Id do

Spis treci
Przykadowy rozdzia
Katalog ksiek
Katalog online
Zamw drukowany
katalog
Twj koszyk
Dodaj do koszyka
Cennik i informacje
Zamw informacje
o nowociach
Zamw cennik
Czytelnia
Fragmenty ksiek
online

Kontakt
Helion SA
ul. Kociuszki 1c
44-100 Gliwice
tel. 32 230 98 63
e-mail: helion@helion.pl
Helion 19912010

Noc w obiektywie.
Kreatywna fotografia
Autor: Harold Davis
Tumaczenie: Joanna Pasek
ISBN: 978-83-246-2701-1
Tytu oryginau: Creative Night: Digital
Photography Tips & Techniques
Format: 200230, stron: 240

Dostrze barwy nocy i naucz si je fotografowa

Jak ustawia ekspozycj w ekstremalnych warunkach owietleniowych?
Jak zwikszy dynamik tonaln nocnych obrazw?
Jak uchwyci lady ruchu gwiazd?
Jeli chcesz wyruszy na nocne owy, aby zdoby wspaniae zdjcia, musisz si
doskonale przygotowa. Powiniene zadba o wasne bezpieczestwo i odpowiedni
sprzt oraz posiada okrelone umiejtnoci. Uprawianie nocnej fotografii wie si bowiem
z pewnymi utrudnieniami, ktre nie wystpuj przy wykonywaniu zdj w cigu dnia.
W tej ksice znajdziesz peen pakiet niezbdnych informacji, poczwszy od doboru
odpowiedniego aparatu, a na obrbce komputerowej nocnych fotografii skoczywszy.
W ksice Noc w obiektywie. Kreatywna fotografia znajdziesz instrukcje i porady
ilustrowane niezwykymi zdjciami autora, ktre poprowadz Ci przez tajemnicze
krajobrazy nocnego miasta. Dziki temu podrcznikowi dowiesz si, jak najlepiej wybra
temat zdjcia i twrczo skomponowa obraz, jak dobra odpowiedni sprzt i w jaki
sposb go uywa, a take jakie techniki fotograficzne stosowa, pracujc w ciemnoci.
Nauczysz si tak ustawia ostro i ekspozycj, aby zarejestrowa wspaniae barwy
nocy, a potem udoskonali fotografie na swoim komputerze.
Rne techniki fotografowania noc
Aparaty i sprzt
Owietlenie zdj nocnych
Nocne ekspozycje
Tryby arwki
Fotografie budynkw
Panoramy miast
Komputerowe usuwanie szumu
czenie obrazw w Photoshopie
Programowanie interwalometru
Odkryj wspaniay i tajemniczy wiat nocnej fotografii

Spis treci

8 Wstp

128 Zwyke przedmioty

10 Nocne ycie

130 Zwikszanie dynamiki tonalnej

12 Zalety nocnej fotografii

136 Noc w bieli i czerni

16 Rodzaje nocnej fotografii

18 Planowanie nocnych zdj
22 Wymogi bezpieczestwa
24 Aparaty do nocnej fotografii
26 Statywy
30 Zasilanie
34 Obiektywy
36 Ustawianie ostroci w nocy

142 Samotne przestrzenie nocy

144 Wolno nocy
146 Ksiycowe krajobrazy
150 Noc jak dzie
156 Nocne niebo
160 Nocny pejza
168 Kwiaty nocy

40 Rczne ustawianie ekspozycji

170 Gbiny pnej nocy

44 Tryb Bulb

172 Dugie nawietlanie w nocy

46 Nocne ekspozycje

176 Ograniczanie szumu

50 Czas migawki

178 Komputerowe usuwanie szumu

54 Otwarcie przesony

184 Fotografowanie ladw gwiazd

56 ISO

190 Nocna muzyka

58 Histogram nawietlenia w nocnej fotografii

62 Malowanie wiatem

192 czenie ladw gwiazd

194 Czym jest czenie obrazw

68 Kolory nocy

208 Programy do czenia obrazw

70 Nocne panoramy miast

210 czenie obrazw w Photoshopie

76 Budynki noc
82 Mosty i odbicia w wodzie
88 Krajobrazy industrialne
92 wiato i ruch w nocy
102 Fotografowanie oceanu

226 Programowanie interwalometru

234 Przydatne strony internetowe i inne rda
236 Sowniczek
238 Skorowidz

108 Mga w nocy

114 Chmury
120 Fotografowanie ksiyca
126 Noc w domu

Abstrakcja wiarygodna

e
Wykorzystanie techniki polegajcej na tym, i
ogldajcy sami doszukuj si konkretu ukry
tego w niejednoznacznej kompozycji, jest
bardzo efektywne. (Przykadami jej uycia s
zdjcia gaek u drzwi na stronach 120121).

d2

Jednake czasami sama abstrakcja stwarza

wiksze moliwoci kompozycyjne ni co
kolwiek, co mona znale w prawdziwym
wiecie. (Przykady znajdziesz na stronach
122127). W jaki sposb mona rozwiza
t pozorn sprzeczno pomidzy natural
nym pragnieniem zgbienia znaczenia obra
zu i przyjemnoci, jak wyzwala ogldanie
abstrakcji?

Kluczem jest tworzenie abstrakcji czcio

wych, ktre s osadzone w rzeczywistoci.
W przypadku tego typu zdj niekoniecznie
istotne jest to, aby motyw przedstawiony
na zdjciu by rozpoznawalny. Jednocze
nie ogldajcy musi zrozumie, e jest on
prawdziwy.
To ugruntowuje abstrakcj, czynic j wia
rygodn, i prezentuje moliwo stworzenia
zachwycajcego i magicznego obrazu, ktry
nie wywouje u ogldajcego tego rodzaju
nieprzyjemnych odczu, jakich dowiadcza
kto, kto zjad za duo tustych potraw.

To zdjcie powstao w Marin Civic Center w San Rafael w Kalifornii. Budynek zosta zapro
jektowany przez sawnego architekta Franka Lloyda Wrighta i by jednym z jego ostatnich
wielkich projektw. Uycie obiektywu rybie oko pozwala na wyabstrahowanie uku, jaki
tworzy przestrze w rodku pomidzy schodami, w gruncie rzeczy dziki wykorzystaniu triku
optycznego, co zmienia fotografi, mogc by ujciem architektury, w wiarygodn abstrakcj.
Cyfrowe rybie oko 10,5 mm, 5 s, f/22, ISO 100, statyw

128

Kompozycja zdj. Kreatywna fotografia


A oto inne zdjcie z Marin Civic Center Franka Lloyda Wrighta. W przeciwiestwie do zdjcia z poprzed
niej strony, ktre wyranie obrazuje spojrzenie w d schodw, tutaj moesz nie by w stanie okreli, czy
jest to ujcie skierowane w gr schodw. Wielu ogldajcych potrzebuje chwili, aby dostrzec konkret
w tej czciowej abstrakcji. Zdjcie moe podoba si zarwno jako obraz architektury, jak i wiarygodna
abstrakcja.
15 mm, 10 s, f/22, ISO, statyw
Pu wodze wyobrani

129

czenie obrazw

e
Zawsze gdy cz fotografie, tworzc kola, pamitam o tym, e
finalne obrazy musz mie albo cechy surrealistyczne, albo zawiera elementy paradoksu albo jedno i drugie.

d2

Odkryem, e bardzo efektywn technik kompozycyjn jest wykorzystanie na zdjciu oryginalnej fotografii i jej kopii powielonych
w rnych rozmiarach i pod rnymi ktami.
Podczas czenia obrazu z jego wasn kopi lub z innym obrazem
naley pamita o tym, aby zachowa jednolito kompozycji.
Czsto zapomina si, i kolorystyka i kierunek padania wiata
na kadej czci zdjcia musz do siebie pasowa. Oprcz tego
sposb czenia zdj musi by waciwy, tak aby linie i ksztaty
przechodziy pynnie z jednej czci kompozycji w drug bez
widocznych przerw i niecigoci.

Poprzednia strona: Poczyem zdjcie spiralnej klatki schodowej ze zdjciem spiralnej
muszli, dziki czemu powstaa jednolita kompozycja zoona z dwch zupenie rnych
spiral.
Schody: 6 s, f/22, ISO 100, statyw
Muszla: makro 50 mm, 8 s, f/32, ISO 100, statyw

To zdjcie spiralnej klatki schodowej zrobiem w tylnej czci budynku Embarcadero
Center w San Francisco.
Cyfrowe rybie oko 10,5 mm, 10 s, f/22, ISO 100, statyw

132

Kompozycja zdj. Kreatywna fotografia


Ten obraz przypomina klatki schodowe M.C.Eschera; kompozycja skada
si z wielu wersji zdjcia spiralnych schodw zamieszczonego po lewej
stronie, odwrconych i majcych zmienione wymiary.

Fotografia i paradoks

133

Ekspozycje kreatywne

e
Ekspozycja kreatywna to taka, ktra odbiega
od oglnie przyjtego za poprawne nawiet
lenia wybranego przez Ciebie tematu, jakie
wyznacza pomiar wiata w Twoim aparacie.
Celem takiej modyfikacji ekspozycji jest
udoskonalenie kompozycji przez waciwe
nawietlenie jasnych i ciemnych obszarw
kadru. Innymi sowy, moesz zmodyfikowa
ekspozycj, aby dostosowa j do wasnych
preferencji estetycznych, niedowietlajc lub
przewietlajc obraz.

d2

Wikszo dowiadczonych fotografw do

chodzi do wniosku, e wiele, jeli nie wik
szo ich ekspozycji zawiera element
kreatywnoci. Poprawne ekspozycje s za
zwyczaj pozbawione wyrazu i charakteru,
ich histogram ma ksztat wyporodkowa
nej krzywej. Dobr kompozycj mona zwy
kle stworzy w prosty sposb przesuwajc
wykres histogramu w lewo (niedowietle
nie) lub w prawo (przewietlenie). (Histo
gramy ekspozycji zostay omwione wcze
niej, na stronach 3839).
Przejrzyj instrukcj obsugi aparatu, by
znale informacje na temat ustawie

dotyczcych kompozycji kreatywnej w try

bach automatycznych. Zwykle dobrym spo
sobem postpowania jest wykonywanie
dodatkowych uj niedowietlonych lub
przewietlonych. Moesz take zastosowa
bracketing, dziki czemu pniej, podczas
przegldania rezultatw swojej pracy, b
dziesz mia z czego wybiera.
W celu niedowietlenia ekspozycji przy pa
rametrach ustawianych manualnie zmniejsz
warto ISO, wybierz krtszy czas nawiet
lania lub zmniejsz przyson (bd zastosuj
kombinacj tych trzech parametrw).
Aby przewietli tego typu ekspozycj,
zwiksz warto ISO, wybierz duszy czas
nawietlania lub wiksz przyson (lub wy
korzystaj kombinacj tych parametrw).
Zwykle ktry z trzech komponentw ekspo
zycji jest wanie tym, ktry ma znaczenie
dla Twojej kompozycji. Na przykad moesz
potrzebowa ekspozycji z okrelon liczb
przysony, aby uzyska waciw gbi
ostroci. Moesz te chcie wykorzysta dany
czas nawietlania, by uchwyci ruch. Pami
tajc o ustalonym komponencie ekspozycji,
dopasuj inne ustawienia, aby stworzy kom
pozycj kreatywn.

Celowo nie dowietliem tego zdjcia przedstawiajcego dziecko
w objciach matki, by potencjalnie odwracajce uwag to stao si
czarne. Pniej, podczas obrbki obrazu, nawietliem obraz dziecka.
95 mm, 1/30 s, f/3,5, ISO 2000

Linia wietlna wok wspaniaych wosw na pku tego maku
utworzya interesujcy ksztat. Mnie przypomina makowego wa.
Aby uwidoczni jedynie ten element obrazu, wykorzystaem krea
tywn kompozycj polegajc na celowym niedowietleniu caego
zdjcia.
Makro 200 mm, 1/400 s, f/11, ISO 100, statyw
40

Kompozycja zdj. Kreatywna fotografia

Zdjcia robi ludzie, nie sprzt

41

Zwikszanie rozpitoci tonalnej

e
nieg w parku narodowym Yosemite
jest jak magnes dla fotografa krajobrazu.
Wspaniale si bawiem, robic zdjcia
na potrzeby duego projektu wydawni
czego, i nie przejmowaem si zbytnio
kwestiami takimi jak rozpito tonalna.

d2

Kiedy jednak zobaczyem obraz nieycy

w Yosemite ze synnego punktu widoko
wego Tunnel View, kompozycja wydaa
mi si mao interesujca. Gdybym prze
tworzy zdjcie, aby uwydatni pierwszy
plan, niebo staoby si zbyt jasne; z ko
lei przetworzenie przy skupieniu si na
niebie sprawioby, e pierwszy plan byby
zbyt ciemny, pozbawiony szczegw.
Dopracowanie kompozycji wymagao
wielokrotnej obrbki RAW. Stworzyem
dwie wersje ujcia, korzystajc z zapisa
nego pliku RAW jedn przetworzon
pod ktem pierwszego planu i drug,
w ktrej zwrciem uwag na niebo. Na
stpnie poczyem obydwa obrazy, uy
wajc warstw, warstwy maski i narzdzia
Gradient w Photoshopie.
Zoenie dwch warstw zabiera jedynie
kilka minut, a rezultatem jest kompo
zycja z o wiele wiksz rozpitoci to
naln ni kada z wersji z osobna. Oczy
wicie aby w peni wydoby wspaniao
krajobrazu Yosemite, potrzebne byy ko
lejne poprawki zwizane z kolorem
i kontrastem ale dwuetapowa obrbka
RAW to podstawa efektu kocowego.

68

Kompozycja zdj. Kreatywna fotografia

T wersj wykonaem ciemniejsz, dziki czemu zostay

uchwycone szczegy nawet w najjaniejszych chmurach.
Ta wersja zostaa tak przetworzona, przy wykorzystaniu
pliku RAW, by wydoby detale drzew na pierwszym planie.

 Ten peen napicia obraz zimowej nieycy w Yosemite

Valley zawiera wiksz rozpito tonaln, ni mona by
byo uchwyci w pojedynczej wersji zdjcia.
18 mm, 1/320 s, f/9, ISO 100, statyw

Zdjcia robi ludzie, nie sprzt

69

czenie uj kwiatw

e
Fotografowaem ten may kwiat na pod
wietlonym tle, wykonujc wiele uj, ktre
chciaem pniej poczy, by uzyska pen
rozpito tonaln przezroczystego kwiatu
i jego ciemniejszych odyek.

d2

W kadym ujciu przysona bya taka sama,

zmieniaem czas nawietlania i zwracaem
uwag na to, by nie poruszy aparatem, kwia
tem czy statywem.
Przy zaoeniu, e wszystkie ekspozycje
dokadnie si pokrywaj, atwo jest wykorzy
sta najlepsze elementy kadego z nich, by
stworzy ostateczn kompozycj.

Zanim rcznie poczyem wersje w jedn cao, w programie Adobe

Bridge obejrzaem liczne ujcia, ktre wykonaem z rnym czasem
nawietlania.
Oto ekspozycje uporzdkowane od najjaniejszej do najciemniejszej:
Ta ekspozycja trwaa 13 sekund; wykonaem j, aby otrzyma maksy
malne nawietlenie.
Przy omiosekundowej ekspozycji adnie prezentoway si szczegy.
Podobnie jak w ekspozycji omiosekundowej, i w tej, trwajcej 4 se
kundy, detale byy dobrze widoczne, ale obraz by nieco zbyt ciemny, by
mc uzyska wiksze nasycenie.
Najciemniejsza ekspozycja, dwusekundowa, pozwolia uzyska kilka
ciemnych linii do wykorzystania w wersji finalnej.
76

Kompozycja zdj. Kreatywna fotografia

 Cztery ujcia kwiatu roliny o nazwie Negilla damascena (czarnuszka

polna) zostay poczone w celu uzyskania kompozycji widocznej powy
ej. Poczenie ostrych i mikkich elementw pochodzcych z rnych
uj pokazanych na stronie 76 sprawia, e kompozycja jest frapujca
i niezwyka.
Makro 200 mm, piercie poredni 36 mm, cztery ujcia przy czasie mi
gawki od 2 do 13 s, kade ujcie przy f/32, ISO 100, statyw
Zdjcia robi ludzie, nie sprzt

77

Planowanie nocnych zdj

e
To, jak bdziesz planowa swe nocne wyprawy
fotograficzne, zaley od celw, jakie przed sob
postawisz. Przygotowanie si do nocnej pracy
jest nieco trudniejsze ni w przypadku dziennej
sesji zdjciowej.

d2

Oprcz zadbania o wszystko to, o co zwykle

trzeba zadba przed takim wypadem, musisz
te wzi pod uwag pewne kwestie zwizane
z Twym bezpieczestwem (patrz strony 1819).
Z racji wymogw bezpieczestwa dobrze jest
obejrze za dnia miejsca, w ktrych chcesz
fotografowa. S i inne powody: pozwoli Ci
to pniej atwiej odszuka wybran lokacj
i zwikszy Twe szanse na sukces. Jeli jeszcze za
dnia ustalisz, w ktrym miejscu da si rozoy
statyw, to noc atwiej Ci bdzie ulokowa go
tam, gdzie powinien by.
Najlepsi nocni fotografowie potrafi najzupeniej
dosownie operowa swoim sprztem z zamkni
tymi oczami. Radz Ci, by to powiczy w pokoju
z zacignitymi czarnymi roletami albo w jakiej
garderobie bez okna. Zanim wybierzesz si na
nocn wypraw, musisz by w stanie przynaj
mniej wydoby Twj aparat z torby i umieci go
na statywie na lepo.
Potrzebny Ci aparat, ktry zapisuje pliki RAW,
pozwala na rczne ustawianie ekspozycji i jest
wyposaony w tryb arwki (Bulb) patrz strony
2047. Przyda si te solidny statyw oraz zdalny
wyzwalacz (patrz te: strona 226, gdzie znaj
dziesz informacje na temat stosowania progra
mowalnych interwalometrw interval timer).

To zdjcie znanej formacji skalnej, zwanej Fal, znajdujcej si na

granicy Arizony i Nowego Meksyku. Zrobiem je w rodku padzier
nika krtko po zachodzie soca, gdy na niebie wanie zaczy
pojawia si gwiazdy.
12 mm, 8 s, f/11, ISO 100, statyw
18

Noc w obiektywie. Kreatywna fotografia

Nocne ycie

19

20

Noc w obiektywie. Kreatywna fotografia

Sukces nocnej sesji zdjciowej w wielkiej mierze

zaley od Twojej orientacji w ruchach Soca, Ksi
yca i gwiazd. To one wanie s rdem wiata dla
Twoich scenerii fotograficznych, a czsto bywaj te
jednym z gwnych tematw zdjcia. Dowiadczony
nocny fotograf zawsze wie, kiedy Soce i Ksiyc
zajd, a kiedy wzejd. Jeli s jakie specjalne wa
runki astronomiczne, to take powinny by wzite
pod uwag.
Dobry fotograf korzysta z tej wiedzy, by planowa
swe nocne kompozycje. Na stronie 234 znajdziesz
uyteczne informacje na temat rde, z ktrych
moesz czerpa potrzebn wiedz na temat faz Ksi
yca, jego wschodw i zachodw oraz innych zjawisk
astronomicznych.
Na pkuli pnocnej lady przesuwajcych si
gwiazd s tym mocniej zakrzywione, im bardziej na
pnoc skierujesz obiektyw swego aparatu (wi
cej informacji na ten temat znajdziesz na stronach
156159). Dlatego planujc zdjcie zawierajce
lady gwiazd, musisz si zwykle zastanowi, co
zrobi, aby uj obiekty pierwszoplanowe a na og
nie da si ich poruszy, gdy s na stae powizane
z powierzchni gruntu na tle pnocnego nieba.
(Patrz: strony 164165, jeli chcesz si dowiedzie,
jak znale pnoc na nocnym niebie).
Nie da si ukry, e za dnia znacznie atwiej jest czy
ta mapy i wybiera widoki. Staraj si wic przygo
towa jak najlepiej do robienia Twych nocnych zdj,
pki jeszcze co widzisz!

Po zrobieniu zdjcia Fali, pokazanego na stronach 1819,

ruszyem przez pustyni do zaparkowanego nieopodal sa
mochodu. Bez wtpienia w dzie atwo bym go znalaz, ale
w nocy zgubiem drog. Zatrzymaem si na krawdzi urwiska,
wanie tej, ktr widzisz na tym zdjciu. Reszt nocy spdzi
em, chodzc w kko, eby si rozgrza. Nawiasem mwic,
to zdjcie pokazuje widok okolicy znacznie lepiej, ni ja je
widziaem, bo byo wtedy ciemno jak w piwnicy.
12 mm, 30 min., f/4, ISO 100, statyw
Nocne ycie

21

Ustawianie ostroci w nocy

e
Ustawianie ostroci w nocy przysparza
sporo trudnoci. Autofokus wtedy nie dziaa.
A gdy autofokus nie jest w stanie zobaczy
obiektu, na ktry ma ustawi ostro, to
najprawdopodobniej Ty te nie. Jak wic masz
ustawi ostro, skoro nic nie widzisz?

d2

Wikszo nocnych zdj jest wykonywana

szeroko otwartym obiektywem, poniewa
s one robione przy bardzo sabym wietle.
Duy otwr przesony oznacza, e gbia
ostroci si zmniejsza, a wic tolerancja
bdu na ze ustawienie ostroci jest bardzo
niewielka.
Jak ju wczeniej mwiem (strony 2627),
nocne fotografie z wyjtkiem tych
o charakterze astronomicznym s zwykle
wykonywane obiektywem szerokoktnym, co
poprawia sytuacj; przy stosowaniu krtkich
ogniskowych wyostrzanie nie jest ju czynni
kiem krytycznym. Nieskoczono, oznaczona
na Twoim obiektywie znaczkiem , to punkt,
poza ktrym wszystko jest ostre. Im szerszy
kt widzenia (krtsza ogniskowa), tym ten
punkt znajduje si bliej aparatu. A wszystko,
co znajduje si dalej, jest ju ostre.
Najwaniejsze jest wic pozna swoje obiek
tywy i pamita o ich kaprysach dotyczcych
wyostrzania.

Poniewa ten nastrojowy widok na drugi brzeg fantastycznie

owietlonej zatoki jest prawidowo wyostrzony przy ustawieniu
na nieskoczono, zrobiem to zdjcie, ustawiajc piercie
ostroci rcznie.
65 mm, 8 s, f/5, ISO 100, statyw
36

Noc w obiektywie. Kreatywna fotografia

Nocne ycie

37

38

Noc w obiektywie. Kreatywna fotografia

Kiedy zdecydujesz si ustawi ostro na nieskoczono, to

musisz zrobi, co nastpuje: wyczy autofokus, wczy latark
czoow i przy jej wietle rcznie ustawi znaczek ostroci na
rodek symbolu nieskoczonoci. Realizujc ten scenariusz, zwr
koniecznie uwag na kilka spraw:
Upewnij si, e Twoje ustawienie ostroci na nieskoczono
nie zmienio si pomidzy kolejnymi ekspozycjami (gdyby
niechccy poruszy obiektyw lub aparat). Zaskakujco atwo
jest zmieni pooenie piercienia ostroci, wcale o tym nie
wiedzc, a sztywno tych piercieni bywa bardzo rna dla
rnych modeli obiektyww (im jest sztywniejszy, tym wiksza
szansa na to, e pozostanie w ustawionej pozycji mimo mani
pulowania obiektywem).
Wiele obiektyww zmiennoogniskowych wyostrza za niesko
czonoci, to znaczy, e mona ustawi ostro na piercieniu
jeszcze dalej, ni znajduje si znaczek nieskoczonoci. Jeli
Twj obiektyw naley do tej grupy, ustawiaj ostro na niesko
czono przy wietle latarki, kierujc si symbolem , a nie
po ciemku i na wyczucie. Oczywicie, jeli wiesz, e na Twoim
obiektywie znaczek jest na samym kocu skali, to moesz to
atwo zrobi nawet w ciemnociach.
Dla niektrych obiektyww zmiennoogniskowych pooenie
nieskoczonoci zmienia si przy rnych ustawieniach og
niskowej. Jedyna metoda, by nad tym zapanowa, to wykona
testy przy wietle dziennym i kolejno sprawdzi, jak daleko od
obiektywu ley punkt nieskoczonoci dla rnych ustawie
ogniskowej.
Jeli musisz ustawi ostro na obiekcie lecym stosunkowo bli
sko, to s dwa sposoby, by tego dokona. Moesz na oko oceni od
lego do tego obiektu, a potem przy latarce ustawi odpowiedni
odlego na piercieniu ostroci. Moesz te chwilowo owiet
li obiekt i uy tego wiata do ustawienia ostroci, po czym wy
czy reflektor i przej do wykonywania zdjcia w ciemnoci.
Rwnie ten widok mostu Golden Gate z panoram San Francisco w tle
ewidentnie naley do kategorii zdj wyostrzanych w nieskoczonoci,
ustawiem wic ostro rcznie przed rozpoczciem trzyminutowego
nawietlania.
22 mm, 3 min., f/9, ISO 100, statyw

Nocne ycie

39

Malowanie wiatem

e
Przy fotografowaniu ladw gwiazd korzysta
si ze wiata emitowanego przez gwiazdy;
to ono kreli linie na niebie. Rwnie wiata
przejedajcych samochodw zastygaj na
zdjciu w postaci wietlistych kresek. W obu
przypadkach fotograf wykorzystuje w swej
pracy ruchome rda wiata, lecz czyni to
w sposb pasywny.

d2

Moe si jednak zdarzy, e fotograf przej

dzie do dziaania i sam zacznie malowa
wiatem. Zwaszcza gdy wykonuje dug
ekspozycj.
Malowanie wiatem to technika wykorzysty
wana w nastpujcych celach:
Aby podwyszy jasno jakiego ciem
nego obiektu na pierwszym planie do
akceptowalnego poziomu (tzw. wiato
dopeniajce).
Aby owietli co w jaki szczeglny
sposb, tak by obiekt na zdjciu wyglda
bardziej intrygujco.
Aby stworzy zdjcie, ktrego gwnym
tematem jest samo wiato.
Wikszo osb zajmujcych si nocn
fotografi wczeniej lub pniej prbuje
malowania wiatem. A niektrzy stosuj je
nieustannie.
Jest wiele rde wiata, ktre mona wyko
rzysta do malowania wiatem. Najprociej
jest skorzysta ze sprztu, ktry i tak masz
ze sob, czyli latarki czoowej albo rcznego
reflektorka, ktrych uywasz podczas poru
szania si w nocy. Moe to da najzupeniej
zadowalajce efekty. Oczywicie mona te
wszystko skomplikowa znacznie bardziej,
korzystajc z kolorowych wiate, paeczek

62

Noc w obiektywie. Kreatywna fotografia

fluoroscencyjnych (ang. glow sticks), elw

i barwnych folii. Jedynym ograniczeniem jest
to, e musisz by w stanie zabra to wszystko
ze sob na nocn wypraw i e musisz jako
zasila Twoje rda wiata.
Jakiekolwiek wybierzesz rdo wiata,
do procesu malowania stosuj si te same
reguy. Nigdy, przenigdy nie wolno kierowa
wiata wprost na aparat, gdy spowoduje to
powstanie niepodanych rozbyskw. I pra
wie zawsze trzeba porusza rdem wiata.
Gdy sam wykonuj malowanie wiatem, to
o krgu wiata rzucanym przez moj latark
myl jak o rybce Dory z animacji Gdzie jest
Nemo Pixara; tej, ktra piewaa: po prostu
py dalej, py dalej, py dalej.. Nigdy nie
pozwl, by wiato si zatrzymao.
Przy poruszaniu latark z lewa na prawo albo
z gry na d jest wiksze prawdopodobie
stwo powstania widocznych wietlistych linii
na zdjciu ni przy poruszaniu wiatem w ty
i w przd.
Czsto do trudno jest dobra waciw
ekspozycj do wykonywania zdj malowa
nych wiatem. Nieatwo jest te ustali, jakie
trzeba wprowadzi w niej poprawki, by na
obiektach pierwszoplanowych uwzgldni
dodatkowe owietlenie pochodzce z malo
wania. Pracujc metod malowania wiatem,
staraj si nie przesadzi. Jeli potrzebujesz
tylko wiata dopeniajcego, to malowa
nie wiatem stosuj przez jedn trzeci do
poowy oglnego czasu trwania ekspozycji,
nie duej.
Za kadym razem zaplanuj te troch czasu
na eksperymenty i wyprbuj rne warianty
malowania wiatem, bo nigdy nie wiadomo,
co zadziaa, a co nie.

 Autorem tego zdjcia jest David JosephGoteiner, uczestnik jed

nego z moich warsztatw nocnej fotografii. Owietlilimy swoje
twarze latarkami, co nadao nam wygld bezcielesnych duchw.
22 mm, 20 s, f/5.6, ISO 100, statyw

Nocne ycie

63

 Szyny umieszczone wysoko na stalowej konstruk

cji w porcie marynarki wojennej na Mare Island
suyy do zaadunku krownikw w czasie dru
giej wojny wiatowej. Owietliem konstrukcj po
prawej duym przenonym reflektorem o mocy
15 kW, zasilanym z akumulatora samochodo
wego. Moim celem byo wprowadzi w tej scenie
wiato dopeniajce, aby mocniej przycign
uwag widza do fotografowanego obiektu.
28 mm, 3 min., f/10, ISO 100, statyw
64

Noc w obiektywie. Kreatywna fotografia

Nocne ycie

65

Noc w domu

e
Kiedy zaczem zajmowa si nocn fotogra
fi, byem przekonany, e musz wyrusza na
dalekie wyprawy specjalnie po to, by znale
temat do takich zdj. Prawda jednak jest
taka, e noc otacza nas wszdzie. P wiata
znajduje si pod jej ciemn powok; jeli to
nie jest Twoje p, to wkrtce ta sytuacja si
zmieni.

d2

Gdy przyszo mi do gowy, by rozejrze si za

tematami do nocnych zdj w moim wasnym
domu, zdaem sobie spraw, e kluczow
rnic midzy dziennymi a nocnymi zdj
ciami jest owietlenie. Nic w tym dziwnego,

w kocu fotografia od zawsze jest wiat

em pisana. Owietlenie nocne rni si od
dziennego, gdy odmienne s rda wiata,
inaczej wygldaj cienie, inne jest zabar
wienie wiata i jego temperatura. Ponadto
mroczny charakter nocnych scen sprawia, e
wiato jest bardziej wyraziste i kontrastowe.
Kiedy wic zajmuj si nocn fotografi
u siebie w domu, szukam zwykych przed
miotw, ktrych wygld zosta odmieniony
przez wiato i cie, a take przez niezwyke
barwy nocy.

W dzie na cianie przy moich frontowych

drzwiach nie ma adnych cieni. Za to noc latarnie
uliczne rzucaj na ni intrygujce zarysy krzeww
otaczajcych dom. Zdecydowaem si zrobi zdj
cie tym cieniom, niewidzialnym o innej porze.
22 mm, 30 s, f/11, ISO 100, statyw
126

Noc w obiektywie. Kreatywna fotografia

 To zdjcie kropli wody, w ktrej pojawiy si odbicia lampek

choinkowych interesujcy przykad nocnego zdjcia, ktre
nie ma zupenie nic wsplnego z nocnym niebem.
Makro 200 mm, 36milimetrowa tuba przeduajca, 30 s, f/25,
ISO 100, statyw

Kolory nocy

127

Nocna muzyka

e
Widzisz tu zdjcie o czasie nawietlania rwnym 5393 sekund,
czyli w przyblieniu 1 godzin i 40 sekund. Wykonywanie tej foto
grafii rozpoczem ok. 12.30 w nocy, a zakoczyem nieco po 2.00.
To jasne wiato podobne do komety to ksiyc zanurzajcy si
w oceanie, podczas gdy gwiazdy pokonyway sw zwyk drog
po niebie. Na zdjciu mona zaobserwowa flar obiektywu to
efekt stosunkowo duej jasnoci wiata ksiyca, zarejestrowa
nego w tej dugiej ekspozycji.

d2

W czasie obrbki komputerowej celowo pozostawiem szum w re

jonie nieba. Wydaje mi si, e lepiej pozostawi szum, ni zgodzi
si na zbytnie zmikczenie ladw gwiazd.
Ustawienia ekspozycji dla tego zdjcia (oraz dla tego ze stron 23,
ktre zostao wykonane z duszym jeszcze czasem nawietlania)
obliczyem na podstawie testu przeprowadzonego z wysok war
toci ISO, tak jak to zostao dokadnie objanione na stronie 175.
Przy wykonywaniu obu zdj staraem si tak dobra moment
rozpoczcia nawietlania, jak rwnie dugo tego procesu, aby
wraz z symfoni gwiazd zarejestrowa proces zapadania ksiyca
w ocean.
Tak dugi czas nawietlania nie mgby by osignity na jednej
tylko baterii. Obie fotografie ta, ktr tu widzisz, jak rwnie
wersja ze stron 23 zostay wykonane na zasilaniu z sieci. Uy
em dugiego kabla i przejciwki.
Na wypadek, gdyby myla, e nocna fotografia jest tylko dla
zawzitych maniakw skonnych cierpie bohatersko w zimnie
i wilgoci, chciabym Ci poinformowa, e w czasie gdy mj
programowalny timer zajmowa si nawietleniem tych dwch
obrazw w komunie Sea Ranch w pnocnej Kalifornii, ja sam
siedziaem w wannie z gorc wod po drugiej stronie obiektywu.

18 mm, 5393 s. (ok. 1 godz. 40 min),

f/22, ISO 100, statyw
190

Noc w obiektywie. Kreatywna fotografia

Gbiny pnej nocy

191

Blisko ibliej

Jak bardzo mona si przybliy? Oto gwne

pytanie przy makrach. Ale lepszym pytaniem
moe by: jak bardzo chcesz si przybliy?
Blisko, ale nie przesadna, pozwala pokaza
kontekst zdjcia. Bardzo dua blisko oznacza skupienie si na poszczeglnych cechach
obiektu.

Kiedy fotografowie wykraczaj poza bardzo

bliski dystans wpowikszenia wiksze
ni 1:1 wchodz wzupenie nowy mikrokosmos.

Powikszenie okrela proporcj pomidzy

przedmiotem ajego prawdziw wielkoci
na matrycy. Przy powikszeniu 1:5 obiekt
uchwycony jest w1/5 swoich prawdziwych
wymiarw. Przy powikszeniu 1:1 zapis na
matrycy jest dokadnie rzeczywistej wielkoci,
aprzy powikszeniu 2:1 obraz cyfrowy jest
dwa razy wikszy ni naprawd.

Kluczowe znaczenie ma tu gbia ostroci,

czyli wnaszym przypadku obszar przed
iza obiektem, ktry zachowuje ostro. Im
bardziej zbliamy si do obiektu, tym gbia
ostroci jest mniejsza, nawet gdy obiektyw ustawiony jest na najwiksz warto
przesony. To oznacza, e dochodzc do powiksze 1:2 imocniejszych, trzeba wykorzystywa ma gbi ostroci na swoj korzy,
izolujc poszczeglne aspekty obiektu
zdjcia.

Przy powikszeniu 1:5 mamy do czynienia ze zblieniem, ale nie bardzo znaczcym. Ledwie wida tu
kropl wody na krawdzi patka dalii

Przy powikszeniu 1:2 znajdujemy si bliej. Niewiele
wida kontekstu poza kwiatem iatwo mona dostrzec
kropl wody

makro 50 mm, 10 s, f/32, ISO 100, statyw

makro 50 mm, 10 s, f/32, ISO 100, statyw

Powikszenie 1:5

Powikszenie 1:2

12

ujecia_z_bliska.indb 12

2010-05-26 16:18:32

Aby uzyska wraenie wikszej ostroci,

naley umieci aparat tak, eby by ustawiony najbardziej rwnolegle do obiektu,
jak to moliwe. Zwikszy to pozorn ostro,
mimo e jej gbia nie jest wcale dua. Kiedy
bardzo zbliamy si do obiektu, drobne modyfikacje pozycji aparatu staj si niezwykle
istotne, poniewa mae zmiany wjego pooeniu mog mie ogromny wpyw na ostro.

Strony 10 11: Uycie teleobiektywu makro pozwolio
mi sfotografowa t wak, nie zbliajc si na tyle,
eby j sposzy.
Teleobiektyw makro zazwyczaj pozwala Ci znale si
wzasigu, zjakiego nie mog zauway Ci owady. Na
dodatek jego uycie pozwolio mi wyizolowa wak
zta
makro 200 mm, 1/320 s, f/9, ISO 640, zrki

T sekwencj zdj kropli wody na patku

dalii zaczem zdaleka icoraz bardziej si
przybliaem, aby zaprezentowa, co wrzeczywistoci oznacza zakres powikszenia.

Prawdziwy makroobiektyw potrafi uzyska ostro do
powikszenia 1:1. Wida tu kropl wody ijeszcze
jedn, wczeniej niewidoczn
makro 50 mm, 13 s, f/32, ISO 100, statyw
Powikszenie 1:1

To powikszenie 2:1 pokazuje zupenie inny wiat makro, skupiony na kropli wody ijej mniejszej satelicie
makro 200 mm, piercie poredni 36 mm, filtr makro +4,
13 s, f/40, statyw
Powikszenie 2:1

13

ujecia_z_bliska.indb 13

2010-05-26 16:18:48

Zobaczy zbliska iosobicie

To ludzie, anie aparaty robi zdjcia. Aby nauczy si robi dobre zblienia, najwaniejsze
jest wic wyksztacenie wsobie umiejtnoci
starannej obserwacji zbliska. Co intryguje
Ci wtemacie danego makra? Jak blisko
musisz si znale? Czy wyobraasz sobie
to zblienie wkolorze, czy czarno-biae?
Gdzie skupia si ostro?

matryca, tym wiksz mona uzyska gbi

ostroci. Innymi sowy, kompaktowym aparatem cyfrowym mona stosunkowo atwo
uzyska zblienia izorientujesz si, e mona
nim uchwyci ostro na caym obiekcie,
poniewa aparaty te maj mniejsze matryce.
Maa matryca stanowi wad, jeli chodzi
oszum, ale to ju inna kwestia.

Moesz zauway, e wikszo zdj wtej

ksice wykonaem aparatem DSLR zmakroobiektywem lub innym specjalistycznym
sprztem do zblie. Jednak nie trzeba wymylnych urzdze, eby fotografowa makra.
Zachcam do robienia zblie zuyciem
niemale dowolnego wyposaenia.

Jeli masz wic ochot na robienie fotograficznych zblie, nie potrzebujesz wymylnego sprztu. Do zblienia na tej stronie ina
stronie 47 uyem zwyczajnego automatu
starej generacji, awida, e poradzi sobie
dobrze wtrybie makro.

Co ciekawe, kompaktowe, jednoobiektywowe aparaty cyfrowe maj nawet pewn

przewag wzblieniach, oile posiadaj tryb
makro. Dzieje si tak dlatego, e im mniejsza

Aparat nie ma znaczenia. Istotne jest natomiast, aby nauczy si widzie wzblieniu
iwyobraa sobie, jak bd wyglday bardzo
mae rzeczy pokazane wduej skali.

Jeli nie musisz robi wielkich odbitek lub martwi
si reprodukcjami do celw muzealnych, prawie
kady aparat automatyczny ztrybem makro sprawdzi si przy robieniu zblie. Wykonujc to zdjcie
patkw r iich odbicia, nie martwiem si sprztem
fotograficznym. Zamiast tego mogem skupi si na
kompozycji
aparat jednoobiektywowy Canon Powershot G3, czujnik
zekwiwalentem ogniskowej 4,5X, 28,8 mm (odpowiednik
140 mm dla filmu 35 mm), tryb makro, 3/10 s, f/8,
ISO 50, statyw

Strony 44 45: Uyem wodoodpornego automatu,
aby wykona to interesujce zblienie wbardzo
wilgotny, deszczowy dzie. Nie chciaem wystawia
moich prawdziwych aparatw na dziaanie pogody
aparat jednoobiektywowy Pentax Optio WPi, czujnik
zekwiwalentem ogniskowej 6X, 13,8 mm (112 mm dla
filmu 35 mm), tryb makro, 1/25 s, f/3,9, ISO 160, zrki
46

ujecia_z_bliska.indb 46

Ujcia z bliska. Kreatywna fotografia

2010-05-26 16:21:25


Te klipsy do papieru sfotografowaem wstudio maym aparatem, ktry
miaem pod rk. Uyem kolorowych kartonw, aby odbi kolory na
lustrzane powierzchnie
aparat jednoobiektywowy Canon Powershot G3, czujnik zekwiwalentem ogniskowej 4,5X, 28,8 mm (odpowiednik 140 mm dla filmu 35 mm), tryb makro,
1/2 s, f/7,1, ISO 50, statyw

Zbliy si

ujecia_z_bliska.indb 47

47

2010-05-26 16:21:25

Ekspozycja zblie
2

Ekspozycja oznacza ilo lub sam fakt wiata

trafiajcego na matryc aparatu. S to rwnie ustawienia aparatu uyte do uchwycenia
tego wiata.

Czuo okrela stopie, w jakim wiato

wpywa na matryc. Czuo okrela si
wartoci ISO; im wysze ISO, tym wiksza
jest czuo na wiato.

Dla danego aparatu i obiektywu istniej trzy

ustawienia, ktre skadaj si na ekspozycj:
czas nawietlania, przesona i czuo.

Zmiana ktregokolwiek z tych trzech ustawie ekspozycji wpywa na jasno lub

ciemno zdjcia. Zakadajc wic, e chcesz
utrzyma niezmienn jasno zdjcia, jeli
zmieniasz jedno z tych ustawie, musisz
skompensowa to, zmieniajc inne. Kada
z tych zmian ma znaczenie dla kompozycji.

Czas nawietlania to czas, przez jaki aparat

jest otwarty i przyjmuje wiato. Innymi
sowy, jest to czas, przez jaki matryca jest
wystawiona na wiato przechodzce przez
obiektyw. W przypadku fotografii zblieniowej nierzadko czas nawietlania liczy
si w sekundach, poniewa wiele obiektw
zdj nie porusza si.
Przesona okrela wielko otworu
w obiektywie aparatu. Im jest mniejsza,
tym wicej wiata trafia na matryc. Jej
wielko nazywana jest skokiem przesony,
a zapisuje si j f/n, gdzie n nazywane
jest te wartoci przesony. Nieco mylcy
moe by fakt, e im wiksza warto przesony, tym mniejszy jest otwr w obiektywie; im mniejsza ta warto, tym wikszy
otwr. Gbia ostroci, czyli zakres odlegoci, w ktrym obiekty zachowuj ostro,
w znacznym stopniu zaley od przesony.
Wicej o przesonie, gbi ostroci i zblieniach pisz od strony 76.

Rwnowaenie zwizku pomidzy czasem

nawietlania, przeson a czuoci jest pene
moliwoci i ogranicze, ktre zmieniaj
ostateczny efekt zdjcia. Wicej sugestii
o ekspozycji zdj znajdziesz w lekturach
zalecanych na stronie 234.

Korzystanie z histogramw ekspozycji

Histogram to wykres supkowy, ktry pokazuje rozkad wartoci. Histogram ekspozycji
ukazuje rozkad jasnych i ciemnych punktw
w ekspozycji. Poszukaj w instrukcji swojego
aparatu, jak wywietla histogramy ekspozycji.
W warunkach wietlnych, w ktrych nie jeste
w stanie zobaczy nic na wywietlaczu LCD
(kiedy jest bardzo jasno), histogram jest bezcenn pomoc przy dobieraniu ekspozycji.

Aby stworzy to zdjcie muszli odzika, musiaem przewietli zdjcie wzgldem oglnego
urednionego odczytu wiata aparatu. W innym przypadku detale elementw muszli
byyby zbyt ciemne; przewietlenie jednolicie biaego ta nie miao znaczenia
makro 50 mm, 8 s, f/32, ISO 100, statyw
72

ujecia_z_bliska.indb 72

Ujcia z bliska. Kreatywna fotografia

2010-05-26 16:22:59

Zbliy si

ujecia_z_bliska.indb 73

73

2010-05-26 16:23:05

Poza niemoliwoci oceny zdjcia z powodu

jasnoci, histogram moe pomc okreli, jak
nawietli zdjcie, w wielu innych sytuacjach.
Histogram ekspozycji niedowietlonego
zdjcia jest cieniony po lewej, a przewietlonego po prawej. Teoretycznie poprawna
ekspozycja bdzie reprezentowana na histogramie przez krzyw w ksztacie dzwonu

Niedowietlone

na samym rodku wykresu. Jednak czasami

sensownie jest odej od poprawnej ekspozycji, ktra moe by oparta na oglnej
redniej. Sprbuj zbacza w stron kreatywnej ekspozycji, ktra ma uchwyci konkretn
cz kompozycji lub podkreli pewne
wartoci tonalne.

Normalna ekspozycja

Przewietlone

Powikszenie i ekspozycja
Ekspozycja zblienia nie rni si znacznie od ekspozycji innego zdjcia, poza tym, e wyduajc korpus obiektywu na przykad kiedy ustawiasz bliskie ognisko makroobiektywem lub dodajesz midzy nim a aparatem piercie poredni ograniczasz ilo wiata,
ktre dociera do matrycy.
W zalenoci od obiektywu i sprztu do zblie przy powikszeniu 1:1 moesz straci
nawet dwa skoki przesony. Przy takiej utracie obiektyw wpuszcza 1/4 wiata, ktre
wpuszczaby przy normalnych zakresach ogniskowej; na przykad nominalna przesona
f/5,6 ustawiona na obiektywie lub w aparacie staje si faktyczn przeson f/11. Jeli
uywasz piercienia poredniego, dalej ograniczasz ilo wiata trafiajcego na matryc
bardziej, ni jeli korzystasz tylko z makroobiektywu.
Przy innych powikszeniach wzr utraty wiata trafiajcego na matryc to w przyblieniu:
przesona faktyczna = przesona obiektywu (1 + powikszenie)
Jako e przy fotografowaniu zblie zazwyczaj mona uy wiatomierza, tak naprawd
nie trzeba wylicza utraty wiata z powodu powikszenia, poniewa robi to sam aparat.
Mimo to warto wiedzie, e skracajc dystans, ogranicza si wiato trafiajce na matryc.
Na dodatek niektre rodzaje sprztu na przykad piercie odwrotnego mocowania
zwyczajnie nie dadz si atwo koordynowa z wbudowanym wiatomierzem.
Na szczcie przy fotografii cyfrowej zaraz po wykonaniu zdjcia otrzymujesz informacje o jego ekspozycji. Ale przy obliczaniu pocztkowej ekspozycji w sytuacjach, ktre
dezorientuj wiatomierz aparatu, dobrze jest pamita o wpywie powikszenia na
ekspozycj.

74

ujecia_z_bliska.indb 74

Ujcia z bliska. Kreatywna fotografia

2010-05-26 16:23:07


T wersj muszli odzika fotografowaem na czarnym tle, musiaem wic nie dowietli wzgldem oglnego
redniego odczytu wiata aparatu. Gdybym tego nie zrobi, detale na muszli byyby zbyt jasne; niedowietlenie
jednolicie czarnego ta nie miao znaczenia
makro 50 mm, 3 s, f/32, ISO 100, przekonwertowanie na wersj czarno-bia wPhotoshopie, statyw

ujecia_z_bliska.indb 75

2010-05-26 16:23:10

Przezroczysto wogrodzie

Przezroczysto wogrodzie to funkcja

kierunku iintensywnoci rda wiata
(zazwyczaj soca) oraz nieprzejrzystoci
czci kwiatu, wszczeglnoci jego patkw.
Niektre kwiaty s po prostu nieprzezroczyste iniezalenie od tego, co zrobisz, wiato
nie bdzie przez nie przenika. Inne cechuje
naturalna pprzejrzysto, akiedy soce
stoi pod waciwym ktem, jego wiato
mona wykorzysta do uzyskania zdj ze
wspaniaym naturalnym efektem witrau.

Kiedy chc wykona fotografi pokazujc przejrzyste patki kwiatw wogrodzie,

najpierw szukam patkw idealnych. Mocne
wiato od tyu konieczne do stworzenia
efektu przezroczystoci uwypukla nawet
najmniejsz niedoskonao.
Najlepsze efekty przezroczystoci tworzone
s, jak ju wspomniaem, przez mocne
wiato od tyu. Jednoczenie niedobrze, eby
soce znajdowao si pionowo nad gow,
jako e moe ono atwiej da efekt wypranych barw ni jaskrawych kolorw, jakie

104

ujecia_z_bliska.indb 104

wida na wikszoci najbardziej ekscytujcych zdj zprzejrzystymi kwiatami. Najlepsze efekty przejrzystoci pojawiaj si wic
wogrodzie wkrtce po tym, jak soce wynurzy si nad horyzont, lub tu przed tym, jak
za niego zajdzie. Otych porach dnia istnieje
do wiata, by spowodowa przejrzysto,
ale powinno ono by przyjemne inienadmiernie ostre.
Nieco wilgoci na patkach kwiatw czy
to znocnego deszczu, porannej rosy, czy od
spryskania aerozolem pozwala podkreli
efekt przezroczystoci.
Ustawienie aparatu rwnie jest kluczow
kwesti wogrodowych zdjciach prezentujcych przejrzysto. Przez wikszo czasu
aparat musi by mniej wicej naprzeciwko
soca, to znaczy nisko nad ziemi iskierowany ukonie wgr na kwiat (ze socem
owietlajcym jego przeciwn stron). Jeli
uywasz statywu, moesz rozway specjalne
urzdzenie do fotografowania blisko ziemi
(patrz strony 64 67).

Ujcia z bliska. Kreatywna fotografia

2010-05-26 16:24:51


Kiedy patrzyem przez celownik na ten kwiat alstremerii, moj uwag zwrcia pojedyncza kropla wody wcieniu.
Cie rzucony jest przez przezroczysto patka, kiedy wiato soneczne przenika przez niego
makro 85 mm zkorekcj perspektywy, 0,2 s, f/45, ISO 100, statyw

Pooyem si na ziemi iumieciem aparat na skrconym statywie Kirk Mighty Low-Boy, aby uchwyci przejrzysto
patkw tego maku wporannym socu
makro 200 mm, 0,1 s, f/36, ISO 100, statyw

Fotografowanie kwiatw

ujecia_z_bliska.indb 105

105

2010-05-26 16:24:53

Ruch

Ruch czsto jest wrogiem fotografw robicych zblienia wogrodzie czy na polu.
Jednym ze sposobw zamraania ruchu jest
uywanie do zdj lampy byskowej, tak
eby efektywny czas nawietlania stawa si
rwny czasowi dziaania lampy (patrz strony
84 87). Ale jeli polegasz na naturalnym
wietle, stabilizacja kwiatw na wietrze staje
si spraw tak powan, e wymylono kilka
specjalistycznych uchwytw tylko po to, by
utrzymywa je wbezruchu (patrz ramka).

Istnieje powiedzenie owykorzystywaniu

tego, co daje nam ycie. Jeli fotografujesz
kwiaty wogrodzie wwietrzn pogod,
sensownie jest zobaczy, czy mona wykorzysta t sytuacj. Zastosuj rednie czasy
nawietlania wzakresie od 1/15 do 1/125 s,
ktre umoliwiaj zachowanie czci ksztatu
ruszajcego si kwiatu bez zupenego jego
rozmazania. Szukaj te sytuacji, wktrych
jedne kwiaty ruszaj si szybciej ni inne.
Interesujcy element zdjcia tworzy wtedy
kontrast pomidzy szybszymi kwiatami
ktre bd znaczco rozmazane od ruchu
aruszajcymi si wolniej, ktre wwikszoci
zachowaj swj ksztat.

Uchwyty do rolin
Nawet najmniejsze iloci wiatru mog
by frustrujce dla fotografa prbujcego wykona zblienie kwiatw,
poniewa wiele znich jest zbudowanych tak, by byy szczeglnie wraliwe
na ruch. Poruszanie si na wietrze
moe pomaga im wrozpylaniu;
jest to cz strategii zwikszania
przeywalnoci gatunku. Przyjrzyj si
ogrodowemu lub dzikiemu kwiatowi.
Prawdopodobnie znajduje si na
kocu dugiej, smukej odyki, ktra
jest wniemale cigym ruchu.
Na rynku istnieje kilka specjalistycznych uchwytw, ktre pomagaj radzi
sobie ztym problemem. Jeden ich
koniec jest tak zbudowany, by chroni
kwiat idelikatnie si znim obchodzi.
Same uchwyty wykonane s zelastycznego plastiku imocowane do
koka wbitego wziemi (McClamp
Stick) albo do statywu lub innej
solidnej podprki (McClamp iPlamp).
Na stronie 234 znajduj si adresy
internetowe ich producentw.

Uyem uchwytu McClamp Stick (ktry wida
odbity wkropli wody), aby przytrzyma ga ikrople wmiejscu iuy stosunkowo dugiego czasu
nawietlania (1/3 sekundy)
makro 200 mm, piercie poredni 55 mm, 1/3 s,
f/36, ISO 100, statyw
134

ujecia_z_bliska.indb 134

Ujcia z bliska. Kreatywna fotografia

2010-05-26 16:26:28


Pomaraczowa pozotka kalifornijska poruszaa si gwatownie na wietrze, ale nie a tak
szybko jak otaczajce j fioletowe kwiaty. Wymagao to troch eksperymentw, ale znalazem
kombinacj czasu nawietlania (1/125 sekundy) iwartoci przesony (maa warto f/5,6),
ktra wyizolowaa pozotk wruchu, pozwalajc na uchwycenie jej zasadniczego ksztatu,
podczas gdy pozostae kwiaty zostay rozmazane
130 mm, 1/125 s, f/5,6, ISO 200, statyw

Fotografowanie kwiatw

ujecia_z_bliska.indb 135

135

2010-05-26 16:26:29