You are on page 1of 17

Excel z elementami

VBA w firmie
Autor: Sergiusz Flanczewski
ISBN: 978-83-246-1008-2

Wykorzystaj potencja Excela, by Twoja firma odniosa sukces!


Jak zaprzc dodatki Excela do tworzenia dokumentacji firmowej?
Jak importowa pliki z aplikacji zewntrznych?
Jak obsugiwa autofiltry i aktualizowa dane?

Excel sta si obecnie niezastpionym programem biurowym. Niestety, nie wszyscy


potrafi wykorzysta drzemicy w nim potencja, bowiem program ten zwykle uwaany
jest za trudny do przyswojenia. Praca z nim przynosi jednak odczuwalne korzyci,
a stosowanie jego rnorodnych narzdzi i dodatkw moe sprawi, e niepotrzebne
stan si wszystkie wyspecjalizowane programy ksigowe. Dodatkowym atutem Excela
jest moliwo skojarzenia formantw i formularzy z fragmentami programw
napisanych w jzyku VBA.
Excel w firmie w przystpny i jasny sposb pokazuje praktyczne rozwizania
w zakresie prowadzenia bogatej dokumentacji biurowej. Z tej ksiki dowiesz si, jak
zbudowa skoroszyt, zaktualizowa poszczeglne arkusze, wprowadzi zmiany, stworzy
gotowe dokumenty i zestawienia ksigowe, kadrowe i magazynowe. Zawarte w
podrczniku przykady zostay opisane w taki sposb, aby mona je byo od razu
wykorzysta w praktyce lub potraktowa jako wzory do tworzenia wasnej dokumentacji.

Wydawnictwo Helion
ul. Kociuszki 1c
44-100 Gliwice
tel. 032 230 98 63
e-mail: helion@helion.pl

Edytor jzyka Visual Basic


Formularze, makra i formanty
Instalacja dodatkw
Przeznaczenie i budowa skoroszytu
Importowanie danych z plikw innych aplikacji
Pobieranie danych z internetu
Filtrowanie i sortowanie
Budowanie arkusza Faktury VAT

Excel asystent niezastpiony w kadej firmie!

Spis tre!ci
Wst p .............................................................................................. 7
Rozdzia" 1. Makra, formanty, VBA czyli narz dzia do programowania Excela .... 9
Makropolecenia pierwszy krok w programowaniu .................................................... 10
Rejestrowanie makropolecenia ................................................................................. 10
Przegl"danie makra za pomoc" edytora VBA .......................................................... 15
Formanty informacje podstawowe ............................................................................. 18
Umieszczanie formantu w arkuszu ........................................................................... 19
Wy'wietlenie okna w(a'ciwo'ci formantu ............................................................... 22
Formanty dost)pne z paska narz)dzi Formularze informacje podstawowe ............... 23
Edytor j)zyka Visual Basic ............................................................................................. 28
Obs(uga edytora VBA .............................................................................................. 29
Formularze ...................................................................................................................... 38
Dodawanie formantw do formularza ...................................................................... 40
W(a'ciwo'ci formularzy ........................................................................................... 40
Wy'wietlanie (aktywacja) formularza ...................................................................... 41

Rozdzia" 2. Instalacja dodatkw czyli "atwe ulepszanie Excela ...................... 43


Kopiowanie dodatkw z p(yty CD .................................................................................. 44
Instalowanie dodatkw Excel XP/2003 ..................................................................... 45
Odinstalowanie dodatku ................................................................................................. 47
Instalowanie dodatkw Excel 2007 ........................................................................... 48
Dodatek Wielkanoc.xla czyli wyznaczanie daty 5wi"t Wielkanocnych .................... 49
Dodatki Slox.xla oraz Slox_m.xla
czyli zamiana warto'ci liczbowej na zapis s(owny .................................................. 53
Uwagi dotycz"ce stosowania funkcji Slox() ............................................................. 54
Uwagi dotycz"ce stosowania funkcji Slox_m() ........................................................ 55
Konstrukcja funkcji Slox() oraz Slox_m() ...................................................................... 56
Zapis instrukcji funkcji Slox() .................................................................................. 56
Zapis instrukcji funkcji Slox_m() ............................................................................. 57
Dodatek Calend.xla czyli (atwe wprowadzanie dat do arkusza ................................. 58
Obs(uga dodatku Calend .......................................................................................... 59
Uwagi dotycz"ce obs(ugi okien dialogowych dodatku Calend ................................. 63

Excel z elementami VBA w firmie

Rozdzia" 3. Odsetki ustawowe lub podatkowe


czyli wymierne skutki opiesza"o$ci w p"aceniu ............................ 67
Przeznaczenie i budowa skoroszytu ............................................................................... 67
Obs(uga skoroszytu w wersji Excel XP/2003/2007 ........................................................ 69
Arkusz Odsetki ustawowe .............................................................................................. 69
Obszar wprowadzania danych .................................................................................. 69
Obszar formu( ........................................................................................................... 72
Aktualizacja arkusza Odsetki ustawowe ......................................................................... 75
Arkusz Odsetki podatkowe ............................................................................................. 77

Rozdzia" 4. Informacje z innych aplikacji czyli "atwe wprowadzanie danych .... 79


Otwieranie plikw pochodz"cych z aplikacji typu dBase (*.dbf) ................................... 81
Otwieranie plikw bazy danych Access (*.mdb) ............................................................ 82
Otwieranie plikw tekstowych (*.txt) ............................................................................. 84
Procedura zamiany znaku kropki na znak przecinka ................................................ 88
Importowanie danych z plikw innych aplikacji ............................................................ 89
Od'wie<anie danych ................................................................................................. 91
Importowanie plikw z Internetu .................................................................................... 92
Dowody kupna i sprzeda<y dewiz
praktyczne zastosowanie danych pobieranych z Internetu ...................................... 95
Przeznaczenie i budowa skoroszytu ......................................................................... 95
Obs(uga arkusza ....................................................................................................... 97
Arkusz Tabela .......................................................................................................... 97
Arkusz Ustawienia ................................................................................................. 100
Arkusz ND ............................................................................................................. 104
Arkusz Baza ........................................................................................................... 105
Arkusz Dowd ....................................................................................................... 108
Arkusz Cennik drukowanie ............................................................................... 110

Rozdzia" 5. Lista obecno$ci czyli nasza praca w miesi%cu ........................... 113


Przeznaczenie i budowa skoroszytu ............................................................................. 113
Obs(uga skoroszytu ...................................................................................................... 115
Obs(uga skoroszytu w wersji Excel XP/2003 ......................................................... 115
Obs(uga skoroszytu w wersji Excel 2007 ............................................................... 117
Arkusz Pracownicy ....................................................................................................... 120
Arkusz Lista ................................................................................................................. 121
Cz)'> nag(wkowa listy ......................................................................................... 122
Cz)'> specyfikacji dni miesi"ca dla listy obecno'ci ............................................... 128
Obszar specyfikacji dni 'wi"tecznych .................................................................... 130
Formatowanie warunkowe wersja pe(na ............................................................ 132
Formatowanie warunkowe wersja oszcz)dna .................................................... 135
Uwagi do konstrukcji skoroszytu w wersji Excel 2007 ................................................ 138
Wstawienie formantw w aplikacji Excel 2007 ..................................................... 138
Formatowanie warunkowe Excel 2007 .................................................................. 139
Ustawienia wst)pne skoroszytu Lista obecno'ci .................................................... 144

Rozdzia" 6. Kartoteka obecno$ci czyli nasza nieobecno$& w pracy .............. 147


Przeznaczenie i budowa skoroszytu ............................................................................. 147
Obs(uga arkusza Excel XP/2003 ............................................................................ 148
Obs(uga skoroszytu w wersji Excel 2007 ............................................................... 150
Arkusz Zestawienie ...................................................................................................... 153
Arkusz Rok ................................................................................................................... 154
Formatowanie warunkowe komrek zawieraj"cych nazwy dni tygodnia ............... 157
Wstawienie formantu typu przycisk pokr)t(a w arkuszu Rok ................................ 160
Wyznaczenie dni 'wi"tecznych w kartotece ........................................................... 163

Spis tre$ci

5
Formatowanie warunkowe komrek zawieraj"cych oznaczenie dni 'wi"tecznych ....... 168
Wstawienie formantu typu pole kombi w arkuszu Rok .......................................... 171
Wstawienie formantu typu przycisk polecenia przeznaczonego
do automatycznego wstawiania kodu nieobecno'ci w komrkach arkusza Rok ...... 174
Konstrukcja kodu do obs(ugi przycisku wstawiania kodu nieobecno'ci ................ 176
Obs(uga arkusza Rok .............................................................................................. 178
Ustawienia wst)pne skoroszytu Rok ...................................................................... 179

Rozdzia" 7. Filtrowanie czyli wydajne szukanie ........................................... 181


Autofiltr Excel XP/2003 .......................................................................................... 181
Wybr kolumn przeznaczonych do filtrowania ...................................................... 182
Obs(uga Autofiltru .................................................................................................. 184
Autofiltr Excel 2007 ................................................................................................ 192
Filtrowanie tekstu ................................................................................................... 193
Filtrowanie liczb ..................................................................................................... 195
Filtrowanie dat lub godzin ...................................................................................... 197
Filtrowanie zaawansowane Excel XP/2003 ............................................................. 200
Wiele warunkw w jednej kolumnie ...................................................................... 201
Jeden warunek w dwch lub wi)kszej liczbie kolumn ........................................... 202
Jeden z dwch zestaww warunkw dla dwch lub wi)kszej liczby kolumn ........ 203
Opis struktury przyk(adowej tabeli ......................................................................... 204
Filtrowanie zaawansowane Excel 2007 ................................................................... 211

Rozdzia" 8. Sortowanie czyli oczekiwana zamiana miejsc ............................ 215


Sortowanie Excel XP/2003 ...................................................................................... 216
Sortowanie za pomoc" przyciskw paska narz)dzi Standardowy .......................... 218
Sortowanie za pomoc" polecenia Sortuj ................................................................. 219
Sortowanie z uwzgl)dnieniem wielko'ci liter ........................................................ 222
Sortowanie wielokolumnowe ................................................................................. 223
Sortowanie za pomoc" listy .................................................................................... 225
Sortowanie Excel 2007 ............................................................................................ 227

Rozdzia" 9. Za$wiadczenie o zatrudnieniu i zarobkach


czyli co$, bez czego nic nie za"atwimy ...................................... 231
Przeznaczenie i budowa skoroszytu ............................................................................. 231
Obs(uga skoroszytu ...................................................................................................... 233
Obs(uga skoroszytu w wersji Excel XP/2003 ......................................................... 233
Obs(uga skoroszytu w wersji Excel 2007 ............................................................... 234
Arkusz Katalogi ............................................................................................................ 238
Arkusz Dane ................................................................................................................. 239
Wstawienie formantu typu pole kombi s(u<"cego do aktualizacji komrek
w kolumnie Stanowisko Excel XP/2003 ......................................................... 240
Wstawienie formantu typu pole kombi s(u<"cego do aktualizacji komrek
w kolumnie Rodzaj zatrudnienia .......................................................................... 247
Aktualizacja komrek za pomoc" formantw typu pole kombi ............................. 249
Wstawienie formantw w aplikacji Excel 2007 ..................................................... 250
Arkusz Za'wiadczenie .................................................................................................. 251
Wstawienie formantu typu pole listy ...................................................................... 254
Drukowanie za'wiadczenia .......................................................................................... 257

Excel z elementami VBA w firmie

Rozdzia" 10. Faktura VAT czyli to, czego wymaga fiskus ............................... 259
Przeznaczenie i budowa skoroszytu ............................................................................. 259
Obs(uga skoroszytu ...................................................................................................... 261
Obs(uga skoroszytu w wersji Excel XP/2003 ............................................................... 261
Obs(uga skoroszytu w wersji Excel 2007 ..................................................................... 264
Arkusz Towary ............................................................................................................. 267
Konstrukcja makropolecenia do obs(ugi przycisku sortowania towarw ............... 268
Wstawienie formantu typu przycisk w arkuszu Towary
oraz przypisanie do niego makropolecenia sortowania towarw ......................... 272
Arkusz Odbiorcy .......................................................................................................... 274
Makropolecenie oraz formant typu przycisk w arkuszu Odbiorcy ......................... 274
Arkusz Ustawienia ........................................................................................................ 275
Arkusz Faktura ............................................................................................................. 276
Tworzenie cz)'ci nag(wkowej faktury ................................................................. 276
Tworzenie cz)'ci specyfikacji towarw ................................................................. 305
Tworzenie cz)'ci sumuj"cej faktury ....................................................................... 318
Inne operacje zwi"zane z budow" arkusza Faktura ................................................ 319
Ustawienia wst)pne skoroszytu Faktura ................................................................. 323

Skorowidz .................................................................................... 325

Rozdzia 3.

Odsetki ustawowe
lub podatkowe
czyli wymierne skutki
opiesza/o0ci w p/aceniu
Przeznaczenie i budowa skoroszytu
Skoroszyt sk!ada si" z dwch arkuszy o nazwach: Odsetki ustawowe (rysunek 3.1)
oraz Odsetki podatkowe (rysunek 3.2). Jak wskazuj# nazwy arkuszy, ich zadaniem jest
obliczanie wielko$ci nale%nych odsetek (ustawowych lub podatkowych) przy zadanej
stopie procentowej. Zasada dzia!ania obu arkuszy jest taka sama, a sposb obs!ugi stanowi najprostsz# realizacj" procesu naliczania odsetek; oznacza to, %e do budowy arkusza zosta!a u%yta minimalna (niezb"dna) liczba formu!, pozwalaj#ca na ich zaprojektowanie w sposb w pe!ni funkcjonalny. Ze wzgl"du na funkcjonalno$' poszczeglnych
komrek w arkuszu mo%emy wyr%ni' dwa zasadnicze obszary:
1. Obszar zapisu parametrw nalicze*, przeznaczony do wprowadzania:
a) Kwoty b"d#cej podstaw# naliczenia odsetek.
b) Daty pocz#tku zobowi#zania podatkowego.
c) Daty ko*ca zobowi#zania podatkowego.
d) Stopy procentowej odsetek, obowi#zuj#cej w danym okresie.
e) Daty pocz#tku obowi#zywania okre$lonej stopy procentowej.
2. Obszar formu!, przeznaczony do wykonania nalicze* wed!ug okre$lonych

parametrw.

68
Rysunek 3.1.
Wygl)d arkusza
Odsetki ustawowe

Rysunek 3.2.
Wygl)d arkusza
Odsetki podatkowe

Excel z elementami VBA w firmie

Rozdzia" 3.

Odsetki ustawowe lub podatkowe

69

Oprcz dost"pnych w Excelu standardowych formu! do budowy arkusza nalicze* odsetek, do obs!ugi skoroszytu zastosowano formularz u%ytkownika za!#czony do niniejszej ksi#%ki jako dodatek Excela, Calendar.xla (opis instalacji dodatku znajduje si"
w rozdziale 2.).

Obs/uga skoroszytu
w wersji Excel XP/2003/2007
Opis obs!ugi skoroszytu b"dzie bardziej zrozumia!y, je$li zostanie on skopiowany z za!#czonej p!yty CD na dysk twardy, w dowolne miejsce, np. do katalogu Moje dokumenty.
W tym celu musisz wykona' nast"puj#ce czynno$ci:
1. Uruchom program Excel.
2. W!% p!yt" CD do nap"du CD-ROM.
3. Wybierz polecenie Plik/Otwrz, a nast"pnie w oknie dialogowym Otwieranie

na li$cie rozwijalnej Szukaj w: ustaw $cie%k" dost"pu do nap"du CD-ROM.


4. Odszukaj katalog Przyk6ady\Rozdzial03, a w nim plik Odsetki, nast"pnie

otwrz go, klikaj#c dwukrotnie mysz# jego nazw" lub raz przycisk Otwrz.
5. Wybierz polecenie Plik/Zapisz jako, a nast"pnie w oknie dialogowym Zapisz

jako na li$cie rozwijalnej Zapisz w: ustaw $cie%k" dost"pu do nap"du C:\Moje


dokumenty, po czym kliknij przycisk Zapisz.
Wykonanie punktu 5. pozwoli na swobodn# aktualizacj" komrek wczytanego przyk!adu.

Arkusz Odsetki ustawowe


Obszar wprowadzania danych
Obszar wprowadzania danych przez u%ytkownika tworz# nast"puj#ce elementy arkusza:
1. Komrka C2 umo%liwia wprowadzenie i przechowywanie kwoty stanowi#cej

podstaw" naliczenia odsetek (rysunek 3.3, oznaczenie 3).


2. Komrka C3 umo%liwia wprowadzenie i przechowywanie daty

pocz#tkowej okresu naliczania odsetek (rysunek 3.3, oznaczenie 2).


3. Komrka C4 umo%liwia wprowadzenie i przechowywanie daty ko*cowej

okresu naliczania odsetek (rysunek 3.3, oznaczenie 1).


4. Komrki z obszaru B9:B100 umo%liwiaj# wprowadzenie i przechowywanie

stopy procentowej obowi#zuj#cej w danym przedziale czasowym (rysunek 3.3,


oznaczenie 5).

70

Excel z elementami VBA w firmie

Rysunek 3.3.
Wygl)d arkusza
Odsetki obszar
wprowadzania danych

5. Komrki z obszaru C9:C100 umo%liwiaj# wprowadzenie i przechowywanie

daty pocz#tku obowi#zywania okre$lonej stopy procentowej (rysunek 3.3,


oznaczenie 6).
W cz"$ci arkusza Odsetki ustawowe, nazwanej umownie obszarem wprowadzania danych, wyst"puje jeszcze jedna komrka istotna z u%ytkowego punktu widzenia. Ta
komrka to oczywi$cie komrka podaj#ca warto$' naliczonych odsetek (rysunek 3.3,
oznaczenie 4). Komrka ta ma formu!" o postaci:
=JE!ELI($G$5<>$G$6;SUMA(J9:J100);0) + JE!ELI($G$5=$G$6;J7;0)

umo%liwiaj#c# wybr jednego z dwch dzia!a*:


podsumowanie zakresu komrek zawieraj#cych sumy cz#stkowe naliczonych
odsetek je%eli okres naliczenia zobowi#zania odsetkowego przypada na r%ne
przedzia!y czasowe obowi#zywania okre$lonej stopy procentowej;
pobranie wyniku z jednej komrki (w naszym przypadku jest to komrka J7)
je%eli okres naliczenia zobowi#zania odsetkowego zawarty jest w jednym
przedziale czasowym obowi#zywania okre$lonej stopy procentowej.

Obs"uga komrek przechowuj#cych okres nalicze$


za pomoc# dodatku Calendar
Aby do komrki C3, przechowuj#cej dat" pocz#tku okresu naliczania odsetek, lub komrki C4, w ktrej zawarta jest data ko*ca okresu nalicze*, wprowadzi' wybran#
dat", nale%y wykona' jedn# z procedur:
1. Procedur" r"cznego wprowadzania dat do komrek przechowuj#cych okres

naliczania odsetek.
2. Procedur" wprowadzania dat do komrek przechowuj#cych okres naliczania

odsetek za pomoc# formularza u%ytkownika zawartego w dodatku Calendar.xla.

Rozdzia" 3.

Odsetki ustawowe lub podatkowe

71

O ile r"czne wprowadzanie dat do komrek C3 i C4 nie wymaga szczeg!owych wyja$nie* oprcz uwagi, %e daty w komrkach nale%y wpisa' w formacie RRRR-MM-DD
o tyle drug# procedur" nale%y wykona' wed!ug poni%szych krokw:
1. Zainstalowa' (jednorazowo) dodatek Calendar.xla wed!ug opisu zawartego

w rozdziale 2. niniejszej ksi#%ki.


2. Klikn#' wybran# komrk" (rysunek 3.4).
Rysunek 3.4.
Procedura
wstawiania dat
w celu naliczenia
odsetek

3. Aktywowa' formularz dodatku Calendar przez naci$ni"cie kombinacji

klawiszy Ctrl+Shift+C.
4. Dzia!anie z punktu 2. spowoduje wy$wietlenie formularza u%ytkownika

w postaci pokazanej na rysunku 3.4.


5. Manipuluj#c przyciskiem oznaczonym symbolem 1 na rysunku 3.5,

ustawi' numeryczn# prezentacj" roku nalicze* odsetek.


6. Klikn#' przycisk oznaczony symbolem 2, powoduj#c tym samym rozwini"cie

listy nazw miesi"cy (rysunek 3.5, oznaczenie 3).


7. Wybra' miesi#c (klikn#' pozycj" na li$cie).
8. Na klawiaturze numerycznej (oznaczenie 4 na rysunku 3.5) klikn#' przycisk

reprezentuj#cy okre$lony dzie* miesi#ca.


9. Dzia!anie z punktu 8. spowoduje wy$wietlenie na pasku formularza kalendarza

daty okre$lonej przez u%ytkownika (rysunek 3.6).


10. Klikn#' przycisk oznaczony symbolem 5 na rysunku 3.5, co spowoduje

wprowadzenie do aktywnej komrki arkusza daty widocznej na pasku


formularza Calendar.
11. Klikni"cie jednego z przyciskw oznaczonych symbolem 6 na rysunku 3.5

spowoduje ustawienie jako aktywnej nast"pnej komrki w kolumnie.

72

Excel z elementami VBA w firmie

Rysunek 3.5.
Elementy sk6adowe
formantu typu
pole daty

Rysunek 3.6.
Wygl)d paska
formularza
kalendarza
po klikniHciu
przycisku
reprezentuj)cego
dzieI miesi)ca

Obszar formu"
W sk!ad obszaru nazwanego umownie obszarem formu+ (obszar odpowiedzialny za
w!a$ciwe naliczenie odsetek ustawowych lub podatkowych) wchodz# elementy oznaczone na rysunku 3.7 symbolami od 1 do 8.
Rysunek 3.7.
Wygl)d obszaru
formu6

Rozdzia" 3.

Odsetki ustawowe lub podatkowe

73

Poni%ej zosta! przedstawiony opis poszczeglnych elementw opisywanego obszaru,


zgodnie z oznaczeniami na rysunku 3.7.
1. Komrki kolumny D o etykiecie DO (od wiersza 9.) zawieraj# dat" ko*cow#

okresu obowi#zywania okre$lonej stopy oprocentowania. Data ta jest wyliczana


za pomoc# formu!y. Na przyk!ad komrka C9 ma formu!" o postaci: =C10-1.
Formu!y o tej postaci s# wpisane od pierwszej do przedostatniej u%ytej komrki
w kolumnie C. Ostatnia u%yta komrka ma formu!" o postaci: =DZI3().
2. Komrki kolumny E o etykiecie DN zawieraj# liczb" dni przypadaj#cych

na okres obowi#zywania okre$lonej stopy procentowej odsetek. Na przyk!ad


komrka E9 ma formu!" o postaci: =D9-C9+1. Formu!a ta jest wpisana
do wszystkich u%ytych komrek w kolumnie E.
3. Komrki kolumny F o etykiecie N1 (od wiersza 9.) zawieraj# liczb" dni

b"d#cych r%nic# pomi"dzy dat# ko*cow# obowi#zywania okre$lonej


stopy oprocentowania odsetek a pocz#tkow# dat# okresu naliczania odsetek.
Na przyk!ad komrka F9 ma formu!" o postaci: =(D9-$C$3)+1. Formu!y te s#
wpisane do wszystkich u%ytych komrek w kolumnie F.
Taka konstrukcja pozwala na wyznaczenie pierwszego przedzia u czasowego naliczania odsetek, a dok adniej: liczby zawartych w nim dni. Wyznacza go komrka, w ktrej zostanie po raz pierwszy wy;wietlona warto;< dodatnia.
4. Komrki kolumny G o etykiecie N2 (od wiersza 9.) zawieraj# liczb" dni

b"d#cych r%nic# pomi"dzy ko*cow# dat# okresu nalicze* odsetek a dat#


pocz#tkow# obowi#zywania okre$lonej stopy oprocentowania odsetek.
Na przyk!ad komrka G9 ma formu!" o postaci: =($C$4-C9)+1. Formu!a ta
jest wpisana do wszystkich u%ytych komrek w kolumnie G.
Taka konstrukcja pozwala na wyznaczenie ostatniego przedzia u czasowego naliczania
odsetek, a dok adniej: liczby zawartych w nim dni. Wyznacza go komrka, w ktrej zostanie po raz ostatni wy;wietlona warto;< dodatnia.
5. Komrki kolumny H o etykiecie WSK (od wiersza 9.) zawieraj# numer wiersza,

w ktrym odpowiednie komrki kolumn F i G s# dodatnie. Na przyk!ad


komrka H9 ma formu!" o postaci: =JE!ELI(ORAZ(F9>0;G9>0);WIERSZ();"").
Do budowy warunku sprawdzaj#cego u%yto funkcji ORAZ(), ktra zwraca
warto$' logiczn# PRAWDA, je%eli wszystkie u%yte w niej argumenty maj#
warto$' PRAWDA. Formu!a ta jest wpisana do wszystkich u%ytych komrek
w kolumnie H.
Taka konstrukcja pozwala na wyznaczenie wszystkich obowi=zuj=cych przedzia w
czasowych naliczania odsetek, a dok adniej: wyznaczenie wierszy, w ktrych zosta y one
zapisane.

74

Excel z elementami VBA w firmie


6. Komrki kolumny I o etykiecie DNI (od wiersza 9.) zawieraj# liczb" dni

z danego przedzia!u czasowego obowi#zywania okre$lonej stopy oprocentowania


odsetek uwzgl"dnion# (przyj"t#) do naliczenia warto$ci odsetek ustawowych.
Na przyk!ad komrka I9 ma formu!" o postaci: =JE!ELI(H9=$G$5;F9;0) +
JE!ELI(ORAZ(H9>$G$5;H9<$G$6);E9;0) + JE!ELI(H9=$G$6;G9;0). Formu!a ta
jest wpisana do wszystkich u%ytych komrek w kolumnie I i zapewnia pobranie:
Liczby dni wypadaj#cych w pierwszym przedziale czasowym obowi#zywania
okre$lonej stopy oprocentowania odsetek, okre$lonym przez dat" pocz#tku
naliczania odsetek. Pobranie liczby dni nast"puje wtedy z komrki
kolumny F (kolumny o etykiecie N1).
Liczby dni ca!ego przedzia!u czasowego obowi#zywania okre$lonej stopy
oprocentowania odsetek, w przypadku gdy jest on zawarty w wybranym
okresie naliczania odsetek. Pobranie liczby dni nast"puje wtedy z komrki
kolumny E (kolumny o etykiecie DN).
Liczby dni wypadaj#cych w ostatnim przedziale czasowym obowi#zywania
okre$lonej stopy oprocentowania odsetek, okre$lonym przez dat" ko*ca
naliczania odsetek. Pobranie liczby dni nast"puje wtedy z komrki
kolumny G (kolumny o etykiecie N2).
7. Komrki kolumny J o etykiecie WART (od wiersza 9.) zawieraj# warto$ci

odsetek ustawowych wyliczonych w okre$lonym przedziale czasowym


obowi#zywania okre$lonej stopy procentowej odsetek ustawowych. Na przyk!ad
komrka J9 ma formu!" o postaci: =((($C$2*B9)/100)/365)*I9. Formu!a ta
jest wpisana do wszystkich u%ytych komrek w kolumnie I.
8. Obszar komrek przeznaczony do alternatywnych nalicze* odsetek w przypadku,

gdy ca6y wybrany okres nalicze* odsetek mie$ci si" w jednym przedziale
czasowym obowi#zywania okre$lonej stopy procentowej. Tak# sytuacj"
przedstawia rysunek 3.8, na ktrym pokazano okres nalicze* odsetek
przypadaj#cy od dnia 24.09.2003 do dnia 15.08.2003, zawieraj#cy si"
ca!kowicie w przedziale czasowym od dnia 01.02.2003 do dnia 24.09.3002,
w ktrym obowi#zuje stopa procentowa rwna 13,00%. Przy tak okre$lonych
datach nalicze* odsetek komrki kolumny H o etykiecie WSK zawieraj# tylko
jeden wiersz, w ktrym odpowiednie komrki kolumn F i G s# dodatnie jest
to wiersz o numerze 22. W tym przypadku pozosta!e dane w komrkach 22.
wiersza !#czna liczba dni do nalicze* odsetek oraz wyliczona warto$' odsetek
s, b+-dne. Do obs!ugi takiej sytuacji arkusz Odsetki ustawowe ma dodatkowe
komrki, zaprojektowane wed!ug specyfikacji przedstawionej w tabeli 3.1.
Tabela 3.1. Specyfikacja alternatywnego obszaru naliczeI odsetek ustawowych
Oznaczenie
na rysunku

Komrka

Formu"a

G6

=MAX(H9:H100)

G5

=MIN(H9:H100)

H7

=($C$4-$C$3)+1

I7

=ADR.PO3R("$B"&G5)

J7

=((($C$2*I7)/100)/365)*H7

Rozdzia" 3.

Odsetki ustawowe lub podatkowe

75

Rysunek 3.8.
Procedura obliczeI
w obszarze
alternatywnym

Obliczenia w obszarze alternatywnym s= wykonywane przy ka?dym doborze parametrw nalicze@ odsetek ustawowych. Jednak wynik nalicze@ uzyskany w tym obszarze
jest prawdziwy i zostaje przyjBty tylko w przypadku, gdy zawarto;< komrek G5 i G6
jest rwna. Taki wybr wyniku ko@cowego nalicze@ odsetek ustawowych zapewnia formu a umieszczona w komrce B6, maj=ca posta<:
=JE!ELI($G$5<>$G$6;SUMA(J9:J100);0) + JE!ELI($G$5=$G$6;J7;0)

Aktualizacja arkusza
Odsetki ustawowe
Aktualizacj" arkusza Odsetki ustawowe b"dziemy musieli przeprowadzi' za ka%dym
razem, gdy organa decydenckie zmieni# stop" procentow# u%ywan# przy naliczaniu
odsetek ustawowych. W naszym arkuszu zmiana ta b"dzie polega!a na dopisaniu kolejnego wiersza i uzupe!nieniu go odpowiednimi informacjami. O ile modyfikacja komrek zawieraj#cych wysoko$' nowej stopy procentowej oraz dat" pocz#tku jej obowi#zywania jest stosunkowo prosta i polega wy!#cznie na wpisaniu okre$lonych warto$ci
w komrkach kolumn B i C, o tyle modyfikacja obszaru formu! wymaga bardziej skomplikowanych czynno$ci. Aktualizacj" t" mo%emy przeprowadzi' od pocz#tku do ko*ca
r"cznie.

76

Excel z elementami VBA w firmie

W omawianym arkuszu ko*cow# dat" obowi#zywania stopy procentowej rwnej


11,50% okre$la data uzyskana za pomoc# funkcji DZI3(), co sprawia, %e dopki nie
zostanie okre$lona przez ustawodawc" nowa stopa odsetkowa, wyliczenia odsetek mo%na
prowadzi' zaraz po otwarciu arkusza, bez konieczno$ci wpisywania aktualnej daty do
komrki D.
W chwili kiedy zostanie wyznaczona przez ustawodawc" nowa stopa odsetkowa, nale%y zaktualizowa' arkusz. Na przyk!ad dla poni%szych danych:
Aktualizacj" arkusza przeprowadzamy w dniu 06.03.2007 r.
Nowa stopa procentowa w wysoko$ci 12,00% obowi#zuje od dnia 15.02.2007 r.
Procedur" aktualizacji nale%y przeprowadzi' wed!ug nast"puj#cych krokw:
1. W komrkach kolumn B i C wpisa', odpowiednio, now# warto$' stopy

odsetkowej oraz dat" pocz#tku jej obowi#zywania, jak pokazano to na rysunku 3.9.
Rysunek 3.9.
RozpoczHcie procedury
aktualizacji tabeli
odsetek ustawowych

2. Zaznaczy' komrki w zakresie D:J, znajduj#ce si" w wierszu po!o%onym powy%ej


wiersza z komrk# maj#c# zapis formu!y DZI3(), a nast"pnie przekopiowa'

zawarte w nim formu!y do dwch nast"pnych wierszy (rysunek 3.10).


Rysunek 3.10.
Procedura
kopiowania formu6

3. Bezpo$rednio po skopiowaniu formu! wiersze otrzymaj# posta' pokazan#

na rysunku 3.11.
4. Klikn#' komrk" D, w ktrej zosta!y wy$wietlone znaki ######### (data ujemna),
po czym wpisa' w niej formu!" =DZI3() (rysunek 3.12).
5. W wyniku dzia!ania wykonanego w punkcie 4. komrka przybierze wygl#d

jak na rysunku 3.13, co zako*czy proces aktualizacji dopisania nowej pozycji


odsetkowej.

Rozdzia" 3.

Odsetki ustawowe lub podatkowe

77

Rysunek 3.11.
Wygl)d komrek
bezpoXrednio
po wykonaniu
procedury
kopiowania formu6

Rysunek 3.12.
Aktualizacja komrki
zawieraj)cej
funkcjH DZIY()

Rysunek 3.13.
Wygl)d komrki
po wprowadzeniu
formu6y DZIY()

Arkusz Odsetki podatkowe


Arkusz Odsetki podatkowe ma identyczn# budow" jak arkusz Odsetki ustawowe. Jedyn#
r%nic# jest tabela stp procentowych, a dok!adniej kolumny B i C, w ktrych przechowywane s# stopy procentowe odsetek podatkowych oraz daty ich obowi#zywania (specyfikacja w tabeli 3.2). Aby otrzyma' arkusz do nalicze* odsetek podatkowych, wystarczy
skopiowa' arkusz Odsetki ustawowe do nowego arkusza, po czym w nowym arkuszu
zast#pi' zapisy stp procentowych oraz dat pocz#tku obowi#zywania (zapisane s# w tabeli drukiem pogrubionym) danymi z poni%szej tabeli, pami"taj#c przy tym, %e kolejno$'
wpisw w arkuszu musi by' odwrotna do zapisu informacji podanych w tabeli. W komrce ostatniego zapisanego wiersza, w kolumnie DO, nale%y wpisa' formu!" o postaci:
=DziK().

78

Excel z elementami VBA w firmie

Tabela 3.2. Stopy procentowe odsetek za zw6okH od zaleg6oXci podatkowych


Stopa

Okres obowi#zywania

11,5%

od 26 kwietnia 2007

11%

od 1 marca 2006 do 25 kwietnia 2007

11,5%

od 1 lutego 2006 do 28 lutego 2006

12%

od 1 wrze&nia 2005 do 31 stycznia 2006

12,5%

od 28 lipca 2005 do 31 sierpnia 2005

13%

od 30 czerwca 2005 do 27 lipca 2005

14%

od 28 kwietnia 2005 do 29 czerwca 2005

15%

od 31 marca 2005 do 27 kwietnia 2005

16%

od 26 sierpnia 2004 do 30 marca 2005

15%

od 29 lipca 2004 do 25 sierpnia 2004

14,5%

od 1 lipca 2004 do 28 lipca 2004

13,5%

od 26 czerwca 2003 do 30 czerwca 2004

14%

od 29 maja 2003 do 25 czerwca 2003

14,5%

od 25 kwietnia 2003 do 28 maja 2003

15,5%

od 27 marca 2003 do 24 kwietnia 2003

16%

od 27 lutego 2003 do 26 marca 2003

17%

od 30 stycznia 2003 do 26 lutego 2003

17,5%

od 28 listopada 2002 do 29 stycznia 2003

18%

od 24 pa.dziernika 2002 do 27 listopada 2002

20%

od 26 wrze&nia 2002 do 23 paFdziernika 2002

21%

od 29 sierpnia 2002 do 25 wrze$nia 2002

23%

od 27 czerwca 2002 do 28 sierpnia 2002

24%

od 30 maja 2002 do 26 czerwca 2002

25%

od 26 kwietnia 2002 do 29 maja 2002

You might also like