You are on page 1of 49

IDZ DO

PRZYKADOWY ROZDZIA
SPIS TRECI

KATALOG KSIEK
KATALOG ONLINE
ZAMW DRUKOWANY KATALOG

TWJ KOSZYK
DODAJ DO KOSZYKA

CENNIK I INFORMACJE
ZAMW INFORMACJE
O NOWOCIACH
ZAMW CENNIK

CZYTELNIA
FRAGMENTY KSIEK ONLINE

Cyfrowe filmy wideo


Autorzy: Ben Long, Sonja Schenk
Tumaczenie: : Marek Binkowski (rozdz. 2,
5, 6, 8, 9, 14 - 16, 18), Maciej Gdula (rozdz. 1,
3, 4, 7, 10 - 13, 17, 18, dodatek A)
ISBN: 83-7361-115-0
Tytu oryginau: The Digital Filmmaking Handbook,
Second Edition
Format: B5, stron: 472
Nawet jeli nie masz dostpu do wysokiej klasy narzdzi uywanych w najwikszych
studiach filmowych, moesz realizowa projekty na wysokim poziomie korzystajc
z komputera i kamery o umiarkowanej cenie.
W ksice Cyfrowe filmy wideo znajdziesz wszystkie informacje, jakie mog by
potrzebne w realizacji takiego przedsiwzicia. Czy zamierzasz nakrci kinowy film
fabularny, czy te krtkometraowy film promocyjny bd informacyjny, ksika
przeprowadzi Ci przez wszystkie etapy procesu produkcji; od pisania scenariusza
i planowania, po zdjcia, monta i postprodukcj. Jeli jeste dowiadczonym twrc
filmw wykonywanych tradycyjn metod, dziki tej ksice z atwoci poznasz
najnowsze technologie cyfrowe. Niezalenie od tego, czy jeste studentem akademii
filmowej, fachowcem od reklamy, instruktorem czy pasjonatem tworzenia filmw wideo,
wiedza zawarta w tej ksice jest Ci potrzebna do ukoczenia swojego dziea.
Wyczerpujcy materia i samouczki na temat nieliniowego montau wideo
Omwienie technologii dystrybucji filmw, w tym przygotowania pyt DVD
i przenoszenia filmw wideo na klisz filmow
Szczegowe omwienie podstaw technologii wideo, wyboru kamery
i planowania zdj
Wyjanienie regu pisania scenariusza, owietlenia planu zdjciowego,
rejestracji i produkcji dwiku i tworzenia stacji roboczej
wiczenia pozwalajce ugruntowa zdobyt wiedz
Na doczonych pytach CD-ROM znajdziesz demonstracyjne wersje programw
omawianych w ksice oraz pliki z klipami wideo, dwikami i obrazami
wykorzystywanymi w wiczeniach i samouczkach.

Wydawnictwo Helion
ul. Chopina 6
44-100 Gliwice
tel. (32)230-98-63
e-mail: helion@helion.pl

Ben Long (San Francisco, Kalifornia) jest pisarzem, producentem, twrc filmw wideo
i autorem znakomitej ksiki Complete Digital Photography.
Sonja Schenk (Venice, Kalifornia) jest niezalenym producentem i montayst filmw
wideo. Braa udzia w przygotowaniu wielu popularnych programw telewizyjnych
i filmw. Jest autorem ksiki Digital Non-linear Desktop Editing.

Spis treci
Rozdzia 1. Wprowadzenie ........................................................................................11
Jakiego sprztu potrzebujesz?............................................................................................... 13
Czym jest cyfrowe wideo?.................................................................................................... 14
Co to jest digitalizacja? ...................................................................................................................15

Czemu cyfrowe wideo? ........................................................................................................ 16


Co znajdziesz w tej ksice?................................................................................................. 17
Cz I Przygotowanie do produkcji filmu .....................................................................................17
Cz II Produkcja filmu.................................................................................................................17
Cz III Postprodukcja ..................................................................................................................17

wiczenia.............................................................................................................................. 17
Podsumowanie ...................................................................................................................... 18

Cz I Przygotowanie do produkcji filmu ............................................... 19


Rozdzia 2. Scenariusz i planowanie produkcji .......................................................21
Pisanie scenariusza cyfrowego filmu wideo......................................................................... 21
Fabua ..............................................................................................................................................22
Struktura ..........................................................................................................................................23
Opisywanie obrazu ..........................................................................................................................24
Format scenariusza ..........................................................................................................................25
Dopracowywanie scenariusza .........................................................................................................29

Planowanie produkcji filmu.................................................................................................. 29


Podzia scenariusza .........................................................................................................................30
Kolejno krcenia zdj.................................................................................................................30
Tablice produkcji filmu ...................................................................................................................32

wiczenia.............................................................................................................................. 32
Podsumowanie ...................................................................................................................... 34

Rozdzia 3. Podstawowe wiadomoci o technologii wideo ......................................35


Czym jest zapis wideo?......................................................................................................... 35
cieki .............................................................................................................................................35
Klatki ...............................................................................................................................................36
Standardy zapisu .............................................................................................................................37

Cyfrowe filmy wideo


Rozdzielczo obrazu ......................................................................................................................38
Metody skanowania (wywietlania) obrazu ....................................................................................38
Proporcje obrazu .............................................................................................................................40
Formaty tam wideo ........................................................................................................................41
Parametry tamy wideo ...................................................................................................................41

Wprowadzenie do cyfrowej technologii wideo .................................................................... 42


Prbkowanie kolorw .....................................................................................................................42
Kompresja .......................................................................................................................................43
Moduy kompresji i dekompresji ....................................................................................................44
Szybko przesyu danych ..............................................................................................................46
Ksztat piksela .................................................................................................................................46
Typy plikw cyfrowego wideo .......................................................................................................48

Dwik informacje podstawowe...................................................................................... 48


Dwik mono, stereo i otaczajcy...................................................................................................48
Prbkowanie dwiku .....................................................................................................................49
Typy plikw dwikowych .............................................................................................................49

Jako to nie wszystko.......................................................................................................... 50


wiczenia.............................................................................................................................. 51
Podsumowanie ...................................................................................................................... 52

Rozdzia 4. Wybr kamery ........................................................................................53


Wybr formatu...................................................................................................................... 53
Najwaniejszy jest nonik docelowy...............................................................................................54

Ocena jakoci kamery ........................................................................................................... 57


Przetwornik CCD ............................................................................................................................57
Obiektywy .......................................................................................................................................61

Cechy kamery ....................................................................................................................... 63


Ergonomia .......................................................................................................................................63
Akumulatory....................................................................................................................................64
Rczna regulacja parametrw pracy................................................................................................65
Jako dwiku................................................................................................................................66
Skanowanie progresywne................................................................................................................68
Stabilizacja obrazu ..........................................................................................................................68
Tryb szerokoekranowy ....................................................................................................................69
Wizjer ..............................................................................................................................................71
Efekty specjalne ..............................................................................................................................71
Standard zapisu ...............................................................................................................................72
Skonsultuj si z osob odpowiedzialn za zdjcia w filmie............................................................72

Akcesoria .............................................................................................................................. 72
Statywy, stabilizatory i wzki .........................................................................................................73
Mikrofony........................................................................................................................................74
Filtry ................................................................................................................................................74

Inne akcesoria ....................................................................................................................... 74


wiczenia.............................................................................................................................. 75
Podsumowanie ...................................................................................................................... 75

Rozdzia 5. Planowanie zdj ....................................................................................77


Tworzenie scenariusza obrazkowego ................................................................................... 77
Ujcia i przedstawienie caego planu ..............................................................................................78

Spis treci

Mniej znaczy wicej........................................................................................................................82

Lokalizacja zdj .................................................................................................................. 83


Artystyczny aspekt produkcji ............................................................................................... 86
Podstawy artystycznej reyserii ......................................................................................................87
Sztuczna scenografia .......................................................................................................................87
Dekorowanie scenografii i rekwizyty..............................................................................................88

Planowanie efektw specjalnych .......................................................................................... 89


Zdjcia prbne.................................................................................................................................90

wiczenia.............................................................................................................................. 90
Podsumowanie ...................................................................................................................... 91

Cz II Produkcja filmu ........................................................................... 93


Rozdzia 6. Owietlenie ..............................................................................................95
Podstawowe wiadomoci...................................................................................................... 95
Owietlenie filmowe .......................................................................................................................95

Sztuka owietlenia ................................................................................................................ 96


Owietlenie trzypunktowe...............................................................................................................96

Typy owietlenia................................................................................................................... 98
Temperatura koloru .........................................................................................................................98
Moc lamp.........................................................................................................................................99
Jako owietlenia .........................................................................................................................100

Owietlanie postaci ............................................................................................................. 103


Owietlenie we wntrzach .................................................................................................. 106
Zasilanie ........................................................................................................................................106
czenie wiata naturalnego ze sztucznym..................................................................................106
Wykorzystanie zwykego owietlenia domowego ........................................................................107
Co zrobi, gdy wiata na planie jest zbyt wiele?..........................................................................107

Owietlenie plenerw ......................................................................................................... 108


Owietlenie w specyficznych sytuacjach............................................................................ 110
Tworzenie planu za pomoc wiata .............................................................................................110
Owietlenie ta w ujciach przeznaczonych do kluczowania........................................................111

wiczenie............................................................................................................................ 112
Podsumowanie .................................................................................................................... 112

Rozdzia 7. Filmowanie ............................................................................................113


Praca z kamer .................................................................................................................... 113
Obiektyw .......................................................................................................................................114
Regulacja punktu bieli...................................................................................................................124
Filtry zakadane na obiektyw ........................................................................................................125
Inne moliwoci kamery ...............................................................................................................128
Wspczynniki proporcji klatki .....................................................................................................128
Poznaj swoj kamer .....................................................................................................................129

Porady praktyczne............................................................................................................... 130


Przygotowanie sprztu ..................................................................................................................130

Praca na planie .................................................................................................................... 133


Prby .............................................................................................................................................133
Diagram pracy kamery i lista uj.................................................................................................133

Cyfrowe filmy wideo


Protok filmowania ......................................................................................................................134
Szacunek dla aktorw....................................................................................................................135
Nadzr nad scenariuszem..............................................................................................................135

Filmowanie ......................................................................................................................... 136


Kompozycja ..................................................................................................................................137
Ruch kamery .................................................................................................................................142

wiczenia............................................................................................................................ 145
Podsumowanie .................................................................................................................... 146

Rozdzia 8. Rejestrowanie dwiku ........................................................................147


Co chcesz rejestrowa? ....................................................................................................... 147
Mikrofony ........................................................................................................................... 148
Co rejestruje mikrofon?.................................................................................................................149
Jak mikrofon rejestruje dwik?....................................................................................................151
Miksowanie dwiku.....................................................................................................................155
czenie poszczeglnych elementw ...........................................................................................155
Nagrywanie na dwch urzdzeniach.............................................................................................156

Przygotowanie planu do rejestracji dwiku ...................................................................... 159


Rozmieszczenie mikrofonw ........................................................................................................159
Dopasowanie dwiku do obrazu..................................................................................................164
Testowanie konfiguracji ................................................................................................................165
Cisza na planie ..............................................................................................................................167
Wybr trybu rejestracji dwiku w kamerze.................................................................................167

Rejestrowanie dwiku ....................................................................................................... 167


Dwik otoczenia ..........................................................................................................................168

wiczenia............................................................................................................................ 168
Podsumowanie .................................................................................................................... 169

Cz III Postprodukcja........................................................................... 171


Rozdzia 9. Budowanie stacji roboczej ...................................................................173
Wybr platformy................................................................................................................. 173
System Mac OS .............................................................................................................................173
System Windows...........................................................................................................................174

Wybr interfejsu wideo ...................................................................................................... 174


Interfejsy cyfrowego wideo...........................................................................................................175
Interfejsy wideo analogowego ......................................................................................................176
Interfejsy dwiku .........................................................................................................................177

Wybr komputera ............................................................................................................... 179


Procesor.........................................................................................................................................179
Pami operacyjna.........................................................................................................................180
Pami masowa .............................................................................................................................180
Monitory komputerowe.................................................................................................................181
Akcesoria.......................................................................................................................................182
Budowanie stacji roboczej na bazie komputera Macintosh ..........................................................183
Budowanie stacji roboczej na bazie komputera PC ......................................................................185
Monta na przenonym komputerze..............................................................................................186

Optymalne wykorzystanie pamici RAM .......................................................................... 187


wiczenia............................................................................................................................ 188

Spis treci

Podsumowanie .................................................................................................................... 189

Rozdzia 10. Oprogramowanie do edycji nieliniowej............................................191


Podstawowe wiadomoci o oprogramowaniu .................................................................... 191
Interfejs uytkownika ....................................................................................................................191
Funkcje edycyjne...........................................................................................................................193
Inne funkcje...................................................................................................................................196
Narzdzia do zarzdzania projektem.............................................................................................197

Przechwytywanie i import .................................................................................................. 198


Efekty i napisy .................................................................................................................... 200
Typy efektw.................................................................................................................................201
Napisy............................................................................................................................................202

Narzdzia do obrbki dwiku ........................................................................................... 203


Produkt finalny ................................................................................................................... 205
Kaseta wideo .................................................................................................................................205
Pliki cyfrowego wideo ..................................................................................................................206
Listy edycyjne (EDL)....................................................................................................................206
Listy uj .......................................................................................................................................206

wiczenia............................................................................................................................ 206
Podsumowanie .................................................................................................................... 208

Rozdzia 11. Sprzt edycyjny...................................................................................209


Urzdzenia peryferyjne....................................................................................................... 209
Tylko bez paniki............................................................................................................................211

Magnetowidy ...................................................................................................................... 211


Formaty tam.................................................................................................................................212
SDI, FireWire czy zcze analogowe? ..........................................................................................213
Kontrola urzdzenia ......................................................................................................................213
Dokadno....................................................................................................................................214
Moliwoci dwikowe.................................................................................................................214
Co naley sprawdzi?....................................................................................................................214

Sprzt do edycji dwiku.................................................................................................... 216


Dwik na pytach kompaktowych ...............................................................................................216
Magnetofony DAT i napdy MiniDisc .........................................................................................216
Miksery dwiku ...........................................................................................................................217
Goniki .........................................................................................................................................217

Monitory wideo................................................................................................................... 218


Cechy profesjonalnego monitora...................................................................................................218

Zcza .................................................................................................................................. 220


wiczenia............................................................................................................................ 220
Podsumowanie .................................................................................................................... 221

Rozdzia 12. Przygotowanie do edycji ....................................................................223


Jak zorganizowa projekt?.................................................................................................. 223
Utwrz system oznakowania materiaw......................................................................................224
Upewnij si, e wszystkie tamy posiadaj kod czasowy .............................................................224
Stwrz baz danych o materiaach rdowych ............................................................................224
Dokadnie opisuj kad tam.......................................................................................................225
Wykorzystaj narzdzia oferowane przez program ........................................................................225

Cyfrowe filmy wideo


Kod czasowy....................................................................................................................... 225
Kod czasowy z gubieniem i bez gubienia klatek ..........................................................................226
Standardy kodw czasowych ........................................................................................................227
Typy kodw czasowych ................................................................................................................227
Kod czasowy dla materiaw filmowych ......................................................................................228

Opisywanie tam................................................................................................................. 229


Jak opisywa zawarto uj? .......................................................................................................230

Jako przechwytywania..................................................................................................... 233


Jak dobrze musi wyglda gotowy produkt? ................................................................................233
Edycja online i offline ...................................................................................................................233

Jako dwiku ................................................................................................................... 235


Poziomy gonoci.........................................................................................................................235
Obcinanie i znieksztacenia ...........................................................................................................236
Korekcja barwy dwiku...............................................................................................................237

Jako obrazu ...................................................................................................................... 238


Poziomy obrazu.............................................................................................................................238

Rozwizywanie problemw................................................................................................ 245


Problemy i rozwizania .................................................................................................................245

Importowanie plikw.......................................................................................................... 247


Pozyskiwanie dwiku z pyt CD..................................................................................................248
Zarzdzanie bibliotek mediw.....................................................................................................248

wiczenia............................................................................................................................ 249
Podsumowanie .................................................................................................................... 249

Rozdzia 13. Edycja ..................................................................................................251


Niewidzialna sztuka ............................................................................................................ 251
Elementy dobrze zmontowanego filmu .............................................................................. 251
Przejcia pomidzy scenami..........................................................................................................265
Rozwizywanie problemw technicznych ....................................................................................266

Dopracowywanie montau ................................................................................................. 267


Styl montau..................................................................................................................................268
Czas trwania sekwencji .................................................................................................................268
Wraenie oglne............................................................................................................................269

wiczenia............................................................................................................................ 269
Podsumowanie .................................................................................................................... 270

Rozdzia 14. Edycja dwiku...................................................................................271


Udwikowienie filmu........................................................................................................ 271
Zaoenia dotyczce dwiku ............................................................................................. 273
Edycja dwiku w programie do nieliniowego montau wideo....................................................273

Oprogramowanie do edycji dwiku .................................................................................. 275


Sprzt audio...................................................................................................................................278

Edycja dwiku................................................................................................................... 280


Niewyrane dialogi .......................................................................................................................280
Zmiany charakterystyki dwiku ..................................................................................................281
Szum towarzyszcy zarejestrowanemu dwikowi ......................................................................281
Maskowanie dwikiem niedocigni montau wideo ...............................................................281
Problemy z jakoci zarejestrowanego dwiku ...........................................................................282
Korygowanie problemw wokalnych ...........................................................................................282

Spis treci

Korektor barwy dwiku jest Twoim przyjacielem............................................................ 285


Specjalne filtry ..............................................................................................................................287

Dobr efektw dwikowych ............................................................................................. 288


Muzyka ............................................................................................................................... 289
Prawa do uycia muzyki w filmie .................................................................................................290
Szukanie kompozytora ..................................................................................................................291
Zrb to sam....................................................................................................................................291

wiczenia............................................................................................................................ 292
Podsumowanie .................................................................................................................... 292

Rozdzia 15. Korekcja koloru..................................................................................293


Kompresowa czy nie kompresowa?................................................................................ 293
Korekcja koloru .................................................................................................................. 297
Balans bieli ....................................................................................................................................299
Korygowanie balansu bieli............................................................................................................300
Dopasowywanie materiau filmowego pochodzcego z rnych kamer i uj.............................303
Korygowanie koloru za pomoc cieek i warstw ........................................................................304
Nie oczekuj cudw ........................................................................................................................305

Korekcja koloru na potrzeby kliszy filmowej .................................................................... 305


Jeszcze jedna sprawa .....................................................................................................................306

wiczenie............................................................................................................................ 306
Podsumowanie .................................................................................................................... 306

Rozdzia 16. Tworzenie napisw i prosta kompozycja .........................................307


Napisy i prosta grafika........................................................................................................ 307
Tworzenie napisw w programie do edycji nieliniowej ...............................................................308
Tworzenie napisw w programie Photoshop ................................................................................311

Kompozycja ........................................................................................................................ 312


Kluczowanie..................................................................................................................................313
Maski.............................................................................................................................................322
Proporcje pikseli............................................................................................................................324
Bardziej zaawansowane maski......................................................................................................329

Ruchome obrazki ................................................................................................................ 332


Prosty ruch.....................................................................................................................................333

wiczenia............................................................................................................................ 340
Podsumowanie .................................................................................................................... 340

Rozdzia 17. Rotoskopia i kompozycja ...................................................................343


Rotoskopia .......................................................................................................................... 343
Malowanie na klatkach..................................................................................................................344
Filtry wspomagajce proces rotoskopii.........................................................................................349
Rotoskopia i kana alfa ..................................................................................................................350
Animowany kana alfa ..................................................................................................................356
Efekty tworzone na wielu warstwach............................................................................................361

Efekty specjalne .................................................................................................................. 371


Korygowanie zakce obrazu ......................................................................................................372
Korygowanie zgubionych uj......................................................................................................373
Dodawanie elementw 3D ............................................................................................................373

Nadawanie materiaowi filmowego wygldu.................................................................. 374

10

Cyfrowe filmy wideo


Tekstura ziaren filmu.....................................................................................................................375

wiczenia............................................................................................................................ 380
Podsumowanie .................................................................................................................... 382

Rozdzia 18. Produkt kocowy................................................................................383


Przygotowanie tamy-matki ............................................................................................... 383
Najlepszy scenariusz .....................................................................................................................383
Wana decyzja...............................................................................................................................385

Tama-matka wideo ............................................................................................................ 385


Zapis w profesjonalnym studiu .....................................................................................................386
Zrb to sam....................................................................................................................................392

Finalny monta dwiku..................................................................................................... 395


Zapis w profesjonalnym studiu .....................................................................................................396
Zrb to sam....................................................................................................................................397

Zapis na pycie CD-ROM ................................................................................................... 398


Kompresja .....................................................................................................................................398
Tworzenie pyty Video CD ...........................................................................................................404

Dystrybucja w internecie .................................................................................................... 405


Tworzenie pyty DVD ........................................................................................................ 408
Nawietlenie na kliszy filmowej......................................................................................... 411
Monta filmu na kliszy i lista ci.................................................................................................412
Proces nawietlania .......................................................................................................................413
Przenoszenie wideo na klisz filmow..........................................................................................414

wiczenia............................................................................................................................ 415
Podsumowanie .................................................................................................................... 416

Dodatki .................................................................................................. 419


Dodatek A Sowniczek..............................................................................................421
Skorowidz..................................................................................................................457

Rozdzia 17.
Rotoskopia i kompozycja
W rozdziale 16. przedstawilimy podstawowe zaoenia kompozycji obrazu i pokazalimy,
jak za pomoc kanau alfa lub kluczowania kolorw uczyni cz obrazu przezroczyst,
tak aby byo wida obraz lecy na niszej warstwie. W tym rozdziale nauczymy Ci
tworzy bardziej skomplikowane maski, dopracowywa kompozycje za pomoc narzdzi malarskich i tworzy kompozycje zoone z warstw.
Dlaczego wci mwimy o kompozycji? Kompozycja to podstawa wszystkich efektw
specjalnych. Moesz spdzi cae tygodnie na modelowaniu i animowaniu w aplikacji 3D
postaci gnomw i trolli, ale jeli nie wmontujesz ich prawidowo w ujcia lasu, nie uzyskasz dobrego ujcia. Niezalenie od tego, w jaki sposb tworzysz efekty specjalne
malujc rcznie dodatkowe elementy, rejestrujc je za pomoc kamery czy te generujc w komputerze, w wikszoci przypadkw bdziesz musia poczy je z materiaem
zarejestrowanym kamer.
Nawet jeli w Twoim projekcie nie bdzie adnych efektw specjalnych, powiniene
zrozumie zasady tworzenia kompozycji, jeli chcesz wykorzystywa bardziej skomplikowane narzdzia korekcji kolorw lub rozwizywa problemy techniczne zwizane z rejestrowanym materiaem, takie jak zgubione klatki i zakcenia.
W celu wykonania wikszoci przykadw znajdujcych si w tym rozdziale bd Ci potrzebne aplikacje Adobe After Effects i Adobe Photoshop. Oczywicie, cz operacji
zwizanych z kompozycj mona zrealizowa w aplikacji montaowej, ale jeli powanie
mylisz o efektach specjalnych, Adobe After Effects bdzie niezbdny. Wersje demonstracyjne obu tych aplikacji znajdziesz na doczonej do ksiki pycie CD-ROM z materiaami w katalogu Aplikacje.
Przegld technik kompozycyjnych rozpoczniemy od cyfrowej wersji techniki tak starej
jak kinematografia.

Rotoskopia
Najprociej rzecz ujmujc, rotoskopia to malowanie lub rysowanie bezporednio na klatkach filmu. Jeli jako dziecko bawie si kamer 8-milimetrow i na wywoanych klatkach
rysowae promienie lasera, przeprowadzae proces rotoskopii. Jednak bardziej przekonujcym przykadem rotoskopii jest film Disneya Kopciuszek. Animatorzy w celu osignicia realistycznych, pynnych ruchw postaci rysowali klatki animacji na materiale
zarejestrowanym kamer filmow i przedstawiajcym taczcych ludzi.

344

Cz III  Postprodukcja
Twrca filmw cyfrowych ma do dyspozycji wiele aplikacji wspomagajcych proces rotoskopii. Rysowanie na klatkach materiau wideo jest najprostszym sposobem tworzenia
niektrych typw efektw specjalnych. Jeli jeste wystarczajco cierpliwy i utalentowany,
moesz po prostu namalowa wszystkie efekty, jakie bd Ci potrzebne. Inne obszary
zastosowania rotoskopii to np. usuwanie linek z modeli lub aktorw (linki unoszce aktorw
czsto wykorzystywane s w scenach walk, w ktrych bohaterowie lataj nad polem
walki, tak jak na przykad w filmie Matrix czy Przyczajony tygrys, ukryty smok przyp.
tum.), maskowanie ladw pocze pomidzy materiaem filmowym i naoonymi na
niego efektami cyfrowymi, dodawanie efektw takich jak dym, ogie lub flary, czy te
przeprowadzanie korekcji kolorystycznej uj. Narzdzia suce do rotoskopii mog take
pomc w stworzeniu zoonych kanaw alfa wykorzystywanych przy kompozycji.
W nastpnych podrozdziaach przedstawimy Ci kilka przykadw i postaramy si pokaza, jak zrealizowa je za pomoc aplikacji, ktre masz do dyspozycji. Jeli jednak planujesz zastosowanie w projekcie wielu efektw opartych na rotoskopii, polecamy Ci zakup
specjalnie przeznaczonego do tego celu programu, np. takiego jak Commotion firmy
Pinnacle Systems. By moe nie spodoba Ci si perspektywa kolejnych wydatkw na
oprogramowanie, ale pakiet taki jak Commotion pozwoli Ci zaoszczdzi sporo czasu
przy tworzeniu efektw.

Malowanie na klatkach
Podobnie jak artyci pracujcy w wytwrni Disneya, moesz otwiera klatki materiau
wideo w aplikacji rysunkowej i malowa na nich. Niektre programy, takie jak Commotion
czy ProCreate Painter, umoliwiaj otwarcie klipu QuickTime (rysunek 17.1). Interfejs
uytkownika pozwala na namalowanie nowych elementw na klatce i przejcie do edycji
nastpnej lub poprzedniej klatki. Programy te posiadaj take funkcj skry cebuli (onion
skin), ktra powoduje wywietlenie pprzezroczystej kopii poprzednich klatek, co pomaga przy malowaniu obiektw na otwartej klatce materiau.
Programy takie jak Commotion umoliwiaj take rysowanie na kilku klatkach jednoczenie i kopiowanie namalowanych elementw pomidzy klatkami, co bardzo przydaje
si przy niektrych typach efektw.
Jeli nie dysponujesz aplikacj pozwalajc na otwieranie plikw wideo, moesz wykorzysta dowolny program malarski. Oczywicie, bdziesz musia przeksztaci materia
wideo na bardziej zrozumiay dla programu format. Na szczcie wikszo aplikacji
edycyjnych umoliwia zapisanie klipu w postaci pojedynczych klatek. Musisz jednak
pamita o odpowiednim pniejszym zmontowaniu zmodyfikowanych klatek do postaci materiau wideo.
Wczeniej wspomnielimy, e wikszo uj zawierajcych efekty specjalne to raczej
krtkie ujcia, trwajce kilka sekund lub nawet kilka klatek, wic nie musisz martwi
si o to operowanie ogromnymi ilociami danych. Jeli proces rotoskopii bdziesz przeprowadza w programie graficznym, powiniene wykona nastpujce czynnoci:
Wydziel z materiau wideo t cz, ktr chcesz modyfikowa.

Rozdzia 17.  Rotoskopia i kompozycja

345

Rysunek 17.1.
Program Commotion
umoliwia malowanie
na klatkach filmw
za pomoc wielu
narzdzi rysunkowych.
Commotion aduje
do pamici tyle klatek,
na ile pozwala rozmiar
pamici, dziki czemu
umoliwia odtwarzanie
edytowanego materiau
w czasie rzeczywistym

Zapisz wyizolowan cz materiau w postaci pojedynczych klatek. Format pliku,


w ktrym zapiszesz klatki, powinien umoliwia wykorzystywanie penej palety
kolorw i, co chyba jest oczywiste, powinien by poprawnie interpretowany przez
program graficzny, w ktrym bdziesz tworzy efekty. Wikszo aplikacji
edycyjnych umoliwia wyeksportowanie materiau w postaci klatek w formacie
PICT, TIFF lub PSD (nie zapisuj klatek w formacie JPEG lub GIF, poniewa
zastosowane w nich algorytmy kompresji powoduj obnienie jakoci obrazu).
Zapisz wyeksportowane klatki do pustego katalogu na dysku. Aplikacja edycyjna
automatycznie nada nazwy eksportowanym klatkom. Jeli nie zmienisz tych nazw,
bdziesz mg bez problemu zaimportowa je po dokonaniu modyfikacji i znw
stworzy z nich materia wideo (rysunek 17.2).
Wykorzystujc program graficzny, otwrz, zmodyfikuj i zapisz kad z klatek.
Pamitaj o pozostawieniu bez zmian nazwy pliku.
Zaimportuj zmodyfikowane klatki z powrotem do aplikacji edycyjnej. Wikszo
takich aplikacji umoliwia import sekwencji ponumerowanych odpowiednio klatek.
Tak zaimportowana sekwencja zostanie wywietlona w oknie projektu jako klip wideo.
Pamitaj, e zachowasz oryginaln jako obrazu tylko wtedy, gdy nie poddasz klatek
jakiejkolwiek kompresji.

Prosta rotoskopia
Najatwiejszym sposobem opanowania opisanych wyej czynnoci jest ich wykonanie.
W tym przykadzie powrcimy do filmu z pistoletem, z ktrym spotkae si ju w poprzednim rozdziale. Wtedy dodalimy do sceny drenie kamery, aby uczyni j bardziej
dramatyczn. Teraz za pomoc prostej rotoskopii dodasz do filmu efekty wietlne.

346

Cz III  Postprodukcja

Rysunek 17.2.
Adobe After Effects
umoliwia zapisanie
filmu w postaci
pojedynczych klatek,
ktre mona obrabia
w programie
graficznym

Ogie wylotowy z lufy powinien rozjani rk i niektre obiekty w pomieszczeniu. Moesz


stworzy efekt rozbysku, wykorzystujc polecenie Poziomy (Levels), ale to nie wygldaoby zbyt przekonujco. Chcemy rozjani tylko obiekty znajdujce si w ssiedztwie
ognia, czyli do.
W tym przykadzie wykorzystamy aplikacje Adobe After Effects i Adobe Photoshop.

Etap 1. Otwrz projekt i przygotuj materiay


Otwrz projekt, ktry stworzye pod koniec rozdziau 16. W tym przykadzie przeprowadzimy proces rotoskopii na kadej klatce, w ktrej widoczny jest ogie wystrzau.
Z racji tego, e klatki materiau zostay zmodyfikowane w celu utworzenia efektu drga
kamery, w naszym przykadzie wykorzystamy oryginalny materia. Utwrz wic now
kompozycj (polecenie New Composition w programie Adobe After Effects) i umie
w niej klip hand-gun.mov.

Etap 2. Wyeksportuj pojedyncze klatki


Umie listw edycyjn w miejscu, w ktrym znajduje si pierwsza klatka zawierajca
ogie wylotowy i wybierz polecenie Composition/Save Frame As/File. Zapisz plik w formacie PSD pod nazw muzzle flash 1.psd.

Rozdzia 17.  Rotoskopia i kompozycja

347

Etap 3. Domaluj dodatkowe elementy


Otwrz plik muzzle flash 1.psd w Photoshopie. Naszym celem jest rozjanienie obszarw,
ktre w normalnych warunkach zostayby rozjanione przez ogie wylotowy. Wybierz
narzdzie Rozjanianie (Dodge) i rozjanij za jego pomoc kciuk, kocwk palca wskazujcego i kocwki pozostaych palcw. Usu take cie wok obrczki. Wykorzystaj
w tym celu ma kocwk pdzla.
Moesz te poprawi wygld samego ognia. W przykadzie z poprzedniego rozdziau
troch za bardzo obcilimy go, co utworzyo wyran krawd pomienia. Za pomoc
narzdzi Smuenie (Smudge) i Stempel (Rubber Stamp) dopracuj ksztat pomienia.
Na niektrych obiektach w tle, szczeglnie na framudze drzwi i rolkach papieru widoczne s odblaski. Rozjanij je za pomoc narzdzia Rozjanianie (Dodge). Po zakoczeniu zapisz plik w formacie PSD (rysunek 17.3).
Rysunek 17.3.
Za pomoc narzdzi
Rozjanianie (Dodge)
i ciemnianie (Burn)
moesz zmieni wygld
tych czci obrazu,
ktre zostaj
owietlone ogniem
pistoletu

Etap 4. Zaimportuj zmodyfikowany obraz


Wr do After Effects, zaimportuj zmodyfikowany obraz muzzle flash1.psd i wstaw go
do kompozycji. Umie zawierajc go warstw nad warstw handgun.mov i tak ustal
jego pooenie w czasie, aby znajdowa si dokadnie nad klatk sekwencji zawierajc
ogie wylotowy. Skr dugo (duration) warstwy do jednej klatki (rysunek 17.4).
Rysunek 17.4.
Pooenie warstw
w kompozycji

W przykadzie z poprzedniego rozdziau zmieniae pooenie filmu w kadrze, aby wywoa


wraenie drenia kamery. Zgraj wic pooenie warstwy muzzle flash1.psd z pooeniem filmu w kadrze.

348

Cz III  Postprodukcja
After Effects nie kompensuje rnic w proporcjach pikseli przy importowaniu obrazka
w formacie PSD. Innymi sowy, obrazek bdzie zbyt szeroki z racji rnicy pomidzy
proporcjami pikseli w materiale DV i obrazie komputerowym. Moesz to zmieni, wybierajc odpowiedni wspczynnik proporcji pikseli w oknie dialogowym Composition
Settings (ustawienia kompozycji).
Gotowe! Zastpie oryginaln klatk materiau now, zmodyfikowan w Photoshopie.
Tak samo moesz zmodyfikowa inne klatki, a nastpnie wygenerowa ujcie z efektami
i przenie je do aplikacji edycyjnej.
Przebieg procesu rotoskopii jest taki sam niezalenie od tego, czy modyfikujesz pojedyncz klatk, czy grup klatek. W nastpnych wiczeniach wykorzystamy podobne
techniki do przenoszenia materiau wideo pomidzy aplikacj do tworzenia kompozycji,
aplikacj graficzn i aplikacj do rotoskopii.

Generowanie materiau dla potrzeb zapisu na tamie DV


Jeli planujesz zapisanie gotowego materiau na tamie DV, musisz pamita o doborze odpowiednich parametrw generowania materiau z aplikacji sucej do tworzenia efektw, szczeglnie
jeli kompozycja zawiera klip wideo przechwycony z formatu DV.
Jako e materia w formacie DV jest wywietlany z przeplotem, musisz wygenerowa taki materia,
pamitajc jednoczenie, e format DV charakteryzuje si dominant dolnego pobrazu, co rwnie
naley ustawi w parametrach eksportu klipu.
Rysunek 17.5 przedstawia okno Render Settings programu After Effects z prawidowo dobranymi
ustawieniami. Takie ustawienia powiniene wykorzystywa w przykadach zamieszczonych w tym
rozdziale. Jeli planujesz dystrybucj materiau w sieci lub na pycie CD, nie musisz przejmowa
si przeplotem i pobrazami.
Rysunek 17.5.
Parametry eksportu
w After Effects

Rozdzia 17.  Rotoskopia i kompozycja

349

Filtry wspomagajce proces rotoskopii


Czytajc rozdzia 15., przekonae si, e wikszo aplikacji edycyjnych wyposaona
jest w filtry, takie jak Color Balance czy Levels, wykorzystywane do korekcji kolorystycznej materiau. Zgodno z programem After Effects staa si czym w rodzaju standardu
dla pluginw. Jeli pracujesz z After Effects lub aplikacj umoliwiajc wykorzystanie
filtrw z tej aplikacji, moesz zaopatrzy si w pluginy realizujce zadania, ktre dotychczas byy zadaniami artystw pracujcych przy rotoskopii.
Przed epok komputerowych efektw specjalnych wiele efektw, zwanych czsto efektami optycznymi, tworzono rcznie. Odblaski wietlne, byskawice, promienie laserw i inne
efekty kolorystyczne mog obecnie by realizowane za pomoc filtrw. Co prawda filtry
czsto nie umoliwiaj osignicia dokadnie tego, co zamierzasz, ale mog stanowi
wietn podstaw do dalszych modyfikacji, a po poczeniu z innymi filtrami pomog
osign wymagany efekt.
Poniej wymienilimy kilka pakietw filtrw, ktre mog okaza si pomocne przy
tworzeniu efektw optycznych.
Delirium firmy DigiEffects to chyba najbardziej uyteczny zestaw filtrw,
jaki kiedykolwiek widzielimy. Doskonae filtry Fire (ogie), Smoke (dym),
Rain (deszcz), Snow (nieg) i Fairy Dust (kurz) s wyjtkowo przydatne, a praca
z nimi moe sprawi wiele przyjemnoci (rysunek 17.6).
Rysunek 17.6.
Zestaw filtrw Delirium
zawiera midzy innymi
filtr Snowstorm (burza
niena)

Eye Candy firmy Alien Skin wzbogaca standardowy zestaw filtrw programu After
Effects o kilka nowych, w tym Gaussian Blur i HSB Noise. Eye Candy to take
doskonae filtry do tworzenia efektw fazowanych i zaokrglonych krawdzi,
efektu powiaty i poruszenia.
Image Lounge firmy Pinnacle Systems to grupa rnych filtrw, zawierajca midzy
innymi filtry suce do tworzenia stylizowanego tekstu, tekstur i znieksztace
obrazu oraz efektw ognia, chmur i dymu. Image Lounge oferuje take unikatowe
filtry do symulowania operacji wykonywanych kamer, na przykad zmian
ogniskowej (rysunek 17.7).
EPS Invigorator firmy ZaxWerks to niedrogie narzdzie do tworzenia sekwencji
tytuowych i prostych efektw 3D. Invigorator integruje si z After Effects
i umoliwia wytaczanie paskich obiektw i rendering bry trjwymiarowych.

350

Cz III  Postprodukcja

Rysunek 17.7.
Przykad dziaania
efektu Fire (ogie)
tu z pakietu
Image Lounge firmy
Pinnacle Systems

Rotoskopia i kana alfa


W poprzednim rozdziale dowiedziae si, e kana alfa jest niezbdny przy wykorzystywaniu w kompozycji elementw nie posiadajcych atwego do usunicia w inny sposb
ta. Jeli elementy pierwszego planu zostay wygenerowane komputerowo, na przykad
w aplikacji 3D, posiadaj prawdopodobnie kana alfa, poniewa wikszo aplikacji generuje go automatycznie przy zapisie wyrenderowanych scen do plikw w okrelonym formacie. Jeli jednak elementy pierwszego planu to materia wideo, bdziesz musia rcznie
stworzy kana alfa.
Do stworzenia kanaw alfa moesz wykorzystywa techniki rotoskopii. Wykonujc nastpne wiczenia, przekonasz si, e podczas rcznego tworzenia kanaw alfa trzeba
wykorzystywa kilka narzdzi i aplikacji (na rysunku W.15 przedstawione jest ujcie
przed i po zastosowaniu technik rotoskopii).
Gotowe materiay wideo czy filtry?
Czytajc rozdzia 16., dowiedziae si, e wiele efektw mona uzyska, czc materia wideo
z gotowymi sekwencjami przedstawiajcymi ogie, dym, byskawice, deszcz i inne zjawiska. Sekwencje takie mona zakupi w postaci klipw wysokiej jakoci, produkowanych przez firmy takie
jak na przykad ArtBeats. Moesz te wykorzysta swoje materiay by moe kiedy zarejestrowae ujcia deszczu lub ognia?
Podobne efekty ogie, dym, byskawice, a nawet deszcz i nieg mona tworzy za pomoc
filtrw. Co zatem wybra?
Jeli w projekcie najwaniejszy jest realizm, powiniene wybra gotowe materiay wideo. Ponadto
czenie takiego materiau z innym, nawet przy zastosowaniu skomplikowanych technik kluczowania, przebiegnie szybciej ni generowanie efektw za pomoc pluginw.
Jeli jednak chcesz kontrolowa wygld efektw za pomoc parametrw, powiniene wybra filtry.
Jeli potrzebny Ci jest ogie, ktry rozbynie janiej w okrelonym momencie, lub byskawica
uderzajca w cile okrelony punkt, pluginy s najlepszym rozwizaniem. Dodatkowo pluginy nie
wymagaj dodatkowego miejsca na dysku, czego nie mona powiedzie o gotowych materiaach
wideo.
Oczywicie, najlepszym rozwizaniem jest poczenie obu narzdzi na przykad kilku warstw
materiau wideo przedstawiajcego ogie i ognia wygenerowanego za pomoc pluginw.

Rozdzia 17.  Rotoskopia i kompozycja

351

Rczne tworzenie kanau alfa


Rczne stworzenie kanau alfa to czasem jedyny sposb uzyskania maski dla skomplikowanych obiektw pierwszego planu. Jeli materia przeznaczony na pierwszy plan
zawiera to, ktre trudno usun w procesie kluczowania, rczne stworzenie kanau alfa
jest jedyn opcj. Na pocztku wyglda to przeraajco, ale istnieje wiele sztuczek, ktre
bardzo uatwiaj realizacj tego zadania.
Zajrzyj do katalogu Backyard Tutorial znajdujcego si w katalogu Rozdzial17 na CD-ROM-ie z przykadami do ksiki. Znajdziesz w nim klip Backyard raw. Otwrz go.
Zobaczysz trwajce 1,5 sekundy ujcie budynku. Ujcie jest nieze, ale wygld nieba
nie do koca spenia nasze oczekiwania. Naszym celem jest usunicie istniejcego nieba
i zastpienie go innym obrazem. W tym celu musimy stworzy kana alfa okrelajcy
przezroczysto warstwy zawierajcej klip. Kana alfa zostanie wykorzystany pniej
w After Effects do stworzenia kompozycji.

Etap 1. Ustabilizuj obraz


Niestety, w klipie rdowym widoczne s drobne drgania kamery. Dlatego te pierwsz
czynnoci, jak musimy zrobi, jest ustabilizowanie obrazu. Jeli obraz byby nieruchomy,
mona byoby wykorzysta pojedyncz klatk zawierajc kana alfa. Jeli obraz porusza
si, kana alfa musi rwnie odwzorowywa ten ruch. Zdecydowanie atwiej jest ustabilizowa obraz, ni stworzy drgajcy kana alfa.
W trakcie lektury rozdziau 16. dowiedziae si, e rczna stabilizacja obrazu jest moliwa, ale bardzo trudna. Z tego powodu wanie zdecydowalimy si wykorzysta do tego
celu program Commotion Pro. Commotion Pro posiada doskona funkcj ledzenia ruchu (motion tracking), za pomoc ktrej mona ustabilizowa obraz jednym (no... moe
dwoma) klikniciem odpowiedniego przycisku (rysunek 17.8). Pamitaj, e Commotion,
mniejszy brat Commotion Pro, nie posiada funkcji ledzenia ruchu niezbdnej do stabilizacji obrazu.
Jeli nie dysponujesz programem Commotion Pro, nie martw si. Na CD-ROM-ie z przykadami znajduje si rwnie klip zawierajcy ustabilizowany obraz backyard stabilized.avi.

Etap 2. Utwrz projekt


Zaimportuj klip backyard stabilized.avi do programu After Effects i utwrz now kompozycj. Materia zawiera ustabilizowane, statyczne ujcie, wic nie musimy tworzy kanau
alfa dla kadej klatki osobno. Pamitaj, e naszym celem jest usunicie nieba z kadru. Licie
drzew rosncych przed domem nie przesaniaj nieba, wic moemy po prostu utworzy
kana alfa dla pierwszej klatki i mie nadziej, e zadziaa dla caego klipu. Zapisz projekt pod nazw backyard.ae.

352

Cz III  Postprodukcja

Rysunek 17.8.
Stabilizacja obrazu
za pomoc funkcji
ledzenia ruchu
w programie
Commotion Pro

Etap 3. Wyeksportuj pierwsz klatk


Kana alfa bdziemy tworzy w Photoshopie, wic naszym pierwszym zadaniem jest
zapisanie pierwszej klatki klipu w postaci strawnej dla Photoshopa. Ustaw lini edycyjn
na pierwszej klatce klipu, wybierz polecenie Composition/Save Frame As/File i zapisz
klatk w formacie PSD (rysunek 17.9).
Rysunek 17.9.
Wyeksportujemy
pierwsz klatk klipu
do pliku PSD
i utworzymy kana alfa
w Photoshopie

Etap 4. Otwrz obraz w Photoshopie i rozpocznij tworzenie maski


Przyjrzyj si obrazowi i zastanw si, jakie narzdzia bd potrzebne do stworzenia maski. Na szczcie obraz jest wzgldnie prosty domy i kominy maj wyran krawd.
Jedynym rdem potencjalnych problemw jest krzak znajdujcy si z lewej strony kadru. Kana alfa w Photoshopie mona stworzy za pomoc obszaru zaznaczenia, ktry
mona zdefiniowa za pomoc kilku narzdzi.

Rozdzia 17.  Rotoskopia i kompozycja

353

Do zaznaczenia nieba mgby wykorzysta narzdzie Rdka (Magic Wand), ale z racji
chmur na niebie trudno byoby okreli tolerancj narzdzia. Z tego samego powodu ciko
jest wykorzysta tu narzdzie Zakres kolorw (Color range). Jeli korzystasz z Photoshopa w wersji 5.5 lub nowszej, moesz zastanawia si, dlaczego nie wykorzystamy
narzdzia Magiczna Gumka. Ot dlatego, e narzdzie to po prostu usuwa to, nie definiujc obszaru zaznaczenia lub jakiejkolwiek innej informacji o usuwanym obszarze,
ktr mona byoby przeksztaci w kana alfa.
Jedynym sposobem stworzenia maski jest jej narysowanie. Na szczcie Photoshop posiada narzdzie bardzo uatwiajce to zadanie. Kliknij przycisk Edycja w trybie Szybkiej
Maski (Quick Mask) znajdujcy si w dolnej czci przybornika. Pracujc w trybie szybkiej maski, mona zamalowywa obszary przeznaczone do zamaskowania. Zamaskowane
obszary zostan wywietlone w czerwonym kolorze. Za pomoc pdzla o duym rozmiarze zamaluj niebo.
Zmie kursor
Dalsza cz przykadu bdzie atwiejsza do wykonania, jeli w oknie dialogowym
Edycja/Preferencje/Wywietlanie i kursory (Edit/Preferences/Display and Cursors)
wybierzesz opcj Rozmiar pdzla (Brush size).

Etap 5. Obrysuj kontury domw


Zmniejsz rozmiar pdzla i powiksz praw stron rysunku. Naszym celem jest obrysowanie konturw domw. Na szczcie kontury te skadaj si z prostych linii. Kliknij
przy prawej krawdzi rysunku w miejscu, gdzie obrys framugi drzwi styka si z grn
krawdzi kadru. Umie kursor przy krawdzi dachu i kliknij ponownie. Umie kursor przy naroniku krawdzi, wcinij klawisz Shift i kliknij. Photoshop automatycznie
utworzy prost lini. Obrysuj w ten sposb cay kontur domu a do krzakw.

Etap 6. Przygotuj si do obrysowania krzakw


Rysowanie maski wzdu konturu krzakw moe by bardzo trudnym zadaniem. Oddziel
kontur krzakw od reszty obrazka kilkoma pocigniciami pdzla. Zamalowany obszar
powinien wyglda tak, jak na rysunku 17.10. Kliknij przycisk Edycja w trybie Standardowym (Selection) znajdujcy si obok przycisku wczania trybu szybkiej maski. Zamalowane obszary zostan przeksztacone w obszar zaznaczenia. Zapisz obszar zaznaczenia
jako kana alfa. Nie wykorzystamy go w projekcie, ale moe si przyda, gdyby w nastpnym etapie co poszo nie tak.

Etap 7. Zaznacz krzaki


Nie usuwajc obszaru zaznaczenia, wybierz narzdzie Rdka (Magic Wand). Wcinij
klawisz Shift i kliknij obszar nieba przewitujcy przez gazie krzakw. Przytrzymujc
klawisz Shift, dodajesz do obszaru zaznaczenia nowe elementy (aczkolwiek zapisany
wczeniej kana alfa nie jest modyfikowany). Zaznaczaj obszary wok krzakw tak dugo,
a zaznaczysz je wszystkie. Na tym etapie nie usuniesz wszystkich obszarw nieba
zrobimy to pniej. Jeli zaznaczysz niewaciwy obszar, uyj polecenia Zaznaczenie/Nic
(Selection/None), zaaduj zapisany wczeniej kana alfa i rozpocznij zaznaczanie od nowa.

354

Cz III  Postprodukcja

Rysunek 17.10.
Rysunek podpis

Etap 8. Zapisz kana alfa


Kiedy zakoczysz zaznaczanie obszarw wok krzakw, zapisz zaznaczenie. Otwrz
palet Kanay (Channels) zobaczysz w niej dwa kanay alfa. Moesz usun ten, ktry
peni rol kopii bezpieczestwa. Kliknij drugi, aby go wywietli. Narzdzie Rdka
(Magic Wand) nie zawsze tworzy gadkie kontury, wic teraz, za pomoc narzdzia Rozmycie (Blur), wygad krawdzie zaznaczenia wykonanego narzdziem Rdka. Pamitaj
o tym, e rozmyte obszary bd traktowane przy kompozycji jako pprzezroczyste, co
umoliwi pynne wtopienie krzakw w to (rysunek 17.11).
Rysunek 17.11.
Gotowa maska

Etap 9. Zapisz dokument


Teraz przypiszemy kana alfa do kadej klatki naszego klipu. Musimy wic wyeksportowa kana alfa z Photoshopa i doczy go do klipu w After Effects.

Rozdzia 17.  Rotoskopia i kompozycja

355

Z menu palety Kanay (Channels), rozwijanego po klikniciu ikony trjkta znajdujcej


si w grnym prawym rogu palety, wybierz polecenie Powiel kana (Duplicate Channel).
W oknie dialogowym wybierz z listy Cel (Destination) opcj Nowy (New). Utworzony
zostanie nowy dokument zawierajcy nasz kana alfa. Przed jego zapisaniem musisz
przeksztaci go w dokument w odcieniach szaroci. Wybierz wic polecenie Obrazek/
Tryb/Skala szaroci (Image/Mode/Grayscale).
Zapisz dokument w formacie PSD pod nazw backyard matte.psd.

Etap 10. Utwrz chmury


Zanim zakoczymy prac w Photoshopie, utworzymy jeszcze obraz chmur, ktry umiecimy w tle kompozycji. Moemy oczywicie wykorzysta gotowy materia wideo przedstawiajcy chmury lub wyrenderowa animowane chmury w aplikacji 3D, ale w przykadzie
pozostaniemy przy najprostszym rozwizaniu. Utwrz dokument w trybie RGB o rozmiarze 720640 pikseli i rozdzielczoci 72 dpi. Kliknij prbk koloru narzdzia i wybierz
kolor czerwonopomaraczowy. Upewnij si, e kolor ta jest biay. Wybierz polecenie
Filtr/Rendering/Chmury (Filter/Render/Clouds). Gotowe mamy chmury. Zapisz dokument w formacie PSD pod nazw clouds.psd.

Etap 11. Wracamy do After Effects


Otwrz zapisany wczeniej plik backyard.ae. Zaimportuj do projektu pliki backyard
matte.psd i clouds.psd. Umie obraz chmur pod warstw zawierajc klip. Nie bd
one na razie widoczne w oknie podgldu, poniewa klip je przesania. Umie mask
w kompozycji na warstwie pooonej nad warstw zawierajc klip. Maska cakowicie
przesoni klip. W oknie Timeline kliknij ikon oka przy warstwie zawierajcej mask.
Warstwa zostanie ukryta (rysunek 17.12).

Etap 12. Zdefiniuj kana alfa


Teraz poinstruujemy After Effects, aby wykorzysta mask jako kana alfa dla klipu.
Kliknij w oknie Timeline (Time Layout w wersji dla Mac OS) warstw zawierajc klip
i wybierz z menu polecenie Effect/Channels/Set Channels. Efekt Set Channels umoliwia
zdefiniowanie kanaw dla warstwy. Chcemy, aby kanaem alfa dla warstwy zawierajcej klip bya maska zapisana w pliku backyard matte.psd. W oknie dialogowym efektu
Set Channels wybierz z listy Set Alpha to opcj Luminance, a z listy powyej backyard
matte.psd. W ten sposb zdefiniujesz kana alfa dla warstwy zawierajcej klip jako informacj o luminancji z warstwy backyard matte.psd. Z racji tego, e warstwa ta zawiera
jedynie informacje o luminancji (obraz jest czarno-biay, wic nie posiada informacji o chrominancji), zostanie poprawnie zinterpretowana jako kana alfa.
Teraz powiniene zobaczy chmury, ktre stworzye w Photoshopie.
Jeli na styku ta i pierwszego planu zobaczysz jakie zakcenia, moesz poprawi w Photoshopie krawdzie maski. Zanim jednak zaczniesz to robi, wygeneruj materia z kompozycj, zaimportuj go do aplikacji edycyjnej i wywietl na monitorze wideo. By moe
cz zakce nie bdzie widoczna.

356

Cz III  Postprodukcja

Rysunek 17.12.
Nasza kompozycja
przed uaktywnieniem
kanau alfa. Zauwa,
e warstwa zawierajca
mask jest niewidoczna

Sprbuj zmodyfikowa chmury tak, aby si poruszay.

Animowany kana alfa


W jzyku filmowcw osobna maska dla kadej z klatek filmu tworzona w celu odwzorowania ruchu elementu nosi nazw maski wdrujcej. Taki sam efekt mona uzyska
w przypadku cyfrowego wideo, tworzc animowany kana alfa. Wykorzystujc techniki
przedstawione w powyszym przykadzie, moesz stworzy maski dla kadej klatki materiau wideo. Jeli zajcie to wydaje Ci si pracochonne masz racj. Na szczcie
istniej narzdzia, ktre upraszczaj ten proces.

Korekcja kolorw w obrbie fragmentu klatki


Czytajc rozdzia 15., nauczye si wykorzystywa filtry korekcyjne do zmiany kolorystyki obrazu. Naoenie efektu na warstw powodowao zmian wygldu caego obrazu.
W tym wiczeniu przypiszemy filtr do fragmentu obrazu nie do niektrych klatek,
ale do okrelonych elementw w obrbie klatki.
Otwrz katalog Rozdzial17/Animated Alphas znajdujcy si na CD-ROM-ie z przykadami
i wywietl klip Jose.avi. Przedstawia on zielon papug siedzc na drku. W wiczeniu zmodyfikujemy to tak, aby stao si czarno-biae.

Rozdzia 17.  Rotoskopia i kompozycja

357

Konwersja caego klipu do postaci czarno-biaego filmu jest prostym zadaniem wystarczy wykorzysta filtr Saturation do zredukowania nasycenia kolorw. Jeli jednak
wykorzystamy t metod w tym przypadku, zmodyfikujemy wszystko, w tym rwnie
papug. Musimy wic utworzy mask, ktra spowoduje, e efekt zostanie przypisany
tylko do ta. Innymi sowy, potrzebujemy odpowiedniego kanau alfa.
Jednake w przeciwiestwie do sytuacji z poprzedniego przykadu, tu obiekt pierwszoplanowy (papuga) porusza si. Jeli stworzymy prost mask, tak jak w poprzednim
przykadzie, nie osigniemy zakadanego efektu. Musimy wic stworzy animowan mask.
Tu ponownie wykorzystamy programy After Effects i Photoshop. Cay proces byby
znacznie mniej pracochonny, gdyby uy programu Commotion Pro lub Commotion.

Etap 1. Otwrz klip w Photoshopie


Photoshop nie umoliwia importu klipw wideo, wic musisz przekonwertowa klip jose.avi na format moliwy do otwarcia w Photoshopie. Utwrz nowy projekt w After Effects
i zaimportuj do niego klip jose.avi. Utwrz now kompozycj o takim samym rozmiarze
klatki, szybkoci odtwarzania i czasie trwania jak klip. Umie w kompozycji klip i wybierz z menu polecenie Composition/Make Movie.
Utwrz na dysku twardym katalog o nazwie Stills. W oknie dialogowym nadal klipowi
nazw jose stills. W oknie dialogowym Render Queue kliknij tekst Current Settings
znajdujcy si przy etykiecie Render Settings. Z listy Quality wybierz opcj Best i kliknij
przycisk OK. Teraz kliknij tekst Lossless znajdujcy si przy etykiecie Output Module.
Z listy Format wybierz opcj Photoshop Sequence (rysunek 17.13).
Rysunek 17.13.
W After Effects mona
zapisa klip w postaci
ponumerowanych
klatek

358

Cz III  Postprodukcja
Kliknij przycisk OK, a nastpnie przycisk Render. After Effects zapisze klip w postaci
grupy dokumentw Photoshopa, ponumerowanych sekwencyjnie. Zmodyfikujesz kady
z nich i zaimportujesz zmodyfikowane dokumenty z powrotem do After Effects.
Nie musisz zapisywa projektu After Effects nie bdzie Ci wicej potrzebny.

Etap 2. Otwrz pierwsz klatk w Photoshopie


Otwrz w Photoshopie pierwsz z zapisanych klatek. Przeanalizuj j pod ktem tego, co
bdzie potrzebne do stworzenia maski (rysunek 17.14). To skada si gwnie z pustakw szklanych, ktre maj w wikszoci kolor szary. Oznacza to, e maska nie musi
by doskonaa jeli wok postaci ptaka znajdzie si troch nieusunitych obszarw,
i tak bd one szare.
Rysunek 17.14.
Oto obraz, dla ktrego
bdziemy tworzy
mask. Maska musi
zmienia si
wraz z ruchem papugi

Jeli ponownie odtworzysz klip, zobaczysz, e papuga porusza si gwnie w osi poziomej,
a ksztat jej ciaa niemal si nie zmienia. Nogi, ogon i skrzyda pozostaj prawie nieruchome. Papuga porusza gwnie gow i szyj. To bardzo uatwi nasz prac.
Istniej dwa sposoby wykonania naszego zadania. Moesz stworzy mask w trybie
szybkiej maski, tak jak zrobilimy to w poprzednim przykadzie. Po stworzeniu maski
i zapisaniu jej w postaci kanau alfa moesz skopiowa ten kana do nastpnej klatki,
zmodyfikowa go, skopiowa znw i tak dalej.
Bardziej efektywnym sposobem jest wykorzystanie narzdzia Piro (Pen) do stworzenia
cieki wok papugi. Tak ciek mona wykorzysta do stworzenia kanau alfa, skopiowa j do nastpnej klatki, dopasowa jej ksztat do ksztatu ptaka, znw stworzy
kana alfa i tak dalej.
W naszym przykadzie wykorzystamy drug metod, poniewa cieki s atwiejsze do
modyfikacji.

Etap 3. Utwrz ciek


Otwrz palet cieki (Paths) i kliknij ikon Utwrz now ciek (New Path). Wybierz
narzdzie Piro (Pen) i rozpocznij tworzenie cieki od miejsca, w ktrym noga papugi
dotyka drka (rysunek 17.14). Obrysuj cay kontur papugi (nie przejmuj si pazurami

Rozdzia 17.  Rotoskopia i kompozycja

359

s czarne, a nam chodzi o zabezpieczenie obszarw kolorowych) oraz zielony obszar


widoczny pomidzy drkiem a metalow podstawk. Zamknij ciek w miejscu, w ktrym zacze jej tworzenie.
Po obrysowaniu konturu ptaka obrysuj t cz ogona, ktra znajduje si pod drkiem
(rysunek 17.15).
Rysunek 17.15.
Za pomoc narzdzia
Piro (Pen) obrysuj
kontur ptaka,
a nastpnie
przekszta ciek
w kana alfa

Etap 4. Przekszta ciek w kana alfa


Po zakoczeniu tworzenia cieek zaznacz je wszystkie. Z menu palety cieki (Paths)
wybierz polecenie Utwrz zaznaczenie (Make Selection). Uaktywnij opcj Wygadzony
(Anti-aliased) i w polu Promie wtopienia (Feather) wpisz warto 1. Kliknij przycisk
OK. Na podstawie cieki utworzony zostanie obszar zaznaczenia.

Etap 5. Zapisz obszar selekcji i dokument


Z menu Zaznacz (Select) wybierz polecenie Zapisz zaznaczenie (Save Selection). Stworzony zostanie kana alfa. Zapis dokument na dysku (rysunek 17.16).
Rysunek 17.16.
Na palecie Kanay
(Channels) widoczny
jest nowy kana alfa

360

Cz III  Postprodukcja

Etap 6. Przenie cieki


Wcinij klawisze Ctrl+D (Command+D), aby usun obszar zaznaczenia. Upewnij si,
e wszystkie cieki s nadal wybrane i wcinij klawisze Ctrl+C (Command+C), aby je
skopiowa. Otwrz nastpn klatk sekwencji i wklej cieki do dokumentu. Jeli okae
si to potrzebne, zmie pooenie i ksztat cieek tak, aby odwzorowyway pooenie
i ksztat ptaka.

Etap 7. Powtrz czynnoci z etapw od 4. do 6. dla kadej klatki


Utwrz kana alfa, zapisz dokument i skopiuj cieki do nastpnej klatki. Powtarzaj te czynnoci dla kadej z klatek. W wielu klatkach nie bdzie konieczna zmiana ksztatu i pooenia
cieek. Zmiany niezbdne s tylko w klatkach przedstawiajcych ruch papugi. Po zmodyfikowaniu wszystkich klatek zakocz prac Photoshopa i uruchom After Effects.

Etap 8. Utwrz nowy projekt w After Effects


W After Effects utwrz nowy projekt. Jeli chcesz wykorzysta klatki, ktre zmodyfikowae w poprzednich etapach przykadu, wybierz z menu polecenie File/Import/Multiple
Files. W oknie dialogowym zaznacz pierwsz klatk sekwencji. Uaktywnij opcj Photoshop Sequence i kliknij OK. Moesz take wykorzysta znajdujcy si na pycie CD
klip jose with matte.avi, zawierajcy ju przygotowan animowan mask.
W oknie dialogowym Interpret Footage zaakceptuj domyln opcj Treat as Straight.
Zaznacz opcj Inverted (tworzc kana alfa, zamaskowalimy pierwszy plan, a nie to, co
na szczcie nie jest problemem, poniewa After Effects umoliwia odwracanie masek)
(rysunek 17.17).
Rysunek17.17.
Importujc klip jose
with matte.avi, zaznacz
opcj Treat as Straight

Utwrz now kompozycj o takich samych parametrach jak zaimportowany klip.

Etap 9. U elementy projektu


Umie klip w oknie kompozycji. W oknie podgldu to powinno by czarne. Dzieje si tak
dlatego, e After Effects automatycznie interpretuje kana alfa zapisany w klipie. Z racji
tego, e pod warstw z klipem nie ma innej warstwy, obszary zamaskowane s wywietlane w kolorze czarnym.

Rozdzia 17.  Rotoskopia i kompozycja

361

Zaimportuj do projektu klip jose.avi i umie go w oknie kompozycji na warstwie znajdujcej si pod warstw zawierajc klip z kanaem alfa.
Teraz w oknie podgldu powinien by wywietlany normalny obraz warstwa z mask
znajduje si nad warstw zawierajc oryginalny klip, wic przez przezroczyste obszary
widoczne bd obszary lece na warstwie niszej. Dysponujesz jednak jedn warstw
dla ta i drug dla pierwszego planu.

Etap 10. Przypisz filtry


Zaznacz doln warstw w oknie Timeilne. Z menu Effects wybierz polecenie Adjust/Hue/
Saturation. W oknie dialogowym efektu przesu suwak Master Saturation tak, aby obok
niego wywietlana bya warto 100. Zamknij okno dialogowe efektu.
I tyle. To powinno by teraz w odcieniach szaroci, a papuga kolorowa. Moesz oczywicie
wzbogaci kompozycj, wykorzystujc inne efekty.

Efekty tworzone na wielu warstwach


W ostatnim przykadzie stworzye efekt, nakadajc na siebie warstwy zawierajce zmodyfikowane wersje tego samego klipu. Zasada ta moe wydawa si prosta, ale jest niezwykle wana. Wielu pocztkujcych twrcw efektw specjalnych czsto zapomina o niej.
Kuszce moe by tworzenie efektw na jednej warstwie z wykorzystaniem wielu filtrw.
Jednake w wikszoci przypadkw naley rozbi efekt na oddzielne elementy i dla kadego z nich wykorzysta osobn kopi klipu. W wielu sytuacjach najbardziej czasochonne
moe okaza si tworzenie kanaw alfa dla kadego z klipw. Klipy mona nastpnie
modyfikowa niezalenie od innych i nakada na siebie.
W nastpnym przykadzie poczymy technik nakadania warstw z rotoskopi, tworzc
skomplikowany efekt przedstawiajcy osob, ktra cierpi z powodu ataku kichania.

Eksplodujce gowy
W tym przykadzie stworzymy skomplikowany efekt, wykorzystujc kilka kopii tego
samego klipu. czc ze sob kilka rcznie tworzonych masek, sporo malowania i filtr
Shatter bdcy elementem pakietu After Effects, stworzymy film przedstawiajcy osob,
ktrej gowa eksploduje po gwatownym kichniciu.
Planujc tak skomplikowany efekt, moesz nie wiedzie dokadnie, jakich operacji postprodukcyjnych bdzie wymagao jego utworzenie. Bardziej prawdopodobne jest to, e
w trakcie tworzenia efektu bdziesz dodawa nowe warstwy i filtry. Moesz jednak podj
kilka decyzji przed rozpoczciem pracy.

362

Cz III  Postprodukcja
Znajdujcy si na pycie CD z przykadami katalog Rozdzial17/Sneeze zawiera klip noszcy nazw sneeze orig.avi. To nasz materia rdowy przedstawiajcy osob, ktra kicha,
a nastpnie wychodzi z kadru. Aby sprawdzi dziaanie efektu Shatter, zaaduj ten klip
do After Effects i przypisz mu efekt Shatter. Zobaczysz, jak cay kadr rozbija si na drobne
kawaki (rysunek 17.18).

Rysunek 17.18.
Filtr Shatter dziaa niele,
ale w przykadzie
bdziemy musieli
zmodyfikowa jego
ustawienia i ograniczy
jego dziaanie do gowy
postaci

Modyfikujc ustawienia filtra, moemy zmieni wygld eksplozji. Jednak z racji tego,
e chcemy, aby eksplodowaa jedynie gowa postaci, musimy wykorzysta kana alfa do
zamaskowania reszty kadru. Od tego rozpoczniemy.

Etap 1. Utwrz kana alfa dla gowy


Na pocztek musisz okreli, w ktrym miejscu filmu nastpi eksplozja. Klatki przed i po
tym momencie nie bd wymaga maskowania. Musimy wic utworzy kana alfa tylko
dla jednej klatki. Wybralimy klatk 101., poniewa w niej bohater dodatkowo trzsie
gow, co wzmocni wraenie eksplozji.
Wywietlanie czasu w After Effects
W niektrych etapach tego przykadu wykorzystamy program Commotion Pro, ktry
wywietla numery klatek, a nie ich kod czasowy. Aby uatwi sobie przenoszenie
materiau pomidzy Commotion Pro i After Effects, moesz wybra w After Effects
wywietlanie numerw klatek, wybierajc polecenie File/Project Settings i zaznaczajc
w oknie dialogowym opcj Frames.

W tym przykadzie stworzymy maski w postaci odrbnych plikw, a nie w postaci kanaw alfa osadzanych w klipach. Dziki temu modyfikowanie masek bdzie atwiejsze.
Z racji tego, e potrzebny nam kana alfa dla jednej klatki, mona z atwoci stworzy
go w Photoshopie. Wyeksportuj z After Effects klatk 101. z naszego klipu. Aby to zrobi, umie klip w kompozycji, przesu lini edycyjn nad klatk 101. i wybierz z menu
polecenie Save Frame As/File.

Rozdzia 17.  Rotoskopia i kompozycja

363

W tym przypadku moesz utworzy mask w Photoshopie, wypeniajc obszar ta czarnym


kolorem, a obszar pierwszego planu biaym. Za pomoc polecenia Obrazek/Wielko
obrazka (Image/Image Size) zmie szeroko obrazka na 90% oryginalnej wartoci.
Dziki temu zaoszczdzisz pniej troch czasu przy generowaniu kompozycji. Zapisz
obrazek w pliku PSD pod nazw head matte.psd (rysunek 17.19).
Rysunek 17.19.
Klatka i stworzona
na jej podstawie
maska

Etap 2. Ustal parametry projektu


Przejd z powrotem do After Effects, utwrz nowy projekt i zaimportuj do niego klip sneeze
orig.avi oraz plik head matte.psd. Utwrz now kompozycj o takiej dugoci i rozmiarze
klatki, jak oryginalny klip. Nadaj kompozycji nazw Main.
Teraz wykorzystamy mask do ograniczenia dziaania efektu Shatter do gowy aktora.
Maska przesoni reszt kadru, wic zobaczymy jedynie eksplodujc gow. Dlatego te,
podobnie jak w poprzednim przykadzie, potrzebne nam bd dwie warstwy zawierajce
ten sam klip. Na grn naoymy mask i efekt Shatter, a dolna posuy jako to.
Umie klip sneeze orig.avi w kompozycji. Zawierajca go warstwa posuy jako to.

Etap 3. Przygotuj drug warstw


W tym momencie moglibymy zacz nakada na siebie mnstwo warstw. Jednake,
dla celw porzdkowych, umiecimy niektre efekty i warstwy w oddzielnych kompozycjach. Te kompozycje mona bdzie pniej umieci w gwnej kompozycji. Dziki
temu atwiej bdzie ogarn cay projekt.
Utwrz now kompozycj, o takich samych parametrach jak poprzednia, ale nadaj jej
nazw Exploding Head.
Umie w niej klip sneeze orig.avi i kliknij go dwukrotnie w oknie Timeline. Klip zostanie
otwarty w osobnym oknie, co uatwi zdefiniowanie punktu pocztkowego. Przesu suwak czasu do klatki 100. i kliknij przycisk In-Point. Zamknij okno klipu.

364

Cz III  Postprodukcja
Klip z tak ustawionym punktem pocztkowym rozpoczyna si jedn klatk przed miejscem,
w ktrym ma nastpi eksplozja (dziaanie efektu Shatter bdzie widoczne od drugiej
klatki klipu).
Teraz dodaj do kompozycji plik head matte.psd, ktry stworzye i zaimportowae do
projektu wczeniej. Wycz wywietlanie zawierajcej go warstwy, klikajc ikon oka
obok jej nazwy. Zaznacz klip sneeze orig.avi i za pomoc filtra Set Channels przypisz
luminancj z warstwy head matte.psd do kanau alfa klipu (rysunek 17.20).

Rysunek 17.20.
Kompozycja
Exploding Head
po dodaniu maski.
Zwr uwag
na ustawienia filtra
Set Channels

Etap 4. Zastosuj filtr Shatter


Umie kompozycj Exploding Head w kompozycji Main. Najatwiej to zrobi, przecigajc jej ikon z okna Project do okna Timeline kompozycji Main.
W kompozycji Main powinny teraz znajdowa si dwie warstwy jedna zawierajca
klip sneeze orig.avi i druga zawierajca kompozycj Exploding Head. Zwr uwag na
to, e umieszczona w kompozycji Main kompozycja Exploding Head dziaa tak samo
jak kady inny element mona j przesuwa, zmienia pooenie punktu pocztkowego
i kocowego oraz jej pooenie w stosie warstw. Jeli zmienisz zawarto kompozycji
Exploding Head, zmiana zostanie automatycznie odwzorowana w kompozycji Main.
Zmie pooenie kompozycji Exploding Head tak, aby rozpoczynaa si w klatce 100.
(rysunek 17.21).
Do kompozycji umieszczonej w innej kompozycji mona rwnie przypisywa efekty. Zaznacz wic warstw zawierajc kompozycj Exploding Head i wybierz z menu polecenie
Effect/Simulation/Shatter. Musisz rwnie zmieni parametry filtra. W oknie dialogowym
filtra rozwi kategori Shape i z listy Pattern wybierz opcj Glass.

Rozdzia 17.  Rotoskopia i kompozycja

365

Rysunek 17.21.
Po odpowiednim
uoeniu kompozycji
Exploding Head
eksplozja nastpi
po kichniciu aktora

Kliknij ikon celownika obok etykiety Origin, a nastpnie kliknij w oknie podgldu tu pod
nosem aktora. Ustal warto parametru Repetitions na 20, a warto parametru Direction na 60. Rozwi kategori Force 1 i za pomoc ikony celownika znajdujcej si
obok etykiety Position kliknij nad prawym okiem aktora (parametry te dobralimy metod prb i bdw nie ma adnej naukowej metody ich doboru).
Zamknij okno Effect Controls i umie lini edycyjn na klatce 101., aby zobaczy pocztek eksplozji. Wygeneruj may podgld efektu (rysunek 17.22).
Rysunek 17.22.
Eksplodujca gowa
naoona na oryginalny
klip. Wida,
e dziaanie
efektu Shatter
jest ograniczone
do gowy aktora

Co jest nie tak, prawda? Eksplozja wyglda niele, ale pod ni nadal widoczna jest gowa.
Efekt Shatter oczywicie nie usunie nic z innej warstwy, wic musimy przeprowadzi
teraz bardzo mudny proces rotoskopii, aby usun gow z klipu.

Etap 5. Rotoskopia
W kompozycji Main znajduje si warstwa zawierajca oryginalny klip, a nad ni warstwa
zawierajca efekt eksplodujcej gowy. Jeli w warstwie niszej znalazby si klip przedstawiajcy korpus bez gowy, efekt eksplozji wygldaby dokadnie tak, jak tego chcemy.

366

Cz III  Postprodukcja
Niestety, nie udao nam si nakrci klipu przedstawiajcego bezgowy korpus (zatrudnilimy nawet odpowiedniego aktora, ale bardzo ciko si z nim wsppracowao), wic
musimy stworzy taki klip w procesie rotoskopii.
Wybr techniki rotoskopii zaley od Ciebie. Moesz wyeksportowa klip w postaci pojedynczych klatek i zmodyfikowa je w Photoshopie. Moesz take, podobnie jak my,
otworzy klip w programie Commotion i tam przeprowadzi proces rotoskopii.
Naszym celem jest usunicie gowy i odtworzenie konierzyka i otworu w miejscu, gdzie
powinny si znajdowa. Commotion posiada doskonae narzdzie Super Clone, przypominajce dziaaniem narzdzie Stempel (Rubber Stamp) z Photoshopa. Rnica tkwi
w tym, e narzdzie Super Clone umoliwia kopiowanie obszarw z innych klatek.
W kocowych klatkach klipu widoczne jest tylko to, co mona wykorzysta do odtworzenia obrazu ta we wczeniejszych klatkach (rysunek 17.23).

Rysunek 17.23.
Za pomoc narzdzia
Super Clone mona
odtworzy to
w poszczeglnych
klatkach

Po zakoczeniu tej czynnoci odtworzylimy ksztat konierzyka i otworu w koszuli za


pomoc narzdzia Rotospline. Wypenilimy ksztaty kolorami i za pomoc narzdzi Brush,
Blur i Dodge/Burn dopracowalimy ich wygld (rysunek 17.24 a i b).
Opisane wyej czynnoci mog zaj Ci sporo czasu. Jeli nie chcesz go traci, moesz
wykorzysta plik sneeze roto.avi znajdujcy si na CD-ROM-ie z przykadami. Zawiera
on klip z usunit gow aktora, ktry moesz wykorzysta w dalszej czci wiczenia.

Etap 6. Dodaj do kompozycji zmodyfikowany klip


W After Effects zastp klip sneeze orig.avi zmodyfikowan wersj. Wygeneruj kompozycj (rysunek 17.25).

Rozdzia 17.  Rotoskopia i kompozycja

367

Rysunek 17.24.
a) Za pomoc
narzdzia Rotospline
odtworzylimy ksztat
konierzyka.
b) Za pomoc narzdzi
Brush, Blur, Dodge
i Burn wypenilimy
miejsce po usunitej
gowie

Teraz wyglda to zdecydowanie lepiej. Po eksplozji gowy zobaczysz bezgowe ciao


wychodzce poza obszar kadru.
Klip wyglda ju niele, ale mona jeszcze troch go poprawi. Eksplozja wyglda troch
nienaturalnie jak kreskwka naoona na obraz wideo. Wygldaaby znacznie bardziej
realistycznie, gdyby doda do niej troch gbi. Czy istnieje sposb na to, aby fragmenty
gowy odleciay za ciao? Oczywicie, e istnieje.

368

Cz III  Postprodukcja

Rysunek 17.25.
Film ze zmodyfikowan
wersj klipu bazowego

Co stanie si, jeli dodamy do kompozycji kolejn kopi bezgowego ciaa, tym razem
z mask, tak aby rozlatujce si fragmenty gowy zostay przesonite przez ciao? Oczywicie nie chcemy, aby wszystkie elementy zostay zasonite, wic musimy skorzysta
z dwch warstw zawierajcych eksplodujc gow. Taka operacja doda dramatyzmu
scenie, poniewa gowa rozpadnie si na wicej kawakw.

Etap 7. Zamaskuj ciao


W przeciwiestwie do maski zasaniajcej gow, maska ciaa bdzie musiaa by animowana. Utwrz wic animowan mask za pomoc dowolnej z technik przedstawionych
we wczeniejszej czci rozdziau, wykorzystujc odpowiednie klatki klipu przedstawiajcego bezgowe ciao. Oczywicie, nie musisz przejmowa si klatkami o numerach
niszych ni 101. Spjrz na wygenerowany w poprzednim etapie film, aby zorientowa
si, jak dugo trwa eksplozja. Nie musisz tworzy maski dla klatek nastpujcych po
eksplozji.
My ponownie wykorzystalimy Commotion i narzdzie Rotospline do stworzenia maski.
Mask zapisalimy w oddzielnym pliku body matte.avi. Znajdziesz go na pycie CD
z przykadami do ksiki.

Etap 8. Dodaj kolejn eksplozj


Utwrz w After Effects now kompozycj o nazwie body w/matte. Umie w niej klipy
sneeze orig.avi i body matte.avi. Podobnie jak poprzednio, zdefiniuj klip body matte.avi
jako mask.
Dodaj kompozycj body w/matte do kompozycji Main. Umie lini edycyjn w klatce 106.
Zobaczysz, e warstwa body w/matte przesania cz eksplozji, wywoujc wraenie
spadania fragmentw gowy za ciao (rysunek 17.26).

Rozdzia 17.  Rotoskopia i kompozycja

369

Rysunek 17.26.
Fragmenty gowy
spadaj za ciao

Teraz potrzebne nam s fragmenty spadajce przed ciaem. W oknie Timeline powiel
warstw Exploding Head. Przenie kopi na wierzch stosu warstw. Teraz powiniene
uzyska efekt spadania fragmentw gowy zarwno za, jak i przed ciaem. Zauwa jednak,
e z racji identycznych parametrw filtra Shatter, obie eksplozje wygldaj tak samo.
Zmie ustawienia filtra Shatter dla jednej z warstw zawierajcych eksplodujc gow,
aby stworzy inny efekt eksplozji. My zmienilimy ustawienia warstwy lecej niej
(rysunek 17.27).
Wygeneruj film.
Wyglda dobrze, ale nadal nie idealnie. Odamki przelatuj przed doni aktora. Do ma
suy przedstawieniu gbi obrazu, wic powinnimy utworzy kolejn warstw z mask,
tym razem zawierajc do, tak aby do znalaza si przed wszystkimi innymi elementami kadru.

Etap 9. Wyodrbnij do aktora


Za pomoc dowolnej metody utwrz mask dla odpowiednich klatek zawierajcych do
aktora. Posu si oryginalnym klipem, okrelajc zakres klatek przeznaczonych do modyfikacji.

Etap 10. Dodaj ostatni warstw


W After Effects utwrz kolejn kompozycj i nadaj jej nazw Hand. Dodaj do niej klip
sneeze roto.avi i mask doni, ktr stworzye w poprzednim punkcie. Dodaj t kompozycj do kompozycji Main i umie zawierajc j warstw nad pozostaymi.
Wygeneruj film.
Prawie idealnie! Odamki gowy fruwaj po caym kadrze przed ciaem, za ciaem i za
doni. Musimy jednak wprowadzi jeszcze jedn drobn modyfikacj.

370

Cz III  Postprodukcja

Rysunek 17.27.
Wykorzystujc
dwie kopie tej samej
warstwy, uzyskalimy
efekt odamkw
spadajcych zarwno
za, jak i przed ciaem

Filtr Shatter generuje wyrane fragmenty o ostrych krawdziach. Ostro tych fragmentw nie pasuje do jakoci caego klipu, wic musimy troch je zmikczy.
Przypisz do obu warstw zawierajcych eksplozj gowy filtr Gaussian Blur. Ustal warto
parametru Blurriness na 2. Moesz sprbowa wprowadzi wysz warto, ale staraj si
dopasowa stopie rozmycia do oglnej jakoci materiau (rysunek 17.28).
Wygeneruj kompozycj, zaimportuj j do aplikacji edycyjnej i wywietl j na monitorze
wideo. Dziki temu bdziesz mg zobaczy, czy wszystkie elementy kompozycji s prawidowo uoone i czy nie wymagaj poprawek.
After Effects i EchoFire
After Effects 5.5 umoliwia wywietlanie klipw na zewntrznym monitorze wideo przez
zcze FireWire i magnetowid podobnie jak aplikacje edycyjne. Jeli pracujesz
w systemie Mac OS, moesz wykorzysta program EchoFire do wywietlenia obrazu
z dowolnej aplikacji na monitorze zewntrznym przez zcze FireWire.

Rozdzia 17.  Rotoskopia i kompozycja

371

Rysunek 17.28.
Gotowa kompozycja

Moesz teraz zadecydowa o tym, czy powiniene poprawi efekt rotoskopii lub parametry efektw i ponownie wygenerowa film. Z racji tego, e w kompozycji wykorzystalimy
kilka kopii tego samego klipu, wystarczy, e zmodyfikujesz oryginalny klip sneeze roto.avi,
a zmiany zostan odzwierciedlone w caym projekcie.
Wprowadzanie ostatecznych poprawek w ukoczonym filmie moe by najlepszym rozwizaniem, poniewa nie bdziesz marnowa czasu na poprawianie obszarw zasanianych
przez spadajce odamki. Moesz dodatkowo sprbowa rozmy odamki, aby dopasowa
jako efektw do jakoci materiau wyjciowego.
Jeli zdecydujesz si na poprawianie klipw tworzcych projekt, moesz wprowadzi
poprawki i modyfikacje w After Effects i ponownie wygenerowa film.
Moesz take sprbowa zmodyfikowa parametry filtrw Gaussian Blur, ktre wykorzystae do rozmycia krawdzi odamkw. Definiujc klatki kluczowe dla zmian wartoci parametru Blurriness, moesz sprawi, e rozmycie odamkw bdzie si zmienia
podczas eksplozji.
Jak widzisz, wykorzystujc jeden klip i odpowiednio dobrany ukad warstw kompozycji,
mona stworzy bardzo skomplikowane efekty specjalne. Przed rozpoczciem rejestracji materiau przeznaczonego do tworzenia efektw specjalnych powiniene powici
troch czasu na zaplanowanie pracy. W przypadku ujcia eksplodujcej gowy mgby
na przykad uatwi sobie prac, wykonujc kilka zdj pustego pomieszczenia.

Efekty specjalne
Wykorzystujc wiedz wyniesion z lektury trzech poprzednich rozdziaw, mgby
stworzy niemal kady typ efektu. Oczywicie, istnieje jeszcze wiele narzdzi i programw,
ktre moesz pozna i tworzy z ich pomoc elementy uatrakcyjniajce obraz wideo.
Do aplikacji tych nale na przykad pakiety do tworzenia grafiki i animacji 3D. Jednake
w procesie kompozycji zawsze bdziesz stosowa zasady przedstawione w tej ksice.

372

Cz III  Postprodukcja
Wiele zoonych efektw opiera si na przedstawionych tutaj technikach, z tym e s one
znacznie bardziej rozbudowane wicej warstw, kompozycji i masek. Jak przekonae
si w trakcie realizacji ostatniego przykadu, wiele efektw powstaje metod prb i bdw. Dobr odpowiednich parametrw filtra, warstw, masek i ustawie projektu moe
zaj troch czasu.
W pozostaej czci rozdziau przedstawimy kilka efektw, przy ktrych tworzeniu wykorzystasz nabyt dotychczas wiedz. Wrd tych efektw znajdziesz niemal wszystko
od usuwania zakce obrazu do nadawania materiaowi filmowego wygldu. Mamy
nadziej, e te przykady pomog Ci lepiej zrozumie omwione wczeniej techniki i zda
sobie spraw z tego, jak mona je wykorzysta do tworzenia innych efektw.
Nie przedstawimy przykadw rozpisanych na etapy, a raczej nakrelimy zarys czynnoci
niezbdnych do uzyskania okrelonego efektu. Nie wprowadzimy tu adnych nowych technik, wic jeli nie bdziesz mg czego rozumie, zajrzyj do wczeniejszej czci rozdziau.

Korygowanie zakce obrazu


Jeli kiedykolwiek pracowae z materiaem analogowym, z pewnoci obawiasz si
zakce obrazu. Na szczcie w cyfrowym wideo zakcenia s znacznie atwiejsze do
usunicia, a poza tym mona to zrobi na kilka sposobw.
W rozdziale 3. powiedzielimy, e niektre tamy s bardziej odporne na zakcenia,
ale kad z nich mona uszkodzi. Zakcenie pojawia si w momencie, gdy wasnoci
magnetyczne czsteczek na tamie zostan zmienione. Jest to zwykle wywoane polem
magnetycznym.
W cyfrowym wideo zakcenie objawia si w postaci szarego prostokta, zwykle o szerokoci 32 pikseli. Czsto mona pozby si zakce, przewijajc tam i odtwarzajc j
ponownie. Jeli zakcenie byo spowodowane obecnoci czsteczki kurzu na tamie,
przewinicie tamy usunie z niej kurz i przywrci dobr jako obrazu (rysunek 17.29).
Rysunek 17.29.
Zakcenia w cyfrowym
wideo rni si
od zakce w wideo
analogowym. S te
znacznie atwiejsze
do usunicia

Rozdzia 17.  Rotoskopia i kompozycja

373

Jeli powyszy sposb nie zadziaa, sprbuj odtworzy tam w innym magnetowidzie.
Czasem okazuje si, e zakcenie jest widoczne przy odtwarzaniu na jednym sprzcie, ale
niewidoczne na innym. Jeli tama jest odtwarzana prawidowo na innym magnetowidzie,
moesz przechwyci materia z tego urzdzenia lub skopiowa go na inn tam.
Jeli zakcenie nadal jest widoczne, najlepszym rozwizaniem jest usunicie go metod
cyfrow. Na szczcie wikszo zakce jest widoczna na jednej lub dwch klatkach, wic
proces jest wzgldnie prosty. Poniej przedstawiamy kilka sposobw usuwania zakce.
Na poprzedni klatk na klatk z zakceniem. To najmniej efektywna metoda,
poniewa powoduje widoczny skok obrazu. Jeli jednak goni Ci czas, ta metoda
jest najszybsza.
Usu zakcenie za pomoc rotoskopii. Wyeksportuj uszkodzone klatki do programu
graficznego i popraw je narzdziem Pdzel (Brush) lub Stempel (Clone Stamp). Jeli
dysponujesz programem Commotion, moesz wykorzysta narzdzie Super Clone.
Wykorzystaj mask do zasonicia zakcenia. Na na uszkodzon klatk inn,
pozbawion zakce, wykorzystujc odpowiednio przygotowan mask.

Korygowanie zgubionych uj
Na mocno zniszczonej tamie analogowej mog znale si miejsca, w ktrych dwik
odtwarzany jest poprawnie, ale wideo traci synchronizacj. To zwykle objaw uszkodzonej cieki kontrolnej. Jeli skopiowae materia analogowy na tam DV w celu przechwycenia go, aplikacja edycyjna moe mie problemy z przerw w kodzie czasowym
powodowan przez takie uszkodzenie. Moesz jednak usun taki problem, wykonujc
dodatkow kopi tamy analogowej. Sprbuj wykona nastpujce czynnoci:
1. Skopiuj tam analogow na tam DV.
2. Wykonaj kolejn kopi, ale tym razem skopiuj jedynie obraz. Dwik pobierz
z innego rda odtwarzacza kompaktowego, innego magnetowidu lub
odtwarzacza DVD. W ten sposb moesz skorygowa usterk cieki kontrolnej.
3. W aplikacji edycyjnej zsynchronizuj dwik z pierwszej kopii z obrazem z drugiej.
Usterka moe nadal by widoczna, ale tym razem aplikacja nie bdzie zgasza
problemw zwizanych z przerw w kodzie czasowym.

Dodawanie elementw 3D
Przy tworzeniu efektw specjalnych moesz wmontowa w materia wideo elementy
stworzone w programie do animacji 3D. Tworzenie takich elementw jest sztuk sam
w sobie, ale w ten sposb tworzone s najbardziej spektakularne i realistyczne efekty specjalne. Jeli chcesz doda do sceny dinozaura, tornado lub nawet co bardziej prozaicznego, jak na przykad samochody, aplikacja 3D da Ci wiksz kontrol nad efektem ni
modele lub fotografia.

374

Cz III  Postprodukcja
Jeli nie jeste dowiadczonym animatorem 3D, bdziesz musia rozejrze si za odpowiedni osob, ktra przygotuje elementy ujcia w programie do animacji. Skorzystaj
przy tym z poniszych wskazwek.
Scenariusz obrazkowy. Animacja 3D, mimo i jest atwiejsza do wykonania anieli
rejestrowanie materiau kamer, wymaga czasu i pracy. Nie marnuj swoich pienidzy
i czasu animatorw. Przygotuj scenariusz obrazkowy i przeka go osobie tworzcej
animacj.
Wykorzystaj ca ekip. Upewnij si, e animatorzy wsppracuj z kamerzyst
i projektantami dekoracji. Dziki temu bdziesz mg by pewien tego,
e wygenerowane komputerowo elementy idealnie dopasuj si do elementw planu.
Upewnij si, e program do animacji 3D posiada wystarczajce moliwoci.
Czy w animacjach potrzebny jest kana alfa? Czy do ich wmontowania do materiau
wideo bdziesz wykorzystywa kluczowanie? Musisz zna odpowiedzi na te pytania
przed rozpoczciem tworzenia grafiki 3D. Upewnij si te, e animacje zostan
wyrenderowane w odpowiedniej rozdzielczoci i z odpowiednimi proporcjami pikseli.
Nie komplikuj uj. Wiele rzeczy moe skomplikowa proces czenia ujcia
z wygenerowanym komputerowo materiaem. Jeli rejestrowae obraz ta za pomoc
poruszajcej si kamery, animator moe mie trudnoci ze zgraniem z tym ruchu
kamery w aplikacji 3D. Jeli nie moesz pozwoli sobie na zatrudnienie
dowiadczonych animatorw 3D, staraj si, aby ujcia przeznaczone do poczenia
z elementami 3D byy nieskomplikowane.

Nadawanie materiaowi filmowego wygldu


Niezalenie od jakoci cyfrowego wideo, wielu twrcw nadal dy do uzyskania w materiale wygldu przypominajcego obraz odtwarzany z tamy filmowej. Obrazy rejestrowane
na tamie filmowej rni si od obrazw rejestrowanych na tamie wideo kontrastem,
ostroci, inn gam kolorw i przede wszystkim ziarnem.
Obraz filmowy jest pikny i jestemy do niego przyzwyczajeni, ale obraz uzyskiwany
za pomoc dobrej kamery, wyposaonej w trzy przetworniki CCD te wyglda cakiem
niele. Zamiast stara si uczyni z niego co, czym nie jest, sprbuj znale takie rzeczy,
ktre mona uzyska za pomoc technik cyfrowych i wykorzysta je.
Jeli jednak upierasz si przy nadaniu swojej produkcji filmowego wygldu, istnieje kilka
rzeczy, ktre moesz zrobi. Niektre z nich (skanowanie progresywne, proporcje 16:9,
filtry obiektywowe) wykonujemy na etapie rejestracji obrazu, co zostao omwione w rozdziale 7. Inne to procesy cyfrowe, ktre mona wykona na etapie postprodukcji.
Zanim zaczniesz przypisywa materiaowi wideo rne filtry, we pod uwag fakt, e
dla rnych typw materiau wyjciowego stosuje si rne techniki nadawania filmowego wygldu. Jeli planujesz przeniesienie materiau na tam filmow, problem
rozwizuje si sam. Nie musisz tworzy efektw ziarna, zmienia kolorystyki materiau
ani uywa adnych filtrw. Proces przenoszenia materiau na tam filmow zostanie
omwiony w rozdziale 18.

Rozdzia 17.  Rotoskopia i kompozycja

375

Jeli planujesz dystrybucj przez sie lub na pytach CD, by moe nie bdziesz potrzebowa nadawa materiaowi filmowego wygldu. Skompresowane wideo ma na tyle
nisk jako, e efekt ziarnistoci obrazu i zmiany kolorystyki nie bd widoczny. Oprcz
tego mniejsze szybkoci odtwarzania stosowane w wideo dystrybuowanym przez sie mog
popsu efekt filmowy. Moesz oczywicie sprbowa wykorzysta niektre z omwionych technik, ale nie zdziw si, jeli w produkcie finalnym efekt nie bdzie widoczny.
Nadawanie filmowego wygldu materiaowi wideo zdaje egzamin w przypadku dystrybucji filmu na tamie wideo. Celem jest sprawienie, by materia wyglda, jakby zosta
zarejestrowany na tamie filmowej i przeniesiony na tam wideo. Musisz zmodyfikowa
trzy elementy tekstur, kolorystyk i charakterystyk czasow (rnica tu wynika
z rnic w szybkociach odtwarzania i sposobach wywietlania).

Tekstura ziaren filmu


Tama filmowa zawiera czsteczki wiatoczuych zwizkw srebra zawieszonych w emulsji naoonej na celuloid. Te wanie czsteczki powoduj wystpienie zjawiska, ktre
nazywamy ziarnem. Im wysz czuo posiada film, tym wiksze s czsteczki zwizkw
srebra i tym samym bardziej widoczne ziarno. Wideo z kolei zawiera szum, ktry jednak
wyglda inaczej ni ziarno jest bardziej widoczny, mniej kolorowy i bardziej ruchliwy.
Aby nada materiaowi wideo tekstur ziarna filmu, dobrze jest wykorzysta materia
o moliwie najniszym poziomie szumu. Filtr Grain Killer suy do usuwania z materiau wideo szumu. Po usuniciu szumu moesz ju doda do materiau tekstur ziaren.
Najatwiejszym sposobem realizacji tego zadania jest wykorzystanie jednego z filtrw
przedstawionych w dalszej czci rozdziau lub utworzenie wasnej tekstury ziaren za
pomoc prostej kompozycji w After Effects.

Tworzenie tekstury ziaren


Do stworzenia tekstury ziaren filmu moesz wykorzysta prost kompozycj wykonan
w programie After Effects. Mona dodawa tekstur ziaren na poziomie uj, ale atwiej
jest zrobi to na zmontowanym materiale. Pamitaj tylko, e wymaga to duej iloci miejsca
na dysku i dugiego czasu generowania materiau.
Rozpocznij od zapisania zmontowanego materiau w postaci pliku AVI (lub QuickTime,
jeli pracujesz w Mac OS). Moesz wykorzysta kodek HuffYuff (Animation dla QuickTime), aby unikn strat jakoci materiau wynikajcych z kompresji. Jeli brakuje Ci
wolnego miejsca na dysku, moesz sprbowa wykorzysta inny kodek, ale we pod
uwag moliwo pogorszenia jakoci materiau.
Po wygenerowaniu filmu uruchom After Effects, utwrz w nim now kompozycj i zaimportuj do niej gotowy film. Moemy zaczyna.

376

Cz III  Postprodukcja

Etap 1. Utwrz kompozycj


Utwrz drug kompozycj o takich samych parametrach jak w pierwszej i nadaj jej nazw
Grain. Z menu Layer wybierz polecenie New/Solid i utwrz plansz wypenion 50-procentowym kolorem szarym o wymiarach takich jak rozmiar klatki.

Etap 2. Utwrz ziarno


Teraz zmienimy szar plansz w szare ziarno, a nastpnie wmontujemy j do naszego
filmu. Zaznacz plansz i wybierz z menu polecenie Effect/Stylize/Noise. W oknie dialogowym filtra wpisz warto 100% i wycz opcj Color Noise.
Aby ograniczy dziaanie efektu, musimy zredukowa kontrast. Wybierz z menu polecenie Effect/Adjust/Levels. Przesu suwak Output Black do wartoci 74, a suwak Output
White do wartoci 188. Ustawienia filtra przedstawia rysunek 17.30.
Zamknij okno Effect Controls.
Rysunek 17.30.
Ustawienia filtrw
tworzcych efekt ziarna

Etap 3. Stwrz finalny efekt


Umie kompozycj Grain w gwnej kompozycji. Przesu zawierajc j warstw nad
warstw zawierajc materia wideo. Powiniene zobaczy szare pole z widocznym
ziarnem. Zaznacz warstw Grain w oknie Timeline i wybierz z menu polecenie Layer/
Transfer Mode/Hard Light. Powiniene zobaczy efekt ziarna naoony na film. Chyba
troch za mocny, prawda? Zmie warto parametru Opacity dla warstwy Grain na 20%.
Teraz efekt jest bardziej subtelny (rysunek 17.31).

Rozdzia 17.  Rotoskopia i kompozycja

377

Rysunek 17.31.
Zwikszajc
przezroczysto
warstwy, moesz
zmniejszy
intensywno
efektu ziarna

Ot to! Pikne ziarno. W dodatku w peni konfigurowalne. Moesz zmieni przezroczysto warstwy Grain, aby efekt by bardziej lub mniej widoczny. Za pomoc filtra
Gaussian Blur naoonego na warstw Grain moesz zmienia rozmiar ziaren.

378

Cz III  Postprodukcja

Zmiana kolorystyki materiau


Materia filmowy posiada zwykle zupenie inn kolorystyk ni materia wideo. Co wicej
rne rodzaje tam filmowych rnie odwzorowuj kolory. Pamitasz na pewno pastelowe kolory filmw z lat pidziesitych i jaskrawe kolory wspczesnych teledyskw. Za pomoc technik korekcji kolorw omwionych w rozdziale 15. moesz zwykle
zmieni kolorystyk materiau wideo tak, aby bardziej przypominaa kolorystyk materiau filmowego. Napisalimy zwykle, poniewa jeli wideo jest niedowietlone lub
posiada zakcenia kolorw, bdziesz mia mniejsz swobod dziaania.
Film cechuje si te mniejszym kontrastem ni materia wideo. Pamitaj o tym, przeprowadzajc proces korekcji kolorw. Wspomnielimy w rozdziale 7., e za pomoc
filtrw ProMist moesz ograniczy kontrast rejestrowanego materiau ju na etapie filmowania, dodajc do niego dodatkowo odblaski pochodzce od rde wiata i jasnych
przedmiotw w scenie.
Moesz take uzyska podobny efekt w programie After Effects. Utwrz now kompozycj
i umie w niej dwie warstwy zawierajce klip, ktry zamierzasz podda modyfikacjom.
Przypisz grnej warstwie filtr Gaussian Blur o wartoci parametru Blurriness pomidzy
10 a 20, ustaw jej przezroczysto na 20%, a tryb krycia (Transfer Mode) na Lighten.
Zmieniajc wartoci parametrw, moesz wzmocni lub osabi efekt. Jeli na obrazie
znajduje si wiele obiektw, na ktrych chcesz utworzy odblaski, zmniejsz warto parametru Blurriness i zmie tryb krycia na Luminance (rysunek 17.32).
Rysunek 17.32.
Efekt dziaania filtra
ProMist odtworzony
w programie
After Effects

Rozdzia 17.  Rotoskopia i kompozycja

379

Mocniejszy kontrast
W podobny sposb moesz zwikszy kontrast materiau, tworzc dwie warstwy zawierajce ten sam klip i przypisujc do grnej filtr Unsharp Mask. Ustal warto parametru
Amount pomidzy 50 a 70, warto parametru Radius pomidzy 25 a 40, a warto parametru Threshold na 0. Zmie te tryb krycia warstwy na Darken, ale pozostaw niezmienion przezroczysto.

Zmiana charakterystyk czasowych


Szybko odtwarzania materiau wideo, rwna 50 pobrazw na sekund, to w zasadzie
dwa razy wicej ni filmowe 24 klatki na sekund (mwimy tu oczywicie o iloci informacji wywietlanych w czasie jednej sekundy). By moe mylisz, e w przypadku odwzorowania ruchu wicej klatek oznacza lepsz jako, ale okazuje si, e tak nie jest.
W rozdziale 7. napisalimy, e jeli zarejestrujesz materia w trybie progresywnym, ruch
w kadrze bdzie bardziej przypomina ruch rejestrowany na tamie filmowej. Jeli rejestrowae w trybie z przeplotem, bdziesz musia wykona kilka operacji na etapie postprodukcji.

Usuwanie przeplotu
Najatwiejszym do wykonania zadaniem jest usunicie przeplotu z materiau wideo. W procesie tym jeden pobraz jest usuwany, a drugi powielany tak, aby wypeni brakujce
linie obrazu. Oznacza to, e kada para pobrazw (czyli kada 1/50 sekundy wywietlanego wideo) jest identyczna, co efektywnie redukuje prdko odtwarzania do 25 fps.
Natychmiast nada to materiaowi cechy materiau filmowego. Niestety, usunicie przeplotu
powoduje rwnie obnienie jakoci obrazu i powstanie problemw z wygadzaniem linii.
Moesz wygadzi linie, wykorzystujc efekt rozmycia, a jako obrazu poprawi, stosujc
odpowiednio dobrane filtry wyostrzajce. Oczywicie, pochonie to troch czasu i prb.
Wyprbuj wic te techniki na krtkich klipach, zanim zaczniesz modyfikowa dugi film.

Rozmycie poruszajcych si obiektw


Film cechuje si take charakterystycznym rozmyciem poruszajcych si obiektw. Jeli
podczas rejestrowania materiau ustawie czas otwarcia migawki na w miar rozsdn
warto, na przykad 1/60 sekundy, na materiale bdzie ju widoczne rozmycie. Moesz
rwnie doda efekt rozmycia na etapie postprodukcji, ale pamitaj, aby nie przesadza
z si dziaania efektu.
Sprbuj rozmy kana jednego koloru. Nie uzyskasz w ten sposb idealnego rezultatu,
ale rozmycie pojedynczego kanau (czerwonego, niebieskiego lub zielonego) wystarczajco zmikczy cay obraz. Rozmywanie rnych kanaw daje rne rezultaty, wic
poeksperymentuj z rnymi kanaami w obrazie.

380

Cz III  Postprodukcja

Pluginy
Istnieje wiele pluginw, za pomoc ktrych mona nada materiaowi filmowy wygld. Jeli mylisz powanie o odtwarzaniu charakterystyk okrelonych rodzajw tam
filmowych, tworzeniu efektu starego filmu lub po prostu o moliwoci dokadniejszego
kontrolowania procesu, zastanw si nad nabyciem opisanych niej pakietw.
Cinelook/Cinemotion firmy DigiEffects to pluginy dla Adobe Premiere umoliwiajce
modyfikowanie kolorystyki materiau (moesz nawet wybra okrelony rodzaj
tamy filmowej) i charakterystyki czasowej. Dodatkowo moesz doda efekt ziarna,
uszkodze tamy, a nawet nadpalonego filmu.
Delirium, Aurorix i Aged Film firmy DigiEffects to inne zestawy filtrw
umoliwiajcych nadawanie materiaom wideo filmowego wygldu. Pakiet
Delirium zawiera filtr FilmFlash umoliwiajcy symulowanie charakterystycznego
dla starych kamer mrugania obrazu. Pakiet Aurorix z kolei zawiera filtr AgedFilm
nadajcy materiaowi wygld starego filmu. Uytkownicy Windows mog zakupi
filtr AgedFilm oddzielnie.
Biblioteki ArtBeats. ArtBeats, firma oferujca wiele przydatnych klipw wideo,
posiada rwnie w swojej ofercie klipy przedstawiajce rysy na tamie, brud i inne
uszkodzenia tamy. Klipy takie mona poczy z materiaem wideo za pomoc
kluczowania, uzyskujc bardzo przekonujcy efekt starego filmu.

wiczenia
Scenariusz przedstawiony w rozdziale 2. zawiera sporo skomplikowanych efektw specjalnych. Przyjrzymy si jednemu z nich, aby przedstawi moliwo poczenia technik
przedstawionych w tym rozdziale w celu stworzenia zoonego efektu.
W scenariuszu klient kupuje Uniwersalny pilot. Scenariusz wymaga wielu uj klawiatury pilota oraz uj klienta wciskajcego przyciski. Z racji tego, e nie przygotowalimy panelu kontrolnego pilota, zdecydowalimy si utworzy go w komputerze. Dziki
temu atwiej bdzie stworzy animowane elementy kontrole pilota.
Aby uatwi tworzenie efektu, pomalowalimy przedni ciank rekwizytu jasnoniebiesk
farb. Dziki temu moemy poczy go z panelem kontrolnym za pomoc kluczowania.
Nakrcilimy kilka uj prbnych i przekonalimy si, e aktor nie jest w stanie utrzyma
rekwizytu nieruchomo, wic zwyke wmontowanie panelu w ujcie nie byo moliwe.
Jeli obraz przedstawiajcy panel kontrolny nie poruszaby si tak samo jak do aktora,
ujcie wygldaoby niezbyt dobrze.
Moglimy zdecydowa si na ustabilizowanie pilota i pniejsze naoenie na niego panelu kontrolnego, ale w ujciu byo zbyt wiele ruchu, a poza tym odrobina naturalnego
ruchu czyni ujcie bardziej realistycznym. Zamiast tego zdecydowalimy si na wykorzystanie funkcji ledzenia ruchu w programie do tworzenia efektw specjalnych i na
uycie otrzymanych w ten sposb danych do stworzenia ruchu panelu kontrolnego.

Rozdzia 17.  Rotoskopia i kompozycja

381

Aby uatwi sobie ledzenie ruchu w programie, nakleilimy na rekwizyt kilka celownikw
(rysunek 17.33). Dziki temu moglimy bardziej precyzyjnie odtworzy ruch.
Rysunek 17.33.
Celowniki naklejone
na rekwizycie uatwi
proces ledzenia ruchu

Po zarejestrowaniu ujcia przedstawiajcego zmodyfikowany rekwizyt bylimy gotowi do


tworzenia kompozycji. Wczeniej jednak musielimy przygotowa panel kontrolny pilota.
Rozpoczlimy od procesu ledzenia ruchu pilota w programie Commotion Pro. Commotion Pro umoliwia ledzenie ruchu wskazanego obiektu w scenie. My wskazalimy
jeden z celownikw naklejonych na rekwizyt. Rezultaty byy nieze, ale niewystarczajce.
Program dokadnie odwzorowa ruch celownika, ale z racji przeplotu w materiale wideo
widoczne byy niepodane przeskoki.
Aby uzyska dokadniejsze dane, dodalimy ledzenie pozostaych celownikw na rekwizycie i wykorzystalimy polecenie Motion Math do urednienia danych o ruchu
wszystkich celownikw. Rezultaty tych operacji byy wystarczajce do naszych celw.
Przed rozpoczciem kluczowania musielimy wykona jeszcze jedn czynno. Przednia
cianka pilota musiaa by niebieska, wic musielimy usun z niej celowniki. Wykorzystujc narzdzie Clone z pakietu Commotion, usunlimy jeden z celownikw. Potem,
wykorzystujc dane uzyskane przy ledzeniu ruchu, przypisalimy t sam operacj do
wszystkich celownikw. W ten sposb automatycznie usunlimy pozostae celowniki.
W wyniku otrzymalimy rekwizyt z pust, niebiesk przedni ciank (rysunek 17.34).
Rysunek 17.34.
Po usuniciu
celownikw przednia
cianka rekwizytu jest
gotowa do procesu
kompozycji

382

Cz III  Postprodukcja
W nastpnym etapie prac stworzylimy szkic panelu kontrolnego w Adobe Illustratorze.
Oczywicie, panel w finalnym materiale byby bardziej realistyczny, wyposaony w wywietlacze i ekrany kontrolne, my potrzebowalimy jedynie makiet do testw.
Po przekonwertowaniu obrazu na format PSD zaimportowalimy go do Commotion
i zdefiniowalimy obszar przeznaczony do usunicia. Dane ze ledzenia ruchu doczylimy do warstwy zawierajcej panel kontrolny, i ju. Ruch panelu kontrolnego zosta
wygenerowany automatycznie na podstawie danych ze ledzenia ruchu rekwizytu.
Jak widzisz, wiele narzdzi jest wykorzystywanych do tworzenia efektw, ktrych widzowie nigdy nie zobacz. Rotoskopia i ledzenie ruchu to funkcje czsto wykorzystywane
do tworzenia innych efektw w naszym przypadku byo to kluczowanie.
Po zdefiniowaniu obszaru przeznaczonego do kluczowania odkrylimy problem. Wspomnielimy w rozdziale 7., e kamera domylnie stosuje filtry wyostrzajce krawdzie obiektw na obrazie, co w trakcie kompozycji moe spowodowa powstawanie otoczek wok
obiektw. Musielimy wic ponownie zarejestrowa cae ujcie i przeprowadzi cay proces
od nowa.

Podsumowanie
Zapewne przekonae si ju, e tworzeniu efektw specjalnych towarzyszy mnstwo
czekania. Moesz skrci czas oczekiwania na wygenerowanie ujcia z efektami, zwikszajc moc obliczeniow komputera lub optymalizujc wykorzystanie filtrw, ale nigdy
nie skrcisz tego czasu do zera.
Czytajc nastpny rozdzia, poznasz tajniki ostatniego etapu procesu produkcji filmu
generowania finalnego produktu.

You might also like