IDZ DO

PRZYKADOWY ROZDZIA
SPIS TRECI

KATALOG KSIEK
KATALOG ONLINE
ZAMW DRUKOWANY KATALOG

TWJ KOSZYK
DODAJ DO KOSZYKA

CENNIK I INFORMACJE
ZAMW INFORMACJE
O NOWOCIACH
ZAMW CENNIK

CZYTELNIA
FRAGMENTY KSIEK ONLINE

Wydawnictwo Helion
ul. Kociuszki 1c
44-100 Gliwice
tel. 032 230 98 63
e-mail: helion@helion.pl

Komputerowy monta
wideo. wiczenia
praktyczne. Wydanie II
Autor: Bartosz Danowski
ISBN: 83-246-0675-0
Format: A5, stron: 148

Stwrz w domu studio montaowe

Podcz sprzt i zainstaluj oprogramowanie
Pobierz ujcia z kamery
Wykorzystaj moliwoci Ulead VideoStudio 10
Zapisz film na pycie DVD
Dynamiczny rozwj technologii cyfrowej nie omin sprztu sucego do rejestracji
materiau wideo. Na rynku pojawia si coraz wicej cyfrowych kamer, oferujcych
bardzo dobr jako obrazu za stosunkowo niewielk cen. Moliwoci komputerw
w zakresie obrbki materiau wideo rwnie s coraz wiksze nawet domowy komputer
mona zaprzgn do pracy w roli stacji montaowej. Do zastosowa domowych
niepotrzebne jest drogie oprogramowanie i skomplikowany sprzt, a satysfakcja, jak
przyniesie samodzielne zmontowanie filmu z wakacji, na pewno bdzie ogromna.
Dziki ksice Komputerowy monta wideo. wiczenia praktyczne. Wydanie II
zmontujesz swoje pierwsze filmy. Wykonujc kolejne wiczenia, poczysz urzdzenia
wchodzce w skad domowej stacji montaowej i zainstalujesz niezbdne
oprogramowanie. Nauczysz si przenosi do komputera materia wideo z kamery
cyfrowej i analogowej, czy ujcia, wstawia przejcia, efekty specjalne oraz plansze
tytuowe. Dowiesz si rwnie, w jaki sposb udwikowi swj film. Poznasz take
sposoby zapisywania gotowego filmu na pytach DVD. Znajdziesz tu rwnie
szczegowy opis moliwoci programu Ulead VideoStudio 10, za pomoc ktrego
moesz przeprowadzi wszystkie operacje montaowe przedstawione w ksice.
Kompletowanie i instalacja sprztu i oprogramowania
Pobieranie materiau wideo z kamery
Dodawanie uj do projektu
Tworzenie wstpnego montau
Dodawanie podkadu dwikowego
Nakadanie napisw na film
Zapis filmu do formatu DivX
Przygotowanie pyty DVD z filmem
Przekonaj si, jak przyjemnie jest oglda samodzielnie zmontowany film

Wstp

Rozdzia 1. Ogldziny posiadanego sprztu PC

Karta graficzna
Tuner telewizyjny
Karta dwikowa
Porty USB i FireWire
Dysk twardy
Nagrywarka pyt DVD

7
10
13
15
17
20

Rozdzia 2. Sprzt wideo

rdo sygnau audio i wideo
Kable i podczenia

Rozdzia 3. Instalacja i konfiguracja komputera oraz sprztu wideo

Instalacja karty graficznej z moduem ViVo
Instalacja tunera telewizyjnego
Instalacja karty dwikowej i nagrywarki
Instalacja kontrolera USB2 lub FireWire
Podczanie kamery, magnetowidu oraz tunera
telewizyjnego

Rozdzia 4. Oprogramowanie
Pobieranie materiau i monta
Authoring i nagrywanie pyty CD lub DVD
Pozostae programy

21
21
25

29
30
37
42
43
45

49
49
52
53

Komputerowy monta wideo wiczenia praktyczne

Rozdzia 5. Pobieranie materiau audio i wideo

Pobieranie sygnau analogowego
Pobieranie sygnau cyfrowego
Zarzdzanie zgranym materiaem

Rozdzia 6. Edycja pobranego materiau

Dodawanie materiau do projektu
Przycinanie filmu
Podstawowe operacje edycyjne
Przejcia i efekty specjalne

Rozdzia 7. Podkad dwikowy i komentarz lektora

Praca z oryginalnym podkadem dwikowym
Dodawanie wasnego podkadu dwikowego
Dodawanie podkadu z gosem lektora
Dopasowywanie podkadu dwikowego i komentarzy

Rozdzia 8. Nakadanie scen i dodawanie tekstu

Nakadanie scen
Dodawanie napisw

Rozdzia 9. Zapis gotowego filmu do pliku

Zapis projektu
Przygotowanie filmu do publikacji na pycie VCD,
SVCD lub DVD
Zapis filmu do formatu Divx

Rozdzia 10. Przygotowanie pyty wideo

57
57
65
69

71
71
74
80
85

91
91
93
97
99

101
101
105

111
111
113
115

121

Authoring pyty VCD, SVCD lub DVD

Nagrywanie pyty w Nero 7

121
128

Dodatek

133

Testujemy gotow pyt

Przerabianie Divx z napisami na DVD-Video

133
134

Podsumowanie

141

W niniejszym rozdziale opisaem, w jaki sposb pobra materia wideo z urzdzenia analogowego oraz cyfrowego. W obu
przypadkach wykorzystaem kamery wideo oraz program Ulead
VideoStudio 10. W zalenoci od swoich potrzeb wybierz odpowiedni
podrozdzia i postpuj zgodnie z instrukcjami tam zamieszczonymi.
Pamitaj, e pobieranie materiau wideo to pierwszy z krokw, jakie
musisz wykona podczas pracy nad swoim pierwszym filmem.
Na wstpie zamieszczam tabel z informacjami na temat parametrw
pobieranego filmu, ktre s niezbdne do tego, aby dany materia wykorzysta podczas tworzenia pyt wideo (CD i DVD).

Twj komputer zosta ju naleycie dozbrojony w sprzt i oprogramowanie, a teraz przysza pora na to, aby zgra materia wideo. Ca
operacj przedstawiem w wiczeniu 5.1 i myl, e moemy zaj
si tym, na co czekae od chwili, gdy ksika trafia w Twoje rce.

58

Komputerowy monta wideo wiczenia praktyczne

Tabela 5.1. Podstawowe parametry wideo dla pyt VCD, SVCD oraz DVD
VCD

SVCD

DVD Video

Rozdzielczo

352288

480576

720576

Rodzaj kompresji
wideo

MPEG1

MPEG2

MPEG2

Wideo bitrate
(kb/s)

1150 kb/s

1500 2500 kb/s

3000 8000 kb/s

Rodzaj kompresji
audio

MPEG1

MPEG1

MPEG1, MPEG2,
AC3, DTS, PCM

Audio bitrate
(kb/s)

224 kb/s

128 384 kb/s

192 448 kb/s

Rozmiar minuty
filmu

10 MB/min

10 20 MB/min

30 70 MB/min

W I C Z E N I E

5.1

Zgrywanie sygnau analogowego

Korzystajc z Ulead VideoStudio 10, zgraj obraz i dwik do komputera. W zalenoci od potrzeb sygna moesz pobra z kamery, magnetowidu lub tunera TV. Postpuj zgodnie z poniszymi instrukcjami.
1. Uruchom Ulead VideoStudio 10. Wystarczy, e klikniesz przycisk
Start, a nastpnie Wszystkie programy/Ulead VideoStudio 10/
Ulead VideoStudio 10.
2. Jeli uywasz wersji testowej, w pierwszym oknie, jakie
zobaczysz, kliknij przycisk Try. Dziki temu przez okres 30 dni
bdziesz mg wyprbowa program razem ze wszystkimi jego
moliwociami.
3. Po pojawieniu si okna z rysunku 5.1 kliknij opcj VideoStudio
Editor. Jeeli przed wyborem sposobu dziaania programu
zaznaczysz opcj Do not show this message again, to podczas
kolejnego uruchomienia aplikacji nie zobaczysz ju okna
z rysunku 5.1. Spokojnie zaczekaj, a uruchomiona zostanie
gwna aplikacja.

Rozdzia 5. Pobieranie materiau audio i wideo

59

Rysunek 5.1.
Zgrywanie
materiau
do komputera
etap pierwszy

4. Wcz odtwarzanie materiau wideo na swoim urzdzeniu,

z ktrego bdziesz pobiera sygna. Dziaanie to pozwoli Ci

na atwiejsze wprowadzenie zmian w konfiguracji uywanej
aplikacji.
5. W gwnym oknie programu przejd do zakadki Capture,
a nastpnie kliknij opcj Capture Video (rysunek 5.2).

Rysunek 5.2. Zgrywanie materiau do komputera etap drugi

6. W miejscu, gdzie do tej pory znajdowaa si opcja Capture

Video, pojawio si nowe okno z ustawieniami przydatnymi

podczas zagrywanie materiau (rysunek 5.3). Zanim rozpoczniemy
proces zgrywania, koniecznych jest kilka istotnych zmian
w ustawieniach.

60

Komputerowy monta wideo wiczenia praktyczne

Rysunek 5.3.
Zgrywanie
materiau
do komputera
etap trzeci

W polu Source ustaw rdo, z ktrego bdziesz korzysta.

Akurat w moim przypadku karta tunera TV, ktrej uywam,
w systemie jest widoczna pod nazw Conexant Capture.
W polu Format wybierz opcj odpowiadajc temu, co chcesz
zrobi. Jeeli planujesz nagrywa pyt DVD, wybierz
ustawienie DVD. W przypadku gdy planujesz zgra materia,
ktry wykorzystasz do przygotowania pyty CD, skorzystaj
z ustawie VCD lub SVCD. Moesz rwnie wybra
ustawienie AVI, aby zgra materia do pliku na dysku.
W dalszych przykadach bd tworzy krek DVD,
a wic moje ustawienie to DVD.
W polu Capture folder za pomoc ikony segregatora widocznej
po prawej stronie wybierz miejsce, w ktrym ma zosta
zapisany zgrywany materia. Pamitaj, aby wybra moliwie
najwikszy z posiadanych dyskw.
Kliknij przycisk Option, aby przej do dokadnych ustawie
urzdzenia uywanego do zgrywania materiau. Z rozwijanego
menu wybierz opcj Video and Audio Capture Property Settings.
W oknie widocznym na rysunku 5.4 w zakadce Source
w polu Input source wybierz rdo sygnau. W moim
przypadku do wyboru mamy nastpujce opcje: Video Tuner,
Video S-Video oraz Video-Composite. Pierwsze z ustawie
pozwala na pobieranie sygnau z tunera TV i wykorzystujemy
je w sytuacji, gdy chcemy nagra na przykad film aktualnie
nadawany w telewizji. Drugie ustawienie pozwala na pobranie
sygnau z gniazda S-Video umieszczonego na ledziu karty.
Ostatnie z ustawie pozwala na pobranie sygnau z gniazda
chinch na ledziu karty. Akurat w moim przypadku korzystam
z ostatniej moliwoci. Warto w tym miejscu wspomnie
o tym, e po wykonaniu polecenia z punktu czwartego oraz
wskazaniu odpowiedniego rda sygnau w gwnym oknie
programu powinien pojawi si obraz wraz z dwikiem.

Rozdzia 5. Pobieranie materiau audio i wideo

61

Rysunek 5.4.
Zgrywanie
materiau
do komputera
etap czwarty

q
q

W polu TV system ustaw opcj PAL.

W sekcji Audio program powinien wykry uywan przez
Ciebie kart dwikow i zmiany nie s raczej potrzebne.
Jeeli jednak w Twoim przypadku co jest nie tak, wprowad
stosowne korekty, wybierajc odpowiedni kart z listy oraz
wskazujc gniazdo, z ktrego pobierany bdzie sygna audio.
Zakadka Channel jest wykorzystywana tylko w przypadku,
gdy zgrywasz programy z telewizora i pozwala
na zaprogramowanie kanaw. Uznaem, e jej opis nie jest
potrzebny, bo w niniejszej ksice zajmujemy si montaem
filmu z wakacji Twojego autorstwa.
Za pomoc suwakw dostpnych w zakadce Color moesz
skorygowa kolory, nasycenie czy kontrast pobieranego
materiau. Ustawienia zale od Twoich indywidualnych
potrzeb.
Ostatnia z widocznych zakadek nosi nazw Capture i ma
dla nas istotne znaczenie. Zawarto zakadki Capture jest
widoczna na rysunku 5.5. Wszystkie ustawienia powinny
by dobrane w sposb cakowicie automatyczny, tak by
odpowiaday wymogom (tabela 5.1 dostpna na pocztku
niniejszego rozdziau) stawianym przed materiaem wideo
dla pyty DVD.
Po skorygowaniu ustawie kliknij przycisk OK, aby powrci
do gwnego okna programu.

62

Komputerowy monta wideo wiczenia praktyczne

Rysunek 5.5.
Zgrywanie
materiau
do komputera
etap pity

7. Upewnij si, czy na podgldzie widocznym w centralnej czci

okna aplikacji wida materia odtwarzany z Twojej kamery

czy te magnetowidu. Jeeli wszystko dziaa jak naley, zatrzymaj
odtwarzanie (skorzystaj z przycisku Stop na obudowie swojej
kamery bd magnetowidu), a nastpnie przewi film do miejsca,
w ktrym si zaczyna. Moesz ustawi pocztek na kilka sekund
wczeniej, gdy bdzie Ci znacznie wygodniej. Nastpnie
ponownie wcz odtwarzanie, korzystajc z przycisku Play
na obudowie urzdzenia, z ktrego korzystasz.
8. W oknie programu kliknij przycisk Capture Video i spokojnie
zaczekaj, a rozpocznie si kopiowanie filmu na dysk komputera.
Wspomniany przycisk znajduje si w oknie widocznym
na rysunku 5.3.
9. Rysunek 5.6 przedstawia zawarto ekranu podczas zgrywania
filmu na dysk komputera.
q Gwn cz okna zajmuje podgld, na ktrym widzisz
aktualnie kopiowany film.
q Na uwag zasuguj informacje pojawiajce si z prawej strony
okna podgldu. Opcja Elapsed time informuje, ile filmu zgrano
na dysk. Zegar przedstawia informacje w nastpujcej postaci:
godziny, minuty, sekundy oraz klatki filmu.
10. Aby zakoczy pobieranie materiau na dysk komputera,
kliknij przycisk Stop Capture, ktry zaznaczyem na rysunku 5.6.
Po chwili pobrany materia pojawi si w miejscu oznaczonym
na rysunku 5.7.

Rozdzia 5. Pobieranie materiau audio i wideo

Rysunek 5.6. Zgrywanie materiau do komputera etap szsty

Rysunek 5.7. Zgrywanie materiau do komputera etap sidmy

11. Zgrany na dysk materia moesz przeglda. Wystarczy,

e po prawej stronie klikniesz odpowiedni klip, a nastpnie

bezporednio pod oknem podgldu klikniesz przycisk Play.
12. Aby zgra kolejne czci filmu, powtrz czynnoci opisane
w punktach od 7. do 10. Pamitaj tylko o tym, e musisz
na swojej kamerze lub magnetowidzie ustawi pocztek
kolejnych czci, a nie pocztek caej tamy.

63

64

Komputerowy monta wideo wiczenia praktyczne

13. Wszystkie nastpne klipy pojawi si po prawej stronie okna

podgldu. Obszar ten nazwijmy podrczn bibliotek.

14. Uwaga, jeeli zamiast przycisku Start Capture klikniesz

Capature Image, moesz na dysku zapisa pojedyncz klatk

filmu. Dokadniej mwic, na dysku zapisana zostanie ta klatka,
ktra bdzie widoczna w oknie podgldu w chwili kliknicia
przycisku.

Zgrywanie materiau w sposb analogowy moe nie wiele problemw, a do najwaniejszych z nich naley zaliczy:
q gubienie klatek,
q problemy z synchronizacj obrazu i dwiku.

Najczstsz przyczyn obu problemw jest zbyt maa wydajno komputera oraz karty wykorzystywanej do kopiowania materiau. Moliwe
rozwizania zamieciem poniej.
q Przeprowad defragmentacj twardego dysku, na ktrym

zapisujesz film.
q Upewnij si, czy twardy dysk pracuje w trybie DMA.
q Wycz zbdne aplikacje.
q Zmniejsz rozdzielczo zgrywanego filmu. Aby mona byo

zgra materia w formacie DVD, jego rozdzielczo musi

wynosi a 720576 pikseli, co dla wielu starszych kart jest
barier nie do pokonania.
q Zastanw si nad zmian karty, za porednictwem ktrej

zagrywasz materia na dysk. By moe warto pomyle

o urzdzeniu, ktre posiada sprztowe wspomaganie kompresji
obrazu i dwiku do formatu MPEG2.
q We pod uwag zmian dysku oraz procesora na szybszy.

Pamitaj, e rozbudowa pamici RAM rwnie moe okaza si

pomocna.
q Uaktualnij sterowniki karty dwikowej, karty, za porednictwem

ktrej kopiujesz materia, oraz pyty gwnej.

Rozdzia 5. Pobieranie materiau audio i wideo

65

Wicej informacji na temat rozwizywania sprztowych problemw

oraz poprawy wydajnoci komputera PC znajdziesz w nastpujcych
ksikach:
u

Zwiksz moc swojego komputera, czyli 101 sposobw na popraw

wydajnoci http://danowski.pl/ksiazka/bigmoc

ABC sam skadam komputer http://danowski.pl/ksiazka/abcss2

ABC sam naprawiam komputer (informacji na temat tej ksiki szukaj

na stronie http://danowski.pl).

Jeeli dysponujesz kamer cyfrow, to nie pozostaje mi nic innego,

jak pogratulowa. Dziki temu unikniesz problemw opisanych w poprzednim rozdziale omawiajcym zgrywanie do komputera filmu drog analogow. Innymi sowy, nie ma mowy o pogorszeniu jakoci,
zgubionych klatkach czy problemach z dwikiem.
W I C Z E N I E

5.2

Pobieranie sygnau cyfrowego

Pobierz materia ze swojej cyfrowej kamery. Postpuj zgodnie z poniszymi instrukcjami.

1. Uruchom Ulead VideoStudio 10. Wystarczy, e klikniesz przycisk
Start, a nastpnie Wszystkie programy/Ulead VideoStudio 10/
Ulead VideoStudio 10.
2. Jeli uywasz wersji testowej, w pierwszym oknie, jakie
zobaczysz, kliknij przycisk Try. Dziki temu przez 30 dni
bdziesz mg wyprbowa program razem ze wszystkimi
jego moliwociami.
3. W gwnym oknie programu przejd do zakadki Capture.
Dalsze postpowanie jest zalene od tego, jaki rodzaj kamery
posiadasz. Tak si skada, e pracujc nad t ksik, mam
do dyspozycji dwa urzdzenia i w kolejnych punktach 4. i 5.
opisaem, w jaki sposb pobiera si z nich filmy.

66

Komputerowy monta wideo wiczenia praktyczne

4. Aby pobra materia z kamery nagrywajcej materia na krku

DVD-RAM:
q Po otwarciu zakadki Capture w sekcji widocznej
na rysunku 5.8 wybierz opcj Import from DVD/DVD-VR.
Rysunek 5.8.
Pobieranie
materiau
z kamery
DVD-RAM
etap pierwszy

W okienku widocznym na rysunku 5.9 z listy wybierz swoj

kamer i kliknij przycisk Import. Spokojnie zaczekaj,
a Ulead VideoStudio 10 przeanalizuje zawarto Twojej
kamery. Postp pracy moesz ledzi na ekranie monitora
dziki graficznemu wskanikowi.

Rysunek 5.9.
Pobieranie
materiau
z kamery
DVD-RAM
etap drugi

Po zakoczeniu analizy na ekranie monitora zobaczysz okno

podobne do tego z rysunku 5.10. W sekcji Disc label znajdziesz
wykaz wszystkich zarejestrowanych scen. S one podzielone
na grupy. Za jednym razem moesz zaznaczy ca grup
wystarczy klikn may kwadracik obok Program 0,
Program 1 itd. Moesz rwnie wybra pojedyncz scen
wystarczy, e klikniesz kwadracik obok nazwy zaczynajcej
si od Cell. Ciekawostk jest moliwo podgldania aktualnie
zaznaczonej sceny. Aby skorzysta z tej funkcji, musisz
w sekcji Disc label zaznaczy jak pozycj wystarczy
klikn lewym klawiszem myszy wybran scen, a nastpnie
klikn przycisk Play oznaczony na rysunku 5.10.

Rozdzia 5. Pobieranie materiau audio i wideo

67

Rysunek 5.10.
Pobieranie
materiau
z kamery
DVD-RAM
etap trzeci

W oknie podgldu zobaczysz dany fragment filmu

zarejestrowanego w kamerze. Po wybraniu wszystkich
niezbdnych scen kliknij przycisk Import.
q Spokojnie zaczekaj, a Ulead VideoStudio 10 pobierze
materia z kamery na dysk Twojego komputera. Postp
moesz ledzi dziki graficznemu wskanikowi, ktry
pojawi si na ekranie monitora. Caa operacja moe potrwa
od kilkudziesiciu sekund do kilkudziesiciu minut.
Wszystko zaley od iloci materiau.
q Po zakoczeniu pobierania materiau z kamery wideo
poszczeglne sceny pojawi si w naszej podrcznej
bibliotece (rysunek 5.11), a okno z poprzedniego rysunku
zniknie z ekranu.
5. Aby pobra materia z kamery nagrywajcej materia
na twardym dysku:
q Po otwarciu zakadki Capture w sekcji widocznej
na rysunku 5.12 wybierz opcj Import from Mobile Device.
q W kolejnym oknie, ktre jest widoczne na rysunku 5.13,
w sekcji Device zaznacz swoj kamer. Powinna by ona
widoczna jako dodatkowy dysk twardy. Po chwili w prawej,
wikszej czci okna zobaczysz miniatury poszczeglnych
scen zarejestrowanych kamer. Wcinij i przytrzymaj klawisz
Ctrl, a nastpnie lewym klawiszem myszy klikaj wybrane
przez Ciebie sceny. Po wybraniu wszystkich scen kliknij
przycisk OK, aby przenie je do komputera.

68

Komputerowy monta wideo wiczenia praktyczne

Rysunek 5.11. Pobieranie materiau z kamery DVD-RAM etap czwarty

Rysunek 5.12.
Pobieranie
materiau
z kamery HDD
etap pierwszy

Rysunek 5.13.
Pobieranie
materiau
z kamery HDD
etap drugi

Rozdzia 5. Pobieranie materiau audio i wideo

69

Za pomoc przycisku Settings moesz zmieni lokalizacj,

do ktrej zostan skopiowane sceny z kamery.
q Po klikniciu przycisku OK spokojnie zaczekaj, a sceny
zostan skopiowane do komputera. Caa operacja moe
potrwa od kilkudziesiciu sekund do kilkudziesiciu minut.
Wszystko zaley od iloci materiau.
6. W tej chwili niezalenie od tego, w jaki sposb pobierae
materia do dalszej pracy, powinien on si pojawi w podrcznej
biblioteczce.

Kolejnym elementem, o ktrym warto wspomnie, jest zarzdzanie

zgranym materiaem. Musisz wiedzie, e to, co ju zgrae na dysk,
moesz przeglda oraz kasowa, aby nie traci niepotrzebnie miejsca.
W I C Z E N I E

5.3

Zarzdzanie skopiowanym materiaem

1. Niezalene od tego, w jaki sposb pobierae do komputera

materia do dalszej pracy, jest on teraz widoczny w podrcznej

biblioteczce (rysunek 5.14).

Rysunek 5.14. Zarzdzanie zgranym materiaem

70

Komputerowy monta wideo wiczenia praktyczne

2. Pierwsz z przydatnych funkcji jest moliwo podgldu

zgranego materiau. Wystarczy, e w podrcznej biblioteczce

klikniesz odpowiedni klip. Nastpnie pod oknem podgldu
kliknij przycisk Play.
3. Aby usun niepotrzebny klip, ktry zgrae na dysk, wystarczy,
e klikniesz go prawym klawiszem myszy i z podrcznego menu
wybierzesz opcj Delete. Nastpnie potwierd ch usunicia
danego materiau.