RS 232C - Praktyczne Programowanie. Od Pascala I C++ Do Delphi I Buildera. Wydanie III

RS 232C praktyczne
programowanie. Od Pascala
i C++ do Delphi i Buildera.
Wydanie III
Autor: Andrzej Daniluk
ISBN: 978-83-246-0778-5
Format: B5, stron: 504
Na uczelniach, w szkoach i biurach pojawia si coraz wicej zaawansowanych

urzdze komputerowych podczanych przez port szeregowy. Czy koniecznie trzeba
paci wysokie stawki informatykom, aby wykorzysta peni moliwoci tych
nowoczesnych narzdzi? Na szczcie nie. Obsuga transmisji szeregowej przy uyciu
standardu RS 232C moe by na tyle atwa, e uczniowie, studenci, nauczyciele,
pracownicy naukowi czy inynierowie mog samodzielnie tworzy potrzebne im
oprogramowanie.
Dziki ksice RS 232C praktyczne programowanie. Od Pascala i C++ do Delphi
i Buildera. Wydanie III take i Ty szybko nauczysz si pisa programy sterujce
urzdzeniami podczanymi przez port szeregowy. Dowiesz si, jak dziaa transmisja
asynchroniczna oraz czym jest standard RS 232C. Poznasz interfejs RS 232C dla
systemu Windows i nauczysz si go uywa w rodowiskach programistycznych
Builder i Delphi, co pozwoli Ci pisa potrzebne oprogramowanie w jzyku Pascal lub
C++. Najnowsze, poprawione wydanie zawiera jeszcze wicej przykadw, dziki ktrym
byskawicznie bdziesz mg sprawdzi nabyt wiedz w praktyce.
Standard RS 232C
Transmisja asynchroniczna
Obsuga RS 232C w systemach MS-DOS i Windows
Wykorzystanie elementw interfejsu Windows API w rodowiskach Builder i Delphi
Testowanie programw do obsugi transmisji szeregowej
Tworzenie aplikacji wielowtkowych
Narzdzia graficzne
Przykadowe aplikacje i ich analiza
Specyfikacje najwaniejszych funkcji
Wydawnictwo Helion
ul. Kociuszki 1c
44-100 Gliwice
tel. 032 230 98 63
e-mail: helion@helion.pl
Spis treci
Spis treci
Przedmowa do wydania trzeciego ...................................................... 9
Wprowadzenie ................................................................................ 11
Rozdzia 1. Definicja interfejsu ......................................................................... 15
Rozdzia 2. Nowoczesna transmisja asynchroniczna oraz standard RS 232C ...... 19
RTS-CTS handshaking .................................................................................................... 24
Konwertery interfejsu RS 232C ...................................................................................... 28
Konwertery USB/RS 232C .............................................................................................. 29
Waciwoci portu konwertera .................................................................................. 31
Protok XON-XOFF ...................................................................................................... 33
Protok ENQ-ACK ........................................................................................................ 33
Protok ETX-ACK ......................................................................................................... 34
Protok SOH-ETX ......................................................................................................... 34
Protokoy typu master-slave ............................................................................................ 34
Rola oprogramowania a podstawowe funkcje interfejsu ................................................. 36
Podsumowanie ................................................................................................................. 38
Rozdzia 3. Jak testowa programy do transmisji szeregowej? ........................... 39

Mirror w MS-DOS ........................................................................................................... 39
Terminal dla Windows .................................................................................................... 41
Podsumowanie ................................................................................................................. 43
Rozdzia 4. Transmisja szeregowa w MS-DOS .................................................... 45

Borland C++ .................................................................................................................... 45
Borland Pascal ................................................................................................................. 53
Funkcja 00h ............................................................................................................... 55
Funkcja 01h ............................................................................................................... 56
Funkcja 02h ............................................................................................................... 56
Funkcja 03h ............................................................................................................... 56
Podsumowanie ................................................................................................................. 58
wiczenia ........................................................................................................................ 58
Rozdzia 5. Programowa obsuga interfejsu RS 232C w Windows ...................... 59

Typy danych Windows .................................................................................................... 61
Proces projektowania oprogramowania ........................................................................... 64
Wykorzystanie elementw Windows API w C++Builderze. Cz I ............................. 64
Struktura DCB ........................................................................................................... 65
Funkcja CreateFile() .................................................................................................. 65
RS 232C praktyczne programowanie. Od Pascala i C++ do Delphi i Buildera

Funkcja GetCommState() .......................................................................................... 70
Funkcja SetCommState() .......................................................................................... 71
Funkcja CloseHandle() .............................................................................................. 71
Testowanie portu szeregowego ....................................................................................... 74
Struktura COMMPROP ............................................................................................ 78
Funkcja GetCommProperties() ................................................................................. 82
Struktura COMMCONFIG ....................................................................................... 88
Funkcje GetCommConfig() i SetCommConfig() ...................................................... 88
Funkcja CommConfigDialog() ................................................................................. 89
Struktura COMMTIMEOUTS .................................................................................. 90
Funkcje GetCommTimeouts() i SetCommTimeouts() .............................................. 91
Nawizanie poczenia. Wariant I ................................................................................... 91
Segment inicjalizujco-konfiguracyjny ..................................................................... 92
Segment wysyajcy komunikaty. Funkcja WriteFile() ............................................ 92
Segment odbierajcy komunikaty. Funkcja ReadFile() ............................................ 93
Przykadowa aplikacja ............................................................................................... 94
Nawizanie poczenia. Wariant II .................................................................................. 97
Funkcja SetupComm() .............................................................................................. 98
Funkcja ClearCommError() ...................................................................................... 98
Struktura COMSTAT .............................................................................................. 100
Przykadowa aplikacja ............................................................................................. 102
Zamknicie portu komunikacyjnego ....................................................................... 106
Nawizanie poczenia. Wariant III .............................................................................. 107
Funkcje GetCommMask() i SetCommMask() ........................................................ 107
Funkcja WaitCommEvent() .................................................................................... 109
Przykadowa aplikacja dziaajca w rodowisku tekstowym .................................. 110
Przykadowa aplikacja dziaajca w rodowisku graficznym ................................. 118
Nawizanie poczenia. Wariant IV .............................................................................. 123
Funkcja BuildCommDCB() .................................................................................... 123
Funkcja BuildCommDCBAndTimeouts() .............................................................. 125
Inne uyteczne funkcje .................................................................................................. 126
Podsumowanie ............................................................................................................... 128
wiczenia ...................................................................................................................... 128
Wykorzystanie elementw Windows API w C++Builderze. Cz II .......................... 129
Wysyamy znak po znaku. Funkcja TransmitCommChar() .................................... 129
Wysyamy pliki. Funkcje _lopen, _lread(), _lwrite(), _lclose() .............................. 133
Wykorzystanie komponentu klasy TTimer ............................................................. 143
Aplikacja nie lubi milcze. Funkcja GetLastError() ............................................... 162
Break Time czas oczekiwania aplikacji ............................................................. 167
Podsumowanie ........................................................................................................ 176
wiczenia ................................................................................................................ 176
Wykorzystanie elementw Windows API w Delphi. Cz I ....................................... 177
Testowanie portu szeregowego inaczej .............................................................. 177
Rekord TCOMMPROP ........................................................................................... 183
Nawizanie poczenia ............................................................................................ 191
Przykadowe aplikacje ............................................................................................. 194
Podsumowanie ........................................................................................................ 203
wiczenia ................................................................................................................ 203
Wykorzystanie elementw Windows API w Delphi. Cz II ...................................... 203
Wysyamy znak po znaku ....................................................................................... 204
Wysyamy pliki ....................................................................................................... 209
Timer w Delphi ....................................................................................................... 224
Podsumowanie ............................................................................................................... 238
wiczenia ...................................................................................................................... 239
Spis treci
Rozdzia 6. Aplikacje wielowtkowe ............................................................... 241

Najwaniejszy jest uytkownik ..................................................................................... 242
Uytkownik steruje programem .............................................................................. 242
Moliwo anulowania decyzji ............................................................................... 243
Moliwo odbioru komunikatu nawet w trakcie wysyania danych ..................... 243
Moliwo wysania odrbnej informacji w trakcie transmisji pliku ..................... 243
Delphi ............................................................................................................................ 244
Funkcja BeginThread() ........................................................................................... 244
Konkurencja dla Timera .......................................................................................... 256
Klasa TThread ......................................................................................................... 264
Wielowtkowo i DLL-e ............................................................................................. 272
C++Builder .................................................................................................................... 280
Zamiast Timera ....................................................................................................... 289
Zamiast Timera. Inny sposb .................................................................................. 296
Klasa TThread ......................................................................................................... 304
Podsumowanie ............................................................................................................... 315
wiczenia ...................................................................................................................... 315
Rozdzia 7. Wykorzystanie niektrych narzdzi graficznych .............................. 317

Komponent klasy TChart ............................................................................................... 318
Podsumowanie ............................................................................................................... 328
wiczenia ...................................................................................................................... 328
Rozdzia 8. Przykadowe aplikacje wykorzystywane

w systemach pomiarowych ........................................................... 329
Kontroler temperatury ................................................................................................... 330
Aplikacja obsugujca kilka urzdze ........................................................................... 347
Programowanie inteligentne .......................................................................................... 358
Brak powtarzalnoci kodu ....................................................................................... 359
Czytelno kodu ...................................................................................................... 360
atwo testowania ................................................................................................. 364
Podsumowanie ............................................................................................................... 366
wiczenia ...................................................................................................................... 366
Rozdzia 9. Tworzenie komponentw .............................................................. 369

Komponent TOpenSerialPort. Realizacja w Delphi ...................................................... 369
Testowanie komponentu ......................................................................................... 374
Komponent TOpenSerialPort. Realizacja w C++Builderze .......................................... 380
Testowanie komponentu ......................................................................................... 386
Komponenty aktywne .................................................................................................... 389
Kompilacja projektu zawierajcego komponent aktywny ...................................... 393
Odczytywanie i modyfikacja wartoci wasnoci komponentu aktywnego ............ 395
Komponenty w BDS 2006 ............................................................................................. 397
Podsumowanie ............................................................................................................... 398
wiczenia ...................................................................................................................... 398
Rozdzia 10. Modelowanie oprogramowania sterujcego portem szeregowym .... 399

Schematy dziedziczenia ................................................................................................. 400
Ukrywanie konstruktora ................................................................................................ 405
Interfejsy ........................................................................................................................ 409
Delegowanie operacji .................................................................................................... 415
Delegowanie realizacji interfejsu do wasnoci ............................................................. 422
Podsumowanie ............................................................................................................... 426
wiczenia ...................................................................................................................... 427
Rozdzia 11. POSIX .......................................................................................... 435

Polecenie stty ................................................................................................................. 436
Ustawienia kontroli przesyu danych (sterowanie transmisj) ................................ 437
Ustawienia wejciowe ............................................................................................. 437
Ustawienia wyjciowe ............................................................................................. 439
Ustawienia czasw oczekiwania ............................................................................. 439
Ustawienia lokalne .................................................................................................. 440
Specjalne znaki sterujce ........................................................................................ 441
czenie atrybutw ................................................................................................. 442
Podstawowe funkcje obsugi portu szeregowego .......................................................... 442
Funkcja open() ......................................................................................................... 442
Funkcja read() ......................................................................................................... 443
Funkcja write() ........................................................................................................ 443
Funkcja close() ........................................................................................................ 443
Struktura termios ........................................................................................................... 444
Funkcja tcgetattr() ................................................................................................... 448
Funkcja tcsetattr() .................................................................................................... 448
Funkcje cfgetispeed() i cfgetospeed() ..................................................................... 449
Funkcje cfsetispeed() i cfsetospeed() ...................................................................... 449
Funkcja tcflush() ..................................................................................................... 450
Funkcja tcdrain() ..................................................................................................... 451
QNX ............................................................................................................................... 451
Funkcja dev_insert_chars() ..................................................................................... 453
Funkcja dev_ischars() ............................................................................................. 453
Funkcja dev_read() .................................................................................................. 454
Funkcja Receive() ................................................................................................... 455
Funkcja Send() ........................................................................................................ 455
Funkcja Creceive() .................................................................................................. 455
Funkcja Reply() ....................................................................................................... 456
Funkcja qnx_proxy_attach() ................................................................................... 456
Funkcja qnx_proxy_detach() ................................................................................... 456
Podsumowanie ............................................................................................................... 457
wiczenia ...................................................................................................................... 457
Dodatek A Specyfikacja funkcji CreateFile() operacje plikowe ................... 461

Dodatek B Specyfikacja struktur MODEMDEVCAPS, MODEMSETTINGS
oraz funkcji GetCommModemStatus() ........................................... 467
MODEMDEVCAPS ...................................................................................................... 467
MODEMSETTINGS ..................................................................................................... 470
GetCommModemStatus() .............................................................................................. 471
Dodatek C Transmisja asynchroniczna. Funkcje rozszerzone ........................... 473

Funkcja WriteFileEx() ................................................................................................... 473
Funkcja ReadFileEx() .................................................................................................... 474
Funkcja FileIOCompletionRoutine() ............................................................................. 474
Funkcja SleepEx() ......................................................................................................... 475
Funkcja WaitForSingleObjectEx() ................................................................................ 475
Dodatek D Zamiana liczb z postaci dziesitnej na binarn .............................. 477

Dodatek E
Funkcje CreateThread(), CreateMutex() i CreateSemaphore() ....... 481

Skorowidz .................................................................................... 487
Rozdzia 5.
Programowa obsuga
interfejsu RS 232C
w Windows
Czwarte prawo Murphyego
Gdy dojdziesz do wniosku, e s cztery sposoby, na jakie moe si nie powie
dane przedsiwzicie, i zabezpieczysz si przed nimi, rycho pojawi si pita
moliwo.
Murphys Law and other reasons why things go wrong!,
Artur Bloch, Price Stern Sloan Inc. 1977.
Rozdzia ten ma za zadanie zapozna Czytelnika ze sposobami konstrukcji algorytmw
realizujcych transmisj szeregow w rodowisku Windows, ktre charakteryzuje si
pewnymi cechami niemajcymi odpowiednikw w MS-DOS. Poznanie i umiejtne
wykorzystanie tych cech sprawi, i problem obsugi interfejsw szeregowych z poziomu
Windows uwaany powszechnie za trudny przestanie by dla nas tajemnic.
Pokaemy, w jaki sposb naley tworzy aplikacje suce do programowej obsugi cza
szeregowego RS 232C zarwno w C++, C++Builderze, jak i w Delphi. Wrd programistw istnieje zauwaalny podzia na osoby programujce gwnie w Delphi oraz na preferujce Buildera lub oglnie C++ dla Windows. Jednak zdaniem wielu osb uniwersalno
jest jedn z tych cech, jakie powinny charakteryzowa programist. W rozdziale tym
przybliymy Czytelnikowi podobiestwa i rnice w sposobie konstrukcji algorytmw
realizujcych transmisj szeregow, pisanych w Delphi oraz Builderze.
W dalszej czci ksiki bdziemy si spotyka z typami danych, ktrych poznanie i zrozumienie ma kluczowe znaczenie w projektowaniu aplikacji obsugujcych urzdzenia
zewntrzne. Zacznijmy od ich przypomnienia. W tabeli 5.1 przedstawiono porwnanie
podstawowych typw zmiennych wykorzystywanych w kompilatorach, ktre bd dla nas
istotne. Wikszoci z nich mona uywa zamiennie, piszc zarwno w Delphi, jak
i w C++Builderze.
60
Tabela 5.1. Typy zmiennych stosowanych w Delphi oraz w C++Builderze

Delphi
Rozmiar w bajtach
ShortInt
Znak +/
Typ
C++Builder
Integer
signed char
SmallInt
Integer
short
LongInt
Integer
Byte
Bez znaku
Integer
unsigned char
Word
Bez znaku
Integer
unsigned short
Integer
Integer
int
Cardinal
Bez znaku
Integer
unsigned int
Boolean
true/false
ByteBool
true/false
Bez znaku
WordBool
bool
unsigned char
Integer
unsigned short
true/false
Bez znaku
Integer
LongBool
true/false
Bez znaku
Integer
AnsiChar
1 znak ANSI
Character
WideChar
1 znak Unicode Character
wchar_t
Char
Bez znaku
Character
char
char
AnsiString
3GB
ANSIChar
AnsiString
AnsiString
String[n]
n = 1.255
ANSIChar
String
SmallString<n>
ShortString
255
ANSIChar
String
SmallString<255>
String
255 lub 3GB
ANSIChar
AnsiString
AnsiString
Single
Floating point number

(liczba
zmiennoprzecinkowa)
float
Double
double
Extended
10
long double
Real
double
Pointer
Generic pointer
(wskanik oglny,
adresowy)
void *
PChar
Bez znaku
Pointer to characters
unsigned char *
PAnsiChar
Bez znaku
Pointer to ANSIChar
unsigned char *
Comp
Comp
Konstruujc nasze programy, bdziemy starali si jak najszerzej wykorzystywa standardowe zasoby Windows, w szczeglnoci tzw. interfejs programisty Windows API (ang.
Application Programming Interface). Jego umiejtne wykorzystanie umoliwi naszym
aplikacjom byskawiczne skonfigurowanie i uzyskanie dostpu do portu komunikacyjnego. Bdem jest twierdzenie, e sama nawet bardzo dobra znajomo jzyka pro-
Rozdzia 5. Programowa obsuga interfejsu RS 232C w Windows
61
gramowania wystarczy, eby stworzy poprawnie dziaajcy w Windows program. Ot

musimy zdawa sobie spraw z faktu, o ktrym czsto si zapomina niemoliwe jest
napisanie udanej aplikacji majcej pracowa w pewnym rodowisku (czytaj systemie
operacyjnym) bez znajomoci tego rodowiska. Wiele ju zostao powiedziane na temat
dobrych i zych stron Windows, naley jednak pamita, e oferuje on nam swoj wizytwk, ofert wsppracy, czyli API. Ju nie wystarczy umiejtno wykorzystywania
ulubionego kompilatora. Zasoby Delphi czy Buildera poczymy z zasobami systemu
operacyjnego, a spoiwem bdzie wanie uniwersalne Windows API. Istnieje wiele
warstw API uywanych w zalenoci od potrzeb. W tym i dalszych rozdziaach zajmiemy
si szeroko rozumian warstw komunikacyjn.
Windows API korzysta ze specjalnego systemu nazewnictwa zmiennych, z tzw. notacji
wgierskiej wprowadzonej przez Karoja Szimoniego. Zgodnie z ni do rdzenia nazwy
zadeklarowanej zmiennej dodaje si przedrostek (ang. prefix). Chocia istniej pod tym
wzgldem pewne rozbienoci pomidzy nazewnictwem Microsoftu i Borlanda, to
jednak zapis taki bardzo uatwia szybkie ustalenie roli zmiennej w programie oraz jej typ.
W nastpnych rozdziaach bdziemy si starali wszdzie gdzie jest to moliwe
zachowywa samokomentujce si nazewnictwo API (wikszo nazw API bdziemy
traktowa jako nazwy wasne). Z dowiadczenia wiadomo, e stosowanie takiej konwencji bardzo pomaga w studiowaniu plikw pomocy. Oczywicie moglibymy sili si na
oryginalno, wprowadzajc wasne zmienne, zrozumiae tylko dla piszcego dany program wwczas przykady musiayby by zapisane jako wrcz humorystyczna mieszanina jzykw polskiego i angielskiego. Trzeba te przyzna, e byby to bardzo skuteczny
sposb zaciemnienia obrazu API. Zrozumienie znaczenia nazw tam stosowanych okae
si w przyszoci niezwykle cenne, gdy API mona czyta jak ksik. Aby pomc Czytelnikom, ktrzy nie zetknli si dotd z tymi pojciami, w tabeli 5.2 przedstawiono oglne zasady tworzenia niektrych przedrostkw.
Windows oferuje nam ponadto kilka typw danych, z ktrych cz tylko nieznacznie
rni si sposobem zapisu w implementacjach Delphi i Buildera. Typy te maj najczciej posta struktury lub klasy i s bardzo czsto wykorzystywane w warstwie komunikacyjnej programw.
Typy danych Windows

Nowoczesna idea programowania w Windows oparta na wykorzystaniu narzdzi programistycznych typu RAD, do ktrych zaliczaj si C++Builder oraz Delphi, pozwala
programistom na maksymalne uproszczenie procesu tworzenia oprogramowania. Jednym
z przykadw denia do zminimalizowania czasu tworzenia aplikacji jest zastosowanie
w Windows pewnych bardzo zwartych w zapisie typw danych, ktre oczywicie maj
swoje odpowiedniki w typach standardowych. W tabeli 5.3 zebrano najistotniejsze typy
danych, ktrymi bardzo czsto posuguj si programy Windows. Naley zdawa sobie
spraw z faktu, i typy takie jak np. LPVOID i LPSTR nie s w dosownym sowa tego znaczeniu typami nowymi, tzn. od pocztku stworzonymi na potrzeby aplikacji Windows,
gdy zostay zdefiniowane w plikach nagwkowych za pomoc instrukcji typedef po to,
aby uproci zapis niektrych standardowych typw danych. W tabeli 5.3 przedstawiono
wybrane typy danych, ktrymi posuguje si API Windows.
62
Tabela 5.2. Oglne zasady tworzenia przedrostkw wedug notacji wgierskiej

Przedrostek
Skrt angielski
Znaczenie
array
Tablica
bool
Zmienna logiczna true lub false
by
byte unsigned char
Znak (bajt)
cb
count of bytes
Liczba bajtw
ch
char
Znak
dw
double word
Podwjne sowo
evt
event
Zdarzenie
flag
Znacznik
fdw
flag of double word
Znacznik typu dw
fn
function
Funkcja
handle
Identyfikator (uchwyt)
integer
Typ cakowity 4-bajtowy
id
(ID) identification
Identyfikacja
in
input
Wejcie, dane wejciowe
long int
Typ cakowity dugi 4-bajtowy
lp
long pointer
Wskanik typu long int
lpc
long pointer to C-string
Wskanik typu long int do C-acucha
lpfdw
long pointer to flag of dw
Wskanik typu lp do znacznika typu double word
lpfn
long pointer to function
Wskanik typu lp do funkcji
short or int
Typ krtki lub cakowity
np
near pointer
Bliski wskanik (w rodowisku 32-bitowym to samo

co lp)
out
output
Wyjcie, dane wyjciowe (przetworzone)
pointer
Wskanik (w rodowisku 32-bitowym to samo co lp)
pfn
pointer to function
Wskanik do funkcji
que
queue
Kolejka, bufor danych
s (sz)
string
acuch znakw
st
struct
Struktura
type
Typ
unsigned
Bez znaku
(word) unsigned int
Sowo
wc
WCHAR
Znak zgodny z Unicode
63
Tabela 5.3. Niektre typy danych stosowane w Windows

Typ Windows
Znaczenie
BOOL
int z dwoma wartociami TRUE oraz FALSE
BYTE
unsigned char
DWORD
unsigned long
LPDWORD
unsigned long *
LONG
long
LPLONG
long *
LPCSTR
const char *
LPCTSTR
unsigned const char *
LPSTR
char *
LPVOID lub Pointer
void *
LPCVOID
const void *
UINT
unsigned int
WORD
unsigned short
DWORD32
32-bitowy typ cakowity bez znaku
DWORD64
64-bitowy typ cakowity bez znaku
INT
32-bitowy typ cakowity ze znakiem
INT32
INT64
LONG32
LONG64
LONGLONG
Osobnym typem danych, bardzo czsto stosowanym w aplikacjach Windows, jest typ
HANDLE. Jest on 32- lub 64-bitowym typem danych cakowitych oznaczajcym tzw. uchwyt
(ang. handle). Naley rozumie, i w rzeczywistoci dane typu HANDLE nie obrazuj jakich
tajemniczych uchwytw zakadanych na elementy aplikacji s to po prostu 32- lub
64-bitowe liczby identyfikujce okrelony zasb aplikacji, systemu operacyjnego lub
samego komputera. Z tego wzgldu dane typu HANDLE czsto wygodniej i zrczniej jest
okrela mianem identyfikatorw, ktrych wartoci przechowywane s w okrelonym
miejscu w pamici. Cech charakterystyczn identyfikatorw jest to, i jeli na pocztku
programu inicjuje si je okrelonymi wartociami, w momencie zakoczenia pracy
aplikacji lub jej fragmentu naley przydzielon im pami odpowiednio zwalnia. W tym
celu wykorzystuje si funkcj API Windows:
BOOL CloseHandle(HANDLE hObject);
z argumentem w postaci okrelonego identyfikatora.

Zaopatrzeni w powysz terminologi pjdmy dalej i zobaczmy, do czego mog nam by
przydatne poszczeglne struktury oraz funkcje interfejsu programisty Windows API.
64
Proces projektowania oprogramowania

Zanim przejdziemy do szczegowego omawiania aspektw tworzenia programw obsugujcych port szeregowy w Windows, naley wybra jedn z metod projektowania tego
rodzaju aplikacji.
Praktyka wskazuje, e dla pojedynczych uytkownikw lub niewielkich organizacji
dobrze sprawdza si metodologia oparta na programowaniu przyrostowym i iteracyjnym
(ang. iterative and incremental development).
W dalszej czci ksiki bdziemy korzysta z metody projektowania iteracyjnego. Takie
podejcie do zagadnienia sprawi, i tworzone aplikacje oprcz wysokiej sprawnoci
dziaania bd jeszcze miay dwie bardzo wane i nieczsto spotykane w literaturze cechy.
Bd mianowicie:
w peni rozbudowywalne,
atwe do samodzielnej modyfikacji nawet przez osoby dopiero poznajce zasady
programowania w rodowiskach Buildera i Delphi.

Wszystkie prezentowane algorytmy bdziemy si starali konstruowa w ten sposb, aby
pewne synne twierdzenie wypowiedziane niegdy przez Murphyego w omawianych
programach nie miao zastosowania. Brzmi ono nastpujco:
Twierdzenie o komplikacji procedur
Kad dowolnie skomplikowan procedur mona skomplikowa jeszcze bardziej.
Twierdzenie odwrotne nie jest prawdziwe: nadzwyczaj rzadko si zdarza, aby
skomplikowan procedur mona byo uproci.
Murphys Law and other reasons why things go wrong!, Artur Bloch, Price Stern
Sloan Inc. 1977.
Wykorzystanie elementw
Windows API w C++Builderze. Cz I
Poznawanie tajnikw obsugi portu szeregowego w Windows rozpoczniemy, z czysto
praktycznych wzgldw, od pisania programw w C++Builderze. C++ ma skadni tak
jak API, dlatego prociej nam bdzie zapozna si z budow funkcji oraz struktur oferowanych przez interfejs programisty. Uatwi to te zrozumienie, w jaki sposb i w jakiej
kolejnoci naley umieszcza je w programie.
65
Struktura DCB
Fundamentalne znaczenie ma struktura kontroli urzdze zewntrznych DCB (ang. Device
Control Block). W Windows struktura DCB w pewnym sensie odpowiada funkcji 00h
przerwania 14h BIOS-u. Udostpnia nam jednak nieporwnywalnie wiksze moliwoci
programowej obsugi cza szeregowego; umoliwia bezporednie programowanie rejestrw ukadu UART. W tabelach 5.4 oraz 5.5 przedstawiono specyfikacj bloku kontroli
urzdze zewntrznych DCB.
Wikszo pl tej struktury to pola jednobitowe. fDtrControl, fRtsControl s polami
dwubitowymi. Aktualnie nieuywane w XP pole fDummy2 jest siedemnastobitowe. W perspektywie, wraz z wReserved oraz wReserved1, bdzie wykorzystane na potrzeby innych
protokow komunikacyjnych. W Windows API blok kontroli urzdze deklarowany jest
w sposb nastpujcy:
typedef struct _DCB {
DWORD DCBlength;
...
} DCB;
Deklaracja ta tworzy nowe sowo kluczowe typu DCB (struktura). Zalecane jest, aby przed
uyciem tej struktury jako parametru do elementu DCBlength wpisa warto sizeof(DCB).
Struktur tworzy zbir logicznie powizanych elementw, np. zmiennych lub (i) pl
bitowych. Pole bitowe stanowi zbir przylegajcych do siebie bitw, znajdujcych si
w jednym sowie. Adres struktury pobieramy za pomoc operatora referencji &, co
umoliwia nam dziaania na jej skadowych. Do struktury jako caoci moemy odwoa
si przez jej nazw, za do poszczeglnych jej elementw, czyli zmiennych oraz pl
bitowych, przez podanie nazwy zmiennej reprezentujcej struktur oraz po kropce
nazwy konkretnej zmiennej lub pola struktury, np.: dcb.fDtrControl = DTR_CONTROL_
DISABLE. Operator skadowych struktur "." jest lewostronnie czny. Grupa zwizanych
ze sob zmiennych i pl bitowych traktowana jest jako jeden obiekt.
Zanim przejdziemy do praktycznego zastosowania poznanych pl struktury DCB, musimy

zapozna si z czterema podstawowymi funkcjami Windows API sucymi do programowej konfiguracji portw szeregowych. W dalszej czci ksiki funkcji takich bdzie
przybywa, ale te przedstawione poniej naley traktowa jako najbardziej podstawowe.
Funkcja CreateFile()
Jest to funkcja suca do utworzenia i otwarcia pliku lub urzdzenia. Ju sama nazwa
wskazuje, e moe by wykorzystywana nie tylko do obsugi portu szeregowego. Teraz
jednak bdzie nas interesowa tylko to konkretne zastosowanie. Specyfikacja zasobw
funkcji CreateFile() najczciej uywanych do operacji plikowych zamieszczona jest
w dodatku A. Funkcja ta da nam 32- lub 64-bitowy identyfikator danego portu przechowywany pod waciwoci HANDLE, do ktrego bd adresowane wszystkie komunikaty.
66
Tabela 5.4. Zmienne struktury DCB reprezentujce dopuszczalne parametry ustawie portu szeregowego
Typ
Zmienna
Znaczenie
Warto,
staa symboliczna
DWORD
DCBlength
Rozmiar struktury
Naley wpisa
DWORD
BaudRate
Okrelenie prdkoci transmisji (b/s)
CBR_110 CBR_19200 CBR_300 CBR_38400

CBR_600 CBR_56000 CBR_1200 CBR_57600
CBR_2400 CBR_115200 CBR_4800
CBR_128000 CBR_9600 CBR_256000
CBR_14400
WORD
wReserved
Nieuywane
WORD
XonLim
Okrelenie minimalnej liczby bajtw

w buforze wejciowym przed
wysaniem specjalnego znaku
sterujcego XON
Domylnie: 65 535; w praktyce XonLim

ustala si jako rozmiaru deklarowanego
wejciowego bufora danych
WORD
XoffLim
Okrelenie maksymalnej liczby

bajtw w buforze wejciowym
przed wysaniem specjalnego znaku
sterujcego XOFF
Domylnie: 65535; w praktyce XoffLim

ustala si jako rozmiaru
deklarowanego bufora wejciowego
BYTE
ByteSize
Wybr liczby bitw danych
5, 6, 7, 8
BYTE
Parity
Okrelenie kontroli parzystoci
EVENPARITY parzysta;
MARKPARITY bit parzystoci stale
rwny 1;
NOPARITY brak kontroli;
ODDPARITY nieparzysta
BYTE
StopBits
Wybr bitw stopu
ONESTOPBIT 1 bit stopu;

ONE5STOPBITS w przypadku sowa
5-bitowego bit stopu wyduony o ;
TWOSTOPBITS 2 bity stopu
char
XonChar
Okrelenie wartoci znaku XON

dla nadawania i odbioru (wysanie
znaku przywraca transmisj)
Standardowo (char) DC1, dziesitnie: 17
char
XoffChar
Okrelenie wartoci znaku XOFF

dla nadawania i odbioru (wysanie
XOFF wstrzymuje transmisj do czasu
odebrania znaku XON)
Standardowo (char) DC3, dziesitnie: 19
char
ErrorChar
Okrelenie wartoci znaku

zastpujcego bajty otrzymane
z bdem parzystoci
Opcjonalnie: 0 lub SUB
char
EofChar
Okrelenie wartoci znaku koca

otrzymanych danych
Opcjonalnie: 0
Char
EvtChar
Okrelenie wartoci znaku

sucego do sygnalizowania
wystpienia danego zdarzenia
Opcjonalnie: 0
WORD
wReserved1
Obecnie nieuywane
67
Tabela 5.5. Pola bitowe reprezentujce dopuszczalne wartoci znacznikw sterujcych struktury DCB
Warto, znaczenie,
staa symboliczna
Typ
Pole bitowe
Waciwoci pola
DWORD
fBinary
Tryb binarny (Win API

podtrzymuje jedynie ten
tryb transmisji danych)
TRUE
DWORD
fParity
Umoliwia ustawienie
sprawdzania parzystoci
sposobu reakcji na bit
parzystoci
TRUE kontrola parzystoci wczona;

FALSE bit parzystoci nie jest
DWORD
fOutxCtsFlow
Umoliwia ustawienie
sprawdzania sygnau na linii
CTS w celu kontroli danych
wyjciowych
sprawdzany
TRUE jeeli sygna CTS jest
nieaktywny, transmisja jest

wstrzymywana do czasu ponownej
aktywacji linii CTS;
FALSE wczenie sygnau na linii
CTS nie jest wymagane do rozpoczcia
transmisji
DWORD
fOutxDsrFlow
Umoliwia ustawienie
sprawdzania sygnau na linii
DSR w celu kontroli danych
wyjciowych
TRUE jeeli sygna DSR
jest nieaktywny, transmisja

jest wstrzymywana do czasu ponownej
aktywacji linii DSR;
FALSE wczenie sygnau na linii DSR
nie jest wymagane do rozpoczcia

transmisji
DWORD
fDtrControl
Specyfikacja typu kontroli

sygnau DTR
DTR_CONTROL_DISABLE / 0 sygna
na linii DTR jest nieaktywny;
DTR_CONTROL_ENABLE / 1 sygna na linii
DTR jest aktywny;

DTR_CONTROL_HANDSHAKE / 2 wczenie
potwierdzania przyjcia sygnau DTR

potwierdzenie musi by odebrane
na linii DSR. Uywane w trybie
pdupleksowym. Ewentualne bdy
transmisji w tym trybie s usuwane
przez funkcj EscapeCommFunction()
DWORD
DWORD
fTXContinueOnXoff
fDsrSensitivity
Kontrola przerwania
transmisji w przypadku
przepenienia bufora
wejciowego i ewentualnie
wystpienia znakw
XoffChar oraz XonChar
Specyfikacja wykorzystania
poziomu sygnau na linii DSR
TRUE wymuszanie kontynuowania

transmisji nawet po wystpieniu znaku
XOFF i wypenieniu wejciowego bufora
danych powyej XoffLim bajtw;
FALSE transmisja nie jest
kontynuowana, dopki bufor wejciowy
nie zostanie oprniony do puapu XonLim
bajtw i nie nadejdzie znak XON
potwierdzenia dalszego odbioru
TRUE otrzymane bajty s ignorowane,
o ile linia DSR nie jest w stanie wysokim;

FALSE stan linii DSR jest ignorowany
68
cig dalszy
Typ
Pole bitowe
Waciwoci pola
DWORD
fInX
Programowe ustawienie
protokou XON-XOFF w czasie
odbioru danych
Warto, znaczenie,
staa symboliczna
TRUE znak XoffChar jest wysyany,
kiedy bufor wejciowy jest peny lub

znajduje si w nim XoffLim bajtw; znak
XonChar jest wysyany, kiedy bufor
wejciowy pozostaje pusty lub znajduje
si w nim XonLim bajtw;
FALSE XON-XOFF w czasie odbioru nie
jest ustawiony
DWORD
fRtsControl
Specyfikacja kontroli
sygnau na linii RTS
RTS_CONTROL_DISABLE / 0 sygna
na linii RTS jest nieaktywny;

RTS_CONTROL_ENABLE / 1 sygna
na linii RTS jest aktywny;

RTS_CONTROL_HANDSHAKE / 2 wczenie
potwierdzania przyjcia sygnau RTS

(potwierdzenie musi by odebrane
na linii CTS). Uywane w trybie
pdupleksowym. Sterownik podwysza
stan linii RTS, gdy wypenienie bufora
wejciowego jest mniejsze od . Stan
linii RTS zostaje obniony, gdy bufor
wypeniony jest w . Ewentualne bdy
transmisji w tym trybie usuwane s przez
funkcj EscapeCommFunction();
RTS_CONTROL_TOGGLE / 3 linia RTS
jest w stanie wysokim, jeeli s bajty

do transmisji i jest ona moliwa; po
oprnieniu bufora komunikacyjnego
linia RTS pozostaje w stanie niskim
DWORD
fOutX
Programowe ustawienie
protokou XON-XOFF w czasie
wysyania danych
TRUE transmisja zostaje przerwana po

odebraniu znaku XoffChar i wznowiona
po otrzymaniu znaku XonChar;
FALSE XON-XOFF w czasie wysyania
nie jest ustawiony

DWORD
fErrorChar
Umoliwia zastpienie bajtw

otrzymanych z bdem
parzystoci znakiem
ErrorChar
DWORD
fNull
Odrzucenie odebranych
niewanych lub
uszkodzonych bajtw
TRUE zastpienie jest wykonywane,

ponadto fParity musi by ustawione
jako TRUE;
FALSE zastpienie nie jest wykonane
TRUE niewane bajty zostan
odrzucone przy odbiorze;

FALSE niewane bajty nie bd
odrzucane
69
cig dalszy
Typ
Pole bitowe
Waciwoci pola
DWORD
fAbortOnError
Ustawienie wstrzymywania
operacji nadawanie-odbir
przy wykryciu bdu
transmisji
Warto, znaczenie,
staa symboliczna
TRUE wszelkie operacje nadawania
i odbioru s wstrzymywane, za dalsza

komunikacja nie jest moliwa, dopki
bd nie zostanie usunity przez
wywoanie funkcji ClearCommError();
FALSE nawet jeeli wystpi bd,
transmisja jest kontynuowana bd

moe by usunity przez wywoanie
funkcji ClearCommError()
DWORD
fDummy2
Zarezerwowane, nieuywane
Oglnie rzecz ujmujc, przed rozpoczciem czytania z portu szeregowego (lub innego
urzdzenia) naley o powyszym fakcie poinformowa system operacyjny. Czynno t
okrela si jako otwieranie portu do transmisji. Jednak zanim zaczniemy wykonywa
jakiekolwiek operacje na porcie, system operacyjny musi sprawdzi, czy wybrany port
komunikacyjny istnieje i czy w danym momencie nie jest ju przypadkiem w jaki sposb
wykorzystywany. W przypadku uzyskania dostpu do portu system operacyjny przekazuje do aplikacji jego identyfikator. We wszystkich operacjach wejcia-wyjcia zamiast
szczegowej nazwy portu komunikacyjnego uywa si wanie jego identyfikatora.
Skadnia CreateFile() wyglda nastpujco1:
HANDLE CreateFile(LPCTSTR lpFileName,
DWORD dwDesiredAccess,
DWORD ShareMode,
LPSECURITY_ATTRIBUTES lpSecurityAttributes,
DWORD dwCreationDistribution,
DWORD dwFlagsAndAttributes,
HANDLE hTemplateFile);
Niekiedy identyfikatory tego typu nazywa si uchwytami. Niestety, dosowne przetumaczenie angielskiego sowa handle jako uchwyt, np. handle of drawer uchwyt,
rczka szuflady, nie jest w peni adekwatne. Waciwsze wydaje si utosamianie
handle z identyfikatorem (unikaln wartoci zlokalizowan w danym obszarze pamici i skojarzon z konkretnym portem komunikacyjnym, oknem czy plikiem). W potocznej angielszczynie handle moe rwnie oznacza ksyw pozwalajc na szybk
identyfikacj danej osoby lub rzeczy. Koncepcja identyfikatorw nie jest niczym nowym,
stosowano j ju w MS-DOS, jednak dopiero w Windows zyskaa now jako.
Na tym etapie naszych rozwaa tylko trzy parametry powyszej funkcji s istotne dla
kompletnej konfiguracji portu szeregowego. Wyjanimy teraz ich znaczenie.
Pena specyfikacja funkcji CreateFile() zostaa zamieszczona w dodatku A.
70
Pierwszy parametr, lpFileName, jest wskanikiem do zadeklarowanego cigu znakw

zakoczonego zerem (zerowym ogranicznikiem), tzw. null terminated string, lub do
C-acucha (dokadniej: do pierwszego znaku tego acucha), w ktrym przechowywana
bdzie nazwa (warto) portu. Z poprzednich rozdziaw pamitamy, e oglnie przyjte
jest stosowanie nazewnictwa portw szeregowych jako COMn (nazwy COMn znajduj
si na licie nazw zastrzeonych), gdzie n oznacza numer portu. Deklaracja numeru portu
szeregowego, np. 2., bdzie wic przedstawia si w sposb bardzo prosty:
LPCTSTR portName = "COM2";
lub, co jest rwnowane:

unsigned const char
*portName = "COM2";
Mona te zmienn, pod ktr przechowywa bdziemy numer portu, zadeklarowa

w sposb tradycyjny, uywajc typu char. Deklaracja taka bdzie w peni poprawna:
char portName[5] = "COM2";
Parametr dwDesiredAccess typu DWORD umoliwia ustalenie rodzaju dostpu do portu

szeregowego. Z praktycznego punktu widzenia najwygodniej jest ustali rodzaj dostpu
jako GENERIC_READ | GENERIC_WRITE (zapisuj do portu lub odczytuj z portu). Umoliwi
nam to pynne wysyanie i odbieranie komunikatw, co w peni odpowiada pdupleksowemu wariantowi transmisji. Jeeli zechcemy korzysta jedynie z trybu simpleksowego, do dwDesiredAccess wystarczy przypisa jeden z wybranych rodzajw dostpu.
Windows API posuguje si acuchami o dugoci wikszej ni 256 znakw. Aby
przeama to ograniczenie, zrezygnowano z zapamitywania w pierwszym bajcie liczby
okrelajcej dugo acucha znakw. W C-acuchach ostatnim znakiem, koczcym cig jest 0 (NULL lub heks. 00), ktrego nie naley myli ze znakiem zero (48
lub heks. 30). Std nazwa null terminated string.C-acuchy osigaj dugo 65535
znakw plus kocowy, tzw. NULL-bajt. S one dynamicznie alokowane w pamici, za
ilo pamici zajmowanej przez C-acuch jest automatycznie dostosowywana do
jego dugoci, co w peni odpowiada architekturze Windows.
Parametrowi dwCreationDistribution naley przypisa waciwo OPEN_EXISTING

otwrz istniejcy (port). Pozostaym przyporzdkujemy nastpujce wartoci:
DWORD ShareMode = 0 (FALSE);
LPSECURITY_ATTRIBUTES lpSecurityAttributes = NULL;
DWORD dwFlagAndAttributes = 0 (FALSE);
HANDLE hTemplateFile = NULL.
Funkcja GetCommState()
Funkcja zwraca ustawienia portu ostatnio zapamitane w strukturze DCB:
BOOL GetCommState(HANDLE hCommDev, LPDCB lpdcb),
71
gdzie:
hCommDev jest identyfikatorem danego portu, CreateFile() zwraca nam ten
identyfikator, a lpdcb jest wskanikiem do struktury DCB zawierajcej informacj
o aktualnych ustawieniach parametrw cza szeregowego.

Funkcja GetCommState() (jak i wszystkie inne typu BOOL) zwraca warto TRUE w przypadku pomylnego jej wykonania, ewentualnie warto FALSE w sytuacji przeciwnej.
Funkcja SetCommState()
Wybrany przez nas port szeregowy ostatecznie skonfigurujemy zgodnie ze specyfikacj
struktury DCB za pomoc funkcji SetCommState(), ktra reinicjalizuje i uaktualnia wszystkie dostpne parametry w ustawieniach cza szeregowego:
BOOL SetCommState(HANDLE hCommDev, LPDCB lpdcb)
Jednak tutaj parametr, na ktry wskazuje lpdcb, musi ju zawiera informacje o nowych,
wybranych przez nas parametrach ustawie portu komunikacyjnego. Naley te pamita,
e funkcja SetCommState() nie zostanie wykonana pomylnie, jeeli posugujc si struktur DCB, element XonChar ustalimy identycznie z XoffChar.
Funkcja CloseHandle()
Przed zakoczeniem dziaania aplikacji otwarty port szeregowy naley koniecznie
zamkn i zwolni obszar pamici przydzielony na jego identyfikator, korzystajc z:
BOOL CloseHandle(HANDLE hCommDev)
We wszystkich przedstawionych powyej funkcjach hCommDev w peni identyfikuje dany

port szeregowy, zawierajc kompletn informacj o tym, do ktrego cza szeregowego
bdziemy wysya komunikaty. Poniewa funkcje te mog obsugiwa komunikaty
wysyane do wielu portw komunikacyjnych (jak rwnie odbierane od wielu portw),
zatem kady otwarty i zainicjalizowany port szeregowy bdzie identyfikowany wanie
za pomoc swojego wasnego hCommDev. Nie naley przydziela tego samego identyfikatora do dwch rnych portw komunikacyjnych, tak samo jak nie naley z jednym portem
kojarzy dwch rnych identyfikatorw.
Przy pisaniu aplikacji obsugujcych cze szeregowe naley koniecznie zamkn port
przed opuszczeniem programu. W razie korzystania z zegara systemowego przy obsudze RS-a lub techniki programowania wielowtkowego trzeba pamita, e samo
zamknicie aplikacji nie powoduje automatycznego zamknicia portu. Jego identyfikator dalej bdzie przechowywany w pamici.
W pewnych przypadkach aplikacja z niezamknitym portem szeregowym moe sta si
programem rezydentnym i uniemoliwi powtrne otwarcie wybranego portu. Dobrym
zwyczajem jest w pierwszej kolejnoci zaprojektowanie funkcji lub procedury obsugi
zdarzenia zamykajcego otwarty port. System operacyjny powinien by zawsze poinformowany o fakcie zamknicia portu.
72
W praktyce zdarzaj si jednak sytuacje, w ktrych zamknicie portu okae si niemoliwe, np. z powodu jakiego bdu w algorytmie lub niewaciwego sposobu wywoania
danej funkcji. Mwimy wwczas, e program si zaama lub zawiesi. Ten problem
powtarza si czsto w trakcie testowania programw komunikacyjnych. Nie naley wwczas od razu uywa kombinacji klawiszy Ctrl, Alt, Del. W takich przypadkach wygodniej
jest rozwin z gwnego menu opcj Project oraz wybra Compile Unit, tak jak pokazano to na rysunku 5.1. Nazwa dziaajcej aplikacji powinna si pojawi na dolnym
pasku zada.
Rysunek 5.1. Przykadowy sposb wstrzymywania dziaania aplikacji z otwartym portem szeregowym
Po pojawieniu si informacji Debug session in progress. Terminate? (Usuwanie sesji

w toku. Zakoczy?) (rysunek 5.2) naley nacisn przycisk OK.
Po kolejnym komunikacie (rysunek 5.3) znw naley dokona potwierdzenia.
Tak postpujc, w wikszoci przypadkw odzyskamy program oraz odblokujemy cze
szeregowe. Sposb ten okae si szczeglnie przydatny przy kopotach z aplikacj
komunikacyjn korzystajc z komponentu typu TTimer, generujcego zdarzenia w rwnych odstpach czasu.
Moe oczywicie zdarzy si sytuacja, w ktrej nie bdziemy w stanie powtrnie
skompilowa programu i samodzielnie prawidowo zamkn portu komunikacyjnego.
Wwczas program naley usun z pamici poleceniem menu Run/Program Reset.
Rysunek 5.2. Okno dialogowe Debug session
Rysunek 5.3. Kompilacja projektu
73
74
Testowanie portu szeregowego

Majc na uwadze wszystko, co powiedzielimy do tej pory, sprbujemy napisa w C++Builderze prosty program wykorzystujcy przedstawione powyej funkcje Windows API
oraz niektre zasoby struktury DCB.
Zadaniem naszej aplikacji bdzie ustawienie wybranych parametrw danego portu szeregowego, otwarcie go oraz odczytanie nowych ustawie. W tym celu stwrzmy now
standardow aplikacj (polecenie File New Application). Niech jej formularz skada
si z dwch przyciskw klasy TButton, piciu komponentw klasy TEdit oraz piciu
TLabel.
Korzystajc z inspektora obiektw (Object Inspector) oraz z karty wasnoci (Properties),
wasno Name przycisku Button1 zmiemy na CloseComm, za jego wasno Caption na
&Zamknij. Podobnie wasno Name przycisku Button2 zmiemy na OpenComm, za Caption na &Otwrz port. Wasnoci Caption komponentw z klas TLabel zmiemy odpowiednio na Prdko transmisji, Liczb bitw danych, Parzysto, Bity stopu, Linia DTR.
Wasnoci Text komponentw klasy TEdit wyczymy.
Formularz naszej aplikacji, wygldajcej podobnie jak na rysunku 5.4, znajduje si na
doczonym CD w katalogu \KODY\BUILDER\R05\P05_01\. Na listingu 5.1 pokazano
kod gwnego moduu omawianej aplikacji.
Rysunek 5.4.
Formularz
gwny projektu
Projekt_05_01.bpr
Listing 5.1. Kod gwnego moduu aplikacji testujcej podstawowe parametry transmisji portu szeregowego
#include <vcl.h>
#pragma hdrstop
#include "Unit_05_01.h"
#pragma package(smart_init)
#pragma resource "*.dfm"
TForm1 *Form1;
HANDLE hCommDev; // identyfikator portu szeregowego
// void *hCommDev;
DCB
dcb;
// struktura kontroli portu

LPCTSTR portName = "COM2"; // wskanik do nazwy portu
// const char *portName = "COM2";
LPCTSTR sbuffer2 = "Uwaga!";
LPCTSTR sbuffer1 = "Niewaciwa nazwa portu lub port jest"
" aktywny.";
//-------------------------------------------------------------__fastcall TForm1::TForm1(TComponent* Owner)
: TForm(Owner)
{
}
//----funkcja zamyka otwarty port szeregowy----------------BOOL __fastcall closeSerialPort(HANDLE hCommDev)
{
if ((hCommDev == 0) || (hCommDev == INVALID_HANDLE_VALUE))
return FALSE;
else {
CloseHandle(hCommDev);
return TRUE;
}
}
//-----zamknicie portu i aplikacji--------------------------void __fastcall TForm1::CloseCommClick(TObject *Sender)
{
closeSerialPort(hCommDev);
Application->Terminate();
}
//---otwarcie portu i ustawienie jego parametrw--------------void __fastcall TForm1::OpenCommClick(TObject *Sender)
{
hCommDev = CreateFile(portName, GENERIC_READ |
GENERIC_WRITE, 0, NULL,
OPEN_EXISTING, 0, NULL);
if (hCommDev != INVALID_HANDLE_VALUE)
// sprawdza, czy port jest otwarty prawidowo
{
dcb.DCBlength = sizeof(dcb); // aktualny rozmiar
// struktury DCB
GetCommState(hCommDev, &dcb); // udostpnienie aktualnych
// parametrw DCB
dcb.BaudRate = CBR_1200;
// prdko transmisji
dcb.fParity = TRUE;
// sprawdzanie parzystoci
dcb.Parity = NOPARITY;
// ustawienie parzystoci
dcb.StopBits = TWOSTOPBITS;
// bity stopu
dcb.ByteSize = 7;
// bity danych
dcb.fDtrControl = 1;
// np. kontrola linii DTR
SetCommState(hCommDev, &dcb); // reinicjalizacja DCB
}
else
{
switch ((int)hCommDev)
{
case IE_BADID:
75
76

// W przypadku bdnej identyfikacji portu
// BADIDentify poka komunikat
MessageBox(NULL, sbuffer1, sbuffer2, MB_OK);
break;
};
}
//--sprawdzenie i wywietlenie ustawionej prdkoci-----switch (dcb.BaudRate)
{
case CBR_9600:
Edit1->Text = IntToStr(dcb.BaudRate);
break;
case CBR_1200:
break;
case CBR_300:
break;
case CBR_110:
break;
}
//--sprawdzenie i wywietlenie ustawionych bitw danychswitch (dcb.ByteSize)
{
case 8:
Edit2->Text = IntToStr(dcb.ByteSize);
break;
case 7:
break;
case 6:
break;
case 5:
break;
}
//--sprawdzenie i wywietlenie ustawionej parzystoci---switch (dcb.Parity)
{
case NOPARITY:
Edit3->Text = "Brak";
break;
case ODDPARITY:
Edit3->Text = "Nieparzysta";
break;
case EVENPARITY:
Edit3->Text = "Parzysta";
break;
case MARKPARITY:
Edit3->Text = "Znacznik: 1";
break;
}
//--sprawdzenie i wywietlenie ustawionych bitw stopu--switch (dcb.StopBits)
77
{
case ONESTOPBIT:
Edit4->Text = "1";
break;
case TWOSTOPBITS:
Edit4->Text = "2";
break;
case ONE5STOPBITS:
Edit4->Text = "1.5";
break;
}
//--sprawdzenie i wywietlenie stanu linii DTR----------switch (dcb.fDtrControl)
{
case DTR_CONTROL_DISABLE:
Edit5->Text = "Nieaktywna";
break;
case DTR_CONTROL_ENABLE:
Edit5->Text = "Aktywna";
break;
case DTR_CONTROL_HANDSHAKE:
Edit5->Text = "Handshaking";
break;
}
}
//----------------------------------------------------------void __fastcall TForm1::FormClose(TObject *Sender,
TCloseAction &Action)
{
Action=caFree;
}
//--------------------------------------------------------------
Stworzylimy zatem bardzo prost, wrcz dydaktyczn aplikacj, ale taki wanie by
nasz cel. Moemy zauway, e obsuga tego programu sprowadza si do wywoania
funkcji obsugi zdarzenia OpenCommClick(). Nacinicie przycisku Otwrz port powoduje
automatyczne skonfigurowanie wybranego wczeniej portu szeregowego oraz odczytanie
jego aktualnie wybranych ustawie. Dobrze byoby, gdyby Czytelnik sprbowa samodzielnie skonfigurowa port z wiksz liczb parametrw, a nastpnie je odczyta. Nabiera
si przez to wikszej wprawy w manipulowaniu znacznikami struktury DCB. Zamknicie
portu i aplikacji nastpi po wywoaniu funkcji obsugi zdarzenia CloseCommClick(),
w ktrej z kolei dokonujemy wywoania funkcji CloseSerialPort() zamykajcej port szeregowy i aplikacj. Przygldajc si kodowi funkcji obsugi zdarzenia OpenCommClick(),
zauwaymy, e tu po wywoaniu CreateFile() zastosowalimy nastpujc instrukcj
warunkow sprawdzajc, czy funkcja ta zwrcia prawidowy identyfikator zadeklarowanego portu:
if (hCommDev != INVALID_HANDLE_VALUE) {
...
}
else {
switch ((int)hCommDev) {
78

case IE_BADID: // W przypadku bdnej identyfikacji portu
// BADIDentify poka komunikat
...
break;
}
};
atwo mona si przekona, e w przypadku bdnego przydzielenia identyfikatora dla

portu COMn, funkcja CreateFile() zwraca warto INVALID_HANDLE_ VALUE (niewaciwa
warto identyfikatora) zdefiniowan w Windows API. Jest to bardzo skuteczna metoda
zabezpieczenia si przed prb otwarcia nieistniejcego lub ju otwartego portu (urzdzenia). Zauwamy te, e aby odczyta aktualn warto hCommDev, musielimy wymusi
przeksztacenie typw, uywajc operacji rzutowania (int)hCommDev. Kady ju si chyba
przekona, e identyfikator czy jak kto woli uchwyt typu HANDLE nie jest adnym
numerem bezporednio nadanym portowi komunikacyjnemu, lokalizuje jedynie unikalny
obszar pamici, do ktrego naley si odwoa, by uzyska dostp do danego urzdzenia.
Raz otwartego portu komunikacyjnego nie mona otworzy powtrnie, podobnie jak
nie uda si otworzy ju otwartego okna. Nie mona te powtrnie skorzysta z obszaru pamici, z ktrego wanie korzystamy.
Jeeli mimo wszystko port nie zosta otwarty prawidowo, dobrze by byo, gdyby aplikacja powiadomia nas o tym fakcie. W tym celu mona skorzysta z komunikatw
Windows typu IE_ (ang. Identify Error bd identyfikacji portu) urzdzenia lub jego
ustawie. W tabeli 5.6 przedstawiono najczciej otrzymywane od Windows komunikaty
tego typu.
Tabela 5.6. Najczciej uywane komunikaty bdnej identyfikacji ustawie portu szeregowego
Identyfikacja komunikatu
IE_BADID
Warto
Znaczenie
Niewaciwa identyfikacja urzdzenia
IE_BAUDRATE
12
Bdnie okrelona szybko transmisji
IE_BYTESIZE
11
Bdnie okrelona liczba bitw danych
IE_DEFAULT
IE_HARDWARE
10
Niewaciwie okrelone parametry domylne urzdzenia

Odbiornik jest zablokowany
IE_MEMORY
Niewaciwie ustalony rozmiar buforw
IE_NOPEN
Urzdzenie nie jest otwarte do transmisji
IE_OPEN
Urzdzenie pozostaje otwarte
Struktura COMMPROP
W celu dokadniejszego zapoznania si z moliwociami testowania systemw komunikacyjnych dostpnych w Windows w tabeli 5.7 przedstawiono bardzo uyteczn struktur
oferowan przez API. Zawarte w niej informacje mog by wykorzystywane do penego
odczytywania wszystkich istotnych parametrw interesujcego nas cza komunikacyjnego oraz usug potencjalnie przez nie oferowanych.
79
Tabela 5.7. Zasoby struktury COMMPROP

Typ
Element struktury
Znaczenie
Zawarto elementu, maska

okrelajca wczony bit
WORD
wPacketLength
Okrela (w bajtach) rozmiar

porcji pakietu danych
Naley odczyta, zaley te

od typu sterownika
WORD
wPacketVersion
Wersja struktury
Nr 2 w Win 9x, XP
DWORD
dwServiceMask
Okrelenie maski bitowej

wskazujcej na typ aktualnie
dostpnej usugi komunikacyjnej
SP_SERIALCOMM jest zawsze
okrelone
DWORD
dwReserved1
Zarezerwowane, nieuywane
DWORD
dwMaxTxQueue
Maksymalny rozmiar
wewntrznego bufora wyjciowego
nadajnika (w bajtach)
0 oznacza, e nie ustalono
Maksymalny rozmiar
wewntrznego bufora wejciowego
odbiornika (w bajtach)
0 oznacza, e nie ustalono
Maksymalna dostpna prdko

transmisji w bitach na sekund
BAUD_075
DWORD
DWORD
dwMaxRxQueue
dwMaxBaud
maksymalnej wartoci
maksymalnej wartoci
BAUD_110
BAUD_134_5
75 b/s
110 b/s
134.5 b/s
BAUD_150
150 b/s
BAUD_300
300 b/s
BAUD_600
600 b/s
BAUD_1200
1200 b/s
BAUD_1800
1800 b/s
BAUD_2400
2400 b/s
BAUD_4800
4800 b/s
BAUD_7200
7200 b/s
BAUD_9600
9600 b/s
BAUD_14400
14 400 b/s
BAUD_19200
19 200 b/s
BAUD_38400
38 400 b/s
BAUD_56K
56K b/s
BAUD_57600
57 600 b/s
BAUD_115200
115 200 b/s
BAUD_128K
128K b/s
BAUD_USER programowalne
80
Tabela 5.7. Zasoby struktury COMMPROP cig dalszy

Typ
Element struktury
Znaczenie

DWORD
dwProvSubType
Typ usugi komunikacyjnej
PST_FAX faks
PST_LAT protok LAT
(Local Area Transport)

PST_MODEM modem
PST_NETWORK_BRIDGE
niewyspecyfikowana sie
PST_PARALLELPORT port
rwnolegy
PST_RS232
RS 232
PST_RS422
RS 422
PST_RS423
RS 423
PST_RS449
RS 449
PST_SCANNER skaner
PST_TCPIP_TELNET protok
TCP/IP
PST_UNSPECIFIED brak
specyfikacji
PST_X25 protok X.25
DWORD
DwSettableParams
Specyfikacja maski bitowej

identyfikujcej parametry
transmisji podlegajce
ewentualnym zmianom
SP_BAUD prdko
SP_DATABITS dugo sowa
danych
SP_HANDSHAKING kontrola
przepywu danych
SP_PARITY parzysto
SP_PARITY_CHECK sprawdzanie
parzystoci
SP_RLSD sygna RLSD
SP_STOPBITS bity stopu
W Windows API COMMPROP deklaruje si nastpujco:

typedef struct _COMMPROP {
WORD wPacketLength;
...
} COMMPROP;
Powysza deklaracja tworzy nowe sowo kluczowe typu COMMPROP (struktura).

Zbudujmy teraz aplikacj, za pomoc ktrej bdziemy mogli selektywnie odczytywa stan
poszczeglnych masek bitowych udostpnianych przez COMMPROP.
81

Typ
Element struktury
Znaczenie
DWORD
dwProvCapabilities
Okrela mask bitow

identyfikujc rodzaj funkcji
udostpnianych przez usug
komunikacyjn (dostarczyciela
usugi)

PCF_16BITMODE tryb 16-bitowy
PCF_DTRDSR kontrola DTR-DSR
PCF_INTTIMEOUTS czas
przeterminowania
PCF_PARITY_CHECK sprawdzanie
parzystoci
PCF_RLSD kontrola RLSD
PCF_RTSCTS kontrola RTS-CTS
PCF_SETXCHAR moliwo
uycia protokou XON/XOFF
PCF_SPECIALCHARS specjalny
znak
PCF_TOTALTIMEOUTS kontrola
czasu przeterminowania transmisji

PCF_XONXOFF podtrzymanie
protokou XON-XOFF
DWORD
dwSettableBaud

umoliwiajcej ustawienie
prdkoci transmisji
Tak samo jak w dwMaxBaud
WORD
wSettableData

identyfikujcej moliwe do
uycia dugoci sowa danych
DATABITS_5
DATABITS_6
DATABITS_7
DATABITS_8
DATABITS_16
DATABITS_16X szczeglna
dugo sowa danych

DWORD
WORD
dwCurrentTxQueue
wSettableStopParity
Aktualny maksymalny rozmiar

wewntrznego bufora wyjciowego
0 oznacza, e warto ta nie jest

identyfikujcej moliwe do
uycia wartoci bitw stopu
i kontroli parzystoci
STOPBITS_10 1 bit stopu
aktualnie dostpna
STOPBITS_15 1,5 bitu

STOPBITS_20 2 bity
PARITY_NONE brak
PARITY_ODD nieparzysta
PARITY_EVEN parzysta
PARITY_MARK 1
PARITY_SPACE 0
DWORD
dwCurrentRxQueue
Aktualny maksymalny rozmiar

wewntrznego bufora wejciowego
0 oznacza, e warto ta nie jest
aktualnie dostpna
82

Typ
Element struktury
Znaczenie
DWORD
dwProvSpec1
Specyfikacja formatu danych

wymaganych przez dan usug
komunikacyjn
DWORD
dwProvSpec2
Jak wyej
WCHAR
wcProvChar[1]
Jak wyej
W zalenoci od dwProvSubType
aplikacje powinny ignorowa
ten czon, chyba e zawieraj
szczegowe informacje odnonie
do formatu danych wymaganych
przez dostarczyciela usugi
Jeeli dwProvSubType przypisano
PST_MODEM, musi nastpi
odwoanie do struktur
2
MODEMDEVCAPS oraz MODEMSETTINGS ;
dwProvSpec1 i dwProvSpec2 nie s
wwczas uywane
Wykorzystamy tu znany nam ju proces maskowania z uyciem operatora iloczynu

bitowego & (bitowe i). Program bdzie odczytywa warto wybranego elementu struktury, a nastpnie poprzez wybranie kolejnych masek bdzie selektywnie sprawdza, czy
wczone s konkretne bity odpowiedzialne za pewne parametry transmisji. Omawiany
projekt znajduje si na doczonym CD w katalogu \KODY\BUILDER\R05\P05_02\.
Do testowania wybierzmy elementy: dwSettableParams, w XP reprezentowany na 32
bitach, oraz wSettableData i wSettableStopParity, reprezentowane na 16 bitach. Zastosujemy nieco odbiegajcy od przedstawionego wczeniej projekt formularza. Skada si
on bdzie z dwch dobrze nam ju znanych przyciskw reprezentujcych zdarzenia
polegajce na otwarciu oraz zamkniciu portu. Zastosowano ponadto dwa komponenty
klasy TTrackBar, dwa TEdit oraz dwa typu TLabel, tak jak pokazuje to rysunek 5.5.
Obsuga zdarzenia TrackBar1Change() polega na wybraniu interesujcego nas elementu
struktury COMMPROP oraz odczytaniu jego aktualnej wartoci. Jeeli zechcemy sprawdzi,
czy wczony jest konkretny bit reprezentujcy wybrany atrybut transmisji przechowywany w danym elemencie struktury, wystarczy przesun wskanik uruchamiajcy funkcj
obsugi zdarzenia TrackBar2Change().
Funkcja GetCommProperties()
Funkcj, ktra zwraca aktualne waciwoci portu komunikacyjnego identyfikowanego
przez hCommDev, bdzie:
BOOL GetCommProperties(HANDLE
hCommDev, LPCOMMPROP
lpCommProp);
lpCommProp jest wskanikiem do struktury COMMPROP, ktrej format danych w oglnym

przypadku naley najpierw zainicjalizowa, po uprzednim wpisaniu do pola wPacketLength aktualnego rozmiaru struktury:
Mionikom modemw specyfikacj tych struktur prezentujemy w dodatku B.
83
Rysunek 5.5.
Formularz gwny
uruchomionego
projektu
Projekt_R05_02.bpr
commprop.wPacketLength = sizeof(COMMPROP);
//...
CommProp.dwProvSpec1 = COMMPROP_INITIALIZED;
Informacje tam zawarte mog by pomocne przy odwoywaniu si do rodziny funkcji

SetCommState(), SetCommTimeouts() lub SetupComm().
Na listingu 5.2 pokazano kod gwnego moduu omawianej aplikacji.
Listing 5.2. Zawarto moduu Unit_R05_02.cpp
#include <vcl.h>
#pragma hdrstop
#include "Unit_05_02.h"
#pragma package(smart_init)
#pragma resource "*.dfm"
TForm1 *Form1;
HANDLE hCommDev;
//
COMMPROP commprop;
//
LPCTSTR portName = "COM2"; //
//
identyfikator portu
waciwoci portu
wskanik do nazwy portu
szeregowego
LPCTSTR sbuffer1 = "Niewaciwa nazwa portu lub port jest"

" aktywny.";
//-------------------------------------------------------------__fastcall TForm1::TForm1(TComponent* Owner)
: TForm(Owner)
{
}
//-------funkcja zamyka otwarty port szeregowy-----------------BOOL __fastcall closeSerialPort(HANDLE hCommDev)
{
if ((hCommDev == 0) || (hCommDev == INVALID_HANDLE_VALUE))
return FALSE;
else {
CloseHandle(hCommDev);
return TRUE;
84

}
}
//-------zamknicie portu i aplikacji---------------------------void __fastcall TForm1::CloseCommClick(TObject *Sender)
{
closeSerialPort(hCommDev);
Application->Terminate();
}
//----otwarcie portu i ustawienie jego parametrw--------------void __fastcall TForm1::OpenCommClick(TObject *Sender)
{
hCommDev = CreateFile(portName, GENERIC_READ |
GENERIC_WRITE, 0, NULL,
OPEN_EXISTING, 0, NULL);
if (hCommDev != INVALID_HANDLE_VALUE) {
// sprawdza, czy port jest otwarty prawidowo
commprop.wPacketLength = sizeof(COMMPROP);
commprop.dwProvSpec1 = COMMPROP_INITIALIZED;
// inicjalizuje format danych usugi.
// Port szeregowy jest zawsze dostpny
memset(&commprop, 0, sizeof(COMMPROP));
GetCommProperties(hCommDev, &commprop);
}
else {
switch ((int)hCommDev) {
case IE_BADID:
ShowMessage(sbuffer1);
break;
};
}
}
//------wybrane maski bitowe-----------------------------------void __fastcall TForm1::TrackBar1Change(TObject *Sender)
{
switch (TrackBar1->Position) {
case 1: {
TrackBar2->Max = 7;
Label1->Caption = "dwSettableParams";
Edit1->Text=IntToStr(commprop.dwSettableParams);
break;
}
case 2: {
TrackBar2->Max = 6;
Label1->Caption = "wSettableData";
Edit1->Text=IntToStr(commprop.wSettableData);
break;
}
case 3: {
TrackBar2->Max = 8;
Label1->Caption = "wSettableStopParity";
Edit1->Text=IntToStr(commprop.wSettableStopParity);
break;
}
} // koniec switch
}

//---------------zawarto maski--------------------------void __fastcall TForm1::TrackBar2Change(TObject *Sender)
{
if (TrackBar1->Position == 1) {
case 1: {
Label2->Caption = "SP_PARITY";
Edit2->Text=IntToStr(commprop.dwSettableParams & SP_PARITY);
break;
}
case 2: {
Label2->Caption = "SP_BAUD";
Edit2->Text=IntToStr(commprop.dwSettableParams & SP_BAUD);
break;
}
case 3: {
Label2->Caption = "SP_DATABITS";
Edit2->Text=IntToStr(commprop.dwSettableParams &
SP_DATABITS);
break;
}
case 4: {
Label2->Caption = "SP_STOPBITS";
SP_STOPBITS);
break;
}
case 5: {
Label2->Caption = "SP_HANDSHAKING";
SP_HANDSHAKING);
break;
}
case 6: {
Label2->Caption = "SP_PARITY_CHECK";
SP_PARITY_CHECK);
break;
}
case 7: {
Label2->Caption = "SP_RLSD";
Edit2->Text=IntToStr(commprop.dwSettableParams & SP_RLSD);
break;
}
} // koniec switch
} // koniec if
case 1: {
Label2->Caption = "DATABITS_5";
Edit2->Text=IntToStr(commprop.wSettableData & DATABITS_5);
break;
}
case 2: {
85
86

Edit2->Text=IntToStr(commprop.wSettableData & DATABITS_6);
break;
}
case 3: {
Edit2->Text=IntToStr(commprop.wSettableData
break;
}
case 4: {
break;
}
case 5: {
break;
}
case 6: {
Label2->Caption = "DATABITS_16X";
DATABITS_16X);
break;
}
} // koniec switch
} // koniec if
& DATABITS_7);
& DATABITS_8);
& DATABITS_16);
&
case 1: {
Label2->Caption = "STOPBITS_10";
Edit2->Text=IntToStr(commprop.wSettableStopParity
STOPBITS_10);
break;
}
case 2: {
STOPBITS_15);
break;
}
case 3: {
STOPBITS_20);
break;
}
case 4: {
Label2->Caption = "PARITY_NONE";
PARITY_NONE);
break;
}
case 5: {
Label2->Caption = "PARITY_ODD";
&
&
&
&
87
Edit2->Text=IntToStr(commprop.wSettableStopParity &
PARITY_ODD);
break;
}
case 6: {
Label2->Caption = "PARITY_EVEN";
PARITY_EVEN);
break;
}
case 7: {
Label2->Caption = "PARITY_MARK";
PARITY_MARK);
break;
}
case 8: {
Label2->Caption = "PARITY_SPACE";
PARITY_SPACE);
break;
}
} // koniec switch
} // koniec if
}
//-------------------------------------------------------------void __fastcall TForm1::FormClose(TObject *Sender,
TCloseAction &Action)
{
Action=caFree;
}
//--------------------------------------------------------------
Dla przykadu rozpatrzmy parametr dwSettableParams typu DWORD, w XP reprezentowany

na 32 bitach. Odczytujc odpowiedni warto, przekonalimy si, e caa zawarta tam
informacja zapisana jest na 7 pierwszych bitach dwSettableParams.
Uylimy operatora &, aby sprawdzi, czy wczone s poszczeglne bity reprezentujce
atrybuty zwizane z konkretnymi parametrami komunikacyjnymi. Patrzc na wartoci
w postaci binarnej, atwo zorientujemy si, jaki jest aktualny stan logiczny poszczeglnych bitw zawartych w tej zmiennej i za co s one odpowiedzialne, tak jak pokazano to
w zawartoci tabeli 5.8.
W analogiczny sposb moemy przetestowa wszystkie maski bitowe udostpniane przez
COMMPROP, odpowiadajce waciwym pozycjom konkretnych bitw. Jeeli jako rezultat
iloczynu bitowego wartoci elementu struktury z mask okrelajc wczony bit otrzymamy warto 0, oznacza to bdzie, e testowany bit jest wyczony i dany parametr
komunikacyjny nie jest aktualnie dostpny. Lepiej znajcy temat Czytelnicy zapewne ju
zorientowali si, jakie niespodzianki oferuje nam ta struktura. Manipulowanie bitami jest
tu spraw dobrania odpowiednich operatorw przesuwania, maskowania i dopeniania.
Mona np. skasowa bity SP_PARITY i SP_BAUD w elemencie dwSettableParams:
CommProp.dwSettableParams &= ~(SP_PARITY | SP_BAUD);
88
Tabela 5.8. Maski bitowe elementu dwSettableParams struktury COMMPROP

dwSettableParams
Warto
127
Maska
Rezultat maskowania
SP_PARITY
SP_BAUD
SP_DATABITS
SP_STOPBITS
Bit 7
0
0
Bit 6
Bit 5
Bit 4
Bit 3
Bit 2
Bit 1
Bit 0
SP_HANDSHAKING
16
SP_PARITY_CHECK
32
SP_RLSD
64
Podobnie w jakim fragmencie aplikacji mona zastosowa warunek:

if ((CommProp.dwSettableParams & (SP_PARITY | SP_BAUD)) == 0) {
...
}
ktry bdzie prawdziwy, gdy oba bity bd skasowane. Jednak osobom mniej zaawansowanym w operacjach bitowych odradzabym jakiekolwiek prby ingerowania w zawarto COMMPROP.
Struktura COMMCONFIG
Struktura COMMCONFIG zawiera informacje o stanie konfiguracji danego urzdzenia komunikacyjnego. Tabela 5.9 prezentuje jej zasoby.
Windows API COMMCONFIG deklaruje nastpujco:
typedef struct _COMM_CONFIG {
DWORD dwSize;
...
} COMMCONFIG, *LPCOMMCONFIG;
Powysza deklaracja tworzy dwa nowe sowa kluczowe typu COMMCONFIG (struktura) oraz
LPCOMMCONFIG (wskanik do struktury).
Funkcje GetCommConfig() i SetCommConfig()

Aktualn konfiguracj cza komunikacyjnego odczytamy, korzystajc z funkcji API:
BOOL GetCommConfig(HANDLE hCommDev, LPCOMMCONFIG lpCC,
LPDWORD lpdwSize);
gdzie lpCC wskazuje na struktur COMMCONFIG, za lpdwSize jest wskanikiem do zmiennej

okrelajcej rozmiar struktury.
89
Tabela 5.9. Specyfikacja struktury COMMCONFIG

Typ
Element struktury
Znaczenie
Zawarto
DWORD
dwSize
Rozmiar struktury w bajtach
Naley wpisa
WORD
wVersion
Wersja struktury
Naley odczyta
WORD
wReserved
Zarezerwowane
DCB
dcb
Struktura kontroli portu szeregowego
Patrz DCB
DWORD
dwProviderSubType
Identyfikacja typu dostarczanej usugi

komunikacyjnej, a tym samym
wymaganego formatu danych
Patrz COMMPROP
DWORD
dwProviderOffset
Okrelenie offsetu dla danych wymaganych

przez dostarczyciela usugi komunikacyjnej;
offset (tzw. przesunicie) okrelony jest
zwykle w stosunku do pocztku struktury
0, jeeli nie okrelono

typu danych
DWORD
dwProviderSize
Rozmiar danych (w bajtach) wymaganych

przez usug komunikacyjn (dostarczyciela
usugi)
Zalenie od typu usugi
WCHAR
wcProviderData[1]
Dane dostarczane wraz z usug (poniewa

przewidywane jest w przyszoci
uzupenienie struktury, aplikacja powinna
uywa dwProviderOffset w celu
okrelenia pooenia wcProviderData)
Jeeli ustalono typ

usugi: PST_RS232
lub PST_PARALLELPORT,
czon ten jest pomijany;
jeeli ustalono PST_MODEM,
naley odwoa si do
MODEMSETTINGS
Biec konfiguracj portu komunikacyjnego zapiszemy za pomoc:

BOOL SetCommConfig(HANDLE hCommDev, LPBYTE lpCC, DWORD dwSize);
gdzie lpCC jest wskanikiem do COMMCONFIG, za dwSize okrela (w bajtach) rozmiar

struktury wskazywanej przez lpCC. Przed przekazaniem tej struktury jako parametru naley do elementu dwSize wpisa warto rwn sizeof(COMMCONFIG).
Funkcja CommConfigDialog()
Funkcja wywietla okno dialogowe zawierajce aktualne ustawienia parametrw portu
szeregowego.
BOOL CommConfigDialog(LPTSTR lpszName, HWND hWnd,
LPCOMMCONFIG lpCC);
lpszName jest wskanikiem do acucha znakw okrelajcego nazw portu, hWnd jest
identyfikatorem waciciela aktualnie wywietlanego okna dialogowego, a lpCC wskazuje
na struktur COMMCONFIG. Uycie tej funkcji, np. w kontekcie obsugi wybranego zdarzenia, moe wyglda nastpujco:
//-------------------------------------------------------------void __fastcall TForm1::Button1Click(TObject *Sender)
{
90

LPCOMMCONFIG commconfig;
CommConfigDialog("COM2", NULL, commconfig);
}
//--------------------------------------------------------------
Struktura COMMTIMEOUTS
Zasoby struktury COMMTIMEOUTS przedstawione s w tabeli 5.10. Udostpniaj one informacje o tzw. czasach przeterminowania transmisji w trakcie przesyania danych (ang.
time-out of transmission). Jest to wany termin, z ktrym niektrzy na pewno ju si
zetknli. W trakcie transmisji asynchronicznej COMMTIMEOUTS determinuje zachowanie si
takich funkcji jak ReadFile() czy WriteFile().
Tabela 5.10. Informacje zawarte w strukturze COMMTIMEOUTS
Typ
Element struktury
Waciwoci
DWORD
ReadIntervalTimeout
Okrela maksymalny czas (w milisekundach) pomidzy

pojawieniem si na linii komunikacyjnej dwu znakw.
W trakcie wykonywania ReadFile() czas jest liczony od
momentu pojawienia si pierwszego znaku. Jeeli przedzia
czasu pomidzy nadejciem dwu znakw przekracza warto
ReadIntervalTimeout, oznacza to, e operacja ReadFile()
jest zakoczona. Warto 0 oznacza, e nie ustalono
wymaganego okresu pomidzy nadejciem dwu kolejnych
znakw. Przypisanie wartoci MAXDWORD powoduje, e czytany
znak jest pobierany z bufora natychmiast po tym, jak si
tam pojawi
DWORD
ReadTotalTimeoutMultiplier
Okrela mnonik (w milisekundach) uyty do obliczenia

cakowitego przedziau czasu (przeterminowanie) dla operacji
czytania (odbioru). Dla wszystkich takich operacji warto ta
jest mnoona przez liczb bajtw przewidzian do odebrania
z dysku lub cza komunikacyjnego.
DWORD
ReadTotalTimeoutConstant
Okrela sta (w milisekundach) uyt do obliczania czasu

przeterminowania operacji czytania. Dla wszystkich takich
operacji warto ta jest dodawana
do ReadTotalTimeoutMultiplier i do oczekiwanej liczby
nadchodzcych bajtw
DWORD
WriteTotalTimeoutMultiplier
Okrela mnonik (w milisekundach) uyty do obliczenia

cakowitego przedziau czasu (przeterminowanie) dla operacji
zapisywania (wysyania). Dla wszystkich takich operacji
warto ta jest mnoona przez liczb bajtw przewidzian
do wysania (zapisania). 0 oznacza, e nie ustalono czasu
przeterminowania dla operacji zapisu na dysku lub do cza
komunikacyjnego
DWORD
WriteTotalTimeoutConstant
Okrela sta (w milisekundach) uyt do obliczania

czasu przeterminowania operacji wysyania. Dla wszystkich
takich operacji warto ta jest dodawana
do WriteTotalTimeoutMultiplier oraz do oczekiwanej
liczby wysyanych bajtw. 0 oznacza, e nie ustalono
czasu przeterminowania dla operacji zapisu (wysyania)

RS 232C - Praktyczne Programowanie. Od Pascala I C++ Do Delphi I Buildera. Wydanie III

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

RS 232C - Praktyczne Programowanie. Od Pascala I C++ Do Delphi I Buildera. Wydanie III

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

RS 232C praktyczne

Na uczelniach, w szkoach i biurach pojawia si coraz wicej zaawansowanych

Rozdzia 3. Jak testowa programy do transmisji szeregowej? ........................... 39

Rozdzia 4. Transmisja szeregowa w MS-DOS .................................................... 45

Rozdzia 5. Programowa obsuga interfejsu RS 232C w Windows ...................... 59

RS 232C praktyczne programowanie. Od Pascala i C++ do Delphi i Buildera

Rozdzia 6. Aplikacje wielowtkowe ............................................................... 241

Rozdzia 7. Wykorzystanie niektrych narzdzi graficznych .............................. 317

Rozdzia 8. Przykadowe aplikacje wykorzystywane

Rozdzia 9. Tworzenie komponentw .............................................................. 369

Rozdzia 10. Modelowanie oprogramowania sterujcego portem szeregowym .... 399

RS 232C praktyczne programowanie. Od Pascala i C++ do Delphi i Buildera

Rozdzia 11. POSIX .......................................................................................... 435

Dodatek A Specyfikacja funkcji CreateFile() operacje plikowe ................... 461

Dodatek C Transmisja asynchroniczna. Funkcje rozszerzone ........................... 473

Dodatek D Zamiana liczb z postaci dziesitnej na binarn .............................. 477

Funkcje CreateThread(), CreateMutex() i CreateSemaphore() ....... 481

RS 232C praktyczne programowanie. Od Pascala i C++ do Delphi i Buildera

Tabela 5.1. Typy zmiennych stosowanych w Delphi oraz w C++Builderze

1 znak Unicode Character

255 lub 3GB

Floating point number

Floating point number

Floating point number

Floating point number

Floating point number

Rozdzia 5. Programowa obsuga interfejsu RS 232C w Windows

gramowania wystarczy, eby stworzy poprawnie dziaajcy w Windows program. Ot

Typy danych Windows

RS 232C praktyczne programowanie. Od Pascala i C++ do Delphi i Buildera

Tabela 5.2. Oglne zasady tworzenia przedrostkw wedug notacji wgierskiej

Zmienna logiczna true lub false

byte unsigned char

flag of double word

Typ cakowity 4-bajtowy

Wejcie, dane wejciowe

Typ cakowity dugi 4-bajtowy

Wskanik typu long int

long pointer to C-string

Wskanik typu long int do C-acucha

long pointer to flag of dw

Wskanik typu lp do znacznika typu double word

long pointer to function

Wskanik typu lp do funkcji

Typ krtki lub cakowity

Bliski wskanik (w rodowisku 32-bitowym to samo

Wyjcie, dane wyjciowe (przetworzone)

Wskanik (w rodowisku 32-bitowym to samo co lp)

Kolejka, bufor danych

(word) unsigned int

Znak zgodny z Unicode

Rozdzia 5. Programowa obsuga interfejsu RS 232C w Windows

Tabela 5.3. Niektre typy danych stosowane w Windows

int z dwoma wartociami TRUE oraz FALSE

unsigned const char *

LPVOID lub Pointer

32-bitowy typ cakowity bez znaku

64-bitowy typ cakowity bez znaku

32-bitowy typ cakowity ze znakiem

32-bitowy typ cakowity ze znakiem

64-bitowy typ cakowity ze znakiem

32-bitowy typ cakowity ze znakiem

64-bitowy typ cakowity ze znakiem