IDZ DO

PRZYKADOWY ROZDZIA
SPIS TRECI

KATALOG KSIEK
KATALOG ONLINE

Mac OS X Tiger.
wiczenia praktyczne
Autor: ukasz Suma
ISBN: 83-246-0782-X
Format: A5, stron: 184

ZAMW DRUKOWANY KATALOG

TWJ KOSZYK
DODAJ DO KOSZYKA

CENNIK I INFORMACJE
ZAMW INFORMACJE
O NOWOCIACH
ZAMW CENNIK

CZYTELNIA
FRAGMENTY KSIEK ONLINE

Wydawnictwo Helion
ul. Kociuszki 1c
44-100 Gliwice
tel. 032 230 98 63
e-mail: helion@helion.pl

Poznaj system operacyjny komputerw Macintosh

Poznaj interfejs uytkownika
Znajd pliki i foldery
Skorzystaj z internetu
Komputery Macintosh od pocztku wzbudzay zainteresowanie i sensacj. Firma Apple
niejednokrotnie wyznaczaa nowe kierunki rozwoju w brany komputerw osobistych,
przedstawiajc rozwizania powielane pniej mniej lub bardziej dyskretnie przez inne
firmy. System operacyjny Mac OS X Tiger to kolejny rewolucyjny produkt firmy Apple.
Dopracowany w najdrobniejszych szczegach i wyjtkowo efektowny interfejs
uytkownika, ogromne moliwoci multimedialne, przydatne narzdzia systemowe,
gotowo do pracy z internetem i legendarna ju stabilno to tylko niektre z cech,
ktre sprawiaj, e praca z Mac OS X jest przyjemnoci.
Dziki ksice Mac OS X Tiger. wiczenia poznasz podstawy korzystania z tego
niesamowitego systemu operacyjnego. Dowiesz si, jak nazywaj si jego poszczeglne
elementy i jak z nich korzysta. Nauczysz si wykorzystywa Findera jedn
z kluczowych aplikacji w systemie Mac OS X, konfigurowa Doka, wyszukiwa pliki
na dysku oraz nagrywa pyty CD i DVD. Wykorzystasz przegldark Safari do
przegldania witryn WWW.
Elementy interfejsu uytkownika
Korzystanie z myszy i klawiatury
Praca z Finderem
Zarzdzanie plikami i teczkami
Przenoszenie plikw do Kosza
Uruchamianie programw z poziomu Doka
Konfigurowanie Doka
Korzystanie z WWW
Zaprzyjanij si z Tygrysem
Pobierz dodatkowe rozdziay do ksiki (pliki PDF):
Wyszukiwanie danych w systemie oraz Korzystanie z programu Mail

Wstp
Rozdzia 1. Podstawowe elementy interfejsu uytkownika
1.1. Co wida na ekranie?
1.2. Znaczki
1.3. Biurko
1.4. Pasek menu
1.5. Pasek Doka
1.5. Okna

Rozdzia 2. Uywanie myszy, menu i skrtw klawiaturowych

2.1. Dziaania zwizane z mysz w Mac OS X
2.2. Menu programu i skrty klawiaturowe

Rozdzia 3. Uywanie okien Findera

3.1. Elementy okna i podstawowe dziaania na oknach
3.2. Widoki okna
3.3. Dostosowywanie wygldu okien Findera

Rozdzia 4. Zarzdzanie teczkami i plikami

4.1. Tworzenie teczek
4.2. Kopiowanie, przenoszenie i zmiana nazw teczek
i plikw
4.3. Usuwanie plikw i teczek oraz korzystanie z Kosza
4.4. Tworzenie i uywanie pseudonimw
4.5. Tworzenie i rozpakowywanie archiww

5
11
12
13
13
14
15
16

19
20
29

35
35
44
57

71
72
74
82
87
90

Mac OS X Tiger wiczenia praktyczne

Rozdzia 5. Korzystanie z Doka

5.1. Znaczki widoczne w Doku
5.2. Dodawanie i usuwanie elementw Doka
5.3. Dostosowywanie wygldu i dziaania Doka

Rozdzia 6. Korzystanie z pyt CD i DVD

6.1. Podstawowe operacje na dyskach CD i DVD
6.2. Nagrywanie dyskw

93
93
97
100

105
106
112

Rozdzia 7. Uruchamianie, uywanie i wyczanie programw

117

7.1. Rozpoczcie pracy w programie

7.2. Korzystanie z programu
7.3. Zakoczenie pracy w programie

119
123
134

Rozdzia 8. Korzystanie z sieci WWW za pomoc przegldarki Safari

Dodatek A

Dodatek B

141

8.1. Elementy przegldarki internetowej i podstawowe

dziaania oferowane przez Safari
8.2. Korzystanie ze stron WWW i bardziej
zaawansowanych moliwoci Safari
8.3. Uywanie wyszukiwarek internetowych

151
163

Skrty klawiaturowe w Mac OS X

171

Skrty systemu operacyjnego

Skrty programu Finder

172
173

Terminologia stosowana w systemach Apple

175

142

Celem tego rozdziau jest przedstawienie Ci podstawowych

zagadnie zwizanych z korzystaniem z systemu plikw rodowiska Mac OS X. Dziki lekturze kilkunastu najbliszych
stron poznasz zatem sposoby tworzenia teczek, kopiowania, przenoszenia i zmiany nazw teczek oraz plikw, metod tworzenia i korzystania z pseudonimw oraz podstawowe dziaania, ktre mona wykona w zwizku z Koszem. Dowiesz si rwnie, w jaki sposb
mona utworzy archiwum z dowolnego zbioru danych.
Dane w Mac OS X maj posta hierarchicznej struktury teczek i plikw.
Pliki to, oglnie rzecz biorc, zbiory danych; niektre z nich zawieraj
kod wykonywany przez procesor i s nazywane programami, wikszo jednak to zwyke zbiory danych cyfrowych, ktre okrelane s
nieraz w Mac OS X mianem dokumentw.
Teczki, nazywane te folderami lub katalogami, to z kolei zbiory plikw pozwalajce na tworzenie przejrzystych i atwych do przeszukiwania struktur danych. Teczki oprcz plikw mog te zawiera inne
teczki, dziki czemu moliwe jest przechowywanie informacji w porzdku hierarchicznym.
Pseudonimy to szczeglny rodzaj plikw, ktrych zadaniem jest przekierowywanie do odpowiedniego zbioru. Pseudonimy pozwalaj na
wygodniejsze poruszanie si w strukturze plikw bez koniecznoci
tworzenia wielu kopii tych samych danych.

72

Mac OS X Tiger wiczenia praktyczne

Wszystkie zbiory przechowywane na Twoim komputerze reprezentowane s przez odpowiednie znaczki, czsto nawizujce symbolicznie do zawartoci folderw czy funkcji poszczeglnych plikw.
Teczki oznaczane s jednak zwykle symbolem przypominajcym
biurow aktwk, a znaczki rnego rodzaju dokumentw zawsze
w jaki sposb nawizuj do ich treci.
Specjalne znaczenie dla uytkownika Macintosha ma jego teczka
domowa. Jest to folder, w ktrym zapisywane s wszystkie prywatne
dane okrelonej osoby. W teczkach skadowych tego folderu zapisywane s ustawienia osobiste uytkownika, jego filmy i pliki muzyczne oraz tworzone przez niego dokumenty i obrazki graficzne.
Osobnym zagadnieniem jest tu tworzenie archiww, ktre stanowi
spakowane kopie oryginalnych danych. Pakowanie, czyli kompresja,
to proces zmniejszania wielkoci zbiorw danych. Utworzone w ten
sposb archiwa doskonale nadaj si do wysyania w postaci zacznikw do wiadomoci elektronicznych, udostpniania na stronach
WWW oraz przechowywania w charakterze kopii bezpieczestwa.

Jak ju wspomniaem, teczki to zbiory plikw i innych teczek, a ich

zadaniem jest umoliwienie Ci tworzenia hierarchicznych struktur
danych i uatwienie panowania nad informacjami przechowywanymi
na Twoim dysku twardym. Zarzdzanie teczkami w systemie Mac OS X
nie naley do zbyt trudnych, o czym przekonasz si, wykonujc zaprezentowane niej wiczenia.
W I C Z E N I E

4.1

Tworzenie teczki przy uyciu menu programu Finder

Aby utworzy now teczk, powiniene przeprowadzi nastpujce

operacje:
1. Przejd do dowolnego okna lub otwrz nowe okno Findera,
klikajc ikon programu znajdujc si w Doku.
2. Korzystajc z paska bocznego, przejd do teczki Dokumenty.

Rozdzia 4. Zarzdzanie teczkami i plikami

73

3. Przy aktywnym oknie Dokumenty wybierz z menu Plik

polecenie Nowa teczka.

W teczce Dokumenty pojawi si nowy folder o nazwie teczka
bez nazwy, tak jak zostao to przedstawione na rysunku 4.1.
Nazw t moesz natychmiast zmieni na jak bardziej
sensown, gdy zaraz po utworzeniu folderu jego nazwa jest
zaznaczona i gotowa do edycji.

Rysunek 4.1. Nowo utworzona teczka w oknie Findera

W I C Z E N I E

4.2

Tworzenie teczki
za pomoc polecenia menu kontekstowego

Now teczk moesz utworzy rwnie w nieco prostszy sposb:

1. Przejd do dowolnego okna lub otwrz nowe okno Findera,
klikajc znaczek programu znajdujcy si w Doku, a nastpnie
korzystajc z paska bocznego przejd do teczki
Dokumenty.
2. Przytrzymujc klawisz Kontrola, kliknij pust przestrze panelu
okna i z wywietlonego menu kontekstowego wybierz polecenie
Nowa teczka, tak jak zostao to przedstawione na rysunku 4.2.

74

Mac OS X Tiger wiczenia praktyczne

Rysunek 4.2. Tworzenie nowej teczki za pomoc polecenia menu

kontekstowego

Jeszcze prostsza metoda tworzenia nowej teczki sprowadza si

do wybrania w odpowiednim oknie Findera kombinacji klawiszy
Due litery+Polecenie+N.

Znasz ju sposoby tworzenia teczek w systemie Mac OS X, teraz z pewnoci przydaaby Ci si wiedza na temat moliwoci zarzdzania
zbiorami danych zgromadzonymi na Twoim Macu. Najczciej przeprowadzan przez Ciebie czynnoci bdzie z pewnoci kopiowanie
plikw i teczek pomidzy rnymi folderami i dyskami, poniej znajdziesz wic opis metod wykonania tego zadania. Nieraz zajdzie te
potrzeba przeniesienia danych z jednej teczki do innej. Moliwo
zmiany nazw teczek przyda Ci si z kolei do sensownego porzdkowania swoich danych i pomoe w ich szybkim odszukiwaniu.

Rozdzia 4. Zarzdzanie teczkami i plikami

75

W I C Z E N I E

4.3

Kopiowanie pojedynczego zbioru

w ramach tego samego dysku

Aby skopiowa jeden plik lub jedn teczk pomidzy folderami znajdujcymi si na tym samym dysku, powiniene postpowa zgodnie
z nastpujc procedur:
1. Otwrz okno teczki, w ktrej znajduje si zbir przeznaczony
do skopiowania, oraz okno teczki, w ktrej ma si znale jego
kopia. W tym celu skorzystaj z programu Finder.
W tym wiczeniu skopiujesz teczk utworzon w wiczeniu 4.1.
do swojego folderu Muzyka, powiniene zatem otworzy
wanie te dwa zbiory.
2. Rozmie okna na ekranie w taki sposb, aby byy one
widoczne jednoczenie i jedno nie przesaniao drugiego.
Przykadowy ukad okien zosta przedstawiony na rysunku 4.3.

Rysunek 4.3. Okna teczki rdowej i docelowej przed kopiowaniem zbioru

3. Nacinij i przytrzymaj klawisz Opcja, a nastpnie nacinij

i przecignij znaczek wybranego elementu z okna teczki

rdowej do okna teczki docelowej. W trakcie tej operacji
okna te powinny wyglda mniej wicej tak jak na rysunku 4.4.
4. Zwolnij przycisk myszy, upuszczajc znaczek w momencie, gdy
znajdzie si on w obszarze okna docelowego. Po wykonaniu tej
czynnoci na ekranie moe pojawi si okienko postpu procesu

76

Mac OS X Tiger wiczenia praktyczne

Rysunek 4.4. Kopiowanie teczki

kopiowania, ktre zostao przedstawione na rysunku 4.5. Jeli

jednak kopiowana teczka jest pusta lub jej zawarto nie jest
zbyt dua, element pojawi si w folderze docelowym niemal
natychmiast.

Rysunek 4.5. Postp kopiowania teczki

Po zakoczeniu procedury okna powinny wyglda tak jak

na rysunku 4.6.

Rozdzia 4. Zarzdzanie teczkami i plikami

77

Rysunek 4.6. Zawarto teczek rdowej i docelowej po zakoczeniu

kopiowania folderu

Opisany tu sposb kopiowania ma zastosowanie rwnie w przypadku

plikw.
W I C Z E N I E

4.4

Przenoszenie pojedynczego zbioru w ramach

jednego dysku

Aby przenie plik lub teczk z jednego folderu do innego, powiniene wykona nastpujce dziaania:
1. Otwrz teczki rdow i docelow, podobnie jak robie
to w poprzednim wiczeniu. Tym razem jednak folderem
rdowym niech bdzie teczka Muzyka, a docelowym
teczka utworzona w wiczeniu 4.1.
2. Rozmie okna w odpowiedni sposb na ekranie.
3. Nacinij i przecignij znaczek przenoszonej teczki z okna
rdowego do docelowego, jednak w tym przypadku nie
przytrzymuj klawisza Opcja.
4. Upu element, zwalniajc przycisk myszki w chwili,
gdy jej wskanik znajdzie si w obszarze okna docelowego.
Element wraz z ca swoj zawartoci zostanie przeniesiony
do teczki docelowej, co oznacza, e pojawi si w tym folderze
i zostanie usunity z folderu rdowego.

78

Mac OS X Tiger wiczenia praktyczne

W przypadku gdy teczka rdowa i docelowa znajduj si na dwch
rnych dyskach, na przykad na dysku CD i na dysku twardym lub na
pamici przenonej, wwczas niezalenie od tego, czy nacinity bdzie
klawisz Opcja, czy te nie, wykonywana bdzie operacja kopiowania.

W I C Z E N I E

4.5

Kopiowanie wielu elementw w obrbie jednego dysku

Aby skopiowa wiele zbiorw za jednym razem, powiniene przeprowadzi nastpujce operacje:
1. Otwrz swoj teczk Dokumenty i utwrz w niej kilka nowych
folderw. Otwrz rwnie teczk Muzyka i odpowiednio
rozmie okna na ekranie.
2. Zaznacz wszystkie elementy, ktre maj zosta skopiowane,
przecigajc mysz w odpowiednim kierunku przy nacinitym
przycisku, tak jak zostao to przedstawione na rysunku 4.7,
lub korzystajc z kombinacji kliknicia i klawisza Wielkie litery
do wybrania waciwych znaczkw.

Rysunek 4.7. Zaznaczanie wielu elementw w celu skopiowania ich

do innej teczki
3. Nacinij klawisz Opcja i przytrzymaj go, umie wskanik

myszy nad dowolnym z kopiowanych elementw i nacinij

przycisk myszy, a nastpnie przecignij wskanik do obszaru
okna docelowego. W czasie tej operacji Twoje okna powinny
wyglda podobnie do przedstawionych na rysunku 4.8.

Rozdzia 4. Zarzdzanie teczkami i plikami

79

Rysunek 4.8. Kopiowanie wielu elementw pomidzy teczkami

4. Po przesuniciu wskanika do okna teczki docelowej zwolnij

przycisk myszy w celu upuszczenia elementw.

Zaznaczone elementy zostan skopiowane do wybranej
teczki, a teczki bd wyglday tak, jak zostao to pokazane
na rysunku 4.9.

Rysunek 4.9. Efekt kopiowania wielu elementw

Jednoczesne przenoszenie wielu elementw realizuje si w analogiczny

sposb. W tym przypadku nie naley jednak naciska i przytrzymywa
klawisza Opcja.

80

Mac OS X Tiger wiczenia praktyczne

W I C Z E N I E

4.6

Alternatywna metoda kopiowania zbiorw

Istnieje inny sposb kopiowania teczek i plikw, w ktrym uywa si

odpowiedniego polecenia menu Findera lub menu kontekstowego.
Aby z niego skorzysta, postpuj zgodnie z ponisz procedur:
1. Wybierz element lub zbir elementw do skopiowania.
2. Z menu Zmiany programu Finder wybierz polecenie Kopiuj
lub nacinij klawisz Kontrola i przytrzymujc go kliknij
waciwy element. Na ekranie pojawi si menu kontekstowe
przedstawione na rysunku 4.10, z ktrego powiniene wybra
polecenie Kopiuj.
Rysunek 4.10.
Kopiowanie
elementu
za pomoc
polecenia menu
kontekstowego

3. Uaktywnij okno teczki docelowej, a nastpnie wybierz z menu

Zmiany Findera polecenie Wklej lub kliknij mysz puste miejsce

w oknie docelowym przy nacinitym klawiszu Kontrola,
a nastpnie wybierz z menu kontekstowego polecenie
Wklej rzecz, tak jak zostao to pokazane na rysunku 4.11.
Odpowiednie zbiory pojawi si w wybranym folderze.
Jeli dysponujesz mysz dwuprzyciskow, w celu wywoania menu
kontekstowego moesz skorzysta z prawego przycisku myszy zamiast
z kombinacji klawisza Kontrola i kliknicia.

Rozdzia 4. Zarzdzanie teczkami i plikami

81

Rysunek 4.11.
Wklejanie
elementu w oknie
teczki docelowej
przy uyciu
polecenia menu
kontekstowego

Jak z pewnoci zauwaye, w menu programu Finder obecne jest

polecenie Wytnij. Pozwala Ci ono na przeprowadzanie operacji
przenoszenia plikw i teczek, analogicznie do opisanej powyej
procedury kopiowania elementw.
W I C Z E N I E

4.7

Zmiana nazwy elementu

Aby zmieni nazw pliku lub teczki, wykonaj nastpujce operacje:

1. Otwrz teczk zawierajc odpowiedni element, korzystajc
z programu Finder. W naszym wiczeniu zmienisz nazw
jednego z folderw utworzonych w teczce Dokumenty.
2. Kliknij element, aby go zaznaczy.
3. Kliknij nazw elementu lub nacinij klawisz Wprowad (Enter),
aby rozpocz jej edycj.
Nazwa widoczna pod znaczkiem zostanie podwietlona, tak
jak zostao to pokazane na rysunku 4.12. Oznacza to, e moesz
rozpocz jej modyfikacj. Towarzyszy temu bdzie rwnie
zmiana wskanika w kursor przypominajcy wielk liter I.
4. Rozpocznij wpisywanie nazwy. Spowoduje to usunicie
dotychczasowej nazwy i zastpienie jej wpisywanym tekstem,
tak jak zostao to przedstawione na rysunku 4.13.
5. Po zakoczeniu wprowadzania nazwy kliknij dowolny punkt
znajdujcy si poza obszarem nazwy lub nacinij klawisz
Wprowad (Enter).

82

Mac OS X Tiger wiczenia praktyczne

Rysunek 4.12.
Nazwa znaczka
przygotowana
do edycji

Rysunek 4.13.
Edycja nazwy
zbioru

Podana przez Ciebie nazwa zostanie na stae przypisana

do zbioru, tak jak zostao to pokazane na rysunku 4.14.

Usunicie elementu w przypadku komputerw Macintosh realizowane jest za porednictwem narzdzia nazywanego Koszem. Kosz
spenia w systemie dokadnie tak sam rol, jak pojemnik na mieci

Rozdzia 4. Zarzdzanie teczkami i plikami

83

Rysunek 4.14.
Zmieniona nazwa
elementu

w kadym Biurze czy mieszkaniu: wyrzuca si do niego niepotrzebne

rzeczy, a nastpnie oprnia, gdy si zapeni. Korzystanie z Kosza jest
zatem rwnie intuicyjne jak w codziennym yciu. Przekonasz si o tym,
wykonujc kolejne wiczenia zamieszczone w tym podrozdziale.
W I C Z E N I E

4.8

Usuwanie elementu

Usuwanie pliku lub teczki nie stanowi w systemie Mac OS X wielkiego

problemu. Aby tego dokona, powiniene jedynie przeprowadzi nastpujce dziaania:
1. Otwrz w Finderze teczk zawierajc niepotrzebny element
i wybierz go, klikajc mysz. W naszym wiczeniu otwieran
teczk niech bdzie folder Muzyka, a usuwanym zbiorem jeden
ze skopiowanych tam wczeniej elementw.
2. Przecignij zaznaczony element do Kosza, ktrego znaczek
widoczny jest w prawej czci Doka. Kosz zosta
przedstawiony na rysunku 4.15.
Rysunek 4.15.
Pusty Kosz

84

Mac OS X Tiger wiczenia praktyczne

Musisz uwaa, aby umieci wskanik dokadnie nad Koszem.

Jeli nie trafisz w odpowiednie miejsce, przeniesiesz tylko
wybran teczk lub plik na Biurko. To, e wskanik znajduje si
we waciwym pooeniu, rozpoznasz po przyciemnieniu
znaczka Kosza. Zostao to przedstawione na rysunku 4.16.
Rysunek 4.16.
Wygld Kosza
w czasie
usuwania
elementu

3. Umie wskanik myszy dokadnie nad znaczkiem Kosza

i upu element.
Po usuniciu zbioru znaczek Kosza zmieni nieco wygld. Pusty
do tej pory Kosz zostanie wypeniony pogniecionymi papierami,
tak jak zostao to przedstawione na rysunku 4.17.
Rysunek 4.17.
Kosz, w ktrym
znajduje si
usunity element

Szybszym sposobem przeniesienia zaznaczonego zbioru do Kosza jest

wybranie kombinacji klawiszy Polecenie+Cofacz (Backspace).

Rozdzia 4. Zarzdzanie teczkami i plikami

85

W I C Z E N I E

4.9

Alternatywny sposb usuwania elementu

Zbir moesz te umieci w Koszu, korzystajc z nieco innej metody:

1. Otwrz w Finderze teczk zawierajc niepotrzebny element
i wybierz go, klikajc mysz.
2. Z menu Plik Findera wybierz polecenie Przenie do Kosza
lub kliknij element, przytrzymujc klawisz Kontrola, i z menu
kontekstowego wybierz polecenie Przenie do Kosza, tak jak
zostao to pokazane na rysunku 4.18. Operacja ta spowoduje
umieszczenie zbioru w Koszu.
Rysunek 4.18.
Usuwanie zbioru
za pomoc
polecenia menu
kontekstowego

W I C Z E N I E

4.10

Oprnianie Kosza

Zbiory, ktre wrzucie do Kosza, s w dalszym cigu fizycznie obecne

na twardym dysku Twojego komputera. Oznacza to w praktyce, e
nadal zajmuj one miejsce. Moe si zatem zdarzy, i uda Ci si zapeni ca przestrze, ktr dysponujesz, niepotrzebnymi ju plikami.
W tej sytuacji naley po prostu zwolni miejsce na dysku, oprniajc
Kosz. Moesz to zrobi w nastpujcy sposb:

86

Mac OS X Tiger wiczenia praktyczne

1. Kliknij widoczny w Doku znaczek Findera, aby uaktywni

ten program.
2. Z menu Finder wybierz polecenie Wyrzu mieci....
3. Na ekranie pojawi si okno dialogowe z prob o potwierdzenie
chci wykonania operacji oprnienia Kosza. Okno to zostao
przedstawione na rysunku 4.19.
Rysunek 4.19.
Okno dialogowe
z prob
o potwierdzenie
chci oprnienia
Kosza
4. Kliknij przycisk OK lub nacinij klawisz Wprowad (Enter).

mieci zostan trwale usunite z Kosza, czego wizualnym

potwierdzeniem bdzie ponowna zmiana znaczka. Peny dotd
Kosz znw stanie si pusty.
Zamiast korzysta z menu w celu oprnienia Kosza, moesz uy skrtu
klawiaturowego Due litery Polecenie+Cofacz (Backspace).
Wyrzucanie mieci powoduje, e zajmowana przez nie przestrze
dyskowa zostaje zwolniona. Usunite zbiory nie s co prawda fizycznie
kasowane, jednak nie bdziesz ju mia do nich dostpu i nie bdziesz
dysponowa adnym prostym sposobem pozwalajcym na ich odzyskanie.
Przywrcenie wyrzuconych elementw jest moliwe za pomoc
specjalistycznych narzdzi i moe wymaga skorzystania z usug firm
zajmujcych si odzyskiwaniem danych. Jeli chcesz trwale zamaza
swoje niepotrzebne dane w taki sposb, aby nikt nie by w stanie ich
odtworzy, w drugim kroku powyszej procedury powiniene wybra
polecenie Oprnij Kosz bezpiecznie.
W I C Z E N I E

4.11

Prostszy sposb oprniania Kosza

Istnieje nieco szybsza metoda usuwania mieci z Kosza. Aby z niej

skorzysta, wykonaj nastpujce czynnoci:
1. Korzystajc z myszy, nacinij znaczek Kosza widoczny w Doku.

Rozdzia 4. Zarzdzanie teczkami i plikami

87

Po krtkiej chwili na ekranie pojawi si menu, ktre zostao

przedstawione na rysunku 4.20.
Rysunek 4.20.
Menu Kosza

2. Z wywietlonego menu wybierz polecenie Oprnij Kosz,

a mieci zostan natychmiast z niego usunite.

Podczas korzystania z tej metody oprniania Kosza nie zostaniesz
poproszony o potwierdzenie, musisz zatem mie pen wiadomo,
e bezpowrotnie pozbywasz si caej zawartoci Kosza, i pewno,
e jest to dziaanie, ktrego sobie yczysz.
W I C Z E N I E

4.12

Odzyskiwanie zawartoci Kosza

Aby odtworzy dane umieszczone wczeniej w Koszu, wykonaj nastpujce operacje:

1. Otwrz Kosz, klikajc jego znaczek widoczny na pasku Doka.
Na ekranie pojawi si okno, w ktrym znajduje si zawarto
Kosza.
2. Korzystajc ze standardowej metody przenoszenia elementw,
przecignij wybrany zbir z okna Kosza do okna odpowiedniej
teczki.

Pseudonimy to swego rodzaju skrty, ktre pozwalaj na szybkie przechodzenie do odpowiednich teczek lub plikw. Kady zbir przechowywany na Twoim Macu moe mie dowoln liczb pseudonimw,
a usunicie ktregokolwiek z nich nie ma adnego wpywu na zawarto

88

Mac OS X Tiger wiczenia praktyczne

oryginalnego pliku lub folderu. Przeniesienie lub skopiowanie pseudonimu nie powoduje utraty poczenia z oryginalnym zbiorem. Przeniesienie oryginau powoduje automatyczn aktualizacj wszystkich
jego pseudonimw w taki sposb, e zawsze wskazuj one odpowiedni
zbir, jednak usunicie oryginalnego elementu sprawia, e pseudonimy
staj si niewane i nie wskazuj adnych sensownych danych.
W I C Z E N I E

4.13

Tworzenie pseudonimu

Aby utworzy pseudonim pliku lub teczki, powiniene postpowa

zgodnie z ponisz procedur:
1. Otwrz okno teczki zawierajcej zbir, ktrego pseudonim
chcesz powoa do ycia.
W tym wiczeniu zajmiemy si tworzeniem pseudonimu teczki
Moja teczka, ktrej nazw zmienie w jednym z poprzednich
zada. Teczka ta znajduje si w folderze Dokumenty.
2. Zaznacz odpowiedni element, klikajc go mysz.
3. Wybierz z menu Plik programu Finder polecenie Utwrz
pseudonim lub kliknij element, przytrzymujc klawisz Kontrola,
i z menu kontekstowego wybierz polecenie o tej samej nazwie.
Sposb przeprowadzenia tej operacji zosta pokazany na
rysunku 4.21.
W oknie pojawi si pseudonim zbioru o nazwie Moja teczkapseudonim, tak jak zostao to przedstawione na rysunku 4.22.
Jak wida, znaczek pseudonimu opatrzony jest niewielkim
symbolem strzaki wskazujcej, e nie reprezentuje on samego
zbioru, a tylko przekierowanie do niego. Nazwa pseudonimu
jest za podwietlona, dziki czemu moe zosta natychmiast
zmieniona.
Zamiast korzysta z polecenia menu, moesz tu te uy skrtu
klawiaturowego Polecenie+L.

Rozdzia 4. Zarzdzanie teczkami i plikami

89

Rysunek 4.21.
Tworzenie
pseudonimu
za pomoc
polecenia menu
kontekstowego

Rysunek 4.22.
Nowo utworzony
pseudonim
elementu

W I C Z E N I E

4.14

Korzystanie z pseudonimu

Aby sprawdzi dziaanie utworzonego w poprzednim wiczeniu pseudonimu, wykonaj nastpujce czynnoci:

90

Mac OS X Tiger wiczenia praktyczne

1. Skopiuj pseudonim do jakiego innego folderu. Moe to by na

przykad teczka Muzyka.

2. Przejd do okna Muzyka i dwukrotnie kliknij umieszczony tam
pseudonim.
Po wykonaniu tej operacji natychmiast przejdziesz do teczki
wskazywanej przez pseudonim. W naszym przypadku bdzie
to oczywicie oznacza otworzenie folderu Moja teczka.

Archiwa pozwalaj na przechowywanie danych w skompresowanych

plikach, dziki czemu zajmuj one mniej miejsca na dysku i mog
by szybciej przesyane za porednictwem internetu. Pakowanie plikw
stanowi doskonay sposb tworzenia kopii bezpieczestwa wanych plikw, ktrych utrata byaby dla Ciebie prawdziw katastrof.
Pozwala te na bardziej wydajne archiwizowanie starszych i rzadko
uywanych danych, ktre mog Ci si jeszcze kiedy przyda. Archiwa
w rodowisku Mac OS X maj posta plikw o rozszerzeniu zip,
ktre s obsugiwane przez narzdzia dostpne bezporednio w systemie operacyjnym, i nie wymagaj instalowania adnych dodatkowych programw.
W I C Z E N I E

4.15

Tworzenie archiwum

Aby utworzy archiwum z wybranego folderu, powiniene wykona

nastpujce operacje:
1. Otwrz okno teczki zawierajcej odpowiedni element.
W tym wiczeniu zajmiemy si tworzeniem archiwum teczki
Moja teczka, ktra znajduje si w folderze Dokumenty.
2. Zaznacz odpowiedni element, klikajc go mysz.

Rozdzia 4. Zarzdzanie teczkami i plikami

91

3. Wybierz z menu Plik programu Finder polecenie Utwrz

archiwum lub kliknij element, przytrzymujc klawisz

Kontrola, i z menu kontekstowego wybierz polecenie o tej samej
nazwie. Operacja ta zostaa pokazana na rysunku 4.23.
Rysunek 4.23.
Tworzenie
archiwum
za pomoc
polecenia menu
kontekstowego

W oknie pojawi si plik archiwum o nazwie Moja teczka.zip,

tak jak zostao to przedstawione na rysunku 4.24. Jak wida,
znaczek archiwum ma posta zagitej kartki papieru z zamkiem
byskawicznym. Jeli kompresowany zbir zawiera du ilo
danych, proces pakowania moe zaj dusz chwil.
Zauwaysz wwczas na ekranie niewielkie okno z paskiem
postpu, pozwalajce rwnie na przerwanie procedury
archiwizacji. Jeli pakowany element nie jest zbyt duy,
archiwizacja odbdzie si niemal natychmiast.
Format ZIP naley do najbardziej rozpowszechnionych typw plikw
skompresowanych. Z plikami o tym rozszerzeniu bdziesz si czsto
spotyka na stronach internetowych, nierzadko te dane w tej formie
bd doczane do wiadomoci elektronicznych, ktre otrzymasz.
Zalet tego typu archiww jest fakt, e mog one by rozpakowywane
praktycznie na dowolnym komputerze i w kadym systemie operacyjnym,
co oznacza, i mona ich uywa, korzystajc z innych systemw ni
komputer Apple z platform Mac OS X.

92

Mac OS X Tiger wiczenia praktyczne

Rysunek 4.24.
Postp procesu
kompresji danych

W I C Z E N I E

4.16

Rozpakowywanie danych z archiwum

Aby rozpakowa archiwum, powiniene wykona dwie proste czynnoci:

1. Otwrz okno teczki zawierajcej plik archiwum.
Moe to by na przykad archiwum utworzone w poprzednim
wiczeniu.
2. Dwukrotnie kliknij znaczek archiwum. Zostanie ono
rozpakowane, a jego zawarto znajdzie si w biecej teczce,
czyli w folderze zawierajcym archiwum.