Photoshop 5, korekcja i separacja - vademecum profesjonalisty

Autor: Dan Margulis

Tumaczenie: Robert Riger
ISBN: 83-7197-098-6
Format: B5, 336 stron, kolorowa
Data wydania: 11/1999
Cena ksiki: 84.00 z

Przesyka gratis! Odbiorca pokrywa jedynie koszty pobrania (2,70 z)

w przypadku przesyki za zaliczeniem pocztowym

Wydawnictwo Helion
ul. Chopina 6, 44-100 Gliwice, POLAND
telefon: (32) 230-98-63, 231-22-19
fax: (32) 230-98-63 w.10
mail: helion@helion.com.pl
Jest to ksika dla osb, ktre chc pozna wszystkie chwyty i techniki pozwalajce uzyska dobry wygld
zdjcia na wydruku. Pozycja ta na pewno zainteresuje profesjonalnych fotografw oraz osoby zajmujce si
korekcj kolorw. W ksice poruszone s zagadnienia - wykorzystywanie krzywych CMYK do uwypuklenia detali
tam, gdzie s najbardziej potrzebne, precyzyjne uywanie filtru Wzmocnienie (Unsharp mask), mieszanie
kanaw w celu poprawienia kontrastu, kontrola kadego elementu procesu separacji, wykorzystanie wszystkich
zalet korekcji w systemie LAB, konwertowanie kolorowych oryginaw do zdj czarno-biaych, przywracanie
blasku starszym, zniszczonym pracom, wykorzystywanie bichromw (duotonw) i innych kolorw spot.

Zobacz przykadowy rozdzia

Spis treci
Jeeli znasz t ksik oce j
Aktualny cennik ksiek e-mailem
Ksiki i "3D" Online
Informacje o nowociach e-mailem
Zamw najnowszy katalog

Helion 1999

Rozdzia 12.

Rozdzielczo
Wiele wanych poj dotyczcych skanowania, retuszu,
nawietlania i drukowania ukrywa si pod uniwersalnym
okreleniem rozdzielczo. Wiele z nich mierzy si take
jednym, niejasnym skrtem DPI. Czasami potrzebna
jest wysoka rozdzielczo. W innych przypadkach, jest
to marnotrawstwo miejsca na dysku i mocy obliczeniowej
komputera. Czasami zbyt wysoka rozdzielczo prowadzi
wrcz do pogorszenia jakoci.

raficy syn ze swojej wieloznacznej terminologii.

Zalewka moe oznacza technik przygotowania do
druku lub bd w druku. Cienie co innego oznaczaj
dla fotografa, a co innego dla retuszera. Nawet czerwony co innego
oznacza dla drukarza, a co innego dla reszty wiata.
Jednak spord tych wszystkich semantycznych puapek, ktre
przedstawiem przed chwil, najbardziej zdradziecka ukrywa si
pod niewinnie brzmicym skrtem dpi i nka nas w caym procesie
pracy.
Rozwaajc rnego rodzaju rzeczy, z ktrymi czy si skrt dpi,
nietrudno zrozumie, dlaczego zarwno pocztkujcy, jak i niektrzy
eksperci czsto si myl. 300 DPI moe okrela rozdzielczo skanu
lub drukarki laserowej. 2.400 DPI moe odnosi si do innego typu
skanu lub nawietlarki. 72 DPI moe by rozdzielczoci monitora
lub gstoci rastra.
Wybierajc spord rnego rodzaju rozdzielczoci t jedn
dookrelonej pracy, byoby gupot zakada, e wiksza znaczy
lepsza. Zbyt wysoka rozdzielczo w najlepszym przypadku zjada
miejsce na dysku i zapycha sie. Jeeli nie mamy tyle szczcia,
moe rzuci RIP-a w nawietlarce na kolana albo jeszcze gorzej,
spowodowa pogorszenie jakoci.
Waciwie, to co oznacza odpowiednia rozdzielczo? Zaley to
od rodzaju pracy, jak i samej rozdzielczoci.

232

Rozdzia 12.

Po pierwsze, nawet zdefiniowaniee

rozdzielczoci nie jest takie proste. Okrela ona, mniej wicej, jak daleko od siebie
znajduj si najmniejsze, pojedyncze czci rzeczy, o ktrej dyskutujemy. Czsto
te mae czci s tej samej wielkoci, tak
jak poszczeglne piksele pliku Photoshopa.
Jednak w niecyfrowej czci procesu
wcale tak nie jest. Na przykad w przypadku ziarna filmu, ktre okrela co, co
moglibymy nazwa rozdzielczoci filmu,
czy w przypadku punktw rastra, ktre
okrelaj rozdzielczo drukowania.
Na rysunku 12.1 wida, co si stanie,
jeeli wydrukujemy z niewystarczajc
rozdzielczoci drukowania, czyli innymi sowy, rastrem, ktry jest zbyt duy.
Ziarnicie wygldajce rodkowe zdjcie
bardziej nadaje si do gazety ni do ksiki.
Im mniejsze punkty, tym mniej widoczny
raster i tym bardziej ostateczny rezultat
jest podobny do prawdziwej fotografii,
ktr powinien przypomina.
Kady, komu wydaje si, e jeeli may
raster jest dobry, to mniejszy bdzie jeszcze
lepszy, jest gupcem. Im mniejszy raster,
tym mniejsze punkty, a im mniejsze punkty,
tym trudniej je dobrze wydrukowa.
Jeeli punkty rastra s zbyt mae i przekraczaj granic tolerancji maszyny drukarskiej, zdarzaj si nastpujce irytujce
rzeczy:
Raster w ciemnych obszarach zdjcia zaczyna si zatyka, przez co obnia
si ilo szczegw, ktre dostrzegamy
wcieniach.
Minimalna akceptowalna warto
wiate przesuwa si w gr; w niektrych
miejscach punkty rastra staj si po prostu
zbyt mae, aby mogy by odwzorowane
wprocesie druku. Oglnie, wiata staj si
bardzo niejednolite.
Rys. 12.1. Na grze: zdjcie wydrukowane
w rozdzielczoci (uuups, liniatur) 133
punktw na cal; na rodku: raster 65 dpi;
a na dole: raster 300 dpi

Rozdzielczo
Zdjcie wydaje si mniej ostre, poniewa obszary przej pomidzy kolorami staj
si mniej wyrane.
Zwiksza si przyrost punktu rastrowego.
Pojawia si wic pytanie, gdzie ley granica, po przekroczeniu ktrej wszystkie te dolegliwoci daj o sobie zna? W przypadku
gazet dzieje si tak z reguy w okolicy 100,
wic wikszo gazet drukuje si rastrem 85liniowym, a 65 linii take jest dosy czsto
spotykane. Niektre gazety jednak rzeczywicie uywaj 100-liniowego rastra, a znam
przynajmniej jedn, ktra z powodzeniem
uywa rastra 120-liniowego.
Gdy papier zaczyna stawa si troch lepszy i zaczynamy przesuwa si w kierunku wysokiej klasy maszyn drukarskich, tolerancja
idzie w gr. Na przyzwoitym, niepowlekanym papierze mona bez problemu drukowa
rastrem 120-liniowym, a czasami mona odnie sukces stosujc raster 133-liniowy. Czasopisma wydawane na papierze powlekanym
zwykle uywaj rastra 133, a niektre prbuj
nawet 150.
Wysokiej jakoci wydawnictwa, takie jak
roczne sprawozdania firmy, s zwykle drukowane na droszym papierze powlekanym i z rastrem 175, a czasami nawet 200. W przypadku
stosunkowo nowej techniki suchego offsetu
wydaje si, e znacznie atwiej zachowa
mae punkty. W tej technologii zpowodzeniem stosowano raster o gstoci 300 i wicej
linii na cal.
Smutn prawd jest to, e wielu drukarzy
przecenia swoje moliwoci. Przez znaczn
cz mojej dotychczasowej kariery zajmowaem si przygotowywaniem kolorowych
reklam do oglnokrajowych czasopism.
Wikszo z nich akceptuje raster 133 lub
150. Z moich obserwacji wynika, e wikszo reklam wygldaa zdecydowanie lepiej, gdy bya drukowana rastrem o mniejszej
gstoci.
Wiele osb daje si oszuka swoim odbitkom prbnym, na ktrych raster mona

233

kontrolowa o wiele atwiej ni na maszynie

drukarskiej. Dolne zdjcie na rysunku 12.1
wygldao cakiem dobrze na mojej odbitce.
Na wydruku, zakadajc, e uda mi si je
przemyci przez przygotowalnie w drukarni,
oczekiwaem niezego baaganu.
Jest to wic pierwszy z kilku przykadw tego, jak bardzo szkodliwa moe by
nieodpowiednia rozdzielczo. Wikszo
ludzi zakada, e zbyt wysoka rozdzielczo bdzie sprawiaa problemy tylko
podczas druku. To nieprawda. Wszystkie
rozdzielczoci s od siebie uzalenione.
Zbyt drobny raster moe sprawi wicej
problemw zwizanych z jakoci na nawietlarce ni na maszynie drukarskiej.

Punkty z kropek
DPI jest skrtem oznaczajcym ilo
punktw na cal (dots per inch). Wydaje si,
e termin punkty doskonale nadaje si do
opisu rastra wykorzystywanego przy drukowaniu tam wanie mamy do czynienia
zpunktami. Nie wiadomo jednak czemu, jest
to jeden z kilku przypadkw, gdzie skrtu DPI
nie uywa si zbyt czsto. Mwic o przygotowywaniu pracy do druku, ludzie nie mwi
raster 65 DPI, tylko raster 65-liniowy,
askracaj to do 65 LPI (linii na cal). Dzieje
si tak, mimo e mwi o punktach, anie
oliniach. Natomiast termin punkty na cal
rezerwuj do opisu sytuacji, gdzie z rwn
precyzj mona by si posuy terminem
banany na cal lub podobnym.
Aby zrozumie, skd wziy si te punkty, musimy omwi inny rodzaj rozdzielczoci.
Punkty rastra, o ktrym tu mwimy, bez
wzgldu na to, czy pochodz z nawietlarki
za 300.000$ czy z drukarki laserowej za 300$,
s utworzone z jeszcze mniejszych punktw.
Wiksze punkty rastra mog by tworzone
tym efektywniej, im mniejsze s te mniejsze
punkty. Wielko tych maych punktw, ktre
odtd bd nazywa kropkami, odpowiada
rozdzielczoci urzdzenia.

234

Ledwie zaczlimy, a ju terminologia

zaczyna nas przerasta. Nie stanie si to ju
jednak nigdy wicej. W pierwszym wydaniu
tej ksiki, po napisaniu kilku rzeczowych
uwag na ten temat, ugiem si pod presj
konwencji i wszdzie uywaem skrtu DPI.
Nigdy wicej. Teraz jestem starszy i bardziej
dowiadczony. Tym razem rysuj grub kresk. Tam gdzie waciwe skrty nie istniej,
postanowiem je wymyli. I jak widzisz,
uywam SPECJALNEJ CZCIONKI do wyrnienia rnych rodzajw skrtw.
Odtd bd wic uywa skrtu DPI do
opisywania iloci punktw-na-cal rastra drukarskiego, ale nigdy nie uyj tego skrtu do
miary, ktra nie odnosi si do punktw.
Reszta wiata moe uywa niechlujnej terminologii i pal j licho, nie obchodzi mnie to.
Jeeli Ci si to nie podoba, kup inn ksik.
Kocz swj wywd. Wspczesne nawietlarki, jeeli s zrobione w Stanach Zjednoczonych, zwykle maj rozdzielczo przynajmniej
2.400 DPI uups, 2.400 kropek na cal. Jeeli s

Rozdzia 12.

zrobione gdzie indziej, zwykle rozdzielczo

przekracza 2.540 DPI, co inaczej oznacza 100
kropek na milimetr. Kropki, w przeciwiestwie
do punktw, zawsze maj ten sam rozmiar.
Albo s, albo ich nie ma.
Kropki s zbyt mae, aby wikszo z nas
moga je zobaczy. Dziki temu, tak jak to
wida na rysunku 12.2, zwykle dobrze nadaj si do tego, aby utworzy punkty rastra.
Moe by jednak inaczej. Kluczowa jest tutaj
wzajemna relacja wielkoci kropek i punktw jeeli jest niewaciwa, ucierpi na tym
jako. Aby si dowiedzie, kiedy wzajemna
relacja jest niewaciwa, musimy omwi
jeszcze inny rodzaj rozdzielczoci, zdolno
ludzkiego oka do rozrniania kolorw.
Nikt tak naprawd nie wie, jaka ona jest.
Niektre szanowane rda podaj, e przecitny czowiek potrafi dostrzec jedynie okoo
2.500 rnych kolorw. Z drugiej strony, znajduj si ludzie tacy jak ja, ktrzy twierdz, e
niektre osoby s w stanie rozrni ich milion
lub wicej.
Dla zachowania realizmu, bez wzgldu na to, jak metod druku wybierzemy,
powinnimy mie moliwo odzwierciedlenia przynajmniej tylu kolorw, ile
potrafi rozrni przecitny czowiek,
azdecydowanie wicej na wypadek,
gdybymy chcieli bawi si krzywymi
kolorw. Dlatego musimy mie bardzo
Rys. 12.2. Punkty
ikropki. Poniej,
powikszenie
zdjcia z rysunku
12.1 pokazuje
dokadnie jego
punktow struktur.
Nawietlarka
tworzy kady punkt,
zdjcie grne,za
pomoc siatki
kropek. Tutaj
nakady punkt
przypada siatka
skadajca si
z256 kropek, co,
teoretycznie, jest
w sam raz

Rozdzielczo

dokadn kontrol nad wielkoci punktw

rastra. Im mniejsze kropki w nawietlarce,
tym wiksze pole manewru. Z drugiej jednak
strony, utworzenie punktw z kropek wcale
nie jest tak atw kalkulacj. Jeeli bdziemy
mieli zbyt mae punkty, zablokuj one nawet
najpotniejszego RIP-a.
Dobrze byoby mie do dyspozycji przynajmniej 200 rozmiarw punktw, by moe
wicej. Jeeli punkty rastra maj wielko 150
DPI, a rozdzielczo nawietlarki wynosi 2400
KNC (kropek na cal), to bdzie to moliwe.
150 to 1/16 z 2.400. Kropki, ktre moe
namalowa nawietlarka, bd kwadratami
o boku 1/2400 cala lub 0,00042". Te kwadraty bd miay dokadnie 1/16 maksymalnej
szerokoci punktu rastra. Punkt rastra bdzie
si wic skada z szesnastu rzdw i szestanstu kolumn kwadratw, co daje nam razem
liczb 256 kwadratw. W zalenoci od tego,
ile tak naprawd w danej chwili bdzie ich
namalowanych, istnieje 256 moliwych odcieni szaroci punktu rastra lub 257, jeeli
doliczymy zero.
256 jest, zbiegiem okolicznoci, kluczow
liczb jeszcze innego rodzaju rozdzielczoci.

Okulary dla niewidomego

Informacja tonalna rwnie ma rozdzielczo. Oryginaln fotografi uwaa si, troch
nieprecyzyjnie, za cig tonalnie. Plik cyfrowy taki nie jest. Mona w nim zapisa tylko
okrelon liczb tonw, zwykle 256. Drukowalne pliki Photoshopa maj 256 TNK (tonw
na kana) i dlatego mona tam zapisa tak
wiele kolorw. W standardowym pliku RGB,
poniwa skada si z trzech kanaw, mona
zapisa 16.777.216 rnych kolorw, czyli
256 do potgi trzeciej.
Do gwatownie zwikszajcego si chaosu
dodano kolejny termin gbia bitowa ktrego uywa si zamiast TNK, tyle e z innymi
liczbami, ktre w sumie oznaczaj to samo.
Plik 256 TNK jest take znany jako plik 8-bitowy. Zgodnie z konwencj pozostaej czci

235

rozdziau, otrzymuje on bardziej precyzyjn

nazw: 8 BNK, czyli bitw na kana. Ta nazwa odwouje si do iloci miejsca na dysku
zajmowanego przez jeden piksel. W tym
przypadku jeden piksel potrzebuje omiu bitw, czyli omiu zer lub jedynek. Majc do
dyspozycji osiem zer lub jedynek, mona
uzyska dwa do potgi smej rnych wariacji,
co daje znan nam ju liczb 256.
Wikszo skanerw i niektre inne urzdzenia mog pracowa z wysz gbi bitow. Gbia 12 BNK daje 4.096 TNK (dwa do
potgi dwunastej). Niektrzy producenci
prbuj nas przekona, e wiksza gbia bitowa wpywa na lepsz jako skanw. Nie
wierz im. Jeeli skaner nie potrafi zobaczy
szczegw w ciemnych obszarach, to 12
BNK nic tu nie pomoe. Moemy mie 4.096
TNK, ale w tym przypadku skrt TNK bdzie
oznacza jedynie ilo mieci. Aby przekona

Przewodnik po
kropkach i punktach
Jeden termin, dpi, wprowadzi wiele zamieszania
przez odwoywanie si do bardzo rnych
rodzajw rozdzielczoci. Jako akt buntu
przeciwko tej praktyce, w tym rozdziale bd
uywa rnych skrtw. Niestety, w niektrych
przypadkach sam musiaem je wymyli.
Poniej alfabetyczna lista skrtw, ktre znajdziesz
w tym rozdziale. Nie s one zgodne z powszechnie
przyjt praktyk. Nie sugeruj rwnie, e
powiniene ich uywa, ale s przynajmniej
bardziej precyzyjne od nazywania wszystkiego dpi.
BNK Bitw na kana, w pliku cyfrowym zdjcia.
BNC Czarnych lub biaych bitw na cal, w plikach
bitmapowych.
DPI Punktw na cal, w rastrze.
PDB Cakowita liczba pikseli w duszym boku
obrazu cyfrowego.
PNC Pikseli na cal, w pliku cyfrowym.
KNC Kropek na cal; najmniejszy obszar, jaki
moe by oznaczony przez urzdzenie wyjciowej
takie jak nawietlarka czy nagrywarka filmu.
PSNC Prbek skanu na cal.
PWP Oglna liczba pikseli w pliku cyfrowym.
TNK Ilo tonw na kana, czasami nazywana
poziomami szaroci, maksymalna liczba odcieni
szaroci w pojedynczym kanale pliku cyfrowego.

236

si, dlaczego, porwnajmy prac trzech bardzo

drogich urzdze.
Przez ostanie wier wieku, dla tych, ktrym zaleao na wysokiej jakoci, standardem
byy skanery bbnowe. W dalszym cigu s
najlepsze, ale rnica zaczyna si powoli
zmniejsza. Ich gowice skanujce maj pewn
przewag nad coraz popularniejsz technologi
listew elementw wiatoczuych CCD, wykorzystywan w skanerach paskich i profesjonalnych aparatach cyfrowych. Urzdzenia CCD
s szczeglnie podatne na utrat szczegw
w najciemniejszych obszarach zdjcia.
Jednak staj si coraz lepsze. Pi lat temu
aden skaner kosztujcy mniej ni 10.000$ nie
pozwala na uzyskanie nawet w przyblieniu
takiej jakoci jak skanery bbnowe. Dzisiaj,
wydajc 2.500$, otrzymujemy bardzo dobry
skaner stacjonarny, ktry nawet jeeli nie dorwnuje skanerowi bbnowemu, to jest od
niego niewiele gorszy.
W 1996 roku, aby oceni wczesny stan
technologii, zorganizowaem pojedynek pomidzy skanerem bbnowym z pocztku lat
80-tych i dwoma profesjonalnymi (kady
kosztowa po okoo 50.000$) urzdzeniami
CCD. Nie podaj nazw producentw, poniewa
wszyscy robi dzisiaj lepsze skanery.
Chodzio w kadym razie o to, aby dowiadczeni operatorzy kadego ze skanerw
sprbowali wycisn, ile si da, z tuzina od
redniotrudnych do trudnych zdj. Wszystkim postawiono takie same wymagania co do
rozmiarw i druku. Jeeli z jakich powodw
nie podoba im si wykonany skan, mogli go

Rozdzia 12.

powtrzy. Gdy wszyscy byli ju usatysfakcjonowani, wszystkim 36 wersjom nadano

losowo litery i wykonano z nich odbitki
prbne. Zostay one nastpnie przekazane
dziesiciu ekspertom, ktrzy w oddzielnych
kabinach mieli stwierdzi, ktra z trzech
wersji kadego skanu jest najlepsza. Nie wiedzieli oni oczywicie, ktre zdjcie pochodzi
z jakiego skanera.
Oczekiwaem, e tego typu eksperyment
udowodni, i skanery CCD waciwie dogoniy ju skanery bbnowe. Tak si jednak nie
stao. Ze 120 gosw na najlepsze zdjcie,
skaner X (Ty i ja wiemy, e jest to skaner
bbnowy, ale jurorzy tego nie wiedzieli) uzyska 98, skaner Y 12, a skaner Z 10. W 7 na
12 konkurencji skaner X zgarn wszystkie
10 gosw.
Rysunek 12.3 pokazuje jedno z tych
zdj, gdzie gosowanie byo jednoznaczne.
Pokazaem fragment zdjcia, nastpnie je powikszyem, a na zakoczenie zastosowaem
krzyw zwikszajc kontrast, aby oceni,
jak dobrze wszystkie trzy bestie zachoway
szczegy w cieniach.
Najatwiej to oceni na trzech ostatnich
wersjach. Najwikszy problem sprawi rodek
drzewa i znajdujcy si pod nim samochd.
Skaner X jako jedyny w miar dobrze poradzi sobie z samochodem. Jeeli si dobrze
przyjrzysz, moesz nawet zauway, e tylne
wiata s czerwone. Z drzewem, ktre jest
jeszcze ciemniejsze, byo znacznie wicej
problemw. Skaner X najwyraniej osign
kres swoich moliwoci, ale jednak jest to

Rozdzielczo

237

Rys. 12.3. Podstawowym testem skanerw jest sprawdzenie ich umiejtnoci zachowania szczegw
w cieniach. Na ssiedniej stronie, od lewej do prawej, normalnej wielkoci reprodukcje oryginau
uzyskane na skanerach X, Y i Z. Powyej, powikszony fragment z obszarem w cieniach (z lewej) i ten
sam fragment z krzyw zwikszajc kontrast (z prawej). Od gry do dou, skanery X, Y i Z

238

skaner bbnowy, a wic poradzi sobie z tym

ciemnym obszarem znacznie lepiej od pozostaych. Skaner Y wykona posteryzacj wntrza
zdjcia, a skaner Z zupenie zbzikowa. Cay
rodek drzewa jest jedn wielk plam.
Ostateczny plik wyjciowy z tych skanerw ma 8 BNK, ale wszystkie uzupeniy orygina wasnymi danymi. Skanery Y i Z s
skanerami 12 BNK. Skaner X jest analogowy;
jego oryginalny skan skada si z serii odczytw napicia, ktre teoretycznie mog przenosi nieskoczon ilo tonw. Bardziej
wspczesne wersje tego skanera s w peni
cyfrowe i rwnie maj 12 BNK.
Skaner Z moe wic w kadym kanale
odzwierciedli 4.096 poziomw tonalnych.
Strasznie duo mu to dao. W przypadku tego
zdjcia, wyposaenie tego skanera w dodatkowe bity jest jak wrczenie lepemu okularw. Gdyby skaner X by omiobitowy,
nawet gdyby by skanerem szeciobitowym,
zdolnym odzwierciedli tylko 64 TNK, to i tak
otrzymalibymy z niego najlepsz wersj zdjcia. Jeeli kupujesz skaner lub aparat cyfrowy,
zapomnij wic o bekocie gbi bitowej i spjrz
na kilka trudnych prbek.

Rozdzia 12.

Dochodzc do kwintylionw
Powysza dyskusja nie bya peanem na
cz skanerw bbnowych. Eksperci po dokadnym obejrzeniu tych zdj znaleli wystarczajco du rnic, aby stwierdzi, e
skaner X by lepszy. Ja si z nimi zgadzam
iTy prawdopodobnie te. Pytanie jednak
brzmi, o ile lepszy? Wracajc do niezmodyfikowanych oryginaw i mniejszych wersji na
rysunku 12.3, musiabym powiedzie, troch
lepszy, ale nie znacznie lepszy.
Dlaczego wic skany skanerw bbnowych, ktre teoretycznie maj du przewag,
w praktyce s niewiele lepsze? W przypadku
wycigu takiego jak ten, przyczyn rnicy
wydaje si dokej, a nie ko.
Jeszcze mniejsze znaczenie praktyczne ma
wykorzystanie dodatkowych bitw w Photoshopie. Jeeli mamy skaner, ktry potrafi zapisywa pliki z wicej ni 8 BNK, to do
pewnego stopnia moe w Photoshopie 5 nad
nimi pracowa. Moemy stosowa krzywe
iuywa narzdzia Stempel (Rubber stamp),
ale ju nie filtrw, przynajmniej dopki nie
wykonamy konwersji do pliku 8 BNK, ktrego
wymagaj wszystkie urzdzenia wyjciowe.
Teoretycznie jest to kuszce. Gdy stosujemy krzyw koloru, redukujemy ilo tonw
na zdjciu. Dzieje si tak z nastpujcych powodw. Przypumy, e mamy czarno-biay
Rys. 12.4. Teoretycznie, pracujc z 16 BNK
powinnimy uzyska agodniejsze obszary
przejcia, nawet jeeli przed wydrukowaniem
musimy zredukowa plik do 8 BNK. Jednak
wpraktyce to si nie sprawdza. Po lewej,
plik z wysokiej jakoci skanera CCD zeskanowany
z 16 BNK. Po prawej, rezultat zastosowania
krzywych RGB, ktre niszcz zdjcie znacznie
ponad norm. Na grze z lewej: krzywa zostaa
zastosowana do pliki 16 BNK, ktry zosta
skonwertowany do 8 BNK; na grze z prawej:
przed zastosowaniem krzywej orygina zosta
skonwertowany do 8 BNK. Na dole: kanay
niebieskiego dwch grnych plikw na ktrych
przewaga pliku 16 BNK powinna by jeszcze
lepiej widoczna. Na histogramie lub po czterokrotnym powikszeniu zdj zobaczyby,
e plik 16 BNK jest lepszy ale czy widzisz
rnic tutaj?

Rozdzielczo

239

240

Rozdzia 12.

Punkty, kropki i tony:

DPI kontra KNC kontra ilo tonw

Rozdzielczo nawietlarki (kropek na cal)
300
21
12
9
6
5
4
3
2

600
85
50
36
25
20
16
12
9

1200
256
199
144
100
81
64
47
36

2400
256
256
256
256
256
256
188
144

3600
256
256
256
256
256
256
256
256

Raster (punktw na cal)

65
85
100
120
133
150
175
200

Rys. 12.5. Realistyczne fotografie s niemoliwe

do uzyskania, jeeli urzdzenie wyjciowe nie moe
wygenerowa wystarczajcej iloci tonw.
Do profesjonalnej pracy potrzeba przynajmniej 100,
a niektrzy twierdz, e przynajmniej 200 tonw. Na
rysunku wida, ile odcieni szaroci mona teoretycznie
uzyska na nawietlarce o rnej rozdzielczoci przy
kilku popularnych wielkociach rastra

plik z 256 TNK. Poniewa jest to zdjcie biaego

kota, podnosimy rodkowy punkt krzywej o,
powiedzmy, 10%. Poprzednio 128 tonw
znajdowao si poniej punktu rodkowego
i128 powyej. Teraz jednak rozcignlimy
jasne tony i cienilimy tony ciemne. Teraz
tylko okoo 115 oryginalnych tonw wypenia
pierwsze 128 dostpnych miejsc. Z drugiej
strony, 141 oryginalnych tonw bdzie si
ubiegao o 128 pozostaych wolnych miejsc.
Nadwyka musi zosta usunita. Dlatego z 256
oryginalnych tonw pozostanie tylko 243.
Gdybymy zamiast tego pracowali z dodatkowymi bitami, nic takiego by si nie stao.
Photoshop udostpnia nam w menu Obrazek:
Tryb 8 lub 16 BNK. aden skaner nie daje
penowartociowych 16 bitw, ale jeeli
zaczniemy troch oszukiwa w LAB-ie lub
wykonamy kilka innych rzeczy, moliwe, e
wypenimy te dodatkowe bity czym innym
ni tylko mieciami.
To spowoduje, e rozmiar naszego pliku
powikszy si dwukrotnie. Da to nam rwnie,
musimy to przyzna, troch wicej informacji.
Aby by precyzyjnym, teraz kady kana ma
rozdzielczo 65.536 TNK. Jak wiele rnych
tonw CMYK pozwoli nam to uzyska?

Odpowied jest tak imponujca, e nie

odwa si uywa liczb. Musz to po prostu
powiedzie. Osiemnacie kwintylionw, 446
kwadrylionw, 744 trylionw, 73 biliony,
709 milionw, 600 tysicy. Wanie tyle.
Jeeli zastosujemy krzyw do takiej iloci
danych, rwnie pozbdziemy si kilku z tych
moliwoci. Bdzie nam jednak tego tak brakowao, jak Bilowi Gatesowi wierdolarwki
wydanej na porann gazet.
Dla tych kalibrantw, dla ktrych dobrze
wygldajcy histogram jest waniejszy od
dobrze wygldajcego zdjcia, to pewne.
Musimy pracowa na pliku 16 BNK, gdy tylko
to moliwe, aby zapobiec przeraajcej stracie
danych.
Mwic szczerze, wydawao mi si, e
tego typu rozumowanie nie jest pozbawione
sensu. Mylaem, e jeeli zastosujemy wystarczajco dobre krzywe, to te dodatkowe
informacje mog by pomocne.
Niestety, im wicej bawiem si z duymi
plikami, tym mniej byem skonny usprawiedliwi dodatkowy czas obrbki i miejsce na
dysku. Tak naprawd, nie byem w stanie
zauway waciwie adnej rnicy, nawet
wekstremalnych, testowych warunkach.
Zdjcia z lewej strony rysunku 12.4 s
plikami 8 BNK; musz takie by, bo inaczej
nie mgbym ich wydrukowa. Jednak wczeniej byy to pliki 12 BNK utworzone na wysokiej klasy skanerze CCD.
Zdjcia na stronie 239 przeszy morderczy
test. Nie bya to korekcja kolorw, lecz uycie
drastycznej krzywej odsaniajcej wszystko
w podobny sposb, jak zrobiem to w przypadku zdj na rysunku 12.3.
Zrobiem to na dwa sposoby z dwoma
12 BNK kopiami pliku RGB. W przypadku
zdj z lewej strony zastosowaem (i zapisaem) krzyw do pliku 12 BNK, a nastpnie wykonaem konwersj do 8-bitowego pliku
CMYK, abym mg go wydrukowa. Zdjcia
zprawej strony najpierw skonwertowaem do 8
BNK, nastpnie zastosowaem krzyw. Na zakoczenie wykonaem konwersj do CMYK-a.

Rozdzielczo

Teoretycznie, zdjcia z lewej strony powinny by lepsze. Ale czy z praktycznego

punktu widzenia s? Na wypenionym szczegami kanale niebieskiego rnica powinna
by jeszcze lepiej widoczna ni na kolorowym zdjciu.
Kalibrant odpowie, e rnica jest bardzo
dobrze widoczna na histogramie zdjcia, i tak
rzeczywicie jest. Zdjcia z lewej strony maj
gadki i pikny histogram, natomiast w przypadku zdj z prawej strony wyglda on jak
grzebie. (Z zasady odmawiam umieszczania
w powanej ksice histogramw i innych
tego typu nieistotnych rzeczy, wic bdziesz
mi musia uwierzy na sowo).
Jeeli zaczniemy obok naszych ostatecznych dzie drukowa histogramy, to odbiorcy
bd z pewnoci wiedzieli, jak kiepska jest
nasza praca. Zanim to jednak nastpi, bd
musieli polega tylko na wygldzie zdjcia.
Dla mnie, oba te zdjcia wygldaj tak samo.
Obsesja na punkcie posiadania kilku dodatkowych bitw dobrze pasuje do paranoicznego strachu przed zmian jednej przestrzeni
kolorw na inn. W obu przypadkach jest to
podobne do obawy Billa Gatesa przed utrat
wierdolarwki. 256 tonw na kana to
znacznie wicej, ni potrzeba w praktyce do
pracy w kolorze. 100 lub nawet 80 w zupenoci wystarcza, chyba e kto chce wydrukowa czarno-biae zdjcie. Pamitaj, w pliku
RGB nawet 100 TNK pozwala uzyska milion
rnych kolorw.
Jeeli zamierzasz zastosowa do okrelonego zdjcia po kolei 20 rnych krzywych, to
jak najbardziej, rb to na pliku z dodatkowymi
bitami. Jeeli czasami pracujesz ze zdjciami
CMYK w innych przestrzeniach kolorw,
jeste zagorzaym zwolennikiem profili ICC
i musisz si ogranicza, aby nie wykona
wicej ni dziesi lub dwadziecia konwersji
podczas jednej korekcji, to take dodatkowe
bity bd Ci pomocne.
Jednak w praktyce raczej nie bdziesz
robi tego typu rzeczy. Nie martw si wic
histogramami. Martw si tym, aby zdjcie

241

wygldao jak najlepiej. Dla fotografii, 256

TNK to znacznie wicej, ni potrzeba. Jeeli
jednak tworzysz przejcia gradientowe, musisz
spojrze na rozdzielczo w jeszcze inny sposb.

Pasy i paski
Paski na gradientach byy przyczyn blu
gowy ju od pierwszych dni PostScriptu. Na
rodku czego, co powinno by agodnym
przejciem z jednego koloru do drugiego, pojawiay si, jak regularna czkawka, nage, denerwujce przeskoki z jednego tonu do drugiego,
rujnujc ca prac.
Jak to si mogo sta? piszcza rozhisteryzowany grafik, przecie ustawiem 256
stopni dla tego przejcia.
Z dwch powodw. Pierwszy zosta omwiony w rozdziale 9. przyczyn jest gradient z kolorami RGB, ktre nie mieszcz si
w gamie CMYK. Drugim jest, oczywicie,
problem z rozdzielczoci.
Jeeli przejcie ma zakres, powiedzmy, od
10 do 20 procent szarego, to urzdzenie wyjciowe ma do dyspozycji tylko 25 tonw. Nie
ma znaczenia, czy na wejciu jest 256 czy 256
milionw TNK. Co wicej, cz z tych 25 tonw prawdopodobnie nie bdzie dostpne ze
wzgldu na bd przy zaokrglaniu, jest wic
dua szansa, e pojawi si paski, szczeglnie
jeeli gradient pokrywa duy obszar strony.
Teoretycznie, urzdzenie wyjciowe potrafice wygenerowa 256 tonw ma cakowicie wystarczajc rozdzielczo. W praktyce,
nie jest to do koca prawda. Punkty rastra s
drukowane pod ktem, co ogranicza ilo dostpnych kropek. Co waniejsze, chocia zarwno plik, jak i nawietlarka maj 256
tonw, to te dwie liczby nie bd do siebie
dokadnie pasowa. Niektre wartoci, rne
w oryginalnym pliku, bd powodoway narysowanie tych samych punktw rastra,
aniektre punkty, chocia teoretycznie moliwe, bd w rzeczywistoci niedostpne.
W zwizku z tym, jak wiele tonw jest
faktycznie dostpnych przy rastrze 150 DPI

242

inawietlarce 2.400 KNC? Istnieje dua szansa,

e 200 lub mniej. Jeeli drukujemy tylko zdjcia, ani my, ani nikt inny nie bdzie wstanie
rozpozna rnicy pomidzy 220 i256 tonami.
Jeeli jednak zaczniemy drukowa gradienty,
moe to mie bardzo due znaczenie.
Mona walczy z tworzeniem si paskw
dodajc niewielk ilo szumu do pliku cyfrowego. Wanie z tego wzgldu na zdjciach nie
tworz si paski, poniewa zawsze zawieraj
one w sobie wystarczajc ilo naturalnego
szumu, aby sobie z tym poradzi.
Innym sposobem obejcia tego problemu
jest uycie nawietlarki o wyszej rozdzielczoci lub zwikszenie rastra.
Gradienty drukowane rastrem 150 DPI na
nawietlarce 2.400 KNC to kuszenie losu.
Gradienty drukowane rastrem 133 DPI s
znacznie pewniejsze.
Rysunek 12.5 pokazuje, ile tak naprawd
tonw dostpnych jest przy normalnych wartociach DPI dla kilku popularnych wielkoci
KNC drukarek laserowych i nawietlarek.
Unikaem liczb poniej 150.
Dlatego wanie fotografie na drukarkach
laserowych wychodz tak kiepsko, nawet na
najnowszych urzdzeniach o rozdzielczoci
600 KNC. Jest jeszcze jeden paradoks zwizany
z rozdzielczoci. Ta ksika zostaa nawietlona na nawietlarce matryc o rozdzielczoci
2.400 KNC. Gdybymy wypucili t ksik
na drukarce laserowej 600 KNC, to zdjcia
wywoywayby jedynie miech, ale niektre
osoby nie zauwayyby niczego niewaciwego
w wygldzie czcionki. Jak to si dzieje, e ta
sama rozdzielczo moe by tak okropna
wjednym przypadku i prawie nie do zauwaenia w innym?

Rozdzielczo,
ktrej tu nie ma
W przeciwiestwie do zdj, ktre omawialimy do tej pory, czcionka nie zawiera
adnych odcieni szaroci, jedynie czarne obszary na biaym papierze. Czcionka w dalszym

Rozdzia 12.

cigu musi by tworzona przez t sam nawietlark, ale teraz jest to o wiele atwiejsze.
Sawa PostScriptu wzia si std, e pozwala
on niektrym rodzajom grafiki wykorzystywa zupenie inny typ rozdzielczoci, a prawd
mwic, pozwala im nie mie jej wcale.
Obiekty, ktre mog by opisane za pomoc krzywych lub innych ksztatw matematycznych (czcionki s opisywane wanie
w ten sposb), rwnie w pewnym momencie
musz mie rozdzielczo. Nawietlarka nie
drukuje matematycznych koncepcji, tylko
kropki. Ale caa funkcja RIP-a polega wanie na odpowiednim zamapowaniu tych
kropek i gdy pojawia si plik, ktry mwi
jestem pkiem krzywych, utwrz ze mnie
tak map, ktra bdzie najlepsza dla twojego
urzdzenia, to nie tylko potrafi on to zrobi,
ale zrobi to o wiele lepiej ni w przypadku,
gdy plik bdzie ju zawiera wasn bitmap.
Poniewa czcionka i podobna do niej czarno-biaa grafika nie zawieraj odcieni szaroci,
lecz jedynie czer i biel, zestawienie pokazane
na rysunku 12.5 przestaje mie znaczenie. Pytanie tylko brzmi, ile kropek na cal potrzebuje
urzdzenie, aby odpowiednio skonstruowa
krzywo- i prostoliniowe ksztaty?
Starsze drukarki laserowe, ktre zwykle
maj rozdzielczo 300 KNC, drukuj czcionki,
ktre s w widoczny sposb gorsze od tego,
co w tej chwili czytasz. Przy 600 KNC, czcionka
wyglda ju cakiem dobrze trzeba si ju
bardzo dobrze przyjrze, aby zauway rnic
pomidzy ni i czcionk uzyskan na nawietlarce 1.200 KNC, ktrej praca, bez uycia
lupy, jest nie do odrnienia od pracy nawietlarki 2.400 KNC.
Jeeli pojawia si konieczno zeskanowania czcionki lub innej grafiki, poniewa
elektroniczna wersja nie istnieje, wchodzi
wgr jeszcze jeden rodzaj rozdzielczoci. Wtedy
mamy plik, ktry moe by wyraony w bitach
na cal, kady bit moe by albo czarny, albo
biay. Jeeli plik 600 BNC zostanie wysany
do drukarki 600 KNC, to RIP drukarki musi
go przemapowa. Rezultaty nie bd ju

Rozdzielczo

wic tak dobre, jak w przypadku pliku niezalenego od rozdzielczoci, ktry zostanie
wysany na t sam drukark.
Z jak wic rozdzielczoci powinno si
skanowa czcionki i inn grafik liniow?
Nie ma co do tego jednoznacznej zgody.
Moj regu jest poowa rozdzielczoci urzdzenia wyjciowego, ale nie wicej ni 1.800
PSNC prbek skanu na cal.
Jeeli kiedykolwiek zastanawiae si,
dlaczego na zdjciach czcionka jest zawsze
rozmyta, to rwnie macza w tym palce stary
diabe rozdzielczo. Patrzc na rysunek
12.6 moesz zaobserwowa, e 300 BNC jest
niewystarczajce dla czcionki a wikszo
kolorowych zdj skanuje si z mniej ni 300
PSNC. Czcionki w takich zdjciach nie s a
tak poszarpane jak na tym przykadzie, poniewa rastrowanie zmikcza troch zdjcia,
ale w dalszym cigu nie bd one wyglday
najlepiej.
Jednym ze sposobw, aby wyglday lepiej, jest oczywicie zeskanowanie ich z wysz rozdzielczoci. Im wysza rozdzielczo
skanowania, tym gadsze i bardziej rozmyte
bd krzywe. Problem polega na tym, e to
samo stanie si z ca reszt.
Jeeli skanujemy tylko czcionki, to zbyt
dua rozdzielczo zjada miejsce na dysku,
przecia nawietlark, zapycha sie i jest
oglnie cakowit strat czasu. Poza tym, nie
czyni adnych szkd. Jednak w przypadku
zdjcia, zbyt wysoka rozdzielczo, w powizaniu z problemami wymienionymi powyej,
rzeczywicie szkodzi. Ktre z dwch zdj na
rysunku 12.7 podoba Ci si bardziej?
Jeeli chcemy, aby co wygldao jak licie trawy, a nie sztuczna wykadzina, to dolna
wersja wydaje si o wiele lepsza. Ale zostaa
zeskanowana w niszej rozdzielczoci! Czy
wiksza rozdzielczo nie odpowiada wikszej
iloci szczegw?
Oczywicie tak. Ale tutaj, nie chcemy
szczegw, chcemy iluzji szczegw. I to
nam wanie daje zdjcie dolne. Pozwl, e
sprbuj wyjani, jak i dlaczego.

Rys. 12.6.
Jak duej
rozdzielczoci
potrzebujemy,
aby czcionki
ipodobna
grafika
wyglday
gadko? Te
litery maj
rozdzielczo,
odgry do
dou, 1800
PNC,
300 PNC i 72
PNC

243

Rozdzielczo
dolnego zdjcia
wynosi, w przyblieniu, cztery prbki skanu na jeden punkt
rastra. Jest to zgodne z
powszechnie przyjt regu, e rozdzielczo zdjcia powinna by od 1,5 do 2
razy wiksza od wielkoci rastra.
Punkty s wodlegoci okoo 1/
133", aprbki skanu okoo 1/266".
Tworzy to kwadrat, dajc cztery prbki
na jeden punkt: dwie w poziomie i dwie
w pionie.
Zdjcie grne ma rozdzielczo trzy
razy wiksz. Prbki s oddalone o okoo
1/700". Plik jest dziewi razy wikszy. Teraz
mamy 36 prbek skanu na jeden punkt rastra.
Trawa jest oczywicie w przewaajcej
mierze zielona, skada si jednak rwnie
zszarego, czarnego, tego czy brzowego.
Dlatego w obu rozdzielczociach skanowania,
prawdopodobnie trzy na cztery prbki skanu
bd zielone.
W przypadku zdjcia niszej rozdzielczoci, ktre ma cztery prbki na jeden punkt
rastra, istniej due szanse, e trzy z nich bd
zielone, ale czasami wszystkie cztery bd
zielone, a czasami adna. W takich przypadkach punkt rastra nie bdzie zielony.
W przypadku wersji w wyszej rozdzielczoci, z 36 prbkami na punkt, tego typu prawdopodobiestwo jest ju znacznie mniejsze.
Mona sobie wyobrazi, e trzy z czterech prbek nie bd zielone. Trudno sobie jednak wyobrazi, e 27 z 36 prbek co daje taki sam
stosunek bdzie w kolorze innym ni zielony.

244

Rys. 12.7. Czy rozdzielczo rwna si szczegy?

Grne zdjcie wydaje si bardziej mikkie, chocia
zostao zeskanowane z trzy razy wiksz rozdzielczoci
ni zdjcie dolne i zajmuje dziewi razy wicej miejsca
na dysku. W obszarach z przewag jednego koloru,
takich jak trawa, im wysza rozdzielczo, tym bardziej
jednolity kolor

Ma tu zastosowanie regua matematyczna:

im wiksza liczba prbek, tym mniejsza rnica
od tego, co mwi prawo prawdopodobiestwa.
Jeeli rzucimy monet cztery razy, to moemy
trzy lub cztery razy otrzyma reszk, chocia
bardziej prawdopodobne jest, e reszka wypadnie dwa razy. Jeeli rzucimy monet czterysta
razy, wypadnicie 300 reszek staje si nieprawdopodobne.
Dlatego im wysza rozdzielczo, tym
bardziej jednolity kolor: tym bardziej bdzie
on przypomina redni kolor trawy, bez
wzgldu na to, jaki on jest. Z tego powodu na
zdjciu o niszej rozdzielczoci trawa jest
znacznie bardziej zrnicowana.
Zrnicowanie lub zmienno sugeruje
istnienie lici trawy, ktrych faktyczn obecno podpowiada nam nasza wyobrania.

Rozdzia 12.

Poruszanie si podczas skanowania wkierunku niszej rozdzielczoci jest ruchem w kierunku zmiennoci i zrnicowania. Jest to
waciwa koncepcja, ale gdy rozdzielczo
bdzie zbyt maa, zdjcie stanie si ostre iposzarpane.
Wysza rozdzielczo jest ruchem w kierunku zmikczenia i jednolitoci. Jest to rwnie godny pochway cel, ale jeeli posuniesz
si za daleko, zdjcie bdzie wygldao mikko
i nieostro.
Wszystko to oznacza, e nie ma jednej
prawidowej rozdzielczoci skanowania.
Z reguy, twarz kobiety powinna by skanowana w wyszej rozdzielczoci ni twarz
mczyzny, poniewa akceptujemy wiksz
surowo obrazu twarzy mczyzny. Zdjcie
mebli wymaga wyszej rozdzielczoci ni
zdjcie trawy, poniewa na zdjciach mebli
wystpuj przektne linie, ktre nie powinny
wyglda zbyt ostro. Zniszczony, z szumami
lub rastrowany orygina rwnie lepiej wyglda w wyszej rozdzielczoci. I oczywicie,
jeeli uwaasz, e moe zaj konieczno powikszenia zdjcia, zeskanuj orygina z troch
wysz rozdzielczoci.
Wiele osb nie chce wierzy, e zbyt wysoka rozdzielczo moe by szkodliwa, to
te nieugicie skanuj wszystko z 300 PSNC.
To wyjania, dlaczego wiele zdj w gazetach wyglda tak mikko. Jest to rwnie powd do zadowolenia dla producentw
dyskw twardych. Rozmiar plikw ronie
proporcjonalnie do kwadratu rozdzielczoci.
Jeeli zdjcia do czasopisma zeskanujesz
z250 PSNC zamiast 300, Twoje pliki bd
zajmoway 2/3 tego miejsca, co poprzednio,
a ich jako bdzie prawdopodobnie lepsza.

Ponowne prbkowanie
iszorstki punkt
Powysza dyskusja dotyczya rozdzielczoci skanowania, wyraanej skrtem
PSNC. Rozdzielczo pliku Photoshopa nie
musi by koniecznie tym samym rodzajem

Rozdzielczo
rozdzielczoci.

Wyraam j skrtem PNC

pikseli na cal. Piksel jest najmniejszym blokiem, z ktrego skada si plik. Moesz je dokadnie zobaczy na rysunku 12.8.
Jeeli surowy skan zostanie otworzony
bezporednio w Photoshopie, to w tym momencie PSNC bdzie rwne PNC. Ta rwno
nie koniecznie musi zosta zachowana, poniewa w pewnym momencie skan moe zosta
ponownie prbkowany (tzw. resampling).
Rwnie w przypadku wielu skanerw stacjonarnych, to co moe wydawa si surowym
skanem, wcale nie musi nim by: moe to by
ju skan interpolowany.
Photoshop umoliwia nam zmian liczby
pikseli w pliku za pomoc okna dialogowego
pokazanego na rysunku 10.12. Moemy je
otworzy wybierajc polecenie Obrazek:
Wielko obrazka (Image: Image Size).
Jeeli pole Metoda ponownego prbkowania (Resample Image) nie jest zaznaczone,
zmiana wartoci liczbowych zmienia tylko
nominaln wielko zdjcia bez modyfikowania danych. Plik 10 na 15 cali przy 150 PNC
jest dokadnie tym samym plikiem co plik 2 na
3 cale przy 300 PNC. Zmiana wielkoci bez
ponownego prbkowania wykonywana jest
tylko dla wygody. Na przykad, zdjcia
wformacie Photo CD zaczynaj si od nominalnej rozdzielczoci 72 PNC. Zawieraj one
wystarczajco duo pikseli do umieszczenia
ich w tej ksice, pod warunkiem, e umieszcz
je w programie do skadu w jednej czwartej ich
nominalnego rozmiaru, co spowoduje, e ich
efektywna rozdzielczo bdzie wynosia
288 PNC. Aby zapobiec tego typu zamieszaniu, mog zmieni rozdzielczo pliku na
250 PNC bez ponownego prbkowania.
Rys. 12.8. To, co czsto uchodzi za szczegy,
nie jest niczym innym jak rozrzutem wartoci
pikseli. Piksele na dwch grnych zdjciach
(powikszone zdjcia pokazane na rysunku
12.7) wydaj si mie taki sam rozrzut wartoci,
ale jest to tylko zudzenie. Jeeli rozdzielczo
zdjcia w wysokiej rozdzielczoci (na grze)
zostanie zmniejszona do rozdzielczoci zdjcia
rodkowego, rezultatem bdzie zdjcie dolne,
ktre jest znacznie bardziej mikkie

245

in.
d, 8.75 x 5.75
on a big postcar
t
r
in
fo
pr
cy
to
en
ed
qu
ed
gh halftone fre
nsparency is ne
at 175 lpi (a hi
noted)
e: A 35 mm tra
et
pl
sly
fs
of
ou
am
vi
ex
ed
re
e
t-f
(p
on
ee
r
cy
th fo
will be sh
The frequen
inting process
.75 1.5 inch).
246
ntation). The pr
rate is 583% (8
t
en
a:
ul
em
rg
rm
la
fo
en
e
e
th
rendering). Th
ple is 1.5. Here's
e for this exam
30.375
Q factor we'll us
15
The
=
83
the same result.
1.5 x 175 x 5.
any order with
d to
in
un
d
lie
(ro
tip
sk
ul
ta
m
e
mbers can be
accomplish th
nu
to
e
ed
th
age
ne
so
Im
,
ill
re
's
w
e
he
isc
s
resolution w
CD Master D
ve Law applie
75 the image
e Kodak Photo
.3
th
30
in
15
ns
is
tio
rs
lu
be
ese num
r-range reso
available uppe
8 pixels
let's look at the
Base 512 x 76
36 pixels
15
x
24
10
*4
ls of data. CuriBase
e at 1530 pixe
xels
ag
pi
im
72
e
th
30
x
of
plish our
n
48
*16 20
image to accom
e long dimensio
use the Base*4
commodates th
n
ac
ca
at
e
e.
th
w
on
n
so
lft
tio
ha
e,
lu
g a reso
slightly mor
age in the final
c element has
eld a better im
e calculation.
ase*4 Image Pa
e would not yi
fil
6
*1
se
Ba
scoff at the abov
n
ld
tio
ou
lu
w
so
es
re
on
er
lft
gh
of ha
the hi
n requirements
the reproductio
le familiar with

Wtedy otrzymam zdjcie wdokadnie

takim rozmiarze, jakiego potrzebuj.
Ponowne prbkowanie w d usuwajce
cz danych stosuje si wtedy, gdy danych
jest wicej, ni potrzeba. Byoby bezsensem
umieszcza 5-megabajtowy plik zdjcia na stronie WWW, tak jak bez sensu jest umieszczanie
15-megabajtowego pliku jako rysunku 12.7.
Aby ponownie prbkowa zdjcie w d,
zaznacz pole Metoda ponownego prbkowania
(Resample Image) i wpisz mniejszy rozmiar,
nisz rozdzielczo lub jedno i drugie. Jednak pamitaj o dwch rzeczach. Po pierwsze
i najwaniejsze, jeeli nie jeste cakowicie
pewien, e nie bdziesz musia drukowa
zdjcia w wikszym rozmiarze, zapisz kopi
oryginau. Ponowne prbkowanie w d to
ulica jednokierunkowa.
Po drugie, musisz mie wiadomo, e
zdjcie, ktre zostao zmniejszone metod
ponownego prbkowania, nie jest odpowiednikiem oryginalnego skanu o tym samym
PNC. Wersja ponownie prbkowana bdzie
bardziej mikka, tak jak dolne zdjcie na rysunku 12.8.
Im nisza rozdzielczo, tym wiksza
szansa uzyskania szorstkiego punktu, obszaru,
gdzie skaner pobra bardzo nietypow informacj, ktra zostaje przeksztacona na punkt
rastra wygldajcy tak, jak gdyby by nie na
miejscu, prawie jak drobinka kurzu. Im wysza gsto prbek skanowania ponownie
prbkowanych lub nie tym mniejsze prawdopodobiestwo jego wystpienia. Rwnie
im mniejszy raster, tym szorstki punkt jest
mniej widoczny.

Rys. 12.9. Niezdolno

Rozdzia 12.
rozpoznania wielu rodzajw
rozdzielczoci nie jest
problemem dotykajcym
tylko pocztkujcych. Tutaj
Kodak daje uytkownikom
kilka niepoprawnych
ipogarszajcych jako
rad na temat korzystania
z Photo CD, opierajc si
na niewaciwym rozumieniu dwch rodzajw
rozdzielczoci

Powszechnie przyjmuje si, e rozdzielczo powinna by od 1,5 do 2 razy wysza od

liniatury rastra razy powikszenie. Jeeli Twoje
zdjcia bd ponownie prbkowane wd, nie
potrzebujesz tak wysokiej rozdzielczoci (powinno wystarczy 1,3 do 1,7). Rwnie gdy raster ma wielko 175 DPI lub wicej, lub gdy
zastosowano raster stochastyczny, wystarczy
nisza rozdzielczo.
Niestety, czasami musimy pracowa zoryginaami, ktre nie maj wystarczajcej
rozdzielczoci. W takim przypadku ponowne
prbkowanie w gr w aden sposb nie poprawi jakoci zdjcia. Jeeli jednak chcesz wtakiej
sytuacji zrobi wszystko, co najlepsze, zdjcie
ponownie prbkowane w gr moesz skorygowa za pomoc wielu technik odnoszcych
si do rastrowanych oryginaw (rozdzia 14.)
istarych, zniszczonych zdj (rozdzia 16.).

Miliony, miliony pikseli

Pojcie PNC jest blisko zwizane z jeszcze
ogln liczb
pikseli. Nagrywarki filmw, aparaty cyfrowe
i niektre rodzaje skanw wyraaj swoj
rozdzielczo pojciem oglnej liczby pikseli
na zdjcie, a nie na jednostk miary. Prawdopodobnie dlatego, e ich producenci lubi robi
wraenie na ludziach du iloci zer. Wysokiej
jakoci aparat cyfrowy moe mie rozdzielczo 20.000.000 PWP (pikseli w pliku), ale
prociej mona to wyrazi jako 50.000 PDB
(pikseli duszego boku) na 4.000 PKB (pikseli
krtszego boku) zdjcia.
Orientacja w tych wszystkich rodzajach
rozdzielczoci moe sprawia problemy nawet

innym rodzajem rozdzielczoci :

Rozdzielczo

ekspertom. Jeeli Tobie take zaczyna si

wszystko miesza w gowie nie przejmuj si:
nawet firma Kodak czasami nie potrafi poj
rnicy, co pokazuje rysunek 12.9.
Ta gafa, zaczerpnita z dokumentacji Kodaka na temat przygotowania zdj Photo CD
do druku, przedstawia nastpujcy przykad:
jeeli mamy 35-milimetrowy orygina (o szerokoci 1 1"), to jak z kilku rozdzielczoci
Photo CD powinnimy wybra, jeeli zamierzamy drukowa zdjcie o szerokoci 8 3/4"
rastrem 175 DPI?
Autor tej dokumentacji stwierdza, e
Wiele osb zaznajomionych z wymaganiami
dotyczcymi przygotowania zdj do druku
bdzie si mia z jego odpowiedzi. Jest to
zdecydowanie prawda, tyle e nie z powodw,
o ktrych myla autor. My miejemy si z tych,
ktrzy s tak zajci czynnikiem Q i powizanymi z nim prawami, e myl podstawowe
pojcia. W tym przypadku Kodak pomiesza
dwa rodzaje rozdzielczoci. Sprbujmy wic
pomc Wielkiemu temu Ojcu.
Kodak sugeruje tutaj 1,5 jako stosunek
rozdzielczoci do gstoci rastra. Jest to
oczywicie rozsdne. Wspczynnik powikszenia to 583%, a wspczynnik rastra to 175.
Jeeli pomnoymy wszystkie te trzy liczby,
otrzymamy odpowied 1530.
Poniewa jedna z moliwych rozdzielczoci dostpnych na Photo CD ma szeroko
1536, Kodak wnioskuje, e pasuje tutaj prawie idealnie i e t rozdzielczo powinnimy
wybra.
Jednak nie, jak mwi Hercules Poirot.
Nie, nie i jeszcze raz nie! To wytumaczenie
nie trzyma si kupy!
Podana rozdzielczo 1530 jest w punktach na cal. Alternatywa Photo CD liczby
1530 jest w pikselach duszego boku. Orygina
ma szeroko 1 1", musimy wic pomnoy
te 1530 przez 1,5, aby otrzyma odpowiedni
ilo PDB. Poniewa wybrana przez Kodaka
rozdzielczo 1536 jest zbyt niska, musimy
sign po nastpn, wysz alternatyw,
ktr jest 3072 PDB.

247

Liczba 3072 daje nam zadowalajcy

wspczynnik: 2 razy gsto rastra. Liczba
1536 daaby wspczynnik 1,0 i jako druku
byaby katastrofalna, w przeciwiestwie do
wyobrae Kodaka.

Kilka uwag na zakoczenie

Genez tego rozdziau by artyku w gazecie, do pisania ktrego zabraem si niezbyt
chtnie w odpowiedzi na proby pocztkujcych, ktrzy nie rozumieli rnicy pomidzy
DPI drukarki laserowej i skanera.
Zaczem go pisa mylc, e szybko si
z nim uporam. Jednak gdy zrobiem pierwszy
szkic, doszo do mnie, e jest to najbardziej
problematyczny i mylcy temat, o jakim
kiedykolwiek pisaem chocia zaledwie
otarem si o rozdzielczo monitora, zdj
na stronach WWW czy nagrywarek filmu.
Wtedy postanowiem wyrnia kad pojawiajc si fraz jeszcze jeden rodzaj rozdzielczoci.
Podobnie jak wielu innych profesjonalistw, popeniem bd zakadajc, e wszystkie
poruszone tu zagadnienia s intuicyjne.
Ale gdy podliczyem, ile takich wyrnionych fraz znalazo si w tekcie (i po
przeczytaniu niespotykanej dotd iloci korespondencji po ukazaniu si artykuu), znacznie lepiej zrozumiaem, dlaczego niektre
osoby nie potrafi sobie poradzi ze zbyt
mikkimi zdjciami, poszarpanymi brzegami, zapchanymi sieciami i nieszczliwymi
RIP-ami.
Sposb na rozwizanie problemw z rozdzielczoci mona przedstawi bardzo prosto: nie daj zbyt wiele, nie dawaj zbyt mao.
By moe bdzie Ci atwiej, jeeli przestaniesz uywa mylcego terminu DPI. Deklaracja, e te trzy litery nigdy nie przejd przez
nasze usta, jest chyba troch niepraktyczna.
Nie o to mi chodzi. Jednak nawet jeeli mwisz
DPI, nie myl DPI. Zapamitanie jego prawdziwego znaczenia, jest najlepsz rzecz, jak
moesz zrobi.

248

Rozdzia 12.

ciga
Kilka uwag na temat rozdzielczoci

Wiele rnego rodzaju rozdzielczoci opisywanych jest jednym, mylcym terminem

dpi. Uytkownicy Photoshopa musz wiedzie, co kady rodzaj dpi oznacza.

Zbyt dua rozdzielczo jest czsto rwnie szkodliwa, jak zbyt maa. Ma to
szczeglne znaczenie w przypadku rozdzielczoci rastra i przy skanowaniu,
gdzie zbyt wysoka rozdzielczo powoduje zbytnie zmikczenie obrazu.

Grafiki przygotowane w programach wektorowych, takich jak Adobe Illustrator,

Macromedia FreeHand oraz CorelDraw, s niezalene od rozdzielczoci:
urzdzenie wyjciowe rysuje grafiki w najbardziej optymalny sposb.
To samo odnosi si do czcionki. Jednak gdy grafika zostanie zaimportowana
doPhotoshopa, zostaje zamieniona na piksele i traci t cech.

Podczas wyboru gstoci rastra nie powiniene przecenia moliwoci maszyny

drukarskiej i nawietlarki. Jeeli przy danej wielkoci rastra nawietlarka nie jest
w stanie uzyska przynajmniej 150 odcieni szaroci, wybierz grubszy raster.

Istnieje powszechna zgoda co do tego, e rozdzielczo skanowania zdjcia

drukowanego w tym samym rozmiarze powinna by od 1,5 do 2 razy wiksza
odgstoci rastra. Gdy gsto rastra si zwiksza, to efekt nieadekwatnej
rozdzielczoci maleje.

Skanowanie ze stosunkowo wysok rozdzielczoci gwarantuje gadko i jednolito. Jeeli si jednak przesadzi, zdjcie staje si zbyt mikkie. Nisza rozdzielczo jest
posuniciem w kierunku ruchu i rnorodnoci. Jeeli jednak jest zbyt maa,
zdjcie staje si ostre i poszarpane.

Czcionka i inne grafiki czarno-biae powinny by z reguy skanowane z rozdzielczoci

co najmniej 1,5 razy wiksz od rozdzielczoci drukarki lub nawietlarki.

Wielu producentw skanerw i aparatw cyfrowych trbi o tym, jak wiele bitw
na kana potrafi zarejestrowa ich urzdzenia. Jest to bardzo interesujce, ale
ma niewielkie znaczenie w przypadku najwaniejszej dla nas kwestii, czyli jak dane
urzdzenie potrafi rejestrowa szczegy w cieniach.

Photoshop 5 umoliwia wiele operacji na plikach zawierajcych 15 bitw informacji

na kana. Chocia wiele skanerw moe dostarczy tego typu pliki, to wtpliwe
jest, czy praca z nimi w tym trybie przynosi jakiekolwiek korzyci.

Jeeli jestemy zmuszeni pracowa ze zdjciem w nieodpowiedniej rozdzielczoci,

powtrne prbkowanie w gr w Photoshopie moe pomc, pod warunkiem,
ezastosuje si pniej kilka okrelonych technik retuszerskich.