Mambo.

Tworzenie, edycja
i zarzdzanie stron.
Niebieski podrcznik
Autor: Ric Shreves
Tumaczenie: ukasz Suma
ISBN: 978-83-246-0998-7
Tytu oryginau: Mambo: Your visual blueprint
for building and maintaining Web sites with
the Mambo Open Source CMS
Format: B5, stron: 344
Przystpny podrcznik dla uytkownikw
Chcesz szybko tworzy rozbudowane witryny internetowe?
Chcesz wygodnie zarzdza uytkownikami wasnych serwisw WWW?
Chcesz mc atwo dodawa nowe informacje do witryny?

Zaawansowane systemy zarzdzania treci (CMS), takie jak Mambo, pozwalaj tworzy
rozbudowane i atwe w zarzdzaniu witryny internetowe nawet osobom, ktre nie znaj
jzykw programowania uywanych w aplikacjach sieciowych. Mambo umoliwia midzy
innymi byskawiczne budowanie stron internetowych za pomoc edytora wizualnego,
sprawne zarzdzanie kontami uytkownikw czy kontrolowanie wygldu serwisu przy
uyciu prostych szablonw. Ponadto w internecie dostpnych jest wiele bezpatnych
rozszerze, ktre pozwalaj rozbudowa witryn o sklep internetowy czy fora, a take
doda wiele innych ciekawych funkcji, zwikszajcych funkcjonalno serwisu.
Ksika Mambo. Tworzenie, edycja i zarzdzanie stron pomoe Ci szybko pozna
moliwoci jednego z najpopularniejszych systemw zarzdzania treci. Dziki niej
dowiesz si, jak zainstalowa i skonfigurowa Mambo, przygotowywa atwe w edycji
serwisy i zapewnia atrakcyjny styl witryny przy uyciu arkuszy CSS. Nauczysz si
zarzdza kontami uytkownikw, instalowa dodatkowe narzdzia w celu rozszerzenia
moliwoci witryny czy dodawa boty oferujce wartociowe usugi.

Wydawnictwo Helion
ul. Kociuszki 1c
44-100 Gliwice
tel. 032 230 98 63
e-mail: helion@helion.pl

Instalowanie i konfigurowanie Mambo

Przygotowywanie i korzystanie z szablonw
Zarzdzanie kontami uytkownikw serwisu
Porzdkowanie zawartoci za pomoc sekcji i kategorii
Zarzdzanie treci witryny
Zarzdzanie menu
Dodawanie funkcjonalnoci przy uyciu komponentw, moduw i botw
Zarzdzanie serwisami bazujcymi na Mambo

Poznaj system Mambo i zosta administratorem

wasnej rozbudowanej witryny internetowej.

Spis treci
Jak uywa tej ksiki.........................................................xii
Rozdzia 1. W
 prowadzenie do systemu Mambo......................... 2
Dlaczego powiniene skorzysta z Mambo?...................................................................................... 2
Znaczenie podstawowych poj zwizanych z Mambo................................................................. 4
Dostp do systemu administracyjnego................................................................................................ 6
Wprowadzenie do interfejsu administracyjnego.............................................................................. 7
Zmiana widocznych zakadek................................................................................................................ 8
Przeczanie pomidzy trybem uproszczonym i zaawansowanym............................................ 9
Przegldanie plikw pomocy................................................................................................................10
Przegldanie informacji na temat systemu...................................................................................... 11
Przeczanie serwisu w tryb offline...................................................................................................12
Wczanie uprawnie do zapisywania plikw................................................................................13
Odpowiednie narzdzia pracy..............................................................................................................14
Zanim rozpoczniesz prac.....................................................................................................................15

Rozdzia 2. K
 onfigurowanie systemu Mambo...........................16
Wprowadzenie do narzdzia Konfiguracja serwisu...................................................................... 16
Zmiana nazwy serwisu...........................................................................................................................17
Zmiana ikony serwisu............................................................................................................................. 18
Wybr edytora WYSIWYG..................................................................................................................20
Zmiana czasu, jzyka i ustawie regionalnych serwisu...............................................................21
Konfiguracja sposobu wywietlania artykuw..............................................................................22
Wczanie odnonikw przekierowujcych z tekstu wprowadzajcego.................................23
Wczanie moliwoci oceniania artykuw...................................................................................24
Wywietlanie informacji o autorze....................................................................................................25
Wywietlanie informacji na temat czasu publikacji artykuw.................................................26
Uruchamianie funkcji zwizanych z tworzeniem plikw PDF,
drukowaniem i wysyaniem maili.................................................................................................27
Konfigurowanie opcji zwizanych z poruszaniem si po treci................................................28
Konfigurowanie opcji zwizanych z baz danych.........................................................................29
Znaczenie opcji zwizanych z serwerem..........................................................................................30
Tworzenie metadanych zwizanych z serwisem............................................................................31
Konfigurowanie opcji zwizanych z poczt elektroniczn..........................................................32
Wczanie obsugi pamici podrcznej.............................................................................................33
Wczanie statystyk serwisu................................................................................................................34
Poprawianie wydajnoci dziaania mechanizmw wyszukiwania............................................35

iv
mambo_00.indd 4

2007-11-19 17:19:40

Rozdzia 3. Z
 arzdzanie szablonami w systemie Mambo............36
Znaczenie szablonw systemu Mambo.............................................................................................36
Wprowadzenie do narzdzia sucego do zarzdzania szablonami........................................38
Zmiana standardowego szablonu serwisu.........................................................................................39
Automatyczne instalowanie nowego szablonu................................................................................40
Rczne instalowanie nowego szablonu..............................................................................................42
Uywanie wielu rnych szablonw..................................................................................................44
Usuwanie szablonu..................................................................................................................................46
Edytowanie szablonu...............................................................................................................................47
Edytowanie pliku CSS zwizanego z szablonem...........................................................................48
Wskazwki i rozwizania pomocne w pracy z plikami CSS systemu Mambo.....................49

Rozdzia 4. Z
 arzdzanie uytkownikami serwisu
w systemie Mambo............................................. 50
Wprowadzenie do narzdzia sucego do zarzdzania uytkownikami...............................50
Znaczenie grup uytkownikw systemu Mambo...........................................................................51
Dodawanie nowego uytkownika........................................................................................................52
Zmiana szczegw zwizanych z istniejcym uytkownikiem...............................................54
czenie formularza kontaktowego z kontem uytkownika........................................................55
Okrelanie praw uytkownika..............................................................................................................56
Blokowanie uytkownika.......................................................................................................................57
Wymuszanie wylogowania uytkownika..........................................................................................58
Usuwanie konta uytkownika...............................................................................................................59
Zarzdzanie zawartoci serwisu z poziomu strony frontowej..................................................60
Wczanie i konfigurowanie rejestrowania uytkownikw.........................................................62

Rozdzia 5. T worzenie sekcji i kategorii

oraz zarzdzanie nimi.........................................64
Wprowadzenie do narzdzia sucego do zarzdzania sekcjami............................................64
Wprowadzenie do narzdzia sucego do zarzdzania kategoriami......................................65
Hierarchie treci systemu Mambo......................................................................................................66
Tworzenie sekcji artykuw..................................................................................................................68
Tworzenie kategorii artykuw............................................................................................................69
Publikowanie sekcji.................................................................................................................................70
Publikowanie kategorii...........................................................................................................................71
Zaprzestanie publikowania sekcji........................................................................................................72
Zaprzestanie publikowania kategorii..................................................................................................73
Edytowanie istniejcej sekcji................................................................................................................74

v
mambo_00.indd 5

2007-11-19 17:19:40

Spis treci
Edytowanie istniejcej kategorii..........................................................................................................75
Przenoszenie kategorii............................................................................................................................76
Duplikowanie sekcji................................................................................................................................77
Duplikowanie kategorii..........................................................................................................................78
Usuwanie sekcji........................................................................................................................................79
Usuwanie kategorii..................................................................................................................................80
Ograniczanie dostpu do sekcji lub kategorii.................................................................................81

Rozdzia 6. T worzenie treci serwisu i zarzdzanie ni............ 82

Wprowadzenie do narzdzia sucego do zarzdzania artykuami........................................82
Wprowadzenie do narzdzia pozwalajcego na edycj artykuw...........................................83
Tworzenie artykuu.................................................................................................................................84
Przegldanie efektw pracy..................................................................................................................85
Znaczenie podstawowych parametrw artykuu............................................................................86
Przypisywanie artykuu do gwnej strony serwisu.....................................................................88
Wprowadzenie do narzdzia Menader strony startowej............................................................89
Zarzdzanie wygldem gwnej strony serwisu............................................................................90
Dodawanie i edytowanie tekstu za pomoc edytora MOStlyCE..............................................92
Dodawanie i edytowanie tekstu bez korzystania z edytora WYSIWYG................................93
Przewodnik po edytorze wizualnym MOStlyCE..........................................................................94
Tworzenie artykuu typu wasna tre..............................................................................................96
Wprowadzenie do narzdzia sucego do zarzdzania artykuami wasnymi....................98
Publikowanie artykuu............................................................................................................................99
Zaprzestanie publikowania artykuu............................................................................................... 100
Kontrolowanie sposobu wywietlania treci . .............................................................................. 101
czenie artykuu z pozycj menu.................................................................................................. 102
Definiowanie metadanych zwizanych z artykuem.................................................................. 103
Ustawianie daty rozpoczcia i zakoczenia publikowania artykuu...................................... 104
Okrelanie informacji dotyczcych publikacji artykuu........................................................... 105
Tworzenie artykuw wielostronicowych..................................................................................... 106
Ograniczanie dostpu do artykuu.................................................................................................. 107
Przenoszenie artykuu......................................................................................................................... 108
Duplikowanie artykuu........................................................................................................................ 109
Przenoszenie artykuu do kosza........................................................................................................110
Odzyskiwanie artykuu umieszczonego w koszu........................................................................111
Trwae usuwanie artykuu..................................................................................................................112
Korzystanie z archiww treci...........................................................................................................113
Archiwizowanie artykuu....................................................................................................................114
Odtwarzanie artykuu z archiwum...................................................................................................115

vi
mambo_00.indd 6

2007-11-19 17:19:40

Rozdzia 7. K
 orzystanie z plikw mediw
i obrazw graficznych w systemie Mambo.............116
Podstawowe informacje na temat narzdzia sucego do zarzdzania mediami..............116
Wczytywanie mediw..........................................................................................................................117
Usuwanie mediw.................................................................................................................................118
Pobieranie cza do pliku.....................................................................................................................119
Wstawianie obrazu za pomoc funkcji MOSimage.................................................................... 120
Rczne wstawianie obrazu................................................................................................................. 122
Wstawianie pliku do artykuu........................................................................................................... 124

Rozdzia 8. Z
 aawansowane techniki tworzenia artykuw....... 126
Tworzenie strony gwnej bez uycia Menadera strony startowej..................................... 126
Tworzenie serwisu o ukadzie bloga............................................................................................... 128
Tworzenie strony zaawansowanego wyszukiwania.....................................................................130
Wywietlanie aktualnej daty i godziny...........................................................................................131
Wywietlanie treci za pomoc narzdzia Wrapper...................................................................132
Uywanie moduw do osadzania treci i czy...........................................................................134
Zarzdzanie skomplikowanymi hierarchiami treci....................................................................136
Zarzdzanie treci z poziomu frontowej czci serwisu...........................................................138
Tworzenie artykuw z poziomu frontowej czci serwisu......................................................139
Edytowanie artykuw z poziomu frontowej czci serwisu................................................... 140
Publikowanie artykuw z poziomu frontowej czci serwisu................................................ 141

Rozdzia 9. S posoby korzystania z menu...............................142

Wprowadzenie do narzdzi pozwalajcych na zarzdzanie pozycjami menu................... 142
Znaczenie standardowych menu systemu Mambo..................................................................... 144
Zarzdzanie istniejcym menu......................................................................................................... 146
Zmiana kolejnoci pozycji menu...................................................................................................... 147
Tworzenie nowego menu.................................................................................................................... 148
Dodawanie pozycji do menu............................................................................................................. 150
Wprowadzenie do formatw pozycji menu.................................................................................. 152
Znaczenie parametrw pozycji menu............................................................................................. 154
Publikowanie pozycji menu............................................................................................................... 156
Zaprzestanie publikowania pozycji menu...................................................................................... 157
Duplikowanie pozycji menu.............................................................................................................. 158
Przenoszenie pozycji menu................................................................................................................ 159
Kontrolowanie formatu spisu treci..................................................................................................160
Tworzenie wielopoziomowego menu...............................................................................................161

vii
mambo_00.indd 7

2007-11-19 17:19:40

Spis treci
Uywanie obrazkw w menu.............................................................................................................162
Tworzenie menu uytkownika...........................................................................................................164
Usuwanie menu......................................................................................................................................166
Przenoszenie pozycji menu do kosza...............................................................................................167
Przywracanie pozycji menu z kosza.................................................................................................168
Permanentne usuwanie pozycji menu............................................................................................. 170

Rozdzia 10. M
 etody korzystania z komponentw..................172
Znaczenie komponentw rdzeniowych........................................................................................... 172
Automatyczne instalowanie komponentu...................................................................................... 174
Rczne instalowanie komponentu.................................................................................................... 176
Odinstalowywanie komponentu........................................................................................................ 178
Tworzenie klientw kampanii reklamowych i zarzdzanie nimi........................................... 179
Tworzenie bannerw i zarzdzanie nimi........................................................................................180
Wysyanie korespondencji seryjnej do uytkownikw serwisu..............................................182
Zarzdzanie kategoriami kontaktw................................................................................................183
Zarzdzanie elementami kontaktw.................................................................................................184
Tworzenie sondy....................................................................................................................................186
Konfigurowanie edytora MOStlyCE...............................................................................................187
Korzystanie z komponentu MOStlyDBAdmin DB Tools.........................................................188
Zarzdzanie kategoriami nagwkw RSS....................................................................................190
Zarzdzanie nagwkami RSS...........................................................................................................191
Udostpnianie zawartoci witryny w formie nagwkw RSS...............................................192
Zarzdzanie kategoriami czy sieciowych....................................................................................194
Zarzdzanie czami sieciowymi......................................................................................................195

Rozdzia 11. P
 odstawowe informacje na temat
moduw serwisu............................................196
Znaczenie moduw rdzenia systemu Mambo.............................................................................196
Wprowadzenie do narzdzia sucego do zarzdzania moduami serwisu...................... 200
Publikowanie moduu.......................................................................................................................... 201
Zmiana pozycji moduu...................................................................................................................... 202
Zmiana kolejnoci moduw............................................................................................................. 203
Przypisywanie moduu do strony.................................................................................................... 204
Ograniczanie dostpu do moduu.................................................................................................... 205
Automatyczne instalowanie moduu............................................................................................... 206
Kopiowanie istniejcego moduu..................................................................................................... 208
Odszukiwanie znacznikw pozycji moduu................................................................................. 209
Konfigurowanie moduu Bannery................................................................................................... 210

viii
mambo_00.indd 8

2007-11-19 17:19:40

Konfigurowanie moduu Szukaj........................................................................................................211

Konfigurowanie moduu menu......................................................................................................... 212
Znaczenie parametrw moduu menu.............................................................................................213
Konfigurowanie moduu Logowanie............................................................................................... 214
Konfigurowanie moduu Nagwki RSS....................................................................................... 215
Konfigurowanie moduu Statystyka................................................................................................216
Konfigurowanie moduu Zmie szablon....................................................................................... 217
Konfigurowanie moduu Archiwum................................................................................................218
Konfigurowanie moduu Sekcje........................................................................................................219
Konfigurowanie moduu Powizane artykuy.............................................................................. 220
Konfigurowanie moduu Wrapper................................................................................................... 221
Konfigurowanie moduu W skrcie................................................................................................ 222
Konfigurowanie moduu Sonda........................................................................................................ 223
Konfigurowanie moduu Gocimy.................................................................................................. 224
Konfigurowanie moduu Losowy obraz......................................................................................... 225
Konfigurowanie moduu Nowoci................................................................................................... 226
Konfigurowanie moduu Latest content (najnowsze treci).................................................... 227
Konfigurowanie moduu Popularne................................................................................................. 228
Usuwanie moduu................................................................................................................................. 229

Rozdzia 12. Zaawansowane metody

korzystania z moduw................................... 230
Rczne instalowanie moduu............................................................................................................. 230
Znaczenie rdzeniowych moduw administratora...................................................................... 232
Usuwanie moduu administratora................................................................................................... 234
Wczanie lub wyczanie publikowania moduu administratora......................................... 236
Zmiana pozycji moduu administratora......................................................................................... 237
Kopiowanie moduu administratora................................................................................................ 238
Podstawowe wiadomoci o tworzeniu wasnego moduu......................................................... 239
Modyfikowanie istniejcego moduu.............................................................................................. 240
Tworzenie moduw przeznaczonych do wywietlania treci............................................... 242
Tworzenie moduw przeznaczonych do wywietlania treci RSS..................................... 244
Formatowanie moduu za pomoc mechanizmu CSS............................................................... 246
Korzystanie z wielu instancji moduu............................................................................................ 248

Rozdzia 13. S posoby uywania botw................................ 250

Znaczenie botw rdzeniowych......................................................................................................... 250
Wprowadzenie do narzdzia sucego do zarzdzania botami............................................. 252
Publikowanie bota................................................................................................................................. 253

ix
mambo_00.indd 9

2007-11-19 17:19:40

Spis treci
Automatyczne instalowanie nowego bota...................................................................................... 254
Rczne instalowanie nowego bota.................................................................................................... 256
Odinstalowywanie bota....................................................................................................................... 258
Konfigurowanie narzdzia MOSimage.......................................................................................... 259
Konfigurowanie narzdzia sucego do ukrywania adresw poczty elektronicznej...... 260
Konfigurowanie narzdzia sucego do adowania pozycji moduw................................ 261
Konfigurowanie narzdzia sucego do wstawiania znacznikw stron............................. 262

Rozdzia 14. Z
 arzdzanie serwisem Mambo..........................264
Tworzenie kopii zapasowej serwisu dziaajcego w oparciu o system Mambo................. 264
Przywracanie bazy danych systemu Mambo............................................................................... 266
Wykonywanie zapyta na bazie danych systemu Mambo....................................................... 267
Dostosowywanie wartoci ustawie zwizanych z wydajnoci systemu.......................... 268
Zmiana szablonu administratora...................................................................................................... 269
Automatyczne instalowanie nowego szablonu administratora................................................ 270
Rczne instalowanie nowego szablonu administratora.............................................................. 272
Wsppraca wielu administratorw systemu................................................................................ 274
Wprowadzenie do narzdzia sucego do zarzdzania
wiadomociami administracyjnymi.......................................................................................... 275
Konfigurowanie funkcji przekazywania wiadomoci administracyjnych........................... 276
Wysyanie wiadomoci administracyjnych.................................................................................. 277
Przegldanie wiadomoci administracyjnych.............................................................................. 278
Odblokowywanie elementw serwisu............................................................................................. 279
Edytowanie pliku wersji jzykowej.................................................................................................. 280
Instalowanie drugiego systemu Mambo w tej samej domenie................................................ 282

Rozdzia 15. R
 ozszerzanie serwisu Mambo...........................284
Wyszukiwanie nowych komponentw, moduw i botw........................................................ 284
Wywietlanie reklam Google AdSense.......................................................................................... 285
Dodawanie wasnego menu za pomoc narzdzia TransMenu.............................................. 286
Instalowanie pakietu jzykowego..................................................................................................... 288
Zapewnianie moliwoci dodawania komentarzy do zawartoci serwisu........................... 290
Konfigurowanie komponentu Mamboboard Forum................................................................... 292
Konfigurowanie komponentu Remository sucego do zarzdzania plikami................... 294
Tworzenie treci w wielu wersjach jzykowych za pomoc narzdzia Mambel Fish..... 296
Konfigurowanie komponentu Pony Gallery.................................................................................. 300

x
mambo_00.indd 10

2007-11-19 17:19:40

Dodatek A: I nstalowanie systemu Mambo............................. 302

Podstawowe informacje na temat instalacji Mambo.................................................................. 302
Rczne instalowanie rodowiska Mambo w systemach Linux............................................... 304

Dodatek B: Licencja systemu Mambo................................... 308

Dodatek C: Konfigurowanie edytora WYSIWYG MOStlyCE....... 312
Skorowidz.......................................................................314

xi
mambo_00.indd 11

2007-11-19 17:19:40

Dlaczego powiniene
skorzysta z Mambo?

ozprowadzany na zasadzie otwartego kodu (ang.

Open Source) system do zarzdzania treci (ang.
Content Managment System CMS) o nazwie
Mambo to dziaajce na serwerze narzdzie, ktre
umoliwia proste tworzenie i kontrolowanie znacznie
rozbudowanych i bardzo funkcjonalnych stron inter
netowych. Mambo oferuje w tej dziedzinie naprawd
due moliwoci, pozostajc przy tym programem nie
zwykle atwym w obsudze, dziki czemu doskonale
sprawdza si zarwno w przypadku profesjonalnych
projektantw serwisw WWW, jak i zwykych hobby
stw oraz przecitnych uytkownikw pragncych za
istnie w internecie. Mambo nie jest obecnie jedynym
narzdziem przeznaczonym do zarzdzania zawartoci
portali WWW dostpnym w sieci za darmo na zasadzie
Open Source. Jednak mimo istnienia sporej liczby kon
kurencyjnych programw, to wanie Mambo zostao
pobrane ju ponad pi milionw razy i jest stosowane
do tworzenia i zarzdzania zawartoci wieluset tysicy
stron funkcjonujcych w internecie.

System Mambo jest rozprowadzany w postaci poje

dynczego archiwum plikw, ktre naley zainstalo
wa na serwerze stron WWW. Wymagania techniczne
stawiane serwerowi przez program nie nale do zbyt
wygrowanych, dziki czemu system Mambo mona
w praktyce zainstalowa bez wikszych problemw na
wikszoci hostw WWW dostpnych w internecie.
Po rozpakowaniu na serwerze pliku archiwum Mambo
zainstalowanie systemu nie powinno sprawi adnego
kopotu, zwaszcza e cay proces instalacji wykonuje
si za pomoc prostego w obsudze interfejsu kreato
ra. Cakowity czas trwania instalacji moe si rni,
jednak oglnie rzecz biorc, od momentu pobrania
pliku archiwum do uruchomienia w peni funkcjonal
nego serwisu WWW wyposaonego w bogaty system
administracyjny nie powinno upyn wicej ni dwa
dziecia minut. Wszelkie wymagania techniczne oraz
bardziej szczegowy opis procesu instalacji Mambo
znajdziesz w dodatku A. Na niezwyk popularno
systemu zasadniczy wpyw ma pi podstawowych
czynnikw, ktre opisane zostay w dalszej czci ni
niejszego podrozdziau.

Zarzdzanie treci
Sia Mambo tkwi w moliwociach systemu zwizanych z za
rzdzaniem treci. Narzdzie to oferuje bowiem funkcje two
rzenia, edytowania i ukadania treci nalecych do rnych
rodzajw i formatw, a wszystko to tylko i wycznie za pomo
c zwykej przegldarki internetowej. System administracyjny
pozwala na korzystanie z narzdzi uatwiajcych zarzdzanie
zawartoci stron WWW, a wrd nich prostego edytora wi
zualnego (ang. What You See Is What You Get dostajesz to,
co widzisz; w skrcie WYSIWYG). Edytor WYSIWYG umoliwia
edycj i formatowanie tekstu bez koniecznoci uywania czy
nawet rozumienia kodu HTML. Oglnie rzecz biorc, jeli po
trafisz korzysta z edytora tekstowego Word firmy Microsoft
w celu tworzenia i formatowania dokumentw tekstowych,
bez problemu powiniene te poradzi sobie z edytorem WY
SIWYG oferowanym przez system Mambo, gdy zarwno sam
interfejs, jak i wygld oraz dziaanie poszczeglnych narzdzi
i kontrolek s w tych programach bardzo podobne.
System zarzdzania treci Mambo oferuje rwnie dostp do
narzdzi pozwalajcych na grupowanie odpowiednich treci
w sekcje i kategorie na stronach oraz tworzenie waciwych
pocze midzy nimi. Struktura nawigacji moe doskonale od
zwierciedla stosowane hierarchie zawartoci, jednak mona j
rwnie oddzieli od schematw organizacyjnych uytych dla
treci. Elastyczno w tworzeniu rnorakich struktur nawiga
cyjnych stanowi klucz pozwalajcy na zarzdzanie stronami in
ternetowymi, na ktrych udostpniane s znaczne iloci treci.

Pozycje menu i podmenu umoliwiaj prezentacj treci prze

znaczonych dla uytkownikw na rne sposoby, a ponadto
w systemie administracyjnym moliwe jest uporzdkowanie
zawartoci portalu za pomoc takiego schematu, ktry znacz
nie uatwia prac administratorom serwisu WWW.
Mambo pozwala rwnie na tworzenie hierarchii dziaania,
w ktrych uytkownicy nalecy do jednej klasy maj upraw
nienia do zamieszczania tekstw w serwisie, uytkownicy z in
nej mog je edytowa, a uytkownicy z jeszcze innej klasy s
w stanie je publikowa. Tego typu kontrola przepywu pracy
jest koniecznoci w przypadku wielkich portali czy te stron
korporacyjnych, a take serwisw, ktre w procesie tworzenia
zawartoci wymagaj pewnych mechanizmw zwizanych
z wprowadzaniem korekt i zatwierdzaniem zmian.
System Mambo umoliwia zarzdzanie treciami tekstowymi
opracowanymi w wielu jzykach, a take zawartoci w po
staci obrazw graficznych czy plikw. Zakres oferowanych
przez program moliwoci pozwala na stosowanie Mambo do
tworzenia i kontrolowania zarwno publicznych czy komer
cyjnych stron internetowych, jak i witryn przeznaczonych dla
prywatnych sieci intranetowych bd te zwykych, osobistych
stron WWW oraz wszystkich rodzajw serwisw, jakie mog
nalee do jakiejkolwiek z grup porednich. Jeli chcesz pozna
wicej informacji na temat oferowanych przez system Mambo
moliwoci w zakresie zarzdzania treci, przeczytaj rozdzia
y od 5. do 8.

2
mambo_01-05.indd 2

2007-11-12 17:58:57

Zarzdzanie kontami uytkwnikw

Kontrolowanie wygldu i sposobu dziaania strony zbudo

wanej w oparciu o system Mambo odbywa si za pomo
c stosowania odpowiednich plikw szablonw. Nie jest
tu wymagana znajomo arkanw ani nawet poprawnej
skadni PHP w celu opracowywania wasnych czy te
wprowadzania zmian w istniejcych szablonach. Szablony
Mambo zapisywane s w formie standardowych plikw
PHP, w ktrych odpowiedzialny za formatowanie jest kod
HTML i CSS. Elastyczno i atwo korzystania z systemu
szablonw ma kluczowe znaczenie dla popularnoci syste
mu Mambo, poniewa pozwala projektantom na tworzenie
serwisw bardzo nietypowych i w znacznym stopniu do
stosowanych do indywidualnych wymaga uytkownikw.

Interfejs administracyjny systemu Mambo oferuje dostp

do wszystkich narzdzi niezbdnych do zarzdzania uyt
kownikami i ich przywilejami dostpu do serwisu. Hierarchie
grup uytkownikw Mambo s co prawda ograniczone do
do niewielkiej liczby poziomw, jednak pozwalaj na ko
rzystanie z wielu klas administratorw oraz opracowanie
elastycznych mechanizmw kontroli dziaa zwizanych
z treci, ktre okazuj si wystarczajce w przypadku
wikszoci zastosowa. System oferuje w tej kwestii ela
styczno odpowiedni zarwno dla niewielkich stron, jak
i w peni funkcjonalnych portali aktywnych spoecznoci
internetowych. Wicej informacji na temat sposobw
zarzdzania kontami uytkownikw w systemie Mambo
znajdziesz w rozdziale 4.

Kod bazowy samego systemu Mambo jest rwnie nie

zwykle tolerancyjny w stosunku do modyfikacji wprowa
dzanych przez uytkownikw. Wielu aktualnych twrcw
Mambo zaczynao swoj przygod z systemem od pobrania
i zainstalowania pakietu, a nastpnie eksperymentowania
i odkrywania, co waciwie da si zrobi z poszczeglnymi
plikami. Naprawd trudno jest uszkodzi stron dziaajc
w oparciu o Mambo, a jeszcze trudniej cakowicie j znisz
czy. Jeli jednak uda Ci si tego dokona, zawsze masz
moliwo prostego odtworzenia jej z kopii zapasowej lub
przeinstalowania odpowiednich plikw jdra systemu.

Moliwoci rozszerzania

Darmowe oprogramowanie Open Source

System Mambo zosta udostpniony wiatu Open Source

w kwietniu 2001 roku. W kolejnych latach program rozrasta
si zarwno pod wzgldem stopnia swojego skomplikowa
nia, jak i moliwoci oraz skali. W dodatku wielu ludzi two
rzyo w tym czasie rnego rodzaju rozszerzenia Mambo.
Dziki temu obecnie system mona wzbogaci o szereg
komponentw, moduw oraz szablonw opracowanych
przez niezalenych twrcw oprogramowania. Korzystajc
z nich, mona w znacznym stopniu dostosowa dziaanie
i wygld programu Mambo, a co najwaniejsze moe si
to odby bez koniecznoci wprowadzania jakiegokolwiek
wasnego kodu. W sieci mona bowiem znale narzdzia
do zarzdzania katalogami, tworzenia sklepw interne
towych i forw, systemy zarzdzania plikami, rnorakie
narzdzia multimedialne i ca mas innego rodzaju rozsze
rze nalecych do rozmaitych kategorii. Wiele z tych na
rzdzi udostpnianych jest za darmo, inne z kolei s was
noci ich twrcw i korzystanie z nich wymaga uiszczenia
pewnej drobnej opaty.

System Mambo jest darmowym programem rozprowadza

nym na zasadach GNU GPL (ang. General Public Licence
powszechna licencja publiczna). GPL zapewnia ochron
kodu rdowego i gwarantuje, e Mambo pozostanie dar
mowe i otwarte rwnie w przyszoci. Licencja ta umoli
wia rwnie swobodne i bezpatne uywanie programu do
tworzenia i prowadzenia dowolnego typu stron interneto
wych. Programici i projektanci witryn mog take dowol
nie zmienia i rozprowadza kod Mambo, pod warunkiem
e stosuj si oni do ogranicze narzucanych przez GPL.

Program Mambo zosta zaprojektowany w taki sposb, aby

pozwala na automatyczne instalowanie i integrowanie
rozszerze pochodzcych od niezalenych producentw
oprogramowania. System oferuje moliwo korzystania
z automatycznych instalatorw pozwalajcych na proste
dodawanie rozszerze, botw, moduw czy szablonw
oraz pozwala na pniejsze zarzdzanie nimi z poziomu
interfejsu administracyjnego Mambo. Rne sposoby roz
szerzania strony dziaajcej w oparciu o mechanizm Mam
bo zostay szczegowo opisane w kolejnych rozdziaach
tej ksiki.

Rozdzia 1. Wprowadzenie do systemu Mambo

Elastyczno systemu

Mimo e system Mambo jest projektem o kodzie otwar

tym, stoi za nim pewna organizacja znana pod nazw
Mambo Fundation. Struktura tej organizacji jest podobna
do tych, ktre wspieraj rozwj innych wielkich projek
tw Open Source, takich jak Mozilla i Eclipse. Niekomer
cyjna organizacja Mambo Fundation powstaa w sierpniu
2005 roku w celu ochrony marki Mambo oraz unowo
czeniania i promowania systemu Mambo. Jej istnienie
zapewnia uytkownikom programu korzystanie z cigle
rozwijanego kodu, ktrego tworzenie jest kontrolowane
przez grup wyspecjalizowanych profesjonalistw. Licen
cja zawierajca zasady korzystania z systemu Mambo zo
staa zamieszczona w dodatku B.

3
mambo_01-05.indd 3

2007-11-12 17:58:57

Znaczenie podstawowych poj

zwizanych z Mambo

odobnie jak kady wielki system informatyczny,

rwnie Mambo ma swj wasny sownik poj
czy te zestaw sw i zwrotw, ktre maj szcze
glne znaczenie, gdy s uywane w kontekcie systemu
Mambo. W porwnaniu z innymi duymi programa
mi Mambo nie przytacza mas akronimw i specja

listycznej terminologii, niemniej jednak powiniene si

zaznajomi z pewnymi pojciami specyficznymi dla
tego systemu. Zamieszczony poniej zestaw terminw
powinien pomc Ci zrozumie podstawowe okrelenia
i rnice w ich znaczeniu.

Strona gwna kontra strona frontowa

Sekcje kontra kategorie

Mwic o stronie frontowej (ang. front page) witryny

WWW, ludzie maj zwykle na myli pierwsz, wejciow
stron witryny internetowej lub stron gwn. W przypadku
Mambo, gdy kto mwi o stronie frontowej w systemie, myli
o specjalnym narzdziu nazywanym menaderem strony
frontowej (ang. Frontpage Manager), ktry w polskiej wer
sji systemu Mambo ukryty jest pod pozycj Menader strony
startowej (w starszej wersji programu nosi on nazw Strona
gwna).

Sekcje i kategorie s dwoma kluczowymi grupami organiza

cyjnymi zwizanymi ze sposobem uporzdkowania zawarto
ci witryny WWW. Sekcje nale do najwyszego poziomu
organizacyjnego. Kategorie nale do sekcji, a artykuy
(nazywane rwnie elementami treci) nale do kategorii.
Wszystkie kategorie musz nalee do jakich sekcji, podob
nie jak sekcje musz zawiera jakie kategorie, gdy w prze
ciwnym przypadku nie s w stanie przechowywa adnych
elementw danych. Bezporednio po utworzeniu sekcja
jest zupenie pusta. Stan ten mona zmieni, tworzc od
powiednie kategorie i przypisujc je do sekcji. Podobnie jest
z kategoriami na pocztku s one puste i pozostaj puste,
dopki nie utworzysz jakich artykuw i nie przypiszesz ich
do wybranych kategorii.

Oferowane przez system Mambo narzdzie Menader stro

ny startowej pozwala na zarzdzanie artykuami znajdu
jcymi si na domowej stronie serwisu WWW. Korzystajc
z niego, mona w prosty sposb opublikowa lub zatrzy
ma publikacj dowolnych elementw na stronie gwnej
lub zmieni ich kolejno, a nawet zmodyfikowa format
skadnikw widocznych na stronie domowej. Wan spra
w, o ktrej naley tu wspomnie, jest to, e w przypadku
niektrych witryn WWW Menader strony startowej moe
w rzeczywistoci nie kontrolowa zawartoci strony gwnej;
korzystanie z tego narzdzia nie jest bowiem koniecznoci.
W standardowej konfiguracji Menader strony startowej jest
uywany do sterowania treci strony domowej, jednak pro
jektanci decyduj si czasem na pominicie go i opracowanie
innego rodzaju strony gwnej, a wic takiej, ktra korzysta z
innych materiaw i komponentw ni te udostpniane przez
narzdzie Menader strony startowej.

Hierarchia tworzona przez sekcje, kategorie i artykuy jest

standardow struktur danych w systemie Mambo. Uyt
kownicy pragncy korzysta tylko z dwupoziomowej hie
rarchii lub te hierarchii zupenie paskiej w dalszym cigu s
zmuszeni do tworzenia odpowiednich sekcji i kategorii. Naj
czciej mona sobie z tym poradzi, tworzc jedn sekcj
zawierajc wszystkie kategorie lub tworzc osobne sekcje,
z ktrych kada przechowuje pojedyncz kategori posiada
jc t sam nazw co ona.
Jedynym sposobem pominicia standardowej hierarchii na
rzucanej przez system Mambo jest uycie artykuw typu
wasna tre, czyli tak zwanych artykuw statycznych,
ktre stanowi strony istniejce niezalenie, poza standar
dow struktur sekcji i kategorii. Wicej informacji na temat
sekcji i kategorii znajdziesz w rozdziale 5

Artykuy kontra wasne treci

Strony WWW, ktre tworzysz, uywajc edytora treci, mog
przyjmowa posta artykuw (czyli elementw treci) oraz
wasnych treci (czyli tak zwanych statycznych elementw
treci). Elementy te w aden sposb nie rni si w sposobie
ich opracowywania, nie ma te rnic w naturze zawartoci obu
typw stron. Prawdziwa rnica polega tutaj bowiem tylko na
sposobie ich powizania z innymi treciami oraz hierarchi treci
stosowan w systemie Mambo.
Artykuy s stronami nalecymi do kategorii. Jak ju wspomi
naem nieco wczeniej, kategorie wchodz z kolei w skad sekcji.
Dlatego z definicji artyku jest stron treci nalec do odpo
wiedniej kategorii i sekcji. Element treci wchodzi zatem w skad
grupy artykuw nalecych do tej samej kategorii i moe rw
nie tworzy wiksze grupy stron nalecych do jednej sekcji.
Relacje wystpujce w tej hierarchii s z gry ustalone.

Wasne treci s dla odmiany indywidualnymi stronami, ktre

nie s w aden formalny sposb powizane z okrelon kate
gori i sekcj ani nawet z jakkolwiek inn stron. Statyczne
elementy treci istniej samodzielnie, niezalenie od hierarchii
zawartoci serwisu WWW. Dziki temu treci takie s niejako
przeznaczone do tworzenia indywidualnych stron witryny, r
nicych si w jaki sposb od pozostaych stron wchodzcych
w jej skad, lub te do publikowania takich stron, ktre nie mu
sz nalee do adnej kategorii ani sekcji. Z tego powodu ty
powy sposb uycia wasnych treci polega na tworzeniu stron
funkcjonujcych niezalenie od struktury waciwej zawartoci
serwisu. Dobrymi przykadami mog tu by strony okrelajce
strategi prywatnoci serwisu lub warunki korzystania z niego.
Statyczne elementy treci s rwnie czsto stosowane w przy
padku niewielkich witryn internetowych wykorzystujcych pa
skie hierarchie informacji.

4
mambo_01-05.indd 4

2007-11-12 17:58:57

Pomimo duego podobiestwa nazw tych dodatkw w ory

ginalnej wersji jzykowej systemu ang. Newsfeed i News
flash te dwa rne elementy nie s ze sob w aden
sposb powizane. Kana RSS jest czsto uywany na stro
nach rozmaitych blogw i stron z nowinkami jako wygodne
narzdzie pozwalajce na dystrybucj ich zawartoci. Admi
nistrator strony moe powoa do ycia rdo RSS czerpice
dane z zawartoci strony, a uytkownicy mog zarejestrowa
si w tym rdle, aby automatycznie otrzymywa nowe treci
za pomoc odpowiedniego czytnika informacji RSS. System
Mambo oferuje zarwno moliwo pobierania i przegldania
nowinek RSS, jak rwnie zamiany treci umieszczonych na
Twojej stronie w wiadomoci RSS, ktre mog by odbierane

przez innych uytkownikw internetu. Komponent Nagwki

RSS (ang. Newsfeed) pozwala na zarzdzanie odbieranymi
wiadomociami z kanaw tego typu. Narzdzie to zostao
szczegowo opisane w rozdziale 10.
W odrnieniu od tego komponentu modu W skrcie (ang.
Newsflash) pozwala na wywietlanie treci w okrelonym
formacie. Sposb wywietlania tej zawartoci mona dosto
sowa do wasnych wymaga, a zastosowanie standardowej
konfiguracji powoduje pokazanie krtkiego fragmentu treci
wybranej losowo z jednej spord kategorii zawartoci. Za ka
dym razem, gdy strona zawierajca modu W skrcie zostaje
przeadowana, wywietla on inny element treci. Wicej infor
macji na temat tego moduu znajdziesz w rozdziale 11.

Rozdzia 1. Wprowadzenie do systemu Mambo

Komponent Nagwki RSS kontra modu W skrcie

Komponenty kontra moduy i boty

Oglnie rzecz biorc, moesz rozszerzy funkcjonalno sy
stemu Mambo poprzez instalacj komponentu, moduu lub
bota i pozwolenie temu elementowi na wykonywanie swoich
dziaa. W przypadku bardziej skomplikowanych moliwoci
system moe rwnie wykorzystywa kombinacj tych jed
nostek funkcjonalnych. Zrozumienie szczegowych rnic
pomidzy tymi elementami jest raczej kwesti technicznej
dokadnoci ni wiedzy niezbdnej przecitnemu uytkowni

kowi. Z tego te powodu do momentu, w ktrym nie okae

si to z jakiego powodu istotne, nie ma absolutnie adne
go znaczenia, czy okrelona funkcja jest realizowana przez
komponent, modu czy te zupenie inny element. Sytuacj
pogarsza jeszcze to, e rozrnienie pomidzy tymi obiekta
mi zwizane jest raczej z ich form ni z penion przez nie
funkcj.

Komponenty

Boty

Komponent oferuje pewn waniejsz, wiksz funkcjo

nalno, tak jak na przykad moliwo obsugi forum lub
systemu zarzdzania plikami. Efekt dziaania komponentu
widoczny jest zazwyczaj w gwnym obszarze treci strony,
duo rzadziej za w paskach kolumn bocznych. Zarzdza
nie komponentami realizowane jest poprzez pozycje menu
Komponenty. Wicej informacji na ten temat znajdziesz
w rozdziale 10.

Boty maj zupenie odmienn natur. S zintegrowane z ser

wisem w niewidoczny z zewntrz sposb i z tego powodu
nie s wywietlane na stronach ani dla uytkownikw, ani
dla administratorw. Oferuj cenne usugi dziki wyposaa
niu stron w dziaajce w tle funkcje, przy czym strony trak
towane s tu jako pewna cao. Dziaanie elementw tego
typu mona najlepiej scharakteryzowa za pomoc przy
kadw. Jednym z nich moe by oferowany przez Mambo
edytor WYSIWYG, ktry dziaa w oparciu o bota. Obiekt taki
jest rwnie odpowiedzialny za obsug w serwisie przyja
znych dla mechanizmw wyszukiwania adresw URL. Boty
s szczegowo opisane w rozdziale 13.

Moduy
Moduy wystpuj w trzech zasadniczych odmianach. Maj
posta aplikacji, ktrych zadaniem jest zapewnianie kompo
nentom pomocy w realizowaniu waciwych im zada, by
waj niewielkimi, niezalenymi jednostkami funkcjonalnymi
lub te stanowi proste narzdzia pozwalajce na wywiet
lanie treci w skrconej formie. Moduy pojawiaj si zwy
kle na stronach w postaci kolumn bocznych lub w postaci
paskw widocznych na samej grze bd na samym dole
stron internetowych. Moduy zostay szczegowo opisane
w rozdziaach 11. i 12.

5
mambo_01-05.indd 5

2007-11-12 17:58:58

Dostp do systemu
administracyjnego

by mc administrowa swoim serwisem inter

netowym, musisz zalogowa si w systemie ad
ministracyjnym programu Mambo. Wymaganie
logowania zwiksza bezpieczestwo systemu i pozwala
na uniemoliwienie nieautoryzowanym uytkownikom
wprowadzania niechcianych zmian czy uzyskiwania
dostpu do prywatnych danych.
Standardowo system Mambo wyposaony jest w inter
fejs administracyjny chroniony hasem dostpu. Jeli
zdarzyo Ci si ju kiedy korzysta z innych syste
mw zarzdzania zawartoci serwisw WWW, wiesz
z pewnoci, e niektre z nich wymagaj od Ciebie
rcznego okrelenia warunkw bezpiecznego dostpu
dla administratorw. W odrnieniu od nich Mambo
automatycznie nakada odpowiednie zabezpieczenia
w standardowej konfiguracji systemu. W trakcie prze
prowadzania procesu instalacji Mambo tworzy sekcj
administracyjn oraz pierwszego uytkownika systemu
noszcego nazw admin. Na ostatnim etapie instalacji
systemu Mambo kreator prosi Ci o podanie hasa do
stpu dla tego uytkownika. Przy pierwszej prbie ot
warcia panelu administracyjnego nowej instalacji pro
gramu powiniene skorzysta z uytkownika o nazwie
admin i poda haso wybrane przez siebie wczeniej
w ostatnim kroku dziaania kreatora. Jeli kto inny
przeprowadza proces instalowania i konfigurowania

systemu Mambo, popro t osob o informacje na te

mat odpowiedniej nazwy uytkownika i hasa dostpu.
Adres URL strony administracyjnej systemu jest za
wsze taki sam dla kadego serwisu dziaajcego w opar
ciu o mechanizm Mambo. Standardowo skada si on
z nazwy domeny, nastpujcego po niej znaku uko
nika (/) i sowa administrator. Zatem jeli Twoja strona
umieszczona jest pod adresem http://www.mojastrona.
com, jej panel administracyjny jest dostpny pod adre
sem http://www.mojastrona.com/administrator.
Zwr uwag, e mimo to, i Mambo zabezpiecza
dostp do interfejsu administratora za pomoc ha
sa, poszczeglni uytkownicy powinni sami zadba
o poprawno swoich nazw i skuteczno hase, gdy
w gruncie rzeczy system standardowo nie ma w tej
kwestii zbyt wiele do zaoferowania. Wikszo hake
rw uzyskuje dostp do serwisw za pomoc interfej
su administracyjnego dziki skrupulatnej obserwacji
procesu logowania si uytkownikw i odpowiednim
zgadywaniu nazw uytkownikw i ich hase dostpu
bd te dziki wykorzystaniu niedbaoci osb, ktre
pozwalaj przegldarkom internetowym na zapamity
wanie nazw uytkownikw i hase. Postaraj si unikn
tego typu banalnych bdw, ktre mog zaway na
bezpieczestwie Twojej witryny WWW.

Dostp do systemu administracyjnego

1 Korzystajc z przegldarki stron WWW,

wpisz odpowiedni adres URL, aby

przej do strony logowania w systemie
administracyjnym programu Mambo.

Jeli zdecydowae si na

zainstalowanie przykadowego
zestawu danych, moesz w tym
celu rwnie klikn pozycj
Administrator znajdujc si
w gwnym menu nawigacyjnym
serwisu.

W oknie przegldarki pojawi si strona

umoliwiajca zalogowanie si w panelu
administracyjnym Mambo.

2 Wpisz nazw uytkownika.

3 Podaj swoje haso dostpu.
4 Kliknij przycisk Login.

2
3

Jeeli podasz odpowiedni nazw uytkownika i waciwe haso dostpu,

w oknie przegldarki internetowej pojawi si gwna strona interfejsu
administracyjnego systemu Mambo.
Jeli jednak podasz niewaciwe dane lub pomylisz si przy ich wpisywaniu,
system poprosi Ci o podjcie kolejnej prby logowania.

6
mambo_01-05.indd 6

2007-11-12 17:58:58

wna strona administracyjna lub te Panel ste

rowania oferuje dostp do najwaniejszych in
formacji zwizanych z serwisem oraz pozwala
na szybkie skorzystanie z rnych narzdzi zarzdza
nia treci. Panel sterowania to Twoja przestrze robo
cza, do ktrej si rzeczy bdziesz czsto wraca i do
ogldania ktrej powiniene si wkrtce przyzwycza
i. Aby nie traci czasu, zaoszczdzi sporo wysiku
i zwikszy efektywno swojej pracy, postaraj si
jak najlepiej nauczy ukadu strony administracyjnej
i pooenia jej poszczeglnych elementw.
Panel sterowania jest co prawda zestandaryzowany, jed
nak widoczne na nim informacje i dostpne narzdzia
mog si znacznie rni w zalenoci od uprawnie
posiadanych przez aktualnego uytkownika serwisu.
Uytkownicy o wyszym poziomie przywilejw, tacy
jak Administrator czy Super Administrator, maj do
stp do wikszej liczby narzdzi i informacji ni uyt
kownicy nalecy do ktrej z niszych grup upraw
nie. To odzwierciedlenie uprawnie w dostpie do
okrelonych narzdzi stanowi jeden z elementw
systemu zabezpiecze programu Mambo. Wicej in

formacji na temat grup uytkownikw i posiadanych

przez nich przywilejw znajdziesz w rozdziale 4.
Panel sterowania oferuje rwnie dostp do funkcji,
ktra pozwala na przeczanie si midzy uproszczo
n i zaawansowan wersj interfejsu administracyjne
go. Moe si bowiem okaza, e ilo informacji wy
wietlanych w oknie administratora bdzie dla Ciebie
zbyt przytaczajca, a jeli w dodatku dysponujesz
sabym czem sieciowym i potrzeby Twojej strony
nie s zbyt wielkie, moesz nie by zainteresowany
adowaniem wszystkich tych narzdzi za kadym ra
zem, gdy zechcesz otworzy now stron. Jeeli chcesz
skorzysta z prostszego interfejsu, Mambo oferuje Ci
Tryb uproszczony, w ktrym masz dostp do znacznie
mniejszej liczby narzdzi i informacji. Bardziej za
awansowani uytkownicy z pewnoci zechc jednak
pozosta przy widoku Tryb zaawansowany, w ktrym
wywietlane s wszystkie dostpne w systemie na
rzdzia. Aby pozna szczegowe informacje na temat
moliwoci przeczania panelu midzy tymi dwoma
widokami, przejd do podrozdziau Przeczanie
pomidzy trybem uproszczonym i zaawansowanym.

Rozdzia 1. Wprowadzenie do systemu Mambo

Wprowadzenie
do interfejsu administracyjnego

Wprowadzenie do interfejsu administracyjnego

A

Gwne menu nawigacyjne

Pasek lokalizacji

Umoliwia dostp do wszystkich funkcji

oferowanych przez system administra
cyjny programu Mambo. Pozycje s tu
zgrupowane tematycznie i niektre z nich
mog si powtarza.

Wywietla informacje na
temat aktualnego pooe
nia w systemie i aktywnego
w danej chwili komponentu
administracyjnego.

Pasek zakadek

Wywietla rnego rodzaju informacje przy

datne administratorowi.

Zdalna pomoc

Pozwala na przejcie do odpowiednich plikw

pomocy kontekstowej. Kliknicie tej ikony po
woduje otworzenie okna przegldarki, w kt
rym wywietlane s odpowiednie informacje.

Wylogowywanie

W tym miejscu znajduje si cze, ktre

go kliknicie powoduje wylogowanie ad
ministratora z systemu. Po wylogowaniu
w oknie przegldarki pojawia si gwna
strona Twojego serwisu.

Wiadomoci

W tym miejscu wywietlane s dane na temat

liczby oczekujcych na Ciebie informacji w sy
stemie wiadomoci administracyjnych.

A
H

Ikony szybkiego dostpu

Wygodna paleta zawierajca zestaw najwa

niejszych skrtw, ktra pozwoli Ci na bez
porednie przechodzenie do najczciej uy
wanych funkcji systemu administracyjnego.
Wszystkie znajdujce si tutaj elementy funk
cjonuj rwnie w systemie gwnego menu
nawigacyjnego.

Uytkownicy

Wywietla informacje na temat liczby uytkownikw korzystajcych w danej

chwili z serwisu. Liczba ta jest aktualizowana podczas kadego odwieania
strony. Pomidzy opuszczeniem witryny przez uytkownika a zmniejszeniem
licznika goci w serwisie zawsze wystpuje pewne opnienie, dlatego powi
niene traktowa t liczb jako warto przyblion.

7
mambo_01-05.indd 7

2007-11-12 17:58:58

Zmiana widocznych zakadek

by szybko przejrze rne zakadki zawieraj

ce rozmaite dane i cza, skorzystaj z kontrolki
paska zakadek widocznej w interfejsie admini
stracyjnym. Pasek ten oferuje Ci bezporedni dostp
do informacji na temat aktywnoci poszczeglnych
uytkownikw oraz uywanych przez nich komponen
tw i treci. Na pasku widocznych jest pi rnych
zakadek. S to (kolejno) zakadki: Zalogowani, Kompo
nenty, Popularne, Najnowsze i Statystyka.
Zakadka Zalogowani przedstawia list zarejestro
wanych uytkownikw zalogowanych w tej chwili
w systemie. Widoczne s tutaj nazwy poszczeglnych
uytkownikw oraz nazwy grup, do ktrych nale. Za
kadka ta pozwala rwnie uytkownikom o uprawnie
niach Administratora i Super Administratora na wymu
szenie wylogowania uytkownikw. Wicej informacji
o wymuszaniu wylogowania uytkownika znajdziesz
w rozdziale 4.
Na zakadce Komponenty widoczna jest lista zainstalo
wanych w systemie komponentw oraz zestaw czy
do podstawowych zada zwizanych z kadym z nich.
Zakadka oferuje szybki dostp do gwnych funkcji

komponentw i zawartych w nich czy, ktre moesz

rwnie znale pord pozycji dostpnych w menu
Komponenty.
Zakadka Popularne zawiera list artykuw cieszcych
si najwikszym zainteresowaniem wrd uytkow
nikw serwisu wraz z datami utworzenia elementw
treci oraz wartoci okrelajc cakowit liczb ich
odson. Korzystajc z nazwy artykuu, moesz w szyb
ki sposb otworzy dany element w oknie edycji.
Na zakadce Najnowsze wywietlana jest lista elemen
tw treci, ktre zostay ostatnio dodane do serwisu,
oraz daty ich utworzenia i informacje o autorach. Po
dobnie jak w przypadku poprzedniej zakadki, rwnie
tutaj moesz swobodnie otworzy wybrany artyku
w oknie edycji, uywajc jego nazwy. Poza tym moesz
take otworzy ekran edytowania informacji o autorze,
korzystajc z jego nazwy.
Zakadka Statystyki zawiera nazwy wszystkich opubli
kowanych menu wraz z liczb elementw wchodzcych
w skad poszczeglnych pozycji. Moesz tu skorzysta
z nazwy menu w celu przejcia do ekranu pozwalaj
cego na jego edycj.

Zmiana widocznych zakadek

1 Korzystajc z Panelu sterowania

interfejsu administracyjnego, kliknij

wybran zakadk.

Uwaga: Wicej informacji na temat

interfejsu administratora znajdziesz
w podrozdziale Wprowadzenie do
interfejsu administracyjnego.
Na ekranie pojawi si zawarto wybranej
zakadki.

Zakadka

Zalogowani przedstawia
list zarejestrowanych uytkowni
kw, ktrzy s aktualnie zalogowa
ni w systemie.

Zakadka Komponenty zawiera

list komponentw zainstalowanych

w systemie.

Zakadka Popularne wywietla list

najpopularniejszych artykuw.

Zakadka Najnowsze pokazuje ele

menty treci dodane jako ostatnie.

Zakadka Statystyki przedstawia list

menu obecnych w systemie.

8
mambo_01-05.indd 8

2007-11-12 17:58:59

posb wywietlania interfejsu administracyj

nego systemu Mambo moesz zmieni w bar
dzo prosty sposb. Dokonuje si tego poprzez
przeczanie go pomidzy widokami Tryb uproszczony
a Tryb zaawansowany, z ktrych ten ostatni jest wido
kiem standardowym. Uytkownicy, ktrzy preferuj
mniejsz liczb szczegw i szybsze adowanie in
terfejsu, powinni skorzysta z prostszego trybu, po
niewa wywietlane s w nim jedynie najwaniejsze
i najczciej uywane narzdzia. Z kolei uytkownicy,
ktrzy nie martwi si zbytnio o szybko swojego
cza sieciowego i ktrym zaley na staym dostpie
do wszystkich narzdzi oferowanych przez system,
powinni raczej pozosta przy trybie zaawansowanym.
Tryb uproszczony moe okaza si bardziej przydatny
w momencie edytowania zawartoci serwisu, gwnie
z powodu oferowania szerszego widoku i wikszego
obszaru edycji. W chwili zakoczenia wpisywania
treci i przejcia do ostatecznej konfiguracji poprze
dzajcej publikacj artykuu wygodniejsze bdzie
z kolei skorzystanie z trybu zaawansowanego.
Rnica midzy trybami uproszczonym i zaawanso
wanym polega wycznie na sposobie prezentacji ele

mentw interfejsu. W prostszym trybie adne narz

dzia nie s jako specjalnie ograniczane ani totalnie
blokowane. Wybranie go powoduje po prostu jedynie
usunicie rzadziej uywanych opcji z widocznego
obszaru. Na przykad na Panelu sterowania w trybie
zaawansowanym wywietlany jest bogaty zbir funk
cji. Przeczenie do trybu uproszczonego skutkuje
zmniejszeniem liczby widocznych ikon z jedenastu
do czterech. Te cztery wywietlane ikony oferuj do
stp do moliwoci zarzdzania treci, podczas gdy
pozostae pozycje maj zwizek z dodatkowymi dzia
aniami, takimi jak konfiguracja caego serwisu czy
zarzdzanie kontami uytkownikw.
Opcja przeczania si midzy trybami uproszczo
nym i zaawansowanym dostpna jest na stronie Pane
lu sterowania oraz na stronach edytowania artykuw.
W tym drugim przypadku wczenie prostszego try
bu wywietlania powoduje ukrycie parametrw i za
kadek innych zaawansowanych funkcji znajdujcych
si w prawej czci strony, pozwalajc tym samym na
powikszenie obszaru edycji treci na ca szeroko
okna przegldarki internetowej.

Rozdzia 1. Wprowadzenie do systemu Mambo

Przeczanie pomidzy trybem

uproszczonym i zaawansowanym

Przeczanie pomidzy trybem uproszczonym i zaawansowanym

W CZASIE KORZYSTANIA Z PANELU

STEROWANIA:

1 Korzystajc z Panelu sterowania, kliknij cze

Tryb uproszczony.

Na ekranie pojawi si uproszczony widok

interfejsu administracyjnego.

Aby ponownie wywietli interfejs

administracyjny ze wszystkimi dodatkowymi

opcjami, wybierz cze Tryb zaawansowany.

W CZASIE KORZYSTANIA Z EKRANU

EDYCJI ARTYKUU:

1 Uywajc strony edycji elementu treci,

kliknij cze Ukryj szczegy.

Ze strony zostanie usunity widoczny po prawej

stronie pasek zakadek, a obszar edycji zostanie
powikszony w taki sposb, aby zajmowa ca
szeroko okna przegldarki.

Aby ponownie wywietli wszystkie

zaawansowane opcje zwizane z artykuem,

wybierz cze Poka szczegy.

9
mambo_01-05.indd 9

2007-11-12 17:58:59

Przegldanie
plikw pomocy

asz moliwo uzyskania dostpu do plikw

pomocy w dowolnej chwili, gdy zajmujesz si
administracj swojego systemu Mambo. Zada
niem plikw pomocy Mambo jest rozwizywanie prob
lemw, z ktrymi mog si zetkn administratorzy
w czasie wykonywania typowych dziaa zwizanych
z zarzdzaniem treci i kontami uytkownikw, ale
pomoc moe si te okaza przydatna w celu poznania
wszystkich szczegw zwizanych z interfejsem sy
stemu. Program pozwala rwnie na korzystanie z opcji
pomocy kontekstowej, ktra umoliwia wywietlanie
dodatkowego okna przegldarki zawierajcego infor
macje na temat ekranu ogldanego przez uytkownika
w chwili wywoania funkcji pomocy.
Wraz z systemem Mambo rozprowadzane s liczne pli
ki pomocy, a dostp do nich mona rwnie uzyska
w dowolnym momencie, korzystajc z odpowiedniej
pozycji gwnego menu nawigacyjnego widocznego
na stronie administracyjnej. Znajdujce si tam pliki
pomocy s uoone tematycznie, dziki czemu moesz
je w prosty sposb przeglda i wyszukiwa wszel
kie niezbdne dla siebie dane. Pamitaj, e jeli Twj
system Mambo nie jest zainstalowany na serwerze

dysponujcym bezporednim dostpem do internetu,

nie bdziesz mia moliwoci korzystania z systemu
pomocy znajdujcego si na stronach WWW utrzy
mywanych przez twrcw programu. W takiej sytua
cji lub w przypadku, gdy witryna Mambo nie bdzie
odpowiadaa, na ekranie Twojego komputera pojawi
si komunikat bdu 404 informujcy o braku pocze
nia z odpowiednim serwisem. Standardowo ustawione
jest tu uywanie plikw pomocy dostpnych w sieci,
lecz mona to zmieni i korzysta z lokalnych plikw
zawierajcych informacje. Pozwala na to narzdzie
Konfiguracja serwisu, a dokadniej jeden z parametrw
znajdujcych si na zakadce Serwer. Wicej informacji
na temat moliwoci zmiany ustawie udostpnianych
przez narzdzie Konfiguracja serwisu znajdziesz w roz
dziale 2.
W kadej chwili masz rwnie moliwo skorzystania
z pomocy kontekstowej dziki ikonie Pomoc widocznej
w prawym grnym naroniku kadej strony admini
stracyjnej. Pliki pomocy kontekstowej s rozprowa
dzane wraz z pakietem Mambo i oferuj dostp do
informacji dotyczcych aktualnie wywietlanej strony
systemu administracji programu.

Przegldanie plikw pomocy

1 Korzystajc z Panelu sterowania, kliknij
ikon Pomoc widoczn w prawym
grnym naroniku strony.

Na ekranie pojawi si wyskakujce

okno zawierajce plik pomocy zwizany
z aktualnie uywan stron interfejsu
administracyjnego.

10
mambo_01-05.indd 10

2007-11-12 17:58:59

oliwo przegldania podsumowania klu

czowych informacji dotyczcych systemu
operacyjnego wykorzystywanego przez Twj
serwer, wanych danych na temat Twojego systemu
Mambo oraz zwizanych z nim plikw oferuje Ci op
cja Informacje o systemie udostpniana przez interfejs
administracyjny programu. Ta moliwo szybkiego
przejrzenia dokadnych danych na temat systemu
i uprawnie dotyczcych plikw okazuje si szcze
glnie przydatna w sytuacji, gdy kto z zewntrz
prbuje naprawi Twoj instalacj Mambo lub te
starasz si to zrobi samodzielnie. Mambo prezen
tuje wszystkie istotne informacje w jednym miejscu
dostpnym z poziomu interfejsu administracyjnego,
dziki czemu nie musisz uywa caego zestawu po
lece systemu operacyjnego i komend FTP ani nawet
ich zapamitywa, aby pozna podstawowe dane na
temat konfiguracji swojego serwisu.
System Mambo pozwala na dostp do odpowiednich
danych z poziomu gwnego menu nawigacyjnego, co
pozwala na szybkie i atwe wywietlanie odpowied
nich informacji. Aby otworzy stron z danymi, po
winiene jedynie skorzysta z widocznego w menu
System polecenia Informacje o systemie.
Jednak niezalenie od sposobu otwarcia strony z in
formacjami na temat systemu zawsze znajdziesz na
niej trzy zakadki prezentujce rne grupy danych.

Na pierwszej z nich, opisanej hasem Informacje,

umieszczono szczegy dotyczce Twojego systemu
operacyjnego i jego podstawowych komponentw
oraz zawarto pliku configuration.php. Zwr uwag
na to, e niektre informacje znajdujce si w tym
pliku nie zostay wywietlone dotyczy to wa
nych i chronionych danych, takich jak hasa, ktrych
ujawnienie niewaciwym osobom mogoby zagro
zi bezpieczestwu systemu. Na zakadce Informacje
widoczna jest rwnie informacja na temat numeru
wersji uywanej przez Ciebie instalacji Mambo, ktra
ma kluczowe znaczenie w przypadku rozwizywania
wszelkich problemw z systemem. Druga zakadka,
noszca nazw PHP Info, prezentuje szczegowe
dane na temat wersji PHP dziaajcej na Twoim ser
werze. Z kolei trzecia z zakadek, opisana jako Upraw
nienia, zawiera podsumowanie informacji na temat
praw dostpu do kluczowych katalogw instalacji
systemu Mambo.
Zauwa, e wszystkie zakadki widoczne na stronie
danych o systemie maj charakter czysto informacyj
ny. Na adnej z nich nie ma jakichkolwiek narzdzi,
nie wi si z nimi te adne funkcje ani zadania.
Jedynym celem istnienia tych stron jest po prostu ofe
rowanie Ci prostego dostpu do niezbdnych danych
o ustawieniach systemowych, nie za zmiana jakich
kolwiek z tych parametrw.

Rozdzia 1. Wprowadzenie do systemu Mambo

Tytu
Przegldanie
tytu tytuinformacji
tytu tytu
tytu
na temat
tytu tytu
systemu
(tytu tytu tytu)

Przegldanie informacji na temat systemu

1 Korzystajc z gwnego
menu nawigacyjnego,
kliknij pozycj System.

2 Wybierz polecenie

Informacje o systemie.

2
W oknie przegldarki
pojawi si strona
zawierajca podstawowe
informacje dotyczce
systemu.

11
mambo_01-05.indd 11

2007-11-12 17:58:59

Wprowadzenie
Przeczanie serwisu
do
w systemu
tryb offline
Mambo

ystem Mambo oferuje Ci prost funkcj unie

moliwiajc przegldanie Twojej witryny
WWW. Moesz z niej skorzysta, wybierajc op
cj Przerwa konserwacyjna dostpn na stronie Konfigura
cja serwisu. Polecenie to okazuje si szczeglnie przy
datne, gdy dokonujesz duych zmian w witrynie i nie
chcesz wprowadza w bd uytkownikw serwisu lub
po prostu nie yczysz sobie, aby ogldali oni niepene
efekty przeprowadzanych modyfikacji. Moliwo t
naley rwnie stosowa w sytuacjach, gdy instalujesz
poprawki w systemie, a wic kiedy nie powinien by
w nim zalogowany aden uytkownik, aby nie doszo
do blokady aktualizowanych zasobw. W takim przy
padku mogoby si bowiem zdarzy, e niektre pliki
nie zostayby uaktualnione poprawnie lub te nie od
byoby si to dokadnie w taki sposb, jak si tego spo
dziewasz.
Gdy serwis zostaje przeczony w tryb offline przez
uycie opcji Przerwa konserwacyjna, odwiedzajcy mog
w dalszym cigu prbowa poczy si z witryn,
jednak zamiast zasta tam standardow stron gwn
serwisu, zobacz tylko pojedyncz stron z odpowied

ni informacj na temat przerwy w dziaaniu. System

zapewnia Ci tutaj domyln tre komunikatu, ale mo
esz rwnie opracowa wasn wiadomo dla uyt
kownikw.
Efekt przeczenia strony w tryb offline jest natychmia
stowy. Osoby przegldajce w tym momencie stron
zamiast zwykych zamieszczonych na niej treci ujrz
stron tymczasow. Podobnie bdzie rwnie w przy
padku uytkownikw zalogowanych w serwisie. To na
tychmiastowe przerwanie dziaania strony moe powo
dowa powstanie pewnych niezamierzonych skutkw
ubocznych. Uytkownicy wykonujcy wanie jakie
zadania mog nie by w stanie ich dokoczy. Z tego
te powodu powiniene korzysta z tego polecenia, ma
jc na uwadze naleyty szacunek dla uytkownikw
swojego serwisu, a wic stara si ogranicza przerwy
w jego dziaaniu jedynie do niezbdnego minimum.
Aby przywrci serwis szerokiemu krgowi odbior
cw, bdziesz tylko musia zmieni stan opcji Przerwa
konserwacyjna, co spowoduje natychmiastowe uaktyw
nienie witryny i ponownie udostpnienie jej wszyst
kim odwiedzajcym.

Przeczanie serwisu w tryb offline

1 Wybierz z menu pozycj Twj serwis.
Uwaga: W starszych polskich wersjach
systemu Mambo pozycja ta nosi nazw
Ustawienia.

2 Z wywietlonego menu wybierz

pozycj Konfiguracja serwisu.

W oknie przegldarki pojawi si strona

Konfiguracja serwisu.
Wprowad odpowiedni tre
komunikatu zwizanego z przerw
w dziaaniu serwisu.

3 Wybierz pole opcji Tak znajdujce si

obok etykiety Przerwa konserwacyjna.

4 Kliknij widoczn w grnej czci

strony ikon Zapisz.

5 Twj serwis przejdzie w tym

momencie w tryb offline i wybranie

jego adresu spowoduje otworzenie
strony zawierajcej komunikat, ktry
sformuowae w punkcie 3. niniejszej
procedury.

12
mambo_01-05.indd 12

2007-11-12 17:59:00

by mc wprowadza okrelone rodzaje zmian

w systemie Mambo, musisz umoliwi zapis
kluczowych plikw i katalogw programu.
W czasie trwania procesu instalacji narzdzie insta
lujce Mambo wymaga ustawienia tego uprawnienia
w przypadku okrelonych katalogw, w ktrych apli
kacja zapisuje dane. Jednak rwnie po zakoczeniu
instalacji Mambo moesz by zmuszony do wcze
nia prawa zapisu niektrych plikw, aby mc zmie
nia ich zawarto. Musisz na przykad udostpni
moliwo zapisu pliku configuration.php, jeli chcesz
wprowadza jakiekolwiek modyfikacje w ustawie
niach za pomoc narzdzia Konfiguracja serwisu. Rw
nie edycja plikw szablonw wymaga, aby okreli
prawa do zapisu poszczeglnych plikw w katalogach
szablonw, jeeli system ma zapisa zmiany wprowa
dzone przez Ciebie w tych zbiorach.
Narzdzia administracyjne programu Mambo nie
oferuj niestety adnej moliwoci zmiany upraw
nie zwizanych z jakimikolwiek plikami istniejcy
mi ju w systemie, zatem aby dokona wymaganych
ustawie, musisz uzyska dostp do plikw w jaki
inny sposb. Zwykle robi si to za pomoc programu

klienta FTP i polecenia CHMOD. Mona co prawda

skorzysta rwnie z odpowiedniego panelu kontrol
nego hosta WWW i programu do zarzdzania pli
kami, jednak komenda CHMOD jest standardowym
rozwizaniem w przypadku koniecznoci dokonania
jakichkolwiek zmian w uprawnieniach zwizanych
z plikami i wanie ta metoda zostaa opisana w dal
szej czci tego podrozdziau.
W przypadku nowych plikw mona skorzysta
z funkc ji automatycznego ustawiania uprawnie ofe
rowanej przez narzdzie Konfiguracja serwisu. Metoda
ta zostaa dokadniej opisana w rozdziale 2. Jak za
znaczyem w tym rozdziale, nadawanie uprawnie
do zapisywania plikw na stae nie jest najlepszym
pomysem i moe powodowa pewne zagroenia bez
pieczestwa serwisu. Duo lepsz praktyk jest od
bieranie tych praw zaraz po dokonaniu niezbdnych
zmian i przydzielanie uprawnie do zapisu wycz
nie okazjonalnie i tylko na czas potrzebny do wpro
wadzenia modyfikacji. Zasada ta nie dotyczy oczywi
cie plikw, ktre musz by stale zmieniane w celu
zapewnienia normalnego funkcjonowania serwisu.

Rozdzia 1. Wprowadzenie do systemu Mambo

Wczanie uprawnie
do zapisywania plikw

Wczanie uprawnie do zapisywania plikw

1

1 Przejd do swojej strony za

pomoc programu klienta
usugi FTP.

2 Wybierz plik, ktry chcesz

zmieni.

3 Otwrz okno zawierajce

waciwoci pliku.

3
Na ekranie pojawi si okienko
dialogowe z informacjami na
temat uprawnie zwizanych
z plikiem.

4 Zmie widoczn w nim

warto numeryczn na 777.

5 Kliknij przycisk OK.

5

13
mambo_01-05.indd 13

2007-11-12 17:59:00

Wprowadzenie
Odpowiednie
do
narzdzia
systemu pracy
Mambo

ystem Mambo nie jest uzaleniony od adnego

okrelonego zestawu narzdzi i pozwala na ko
rzystanie praktycznie z dowolnych programw,
ktre zechcesz zastosowa. Nie zmienia to jednak tego,

e niektre z nich dziaaj lepiej ni inne, a co jest

prawdopodobnie jeszcze waniejsze niektre po
zwalaj na wykonanie prac administratorskich w duo
prostszy i szybszy sposb.

Przegldarka internetowa

Program klienta FTP

Z systemu administracyjnego witryny WWW dziaajcej

w oparciu o program Mambo moesz korzysta za pomoc
dowolnej przegldarki internetowej. Jednak niektre narz
dzia, a zwaszcza edytor WYSIWYG, dziaaj zdecydowanie
lepiej w przegldarkach Microsoft Internet Explorer lub Mo
zilla Firefox ni w innych programach tego typu. Z tego te
powodu do celw administracyjnych zalecane jest uywanie
wanie tych dwch przegldarek. Nie przejmuj si jednak
zbytnio, gdy nie ma to adnego zwizku z moliwociami
przegldania waciwej treci Twojego serwisu przez uyt
kownikw kocowych. Osoby odwiedzajce witryn bd
mogy rwnie komfortowo korzysta z niej za pomoc ka
dego rodzaju przegldarki pracujcej na dowolnym syste
mie operacyjnym.

Klient usugi FTP nie jest niezbdnym narzdziem, jednak

czasami moe si okaza bardzo pomocnym programem.
Usuga FTP to metoda dwukierunkowego przesyania plikw
pomidzy Twoim lokalnym komputerem i serwerem, a klient
FTP to oczywicie program, ktry korzysta z protokou FTP do
przesyania danych. Niektrzy uytkownicy systemu Mambo
bd potrzebowali takiego narzdzia do skopiowania plikw
instalacyjnych pakietu na serwer WWW. Inni skorzystaj z sy
stemu zainstalowanego ju na serwerze przez swoich admi
nistratorw lub programistw. Jednak nawet w tym drugim
przypadku posiadanie programu klienta FTP moe si okaza
wskazane, gdy znacznie uatwia on i przyspiesza wykony
wanie niektrych zada zwizanych z administracj systemu
Mambo. Przykadem moe tu by sytuacja, w ktrej trzeba
bdzie skopiowa du liczb plikw graficznych na serwer
WWW. Klient FTP pozwala na wykonanie tej operacji duo
szybciej, ni jest to moliwe przy uyciu narzdzia Menad
er mediw (ktre w starszej wersji programu nosio nazw
Zarzdzanie mediami) oferowanego przez system Mambo.
Klient FTP przydaje si rwnie do zarzdzania uprawnieniami
dostpu do plikw, jak wspomniaem ju w podrozdziale zaty
tuowanym Wczanie uprawnie do zapisywania plikw.

Niezalenie od tego, czy wybrae program IE czy te Firefox,

zawsze powiniene stara si mie w zanadrzu inne popu
larne przegldarki internetowe, aby w kadej chwili mg
sprawdzi na swoim komputerze, jak prezentuje si Twj
serwis, gdy zostanie wywietlony za pomoc rnych narz
dzi do przegldania stron internetowych. Jeli chcesz mie
w miar reprezentatywn prbk, sprbuj otworzy swoj
witryn, korzystajc z takich programw, jak IE, Firefox, Sa
fari i Opera.

Obecnie dostpnych jest mnstwo rnych programw

klientw FTP. Wszystkie przykadowe zadania, ktre pojawia
j si w tej ksice, zostay wykonane za pomoc narzdzia
WS FTP Pro, ale te same operacje mona swobodnie przepro
wadzi za pomoc praktycznie kadego innego klienta.

Edytor kodu HTML

Nie potrzebujesz adnego edytora HTML, aby zarzdza treci prezentowan przez Twj serwis Mambo, gdy oferowany przez
system edytor WYSIWYG w zupenoci wystarczy Ci do przeprowadzenia wszelkich niezbdnych dziaa i pozwala na korzystanie
z odpowiednich narzdzi do formatowania tekstu. Umiejtnoci w zakresie posugiwania si kodem HTML przydadz Ci si jednak, jeli
zamierzasz pracowa nad zawartoci witryny w trybie offline. Dziki zastosowaniu edytora kodu HTML moesz utworzy artyku nie
zalenie od serwisu Mambo, nie korzystajc z sieci, a nastpnie przenie go w formie ukoczonego elementu treci wraz ze wszystkimi
znacznikami HTML do okna edytora treci Mambo. Taki model pracy z zawartoci serwisu pozwoli Ci zaoszczdzi sporo czasu, a jeli
dysponujesz niezbyt szybkim czem internetowym, szybko przekonasz si, e zastosowanie tej metody spowoduje nie tylko znaczne
oszczdnoci czasu, ale i nerww powiconych na ueranie si z powoli przeadowujc si stron edytora.
Cho niektrym pocztkujcym uytkownikom program Dreamweaver firmy Adobe moe si wydawa nieco zbyt skomplikowany
i przeadowany, naprawd jest on doskonaym edytorem kodu HTML. Jedn z ciekawszych moliwoci udostpnianych przez to
narzdzie jest rozszerzenie Mambo, ktre mona pobra z serwisu znajdujcego si pod adresem http://source.mambo-fundation.
org. Dodatek ten pozwala na pewn automatyzacj procesu tworzenia treci przeznaczonych dla witryn dziaajcych w oparciu
o mechanizm Mambo dziki umieszczaniu odpowiednich znacznikw i nagwkw niezbdnych do opracowania szablonw Mam
bo. Moliwoci rozszerzenia s wprawdzie do ograniczone, jednak moe on zaoferowa pewn pomoc w tworzeniu i konwerto
waniu szablonw przeznaczonych dla systemu Mambo, dziki czemu pozwoli na zaoszczdzenie czasu i ju choby z tego wzgldu
jest wart zainteresowania.
Jeli nie umiesz korzysta z narzdzia Dreamweaver, nauka jego obsugi prawdopodobnie zajmie Ci nieco czasu. Jeeli szkoda Ci go
jednak na tego typu edukacj, lepiej bdzie, gdy po prostu zostaniesz przy swoim ulubionym edytorze, ktrego uywae z powo
dzeniem do tej pory.

14
mambo_01-05.indd 14

2007-11-12 17:59:00

edn z najwspanialszych cech systemu Mambo jest

jego ogromna tolerancja na ca mas pomyek i prb
niewaciwego uycia funkcji serwisu, ktrych podj
cie nie prowadzi do zawieszenia czy przerwania pracy sy
stemu. Niezalenie od tego podczas korzystania z Mambo
powiniene stara si postpowa zgodnie z podstawowymi
zasadami, ktre pozwol unikn Ci niepotrzebnych proble

mw. Niektre z regu wymienionych w tym podrozdziale

maj zastosowanie do wszystkich systemw dziaajcych
na serwerach, inne dotycz wycznie programu Mambo.
Wszystkie jednak nale do zbioru podstawowych zasad
dobrej praktyki administracyjnej, dziki ktrym uda Ci si
oszczdzi sobie zbdnych kopotw w czasie uywania
swojego serwisu.

Dbaj o bezpieczestwo

Utrzymuj rodowisko w czystoci

Aby zapewni bezpieczestwo swojego serwisu, staraj si

przestrzega nastpujcych regu:
Nie udostpniaj swojego hasa adnej innej osobie.
Zawsze wylogowywuj si z systemu, gdy musisz odej
od komputera. Jeli tego nie zrobisz, jaka obca osoba
moe skorzysta z Twoich praw dostpu, aby dokona
zmian w systemie, a wic na przykad w celu utworze
nia nowego uytkownika i odpowiedniego hasa lub te
nawet w celu cakowitego uniemoliwienia Ci dostpu do
serwisu.
Nie zezwalaj przegldarce internetowej na zapamity
wanie nazwy uytkownika i hasa dostpu do systemu,
chyba e wykorzystywany przez Ciebie komputer prze
znaczony jest wycznie do Twojego wasnego uytku.
Zawsze wylogowywuj si z systemu
po zakoczeniu pracy.
Zapisz si na list dystrybucyjn wiadomoci zwiza
nych z zabezpieczeniami systemu Mambo o nazwie
Mambo Security Announcements, aby na bieco otrzy
mywa najnowsze informacje na temat kwestii zwi
zanych z bezpieczestwem mechanizmu Mambo. Aby
tego dokona, wylij maila na adres security-notifica
tion@mambo-foundation.org.

Wycinanie tekstu z dokumentu programu Microsoft Word

i wklejanie go bezporednio w edytorze treci systemu Mambo
nie jest dobr praktyk, Word docza bowiem do dokumen
tu mas niepotrzebnych znacznikw kodu HTML. Kopiujc
zawarto pliku Worda i wklejajc j bezporednio w postaci
treci Mambo, kopiujesz i wklejasz rwnie te zbdne elemen
ty. Niepotrzebnie rozdty w programie Word tekst znacznie
zwiksza rozmiar tworzonej strony, czasami nawet dwukrot
nie! Z tego powodu powiniene unika tego rodzaju dziaa,
mimo e przeniesiony tekst zachowuje wikszo formatowa
Worda, gdy dzieje si to kosztem rozmiaru wynikowego pliku
strony. Powoduje to oczywicie spowolnienie dziaania serwisu
i zwikszenie trudnoci w zarzdzaniu danymi w przyszoci.
Istniej trzy rozwizania tego problemu:
Wycinaj tekst z dokumentu aplikacji Word, a nastpnie
wklejaj go w dokumencie narzdzia Notatnik lub inne
go bardzo prostego programu sucego do edycji tekstu.
Dziki temu pozbawisz tre wszystkich zwizanych z ni
formatowa. W kolejnym kroku wytnij tekst z dokumen
tu Notatnika i wklej go w oknie edytora treci Mambo. Po
zwoli Ci to wyczyci wszelkie kody, a niezbdne forma
towania moesz wprowadzi bezporednio za pomoc
narzdzi oferowanych przez edytor Mambo.
Formatuj tekst za pomoc zewntrznego edytora kodu
HTML, a nastpnie przeno tak utworzony kod w cao
ci do okna edytora Mambo.
Niektre edytory WYSIWYG oferuj moliwo skorzy
stania z przycisku sucego do czyszczenia znacznikw
kodu HTML wprowadzanych przez program Word. Je
eli zdarzy Ci si przenie tekst z Worda, moesz za
znaczy odpowiedni jego fragment w oknie edytora
i wybra to polecenie w celu automatycznego usuni
cia wszelkich zbdnych znacznikw. Sposb ten dziaa
zwykle cakiem niele.

Pamitaj o aktualizacjach
System Mambo to rozwijajcy si dynamicznie projekt Open
Source, co oznacza, e nowe wersje pakietu s udostpniane
do regularnie. Niektre z nowych wyda systemu nie wno
sz wiele istotnych zmian i ich instalacja nie jest konieczno
ci. Inne jednak mog mie charakter at przeznaczonych do
naprawy bdw dostrzeonych w dziaaniu programu lub
mog dotyczy wanych kwestii zwizanych z bezpiecze
stwem. Najlepsz praktyk jest zatem korzystanie z najnow
szej, stabilnej wersji oprogramowania. Aby by na bieco
z aktualizacjami systemu, staraj si regularnie odwiedza
oficjalne strony Mambo i sprawdza na nich dostpno naj
nowszych wersji programu.

Rozdzia 1. Wprowadzenie do systemu Mambo

Zanim rozpoczniesz prac

Twrz kopie zapasowe danych

Staraj si regularnie robi kopie bezpieczestwa danych zwizanych ze swoim systemem. W przypadku wikszoci uytkownikw wy
starczajce moe si okaza kopiowanie jedynie plikw bazy danych odpowiedzialnej za przechowywanie i udostpnianie informacji
dotyczcych serwisu. Standardowa instalacja systemu Mambo oferuje moliwo korzystania z funkcji tworzenia kopii bezpiecze
stwa; korzystaj z niej regularnie i przechowuj wykonane kopie w bezpiecznym miejscu. Uytkownicy dokonujcy wielu zmian w plikach
systemu Mambo mog korzysta z penych kopii lub kopiowa tylko pliki, ktre ulegy modyfikacji w ostatnim czasie. Kopiowanie
jedynie zmienionych plikw moe Ci rwnie uatwi ycie, gdy nadejdzie odpowiedni moment na aktualizacj mechanizmu Mambo
kontrolujcego dziaanie Twojego serwisu WWW.

15
mambo_01-05.indd 15

2007-11-12 17:59:00