IDZ DO

PRZYKADOWY ROZDZIA
SPIS TRECI

KATALOG KSIEK
KATALOG ONLINE

ABC komputera.
Wydanie IV
Autor: Piotr Wrblewski
ISBN: 83-7361-290-4
Format: B5, stron: 288

ZAMW DRUKOWANY KATALOG

TWJ KOSZYK
DODAJ DO KOSZYKA

CENNIK I INFORMACJE
ZAMW INFORMACJE
O NOWOCIACH
ZAMW CENNIK

CZYTELNIA
FRAGMENTY KSIEK ONLINE

Wydawnictwo Helion
ul. Chopina 6
44-100 Gliwice
tel. (32)230-98-63
e-mail: helion@helion.pl

ABC Komputera. Wydanie IV to prosty podrcznik przeznaczony dla osb, ktre

dotychczas nie miay adnego kontaktu z komputerem, a teraz pragn szybko nauczy
si jego obsugi. Jeeli wydaje Ci si, e korzystanie z komputera to czarna magia,
ta ksika przekona Ci, e nie jest to takie trudne, jak mogoby si wydawa.
Od doboru odpowiedniego sprztu, przez obsug Windows, a do korzystania
z internetu wszystkie zagadnienia zostay opisane prostym i zrozumiaym dla laikw
jzykiem. Lektur ksiki uatwiaj liczne ilustracje i indeks poj.
Kupujemy komputer porady
Obsuga komputera od podstaw
Opis systemu Windows XP
Korzystanie z drukarki
Walka z wirusami komputerowymi
Gry komputerowe
Tworzenie dokumentw w Microsoft Word
Obliczenia, tabele i wykresy w Microsoft Excel
Kompresja dokumentw
Internet w domu
Darmowa poczta elektroniczna
Komunikatory internetowe
Grupy dyskusyjne
Korzystanie z bankw internetowych
Poszukiwanie pracy przez internet
Szukanie muzyki w sieci
Podrcznik ten jest owocem osobistych dowiadcze autora zdobytych podczas
prowadzenia kursw komputerowych. Tysice osb, ktre kupiy poprzednie wydania
tej ksiki, przeamay swj strach przed komputerem i teraz potrafi wykorzysta
jego moliwoci w pracy i w rozrywce.
Teraz czas na Ciebie!

Spis treci
Wstp ............................................................................................. 11

Cz I

Obsuga systemu Windows XP ........................................13

Rozdzia 1. Wizyta w sklepie.............................................................................. 15

Co zatem warto wiedzie przed wejciem do sklepu komputerowego? ..........................16
Elementy podstawowe widoczne na zewntrz.......................................................16
Elementy podstawowe ukryte wewntrz ...............................................................18
Oprogramowanie podstawowe....................................................................................18
Dostp do sieci Internet ..............................................................................................19
Podsumowanie ............................................................................................................19

Rozdzia 2. Tu po wczeniu komputera ............................................................ 21

Samodzielna instalacja systemu ........................................................................................21

Rozdzia 3. Klawiatura i mysz ............................................................................ 24

Mysz ..................................................................................................................................24
Co to jest menu podrczne? ..............................................................................................25
Klawiatura .........................................................................................................................26
Esc...............................................................................................................................26
CapsLock ....................................................................................................................28
Shift.............................................................................................................................28
Polskie znaki ...............................................................................................................28
Poruszanie si po tekcie...................................................................................................29
Klawisze kierunkowe..................................................................................................29
Pozostae klawisze ......................................................................................................30
Lewy Alt kontra prawy Alt ...............................................................................................31

Rozdzia 4. Windows znaczy okna!.................................................................. 32

Zmiana rozmiaru i pooenia okien...................................................................................33
Przesuwanie zawartoci okna............................................................................................34

Rozdzia 5. Zakoczenie pracy komputera lub programu ..................................... 35

Co dziwnego stao si z programem................................................................................36

Rozdzia 6. Zapis i odczyt dokumentw.............................................................. 37

Zasoby komputera .............................................................................................................37
Zapisujemy dokument .......................................................................................................38

ABC komputera
Odczytujemy dokument ....................................................................................................40
Organizacja systemu plikw w komputerze......................................................................40
Szybkie otwieranie dokumentw ......................................................................................44

Rozdzia 7. Eksploracja zasobw komputera....................................................... 45

Kopiowanie dokumentw (poznajemy Schowek Windows) ............................................46
Technika przecignij i upu .........................................................................................47
Usuwanie (i odzyskiwanie) dokumentw .........................................................................49
Poruszamy si w oknie programu Eksplorator..................................................................50
Nagrywarka CD-R, CD-RW .............................................................................................51

Rozdzia 8. Drukowanie dokumentw ................................................................. 54

Drukowanie na drukarce w pracy......................................................................................54
Kupie drukark i co dalej?..............................................................................................55
Przypadek 1. Kupie now drukark .........................................................................56
Przypadek 2. Masz star drukark, bez instrukcji i dyskietek instalacyjnych ............56
Ustawienia drukarek..........................................................................................................57

Rozdzia 9. Kopiowanie i wklejanie..................................................................... 59

Program graficzny Paint....................................................................................................59
Wielozadaniowo systemu Windows ..............................................................................61
Schowek Windows............................................................................................................62
Kopiowanie i wklejanie w praktyce............................................................................63
Operowanie tekstem..........................................................................................................64

Rozdzia 10. Czas na odpoczynek......................................................................... 66

Skd si bior gry? ............................................................................................................66
Jak zainstalowa now gr w komputerze?.......................................................................66
Gry dostarczane z systemem Windows.............................................................................67
Saper ...........................................................................................................................67
Pasjans.........................................................................................................................68
Praca, gry i nauka!.........................................................................................................69

Rozdzia 11. System Pomocy Windows ................................................................ 72

Pomoc z zakresu obsugi systemu Windows.....................................................................72
Systemy pomocy ...............................................................................................................74
System pomocy dla konkretnego programu......................................................................74

Rozdzia 12. Programy narzdziowe...................................................................... 76

Program Sprawdzanie bdw...........................................................................................78
Program Defragmentator dyskw .....................................................................................80
Program Oczyszczanie dysku............................................................................................80

Rozdzia 13. Wirusy komputerowe ....................................................................... 82

Skd si bior wirusy?.......................................................................................................82
Wirusy w Internecie ..........................................................................................................83
rodki zapobiegawcze.......................................................................................................83
Program MkS_Vir (demo) ................................................................................................83
Program Norton AntiVirus................................................................................................88
Program VirusScan firmy McAfee ...................................................................................89

Rozdzia 14. Muzyka w komputerze (i inne drobiazgi) ........................................... 93

Program Windows Media Player ......................................................................................93
Menu Dokumenty..............................................................................................................95
Program Kalkulator ...........................................................................................................96
Ostatnio uywane programy..............................................................................................96
Wyszukiwanie dokumentw .............................................................................................96

Spis treci

Rozdzia 15. Konfiguracja systemu....................................................................... 98

Pasek zada .......................................................................................................................98
Panel sterowania................................................................................................................99
Ustawianie daty i godziny w komputerze.................................................................100
Dwiki systemowe ..................................................................................................100
Zmiana ta wypeniajcego ekran komputera ...........................................................101
Ustawienie wygaszacza ekranu.................................................................................102
Ustawienie rozmiaru pulpitu.....................................................................................103
Ustawienia klawiatury i polskie znaki w systemie ...................................................104
Polskie znaki w systemie ..........................................................................................104
Mysz dla osb leworcznych ....................................................................................105
Udziwnianie systemu Windows ............................................................................106
Uytkownicy systemu Windows.....................................................................................106
Zapobieganie zapominaniu hasa..............................................................................108

Rozdzia 16. Kompresja i archiwizacja danych .................................................... 109

Obsuga plikw ZIP w Windows XP ..............................................................................110
Obsuga plikw ZIP w starszych wersjach Windows .....................................................111
Instalacja programu WinZip .....................................................................................112
Wsppraca programu WinZip z Eksploratorem Windows......................................113
Odczyt i wykorzystanie archiww ZIP.....................................................................115

Cz II

Microsoft Word 2003 ...................................................117

Rozdzia 17. Uruchamianie programw pakietu Microsoft Office 2003 ................ 119
Rozdzia 18. Opcje startowe i menu programu Word ........................................... 122
Paski narzdzi i widoki dokumentu ................................................................................122
Sposb na przywrcenie standardowego wygldu ekranu Worda..................................123
Praca z menu programu Word.........................................................................................125

Rozdzia 19. Zasady pracy z dokumentami ......................................................... 127

Wersje dokumentw Worda............................................................................................128
Kilka porad praktycznych ...............................................................................................130

Rozdzia 20. Formatowanie tekstw................................................................... 132

Pojcie akapitu i jego wyrwnanie wzgldem marginesw............................................133
Rzeczywisty rozmiar dokumentu ....................................................................................134
Wyrnianie elementw tekstu .......................................................................................135
Pojedyncze litery.......................................................................................................136
Grupy wyrazw.........................................................................................................136
Bdy, bdy! ...................................................................................................................136
Word i schowek...............................................................................................................136
Powikszanie lub zmniejszanie tekstu ............................................................................137
Odstpy midzy akapitami ..............................................................................................137
Wypunktowanie i numerowanie......................................................................................138

Rozdzia 21. Czcionki w systemie Windows........................................................ 140

Rozdzia 22. Tabelki i ukad wielokolumnowy ..................................................... 145
Rysowanie tabel ..............................................................................................................145
Klasyczne tworzenie tabel ...........................................................................................146
Tryb wielokolumnowy (gazetowy) .................................................................................149
Automatyczne formatowanie tabeli ................................................................................149

ABC komputera
Operacje na komrkach, wierszach i kolumnach............................................................149
Bardzo dugie tabele (wielostronicowe)..........................................................................152
Tabelki z elementami oblicze........................................................................................152

Rozdzia 23. Rwnania matematyczne ............................................................... 154

Praca z obiektem Rwnanie matematyczne ....................................................................155

Rozdzia 24. Stopki i nagwki........................................................................... 157

Tworzenie i edycja dokumentw wielostronicowych.....................................................159
Przemieszczanie si.........................................................................................................161
Wyszukiwanie tekstu ................................................................................................161
Wyszukiwanie i zamiana tekstu................................................................................161
Rne stopki i nagwki dla odrbnych czci dokumentu ............................................162
Stopki i nagwki dla zaawansowanych..........................................................................163
Numeracja stron dla zaawansowanych ...........................................................................164

Rozdzia 25. Zaawansowane formatowanie ........................................................ 166

Podwieszony akapit.........................................................................................................166
Automatyczne dzielenie wyrazw ..................................................................................167
Wielkie i mae litery........................................................................................................168
Pola i znaki specjalne cig dalszy ..............................................................................169
Wstawianie daty i godziny........................................................................................169
Wstawianie informacji o dokumencie (i nie tylko)...................................................170

Rozdzia 26. Spis treci, przypisy i odsyacze ..................................................... 171

Numerowanie nagwkw i spis treci............................................................................171
Przygotowanie dokumentu........................................................................................171
Tworzenie spisu treci...............................................................................................173
Przypisy...........................................................................................................................175
Odsyacze ........................................................................................................................175

Rozdzia 27. Poyteczne drobiazgi...................................................................... 177

Word zapamituje list ostatnio otwartych dokumentw ...............................................177
Druk w orientacji poziomej.............................................................................................177
Sprawdzanie pisowni.......................................................................................................178
Autokorekta.....................................................................................................................179
Ochrona dokumentu ........................................................................................................179
Asystent pakietu Office...................................................................................................180
Problemy z Wordem........................................................................................................181

Rozdzia 28. Grafika .......................................................................................... 182

Doczanie gotowych plikw graficznych ......................................................................182
Edytor graficzny programu Word ...................................................................................184
Operacje na obiektach graficznych programu Word.......................................................187
Przesanianie si obiektw........................................................................................187
Grupowanie...............................................................................................................188
Praca z polami tekstowymi .......................................................................................188
Ustalanie ziarnistoci obrazu ....................................................................................190

Cz III Microsoft Excel 2003...................................................191

Rozdzia 29. Opcje startowe i menu programu Excel 2003 ................................. 193
Wprowadzanie danych ....................................................................................................194
Formatowanie komrek...................................................................................................196
Kilka zaskakujcych wicze praktycznych.............................................................198
Nagwki i opisy tabel.....................................................................................................198

Spis treci

Rozdzia 30. Automatyczne obliczenia................................................................ 200

Wzory matrycowe ...........................................................................................................202
Operatory matematyczne w Excelu.................................................................................203
Funkcje matematyczne w Excelu....................................................................................203

Rozdzia 31. wiczenia praktyczne .................................................................... 206

wiczenie 1: Lokata bankowa ........................................................................................206
wiczenie 2: Kredyt bankowy ........................................................................................207
Odrobina teorii ..........................................................................................................207
Formatowanie komrek ............................................................................................208
Harmonogram spat kredytu w Excelu .....................................................................210
Edycja komrek Excela...................................................................................................211
Operacje na wierszach i kolumnach .........................................................................212

Rozdzia 32. Wykresy ........................................................................................ 213

Rozdzia 33. Analiza danych .............................................................................. 217
Przykad programowej analizy danych ...........................................................................217
Formatowanie warunkowe komrek...............................................................................218

Rozdzia 34. Symulowanie bazy danych .............................................................. 220

Rozdzia 35. Drukowanie arkuszy ....................................................................... 223
Regulacja marginesw ....................................................................................................223
Ustawienia wydruku........................................................................................................224
Nagwki i stopki......................................................................................................224
Kondensowanie wydruku..........................................................................................225

Cz IV Internet .......................................................................227
Rozdzia 36. Podczenie do sieci Internet ......................................................... 229
Konfiguracja podczenia do Internetu ...........................................................................230
Instalacja modemu...........................................................................................................233
Kopoty z poczeniem? ..................................................................................................234

Rozdzia 37. Poruszanie si po sieci Internet...................................................... 236

Internet Explorer .............................................................................................................237
Przegldanie strony internetowej..............................................................................237
Opis przyciskw programu Internet Explorer...........................................................239
Wyszukiwanie informacji .........................................................................................240
ciganie plikw z sieci Internet.....................................................................................243
Netscape grona konkurencja firmy Microsoft..........................................................244
Sprawne poruszanie si po sieci, czyli zakadki .............................................................246
Protok transferu plikw (ftp)........................................................................................248

Rozdzia 38. Poczta elektroniczna (e-mail) ......................................................... 250

Darmowa poczta na portalu internetowym .....................................................................251
Darmowa poczta w internecie .........................................................................................254
Obsuga programu pocztowego Outlook Express...........................................................256
Konfigurowanie dostpu...........................................................................................256
Odbieranie poczty .....................................................................................................258
Czytanie poczty.........................................................................................................258
Pisanie i wysyanie poczty ........................................................................................259
Ksika adresowa......................................................................................................261

10

ABC komputera

Rozdzia 39. Internet dla zaawansowanych......................................................... 263

Grupy dyskusyjne............................................................................................................263
Komunikatory..................................................................................................................267
Banki internetowe ...........................................................................................................269
Praca w Internecie? .........................................................................................................270
Muzyka w Internecie.......................................................................................................271
Po pracy na wakacje? ......................................................................................................271
Aktualizacja systemu Windows XP ................................................................................272

Dodatki .......................................................................................275
Skorowidz...................................................................................... 277

Rozdzia 6.

Zapis i odczyt dokumentw

Gwnym celem pracy w systemie Windows jest tworzenie dokumentw. Oczywicie w przypadku komputerw mowa jest o ich reprezentacji komputerowej; form klasyczn przyjmuj
one dopiero po wydrukowaniu na papierze. Inn, do czsto uywan nazw dokumentw
tworzonych w systemie Windows, jest sowo plik. Nazywajmy te dokumenty, jak chcemy: pliki,
obiekty, dokumenty itp. terminologia jest tutaj kwesti drugorzdn.
Najczciej tworzymy dokumenty tekstowe, cho w dalszej czci ksiki zapoznamy si jeszcze
z kilkoma innymi typami dokumentw (grafika, muzyka). Moliwo zapisywania i odtwarzania wynikw naszej pracy jest najwaniejsz cech kadego rozwinitego programu. Niektre
gry pozwalaj np. zapamitywa aktualny stan gry (planszy) i potem odtwarza go w dowolnym
momencie.
Zanim jednak zaczniemy zapisywa dokumenty w pamici komputera, musimy pozna struktur
jego zasobw.

Zasoby komputera
Urzdzeniem sucym do zapisu danych na stae jest dysk twardy. Jest to element niewidoczny
na zewntrz (umieszczony jest wewntrz obudowy jednostki centralnej), ale i tak ogldanie go
niewiele by nam dao.
Dysk twardy umoliwia zapisanie wielu dokumentw i zapchanie go jest stosunkowo trudne
(prdzej komputer si zestarzeje, ni uda nam si zapeni danymi typowy dysk twardy o pojemnoci 80 GB (gigabajtw). Ocena pojemnoci dyskietki lub dysku twardego sprawia zazwyczaj
kopoty pocztkujcym uytkownikom komputerw.
Oto formalne (na szczcie niezbyt uyteczne) definicje.
Bajt jest podstawow jednostk skadowania informacji (tak jak metr jest podstawow jednostk dugoci).
1 024 bajty to tzw. kilobajt
1 024 kilobajty to tzw. megabajt
1 024 megabajty to tzw. gigabajt

Dla uatwienia warto sobie wyobrazi, e:

Cz I Obsuga systemu Windows XP

38

na jednej dyskietce pomieci si 6 dokumentw o wielkoci tego rozdziau

(odrobina grafiki i sporo tekstu);

na dysku o pojemnoci 14 GB pomieci si okoo 10 milionw dyskietek.

Wad dyskw twardych jest ich stae umocowanie w obudowie, co powoduje np. niemono
wymiany danych midzy komputerami.
Wady tej nie maj dyskietki, ale na pojedynczej dyskietce nie mona zmieci duej iloci danych.
Jest to ju dzisiaj bardzo archaiczny nonik i gdyby nie brak lepszego (dyskietka jest maa i wygodna w uyciu), pewnie by ju dawno zanik.
Wikszo wspczesnych programw jest ju sprzedawana na innym noniku pycie kompaktowej (tzw. CD-ROM-ie). Cech pyty kompaktowej jest to, e jest ona ju nagrana i zawartych na niej danych nie sposb zmieni.

Obecnie zamiast stacji CD-ROM warto kupi tzw. nagrywark pyt CD. Pozwala ona za pomoc
specjalnego programu (polecam np. bardzo dobry program Nero) nagrywa pyty oznaczane
jako CD-R (jednokrotny zapis) lub CD-RW (zapis wielokrotny). Oczywicie nagrywarka jest
jednoczenie zwyk stacj do odczytu pyt CD-ROM.
Ceny najprostszych modeli nagrywarek rozpoczynaj si od 200 z, a sam nonik pyta oznaczana symbolem CD-R kosztuje raptem kilka zotych (w opakowaniu zbiorczym okoo 1 z).
Nagrywarka pyt pozwala nagrywa dane na pyt (np. cae foldery) lub nawet wykonywa kopie
pyt CD (take z muzyk).
Nagrywanie moe by jednosesyjne (za pierwszym razem nagrywamy cao pyty CD-ROM, ktra
potem moe by tylko odczytywana) lub przyrostowe (mona dogrywa dane w razie potrzeby).

Zapisujemy dokument
Dokonajmy teraz prby zapisu naszego pierwszego dokumentu na dysk komputera. Naszym
celem jest utworzenie dokumentu, ktry byby dostpny nie tylko podczas jego tworzenia, edycji
czy te drukowania, ale i pniej czasem po wielu dniach.
W ramach wiczenia bdziemy pracowali w programie WordPad. Aby go otworzy, kliknij przycisk Start, znajd grup Wszystkie programy, potem grup Akcesoria i w niej ikon
albo te kliknij Start/Uruchom, napisz
 i nacinij Enter.

Rozdzia 6. Zapis i odczyt dokumentw

39

1. W nowo otwartym oknie programu WorPad napisz kilka zda, tak aby Twj dokument

zawiera jaki sensowny tekst. Jeli uwanie przyjrzysz si oknu programu WordPad,
to z pewnoci zauwaysz komplet poniszych przyciskw.

2. Sprbuj nakierowa wskanik myszy na kady z tych przyciskw. Jeli unieruchomisz

mysz na kilka sekund, to zauwaysz, e w okolicach kadego z nich pojawia si na

chwil krtki napis, tzw. tekst podpowiedzi, ktry uatwia rozpoznanie, do czego suy
dany przycisk.

3. Trzeci przycisk od lewej suy co sugeruje wywietlona podpowied do zapisu

dokumentu. Nacinij go, aby zobaczy okienko zblione do zamieszczonego na

poniszym rysunku.

Komputer proponuje zapis dokumentu w specjalnej lokalizacji oznaczonej jako Moje dokumenty. Wikszo uytkownikw komputerw tam wanie zapisuje efekty swojej pracy.
Innym typowym miejscem, gdzie zapisywane s dokumenty, jest Pulpit, czyli ekran startowy,
na ktrym rozmieszczone s ikony programw (np. znany ju Kosz).

W maym okienku Nazwa pliku komputer proponuje, aby nowo utworzony dokument nazywa
si: Dokument.

Kliknij tam mysz i zamiast sowa Dokument napisz Tekst prbny nr 1.

Potwierd now nazw przyciskiem Zapisz.

Cz I Obsuga systemu Windows XP

40

Od tego momentu dokument jest na stae zapisany na dysku twardym (w pamici trwaej) i bdzie
go mona odczyta, nawet gdy wyczymy i wczymy ponownie komputer. Sprbuj teraz wyczy komputer (przycisk Start/Wycz komputer, polecenie Wycz).

Odczytujemy dokument
Wspomnielimy ju, e dysk twardy umoliwia przechowywanie danych w sposb trway midzy poszczeglnymi sesjami pracy na komputerze. Sprawdmy to w praktyce, dokonujc prby
odczytu dokumentu zapisanego na dysku komputera w poprzednim wiczeniu. (Zakadam, e
tak jak prosiem, komputer zosta wyczony).
Uruchom jeszcze raz program WordPad w opisany poprzednio sposb. Kliknij przycisk otwierania dokumentw ( ) i zauwa, e komputer pokazuje utworzony przez Ciebie dokument Tekst
prbny nr 1 w folderze Moje dokumenty.

Kliknij napis Tekst prbny nr 1 i nacinij przycisk Otwrz. Utworzony dokument zostanie zaadowany do programu WorPad i moesz kontynuowa prac.
Prawda, e to byo proste?

Organizacja systemu plikw w komputerze

Rozdzia ten opisuje sposb organizacji dokumentw (plikw) w komputerze wyposaonym
w system Windows XP i pokazuje, jak wykona podstawowe operacje w systemie plikowym.
Warto zwrci uwag, e nie jest to wyczerpujce omwienie tego zagadnienia; wicej informacji na ten temat znajdziesz w nastpnym rozdziale.
Aby wykona opisane niej wiczenie, zamknij wszystkie uruchomione do tej pory programy
(np. WordPad), klikajc krzyyk
w prawym grnym rogu okien, ktre s otwarte na ekranie.
Aby szybko zamkn aktywne okno, sprbuj zapamita skrt klawiszowy: nacinij i przytrzymaj
lewy klawisz Alt i nacinij raz klawisz F4 (u gry klawiatury).

Rozdzia 6. Zapis i odczyt dokumentw

41

Gdy ju pozamykasz wszystkie programy, znajd na pulpicie i kliknij dwukrotnie ikon Mj

komputer.

W efekcie na ekranie pojawi si program, ktry niegdy nazywany by Eksploratorem Windows.

Aby otworzy zasoby komputera bez klikania mysz, sprbuj zapamita skrt klawiszowy:
nacinij i przytrzymaj klawisz z flag Windows (tzw. WinKey) i nacinij raz klawisz E.

Zasoby komputera s zorganizowane w ukadzie drzewka odwrconego do gry nogami. Znak

plus na drzewku zasobw oznacza, e jest to folder, w ktrym znajduj si inne foldery.

Sprbuj klika rne ikony w lewym panelu: Pulpit, Mj komputer, Kosz itp., obserwujc,
co wywietla si w prawym panelu.

Kliknij znak plus (+) na symbolu gwnego dysku twardego oznaczonego literk C:
(nazwa Twojego dysku C: moe by inna ni DANE).

Zasoby komputera skadaj si z dyskw oznaczonych literami alfabetu (A, B zarezerwowane

dla stacji dyskietek, C dysk gwny komputera, D zazwyczaj stacja CD-ROM (na pyty
kompaktowe).

Cz I Obsuga systemu Windows XP

42

Do zapisu dokumentw bdziemy uywali gwnie dysku C czyli dysku twardego o bardzo
duej pojemnoci, ukrytego we wntrzu komputera.
Na dysku mona tworzy foldery, czyli teczki na dokumenty. Kada z takich teczek moe zawiera inne teczki, ale zawsze gdzie na kocu tej struktury znajduj si jakie dokumenty.
Niektre foldery, np. Windows, Temp, pojawiaj si podczas instalacji komputera. Ich zawarto
nie jest dla nas zbyt istotna maj one specjalne znaczenie dla systemu i tylko przez niego
mog by wykorzystywane.
Foldery, podobnie jak teczki, su celom organizacyjnym maj swoje nazwy, ktre mona
zmienia w dowolnym momencie.
Folder o nazwie Windows (lub inny, w ktrym zosta zainstalowany system Windows XP) ma
szczeglne znaczenie dla dziaania komputera i naley unika zapisywania w nim dokumentw, jak rwnie usuwania jakichkolwiek plikw. Uszkodzenie zawartoci tego folderu moe
si zakoczy bolesn koniecznoci ponownej instalacji systemu Windows XP (cho system
ten ma wbudowane pewne mechanizmy samoobrony, ktre w typowych sytuacjach pozwalaj
mu naprawi si samodzielnie).

Tworzenie folderw jest bardzo atwe, ale wymaga do sprawnej obsugi myszy. Proponuj nastpujce wiczenie:

w lewym oknie Exploratora (Mj komputer) kliknij ikon Pulpit;

w prawym panelu nacinij prawy klawisz myszy (pojawi si menu zawierajce polecenia
Widok, Rozmie ikony wedug...);

wybierz lewym klawiszem polecenie Nowy (pojawi si menu zawierajce polecenia

Folder, Skrt...);

wybierz lewym klawiszem polecenie Folder (na samej grze).

Na ekranie pojawi si teczka o nazwie Nowy folder moesz zmieni jej nazw, wpisujc
j w miejscu, gdzie znajduje si napis Nowy folder, w momencie gdy jest on jeszcze
wyrniony, tak jak na rysunku poniej.

Napisz teraz za pomoc klawiatury 

  
 (celowo z bdem!) i nacinij
Enter (lub po napisaniu kliknij mysz gdzie obok, ale cigle wewntrz prawego panelu).

Rozdzia 6. Zapis i odczyt dokumentw

43

Kiedy tworzysz nowy folder, musisz pamita, gdzie on si znajduje. Po wielu miesicach
pracy z komputerem nietrudno o baagan, dlatego warto sobie przyswoi pewne nawyki.
W naszym przykadzie tworzymy nowy folder na pulpicie komputera i tam te bdziemy go
szukali w przyszoci, gdy nadejdzie potrzeba powrotu do dawnych dokumentw (a nadejdzie
na pewno!).
Zalecane jest tworzenie dokumentw w folderze specjalnym o nazwie Moje dokumenty.

Zamknij teraz (lub pomniejsz) wszystkie okna i popatrz na nowy wygld pulpitu Windows XP.
Aby szybko pokaza pulpit komputera, a dokadniej pomniejszy aktywne okna, nacinij i przytrzymaj klawisz z flag Windows, a nastpnie nacinij raz klawisz D.

Na pulpicie pojawi si nowy folder o nazwie Dokumendy biurowe.

Najwyszy czas poprawi bd w nazwie naszego folderu.

Kliknij prawym klawiszem myszy teczk Dokumendy biurowe. Wywietli si teraz

bardzo skomplikowane menu podrczne z mnstwem polece.

Oto znaczenie niektrych z nich:

Usu pozwala na usunicie caej teczki wraz z jej zawartoci;

Wylij do pozwala na zapisanie folderu, dokumentu itp. (np. na dysku)

i wysanie go poczt elektroniczn do innej osoby;

Zmie nazw bez komentarza.

Zmie teraz samodzielnie nazw folderu na Dokumenty biurowe. Wyceluj mysz

w pozycj Zmie nazw i wska folder lewym klawiszem myszy.

W tym celu musisz wybra z menu podrcznego tym razem w sposb klasyczny,
lewym klawiszem myszy polecenie Zmie nazw. Wystarczy napisa jeszcze raz
teraz ju poprawnie 
  
 i nacisn Enter.

Cz I Obsuga systemu Windows XP

44

Szybkie otwieranie dokumentw

Jak na jeden krtki rozdzia, wrae mamy ju dostatecznie duo, jednak to, co chciabym na
koniec pokaza, warto sobie przyswoi.

Kliknij folder Moje dokumenty.

Nacinij Enter (ten sam efekt mona uzyska przez podwjne kliknicie folderu Moje
dokumenty), aby zobaczy zawarto teczki.

Twj pierwszy dokument Tekst prbny nr 1 nie znikn! Zobacz, e ikona dokumentu
sugeruje jego zawarto, kartka papieru kojarzy si cile z jakim tekstem.

Kliknij teraz ikon dokumentu i nacinij Enter (to samo mona uzyska przez podwjne
kliknicie myszy) na ekranie otworzy si program WordPad z zaadowanym
dokumentem.

Dokument zaaduje si do programu WordPad w tej samej postaci, w ktrej go

pozostawie. I tak by powinno naszym celem byo udowodnienie, e komputer
potrafi przechowywa dokumenty, nawet w momencie gdy jest odczony od zasilania.

Warto zapamita t sztuczk, gdy uatwi ona prac z dokumentami, w momencie

gdy bdzie ich bardzo duo, podobnie jak programw, ktre je utworzyy.

Powtrzmy dla utrwalenia.

Dyskietki (stacja oznaczona liter A) su do zapisu niewielkich dokumentw, ewentualnie
do przenoszenia ich midzy rnymi komputerami.

Pyty kompaktowe (zazwyczaj umieszczone w stacji oznaczonej liter D) su tylko
do odczytu. Wiele programw jest sprzedawanych tylko na pytach kompaktowych
spotyka si gry skadajce si nawet z 6 pyt!

Najlepszym miejscem do zapisywania tworzonych dokumentw jest specjalny folder
o nazwie Moje dokumenty.

Szybkie otwieranie zasobw komputera (Mj komputer): nacinij i przytrzymaj klawisz
z flag Windows (tzw. WinKey) i nacinij raz klawisz E.

Szybkie pokazywanie zawartoci pulpitu: nacinij i przytrzymaj klawisz z flag Windows
i nacinij raz klawisz D.