You are on page 1of 27

Id do

Spis treci
Przykadowy rozdzia
Skorowidz
Katalog ksiek
Katalog online
Zamw drukowany
katalog
Twj koszyk
Dodaj do koszyka
Cennik i informacje
Zamw informacje
o nowociach
Zamw cennik
Czytelnia
Fragmenty ksiek
online

Kontakt
Helion SA
ul. Kociuszki 1c
44-100 Gliwice
tel. 32 230 98 63
e-mail: helion@helion.pl
Helion 19912011

Programista poszukiwany.
Znajd i zatrudnij najlepszego!
Autor: Joel Spolsky
Tumaczenie: Beata Pawlak
ISBN: 978-83-246-3015-8
Tytu oryginau: Smart and Gets Things Done: Joel Spolsky's
Concise Guide to Finding the Best Technical Talent
Format:A5, stron: 168
Pracownicy Twoich marze
Naucz si stosowa praktyczne kryteria porzdkowania zgosze od kandydatw
Poznaj podrczn instrukcj prowadzenia rozmw kwalifikacyjnych
Dowiedz si, jak poprawia niedoskonae zespoy
Joel Spolsky to prawdziwy geniusz. Sprawnie porusza si w wiecie technologii i marketingu
(oraz na polach wsplnych dla obu tych obszarw), ktrych my wci musimy si uczy.
Seth Godin, autor ksiki Doek
Joel Spolsky to jeden z najbardziej rozwanych autorw piszcych na temat wytwarzania
oprogramowania. Z jego przemyleniami na temat zatrudniania pracownikw powinien
zapozna si kady, kto planuje rekrutacj programistw.
Jessica Livingston, partner w firmie Y Combinator i autorka ksiki Founders at Work
Jak zaoszczdzi na programistach?
Menederowie, przedsibiorcy i szefowie dziaw kadr wci tocz wewntrzn walk, czy
zatrudni wietnego, cho kosztownego programist, czy przyoszczdzi i wybra kogo przecitnego.
Ci, ktrzy wybieraj opcj numer 2, szybko przekonuj si, e oszczdzanie na programistach
skutkuje oprogramowaniem kiepskiej jakoci, a co za tym idzie, korzyci s iluzoryczne.
Po co komu dobry programista?
Najwikszym problemem zwizanym z zatrudnianiem wielu przecitnych programistw w miejsce
kilku naprawd dobrych jest to, e niezalenie od czasu powiconego na realizacj zada przecitni
programici nigdy nie stworz kodu, ktrego jako bdzie choby zbliona do jakoci kodu
najlepszych programistw. Piciu Salierich nigdy nie stworzy dziea na poziomie Requiem Mozarta,
nawet gdyby pracowali nad nim sto lat.
Po co komu dobry produkt?
Nie moemy pozwoli sobie na to, by konkurencja nas przecigna, czy na tworzenie produktw
zaledwie wystarczajco dobrych. Nasze dziea musz by niesamowite, by przycigay uwag
potencjalnych uytkownikw. Najwikszym prezentem, ktry moemy otrzyma od naprawd
utalentowanych programistw, jest wanie nadzieja na stworzenie czego zauwaalnego.
Dlaczego trzeba przeczyta t ksik?
Proces zatrudniania najwikszych talentw technicznych jest jak zupenie pozbawiony elementw
zabawy tor przeszkd. Kady, kto kiedykolwiek zastanawia si, na co zwraca uwag podczas
przegldania aplikacji, kto bi si z mylami po zakoczeniu rozmowy kwalifikacyjnej lub kto nie
moe poj, dlaczego tak trudno znale doskonaych programistw, powinien rzuci wszystko
i przeczyta t ksik.
Jak to si robi w profesjonalnych firmach?

SPIS TRECI
O autorze .....................................................................7
Wprowadzenie ..............................................................9
Rozdzia 1. Osiganie najwyszych tonw .......................................17
Rozdzia 2. Odnajdywanie wietnych programistw ...........................33
Rozdzia 3. Podrczny przewodnik po oczekiwaniach programistw ....51
Rozdzia 4. Porzdkowanie zgosze ..............................................73
Rozdzia 5. Rozmowa telefoniczna .................................................87
Rozdzia 6. Podrczna instrukcja

prowadzenia rozmw kwalifikacyjnych ............................95


Rozdzia 7. Poprawianie niedoskonaych zespow .........................123
Dodatek

Test Joela: 12 krokw ku lepszemu oprogramowaniu .....147


Skorowidz ................................................................166

Rozdzia 3

PODR CZNY PRZEWODNIK


PO OCZEKIWANIACH
PROGRAMISTW

oemy reklamowa swoje oferty pracy w doskonaych miejscach, organizowa fantastyczny program praktyk i zaprasza na rozmowy wprost wymarzonych kandydatw, ale jeli najlepsi programici nie bd chcieli dla nas pracowa , nigdy nie zbudujemy zespou na miar naszych oczekiwa. Ten rozdzia mona
wic traktowa jako swoisty przewodnik po oczekiwaniach programistw wyjani, czego szukaj, co lubi, a czego nie lubi
w miejscu pracy oraz co decyduje o wyborze pracodawcy przez
najlepszych programistw.

Gabinety
W zeszym roku uczestniczyem w konferencji informatycznej
w Yale. Jeden z prelegentw, weteran Doliny Krzemowej, jeden
z najbardziej cenionych ekspertw zatrudnianych przez nowo powstajce firmy, trzyma w doni ksik Czynnik ludzki1.

Tom DeMarco, Timothy Lister, Czynnik ludzki skuteczne przedsiwzicia


i wydajne zespoy, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa, 2002.

52

P ROGRAMISTA

POSZUKIWANY .

Z NAJD

I ZATRUDNIJ NAJLEPSZEGO !

Musicie przeczyta t ksik, mwi. To prawdziwa biblia


wskazujca, jak prowadzi firm wytwarzajc oprogramowanie.
To najwaniejsza publikacja na temat prowadzenia przedsibiorstw zajmujcych si oprogramowaniem.
Trudno si z tym nie zgodzi . Czynnik ludzki to rzeczywicie
wietna ksika. Jedn z najwaniejszych (ale te najbardziej kontrowersyjnych) koncepcji proponowanych w tej ksice jest idea
udostpniania programistom mnstwa wolnej przestrzeni, nawet
w formie osobistych gabinetw wanie ta przestrze ma by
warunkiem osignicia naleytej produktywnoci przez programistw. Autorzy, DeMarco i Lister, stale wracaj do tego zaoenia.
Po odczycie podszedem do prelegenta i powiedziaem: Zgadzam si z twoj ocen ksiki Czynnik ludzki. Powiedz tylko: czy we
wszystkich firmach, w ktrych zakadaniu uczestniczysz, rzeczywicie dajesz swoim programistom do dyspozycji osobiste gabinety?.
Oczywicie, e nie, waciciele tych firm nigdy nie zgodziliby
si na takie koszty.
Hm.
Ale przecie wanie ta koncepcja jest istot ksiki, ktr
tak zachwalae, odpowiedziaem.
To prawda, ale realizacja kadego naszego postulatu wymaga
stoczenia prawdziwej batalii. Z perspektywy inwestora gabinety
dla programistw to po prostu strata pienidzy.
W Dolinie Krzemowej wprowadzono praktyk, ktra nakazuje
wszystkim sadza programistw w wielkich, otwartych przestrzeniach wbrew dowodom wskazujcym na nieporwnanie wiksz
produktywno programistw pracujcych we wasnych gabinetach. Mam ogromne problemy z przekonywaniem ludzi do tych
oczywistych racji jak si wydaje, opr brany wynika z tego, e
programici s po prostu zbyt towarzyscy (nawet jeli ta cecha
przekada si na nisz produktywno ). W tej sytuacji walka
jest bardzo nierwna.

P ODR CZNY

PRZEWODNIK PO OCZEKIWANIACH PROGRAMISTW

Syszaem nawet programistw mwicych: To prawda, rzeczywicie wszyscy pracujemy w otwartych przestrzeniach biurowych,
ale przecie wszyscy tak pracuj, wcznie z naszym prezesem!.
CEO? Naprawd prezes waszej firmy pracuje w otwartej
przestrzeni?.
C, ma swoje miejsce midzy naszymi biurkami, jednak
skoro ju o to pytasz mamy te sal konferencyjn, gdzie odbywa wszystkie wane spotkania....
Mmmm, hm. To w Dolinie Krzemowej do powszechna
praktyka polegajca na tym, e prezesi, ktrzy robi mnstwo szumu wok swojej rzekomej pracy wrd szeregowych pracownikw,
zawsze maj w zanadrzu jak sal konferencyjn, ktr traktuj
jak wasny gabinet (twierdz przy tym, e wspomniana sala
suy im tylko do poufnych rozmw, jednak w rzeczywistoci spdzaj tam wikszo czasu, czsto sami, rozmawiajc przez telefon z partnerem od golfa, trzymajc swoje drogie buty na stole
konferencyjnym).
Tak czy inaczej nie chc w tym miejscu ponownie uzasadnia ,
dlaczego wydzielone gabinety podnosz produktywno twrcw
oprogramowania2 3 4, dlaczego samo zaoenie na gow suchawek
i suchanie muzyki zaguszajcej dwiki otoczenia utrudnia programistom dochodzenie do wartociowych wnioskw5 ani dlaczego
,

Tom DeMarco, Tim Lister, Programmer Performance and the Effects


of the Workplace, Proceedings of the 8th International Conference on
Software Engineering, IEEE Computer Society Press, London, 1985.

Capers Jones, How Office Space Affects Programming Productivity, IEEE


Computer 28, nr 1 (stycze 1995), s. 76 77.

Gerald M. McCue, IBMs Santa Teresa Laboratory Architectural design


for program development, IBM Systems Journal 17, nr 1 (1978).

Tom DeMarco, Tim Lister, Peopleware. Second Edition, s. 78.

53

54

P ROGRAMISTA

POSZUKIWANY .

Z NAJD

I ZATRUDNIJ NAJLEPSZEGO !

wydzielenie gabinetw dla programistw w praktyce nie zwiksza


cznych kosztw funkcjonowania firmy6.
W tym rozdziale skoncentruj si na rekrutacji programistw
i roli osobistych gabinetw w tym procesie.
Niezalenie od tego, co sdzimy na temat produktywnoci i jak
sami postrzegamy egalitarystyczn koncepcj wsplnych przestrzeni, dwie kwestie nie budz niczyich wtpliwoci:
1. Osobiste gabinety sugeruj wyszy status pracownika.
2. Boksy i inne wsplne przestrzenie s wyjtkowo niefortunne
w kontekcie relacji towarzyskich.
Na podstawie tych dwch punktw mona przyj , e programici bd bardziej zainteresowani przyjciem oferty pracy w miejscu,
gdzie mog liczy na prac w wydzielonych gabinetach. Atrakcyjno oferty bdzie jeszcze wiksza, jeli gabinety bd wyposaone
w drzwi z moliwoci zamknicia oraz okna z adnym widokiem.
Niewtpliwym utrudnieniem jest to, e na niektre z tych
czynnikw uatwiajcych rekrutacj po prostu nie mamy wpywu.
Zdarza si, e nawet prezesi i zaoyciele firm nie mog swobodnie wdraa koncepcji gabinetw dla programistw, poniewa ich
decyzje wymagaj aprobaty inwestorw. Wikszo ogranicza si
wic do przenoszenia lub przebudowy swoich przestrzeni biurowych raz na pi czy dziesi lat. Mniejsze firmy, ktre dopiero
zaczynaj dziaalno , czsto w ogle nie mog sobie pozwoli na
koszty zwizane z utrzymaniem gabinetw. Z wasnego dowiadczenia wiem, e ta cakiem spora liczba wymwek cznie prowadzi do przekonania, i udostpnienie programistom prywatnych gabinetw jest najzwyczajniej w wiecie niemoliwe. Nawet
6

Joel Spolsky, Bionic Office, artyku opublikowany na witrynie


www.joelonsoftware.com 23 wrzenia 2003 r. (naley wpisa
w wyszukiwarce sowo Bionic).

P ODR CZNY

PRZEWODNIK PO OCZEKIWANIACH PROGRAMISTW

w najbardziej owieconych przedsibiorstwach decyzje o zmianie


siedziby i rozmieszczeniu pracownikw s podejmowane raz na
dziesi lat przez komitet pracowniczy zoony z sekretarki, menedera i pracownika wielkiego biura architektonicznego, ktremu
ju na studiach wmwiono, e otwarte przestrzenie oznaczaj
otwarte firmy. Oznacza to, e tego rodzaju decyzje w ogle nie
uwzgldniaj potrzeb programistw ani zespow projektowych,
ktrych dotycz.
Sytuacja jest wic skandaliczna, jednak sam nie ustaj w susznej walce o wykazanie, e stworzenie warunkw, w ktrych programici dysponuj osobnymi gabinetami, jest moliwe. W mojej
firmie udao si osign ten cel przynajmniej w przypadku wikszoci programistw zatrudnionych na penym etacie, mimo e ceny
najmu w Nowym Jorku s najwysze w kraju. Zdecydowaem si
na takie rozwizanie, poniewa nie mam wtpliwoci, e w ten sposb znacznie poprawiam samopoczucie pracownikw Fog Creek.
Jeli mimo wszystko kto upiera si, twierdzc, e korzyci wynikajce z udostpniania gabinetw programistom nie pokrywaj
zwizanych z tym kosztw, trudno niech to nadal bdzie przewaga konkurencyjna mojej firmy.

Fizyczna przestrze biurowa


Problem fizycznej przestrzeni w biurze jest powaniejszy ni kwestia osobistych gabinetw dla programistw. Kiedy w dniu rozmw
kwalifikacyjnych kandydat przychodzi do naszej firmy, w pierwszym odruchu rozglda si, analizujc miejsce, w ktrym pracuj
obecni zatrudnieni, i prbujc wyobrazi sobie samego siebie
w tym otoczeniu. Jeli przestrze biurowa jest atrakcyjna, jeli
jest olniewajca, jeli znajduje si w adnym ssiedztwie oraz
jeli wszystko jest nowe i czyste, kandydat z pewnoci odniesie
pozytywne wraenie. Jeli jednak biuro jest zatoczone, dywany

55

56

P ROGRAMISTA

POSZUKIWANY .

Z NAJD

I ZATRUDNIJ NAJLEPSZEGO !

brudne i wytarte, a na latami niemalowanych cianach wisz


plakaty z wiolarzami i wielkim napisem PRACA ZESPO OWA,
nie moemy liczy na pozytywne skojarzenia kandydat przypomni sobie raczej perypetie Dilberta.
Wiele osb zajmujcych si nowoczesnymi technologiami
w ogle nie zwraca uwagi na oglne warunki pracy we wasnym
biurze. Co ciekawe, nawet osoby dostrzegajce urok przestrzeni
biurowych w innych firmach (odwiedzanych na przykad w trakcie
rekrutacji) nierzadko pozostaj lepe na istotne braki w tym wzgldzie we wasnych firmach wielu programistw jest po prostu
przyzwyczajonych do tych niedocigni .
Warto wczu si w rol naszych kandydatw i uczciwie odpowiedzie sobie na nastpujce pytania:
x Co kandydaci sdz o miejscu, w ktrym znajduje si nasze biuro?
Jak reaguj na Buffalo, a jak na przykad na Austin? Czy
programici naprawd s skonni do przeprowadzki do Detroit?
Czy firmy z siedzib w Buffalo czy Detroit mog sobie pozwoli
na organizowanie rozmw kwalifikacyjnych we wrzeniu?
x Kiedy wchodz do naszego biura, jakie jest ich pierwsze
wraenie? Co widz? Czy ich oczom ukazuje si czyste
i ekscytujce miejsce? Czy przechodz przez hall z ywymi
palmami i fontann, czy raczej czuj si jak w poczekalni
przed gabinetem dentystycznym w dzielnicy slumsw
z widncymi kwiatami i starymi numerami Newsweeka?
x Jak wyglda waciwa przestrze biurowa? Czy wszystko lni
i pachnie nowoci? A moe wci trzymamy na cianie wielki,
poky plakat Teamu Banana wydrukowany jeszcze na
papierze harmonijkowym za pomoc drukarki igowej
(w czasach, kiedy korzystano z takiego papieru i drukarek)?

P ODR CZNY

PRZEWODNIK PO OCZEKIWANIACH PROGRAMISTW

x Jak wygldaj biurka programistw? Czy kady z nich


dysponuje wieloma wielkimi, paskimi ekranami, czy jednym
starym monitorem kineskopowym? Czy siedz na fotelach
Aeron, czy zwykych fotelach Staples Specials?

Chciabym przy tej okazji powici chwil synnemu fotelowi Aeron firmy Herman Miller. Taki fotel kosztuje okoo 900 dolarw, czyli o dobre 800 dolarw wicej ni zwyke fotele biurowe
w sieci Office Depot czy Staples.
Fotele Aeron s nieporwnanie wygodniejsze od tanich foteli biurowych. Wybr waciwego rozmiaru i prawidowe dostosowanie
ustawie fotela sprawia, e wikszo ich wacicieli moe w nich
siedzie cay dzie bez wraenia dyskomfortu. Oparcie i siedzisko
maj posta drobnej siatki, ktra eliminuje problem pocenia si.
Ich ergonomia, szczeglnie w przypadku nowszych modeli z dodatkowym wsparciem odcinka ldwiowego, jest wprost doskonaa.

57

58

P ROGRAMISTA

POSZUKIWANY .

Z NAJD

I ZATRUDNIJ NAJLEPSZEGO !

Fotele Aeron s trwalsze od tanich foteli biurowych. Moja firma istnieje od szeciu lat i wszystkie nasze fotele wygldaj jak
nowe. Zdarza mi si nawet prosi swoich goci o wskazanie rnic
midzy fotelami kupionymi w 2000 roku i takimi, ktre mamy
w firmie od zaledwie trzech miesicy. Fotele bez trudu wytrzymuj dziesi lat intensywnej eksploatacji. Tanie fotele zaczynaj
szwankowa ju po okoo miesicu. W czasie korzystania z jednego
fotela Aeron zwykle trzeba kupi przynajmniej cztery tanie fotele
w cenie 100 dolarw.
Oznacza to, e fotel Aeron kosztuje tylko o okoo 500 dolarw
wicej ni jego najtasi konkurenci, co przy trwaoci na poziomie
dziesiciu lat daje rnic 50 dolarw rocznie. To tylko jeden
dolar tygodniowo na kadego programist.
To mniej wicej tyle, ile kosztuje rolka dobrego papieru toaletowego. Nasi programici prawdopodobnie zuywaj wanie jedn
tak rolk tygodniowo.
Oznacza to, e podarowanie pracownikom foteli Aeron kosztuje
dokadnie tyle, ile wydajemy na papier toaletowy. Zapewniam, e
gdyby ktokolwiek prbowa zakwestionowa wydatki na papier
toaletowy podczas dyskusji nad budetem firmy, natychmiast zostaby przywoany do porzdku za zbaczanie na nieistotne tematy
grupa odpowiedzialna za budet ma przecie nieporwnanie
waniejsze kwestie do omwienia.
Do fotela Aeron niesusznie przylepiono atk mebla snobistycznego i ekstrawaganckiego (szczeglnie w przypadku firm dopiero
rozpoczynajcych dziaalno ). Fotel Aeron jest wymieniany wrd
symboli bumu i pniejszego krachu inwestycyjnego zwizanego
z dot-comami, co jest o tyle niesprawiedliwe, e sam fotel nie jest
szczeglnie drogi, zwaywszy na jego trwao . W praktyce, jeli przeanalizujemy czas spdzany na tym fotelu, uwzgldnimy wsparcie ldwiowego odcinka krgosupa i doskonae wykoczenie, fotel okae
si na tyle tani, e jego zakup bdzie wprost doskona inwestycj.

P ODR CZNY

PRZEWODNIK PO OCZEKIWANIACH PROGRAMISTW

Gadety
Z podobnym zjawiskiem mamy do czynienia w przypadku pozostaych gadetw cenionych przez programistw. Nie ma powodu, by
rezygnowa z zakupu najwydajniejszych komputerw i przynajmniej dwch 21-calowych monitorw LCD (lub jednego 30-calowego)
dla zatrudnionych programistw. Warto te umoliwi programistom swobodne kupowanie wszystkich tych ksiek technicznych
w ksigarni internetowej Amazon.com, ktre uznaj za przydatne
w swojej pracy. Wymienione aspekty nie tylko co oczywiste
podnosz produktywno zatrudnionych, ale te stanowi istotne
narzdzia w procesie rekrutacji, szczeglnie w czasach, w ktrych
wikszo przedsibiorstw traktuje programistw jak wymienialne pionki, trybiki maszyny odpowiedzialne tylko za wpisywanie
czego na klawiaturze. Wielu menederw dziwi si, co jest zego
w 15-calowych monitorach CRT, i zaczyna snu opowieci o swoich
komputerach z dziecistwa.

ycie towarzyskie programistw


Twrcy oprogramowania nie rni si od zwykych ludzi. Oczywicie zdaj sobie spraw z tego, e w powszechnym odczuciu programici s postrzegani jako osoby upoledzone spoecznie, niezdolne do budowy relacji midzyludzkich. Z dowiadczenia wiem,
e to nieprawda nawet osoby z zespoem Aspergera zwracaj
uwag na spoeczny wymiar swojego otoczenia w miejscu pracy,
w tym nastpujce aspekty:

Jak traktuje si programistw w ramach organizacji?


Czy s traktowani na specjalnych warunkach, czy raczej postrzega si ich jako wyrobnikw przykutych do klawiatury? Czy

59

60

P ROGRAMISTA

POSZUKIWANY .

Z NAJD

I ZATRUDNIJ NAJLEPSZEGO !

w kierownictwie firmy s inynierowie lub osoby z dowiadczeniem programistycznym? Czy programici wysyani na konferencje
lec pierwsz klas? (Nie interesuje mnie, czy to sprawia wraenie
wyrzucania pienidzy w boto. Gwiazdy zawsze lataj pierwsz klas. Warto si do tego przyzwyczai ). Czy kandydaci zapraszani
na rozmowy kwalifikacyjne s odbierani z lotniska i przywoeni
do firmy limuzyn, czy musz sami szuka sposobu dotarcia do
biura potencjalnego pracodawcy? Jeli oferty pracy w dwch firmach bd zblione, moemy by pewni, e kandydat wybierze
pracodawc, ktry traktuje go jak gwiazd. Jeli prezes firmy jest
zrzd, ktry cae ycie pracowa w dziale sprzeday i nigdy nie
zrozumie, dlaczego najlepsi programici maj prawo da takich
luksusw jak podkadki pod nadgarstki, wielkie monitory czy wygodne fotele, taka firma najprawdopodobniej wymaga daleko idcych zmian. Trudno przecie oczekiwa , by najlepsi programici
chcieli pracowa w firmie, ktra ich nie szanuje.

Z kim pracuj?
Jednym z najwaniejszych aspektw, na ktre zwracaj uwag
programici podczas rozmw kwalifikacyjnych, s osoby, z ktrymi si spotykaj. Czy s mie? Czy co waniejsze s inteligentne? Odbywaem kiedy letnie praktyki w firmie Bellcore, spce
crce Bell Labs, w ktrej kada napotkana osoba cigle powtarzaa: Najlepszym aspektem pracy w Bellcore s zatrudnieni tutaj
ludzie.
Jeli wic firma zatrudnia programistw, ktrzy wiecznie
maj zy humor i narzekaj na otaczajcy ich wiat, i jeli z jakiego wzgldu nie mona si ich pozby , warto chocia ukry ich przed
kandydatami w dniu rozmw kwalifikacyjnych. Jeli w tej samej
firmie pracuj osoby urocze, pomocne, o miym usposobieniu, naley
za wszelk cen wczy je do procesu rekrutacji. Musimy stale

P ODR CZNY

PRZEWODNIK PO OCZEKIWANIACH PROGRAMISTW

pamita , e kiedy nasz kandydat uda si do domu i bdzie musia


podj decyzj o wyborze miejsca pracy, z pewnoci nie bdzie mia
dobrych wspomnie z firmy, w ktrej spotka samych ponurakw.
Warto przy tej okazji wspomnie o zasadzie rekrutacji pracownikw pocztkowo obowizujcej w firmie Fog Creek (i zaczerpnitej z firmy Microsoft), czyli: inteligentny, realizujcy wyznaczone zadania. Ju przed rozpoczciem waciwej dziaalnoci
zdalimy sobie spraw z tego, e powinnimy uzupeni t zasad
o trzeci regu: nie palant7. W przeszoci bycie palantem nie
byo sprzeczne z wymaganiami stawianymi kandydatom do pracy
w firmie Microsoft, cho jestem pewien, e cho by podwiadomie
zwracali uwag na usposobienie kandydatw. Inna sprawa, e
nigdy nie dyskwalifikowali kandydatw za samo bycie palantem,
poniewa nierzadko wanie ta cecha bodaj najbardziej predestynuje do awansu na stanowiska dyrektorskie. Z biznesowego punktu
widzenia zatrudnienie palanta nie stanowi wielkiego problemu,
cho na pewno utrudnia rekrutacj kolejnych pracownikw. Kto
chciaby pracowa w firmie tolerujcej palantw?

Niezaleno i autonomia
Kiedy w roku 1999 odchodziem z pracy w Juno (przed zaoeniem
firmy Fog Creek Software), odbyem standardow rozmow z pracownikiem dziau HR. Do dzisiaj nie wiem, jak to si stao, ale
wpadem w puapk zastawion przez rozmwc i opowiedziaem
mu o wszystkich swoich zastrzeeniach dotyczcych sposobu zarzdzania firm. Doskonale wiedziaem, e moja wylewno nie
przyniesie mi najmniejszych korzyci, a jedynie moe mi istotnie
zaszkodzi . Mimo to zdecydowaem si na opisanie irytujcego
stylu zarzdzania firm Juno, ktry mona by opisa sowami uderz
7

Robert I. Sutton, The No Asshole Rule: Building a Civilized Workplace and


Surviving One That Isnt, Warner Business Books, New York, 2007.

61

62

P ROGRAMISTA

POSZUKIWANY .

Z NAJD

I ZATRUDNIJ NAJLEPSZEGO !

i uciekaj. Przez wikszo czasu szeregowi pracownicy samodzielnie realizowali swoje zadania, bez udziau menederw, ale te zdarzao si, e kierownictwo wykazywao niezdrowe zainteresowanie
jakim mikroskopijnym szczegem i wymuszao na podwadnych
realizacj tego aspektu w okrelony sposb (bez adnych wyjanie). Niedugo potem ten sam schemat powtarza si w przypadku innego szczegu, jednak nigdy nie starczao menederom czasu,
by ledzi skutki swoich groteskowych decyzji. Pamitam na przykad wyjtkowo stresujcy okres, w ktrym przez dwa czy trzy dni
wszyscy moi przeoeni, od bezporedniego kierownika po samego
prezesa, narzucali mi precyzyjny sposb wpisywania dat w kwestionariuszu rejestracji uytkownikw na witrynie firmy Juno. Nie mieli
pojcia o projektowaniu interfejsu uytkownika i nie znaleli dla
mnie wystarczajco duo czasu, abym mg im wyjani przyczyny,
dlaczego zdecydowaem si na okrelone rozwizanie. To wszystko
byo dla nich bez znaczenia nie zawracali sobie gowy rzeczywistymi problemami i nie byli skonni cho by wysucha moich
argumentw. Decyzj o wyborze okrelonego rozwizania
podjto na spotkaniu z prezesem, na ktre nikt mnie nie zaprosi.
W najwikszym uproszczeniu, jeli kto planuje zatrudnienie
inteligentnych pracownikw, powinien umoliwi im praktyczne
wykorzystywanie swoich umiejtnoci podczas realizacji zlecanych
zada. Menederowie mog oczywicie dawa rady te s mile
widziane ale powinni za wszelk cen unika rad interpretowanych jako polecenia, poniewa w zdecydowanej wikszoci
przypadkw ich wiedza jest mniejsza ni wiedza podwadnych
(szczeglnie jeli firma zatrudnia waciwych ludzi).
Programici chc by zatrudniani z uwagi na swoje umiejtnoci,
chc by traktowani jak eksperci i chc mie moliwo podejmowania decyzji na podstawie swojej najlepszej wiedzy.

P ODR CZNY

PRZEWODNIK PO OCZEKIWANIACH PROGRAMISTW

adnej polityki
W praktyce problem polityki wystpuje zawsze wtedy, gdy w jednym
miejscu gromadz si przynajmniej trzy osoby. Co wicej, polityka
moe by zupenie nieszkodliwa. Kiedy mwi adnej polityki,
w rzeczywistoci mam na myli zakaz adnej polityki dysfunkcyjnej. Programici s wyjtkowo wraliwi na problem niesprawiedliwoci. Kod albo dziaa, albo nie dziaa. Nie ma sensu odwoywanie si do jakiejkolwiek argumentacji na temat istniejcego
lub wyimaginowanego bdu wszystko mona sprawdzi za pomoc stosownych testw. wiat programowania jest wyjtkowo
precyzyjnie uporzdkowany. Wiele osb decyduje si na programowanie wanie dlatego, e woli spdza czas w uporzdkowanym
rodowisku z jasnymi reguami w ustroju merytokracji, gdzie
kady spr wygrywa ten, kto po prostu ma racj.
Wanie takie rodowisko naley stworzy w firmie, aby skutecznie przyciga programistw. Kiedy programista skary si
na polityk, w rzeczywistoci ma na myli dowoln sytuacj,
w ktrej relacje osobiste bior gr nad argumentami technicznymi. Nic tak nie denerwuje programisty jak nakaz uycia okrelonego jzyka programowania, ktry nie jest najlepszym wyborem
w przypadku realizowanego zadania, a tylko ulubionym jzykiem
przeoonego. Nic tak nie wkurza pracownikw jak awanse wycznie za zdolno budowania relacji z przeoonymi zamiast za
osignicia stricte merytoryczne. Nic tak nie drani programisty
jak zmuszanie do stosowania technicznie niefortunnych rozwiza
tylko dlatego, e tak decyduje kto wyej postawiony lub kto dysponujcy lepszymi kontaktami w organizacji.
Nic nie daje satysfakcji podobnej do tej, ktr odczuwa zwycizca dyskusji na argumenty wynikajce wycznie z wiedzy technicznej dyskutanta (zwaszcza wtedy, gdy ten sam rozmwca przegraby na paszczynie politycznej). Kiedy zaczynaem prac

63

64

P ROGRAMISTA

POSZUKIWANY .

Z NAJD

I ZATRUDNIJ NAJLEPSZEGO !

w firmie Microsoft, realizowano tam powany, cho chybiony projekt


oznaczony nazw kodow MacroMan. Projekt polega na stworzeniu graficznego jzyka programowania opartego na makrach. Nowy
jzyk nie tylko byby wyjtkowo niewygodny dla zwykych programistw, poniewa jego graficzny charakter tylko utrudniaby implementowanie ptli czy wyrae warunkowych, ale te nie stanowiby adnego uatwienia dla osb niebdcych programistami,
ktre jak sdz i tak nie myl w kategoriach algorytmw
i miayby ogromne problemy ze zrozumieniem cho by podstaw
jzyka MacroMan. Kiedy zasugerowaem to mojemu bezporedniemu przeoonemu, odpowiedzia: Nic ju nie moe wykolei
tego pocigu. Poddaj si. Nie ustawaem jednak w swoich wysikach,
przytaczajc kolejne argumenty (co wane, byem wtedy absolwentem collegeu, ktry nie dysponowa praktycznie adnymi znajomociami w firmie Microsoft), a wreszcie moi rozmwcy przyznali mi
racj i zamknli cay projekt MacroMan. Nie miao znaczenia,
kim jestem liczyo si tylko to, e mam racj. Wanie takie niepolityczne organizacje ciesz si najwikszym uznaniem wrd
programistw.
Ostatecznie dbao o dynamik relacji spoecznych w ramach
organizacji jest kluczem do stworzenia zdrowego, przyjemnego
miejsca pracy, ktre nie tylko zniechci ju zatrudnionych programistw do poszukiwania alternatywy, ale te przycignie nowych
pracownikw.

Nad czym pracuj?


Jednym z najlepszych sposobw przycigania dobrych programistw
jest umoliwienie im pracy nad interesujcymi ich zagadnieniami.
W pewnych przypadkach zmiana tego aspektu moe by wyjtkowo trudna jeli na przykad nasza firma tworzy oprogramowanie dla przemysu wirowego i piaskowego, trudno udawa

P ODR CZNY

PRZEWODNIK PO OCZEKIWANIACH PROGRAMISTW

przed kandydatami, e wanie zaczynamy dziaalno w obszarze


najatrakcyjniejszych technologii internetowych.
Programici lubi te pracowa nad rozwizaniami na tyle prostymi lub na tyle popularnymi, e mog bez trudu wytumaczy
swoje zadania cioci Genowefie podczas witecznego spotkania
rodzinnego. Ciocia Genowefa, ktra na co dzie pracuje na stanowisku fizyka jdrowego, oczywicie nie zna si na programowaniu
w jzyku Ruby na potrzeby brany wirowej i piaskowej, za to
ma bzika na punkcie symulatorw dynamiki cieczy.
I wreszcie, wielu programistw coraz czciej zwraca uwag
na spoeczny wymiar dziaalnoci firmy, w ktrej pracuje. Praca
w firmach tworzcych portale spoecznociowe czy blogi pozwala
zblia ludzi i nie prowadzi do adnych szkd spoecznych, zatem jest
popularna; na drugim biegunie jest praca w przemyle wojskowym
lub wtpliwych etycznie firmach syncych z naduy ksigowych.
Nie jestem niestety pewien, czy przecitny meneder odpowiedzialny za rekrutacj ma jakikolwiek wpyw na ten aspekt oceny
swojego przedsibiorstwa. Zawsze mona podj prb zmiany wizerunku firmy na przykad poprzez wprowadzenie na rynek nowego, atrakcyjnego produktu, jednak w duszej perspektywie takie
rozwizanie nie zdaje egzaminu. Istniej jednak dwa moliwe kroki w tym obszarze, ktre s z powodzeniem stosowane w rozmaitych
firmach:

Niech najlepsi nowo przyjci sami wybieraj swoje projekty


Przez wiele lat w firmie Oracle Corporation stosowano program
nazwany MAP (od ang. Multiple Alternatives Program program wielu
alternatyw). Program by corocznie oferowany najlepszym absolwentom collegew. Koncepcja polegaa na moliwoci przyjcia
do firmy Oracle, spdzenia tam tygodnia lub dwch na obserwowaniu pracy w tej firmie, uczestnictwie w spotkaniach wszystkich grup

65

66

P ROGRAMISTA

POSZUKIWANY .

Z NAJD

I ZATRUDNIJ NAJLEPSZEGO !

rozpoczynajcych nowe projekty i moliwoci wyboru dowolnego


spord tych projektw.
Take firma Google stwarza programistom moliwo wyboru
spord wielu realizowanych projektw przyjto tam model,
ktry kademu programicie pozwala powica 20 procent czasu
pracy na wybrany przez siebie projekt (bez koniecznoci akceptacji
tego wyboru ze strony przeoonych).

Stosowanie ciekawych, nowych technologii


(nawet zbytecznych)
Wielkie banki inwestycyjne z Nowego Jorku uwaa si za wyjtkowo kiepskie miejsce pracy dla programistw. Warunki, w ktrych
pracuj, s wprost nieludzkie siedz oni wiele godzin w jednym
miejscu, w ktrym nie mog liczy cho by na cisz, a ich przeoeni s prawdziwymi tyranami. O ile programistw traktuje si
w bankach jak obywateli trzeciej kategorii, o tyle ich koledzy (zwykle z wyjtkowo rozdtym ego) zajmujcy si sprzeda stanowi
prawdziw elit korporacji, ktra moe liczy na wielomilionowe
premie i tyle cheeseburgerw, ile tylko moe zje (nierzadko przynoszonych przez znajdujcych si w pobliu programistw). To
oczywicie tylko stereotyp, niemniej jednak banki inwestycyjne od
pewnego czasu stosuj dwie strategie majce na celu zatrzymanie
eksodusu najlepszych programistw: albo wypacaj im niewyobraalne pienidze, albo daj im swobod w kwestii wielokrotnego
implementowania tych samych rozwiza w nowych, popularnych
jzykach programowania, ktrych akurat ci programici chc si
nauczy . Chcecie przepisa cay system transakcyjny w Ruby? Niech
bdzie. Tylko przyniecie mi tego cholernego cheeseburgera.
Niektrzy programici przywizuj mniejsz wag do uywanego jzyka programowania, ale bardzo ceni sobie kad okazj do
pracy z nowymi, ekscytujcymi technologiami. Obecnie t funkcj

P ODR CZNY

PRZEWODNIK PO OCZEKIWANIACH PROGRAMISTW

moe peni Python bd Ruby on Rails; trzy lata temu by to
jzyk C#, a jeszcze wczeniej wszyscy mwili tylko o Javie.
Chciabym podkreli , e nikogo nie namawiam do rezygnacji
z narzdzi, ktre najlepiej nadaj si do realizacji biecych zada,
ani nie przekonuj do ponownego implementowania gotowych
rozwiza co dwa lata tylko dlatego, e pojawi si jaki nowy, popularny jzyk. Jeli jednak moemy stworzy programistom warunki
do poznawania nowych jzykw, frameworkw i technologii,
z pewnoci poprawimy w ten sposb komfort ich pracy. Nawet
jeli nie chcemy ryzykowa tworzenia od zera caej podstawowej
aplikacji, zwykle dysponujemy jakimi wewntrznymi aplikacjami lub mniej wanymi nowymi aplikacjami, ktre mona bez
obaw zaimplementowa od pocztku w nowym jzyku (w ramach
poznawania nowych rozwiza).

Czy identyfikuj si ze swoj firm?


W wikszoci programici nie szukaj tylko miejsca, w ktrym
zarobi godziwe pienidze. Nie oczekuj zwykej pracy
chc raczej mie wiadomo , e pracuj nad czym naprawd
wanym. Chc identyfikowa si ze swoj firm. Dla modych
programistw szczeglnie atrakcyjne s przedsibiorstwa reprezentujce pewn ideologi. Wiele firm ma doskonae kontakty
ze rodowiskiem twrcw oprogramowania open source i ruchem wolnego oprogramowania, co moe mie spore znaczenie
dla co bardziej idealistycznych programistw. Inne firmy aktywnie uczestnicz w programach spoecznych lub tworz produkty
postrzegane (z tego czy innego powodu) jako prospoeczne.
Zadaniem osoby odpowiedzialnej za rekrutacj jest identyfikacja tych idealistycznych aspektw funkcjonowania przedsibiorstwa i dbanie o to, aby zapraszani kandydaci mieli wiadomo ich istnienia.

67

68

P ROGRAMISTA

POSZUKIWANY .

Z NAJD

I ZATRUDNIJ NAJLEPSZEGO !

Niektre firmy decyduj si nawet na inicjowanie wasnych ruchw ideologicznych. Na przykad pewna pocztkujca firma z rejonu Chicago, nazwana 37signals, woya sporo wysiku w to, by jej
dziaalno kojarzya si z prostot w ten sposb promowaa
proste, atwe w uyciu aplikacje, na przykad Backpack, oraz prosty, atwy w uyciu framework programistyczny Ruby on Rails.
Dla firmy 37signals prostota jest jak ustrj swoisty midzynarodowy ruch polityczny. Prostota to nie tylko prostota, o nie! To
soneczne lato, kojca muzyka, spokj, sprawiedliwo , szczcie
i pikne dziewczta z kwiatami we wosach. David Heinemeier
Hansson, twrca frameworku Rails, twierdzi, e historia jego firmy
to Pikno, szczcie i motywacja. To zdolno odczuwania dumy
i przyjemnoci z pracy i tworzonych narzdzi. Nasza historia to nie
jaki kaprys to raczej trend. To historia wprowadzajca takie
sowa jak pasja czy entuzjazm do codziennego sownika programistw bez koniecznoci usprawiedliwiania czegokolwiek czy odczuwania zakopotania z powodu robienia tego, co si naprawd
lubi8. Mwienie o frameworku do tworzenia aplikacji internetowych w kontekcie pikna, szczcia i motywacji moe sprawia
wraenie czczych przechwaek, jednak wydaje si wyjtkowo atrakcyjne i z pewnoci wyrnia t firm na tle konkurencji. Promowanie frameworku Ruby on Rails jako pochodnej szczcia jego
twrcw ma t praktyczn zalet, e przynajmniej cz programistw bdzie ywo zainteresowana prac nad jego rozwojem.
Okazuje si jednak, e firma 37signals stawia dopiero pierwsze
kroki na gruncie kampanii zarzdzania tosamoci. Pracownicy tej
firmy nie mog si rwna ze specjalistami z koncernu Apple Computer, ktrzy za pomoc jednej reklamy w przerwie meczu Super Bowl w roku 1984 zbudowali trway wizerunek (utrzymywany
8

David Heinemeier Hansson, Rails steps into year three,


http://loudthinking.com/arc/2006_08.html, 6 sierpnia 2006 r.

P ODR CZNY

PRZEWODNIK PO OCZEKIWANIACH PROGRAMISTW

w wiadomoci konsumentw do dzisiaj) siy kontrkultury przeciwstawiajcej wolno dyktatowi, swobod uciskowi, kolory czerni
i bieli oraz pikn kobiet w czerwonych szortach wymuskanym
facetom w garniturach. Sprawne zarzdzanie wizerunkiem prowadzi do zjawisk godnych dzie Orwella gigantyczne korporacje
manipuluj sposobem postrzegania swojej dziaalnoci w sposb,
ktry z pozoru ma niewiele wsplnego ze zdrowym rozsdkiem
(skoro produkuj komputery, co, u licha, ma oznacza ich walka
z dyktatem?), skutecznie tworzc kultur tosamoci, dziki ktrej
nabywcy komputerw maj wraenie uczestnictwa w jakim wielkim,
oglnowiatowym ruchu. Kiedy kupujemy iPoda, moemy by pewni,
e wspieramy w ten sposb walk Gandhiego z kolonializmem brytyjskim. Kady kupiony MacBook to dowd na sprzeciw wobec tyranii i godu na wiecie!
Wemy teraz gboki oddech... W tym podrozdziale chciaem
zwrci uwag na konieczno analizy skojarze budzonych przez
nasz firm, sposobu jej postrzegania i potencjalnych dziaa na
rzecz poprawy wizerunku. Waciwe zarzdzanie mark korporacji
jest rwnie istotne z perspektywy rekrutacji, jak z perspektywy
kampanii marketingowych.

Jedna kwestia,
ktra nie interesuje programistw
Programici nie myl tylko o pienidzach, chyba e kompletnie
zaniedbamy pozostae aspekty. Jeli wic od jakiego czasu syszymy
skargi (ktre nie pojawiay si wczeniej) na zbyt niskie wynagrodzenia, moemy uzna to za sygna sugerujcy, e nasi programici
nie kochaj swojej pracy. Jeli potencjalni kandydaci na programistw nie s skonni do najmniejszych ustpstw podczas negocjowania wynagrodzenia, najprawdopodobniej mamy do czynienia

69

70

P ROGRAMISTA

POSZUKIWANY .

Z NAJD

I ZATRUDNIJ NAJLEPSZEGO !

z nastpujc postaw: C, jeli ju musz kompromitowa si


prac w tej firmie, powinni mi przynajmniej odpowiednio zapaci .
To oczywicie nie oznacza, e moemy sobie pozwoli na zbyt
niskie wynagradzanie pracownikw, poniewa programici s
wraliwi na niesprawiedliwo . Jeli odkryj, e pracownicy innych
firm otrzymuj nieporwnanie wysze wynagrodzenie za t sam
prac lub e pensje w naszej firmie s na przykad o 20 procent
nisze ni w firmie za rogiem, kwestia pienidzy z dnia na dzie
uronie do miana powanego problemu. Nasze wynagrodzenia musz by konkurencyjne, jednak same pace (o ile, o czym wspominaem, s uczciwe) zajmuj zaskakujco nisk pozycj na licie
czynnikw decydujcych o wyborze pracodawcy i jako takie stanowi zadziwiajco nieefektywne narzdzie do radzenia sobie z takimi problemami jak wysuone monitory 15-calowe, marudzcy
pracownicy dziau sprzeday czy zaangaowanie w produkcj broni
nuklearnej przenoszonej przez petwonogi.

SKOROWIDZ
37signals, 68

E
A

algorytm rekurencyjny, 110


AOL Time Warner, 27
Apple, 26, 28, 68, 143
architekt, 84
Austin Robert D., 125
autonomia programistw, 61

B
baza danych z informacjami
o wykrytych bdach, 152
biurko programisty, 57
bdy, 153
budowa wasnej spoecznoci,
45

C
cele organizacji, 143
CV, 73
CVS, 149
czas podejmowania decyzji
dotyczcej kandydata, 116
czas powicony na realizacj
zadania, 24
czynniki uatwiajce
rekrutacj, 54

D
diagnozowanie kodu
graficznego interfejsu
uytkownika, 162
dowiadczenie zwizane
z technologiami, 82

Econ 137, 138


efekt naduzasadnienia, 138
Eisenstat Stanley, 20

F
fizyczna przestrze biurowa,
55
Fog Creek Copilot, 42
Fog Creek Software, 17
fotele Aeron, 57

G
gabinety, 51, 53
gadety, 59
gwny programista, 84

I
identyfikacja z organizacj,
143
informacje o kandydacie, 73
informacje o wykrytych
bdach, 152
inteligencja, 101
iPod, 26, 27

J
jako kodu, 25
jako pracy, 24
jzyk, 76
jzyk programowania, 66
Joel on Software, 45

K
kandydaci polecani
przez pracownikw, 46
kompilacja po kadym dniu
pracy, 151
kompilacja systemu, 150
koncepcja wsplnych
przestrzeni, 54
kontrola wersji kodu
rdowego, 149
korytarzowe testy
uytecznoci, 164
koszty, 19
kryteria porzdkowania
zgosze, 74
hard core, 78
jzyk, 76
mzg, 77
pasja, 74
rnorodno , 79
selekcja, 78
wyjtkowo , 75

L
list motywacyjny, 73, 75
lista pyta zadawanych
podczas rozmw
kwalifikacyjnych, 103

M
MAP, 65
marszu ku mierci, 153
mechanizm kontroli wersji
kodurdowego, 149

S KOROWIDZ
metody zarzdzania
zespoem, 131
metoda utosamiania,
142
po pierwszej lekcji
ekonomii, 137
stanowisko dowodzenia,
132
metodyka nieskoczonej liczby
bdw, 154
metodyka zerowej tolerancji
dla bdw, 154
miary, 124
miary produktywnoci, 20
Microsoft Word, 153
miejsce pracy, 51
MonsterTRAK, 37
morale zespou, 128
motywacja wewntrzna, 138,
143
motywacja zewntrzna, 138
moliwo wyboru projektw,
66

N
narzdzia, 161
nieefektywno pracownikw,
129
niezaleno programistw, 61
nowe technologie, 66
Nullsoft, 26

O
ocena inteligencji podczas
rozmowy kwalifikacyjnej,
101
ocena kandydata, 73
ocena wsppracownikw, 128
oczekiwania programistw, 51
autonomia, 61
fizyczna przestrze
biurowa, 55
gabinety, 51
gadety, 59
identyfikacja ze swoj
firm, 67
niezaleno , 61
nowe technologie, 66
praca nad interesujcymi
zagadnieniami, 64
moliwo wyboru projektw,
66

wsppracownicy, 60
wynagrodzenie, 69
ycie towarzyskie, 59
odnajdywanie wietnych
programistw, 33
otwarte przestrzenie biurowe,
53
overjustification effect, 138

P
pasja, 74
pisanie specyfikacji, 157
plan rozmowy kwalifikacyjnej,
103
plany realizacji projektw, 156
po pierwszej lekcji ekonomii,
137
podchwytliwe pytania, 115
polityka, 63, 89
poprawa wydajnoci, 130
poprawianie niedoskonaych
zespow, 123
miary i zachty, 124
morale zespou, 128
ocena wsppracownikw,
128
poprawa wydajnoci, 130
zwalnianie
nieproduktywnych
pracownikw, 128, 129
porwnywanie kompetencji
kandydatw, 90
porzdkowanie zgosze, 73
dowiadczenie zwizane
z konkretnymi
technologiami, 82
kryteria, 74
odmienne dowiadczenia,
80
praca nad interesujcymi
zagadnieniami, 64
pracownicy z umiejtnoci
doprowadzania spraw do
koca, 101
praktykanci, 38
praktyki, 38, 43, 44
prawo Brooksa, 25
proces rekrutacji, 10, 36
produktywno , 20, 53
prowadzenie rozmw
kwalifikacyjnych, 95
przestrze biurowa, 55, 56

R
realizacja projektu, 156
referencje pracownikw, 46
regua nie palant, 61
rekrutacja programistw, 36,
54
rekurencja, 110
rodzaje wkadu
w funkcjonowanie
organizacji, 126
rozmowa kwalifikacyjna, 95,
163
czas podejmowania
decyzji dotyczcej
kandydata, 116
czas rozmowy, 97
faza wprowadzenia, 104
lista pyta, 103
ocena inteligencji, 101
otwarte pytania, 105
plan rozmowy, 103
podchwytliwe pytania,
115
podejmowanie decyzji
na temat danego
kandydata, 98
proste pytanie zwizane
z programowaniem,
107
prowadzenie jednoczesnej
rozmowy z kilkoma
potencjalnymi
pracownikami, 97
pytania zadawane
przez kandydata, 113
pytania zwizane
z programowaniem,
112
pytanie o jeden
z projektw ostatnio
realizowanych przez
kandydata, 105
rozwizywanie
problemw, 117
sposb traktowania
kandydatw, 118
uzyskiwanie wiedzy
o kandydacie, 102
zasady zatrudniania, 100
ze pytania, 114
rozmowa telefoniczna, 87, 88
etapy, 88
polityka, 89

167

168

P ROGRAMISTA

POSZUKIWANY .

rozmowa telefoniczna
porwnywanie
kompetencji
kandydatw, 90
technologia, 89
rnice dzielce
programistw, 24

S
specjalista od skryptw, 111
specyfikacja, 157
spoeczno , 45
spoeczny wymiar dziaalnoci,
65
sposb traktowania
programistw w ramach
organizacji, 59
stanowisko dowodzenia, 132
struktury danych, 112
styl, 28
system CVS, 149
system kontroli wersji kodu
rdowego, 149
szukanie wietnych
programistw, 33


wietni programici, 33, 34

T
technologie, 66, 82, 89
terminy, 24
test Joela, 148
testerzy, 163
tworzenie motywacji
wewntrznej, 143

Z NAJD

I ZATRUDNIJ NAJLEPSZEGO !

U
umowy o zakazie konkurencji,
47
usuwanie bdw, 153

W
warunki pracy programistw,
159
wewntrzne oprogramowanie,
29
Winamp, 26
wkad w funkcjonowanie
organizacji, 126
wskaniki, 110
wynagrodzenie, 69

Z
zachty, 124
zarzdzanie tosamoci, 68
zarzdzanie zespoem, 131
zatrudnianie programistw, 96
zatrudnianie kandydatw
polecanych przez
dotychczasowych
pracownikw, 46, 48
zatrudnianie najlepszych
programistw, 18
zatrudnianie
praktykantw, 38
zatrudnianie wielu
przecitnych
programistw, 25
zespoy, 25, 123
zgoszenia, 73
ze pytania podczas rozmowy
kwalifikacyjnej, 114
zwalnianie nieproduktywnych
pracownikw, 128, 129


rda informacji
o kandydacie, 73


adnej polityki, 63
ycie towarzyskie
programistw, 59
yciorys kandydata, 103

You might also like