ABC internetu.

Wydanie VI
Autor: Krzysztof Piko
ISBN: 83-246-1211-4
Format: B5, stron: 296

Poznaj tajniki globalnej sieci komputerowej

Jak podczy komputer do sieci?
Jak skonfigurowa przegldark i klienta poczty elektronicznej?
Jak zabezpieczy komputer przez zagroeniami z internetu?

Czym jest internet? Internet to nie tylko ogromny zbir komputerw poczonych
ze sob, ale take niewyczerpana skarbnica wiedzy, wielki pasa handlowy
i potne medium komunikacyjne. Niewielka niegdy sie czca orodki militarne,
a pniej akademickie, dzi osigna niewyobraalne wprost rozmiary. Wspczesny
internet jest miejscem pracy, spotka towarzyskich i wymiany informacji. Umiejtno
korzystania z jego zasobw staa si niezbdna dla wspczesnego czowieka.
Dziki ksice ABC internetu. Wydanie VI dowiesz si wszystkiego, co naleaoby
wiedzie o globalnej sieci. Kolejne wydanie tego bestsellerowego poradnika wprowadzi
Ci w tajniki korzystania z poczty elektronicznej, stron WWW, wyszukiwarek, grup
dyskusyjnych, pobierania plikw, rozmw przez komunikatory, a nawet ogldania
programw telewizyjnych. Dowiesz si take, jak uchroni si przed czyhajcymi
w sieci niebezpieczestwami: wirusami, atakami hakerw i programami szpiegujcymi.
Ponadto, jeli zechcesz opublikowa w sieci swoj wasn witryn WWW, w tej ksice
znajdziesz instrukcj, jak to zrobi!

Wydawnictwo Helion
ul. Kociuszki 1c
44-100 Gliwice
tel. 032 230 98 63
e-mail: helion@helion.pl

Przeszo i teraniejszo internetu

Dostp do internetu
Usugi internetowe
Przegldarki WWW
Poczta elektroniczna
Ochrona przed wirusami i kradzie danych
Portale internetowe
Pobieranie plikw
Wyszukiwarki internetowe
Radia sieciowe
Zakupy w sieci

Znajd swoje miejsce w globalnej sieci!

SPIS TRECI
Od autora ........................................................................ 7
1

Czym jest internet? ....................................................... 11

Krtka historia internetu .............................................................. 13
Internet dzisiaj ............................................................................... 16

Dostp do internetu ....................................................... 21

cza modemowe .......................................................................... 22
Stae cza ...................................................................................... 24
Sprzt ............................................................................................. 27
Oprogramowanie ........................................................................... 28
Instalacja modemu ................................................................... 29
Poczenia internetowe ........................................................... 32
Skd wzi przegldark i program pocztowy? ..................... 33
Sie domowa .................................................................................. 34

Usugi sieciowe ............................................................ 37

WWW ............................................................................................. 38
Adresy ....................................................................................... 40
cza i hipertekst ..................................................................... 42
Z czego zbudowane s strony? ................................................ 47
Poruszanie si po sieci ............................................................. 50
Poczta elektroniczna ..................................................................... 52
Adresy pocztowe ...................................................................... 53
Programy pocztowe ................................................................. 54
Wysyanie i odbieranie korespondencji .................................. 55
Pocztowe serwisy WWW ......................................................... 62
Grupy dyskusyjne .......................................................................... 64
FTP ................................................................................................. 65

ABC internetu

Przegldarki .................................................................69
Internet Explorer ...........................................................................70
Rzut oka na przegldark .........................................................71
Podre po sieci ........................................................................75
Ulubione strony ........................................................................79
Tajemniczy prawy przycisk myszy .........................................83
Konfigurowanie Internet Explorera ........................................87
Firefox .............................................................................................94
Instalacja ...................................................................................95
Rzut oka na przegldark .........................................................96
Podre po sieci ........................................................................98
Zakadki ...................................................................................100
Tajemniczy prawy przycisk myszy .......................................105
Konfigurowanie Firefoksa ......................................................108

Programy pocztowe .....................................................119

Poczta systemu Windows ............................................................119
Rzut oka na Poczt systemu Windows ..................................120
Konfigurowanie Poczty systemu Windows ...........................124
Wysyanie i odbieranie korespondencji .................................126
Ksika adresowa, czyli Kontakty systemu Windows ..........130
Thunderbird .................................................................................132
Instalacja .................................................................................133
Rzut oka na Thunderbirda .....................................................134
Konfigurowanie Thunderbirda ..............................................141
Wysyanie i odbieranie korespondencji .................................145
Ksika adresowa ...................................................................148

Bezpieczestwo w sieci ...............................................153

Wirusy ..........................................................................................154
Poczta elektroniczna ..............................................................155
Surfowanie ..............................................................................157
Dialery .....................................................................................158
Programy antywirusowe ........................................................159
Spyware ..................................................................................164
Patnoci internetowe ..................................................................168
Banki internetowe ........................................................................171
Ochrona prywatnoci ...................................................................173
Wamania z zewntrz ..................................................................176
Centrum zabezpiecze systemu Windows ............................178
Aktualizacja systemu ..............................................................179
Zapora .....................................................................................181
Poczenia szyfrowane SSL i certyfikaty ....................................184
Ochrona najmodszych i nie tylko ...............................................185

Spis treci

Poyteczne narzdzia .................................................. 187

Moduy rozszerzajce .................................................................. 187
Kopiowanie stron internetowych ............................................... 189
Efektywne ciganie plikw ....................................................... 194
Blokowanie wyskakujcych okienek .......................................... 199
Usugi peer to peer ...................................................................... 201

Darmowy internet ....................................................... 203

Onet .............................................................................................. 204
Interia ........................................................................................... 206
Wirtualna Polska ......................................................................... 208
Gazeta ........................................................................................... 210
Wprost .......................................................................................... 210
Yahoo Geocities ........................................................................... 212
Edysk ............................................................................................ 214
Darmowe oprogramowanie ......................................................... 216

Portale i szperacze sieciowe ....................................... 219

Google ........................................................................................... 221
Onet .............................................................................................. 224
Interia ........................................................................................... 224
Wirtualna Polska ......................................................................... 225
Yahoo! .......................................................................................... 227
Altavista ....................................................................................... 227

10

Telefony komrkowe i internet .................................... 231

Co dla telefonw ........................................................................ 232
SMS przez internet ...................................................................... 235
Orange .................................................................................... 236
Plus i Sami Swoi ..................................................................... 239
Era i Heyah ............................................................................. 240
Play ......................................................................................... 241

11

Wymiana pogldw ..................................................... 243

Czat .............................................................................................. 244
Listy dyskusyjne .......................................................................... 249
Komunikatory .............................................................................. 250
Blog, czyli internetowy pamitnik ............................................. 257

12

Radio internetowe i telewizja internetowa ................... 261

Odtwarzacze ................................................................................ 263
Adresy rozgoni .......................................................................... 265

13

Handel w internecie .................................................... 267

Ksigarnia internetowa helion.pl ............................................ 269
Serwisy porwnujce ceny .......................................................... 276
Sklepy internetowe amazon.com i merlin.pl.......................... 276
Aukcje internetowe allegro.pl ................................................. 278

5
PROGRAMY
POCZTOWE
P

oczta elektroniczna to jedno z podstawowych

i najbardziej popularnych zastosowa internetu.
Aby z niej korzysta, musimy mie odpowiedni program do obsugi poczty elektronicznej. Standardowo w systemie Windows znajduje si Poczta systemu Windows. Nie musimy jednak z niej korzysta.
Z sieci mona bezpatnie pobra i zainstalowa inne
programy. Najwiksz popularnoci cieszy si
Thunderbird. Oba programy zostay opisane w niniejszym rozdziale.

Poczta systemu Windows

Programem sucym do obsugi poczty elektronicznej, dostarczanym razem z systemem to Poczta
systemu Windows (rysunek 5.1). Jest to nastpca
znanego jeszcze z systemu Windows XP programu
Outlook Express.

ABC internetu

Rysunek 5.1.

Poczta systemu Windows w caej okazaoci

Poczta systemu Windows ma spore moliwoci, wcznie z obsug kilku kont

pocztowych, dosy przejrzyst i wygodn struktur folderw, obsug przesyek
z doczonymi plikami itp. Jednym sowem, jest to dobry, podstawowy, prosty
program pocztowy. Bardziej zaawansowani uytkownicy internetu ci z duszym staem twierdz, e jest on niewystarczajcy i w dodatku czasami mao
bezpieczny. Wybieraj wic inne programy (np. Thunderbird czy Outlooka). Co
prawda, program Poczta systemu Windows faktycznie jest dosy mao wyszukany, to jednak dla zwykego uytkownika, ktry po prostu chce wysa i odebra
kilka prywatnych listw w cigu tygodnia czy nawet dnia, jest on zupenie wystarczajcy. Jeeli zatem spodoba si, to mona go spokojnie uywa. Ma w kocu
t przewag, e jest ju zainstalowany w naszym systemie i nie musimy si martwi o jego ciganie z internetu, instalacj itp.

Rzut oka na Poczt systemu Windows

Program Poczta systemu Windows jest dostpny w menu systemu Start/
Wszystkie programy/Poczta systemu Windows.
Okno programu podzielone jest na kilka czci. Pierwsza przedstawia struktur
folderw, w ktrych przechowywana jest korespondencja, druga zawarto
wskazanego folderu, trzecia tre wskazanego listu.

120

Programy pocztowe

U gry pod menu znajduje si pasek narzdziowy zawierajcy przyciski, ktre su

do szybkiego wyboru najczciej uywanych funkcji (rysunek 5.2).

Rysunek 5.2.

Pasek narzdziowy zawierajcy przyciski Poczty systemu Windows

Oto one:
przycisk sucy do redagowania i wysania nowego
listu. Po jego naciniciu na ekranie pojawi si okno
zawierajce narzdzia do tworzenia i adresowania listu.
Obok tego przycisku znajduje si strzaka skierowana
w d. Po jej naciniciu mona wybra jedn z wielu
papeterii, na ktrej zostanie napisany nowy list.
przycisk sucy do wysania odpowiedzi na wskazany,
wczeniej otrzymany list. Jako adresat zostanie
automatycznie wpisany nadawca lub nadawcy
wskazanego listu.
przycisk sucy do wysania odpowiedzi autorowi
i wszystkim, ktrzy otrzymali kopi listu, na ktry
odpowiadamy.
przycisk sucy do przesania wskazanego listu
pod inny adres.
przycisk sucy do drukowania wybranego listu.
przycisk sucy do usunicia wskazanego listu.
Ten sam efekt mona osign, naciskajc
na klawiaturze klawisz Del.
przycisk suy do sprawdzenia i pobrania poczty
z serwera wedug ustalonej wczeniej listy wasnych
kont pocztowych. Jeeli naciniemy strzak
skierowan w d, uzyskamy moliwo np. tylko
wysania przygotowanej korespondencji lub tylko
jej cignicia. Jeeli naciniemy sam przycisk,
obie te czynnoci zostan wykonane jednoczenie.
przycisk uaktywnia ksik adresow.
przycisk uaktywniajcy Kalendarz systemu Windows
czyli rodzaj terminarza, w ktrym moemy
zaplanowa nasze spotkania itp.
przycisk uaktywniajcy modu sucy do odnajdywania
konkretnego listu za pomoc sw kluczowych.

121

ABC internetu

Wygld paska mona modyfikowa. Wystarczy go wskaza, nacisn prawy klawisz myszy i wybra Dostosuj. Na ekranie pojawi si okno jak na rysunku 5.3.
Uzyskamy w ten sposb moliwo dodawania i ujmowania przyciskw, po prostu
chwytajc je i przenoszc na pasek lub z paska do wywietlonego okna.

Rysunek 5.3.

Okno umoliwiajce dostosowywanie paska przyciskw Poczty

systemu Windows do wasnych potrzeb i upodoba

Ekran Poczty systemu Windows jest podzielony na trzy gwne czci. W jednej
pokazano struktur folderw, w drugiej zawarto wskazanego folderu, natomiast trzecia suy do podgldania treci wskazanego listu.
Pierwsze okno (rysunek 5.4) dostarcza informacji o strukturze folderw, w ktrych przechowywane s wiadomoci. Oczywicie, struktura ta moe by przez
nas dowolnie zmieniana. Standardowo skada si z szeciu folderw: Skrzynka
odbiorcza listy przychodzce, Skrzynka nadawcza ju napisane listy, ktre oczekuj na wysanie, Elementy wysane listy wysane, Elementy usunite
kosz, do ktrego wrzucane s usuwane listy, Kopie robocze folder na kopie
robocze, Wiadomoci-mieci listy, ktre zostay uznane za spam. Folder Spoecznoci Microsoft jest przeznaczony dla subskrybowanych grup dyskusyjnych.

Rysunek 5.4.
Okno struktury
folderw

122

Programy pocztowe

Jak ju wspomnielimy, istnieje moliwo dowolnej zmiany konfiguracji folderw. Aby doda nowy folder, naley wskaza miejsce, gdzie ma by utworzony
nowy folder, nacisn prawy przycisk myszy, wybra z menu Nowy folder i poda
nazw, jaka ma by mu nadana. Usunicie folderu jest rwnie bardzo atwe.
Wystarczy wskaza odpowiedni folder i nacisn Del.
Drugie okno pokazuje zawarto wskazanego folderu. Kady z listw jest opatrzony adresem nadawcy (Od w zalenoci od tego, czy jest to skrzynka nadawcza, czy odbiorcza), skrtow informacj na temat treci listu (Temat), czym
w rodzaju znanej formuki dotyczy: w pismach urzdowych oraz dat wysania lub otrzymania (Odebrano). Liczba kolumn w tym oknie moe by zmieniana.
Wystarczy wskaza j i nacisn prawy klawisz myszy, po czym wybra Dostosuj.
Pojawi si w wwczas okno (jak na rysunku 5.5), ktre umoliwi dodawanie
i odejmowanie kolumn oraz zmian ich kolejnoci.

Rysunek 5.5.
Okno
umoliwiajce
modyfikowanie
liczby kolumn
w oknie
pokazujcym
zawarto
wskazywanego
folderu

Wywietlone listy mog by posortowane wedug adresu, daty, wielkoci, spraw,

jakich dotycz, itp. Aby zmieni klucz sortowania, wystarczy klikn jeden z nagwkw kolumny, np. Od (wedug adresu), Temat (wedug przedmiotu), Odebrano (wedug daty) itp.
Kady z listw moe by przesunity do innego folderu w standardowy sposb
dla programu Windows. Po prostu wybrany element naley chwyci (nacisn
lewy przycisk myszy) i przenie w dane miejsce, a nastpnie upuci (zwolni
lewy przycisk myszy). Usunicie natomiast mona zrealizowa za pomoc przycisku Usu w pasku narzdziowym programu lub po prostu za pomoc klawisza
Del na klawiaturze. Trzeba pamita, e usunite listy nie s od razu kasowane
z dysku. Najpierw umieszczane s w koszu w folderze Elementy usunite.

123

ABC internetu

Kosz moe by oprniony dopiero na nasze polecenie: naley wskaza folder

Elementy usunite, nacisn prawy przycisk myszy i wskaza Oprnij folder
Elementy usunite.
W trzecim oknie pojawia si tre wskazanego listu. Na samej grze znajdzie si
nagwek. Jest to informacja, kto, kiedy i komu przesa dany list. Poniej umieszczona jest waciwa tre listu.

Konfigurowanie Poczty systemu Windows

Na samym pocztku pracy naley zdefiniowa parametry uywanego konta pocztowego, czyli ustali profil. Musimy okreli, z jakiego serwera pocztowego bdziemy korzysta, poda nazwy uytkownika, hasa itp. Suy do tego kreator.
Uruchamiamy go, wybierajc z menu opcj Narzdzia/Konta, naciskajc przycisk Dodaj i wybierajc Konto e-mail.
Dalej zostaniemy poproszeni o podanie swojego imienia i nazwiska, adresu e-mail,
serwera poczty wychodzcej i przychodzcej. Informacje te powinnimy uzyska
od administratora serwera, na ktrym mamy zaoone konto internetowe. Pamitajmy, e nie chodzi tu o serwer, przez ktry jestemy podczeni do internetu (np. Telekomunikacji Polskiej S.A.). W dalszej kolejnoci wpisujemy nazw
uytkownika eby byo wiadomo, kto bdzie zalogowany na serwerze (zwykle nazwa uytkownika to cig znakw wystpujcy w adresie e-mailowym przed
znakiem @) i haso dostpu. Pniej naley poda przyjazn nazw, czyli oznaczenie, pod ktrym zaprojektowany profil bdzie zapamitany.
Na zakoczenie podajemy typ poczenia z internetem za pomoc sieci lokalnej
(LAN) lub linii telefonicznej i modemu.
Na ekranie ponownie pojawi si okno, ktre pozwala na zarzdzanie poszczeglnymi profilami (rysunek 5.6). Przycisk Dodaj umoliwia utworzenie kolejnego
profilu dla poczty elektronicznej, grupy dyskusyjnej czy usugi katalogowej. Przycisk Waciwoci suy do modyfikowania ju istniejcych profili, a Usu do
ich kasowania, natomiast Ustaw kolejno do ustawienia kolejnoci usug katalogowych. Przyciski Importuj i Eksportuj suy do zapisania i wczytywania kont
internetowych w postaci plikw *.iaf.
Zakadki w grnej czci okna pozwalaj na posegregowanie utworzonych profili.
Oprcz konfigurowania samego konta pocztowego, moemy oczywicie po
wybraniu z menu Narzdzia/Opcje (rysunek 5.7) dostosowa Poczt systemu Windows do naszych wymaga estetycznych i przyzwyczaje czy te wygody.

124

Programy pocztowe

Rysunek 5.6.
Okno
zarzdzania
kontami
internetowymi

Rysunek 5.7.

Okno pozwalajce dostosowa Poczt systemu Windows

do naszych wymaga

125

ABC internetu

W specjalnym oknie mona zmieni szereg opcji dotyczcych samego odczytywania wiadomoci, ich redagowania, wysyania itd. Warto powici chwil i poprzeglda zawarto wszystkich zakadek. Pamitajmy jednak, e w wikszoci
s to zmiany kosmetyczne i nie zawsze konieczne. Poczta systemu Windows
bdzie dziaaa poprawnie bez dostosowywania wszystkich opcji. Jeeli na pocztku prawidowo podalimy parametry skrzynki (adresy serwerw itp.), to zagldanie do opcji nie jest wcale konieczne, bo i tak bdziemy mogli bez przeszkd
pracowa z poczt elektroniczn.

Wysyanie i odbieranie korespondencji

Poczta systemu Windows ma wbudowany wasny edytor przeznaczony do tworzenia listw. Jeeli wic chcemy wysa list elektroniczny, wystarczy nacisn
przycisk Utwrz poczt, by na ekranie pojawi si edytor, ktry umoliwi przygotowanie, zaadresowanie i wysanie listu (rysunek 5.8).

Rysunek 5.8.

126

W tym oknie tworzymy list elektroniczny

Programy pocztowe

W wierszu oznaczonym Do: naley wpisa adres osoby, do ktrej chcemy

wysa list. W wierszu DW: wpisujemy adresatw, ktrzy maj otrzyma
kopi listu.

W wierszu Temat: wpisujemy krtk informacj o tematyce listu.

Informacja ta z formalnego punktu widzenia nie jest niezbdna do wysania
listu, natomiast bardzo uatwia ycie odbiorcy.

W polu w dolnej czci okna naley wpisa tre listu.

Na kocu naciskamy przycisk Wylij, a list zostanie przeniesiony do folderu

Skrzynka nadawcza. Faktyczne wysanie nastpi dopiero po naciniciu
przycisku Wylij i Odbierz lub automatycznie po pewnym czasie ustalonym
w opcjach (Narzdzia/Opcje/Oglne/Sprawd czy s nowe wiadomoci co...).
Po fizycznym wysaniu kopia listu zostanie automatycznie umieszczona
w folderze Elementy wysane.

Czasami zdarza si, e chcielibymy przesa poczt elektroniczn nie tylko tekst,
ale rwnie grafik czy np. dokument napisany w edytorze MS Word. Poczta
systemu Windows umoliwia doczanie do korespondencji dowolnych plikw.
Wystarczy nacisn przycisk oznaczony spinaczem lub wybra Wstaw/Plik zacznika. We wskazaniu waciwego pliku pomoe nam standardowe okno Windows. Lista doczonych plikw pojawi si w polu Docz.
Oczywicie, decyzj o doczeniu jakiego elementu do listu mona cofn. Wystarczy wskaza waciwy element i nacisn klawisz Del.
Aby unikn potencjalnych bdw literowych, warto skorzysta z moduu sprawdzania pisowni. W tym celu wybieramy Narzdzia/Pisownia, naciskamy
klawisz F7 lub odpowiedni przycisk na pasku narzdzi. Poczta systemu Windows dysponuje sporymi moliwociami obrbki tekstu. W zasadzie program ten
ma wbudowany edytor, ktry bez problemu poradzi sobie ze skomponowaniem
nawet dosy skomplikowanych listw. Mona ju nie tylko zmienia czcionki i ich
wielko. Istnieje moliwo automatycznego wyliczania, numerowania. List przed
wysaniem mona sprawdzi za pomoc korektora ortograficznego.
Do dyspozycji mamy rwnie papeteri (Format/Zastosuj papeteri), ktra ubarwi
nasz korespondencj.
Jak na przyzwoity edytor przystao, w treci listu moe pojawi si grafika, cza,
linie i tabelki. Dzieje si tak, poniewa Poczta systemu Windows moe komponowa i odczytywa listy utworzone w jzyku HTML, a wic do kadego listu mona
zastosowa wszystkie moliwoci, jakie spotykamy na stronach WWW. Moemy
te wstawi obrazek lub hipercze. Nasze starania bd jednak widoczne tylko
wtedy, gdy adresat bdzie przyjmowa korespondencj sformatowan w HTML-u,
a nie tylko listy tekstowe.

127

ABC internetu

Otrzymywanie korespondencji jest tak samo przyjemne jak jej wysyanie. Aby
sprawdzi, czy nie przyszed jaki nowy list, wystarczy nacisn przycisk Wylij/
Odbierz lub wybra z menu Narzdzia/Wylij i odbierz.
Wiadomoci po pobraniu z serwera pocztowego pojawi si w folderze Skrzynka
odbiorcza. Wiadomoci nowe, jeszcze nieodczytane, zaznaczane s poprzez ich
pogrubienie. Zawarto listu, ktry zostanie wskazany, pojawi si w dolnej czci
okna Poczty systemu Windows. Jeeli wskaemy list i klikniemy go dwukrotnie,
wwczas zostanie on wywietlony w nowym oknie.
Zaczniki, ktre przyszy razem z listem, zostan ujawnione po naciniciu przycisku oznaczonego spinaczem (rysunek 5.9). Zacznik moemy zapisa na dysku
(Zapisz zaczniki...) w wybranym folderze lub te od razu otworzy, po prostu
go klikajc.

Rysunek 5.9.

Okno Poczty systemu Windows po otrzymaniu nowej wiadomoci

i wskazaniu znaczka spinacza ujawniona lista zacznikw

Operacja ta jest jednak niebezpieczna, bo w zaczniku mog znajdowa si np.

wirusy. Dlatego te Poczta systemu Windows zawsze prosi o potwierdzenie, jednoczenie wskazujc, jakiego typu jest to plik i jakie zagroenie moe nie (rysunek 5.10). Najlepszym rozwizaniem jest, oczywicie, zainstalowanie oprogramowania antywirusowego, ktre na bieco sprawdza kady przychodzcy list.

128

Programy pocztowe

Rysunek 5.10.
Okno otwierania
zacznikw

Zacznik zostaje otwarty za pomoc aplikacji, ktra zostanie uznana przez Poczt
systemu Windows za odpowiedni do obsugi danego typu. Wybr jest automatyczny.
W celu ochrony naszej kieszeni i zminimalizowania rachunkw telefonicznych
Poczta systemu Windows ma moliwo pobierania nagwkw wiadomoci
do przeczytania w trybie off-line. Jeeli program zosta tak ustawiony, moesz
w tym trybie zaznaczy nagwki wybranych wiadomoci, a nastpnie wybra
z menu Narzdzia/Wylij i odbierz/Pobierz wszystkie. Moliwo ta jest jednak
coraz mniej przydatna ze wzgldu na fakt, e wikszo internautw dysponuje
staymi czami internetowymi.
Now cech Poczty systemu Windows jest system oddzielania listw od spamu.
Jeeli otrzymamy list, ktry wedug Poczty jest mieciem, zostaniemy o tym poinformowani w oknie jak na rysunku 5.11. List zostanie umieszczony w folderze
Wiadomoci-mieci. Moemy go tam obejrze lub jeeli zajdzie taka potrzeba, przenie do innego folderu. Co jest mieciem, a co nie powinno by
traktowane jako mie, moemy okreli, wybierajc z menu Narzdzia/Opcje
wiadomoci-mieci.

Rysunek 5.11.
Okno
informujce
o wykryciu
listu-miecia

129

ABC internetu

Ksika adresowa, czyli Kontakty systemu Windows

Ksika adresowa jest nieodzowna dla kadego internauty (rysunek 5.12). Dziki
niej nie musimy wpisywa dugich adresw skadajcych si z cigw znakw,
nie zawsze majcych jaki sens.

Rysunek 5.12.

Ksika adresowa w caej okazaoci

Ksik adresow uruchamiamy, wybierajc z menu Narzdzia/Kontakty systemu Windows lub naciskajc odpowiedni przycisk na pasku narzdziowym Poczty
systemu Windows.
W oknie pokazana jest pena struktura ksiki adresowej. Najczciej uywane
operacje mona wykona za pomoc kilku przyciskw. Oto one:
pozwala na przeprowadzenie szeregu dziaa na folderze
kopiowania, usuwania i przenoszenia elementw,
zmiany ich nazwy oraz zmiany ukadu okna.

130

Programy pocztowe

pozwala zmienia sposb wywietlania kontaktw

do wyboru s ikony bardzo due, due, rednie i mae
oraz lista, szczegy i kafelki.
otwiera wskazywany kontakt.
powoduje otwarcie okna pisania nowej wiadomoci,
ktra zostanie wysana pod adres zawarty we
wskazywanym kontakcie.
umoliwia dopisanie nowej pozycji do ksiki adresowej,
nowej grupy dyskusyjnej lub utworzenie nowego folderu.
wywietla menu z dodatkowymi poleceniami Utwrz
now grup kontaktw, Edytuj kontakt, Usu, Drukuj,
Importuj i Eksportuj.
Ksiki adresowe s zapamitywane w postaci plikw dyskowych o specyficznym
formacie. Nie s to ju, jak to miao miejsce w poprzednich wersjach, zwyke
dokumenty w jzyku HTML. Dlatego te, jeeli chcemy wczyta ksiki adresowe
np. z Outlook Expressa, powinnimy skorzysta z funkcji Import.
Jeeli chcemy umieci w ksice adresowej osob, z ktr planujemy stale korespondowa, wwczas wystarczy z menu wybra Nowy kontakt. Na ekranie pojawi si okno dialogowe (rysunek 5.13), gdzie w poszczeglnych rubrykach naley
wpisa konieczne dane. Po wpisaniu adresu e-mail naciskamy przycisk Dodaj.
Aby zakoczy, naley nacisn OK.
Zapamitane wpisy moemy modyfikowa i uaktualnia. Naley wskaza waciwy wpis i klikn dwa razy lewym przyciskiem myszy. Modyfikacji moemy
dokonywa we wszystkich polach wszystkich zakadek, z wyjtkiem zakadki
Podsumowanie.
Usuwamy wpisy, wskazujc je i naciskajc klawisz Del.
Jeeli chcemy skorzysta z adresu e-mailowego wczeniej wpisanego do ksiki
adresowej i wysa list, to oczywicie nie musimy adresu przepisywa rcznie, korzystajc z naszej pamici. Wystarczy, e wskaemy odpowiedni wpis
i naciniemy przycisk Adres e-mail. Automatycznie zostanie otwarte okno edytora sucego do przygotowania listu, a w polu adresata Do zostanie wstawiona
nazwa osoby, do ktrej list ma zosta wysany. Mimo i wywietlona jest podkrelona nazwa, a nie sam adres e-mailowy, to list z pewnoci zostanie prawidowo zaadresowany podczas wysyki.

131

ABC internetu

Rysunek 5.13.

Okno pozwalajce na wprowadzenie nowego kontaktu

do ksiki adresowej

Thunderbird
Thunderbird to stosunkowo nowy, ale zdobywajcy coraz wiksz popularno
program pocztowy. Jest efektywny i bardzo intuicyjny w obsudze (rysunek 5.14).
Dla kadego, kto nie lubi Outlooka czy te Poczty systemu Windows, moe okaza
si dobrym rozwizaniem.

Instalacja
rdem jest oczywicie internet. Program jest zupenie darmowy, wic mona go bez obaw cign z sieci. Dobrym miejscem jest np. serwis MozillaPL
(Thunderbird to w zasadzie wyodrbniona cz pocztowa pakietu Mozilla) http://
www.mozillapl.org/ lub http://www.thunderbird.pl/. Dostpny jest rwnie
w rnych serwisach z programami typu shareware lub freeware. Zwrmy uwag jednak, by pobra polsk wersj jzykow, co bdzie trudne w zagranicznych
serwisach.

132

Programy pocztowe

Rysunek 5.14.

Thunderbird w caej okazaoci

Instalacja jest standardowa i intuicyjna (rysunek 5.15). Wystarczy uruchomi

pobrany plik z rozszerzeniem .exe. Jak zwykle w takich przypadkach, zadane
zostan pytania dotyczce akceptacji umowy licencyjnej i typu instalacji (mona
zainstalowa tylko przegldark, cay pakiet z najczciej wykorzystywanymi
skadnikami lub tylko wybrane elementy). Najczciej zwyky uytkownik wybiera opcj Standardowa.
Po trwajcej kilka minut instancji Thunderbird jest gotowy do pracy. Po drodze
bdziemy musieli zaakceptowa warunki licencji. Zaraz po zainstalowaniu Thunderbird zostanie uruchomiony i uzyskamy moliwo zaimportowania folderw
i ustawie pocztowych z innych uywanych wczeniej programw (Outlook,
Outlook Express). Jeeli dopiero zaczynamy nasz przygod z internetem i nie
uywalimy do tej pory adnego programu, wybieramy opcj Nie importuj niczego.
Oczywicie, eby program poprawnie pracowa odbiera i wysya korespondencj musimy mu dostarczy informacji na temat serwera, na jakim posiadamy konto, nazwy uytkownika itp.

133

ABC internetu

Rysunek 5.15.
Pocztek
instalacji
programu
pocztowego
Thunderbird

Konfiguracja konta powinna si rozpocz automatycznie przy pierwszym uruchomieniu programu. Po przejciu caej procedury kiedy bdziemy musieli poda informacje, takie jak: adresy serwera poczty przychodzcej (tam, gdzie mamy
zainstalowane konto pocztowe), poczty wychodzcej (czyli przez jaki serwer bd
wysyane nasze listy) oraz odpowiednie nazwy uytkownikw powinno si
pojawi okno podsumowujce proces konfigurowania konta (rysunek 5.16).
Jeeli program nie zosta skonfigurowany do obsugi naszego konta pocztowego,
to nie ma problemu. Zawsze moemy to zrobi pniej, wybierajc z menu Narzdzia/Konfiguracja kont i naciskajc przycisk Dodaj konto. Zostaniemy poproszeni o podanie wszelkich informacji potrzebnych do jego skonfigurowania. Nazwy
kont i hasa powinnimy otrzyma od administratora serwisu.

Rzut oka na Thunderbirda

Okno programu podzielone jest na kilka czci. Pierwsza przedstawia struktur
folderw, w ktrych przechowywana jest korespondencja, druga zawarto
wskazanego folderu, trzecia tre wskazanego listu.

134

Programy pocztowe

Rysunek 5.16.

Okno podsumowujce konfiguracj konta pocztowego

w programie Thunderbird

Po uruchomieniu programu na ekranie pojawi si okno, w ktrym naley poda

haso dostpu do konta internetowego na danym serwerze (rysunek 5.17).

Rysunek 5.17.

Okno, w ktrym wpisujemy haso dostpu do naszego konta

Jeeli haso jest poprawne, wwczas program sprawdzi, czy na serwerze s jakie nowe wiadomoci.
Oprcz elementw typowych dla aplikacji windowsowej uwag zwraca rzd przyciskw skrtw do najczciej uywanych polece programu.

135

ABC internetu

Oto one:
przycisk sucy do cigania z serwera nowo
otrzymanej poczty. Nacinicie strzaki skierowanej
w d sprawi, e uzyskamy moliwo cignicia
poczty z wybranego, wczeniej wskazanego serwera.
przycisk sucy do komponowania i wysania
nowego listu. Po jego naciniciu na ekranie pojawi
si okno zawierajce narzdzia do tworzenia
i adresowania listu.
przycisk otwiera ksik adresow.
przycisk sucy do wysania odpowiedzi
na wskazywany, wczeniej otrzymany list.
Jako adresat zostanie automatycznie wpisany
nadawca wskazanego listu lub adresy wszystkich
korespondentw.
przycisk sucy do wysania odpowiedzi
na wskazywany, wczeniej otrzymany list. Odpowied
zostanie przesana na adres nadawcy oraz wszystkie
adresy odbiorcw wskazane w tym licie.
przycisk sucy do przesania wskazanego listu
pod inny adres.
przycisk suy do oznaczenia aktualnej wiadomoci
etykiet. Standardowe etykiety do wyboru to: Wane,
Praca, Osobiste, Do zrobienia, Pniej. Moliwe jest
tworzenie wasnych etykiet.
przycisk sucy do usunicia wskazanego listu.
Ten sam efekt mona osign, naciskajc
na klawiaturze przycisk Del.
oznaczenie aktualnie wskazywanej wiadomoci jako
niechcian. Przycisk ten naley do wbudowanego
w Thunderbirda mechanizmu rozpoznawania
niechcianej korespondencji. Jeeli wskazujemy list,
ktry program uzna za niepodany, wwczas
przycisk ten zmieni si w Podana i bdzie suy
do anulowania statusu niepodanej poczty
dla danego listu.
przycisk sucy do wydrukowania wskazanego listu.

136

Programy pocztowe

przycisk powodujcy przejcie o jedn wiadomo

wstecz. Nacinicie strzaki skierowanej w d
powoduje udostpnienie listy wiadomoci
i ewentualne przejcie nie o jedn, a o kilka wstecz.
przycisk powodujcy przejcie o jedn wiadomo
do przodu. Nacinicie strzaki skierowanej w d
powoduje udostpnienie listy wiadomoci i ewentualne
przejcie nie o jedn, a o kilka do przodu.
przycisk sucy do wstrzymania aktualnie
realizowanej operacji.
umoliwia przeniesienie wskazywanej wiadomoci
do innego folderu.
przycisk umoliwiajcy przejcie do poprzedniej
nieprzeczytanej wiadomoci.
przycisk umoliwiajcy przejcie do nastpnej
nieprzeczytanej wiadomoci.
przycisk, ktry powoduje oznaczenie wskazywanej
wiadomoci jako nieprzeczytanej lub (po naciniciu
strzaki) przeczytanej, caego wtku jako
przeczytanego, jako przeczytanego wedug dat
oraz wszystkich wiadomoci jako przeczytanych.
Dodatkowo mona oznaczy wiadomo gwiazdk.
umoliwia naoenie filtra na typ wywietlanych
wiadomoci (np. tylko nieprzeczytanych).
umoliwia wyszukanie wiadomoci zawierajcych
podany cig znakw. Przeszukanie moe dotyczy
adresu, tematu, nadawcy lub te caej wiadomoci.
Wyboru mona dokona, naciskajc strzak
skierowan w d.
Wygld paska mona modyfikowa. Wystarczy go wskaza i nacisn prawy klawisz myszy i wybra Dostosuj. Na ekranie pojawi si okienko jak na rysunku 5.18.
Uzyskamy w ten sposb moliwo dodawania i ujmowania przyciskw, po prostu
chwytajc je i przenoszc na pasek lub z paska do wywietlonego okna.
Ekran programu Thunderbird jest podzielony na trzy gwne czci. W jednej
pokazano struktur folderw, w drugiej zawarto wskazanego folderu, natomiast trzecia suy do podgldania treci wskazanego listu.

137

ABC internetu

Rysunek 5.18.

Okno modyfikacji wygldu paska przyciskw Thunderbirda

Pierwsze okno (rysunek 5.19) dostarcza informacji o strukturze folderw, w ktrych przechowywane s wiadomoci. Oczywicie, struktura ta moe by przez
nas dowolnie zmieniana. Standardowo skada si z szeciu folderw: Odebrane
listy przychodzce, Niewysane ju napisane listy, ktre oczekuj na wysanie, Szkice folder na kopie robocze, Szablony wzorce szablonw listw
(pojawia si, gdy zapamitamy pierwszy szablon), Wysane listy wysane,
Kosz kosz, do ktrego wrzucane s usuwane listy. Jak ju wspomnielimy,
istnieje moliwo dowolnej zmiany konfiguracji folderw. Aby doda nowy folder, naley wskaza miejsce, gdzie ma by utworzony nowy folder, nacisn
prawy przycisk myszy, wybra z menu Nowy folder (lub Nowy podfolder, jeeli
wskazujemy ju wczeniej utworzony folder) i poda nazw, jaka ma by mu
nadana. Usunicie folderu jest rwnie bardzo atwe. Wystarczy wskaza odpowiedni folder i nacisn Del.
Podgld struktury folderw mona zmienia, naciskajc strzaki skierowane
w prawo i lewo w grnej czci okienka jak na rysunku 5.19. Moemy wywietli wszystkie foldery: nieprzeczytane, ostatnie, ulubione.
Drugie okno (rysunek 5.20) pokazuje zawarto wskazanego folderu. Kady z listw, oprcz adresu nadawcy (Nadawca w zalenoci od tego, czy jest to
skrzynka nadawcza, czy odbiorcza), jest opatrzony skrtow informacj na temat
jego treci (Temat), czym w rodzaju znanej formuki dotyczy: w pismach
urzdowych oraz dat wysania lub otrzymania (Data). Jeeli jaki list nie zosta

138

Programy pocztowe

Rysunek 5.19.
Okno struktury
folderw

Rysunek 5.20.

Okno zawartoci wskazanego folderu

jeszcze przeczytany, wwczas pojawi si przy nim zielony znaczek, a wiersz

zawierajcy dane listu bdzie formatowany czcionk pogrubion. Po przeczytaniu
listu zielony znaczek znika i w jego miejsce pojawia si szara kropka. Moemy
jednak sprawi, by znaczek pojawi si ponownie, jeeli w taki sposb chcemy
wyrni dany list. Naley klikn mysz szar kropk umieszczon w kolumnie opatrzonej maymi okularami. Natychmiast zmieni si liczba listw nieprzeczytanych w danym folderze, a list i folder zostan dodatkowo wyrnione przez
pogrubienie.
Przy kadym licie moemy rwnie umieci specjalny czerwony znaczek chorgiewki, ktry peni funkcj dodatkowego wyrnika. Dziki niemu atwiej mona
si orientowa w zgromadzonej korespondencji. Umieszczanie i usuwanie znacznika odbywa si podobnie, jak to miao miejsce w przypadku znacznika przeczytania listu. Wystarczy klikn szary kwadracik umieszczony przy danym licie
w kolumnie oznaczonej czerwon chorgiewk.
Ponadto przy kadym licie mog si pojawi informacje w dodatkowych kolumnach. Pena lista kolumn, ktre mog zosta ujawnione, pojawi si, gdy nacipo prawej stronie listwy (rysunek 5.21).
niemy znaczek
Wywietlone listy mog by posortowane wedug adresu, daty, wielkoci oraz
spraw, jakich dotycz, itp. Aby zmieni klucz sortowania, wystarczy klikn jeden z nagwkw kolumny np. Nadawca (wedug adresu), Temat (wedug przedmiotu), Data (wedug daty) itp.

139

ABC internetu

Rysunek 5.21.

Lista kolumn moliwych do wywietlenia

Kady z listw moe by przesunity do innego folderu w najprostszy moliwy

sposb standardowy dla programu Windows. Po prostu wybrany element naley chwyci (nacisn lewy przycisk myszy) i przenie w dane miejsce, a nastpnie upuci (zwolni lewy przycisk myszy). Usunicie natomiast mona zrealizowa za pomoc przycisku Usu w pasku narzdziowym programu lub po prostu
za pomoc klawisza Del na klawiaturze. Trzeba pamita, e usunite listy nie s
od razu kasowanie z dysku. Najpierw umieszczane s w koszu w folderze Kosz.
Kosz moe by oprniony dopiero na nasze polecenie: Plik/Oprnij Kosz.
Rozwizanie takie ma wielk zalet bierze pod uwag porywczo i nieprzemylane dziaanie czowieka. Polecenie kasowania nie jest bowiem ostateczne
i moe by anulowane. Bez problemu moemy przenie wybrany list z powrotem z folderu Kosz do dowolnego innego folderu.
Oprnienie kosza zwalnia miejsce na dysku. Inn metod oszczdzania miejsca
jest kompaktowanie folderu. Mona to zrobi, wybierajc z menu polecenie
Plik/Porzdkuj foldery.
W trzecim oknie (rysunek 5.22) pojawia si tre wskazanego listu. Na samej
grze znajdzie si nagwek. Jest to informacja, kto, kiedy i komu przesa dany
list. Poniej umieszczona jest waciwa tre listu.

140

Programy pocztowe

Rysunek 5.22.

Okno zawartoci wskazanego listu

Konfigurowanie Thunderbirda
Przed przystpieniem do pracy program pocztowy Thunderbird naley odpowiednio skonfigurowa. Jest to konieczne nie tylko z powodw estetycznych i naszych
preferencji, ale rwnie ze wzgldu na dziaanie systemu. Najistotniejsze jest
prawidowe ustawienie adresw serwerw obsugujcych poczt elektroniczn.
Jeeli podczas pierwszego uruchamiania nie zostalimy poproszeni o podanie
informacji na temat serwerw naszego konta pocztowego lub chcemy zmodyfikowa te dane, to z menu musimy wybra: Narzdzia/Konfiguracja kont (rysunek 5.23).
Kade zainstalowane konto bdzie miao swoje wasne parametry (poza opcjami
serwera wysyania poczty). Nowe konto moemy utworzy, naciskajc przycisk
Dodaj konto.
Na licie po lewej stronie w odniesieniu do kadego zaoonego konta znajduj si nastpujce opcje:
Konfiguracja
serwera

pozwala na zmian np. nazwy serwera poczty

przychodzcej (POP), nazwy uytkownika, ustawie
zabezpiecze, czasu automatycznego pobierania
wiadomoci, katalogu roboczego, w ktrym bd
przechowywane przychodzce wiadomoci,
oraz folderu, w ktrym bd wywietlane, itp.

Kopie i foldery

pozwala na okrelenie, gdzie maj by umieszczane

listy po ich wysaniu oraz w jakich folderach bd
przechowywane szkice i szablony.

141

ABC internetu

Rysunek 5.23.

142

Okno konfiguracji kont

Tworzenie

pozwala wybiera sposb tworzenia wiadomoci

oraz ich adresowania.

Miejsce na dysku

pozwala wprowadzi limit wielkoci wiadomoci,

ktre bd pobierane z serwera.

Niechciana
poczta

umoliwia zmian preferencji odnoszcych si

do obsugi niechcianej poczty.

Potwierdzenia

pozwala na okrelenie trybu wysyania potwierdze

dostarczenia wiadomoci.

Zabezpieczenia

pozwala okreli sposb szyfrowania wiadomoci,

opcje podpisu cyfrowego oraz stosowanych
certyfikatw.

Serwer poczty
wychodzcej

pozwala okreli adres serwera, ktry bdzie

obsugiwa wywoane przez nas listy.

Programy pocztowe

Thunderbird umoliwia obsug wicej ni jednego konta poczty elektronicznej.

Moemy korzysta jednoczenie z kilku. Jeli chcemy doda konto, musimy nacisn przycisk Dodaj konto. Przejdziemy wwczas przez proces rejestracji: zostaniemy poproszeni o podanie nazwy uytkownika, adresw serwerw itp. Jeeli
utworzylimy kilka kont poczty elektronicznej, wwczas w oknie pokazanym na
rysunku 5.23 pojawi si opcje dotyczce kadego z nich.
Konfiguracja pracy Thunderbirda jest dostpna po wybraniu Narzdzia/Opcje
(rysunek 5.24).

Rysunek 5.24.
Okno
konfigurowania
Thunderbirda
w kategorii
Oglne

W kategorii Oglne mona podj decyzje dotyczce domylnych ustawie, strony

startowej Thunderbirda, sposobu powiadamiania o nowej poczcie itp.
W kategorii Wywietlanie znajduj si nastpujce podkategorie:
I

Formatowanie gdzie moemy okreli, w jaki sposb Thunderbird bdzie

wywietla niektre elementy przychodzcych listw.

Etykiety za jej pomoc mona przyporzdkowa kolory do etykiet w celu

klasyfikowania wiadomoci i nadawania im priorytetw.

Czcionki umoliwia ustawienie czcionek uywanych przez Thunderbirda

oraz wybr sposobu kodowania znakw narodowych. Jeeli bdziemy
uywali jzyka polskiego, pamitajmy, eby w sekcji Kodowanie znakw
ustawi w obu listach opcj rodkowoeuropejski ISO 8859-2.

143

ABC internetu

Kategoria Tworzenie pozwala okreli szczegy odpowiadania na listy i ich przekazywania na inny adres. Tutaj rwnie ustalimy podstawowy domylny standard kodowania znakw w trakcie tworzenia nowego listu.
Sownik (podkategoria Pisownia) jest bardzo przydatnym narzdziem. Dziki niemu
bdziemy mogli unikn bdw literowych w naszej korespondencji. Standardowo instalowany jest sownik polski. Inne sowniki s rwnie dostpne. Moemy je instalowa poprzez internet. Z menu wybieramy opcj Narzdzia/Opcje/
Tworzenie/Pisownia i klikamy cze Pobierz wicej sownikw, dziki czemu poczymy si z witryn, na ktrej znajduje si lista dostpnych sownikw. Teraz
wystarczy wskaza dany sownik, a reszta instalacji przebiegnie automatycznie
(rysunek 5.25).

Rysunek 5.25.
Okno instalacji
sownika
jzyka polskiego

Opcje pozwalajce zarzdza dziaaniem Thunderbirda w zakresie bezpieczestwa zawiera kategoria Prywatno.
Odbierajc poczt elektroniczn, naraamy si na potencjalne kopoty. Zawsze
jestemy zagroeni np. atakiem jakiego wirusa. Moemy by rwnie naraeni
na ataki hakerw rozsyajcych np. korespondencj, ktra ma nas skoni do podania jakich poufnych danych (phishing), numeru karty kredytowej, hase itp.
Thunderbird stara si pomc w tego typu sytuacjach. Ma np. modu sprawdzajcy
wiadomoci, czy nie zawieraj elementw czsto wykorzystywanych przez oszustw (podkategoria Faszywe wiadomoci).
Podkategoria Ochrona antywirusowa pozwala na zezwolenie programowi antywirusowemu na poddawanie podejrzanych wiadomoci kwarantannie.

144

Programy pocztowe

Thunderbird moe zapamitywa hasa wpisywane np. podczas logowania si do

serwerw, obsugi rnych kont e-mailowych itp. Jest to wygodne rozwizanie,
gdy zwalnia z koniecznoci pamitania hase. Sab stron takiego rozwizania
jest to, e hasa rzadko wprowadzane s zapominane, a jeeli nie s nigdzie zapisane, oznacza to ich bezpowrotn utrat. Dodatkow wad jest to, e Thunderbird zainstalowany na Twoim komputerze zawsze bdzie wprowadza automatycznie zapamitane hasa, niezalenie od tego, czy przed komputerem siedzisz
Ty, czy wamywacz, ktry ukrad Ci komputer. W kadym razie wiadom decyzj w tej sprawie mona podj w podkategorii Hasa.
Podkategoria Niechciana poczta pozwala zmieni domylne ustawienia dotyczce
niechcianej poczty. Aby zmieni ustawienia dotyczce konkretnego konta, naley
skorzysta z konfiguracji kont.
Kategoria Zaczniki pozwala zdecydowa, w jaki sposb maj by traktowane
elementy doczane do listw elektronicznych. S to potencjalnie niebezpieczne
elementy, czsto noniki wirusw. Dlatego te z wielk rozwag naley podej
do kwestii automatycznego otwierania przez Thunderbirda rnych typw zacznikw, ktre bd towarzyszyy odbieranym przez nas listom elektronicznym.
Kategoria Zaawansowane jest przeznaczona do zarzdzania prac w trybie offline (gdy nie jestemy podczeni do internetu), limitem czasu pocze, aktualizacj programu itp.
Poyteczn funkcj Thunderbirda jest moliwo importowania nie tylko ksiek
adresowych, ale rwnie ustawie czy samych listw. Z menu naley wybra
Narzdzia/Importuj i wskaza, co chcemy importowa. Moemy wczytywa dane
z programw pocztowych, takich jak: Outlook, Outlook Express i Eudora. Dziki
tej funkcji moemy bez problemu zamieni te programy na Thunderbird i w sposb zupenie bezbolesny odtworzy histori naszej korespondencji i wszystkie
zebrane do tej pory kontakty.

Wysyanie i odbieranie korespondencji

Thunderbird ma wbudowany wasny edytor przeznaczony do tworzenia listw.
Jeeli chcemy wysa list elektroniczny, wystarczy, e naciniemy przycisk Napisz, by na ekranie pojawi si edytor, ktry umoliwi przygotowanie, zaadresowanie i wysanie listu (rysunek 5.26).
I

W linii oznaczonej symbolem Do: naley wpisa adres osoby, do ktrej

chcemy wysa dany list. Po naciniciu przycisku oznaczonego strzak
skierowan w d bdziemy mogli wpisa rwnie inne adresy, np. ten,
pod ktry ma by skierowana kopia wysyanego listu (Kopia:).

145

ABC internetu

Rysunek 5.26.

Okno, w ktrym wpisujemy tekst listu elektronicznego

W linii Temat: wpisujemy krtk informacj o temacie listu. Informacja ta

z formalnego punktu widzenia nie jest niezbdna do wysania listu, natomiast
uatwia ycie odbiorcy.

W polu w dolnej czci okna naley wpisa tre listu.

Na kocu naciskamy przycisk Wylij, a skomponowany list zostanie wysany.

Jego kopia zostanie automatycznie umieszczona w folderze Wysane.

Czasami zdarza si, e chcielibymy przesa poczt elektroniczn nie tylko tekst,
ale rwnie grafik czy np. dokument napisany w edytorze MS Word. Thunderbird umoliwia bardzo atwe doczanie do korespondencji dowolnych plikw.
Wystarczy nacisn przycisk Zacz. Rozwijane menu pozwoli nam zdecydowa,
czy chcemy doczy zwyky plik, czy te stron WWW. Adres musimy wpisa
rcznie, natomiast we wskazaniu waciwego pliku pomoe standardowe okno
wyboru pliku w Windows. Pena lista plikw i stron, ktre zostay doczone do
naszego listu, jest ujawniana w sekcji oznaczonej jako Zaczniki.
Oczywicie, decyzj o doczeniu jakiego elementu do listu mona cofn. Wystarczy wskaza waciwy element i nacisn klawisz Del.

146

Programy pocztowe

Thunderbird otwiera przed nami due moliwoci formatowania tekstu. W zasadzie jest tu wbudowany may edytor, ktry bez problemu poradzi sobie ze skomponowaniem nawet skomplikowanych listw. Mona ju nie tylko zmienia
czcionki i ich wielko. Istnieje moliwo automatycznego wyliczania, numerowania, a nawet definiowania stylw. List przed wysaniem mona sprawdzi za pomoc korektora ortograficznego (rwnie polskiego jeeli zosta zainstalowany). Mona te list zapamita w folderze Szkice, aby wykorzysta go
w przyszoci.
Jak na przyzwoity edytor przystao, w treci listu moe pojawi si rnego rodzaju grafika, cza, linie i tabelki. Dzieje si tak, poniewa Thunderbird moe
tworzy i odczytywa listy w jzyku HTML, a wic kady list moe zawiera
wszystkie elementy, jakie spotykamy na stronach WWW.
Thunderbird daje ciekaw moliwo przesyania nie tylko najrozmaitszych plikw w najdziwniejszych formatach, ale rwnie i jest to rzecz zupenie fantastyczna caych stron WWW! Wystarczy nacisn przycisk Plik/Zacz/Stron
WWW i wpisa peny adres danej strony.
Otrzymywanie korespondencji jest tak samo przyjemne jak jej wysyanie. W przypadku Thunderbirda obie czynnoci s jednakowo proste i przyjemne.
Po uruchomieniu program automatycznie dokonuje cyklicznego sprawdzenia, czy
przysza jaka nowa korespondencja. Jeeli tak jest, to na pasku narzdzi Windows
pojawi si maa kopertka ze strzak. Oznacza to, e przyszed nowy list i moemy go pobra z serwera. Aby to zrobi, wystarczy nacisn przycisk Pobierz.
Pamitajmy, e listy przychodzce s umieszczane w folderze Odebrane. Jeeli
otrzymalimy list, do ktrego zostaa doczona jaka strona WWW, wwczas jej
zawarto pojawi si po tekcie listu. Po prostu tak, jakby zostaa dopisana na
kocu. Poniej zamieszczono przykad listu, do ktrego zostaa doczona strona
(rysunek 5.27).
W oknie pojawi si zwyky hipertekst udostpniony w takiej samej formie, w jakiej
zrobiaby to sama przegldarka. Nie tylko znajduje si tu grafika, ale take wszystkie cza mog by aktywowane po klikniciu ich mysz. Wwczas zostaje wczona przegldarka, ktra zrealizuje dane poczenie.
Jeeli wic chciaby napisa koledze o fantastycznej stronie, jak znalaze na
antypodach, nie musisz ju uywa miliona sw, by opisa, co si na niej znajduje. Po prostu docz j do Twojego listu! Adresat od razu j obejrzy i bdzie
mg od niej rozpocz podr po cyberprzestrzeni przy uyciu czy w niej
zawartych.

147

ABC internetu

Rysunek 5.27.

Tak wyglda list odczytany przez Thunderbirda, do ktrego zostaa

doczona caa strona

Jeeli do listu zosta doczony plik zawierajcy dwik lub film, wwczas w oknie
Thunderbirda pojawi si znaczek symbolizujcy doczony plik. Jego kliknicie
spowoduje wczenie przegldarki i odtworzenie doczonego pliku.
Aby odpowiedzie na list, wystarczy nacisn przycisk Odpowiedz na pasku gwnym programu pocztowego po uprzednim wskazaniu waciwego listu. Pojawi
si okno, podobne jak przy tworzeniu nowego listu z t wszake rnic, e
automatycznie zostanie wstawiony adres nadawcy listu, na ktry odpowiadamy
(rysunek 5.28). W treci pojawi si specjalnie oznaczona, pionowymi niebieskimi
liniami, zawarto listu, na ktry odpowiadamy.

Ksika adresowa
Ksika adresowa jest niesychanie poyteczn funkcj Thunderbirda. Dziki niej
ominie nas wtpliwa przyjemno wklepywania dugich cigw znaczkw tworzcych adres pocztowy. Moe to by irytujce zwaszcza wtedy, gdy czsto piszemy do tej samej osoby.

148

Programy pocztowe

Rysunek 5.28.

Okno tworzenia listu pojawiajce si po naciniciu przycisku Odpowiedz,

pozwalajce na zredagowanie odpowiedzi na odebrany list.
Automatycznie doczona jest jego tre

Penych operacji na ksice adresowej mona dokonywa po naciniciu przycisku Adresy. Na ekranie pojawi si wwczas okno, takie jak na rysunku 5.29.
Ksika adresowa jest zorganizowana tak jak system zakadek. Mamy wic foldery
grupujce tematycznie karty z adresami. Standardowymi folderami s Osobista
ksika adresowa i Zebrane adresy. Ten ostatni jest tworzony automatycznie
przez Thunderbird na podstawie adresw, do ktrych wysyalimy korespondencj lub spod ktrych j otrzymywalimy.
Najczciej uywane operacje mona wykona za pomoc zestawu przyciskw,
ktre omawiamy poniej:
umoliwia dopisanie pozycji do ksiki adresowej.
Na ekranie pojawi si okno, do ktrego bdziemy
musieli rcznie wpisa dane okrelonej osoby.
umoliwia sporzdzenie nowej listy wysykowej.

149

ABC internetu

Rysunek 5.29.

Ksika adresowa w caej okazaoci okno pozwalajce

na zarzdzanie wpisami
ujawnia waciwoci wskazanej karty adresowej
i umoliwia jej modyfikacj.
suy do komponowania i wysania nowego listu.
Po jego naciniciu na ekranie pojawi si okno
zawierajce narzdzia do utworzenia
i zaadresowania listu.
suy do usunicia wskazanej karty adresowej.
Ten sam efekt mona osign, naciskajc
na klawiaturze Del.

Do ksiki adresowej kolejne wpisy moemy dodawa, korzystajc z przycisku

Nowa wizytwka. Moemy rwnie sprawi, by wykorzystane zostay dane np.
z listu, ktry odebralimy. Wwczas, nie wchodzc nawet do moduu ksiki adresowej, klikamy adres w gwnym oknie Thunderbirda tak jak to wida na
rysunku 5.30. Uwidoczni si menu, z ktrego naley wybra Dodaj do ksiki
adresowej. Nastpnie na ekranie pojawi si okno dialogowe Nowa wizytwka
(rysunek 5.31). W poszczeglnych rubrykach zostan automatycznie wpisane dane
nadawcy listu, ktry zosta wskazany. Moemy teraz poprawi, uzupeni czy
wrcz zupenie zmieni zawarto rubryk. Nacinicie przycisku OK spowoduje
zapamitanie wprowadzonych danych.
Od tej pory atwiej bdzie wysya listy. Komponujc list (przycisk Napisz), wystarczy nacisn przycisk Adresy, a na ekranie pojawi si okno z list zapamitanych
adresw. Wskazanie danego adresu spowoduje umieszczenie go w linii Do:.

150

Programy pocztowe

Rysunek 5.30.
Dodawanie
wpisu do ksiki
adresowej
na podstawie
otrzymanej
korespondencji

Rysunek 5.31.
Doczanie
kolejnego adresu
do ksiki
adresowej

Ksiki adresowe s zapamitywane w postaci plikw dyskowych o specyficznym

formacie. Moemy bez problemu wyeksportowa ksik adresow np. do pliku
tekstowego. W tym celu z menu moduu ksiki adresowej wybieramy Narzdzia/
Eksportuj, a nastpnie wskazujemy dany format.

151

ABC internetu

Istnieje moliwo wczytywania ksiek adresowych uprzednio zapisanych na

dysku. Thunderbird potrafi rwnie importowa ksiki adresowe innych programw, takich jak Outlook (rysunek 5.32). W tym celu wystarczy z menu wybra Narzdzia/Importuj.

Rysunek 5.32.
Okno, w ktrym
mona wybra
format importu
ksiki
adresowej

152