Excel 2007 PL.

Tabele i wykresy
przestawne.
Niebieski podrcznik
Autor: Paul McFedries
ISBN: 978-83-246-1799-9
Tytu oryginau: Excel 2007 PivotTables and
PivotCharts: Your visual blueprint for interpreting
and presenting Excel data (Visual Blueprint)
Format: 170x230, stron: 296

Przewodnik po profesjonalnych technikach przetwarzania i prezentacji danych w Excelu

Stwrz uniwersalne tabele przestawne
Przedstaw dane na wykresach
Wykorzystaj dane z kostek OLAP
Arkusz kalkulacyjny Excel najczciej wykorzystywany jest do gromadzenia danych
i ich przetwarzania, a przecie jego niesamowite moliwoci pozwalaj na znacznie
bardziej wyrafinowane i zoone zastosowania. Przy uyciu jego funkcji analitycznym
mona przeprowadzi zaawansowane obliczenia, analizy i prognozy. Dla wszystkich
uytkownikw Excela, ktrzy chc wykorzysta cay drzemicy w nim potencja,
stworzono wiele narzdzi, wrd ktrych najwiksz popularnoci ciesz si tabele
i wykresy przestawne. Ksika Excel 2007 PL. Tabele i wykresy przestawne. Niebieski
podrcznik to przewodnik po najbardziej zaawansowanych narzdziach obliczeniowych
i prezentacyjnych Excela. Czytajc j, poznasz moliwoci i zastosowania tabel oraz
wykresw przestawnych, a take nauczysz si efektywnie korzysta z nich w swojej
pracy. Dowiesz si, jak tworzy tabele przestawne, modyfikowa ich wygld
i przeprowadza dziki nim zoone obliczenia. Przeczytasz take o generowaniu
wykresw przestawnych, stosowaniu zewntrznych rde danych i korzystaniu
z kostek OLAP.

Wydawnictwo Helion
ul. Kociuszki 1c
44-100 Gliwice
tel. 032 230 98 63
e-mail: helion@helion.pl

Podstawowe informacje o tabelach i wykresach przestawnych

Przeksztacanie danych z arkusza w tabel
Modyfikowanie wygldu tabel przestawnych
Tworzenie stylw dla tabel przestawnych
Korzystanie z funkcji sumujcych
Definiowanie niestandardowych funkcji obliczeniowych
Tworzenie wykresw przestawnych
Korzystanie z danych OLAP
Pobieranie danych z serwera bazodanowego
Ta ksika to klucz do potgi Excela!

Spis treci
Jak korzysta z ksiki ................................................................x
Rozdzia 1. Tabele przestawne ......................................................2
Analiza danych ........................................................................................................................................................ 2
Tabele przestawne wprowadzenie ................................................................................................................ 4
Zalety tabel przestawnych .................................................................................................................................... 6
Przegld zastosowa tabeli przestawnej .......................................................................................................... 8
Omwienie elementw tabeli przestawnej ....................................................................................................10
Wykresy przestawne wprowadzenie ..........................................................................................................12

Rozdzia 2. Tworzenie tabeli przestawnej .....................................14

Przygotowanie danych arkusza .........................................................................................................................14
Tworzenie listy dla raportu tabeli przestawnej ............................................................................................16
Tworzenie prostej tabeli przestawnej przy uyciu tabeli Excela ...........................................................18
Tworzenie tabeli przestawnej z zakresu Excela...........................................................................................20
Ponowne tworzenie istniejcej tabeli przestawnej ......................................................................................22

Rozdzia 3. Przetwarzanie tabeli przestawnej ...............................24

Wczanie i wyczanie okna Lista pl tabeli przestawnej ......................................................................24
Personalizowanie okna Lista pl tabeli przestawnej ..................................................................................25
Zaznaczanie elementw tabeli przestawnej ..................................................................................................26
Usuwanie pola tabeli przestawnej ....................................................................................................................28
Odwieanie danych tabeli przestawnej ........................................................................................................30
Wywietlanie szczegw dotyczcych danych, na ktrych bazuje tabela przestawna..................32
Tworzenie wykresu na podstawie danych tabeli przestawnej.................................................................34
Wczanie klasycznego ukadu tabeli przestawnej .....................................................................................38
Dodawanie wielu pl do obszaru wiersza lub kolumny ............................................................................40
Dodawanie wielu pl do obszaru danych ......................................................................................................42
Dodawanie wielu pl do obszaru strony ........................................................................................................44
Publikowanie tabeli przestawnej na stronie internetowej .........................................................................46
Zamiana zawartoci tabeli przestawnej na zwyke dane...........................................................................50
Usuwanie tabeli przestawnej .............................................................................................................................52

iv

Rozdzia 4. Modyfikowanie wygldu tabeli przestawnej ..................54

Przemieszczanie pola do innego obszaru .......................................................................................................54
Wywietlanie innej strony ..................................................................................................................................56
Zmiana kolejnoci pl obszaru ..........................................................................................................................58
Zmiana ukadu raportu .......................................................................................................................................60
Sortowanie danych tabeli przestawnej za pomoc funkcji automatycznego sortowania ................62
Przemieszczanie pozycji wiersza lub kolumny ...........................................................................................64
Filtrowanie elementw wierszy lub kolumn .................................................................................................66
Filtrowanie wartoci tabeli przestawnej .........................................................................................................68
Ukrywanie pozycji pola wiersza lub kolumny .............................................................................................70
Wywietlanie ukrytych pozycji pola wiersza lub kolumny .....................................................................72
Wywietlanie stron jako arkuszy......................................................................................................................74
Grupowanie wartoci liczbowych ....................................................................................................................76
Grupowanie dat i godzin .....................................................................................................................................78
Grupowanie wartoci tekstowych ....................................................................................................................80
Ukrywanie szczegw grupy ...........................................................................................................................82
Wywietlanie szczegw grupy ......................................................................................................................83
Rozgrupowanie wartoci .....................................................................................................................................84
Modykowanie ukadu obszaru strony ..........................................................................................................86

Rozdzia 5. Dostosowywanie pl tabeli przestawnej........................88

Zmiana nazwy pola tabeli przestawnej...........................................................................................................88
Zmiana nazwy pozycji tabeli przestawnej ....................................................................................................90
Formatowanie komrki tabeli przestawnej ...................................................................................................92
Formatowanie wartoci liczbowych w danych tabeli przestawnej ........................................................94
Formatowanie dat w danych tabeli przestawnej..........................................................................................96
Formatowanie warunkowe danych tabeli przestawnej ..............................................................................98
Wywietlanie pozycji pozbawionych danych............................................................................................ 100
Wyczanie pozycji pola strony ..................................................................................................................... 102

Spis treci
Rozdzia 6. Okrelanie opcji tabeli przestawnej............................104
Zastosowanie szybkiego stylu tabeli przestawnej .................................................................................... 104
Tworzenie wasnego szybkiego stylu tabeli przestawnej....................................................................... 106
Zachowywanie formatowania tabeli przestawnej ..................................................................................... 108
Zmiana nazwy tabeli przestawnej ..................................................................................................................110
Wyczanie sum kocowych ...........................................................................................................................112
czenie etykiet pozycji ...................................................................................................................................114
Okrelanie acuchw dla bdw i pustych komrek ............................................................................116
Ochrona tabeli przestawnej ..............................................................................................................................118

Rozdzia 7. Przeprowadzanie oblicze w tabeli przestawnej .......... 120

Modykowanie oblicze podsumowujcych tabeli przestawnej ......................................................... 120
Deniowanie rnicowego obliczenia podsumowujcego ..................................................................... 122
Deniowanie procentowego obliczenia podsumowujcego .................................................................. 124
Deniowanie obliczenia podsumowujcego Suma bieca w ............................................................. 126
Deniowanie obliczenia podsumowujcego Indeks ................................................................................ 128
Ukrywanie dla pola sum czciowych ......................................................................................................... 130
Wywietlanie dla pola wielu sum czciowych ........................................................................................ 132

Rozdzia 8. Definiowanie niestandardowych

oblicze tabel przestawnych ..................................... 134
Niestandardowe obliczenia wprowadzenie ........................................................................................... 134
Ograniczenia niestandardowych oblicze .................................................................................................. 135
Wstawianie niestandardowego pola obliczeniowego ............................................................................... 136
Wstawianie niestandardowej pozycji obliczeniowej ................................................................................ 138
Modykowanie niestandardowego obliczenia ........................................................................................... 140
Zmiana kolejnoci rozwizywania pozycji obliczeniowych .................................................................. 142
Wyszczeglnianie niestandardowych oblicze ......................................................................................... 144
Usuwanie niestandardowego obliczenia...................................................................................................... 145

vi

Rozdzia 9. Tworzenie wykresu przestawnego ............................. 146

Ograniczenia wykresu przestawnego........................................................................................................... 146
Tworzenie wykresu przestawnego przy uyciu tabeli przestawnej.................................................... 147
Tworzenie wykresu przestawnego obok tabeli przestawnej ................................................................. 148
Tworzenie wykresu przestawnego przy uyciu tabeli Excela .............................................................. 150
Zmiana kolejnoci wykresu przestawnego ................................................................................................. 158
Dodawanie tytuw do wykresu przestawnego .........................................................................................160
Przenoszenie legendy wykresu przestawnego............................................................................................162
Wywietlanie tabeli danych wraz z wykresem przestawnym ...............................................................164
Drukowanie wykresu przestawnego ..............................................................................................................166
Usuwanie wykresu przestawnego ..................................................................................................................168

Rozdzia 10. Tworzenie bardziej zaawansowanych

tabel przestawnych ..............................................170
Tworzenie tabeli przestawnej przy uyciu wielu skonsolidowanych zakresw ............................. 170
Tworzenie tabeli przestawnej przy uyciu istniejcej tabeli ................................................................ 174
Tworzenie tabeli przestawnej przy uyciu danych zewntrznych ..................................................... 176
Automatyczne odwieanie tabel przestawnych, ktre korzystaj z danych zewntrznych....... 180
Zapisywanie hasa do poczenia do danych zewntrznych................................................................. 182
Eksport tabeli przestawnej bazy danych Access do Excela .................................................................. 184
Zmniejszanie rozmiaru skoroszytw tabel przestawnych ..................................................................... 186
Zastosowanie w formule wartoci tabeli przestawnej ............................................................................. 187

Rozdzia 11. Tworzenie tabeli przestawnej

przy uyciu kostki OLAP ........................................ 188
OLAP ..................................................................................................................................................................... 188
Deniowanie rda danych dla kostki OLAP ......................................................................................... 190
Tworzenie tabeli przestawnej przy uyciu kostki OLAP ...................................................................... 194
Wywietlanie i ukrywanie szczegw dotyczcych wymiarw i poziomw ................................ 196
Ukrywanie poziomw....................................................................................................................................... 198
Wywietlanie wybranych poziomw i skadowych ................................................................................ 199
Wywietlanie wielu pozycji pola strony ..................................................................................................... 200
Uwzgldnianie ukrytych pozycji w podsumowaniach tabeli przestawnej ....................................... 202

vii

Spis treci
Dodatek A: Tworzenie formu tabel przestawnych ........................204
Formuy wprowadzenie .............................................................................................................................. 204
Typy formu.......................................................................................................................................................... 206
Funkcje arkusza wprowadzenie ............................................................................................................... 208
Typy funkcji ......................................................................................................................................................... 210
Deniowanie funkcji......................................................................................................................................... 212
Deniowanie formuy ....................................................................................................................................... 214
Korzystanie z niestandardowych formatw numerycznych i formatw dat ....................................216

Dodatek B: Zastosowanie narzdzia Microsoft Query

w przypadku tabel przestawnych Excela ..................... 218
Zastosowanie narzdzia Microsoft Query.................................................................................................. 218
Deniowanie rda danych ........................................................................................................................... 220
Uruchamianie narzdzia Microsoft Query ................................................................................................ 224
Okno narzdzia Microsoft Query ................................................................................................................. 225
Uwzgldnianie tabeli w kwerendzie ............................................................................................................ 226
Dodawanie pl do kwerendy .......................................................................................................................... 228
Filtrowanie rekordw przy uyciu kryteriw kwerendy ........................................................................ 230
Sortowanie rekordw kwerendy .................................................................................................................... 232
Zwracanie wynikw kwerendy ...................................................................................................................... 234

Dodatek C: Dane zewntrzne .................................................... 236

Dane zewntrzne ................................................................................................................................................ 236
Importowanie danych ze rda danych...................................................................................................... 238
Importowanie danych z tabeli programu Access ...................................................................................... 240
Importowanie danych z tabeli Worda .......................................................................................................... 242
Importowanie danych z pliku tekstowego................................................................................................... 244
Importowanie danych ze strony internetowej ............................................................................................ 248
Importowanie danych z pliku XML............................................................................................................. 250
Odwieanie zaimportowanych danych ...................................................................................................... 252

viii

Dodatek D: Podstawy jzyka VBA zwizane

z tabelami przestawnymi ......................................... 254
Rejestrowanie makra ......................................................................................................................................... 254
Korzystanie z narzdzia Edytor Visual Basic ........................................................................................... 256
Omwienie modelu obiektowego tabeli przestawnej .............................................................................. 258
Dodawanie makra do moduu ........................................................................................................................ 260
Uruchamianie makra ........................................................................................................................................ 262
Ustawianie zabezpiecze makr ..................................................................................................................... 264
Przypisywanie makra do skrtu klawiaturowego ..................................................................................... 268
Przypisywanie makra do paska narzdzi Szybki dostp ....................................................................... 270

Dodatek E: Sownik terminw zwizanych

z tabelami przestawnymi.......................................... 272
Skorowidz ............................................................................. 278

ix

Ograniczenia wykresu przestawnego

ykres przestawny jest graczn reprezentacj wartoci raportu tabeli przestawnej. Jednak
wykres przestawny znacznie przekracza moliwoci zwykego wykresu, poniewa oferuje wiele takich samych funkcji, co tabela przestawna. Wrd nich
naley wymieni przemieszczanie pl z jednego obszaru wykresu do innego, ukrywanie pozycji, ltrowanie
danych za pomoc pola strony i odwieanie wykresu
w celu uwzgldnienia modykacji danych rdowych.
Poniewa dostpna jest te wikszo funkcji zwykych
wykresw Excela, wykresy przestawne s rozszerzeniem zestawu narzdzi analizy danych oferujcym due
moliwoci.
Jednake wykresy przestawne nie s idealnym rozwizaniem. Excel narzuca do restrykcyjne reguy dotyczce
tego, jakie skadniki raportu tabeli przestawnej odpowiadaj jakim elementom ukadu wykresu przestawnego.
Przemieszczenie pola z jednego obszaru wykresu przestawnego do innego z atwoci moe spowodowa, e
ukad wykresu bdzie trudny do zrozumienia lub zupenie straci sens.

Porwnanie tabel i wykresw przestawnych

Jednym z gwnych powodw niejasnoci jest to, e w przypadku wykresw i tabel przestawnych Excel stosuje rn terminologi. Tu i tu istnieje obszar danych zawierajcy wyniki liczbowe,
a take obszar strony, ktrego mona uy do filtrowania danych. Jednake wane jest, aby zrozumie, w jaki sposb Excel
mapuje obszary wiersza i kolumny tabeli przestawnej na obszary
wykresu przestawnego.

Porwnanie obszaru wiersza

z obszarem kategorii
W przypadku tabeli przestawnej obszar wiersza zawiera unikatowe wartoci (pozycje), ktre Excel wyodrbni z okrelonego pola danych rdowych. Odpowiednikiem tego
obszaru w wykresie przestawnym jest obszar kategorii powizany z osi X. Oznacza to, e kada unikatowa warto
pola danych rdowych posiada odpowiadajc jej warto
osi kategorii.

Porwnanie obszaru kolumny

z obszarem serii
W przypadku tabeli przestawnej obszar kolumny przechowuje unikatowe wartoci (pozycje), ktre Excel wyodrbni
z okrelonego pola danych rdowych. Odpowiednikiem
tego obszaru w wykresie przestawnym jest obszar serii powizany z osi Y. Oznacza to, e kada unikatowa warto
pola danych rdowych posiada odpowiadajc jej warto
osi serii.

146

Bdziemy mieli do czynienia z kilkoma innymi ograniczeniami, ktre kontroluj typy tworzonych wykresw
i stosowanych opcji formatowania. Przykadowo, nie mona skongurowa wykresu przestawnego, tak aby korzysta z wykresu typu Giedowy. W przypadku okrelonych
zastosowa moe to stanowi powany problem. Ponadto
Excel ma tendencj do gubienia formatowania wykresu
przestawnego, gdy w powizanej z nim tabeli przestawnej
wprowadzimy okrelone zmiany.
W tym podrozdziale zostan zaprezentowane te i inne
ograniczenia wykresw przestawnych. Warto jednak
zauway, e w wielu sytuacjach wikszo ogranicze
nie stanowi problemu. W zwizku z tym w aden sposb
nie powinny zniechci do wykorzystania analitycznych
i wizualizacyjnych moliwoci wykresu przestawnego.
Jeli napotkamy na problemy z terminologi lub pojciami zamieszczonymi w tym rozdziale, w celu zapoznania
si z odpowiednimi podstawowymi informacjami naley
zajrze do podrozdziau Wykresy przestawne wprowadzenie znajdujcego si w rozdziale 1.

Ograniczenia dotyczce formatowania

Typy wykresw
Excel oferuje du liczb typw wykresw. Domylny typ
wykresu przestawnego mona zmieni na inny, w wikszym
stopniu speniajcy nasze oczekiwania (naley zapozna si
z czci Zmiana typu wykresu przestawnego zamieszczon w dalszej czci rozdziau). Jednake istniej trzy typy
wykresw, ktrych nie mona zastosowa w roli wykresw przestawnych. S to typy Bbelkowy, XY (Punktowy)
i Giedowy.

Dodawanie i usuwanie pl
W przeciwiestwie do poprzednich wersji Excela nie mona
dodawa ani usuwa pl bezporednio z poziomu wykresu
przestawnego Excela 2007. Po stworzeniu wykresu przestawnego podczas pracy z nim nie mona dodawa ani
usuwa pl. Jeeli zachodzi potrzeba ponownej konfiguracji pl wykresu przestawnego, naley w tym celu ponownie
skonfigurowa pola tabeli przestawnej, na podstawie ktrej
stworzony zosta wykres przestawny.

Przestawianie pl
W poprzednich wersjach Excela kade pole wykresu przestawnego posiadao wasny przycisk, za pomoc ktrego
mona byo przestawia pola midzy rnymi partiami wykresu. Niestety, w Excelu 2007 nie ma ju takiej moliwoci.
Jeeli pole ma zosta przestawione z jednej czci wykresu
przestawnego do innej, trzeba to zrobi za pomoc powizanej z wykresem tabeli przestawnej.

ykres przestawny mona zdeniowa bezporednio przy uyciu tabeli przestawnej. Dziki temu mona zyska na czasie, poniewa nie
trzeba kongurowa ukadu wykresu lub dowolnej innej opcji.
W innym miejscu ksiki wspomniano, e bufor tworzony przez Excela dla kadej tabeli przestawnej pozwala
zaoszczdzi czas, pami i przestrze dyskow. Jeli na
przykad sprbujemy utworzy now tabel przestawn
korzystajc z tych samych danych rdowych, co ju
istniejca, Excel umoliwi im obu wsplne uywanie
jednych danych.
Bufor tabeli przestawnej przydaje si te, gdy zamierzamy zdeniowa wykres przestawny. Jeeli ukad

istniejcej tabeli przestawnej jest identyczny jak ukad

planowanego wykresu, mona go utworzy bezporednio przy uyciu tabeli. W celu natychmiastowego utworzenia wykresu przestawnego Excel korzysta z bufora
tabeli przestawnej i jej ukadu. Przy zastosowaniu tej
metody mona zdeniowa wykres przestawny, wykonujc zaledwie jedn lub dwie operacje kliknicia lub
wcinicia klawisza.
Wykres mona te utworzy bezporednio za pomoc
istniejcej tabeli przestawnej, korzystajc z jzyka VBA.
W celu wybrania obiektu PivotTable naley uy metody PivotSelect, a nastpnie uaktywni metod Add
obiektu Chart. Oto przykadowe makro jzyka VBA:

Rozdzia 9. Tworzenie wykresu przestawnego

Tworzenie wykresu przestawnego

przy uyciu tabeli przestawnej

Sub CreatePivotChart()

' Przetwarzanie pierwszej tabeli przestawnej aktywnego arkusza

ActiveSheet.PivotTables(1).PivotSelect ""
' Dodanie wykresu
Charts.Add

End Sub

Tworzenie wykresu przestawnego przy uyciu tabeli przestawnej

Uwaga:. W niniejszym rozdziale wykorzystano skoroszyt
Tabele przestawne.xlsx dostpny pod adresem
ftp://ftp.helion.pl/przyklady/ex27ta.zip.
Mona te utworzy wasn prost baz danych.
1 Kliknij dowoln komrk tabeli przestawnej.
2 Wcinij klawisz F11.

Excel utworzy nowy arkusz wykresu i wywietli wykres

przestawny oraz Okienko filtru wykresu przestawnego.

147

Tworzenie wykresu przestawnego

obok tabeli przestawnej

ykres przestawny mona utworzy w tym samym arkuszu, co powizan z nim tabel przestawn. Dziki temu mona w prosty sposb
porwnywa tabel i wykres przestawny.
Gdy wykres przestawny jest deniowany poprzez nacinicie klawisza F11 przy uyciu istniejcej tabeli przestawnej (naley zapozna si z czci Tworzenie wykresu przestawnego przy uyciu tabeli przestawnej), Excel
umieci go w nowym arkuszu. Zwykle jest to najlepsze
rozwizanie, poniewa pozwala uzyska najwicej miejsca na potrzeby przegldania i modykowania wykresu
przestawnego. Jednak czsto przydatna jest moliwo
przegldania wykresu przestawnego razem z powizan

z nim tabel. Przykadowo, gdy zmienia si widok tabeli przestawnej, Excel automatycznie w taki sam sposb
modykuje widok wykresu. Nie trzeba przechodzi
z jednego arkusza do drugiego w celu porwnania wynikw wykresu i tabeli, gdy operacj tak mona od razu
wykona, umieszczajc je w tym samym arkuszu.
W niniejszym zadaniu wyjaniono, w jaki sposb w arkuszu przechowujcym tabel przestawn utworzy nowy
wykres przestawny. Operacja taka jest te nazywana osadzaniem wykresu przestawnego w arkuszu. Jeli wykres
ju istnieje, mona go przenie do arkusza tabeli przestawnej (naley zapozna si z czci Przenoszenie wykresu przestawnego do innego arkusza).

Tworzenie wykresu przestawnego obok tabeli przestawnej

1 Kliknij dowoln komrk arkusza tabeli
przestawnej.

2 Na karcie Opcje kliknij polecenie Wykres

przestawny.

Na ekranie pojawi si okno dialogowe

Wstawianie wykresu.

148

4 Kliknij podtyp wykresu, ktry ma by

zastosowany.

5 Kliknij przycisk OK.

Rozdzia 9. Tworzenie wykresu przestawnego

3 Kliknij dany typ wykresu.

Uwaga: W przypadku wykresu przestawnego

nie mona wybra wykresw takich
typw, jak XY (Punktowy), Bbelkowy
i Giedowy.

Excel osadzi wykres przestawny

w arkuszu tabeli przestawnej.

Zastosuj to
Excel osadza wykres przestawny w rodku widocznego obszaru arkusza. W wikszoci przypadkw oznacza
to, e nowy wykres bdzie nachodzi na istniejc tabel przestawn, co utrudni porwnywanie wynikw. Aby
wyeliminowa ten problem, mona przesun wykres lub zmodyfikowa jego rozmiar. W celu przemieszczenia
wykresu przestawnego naley zlokalizowa kursor myszy w pustym miejscu obszaru wykresu, a nastpnie
klikn i przecign obiekt wykresu w nowe pooenie. Aby zmieni rozmiar wykresu przestawnego, w celu
zaznaczenia naley go najpierw klikn. W dalszej kolejnoci kursor myszy naley umieci nad dowolnym
z czarnych uchwytw zaznaczenia, ktre pojawiaj si w naronikach i po bokach obszaru wykresu. Uchwyt
naley klikn i przecign tak, aby uzyska dany rozmiar wykresu.
W czci Tworzenie wykresu przestawnego przy uyciu tabeli przestawnej zamieszczonej wczeniej w tym
rozdziale zawarto makro, ktre tworzyo nowy wykres przestawny na podstawie tabeli przestawnej. Makro
to mona tak zmodyfikowa, aby za pomoc waciwoci AddChart obiektu Chart osadzio wykres przestawny w arkuszu tabeli przestawnej. Dokadniej mwic, naley zastpi instrukcj Charts.Add nastpujc
instrukcj:

Oto przykadowy kod:

ActiveSheet.Shapes.AddChart.Select

149

Tworzenie wykresu przestawnego

przy uyciu tabeli Excela

eli dane, ktre zostan podsumowane i poddane wizualizacji, maj posta tabeli Excela, w celu utworzenia bazujcego na niej wykresu przestawnego mona
skorzysta bezporednio z tych danych. Naley jednak
zauway, e Excel nie pozwala na stworzenie jedynie
wykresu przestawnego. Zamiast tego umoliwia jednoczesne stworzenie tabeli przestawnej i osadzonego wykresu przestawnego. Jeeli kto wie, jak analizowa dane
zarwno za pomoc wykresu przestawnego, jak i tabeli
przestawnej, zaoszczdzi czas, gdy osadzenie wykresu
przestawnego obok tabeli przestawnej nie wymaga adnych dodatkowych krokw.
Etapy tworzenia wykresu przestawnego s niemal identyczne jak te, ktre naley wykona, aby na podstawie

zakresu danych stworzy tabel przestawn (naley

zapozna si z czci Tworzenie tabeli przestawnej z zakresu Excela z rozdziau 2.). Po uruchomieniu polecenia wstawiajcego wykres przestawny Excel zapyta o rdo danych oraz o lokalizacj wykresu
przestawnego i tabeli przestawnej (do wyboru jest
nowy lub istniejcy arkusz). Nastpnie korzysta si
z Listy pl tabeli przestawnej, aby zdeniowa pola wierszy i kolumn oraz pola danych i pola ltru, jeeli takie
s potrzebne.
Naley zauway, e opisana metoda sprawdza si rwnie, gdy dane znajduj si w postaci zakresu Excela,
a nie tabeli.

Tworzenie wykresu przestawnego przy uyciu tabeli Excela

1 Kliknij komrk listy lub zakresu, ktry ma peni rol
danych rdowych.
2 Na karcie Wstawianie kliknij przycisk Tabela
przestawna, a nastpnie wybierz opcj
Wykres przestawny.

2
1

Zostanie otwarte okno dialogowe Wstawianie

wykresu.

3 Zaznacz opcj Nowy arkusz

zmieni si na ).
(pole

Jeeli tabela przestawna ma zosta umieszczona

w istniejcej lokalizacji, naley wybra opcj
Istniejcy arkusz, po czym uy pola Lokalizacja
i wskaza arkusz i komrk, do ktrych ma by
wstawiona tabela przestawna.

4 Kliknij przycisk OK.

3

150

przestawnej.

5 Zaznacz pole wyboru obok pola, ktre chcesz

doda do pola osi wykresu przestawnego
(pole
zmieni si na ).

6 Zaznacz pole wyboru obok pola, ktre chcesz

doda do pola wartoci wykresu przestawnego
zmieni si na ).
(pole

Rozdzia 9. Tworzenie wykresu przestawnego

Excel utworzy pust tabel przestawn.

Excel utworzy pusty wykres przestawny.
Na ekranie pojawi si okno Lista pl tabeli

Excel stworzy wykres przestawny.

Aby podejrze p een wykres, moesz go

klikn i przecign do nowej lokalizacji.

7 Jeli jest to konieczne w przypadku tabeli

przestawnej, ktr posiadasz, kliknij
i przecignij pola z okna z polami tabeli
przestawnej i upu je w obszarze Pola osi
(Kategorie) oraz Filtr raportu.

Za kadym razem kiedy pole zostanie

upuszczone, Excel zaktualizuje wykres
przestawny, tak aby obejmowa nowe dane.

Wskazwka
Jeli wykres przestawny zawiera jedynie pole kategorii, Excel wywietli wyniki, korzystajc ze standardowego
wykresu supkowego. Jeeli wykres przestawny uwzgldnia zarwno pole kategorii, jak i pole serii, Excel pokae dane, uywajc skumulowanego wykresu kolumnowego. Aby dowiedzie si, jak przeglda wykres przestawny, korzystajc z innego typu wykresu, naley zapozna si z sekcj Zmiana typu wykresu przestawnego
znajdujc si w dalszej czci rozdziau.
Cho skumulowany wykres kolumnowy pozwala w znakomity sposb wizualizowa wyniki 2-wymiarowej
tabeli przestawnej, nie zawsze jest atwy do odczytania. Jest tak szczeglnie wtedy, gdy dysponujemy du
liczb serii danych. Zwykle oznacza to, e wikszo kolumn w kadej kategorii jest do maa. Aby uatwi
lepsze zrozumienie wykresu, mona umoliwi stwierdzenie, jakie dane s reprezentowane przez okrelone
kolumny.
Aby zapozna si ze szczegami dotyczcymi kadej kolumny, naley umieci kursor myszy w obrbie kolumny widocznej w obszarze wykresu. Excel wywietli komunikat o nastpujcym formacie:
Serie " Pozycja_serii" Punkt "Pozycja_kategorii" Warto: Warto

acuch Pozycja_serii identyfikuje pozycj pola serii. Z kolei acuch Pozycja_kategorii identyfikuje
pozycj pola kategorii, natomiast acuch Warto warto punktu danych. Jeli na przykad pole Dostawca
zawiera pozycj o nazwie United Package, pole Sprzedawca pozycj Stefan Bednarski, natomiast wartoci jest
488, komunikat bdzie mia nastpujc tre:
Serie "United Package" Punkt "Stefan Bednarski" Warto: 488

151

Przenoszenie wykresu przestawnego

do innego arkusza

eli istniejcy wykres przestawny znajduje si w oddzielnym arkuszu wykresu, mona go przenie do
zwykego arkusza. W ten sposb mona zmniejszy
liczb arkuszy skoroszytu. Ponadto jeli przeniesiemy
wykres do arkusza tabeli przestawnej, uatwimy porwnywanie go z powizan z nim tabel.
W sekcji Tworzenie wykresu przestawnego obok tabeli
przestawnej znajdujcej si wczeniej w tym rozdziale objaniono tworzenie nowego wykresu przestawnego
w zwykym arkuszu zamiast w domylnej lokalizacji,
ktr jest oddzielny arkusz wykresu. Jednake mog zdarzy si sytuacje, w ktrych niezaleny arkusz wykresu
jest niewygodny. Jeli na przykad zamierzamy porwna

wykres przestawny z powizan z nim tabel przestawn,

zadanie to bdzie trudniejsze, gdy bd si one znajdoway w oddzielnych arkuszach. Mona te zdecydowa si
na umieszczenie wszystkich wykresw w jednym arkuszu, aby mona byo je porwna lub atwiej znale. Jeli planujemy utworzenie kilku wykresw przestawnych,
mona zrezygnowa z rozmieszczania ich w niezalenych
arkuszach wykresw.
We wszystkich wymienionych przypadkach rozwizaniem jest przeniesienie wykresu lub wykresw przestawnych do preferowanego arkusza. W poniszym zadaniu
pokazano, jak umieci wykres przestawny w nowym
pooeniu.

Przenoszenie wykresu przestawnego do innego arkusza

1 Kliknij wykres przestawny, ktry ma zosta
przeniesiony.

2 Na karcie Projektowanie kliknij

Przenie wykres.

Mona rwnie klikn obszar wykresu

prawym przyciskiem myszy i z menu wybra
pozycj Przenie wykres.
Na ekranie pojawi si okno dialogowe
Przenoszenie wykresu.

152

zmieni

4 Kliknij przycisk , a nastpnie arkusz,

w ktrym ma si znale przenoszony
wykres przestawny.
5 Kliknij przycisk OK.

3
5

Rozdzia 9. Tworzenie wykresu przestawnego

3 Kliknij opcj Obiekt w: (pole

si na ).

Excel przemieci wykres

w okrelone miejsce.

Wskazwka
Kroki zaprezentowane w tym zadaniu dotycz zarwno wykresw przestawnych osadzanych w niezalenych arkuszach wykresw, jak i obiektw wykresu zlokalizowanych w zwykych arkuszach. Jednak
w drugim przypadku jest dostpna dodatkowa metoda. Najpierw naley klikn obiekt wykresu przestawnego, aby go zaznaczy. W dalszej kolejnoci na
karcie Narzdzia gwne naley wybra polecenie
Wytnij, aby usun wykres przestawny i umieci

go w schowku systemu Windows. Nastpnie naley

przej do arkusza, gdzie ma zosta przemieszczony
wykres przestawny, i klikn komrk, w ktrej ma
si znale lewy grny rg wklejanego wykresu. Teraz na karcie Narzdzia gwne naley klikn polecenie Wklej. Excel wklei obiekt wykresu przestawnego na wskazanym arkuszu. W razie potrzeby wykres
naley przemieci i zmieni jego rozmiar.

153

Filtrowanie wykresu przestawnego

omylnie kady raport wykresu przestawnego wywietla podsumowanie dla wszystkich rekordw
danych rdowych. Zazwyczaj wanie to chcemy
zobaczy, ale mog si zdarzy przypadki, w ktrych bdziemy musieli skupi si bardziej na pewnych aspektach
danych. Mona to osign, wykorzystujc ltr raportu
wykresu przestawnego (zwany rwnie polem strony).
Zamy na przykad, e pracujemy z wykresem przestawnym, ktry sumuje dane z tysicy faktur klienta
z okrelonego przedziau czasowego. Podstawowy wykres
przestawny moe przedstawi czn liczb elementw
sprzedanych dla kadej kategorii produktw. To moe
by interesujce, ale co jeeli chcemy przeanalizowa
jednostki sprzedane dla kadej kategorii dla okrelonego
kraju? Jeeli pole Produkt umieszczone jest w obszarze
Pola osi (kategorie), wwczas mona by byo doda pole
Kraj do obszaru Pola legendy (serie danych). Jednak dostp-

nych moe by kilkadziesit krajw, wic nie jest to rozwizanie wydajne. Zamiast tego mona doda pole Kraj
do obszaru Filtr raportu. Mona wwczas nakaza Excelowi wywietli czn warto sprzedanych produktw
dla okrelonego kraju, ktry nas w danym momencie interesuje.
Innym przykadem moe by sytuacja, w ktrej, zamy, w poprzednim kwartale wyemitowalimy kampani
reklamow, w ramach ktrej stworzony zosta plan motywacyjny dla sprzedawcw ustalajcy, e mog oni zdobywa premie za sprzeda minimum okrelonej liczby
produktw. Zamy dodatkowo, e stworzony zosta wykres przestawny pokazujcy sum wszystkich sprzedanych sztuk kadego produktu. Aby sprawdzi liczby dla
okrelonego pracownika, mona doda pole Sprzedawca do
obszaru Filtr raportu, a nastpnie wybra pracownika, ktrego sprzeda chcemy analizowa.

Filtrowanie wykresu przestawnego

Wywietlanie zaznaczonych elementw

1 Kliknij ikon

Filtra raportu.

Excel wywietli list pl stron.

2 Kliknij element, ktry ma by wywietlony.

Jeeli zachodzi potrzeba wywietlenia danych

dla dwch lub wikszej liczby elementw,
naley zaznaczy opcj Zaznacz wiele
elementw (pole
zmieni si na ),
po czym powtrzy krok 2., aby wybra
inne elementy.

3 Kliknij przycisk OK.

3

154

Rozdzia 9. Tworzenie wykresu przestawnego

Excel przefiltruje wykres przestawny tak,

aby pokaza tylko dane dla zaznaczonego
elementu (lub elementw).

Wywietlanie wszystkich elementw

1 Kliknij ikon

Filtra raportu.

Excel wywietli list pl stron.

2 Kliknij opcj Wszystkie.

3 Kliknij przycisk OK.

Excel przefiltruje wykres przestawny tak,

aby pokaza dane dla wszystkich elementw.
3

Wskazwka
Mona take filtrowa elementy obszaru Pola osi
(kategorie). Na przykad na wykresie przestawnym,
ktry obejmuje elementy z pola NazwaProduktu
w obszarze wierszy, mona chcie wywietli tylko
te produkty, ktrych nazwy zaczynaj si na liter G
lub ktre zawieraj w nazwie sowo tofu. Mona to
osign, stosujc filtr na pole kategorii. Excel oferuje wiele filtrw tekstowych, w tym Rwna si, Nie
rwna si, Zaczyna si od, Koczy si na, Zawiera,
Wiksze ni oraz Mniejsze ni. Jeeli w polu wyko-

rzystuje si dat, mona zastosowa filtr daty, taki jak

Przed, Wczoraj, Ubiegy miesic, Ten rok.
W czci Pola osi (kategorie) Okienka filtru wykresu
przestawnego naley klikn
obok pola, z ktrym
chcemy pracowa, po czym klikn Filtry etykiet lub
Filtry daty. Na wywietlonej licie naley wskaza typ
filtru, z ktrego chcemy skorzysta, na przykad filtr
Zaczyna si od. Nastpnie trzeba wpisa kryteria
i klikn przycisk OK.

155

Zmiana typu wykresu przestawnego

ona tak zmodykowa wykres przestawny, aby

korzysta z typu wykresu, ktry bardziej nadaje
si do wywietlenia zawartoci raportu.
Przy tworzeniu wykresu przestawnego domylnie Excel
korzysta ze skumulowanego wykresu kolumnowego. Jeli
do wykresu nie dodamy pola serii, Excel wywietli raport przy uyciu zwykych kolumn, ktre nadaj si do
porwnywania wartoci pozycji pola kategorii. Jeli wykres bdzie uwzgldnia pole serii, Excel pokae raport,
korzystajc ze skumulowanych kolumn, w przypadku
ktrych kada kategoria zawiera kilka kolumn rnego
koloru uoonych jedna na drugiej. Dla kadej pozycji pola serii istnieje jedna kolumna. Jest to przydatne
w przypadku porwnywania wkadu poszczeglnych pozycji serii w sumach cakowitych kategorii.

Cho ten domylny typ wykresu wietnie sprawdza si

przy wielu zastosowaniach, nie zawsze jest najlepsz opcj. Jeli na przykad nie korzystamy z pola serii i chcielibymy ustali wzgldny udzia kadej pozycji kategorii
w caoci, lepsz propozycj bdzie wykres koowy. Jeeli
jestemy bardziej zainteresowani pokazaniem, jak wyniki prezentuj si w czasie, zwykle idealny bdzie wykres
liniowy.
Niezalenie od wymaga, Excel umoliwia zmian domylnego typu wykresu przestawnego na dowolny z nastpujcych: Kolumnowy, Supkowy, Liniowy, Koowy, Warstwowy, Piercieniowy, Radarowy, Powierzchniowy, Walcowy,
Stokowy i Ostrosupowy. Trzeba pamita, e w przypadku
wykresw przestawnych Excel nie pozwala na zastosowanie takich typw jak XY (Punktowy), Bbelkowy lub
Giedowy.

Zmiana typu wykresu przestawnego

1 Kliknij wykres przestawny.
2 Na karcie Projektowanie kliknij polecenie
Zmie typ wykresu.

Zostanie otwarte okno dialogowe Zmienianie

typu wykresu.
1

3 Kliknij typ wykresu, ktry zostanie uyty.

Excel wywietli dostpne podtypy wykresw.

156

5 Kliknij przycisk OK.

Rozdzia 9. Tworzenie wykresu przestawnego

4 Kliknij dany podtyp wykresu.

Excel ponownie wywietli wykres przestawny

uywajcy nowego typu wykresu.

Wskazwka
Niektre typy wykresw warto uzupeni o rzeczywiste wartoci znajdujce si w raporcie. Przykadowo, w przypadku wykresu koowego do kadego kawaka mona doda warto, a take
procent, jaki stanowi ona w sumie kocowej. Przewanie mona
rwnie doda nazw serii i kategorii.
W celu dodania do wykresu przestawnego etykiet danych naley
go klikn, a nastpnie na karcie Ukad wybra polecenie Etykiety
danych. W wywietlonym menu naley wskaza pozycj etykiet danych: rodek, Koniec wewntrzny, Podstawa wewntrzna, Koniec zewntrzny, Dopasuj optymalnie (ta opcja dostpna jest tylko z okrelonymi typami wykresw). Mona rwnie klikn opcj Wicej
opcji etykiet danych, aby otworzy okno dialogowe Formatowanie
etykiet danych, po czym zaznaczy pole wyboru Warto (pole
zmieni si na
). W zalenoci od typu danych mona rwnie
zaznaczy pole wyboru Nazwa serii, Nazwa kategorii, Warto procentowa (odpowiednie pole
zmieni si na ).

Jeli dostpny jest konkretny typ wykresu, ktry chcielibymy zastosowa

w przypadku wszystkich tworzonych w przyszoci wykresw przestawnych, mona mu przypisa rol
domylnego. W celu otwarcia okna
dialogowego Zmienianie typu wykresu
naley wykona kroki powyszego zadania od 1. do 4., a nastpnie klikn
przycisk Ustaw jako domylny wykres.
Gdy Excel poprosi o potwierdzenie
zamiaru przypisania typowi wykresu
roli domylnego, naley klikn przycisk Tak. Aby zamkn okno dialogowe Zmienianie typu wykresu, naley
klikn przycisk OK.

157

Zmiana kolejnoci wykresu przestawnego

ona dostosowa wykres przestawny, tak aby serie danych byy wywietlane w innej kolejnoci.
Po utworzeniu wykresu przestawnego i uwzgldnieniu w nim pola serii Excel wywietli serie danych
w kolejnoci, w jakiej w tabeli przestawnej ustawiono
pozycje pola. Oznacza to, e przy przemieszczaniu si
od lewej do prawej strony przez kolejne pozycje pola
kategorii wykresu przestawnego serie danych pola serii
wykresu przechodz od lewej do prawej (lub od gry do
dou z punktu widzenia legendy wykresu przestawnego).
Cho w przypadku wikszoci zastosowa ta domylna
kolejno serii jest optymalna, mona zdecydowa si na
jej zmian. Przykadowo, w przypadku domylnego skumulowanego wykresu kolumnowego mona zdecydowa

si na odwrcenie kolejnoci serii danych, tak e bd

wywietlane od prawej do lewej.
W innych sytuacjach mona preferowa wywietlenie
serii danych w okrelonej niestandardowej kolejnoci.
Przykadowo, mona tak zmieni kolejno nazwisk pracownikw, aby ci, ktrzy maj tego samego kierownika
lub pracuj w jednym dziale, zostali wywietleni obok
siebie.
W tej czci pokazane zostao, jak sortowa dane wedug
elementw serii danych i kategorii, ale Excel umoliwia
rwnie rczn zmian ich kolejnoci. W celu uzyskania
dodatkowych informacji na temat sortowania pozycji serii danych naley zapozna si ze wskazwk zamieszczon na kocu niniejszego zadania.

Zmiana kolejnoci wykresu przestawnego

Zmiana kolejnoci elementw

serii danych
1 Kliknij wykres przestawny.

2 W obszarze Pola legendy (serie danych)

kliknij ikon serii, ktr bdziesz sortowa.

Excel wywietli wszystkie dostpne opcje

sortowania.
Uwaga: Wywietlone opcje sortowania zale
od typu danych pola. Opcje widoczne na
zrzucie dostpne s dla danych typu data.
3 Kliknij kolejno sortowania, jakiej chcesz uy.

Excel ponownie wywietli wykres przestawny,

korzystajc z nowej kolejnoci serii.

158

3
1

1 Kliknij wykres przestawny.

2 W obszarze Pola osi (kategorie) kliknij

ikon kategorii, ktr bdziesz sortowa.

Excel wywietli wszystkie dostpne opcje

sortowania.

Uwaga: Wywietlone opcje sortowania zale 1

od typu danych pola. Opcje widoczne
na zrzucie dostpne s dla danych typu
tekst.
3 Kliknij kolejno sortowania, jakiej chcesz
uy.

Rozdzia 9. Tworzenie wykresu przestawnego

Zmiana kolejnoci kategorii

Excel ponownie wywietli wykres przestawny,

korzystajc z nowej kolejnoci kategorii.

Wskazwka
Poza standardow moliwoci sortowania rosnco
i malejco Excel umoliwia take rczne sortowanie
elementw serii danych lub kategorii. Niestety, Excel
nie oferuje metody rcznego sortowania elementw
serii danych lub kategorii bezporednio na wykresie
przestawnym. Zamiast tego naley przesortowa
dane tabeli przestawnej powizanej z wykresem
przestawnym. Kiedy zostanie to zrobione, Excel automatycznie zastosuje now kolejno sortowania
do wykresw przestawnych.
Aby rcznie sortowa elementy serii danych,
naley wywietli powizan z wykresem przestawnym tabel przestawn, po czym zaznaczy
etykiet pola kolumny, ktra ma zosta przeniesiona (na przykad Kw. 1 lub Kw. 2 w przykadzie
pokazanym powyej). Nastpnie naley przenie
kursor myszy na doln krawd komrki etykiety (wskanik zmieni si na czteroramienn strza-

k), po czym klikn i przecign etykiet w lewo

lub w prawo na now pozycj.
Aby rcznie przesortowa kategorie, naley wywietli tabel przestawn powizan z wykresem
przestawnym, po czym wybra etykiet elementu
obszaru wiersza, ktra ma zosta przemieszczona
(na przykad Napoje lub Przyprawy w przykadzie
pokazanym powyej). Nastpnie naley przemieci
kursor myszy na doln krawd komrki etykiety
(wskanik zmieni si na czteroramienn strzak), po
czym klikn i przecign etykiet w gr lub w d
na now pozycj.
Po powrceniu na arkusz z wykresem przestawnym
bdzie mona zauway, e elementy serii danych
lub kategorie wywietlane s teraz w innej
kolejnoci.

159

Dodawanie tytuw do wykresu przestawnego

by uatwi zrozumienie wykresu przestawnego,

mona doda do niego jeden lub wicej tytuw.
Domylnie Excel nie dodaje do wykresu przestawnego adnego tytuu. W przypadku wikszoci wykresw
nie stanowi to problemu, poniewa nazwy pl i etykiety
pozycji czsto oferuj wystarczajc ilo informacji, aby
zrozumie raport. Jednak uywane dane mog posiada
mao przejrzyste nazwy pl lub pozycji. W zwizku
z tym przeanalizowanie domylnego wykresu przestawnego moe by utrudnione. W tym przypadku do wykresu mona doda tytuy, ktre sprawi, e bdzie on bardziej zrozumiay.
Excel oferuje trzy tytuy wykresu przestawnego. Jest to
oglny tytu umieszczony powyej obszaru wykresu,
tytu osi kategorii (X), ktry znajduje si midzy pozycjami kategorii i przyciskiem pola kategorii, a take tytu

osi wartoci (Y) zlokalizowany z lewej strony etykiet osi

wartoci. Do wykresu przestawnego mona doczy jeden lub wicej z tych tytuw. Cho Excel nie umoliwia
przemieszczenia tytuw w inne miejsce, mona modykowa czcionk, obramowanie, to i wyrwnanie tekstu
tytuw.
Wad zwizan z dodawaniem tytuw do wykresu przestawnego jest to, e kady zajmuje okrelon cz obszaru wykresu. Oznacza to, e na wywietlenie samego wykresu przestawnego pozostaje mniej miejsca. (Wyjtkiem
jest oglny tytu wykresu nakadany na obszar krelenia).
W przypadku prostego wykresu zwykle nie stanowi to
problemu. Jeli jednak mamy do czynienia ze zoonym
wykresem, zwaszcza takim, ktry zawiera du liczb
pozycji kategorii, mona zdecydowa si na cakowite
zrezygnowanie z wywietlania tytuw lub pokazanie
tylko jednego lub dwch.

Dodawanie tytuw do wykresu przestawnego

Dodawanie oglnego tytuu wykresu

2

1 Kliknij wykres przestawny.

2 Na karcie Ukad kliknij polecenie Tytu wykresu.

3 Kliknij typ tytuu wykresu, jakiego chcesz uy.

Excel doda tytu do wykresu przestawnego.

4 Kliknij wewntrz tytuu wykresu.
5 Wprowad tytu wykresu.

6 Kliknij poza obszarem tytuu wykresu.

6
4

160

1 Kliknij wykres przestawny.

3
4

2 Na karcie Ukad kliknij polecenie Tytuy osi.

3 Wybierz o, dla ktrej chcesz doda tytu.
4 Kliknij typ tytuu osi, jakiego chcesz uy.
1

Excel doda tytu osi wykresu

Rozdzia 9. Tworzenie wykresu przestawnego

Dodawanie tytuw osi

przestawnego.

5 Kliknij wewntrz tytuu osi.

6 Wprowad tytu osi.

7 Kliknij poza obszarem tytuu osi.

6

Zastosuj to
W celu sformatowania tytuu wykresu naley go klikn prawym przyciskiem myszy, a nastpnie z menu
wybra pozycj Formatowanie tytuu wykresu. Aby
sformatowa tytu osi, naley go klikn prawym
przyciskiem myszy i z menu wybra pozycj Formatowanie tytuu osi. Mona te klikn tytu, po czym na
karcie Ukad wybra polecenie Formatuj zaznaczenie.
W otwartym oknie dialogowym za pomoc zakadki
Wypenienie naley zastosowa kolor ta lub efekt
wypenienia. Korzystajc z zakadek Kolor krawdzi
i Style krawdzi, naley sformatowa obramowanie
tytuu. Przy uyciu zakadki Cie mona zastosowa
do tytuu efekt cieniowania. Zakadka Format 3-W
suy do dodawania do tytuu efektu trjwymiarowoci. Natomiast dziki zakadce Wyrwnanie mona
skonfigurowa wyrwnanie i orientacj tekstu tytuu.
Po zakoczeniu formatowania naley klikn przycisk
Zamknij. Warto zauway, e mona rwnie sfor-

matowa tytu, klikajc najpierw jego, a nastpnie

przyciski karty Excela o nazwie Narzdzia gwne.
W celu zmodyfikowania tytuu naley klikn tytu,
aby go zaznaczy, a nastpnie klikn prawym przyciskiem myszy tekst tytuu i wybra polecenie Edytuj
tekst. Excel oferuje nastpujce trzy metody usuwania tytuu wykresu przestawnego:

Wyko nujc kroki niniejszej sekcji, w menu opcji

tytuu wybra opcj Brak.

Prawym przyciskiem myszy naley klikn tytu,

ktry ma by usunity, i z menu wybra polecenie

Usu.

Po klikniciu tytuu przeznaczonego do usunicia

naley wcisn klawisz Delete.

161

Przenoszenie legendy wykresu przestawnego

by udostpni wykresowi wikszy obszar lub poprawi wywietlanie serii danych w obrbie legendy wykresu przestawnego, mona zmieni jej pooenie.
Legenda wykresu przestawnego znajduje si poniej
przycisku pola serii i zawiera pozycje tego pola wraz
z kolorowym kwadratem informujcym, ktre serie nale do jakiej pozycji. Domylnie Excel wywietla legend z prawej strony obszaru wykresu. Zwykle jest to
najlepsza lokalizacja, poniewa nie koliduje z innymi elementami wykresu, takimi jak tytuy (naley zapozna si
z poprzedni sekcj Dodawanie tytuw do wykresu
przestawnego) lub etykiety osi wartoci (Y).
Jednake umieszczanie legendy po prawej stronie powoduje zajcie miejsca, ktre mogo by wykorzystane przez

wykres przestawny. Jeli w raporcie wykresu znajduje si

kilka pozycji kategorii, w celu udostpnienia wykresowi
wikszej przestrzeni w poziomie preferowane moe by
wywietlenie legendy powyej lub poniej jego obszaru.
Excel umoliwia przemieszczenie legendy w jedno
z piciu miejsc zlokalizowanych z prawej lub lewej strony,
na grze lub na dole bd w prawym grnym naroniku
obszaru wykresu. Excel umoliwia rwnie nakadanie
legendy na obszar wykresu, co oznacza, e nie zmienia
si obszaru wykresu po to, aby wygospodarowa miejsce
na legend. To uyteczna opcja, kiedy na wykresie dostpny jest pusty obszar (na przykad u gry wykresu),
gdzie mona umieci legend w taki sposb, e nie przykrywa ona adnych danych.

Przenoszenie legendy wykresu przestawnego

1 Kliknij wykres przestawny.
2

2 Na karcie Ukad kliknij przycisk Legenda.

W tym miejscu mona zdefiniowa

pozycj legendy.

3 Wybierz opcj Wicej opcji legendy.

Wywietlone zostanie okno dialogowe

Formatowanie legendy.

162

5 Wybierz dan pozycj legendy

(pole
zmieni si na ).

Wyczajc to pole wyboru (pole

zmieni si na ), mona spowodowa,

e legenda bdzie przesania wykres.

4
5

6 Kliknij przycisk Zamknij.

Rozdzia 9. Tworzenie wykresu przestawnego

4 Kliknij zakadk Opcje legendy.

Excel wywietli legend w nowym

pooeniu.

Wskazwka
W okrelonych sytuacjach moe by preferowane
zrezygnowanie z wywietlania legendy. Jeli na przykad wykres przestawny nie posiada pola serii, Excel
w dalszym cigu pokazuje legend dla domylnej serii. Poniewa nie jest to szczeglnie przydatne, ukrywajc legend, mona zyska na potrzeby wykresu
dodatkow przestrze. Naley wykona kroki od 1.
do 2., aby wywietli menu Legenda, po czym wybra opcj Brak. Mona te prawym przyciskiem myszy klikn legend i z menu wybra polecenie Usu.
Aby sformatowa legend, naley j klikn prawym
przyciskiem myszy i z menu wybra pozycj Formatuj
legend. Mona rwnie klikn legend, po czym na
karcie Ukad wybra polecenie Formatuj zaznaczenie. W oknie dialogowym Formatowanie legendy na
zakadce Wypenienie mona zdefiniowa kolor ta

i efekt wypenienia. Zakadki Kolor krawdzi i Style

krawdzi su do formatowania obramowania legendy, a zakadka Cie pozwala zastosowa do legendy
efekt cienia. Legend mona te sformatowa przez
jej zaznaczenie, a nastpnie kliknicie przyciskw
karty o nazwie Narzdzia gwne.
Moliwe jest te modyfikowanie poszczeglnych wpisw legendy. W tym celu naley zaznaczy legend,
a nastpnie klikn ten jej wpis, ktry ma by przetwarzany. Po klikniciu wpisu prawym przyciskiem
myszy z menu naley wybra pozycj Formatuj wpis
legendy. W otwartym oknie dialogowym przy uyciu
kolejnych zakadek naley okreli formatowanie dla
wpisu. W tym samym celu mona skorzysta z karty
Narzdzia gwne.

163

Wywietlanie tabeli danych

wraz z wykresem przestawnym

by ulepszy wykres przestawny, a take uatwi

zrozumienie i analiz raportu wykresu, mona wywietli tabel danych, ktra zawiera wartoci powizane z kad kategori i seri danych.
Zadaniem wykresu przestawnego jest poczenie moliwoci wizualizacji oferowanych przez wykresy Excela
z funkcjami przestawiania i ltrowania tabeli przestawnej. Cz zwizana z wizualizacj uatwia analiz
danych, poniewa pozwala szybko porwnywa serie
i kategorie, a take przeglda punkty danych powizane
z innymi elementami raportu.
Cho wizualizacja danych czsto si przydaje, jest pozbawiona okrelonej precyzji, poniewa nie udostpnia
danych rdowych. Excel oferuje kilka metod radzenia
sobie z tym. Wrd nich naley wymieni tworzenie wykresu przestawnego w arkuszu, w ktrym znajduje si

tabela przestawna (naley zapozna si z czci Tworzenie wykresu przestawnego obok tabeli przestawnej
zamieszczon wczeniej w tym rozdziale), przenoszenie
wykresu do arkusza tabeli (naley zapozna si z czci
Przenoszenie wykresu przestawnego do innego arkusza
zawart wczeniej w tym rozdziale) i wywietlanie etykiet danych (naley zapozna si ze wskazwk z zadania
Zmiana typu wykresu przestawnego znajdujcego si
wczeniej w tym rozdziale).
Kolejna metoda polega na wywietleniu tabeli danych
wraz z wykresem przestawnym. W tego typu tabeli w kolumnach s udostpniane kategorie wykresu, natomiast
w wierszach serie danych. Komrki zawieraj faktyczne
wartoci danych. Poniewa wartoci te s wywietlane
bezporednio poniej wykresu, tabela danych pozwala
w prosty sposb poczy graczny raport ze szczegami dotyczcymi wykorzystywanych danych.

Wywietlanie tabeli danych wraz z wykresem przestawnym

1 Kliknij wykres przestawny.

2 Na karcie Ukad kliknij polecenie Tabela

danych.

W tym miejscu mona wybra wczeniej

zdefiniowan tabel danych.

3 Kliknij opcj Wicej opcji tabeli danych.

Wywietlone zostanie okno dialogowe

Formatowanie tabeli danych.
3

164

 Pola wyboru sekcji Obramowania tabeli

mona uywa, aby okreli, ktre
obramowania tabeli danych maj by
wywietlane przez Excela.

Jeeli to pole wyboru zostanie wyczone

(pole
zmieni si na ), to kolorowe
pola identyfikujce kad seri danych nie
bd wywietlane.

5 Kliknij przycisk Zamknij.

5

Excel wyw ietli tabel danych poniej

Rozdzia 9. Tworzenie wykresu przestawnego

4 Kliknij zakadk Opcje tabeli danych.

wykresu przestawnego.

Zastosuj to
W celu kontrolowania tabeli danych wykresu przestawnego mona uy makra jzyka VBA. W makrze dla
waciwoci HasDataTable obiektu Chart naley ustawi warto True (tabela danych zostanie pokazana)
lub False (tabela danych bdzie ukryta). Ponisze makro wywietla i ukrywa tabel danych aktywnego wykresu przestawnego.

Oto przykadowy kod:

Sub TogglePivotChartDataTable()
' Przetwarzanie aktywnego wykresu
With ActiveChart
'
' Zmiana wartoci waciwoci HasDataTable
.HasDataTable = Not .HasDataTable
'
' Informowanie o aktualnym statusie
MsgBox "Tabela danych wykresu przestawnego jest " & _
IIf(.HasDataTable, "widoczna.", "ukryta.")
End With
End Sub

165

Drukowanie wykresu przestawnego

eli wersj wykresu przestawnego trzeba wysa poczt, faksem lub umieci w aktach, mona go wydrukowa. Mona te to zrobi na potrzeby dokumentowania zmian lub porwnywania wykresw.
Podobnie jak tabela przestawna, wykres przestawny najbardziej przydatny jest w postaci elektronicznej, ktra
umoliwia formatowanie, modykowanie ukadu i wykonywanie innych operacji przetwarzania zaprezentowanych w niniejszym rozdziale i pozwalajcych ulepszy
analiz danych.
Jednak po ukoczeniu tworzenia wykresu przestawnego
mona zdecydowa si na sporzdzenie jego wersji papierowej. W tym celu naley wydrukowa raport wykresu przestawnego. Wydruk mona wysa innej osobie,
umieci w teczce bd potraktowa jako kopi zapasow,

gdy oryginalny raport w postaci elektronicznej przepadnie lub nie bdzie dostpny.
Wydruk wykresu przestawnego moe si te przyda
w przypadku dokumentowania porednich krokw analizy danych. Jeli analiza uwzgldnia cztery lub pi zmian
wprowadzonych w wykresie, w celu udokumentowania
wykonanych operacji wykres mona wydrukowa na kadym etapie analizy.
Wydruki mog rwnie by uyte przy porwnywaniu
wynikw rnych wykresw przestawnych. Przykadowo,
za pomoc wybranego ukadu mona zdeniowa wykres,
a nastpnie go wydrukowa. W dalszej kolejnoci mona
zmodykowa ukad raportu i ponownie go wydrukowa.
Umieszczajc obok siebie dwa wydruki raportw, mona
szybko je przegldn w celu porwnania zawartoci.

Drukowanie wykresu przestawnego

1 Kliknij arkusz wykresu zawierajcy wykres
przestawny, ktry ma by wydrukowany.

Jeli wykres przestawny przeznaczony do

wydruku osadzono w zwykym arkuszu, kliknij
obiekt wykresu.
2 Kliknij Ukad strony.

Wywietlona zostanie karta Ukad strony.

1

3 Korzystajc z polece grupy Ustawienia

strony, okrel marginesy, orientacj strony
i rozmiar papieru.
4 Kliknij Wstawianie.

Na ekranie pojawi si karta Wstawianie.

166

4
3

Rozdzia 9. Tworzenie wykresu przestawnego

5 Kliknij przycisk Nagwek i stopka, jeeli

chcesz uwzgldni te elementy na wydruku.
6 Kliknij Przycisk Office, po czym wybierz
polecenie Drukuj.

Wywietlone zostanie okno dialogowe

Drukowanie.

7 Zaznacz opcj Aktywne arkusze (pole

zmieni si na ).

Jeli wykres przestawny przeznaczony do

wydruku osadzono w zwykym arkuszu,
kliknij opcj Zaznaczony wykres.
8 Ustaw wszelkie inne dane opcje wydruku.

Moesz klikn przycisk Podgld, jeeli

chcesz obejrze podgld wydruku i

upewni si, e wydruki bd wyglda
tak, jak chcesz.

9 Kliknij przycisk OK.

Excel wydrukuje wykres przestawny.

Zastosuj to
Jeeli regularnie drukujemy wykresy przestawne, kroki
wymagane do otwarcia okna dialogowego Drukowanie
i rozpoczcia drukowania mog sta si mczce.
Jeeli korzystamy z domylnych opcji drukowania,
na przykad zawsze drukujemy tylko jedn kopi,
i uywamy tej samej, domylnej drukarki, to mamy do
dyspozycji skrt, dziki ktremu wykres przestawny
(lub dowolny obiekt Excela) wydrukujemy tylko za
pomoc kilku klikni mysz. W tym celu naley klikn przycisk Dostosuj pasek narzdzi Szybki dostp,
czyli strzak skierowan w d umieszczon z prawej
strony paska narzdzi Szybki dostp. Nastpnie na licie polece trzeba znale polecenie Szybkie drukowanie i doda je do paska narzdzi Szybki dostp. Od
tego momentu mona drukowa wykres przestawny,

klikajc najpierw wykres, a nastpnie przycisk Szybkie drukowanie. Excel wyle wykres przestawny bezporednio do drukarki.
Naley take zauway, e lista w oknie Dostosuj
pasek narzdzi Szybki dostp uwzgldnia rwnie
polecenie Podgld wydruku, ktre umoliwia uytkownikowi dostp do zakadki Podgld wydruku za
pomoc jednego kliknicia mysz. Jeeli dodatkowo
zachodzi potrzeba szybkiego dostpu do polecenia
Drukuj, naley klikn prawym przyciskiem myszy
pasek narzdzi Szybki dostp, po czym klikn polecenie Dostosuj pasek narzdzi Szybki dostp. Na licie
polece naley klikn Menu pakietu Office, klikn
polecenie Drukuj, klikn Dodaj, po czym OK.

167

Usuwanie wykresu przestawnego

ykresy przestawne s wartociowymi narzdziami analizy danych. Po zaznajomieniu si z nimi

mona stwierdzi e korzysta si z nich do
czsto. Cho pozwalaj one niezwykle wnikliwie przeglda dane, wie si to z dodatkowym kosztem. Wykresy przestawne bardzo intensywnie wykorzystuj zasoby
komputera. W zwizku z tym tworzenie wielu raportw
wykresw przestawnych moe spowodowa, e pliki skoroszytw bd bardzo due, a ponadto dla innych programw dostpne bdzie mniej pamici. Usuwajc te raporty, ktre nie s ju potrzebne, mona zmniejszy wpyw
duej liczby otwartych wykresw na system.

Jeli nawet zdeniowano zaledwie kilka wykresw przestawnych, mona uzna, e bd potrzebne tylko przez
okrelony czas. Przykadowo, mona jedynie zamierza
utworzy szybko prosty raport, aby sprawdzi kilka
wartoci. Dane rdowe mog by wstpne, dlatego na
chwil obecn mona postanowi zdeniowa tymczasowy wykres przestawny, wstrzymujc si z tworzeniem
jego bardziej trwaej wersji do czasu skompletowania danych rdowych. Mona te utworzy raport wykresu
przestawnego, ktry zostanie przesany innym osobom.
Po osigniciu zaoonego celu mona uzna, e raporty nie bd ju potrzebne. W kadym z wymienionych
przypadkw trzeba wiedzie, jak usun raport wykresu
przestawnego. Zagadnieniu temu zostaa powicona ponisza cz rozdziau.

Usuwanie wykresu przestawnego

Usuwanie arkusza wykresu

przestawnego
1 Prawym przyciskiem myszy kliknij zakadk
arkusza wykresu.
2 Wybierz pozycj Usu.

Excel poprosi o potwierdzenie operacji

usuwania.
2
1

3 Kliknij przycisk Usu.

Excel usunie arkusz wykresu przestawnego.

168

1 Kliknij osadzony wykres przestawny.

2 Wcinij klawisz Delete.

Excel usunie wykres.

Rozdzia 9. Tworzenie wykresu przestawnego

Usuwanie osadzonego wykresu

przestawnego

Zastosuj to
Jeli utworzono wiele tymczasowych wykresw przestawnych, w celu uwolnienia zasobw systemowych powinno si je usun. Jednak przy do czstym wykonywaniu takiej operacji moe to zajmowa wiele czasu.
W celu zaoszczdzenia czasu naley zastosowa makro jzyka VBA, ktre przetwarza wszystkie obiekty
Chart (arkusze wykresw) i prosi o potwierdzenie operacji usunicia.

Oto przykadowy kod:

Sub DeletePivotCharts()
Dim objChart As Chart, nResult As Integer
' Przetworzenie wszystkich arkuszy wykresw
For Each objChart In ActiveWorkbook.Charts
' Uaktywnienie arkusza
objChart.Activate
' Potwierdzenie usunicia
nResult = MsgBox("Czy ma zosta " & _
"usunity wykres o nazwie " & _
objChart.Name & "?", vbYesNo)
If nResult = vbYes Then
' Zaznaczenie wykresu
objChart.Select
' Usunicie wykresu
objChart.Delete
End If
Next ' objChart
End Sub

169