IDZ DO

PRZYKADOWY ROZDZIA
SPIS TRECI

KATALOG KSIEK
KATALOG ONLINE

Internet. wiczenia
praktyczne. Wydanie III
Autorzy: Maria Sok, Piotr Rajca
ISBN: 83-246-0843-5
Format: A5, stron: 168

ZAMW DRUKOWANY KATALOG

TWJ KOSZYK
DODAJ DO KOSZYKA

CENNIK I INFORMACJE
ZAMW INFORMACJE
O NOWOCIACH
ZAMW CENNIK

CZYTELNIA
FRAGMENTY KSIEK ONLINE

Wydawnictwo Helion
ul. Kociuszki 1c
44-100 Gliwice
tel. 032 230 98 63
e-mail: helion@helion.pl

Docz do spoecznoci uytkownikw internetu

Naucz si surfowa po internecie, korzystajc z popularnych przegldarek
Dowiedz si, jak wysya listy za pomoc poczty e-mail
Utwrz wasn stron WWW i pochwal si ni przyjacioom
Internet staje si elementem codziennego ycia coraz wikszej liczby osb. Zamiast
pisa zwyczajne listy i czeka na ich dostarczenie, mona uy byskawicznej poczty
e-mail, a zamiast kupowa gazet, wystarczy otworzy portal informacyjny i wybra
te wiadomoci, ktre nas interesuj. Jednak aby w peni wykorzysta moliwoci, jakie
daje nam sie WWW, trzeba umie korzysta z odpowiednich narzdzi. Tego nauczy
Ci ta ksika.
Internet. wiczenia praktyczne. Wydanie III to najnowsza edycja popularnego
samouczka zaktualizowana pod ktem nowej wersji przegldarki Internet Explorer 7,
ktra pojawi si w systemie Vista. Dziki tej ksice bez problemw zainstalujesz
przegldark i nauczysz si uywa jej do wygodnego ogldania stron. Dowiesz si,
jak korzysta z wyszukiwarek do znajdywania potrzebnych i wartociowych informacji.
Nauczysz si wysya i odbiera listy za pomoc poczty e-mail oraz rozmawia przy
uyciu komunikatora Gadu-Gadu. Poznasz take sposoby wyszukiwania rnorodnych
materiaw, takich jak darmowe gry czy programy, a nawet bdziesz mg utworzy
i opublikowa wasn stron internetow! Dziki temu samouczkowi szybko wkroczysz
w wiat sieci WWW.
Instalowanie i uywanie przegldarek Internet Explorer 7 oraz Mozilla Firefox
Wygodne surfowanie po witrynach internetowych
Wyszukiwanie informacji w sieci
Wysyanie listw za pomoc poczty elektronicznej
Rozmawianie przy uyciu komunikatora Gadu-Gadu
Korzystanie z zasobw internetowych (ciganie gier, programw, rysunkw)
Tworzenie i publikowanie wasnych stron WWW
Nie zostawaj w tyle naucz si korzysta
z nieograniczonych moliwoci, jakie daje internet!

Wstp
Rozdzia 1. Przegldarki
Informacje podstawowe
Internet Explorer
Mozilla Firefox

Rozdzia 2. Surfowanie
Surfowanie przy pomocy paska adresowego
Odnoniki na stronach WWW
Nawigacja
Inne operacje w oknie przegldarki

Rozdzia 3. Internet rdem informacji

Strategia wyszukiwania
Portale

Rozdzia 4. Internet jako rodek komunikacji

Poczta i nie tylko
Obsuga poczty e-mail
Gadu-Gadu

5
7
7
13
31

57
57
60
68
71

77
77
84

95
95
96
124

Internet wiczenia praktyczne

Rozdzia 5. WWW jako rdo zasobw

Jakie zasoby znajduj si w internecie?
Zasoby FTP
Programy typu shareware
Grafika

Rozdzia 6. Wasna strona WWW

Prywatna strona WWW

139
139
140
142
147

151
151

Aby szuka efektywnie, musisz wiedzie, czego szukasz. Innymi sowy, musisz poda list wyrae precyzyjnie definiujcych Twj problem. Podczas wyszukiwania komputer szuka
odnonikw, korzystajc z podanych przez Ciebie terminw. Stosowane s tylko te terminy a wic jeli szukasz stron o motoryzacji,
pominiesz strony powicone modelom samochodw, czyli spor cz
zasobw. W przypadku terminw w obcych jzykach istotn spraw
jest pisownia oto na przykad wyraz behaviour w pisowni angielskiej, a tu behavior w pisowni amerykaskiej.
Po kadym etapie wyszukiwania powiniene przejrze to, co znalaze, aby okreli uyteczno i przydatno tych materiaw. Odwied
strony tematyczne, aby sprawdzi, czy nie ma na nich uytecznych
odnonikw.
Skorzystaj z multiwyszukiwarki i szukaj, jeli to moliwe, caych fraz.
Nie uywaj jednak zbyt wielu sw. W ten sposb znajdziesz strony,
ktre mog prowadzi do kolejnych uytecznych stron lub same s
w jaki sposb przydatne.

78

Internet wiczenia praktyczne

Zanotuj wszystkie alternatywne terminy, ktre mog znale zastosowanie w dalszych etapach wyszukiwania, a wic synonimy, skrty
nazw itp. Tu moe by przydatny Sownik jzyka polskiego.
Dostosuj wyszukiwanie, korzystajc z narzdzi wyszukiwarek. Sprbuj wyeliminowa te terminy, ktre okazay si mao istotne.
W internecie istniej trzy podstawowe sposoby wyszukiwania dokumentw i stron WWW:
q Wyszukiwarki pozwalaj wyszukiwa przy uyciu sw
kluczowych, odnoszcych si do wyszukiwanego zagadnienia.
Program komputerowy bot, pajk lub robot nieustannie
przeszukuje sie, a informacje o swoich znaleziskach przesya
do centralnej bazy danych. Gdy wpisujesz termin w oknie
wyszukiwarki, przeszukujesz w rzeczywistoci baz danych.
Dziki temu, e zasigiem dziaania programu objta jest
caa sie WWW, moesz znale wicej informacji. Wiele
wyszukiwarek stara si posortowa znaleziony materia pod
ktem zgodnoci z Twoim zapytaniem. Wiele oferuje narzdzia
pozwalajce na lepsze sprecyzowanie zapytania (jest to tak
zwane wyszukiwanie zaawansowane). Zazwyczaj odszukany
materia jest prezentowany w postaci czy prowadzcych
do zasobw. Wyszukiwarki maj te swoje wady. Przede
wszystkim zwracaj zbyt wiele wynikw. Rne wyszukiwarki
maj dostp do rnych stron, co sprawia, e konieczne jest
korzystanie z dwch lub wicej takich narzdzi. Przykadowe
wyszukiwarki to Google (http://www.google.pl/) czy Onet.pl
Szukaj (http://www.szukaj.onet.pl).
q Multiwyszukiwarki to najnowsze narzdzia do wyszukiwania
informacji w WWW. Ich istota polega na tym, e korzystajc ze
specjalnego oprogramowania, system zatrudnia jednoczenie
kilka wyszukiwarek i przeszukuje kilka katalogw tematycznych,
a nastpnie kompiluje rezultaty wyszukiwania lub prezentuje je
wedug nazw indeksw. Multiwyszukiwarki rni si
od pozostaych narzdzi tym, e nie posiadaj adnej wewntrznej
bazy danych. Posuguj si natomiast zasobami wyszukiwarek
i katalogw tematycznych. Podstawow ich zalet jest to,
e nie musisz ju sam uruchamia kolejnego wyszukiwania
przy uyciu innego narzdzia.

Rozdzia 3. Internet rdem informacji

79

Niektre multiwyszukiwarki potrafi eliminowa powtarzajce

si rekordy oraz strony WWW o podobnej tematyce i tych
samych adresach wwczas jako efekt pracy narzdzia
prezentowana jest lista pojedynczych trafie, z ktrej usunite
zostay powtrzenia. Multiwyszukiwarki, ktre tego nie potrafi,
zwracaj kilka list po jednaj dla kadej ze stosowanych
wyszukiwarek powtrzenia s wwczas nieuniknione.
Podobnie jak wyszukiwarki, multiwyszukiwarki take zwracaj
ogrom materiau (mona powiedzie, e jest to nawet lawina).
Ze wzgldu na wykorzystanie rnych wyszukiwarek w procesie
wyszukiwania, a wic i rnych kryteriw, multiwyszukiwarki
nie nadaj si do formuowania bardzo zoonych
i specjalistycznych zapyta. Przykadowe multiwyszukiwarki
to: Dogpile (http://www.dogpile.com/) lub Search.com
(http://www.search.com/).
q Katalogi tematyczne podobnie jak wyszukiwarki, skadaj si
z bazy danych oraz programu wyszukiwawczego. Rnica polega
na sposobie gromadzenia informacji. Katalogi tematyczne s
zarzdzane przez zespoy ludzkie, decydujce o umieszczeniu
okrelonych informacji w danej kategorii tematycznej. Bazy
danych s wic tworzone gwnie przez ludzi. Tym samym ich
wielko nie dorwnuje bazom wyszukiwarek. Niektre katalogi
s oglne i obejmuj szeroki tematycznie zakres materiau,
inne skupiaj si na okrelonych zagadnieniach. Dziki roli
czowieka w procesie gromadzenia zasobw w katalogach
rzadziej znajdziesz tu strony ju nieistniejce, jednak z tego
samego powodu zakres sieci objty katalogiem jest mniejszy,
a nowe strony trafiaj do niego pniej. Ukad tematyczny
katalogw sprzyja znajdowaniu rzeczowej informacji na okrelony
temat. Przykadowe katalogi to hoga.pl (http://www.hoga.pl/)
i Open Directory Project (http://www.dmoz.org/).
Rnice pomidzy poszczeglnymi typami narzdzi, przede wszystkim midzy wyszukiwark a usugami katalogowymi, powoli zacieraj
si. Wyszukiwarki rozwijaj si, czsto ich dziaanie obejmuje katalogi
tematyczne. Powstaj take katalogi tematyczne skojarzone z wyszukiwarkami.

80

Internet wiczenia praktyczne

Zasady formuowania zapytania

Oto kilka zalece, ktre pomog Ci w efektywnym wyszukiwaniu informacji w internecie:
q W zapytaniu stosuj wyrazy, ktrych spodziewasz si w tekcie
strony. Pamitaj, e odmiana moe wpyn na zwracane
rezultaty.
q Waniejsze terminy umieszczaj jako pierwsze. Aby mie pewno,
e pozostae take bd traktowane jako wane, umie przed
nimi znak plus (+), na przykad: +grzejniki +centralne
+ogrzewanie.
q Aby wyczy jaki termin z wyszukiwania, stosuj znak minus
(), na przykad: +ryby sodkowodne. Zwr uwag, e midzy
znakiem a wyrazem nie ma spacji.
q Jeli szukasz tylko frazy, znaki + i nie powinny by stosowane
w jej obrbie.
q Stosuj przynajmniej trzy sowa kluczowe i korzystaj, o ile to
moliwe, z fraz.
q Unikaj wyrazw bardzo popularnych, takich jak na przykad
woda, chyba e zastosujesz je we frazie, jak choby:
cika woda.
q Wpisujc sowa kluczowe i frazy, korzystaj gwnie z maych
liter (chyba e szukasz czego, co powinno by pisane wielkimi
literami). Nie wszystkie wyszukiwarki s niewraliwe na wielko
liter (w Google nie ma ona znaczenia).
q cz ze sob frazy i sowa kluczowe, na przykad tak: +kowboje
+"dziki zachd" dallas.

Google
Wyszukiwarka Google (http://www.google.pl) powstaa w 1998, a jej autorami s studenci Uniwersytetu Stanforda: Larry Page i Sergey Brin.
Prostota uycia wraz z efektywnoci wyszukiwania stawiaj obecnie
Google na czele listy wyszukiwarek. Google ma wiele innych zalet
choby tak, e zapisuje ostatni kopi odwiedzanej strony, co pozwala odnale stron, nawet jeli ju przestaa istnie.

Rozdzia 3. Internet rdem informacji

81

Google pozwala wyszukiwa strony WWW, pliki graficzne i artykuy

w grupach dyskusyjnych. Udostpnia te bogate katalogi.
Obsuguje operatory + i oraz akceptuje podwjny cudzysw jako
oznaczenie frazy. Zreszt, nawet jeli nie zastosujesz cudzysoww,
Google zaoy domylnie, e szukane przez Ciebie wyrazy s w niedalekiej od siebie odlegoci.
Krtkie wyrazy (takie jak o, i, to itp.) s ignorowane w wyszukiwaniu,
jeli nie s chronione operatorem +.
W I C Z E N I E

3.1

Wyszukiwanie informacji
przy uyciu wyszukiwarki Google

Skorzystajmy z wyszukiwarki Google, aby znale strony WWW powicone internetowi.

Aby wyszuka informacje o internecie, korzystajc z wyszukiwarki
Google:
1. Uruchom wyszukiwark Google wpisz w polu adresowym
przegldarki adres http://www.google.pl/.
2. Nacinij Enter lub kliknij przycisk Przejd.
3. W oknie przegldarki pojawi si strona gwna wyszukiwarki.
4. Wpisz w polu tekstowym sowa kluczowe. Poniewa chcemy
znale materiay powicone internetowi, wyraz internet
powinien zosta uyty jako podstawowe sowo kluczowe.
Jeli jednak wpiszemy tylko ten jeden wyraz, wyszukiwarka
zwrci setki tysicy stron (sprawd sam!). Dodaj wic
dodatkowe sowa, na przykad fraz kurs podstawowy
(pamitaj o cudzysowach!) oraz sowo kluczowe online
(w ten sposb odszukamy materiay, do ktrych bdziemy
mie komputerowy dostp).
5. Poniewa interesuj nas materiay dostpne online, wyczymy
z wyszukiwania ksiki w tym celu wpisz znak minus (),
a bezporednio za nim umie wyraz ksiki.
Znak minus uyty wraz ze sowem kluczowym peni w wyszukiwarce
Google funkcj operatora logicznego. Na kocu tego rozdziau znajdziesz
szersze omwienie kwestii stosowania operatorw tego typu take
w innych wyszukiwarkach.

82

Internet wiczenia praktyczne

6. Kliknij przycisk Szukaj. Wywietlona zostanie lista trafie.

Liczba trafie pojawia si na niebieskim pasku (rysunek 3.1).

Rysunek 3.1. Google

Jeli rezultaty wyszukiwania bd zbyt skpe, oznacza to, e szukae
w zym miejscu lub za bardzo zawzie zakres wyszukiwa. By moe
zapytanie zostao sformuowane niepoprawnie zdarza si czsto,
e literwka psuje wszystko. By moe szukanego materiau po prostu
nie ma w internecie, cho to naprawd trudne do uwierzenia lecz
i takie sytuacje si zdarzaj. Sprbuj w takim przypadku zmieni sowa
kluczowe. Jeli to take nie pomoe, zmie wyszukiwark lub zastosuj
multiwyszukiwark, signij do katalogw lub zasobw specjalistycznych.
Moesz take popyta na grupach dyskusyjnych.
7. Przegldnij znalezione pozycje skorzystaj z paska przewijania

znajdujcego si z prawej strony okna przegldarki, aby przewin

zawarto okna. Jeli opis ktrej ze stron wyda si interesujcy,
kliknij odnonik prowadzcy do niej.

Rozdzia 3. Internet rdem informacji

83

8. Aby przegldn kolejn stron trafie, przewi dokument

do koca i kliknij numer strony lub kliknij odnonik Nastpna

(rysunek 3.2).

Rysunek 3.2. Aby wywietli kolejn stron listy trafie,

przewi zawarto okna i kliknij odnonik do nastpnej strony
9. Jeli lista wyszukanych pozycji jest zbyt obszerna, kliknij cze

Szukaj w wynikach (rysunek 3.3).

Rysunek 3.3.
Aby sprecyzowa
warunki wyszukiwania,
kliknij odnonik Szukaj
w wynikach
10. Kopot z nadmiarem wyszukanych dokumentw najczciej

wynika ze zbyt ubogiej listy sw kluczowych. Dodaj w oknie,

ktre si ukae, jedno lub dwa dodatkowe sowa kluczowe
i kliknij przycisk Szukaj w wynikach (rysunek 3.4), a liczba
rezultatw wyszukiwania powinna si zmniejszy.

84

Internet wiczenia praktyczne

Rysunek 3.4.
Podaj dodatkowe
kryteria i kliknij
Szukaj w wynikach

11. Przegldnij ponownie swoje znaleziska.

Odszukana za pomoc wyszukiwarki strona WWW nie musi by stron
gwn serwisu. Dobrze zaprojektowany serwis jest wyposaony
w narzdzia nawigacji midzy swoimi stronami, w tym w cze
prowadzce do strony gwnej. cze to nie zawsze rzuca si w oczy,
przesuwaj wic mysz, aby wskanik zmieni si, przybierajc posta
doni Czasami do strony gwnej prowadzi odnonik tekstowy o treci
na przykad strona gwna; na innych moe to by logo firmy. Czasami
mona dosta si do strony gwnej, usuwajc z pola adresowego
wszystkie dodatkowe informacje i pozostawiajc tylko nazw domeny.

Internetowe serwisy informacyjne mog Ci zastpi codzienn pras.

Jest ich tak wiele, e na pewno znajdziesz co, co odpowiada Twoim
zainteresowaniom i gustom. Serwisy te to tak zwane portale.
Portale mog by horyzontalne lub wertykalne. Portale horyzontalne,
na przykad takie jak Wirtualna Polska czy Onet, s wielotematyczne:
podaj wiadomoci, informacje kulturalne, prognoz pogody itp. Oferuj te czsto dodatkowe usugi (na przykad zakupy internetowe,
darmowe konta e-mail, katalogi ciekawych stron WWW). Natomiast
portale wertykalne tak zwane wortale koncentruj si na jednym zagadnieniu, np. na muzyce, motoryzacji, turystyce lub jeszcze na czym innym. Tabela 3.1 prezentuje adresy niektrych z portali
moe znajdziesz co dla siebie.

Rozdzia 3. Internet rdem informacji

85

Tabela 3.1. Przykadowe portale

Nazwa portalu

Adres URL

Krtki opis

Alfy.com

http://www.alfy.com/

Portal dla dzieci

do wyboru dwa jzyki:
angielski i hiszpaski
wietny do nauki jzyka.

Astronomia.pl

http://www.astronomia.pl/

Polski portal astronomiczny.

Biblioteka
Otwartego
Uniwersytetu
Space.pl

http://www.czytanki.
terramail.pl/

Ciekawe miejsce
w internecie
dla poszukujcych wiedzy.

CHIP Online

http://www.chip.pl/

Wszystko o komputerach
i oprogramowaniu.

cire.pl

http://www.cire.pl/

Wortal dla energetykw.

Elektronika
Online

http://www.elektronika.
gery.pl/

Informacje z dziedziny
elektroniki.

Excite

http://www.excite.com/

Portal amerykaski.

Expedia

http://www.expedia.com/

Lubisz podrowa?
Tu znajdziesz informacje
o tym, jak podrowa,
czym i kiedy. Oszczdne
panie skorzystaj z opcji
optymalizacji kosztw
i wczesnych rezerwacji.
Niestety wszystko
w jzyku angielskim.

Gastrona.pl

http://gastrona.pl/

Pierwszy polski portal

dla przedsibiorstw
dziaajcych w brany
gastronomicznej,
hotelarskiej i cateringowej.

Gazeta Wyborcza

http://www.gazeta.pl/

Portal Gazety Wyborczej.

Gery.pl

http://www.gery.pl/

Gery.pl to tradycyjny
portal, z penym spektrum
tematycznym.

86

Internet wiczenia praktyczne

Tabela 3.1. Przykadowe portale (cig dalszy)

Nazwa portalu

Adres URL

Krtki opis

Hoga.pl

http://www.hoga.pl/

Typowy portal
wielotematyczny.

Interia.pl

http://www.interia.pl/

Kolejny portal
wielotematyczny.

Internet Movie
Database

http://www.imdb.com/

Wortal filmowy i filmowa

baza danych w jzyku
angielskim.

Kobiety Online

http://www.kobiety.pl/

Polski serwis kobiet.

LinuxPub.pl

http://linuxpub.pl/
index.php?o=link&g=1

Wszystko o Linuksie.

Motley Fool

http://www.fool.com/

Zabawa w inwestowanie
aby si dobrze bawi,
musisz zna angielski.

MSN

http://www.msn.com/

Portal anglojzyczny.

MySimon

http://www.mysimon.com/

Katalog pozwalajcy
na porwnywanie cen
najrniejszych produktw
dostpnych w Sieci.

Netscape

http://www.netscape.com/

Portal firmy Netscape.

O2.pl

http://www.o2.pl/

Portal O2.pl,
na ktrym znajdziesz cze
do komunikatora Tlen.pl.

Onet.pl
Polski Portal
Internetowy

http://www.onet.pl

Popularny portal,
ktry dostarczy Ci wiedzy
i rozrywki.

Poland.com

http://www.poland.com

Prezentacja Polski
dla obcokrajowcw.

Polski Portal
Edukacyjny

http://eduseek.interklasa.pl/

Portal edukacyjny
skierowany do uczniw,
nauczycieli i rodzicw.

Rozdzia 3. Internet rdem informacji

87

Tabela 3.1. Przykadowe portale (cig dalszy)

Nazwa portalu

Adres URL

Krtki opis

Polski
Portal Kultury

http://o.pl/

Polski Portal Kultury O.pl

to wiodcy i najwikszy
portal powicony
kulturze w Polsce.

Polski
Serwer Prawa

http://www.prawo.lex.pl/

Serwis prawny a w nim

przepisy i akty prawne,
informacje o podatkach.

Psychologia
nowoci,
artykuy,
ciekawostki

http://www.psychologia.
apl.pl/

Wszystko o psychologii
i tematyce pokrewnej.

Reporter.pl

http://www.reporter.pl/

Mona tu znale zarwno

informacje, jak i rozrywk
(dla dorosych i dla dzieci).
Mnstwo informacji
o internecie.

Skpiec.pl

http://www.skapiec.pl/

Polski serwis porwnujcy

ceny w sklepach
internetowych.

Tu jest bosko

http://www.bosko.pl/

Portal modzieowy.

Voice
of the Shuttle

http://vos.ucsb.edu/

Portal dla humanistw

(w jzyku angielskim).

Wirtualna Polska

http://www.wp.pl/

Portal serwisu Wirtualna

Polska.

Wprost

http://www.wprost.pl/

Portal tygodnika Wprost.

the Educators
Reference Desk

http://www.eduref.org/

Amerykaski portal
powicony edukacji.
Doskonae rdo wiedzy
dla nauczycieli.

Zakrty

http://www.zakrety.pl/
propozycje.html

Wortal psychologiczny.