Joomla!

wiczenia
Autor: Pawe Frankowski
ISBN: 83-246-0806-0
Format: A5, stron: 176

Poznaj jeden z najlepszych systemw zarzdzania treci!

Obecnie kady moe zaistnie w internecie. Utworzenie prostej strony internetowej jest
bardzo atwe, a jeszcze mniej wysiku wymaga korzystanie z oglnodostpnych blogw.
Jednak wiele osb chce tworzy bardziej zoone witryny, a jednoczenie nie ma czasu
na nauk zaawansowanych technik programowania. Doskonaym rozwizaniem dla nich
s systemy zarzdzania treci (CMS), ktre umoliwiaj szybkie i atwe tworzenie oraz
rozbudowywanie stron. Joomla! to jeden z najbardziej zaawansowanych systemw
CMS, ktry jest jednoczenie prosty w obsudze oraz zupenie darmowy.
Z ksiki Joomla! wiczenia dowiesz si, jak zainstalowa ten system i korzysta
z niego. Poznasz zasady dziaania CMS, funkcjonowania witryn internetowych oraz
zarzdzania nimi. Nauczysz si zmienia wygld stron za pomoc szablonw oraz
korzysta z panelu administracyjnego. Poznasz moliwoci, jakie daj komponenty,
moduy i dodatki. Wykonujc proste wiczenia, szybko nauczysz si tworzy efektowne
witryny przy minimalnym nakadzie pracy.
Instalacja systemu Joomla!
Zakadanie witryny
Zarzdzanie stronami i ich zawartoci
Uywanie szablonw
Administrowanie witryn internetow
Korzystanie z komponentw, moduw i dodatkw
Optymalizacja dziaania Joomla!

Wydawnictwo Helion
ul. Kociuszki 1c
44-100 Gliwice
tel. 032 230 98 63
e-mail: helion@helion.pl

Spis treci
Wstp
Rozdzia 1. Joomla! i inne systemy zarzdzania treci
Co to jest CMS?
Budowa CMS
Jakie s cechy charakterystyczne CMS?
Kiedy przejawia si efektywno CMS?
Co oznacza nazwa Joomla!?
Dlaczego wic Joomla!?
Co to jest Joomla! PE (Power Edition)
Skd czerpa informacje o CMS?

Rozdzia 2. Przygotuj swj warsztat

Zaoenia wstpne
Miejsce w sieci
Administracja panelem administracyjnym konta
Domena
Subdomeny
DNS

Rozdzia 3. Instalacja systemu Joomla!

Uprawnienia plikw zmiana atrybutu
Instalacja Joomla! wstp

Rozdzia 4. Pierwsze kroki w administracji stron

Budowa Joomla!

5
9
9
10
11
15
18
18
22
23

25
25
26
31
37
38
39

43
49
50

63
63

Joomla! wiczenia

Rozdzia 5. Zmiana wygldu strony

Zmiana wygldu frontowej strony serwisu
Instalacja szablonu
Modyfikacja szablonu wprowadzenie

Rozdzia 6. Zmiana wygldu panelu administracyjnego

Rozdzia 7. Zarzdzanie stron i jej zawartoci
Tworzenie artykuu dynamicznego
Menu
Meneder mediw

Rozdzia 8. Komponenty, moduy i dodatki

Komponenty
Moduy
Dodatki
Joomla 1.5 wszystko w jednym
Strona startowa
Kontakty
Banery (reklamowe)

Rozdzia 9. Wydajno i optymalizacja Joomla!

Optymalizacja elementw graficznych

79
80
84
89

99
107
114
120
124

133
133
138
142
143
145
148
152

161
162

4
Pierwsze kroki
w administracji stron
Budowa Joomla!
Joomla!, podobnie jak inne CMS, skada si z czci frontowej
(ang. front end) oraz administracyjnej (ang. back end). Front
end to strona internetowa czyli to, co widz internauci
(gocie) oraz zalogowani w serwisie uytkownicy. Z kolei Back end
to cz administracyjna strony. Znajduj si tam narzdzia suce
do konfiguracji, optymalizacji, tworzenia statystyk oraz przygotowania
i zarzdzania zawartoci oraz uytkownikami. Warto wspomnie, i
panel administracyjny znajduje si pod innym adresem URL ni sama
strona WWW.
W I C Z E N I E

4.1

Logowanie do panelu administratora

Po poprawnym zainstalowaniu system Joomla! jest ju gotowy do pracy,

naley si tylko zalogowa do panelu administratora. Domylne interfejs administratora znajduje si w folderze administrator, ktry jest
podkatalogiem gwnego katalogu:

64

Joomla! wiczenia

1. Aby otrzyma dostp do panelu administracyjnego strony,

musisz do adresu domeny dopisa /administrator. Przykadowo,

gdy standardowy adres wyglda nastpujco: http://twoja-strona.

wroclaw.pl/, po dopisaniu tego wyrazu adres powinien wyglda
nastpujco: http://twoja-strona.wroclaw.pl/administrator/.
Pamitaj, aby wpisana przez Ciebie nazwa domeny bya
identyczna z t, ktra zostaa wywietlona w jednym z kocowych
okien instalatora. W przeciwnym przypadku moesz zauway
nieoczekiwane problemy w czci administracyjnej, np. przy
dodawaniu nowych elementw do strony.
2. Inn, dusz metod jest poprawne zalogowanie si na stronie
gwnej (formularz logowania), a nastpnie nacinicie odnonika
Administrator.
3. Do zalogowania uyj loginu (domylnie admin) i hasa,
ktre podae podczas instalacji skryptu (patrz rysunek 4.1).

Rysunek 4.1. Joomla! 1.0.11 okno logowania do panelu

administracyjnego
Teoretycznie moliwa jest zmiana nazwy katalogu administrator, ale
pocignie to za sob konieczno pracochonnego wyszukania i zmiany
wszystkich odwoa do tego katalogu w plikach rdowych Joomla!.
4. Nastpnie kliknij na przycisk Login, aby zalogowa si do systemu.

Rozdzia 4. Pierwsze kroki w administracji stron

65

5. W przypadku Joomla! 1.5 nowoci jest moliwo wyboru

jzyka administracji pod polami loginu i hasa. Jest to szczeglnie

wygodne w przypadku wielojzycznych redaktorw (rysunek 4.2).

Rysunek 4.2. Joomla! 1.5 okno logowania do systemu

Jeeli chodzi o bezpieczestwo przechowywania w systemie hasa
oraz autoryzacji do systemu, Joomla! naley do systemw wyjtkowo
bezpiecznych. Nawet administrator majcy dostp do FTP nie moe
podgldn hasa, ktre przechowywane jest w formie zaszyfrowanej.
6. Jeeli poprawnie si zalogowae, zostaniesz automatycznie

przeniesiony do panelu administracyjnego strony (patrz

rysunek 4.3).
Panel administracyjny zawiera odnoniki do wszystkich stron oraz
narzdzi sucych do zarzdzania komponentami i moduami:
1. Grne menu najbardziej rozbudowane, umoliwia szybki dostp
do wszystkich elementw skadajcych si na stron WWW.
2. Pasek zagbienia pokazuje, na jakiej podstronie aktualnie si
znajdujesz.
3. Panel aktywnoci wskazuje m.in., ile osb jest zalogowanych
do serwisu i jaki jest ich status, wywietla list zainstalowanych
komponentw, popularnych stron itp.

66

Joomla! wiczenia

Rysunek 4.3. Joomla! 1.0.11 panel administracyjny

4. Szybkie odnoniki do najbardziej przydatnych czci panelu

administracyjnego.
5. Informacja o wersji zainstalowanego oprogramowania. Jest

to dodatkowe pole wprowadzono wraz z now dystrybucj,

co ma na celu uwiadomienie administratorom serwisu,
i oprcz wprowadzania nowych treci naley zwrci uwag
na aktualno, i tym samym bezpieczestwo, aplikacji sieciowej.
Poza wyodrbnieniem plikw jzykowych dla panelu administratora,
z instalacj nowej dystrybucji Joomla! 1.5 otrzymasz zmienion szat
graficzn, ktra jest zdecydowanie bardziej intuicyjna i przyjazna dla
uytkownika. Osoby, ktre korzystay z poprzedniej wersji, mimo pocztkowych trudnoci ze zmian przyzwyczaje, na pewno doceni
nowy interfejs (rysunek 4.4).
W I C Z E N I E

4.2

Powrt do indeksu panelu administracyjnego

Pracujc w panelu administracyjnym, w dowolnym momencie moesz

wrci do gwnego okna, ktre widzisz tu po zalogowaniu si:
1. Z grnego menu wybierz i kliknij przycisk Start lub Site.
2. Zostaniesz automatycznie przeniesiony na gwn stron panelu
administracyjnego.

Rozdzia 4. Pierwsze kroki w administracji stron

67

Rysunek 4.4. Joomla! 1.5 panel administracyjny

Konfiguracja witryny
Edycj strony zacznij od dziau Ustawienia globalne (ang. Global
Configuration) zmiany wprowadzone w tym dziale odpowiadaj za
podstawowe ustawienia serwisu. Ustawienia konfiguracyjne umoliwiaj poprawne funkcjonowanie serwisu oraz okrelaj domylne
ustawienia rnych szczegowych parametrw (patrz rysunek 4.5).
W I C Z E N I E

4.3

Zmiana nazwy witryny

Funkcja ta umoliwia okrelenie dowolnego tytuu witryny, jaki pojawia si bdzie w pasku tytuu przegldarki internetowej. Nazwa
strony moe by take wywietlana w szablonie serwisu (patrz niektre szablony witryny).
1. Z grnego paska menu wybierz Witryna, nastpnie kliknij
odnonik Konfiguracja witryny (rysunek 4.6).
2. W pierwszej zakadce odnajd pozycj Nazwa witryny
i wpisz swoj nazw, np. firmy czy organizacji (rysunek 4.5).

68

Joomla! wiczenia

Rysunek 4.5. Joomla! 1.0.11 ustawienia globalne

Rysunek 4.6.
Joomla! 1.0.11
dostp
do ustawie
globalnych

3. W celu zapisania nowych ustawie nacinij na ikon Zapisz

(ang. Save), znajdujc si z prawej strony ekranu, pod grnym

menu (patrz rysunek 4.7).
Rysunek 4.7.
Ikony funkcyjne

Rozdzia 4. Pierwsze kroki w administracji stron

69

4. Nacinicie odnonika Zapisz zmiany spowoduje,

e wprowadzone zmiany zostan zapisane, okno edycji zostanie

zamknite, a Ty zostaniesz przeniesiony do okna menedera.
5. Z kolei uycie ikony Zastosuj spowoduje zapisanie
wprowadzonych zmian, jednak nadal pozostaniesz w oknie
edycji. Reguy te odnosz si do wszystkich stron w panelu
administracyjnym.
W I C Z E N I E

4.4

Zmiana opisu witryny oraz sw kluczowych

Opis (ang. Meta Description) i sowa kluczowe (ang. Meta Keywords)

maj znaczenie w przypadku umieszczenia Twojej witryny w indeksach robotw przeszukujcych sie. W kwestii skutecznoci umieszczania tych tagw s rne opinie, warto jednak wpisa zwizy
opis strony oraz dosownie do 10 sw kluczowych. Wyszukiwarki
uwzgldniaj z reguy do 256 znakw (cznie ze spacjami), uywajc
tych informacji do wprowadzenia opisu strony podczas wywietlania
listingu witryn. Pamitaj jednak, aby nie powtarza tych samych sw,
a uyte sowa oddziela przecinkami.
1. Bdc zalogowanym w panelu administracyjnym, przejd
do Ustawie lokalnych.
2. Wejd do zakadki Metadane (rysunek 4.8).

Rysunek 4.8. Etap tworzenia opisu strony

3. W pole Zwizy opis witryny wprowad swj opis. Sugeruj,

aby ograniczy jego dugo do 15 20 sw.

70

Joomla! wiczenia

4. W pole Sowa kluczowe wpisz wyrazy, ktre uznasz za tzw.

sowa-klucze, czyli najbardziej odpowiadajce treci serwisu.

Przykadowe sowa kluczowe waciwe dla firmy zajmujcej si
sprzeda notebookw to: notebook, laptopy, komputery
przenone.
W I C Z E N I E

4.5

Szybki podgld strony

Nim powrcimy do badania zakamarkw ustawie, czyli podstaw administracji, pora powiedzie, jak naley podglda wprowadzone
do witryny zmiany bez rcznego wpisywania adresu strony w pasku
adresu przegldarki internetowej.
1. W przypadku Joomla! 1.5 (i zapewne nowszych edycji) w grnej
czci okna panelu administracyjnego odnajd przycisk Podgld
(ang. Preview) (rysunek 4.9).
Rysunek 4.9.
Joomla! 1.5
przycisk sucy
do podgldu serwisu
2. W nowej zakadce okna przegldarki bdziesz mg zobaczy,

jak aktualnie wyglda gwna strona (frontowa) Twojego serwisu.

Jak moesz zaobserwowa na powyszym rysunku, obok przycisku
Podgldu znajduj si dwie ikony informacyjne (ilo e-maili w skrzynce oraz ilo zalogowanych do panelu uytkownikw) oraz przycisk
do wylogowania z panelu administracyjnego (ang. Logout).
W przypadku Joomla! 1.0.11 (i wczeniejszych edycji) dostp do funkcji podgldu jest nieco inny, ale i oferuje wicej moliwoci:
1. Z grnego menu wybierz Witryna, nastpnie najed kursorem
na opcj Podgld witryny i wybierz W nowym oknie (rysunek 4.10).
2. W nowej zakadce okna przegldarki bdziesz mg zobaczy,
jak aktualnie wyglda gwna strona (frontowa) Twojego serwisu.
3. Do wyboru masz jeszcze opcj W tym oknie, co spowoduje
wywietlenie strony w oknie panelu administracyjnego.

Rozdzia 4. Pierwsze kroki w administracji stron

Rysunek 4.10.
Joomla! 1.0.11
podgld witryny

4. Z kolei wybranie opcji Pozycje moduw umoliwi Ci

wgld w struktur budowy aktualnego szablonu serwisu,

a dokadniej ustawienie okrelonych moduw (w tym
menu nawigacyjnych), z ktrych skada si Joomla!
(zobacz rysunek 4.11).

Rysunek 4.11. Podgld rozmieszczenia moduw

71