IDZ DO

PRZYKADOWY ROZDZIA
SPIS TRECI

KATALOG KSIEK
KATALOG ONLINE
ZAMW DRUKOWANY KATALOG

TWJ KOSZYK
DODAJ DO KOSZYKA

CENNIK I INFORMACJE
ZAMW INFORMACJE
O NOWOCIACH
ZAMW CENNIK

CZYTELNIA
FRAGMENTY KSIEK ONLINE

Wydawnictwo Helion
ul. Chopina 6
44-100 Gliwice
tel. (32)230-98-63
e-mail: helion@helion.pl

Photoshop.
Maskowanie
i komponowanie
Autor: Katrin Eismann
Tumaczenie: Zbigniew Wako
ISBN: 83-246-0056-6
Tytu oryginau: Photoshop Masking & Compositing
Format: B5, stron: 576
Zaznaczanie, maskowanie i komponowanie to operacje chyba najczciej wykonywane
przez uytkownikw Photoshopa. Wanie one umoliwiaj wydzielenie gwnego
motywu obrazu z ta, selektywn zmian kolorystyki lub ostroci fotografii i poczenie
kilku zdj w cyfrow kompozycj. Dziki funkcjom zaznaczania, maskowania
i komponowania moemy stworzy nieistniejce wiaty, zaprojektowa doskonay
plakat reklamowy czy po prostu usun nielubianego wujka z rodzinnej fotografii.
Jednak precyzyjne zaznaczenie i zamaskowanie odpowiedniego fragmentu obrazu
wymaga poczenia moliwoci kilku narzdzi Photoshopa w odpowiedni sposb.
W ksice Photoshop. Maskowanie i komponowanie znajdziesz omwienia technik
zaznaczania, maskowania i czenia obrazw wykorzystywanych przez profesjonalnych
projektantw. Przeczytasz o zastosowaniu rnych narzdzi zaznaczania i nauczysz si
tworzy zaznaczenia w oparciu o cieki stworzone narzdziem Piro. Dowiesz si, jakie
rodzaje masek oferuje Photoshop i do czego mona je zastosowa. Wykorzystasz
warstwy do stworzenia niepowtarzalnych kompozycji graficznych i przekonasz si,
e moliwe jest rwnie zaznaczanie takich obiektw takich, jak wosy i elementy
przezroczyste.
Konfiguracja Photoshopa i kalibracja kolorw
Podstawowe techniki zaznaczania
Tworzenie cieek za pomoc narzdzia Piro
Stosowanie masek
Wykorzystywanie kanau alfa
Warstwy i tryby mieszania
Maskowanie warstw
Zaznaczanie wosw i obiektw o nieregularnych konturach
Tworzenie kompozycji graficznych
Niezalenie od tego, czy jeste profesjonalist, czy te amatorem w tej ksice
znajdziesz informacje, dziki ktrym Twoje prace bd doskonalsze.

Rzut oka na ksik

CZ I:

Przedmowa

11

Wstp

13

NARZDZIA I TECHNIKI ZAZNACZANIA

Proces twrczy a konfiguracja Photoshopa

19

Podstawowe zasady i strategie zaznaczania

49

Niedoceniane menu: Zaznacz

83

Potga pira

109

CZ II: WARSTWY I MASKI

5

Pokochaj maski

149

Pokochaj warstwy

183

Potga maskowania warstw

229

CZ III: ZAZNACZANIE SUBTELNYCH SZCZEGW

8

9
10

Zaznaczanie wosw
i subtelnych szczegw

265

Zaawansowane techniki zaznaczania

317

Zaznaczanie przezroczystoci
i techniki green screen

355

CZ IV: KOMPONOWANIE SUBIEKTYWNE

I OBIEKTYWNE
11

Planowanie obrazu i fotografowanie

399

12

Kompozycje realistyczne

429

13

Komponowanie twrcze

504

Dodatek Wsppracownicy

549

Skorowidz

553

CZ I:
NARZDZIA I TECHNIKI ZAZNACZANIA
1

Spis treci

PROCES TWRCZY A KONFIGURACJA PHOTOSHOPA

Krtka historia czenia obrazw

Typy kompozycji obrazw
Proces tworzenia obrazu
Preferencje Photoshopa
Ustawienia koloru
Konfigurowanie ustawie koloru
Zasady zarzdzania kolorem

20
24
26
33
40
42
45

2
PODSTAWOWE ZASADY I STRATEGIE ZAZNACZANIA

Czym jest zaznaczenie?

Typy zaznacze
Zaznaczanie ksztatw geometrycznych
Zaznaczanie formy
Zaznaczanie kolorw i odcieni
czenie narzdzi
Praca w trybie szybkiej maski

50
50
55
63
68
73
75

3
NIEDOCENIANE MENU: ZAZNACZ

Prezentacja menu
Zakres koloru
Wtapianie
Modyfikacja zaznaczenia
Przeksztacanie zaznaczenia
Zapisywanie i wczytywanie zaznacze
Przenoszenie kanaw i zaznacze

84
86
93
96
104
105
108

4
POTGA PIRA

Kiedy sigamy po piro?

cieki zoone
Zastosowania cieek
czenie cieek i zaznacze

110
121
131
141

CZ II:
WARSTWY I MASKI
5
POKOCHAJ MASKI

Maski i ich rodzaje

Kanay alfa
Pi krokw do mistrzostwa
Twrcze techniki stosowania masek alfa
Maski wektorowe

150
159
163
173
178

6
POKOCHAJ WARSTWY

Podstawowe informacje o warstwach

Typy warstw
Anatomia palety warstw
Warstwy wykoczeniowe
Warstwy efektw

184
184
193
208
216

7
POTGA MASKOWANIA WARSTW

Praca z maskami warstw

czenie rnych ekspozycji jednej fotografii

230
242

CZ III:
ZAZNACZANIE SUBTELNYCH SZCZEGW
8
ZAZNACZANIE WOSW I SUBTELNYCH SZCZEGW

Akcentowanie rnic
Maska z obrazu
Maskowanie za pomoc filtra Extract (Wydziel)

266
290
301

9
ZAAWANSOWANE TECHNIKI ZAZNACZANIA

Przeciwiestwa i rnice
Techniki zoone
Obliczenia

318
322
332

10
ZAZNACZANIE PRZEZROCZYSTOCI
I TECHNIKI GREEN SCREEN

Przezroczysto szka
Zaznaczanie rozmycia i tkanin
Zabawa z ogniem, dymem i fajerwerkami
Techniki blue screen i green screen

356
364
377
385

CZ IV:
KOMPONOWANIE
SUBIEKTYWNE I OBIEKTYWNE
11
PLANOWANIE OBRAZU I FOTOGRAFOWANIE

Realizacja obrazu
Fotografowanie dla kompozycji
Podstawowe zasady fotografowania

400
404
412

12
KOMPOZYCJE REALISTYCZNE

Rola szczegw w kompozycjach realistycznych

Adaptacja perspektywy
Poprawianie ostroci i atmosfery
Harmonia wiata i cienia
Dopasowanie koloru i tekstury
Ksztatowanie elementw obrazu

430
433
446
456
467
481

13
KOMPONOWANIE TWRCZE

Obrazy a inspiracja
Skanowanie a komponowanie
Podstawowe zasady komponowania obrazw
Subiektywne czenie obrazw
Przeamywanie twrczej blokady
Znaki autorskie

506
509
515
526
532
537

DODATEK

Wsppracownicy
SKOROWIDZ

549
553

11
PLANOWANIE OBRAZU
I FOTOGRAFOWANIE

awodowy fotograf, grafik czy ilustrator czsto otrzymuje zlecenie wykonania fotografii lub obrazu wyraajcego intencje
zamawiajcego. Czasem klient dostarcza szkice i dokadnie okrela swoje wymagania, a innym razem pozostawia pen swobod
w opracowaniu pomysu. Artysta prezentuje w swych pracach
wasne idee w sposb zupenie dowolny. Zarwno artysta, jak i profesjonalista realizujcy zlecenie powinni swoje dzieo dokadnie
zaplanowa, poczwszy od koncepcji poprzez wykonanie odpowiednich fotografii i skomponowanie obrazu w Photoshopie a po
nadanie mu ostatecznej formy.
W rozdziaach 1., Proces twrczy a konfiguracja Photoshopa,
i 13., Komponowanie twrcze, pisz szerzej na temat inspiracji
i opracowywania pomysu. W niniejszym rozdziale postaram si
przybliy nieco zagadnienia zwizane z planowaniem procesu
realizacyjnego. Czytajc go, dowiesz si, jak:
planowa i realizowa obraz,
wykonywa zdjcia przeznaczone do kompozycji,
realizowa podstawowe zasady fotografowania,
operowa wiatem i cieniem.
W kolejnych trzech rozdziaach skoncentruj si na pokazaniu,
jak profesjonalni fotograficy oraz artyci wykorzystuj w swoich
pracach te wszystkie techniki, ktre zaprezentowaam w rozdziaach poprzednich.

400

Photoshop. Maskowanie i komponowanie

REALIZACJA OBRAZU
Po wypracowaniu koncepcji obrazu (o czym traktuj rozdziay 1. i 13.) przychodzi czas na jej realizacj. Jest to praktyczna i niezmiernie wana faza
tworzenia, podczas ktrej musimy podejmowa
decyzje prowadzce do zamierzonego celu,
uwzgldniajc po drodze wszystkie ograniczenia
dotyczce czasu, lokalizacji, finansw i naszych
indywidualnych umiejtnoci. Tworzenie w warunkach ograniczonych moliwoci jest na pewno
bardziej satysfakcjonujce i owocne ni cige mylenie o tym, co jest nieosigalne i czego nie da si
zrobi. Z ograniczeniami nie naley walczy, ale
raczej przyj je jako z gry ustalone parametry,
w obrbie ktrych moemy si porusza.

Planowanie obrazu
Wybierajc si na dusz wycieczk, zwykle odpowiednio si do niej przygotowujemy. W zalenoci
od tego, dokd si wybieramy i na jak dugo, kompletujemy swj baga. Ja zawsze sporzdzam wczeniej list rzeczy, ktre powinnam zabra: paszport,
bilety, odpowiedni ilo i rodzaj odziey, sprzt
fotograficzny itp. Wyruszajc, jestem spokojna, e
o niczym nie zapomniaam i mog w peni korzysta z przyjemnoci podrowania.
Planowanie obrazu jest tak samo wane jak planowanie podry do odlegych i egzotycznych
miejsc. Im lepiej zaplanujemy i przygotujemy proces realizacji, tym mniej decyzji kompromisowych
bdziemy musieli pniej podejmowa. Staranne
planowanie zawsze owocuje lepszymi obrazami.
Podstawowe pytanie, na ktre musimy sobie odpowiedzie, przystpujc do planowania obrazu,
brzmi nastpujco: jakie warunki musi spenia
nasz obraz? Praktyczne aspekty odpowiedzi na to
pytanie nakadaj rozmaite ograniczenia, ktre
musimy uwzgldni podczas planowania kolejnych etapw pracy. Przyjrzyjmy si teraz bliej tym
warunkom.

Wygld, wraenie i styl

Jak ma wyglda ostateczna wersja obrazu? Jego
tematyka i wygld powinny odzwierciedla pierwotn koncepcj. Planujc swoje obrazy, zwykle
stawiam sobie nastpujce pytania:
Czy obraz ma by kolorowy czy czarno-biay?
W jakim stylu powinien by utrzymany?
Jakie maj by jego rozmiary i format?
Jakie bdzie przeznaczenie obrazu?
Czy bdzie to obraz jednostkowy czy te
bdzie czci serii?
S to bardzo wane pytania, na ktre naley sobie
odpowiedzie jeszcze przed przystpieniem do
robienia zdj, bd zgromadzenia elementw
kompozycji.
Ansel Adams wraz z Edwardem Estonem rozwinli
ide prewizualizacji polegajcej na dokadnym
wyobraeniu sobie finalnego wygldu odbitki jeszcze przed wykonaniem zdjcia. Ostateczny jej
wygld i wraenie, jakie ma wywiera, pocigay za
sob odpowiednie ustawienia ekspozycji, czasu
wywoywania oraz pozostaych zabiegw w ciemni.
Podobnie w procesie krcenia filmw prewizualizacja jest wanym elementem, na ktrym bazuje
si, ustalajc harmonogram produkcji. Polega ona
tutaj na komputerowym wygenerowaniu sceny,
a nie tylko prostym zapisku w scenariuszu lub
storyboardzie. Pozwala reyserowi, operatorom
i specjalistom od efektw komputerowych na eksperymenty m.in. z ustawieniem kamery, jej
ruchem czy te rozlokowaniem filmowanych
podmiotw. Umoliwia wyobraenie ksztatu oraz
wraenia, jakie bdzie sprawia kocowa scena.
Oczywistym wydaje si fakt, e duo atwiej
i oszczdniej jest dokadnie przemyle ujcia jeszcze przed skompletowaniem obsady i ustaleniem
lokalizacji zdj. Najlepiej zaplanowa wszystko,
zanim na przykad kilka tysicy wynajtych statystw stojcych wok reysera i operatora bdzie
czeka na podjcie przez nich decyzji.

Rozdzia 11. Planowanie obrazu i fotografowanie

Na etapie postprodukcji filmu montaysta musi

by w stanie wyobrazi sobie ostateczny ksztat
sceny. Najbardziej skomplikowane sceny mog
zawiera nawet ponad 200 elementw, ktre
musz by waciwie zamaskowane i wkomponowane w konkretn scen i cay film.
Przykadowo, Neo Afan wykona swoj prac dyplomow w School of Visual Arts, wykorzystujc
Photoshopa i After Efects. Kada klatka (a byo

ich okoo 15 na sekund) skadaa si ze 120

warstw i masek, a wszystkie byy jednoczenie
zmieniane i przesuwane (rysunek 11.1). Aby mc
nad tym wszystkim zapanowa, Neo Afan musia
tworzy wizualizacje kadego elementu w After
Effects (rysunek 11.2) i przewidywa ich wzajemne relacje, jeszcze zanim usiad do komputera. Nie
musz chyba dodawa, e Neo podczas swojego
ostatniego semestru spa bardzo mao.

Neo Afan

Rysunek 11.1.
Praca z After Effects wymaga doskonaej organizacji i planowania

Rysunek 11.2.
Kady element znajduje si na osobnej warstwie, ktra jest w cigym ruchu i interakcji z pozostaymi skadnikami danej klatki

401

402

Photoshop. Maskowanie i komponowanie

Modele, rekwizyty i plenery

Czy na zdjciu maj znajdowa si ludzie? Modele
musz zosta wybrani, zarejestrowani, sfotografowani oraz, oczywicie, wynagrodzeni zgodnie z przeznaczeniem zdjcia wydawniczym, komercyjnym, artystycznym itp. Jeeli jeste pocztkujcym
fotografem, najlepiej skontaktuj si z poblisk szko
aktorsk lub agencj modeli i znajd ludzi, ktrzy
take rozpoczynaj karier. Bd mieli potrzeb zrobienia sobie dobrych zdj do swoich teczek. Aktorzy i modele zwykle nie maj oporw przed ustawianiem si w wyszukanych pozach, nie maj
trudnoci z okazywaniem emocji. Bdziesz potrzebowa pisemnej zgody modela na udostpnienie jego
wizerunku.
Czy do wykonania zdjcia bd niezbdne rekwizyty? Jeeli tak, to zastanw si, czy ju je posiadasz czy te bdziesz musia poyczy, wynaj,
a moe kupi. Przemyl, czy bdziesz musia je
dodatkowo ubezpieczy.
Czy fotografie bd wykonywane w studio czy
bdziesz korzysta z publicznych lub prywatnych
plenerw? Istnieje wiele przepisw i regulacji prawnych dotyczcych fotografowania w takich sytuacjach warto si z nimi wczeniej zapozna.
W przypadku jakichkolwiek wtpliwoci zapytaj
o zgod, zanim zaczniesz fotografowa. Czy wykonanie zdjcia bdzie wymagao podry, wizy lub
szczepienia ochronnego? Przemyl i przygotuj
wszystko, zanim spakujesz szczoteczk do zbw
i torb z aparatem.
Format, rozdzielczo i sprzt
Istniej liczne standardowe formaty filmw, poczynajc od 35 mm, koczc na wielkim formacie.
O wyborze formatu filmu decyduje przede wszystkim rodzaj zdjcia, ktre mamy wykona. Przykadowo filmy o rozmiarach maych (35 mm)
i rednich zapewniaj du szybko obrbki. Jednake sprawni fotografowie potrafi z filmw wielkoformatowych uzyska zdjcia o lepszej jakoci.

Przed przystpieniem do pracy z aparatem cyfrowym naley dokadnie przeanalizowa rozdzielczo wykonywanych zdj i powizane z tym
wielkoci plikw. Jako zdj uzyskanych technik cyfrow za pomoc aparatw o matrycach
wielkoci od 3 do 22 megapikseli coraz bardziej
przewysza moliwoci klasycznej fotografii. Mona
mwi o szczciu, jeeli praca nie wymaga setek
megabajtw danych. Jeeli jednak konieczne
bdzie wykonanie zdj o najwyszej jakoci, to
warto rozway wypoyczenie odpowiedniego
sprztu, ktrego koszt zawsze mona doliczy do
kocowego rachunku.
Nie pozwl, aby ograniczenia sprztowe zuboyy
styl Twoich fotografii. John Warner korzysta z 11-megapikselowego aparatu Canon 1 Ds wyposaonego w przetwornik o powierzchni penej
klatki filmu 35 mm (2:3). Spjrz jednak na fotografie wntrz pokazane na rysunku 11.3. John uy
w tym przypadku obiektywu Canon TS-E 24 mm
typu Shift, ktry pozwala na jednoczesn regulacj gbi ostroci i perspektywy. Fotografie te nie
zostay oczywicie wykonane w standardowym formacie 35 mm. Wykona kilka uj, ktre nakaday si na siebie w 20% i przy uyciu polecenia
Photomerge (czenie obrazkw) Photoshopa CS
poczy je, ukazujc w caej okazaoci sklepienia
tych pomieszcze. Na pytanie, z jakiego miejsca
zaczyna fotografowanie, czy robi to od gry, dou,
z lewej czy z prawej strony, John odpowiedzia:
Zawsze zaczynam od ujcia rodkowego, ktre
nie wymaga korekty perspektywy, a potem dopiero dolne i grne lub boczne.
Czy posiadasz odpowiedni sprzt? Czy te musisz
kupi lub wypoyczy dodatkowe aparaty, obiektywy, lampy albo ta? aden profesjonalny fotograf nie wybiera si na sesj zdjciow tylko
z jednym aparatem sprzt moe zawie, a zdjcia trzeba bdzie robi dalej. Wszystko to naley
wzi pod uwag. Im czciej bdziesz tak postpowa, tym lepsze bdziesz osiga rezultaty.

 John Warner Photography

Rozdzia 11. Planowanie obrazu i fotografowanie

Rysunek 11.3.
Po zrobieniu trzech do czterech uj John Warner poczy je ze sob za pomoc polecenia Photomerge (czenie obrazkw)

403

404

Photoshop. Maskowanie i komponowanie

Specjalizacja i odpowiedzialno
Kto zrobi zdjcia, a kto zajmie si retuszowaniem
i komponowaniem? Praca zespoowa pozwala maksymalnie wykorzysta indywidualne umiejtnoci
kadego czonka grupy. Niejedno studio fotograficzne upado, bo jego waciciel uwaa, e sam
powinien robi wszystko fotografowa, operowa narzdziami Photoshopa i nadawa obrazowi
ostateczn form. Jeeli, mimo wszystko, chcesz by
specjalist od wszystkiego fotografii, kompozycji artystycznej i oglnego zarzdzania, to musisz planowaniu powici wicej uwagi. Bierzesz na siebie
odpowiedzialno za cay ten proces.
Fotografowanie mody wymaga zatrudnienia specjalisty od makijau (rysunek 11.4), stylisty wosw
i odziey. Wysokiej jakoci fotografia kulinarna rwnie wymaga fachowej pomocy stylisty kulinarnego. Ci ludzie powinni by specjalistami w swoich
dziedzinach im lepszymi, tym wiksza szansa na
dobry obraz i dobr opini fotografa.
Wskazwka
Staraj si fotografowa to, co dobrze
znasz. Dogbna znajomo przedmiotu
fotografii lub pleneru pozwala czsto,
nawet mniej dowiadczonemu fotografowi, wykona zdjcie lepsze ni profesjonalicie niedysponujcemu tak wiedz.
Zawsze staraj si budowa solidn podstaw dla swych poczyna poprzez szczegowe zbadanie przedmiotu fotografii.

Rysunek 11.4.
Wsppraca z profesjonalistami w dziedzinie makijau i ubioru zawsze przynosi pozytywny efekt

Podsumowujc: im lepiej zaplanujesz, tym lepiej

wykonasz i tym lepszy uzyskasz efekt kocowy. Nie
ma nic gorszego ni przystpienie do pracy w plenerze bez odpowiedniego wyposaenia lub zezwolenia na fotografowanie.

FOTOGRAFOWANIE
DLA KOMPOZYCJI
W jzyku technicznym fotografowanie jest aktem
odwzorowania trjwymiarowej przestrzeni na dwuwymiarow paszczyzn. Jako tego odwzorowania zaley w duym stopniu od fotografujcego. To
on wybiera obiektyw, czas nawietlania, wielko
przysony, miejsce, z ktrego zdjcie jest wykonywane, decyduje o jakoci wiata i otoczeniu fotografowanego obiektu.
Photoshop jest programem pozwalajcym na prac
tylko w dwch wymiarach: X (poziom) i Y (pion).
Trzeci wymiar, nieobecny w Photoshopie, to
Z (gbia). Dopki zdjcie nie zostanie wykonane,
moemy z tego wymiaru korzysta, zmieniajc np.
pooenie aparatu lub rde wiata. Po przeniesieniu fotografii do Photoshopa wielu z tych wizualnie wanych parametrw nie moemy ju
zmieni. Dlatego tak wane jest wczeniejsze zaplanowanie i odpowiednie wykonanie fotografii.
Odpowiednie zaplanowanie i wykonanie fotografii pod ktem przyszej obrbki znacznie uatwia
i przypiesza proces maskowania i komponowania.
Oczywicie takie planowanie wymaga rozumienia
podstawowych zasad fotografowania dotyczcych
doboru ta, obiektywu, kadrowania i owietlenia.
Jednak korzyci pynce z naleytego przygotowania fotografii dla konkretnej kompozycji, w porwnaniu z komponowaniem zdj ju istniejcych, s
ogromne i wynagradzaj wszelki trud.
Ksika ta nie jest wyczerpujcym podrcznikiem
fotografii kilka stron powiconych tej tematyce nie zastpi wykadw, bogatej literatury czy
kursw fotografowania. Jeeli zamierzasz doskonali swj fotograficzny warsztat i umiejtnoci,
to gorco zachcam do korzystania z kursw foto-

Rozdzia 11. Planowanie obrazu i fotografowanie

grafii i owietlenia organizowanych przez wysze

uczelnie lub inne orodki zatrudniajce odpowiedniej klasy specjalistw.

musisz si do nich moliwie najlepiej dopasowa,

dobierajc odpowiedni perspektyw, dodatkowe
owietlenie, punkt widzenia, dugo ogniskowej,
powikszenie itd.

Czynniki obiektywne
Adaptacja miejsca
Kto nie lubi konstruowania papierowych samolocikw i obserwowania ich pynnego lotu? Mark
postanowi pj dalej i pozwoli dzieciom poszybowa na takich wanie samolocikach nad Manhattanem (rysunek 11.5). Od razu wiedzia, co
musi zrobi w pierwszej kolejnoci wej
na Empire State Building i wykona zdjcie podstawowe dla caej kompozycji (rysunek 11.6).

Mark Beckelman

Zanim wemiesz do rki aparat i przeczycisz

obiektyw, musisz dokona rozpoznania tak zwanych czynnikw obiektywnych czyli takich, na
ktre nie masz wikszego wpywu, a do ktrych
musisz si maksymalnie dostosowa. Mark Beckelman radzi, jak si do tego zabra: Rozpocznij od
tego, na co masz najmniejszy wpyw, np. od miejsca, perspektywy, rekwizytw czy owietlenia. Po
zidentyfikowaniu czynnikw ograniczajcych

Rysunek 11.5.
Kompozycja skada si z trzech oddzielnych fotografii:
pleneru, dzieci i papierowych samolocikw

Rysunek 11.6.
Plener i punkt widzenia s czynnikami obiektywnymi dla tej sceny i dlatego to zdjcie
musiao by wykonane jako pierwsze

405

406

Photoshop. Maskowanie i komponowanie

Po powrocie Mark wydrukowa zdjcie miasta. Ten

wydruk suy mu potem jako punkt odniesienia
podczas fotografowania samolocikw dla dobrania waciwego kta i perspektywy (rysunek 11.7).
Pozwlmy Markowi objani ten etap jego pracy:
Podstawow spraw byo wykonanie teraz fotografii papierowych samolocikw, jako e kt, pod
jakim powinny by fotografowane dzieci na samolotach wykonanych ze sklejki, by zaleny od

tyche wanie fotografii. Samoloty, ktre wykonaem ze sklejki, miay takie same proporcje jak
te wykonane z papieru. Dziki temu perspektyw
mogem dopasowa pniej. Postpujc w takiej
kolejnoci mogem fotografowa dzieci od razu
pod waciwym ktem, pozostawiajc sobie
wiksz swobod w zakresie doboru ich pozycji
i ubiorw (rysunek 11.8).

Rysunek 11.7.

Rysunek 11.8.

Fotografowanie samolocikw w odpowiedniej pozycji

i pod waciwym ktem pozwala skrci czas pniejszego komponowania obrazu

Fotografie dzieci wykonane w owietleniu i perspektywie odpowiedniej dla samolocikw papierowych przyczyni si do wikszej wiarygodnoci kocowej
kompozycji

Rozdzia 11. Planowanie obrazu i fotografowanie

1. Po wykonaniu wszystkich zdj Mark zasiad

do Photoshopa. Rozpocz od umieszczenia
samolocikw, ktre miay by podstaw do
ulokowania dzieci (rysunek 11.9).
2. Dla uzyskania efektu rozmycia powieli warstw z samolocikami i zastosowa filtr Motion Blur (Poruszenie). Po obnieniu krycia
i dodaniu maski rnicujcej rozmycie midzy dziobem a ogonem samolotu wraenie
ruchu stao si peniejsze (rysunek 11.10).
3. Po umieszczeniu dzieci Mark zaznaczy
odpowiednie ich fragmenty i naciskajc
Ctrl+j (Cmd+j Mac OS), utworzy
now warstw. Dziki takiemu zabiegowi
mg teraz, przez zastosowanie filtra Motion
Blur (Poruszenie) i dopasowanie krycia,
spowodowa rozmycie tylko zaznaczonych
wczeniej obszarw, a nie caej sylwetki
dziecka (rysunek 11.11).

Rysunek 11.10.
Samoloty po dodaniu efektu ruchu

4. Ostatni etap pracy nad kompozycj polega

na ociepleniu caego obrazu za pomoc
warstwy wypenienia Solid Color (Kolor
kryjcy), aby wytworzy nastrj zachodu
soca oraz dodaniu odrobiny ziarnistoci
(na ten temat wicej mwi w rozdziale 12.,
Kompozycje realistyczne).
Obraz moe przypomina dziecic zabaw, ktr
zreszt prezentuje, ale jego sukces polega na samym pomyle i waciwym wykonaniu.

Rysunek 11.11.
Dzieci na pokadzie kompozycja ukoczona

Rysunek 11.9.
Papierowe samoloty dla dzieci

407

Photoshop. Maskowanie i komponowanie

Adaptacja perspektywy
Obraz z rysunku 11.12 to plakat fikcyjnej imprezy wydawniczej City of Books Festival. Pokazuje on, jak literatura mogaby upikszy budynki
z przedmiecia Nowego Jorku. Poniewa budynki
miay stanowi integraln cz plakatu, Mark rozpocz swoj prac od sfotografowania wielu
rnych budynkw i plenerw ulicznych (rysunek
11.13). Nastpnie przystpi do fotografowania

starych ksiek (rysunek 11.14) i czytajcej kobiety. Zdjcia ksiek i kobiety wykona tak, aby ich
perspektywa i owietlenie odpowiaday perspektywie i owietleniu budynkw. Kad ksik
fotografowa dwukrotnie: raz w perspektywie
budynku, a raz na wprost, dla uzyskania zdjcia
grzbietu ksiki. Szczegy procesu naoenia
ksiek na budynki z zachowaniem waciwej perspektywy znajdziesz w rozdziale 12.

CITY OF BOOKS FESTIVAL

Mark Beckelman

408

Rysunek 11.12.
Ukoczona kompozycja plakat City of Books Festival

Rozdzia 11. Planowanie obrazu i fotografowanie

Rysunek 11.13.
Wykonywanie rozmaitych zdj podczas ulicznych spacerw moe prowokowa nowe pomysy

Rysunek 11.14.
Fotografowanie ksiek w perspektywie dolnej okae si korzystne podczas umieszczania ich
na budynkach

409

410

Photoshop. Maskowanie i komponowanie

Adaptacja rekwizytw
Jedn z 12 nagrodzonych prac na Midzynarodowym Konkursie Grafiki Komputerowej organizowanym przez firm Adobe w 2003 roku by obraz
Marka Beckelmana pt. Mylenie na zewntrz1.
Sponsorowany przez Adobe Systems, Inc. oraz Photoworkshop.com obraz ten zosta wyoniony spo1 Tytu

Mark Beckelman

oryginalny Thinking Outside the Box

przyp.tum.

Rysunek 11.15.
Nagrodzony obraz

rd ponad 3000 nadesanych prac. Autor powici wiele uwagi problemowi perspektywy podczas
fotografowania i potem komponowania widocznych tu mczyzn. Czynnikiem obiektywnym by
tutaj przezroczysty szecian. Mark sfotografowa go
w pierwszej kolejnoci, aby potem wykorzysta jako
punkt odniesienia dla owietlenia i perspektywy
kolejnych uj mczyzny (rysunek 11.17). Kade
z tych uj pasuje pod tym wzgldem do powierzchni, na ktrej zostao umieszczone.

Rozdzia 11. Planowanie obrazu i fotografowanie

411

Rysunek 11.16.
Ten przezroczysty szecian stanowi klucz do owietlania
i fotografowania mczyzny w kolejnych ujciach

All Mark Beckelman

Rysunek 11.17.
Wraenie unoszenia si mczyzny uzyskano dziki specjalnym podprkom

412

Photoshop. Maskowanie i komponowanie

PODSTAWOWE ZASADY
FOTOGRAFOWANIA

nastpuje kompresja relacji midzy tem a pierwszym planem.

Przed wykonaniem kadego zdjcia zawodowy

fotograf podejmuje szereg decyzji odnonie sprztu fotograficznego, owietlenia, warunkw studyjnych i stylu. Decyzje te maj duy wpyw na
wygld, klimat i jako fotografii, a to z kolei moe
przyczyni si do uwietnienia lub zepsucia kocowego rezultatu czyli kompozycji. Planowanie,
dobr odpowiedniego sprztu i podejmowanie
waciwych decyzji w czasie wykonywania zdj
gwarantuj uzyskiwanie oczekiwanych rezultatw.

Rysunek 11.18 pokazuje model World Trade Center sfotografowany na tle linii dachw Nowego
Jorku przy uyciu czterech rnych obiektyww:
18 mm, 35 mm, 70 mm i 300 mm. Rozmiary
modelu zostay specjalnie zachowane, aby pokaza, jak wraz ze wzrostem ogniskowej miasto
powiksza si i przyblia do modelu. Ja z kolei
musiaam si odsuwa od modelu, aby jego rozmiary w kadrze nie ulegy zmianie.

Obiektyw
Podstawowe parametry obiektywu to dugo
ogniskowej, podawana najczciej w milimetrach,
i jasno, ktra okrela maksymaln wielko
otworu przysony. Ze wzrostem ogniskowej maleje kt widzenia, ale ronie powikszenie. Powiksza si to w stosunku do pierwszego planu

Skoro obiektyw ma wpyw na kt widzenia i wzajemne proporcje midzy elementami obrazu,

naley wic powanie potraktowa decyzj o jego
wyborze. Jeeli to ma by daleko, uyj obiektywu
szerokoktnego. W przypadku przeciwnym moesz
przyci zdjcie dla zawenia perspektywy lub,
co jest o wiele korzystniejsze, zastosuj obiektyw
o dugiej ogniskowej (teleobiektyw).

18mm

35mm

70mm

300mm

Rysunek 11.18.
Dugo ogniskowej obiektywu decyduje o kcie widzenia i stopniu powikszenia

Rozdzia 11. Planowanie obrazu i fotografowanie

Uwaga
Nie jestem zwolenniczk przycinania
obrazu dla imitowania duszej ogniskowej. Zabieg taki powoduje utrat informacji, a uzyskane w ten sposb
powikszenie jest zazwyczaj bardzo niskiej jakoci.

Dla powikszenia lub pomniejszenia obiektu

w stosunku do innych elementw obrazu mona
zastosowa technik wymuszonej perspektywy
stosowan w kinematografii, a polegajc na
umieszczeniu obiektu bliej lub dalej od kamery
w zalenoci od tego, czy ma by powikszony czy
pomniejszony. Technika ta bya czsto stosowana
w hollywoodzkich filmach klasy B dinozaur
ulepiony z masy papierowej umieszczany by tak
blisko kamery, e na ekranie sprawia wraenie
olbrzymiego i przeraajcego. Rwnie ostatnio
podczas nagrywania scen do filmu Wadca piercieni aktor Ian McKellan by czsto umieszczany bliej kamery, aby grana przez niego posta
Gandalfa wygldaa na wysz ni sam odtwrca
roli czarodzieja jest w rzeczywistoci.
Wybr obiektywu jest decyzj majc wpyw rwnie na estetyk zdjcia. Jeli dysponujesz obiektywem o zmiennej ogniskowej (tzw. zoom), to
najpierw postaraj si skomponowa kadr zbliajc
si do obiektu lub oddalajc od niego, a dopiero
potem precyzuj kt widzenia i relacj midzy
obiektem a tem za pomoc obiektywu. Krtko
mwic, posiadanie obiektywu o zmiennej ogniskowej nie zwalnia nas od ustalania waciwej
odlegoci aparatu od obiektu.

Ekspozycja
Ustalenie waciwej ekspozycji polega na doborze
wielkoci przysony i czasu otwarcia migawki
z uwzgldnieniem czuoci filmu lub przetwornika CCD. Im krtszy czas otwarcia migawki, tym
wikszy musi by otwr przysony, aby zapewni
dostateczne nawietlenie filmu lub przetwornika.
Na odwrt, im duszy czas, tym mniejszy moe
by otwr przysony.

Trzeci parametr majcy wpyw na ekspozycj to

czuo filmu lub przetwornika. Im mniejsza, tym
wicej potrzeba wiata do uzyskania prawidowej
ekspozycji. Fotografowanie przy sabym owietleniu wymaga zastosowania filmu o wikszej czuoci, np. 400 lub 800 ISO2, a w przypadku
aparatu cyfrowego wybrania wyszej wartoci
parametru ISO.
Ujemn stron fotografowania przy duych wartociach ISO jest wystpowanie widocznej ziarnistoci filmu lub szumw przetwornika. Jeeli nie
zamierzasz wykorzystywa tej ziarnistoci jako
efektu specjalnego, to raczej staraj si fotografowa, uywajc filmw lub ustawie ISO o moliwie maych wartociach. Znacznie atwiejsze jest
dodanie takiego efektu, korzystajc z Photoshopa (patrz rozdzia 12.), ni jego usunicie zawsze
oznacza to kompromis pomidzy rozmyciem ziarnistoci a koniecznoci zachowania szczegw.
Waciwa ekspozycja oznacza wysz jako fotografii. Oczywicie mona wykona ciemne zdjcie
i rozjani je w Photoshopie, ale takie postpowanie prowadzi do obnienia jakoci obrazu. Zawsze
naley stara si uzyska najlepszy efekt podczas
fotografowania, a nie liczy na to, e pniej w Photoshopie uda nam si naprawi ze zdjcie.
Wikszo aparatw analogowych (35 mm) i cyfrowych lustrzanek jednoobiektywowych posiada
tryby automatycznego ustawiania ekspozycji. Przydaj si one podczas wykonywania szybkich uj,
gdy nie ma czasu na obliczanie wszystkich parametrw ekspozycji. Moemy si wtedy w peni skoncentrowa na obserwacji fotografowanego obiektu
i odpowiednim kadrowaniu. Jeeli masz dowiadczenie, czas i wiatomierz, to moesz wykorzysta
tryb rcznego ustawiania ekspozycji dla uzyskania
efektw opisanych w dwch nastpnych punktach
dotyczcych czasu nawietlania i gbi ostroci.
2 ISO (skrt od International Standard Organisation)

skala stopni czuoci przyjta jako midzynarodowa

norma dla oznaczania fotograficznych materiaw
wiatoczuych; zastpia poprzednio uywane skale
ASA i DIN przyp. tum.

413

Photoshop. Maskowanie i komponowanie

Czas otwarcia migawki

Krtki czas nawietlania pozwala uchwyci obiekt
w ruchu bez jego rozmycia, natomiast dugi czas
powoduje takie rozmycie (rysunek 11.19). Czasami
moe to da interesujcy efekt (rysunek 11.20).
Pierwsze zdjcie zostao wykonane z 4-sekundowym
czasem nawietlania podczas postoju karuzeli, a drugie z takim samym czasem, ale po jej uruchomieniu.
Istnieje wiele technik i rozszerze pozwalajcych
utworzy efekt rozmycia spowodowanego ruchem,
ale taki sztucznie uzyskany nigdy nie bdzie rwnie

realistyczny jak naturalne optyczne rozmycie. Jeeli

planujesz dodanie takiego efektu do kompozycji, to
przygotuj kilka zdj obiektu z naturalnym rozmyciem (rysunek 11.21). Bdzie mona to rozmycie
wykorzysta bezporednio, przenoszc je do kompozycji lub jako wzorzec dla sztucznego rozmycia.
Do wykonywania zdj zarwno takich, na ktrych
obiekt ruchomy ma by rozmyty, jak i takich, na
ktrych ma by ostry, doskonale nadaje si tryb
priorytetu migawki (Shutter Priority). Polega on na
rcznym ustawieniu czasu otwarcia migawki, pozostawiajc dobr przysony automatyce aparatu.

Sen Duggan

Sen Duggan

Sen Duggan

414

Rysunek 11.19.

Rysunek 11.20.

Rysunek 11.21.

Dla wykonania zdjcia grnego ustawiono czas otwarcia

migawki na 1/320 sekundy,
a dla uzyskania efektu aksamitnej wody (zdjcie dolne)
czas ten zosta ustawiony na
3 sekundy

Zastosowanie statywu
umoliwia czenie w jednym ujciu elementw ostro
zarysowanych z rozmytymi

Ekran LCD aparatu cyfrowego pozwala obejrze zdjcie natychmiast po jego

wykonaniu, co uatwia eksperymentowanie z rnymi
ustawieniami migawki
i przysony

Rozdzia 11. Planowanie obrazu i fotografowanie

Gbia ostroci
Gbia ostroci decyduje o tym, ktre partie obrazu s ostre, a ktre rozmyte. May otwr przysony
oznacza wiksza gbi ostroci i na odwrt. Mae
otwory oznaczane s wyszymi liczbami, np. 11,
16 czy 22, natomiast due otwory, wpuszczajce
wicej wiata, przypisane s do maych liczb 4,
2.8, 2. Rysunek 11.22 przedstawia trzy lalki sfotografowane z rnymi gbiami ostroci oraz usta-

wieniem ostroci na pierwszej lalce, ostatniej

i wszystkich trzech.
W trybie priorytetu przysony (Aperture Priority)
ustawiamy przyson rcznie, a aparat sam dobiera
czas otwarcia migawki. Korzystajc z tego trybu,
moemy kontrolowa ostro poszczeglnych partii obrazu. Zdjcia portretowe wykonuje si zwykle
z ma gbi ostroci, ogniskujc obiektyw na osobie fotografowanej. To staje si wwczas rozmyte.

Mark Beckelman

Rysunek 11.22.
Regulacja gbi ostroci pozwala wybra, ktre paszczyzny obrazu nie bd rozmyte

415

416

Photoshop. Maskowanie i komponowanie

wiato
Fotografia wywodzi sw nazw od greckiego sowa
phos (wiato) nie bez powodu. wiato jest
podstaw fotografii i jest przez ni na rne sposoby wykorzystywane. Zmienia si ono wraz ze

zmian pory dnia i roku, co wida na rysunku

11.23. Pokazana tu scena zostaa sfotografowana
w okresie szeciu miesicy wczesnym rankiem,
w poudnie i pnym wieczorem oraz w rnych
warunkach pogodowych.

Rysunek 11.23.
wiato cigle si zmienia z upywem godzin, tygodni i miesicy

Rozdzia 11. Planowanie obrazu i fotografowanie

417

418

Photoshop. Maskowanie i komponowanie

Jako wiata
Uwzgldniajc fakt, e wiato soneczne zmienia
si w cigu dnia, moemy okreli nastpujce
czynniki, od ktrych zaley owietlenie fotografowanej sceny:
Intensywno. Od niezwykle silnego,
w poudnie bezchmurnego dnia, po nike
wiato zmierzchu tak zmienna intensywno wymusza odpowiednie ustawianie
ekspozycji i decyduje o klimacie i nastroju
fotografii.
Rozmiar i odlego. Porwnaj dzie
pochmurny ze sonecznym. Niebo pokryte
szczelnie chmurami stanowi najwiksze
z moliwych rde wiata, dajce rozproszone i mikkie cienie. Z kolei soce w poudnie bezchmurnego dnia jest najmniejszym
rdem wiata tworzcym cienie mocne
i ostro zarysowane. Im mniejsza odlego
rda od obiektu, tym wikszy staje si jego
rozmiar w relacji do obiektu i tym agodniejsze owietlenie oraz cienie (rysunek 11.24).
Odsuwanie wiata od obiektu wywouje
efekt odwrotny (rysunek 11.25).

Rysunek 11.24.
Im mniejsza odlego rda od obiektu, tym wikszy
staje si jego rozmiar i tym agodniejsze cienie

Rysunek 11.25.
Im dalej znajduje si rdo od obiektu, tym mniejszy
staje si jego rozmiar i tym ostrzejsze cienie

Kierunek. Kt i kierunek decyduj

o dugoci i pooeniu cienia. wiato
padajce pod maym ktem podkrela tekstur i tworzy dugie, dodajce dramaturgii
cienie (rysunek 11.26). Z kolei jeeli pada
pod duym ktem, to powoduje spaszczenie obiektu i tworzy krtkie, ostre cienie.
Kolor. Delikatny r letniego wczesnego
poranka, intensywny bkit bezchmurnego
nieba czy spektakularny zimowy zachd
soca to kilka przykadw z caego bogactwa kolorw wiata naturalnego. Kolor
wiata okrela si, podajc jego temperatur barwow wyraon w kelwinach. Otoczenie rwnie ma wpyw na barw obiektu
poprzez wiato odbite ilustruje to rysunek 11.27.
Liczba rde. Zawodowy fotograf stosuje
co najmniej trzy rda wiata: gwne,
wypeniajce i tylne. wiato gwne jest
tym, ktre decyduje o prawidowej ekspozycji. Wypeniajce owietla t cz
obiektu, ktrej nie owietla wiato gwne.
Jego rdem najczciej jest biay lub
srebrny ekran odbijajcy wiato gwne
w odpowiednim kierunku. wiato tylne
stosuje si dla oddzielenia obiektu od ta.
Na jako wiata ma take wpyw wysoko nad
poziomem morza, wilgotno wzgldna, przejrzysto powietrza, pora roku oraz lokalne warunki geograficzne, takie jak gry, zbiorniki wodne,
rolinno. Obiekt moe by owietlony delikatnie lub bardzo intensywnie jest to wany
aspekt, jaki naley uwzgldni podczas prewizualizacji i planowania kompozycji. Dokonujc adaptacji takich czynnikw obiektywnych jak
rodowisko czy rekwizyt, naley dokadnie przestudiowa wiato w istniejcym ju obrazie i dopasowa do niego owietlenie nowych obiektw
podczas ich fotografowania.

Rozdzia 11. Planowanie obrazu i fotografowanie

wiato niskie tylne

wiato wysokie tylne

wiato niskie boczne

wiato wysokie boczne

wiato niskie przednio-boczne

wiato wysokie przednio-boczne

wiato niskie przednie

wiato wysokie przednie

Rysunek 11.26.
Kt i kierunek padajcego wiata decyduj o dugoci i pooeniu cieni

Mark Beckelman

Rysunek 11.27.
Kolorowe wiato zmienia temperatur obrazu. Zwr uwag, jak niebieski papier zabarwia
gow lalki, a nawet cienie

419

Photoshop. Maskowanie i komponowanie

Sztuka dobrego owietlenia

Widoczny na rysunku 11.28 efekt oderwanego pata jest rezultatem zoenia piciu ekspozycji. Problemem byo tutaj owietlenie
elementw przezroczystych i nieprzezroczystych
oraz uzyskanie efektu zrywania obudowy
z komputera Apple G5. Rysunek 11.29 pokazuje kolejne fazy owietlenia. Kada ekspozycja wykonywana bya tak, aby uzyska najlepsze
owietlenie jednego elementu komputera.
Owietlenie studyjne polega na czciowym
dodawaniu, czciowym odejmowaniu i odchylaniu promieni wiata. Su do tego odpowiednie ekrany i kartony zwane blendami
i gobo.
Drugi aspekt tego obrazu to zerwana obudowa,
ktrej oczywicie nikt w ten sposb nie zdejmuje. Po zdjciu bocznego panelu Mark przyklei
odpowiednio wygity arkusz kartonu, tak jak
pokazuje to rysunek 11.30. Charakterystyczny

dla komputera kolor karton uzyska dopiero

w Photoshopie. Sfotografowanie go we waciwej pozycji i razem z komputerem pozwolio
uchwyci naturaln gr wiate i cieni na obu
tych przedmiotach. W Photoshopie wystarczyo
je tylko zaakcentowa. Tworzenie tak delikatnych efektw nigdy nie daje tak dobrych rezultatw, jak ich bezporednie sfotografowanie.
Odwrcone logo firmy Apple Mark uzyska,
wykorzystujc zdjcie oryginalnej pokrywy komputera. Po odwrceniu go i obrceniu utworzy
odpowiedni mask oraz zastosowa tryb mieszania Color Burn (ciemnianie) (rysunek 11.31).
Wykoczenie obrazu polegao na dodaniu,
odpowiedniego dla zaawansowanej technologii, ta i dopracowaniu wiate za komputerem
(wrcimy do tego tematu w rozdziale 12.). Nie
usiuj zrobi tego z wasnym komputerem
oczywicie mam na myli taki sposb otwierania! Fotografowanie i komponowanie jak
najbardziej!

Mark Beckelman

420

Rysunek 11.28.
Aby zobaczy, co jest w rodku, wystarczy oderwa obudow

Rozdzia 11. Planowanie obrazu i fotografowanie

Rysunek 11.30.
Wygity arkusz kartonu w roli dublera

Rysunek 11.29.

Rysunek 11.31.

Kady fragment komputera zosta specjalnie owietlony

Logo firmy Apple uzyskane po odwrceniu oryginau

i zastosowaniu odpowiedniego trybu mieszania

421

Photoshop. Maskowanie i komponowanie

Cienie
Tam, gdzie jest wiato, musz by i cienie. Podkrelaj one ksztaty przedmiotu i nadaj caoci
niepowtarzalny nastrj. Im niej zawieszony jest
punkt owietleniowy, tym cienie s dusze. Dlatego te najdusze obserwujemy zim, a najkrtsze latem. Im bliej rwnonocy, tym bardziej ich
dugoci si wyrwnuj.
Dla artysty komponujcego obrazy bardzo wan
kwesti jest zrozumienie, w jaki sposb wiato
tworzy cienie. Zwykle dy on do uchwycenia cienia naturalnego, bo taki jest zawsze lepszy od
sztucznego, utworzonego za pomoc Photoshopa.

Sukces peen cieni

Na pocztku 2002 roku wypyna na wiato
dzienna afera korupcyjna Arthura Andersona
w firmie Enron. Redakcja Business Week
poprosia Marka Beckelmana o wykonanie
fotograficznej ilustracji do artykuu z okadki
Accounting in Crisis: Whats to Be Done?.
Opierajc si na obrazie M.C. Eschera Drawing Hands, Mark zaproponowa obraz,
w ktrym jedna rka zapisuje co w ksidze
rachunkowej, druga za wymazuje to, co przed
chwil zostao zapisane. Szkic tego projektu
wykonany dla dyrektora artystycznego przedstawia rysunek 11.34.

Jak wida na rysunkach 11.32 i 11.33, Mark Beckelman do utworzenia cienia mczyzny wykorzysta dwa pisaki wetknite w kupk piasku.
Fotografowie czsto uywaj take folii fotograficznej Rosco Cinefoil sucej do modyfikowania
owietlenia. Mona z niej wycina dowolne ksztaty i po odpowiednim owietleniu uzyskiwa podane cienie.

Rysunek 11.34.
Czsto prosty szkic wystarczy, aby przedstawi
gwn ide projektu

Rysunek 11.32.
Uycie odpowiednich rekwizytw pozwala na uzyskanie realistycznych cieni

Mark Beckelman

422

Rysunek 11.33.
Ukoczona kompozycja

Mark podzieli obraz na cztery czci ksig

rachunkow, to oraz dwie donie. Chcc uzyska realistyczne cienie, musia zapewni spjno kierunku i jakoci owietlenia. rdem
gwnego wiata by zestaw owietleniowy Chimera o duych rozmiarach dajcy mikkie, otaczajce wiato z rozproszonymi cieniami.
wiato wypeniajce i konturowe zostao
dobrane tak, aby prawidowo zarysowa ksztat
doni(rysunek 11.35).
Przez sfotografowanie na biaym tle kadej doni
z osobna Mark uzyska wicej swobody w pniejszym dziaaniu, ni gdyby od razu uchwyci je
razem na tle ksigi rachunkowej. Po umieszczeniu rk oraz cieni na osobnych warstwach Mark
mg uy trybw mieszania Multiply (Mnoenie)

Rozdzia 11. Planowanie obrazu i fotografowanie

dla cieni (rysunek 11.36) oraz Normal (Zwyky)
dla doni. Maska warstwy pokryta odpowiednim
gradientem pozwolia wtopi donie w ksig

rachunkow, a warstw zieleni z trybem Color

(Kolor) dopasowa kolor doni do koloru ksigi
(rysunek 11.37).

Rysunek 11.35.
Prawidowe cienie uzyskano dziki
zachowaniu staej pozycji aparatu
oraz odpowiedniemu ustawieniu
wiata wypeniajcego i konturowego

Mark Beckelman

Rysunek 11.36.

Rysunek 11.37.

Umieszczenie cieni i doni na osobnych warstwach

daje wiksze moliwoci kontroli

Zabarwienie doni zieleni ksigi rachunkowej doskonale oddaje absurdy afery Enronu

423

424

Photoshop. Maskowanie i komponowanie

Dobr ta
Natura fotografowanego przedmiotu (jego powierzchnia, ksztat, charakter krawdzi) wraz
z otoczeniem, w jakim ma on by umieszczony,
determinuj dobr najlepszego rodzaju ta. Oto
kilka wskazwek zwizanych z tym tematem:
To powinno kontrastowa z przedmiotem
zdjcia, nie powodujc jego zabarwienia ani
odbyskw.
Delikatne i jasne przedmioty powinny by
fotografowane na tle biaym lub szarym,
ewentualnie w kolorze otoczenia, w jakim
maj si ostatecznie znale.
Ciemne przedmioty mog by fotografowane na biaym podkadzie, naley jednak
uwaa, aby nie przewietli ta. Zbyt
mocne owietlenie moe spowodowa
powstanie otoczki wok obiektu, utrudniajcej maskowanie i komponowanie.
Obiekty odbijajce i przepuszczajce
wiato najlepiej fotografowa na tle
w kolorze otoczenia, w jakim zostan ostatecznie umieszczone. Otoczenie zawsze
pozostawia swj lad na fotografowanym
obiekcie.
Im delikatniejsze szczegy maj by zachowane, tym wiksz uwag naley przykada
do owietlenia tylnego, aby precyzyjnie
oddzieli obiekt od ta.
W przypadku takich obiektw jak wosy,
dym i ciecze najlepiej uywa techniki
green screen i odpowiednich rozszerze
Photoshopa. Metody te zostay dokadnie
opisane w rozdziale 10., Zaznaczanie przezroczystoci i techniki green screen.
Naley unika podkadw z tekstur oraz
nierwnomiernie owietlonych. Obydwa te
rodzaje ta utrudniaj obrysowywanie
przedmiotu.
Nie naley ustawia modeli lub rekwizytw
zbyt blisko ta.

Im wikszy ma by format kocowej odbitki i im

bardziej krytyczne bdzie spojrzenie odbiorcy, tym
waniejsze staje si stosowanie powyszych porad.
Przegld
dodatkowego wyposaenia
Nie umiem nawet wyrazi, jak wielce istotnym
elementem jest solidny statyw zapewniajcy stabilno aparatu. Jest on szczeglnie wany przy
wielokrotnym fotografowania tego samego obiektu, jak w przypadku zdj komputera G5.
Podczas pracy w studio obecno sprztu owietleniowego jest zagwarantowana. Pierwsz decyzj,
ktr trzeba podj, jest okrelenie, jakiego rodzaju wiata naley uy: czy ma to by wiato
arowe (lampy wolframowe dajce cige wiato)
czy te stroboskopowe (lampy wyadowcze o duej
intensywnoci). Wybr uzaleniony jest od sposobu oraz przedmiotu pracy. Wikszo studyjnych
fotografw uywa lamp byskowych. Przed podjciem decyzji proponuj odwiedzi kilka profesjonalnych pracowni fotograficznych lub zapisa si
na kurs owietlenia studyjnego.
Studia fotograficzne s czsto w poowie take
warsztatami stolarskimi. Wielu najlepszych fotografw zajmujcych si komponowaniem obrazw
wasnorcznie wykonuje modele i dekoracje lub
wsppracuje ze specjalistami w tej dziedzinie.
Fotograficy s z natury majsterkowiczami
buduj przestrzenne konstrukcje i modele dla
rozwizania okrelonego problemu, co zawsze daje
lepsze rezultaty ni prby wykonania tego
w samym Photoshopie.
Jeeli jeszcze go nie posiadasz, zakup czym prdzej
wzornik Macbeth ColorChecker (dostpny w rozmiarach 8,5 na 11 cali oraz 3,25 na 2,25 cala). Jest
to tablica testowa skadajca si z 24 kwadratw
we wzorcowych kolorach. Wiele z nich odpowiada barwom obiektw o szczeglnym znaczeniu,
takim jak skra, licie, bkitne niebo. Oprcz
tego, e wzorcowe kolory s identyczne z ich rzeczywistymi odpowiednikami, to na dodatek odbi-

Rozdzia 11. Planowanie obrazu i fotografowanie

jaj wiato w caym widzialnym zakresie dokadnie w taki sam sposb. Dziki tej unikalnej waciwoci, barwy kwadratw bd odpowiada
kolorom naturalnych obiektw w rnych warunkach owietleniowych i prawie wszystkich procesach reprodukcji kolorw. Oznacza to, e moesz
robi zdjcia w kadych warunkach, a dziki wzornikowi Macbeth ColorChecker bd one miay
zawsze naturalne kolory.

425

Wykonujc zdjcia w formacie RAW, sfotografuj

wzornik w tym samym owietleniu co rekwizyt
i otwrz plik ze zdjciem w Adobe Camera RAW
(rysunek 11.39). Uyj kroplomierza White Balance
(Balans bieli) i kliknij drugi jasnoszary kwadrat
(rysunek 11.40), aby zbalansowa kolory do neutralnego. Dodatkowe ustawienia dopasuj odpowiednio do dalszej obrbki zdjcia.

Rysunek 11.38.
Wzornik Macbeth ColorChecker
jest wanym elementem wyposaenia
profesjonalnego fotografa

Rysunek 11.39.
Sfotografuj wzornik w dokadnie
takich samych warunkach, w jakich
bdzie fotografowany obiekt

Kroplomierz White Balance (Balans

bieli) przywraca barwom waciw
temperatur, tworzc szybko i atwo
zdjcia o bardzo dobrej jakoci

Mark Beckelman

Rysunek 11.40.

426

Photoshop. Maskowanie i komponowanie

Aby zastosowa te ustawienia do zdj zrobionych

w identycznym wietle, kliknij may trjkt znajdujcy si na prawo od menu rozwijanego Settings
(Ustawienia) i zapisz je pod jak sensown nazw.
Po otworzeniu pozostaych zdj wystarczy wybra
z tego menu odpowiedni pozycj, aby szybko
przywoa waciwe dla nich ustawienia.
Podobny efekt mona uzyska, korzystajc z polecenia Automate/Apply Camera RAW (Automatyzuj/Zastosuj ustawienia Camera RAW) okna File
Browser (Przegldarka plikw). Spowoduje to
aktualizacj zdj bezporednio z przegldarki plikw. Wicej informacji o obsudze Adobe Camera RAW znale mona w ksice Brucea Frasera
Real World Camera Raw with Adobe Photoshop (wydawnictwo Peachpit Press).
Pragnieniem fotografa zawsze bd prby z nowymi obiektywami, eksperymenty z owietleniem,
stosowaniem rnych filtrw. Aby poszerzy wiedz na tematy zwizane z fotografi (planowanie
ekspozycji, osprzt fotograficzny, komponowanie
obrazu, techniki ciemni cyfrowej, zarzdzanie
kolorem w caym procesie tworzenia obrazu),
odsyam do mojej ksiki Real World Digital Photography, Second Edition (wydawnictwo Peachpit Press).

uchwyci na zdjciu moment tu przed zeskoczeniem z niej maego koleki. Aby uzyska sylwetk pywajcej aby (rysunek 11.44),
wykona kilka zdj samej rzekotki. Dziki
temu, e uywa aparatu cyfrowego, mg
natychmiast oceni, ktre ujcie jest dobre.
Mike McCorkle, pracujcy w studio grafik komputerowy, zebra wszystkie zdjcia i zmontowa
z nich kocowy obraz (rysunek 11.45)

Rysunek 11.41.
Model fali wraz z desk

Jak to moliwe?
Jedn z przyczyn sawy Nicka Vedrosa s jego
zdjcia, ktre ka ludziom stan i zapyta Jak
on to zrobi?. Nick uwielbia wyzwania i rozwizywanie problemw. Kiedy jego studio otrzymao plan reklamy przedstawiajcej surfujce
aby, Nick musia mocno wysili swj umys.
Zatrudni konstruktora dekoracji, Dalea Frommelta, aby zbudowa sztuczn poliestrow fal,
szerok na okoo 3 stopy i wysok na 2. Przygotowujc form, Dale umieci w niej desk
surfingow (rysunek 11.41).
Nick wykona kilka zdj rozbryzgujcej si na
przeszkodzie wody, aby utworzy efekt mgieki
tu za desk (rysunek 11.42). Nastpnie bardzo delikatnie i z wielk cierpliwoci, umieci
rzekotk na desce (rysunek 11.43), starajc si

Rysunek 11.42.
Mgieka wody dodaje poczucia realizmu

Rozdzia 11. Planowanie obrazu i fotografowanie

427

Rysunek 11.44.
Ta sama aba z innego punktu widzenia

Rysunek 11.43.
Niewiarygodne!

Nick Vedros, Vedros & Associates

Rysunek 11.45.
Kocowy efekt jest nieprawdopodobnie wiarygodny, co sprawia, e daje tak duo radoci

428

Photoshop. Maskowanie i komponowanie

PODSUMOWANIE
Fotograficy musz si wykazywa niesamowit
kreatywnoci czenie rzeczywistoci z fikcj
przynosi fascynujce efekty. Nie trzeba posiada
drogiego sprztu, aby zrobi wspaniae zdjcie
wystarcz chci i bujna wyobrania. Aparat moe
sta si przepustk do innego wymiaru.