ\ MHVW W]Z priorytet operatorw RNUHODMF\ SLHUZV]HVWZR
SHZQ\FK G]LDD SU]HG LQQ\PL 'OD RSHUDWRUyZ DU\WPHW\F]Q\FK SULRU\WHW\ Z\JOGDM
PQLHM ZL
FHM WDN MDN Z ]Z\NHM PDWHPDW\FH SLHUZV]HVWZR PDM RSHUDWRU\ PQR*HQLDLG]LHOHQLD*, /, div i mod), wykonywane zawsze przed dodawaniem i odejmoZDQLHP']LDDQLDUHSUH]HQWRZDQHSU]H]RSHUDWRU\RW\PVDP\PSULRU\WHFLHZ\NRQ\wane VZNROHMQRFLRGOHZHMGRSUDZHM
3DPL
WDQLH R SULRU\WHWDFK RSHUDWRUyZ MHVW VSUDZ EDUG]R LVWRWQ JG\* QLHZDFLZD
NROHMQRZ\NRQ\ZDQLDG]LDDSURZDG]LF]
VWRGRX]\VNDQLD]XSHQLHLQQHJRZ\QLNX
QL*VL
VSRG]LHZDOLP\3U]\NDGRZRLORUD]
1+ 2
3

QLH]RVWDQLHSRSUDZQLHREOLF]RQ\MHOL]DSLV]HV]JRZSRVWDFL
1 + 2 / 3

ERZLHP]DPLDVWZDUWRFLRWU]\PDV]SOXVF]\OL:DFLZNROHMQR
Z\NRQ\ZDQLD G]LDD PR*HV] MHGQDN Z\PXVL ]D SRPRF QDZLDVyZ ]DSLVXMF QDV]
iloraz jako
(1 + 2) / 3

)UDJPHQW\ Z\UD*HQLD XM
WH Z QDZLDV\ V ]DZV]H REOLF]DQH SU]HG Z\NRQDQLHP
ZV]\VWNLFK SR]RVWD\FK G]LDD 1DZLDVyZ ZDUWR D QDZHW QDOH*\ X*\ZD UyZQLH*
ZyZF]DVJG\QLHMHVWVL
SHZQ\PFRGRNROHMQRFLZ\NRQ\ZDQLDG]LDD3DPL
WDM*H
QDZLDV\ QLH SRZRGXM JHQHURZDQLD GRGDWNRZHJR NRGX Z\QLNRZHJR D MHG\QLH ]PLHQLDMNROHMQRRSHUDFMLDZL
FQLFQLHNRV]WXMRSUyF]NRQLHF]QRFLZSLVDQLDNLONX
GRGDWNRZ\FK ]QDNyZ FR MHGQDN MHVW OHSV]H RG QDUD*DQLD VL
 QD WUXGQR Z\NU\ZDOQH
E
G\
OperatRU\ DU\WPHW\F]QH QLH Z\F]HUSXM RF]\ZLFLH DUVHQDX GRVW
SQHJR Z 7XUER
3DVFDOX .ROHMQ JUXS
 WZRU] operatory bitowe i logiczne QD]ZDQH WDN GODWHJR L*

:\UD*HQLD

43

SU]H]QDF]RQH V GR Z\NRQ\ZDQLD G]LDD QD ELWDFK OLF]E FDNRZLW\FK OXE GR
SU]HNV]WDFDQLDZDUWRFLORJLF]Q\FK$RWRRQH
Tablica 3. Operatory bitowe i logiczne
Operator

3U]\NDG

Znaczenie
logiczny

bitowy

not

negacja

not true = false

and

iloczyn logiczny

true and false = false

shl

SU]HVXQL
FLHELWyZZOHZR

shr

SU]HVXQL
FLHELWyZZSUDZR

or

suma logiczna

true or false = true

xor

suma modulo 2

true xor true = false 7 xor 15 = 8

not 15 = 240
7 and 15 = 7
7 shl 2 = 28
128 shr 4 = 8
7 or 128 = 135

=UR]XPLHQLH G]LDDQLD RSHUDWRUyZ ORJLF]Q\FK QLH SRZLQQR QDVWU

F]D WUXGQRFL -HOL
FKRG]LRRSHUDWRU\ELWRZHWRLFKG]LDDQLHVSURZDG]DVL
GRPDQLSXORZDQLDSRV]F]HglQ\PLELWDPLPRJF\PLSU]\MPRZDZDUWRFLOXEZNRPyUNDFKSDPL
FL]DMPRwaQ\FK SU]H] OLF]E
 -HGQRDUJXPHQWRZ\ RSHUDWRU not neguje poszczeglne bity
]PLHQLDLFKZDUWRFLQDSU]HFLZQe), operator and ustawia dany bit wyniku na 1 tylko
ZWHG\ JG\ RGSRZLDGDMFH VRELH ELW\ REX DUJXPHQWyZ PDM ZDUWR  or gdy co
QDMPQLHM MHGHQ ] QLFK PD ZDUWR  ]D xor ustawia bit na 1 tylko wtedy, gdy jeden
z ELWyZPDZDUWRDGUXJL2SHUDWRU\ shl i shrPDMFKDUDNWHUZ\F]QLHELWRZ\
GODOLF]EFDNRZLW\FKZSHZQ\PXSURV]F]HQLXSU]HVXQL
FLHELWyZRn pozycji w lewo
lub w SUDZR RGSRZLDGD SRPQR*HQLX OXE SRG]LHOHQLX SU]H] n : UDPDFK ZLF]H
SURSRQXM
&LVSUDZG]LSRSUDZQRSRGDQ\FKZ\*HMSU]\NDGyZSRWU]HEQD&LE
G]LH
]QDMRPRV\VWHPXGZyMNRZHJRZNWyU\PQSFDNRZLWDOLF]ED]DSLV\ZDQDMHVWMDNR
F]\OLVHNZHQFMDRPLXELWyZ]NWyU\FKWU]\QDMPQLHM]QDF]FHPDMZDUWR
1).
2VWDWQL ZD*Q JUXS
 RSHUDWRUyZ VWDQRZL operatory relacyjne VX*FH GR SRUyZQ\ZDQLD RELHNWyZ QLH W\ONR OLF]E DOH UyZQLH* ]QDNyZ F]\ DFXFKyZ :V]\VWNLH
RSHUDWRU\UHODF\MQHVGZXDUJXPHQWRZHRF]\ZLFLHW\S\REXDUJXPHQWyZPXV]E\
]JRGQH WM QLH PR*QD SRUyZQ\ZD DFXFKD ] OLF]E L GDM Z Z\QLNX ZDUWR
ORJLF]Q
Tablica 4. Operatory relacyjne
Operator

Znaczenie

3U]\NDG

rwny...

3 = 3.14 (false)

<>

Uy*Q\RG

3 <> 3.14 (true)

<

mniejszy od...

3 < 3.14 (true)

<=

mniejszy lub rwny... 3 <= 3.14 (false)

>

ZL
NV]\RG

3 > 3.14 (false)

>=

ZL
NV]\OXEUyZQ\

3 >= 3 (true)

44

Turbo Pascal programowanie

0XVLP\MHV]F]HXVWRVXQNRZDVL
GRZ\UD*HPLHV]DQ\FK]DZLHUDMF\FKRSHUDWRU\
QDOH*FH GR NLONX JUXS 3U]\NDGRZR REOLF]DMF Z\VRNR VW\SHQGLXP VWXGHQFNLHJR
QDOH*\ RNUHOL F]\ UHGQLD RFHQ GHOLNZHQWD MHVW Z\VWDUF]DMFR Zysoka, a dochd na
MHGQHJR F]RQND URG]LQ\ Z\VWDUF]DMFR QLVNL $E\ ]DWHP XVWDOL F]\ .RZDOVNLHPX
QDOH*\VL
VW\SHQGLXPX*\MHP\SU]\NDGRZHJRZ\UD*HQLD
(Dochod/LiczbaOsob < 150) and (Srednia > 3.75)

:\UD*HQLH WR ]DZLHUD GRVNRQD PLHV]DQN

 RSHUDWRUyZ DU\WPHW\F]Q\FK ORJLF]Q\FK
i UHODF\MQ\FK:WDNLFKV\WXDFMDFKNROHMQRZ\NRQ\ZDQLDG]LDDMHVWQDVW
SXMFD
Tablica 5. Priorytety operatorw
Operatory

Priorytet

not
* / div mod and shl shr
+ or xor
= <> < <= > >=

QDMZ\*V]\
QL*V]\
MHV]F]HQL*V]\
QDMQL*V]\

2F]\ZLFLH MHOL Z\UD*HQLH ]DZLHUD QDZLDV\ LFK ]DZDUWR ]RVWDQLH Z\OLF]RQD SU]HG
Z\NRQDQLHPSR]RVWD\FKG]LDD3RND]DQ\Z\*HMSU]\NDGLOXVWUXMHMHGQRF]HQLHGR
W\SRZ V\WXDFM
 Z NWyUHM PXVLP\ SRF]\ ]H VRE NLOND ZDUXQNyZ Z\UD*RQ\FK
QLHUyZQRFLDPLF]\OLRSHUDWRUDPLUHODF\MQ\PL3RQLHZD*GRF]HQLDZDUXQNyZVX*
operatory logiczne (zwykle or lub andPDMFHZ\*V]\SULRU\WHWQLH]E
GQHMHVWX*\FLH
QDZLDVyZLFKSRPLQL
FLHMHVWEDUG]RSRVSROLW\PE
GHPRUHDNFMLNRPSLODWRra najleSLHMSU]HNRQDMVL
VDP
-DN MX* SRZLHG]LHOLP\ Z\UD*HQLD PRJ ]DZLHUD HOHPHQW\ QDMUy*QLHMV]\FK W\SyZ
OLF]E\ ]QDNL DFXFK\ LWS MHGQDN QDMF]
FLHM E
G]LHV] VSRW\ND VL
 ] Z\UD*HQLDPL
UHSUH]HQWXMF\PLRSHUDFMHDU\WPHW\F]QH$E\UR]G]LDWHQQLHRJUDQLF]DVL
GRSXVWHJR
WHURUHW\]RZDQLDVSUyEXMHP\]DVWRVRZDZ\UD*HQLDZSUDNW\FHWZRU]FSURJUDPUR]ZL]XMF\UyZQDQLHNZDGUDWRZH]QDQ&L]DSHZQHPHWRGZ\]QDF]QLNyZ
=DSLVXMFQDV]HUyZQDQLHZSRVWDFL
a x2 + b x + c

PR*HP\ REOLF]\ SLHUZLDVWNL WM ZDUWRFL x GOD NWyU\FK UyZQDQLH SU]\MPXMH ZDUWR
zero) jako
b
2a
gdzie ' jest tzw. wyznacznikiem rwnania, obliczanym jako
= b2 4 a c

:\UD*HQLD

45

Znak ZSRSU]HGQLPZ]RU]HR]QDF]D*HUyZQDQLHPDZRJyOQRFLGZDSLHUZLDVWNL
z NWyU\FK MHGHQ REOLF]D VL
 SU]H] GRGDQLH ZDUWRFL Z OLF]QLNX XDPND ]D GUXJL
SU]H]LFKRGM
FLH
6DPSURJUDPSRZLQLHQZ\JOGDQDVW
SXMFR
SRF]WHN
RGF]\WDMZDUWRFLZVSyF]\QQLNyZDELF
REOLF]ZDUWRZ\]QDF]QLND
oblicz pierwiastki i wypisz je na ekranie
koniec
:SRVWDFLSDVFDORZHME
G]LHWRQLHFREDUG]LHMVNRPSOLNRZDQH
program Rownanie_Kwadratowe;
^3URJUDPUR]ZL]XMHUyZQDQLHNZDGUDWRZHPHWRGZ\]QDF]QLNyZ`
var
DEFUHDO^ZVSyF]\QQLNL`
delta : real;
{ wyznacznik }
x1, x2 : real;
{ pierwiastki }
begin
writeln('Program rozwiazuje rownanie kwadratowe')
writeln('a*x^2 + b*x + c');
ZULWH
3RGDMZVSROF]\QQLND
^ZSURZDG(ZVSyF]\QQLNL`
readln(a);
write('Podaj wspolczynnik b: ');
readln(b);
write('Podaj wspolczynnik c: ');
readln(c);
delta := sqr(b) - 4*a*c;
{ oblicz wyznacznik }
x1 := (-b + sqrt(delta))/(2*a); { oblicz pierwiastki }
x2 := (-b - sqrt(delta))/(2*a); { znaczek := to tzw. }
{ przypisanie }
ZULWHOQ
3LHUZLDVWNL
^Z\ZLHWOSLHUZLDVWNL`
writeln('x1 = ', x1:12:4);
writeln('x2 = ', x2:12:4);
readln;
end.

:\UD*HQLDZ\NRU]\VW\ZDQHGRREOLF]DQLDSRV]F]HJyOQ\FKZDUWRFLVWXQLHFREDUG]LHM
skompliNRZDQH DOH QDGDO QLH SRZLQLHQH PLH SUREOHPyZ ] LFK DQDOL] 'ZRPD
nowyPLQRQLHGRNRFDHOHPHQWDPLVoperator przypisania oraz funkcje.
Operator przypisania jest jednym z najpospoliciej wykorzystywanych operatorw
pascalowych. Znaczek := GZXNURSHN L ]QDN UyZQRFL F]\WD VL
 VWDMH VL
 OXE
SU]\SLV]]DMHJRHIHNWVSURZDG]DVL
GRXPLHV]F]HQLDZRELHNFLH]QDMGXMF\PVL

SR OHZHM VWURQLH ZDUWRFL ]QDMGXMFHM VL
 SR SUDZHM VWURQLH 2ELHNW XPLHV]F]RQ\ SR
OHZHMVWURQLHRSHUDWRUDSU]\SLVDQLDRNUHlany jest mianem l-ZDUWRFLDQJlvalue). Jest
WRQDRJy]PLHQQDPR*OLZHMHVWMHGQDNSU]\SLVDQLHZDUWRFLGRLGHQW\ILNDWRUDIXQNFML
R W\P E
G]LHP\ MHV]F]H PyZL 3RQLHZD* SU]\SLVDQLH SROHJD QD XPLHV]F]HQLX

46

Turbo Pascal programowanie

ZDUWRFLJG]LHZSDPL
FLNRPSXWHUDZPLHMVFXRNUHORQ\PSU]H]QD]Z
RELHNWXnie
PR*HV]SROHZHMVWURQLHRSHUDWRUDSU]\SLVDQLDXPLHFLVWDHMF]\Z\UD*HQLD3RSUDZHM
VWURQLH RSHUDWRUD SU]\SLVDQLD SDQXMH ]QDF]QLH ZL
NV]D GHPRNUDFMD GRSXV]F]DOQH V
WDPSUDNW\F]QLHGRZROQHZ\UD*HQLDDZL
FZV]F]HJyOQRFLUyZQLH*SRMHG\QF]HVWDH
i ]PLHQQHE\OHE\W\SZDUWRFLX]\VNDQHMZZ\QLNXREOLF]HQLDZ\UD*HQLDE\]JRGQ\
z W\SHPRELHNWX]QDMGXMFHJRVL
SRGUXJLHMVWURQLHRSHUDWRUD:=.
=DJDGQLHQLH]JRGQRFLW\SyZZVHQVLHSU]\SLVDQLDDQJassignment compatibility) jest
W\OH* LVWRWQH FR ]R*RQH = GR GREU\P SU]\EOL*HQLHP PR*QD SRZLHG]LH *H W\S
wyra*HQLD]QDMGXMFHJRVL
SRSUDZHMVWURQLHRSHUDWRUD :=SRZLQLHQE\LGHQW\F]Q\]
W\SHP RELHNWX ]QDMGXMFHJR VL
 SR OHZHM VWURQLH ] NLONRPD Z\MWNDPL 'R
najwD*QLHMV]\FKZ\MWNyZQDOH*SU]\SLVDQLD
ZDUWRFLW\SXFDNRZLWHJRGRRELHNWXW\SXU]HF]\ZLVWHJRDOHQLHRGZURWQLH
ZDUWRFLW\SXU]HF]\ZLVWHJRGRRELHNWXLQQHJRW\SXU]HF]\ZLVWHJRZGRZROQ
VWURQ

ZDUWRFLW\SX]QDNRZHJRGRRELHNWXW\SXDFXFKRZHJR
ZDUWRFLW\SXZVND(QLNGRW\SXGRRELHNWXW\SXpointer.
3U]\ WHM RND]ML ZDUWR UyZQLH* ZVSRPQLH *H QLHNWyUH SU]\SLVDQLD SRPL
G]\ W\SDPL
U]HF]\ZLVW\PL PRJ VSRZRGRZD XWUDW
 GRNDGQRFL OXE SU]HNURF]HQLH ]DNUHVX QS
SUyEDZFLQL
FLDZDUWRFLW\SXextended do zmiennej typu single).
-HOLLG]LHRGUXJQRZRF]\OLIXQNFMHWRZQDV]\PSURJUDPLHSRMDZL\VL
Z\ZRDQLD GZyFK W]Z ELEOLRWHF]Q\FK IXQNFML DU\WPHW\F]Q\FK sqr i sqrt. Temat funkcji
E
G]LH G\VNXWRZDQ\ QLHFR Sy(QLHM QD UD]LH Z\VWDUF]\ &L ZLHG]LH *H IXQNFMD L SRNUHZQD MHM SURFHGXUD MHVW SHZQ\P QDU]
G]LHP SR]ZDODMF\P QD SU]HNV]WDFHQLH
SRGDQ\FKMHMZDUWRFLW]ZargumentwGR*GDQHMSRVWDFL3UDNW\F]QLHND*G\M
]\N
SURJUDPRZDQLD G\VSRQXMH PQLHMV]\P OXE ZL
NV]\P ]HVWDZHP ELEOLRWHN Iunkcji
UHDOL]XMF\FK RSHUDFMH DU\WPHW\F]QH ]QDNRZH JUDILF]QH L LQQH %LEOLRWHND IXQNFML
i SURFHGXU GRVW
SQ\FK Z 7XUER 3DVFDOX MHVW RJURPQD L RPDZLDQLH MHM PLMDRE\ VL

z FHOHP ZUyG F]
VWR Z\NRU]\VW\ZDQ\FK IXQNFML DU\WPHW\F]Q\FK RSUyF] QLHU]DGNR
myloQ\FK ]H VRE sqr (podniesienie do kwadratu) i sqrt (pierwiastek kwadratowy),
]QDMGXM VL
 UyZQLH* IXQNFMH WU\JRQRPHWU\F]QH sin, cos, arctan), logarytmiczne
(ln, exp) i wiele innych.
:WHQVSRVyERPyZLOLP\]DVDGQLF]HWHPDW\]ZL]DQH]Z\UD*HQLDPLLUHDOL]DFMREOLF]HDU\WPHW\F]Q\FK:\NRU]\VWXMFSR]QDQHZLDGRPRFLPR*HV]SRNXVLVL
RQDSLVDQLHSURJUDPXREOLF]DMFHJRZDUWRFLEDUG]LHMVNRPSOLNRZDQ\FKZ]RUyZMDNLFK"WR
MX*SHZQLHVDPZLHV]QDMOHSLHM1LHVWHW\RF]\PE\PR*HMX*VL
SU]HNRQDH7XUER
3DVFDO QLH MHVW QD W\OH LQWHOLJHQWQ\ E\ REURQL VL
 SU]HG SUyE Z\NRQDQLD RSHUDFML
QLHOHJDOQHM]PDWHPDW\F]QHJRSXQNWXZLG]HQLDQSG]LHOHQLDSU]H]]HUR-HOLMHV]F]H
QLH PLDH RND]ML SRWNQ VL
 R WHQ SUREOHP VSUyEXM ]D SRPRF QDV]HJR SURJUDPLNX
znDOH(PLHMVFD]HURZHIXQNFML
x 2 + 2x + 3

:\UD*HQLD

47

1DV]HUyZQDQLHQLHPDSLHUZLDVWNyZU]HF]\ZLVW\FKZDUWRZ\]QDF]QLNDZ\QRVL8,
a ]DWHP MHJR SLHUZLDVWHN NZDGUDWRZ\ QLH GDMH VL
 REOLF]\ 3RQLHZD* MHGQDN 7XUER
PasFDO R W\P QLH ZLH HIHNWHP SRGM
WHM SUyE\ MHVW EG Z\NRQDQLD Invalid floating
point operation nielegalna operacja zmiennoprzecinkowa) i przerwanie realizacji
progUDPX &R SUDZGD *DGQD WR WUDJHGLD ER IXQNFMD L WDN QLH PD SLHUZLDVWNyZ DOH
SURJUDP PyJE\ ]DFKRZ\ZD VL
 SU]\]ZRLFLHM WM ]DPLDVW SDGD  Z\ZLHWOD
RGSRZLHGQLLQIRUPDFM

1LHPDSUREOHPXDOHWRMX*PR*HZQDVW
SQ\PUR]G]LDOH

=DSDPL
WDM
'RSU]HNV]WDFDQLDLQIRUPDFMLZSURJUDPLHVX*Z\UD*HQLD
:VNDGZ\UD*HZFKRG]VWDHL]PLHQQHUHSUH]HQWXMFHGDQHRUD]RSHUDWRU\
i IXQNFMHUHSUH]HQWXMFHVSRVRE\SU]HNV]WDFDQLDLQIRUPDFML
1DMZD*QLHMV]H JUXS\ RSHUDWRUyZ SDVFDORZ\FK WR RSHUDWRU\ DU\WPHW\F]QH ELWRwe, logiczne oraz relacyjne (operatory porwnania).
.RQVWUXXMF Z\UD*HQLD PXVLV] SDPL
WD R NROHMQRFL Z\NRQ\ZDQLD G]LDD
czyli priorytetach operatorw.
'R]PLDQ\NROHMQRFLG]LDDVX*QDZLDV\
)XQNFMH UHSUH]HQWXM EDUG]LHM ]R*RQ\ VSRVyE SU]HNV]WDFDQLD LQIRUPDFML QL*
operatory.
'RQDGDZDQLDZDUWRFL]PLHQQ\PVX*\RSHUDWRUSU]\SLVDQLD:=.
3R OHZHM VWURQLH RSHUDWRUD SU]\SLVDQLD PXVL ]QDMGRZD VL
 l-ZDUWR 3R MHJR
SUDZHMVWURQLHPR*H]QDMGRZDVL
GRZROQHZ\UD*HQLH