SUSE Linux Enterprise

Server. Administracja
usugami serwera.
Ksiga eksperta
Autor: Kazimierz Lal, Tomasz Rak,
Seweryn Kociek
ISBN: 978-83-246-0582-8
Format: 172x245, stron: 528
Zawiera DVD
Uruchom stabilny i bezpieczny serwer internetowy
Jak zainstalowa i optymalnie skonfigurowa SUSE?
W jaki sposb zarzdza usugami sieciowymi?
Jak usprawni codzienne zadania administracyjne?

SUSE to jedna z dystrybucji systemu operacyjnego Linux dostpnego nieodpatnie

produktu, ktry cieszy si ogromn popularnoci i szacunkiem wrd uytkownikw.
Od innych dystrybucji rni si ona tym, i nad jej rozwojem czuwa firma, ktrej nazwa
przez dugie lata bya niemal synonimem sieci komputerowej Novell. SUSE Linux
Enterprise przeznaczony jest do obsugi oprogramowania o fundamentalnym znaczeniu,
posiada wszelkie cechy zaawansowanej technologicznie platformy serwerowej i objty
jest profesjonaln pomoc techniczn. Na korzystanie z niego decyduje si zatem coraz
wicej firm i instytucji oczekujcych od systemu operacyjnego wysokiej stabilnoci
i bezpieczestwa.
SUSE Linux Enterprise Server. Administracja usugami serwera. Ksiga eksperta
to kompendium praktycznej wiedzy powiconej administrowaniu tym systemem.
Z ksiki tej dowiesz si, w jaki sposb zainstalowa i skonfigurowa rodowisko
SUSE, jak ustali parametry pracy w sieci i zarzdza kontami uytkownikw.
Nauczysz si administrowa usugami sieciowymi za pomoc aplikacji YaST2,
zabezpiecza serwer przed atakami z sieci, dodawa nowe urzdzenia i instalowa
nowe oprogramowanie. Przeczytasz tu take o tworzeniu kopii zapasowych
i uruchamianiu serwerw internetowych.

Wydawnictwo Helion
ul. Kociuszki 1c
44-100 Gliwice
tel. 032 230 98 63
e-mail: helion@helion.pl

Instalacja systemu z pyty DVD

Konfiguracja interfejsw sieciowych
Dobr parametrw serwera OpenLDAP
Wykorzystywanie narzdzia YaST2 do konfiguracji usug sieciowych
Administrowanie kontami uytkownikw
Zabezpieczanie serwera
Instalowanie oprogramowania
Dodawanie nowych urzdze
Tworzenie kopii zapasowych

Poznaj i wykorzystaj jedn z najbardziej docenianych dystrybucji Linuksa

Spis treci
Rozdzia 1. Wstp dlaczego SuSE? ............................................................................... 9
Konwencje wykorzystywane w tej ksice ............................................................................... 15

CZ I

STANDARDOWY PROCES INSTALACJI

Z NONIKA CD/DVD ............................................................... 17

Rozdzia 2. Instalacja SuSE Linux Enterprise Server .................................................... 19

2.1. Wstp do instalacji ............................................................................................................... 21
2.1.1. Jzyk komunikacji z operatorem ............................................................................. 23
2.1.2. Umowa licencyjna ...................................................................................................... 26
2.1.3. Analiza systemu .......................................................................................................... 27
2.1.4. Strefa czasowa ............................................................................................................. 28
2.2. Proces instalacji .................................................................................................................... 29
2.2.1. Przegld ....................................................................................................................... 29
2.2.2. Zaawansowane ............................................................................................................ 37
2.3. Przeprowadzenie instalacji ................................................................................................. 91
2.4. Podsumowanie rozdziau .................................................................................................... 94

Rozdzia 3. Podstawowa konfiguracja SuSE Linux Enterprise Server 10 ................... 95

3.1. Ustawienia podstawowe ...................................................................................................... 96
3.1.1. Nazwa hosta ................................................................................................................ 96
3.1.2. Haso administratora ................................................................................................. 97
3.2. Sie .......................................................................................................................................... 98
3.2.1. Tryb sieciowy .............................................................................................................. 99
3.2.2. Zapora sieciowa ........................................................................................................ 100
3.2.3. Interfejsy sieciowe .................................................................................................... 101
3.2.4. Zdalne zarzdzanie VNC ........................................................................................ 132
3.2.5. Proxy .......................................................................................................................... 133
3.3. Centrum autoryzacji i usugi katalogowe ......................................................................... 135
3.3.1. Zarzdzanie CA ........................................................................................................ 137
3.3.2. Konfiguracja serwera OpenLDAP ......................................................................... 137
3.4. Uytkownicy ....................................................................................................................... 139
3.5. Porzdkowanie ................................................................................................................... 171
3.5.1. Informacja o wydaniu .............................................................................................. 172
3.6. Konfiguracja urzdze wejcia-wyjcia .......................................................................... 173
3.7. Czynnoci kocowe ........................................................................................................... 175
3.8. Podsumowanie rozdziau .................................................................................................. 176

Spis treci

CZ II

ZAAWANSOWANA KONFIGURACJA I ADMINISTRACJA

WYBRANYCH USUG SIECIOWYCH W SLES10
ZA POMOC YaST2 ............................................................... 177

Rozdzia 4. Usugi sieciowe .......................................................................................... 179

4.1. Routing ................................................................................................................................ 183
4.1.1. Router na serwerze testowym ................................................................................. 184
4.1.2. Klient .......................................................................................................................... 187
4.2. DNS ...................................................................................................................................... 188
4.2.1. Serwer DNS ............................................................................................................... 189
4.2.2. Klient DNS ................................................................................................................ 204
4.3. Usuga WWW .................................................................................................................... 206
4.3.1. Serwer HTTP ............................................................................................................ 207
4.3.2. Klient HTTP ............................................................................................................. 227
4.4. DHCP ................................................................................................................................... 234
4.4.1. Serwer DHCP ........................................................................................................... 235
4.4.2. Klient DHCP ............................................................................................................. 248
4.5. LDAP .................................................................................................................................... 250
4.5.1. Serwer LDAP ............................................................................................................ 251
4.5.2. Klient LDAP .............................................................................................................. 259
4.6. NFS ....................................................................................................................................... 272
4.6.1. Serwer NFS ................................................................................................................ 273
4.6.2. Klient NFS ................................................................................................................. 277
4.7. NIS ........................................................................................................................................ 282
4.7.1. Serwer NIS ................................................................................................................. 283
4.7.2. Klient NIS .................................................................................................................. 287
4.8. Samba ................................................................................................................................... 290
4.8.1. Serwer Samba w SLES10 ......................................................................................... 291
4.8.2. Klient Samba ............................................................................................................. 307
4.9. TFTP .................................................................................................................................... 311
4.9.1. Serwer TFTP ............................................................................................................. 312
4.10. Poczta elektroniczna ........................................................................................................ 317
4.10.1. Serwer pocztowy .................................................................................................... 318
4.10.2. Pocztowy agent transportowy .............................................................................. 327
4.10.3. Klient poczty ........................................................................................................... 333
4.11. xinted ................................................................................................................................. 341
4.12. SLES10 a technologie klastrowe ..................................................................................... 343
4.13. Podsumowanie rozdziau ................................................................................................ 348

Rozdzia 5. Zabezpieczenia i uytkownicy ................................................................. 349

5.1. Bezpieczestwo lokalne ..................................................................................................... 350
5.2. Zarzdzanie certyfikatami ................................................................................................. 355
5.3. Zapora sieciowa .................................................................................................................. 365
5.4. Zarzdzanie uytkownikami i grupami .......................................................................... 373
5.5. Podsumowanie rozdziau .................................................................................................. 374

Spis treci

Rozdzia 6. Konfiguracja systemu SLES ...................................................................... 377

6.1. Edytor /etc/sysconfig ......................................................................................................... 378
6.2. Meneder profili ................................................................................................................. 388
6.3. Usugi systemowe a poziom pracy ................................................................................... 393
6.4. Powertweak ......................................................................................................................... 396
6.5. Podsumowanie rozdziau .................................................................................................. 400

Rozdzia 7. Wybrane zagadnienia zaawansowanej instalacji i konfiguracji ........... 401

7.1. Instalacja seryjna SLES10 .................................................................................................. 402
7.1.1. Serwer instalacyjny .................................................................................................. 402
7.1.2. Instalacja automatyczna .......................................................................................... 406
7.2. Instalacja oprogramowania uytkowego ........................................................................ 414
7.2.1. rda instalacji, zarzdzanie oprogramowaniem .............................................. 414
7.3. Instalacja sprztu ................................................................................................................ 418
7.3.1. Instalacja drukarki ................................................................................................... 418
7.4. Podsumowanie rozdziau .................................................................................................. 428

Rozdzia 8. Wybrane serwery internetowe ................................................................. 429

8.1. LAMP (Linux, Apache2, MySQL, PHP) ......................................................................... 430
8.2. Serwer FTP (Pure-FTPd) .................................................................................................. 436
8.3. Serwer Proxy (Squid) ......................................................................................................... 444
8.4. Podsumowanie rozdziau .................................................................................................. 452

Rozdzia 9. Kopia zapasowa i odnawianie systemu ................................................... 453

9.1. Wykonywanie kopii zapasowych oraz odtwarzanie systemu ...................................... 454
9.2. Podsumowanie rozdziau .................................................................................................. 466

Rozdzia 10. Zakoczenie co nowego? ..................................................................... 467

Rozdzia 11. Dodatki ....................................................................................................... 469
11.1. Demony systemowe ......................................................................................................... 470
11.1.1. Demon syslogd ....................................................................................................... 470
11.1.2. Demon atd .............................................................................................................. 472
11.1.3. Demon crond .......................................................................................................... 474
11.2. Polecenia sieciowe ............................................................................................................ 476
11.2.1. Ifconfig ..................................................................................................................... 476
11.2.2. Route ........................................................................................................................ 478
11.2.3. Tcpdump ................................................................................................................. 480
11.3. Meneder pakietw RPM ............................................................................................... 485
11.4. Konfigurator Sax2 ............................................................................................................ 488
11.5. rda wiedzy o SLES10 .................................................................................................. 496
11.5.1. Centrum pomocy SuSE ......................................................................................... 496
11.5.2. Strony man .............................................................................................................. 498
11.5.3. Strony info ............................................................................................................... 499
11.5.4. Podpowiedzi HOWTO ......................................................................................... 500

Spis treci

11.5.5. Dokumentacja pakietw ....................................................................................... 500

11.5.6. Dokumentacja online ............................................................................................ 500
11.5.7. Grupy dyskusyjne .................................................................................................. 500
11.6. Dziennik logw SLES10 .................................................................................................. 502

Bibliografia ................................................................................................ 505

Skorowidz .................................................................................................. 511

Rozdzia 7.
Wybrane zagadnienia
zaawansowanej instalacji
i konfiguracji

Cz II Zaawansowana konfiguracja i administracja wybranych usug sieciowych

Bardzo czsto stajemy przed problemem instalacji i konfiguracji systemu operacyjnego na

kilku czy nawet kilkudziesiciu komputerach o podobnych ustawieniach, musimy wgra nowe
oprogramowanie uytkowe lub podczy do naszego komputera drukark. W niniejszym
rozdziale pokaemy, jak autorzy SLES10 pomogli uytkownikom w wykonywaniu takich
czynnoci.

7.1. Instalacja seryjna SLES10

7.1.1. Serwer instalacyjny
Instalowanie systemu operacyjnego na jednej maszynie to do czasochonny proces, a czsto
trzeba to zrobi na wielu komputerach. Perspektywa spdzenia przy kadej z jednostek godziny lub wicej nie jest przyjemna, nawet dla najbardziej wytrwaych. System SLES10 zosta wic
wyposaony w narzdzie, ktre umoliwia znaczne przyspieszenie procesu instalacji na wikszej liczbie stacji roboczych. Po prostu moemy skorzysta z moduu Serwer instalacyjny, ktry
dostpny jest w YaST2 w zakadce Inne. Narzdzie to pozwala na utworzenie na dysku serwera
obrazw pyt instalacyjnych, ktre nastpnie mona wykorzysta do seryjnej, zdalnej instalacji SLES10 na komputerach przy wykorzystaniu protokou TFTP.
Rysunek 7.1 przedstawia pierwsze okno konfiguracyjne Serwera instalacji. Wida w nim
tabel z dostpnymi obrazami pyt instalacyjnych. Aby skopiowa na dysk nowy obraz
systemu, naley wykorzysta do tego celu przycisk Dodaj.
Rysunek 7.1.
Skonfigurowane
serwery instalacyjne

402

Rozdzia 7. Wybrane zagadnienia zaawansowanej instalacji

Na pocztek naley okreli nazw rda, ktra bdzie jednoczenie wskazywa na nazw
katalogu w systemie plikw serwera, w ktrym z kolei bd przechowywane obrazy pyt
instalacyjnych (rysunek 7.2). W tym miejscu moliwe jest take uruchomienie serwera SLP
(ang. Service Location Protocol), aby rozgasza w sieci informacj o dostpnoci omawianej
usugi. W tym celu naley aktywowa opcj Ogo jako usug instalacyjn SLP. Po przejciu dalej
YaST2 zapyta o rdo nonikw danych instalacyjnych (rysunek 7.3). Do wyboru mamy dwie
moliwoci. Pierwsza dotyczy utworzenia obrazw z aktualnie posiadanych pyt CD lub DVD.
Rysunek 7.2.
Okrelenie nazwy
katalogw dla
kopiowanych danych
instalacyjnych

Rysunek 7.3.
Wybr rda danych
instalacyjnych

403

Cz II Zaawansowana konfiguracja i administracja wybranych usug sieciowych

Naley okreli napd CD albo DVD, ktry bdzie wykorzystywany podczas kopiowania. Druga moliwo to skorzystanie z gotowych obrazw ISO, np. z internetu. W takim przypadku
naley okreli lokalizacj katalogu, w ktrym udostpniane s obrazy. Po podaniu koniecznych
informacji mona przej dalej i rozpocz proces kopiowania obrazw pyt na dysk (rysunek 7.4). YaST2 bdzie prosi o umieszczanie nonikw instalacyjnych systemu o kolejnych
numerach w napdzie CD/DVD. Naley podkreli, e cay proces jest do czasochonny. Po
skopiowaniu ostatniej pyty YaST2 zapyta, czy ma umieci w przygotowywanym obrazie
produkt dodatkowy. Jeli tak, naley umieci nonik z dodatkowymi pakietami w napdzie i poczeka na skopiowanie danych na dysk.
Rysunek 7.4.
Zmiana nonika
instalacyjnego

Na tym koczy si proces tworzenia obrazu systemu na dysku (rysunek 7.5). Aby wprowadzi zmiany w wygenerowanym obrazie, naley skorzysta z przycisku Edytuj. Moliwe jest
take usunicie utworzonych obrazw przy uyciu Usu.
Drugim etapem budowy serwera instalacyjnego jest konfiguracja sposobu dostpu do obrazw nonikw instalacyjnych umieszczonych na dysku. Aby przej do tej czci konfiguracji,
naley klikn przycisk Konfiguracja serwera. Rysunek 7.6 pokazuje pierwsze okno konfiguracji pozwalajce na okrelenie sposobu udostpnienia obrazw nonikw. Dostpne s trzy
protokoy, ktre mog zosta wykorzystane podczas procesu zdalnej instalacji. S to HTTP,
FTP oraz NFS. YaST2 nie narzuca adnego z tych protokow. Uytkownik ma pen swobod
wyboru. Jeli katalog z obrazem systemu ma by dostpny za pomoc innego protokou
sieciowego, naley zaznaczy opcj Nie konfiguruj adnych usug sieciowych.
W takiej sytuacji wybr protokou zostanie przeniesiony na pniej. Ostatnia opcja konfiguracji dotyczy lokalizacji katalogu, do ktrego zostay skopiowane obrazy pyt instalacyjnych.
Naley okreli ciek oraz nazw katalogu.

404

Rozdzia 7. Wybrane zagadnienia zaawansowanej instalacji

Rysunek 7.5.
Tabela z dodanym
systemem SLES10

Rysunek 7.6.
Okrelenie
protokou dla serwera
instalacyjnego

Dla omawianej konfiguracji jako protok dostpu do katalogu serwera instalacyjnego zosta
wybrany NFS. Okno konfiguracji widoczne na rysunku 7.7 pokazuje opcje dotyczce wybranego protokou. W omawianym oknie naley okreli wzorzec komputera, ktry bdzie mia
moliwo korzystania z zasobw serwera. Drugie pole, Opcje, umoliwia okrelenie dodatkowych ustawie dla katalogu instalacyjnego, udostpnianego za porednictwem NFS.

405

Cz II Zaawansowana konfiguracja i administracja wybranych usug sieciowych

Rysunek 7.7.
Opcje protokou NFS

Uwaga
Warto wspomnie o tym, e ostatnia grupa opcji konfiguracyjnych
zaley od wybranego protokou sieciowego. Dla dwch pozostaych
protokow konfiguracja jest analogiczna i nie powinna sprawi
trudnoci.
Na tym etapie mona zakoczy konfiguracj serwera instalacyjnego. Od tego momentu moliwe bdzie przeprowadzenie zdalnego procesu instalacji z wykorzystaniem wanie uruchomionego serwera i omawianego wczeniej mechanizmu PXE [5].

7.1.2. Instalacja automatyczna

Poczenie usugi Serwera instalacji z serwerem TFTP zapewnia znaczne uproszczenie oraz
skrcenie procesu instalacji SLES10 na wielu komputerach. Cay mechanizm zapewnia po
prostu szybkie i wielokanaowe rdo danych instalacyjnych. Pozostaje jednak czasochonny
problem indywidualnej konfiguracji zainstalowanych systemw. Szczeglnie przykre dla osoby
instalujcej jest to w sytuacji, gdy system konfiguruje si na wielu identycznych maszynach
albo grupach identycznych maszyn. Ten problem rwnie zauwayli, a take rozwizali twrcy
systemu SLES10, implementujc w nim narzdzie AutoYaST, suce do generowania i zarzdzania profilami konfiguracji systemu. Jest ono dostpne w YaST2 w zakadce Inne jako opcja
Instalacja automatyczna. Dziki AutoYaST moliwe jest zainstalowanie systemu z wczeniej
zdefiniowanymi ustawieniami, tzw. profilami konfiguracji. SLES10 umoliwia utworzenie
profilu AutoYaST na dwa sposoby. Pierwszym z nich jest wygenerowanie profilu po zakoczeniu instalacji. W taki sposb tworzy si profil z identycznymi ustawieniami jak dla systemu,

406

Rozdzia 7. Wybrane zagadnienia zaawansowanej instalacji

ktry zosta zainstalowany rcznie. W profilu przygotowywana jest konfiguracja ustawie,

ktre normalnie definiuje si podczas instalacji, to jest np.: rozkad partycji, wybrane pakiety
oprogramowania, wstpna konfiguracja sieci. Drugim sposobem jest wygenerowanie profilu za
pomoc opisanego poniej moduu Instalacja automatyczna. I wtedy moliwe jest utworzenie
profilu konfiguracji dla wszystkich moliwych ustawie systemu. Domylnie YaST2 umieszcza
plik profilu w katalogu /root.
Uruchomienie instalacji z wykorzystaniem profili AutoYaST mona wykona na dwa sposoby.
Pierwszym jest przeprowadzenie procesu bootowania poprzez sie z wykorzystaniem mechanizmu PXE. W takim przypadku naley wprowadzi jedn modyfikacj w pliku /srv/tftp/
pxelinux.cfg/default, a mianowicie dopisa parametr autoyast=nfs://adres_IP/ zdalny_
katalog/autoyast.xml. Naley oczywicie wczeniej udostpni zadeklarowany katalog
z zawartym w nim plikiem autoinstalacji poprzez jeden z protokow (NFS, FTP, HTTP itp.).
Plik default po modyfikacji powinien mie analogiczn struktur do tej pokazanej poniej:
default linux
#default
label linux
kernel linux
append initrd=initrd ramdisk_size=65536 insmod=e100 \
install=nfs://192.168.0.1/NFS_serwer/ \
autoyast=nfs://adres_IP/zdalny_katalog/autoyast.xml
prompt
1
timeout
100

Uwaga
Znak \ zosta wykorzystany do pokazania przejcia do nowej linii.
W pliku konfiguracyjnym wszystkie parametry musz zosta zapisane w jednej linii.

Drugim sposobem wykorzystania profilu AutoYaST jest uruchomienie instalacji z pierwszej

pyty instalacyjnej SLES10. W takim trybie rwnie niezbdny jest dostp do pliku przechowujcego profil autoinstalacji. Cay proces mona przeprowadzi na dwa sposoby. Pierwszy
wymaga dostpu do zasobu sieciowego, w ktrym zosta okrelony profil autoyast. Rol rda
danych dla tego profilu moe peni opisywany wczeniej plik /srv/tftp/pxelinux.cfg/default.
W takim przypadku naley wczeniej przeprowadzi konfiguracj poczenia sieciowego, aby
zapewni dostp do katalogu na zdalnym komputerze.
Jeli natomiast nie ma moliwoci skorzystania z sieci, naley wykorzysta dyskietk z plikiem
info i plikiem profilu (np. autoyast.xml). W tym rozwizaniu do uruchomienia instalacji zostanie wykorzystany mechanizm linuxrc, ktrego zadaniem jest zaadowanie moduw jdra
zwizanych ze sprztem oraz pniejsze uruchomienie programu instalacyjnego. Najczciej
uywane przez linuxrc parametry to:
netdevice wskazuje nazw interfejsu sieciowego, ktry bdzie wykorzystywany
w trakcie instalacji, w sytuacji, gdy w maszynie obecnych jest kilka kart sieciowych.

407

Cz II Zaawansowana konfiguracja i administracja wybranych usug sieciowych

hostip okrela adres IP dla interfejsu sieciowego. Brak wpisu wskazuje na to, e

adres bdzie pozyskiwany za pomoc mechanizmu DHCP.

netmask okrela stosowan mask sieciow.
gateway okrela adres bramy domylnej.
nameserver okrela adres serwera DNS.
autoyast okrela lokalizacj pliku profilu instalacji automatycznej.
install wskazuje lokalizacj rde instalacji.
vnc pozwala na uruchomienie mechanizmu VNC (ang. Virtual Network Compu-

ting), ktry moe suy w tym przypadku do zdalnego monitorowania procesu instalacji.
vncpassword okrela haso dostpu poprzez VNC.
usessh pozwala na uruchomienie monitorowania instalacji za pomoc SSH.

Przykadowy plik info podano poniej:

autoyast:%rd'o_profilu
\
install:%rd'o_profilu
\
vnc:1
\
vncpassword:przyk'adowe_has'o

Aby w trakcie instalacji zostay doczone dane z pliku info, naley zapisa go w gwnym
katalogu dyskietki umieszczonej w napdzie podczas instalacji. Innym sposobem jest umieszczenie wszystkich dyrektyw bezporednio w pliku profilu konfiguracji1.
Mechanizm AutoYaST mona rwnie wykorzysta do instalacji z wczeniej przygotowanej za
pomoc opcji Kreator CD z zakadki Inne wasnej pyty instalacyjnej.
Teraz moemy przystpi do waciwego opisania funkcji i moliwoci moduu Instalacji automatycznej [98].
Rysunek 7.8 pokazuje gwne okno konfiguracji moduu generowania profili. Wszystkie opcje
dotyczce konfiguracji systemu zostay pogrupowane w formie drzewa analogicznie do grup
w YaST2. Takie rozwizanie zdecydowanie uatwia odszukanie interesujcych pozycji.
Aby przeprowadzi konfiguracj wybranego elementu, naley najpierw zaznaczy go w drzewie opcji. W odpowiedzi w gwnym polu okna zostan wywietlone informacje o aktualnym
stanie danej usugi (rysunek 7.9). Konfiguracj przeprowadza si przez wskazanie odpowiednich przyciskw. I tak opcja Przywr domylne ustala wartoci domylne dla konfigurowanej
usugi. Aby przej do zaawansowanych ustawie, naley klikn przycisk Konfiguracja,
a nastpnie wprowadzi odpowiednie modyfikacje.
1

Wicej informacji dotyczcych szczegw konfiguracji linuxrc mona znale

w /usr/share/doc/packages/linuxrc/linuxrc.html.

408

Rozdzia 7. Wybrane zagadnienia zaawansowanej instalacji

Rysunek 7.8.
Modu generowania
profili

Rysunek 7.9.
Wybr przykadowej
opcji

Uwaga
Naley podkreli, e wszystkie modyfikacje dotycz ustawie dla
profilu konfiguracji systemu.

409

Cz II Zaawansowana konfiguracja i administracja wybranych usug sieciowych

W grnej czci okna widocznego na rysunku 7.8 dostpne jest menu suce do zarzdzania
tworzonym profilem. Pierwsza z dostpnych opcji, Plik, umoliwia wykonywanie podstawowych czynnoci zwizanych z obsug profilu, w tym w szczeglnoci: tworzenie nowego profilu, otwieranie istniejcego, zapisywanie oraz importowanie w formacie pliku Kickstart.
Na wiksz uwag zasuguje opcja Ustawienia. Okno z rysunku 7.10 pokazuje dostpne moliwoci konfiguracji. To w nim mona zdefiniowa lokalizacj katalogw plikw kontrolnych
profili oraz plikw dostpnych klas.
Rysunek 7.10.
Ustawienia katalogw
dla plikw kontrolnych

W plikach profili konfiguracji w systemie SLES10 wykorzystywany jest jzyk deskrypcyjny

XML (ang. eXtensible Markup Language). Lista zdefiniowanych, a przez to moliwych do wykorzystania w pliku elementw przechowywana jest w DTD (ang. Document Type Definition).
Zawarto struktury DTD moe by umieszczona wewntrz dokumentu XML albo w dodatkowym, zewntrznie doczonym pliku.
W plikach profili w formacie XML bardzo czsto wykorzystywane s reguy, ktre umoliwiaj
przygotowanie konfiguracji systemu zalenej od jego atrybutw. Po prostu mona przygotowa kilka plikw kontrolnych, a nastpnie wybrane z nich scala w okrelonej kolejnoci.
Z kolei reguy dotyczce procesu instalacji s opisane w specjalnych plikach regu. Kady z nich
zawiera oddzielne reguy dla kadej grupy opcji konfiguracji systemu.
W trakcie przygotowywania kilku profili konfiguracyjnych, w ktrych bdzie wiele identycznych opcji, mona wykorzysta klasy. Po prostu mona podzieli konfiguracj systemu na
oddzielne klasy, ktre zostan zdefiniowane w osobnych plikach, a konkretny profil skada
z klas. Pozwala to na zasadnicze uproszczenie ewentualnych pniejszych modyfikacji. Zamiast
edytowa wiele plikw profili, wystarczy zmodyfikowa odpowiedni plik klasy.

410

Rozdzia 7. Wybrane zagadnienia zaawansowanej instalacji

Kolejna grupa opcji konfiguracyjnych zostaa umieszczona w zakadce Widok, w grnym menu. W tym miejscu moliwe jest przeczanie si pomidzy dwoma sposobami przegldania
zasobw pliku profilu. Pierwszy, standardowy (rysunek 7.9), przedstawia konfiguracj w postaci drzewa, a drugi w formie kodu XML. Dla przykadu na rysunku 7.11 zaprezentowano
opcje dotyczce konfiguracji myszy.
Rysunek 7.11.
Zasb profilu
w formie kodu XML

Kolejna zakadka konfiguracyjna, opcja Klasy, umoliwia definiowanie klas dla danego profilu.
Rysunek 7.12 przedstawia etap dodawania nowej klasy. Wymagane jest okrelenie nazwy klasy,
podanie jej opisu oraz ustalenie priorytetu, ktry w polskiej wersji jzykowej SLES10 do
niefortunnie zosta przetumaczony jako kolejno, a naszym zdaniem powinno by wano. Moliwa jest rwnie edycja aktualnie dodanej klasy oraz jej ewentualne usunicie.
Druga z opcji zakadki Klasy to Pocz klasy. Umoliwia ona poczenie utworzonych klas do
jednego pliku kontrolnego. Rysunek 7.13 pokazuje dostpne sposoby czenia klas w pliki.
Moliwe jest poczenie klas i wygenerowanie nowego pliku kontrolnego (Pocz z pustym
plikiem kontrolnym). Innym rozwizaniem moe by dodanie zdefiniowanej klasy do istniejcego ju pliku kontrolnego (Pocz z aktualnie wczytanym plikiem kontrolnym). Aby poczy
klasy, naley wybra odpowiedni opcj, a nastpnie klikn Pocz klasy.
Ostania z zakadek w oknie pokazanym na rysunku 7.8, w grnym menu to Narzdzia. Udostpnia ona dwie opcje konfiguracyjne. Pierwsza, Utwrz profil referencyjny, pozwala na wygenerowanie pliku profilu z aktualn konfiguracj systemu, uzupenion o wprowadzone zmiany
w danym module. Rysunek 7.14 przedstawia okno, ktre pojawia si po wybraniu opcji wygenerowania profilu. Wida w nim dostpne grupy opcji konfiguracji systemu, ktre naley

411

Cz II Zaawansowana konfiguracja i administracja wybranych usug sieciowych

Rysunek 7.12.
Dodanie nowej klasy
dla danego profilu
konfiguracji

Rysunek 7.13.
czenie klas

zaznaczy, aby zostay one wzite pod uwag podczas budowania pliku XML. Przycisk
Utwrz rozpoczyna proces generowania pliku profilu. Operacja ta moe okaza si dosy czasochonna nawet wtedy, gdy korzystamy z do wydajnego komputera. Po zakoczeniu caego
procesu trzeba zapisa utworzony profil. W tym celu naley wykorzysta polecenie Plik/Zapisz
jako.

412

Rozdzia 7. Wybrane zagadnienia zaawansowanej instalacji

Rysunek 7.14.
Wybr zasobw
systemowych

Druga z opcji w zakadce Narzdzia (Sprawd poprawno profilu) umoliwia przeprowadzenie

procesu walidacji tworzonego pliku pod ktem zgodnoci z DTD. Rysunek 7.15 przedstawia
okno informacyjne, ktre pojawia si po przeprowadzonym procesie sprawdzania bdw.
Rysunek 7.15.
Weryfikacja
poprawnoci profilu

Grn cz omawianego okna zajmuje pole informujce, w odniesieniu do jakich wzorcw

zosta przeprowadzony proces sprawdzania, oraz informacja o tym, czy zakoczy si powodzeniem. W dolnej czci tego okna wida fragmenty pliku konfiguracyjnego ze szczegowym
wskazaniem na bdy. W przypadku wystpienia bdw naley je usun, a nastpnie ponowi
proces sprawdzenia poprawnoci. Aby zakoczy prac, naley wykona polecenie Plik/
Zakocz [5].

413

Cz II Zaawansowana konfiguracja i administracja wybranych usug sieciowych

7.2. Instalacja oprogramowania

uytkowego
7.2.1. rda instalacji, zarzdzanie oprogramowaniem
Wielu uytkownikw, rozpoczynajc prac z SLES10, zadaje sobie pytanie, czy moliwe jest
automatyczne i szybkie instalowanie dodatkowego oprogramowania uytkowego. Odpowied
jest twierdzca oczywicie, e tak. Na przykad YaST2 udostpnia skuteczne narzdzie, za
pomoc ktrego moliwe jest zdefiniowanie oraz zapamitanie rde instalacji pakietw.
Piszc o rdach oprogramowania dla dystrybucji SuSE, naley podkreli, e system umoliwia
instalowanie aplikacji w formie pakietw RPM (ang. RedHat Package Manager). Po raz pierwszy tego typu rozwizanie zostao zastosowane w Linuksie, w dystrybucji Red Hat. Pniej
pojawio si rwnie m.in. w: Fedora Core, Mandrake, PLD oraz oczywicie w SuSE. Jego zasadnicz zalet jest moliwo pobierania gotowych, niewymagajcych kompilacji plikw,
ktrych instalacja jest stosunkowo atwa. Jedynym ograniczeniem, na jakie trzeba zwrci
uwag, s zalenoci pomidzy pakietami. W przypadku instalowania lub odinstalowania danego pakietu oprogramowania RPM czsto pojawiaj si problemy z koniecznoci zapewnienia dostpu do odpowiednich wersji plikw zalenych. Po prostu dany pakiet bardzo czsto do
poprawnego dziaania wymaga zainstalowania innego pakietu, ktry z kolei ma rwnie swoje
wymagania itd. Zalenoci te czsto okazuj si do skomplikowane, a ich rozwizanie moe
wymaga zainstalowania w okrelonej kolejnoci (!) wymaganych programw. System
zezwala co prawda na ignorowanie pojawiajcych si na etapie instalacji konfliktw, ale z takiej
moliwoci nie powinni korzysta mniej dowiadczeni instalatorzy, bo konflikty trzeba bdzie
rozwiza rcznie albo nasz system nie bdzie w stu procentach dziaa poprawnie po zakoczeniu instalacji nowego oprogramowania.

Uwaga
Warto podkreli, e wystarczy okreli adresy serwerw, ktre
przechowuj rda pakietw oprogramowania, tzw. repozytoria,
a pniejsza aktualizacja bdzie automatyczna.

W systemie SLES10, podobnie jak w innych dystrybucjach Linuksa, moliwe jest zarzdzanie
pakietami RPM z poziomu terminalu systemowego. Suy do tego polecenie rpm z odpowiednimi opcjami.
My jednak tradycyjnie skorzystamy z YaST2. Pierwszym krokiem jest wybranie opcji rdo
instalacji z zakadki Oprogramowanie, ktra suy do zarzdzania repozytoriami. Rysunek 7.16
pokazuje okno udostpniajce narzdzie suce do zarzdzania rdami pakietw oprogra-

414

Rozdzia 7. Wybrane zagadnienia zaawansowanej instalacji

mowania. Aby doda nowe rdo, naley skorzysta z przycisku Dodaj. Udostpnia on szereg
moliwych typw rdowych nonikw z oprogramowaniem. Dostpne moliwoci to:
Skanuj uywajc SLP pozwala na wyszukanie w sieci udostpnionych katalogw
z oprogramowaniem bez koniecznoci okrelania szczegw poczenia (np. adresu
IP serwera, portu, katalogu).
FTP pozwala na skorzystanie ze zdalnego katalogu za porednictwem FTP.
HTTP pozwala na dostp do zdalnego katalogu, ale za porednictwem protokou
HTTP.
HTTPS jak dla HTTP, ale poczenie ze zdalnym komputerem bdzie szyfrowane.
SMB/CIFS wykorzystuje si go, gdy zdalny katalog umieszczony jest na dysku maszyny
z systemem plikw Windows.
NFS pozwala na dostp do rde pakietw udostpnianych przez serwer NFS.
CD wskazuje na to, e nonikiem instalacyjnym jest pyta CD.
DVD informuje o tym, e nonikiem instalacyjnym jest pyta DVD.
Katalog lokalny wykorzystuje si go, gdy paczki z oprogramowaniem zostay
skopiowane na lokalny dysk komputera.
Okrel URL pomaga zdefiniowa inne rda oprogramowania, ktre nie zostay
wymienione powyej.
Rysunek 7.16.
Tabela nonikw
oprogramowania

Rysunek 7.17 pokazuje proces dodawania nowego nonika HTTP, dla ktrego wymagane jest
okrelenie nazwy serwera, lokalizacji zdalnego katalogu oraz ewentualnego loginu i hasa,
w sytuacji gdy serwer wymaga uwierzytelniania uytkownikw.

415

Cz II Zaawansowana konfiguracja i administracja wybranych usug sieciowych

Rysunek 7.17.
Dodanie katalogu
oprogramowania

Przycisk Edytuj umoliwia wprowadzenie modyfikacji do ju dodanych repozytoriw pakietw. Aby odwiey stan danego nonika i sprawdzi jego poprawno, naley uy polecenia
Edycja/Odwie. Opcja Usu umoliwia usunicie danego nonika. Trzy przyciski w prawej
czci okna z rysunku 7.16 su do sterowania dodawanymi nonikami. Przyciski W gr i W d
umoliwiaj okrelenie kolejnoci, w jakiej bd przeszukiwane repozytoria. Wcz lub wycz
pozwala na cakowite zatrzymanie obsugi dla danego nonika bez koniecznoci jego usuwania.
Ostatnia z funkcji, Odwieanie w./wy., pozwala w szczeglnoci na pominicie sprawdzania
stanu danego nonika. Warto o tym pamita, zwaszcza gdy korzystamy z nonikw zdalnych,
dostpnych za porednictwem mao wydajnych pocze sieciowych, lub gdy interesujcy nas
serwer jest silnie obciony.

Uwaga
Warto wspomnie o tym, e przy pierwszym uruchomieniu moduu Instalacji automatycznej do listy nonikw bdzie dodany
standardowy nonik CD, jeli z niego przeprowadzany by proces
instalacji systemu.

Rysunek 7.18 pokazuje okno nonikw danych ze skonfigurowanymi repozytoriami. Informacje dostpne s w formie tabeli opisujcej aktualny status nonika, stan odwieania, nazw
oraz URL.

416

Rozdzia 7. Wybrane zagadnienia zaawansowanej instalacji

Rysunek 7.18.
Tabela nonikw
oprogramowania
z uzupenionymi
repozytoriami
pakietw

Okno pokazane na rysunku 7.19 udostpnia narzdzie Zarzdzanie oprogramowaniem, suce do zarzdzania aktualnie zainstalowanym w SLES10 oprogramowaniem. Bardzo poyteczn
opcj tej aplikacji jest moliwo zarzdzania pakietami oprogramowania zawartymi w skonfigurowanych wczeniej repozytoriach. Aby uzyska moliwo przegldania zasobw paczek ze
zdefiniowanych nonikw, naley ustawi warto filtru gwnego na rda instalacji. Od tego
momentu moliwe bdzie przeszukiwanie bazy danych pakietw poprzez okrelenie wartoci
dla filtru drugorzdnego. Dla wartoci Szukaj moliwe bdzie przeszukanie bazy pod ktem
okrelonego cigu znakw [99].
Rysunek 7.19.
Zarzdzanie
oprogramowaniem

417

Cz II Zaawansowana konfiguracja i administracja wybranych usug sieciowych

7.3. Instalacja sprztu

7.3.1. Instalacja drukarki
Do eksperymentw zwizanych z instalacj w SLES10 drukarki wykorzystano urzdzenie wielofunkcyjne HP PSC 1410, wyposaone w interfejs USB. Informacje o sposobach obsugi interfejsw USB w Linuksie mona uzyska, wywoujc z konsoli znakowej polecenie lsus z opcj v
(rysunek 7.20).
Rysunek 7.20.
Szczegy dotyczce
portw USB

Uwaga
Warto w tym miejscu wspomnie o tym, e wsparcie dla obsugi
USB oferuj jdra w wersji 2.3.15 oraz nowsze, a take o tym, i
proces programowej instalacji drukarki wyposaonej w port LPT
jest zasadniczo podobny. Naley jednak pamita o tym, e interfejs
rwnolegy LPT nie toleruje podczania, a take odczania
kabli w trakcie pracy komputera lub drukarki (gdy maj wczone
zasilanie). Bardzo czsto takie dziaanie koczy si uszkodzeniem
sprztu.

Aby zainstalowa w systemie drukark z interfejsem USB, naley skorzysta z moduu YaST2
Drukarki z zakadki Sprzt. Na pocztek naley uruchomi wspomniany modu bez podczenia drukarki do komputera. Nastpnie podczy urzdzenie (dla USB jest to dziaanie bezpieczne) i poczeka na reakcj systemu. Powinna pojawi si informacja o wykryciu nowego
sprztu i pytanie o to, czy kontynuowa jego instalacj (rysunek 7.21). Na zadane przez YaST2
pytanie naley odpowiedzie twierdzco i rozpocz proces konfiguracji. Kolejnym krokiem
bdzie podanie hasa administratora systemu, gdy korzystamy z konta zwykego uytkownika.

418

Rozdzia 7. Wybrane zagadnienia zaawansowanej instalacji

Po uzyskaniu przez instalujcego uprawnie administratora udostpnione zostaje gwne

okno konfiguracji drukarek (rysunek 7.22). Wida w nim aktualnie wykryte urzdzenia wraz
z dodatkowymi informacjami (nazw kolejki, nazw urzdzenia, modelem oraz tym, ktra
drukarka jest urzdzeniem domylnym). W sytuacji, gdy wykrywanie automatyczne zawiedzie
(a take wtedy, gdy korzystamy z LPT), naley wykorzysta przycisk Dodaj, aby rcznie wybra
odpowiedni model urzdzenia. Opcja Usu pozwala na usunicie urzdzenia z listy zainstalowanych. Edytuj pozwala na modyfikacj ustawie automatycznie wykrytego urzdzenia. Kilka
ciekawych opcji udostpnia przycisk Inne.
Rysunek 7.21.
Wykrycie drukarki
w systemie

Rysunek 7.22.
Konfiguracja drukarki

419

Cz II Zaawansowana konfiguracja i administracja wybranych usug sieciowych

Pierwsza z opcji, Uruchom wykrywanie ponownie, pozwala na powtrzenie procesu wykrywania nowych urzdze. Moe si okaza, e z rnych przyczyn wykrywanie instalowanego
urzdzenia si nie powiodo. W takim przypadku naley sprawdzi, czy drukarka zostaa waciwie podczona oraz czy zostaa uruchomiona. Jeli ktry ze wspomnianych warunkw nie
zosta speniony, naley powtrzy proces wykrywania sprztu. Kolejna z opcji, Ustaw jako
domylne, pozwala zdefiniowa urzdzenie, ktre bdzie peni rol domylnej drukarki w systemie.
Trzecia w kolejnoci opcja, Zaawansowane ustawienia CUPS, dotyczy konfiguracji popularnego
w Uniksach systemu wydruku CUPS (ang. Common UNIX Printing System). Konfiguracja
CUPS jest dostpna z dowolnej przegldarki internetowej pod adresem lokalnego hosta na porcie
631 (http://localhost:631). My ograniczymy si jednak do pokazania konfiguracji za pomoc
YaST2. Po uruchomieniu Zaawansowane ustawienia CUPS pojawi si okno konfiguracji widoczne na rysunku 7.23. Dostpne s w nim cztery gwne grupy opcji konfiguracyjnych, ktrych wybranie udostpnia odpowiadajce im funkcje.
Rysunek 7.23.
Ustawienia CUPS

Pierwsza grupa opcji nosi nazw Zmie nasuchiwanie IPP i dotyczy ona konfiguracji protokou
IPP (ang. Internet Printing Protocol) wykorzystywanego do komunikacji z drukark w sieci.
Rysunek 7.24 pokazuje okno konfiguracji dla tej grupy ustawie. Opcja Nasuchuj rozgaszanych
pakietw IPP wcza przyjmowanie pakietw IPP od innych serwerw dziaajcych w sieci.
Przycisk Wybierz Adresy umoliwia zdefiniowanie hostw, ktrych pakiety bd przyjmowane. Jeli dziaa zapora sieciowa, naley okreli, na ktrym interfejsie bd przyjmowane pakiety. W oknie zaprezentowanym na rysunku 7.25 wida sposb okrelania adresw hostw.
Na pocztek naley okreli kolejno egzekwowania regu zakazu i regu zezwolenia dla okrelonych hostw. Domylnie zostaj okrelone reguy odrzucania pakietw od wszystkich oraz
przyjmowania od hostw z sieci lokalnej. Aby okreli szczegowe restrykcje, naley poda
adresy hostw w postaci adresw IP lub nazw domenowych wcznie z okreleniem restrykcji
(przyjmuj bd odrzu). Moliwe jest take stosowanie wzorca * dla okrelenia caej grupy
komputerw (np. 192.168.0.*).

420

Rozdzia 7. Wybrane zagadnienia zaawansowanej instalacji

Rysunek 7.24.
Zaawansowana
konfiguracja CUPS

Rysunek 7.25.
Okrelenie praw
dostpu dla klientw

Drug grup opcji widocznych w oknie zaprezentowanym na rysunku 7.23 s Ustawienia

serwera CUPS dotyczce globalnych opcji serwera wydruku. Rysunek 7.26 przedstawia okno
konfiguracji dla tej grupy opcji. W pierwszej kolejnoci naley ustawi opcje dotyczce moliwoci przegldania w sieci kolejki wydruku konfigurowanego serwera. Komputery, ktre maj
posiada uprawnienia do przegldania, naley zdefiniowa w analogiczny sposb jak w przypadku przyjmowania pakietw IPP. Mona take skorzysta z podpowiedzi YaST2, ktry jest

421

Cz II Zaawansowana konfiguracja i administracja wybranych usug sieciowych

w stanie automatycznie uzupeni list komputerw z lokalnej podsieci (przycisk Zaproponuj).

Kolejne zagadnienie dotyczy prawa zarzdzania serwerem CUPS z poziomu innych komputerw w sieci. Moliwe jest okrelenie praw do samego serwera, do administrowania serwerem,
do drukarek oraz dostpnych klas. Dla kadego z typw dostpu moliwe jest zdefiniowanie
konkretnych hostw (rysunek 7.27). Sposb okrelania praw dostpu nie rni si od poprzednich przypadkw. Ponownie, jeli w systemie dziaa zapora sieciowa, naley otworzy okrelone porty dla danej usugi.
Rysunek 7.26.
Ustawienia dostpu

Rysunek 7.27.
Prawa dostpu dla
gwnego katalogu

422

Rozdzia 7. Wybrane zagadnienia zaawansowanej instalacji

Ostatnia opcja z okna widocznego na rysunku 7.23, Ustawienia CUPS urzdze USB, odpowiada za jedn funkcj uywania nazw w konwencji CUPS (rysunek 7.28). Standardowo uywane bd nazwy pochodzce od nazw urzdze w systemie. Aby zezwoli na atwiejsz identyfikacj urzdze w przypadku obsugi wikszej ich liczby, naley zezwoli na stosowanie
nazw opisowych w stylu CUPS. W takim przypadku w nazwie zostanie wykorzystana nazwa
dostawcy sprztu, model oraz numer urzdzenia.
Rysunek 7.28.
Okrelenie typu
uywanej nazwy
dla drukarki USB

Na tym kocz si moliwoci konfiguracji serwera wydruku. W celu przeprowadzenia bardziej zaawansowanych ustawie naley skorzysta z konfiguracji poprzez przegldark internetow.
W tym momencie naley powrci do instalacji drukarki, aby przeprowadzi dalsze etapy
konfiguracji oraz przetestowa jej dziaanie. W tym celu (rysunek 7.22) naley klikn przycisk
Edytuj. W odpowiedzi wywietli si okno Konfiguracja ze szczegami wykrytego urzdzenia
(rysunek 7.29). Jak wida, drukarka zostaa zainstalowana jako model 1400. Poniej zostay
pokazane wszystkie opcje dotyczce konfiguracji danego urzdzenia.
Rysunek 7.30 pokazuje moliwe do skonfigurowania po uyciu przycisku Edytuj dla obszaru
opcji Nazwa i ustawienia podstawowe wartoci. W tym miejscu moliwe jest wprowadzenie
wasnych oznacze dla nazwy drukarki, jej opisu oraz lokalizacji.

423

Cz II Zaawansowana konfiguracja i administracja wybranych usug sieciowych

Rysunek 7.29.
Szczegowa
konfiguracja drukarki

Rysunek 7.30.
Ustawienia bufora
wydruku

Kolejna grupa opcji dotyczy wyboru modelu drukarki (rysunek 7.31). Jak wida, naley okreli producenta oraz model urzdzenia. W przypadku, jeli na licie brakuje okrelonego modelu, naley skorzysta z moliwoci, jakie daj pliki PPD (ang. PostScript Printer Descriptions)2. Pobrany plik naley wczyta za pomoc opcji Dodaj plik PPD do bazy danych. Takie

Informacje na temat plikw PPD dla okrelonych modeli urzdze mona znale pod adresem
http://openprinting.org.

424

Rozdzia 7. Wybrane zagadnienia zaawansowanej instalacji

kroki zostay wanie poczynione, aby uzyska efekt widoczny na rysunku 7.31. Dla obszaru
opcji Poczenie naley okreli sposb podczenia drukarki do komputera. Moliwe opcje
zostay pokazane na rysunku 7.32. W dalszej kolejnoci naley wybra uywane urzdzenie
(rysunek 7.33). Przycisk Testuj poczenie z drukark umoliwia na tym etapie sprawdzenie,
czy drukarka zostaa waciwie podczona i skonfigurowana. YaST2 wywietli odpowiednie
informacje zarwno w przypadku powodzenia testu, jak i w przypadku wystpienia kopotw
w komunikacji z drukark.
Rysunek 7.31.
Okrelenie producenta
i modelu drukarki

Rysunek 7.32.
Rodzaj portu
komunikacyjnego

425

Cz II Zaawansowana konfiguracja i administracja wybranych usug sieciowych

Rysunek 7.33.
Wybr urzdzenia
systemowego dla
podczanej drukarki

Kolejna grupa opcji w oknie pokazanym na rysunku 7.29 to Ustawienia filtru. Moliwe wybory
udostpnia okno widoczne na rysunku 7.34. W tym miejscu moliwe jest dopasowanie odpowiednich wartoci dla opcji: rozmiar strony wydruku, tryb wydruku, jako wydruku, orientacja
oraz liczba arkuszy na stron.
Rysunek 7.34.
Konfiguracja drukarki

Kolejna grupa opcji dotyczy ustalenia praw uytkownikw, ktrzy bd mogli korzysta z danej
kolejki. Rysunek 7.35 pokazuje okno suce do zdefiniowania listy uytkownikw dopuszczonych bd tych, ktrzy nie bd mogli korzysta z danej kolejki wydruku. Moliwe jest zezwolenie wszystkim uytkownikom na korzystanie z drukarki.

426

Rozdzia 7. Wybrane zagadnienia zaawansowanej instalacji

Rysunek 7.35.
Tablica uytkownikw
nieposiadajcych
uprawnie
do drukowania

Ostatnia grupa opcji nosi nazw Ustawienia statusu i nagwkw. Rysunek 7.36 pokazuje dostpne opcje. Aby drukarka normalnie pracowaa, a take akceptowaa dania drukowania,
naley zaznaczy opcj Bezczynna lub drukuje oraz Akceptuje zadania. Moliwe jest take zdefiniowanie w tym miejscu nagwkw, jakie bd drukowane przed i po kadym zadaniu.
Rysunek 7.36.
Okrelenie rodzaju
przeprowadzanego
testu wydruku

Na zakoczenie procesu konfiguracji naley przetestowa, czy zainstalowana drukarka poprawnie

pracuje. Suy do tego celu przycisk Testuj widoczny w oknie zaprezentowanym na rysunku 7.34.
Dostpne metody testowania drukarki pokazuje rysunek 7.36. Po okreleniu sposobu testowania

427

Cz II Zaawansowana konfiguracja i administracja wybranych usug sieciowych

powinien rozpocz si proces drukowania. W jego trakcie pojawia si informacja widoczna na

rysunku 7.37. Na zakoczenie naley sprawdzi jako i czytelno wydrukowanej strony testowej. W przypadku problemw naley powrci do okna konfiguracji z rysunku 7.34 i wprowadzi odpowiednie modyfikacje [5].
Rysunek 7.37.
Informacja o wysaniu
danych do drukarki

7.4. Podsumowanie rozdziau

W tym rozdziale omwilimy kilka pozornie sabo powizanych ze sob zagadnie. Pokazalimy, co zrobi, aby uatwi sobie instalacj i konfiguracj systemu operacyjnego na wielu
komputerach o podobnej konfiguracji sprztowej, gdy musimy instalowa oprogramowanie
uytkowe, a take instalowa i uruchamia urzdzenia zewntrzne. W rzeczywistoci zdarza si
to do czsto, gdy penimy obowizki informatyka nawet w maej firmie. Do duo miejsca
powicilimy problemowi instalacji oprogramowania uytkowego, bo jak dowodzi praktyka,
jest to zagadnienie do wane, a zwizane z nim problemy s istotnym argumentem w dyskusjach na temat wad i zalet Linuksa oraz Windowsw. Nie da si ukry, e instalacja programw
pod Linuksem wymaga wikszych umiejtnoci ni woenie pyty do napdu CD czy DVD
i wpisanie komendy setup. To skomplikowanie jest cen, za ktr otrzymujemy moliwo
korzystania z nieprzebranych zasobw oprogramowania przygotowanych nie tylko dla SLES10.

428