W poszukiwaniu wiata

Autor: Corry DeLaan

Tumaczenie: Mariusz Kalata
ISBN: 978-83-246-2709-7
Tytu oryginau: Auf der Suche nach dem Licht:
Stimmung fotografisch einfangen
Format: 200x230, stron: 208

Znajd dobre wiato o kadej porze dnia i roku!

Jak znale wiato o kadej porze dnia?
Jak fotografowa we mgle?
Jak wykorzysta technik HDR?
Obecnie do fotografii mona podej na dwa sposoby. Mona traktowa j jako
dziecinnie prost zabaw wyceluj i nacinij guzik ale mona te sprbowa j
zgbi. Zastanowi si, na jakiej zasadzie dziaa oraz jak wydoby z fotografowanej
rzeczywistoci pikno, dynamik oraz intensywno. Ta publikacja skupia si na drugiej
ze wspomnianych metod. Dowiesz si z niej, w jaki sposb znale waciwe wiato,
rdo fotografii, aby Twoje zdjcie byo niepowtarzalne i jedyne w swoim rodzaju!
W tej niesamowitej ksice autorka zabierze Ci w podr, w trakcie ktrej nauczysz si
fotografowa o kadej porze: o poranku, we mgle, wieczorem, noc, a take zim
oraz w innych warunkach pogodowych. Jednak na samym pocztku poznasz sekrety
udanych zdj zasad trjpodziau, wykorzystanie linii prowadzcych spojrzenie
oraz budow ramy zdjcia. Ponadto dowiesz si, jak wykorzysta technik HDR
do uzyskiwania zapierajcych dech w piersiach zdj oraz jakie zalety kryje fotografia
czarno-biaa. Na sam koniec dotrzesz do tajnikw pracy w cyfrowej ciemni autorka
przedstawi Ci program Adobe Photoshop. Ksika ta jest idealn pozycj dla wszystkich
osb interesujcych si fotografi oraz dla tych, ktre chc wydoby jeszcze wicej
pikna ze swoich zdj!
Wykorzystanie zasady trjpodziau
Zastosowanie linii prowadzcych spojrzenie
Ogniskowe
Izolowanie motywu, wykorzystanie gbi ostroci
Fotografowanie w poudnie
Robienie zdj noc
Ukrywanie i ujawnianie rzeczywistoci zdjcia we mgle
Fotografia czarno-biaa
Wykorzystanie techniki HDR
Korekta zdj Adobe Photoshop
Dziki tej ksice bdziesz robi pikne zdjcia
w kadych warunkach pogodowych!

 6 Robienie zdj noc

Miasta noc
Nocny krajobraz

97
99
104

7 Zima
Na przedgrzu Alp
Nieopodal Irschenberg
Pomidzy Murnau a Kochel
Nowa scena
W grupie

107
108
113
116
119
124

8 Mga
Ukrywanie i ujawnianie rzeczywistoci
Czerwona mga
Delikatne barwy podczas mgy
Krajobrazy monochromatyczne
Niezwyky poranek na przedgrzu Alp

129
130
134
135
138
140

9 Pogoda i jej przejawy

Fotografowanie podczas burzy
Zjawiska pogodowe

149
150
161

10 Fotografia czarnobiaa
Czer i biel, czyli abstrakcja
Czarnobiae krajobrazy
Ograniczenie do tego, co najwaniejsze
Eksperymenty w czerni i bieli
Atrakcyjne szaroci

175
176
177
182
189
191

11 Odrobina techniki
Stosowanie filtra powkowego szarego
Praca na warstwach Photoshopa
HDRI poszerzanie zakresu dynamiki

193
194
195
204

wiato poranka

Ambitny fotoamator, ktry chciaby malowa wiatem obrazy natury, powinien wstawa z ka skoro wit. wiato jest bowiem najpikniejsze tu
przed wschodem soca. Nie jest ju wtedy bardzo ciemno i dominuj ciepe
odcienie kolorystyczne. Czas przed wschodem soca nazywany jest take
niebiesk godzin.
Fotografowanie o poranku wymaga jednak najwikszego powicenia. Wczesne wstawanie, czsto po krtkiej nocy, nie jest rzecz atw. Dla
fotografa oznacza to wdrwk w ciemnoci bez pewnoci, czy trud i jazda
w dane miejsce oka si warte zachodu i przynios owoc w postaci udanego
zdjcia.
Aby moliwie najbardziej zredukowa liczb nieudanych wypraw, naley obserwowa pogod oraz by wyczulonym na jej zmiany. Pomocne bd
w tym prognozy podawane w radiu i telewizji. Lokalna prognoza pogody
z reguy okazuje si bardziej trafna ni prognoza dla caego kraju.
Szczeglnie pikne i intensywne barwy mona dostrzec przede wszystkim przy ustpujcej lub nadchodzcej niepogodzie. W dni pogodne o wiele
rzadziej mona spotka intensywne pod wzgldem kolorystycznym wschody
i zachody soca. Rozpromienione soce oraz bkitne niebo bez choby pojedynczej chmurki przez cay dzie, a niekiedy nawet przez kilka dni z rzdu,
nie s zapowiedzi udanych zdj. Przeciwnie kolory i nastroje w te dni s
zazwyczaj monotonne i nuce.
wiato i kolory s o wiele bardziej interesujce, jeli na niebie obecne s
chmury, a nisko zawieszone soce zanurza je w odcieniach czerwieni i fioletu.
Jeli chmury te ukadaj si w ciekawe struktury lub formacje, tworzce np.
diagonal, warunki dla wykonania nastrojowego zdjcia wschodu soca s
optymalne.

48

W poszukiwaniu wiata
Niebieska godzina

Czas trwania niebieskiej godziny zaley

od stopnia szerokoci geograficznej oraz
od pory roku. W tropikach wynosi on okoo
20 minut, w Europie rodkowej w okresie
rwnonocy mniej wicej 30 minut,
w czasie przesilenia dnia z noc okoo
50 minut, za podczas tak zwanych biaych
nocy kilka godzin.

Niebieska godzina to nie tyle pojcie fizyczne czy techniczne, ile raczej poety
ckie. Opisuje ono czas pmroku, nastpujcy rankiem pomidzy noc oraz
wschodem soca, a take podobny czas wieczorem pomidzy zachodem
soca a cakowit ciemnoci nocy. W czasie trwania takiego pmroku wiato
soneczne rozpraszane jest za spraw efektu Rayleigha na molekuach po
wietrza atmosferycznego i staje si ciemnoniebieskie. O wiele wczeniej, nim
soce wzniesie si ponad lini horyzontu i stanie si dla nas widoczne, jego
promienie dosigaj chmur i zabarwiaj je najpierw na fioletowo, potem
coraz bardziej na czerwono i to.
Dla fotografii oznacza to, e zdjcie wykonywane podczas niebieskiej go
dziny ma znacznie wicej odcieni czerwieni i bkitu ni fotografia zrobiona
w cigu dnia. Ze wzgldu na bardziej zrwnowaone warunki wietlne poleca
si fotografowanie jeszcze w czasie pmroku, bowiem za spraw wiata zdjcie
uzyskuje niezwyky charakter. Przy wietle resztkowym mona zaobserwowa
odpowiednie i w peni wystarczajce dla udanej fotografii struktury na po
lach i kach, w krajobrazie, a take w miastach czy na ulicach. Tak naprawd
o wietle resztkowym mona mwi waciwie tylko wieczorem. Rankiem mamy
do czynienia raczej ze wiatem pocztkowym. Z reguy uywa si jednak sfor
muowania wiato zastane, co oznacza to samo wiato, niezalenie od pory
jego wystpowania.
Czsto mona spotka si z przekonaniem, e niebieska godzina ma miejsce
tylko wieczorem albo rano czy te e wieczorem jest ona bardziej intensywna
i wyrazista ni rankiem. To nieprawda. O niebieskiej godzinie mona mwi
tylko wtedy, gdy soce znajduje si stosunkowo nisko. Rnic mona tuma
czy ludzkim postrzeganiem. Wieczorem niebieska godzina oznacza, e po ca
odziennym rozgardiaszu wreszcie nastaj cisza i spokj. Przynosi ona wwczas
zapowied tego, e nastpi rozlunienie, wolna chwila, czas na to, by zaj si
czym przyjemnym. Wieczorem ludzie staj si bardziej emocjonalni, cieplejsi,
bardziej romantyczni. Organizowane s wwczas spotkania z przyjacimi
i znajomymi; mona te spdzi ten czas przed telewizorem przy szklaneczce
wina. Dzieci wanie o tej porze szczeglnie potrzebuj ciepa i mioci oraz
pieszczot ze strony rodzicw przynajmniej dopki s jeszcze mae.
Rankiem nastroje s odmienne. Jeli wyruszysz na fotograficzne owy jeszcze
przed wschodem soca, to masz ju za sob spokj i cisz nocy. Masz przed
sob nowy dzie, czsto bardzo stresujcy i nerwowy, dzie wypeniony wieloma
obowizkami. Wczenie rano przed wschodem soca w otoczeniu przyrody
przebywasz przewanie sam. Panujcy spokj sprawia, e w tym krtkim czasie
masz wraenie, i cay wiat stoi przed Tob otworem. Nie obawiajc si wcib
skich spojrze, moesz zjednoczy si z przyrod, nabra si na rozpoczynajcy
si dzie, zebra si w sobie, zanim dzienny chaos ponownie da o sobie zna.
Dla wielu ludzi ciekawsze ni techniczna strona trudnej sztuki fotografii
moe by towarzyszenie mi w opisanych tu wyprawach, aby przekona si,
jakie okolicznoci, przemylenia i nastroje doprowadziy do powstania tego
czy innego zdjcia.

3 wiato poranka

Na powyszym zdjciu widzimy oblicze ostatnich dni zimy. Tego dnia wybraam
si jeszcze w mroku nocy, aby wykona seri zdj jeziora Staffel i jego okolic.
Poniewa niebo byo bezchmurne, jezioro nie wydao mi si szczeglnie inte
resujce, bo w tafli jego wd nie mogy odbija si rozwietlane przez soce
chmury. Przeniosam si zatem w rejon Ach, maej rzeki na uboczu jeziora
Staffel Pobudzajca bya dla mnie moliwo fotografowania biegu rzeki nie
z mostu, ale bezporednio znad jej brzegw, gdzie sitowie tworzyo interesu
jcy pierwszy plan. Podobao mi si, jak woda przeciska si penym zakrtw
i zawijasw torem przez trzsawiska, a wszdzie wok widoczne s lece lub
stojce partie traw. W tle wida byo gry, znad ktrych wkrtce miao wznie
si soce, by ukaza ca okolic w zupenie innym wietle.
Widoczne powyej zdjcie powstao na dugo przed wschodem soca, mniej
wicej na pocztku pmroku, dlatego dominuje na nim kolorystka ciemnego
bkitu daje bowiem o sobie zna niebieska godzina.
Napicie zostao tutaj osignite z jednej strony przez wijc si od lewego
dou w praw stron ku grze ma rzeczk, z drugiej za przez rozlego kra
jobrazu, gboki bkit nieba oraz ciemnoniebieskie, niemal czarne trawy na
pierwszym planie. Do uzyskania tego napicia przyczyniaj si take kontrasty
jasnoci i ciemnoci z przewag ciemnych kolorw, ktre nadaj obrazowi
nastrj tajemniczoci mroku nocy.

49

Wybraam tutaj wysoko ustawienia aparatu w taki sposb, aby widoczne byy zarwno sitowie przede mn z jego odbiciem
w tafli wody, jak i meandry rzeki Ach. Uwag
ogldajcego przycigaj rwnie widziane
z oddali gry, za obrazu dopenia fragment
zanurzonego w gbokim bkicie nieba

50

W poszukiwaniu wiata

Okoo 20 minut przed wschodem

soca poranne kolory byy szczeglnie
intensywne. Pod wzgldem kompozycji najbardziej interesujca na tym
zdjciu oprcz kolorw jest ukadajca si w ksztat litery s linia, ktra
rozpoczyna si od granicy lodu i wody
po lewej stronie na dole, cignie si
ku prawej stronie ku grze do brzegu,
a nastpnie biegnie dalej w lewo
i w gr w kierunku chmur

Kilka sekund malowniczego nastroju i ju byo po wszystkim! Kiedy tego

zimowego poranka, jeszcze w otoczeniu mroku nocy, wsiadam do samochodu,
aby pojecha w kierunku poudniowym, gdzie pooonych jest kilka wielkich
bawarskich jezior, niebo w Monachium byo zasonite, wia te wiatr. Pomy
laam sobie, e ta wyprawa nie przyniesie dobrych zdj. Jednak im bardziej
kierowaam si na poudnie, tym bardziej niebo si rozjaniao stao si te
wyjtkowo zimno! Dopiero podczas jazdy podjam decyzj dotyczc wy
boru odpowiedniego obiektu do fotografowania postanowiam, e bdzie
to jezioro Staffel. Kiedy dotaram nad jego brzeg, cakowita ciemno zdya
ustpi lekkiemu pmrokowi. Jechaam wzdu zachodniej czci jeziora, tak
by na wschodzie widzie wod, a pniej miaam te nadziej zobaczy wschd
soca. Jednak rwnie istotna bya dla mnie niebieska godzina, ktra na okoo
20 minut przed wschodem soca dostarcza najwikszych szans na ciepe barwy
oraz oddanie na zdjciu niezwykego nastroju.
Przy temperaturze 11C wyszukaam sobie najbardziej odpowiedni punkt
ustawienia aparatu. W tym czasie niewielkie chmury cigny w kierunku
jeziora i powoli zaczynay zabarwia si na kolor delikatnego ru. Odbijanie
si kolorw na tafli wody oraz w lodzie na brzegu jeziora byo fascynujce.
Wybraam taki fragment obrazu, w ktrym od lewej dolnej czci fotografii
wioda ku grze granica wody i lodu. Przebiegaa ona w kierunku chmur, ktre
nadcigay z prawej strony w grnej czci zdjcia. Przeciwlegy brzeg umieci
am odwanie w dolnej czci trjpodziau. Niebo zabarwio si tylko na kilka

51

3 wiato poranka

chwil, zaraz potem wymarzona kolorystyka znika. Do wschodu soca miao

jeszcze upyn 20 minut!
Przebywanie w poudniowej Holandii jest dla mnie szczeglnie emocjonujce
zim. W pobliu wybrzea rozsiane s tam liczne mae jeziorka. Tego poranka
byam wraz z siostr nad wod na dugo przed wschodem soca. Celowo wy
braymy stron naprzeciw wschodzcego soca. Bezporednio po przybyciu na
miejsce postanowiymy uda si w przeciwne kierunki: moja siostra wyruszya
w lewo, a ja wybraam si na prawo.
Nie znaam tych okolic, dlatego najpierw rozpoznawaam teren brzegowy.
W kocu udao mi si znale miejsce, ktre dawao widok przez sitowie na
czciowo zamarznit wod oraz przeciwlegy brzeg. Chocia do wschodu
soca pozostaa jeszcze dusza chwila, nieboskon zaczyna si ju zabarwia
na czerwono.
Jak mona atwo zaobserwowa, ju o tej wczesnej porze wia silny wiatr,
ktry przy stosunkowo dugim czasie nawietlania powodowa nieostroci
poruszajcych si na pierwszym planie traw oraz wierzchokw drzew na prze
ciwlegym brzegu. Jest to jedno z pierwszych zdj, ktre wykonaam tego dnia,
a ktre jest reprezentatywne dla tej pory. Ju chwil pniej niebo byo bowiem
intensywnie czerwone, a raczej zabarwione na rowo, czego efekt ogldamy
na kolejnym zdjciu.

Teren brzegowy z poruszajcymi

si na wietrze trawami oraz
zatoczk w lewej dolnej czci
zdjcia posuyy mi jako linia
prowadzenia spojrzenia poprzez
ros na ce oraz ld na wodzie
w stron wiata oraz znajdujcych si na przeciwlegym brzegu
drzew. Niebo odgrywao w tym
czasie rol drugoplanow, dlatego wyimaginowany horyzont
w formie brzegu po drugiej stronie zosta przesunity na grn
cz trjpodziau

52

W poszukiwaniu wiata

Drzewa ujte tylko jako sylwetki, ktre

z prawej strony rozmywaj si we mgle;
mona odczu ziele k, ale wiato
nadchodzcego dnia zostanie wkrtce
pochonite przez mg

Na dugo przed wschodem soca w Alpach Bawarskich utworzya si mga

i zasonia widok na okoliczne gry. W ten jak na t por roku chodny pa
dziernikowy poranek chmury na niebie zabarwiy si na czerwono, zapowiadajc
pojawienie si soca. Za spraw mgy trzeba byo jednak na nie czeka jeszcze
okoo 40 minut.
Oprcz malowniczych kolorw podobao mi si, jak mga sprawiaa, e
kolejne drzewa staway si coraz bardziej nieostre i blade. Wygita linia wierz
chokw drzew od lewej strony od gry w prawo w d posuya do tego, by
prowadzi spojrzenie ogldajcego przez zdjcie, a przy tym rwnoczenie
podkrela pobyskujce chmury. Linia horyzontu zostaa przeniesiona daleko
w d; janiejsza cz nieba zajmuje dwie trzecie, za ciemniejszy pasek poniej
okoo jedn trzeci. Take pionowo wystpuje trjpodzia po lewej stronie
nieco wiksza grupa drzew zajmuje jedn trzeci, a spokojniejszy sektor po
prawej stronie dwie trzecie czci zdjcia.
Zdjcie wykonano z uyciem statywu przy ISO100, f/9 i 1/15 sekundy oraz
z zastosowaniem filtra powkowego szarego (w adapterze Cokin), aby zagodzi
kontrast pomidzy jasnym niebem i ciemnym tem.

3 wiato poranka

W poszukiwaniu nowych motyww pewnego dnia we wczesne i ciemne poranne

godziny oraz przy przenikliwym chodzie wybraam si na poudnie. Pusta
jeszcze o tej porze autostrada szybko zbliaa mnie do celu podry. W kocu
pozostao ju tylko pokona ma boczn drog, ktra doprowadzia mnie do
tego uroczego zaktka bdcego dla fotografa prawdziwym rdem inspiracji.

Fotografowanie o wschodzie soca

Wschd soca w fotografii krajobrazowej za kadym razem fascynuje mnie na
nowo. Z pewnoci nie decyduj o tym wycznie pikne kolory, ktre wwczas
dominuj, ale take gboki spokj i cisza jest to bowiem czas, kiedy wik
szo ludzi jeszcze pi, sama przyroda nie jest rozbudzona, a powietrze wydaje
si wyjtkowo przejrzyste. To czas, kiedy wszystko wydaje si nalee do mnie
i mog odczu w peni jedno z natur.
W godzinach porannych wiato jest ciepe i mikkie, poniewa soce znaj
duje si na niebie bardzo nisko, a wiato musi zmaga si z rnymi warstwami
oparw mgy. W miar jak soce wznosi si coraz wyej, warstwy mgy staj si
ciesze, coraz mniej przeamujc i pochaniajc wiato, przez co temperatura
barw ulega znaczcej zmianie.

53

Mocno zamknita przesona posuya

do uzyskania wymaganej w tym przypadku
gbi ostroci. W programie do edycji zdj
wykonaam korekt barw oraz wyregulowaam kontrasty

54

W przypadku tego zdjcia due znaczenie

miaa z jednej strony oczekiwana wedug
prognozy adna pogoda; wschd soca po
deszczowych dniach jest czsto zdecydowanie cieplejszy pod wzgldem barw ni
w bezchmurne dni. Z drugiej strony jeszcze
na dugo przed wschodem soca byymy
ju w tym miejscu, aby pozna lokalne uwarunkowania oraz ustali odpowiedni punkt
ustawienia aparatu do wykonania zdjcia

W poszukiwaniu wiata

Przez cay dzie obserwowaam pogod w poudniowej Holandii. Nie bya

ona szczeglnie korzystna. By wwczas listopad, a po niebie wdrowao wiele
chmur i czsto kropi z niego rzsisty deszcz. W kocu zapowiedziano jednak
na kolejny dzie pikn pogod! By to dla nas sygna, e wreszcie zakoczy
si czas oczekiwania. Kolejnego dnia o 5 rano wyruszyymy do Kinderdijk
w pobliu Rotterdamu, dokd przybyymy dwie godziny pniej.
Kinderdijk synie ze swoich 19 wiatrakw, ktre ustawione s wzdu kanaw,
a niegdy musiay pompowa wod suc do nawadniania pl. Dzi wiatraki
objte s ochron zabytkw. Samochody nie mog parkowa w ich pobliu;
w przeciwnym razie zakciyby uroki krajobrazu.
Po zaparkowaniu samochodu na zewntrz tej strefy musiaymy przej ka
waek drogi. Noc bya mroczna, przez co samotnej wdrwce w cakiem obcym
dla nas terenie towarzyszyy niesamowite odczucia. Przeszymy pieszo wzdu
kanau i minymy jeden czy kilka wiatrakw. Tam, gdzie miao pojawi si
soce, niebo powoli stawao si nieco janiejsze, tak e w spokoju mogymy
wyszuka odpowiedni punkt do ustawienia aparatu. Byo tak zimno, e marzy
nam palce i bardzo cieszyymy si, e zabraymy rkawiczki. Obiektyw sze
rokoktny zosta zamontowany, aparat umieszczony na statywie, w rku trzy
maam wyk spustowy do zdalnego uruchomienia migawki pozostawao
tylko wykona dobre zdjcia.

3 wiato poranka

W powietrzu unosia si lekka mga, zapowiadajc pikne barwy towarzyszce

wschodowi soca oraz niedu intensywno wiata. Miaymy szczcie, czego
dowodem jest zdjcie na stronie 54.
Dziki licznym wiatrakom Kinderdijk oferuje wiele atrakcyjnych plenerw
dla fotografa. Zaledwie kilka krokw dalej i po upywie kilku minut powstao
powysze zdjcie, ukazujce zupenie inny krajobraz. W midzyczasie niebo
zabarwio si na pomaraczowo. Poza korekt kontrastw oraz delikatnym
wyostrzeniem nie wykonaam adnej dodatkowej edycji zdjcia.
Jeszcze przez dugi czas byymy same na tym rozlegym terenie; turyci
mieli tu przyby znacznie pniej, za fotografowie mieli pojawi si dopiero
w weekend.
Obydwa zdjcia zostay wykonane kompaktowym aparatem cyfrowym oraz za
pisane w formacie JPEG, przez co moliwoci pniejszej edycji w Photoshopie
zostay mocno ograniczone.

55

Czsto wystarcza zmiana kierunku spojrzenia oraz przeniesienie punktu ustawienia

aparatu, aby uzyska zupenie inny obraz

56

W poszukiwaniu wiata

W zdjciach ze wiatem padajcym z naprzeciwka jak to obok ciemniejsze

czci zwracaj zazwyczaj uwag ubog
struktur. W Photoshopie za pomoc
narzdzia do zwikszania wysokoci i cienia
mona nada zdjciu nieco gbi. Zupenie
bezproblemowo mona to zrobi w przypadku zdj w trybie RAW

Tego poranka przy bezchmurnym niebie nad morzem i ziemi pojawia si lekka
mga, ktra nie tylko zapowiadaa pikny wschd soca, ale take dodatkowo
potgowaa porann cisz i spokj. Latarnia morska w Breskens (poudniowa
Holandia) bya doskonaym obiektem fotograficznym, ktry pozwala wykona
nastrojowe, ale zarazem ciekawe zdjcie.

Poruszajca si woda nadaje temu zdjciu

waciwe dla niego ywioowo i dynamik.
Celowo umieciam horyzont z palami
w grnej czci zdjcia. Niebo nie byo
bowiem tutaj mimo intensywnych
i urozmaiconych kolorw szczeglnie
interesujcym tem

57

3 wiato poranka

Z tego samego poranka pochodzi zdjcie z palami, dla ktrego kilka minut p
niej zmieniam miejsce ustawienia aparatu i przeniosam si w d w stron pali.
Nie byam tam zreszt sama. Inni fotografowie rwnie si tu wybrali i wanie
montowali swoje statywy. Podczas gdy oni ujmowali wschd soca, ustawiajc
aparaty na wysokoci oczu, ja zdecydowaam si na ustawienie przy samej ziemi,
aby mc moliwie najwierniej uchwyci odbicia wiata oraz zabarwienie wody.
Kolejne zdjcie wschodu soca wykonane z tego samego miejsca*, ale innego
dnia, zachwyca intensywnoci kolorw oraz pasmami chmur, ktre rzadko s
tak liczne i tak wyrane. Aby wprowadzi do zdj robionych w takich samych
warunkach i okolicznociach odrobin zrnicowania, poszukiwaam form
i struktur, ktre stanowiyby interesujcy motyw. Tego poranka idealnie t rol
speniy piaskowe mielizny oraz kaue. Wybraam format panoramiczny, bo
wiem najbardziej odpowiednie wydawao mi si odzwierciedlenie rozlegoci
morza. W tym celu wykonaam dwa zdjcia, ktre poczyam w Photoshopie
przy uyciu opcji Photomerge w jeden obraz panoramiczny.
Take ta fotografia powstaa za pomoc filtra powkowego szarego, ktry
zaciemni niebo. Kontrast pomidzy niebem a ciemnymi mieliznami piasku
byby w przeciwnym razie jeszcze wikszy, a kady obraz rozmyby si w wy
dmach i mieliznach piasku.

Format panoramiczny, ktry podkrela

rozleg to morza

* Zob. zdjcie na drugiej stronie.

58

W poszukiwaniu wiata

Pod wzgldem kompozycyjnym zainteresowaa mnie

tutaj rama, ktr tworzyy pie
drzewa oraz zwisajce gazie

Bywaj dni, w ktre nie mona narzeka na brak motyww, odbi wietlnych
oraz kolorw. Ten poranek by wanie swoistym spenieniem marze mio
nika fotografowania. Ponownie wybraam si w Alpy Bawarskie i zostaam
wrcz urzeczona malowniczymi motywami w czasie niebieskiej godziny oraz
w momencie wschodu soca. Celowo zbliyam si do brzegu jeziora od strony
zachodniej. Odkryam wwczas t star wierzb paczc, ktrej zwisajce, deli
katne gazki tworzyy uk wok podnoszcego si wiata, a przy tym pozosta
wiay wystarczajco duo miejsca na to, by na dalszym planie pokaza jezioro.
Niewielki otwr umoliwiajcy spojrzenie na jezioro pozostawia wystar
czajco wiele miejsca na snucie domysw odnonie tego, co moe skrywa si
za niezwyk zason z gazek. Wyobrania ogldajcego zostaje pobudzona,
skaniajc go do fantazjowania, zadumy i snu na jawie.
Kiedy kilka chwil pniej pozostawiam wierzb za sob i dotaram tu nad
brzeg, czekaa na mnie niesamowita gra wiate (zob. zdjcie na stronie 59 na
grze). Chmury odbijajce si w wodzie byy niepowtarzalne. Jezioro spowia
lekka mga, a wanie budzce si do ycia soce pozostawao jeszcze w ukryciu
za chmurami. Nigdzie wok nie byo ywego ducha, nie czuo si te nawet
najlejszego powiewu wiatru. Panoway cisza i spokj.
Po raz kolejny okazuje si, e niewielka zmiana punktu ustawienia aparatu
moe doprowadzi do uchwycenia diametralnie odmiennych motyww oraz
pozwoli stworzy niepowtarzalne zdjcia.

3 wiato poranka

59

Kiedy kolorowe chmury odbijaj si

w gadkiej tafli wody, widok jest doprawdy
zniewalajcy

Podobne warunki wietlne panoway innego poranka nad innym jeziorem,

co znalazo odzwierciedlenie na poniszym zdjciu. Take tutaj kluczowe dla
kompozycji zdjcia jest odbijanie si wiata oraz wielobarwnych chmur na
powierzchni wody. Waciwie miaam tego dnia nadziej na to, e momentowi
wschodu soca bdzie towarzyszy mga. Niebo pozostao jednak cakowicie
jasne. Niejako w rewanu zaoferowao za to ogldajcym pikne formacje chmur,
ktre byy zabarwione przez soce i odbijay si w wodnej tafli.

Zdjcie typu out of the box. Oznacza to,

e nie zostay wprowadzone adne zmiany
korygujce kolorystyk

60

Nie przepadam za zdjciami wschodw

i zachodw soca, na ktrych jawi si one
jako biae, nieforemne, wielkie plamy wiata.
Dlatego staraam si, aby soce byo jak
najbardziej skryte za grami i jak najmniejsze.
Uwypukliam natomiast fascynujcy obraz
sonecznej aureoli

W poszukiwaniu wiata
Chocia rzeka Ach jest przedstawiana w tej ksice wiele razy, ponisze zdjcie
jest szczeglnie interesujce. Pokazuje ono, jak jeden i ten sam motyw moe
w rne dni i o rnych porach dnia prezentowa si zupenie inaczej. Jest to
zreszt dobry przykad na to, e czsto warto wielokrotnie powraca w dane
miejsce, by fotografowa ten sam motyw.
Chocia tego roku nie zima nie bya specjalnie chodna, noce, zwaszcza na
przedgrzach Alp, przynosiy jednak temperatury minusowe. Kiedy pewnego
dnia, jeszcze w nocy ponownie nie narzekajc na nadmiar snu wyruszyam
na fotograficzne owy, liczyam na to, e trawy bd pokryte szronem, a nad
jeziorem Staffel i rzek Ach bdzie unosi si niewielka mga. Byo wprawdzie
mrono, ale jasno. Wia lekki wiaterek, ktry dodatkowo wzmacnia odczucie
chodu. Nie byo jednak nawet najmniejszej szansy na pojawienie si wyczeki
wanej mgy. Obawiaam si te, e akumulatorki aparatu mog nie wytrzyma.
Z drugiej strony nieraz sprawdziy si w ekstremalnych warunkach, nawet
w temperaturze 10C.
Byam na miejscu dokadnie o wschodzie soca. Wybraam punkt ustawie
nia aparatu oraz jego wysoko w taki sposb, e mogam uchwyci na zdjciu
zarwno uroczy pierwszy plan z oszronionymi trawami, jak i pikny, wygity
bieg rzeki z odbiciem soca w wodzie oraz na lodzie, a take zarys widzianych
w oddali gr.

61

3 wiato poranka

Szczeglnie interesujce i fascynujce s takie zdjcia, na ktrych obiekty owiet

lone s bocznym wiatem sonecznym, a samo soce nie pojawia si w ramach
fotografii.
Tego wrzeniowego poranka miaam zamiar wreszcie si wyspa, ale sprawy
potoczyy si inaczej. I wcale nie byam z tego powodu niezadowolona! Wczesna
pobudka jednak si opacia, bo trafiam do nieco bardziej oddalonej naziemnej
stacji satelitarnej Raisting, ktr owietlao wczesne poranne wiato, a zarazem
spowijaa lekka mga. Specjalnie ustawiam aparat w takim miejscu, by wiato
padao z boku. Dziki temu uwydatnione mogy zosta subtelne, pastelowe
odcienie.

Zdjcia HDR przy wietle z naprzeciwka

Wiele zdj ze socem nisko nad horyzontem mona wykonywa pod wiato.
Fotografowanie przy wietle padajcym z naprzeciwka stanowi prawdziwe
wyzwanie. Jeli jednak zdoasz mistrzowsko opanowa t sztuk, bdziesz mg
wykonywa naprawd fascynujce i dynamiczne zdjcia. Wykonywanie zdj
pod wiato jest trudne z tego wzgldu, e zakres kontrastw od cakowitej
jasnoci po zupen ciemno jest dla aparatu zbyt szeroki. Poniewa padajce
z naprzeciwka wiato jest bardzo jasne, automat do nawietlania za wczenie
otrzymuje z czujnika informacj o wystarczajcej iloci wiata, a migawka jest
zwalniana, zanim rejony cienia otrzymaj odpowiednie nawietlenie. Skut
kiem tego rejony cienia pozostaj bez konturw i zbyt ciemne. Jeli za ustawi

Boczne wiato podkrela delikatne,

pastelowe kolory i stwarza niezwyk
atmosfer zdjcia

62

W poszukiwaniu wiata

Niedostateczne podwietlenie

si nawietlanie na rejony cienia, wwczas jasne partie wygldaj zbyt jasno

i s wyblake, czyli rwnie nie wida ich konturw. Istnieje kilka moliwoci
radzenia sobie z tym problemem. Moesz po prostu nie wykonywa zdj pod
wiato, umieszczajc aparat w taki sposb, e fotografowany przedmiot zakryje
przeciwlege rdo wiata, na przykad soce. Moesz te wykona szereg
nawietle, w ktrych bdziesz stosowa rne stopnie jasnoci, a nastpnie
poczy je ze sob w pracy nad warstwami albo za pomoc oprogramowania
HDRI. Pomocny moe okaza si rwnie filtr powkowy szary, ktry przy
ciemni zbyt jasne niebo. W nastpujcej potem cyfrowej obrbce z powodzeniem
moesz zastosowa narzdzie Photoshopa Cienie/Podwietlenia, aby nada zbyt
ciemnym rejonom odpowiedni struktur.
Pewnego poranka w marcu robiam rundk wok jeziora Forggen. Dugo
po wschodzie soca dotaram do miejsca, w ktrym pewna d prezentowaa
si tak malowniczo, e nie mogam si oprze temu widokowi. Zaparkowaam
samochd na uboczu, aby mie niczym niezakcony widok, i wyszukaam naj
lepsze miejsce do uchwycenia odzi. Wane byo dla mnie przy tym, aby pokaza
na zdjciu wspania okolic. Ostatecznie zdecydowaam si na ustawienie pod
wiato, cho doskonale zdawaam sobie spraw zarwno z jego wad, jak i zalet.
Wykonaam seri trzech zdj o rnym nawietleniu, kadorazowo odbiegajc
o dwa poziomy przesony od wartoci domylnej.

Zwyke podwietlenie

Zbyt due podwietlenie

Do edycji trafiy jednak tylko zdjcia z niedostatecznym podwietleniem (pierwsze od gry)

oraz ze zbyt duym podwietleniem (trzecie od gry). W pracy na warstwach cienie zostay
odpowiednio wyregulowane

63

3 wiato poranka
Aby unaoczni zasad nakadania na siebie zdj o rnym stopniu nawietlenia,
na stronie 62 zestawiam trzy wyjciowe fotografie oraz nieco wiksze zdjcie
wynikowe znajdujce si na dole strony. adne z nich samo w sobie nie wystar
czyoby do tego, by otrzyma optymalne owietlenie zarwno odzi, jak i okolicy.

Objanienie stosowanej metody operowania

warstwami oraz techniki HDRI znajdziesz
w rozdziale 11.

Kilka razy w roku fotografuj w Holandii. Take tutaj moj ulubion por dnia
jest wczesny poranek. O tej porze powstao take ponisze zdjcie. Przez cay
poprzedni dzie pada deszcz. Dopiero wieczorem mona byo przez kilka
chwil dostrzec luk w gstej warstwie chmur, przez ktr przebijao zachodzce
soce, mienic si odcieniami intensywnej czerwieni oraz ci. Na przysze
dni zapowiadano stosunkowo adn pogod. Dawao to nadziej na intensywny
kolorystycznie wschd soca kolejnego poranka. I rzeczywicie przed wscho
dem soca niebo za spraw wysokiej wilgotnoci powietrza oraz cigncych
po nim chmur prezentowao si bardzo atrakcyjnie. Przez przeciwstawienie
osadzonych na stae pali oraz poruszajcej si na zdjciu za spraw dugiego
nawietlania nieostrej oraz typowej dla obszarw odpywowych wody po
wstaje interesujce zestawienie z intensywnymi kolorami oraz du dynamik.

Dziki dugiemu czasowi nawietlania (0,8 s.) udao si odda na zdjciu agodny nurt wody

64

W poszukiwaniu wiata

Nie wida tego ale tak wanie ma by.

To zdjcie powstao z serii nawietle

Majc soce za plecami

Wschody soca nie musz by wcale fotografowane wycznie pod wiato, tak
aby gwnym motywem na fotografii byo soce. Niezwyky urok maj czsto
wanie takie zdjcia, w przypadku ktrych fotograf ma soce za swoimi plecami.
Pod wzgldem kolorystyki s one subtelniejsze i bardziej nastrojowe, niekiedy
mniej spektakularne, co nie znaczy, e mniej interesujce.
Tego poranka widziaam gigantyczne chmury, ktre odbijay si w wilgot
nym piasku. Poniewa chodzio tutaj o interesujcy pierwszy plan, horyzont
mimo bardzo piknych formacji chmur oraz ich barw zosta przeniesiony
do gry. Powysze zdjcie powstao z serii nawietle, ktre dopiero potem
przetworzyam na zdjcie HDR, a nastpnie poddaam je obrbce za pomoc
metody Tone mapping.

W przypadku fascynujcych kolorystycznie wschodw soca warto nie

tylko wykonywa fotografie pod soce,
ale take spoglda w inne kierunki.
To zdjcie jest niezwykle interesujce
ze wzgldu na jego minimalizm oraz
niemal abstrakcyjny charakter

3 wiato poranka

Powysze zdjcie powstao wczenie rano w drodze do domu z wyprawy fo

tograficznej w Alpy Bawarskie. Zwykle nie umieszczam na zdjciach drg czy
ulic, ale tutaj zafascynoway mnie krzywe, ktre malowniczo wij si po obrazie.
Podobaa mi si zarwno forma krzywej, szarej ulicy z wyran, bia lini
oznacze, jak i przeciwstawienie zimniejszych kolorw zieleni k i bkitu nieba
w stosunku do ciepego zabarwienia torowofioletowych chmur. Zdjcie
wykonaam przy uyciu obiektywu szerokoktnego 12mm oraz przesony 10.
Dziki temu uzyskaam gbi ostroci, ktra siga od pierwszego planu a po
horyzont.

65

Jeli ustawisz si tak, by mie wczesne

soce poranka za plecami, z pewnoci uda
Ci si wykona pikne i nastrojowe zdjcia.
Tutaj przemierzam samochodem Alpy
Bawarskie