Joomla!

Podrcznik
administratora systemu
Autor: Pawe Frankowski, Marcin Szumaski
ISBN: 978-83-246-1361-8
Format: 158x235, stron: 456

Poznaj najprostsze sposoby tworzenia atrakcyjnych stron WWW

Jak zwikszy dostpno serwisu?
Jak przenie baz danych MySQL?
Jak przyspieszy proces wczytywania?

Joomla! to wielokrotnie nagradzany, darmowy System Zarzdzania Treci, o rozlegym

i wci poszerzajcym si zakresie moliwoci. Joomla! napisany zosta w jzyku PHP
i wykorzystuje baz danych MySQL. Pozwala uytkownikowi atwo publikowa
i zarzdza dowoln zawartoci w internecie, intranecie oraz ekstranecie bez
znajomoci jzyka HTML. System Joomla!, ktrego nazw tumaczy si jako wszyscy
razem, to co wicej ni tylko program to zaangaowana w jego dalszy rozwj
spoeczno, do ktrej i Ty moesz teraz doczy!
Ksika Joomla! Podrcznik administratora systemu przeznaczona jest zarwno
dla osb, ktre dopiero poznaj ten system, jak i dla zaawansowanych uytkownikw.
Dziki niej nauczysz si tworzy strony wizerunkowe, domowe i hobbystyczne, a take
rozbudowane serwisy komercyjne, takie jak sklep internetowy. Poznasz rozwizania,
ktre pozwol na uycie szablonw, a one znacznie uatwi Ci realizacj ciekawych
i oryginalnych pomysw. Ta ksika to swoisty niezbdnik, ktry powinien mie pod
rk kady, kto chce zosta administratorem strony internetowej, przycigajcej nie
tylko uwag, ale i rzesze uytkownikw!

Wydawnictwo Helion
ul. Kociuszki 1c
44-100 Gliwice
tel. 032 230 98 63
e-mail: helion@helion.pl

Systemy Zarzdzania Treci (CMS)

Mambo i Joomla!
Konfiguracja witryny i zarzdzanie uytkownikami
Tworzenie artykuu statycznego i dynamicznego
Meneder mediw
Komponenty, moduy i rozszerzenia
Instalacja i modyfikacja szablonu
Narzdzia dla administratora
Bezpieczestwo systemu Joomla!
Budowa strony instytucji pastwowej i sklepu internetowego

Oto niezbdnik, ktry pozwoli Ci tworzy niesamowite witryny WWW!

Spis tre!ci
Podzi"kowania ............................................................................... 11
Wst"p ............................................................................................ 13
Rozdzia* 1. Systemy Zarz-dzania Tre/ci- (CMS) a Joomla! ................................ 17
Co to jest CMS? ............................................................................................................. 17
Jakie s$ cechy charakterystyczne CMS? ......................................................................... 18
CMS, ale dla kogo? ........................................................................................................ 18
Sk$d czerpa+ informacje o CMS? ................................................................................... 20
Czy Joomla! jest CMS? .................................................................................................. 22
Co oznacza nazwa Joomla!? ........................................................................................... 23
A wi%c jednak Joomla! ................................................................................................... 25
Ile wersji Joomla! ukaza"o si% do tej pory? ..................................................................... 29
Wydania zmodyfikowane poprosz% ............................................................................ 32
Sk$d czerpa+ wiedz% o Joomla! ...................................................................................... 36
Czy Joomla! mo!e pos"u!y+ jako platforma do budowy portalu korporacyjnego? ......... 39
Joomla! dynamicznie, a mo!e jednak statycznie? ........................................................... 40

Rozdzia* 2. Twj warsztat pracy, czyli zanim zaczniesz ...................................... 43

Wprowadzenie ................................................................................................................ 43
Techniczne wymagania .................................................................................................. 45
Programowe wymagania ................................................................................................ 47
Etapy tworzenia serwisu WWW ..................................................................................... 54
Etap zapoznania si% ze zleceniem ............................................................................. 54
Etap projektowania ................................................................................................... 54
Etap webmasterski .................................................................................................... 54
Etap wdro!enia ......................................................................................................... 55
Etap redakcyjny ........................................................................................................ 55
Etap testw ............................................................................................................... 55
Etap promocji w sieci ............................................................................................... 55
Etap aktualizacji ....................................................................................................... 55
Natchnienie czy zlecenie? .............................................................................................. 56
Strona w 24 h, czyli czego potrzebujesz od klienta ........................................................ 58
Fajne zdj%cia by si% przyda"y .......................................................................................... 60
Samodzielna praca twrcza ...................................................................................... 60
Banki zdj%+ ............................................................................................................... 61
Co jednak musisz kupi+? ................................................................................................ 65
Zakup domeny potrzebny czy niepotrzebny? ...................................................... 65
Miejsce w sieci ......................................................................................................... 70

Joomla! Podr"cznik administratora systemu

A jednak znajomo#+ prawa si% przydaje ......................................................................... 71
Autor musi zna+ przepisy ......................................................................................... 71
Dobrze by+ autorem ................................................................................................. 71
Twrca te! mo!e dosta+ po uszach ........................................................................... 73
Co mo!e twrca, gdy jest okradany .......................................................................... 74
Jak korzysta+ z dobrodziejstw internetu? ................................................................. 75
Gdy witryna jest &rd"em dochodw ........................................................................ 76

Rozdzia* 3. U<yteczno/=, dost"pno/= i mwi-ca strona WWW ........................... 79

Twj serwis nie jest dla Ciebie ....................................................................................... 79
Dlaczego w sieci poruszamy si% gorzej? .................................................................. 81
Standardy technologiczne ............................................................................................... 83
Wytyczne dotycz$ce dost%pno#ci tre#ci internetowych .................................................. 86
Jak zwi%kszy+ dost%pno#+ serwisu? ......................................................................... 88
Mwi$ca strona ........................................................................................................ 97

Rozdzia* 4. Instalacja Joomla! od A do Z ........................................................ 101

Zanim zaczniesz ........................................................................................................... 101
Wybr serwera ............................................................................................................. 101
Przygotowanie do instalacji Joomla! ............................................................................ 103
Instalacja tradycyjna ..................................................................................................... 105
Test przedinstalacyjny ............................................................................................ 108
Licencja .................................................................................................................. 109
Krok 1. Konfiguracja bazy danych MySQL ........................................................... 110
Krok 2. Wpisz nazw% swojego serwisu Joomla! .................................................... 111
Krok 3. URL, #cie!ka, e-mail, has"o, uprawnienia ................................................. 111
Krok 4. Gratulacje! Zainstalowa"e# Joomla! .......................................................... 112
Instalacja automatyczna ................................................................................................ 114
Krok 1. Wprowad& dane ......................................................................................... 116
Krok 2. Baza danych .............................................................................................. 118
Krok 3. Moje gratulacje .......................................................................................... 118
Dla wygodnickich Joomla Power Edition ..................................................................... 120
Joomla! Stand Alone Server (JSAS) ............................................................................. 121
Przeprowadzka, czyli zmiana serwera .......................................................................... 126
Przenoszenie bazy danych MySQL ........................................................................ 126
Przenoszenie plikw ............................................................................................... 129
Plik konfiguracyjny ................................................................................................ 130
Uprawnienia Chmod po zmianie serwera ............................................................... 132
Aktualizacja Joomla! .................................................................................................... 132
BHP aktualizacji ..................................................................................................... 133
Podsumowanie .............................................................................................................. 134

Rozdzia* 5. Ty jeste/ administratorem ............................................................ 135

Wprowadzenie .............................................................................................................. 135
Logowanie do Panelu administratora ........................................................................... 136
Zaczynamy od konfiguracji .......................................................................................... 137
Konfiguracja witryny ............................................................................................. 138
Zarz$dzanie u!ytkownikami ......................................................................................... 142
Dodajemy tre#+ ............................................................................................................. 146
Tworzenie artyku"u (materia"u) statycznego .......................................................... 148
Tworzenie artyku"u dynamicznego ........................................................................ 151
Mened!er mediw ........................................................................................................ 156
Tworzenie i kasowanie katalogu ............................................................................ 157
Dodawanie pliku .................................................................................................... 157

Spis tre/ci

7
Nawigacja, czyli tworzymy menu ................................................................................ 158
Tworzenie nowej pozycji do menu ......................................................................... 158
Komponenty, modu"y i rozszerzenia (boty) .................................................................. 161
Komponenty ........................................................................................................... 162
Modu"y ................................................................................................................... 167
Boty ........................................................................................................................ 174
Porady dodatkowe ........................................................................................................ 176

Rozdzia* 6. Instalacja, modyfikacja szablonu ................................................... 179

Wprowadzenie .............................................................................................................. 179
Rebranding wizerunku .................................................................................................. 181
Co to jest szablon dla Joomla!? .................................................................................... 183
Elementy sk"adowe szablonu ........................................................................................ 184
Projektuj pod nowe, nie stare przegl$darki ................................................................... 189
Szablony w internecie sk$d pobra+, a gdzie kupi+? ................................................. 192
Instalacja szablonu ........................................................................................................ 194
Instalacja szablonu z poziomu Panelu administracyjnego ...................................... 195
Instalacja r%czna szablonu ...................................................................................... 196
Aktywacja szablonu ............................................................................................... 196
Kasowanie szablonu ............................................................................................... 197
Narz%dzia dla webdesignera ......................................................................................... 197
Modyfikacja szablonu ................................................................................................... 198
Poznaj styl .............................................................................................................. 199
Czar kolorw i zdj%+ .............................................................................................. 200
Fonty ...................................................................................................................... 203
Nie pokazuj pustej strony! ............................................................................................ 203

Rozdzia* 7. Zmiana wygl-du szablonu panelu administracyjnego Joomla! ......... 205

Wprowadzenie .............................................................................................................. 205
Czas na zmiany ............................................................................................................. 206
Szukamy szablonu ........................................................................................................ 206
Instalowanie nowego szablonu ..................................................................................... 211
Aktywowanie nowego szablonu ................................................................................... 211
Usuwanie zb%dnych szablonw .................................................................................... 213
Modyfikacja szablonu ................................................................................................... 214
Nowa ikona na wej#ciu ........................................................................................... 216
Nowa grna belka ................................................................................................... 217
Drobne zmiany w CSS ........................................................................................... 218
Edycja panelu administracyjnego ........................................................................... 220

Rozdzia* 8. Praktyczne rozszerzenia ................................................................ 225

Wprowadzenie .............................................................................................................. 225
Narz%dzia dla administratora ........................................................................................ 230
Quick Preview Button ............................................................................................ 230
CQI (CustomQuickIcons) ....................................................................................... 230
JoomlaStats ............................................................................................................ 232
JoomlaXplorer ........................................................................................................ 232
JW Media Manager XTD ....................................................................................... 233
Jombackup daily mysql backup bot ........................................................................ 235
Mass Content .......................................................................................................... 236
Ultimate PNG Fix ................................................................................................... 237
Dost%pno#+ ................................................................................................................... 238
FWResizeFont ........................................................................................................ 239
FWTooltips ............................................................................................................ 240
w3accessibility (Text Reader Support) ................................................................... 241

Joomla! Podr"cznik administratora systemu

Download ..................................................................................................................... 241
Jooget! .................................................................................................................... 242
DOCman ................................................................................................................ 243
Edytory WYSIWYG ..................................................................................................... 247
JCE ......................................................................................................................... 248
JoomlaFCK ............................................................................................................ 250
Forum ........................................................................................................................... 250
FireBoard ............................................................................................................... 251
Dodawanie filmw ....................................................................................................... 252
AllVideos Plugin (All-in-one media solution) ........................................................ 253
Stage6Bot ............................................................................................................... 254
Efektowne aktualno#ci .................................................................................................. 255
RokLatest News ..................................................................................................... 255
News Slider Pro ...................................................................................................... 256
JW Ultimate Content Display ................................................................................. 256
Text Scroller ........................................................................................................... 258
Tabs & Sliders ........................................................................................................ 259
Gavick Featured Content Slider ............................................................................. 260
Gavick News Column ............................................................................................ 261
iJoomla News Portal ............................................................................................... 261
FAQ .............................................................................................................................. 263
Moo Faq ................................................................................................................. 263
Galerie .......................................................................................................................... 264
Simple Image Gallery ............................................................................................. 265
EasyGallery ............................................................................................................ 267
Hover Box a simple CSS gallery ....................................................................... 268
Expose Flash Gallery ............................................................................................. 269
Kalendarze .................................................................................................................... 271
Flash Dynamic Calendar ........................................................................................ 271
Easy Calendar ......................................................................................................... 273
JCal Pro .................................................................................................................. 275
Komentarze .................................................................................................................. 279
Jom Comment ........................................................................................................ 280
AkoComment v. 2.0 PL++ ..................................................................................... 281
Mapa strony .................................................................................................................. 283
samSiteMap ............................................................................................................ 283
Xmap ...................................................................................................................... 283
Sef Service Map ..................................................................................................... 285
Przyspieszanie wczytywania ........................................................................................ 286
JAccelerator ............................................................................................................ 286
Przyjazne odno#niki ...................................................................................................... 288
ARTIO JoomSEF ................................................................................................... 288
Sonda ............................................................................................................................ 288
Modern Polls .......................................................................................................... 289
Wieloj%zyczna strona .................................................................................................... 289
Joom!Fish multilingual content manager .......................................................... 291
JosLang .................................................................................................................. 295
Yahoo Translation Module ..................................................................................... 296
Wstawianie i wy#wietlanie r!no#ci na stronie ............................................................ 297
GeshiBoxNJ ........................................................................................................... 297
JPopup! ................................................................................................................... 298
Top Authors ........................................................................................................... 298
Gadu-Gadu Kontakt ............................................................................................... 300
eWeather ................................................................................................................ 300
Pogoda .................................................................................................................... 301

Spis tre/ci

Rozdzia* 9. Joomla! i bezpieczeGstwo ............................................................. 303

Wprowadzenie .............................................................................................................. 303
ABC bezpiecze'stwa systemu Joomla! ........................................................................ 304
Register_globals a bezpiecze'stwo Joomla! ........................................................... 305
Hacked by turkish hacker ....................................................................................... 306
W"amanie na stron% co robi+? ........................................................................... 314
Przywracamy uszkodzony przez hackera serwis .................................................... 315
Kopie bezpiecze'stwa .................................................................................................. 315
Nie znacie dnia ani godziny ................................................................................ 316
Internetowym podgl$daczom mwimy stanowcze nie! ............................................ 318
Plik robots.txt ............................................................................................................... 318
Inne partyzanckie metody obrony ............................................................................. 320
Blokujemy dost%p ......................................................................................................... 320
Zmieniamy nazwy .................................................................................................. 322
Podsumowanie .............................................................................................................. 322

Rozdzia* 10. Budujemy stron" BIP dla urz"du, instytucji paGstwowej ................. 325
Wprowadzenie .............................................................................................................. 325
Twoja szansa na zarobek .............................................................................................. 326
Wymogi prawne i techniczne ....................................................................................... 327
Informacje niejawne w BIP .................................................................................... 334
Logo BIP a jego podstawa prawna ......................................................................... 334
Niezb%dne modyfikacje ................................................................................................ 335
Dodatkowe modyfikacje i informacje .................................................................... 341

Rozdzia* 11. Budowa sklepu internetowego ...................................................... 349

Wprowadzenie .............................................................................................................. 349
Wybr sklepu ............................................................................................................... 351
W"a#ciwo#ci VirtueMart ............................................................................................... 351
Instalacja ....................................................................................................................... 353
Publikacja elementw sk"adowych sklepu .................................................................... 356
Administracja sklepem internetowym .......................................................................... 359
Produkty i kategorie produktw ................................................................................... 364
Czas na wysy"k% ..................................................................................................... 377
Metoda p"atno#ci .................................................................................................... 378
Dane klientw i stan zamwienia ........................................................................... 381
Raporty ................................................................................................................... 385
Niezb%dna konfiguracja .......................................................................................... 387
Wygl$d i wiarygodno#+ sklepu .............................................................................. 387
Zwi%kszanie mo!liwo#ci ........................................................................................ 389
Zako'czenie ........................................................................................................... 393

Rozdzia* 12. Joomla! 1.5 zaczynamy od nowa ............................................... 395

Wprowadzenie .............................................................................................................. 395
Zaczynamy od instalacji ............................................................................................... 396
Logowanie tak!e dla obcokrajowca .............................................................................. 402
Prosta administracja serwisem ...................................................................................... 403
Inteligentne instalowanie ........................................................................................ 409
Zupe"nie nowe i stare szablony .............................................................................. 409

Rozdzia* 13. Jeste/ cz"/ci- spo*eczno/ci Joomla! ............................................. 413

Wprowadzenie .............................................................................................................. 413
Dziel si% tym, co masz, a inni podziel$ si% z Tob$! ...................................................... 414
Potencja" tkwi w ludziach ............................................................................................. 415
Pewne zasady jednak obowi$zuj$ ................................................................................. 418
forum.joomla.pl ............................................................................................................ 420

10

Joomla! Podr"cznik administratora systemu

Dodatek A Joomla! i licencje ......................................................................... 425

Dodatek B Funkcje u<ywane w szablonie Joomla! ........................................... 431
Dodatek C Porwnanie budowy szablonu dla Joomla! 1.0.x i 1.5 ..................... 433
Skorowidz ....................................................................................................... 437

Rozdzia 7.

Zmiana wygl0du szablonu

panelu administracyjnego
Joomla!
Things are changing
But nothing changes
And still there are changes
There is no teacher
Who can teach anything new
He can just help us to remember
The things we always knew.
Odyssey of the mind Enigma

Wprowadzenie
Panel administracyjny dla systemu Joomla! (ang. Back End Template) od dawna cieszy
si% zas"u!on$ s"aw$ najlepszego narz%dzia do edycji i tworzenia strony internetowej.
Mnogo#+ jego funkcji powoduje, !e z powodzeniem wykorzystuj$ go zarwno pocz$tkuj$cy u!ytkownicy, jak i profesjonali#ci (zaawansowani administratorzy).
Po lekturze tego rozdzia"u na pewno dowiesz si%, sk$d pobra+, jak zainstalowa+ nowy
szablon i modyfikowa+ go, natomiast nie zamierzam uczy+ Ci% podstaw budowy nowego szablonu ani zaawansowanej modyfikacji j$dra panelu administracyjnego. Niestety,
zakres tego zagadnienia jest na tyle szeroki, !e musia"aby powsta+ osobna publikacja
tylko na ten temat. Przypuszczam, !e zaprezentowana tutaj wiedza wystarczy ci w 99%.

206

Joomla! Podr"cznik administratora systemu

Czas na zmiany
Na og" tworz$c stron% internetow$ na bazie Joomla!, zapomina si%, !e wygl$d panelu
administracyjnego te! mo!na zmodyfikowa+, aby dopasowa+ go do indywidualnych
gustw wizualnych. Patrz$c wci$! na ten sam wygl$d panelu, mo!na wreszcie zapragn$+
jego modyfikacji, zarwno w odniesieniu do kolorw, jak i u!ytych ikon (rysunek 7.1).
Wed ug zapewnie' producenta szablon Minted One-Point-Five jest najl"ejszym i najlepszym szablonem pod k&tem jako#ci i szybko#ci kodu.

Zawsze znajd$ si% firmy czy osoby, ktre chc$ zarobi+ na popularno#ci Joomla!. St$d te!
powstaj$ szablony komercyjne rwnie! dla panelu administracyjnego. Z moich obserwacji, i nie tylko, wynika, !e tego typu szablonw powstaje stosunkowo niewiele,
a z ca"$ pewno#ci$ do rzadko#ci nale!y ich odsprzeda! (rysunek 7.2).
Jak widzisz, wygl$d akurat tych szablonw komercyjnych nie zachwyca, szczeglnie
je#li mamy w pami%ci darmowy szablon Minted One-Point-Five.
Przypuszczam, !e agencje interaktywne korzystaj$ce z Joomla! czy Mambo na og"
nie chwal$ si% tym, maskuj$c wygl$d panelu. Niestety, nie mam dost%pu do tych realizacji, aby pokaza+ czytelnikowi te autorskie modyfikacje.

Szukamy szablonu
Z pewno#ci$ ju! wiesz, !e najprostsz$ metod$ zmiany wygl$du panelu administracyjnego, przynajmniej od strony graficzno-wizualnej, jest pobranie, a nast%pnie zainstalowanie i aktywowanie nowego szablonu.
Szablonw mo!esz szuka+ zarwno na stronach ich producentw (gwarancja najnowszych produkcji), jak i stronach, ktre zajmuj$ si% kolekcjonowaniem i zarazem udost%pnianiem szablonw. Od razu warto zwrci+ uwag% na dat% powstania danego szablonu, poniewa! im nowszy, tym wi%ksza pewno#+, !e spe"nia standardy W3C, i tym
lepsza jego interpretacja z nowszymi przegl$darkami.
Przegl$d adresw producentw darmowych szablonw dla panelu administracyjnego:
szablony z serii Mitra (http://www.joomlamarket.de),
szablon Black Mitra (http://www.studentsdesign.de),
szablony z serii Plazza (http://www.templateplazza.com),
szablon Minted One-Point-Five (http://www.joomlaworks.gr),

Rozdzia* 7.

Zmiana wygl-du szablonu panelu administracyjnego Joomla!

207

Rysunek 7.1. WyglId szablonw dla panelu administracyjnego. PatrzIc od gry: domyClny szablon,
kolejny to domyClny dla Joomla! International, Tango oraz moim zdaniem najEadniejszy
Minted One-Point-Five, wykonany przez JoomlaWorks.

208

Joomla! Podr"cznik administratora systemu

Rysunek 7.2. WyglId komercyjnych szablonw dla Joomla!, pochodzIcych z serwisu neojoomla.com

przyjemny dla oka szablon Joomla! Tango BackEnd (http://www.eraser.ee/

failid/kujundused/2.html) (rysunek 7.1),
nietypowy szablon Joomla Admin DE light (http://www.joom.la) (zobacz
rysunek 7.3),
nietypowy szablon, jakim jest z pewno#ci$ Blackend Admin1 (rysunek 7.4),
szablony z 2005 roku autorstwa Andyego Sikumbanga
(http://www.kanvasdigital.net).

Szablon aktualnie mo!na pobra+ tylko ze strony: http://www.joomlaos.de/option,com_remository/

Itemid,41/func,fileinfo/id,2491.html

Rozdzia* 7.

Zmiana wygl-du szablonu panelu administracyjnego Joomla!

209

Rysunek 7.3. Ciekawy ukEad elementw w szablonie Joomla Admin DE light

Rysunek 7.4. Ciemne oblicze panelu administracyjnego, czyli szablon Blackend Admin z 2006 roku

Pami%tasz, jak pisa"em, !e s$ serwisy, gdzie znajdziesz zbir wszystkich szablonw.

Z ca"$ pewno#ci$ warto odwiedzi+ stron% http://www.joomlaos.de/joomla_template_
galerie.html, a tam znale&+ dzia" Admin Templates (rysunek 7.5).

210

Joomla! Podr"cznik administratora systemu

Rysunek 7.5.
Na stronie JoomlaOS.de
znajdziesz wszystkie
liczIce siB szablony
panelu
administracyjnego
dla Joomla!

Te sam zbir szablonw znajdziesz tak!e pod adresem: http://www.joomla24.com.

Rozdzia* 7.

Zmiana wygl-du szablonu panelu administracyjnego Joomla!

211

Instalowanie nowego szablonu

Maj$c pobran$ na komputer paczk% z plikami tworz$cymi szablon, zaloguj si% do panelu administracyjnego, je#li jeszcze w nim nie jeste#.
1. W grnym oknie wybierz Instalatory, a nast%pnie Szablon administrator

(lub Szablon zaplecze)2.

2. W nowo otwartym oknie MenadHera instalacji za pomoc$ przycisku PrzeglIdaj

zlokalizuj na dysku plik z szablonem (rysunek 7.6).

Rysunek 7.6. Joomla! 1.0.x instalacja szablonu

3. Nast%pnie u!yj przycisku Wczytaj plik i zainstaluj (ang. Upload File & Install).
4. Je!eli wszystko przebiegnie bez problemw, otrzymasz stosowny komunikat.

Nast%pnie kliknij Dalej(lub Kontynuuj).

5. Oczywi#cie istnieje jeszcze metoda r%czna, polegaj$ca na skopiowaniu

rozpakowanego szablonu bezpo#rednio za pomoc$ klienta FTP do odpowiedniego

folderu administrator/templates. Metoda ta czasami okazuje si% by+ nieodzown$,
np. ze wzgl%du na ograniczenia serwera.
6. Maj$c zainstalowany szablon, musisz go teraz opublikowa+, czyli ustawi+

jako domy#lny.

Aktywowanie nowego szablonu

Po zainstalowaniu nowego szablonu system automatycznie przeniesie Ci% do Listy szablonw (ang. Template Manager), ktra zawiera wykaz dost%pnych, zainstalowanych
szablonw. Mo!esz tutaj nie tylko wybra+ nowy domy#lny szablon, ale tak!e skasowa+
niepotrzebne lub edytowa+ istniej$ce. Zielona ikona (lub !"ta gwiazdka) wskazuje,
ktry szablon jest aktualnie szablonem domy#lnym (rysunek 7.7).
2

Wszystko zale!y od wersji Joomla! z jakiej b%dziesz korzysta".

212

Joomla! Podr"cznik administratora systemu

Rysunek 7.7. Lista szablonw (zwana teH MenedHerem szablonw)

Aby system zacz$" korzysta+ z szablonu, musisz go aktywowa+, tzn. ustawi+ jako domy#lny (ang. default). Je!eli chcesz aktywowa+ szablon p&niej, uzyskasz do niego
dost%p, korzystaj$c z grnego menu nawigacyjnego.
Tylko jeden szablon mo"e by$ aktywny dla ca ego panelu administracyjnego.
1. W grnym menu wybierz Witryna, nast%pnie w rozwini%tym oknie najed&

wska&nikiem myszy na Szablony i Szablon administrator (rysunek 7.8).

Rysunek 7.8.
DostBp
do Listy szablonw

2. Aby wybra+ nowy szablon, najed& na niego strza"k$ myszy zobaczysz

jego podgl$d.
3. Zaznacz szablon, klikaj$c k"eczko (rysunek 7.9)
4. U!yj ikony Default, aby system zmieni" domy#lny szablon na ten, ktry przed

chwil$ wybra"e#.
5. Od tej chwili mo!esz si% cieszy+ nowym wygl$dem i kolorystyk$ panelu

administracyjnego. Zmieniony szablon zobacz$ wszyscy u!ytkownicy maj$cy

dost%p do tej cz%#ci witryny (rysunek 7.10).

Rozdzia* 7.

Zmiana wygl-du szablonu panelu administracyjnego Joomla!

213

Rysunek 7.9. Aktywowanie szablonu do czBCci administracyjnej strony

Rysunek 7.10. Nowy, atrakcyjny, wzorowany na Joomla 1.5, wyglId panelu administracyjnego
Joomla 1.0.x
Niektre szablony wymagaj& r4cznej edycji (zmiany kodowania), aby poprawnie wy#wietla y polskie litery w panelu administracyjnym. Do tego celu pos u"y Ci ikona
Edytuj HTML.

Usuwanie zb&dnych szablonw

Oczywi#cie trzymanie du!ej liczby szablonw, z ktrych nie korzystamy, mija si% z celem, dlatego te! przewidziano opcj% usuwania zb%dnych szablonw.
1. B%d$c w LiCcie szablonw (ang. Template Manager) i korzystaj$c z podgl$du,

wybierz szablon, z ktrego nie zamierzasz ju! korzysta+.

2. W wykazie szablonw kliknij pole wyboru przy jego nazwie (rysunek 7.11).

214

Joomla! Podr"cznik administratora systemu

Rysunek 7.11.
Kasowanie szablonu
panelu
administracyjnego

3. W oknie dialogowym potwierd& ch%+ usuni%cia szablonu.

4. Je!eli masz odpowiednie uprawnienia do serwera, Joomla! usunie odpowiednie

pliki, informuj$c Ci% o tym stosownym komunikatem.

5. W przypadku niemo!no#ci usuni%cia szablonu z poziomu panelu

administracyjnego, po"$cz si% z serwerem za pomoc$ klienta FTP, nast%pnie

przejd& do folderu administrator/templates i skasuj folder z nazw$ szablonu.
Do r%cznego skasowania szablonu mo!esz tak!e wykorzysta+ komponent
JoomlaXplorer3 lub jego nowe oblicze w postaci eXtplorer (http://joomlacode.org/
gf/project/joomlaxplorer)4.
Kasuj&c szablony panelu administracyjnego, pami4taj, aby pozostawi$ przynajmniej
jeden szablon, ktry b4dzie ustawiony jako domy#lny.

Modyfikacja szablonu
Najprostsz$ metod$ dostosowania gotowego szablonu jest podmiana plikw graficznych na swoje oraz zmiany wprowadzone w pliku arkusza CSS. Oczywi#cie opisywanie
modyfikacji wszystkich dost%pnych w sieci szablonw nie mia"oby wi%kszego sensu.,
Poni!ej poka!% Ci kilka prostych zmian, ktre odmieni$ wygl$d szablonu. B%d% bazowa" na podstawowym szablonie, ktry jest do"$czany wraz polsk$ wersj$ Joomla!
International Edition. Od razu pragn% uspokoi+, !e szablon ten r!ni si% od zwyk"ego
tylko wygl$dem grnego paska z grafik$ w postaci napisu Joomla! Administrator.
Podobnie jak to mia"o miejsce z szablonami dla strony frontowej, tak!e te szablony
nale!y edytowa+ online, aby widzie+ efekt. Nim jednak przejdziemy do etapu modyfikacji, zobacz, z jakich elementw sk"ada si% szablon (rysunek 7.12).

3
4

Komponent do zarz$dzania plikami z poziomu panelu administracyjnego Joomla!.

W momencie pisania ksi$!ki wyst%powa"y problemy po zainstalowaniu komponentu eXtplorer
do Joomla! 1.0.13. W przypadku poprzedniej wersji problemw z dzia"aniem nie stwierdzono.

Rozdzia* 7.

Zmiana wygl-du szablonu panelu administracyjnego Joomla!

215

Rysunek 7.12.
Elementy skEadajIce siB
na domyClny szablon

Szablony dla panelu administracyjnego Joomla! przechowuje w katalogu administrator\templates.

Najwa!niejsz$ r!nic$ mi%dzy frontowym szablonem a szablonem administracyjnym

jest konieczno#+ zdefiniowania dodatkowego wygl$du strony logowania. W"a#nie wygl$d okna logowania oraz umiejscowienie panelu administracyjnego w pasku adresu
po s"owie administrator pozwala odgadn$+, !e dana strona zosta"a wykonana za pomoc$ Joomla! czy te! Mambo (rysunek 7.13).
Rysunek 7.13.
WyglId
domyClnego szablonu
ekranu logowania

Poniewa! domy#lny szablon (joomla_admin) oparty zosta" na licencji GNU GPL, mo!esz bez obaw prawnych dopasowa+ go do swoich potrzeb.
Zacznijmy od wygl$du ekranu logowania. Pami%taj, aby zobaczy+ zmiany, musisz skopiowa+ edytowane pliki na serwer, ewentualnie pracowa+ online na plikach znajduj$cych
si% na serwerze. Drug$ rzecz$, o ktrej musisz pami%ta+, to od#wie!enie okna przegl$darki na og" klawisz F5 lub od#wie! (z pomini%ciem pami%ci podr%cznej) klawiszem CTRL+F5.
Plikiem odpowiedzialnym za wygl$d, a dok"adniej uk"ad elementw w oknie logowania, jest login.php. Generuj$c stron%, plik ten pobiera informacje o stylach z pliku
admin_login.css, ktry znajduje si% w katalogu joomla_admin/css.

216

Joomla! Podr"cznik administratora systemu

Nowa ikona na wej/ciu

Elementy graficzne szablonu znajduj$ si% w folderze Image. Tam te! znajdziesz ikon%
monitora z k"dk$ (rysunek 7.14). Plik nosi nazw% security.png. Bez problemu mo!esz
go podmieni+, u!ywaj$c dowolnego innego z zachowaniem jednak proporcji i nazwy
pliku oraz rozszerzenia. Pami%taj, !e domy#lna ikona ma rozmiar 64!64 pikseli.
Rysunek 7.14.
Podmiana ikony
na innI, z lewej strony
domyClna ikona,
z prawej
juH podmieniona

Dla przyk"adu u!y"em ikony ma"ego kraba, pochodz$cej ze strony www.pixelgirlpresents.com, a rozpowszechnianego w paczce pod nazw$ Beach Icons.
Oczywi#cie najlepsze efekty uzyskamy, je!eli dok"adnie usuniemy t"o wok" obrazka
i nadamy mu prze&roczysto#+. Je!eli chcemy u!y+ innego formatu graficznego, musimy
ingerowa+ w kod pliku login.php, odnajd& linie 62:
<div class="ctr"><img src="templates/joomla_admin/images/security.png" width="64"
height="64" alt="security" /></div>

Wiedz$c, gdzie jest ta linijka kodu, z ca"$ pewno#ci$ poradzisz sobie z jej modyfikacj$, wykorzystuj$c elementarna wiedz% o HTML.
S"owo Login, ktre widzisz nad formularzem logowania, jest rwnie! obrazkiem o nazwie login.gif, z opcj$ prze&roczysto#ci, o rozmiarze 74!33 pikseli.

Rozdzia* 7.

Zmiana wygl-du szablonu panelu administracyjnego Joomla!

217

Nowa grna belka

Z ca"$ pewno#ci$ zauwa!y"e#, !e szablon wyposa!ony jest w grn$ belk%, gdzie standardowo widnieje napis: Joomla! Administrator lub jak w naszym przypadku Joomla!
International (rysunek 7.15).
Rysunek 7.15.
WyglId grnej belki
zarwno okna
logowania,
jak i w panelu
administracyjnym

Plik ten nosi nazw% header_text.png i te! znajduje si% w katalogu images. Uwaga,
domy#lnie ten plik graficzny jest wykorzystywany dwa razy: raz w oknie logowania,
nast%pnie ju! w panelu administracyjnym. Dzi%ki temu mo!esz zdefiniowa+ jego odmienny wygl$d w tych oknach. W pliku login.php szukaj go w okolicach linii 38.
<div id="header">
<div id="joomla"><img src="templates/joomla_admin/images/header_text.png" alt="Joomla!
Logo" /></div>
</div>

Z kolei w pliku index.php, odpowiedzialnym za okna panelu administracyjnego, tego

nag"wka graficznego szukaj w okolicach linii 53:
<div id="header">
<div id="joomla"><img src="templates/joomla_admin/images/header_text.png" alt="Joomla!
Logo" /></div>
</div>

Przypominasz sobie rozdzia" o dost%pno#ci? Je!eli tak, nie zapomnij doda+ atrybutu
title="opis_elementu". Zapami%taj, !e pasek ten tworzy nie tylko sam nag"wek graficzny, ale rwnie! pasek stworzony za pomoc$ stylu CSS:
#header {
background-color: #FFF;
background-position: right top;
border-bottom: 4px solid #254394;
background: url(../images/header_bg.png);
}

Zwr+ uwag% na wykorzystanie obrazka header_bg.png jako t"a w postaci gradientu.

Gradient powstaje przez zastosowanie p ynnego przej#cia warto#ci RGB pomi4dzy
jednym kolorem a drugim.

Efekt gradientu uzyskamy, korzystaj$c z programw graficznych, np. GIMP lub

Photoshop.

218

Joomla! Podr"cznik administratora systemu

Drobne zmiany w CSS

Teraz korzystaj$c z arkusza stylu CSS, mo!esz zmieni+ pozosta"e elementy okna logowania. Aby zmieni+ obramowanie tego okienka, gdzie jest ikona monitora z k"dk$
(lub kraba) oraz formularz logowania, musisz edytowa+ plik admin_login.css, a dok"adniej fragment:
.login {
margin-left: auto;
margin-right: auto;
margin-top: 6em;
padding: 15px;
border: 1px solid #cccccc;
width: 429px;
background: #F1F3F5;
}

Zacznijmy od zmiany koloru t"a oraz obramowania. W moim przyk"adzie zamieni%

kolor t"a z #F1F3F5 na #F7E47D (jasno !"ty), za# kolor ramki z #CCCCCC na ciep"y pomara'cz #E3AF43. Dzi%ki tym prostym zabiegom nasz ma"y krab (ikona) b%dzie otoczony
mi"$ dla oka pla!$ (kolorem w odcieniach piasku).
Korzystaj$c z budowanego w Joomla! edytora arkusza stylw CSS, mo!esz edytowa+
tylko plik template_css.css. Osobi#cie do edycji CSS u!ywam darmowy Top Style
Lite, ale czasami szybkie korekty wykonuj% za pomoc$ edytora tekstowego wbudowanego w joomlaXplorer (rysunek 7.16).
Rysunek 7.16.
Fragment okna edytora
wbudowanego
w komponent
joomlaXplorer sEuHIcy
do zaawansowanego
zarzIdzania plikami
na serwerze

Je#li w trakcie zmieni"e# jeszcze obrazek odpowiadaj$cy za s"owo Login na Logowanie wykonany w programie graficznym, powiniene# uzyska+ podobny efekt jak ja
(rysunek 7.17).

Rozdzia* 7.

Zmiana wygl-du szablonu panelu administracyjnego Joomla!

219

Rysunek 7.17.
Ekran logowania
po dosEownie
kilku przerbkach

Przy okazji warto te! zaj$+ si% ma"ym oknem formularza; za jego wygl$d odpowiedzialny jest nast%puj$cy fragment kodu arkusza stylw CSS:
.form-block {
border: 1px solid #cccccc;
background: #E9ECEF;
padding-top: 15px;
padding-left: 10px;
padding-bottom: 10px;
padding-right: 10px;
}

Na moje potrzeby rozja#ni"em kolor obramowania oraz dla t"a wybra"em odcie' morza
(rysunek 7.18).
A oto opis dodatkowych stylw CSS u!ytych w oknie logowania:
login-text (odpowiada za wygl$d i po"o!enie tekstu Witaj w Joomla!....),
message (odpowiada za wygl$d okna w ramce z tekstem Sesja wygasEa,
zaloguj siB),
joomla (odpowiada za wygl$d grnej belki).
Rysunek 7.18.
Ekran logowania
po kolejnych
przerbkach

Sam tekst wszystkich komunikatw pobierany jest z plikw j%zykowych znajduj$cych

si% w folderze language.

220

Joomla! Podr"cznik administratora systemu

Edycja panelu administracyjnego

Edycji panelu administracyjnego mo!emy dokona+ za pomoc$ modyfikacji w plikach
index.php, template_css.css oraz theme.css. Do tego celu mo!esz pos"u!y+ si% opcjami
edycji udost%pnionymi w oknie Listy szablonw (rysunek 7.19).

Rysunek 7.19. DostBpne opcje edycji szablonu dla wyglIdu panelu administracyjnego

Naci#ni%cie przycisku Edytuj HTML otwiera okno edycji g"wnego pliku szablonu
(index.php), definiuj$cego uk"ad tre#ci. Z kolei przycisk obok Edytuj CSS otwiera
okno edycji plikw arkuszy stylw (tylko template_css.css), definiuj$cego sposb formatowania.
Do podgl$du wszystkich zastosowanych stylw u!yj rozszerzenia WebDeveloper dla
przegl$darki Firefox, w nim zak"adki Information Display Object Information
lub Display Id&Class Details, aby zobaczy+ wszystkie style na raz (rysunek 7.20).

Rysunek 7.20. Zobacz rozmieszczenie wszystkich stylw CSS wykorzystanych w szablonie