Id do

Spis treci
Przykadowy rozdzia
Katalog ksiek

Laptopy.
Dla seniorw
Autor: Bartosz Danowski
ISBN: 978-83-246-2844-5
Format: 158235, stron: 208

Katalog online
Zamw drukowany
katalog
May, lekki, wygodny laptop potrzebny na co dzie

Twj koszyk
Dodaj do koszyka
Cennik i informacje
Zamw informacje
o nowociach
Zamw cennik
Czytelnia
Fragmenty ksiek
online

Kontakt
Helion SA
ul. Kociuszki 1c
44-100 Gliwice
tel. 32 230 98 63
e-mail: helion@helion.pl
Helion 19912010

We byka za rogi, czyli pierwszy kontakt z laptopem i systemem Windows 7

Gniazdka i kabelki, czyli podczanie i instalacja urzdze zewntrznych
Notowanie na ekranie, czyli obsuga edytora tekstu i innych popularnych programw
Nie daj si wirusom, czyli podstawy zabezpieczenia komputera
Komputery przenone staj si coraz bardziej popularn alternatyw dla starszych braci
komputerw stacjonarnych. Ich atutem jest nie tylko niewielki rozmiar przy podobnych, ogromnych
moliwociach dziaania, ale take porwnywalna cena, sprawiajca, e niemal kady moe sobie
dzi pozwoli na kupno laptopa. Warto zastanowi si nad takim sprztem, poniewa mona go
uywa praktycznie wszdzie w domu, parku, pocigu, na play, wycieczce i dziace. Wystarczy
odrobina dobrych chci i czasu, by opanowa podstawy obsugi tego urzdzenia i ju mona
oglda filmy, przeglda lub poprawia zdjcia z wakacji albo nagrywa pyty.
Laptopy. Dla seniorw to ksika, ktra pomoe Ci wybra odpowiedni dla Ciebie sprzt
i nauczy si obsugiwa podstawowe programy. Jej autor bez zbdnego technicznego argonu
opowie Ci, jak dziaa laptop i co moesz zrobi, by wykorzysta maksimum jego moliwoci.
Podpowie, jak dba o komputer, by suy Ci dugo i bezawaryjnie. Pokae, jak stworzy rnego
typu dokumenty albo podczy urzdzenia typu drukarka, aparat fotograficzny, dysk zewntrzny
czy pami pendrive. Wyjani take, czym jest i jak dziaa internet. To wszystko wcale nie jest tak
skomplikowane, jak wyglda na pierwszy rzut oka. Nie daj sobie wmwi, e to nie dla Ciebie!
Podstawowe informacje
Kupowanie laptopa
Pierwszy kontakt z laptopem
Pierwsze uruchomienie laptopa
Podstawy pracy w systemie Windows 7
Podczanie i instalacja urzdze zewntrznych
Praca z edytorem tekstu i nagrywanie pyt
Podstawy bezpieczestwa
Obsuga internetu
Otwrz przed sob nowe moliwoci!

Spis treci
Wstp________________________________________________ 5

1. Podstawowe informacje

Sowniczek _ __________________________________________ 8
Laptop, notebook, netbook, subnotebook_ ________________ 9
Czym jest system operacyjny i czym rni si od laptopa _ _______ 14

System operacyjny to nie wszystko,

potrzebujesz jeszcze programw________________________ 17
Zalety i wady komputera przenonego ___________________ 17

2. Kupujemy laptopa

23

Szczegowa analiza potrzeb ___________________________

Pierwsza wizyta w sklepie ______________________________
Poszukiwanie korzystnej oferty i zakup w internecie _ ______
Gwarancja i usugi dodatkowe __________________________
Zakup uywanego komputera_ _________________________

3. Pierwszy kontakt z laptopem

51

Klawiatura i dodatkowe przyciski sterujce _ ______________

Touchpad, czyli urzdzenie wskazujce _ _________________
Klapa matrycy i niespodzianki, jakie kryje _ _______________
Gniazda i zcza _ _____________________________________
Bateria i zasilacz_ _____________________________________

4. Pierwsze uruchomienie laptopa

52
55
57
58
61

63

Monta baterii i podczenie zasilania ____________________

Wczenie komputera__________________________________
Kreator wstpnej konfiguracji___________________________
Tworzenie pyt recovery _ ______________________________
Zamykanie systemu Windows __________________________

5. Podstawy pracy w systemie Windows 7

24
34
35
41
42

64
67
69
75
80

85

Praca z oknami_ ______________________________________ 86

Operacje na plikach, folderach i skrtach_ ________________ 90
Wyszukiwanie plikw i programw_ _____________________ 97
Uruchamianie i zamykanie programw__________________ 101
Pulpit i pasek zada_ _________________________________ 102

Kosz systemowy_ ____________________________________ 105

Instalacja i usuwanie programw _______________________ 107

6. Podczanie i instalacja
urzdze zewntrznych

115

7. Internet

131

8. Praca z edytorem tekstu

141

Dysk zewntrzny lub pami PenDrive __________________ 117

Aparat fotograficzny _ ________________________________ 120
Drukarka_ __________________________________________ 123
Czego potrzebujesz, aby korzysta z internetu _ __________ 137
Jak korzysta z internetu ______________________________ 139
Tworzenie nowego dokumentu_ _______________________
Wprowadzanie i formatowanie tekstu___________________
Tworzenie list_ ______________________________________
Wstawianie grafiki___________________________________
Praca ze schowkiem systemowym_ _____________________
Drukowanie dokumentw_____________________________
Zapisywanie i otwieranie dokumentw__________________
Przykady typowych dokumentw______________________

142
143
150
152
154
155
157
160

9. Multimedia

165

10. Nagrywanie pyt

179

11. Podstawy bezpieczestwa

191

Zdjcia_____________________________________________ 166
Ogldanie filmw DVD________________________________ 173
Odtwarzanie pyt audio_______________________________ 176
Konfiguracja_ _______________________________________ 180
Nagrywanie pyty z danymi____________________________ 182
Nagrywanie pyty audio_______________________________ 186
Aktualizacja systemu_ ________________________________ 192
Ochrona antywirusowa _______________________________ 199
Podsumowanie ______________________________________ 207

Pierwsze
uruchomienie laptopa
Monta baterii i podczenie zasilania ____________ 64
Wczenie komputera__________________________ 67
Kreator wstpnej konfiguracji___________________ 69
Tworzenie pyt recovery _ ______________________ 75
Zamykanie systemu Windows ___________________ 80

 Pierwsze uruchomienie laptopa

Wikszo dostpnych w sklepach laptopw bezporednio po wyjciu

z kartonu jest prawie gotowa do pracy. Uytkownik musi tylko wykona
kilka czynnoci, ktre zajm kilkanacie minut i nie bd wymagay
powtrzenia w przyszoci.
Lektura niniejszego rozdziau pozwoli Ci sprawnie zamontowa bateri,
podczy zasilanie, przeprowadzi wstpn konfiguracj oraz przygotowa pyty recovery. Kady z tych elementw jest wany i radz, aby
si z nimi zapozna.

Monta baterii
i podczenie zasilania
Po wyjciu laptopa z opakowania musimy wyposay go w bateri oraz
podczy do zasilania. Dziaanie takie jest obowizkowe, poniewa
nowa bateria zwykle jest ledwie podadowana i pozwoli na kilkanacie
minut pracy.
1. Dokadniejsze ogldziny baterii ujawniaj, e znajduje si na niej
specjalne zcze z du iloci stykw. Na obudowie laptopa moemy
doszuka si gniazda o podobnej konstrukcji jak zcze na baterii.
Oba elementy do siebie pasuj i oznaczyem je za pomoc strzaki na
rysunku 4.1.

64

Rysunek 4.1. Monta baterii etap pierwszy

3. Montujc bateri w laptopie, wystarczy odpowiednio j ustawi wzgldem obudowy (tak by zcze z gniazdem pokrywao si miejscami),
a nastpnie wsun do wnki. Wane jest to, aby bateri wsun do
samego koca powinnimy usysze specyficzny klik.
4. Po zamontowaniu baterii zwr uwag na spd laptopa. W ssiedztwie
baterii powinny znajdowa si dwie mechaniczne blokady, ktre pozwalaj na demonta baterii (rysunek 4.2). Aby wyj bateri, musisz
przesun blokady. Dopiero po wykonaniu tej czynnoci moliwe
jest wysunicie baterii. Warto zapamita rwnie, e jedna z blokad
zwykle moe by przesuwana w dwie strony i w jednym z pooe
trwale blokuje ona bateri na miejscu. Na poniszym rysunku prawa
blokada znajduje si w pozycji trwale mocujcej bateri. wiadczy
o tym kolor czerwony widoczny obok uchwytu.

Monta baterii i podczenie zasilania

2. Na krawdzi baterii oraz na bokach wnki w obudowie laptopa moemy dopatrzy si jeszcze specjalnych naci oraz wystpw. Oba
elementy oznaczyem rwnie strzakami na rysunku 4.1.

Rysunek 4.2. Monta baterii etap drugi

W tej chwili komputer powinien nadawa si do pracy. Jednak z dowiadczenia mog powiedzie, e fabrycznie dostarczony akumulator
bezporednio po wyjciu z opakowania pozwala na kilkanacie minut
pracy. Dlatego warto podczy komputer do prdu.
65

 Pierwsze uruchomienie laptopa

1. Gniazdo zasilania znajduje si na jednej z krawdzi obudowy laptopa.

Najczciej spotykane lokalizacje tego elementu to lewa lub tylna
krawd. Gniazdo zawsze jest okrge (rysunek 4.3).

Rysunek 4.3. Podczanie zasilania etap pierwszy

2. Kady zasilacz do laptopa ma ksztat skrzynki. Z jednej jej strony wychodzi przewd zakoczony niewielk okrg wtyczk (rysunek 4.4).
Po drugiej stronie obudowy zasilacza znajduje si gniazdo, do ktrego
musimy podczy kabel zasilajcy (rwnie znajduje si w kartonie
z laptopem).

66

Rysunek 4.4. Podczanie zasilania etap drugi

Zadanie do samodzielnego wykonania

Zamontuj w laptopie bateri, a nastpnie podcz do komputera zasilacz. Pamitaj o tym, e bateri da si zamontowa tylko w jeden
sposb i jeeli co nie pasuje, to po prostu musisz co robi le. Podobnie wyglda kwestia zasilacza kada wtyczka i kade gniazdo
maj ksztat uniemoliwiajcy pomyk.

Wczenie komputera

3. Zasada jest taka, e najpierw podczamy gruby kabel zasilajcy do

zasilacza, nastpnie sam zasilacz podczamy do gniazdka elektrycznego i na kocu wpinamy kabel do laptopa.

Wczenie komputera
Wczenie komputera nie jest rzecz skomplikowan, ale mimo to warto
temu zagadnieniu powici kilka sw, poniewa niektre osoby mog
mie problem ze zlokalizowaniem wcznika. Poza tym wcznik, jeli
jest w odpowiedni sposb uyty, rwnie moe by wycznikiem caego
komputera.
1. Wczenie laptopa jest moliwe po naciniciu odpowiedniego przycisku, ktry zwykle znajduje si nad klawiatur. Przycisk zwykle jest
okrgy (rysunek 4.5) bd owalny, ale bywa i tak, e producent stosuje
przyciski prostoktne, ktre dodatkowo umieszcza w listwie z dodatkowymi przyciskami funkcyjnymi (rysunek 4.6). Wspln cech
kadego z wcznikw jest to, e s one oznaczone za pomoc koa
w poowie przecitego pionow kresk.

Rysunek 4.5. Wczanie laptopa

67

 Pierwsze uruchomienie laptopa

Rysunek 4.6. Inny przykad wcznika

2. Aby wczy laptopa, naley nacisn przycisk i przytrzyma go w tej

pozycji krtk chwil (jedn bd dwie sekundy). Szybkie wcinicie
i puszczenie przycisku w czci laptopw nie wystarczy do ich uruchomienia. Dlatego dla pewnoci zawsze wciskamy przycisk i chwil
go przytrzymujemy.

3. Po pomylnym wczeniu laptopa na ekranie powinny pojawi si

pierwsze napisy lub logo producenta komputera.
Ciekawostk jest to, e wcznik komputera moe zosta rwnie wykorzystany do jego wyczenia. Jednak dziaanie przycisku rni si
w zalenoci od stanu, w ktrym komputer aktualnie si znajduje.

Jeeli na Twoim laptopie jest uruchomiony system operacyjny, to

nacinicie wcznika spowoduje wyczenie komputera lub jego hibernacj (wicej o tym stanie dowiesz si podczas lektury dalszej czci
ksiki). To bezpieczna metoda wyczania komputera.

Wcinicie przycisku i przytrzymanie go w takim stanie przez kilkana-

68

cie sekund (15 20) spowoduje brutalne wyczenie komputera bez

zamykania systemu operacyjnego. Dziaanie takie mona porwna do
wyjcia wtyczki z kontaktu w komputerze stacjonarnym. Rozwizanie
to nie jest zalecane, ale czasem to jedyne wyjcie.

Wcz swj komputer. Pamitaj o tym, e przycisk powiniene chwil

przytrzyma w stanie wcinitym, bo inaczej komputer moe si nie
wczy. Jeeli napotkasz problemy z uruchomieniem, to sprawd
podczenie baterii i zasilania. Dodatkowo moesz duej przytrzyma
przycisk w stanie wcinitym.

Kreator wstpnej konfiguracji

Kreator wstpnej konfiguracji

Zadanie do samodzielnego wykonania

Po zamontowaniu baterii i podczeniu zasilacza pozostaje ju tylko

uruchomienie laptopa (wystarczy nacisn przycisk Power na obudowie
komputera).

Wskazwka
Zdarza si, e rni producenci w rny sposb rozwizali kwesti konfiguracji
komputera podczas pierwszego uruchomienia. W dalszym opisie skorzystaem
z najpopularniejszego rozwizania, ale miej wiadomo, e w Twoim przypadku moe by nieco inaczej. Dlatego czytaj uwanie komunikaty pojawiajce si
na ekranie laptopa i postpuj zgodnie z instrukcjami.

1. W tej chwili rozpocznie si uruchamianie komputera. Spokojnie zaczekaj, a na ekranie monitora pojawi si okno widoczne na rysunku 4.7.

69

Rysunek 4.7. Wstpna konfiguracja laptopa etap pierwszy

 Pierwsze uruchomienie laptopa

a. W polu Kraj lub region ustaw Polska.

b. W polu Godzina i waluta ustaw Polski (polska).

c. W polu Ukad klawiatury wybierz opcj Polski (programisty).

d. Aby zatwierdzi ustawienia, kliknij przycisk Dalej.

2. Kolejny etap wymaga zatwierdzenia licencji (rysunek 4.8).

Rysunek 4.8. Wstpna konfiguracja laptopa etap drugi

a. Zaznacz opcj Akceptuj postanowienia licencyjne. W zalenoci

od wersji systemu lub producenta okno widoczne poniej moe
wymaga zatwierdzenia jednego lub dwch regulaminw.
b. Po zaznaczeniu jednej lub dwch opcji Akceptuj postanowienia
licencyjne kliknij przycisk Dalej.

3. Rysunek 4.9 przedstawia widok ekranu podczas kolejnego etapu, ktry

wymaga od Ciebie zaoenia konta uytkownika.
a. W polu Wpisz nazw uytkownika podaj nazw swojego konta.

b. W polu Wpisz nazw komputera okrel nazw swojego komputera.

Moesz zostawi propozycj przedstawion przez instalator.
c. Na koniec kliknij przycisk Dalej.

70

4. Po chwili na ekranie monitora zobaczysz okno widoczne na rysunku

4.10. Musisz wpisa haso, ktre jest niezbdne do zaoenia konta
administratora.

a. W polu Wpisz haso podaj swoje haso. Zwr uwag na wielko

liter, ktre wpisujesz. Nastpnie w polu Ponownie wpisz haso podaj
swoje haso raz jeszcze.

Kreator wstpnej konfiguracji

Rysunek 4.9. Wstpna konfiguracja laptopa etap trzeci

Rysunek 4.10. Wstpna konfiguracja laptopa etap czwarty

71

 Pierwsze uruchomienie laptopa

b. W polu Wpisz wskazwk dotyczc hasa podaj dane, na podstawie

ktrych przypomnisz sobie haso w sytuacji awaryjnej.
c. Kliknij przycisk Dalej.

5. Okno widoczne na rysunku 4.11 odpowiada za okrelenie zachowania

komputera w kwestii pobierania aktualizacji udostpnianych przez
firm Microsoft. Moim zdaniem nie ma sensu nic tutaj zmienia;
musisz klikn pierwsz z opcji Uyj ustawie zalecanych. Dziki
temu system automatycznie bdzie pobiera niezbdne poprawki.

Rysunek 4.11. Wstpna konfiguracja laptopa etap pity

6. Kolejny etap wymaga ustawienia strefy czasowej, daty i godziny (rysunek 4.12).

a. W polu Strefa czasowa ustaw opcj (GMT+01:00) Sarajewo, Skopie, Warszawa, Zagrzeb. Co prawda ustawienie to jest domylne
w przypadku polskiej wersji systemu, ale warto o nim pamita.
Wcz opcj Automatycznie dostosuj zegar do zmiany czasu dziki
temu Windows sam zmieni godzin w dniu, kiedy czeka nas zmiana
czasu.

72

b. W polu Data ustaw aktualn dat. Musisz wybra miesic

zmiana miesicy jest moliwa za pomoc przyciskw strzaek

Kreator wstpnej konfiguracji

Rysunek 4.12. Wstpna konfiguracja laptopa etap szsty

skierowanych w prawo i lewo. Nastpnie zaznacz dokadny dzie

miesica.

c. Na koniec w sekcji Godzina wprowad aktualny czas. Wystarczy,

e w polu umieszczonym pod zegarem wpiszesz odpowiednie
wartoci.
d. Kliknij przycisk Dalej.

7. W oknie widocznym na rysunku 4.13 moemy wybra ustawienia

sieci. Dokadniej mwic, Windows posiada kilka zdefiniowanych
schematw ustawie sieci dla rnych przypadkw Sie domowa,
Sie w pracy i Sie publiczna. Klikamy opcj odpowiadajc stanowi
faktycznemu i sie powinna dziaa. Oczywicie z poziomu systemu
moemy dopieci konfiguracj lub j zmieni. Caa procedura zostaa
opisana w jednym z nastpnych rozdziaw.

8. W tej chwili instalator sprbuje nawiza poczenie z sieci. Nastpnie przeprowadzone zostan ostatnie czynnoci konfiguracyjne.
Cay proces ograniczy si do zmiany zawartoci ekranu i wywietlenia kilku komunikatw. Natomiast Twj udzia nie bdzie tutaj
konieczny. Po zakoczeniu instalacji zobaczysz pulpit systemu
(rysunek 4.14).
73

 Pierwsze uruchomienie laptopa

Rysunek 4.13. Wstpna konfiguracja laptopa etap sidmy

Rysunek 4.14. Wstpna konfiguracja laptopa etap smy

Zadanie do samodzielnego wykonania

Wcz komputer i przeprowad proces wstpnej konfiguracji systemu operacyjnego. Pamitaj, e wykonujc to zadanie, musisz zwrci
uwag na to, e:

proces naley przeprowadzi do koca,

warto wprowadzi wszystkie dane, o ktre pyta system, poniewa
74

w przyszoci ich zmiana bdzie wymagaa odrobin wicej wysiku.

wiat idzie do przodu i bez wtpienia jest to widoczne rwnie w kwestii laptopw. Producenci oferuj swoje komputery z zainstalowanym
systemem operacyjnym i ju dawno temu zrezygnowali z doczania pyt
CD/DVD z jego instalacyjn wersj, uznajc to za zbyt skomplikowane
rozwizanie. Dzisiaj zamiast pyt z instalacyjn wersj systemu dostajemy specjalnie spreparowany system w wersji recovery, ktry kady laik
moe sprawnie i szybko odtworzy w przypadku awarii. Wersja recovery
systemu operacyjnego ma t zalet, e po jej instalacji nie musimy ju
instalowa sterownikw, dodatkowych programw ani konfigurowa
komputera. Po prostu instalujemy system z nonika recovery i mamy
komputer gotowy do pracy.

Tworzenie pyt recovery

Tworzenie pyt recovery

Recovery w przypadku laptopw moe przybiera dwie formy. Pierwszym i bez wtpienia najpopularniejszym rozwizaniem jest specjalna
partycja (wydzielony fragment dysku), na ktrej przechowywana jest
wersja recovery systemu. W przypadku awarii lub problemw moemy
szybko postawi naszego laptopa na nogi. Wicej informacji na temat
praktycznego wykorzystania tego rozwizania znajdziesz w dalszej czci
niniejszej ksiki. Drugim rozwizaniem jest doczenie przez producenta
do zestawu pyt CD/DVD z systemem wersji recovery.
Producenci oferujcy laptopy z partycj recovery przewidzieli rwnie
moliwo wasnorcznego wygenerowania nonika recovery na wypadek
awarii dysku. Czynno taka nie jest skomplikowana i powinna by obowizkowo wykonana ju podczas pierwszego uruchomienia komputera.
Niemal kady producent laptopw ma inne podejcie do generowania
nonikw recovery, co powoduje, e nie mam fizycznej moliwoci opisania wszystkich stosowanych rozwiza. Dlatego poniej opisaem jedno
z popularniejszych narzdzi do tworzenia pyt recovery, ktre stosuje
w swoich komputerach Lenovo. W przypadku pozostaych producentw
zasada jest podobna, wic przy odrobinie dobrej woli powiniene sobie
poradzi z tym zadaniem.

Wskazwka
Zanim zaczniesz tworzy noniki recovery, zaopatrz si w czyste pyty CD lub
DVD. Jeeli korzystasz z krkw CD, to przygotuj si, e bdziesz potrzebowa
nawet kilkunastu pyt. W przypadku DVD zwykle wystarcz dwie lub trzy pyty.
75

 Pierwsze uruchomienie laptopa

1. Po uruchomieniu systemu operacyjnego musimy klikn przycisk Start,

a nastpnie wybra opcj Wszystkie programy i dalej Lenovo Care oraz
Create Product Recovery Media (rysunek 4.15).

Rysunek 4.15. Tworzenie nonikw recovery na przykadzie laptopa firmy

Lenovo etap pierwszy

2. Po chwili na ekranie monitora zobaczymy okno aplikacji odpowiedzialnej za tworzenie nonikw recovery (rysunek 4.16). Zaznacz
opcj The Product Recovery discs you are going to create are for use on this
computer Only. Do you want to proceed? i kliknij przycisk OK.

Rysunek 4.16. Tworzenie nonikw recovery na przykadzie laptopa firmy

Lenovo etap drugi

76

3. W kolejnym oknie (rysunek 4.17) wybierz napd optyczny, z ktrego

masz zamiar skorzysta, umie w nim czyst pyt CD lub DVD,

Rysunek 4.17. Tworzenie

nonikw recovery na
przykadzie laptopa firmy
Lenovo etap trzeci

Tworzenie pyt recovery

a nastpnie kliknij przycisk OK. Rozpocznie si przygotowanie do

procesu tworzenia nonikw recovery.

4. Po pojawieniu si okna widocznego na rysunku 4.18 uprawnij si, e

czysta pyta znajduje si w nagrywarce, i kliknij przycisk OK. Jeeli
w nagrywarce nie ma czystej pyty CD/DVD, to umie j tam, odczekaj chwil i kliknij przycisk OK.
Rysunek 4.18. Tworzenie
nonikw recovery na
przykadzie laptopa firmy
Lenovo etap czwarty

5. W tej chwili rozpocznie si nagrywanie pyty. Postp zapisu moesz

ledzi na ekranie komputera dziki graficznemu wskanikowi, ktry
jest widoczny na rysunku 4.19.
Rysunek 4.19. Tworzenie
nonikw recovery na
przykadzie laptopa firmy
Lenovo etap pity

6. Po zakoczeniu procesu wypalania pyty nastpi weryfikacja jej zawartoci. Proces ten jest wany i ma za zadanie sprawdzenie, czy podczas
tworzenia pyty recovery nie pojawiy si jakie bdy. Rwnie tym
razem postp caej operacji moesz ledzi na ekranie swojego laptopa
dziki graficznemu wskanikowi, ktry jest widoczny na rysunku 4.20.

77

Rysunek 4.20. Tworzenie

nonikw recovery na
przykadzie laptopa firmy
Lenovo etap szsty

 Pierwsze uruchomienie laptopa

7. Na rysunku 4.21 wida okno z informacj o pomylnym zakoczeniu

nagrywania pyty. Kliknij przycisk OK, aby kontynuowa.
Rysunek 4.21. Tworzenie
nonikw recovery na
przykadzie laptopa firmy
Lenovo etap sidmy

8. W tej chwili zostaniesz poproszony o woenie do nagrywarki kolejnej

czystej pyty oraz kliknicie przycisku OK (rysunek 4.22). Po chwili
rozpocznie si nagrywanie kolejnej pyty, a nastpnie jej weryfikacja.
Postpy obu procesw moesz ledzi dziki graficznym wskanikom,
ktre omwiem nieco wczeniej.
Rysunek 4.22. Tworzenie
nonikw recovery na
przykadzie laptopa firmy
Lenovo etap smy

9. Na rysunku 4.23 wida komunikat informujcy o pomylnym zakoczeniu nagrywania kolejnej pyty recovery. Kliknij przycisk OK, aby
kontynuowa.
Rysunek 4.23.
Tworzenie nonikw
recovery na przykadzie
laptopa firmy Lenovo
etap dziewity

78

10. Rysunek 4.24 przedstawia prob o umieszczenie nastpnej czystej

pyty w napdzie. Po woeniu czystej pyty do nagrywarki kliknij
przycisk OK i spokojnie zaczekaj, a zostanie ona nagrana. Rwnie

Rysunek 4.24. Tworzenie

nonikw recovery na
przykadzie laptopa firmy
Lenovo etap dziesity

Tworzenie pyt recovery

tym razem moesz ledzi postp zapisu, jak i weryfikacji krka,

dziki graficznym wskanikom, ktre s widoczne na ekranie laptopa.

11. Po zakoczeniu nagrywania kolejnej pyty zobaczysz komunikat informujcy o wykonaniu tej czynnoci (rysunek 4.25). Kliknij przycisk
OK, aby kontynuowa.
Rysunek 4.25. Tworzenie
nonikw recovery na
przykadzie laptopa firmy
Lenovo etap jedenasty

12. Kolejny rysunek, oznaczony numerem 4.26, przedstawia komunikat,

ktry pojawi si po nagraniu wszystkich pyt recovery.
Rysunek 4.26. Tworzenie
nonikw recovery na
przykadzie laptopa firmy
Lenovo etap dwunasty

Proces przygotowania pyty recovery na przykadowym laptopie Lenovo

wymaga nagrania trzech pyt. Pierwszy krek to pyta CD, a kolejne
dwa to krki DVD. Oczywicie moemy uy wycznie pyt DVD
lub CD. W przypadku tych drugich licz si z koniecznoci posiadania
wikszej liczby czystych krkw. Gotowe pyty schowaj do pudeek
i zabezpiecz na wszelki wypadek. Noniki recovery bd Ci potrzebne
wycznie w przypadku awarii systemu operacyjnego.
79

Wskazwka
Przygotowanie pyt recovery na laptopach innych producentw moe si nieco
rni. Jednak w kadym przypadku musisz szuka odpowiedniego narzdzia,
za pomoc ktrego nagrasz pyty. Rni producenci inaczej nazywaj programy
do tworzenia pyt recovery i zdarza si rwnie, e po przygotowaniu kompletu
takich pyt odpowiednia opcja znika z systemu operacyjnego.

Zadanie do samodzielnego wykonania

Przygotuj komplet pyt recovery z kopi systemu operacyjnego. Wykonujc to zadanie, musisz zwrci uwag na to, e:

uyte pyty CD/DVD powinny by dobrej jakoci najlepiej kup

pyty firmy Verbatim lub TDK;
procesu nagrywania pyt recovery nie da si powtrzy ani wykona
czciowo zarezerwuj wic sobie wiksz ilo czasu, podcz
komputer do gniazdka elektrycznego i cierpliwie wykonuj kolejne
czynnoci.

Zamykanie systemu Windows

Skoro udao nam si wczy komputer oraz przeprowadzi wstpn konfiguracj systemu operacyjnego i nagra pyty recovery, to teraz najwysza
pora, aby dowiedzie si, w jaki sposb wyczy laptopa.
Wbrew pozorom komputer przenony moemy wyczy na kilka sposobw, ktre rni si pomidzy sob i to do znacznie. Laptopa moesz
wyczy, upi lub zahibernowa. Kady ze stanw pozornie wyglda
tak samo, ale rni si w sposb znaczcy.

80

Wyczenie komputera to proces, w ktrym w pierwszej kolejnoci zostanie

wyczony system operacyjny, a nastpnie nastpi zupene wyczenie
komputera. Aby wyczy komputer, musisz klikn przycisk Start, a nastpnie opcj Zamknij (rysunek 4.27).
W przypadku wyczenia komputera nie s zapisywane adne dane majce w przyszoci pomc w szybkim uruchomieniu laptopa. Dokadniej
mwic, wczenie laptopa, ktry wczeniej zosta wyczony, wymaga
przeprowadzenia procesu diagnostyki sprztu oraz adowania systemu

Zamykanie systemu Windows

Rysunek 4.27.
Wyczanie
komputera

i sterownikw. Naley pamita rwnie o tym, e wyczony komputer

nie pobiera prdu.

Wskazwka
Aby wyczy laptopa, moesz rwnie nacisn przycisk, ktrym wczye
komputer. Po chwili rozpocznie si wyczanie laptopa w taki sam sposb jak po
wybraniu przycisku Start i Zamknij.

Upienie (zwane rwnie stanem wstrzymania) to metoda oszczdzania energii podczas przerw w uytkowaniu laptopa. W stanie upienia
laptop zatrzymuje wszystkie informacje zgromadzone w pamici RAM,
ale jednoczenie wycza m.in. ekran, twardy dysk oraz zmienia tryb
pracy procesora. Efektem opisanych dziaa jest ograniczenie poboru
prdu. Zalet stanu wstrzymania jest to, e wyjcie z niego trwa zaledwie kilka sekund, a komputer uruchamia si w stanie, w jakim zosta
w niego wprowadzony. Wad tego rozwizania jest to, e w przypadku
rozadowania baterii laptopa bdcego w trybie upienia tracimy ca
zawarto pamici (oczywicie chodzi o sytuacj, gdy nie podczylimy
komputera do zasilacza).
Aby upi laptopa, moesz postpi na dwa sposoby.
81

 Pierwsze uruchomienie laptopa

Zamknij klap matrycy, po chwili komputer zostanie wprowadzony

w tryb upienia.
Kliknij przycisk Start, a nastpnie kliknij ma strzak widoczn
obok przycisku Zamknij. Po pojawieniu si dodatkowego menu kliknij
przycisk Upij (rysunek 4.28).

Rysunek 4.28. Usypianie komputera

Hibernacja to kolejne rozwizanie majce usprawni prac z laptopem.

Podczas hibernacji system operacyjny zapisuje na dysku komputera ca
zawarto pamici RAM, a nastpnie wycza komputer. Uruchomienie
komputera wprowadzonego w stan hibernacji pozwala na powrcenie
do miejsca, w ktrym zakoczylimy prac. Sam proces hibernacji oraz
wychodzenie z niego trwa duej, ni ma to miejsce w przypadku upienia,
ale w zamian dostajemy gwarancj, e to, nad czym aktualnie pracujemy,
nie zostanie utracone.

82

Aby skorzysta z hibernacji, musisz klikn przycisk Start, a nastpnie

strzak widoczn obok opcji Zamknij. Po pojawieniu si podrcznego
menu widocznego na rysunku 4.28 kliknij opcj Hibernacja.
Niezalenie od tego, czy komputer wyczye, upie, czy te zahibernowae, zawsze wczasz go w ten sam sposb. Wystarczy nacisn przycisk
wcznika i spokojnie zaczeka, a bdziesz mg korzysta z urzdzenia.

1. Wska kursorem, a nastpnie kliknij lewym przyciskiem myszy przycisk Start. Nastpnie z menu wybierz opcj Panel sterowania.
2. W nowym oknie (rysunek 4.29) kliknij opcj widoczn w sekcji Widok
wedug, a pniej z listy wybierz opcj Mae ikony. Nastpnie odszukaj
opcj Opcje zasilania i kliknij j lewym przyciskiem myszy.

Zamykanie systemu Windows

Opisane powyej sposoby wyczania laptopa to rozwizania domylne

i musisz mie wiadomo, e modyfikujc ustawienia systemu Windows,
moesz je zmieni. Mwic dokadniej: moesz w taki sposb skonfigurowa Windows, aby nacinicie wcznika komputera wprowadzao go
w stan upienia, a zamknicie klapy aktywowao tryb hibernacji.

Rysunek 4.29. Zmiana domylnych ustawie wyczania, hibernacji

i upienia komputera etap pierwszy

3. Po chwili zobaczysz now zawarto okna (rysunek 4.30). Znajd

w nim opcj Wybierz dziaanie przyciskw zasilania i kliknij j lewym
przyciskiem myszy.
Rysunek 4.30. Zmiana
domylnych ustawie
wyczania, hibernacji
i upienia komputera
etap drugi

83

 Pierwsze uruchomienie laptopa

4. W oknie widocznym na rysunku 4.31 w sekcji Ustawienia przycisku

zasilania, przycisku upienia i pokrywy moesz zmieni ustawienia.
W lewej kolumnie znajdziesz informacje o przycisku, ktrego ustawienia zmieniasz. rodkowa kolumna to ustawienia dla zasilania
bateryjnego. Natomiast prawa kolumna to ustawienia obowizujce,
gdy komputer jest podczony go gniazdka elektrycznego. Dla kadego
z przyciskw i trybw pracy moesz wybra jedno z czterech ustawie;
Nic nie rb, Upij, Hibernuj, Zamknij.
Rysunek 4.31. Zmiana
domylnych ustawie
wyczania, hibernacji
i upienia komputera
etap trzeci

5. Po wprowadzeniu ewentualnych zmian kliknij przycisk Zapisz zmiany.

Od tej chwili Twoje ustawienia zostan uwzgldnione i bdziesz mg
z nich korzysta w przyszoci.

Zadanie do samodzielnego wykonania

Przewicz wyczanie, hibernowanie i usypianie swojego laptopa.
Wykonujc to zadanie, musisz pamita o kilku zasadach.

Komputer wyczamy, gdy wiemy, e przez duszy czas nie bdziemy z niego korzysta.
Komputer hibernujemy, gdy wiemy, e nie bdziemy z niego ko-

rzysta przez kilka najbliszych godzin. Hibernacja sprawdza si

na przykad wtedy, gdy wychodzimy z pracy i wiemy, e w domu
musimy dokoczy to, nad czym aktualnie pracujemy.

Komputer usypiamy, gdy chcemy zrobi sobie kilka lub kilkanacie

84

minut przerwy w pracy. Naley jednak mie wiadomo, e dugotrwae upienie komputera, ktry pracuje wycznie na baterii, moe
prowadzi do utraty wszystkich danych zapisanych w pamici RAM.