CorelDRAW 12. Oficjalny Podręcznik

IDZ DO
PRZYKADOWY ROZDZIA
SPIS TRECI
KATALOG KSIEK
KATALOG ONLINE
ZAMW DRUKOWANY KATALOG
TWJ KOSZYK
DODAJ DO KOSZYKA
CENNIK I INFORMACJE
ZAMW INFORMACJE
O NOWOCIACH
ZAMW CENNIK
CZYTELNIA
FRAGMENTY KSIEK ONLINE
Wydawnictwo Helion
ul. Chopina 6
44-100 Gliwice
tel. (32)230-98-63
e-mail: helion@helion.pl
CorelDRAW 12.
Oficjalny podrcznik
Autorzy: Steve Bain, Nick Wilkinson
Tumaczenie: Zenon Zabocki
ISBN: 83-7361-515-6
Tytu oryginau: CorelDRAW 12 The Official Guide
Format: B5, stron: 688
CorelDRAW to aplikacja bdca jednym z kluczowych narzdzi pracy wielu grafikw
i projektantw. Rozwijany od kilkunastu lat doskonay program do tworzenia i obrbki
grafiki wektorowej zawsze zadziwia ogromem moliwoci i mnogoci zastosowa.
Nie inaczej jest w przypadku najnowszej wersji. Program CorelDRAW 12 doceni
graficy zajmujcy si tworzeniem publikacji drukowanych, stron WWW, prezentacji
multimedialnych, a nawet animacji wektorowych. Kademu z nich CorelDRAW 12
zaoferuje narzdzia pozwalajce na wygodn i efektywn prac.
Ksika CorelDRAW 12. Oficjalny podrcznik to kompendium wiedzy na temat
najnowszej wersji tego narzdzia. Zawiera wszystkie informacje dotyczce Corela
od opisu interfejsu uytkownika, poprzez zasady korzystania z narzdzi rysunkowych,
filtrw i efektw, a do sposobw tworzenia animacji wektorowych i pisania
skryptw w VBA.
Interfejs uytkownika
Definiowanie ukadu dokumentu, tryby wywietlania
Pomoce rysunkowe
Tworzenie i modyfikowanie obiektw
Narzdzia tekstowe
czenie tekstu i obiektw
Kolory, wypenienia i kontury
Efekty specjalne i filtry
Praca z grafik bitmapow
Drukowanie dokumentw Corela
Tworzenie stron WWW i animacji wektorowych
Skrypty i VBA
Konfigurowanie programu
CorelDRAW 12. Oficjalny podrcznik to publikacja autoryzowana przez firm Corel
i rekomendowana wszystkim uytkownikom tej aplikacji. Dziki temu mona mie
pewno, e zawarte w niej wiadomoci s poprawne i faktycznie przydatne podczas
pracy z CorelDRAW.
5RKUVTGEK

!"
#
Lepsza produktywno i wydajno ......................................................................................31
Zarzdzanie obiektami ...........................................................................................................32
Zestaw nowych narzdzi........................................................................................................37
Komfort pracy........................................................................................................................39
Importowanie i eksportowanie...............................................................................................40
Informacje zwrotne w kursorze importowania................................................................40
Zgodno importowanych i eksportowanych plikw......................................................40

$ %
&#
Anatomia okna .......................................................................................................................43
Okno aplikacji CorelDRAW 12 ......................................................................................43
Anatomia okna dokumentu..............................................................................................44
Okrelanie wartoci na paskach narzdziowych oraz w oknach dialogowych......................45
Praca z dokerami....................................................................................................................49
Otwieranie, przemieszczanie i zamykanie dokerw........................................................49
Dokery zagniedone ......................................................................................................50
Korzystanie z przybornika .....................................................................................................51
Praca z paskami narzdziowymi............................................................................................52
Korzystanie z palety kolorw ................................................................................................53
Przegldanie palety kolorw ...........................................................................................53
Modyfikowanie opcji palety kolorw..............................................................................54
#
' !()
*
Ekran powitalny programu CorelDRAW 12 .........................................................................57
Otwieranie pierwszego dokumentu .......................................................................................58
Otwieranie plikw dokumentw............................................................................................59
Otwieranie plikw utworzonych w innych aplikacjach ..................................................60
Komunikaty ostrzegawcze...............................................................................................61
Zamykanie i zapisywanie dokumentw.................................................................................61
Zamykanie dokumentu ....................................................................................................61
Zapisywanie pierwszego dokumentu...............................................................................61
Korzystanie z opcji zapisu...............................................................................................63
Polecenie Save As ...........................................................................................................64
CorelDRAW 12. Oficjalny podrcznik
Zaawansowane opcje zapisu............................................................................................64

Korzystanie z opcji tworzenia kopii zapasowych............................................................66
Praca z szablonami.................................................................................................................67
Otwieranie szablonw .....................................................................................................67
Otwieranie i zapisywanie szablonw ..............................................................................68
Polecenia schowka .................................................................................................................69
Kopiowanie a wycinanie .................................................................................................69
Polecenie Paste i Paste Special........................................................................................70
Cofanie i ponawianie operacji ...............................................................................................70
Podstawowe polecenia cofania operacji ..........................................................................70
Korzystanie z dokera Undo .............................................................................................71
Korzystanie z teczki podrcznej ............................................................................................72
Importowanie i eksportowanie plikw ..................................................................................76
Opcje importu i eksportu plikw ...........................................................................................76
Eksport plikw i wybr opcji.................................................................................................79
Wybr formatu eksportu ........................................................................................................81

!"
#$
&
+! ( )
,
Przygotowanie strony ............................................................................................................87
Opcje wywietlania strony...............................................................................................87
Definiowanie wymiarw i orientacji strony ....................................................................89
Ustalanie koloru ta strony...............................................................................................90
Korzystanie z wzorcw ukadu dokumentu i etykiet.......................................................92
Nadawanie stronom nazw ......................................................................................................95
Korzystanie z polecenia Rename Page............................................................................95
Korzystanie z dokera Object Properties ..........................................................................96
Korzystanie z dokera Object Manager ............................................................................97
Polecenia odnoszce si do stron dokumentu........................................................................98
Opcje wstawiania stron i definiowania ustawie ............................................................98
Usuwanie stron ................................................................................................................99
Korzystanie z trybu podgldu Page Sorter ......................................................................99
Gromadzenie informacji o rysunkach i obiektach ...............................................................101
*
-'(
.#
Korzystanie z linijki.............................................................................................................103
Co mierz linijki? ..........................................................................................................103
Ustawianie punktu zerowego linijki ..............................................................................104
Wybr jednostek miary .................................................................................................105
Ustawianie opcji linijek .................................................................................................106
Edycja skali rysowania ..................................................................................................107
Kalibrowanie linijek ......................................................................................................108
Korzystanie z siatki konstrukcyjnej .....................................................................................110
Sterowanie waciwociami siatki .................................................................................111
Opcje wywietlania, wygldu i przycigania do siatki..................................................112
Korzystanie z polece przycigania ..............................................................................112
Definiowanie sposobu dziaania funkcji przycigania ..................................................113
Praca z prowadnicami ..........................................................................................................116
Korzystanie z prowadnic dynamicznych .............................................................................116
Korzystanie z prowadnic ...............................................................................................118
Sterowanie warstw prowadnic ...........................................................................................122
Przeksztacanie obiektw w prowadnice.......................................................................122
Korzystanie z prowadnic predefiniowanych .................................................................124
Spis treci
/
-( '0'!1

Ustawianie trybw podgldu ...............................................................................................127
Tryby podgldu szkieletowego i uproszczonego...........................................................128
Tryb podgldu schematycznego ....................................................................................128
Tryb podgldu normalnego ...........................................................................................129
Tryb podgldu dokadnego............................................................................................130
Powikszanie i przewijanie widoku stron............................................................................130
Korzystanie z narzdzia Zoom i paska waciwoci .....................................................130
Korzystanie z narzdzia Hand .......................................................................................133
Specjalizowane tryby podgldu ...........................................................................................135
Widok sortera stron .......................................................................................................135
Podgld penoekranowy ................................................................................................136
Podgld biecego zaznaczenia.....................................................................................137
Korzystanie z nawigatora podgldu.....................................................................................137
Korzystanie z dokera View Manager...................................................................................138
Polecenia dokera View Manager...................................................................................139
Korzystanie z opcji zmiany widoku strony i skali powikszenia..................................140

! '1 0 ()
&
Zaznaczanie obiektw..........................................................................................................141
Zaznaczanie za pomoc narzdzia Pick.........................................................................141
Techniki zaznaczania obiektw.....................................................................................143
Zaznaczanie obiektw na podstawie ich typu ...............................................................145
Przemieszczanie obiektw ...................................................................................................146
Korzystanie z narzdzia Pick.........................................................................................147
Korzystanie z klawiszy podsuwania..............................................................................147
Przeksztacenia obiektw.....................................................................................................148
Interaktywne przeksztacanie obiektw.........................................................................148
Posugiwanie si narzdziem swobodnej transformacji ................................................150
Wykonywanie przeksztace precyzyjnych.........................................................................152
Korzystanie z dokera Transformation ...........................................................................152
Wsplne opcje transformowania ...................................................................................155
Okrelanie kolejnoci obiektw...........................................................................................155
% &&

'$
,
2 '3()
/
Nowe narzdzie Smart Drawing ..........................................................................................161
Korzystanie z narzdzia Rectangle i paska waciwoci .....................................................164
Rysowanie prostokta....................................................................................................164
Zaokrglanie naronikw prostokta.............................................................................164
Tworzenie prostoktw za pomoc narzdzia 3-Point Rectangle .................................166
Korzystanie z narzdzia Ellipse i paska waciwoci ..........................................................166
Rysowanie elipsy...........................................................................................................167
Sterowanie trybami elipsy .............................................................................................168
Tworzenie elips za pomoc narzdzia 3-Point Ellipse ..................................................168
Korzystanie z narzdzia Polygon i paska waciwoci ........................................................169
Rysowanie wielobokw.................................................................................................170
Rysowanie wielobokw i gwiazd ..................................................................................171
Tworzenie wielobokw jako gwiazd.............................................................................171
Formowanie wielobokw i gwiazd................................................................................171
Korzystanie z narzdzia Spiral ............................................................................................172
Korzystanie z narzdzia Graph Paper ..................................................................................174
Zastosowanie narzdzi Perfect Shape..................................................................................175

Tworzenie obiektw typu Perfect Shape .......................................................................176
Edytowanie wzw ksztatowych.................................................................................177
Korzystanie z polecenia Convert Outline To Object ...........................................................178

' !
,
Narzdzia z grupy Line Tools..............................................................................................181
Korzystanie z narzdzia Artistic Media...............................................................................182
Korzystanie z predefiniowanych wzorcw....................................................................183
Rysowanie w trybie pdzla............................................................................................184
Korzystanie z rozpylacza...............................................................................................184
Rysowanie w trybach: kaligrafowania i czuym na nacisk............................................186
Zapisywanie wzorw pocigni i rozpylania...............................................................187
Rysowanie za pomoc narzdzi Freehand i Polyline...........................................................187
Rysowanie ukw za pomoc narzdzia 3-Point Curve.......................................................189
Rysowanie narzdziami Bzier i Pen...................................................................................190
Anatomia krzywych Bziera .........................................................................................190
Rysowanie za pomoc narzdzi Bzier i Pen ................................................................191
Edycja cieek Bziera ........................................................................................................192
Kontrolowanie sposobu dziaania narzdzi Freehand i Bzier ............................................197
cieki zoone ....................................................................................................................198
czenie cieek ............................................................................................................199
Rozdzielanie cieek......................................................................................................199
Konwertowanie obiektw na krzywe ............................................................................199
Korzystanie z narzdzia Dimension ....................................................................................200
Tryby pracy narzdzia Dimension.................................................................................201
Narzdzie Dimension i pasek waciwoci....................................................................202
Definiowanie domylnych ustawie narzdzia Dimension...........................................204
Korzystanie z narzdzia Interactive Connector ...................................................................204
Edytowanie amanych linii czcych ...........................................................................205
.
- 4( ( 0 ()
.
Sposoby formowania obiektw ...........................................................................................207
Formowanie i przeksztacanie obiektw..............................................................................207
Polecenia ksztatowania i pasek waciwoci................................................................208
Korzystanie z dokera Shaping .......................................................................................210
Praktyczne przykady ksztatowania obiektw....................................................................212
Korzystanie z narzdzia Knife .............................................................................................213
Cicie obiektw za pomoc narzdzia Knife ................................................................213
Definiowanie sposobu dziaania narzdzia Knife .........................................................214
Korzystanie z narzdzia Eraser............................................................................................215
Operowanie narzdziem Eraser .....................................................................................215
Definiowanie waciwoci narzdzia Eraser .................................................................217
Praca z narzdziem Smudge ................................................................................................218
Rozmazywanie obiektw...............................................................................................218
Kontrolki narzdzia Smudge na pasku waciwoci......................................................219
Nowe narzdzie Virtual Segment Delete.............................................................................221

51 0 (
#
Korzystanie z polece grupowania ......................................................................................223
Blokowanie i odblokowywanie obiektw............................................................................225
Kopiowanie, powielanie i klonowanie obiektw.................................................................225
Szybkie kopiowanie obiektw.......................................................................................226
Sposoby wykorzystania polecenia Duplicate ................................................................227
Klonowanie obiektw....................................................................................................227
Spis treci
Tworzenie symboli ..............................................................................................................229

Edytowanie symboli ......................................................................................................231
Praca z bibliotekami symboli ........................................................................................231
Korzystanie z polecenia Repeat ...........................................................................................234
Wyrwnywanie i rozmieszczanie obiektw ........................................................................234
Korzystanie z opcji wyrwnywania ..............................................................................235
Korzystanie z polece rozmieszczania ..........................................................................237
Koncepcja warstw................................................................................................................239
Doker Object Manager.........................................................................................................239
Nawigowanie po stronach, obiektach i warstwach........................................................239
Korzystanie z trybw edycji i podgldu dokera Object Manager .................................242
Sterowanie waciwociami warstw ..............................................................................243
Praca z warstwami strony wzorcowej ...........................................................................245
Odszukiwanie i zamiana waciwoci obiektw..................................................................246
Wyszukiwanie i zaznaczanie obiektw .........................................................................247
Zamiana waciwoci obiektw.....................................................................................249
Wykorzystanie stylw graficznych......................................................................................250
Polecenia dotyczce stylw graficznych .......................................................................250
Posugiwanie si dokerem Graphic and Text ................................................................251
Opcje dokera Graphic and Text.....................................................................................254
Korzystanie z dokera Object Data .......................................................................................255
( % &

$)

(
*
Wybr midzy tekstem ozdobnym i akapitowym ...............................................................259
Narzdzie Text programu CorelDRAW ..............................................................................260
Tworzenie tekstu ozdobnego .........................................................................................260
Tworzenie tekstu akapitowego ......................................................................................261
Edycja tekstu..................................................................................................................261
Konwertowanie tekstu ozdobnego na akapitowy ..........................................................263
Formatowanie tekstu przy uyciu paska waciwoci .........................................................263
Okno dialogowe Format Text ..............................................................................................263
Formatowanie na poziomie znakw ..............................................................................264
Formatowanie akapitw ................................................................................................267
Formatowanie tabulatorw ............................................................................................270
Formatowanie kolumn...................................................................................................272
Efekty akapitowe ...........................................................................................................273
Zmiana wielkoci liter .........................................................................................................274
Praca z uyciem tekstu ozdobnego ......................................................................................274
Skalowanie i przemieszczanie tekstu ozdobnego..........................................................274
czenie i rozbijanie tekstu ozdobnego.........................................................................274
Konwersja tekstu ozdobnego na krzywe .......................................................................275
Tekst ozdobny i narzdzie Shape ..................................................................................275
Praca z tekstem akapitowym................................................................................................276
Korzystanie z ramek tekstowych...................................................................................277
Ustawianie tabulatorw przy uyciu linijki...................................................................279
Praca z kolumnami ........................................................................................................280
Osadzanie obiektw w tekcie .............................................................................................280
Tekst i style ..........................................................................................................................281
Tworzenie i edycja stylw.............................................................................................281
Przypisywanie stylw tekstowych.................................................................................282
Edycja stylw tekstowych .............................................................................................282
Oblewanie obiektw tekstem...............................................................................................283
10
Zarzdzanie czcionkami ......................................................................................................283

Praca z tekstem w innych jzykach .....................................................................................284
Wstawianie znakw .............................................................................................................285
#
61 (0 (
,
czenie ramek tekstu akapitowego ....................................................................................287
czenie ramek za pomoc polece ..............................................................................287
Interaktywne czenie ramek .........................................................................................288
czenie ramek rozmieszczonych na rnych stronach................................................289
Usuwanie ramek tekstu akapitowego ............................................................................290
Rozczanie ramek tekstowych .....................................................................................290
Zamraanie zawartoci ramek....................................................................................291
Umieszczanie tekstu na ciekach .......................................................................................291
Wprowadzanie tekstu wprost na ciek .......................................................................292
Korzystanie z polecenia Fit Text To Path .....................................................................293
Opcje dostpne na pasku waciwoci Text on Curve/Object.......................................294
Korzystanie z gotowych wzorcw.................................................................................295
Ustawienia orientacji tekstu...........................................................................................295
Pionowe umiejscowienie znakw..................................................................................296
Ustawienia Text Placement oraz Horizontal Offset ......................................................297
Regulacja odlegoci tekstu od cieki ..........................................................................297
Opcja Place On Other Side............................................................................................298
Obiekty tekstowe na ciece i narzdzia Pick oraz Shape...................................................298
Interaktywna regulacja odstpw i pooenia tekstu przy uyciu narzdzia Shape ......299
Interaktywne regulowanie pooenia tekstu za pomoc narzdzia Pick........................300
Oddzielanie tekstu od cieki ........................................................................................300
Przywracanie waciwoci tekstu ..................................................................................301
Prostowanie tekstu.........................................................................................................301
czenie tekstu wewntrz cieek zamknitych..................................................................302
Obiekty jako kontenery .................................................................................................302
czenie obiektw z zawartoci tekstow ...................................................................303
&
-
#.*
Korzystanie z narzdzi jzykowych programu CorelDRAW..............................................305
Przyciski wsplne ..........................................................................................................306
Opcje moduu sprawdzania pisowni ....................................................................................307
Definiowanie ustawie jzykowych moduu Spell Checker .........................................307
Korzystanie z listy wyrazw..........................................................................................308
Korzystanie z gwnych list wyrazw...........................................................................309
Ustawianie opcji list wyrazw uytkownika .................................................................309
Pozostae opcje moduu sprawdzania pisowni ..............................................................311
Gwne opcje funkcji sprawdzania pisowni..................................................................312
Korzystanie z funkcji Grammatik........................................................................................312
Sprawdzanie i poprawianie bdw gramatycznych .....................................................313
Wczanie i wyczanie regu gramatycznych...............................................................313
Korzystanie z tezaurusa .......................................................................................................314
Definiowanie opcji tezaurusa ........................................................................................314
Korzystanie z funkcji QuickCorrect ....................................................................................315
Jak dziaa funkcja QuickCorrect?..................................................................................315
Definiowanie opcji QuickCorrect..................................................................................316
Wyszukiwanie i zamiana tekstu...........................................................................................317
Wyszukiwanie tekstu.....................................................................................................317
Zamiana tekstu...............................................................................................................317
Wyszukiwanie i zamiana atrybutw tekstu .........................................................................318
Wyszukiwanie atrybutw tekstu....................................................................................318
Zamiana atrybutw tekstu .............................................................................................319
Spis treci
(
11

*
" +
*
()
##
Definiowanie waciwoci pira konturu ............................................................................323
Opcje Outline Pen i pasek waciwoci ...............................................................................323
Korzystanie z narzdzia Outline ..........................................................................................324
Zawarto okna dialogowego Outline Pen ..........................................................................324
Definiowanie koloru konturu.........................................................................................325
Definiowanie stylu konturu ...........................................................................................326
Tworzenie i edycja stylw linii konturowych ...............................................................327
Wybieranie grotw ........................................................................................................328
Definiowanie ksztatu naronikw ................................................................................331
Definiowanie ksztatu zakocze cieki ......................................................................331
Efekty kaligraficzne Outline Pen...................................................................................332
Inne opcje konturu .........................................................................................................332
Opcje na karcie Outline Pen dokera Object Properties........................................................333
/
' 0 ()
##
Przegld typw wypenie...................................................................................................337
Wypenianie obiektw .........................................................................................................338
Stosowanie wypenie jednolitych ......................................................................................339
Definiowanie ustawie wypenienia jednolitego...........................................................339
Stosowanie wypenie tonalnych.........................................................................................340
Interaktywne sterowanie wypenieniami tonalnymi......................................................342
Modyfikowanie wypenie tonalnych ...........................................................................344
Definiowanie opcji w oknie dialogowym Fountain Fill................................................345
Stosowanie wypenie deseniem .........................................................................................347
Interaktywne sterowanie wypenieniami deseniowymi.................................................348
Korzystanie z opcji dostpnych w oknie dialogowym Pattern Fill ...............................350
Tworzenie nowych deseni dwu- i penokolorowych.....................................................351
Stosowanie wypenie teksturowych...................................................................................352
Ustawienia opcji wypenie teksturowych ....................................................................353
Tworzenie i zapisywanie prbek tekstur .......................................................................354
Stosowanie wypenie postscriptowych ..............................................................................355
Stosowanie wypenie siatkowych ......................................................................................357
Anatomia wypenienia siatkowego................................................................................358
Edycja wypenienia siatkowego ....................................................................................358

(!
#/
Wybr dowolnego koloru ....................................................................................................361
Korzystanie z dokerw zwizanych z kolorami ..................................................................361
Korzystanie z dokera Color ...........................................................................................361
Korzystanie z dokera Color Palette Browser.................................................................363
Korzystanie z dokera Color Styles ................................................................................364
O modelach kolorw............................................................................................................368
Korzystanie z przegldarek kolorw ...................................................................................369
Korzystanie z mikserw kolorw ........................................................................................371
Tworzenie palet przy uyciu harmonii kolorw............................................................371
Mieszanie kolorw za pomoc miksera Color Blend....................................................372
Korzystanie z palet gotowych i palet uytkownika .............................................................374
Korzystanie z palet gotowych........................................................................................374
Tworzenie palet uytkownika........................................................................................375
Regulowanie i przeksztacanie kolorw ..............................................................................377
12
( ,-

./
+#
,
0 %
#,#
Teoria dziaania obwiedni....................................................................................................383
Tworzenie efektw obwiedni...............................................................................................383
Wykorzystanie narzdzia Interactive Envelope oraz paska waciwoci......................384
Doker Envelope .............................................................................................................385
Stany kursora narzdzia Envelope.................................................................................386
Tryby obwiedni..............................................................................................................387
Obwiednie predefiniowane............................................................................................388
Zapisywanie i przypisywanie predefiniowanych obwiedni obiektom ..........................389
Opcje mapowania obwiedni ..........................................................................................389
Ograniczanie dziaania obwiedni.........................................................................................392
Stosowanie obwiedni dla wielu obiektw ...........................................................................392
Kopiowanie waciwoci obwiedni ...............................................................................393
Tworzenie obwiedni z obiektw....................................................................................394
Usuwanie obwiedni .......................................................................................................394
Efekty znieksztacenia .........................................................................................................395
Narzdzie Interactive Distortion i pasek waciwoci .........................................................395
Tryby znieksztacania ....................................................................................................396
Znieksztacenie Push and Pull .......................................................................................396
Znieksztacenie Zipper ..................................................................................................396
Znieksztacenie Twister.................................................................................................398
Korzystanie ze znacznikw znieksztacenia..................................................................399
Predefiniowane znieksztacenia ...........................................................................................402
Zarzdzanie predefiniowanymi znieksztaceniami........................................................402
Korzystanie z narzdzia Roughen Brush .............................................................................403
Dziaanie narzdzia Roughen Brush..............................................................................403
Pasek waciwoci narzdzia Roughen Brush ...............................................................404

7 %0'
&.
Porwnanie metamorfozy i obrysu ......................................................................................407
Metamorfoza w Corelu ........................................................................................................407
Przykady metamorfozy .......................................................................................................408
Narzdzie Interactive Blend i pasek waciwoci................................................................409
Tworzenie typowej metamorfozy ........................................................................................409
Anatomia metamorfozy .......................................................................................................410
Edycja efektu metamorfozy .................................................................................................411
Opcje metamorfozy .......................................................................................................411
Zaawansowane efekty metamorfozy .............................................................................416
Okrelanie cieki przebiegu metamorfozy...................................................................419
Metamorfoza pomidzy wieloma obiektami .................................................................423
Kopiowanie i klonowanie metamorfozy........................................................................424
Doker Blend .........................................................................................................................425
Na czym polega efekt obrysu?.............................................................................................425
Zastosowania efektu obrysu.................................................................................................426
Narzdzie Interactive Contour i pasek waciwoci ............................................................427
Tworzenie efektu obrysu ...............................................................................................428
Interakcyjna edycja obrysw .........................................................................................428
Wybr kierunku tworzenia obrysu ................................................................................430
Kolory obrysu ................................................................................................................432
Efekty gadkiego obrysu................................................................................................433
Przyspieszenie obrysu..........................................................................................................434
Predefiniowane obrysy ........................................................................................................435
Doker Contour .....................................................................................................................436
Spis treci
13
.
8 ( % (' '
&#
Jak dziaa soczewka? ...........................................................................................................437
Doker Lens...........................................................................................................................437
Efekty soczewki ...................................................................................................................438
Soczewka Brighten ........................................................................................................439
Soczewka Color Add .....................................................................................................439
Soczewka Color Limit ...................................................................................................440
Soczewka Custom Color Map .......................................................................................441
Soczewka Fish Eye........................................................................................................442
Soczewka Heat Map ......................................................................................................442
Soczewka Invert ............................................................................................................443
Soczewka Magnify ........................................................................................................444
Soczewka Tinted Grayscale...........................................................................................444
Soczewka Transparency ................................................................................................445
Soczewka Wireframe.....................................................................................................445
Opcje soczewki ....................................................................................................................446
Opcja Frozen..................................................................................................................446
Opcja Viewpoint............................................................................................................447
Opcja Remove Face.......................................................................................................448
Przezroczysto w Corelu ....................................................................................................448
Narzdzie Interactive Transparency i pasek waciwoci....................................................449
Waciwoci efektu przezroczystoci ..................................................................................451
Typy przezroczystoci ...................................................................................................451
Tryby mieszania efektu przezroczystoci ............................................................................454
Przezroczysto konturw i wypenie................................................................................457
Blokowanie efektu przezroczystoci ...................................................................................457
Kopiowanie efektu przezroczystoci ...................................................................................458
Przykady efektw przezroczystoci....................................................................................459

&/
Cienie w Corelu ...................................................................................................................461
Narzdzie Interactive Drop Shadow i pasek waciwoci ...................................................462
Anatomia cienia ...................................................................................................................463
Opcje paskich cieni.............................................................................................................465
Kierunek rozmycia ........................................................................................................465
Rozmycie krawdzi .......................................................................................................467
Cienie perspektywiczne .......................................................................................................468
Kolor i rozdzielczo cienia ..........................................................................................470
Predefiniowane cienie..........................................................................................................472
Strategie rzucania cieni ........................................................................................................472
Cienie jako powiata......................................................................................................473
Jak unikn nakadania si cieni?..................................................................................473

8'0( (
&*
Szybkie kadrowanie w Corelu .............................................................................................475
Umieszczanie obiektu w kadrze ..........................................................................................476
Automatyczne wyrodkowanie zawartoci kadru................................................................479
Edycja zawartoci kadru................................................................................................479
Opcje blokowania ..........................................................................................................481
Ograniczenia szybkiego kadrowania .............................................................................481
14
( .
.0! .0 1#+
#
2 !-01 % ( (''
&,*
Jak dziaa efekt perspektywy? .............................................................................................485
Tworzenie efektu gbi perspektywy.............................................................................485
Symulacja perspektywy w programie CorelDRAW .....................................................486
Przypisywanie efektu perspektywy .....................................................................................487
Edycja efektu perspektywy ..................................................................................................488
Wczenie trybu edycji efektu perspektywy..................................................................488
Zmiana pooenia punktw zbiegu i uchwytw kontrolnych........................................488
Wzmocnienie efektu perspektywy.......................................................................................490
Ograniczenia programu w stosowaniu efektu perspektywy ................................................491
Kopiowanie i usuwanie efektu perspektywy .......................................................................492
&
' 0 () ('3
&*
Jak dziaa wytaczanie?........................................................................................................495
Wybr i stosowanie efektu wytoczenia ..............................................................................496
Anatomia wytoczenia .........................................................................................................497
Narzdzie Interactive Extrude i pasek waciwoci.............................................................498
Stany narzdzia Interactive Extrude ..............................................................................498
Rodzaje ksztatw wytoczenia .....................................................................................498
Obrt w przestrzeni trjwymiarowej.............................................................................502
Dodatkowe owietlenie..................................................................................................505
Ustawienia koloru efektu wytoczenia ..........................................................................508
Fazowanie efektu wytoczenia.......................................................................................510
Zastosowanie predefiniowanych ustawie wytoczenia ......................................................511
Doker Extrude......................................................................................................................512
Kontrola zoonoci efektu wytoczenia..............................................................................512
Kopiowanie efektw przy uyciu narzdzi Eyedropper oraz Paintbucket ...................515
( 2 &

$)
*
9'0
*
Obsuga bitmap w Corelu ....................................................................................................519
Importowanie bitmap do dokumentu.............................................................................519
Przeksztacanie obiektw wektorowych w bitmapy......................................................523
Transformacja bitmap ..........................................................................................................525
Skalowanie i pochylanie bitmapy..................................................................................525
Kadrowanie bitmapy......................................................................................................526
Najwaniejsze polecenia suce do edycji bitmap .............................................................528
Edycja obrazu polecenie Edit Bitmap ......................................................................528
Kadrowanie polecenie Crop Bitmap.........................................................................529
Wektoryzacja polecenie Trace Bitmap.....................................................................529
Zmiana rozmiaru lub rozdzielczoci polecenie Resample .......................................530
Jasno, kontrast, nasycenie ..........................................................................................531
Rwnowaenie kolorw ................................................................................................531
Dobr wspczynnika gamma .......................................................................................532
Barwa, nasycenie, jasno .............................................................................................533
Doker Bitmap Color Mask...................................................................................................533
Tworzenie maski kolorw .............................................................................................534
Opcje dokera Bitmap Color Mask .................................................................................534
cza do plikw zewntrznych............................................................................................535
Polecenia dokera Link Manager ....................................................................................536
Poszerzanie bitmap ..............................................................................................................538
Obsuga okien filtrw ..........................................................................................................539
Przewijanie i powikszanie widoku podgldu...............................................................542
Spis treci
15
/
'((
*&#
Drukowanie dokumentu.......................................................................................................543
Opcje wydruku.....................................................................................................................544
Ustawienia oglne .........................................................................................................545
Style drukowania ...........................................................................................................546
Drukowanie do pliku .....................................................................................................547
Ukad strony ..................................................................................................................548
Separacje barwne...........................................................................................................550
Przygotowywanie klisz..................................................................................................556
Druk postscriptowy........................................................................................................557
Inne opcje drukowania...................................................................................................560
Raport o problemach zwizanych z drukiem ................................................................561
Podgld wydruku .................................................................................................................563
Tryby podgldu..............................................................................................................563
Narzdzia okna podgldu i paski waciwoci ..............................................................565
Preferencje drukowania .......................................................................................................569
Oglne preferencje drukowania.....................................................................................569
Zgodno sterownika.....................................................................................................572
Opcje ostrzee drukowania..........................................................................................572
Drukowanie dokumentw dwustronnych ............................................................................572
Wsppraca z przygotowalni..............................................................................................573
Polecenie Print Merge..........................................................................................................574

2 '3
*
Doker Web Connector .........................................................................................................579
Pasek narzdziowy Internet .................................................................................................580
Przyciski z efektem rollover ..........................................................................................581
Reagowanie obiektw internetowych............................................................................583
Zakadka Internet dokera Object Properties ..................................................................585
Doker Bookmark Manager ............................................................................................586
Obiekty internetowe ......................................................................................................587
Waciwoci strony WWW..................................................................................................587
Tytu strony....................................................................................................................588
Nazwa pliku HTML.......................................................................................................588
Dodatkowe informacje o stronie....................................................................................588
To strony.......................................................................................................................589
Publikowanie na potrzeby internetu ....................................................................................590
Ustawienia oglne .........................................................................................................591
Szczegy eksportowania ..............................................................................................591
Przegldanie eksportowanych obrazw.........................................................................592
Ustawienia zaawansowane ............................................................................................592
Podsumowanie eksportu ................................................................................................593
Analiza wstpna.............................................................................................................594
Ustawienia preferencyjne dla publikacji internetowych......................................................595
Zarzdzanie obrazami....................................................................................................596
Konwersja tekstu ...........................................................................................................597
Kolory czy ..................................................................................................................598
Optymalizacja publikacji internetowych .............................................................................598
Zmiana ustawie optymalizacji .....................................................................................598
Corel R.A.V.E. 3.0...............................................................................................................601
Listwa czasowa..............................................................................................................602
Ustawienia animacji ......................................................................................................602
Tworzenie prostej animacji ...........................................................................................603
Automatyczne tworzenie animowanych sekwencji.......................................................605
Zapisywanie animacji ....................................................................................................605
16
,
+%
/.
Najwaniejsze obszary konfigurowania ..............................................................................607
Przemieszczanie paskw narzdziowych ......................................................................607
Edycja zawartoci paskw narzdziowych....................................................................609
Przypisywanie i zmienianie skrtw klawiaturowych ..................................................610
Zmiana ustawie domylnych dla tekstu i obiektw graficznych.................................611
Zmiana ustawie domylnych dla nowych dokumentw..............................................613
Tworzenie wasnych paskw narzdziowych................................................................613
Kopiowanie narzdzi lub opcji pomidzy rozwijanymi paletami .................................614
Dostosowanie wygldu palety kolorw.........................................................................615
Dostosowanie zawartoci paska stanu...........................................................................616
Przezroczysto interfejsu .............................................................................................617
Obszary robocze CorelDRAW ............................................................................................618
Tworzenie i wczytywanie obszarw roboczych............................................................619
Importowanie i eksportowanie obszarw roboczych ....................................................621

8('':;
/*
Czego mona dokona z VBA? ...........................................................................................625
Nowoci w wersji 12. programu ..........................................................................................626
Uaktualnianie makropolece utworzonych w CorelDRAW 11 ....................................626
Definicje waniejszych terminw........................................................................................626
Podstawy obsugi edytora VBA...........................................................................................628
Okno edytora VB...........................................................................................................628
Nagrywanie i odtwarzanie makropolece............................................................................633
Nagrywanie makropolece za pomoc rejestratora VBA .............................................633
Zapisywanie zawartoci dokera Undo jako makropolecenia ........................................634
Odtwarzanie nagranych lub zapisanych makropolece.................................................635
Przypisywanie makropolece do elementw interfejsu uytkownika...........................635
Nagrywanie makropolece ............................................................................................635
Tworzenie zaawansowanych makropolece na podstawie nagra......................................637
Analiza skryptu DrawRectangle....................................................................................637
Analiza skryptu RedFill_BlueOutline ...........................................................................639
Rozbudowa skryptu RedFill_BlueOutline.....................................................................640
Skadanie elementw w cao wyraenie warunkowe dziaajce w ptli...............642
Programowanie od podstaw...........................................................................................643
Rozpowszechnianie makropolece......................................................................................644
Gdzie instalowane s projekty? .....................................................................................644
Tworzenie nowych plikw projektw ...........................................................................644
Rozpowszechnianie elementw interfejsu uytkownika...............................................644
Inne rda informacji..........................................................................................................644
CorelDRAW VBA Programming Guide oraz VBA Object Model Guide.............645
Grupy dyskusyjne ..........................................................................................................645
Witryny firmy Corel ......................................................................................................645
Witryny powicone Visual Basicowi...........................................................................645
& 31)
" ( 8()'(!
/&
8(
//
Rozdzia 12.

CorelDRAW 12 oferuje szeroki wachlarz wydajnych narzdzi, ktre umoliwiaj tworzenie tekstu, a take manipulowanie nim. Tekst jest bardzo istotnym elementem wielu
projektw, takich jak plakaty, logo, gazetki, a nawet prace ozdobne. Narzdzia tekstowe
CorelDRAW s atwe w obsudze i umoliwiaj szybkie przygotowywanie zarwno
prostych projektw transparentw i firmowych logo jak i znacznie bardziej zoonych, wielokolumnowych i wielostronicowych dokumentw.

CorelDRAW umoliwia stosowanie dwch typw obiektw tekstowych tekstu ozdobnego (Artistic Text) oraz tekstu akapitowego (Paragraph Text) (rysunek 12.1). Napis
w nagwku na ilustracji 12.1 utworzony jest z tekstu ozdobnego, ktry zosta wykorzystany
do szybkiego wykadrowania mapy bitowej imitujcej cie. Z kolei tekst w kolumnach
to przykad tekstu akapitowego. Tekst ozdobny atwiej poddaje si wszelkim manipulacjom, ksztatowaniu, znieksztacaniu i tworzeniu efektw, a stosujemy go zwykle w celu
wyrnienia pojedynczych wyrazw lub krtkich wersw, takich jak nagwki, logo
czy etykiety. Tekst akapitowy stosujemy wtedy, gdy wpisywany tekst jest duszy ni
na dwa wiersze, zawiera tabulatory lub umieszczony jest w kolumnach.

Przykad poczenia
obiektw tekstowych:
akapitowego
i ozdobnego
260
Cz IV Narzdzia tekstowe
Poniej przedstawione s podstawowe zasady korzystania z tekstu ozdobnego i akapitowego.

Tekst ozdobny. Tekst ozdobny stosujemy w przypadku krtkich fragmentw
tekstowych, poddawanych transformacjom lub przeksztacanych przy uyciu

efektw specjalnych. Kady akapit tekstu ozdobnego traktowany jest jako
pojedynczy wiersz, bez wzgldu na jego dugo. Bloki tekstu ozdobnego
s cakowicie niezalene, a swobodny przepyw tekstu midzy blokami jest
niemoliwy. Zmiana wielkoci tekstu ozdobnego za pomoc narzdzia Pick
powoduje zmian wielkoci caego bloku.
Tekst akapitowy. Tekst akapitowy rzdzi si podobnymi zasadami, co obiekty
tekstowe w typowych aplikacjach publikacyjnych. Tekst wprowadzany jest

do kontenera, czyli do ramki tekstowej; jeli wiersz jest zbyt dugi w porwnaniu
z szerokoci ramki, program amie go automatycznie, przenoszc do nastpnej
linii. Zmiana wymiarw ramki tekstowej lub jej pochylenie nie powoduje zmian
wielkoci tekstu, cho moe wiza si z modyfikacj jego przepywu. Jeli ramka
jest zbyt maa, by pomieci wprowadzony tekst, mona j poczy z nastpn
ramk, do ktrej przeniesiony zostanie nadmiar tekstu.

!
Wszelkie obiekty tekstowe w programie CorelDRAW tworzymy za pomoc narzdzia
Text, oznaczonego w przyborniku ikon przedstawiajc liter A. Aby uruchomi to
narzdzie, naley klikn jego ikon, nacisn klawisz F8 lub dwukrotnie klikn istniejcy obiekt tekstowy. Wskanik narzdzia Text ma posta krzyyka z widniejc obok
niego literk A, a po ustawieniu nad obiektem tekstowym zamienia si w pionow kresk
(kursor edycji tekstu). Rozwaania w kolejnych podrozdziaach bdziemy toczy przy
zaoeniu, e narzdzie Text jest wczone.
Aby uy narzdzia Pick, gdy aktywnym narzdziem jest Text, naley nacisn klawisze
Ctrl+spacja; w przypadku pozostaych narzdzi wystarczy nacinicie klawisza spacji,
cho klawisza tego mona rwnie uy w poczeniu z klawiszem Ctrl.

Tworzenie obiektu tekstu ozdobnego naley zacz od wczenia narzdzia Text. W tym
celu naley klikn jego ikon w przyborniku lub nacisn klawisz F8. Kolejn czynnoci powinno by kliknicie miejsca wyznaczajcego punkt, w ktrym chcemy rozpocz
wpisywanie tekstu. Jeli zmienimy tryb wyrwnania na wyrwnanie do rodka, wwczas
wpisywany tekst bdzie rozmieszczany rwnomiernie po obu stronach punktu pocztkowego. Jeeli wybierzemy wyrwnanie do prawej, wwczas tekst bdzie wyrwnywany
w prawo, wzdu linii wyprowadzonej z punktu kliknicia.
Tekst ozdobny przyjmuje waciwoci zapisane w domylnym stylu Default Artistic Text;
informacje na temat zmiany tych waciwoci znajdziesz w punkcie Tekst i style, w dalszej czci rozdziau.
Rozdzia 12. Waciwoci tekstu
261

Aby utworzy obiekt tekstu akapitowego, wczamy narzdzie Text, klikajc jego ikon
w przyborniku lub naciskajc klawisz F8. Nastpnie, klikajc i przecigajc kursorem
myszy, rysujemy prostokt, w ktrym tekst ma by umieszczony. Prostokt ten staje si
ramk tekstow wyposaon w uchwyty skalowania. Po narysowaniu ramki moemy
przystpi do wprowadzania tekstu. Poszczeglne akapity mog by niezalenie wyrwnywane do lewego lub prawego marginesu, centrowane i justowane, ale w kadym przypadku mieszcz si one midzy krawdziami ramki.
Domylny styl tekstu akapitowego nosi nazw Default Paragraph Text; o tym, w jaki
sposb zmieni jego waciwoci, dowiesz si w punkcie Tekst i style, w dalszej czci
niniejszego rozdziau.

Cay tekst stron internetowych, przygotowywanych za pomoc programu CorelDRAW,
naley formatowa jako tekst akapitowy zgodny z formatem sieciowym. Tekst tego typu
jest eksportowany w plikach HTML jako tekst rzeczywisty. Tekst umieszczany na stronach
internetowych cechuje si nieco mniejsz liczb waciwoci ni zwyczajny tekst akapitowy; atrybutami wpywajcymi na wygld tekstu zgodnego z formatem sieciowym
s: krj, rozmiar, pogrubienie, pochylenie (kursywa), podkrelenie, wyrwnanie oraz
kolor czcionki. Pozostae waciwoci tekstu s odrzucane. Wszystkie obiekty tekstowe
niezgodne z formatem sieciowym s, w chwili publikowania dokumentu HTML, eksportowane w postaci map bitowych, co powoduje wyduenie czasu ich wczytywania.
Aby utworzy tekst akapitowy zgodny z formatem sieciowym lub przeksztaci go na
powrt w zwyky tekst akapitowy, naley zaznaczy obiekt tekstowy za pomoc narzdzia
Pick, a nastpnie wybra polecenie Text/Make Text Web Compatible albo te klikn
obiekt prawym klawiszem myszy i wybra polecenie Make Text Web Compatible z menu
podrcznego.

Edycja tekstu za pomoc zaimplementowanego w programie CorelDRAW narzdzia Text
przebiega w podobny sposb jak w innych aplikacjach przeznaczonych dla systemu Windows. Kady uytkownik posiadajcy dowiadczenie w pracy z edytorem tekstu nie
powinien mie najmniejszych kopotw z edytowaniem obiektw tekstowych w CorelDRAW. Za pomoc kursora tekstowego moemy zaznacza zarwno pojedyncze znaki,
jak i wyrazy, zdania czy nawet cae akapity. acuchy znakowe mona rwnie zaznacza za pomoc klawiszy strzaek na klawiaturze.

Aby umieci kursor edycji (w postaci pionowej kreski) w bloku tekstowym, w miejscu,
w ktrym zamierzamy rozpocz wpisywanie, wystarczy klikn lewym klawiszem myszy.
Tekst bdzie wprowadzany poczwszy od miejsca kliknicia, a sformatowany zostanie
przy uyciu stylu obowizujcego we fragmencie znajdujcym si na lewo od punktu
wstawiania.
262
Aby zaznaczy tekst za pomoc kursora narzdzia Text, wciskamy lewy przycisk myszy
w miejscu, od ktrego zamierzamy rozpocz zaznaczanie, i przecigamy mysz w lewo
lub w prawo, zwalniajc przycisk w punkcie, w ktrym chcemy zakoczy zaznaczanie.
Podobny rezultat moemy osign, klikajc w pocztkowym punkcie obszaru zaznaczania,
nastpnie wciskajc klawisz Shift i ponownie klikajc, tym razem jednak w miejscu
zakoczenia zaznaczenia cay fragment pomidzy miejscami klikni zostanie wyselekcjonowany. Dwukrotne kliknicie kursorem pojedynczego wyrazu powoduje jego
zaznaczenie. Trzykrotne kliknicie wyrazu powoduje zaznaczenie caego akapitu.
Kursor moemy przesuwa take za pomoc klawiszy sterowania. Aby przesun kursor o jeden wyraz w lewo lub w prawo za pomoc klawisza strzaki, naley przytrzyma
klawisz Ctrl. Przesunicie kursora o jeden akapit w gr lub w d nastpi wwczas,
gdy wraz z klawiszem Ctrl naciniemy klawisz jednej ze strzaek pionowych. Aby powikszy lub zmniejszy obszar zaznaczenia metod przesuwania punktu kocowego,
naley wcisn klawisz Shift i uy odpowiedniego klawisza sterowania kursorem.
W celu przeniesienia kursora na pocztek lub koniec biecej ramki tekstowej naley
wcisn i przytrzyma klawisz Ctrl, a nastpnie nacisn klawisz Home lub End. Klawisze
Page Up i Page Down umoliwiaj przesuwanie kursora o jedn ramk w gr lub w d.

Zaznaczony fragment tekstu mona przesun, stosujc technik przecignij i upu.
Wystarczy zaznaczy wyrazy, ktre zamierzamy przesun, a nastpnie przecign je
w nowe pooenie w biecym tekcie lub innym obiekcie tego typu wciskajc
lewy przycisk myszy. O biecym miejscu wstawienia przemieszczanego tekstu informuje nas pionowa kreska; jeli kursor przybierze ksztat przekrelonego kka, oznacza
to bdzie, e w danym miejscu nie mona wstawi przeciganych wyrazw.
Przecignicie zaznaczonego fragmentu przy uyciu prawego klawisza myszy powoduje
wywietlenie menu podrcznego, oferujcego dwa polecenia dotyczce przemieszczonego
tekstu. Wybranie ktregokolwiek z tych polece, Copy (kopiowania) lub Move (przesunicia),
powoduje utworzenie nowego obiektu tekstowego tego samego typu, co obiekt oryginalny.

Czsto si zdarza, zwaszcza w przypadku bardzo zoonych i szczegowych rysunkw
CorelDRAW, e odwieanie obrazu na ekranie wydua si w miar wstawiania kolejnych znakw tekstu. Praca w takich warunkach staje si nieefektywna. Naley wwczas
posuy si wbudowanym edytorem, ktry oferuje uytkownikowi wszelkie niezbdne
funkcje formatowania tekstu. Tekst edytowany w oknie edytora nie jest odwieany na
rysunku, co znacznie przyspiesza prac.
Aby otworzy okno edytora Edit Text, naley wyselekcjonowa obiekt tekstowy, a nastpnie
nacisn klawisze Ctrl+Shift+T albo klikn przycisk Edit Text (oznaczony ikon ab)
na pasku formatowania tekstu lub waciwoci.
Technika edycji przecignij i upu nie dziaa podczas pracy w edytorze tekstowym.
263

W razie koniecznoci przeksztacenia bloku tekstu ozdobnego w blok tekstu akapitowego naley klikn obiekt Artistic Text prawym klawiszem myszy, wczajc uprzednio
narzdzie Pick, a nastpnie z menu podrcznego wybra polecenie Convert To Paragraph
Text. Mona je wybra rwnie z menu Text albo uy skrtu klawiaturowego Ctrl+F8.
Podczas konwersji zachowywane s, w miar moliwoci, wszelkie atrybuty tekstu.
Zasada ta obowizuje przy przeksztacaniu w obu kierunkach, ale niektre ustawienia
formatowania, jak na przykad podzia na kolumny oraz efekty tekstu akapitowego, ktrych nie mona stosowa w tekcie ozdobnym, s tracone.
Obiekty tekstu akapitowego zgodne z formatem dokumentw sieci WWW nie mog
by przeksztacane w obiekty tekstu ozdobnego. Wicej informacji na temat tej
waciwoci teksu znajdziesz w punkcie Tekst akapitowy zgodny z formatem
sieciowym.
"

#
Dostp do wikszoci opcji formatowania obiektw tekstowych mona uzyska z poziomu paska waciwoci. Opcje te pojawiaj si po zaznaczeniu obiektu tekstowego za
pomoc narzdzia Pick oraz po wczeniu narzdzia Text. W takim przypadku pasek
waciwoci ma posta przedstawion na rysunku 12.2.

Kontrolki formatowania tekstu
Wikszo opcji zamieszczonych na pasku waciwoci dostpna jest przez cay czas
na pasku narzdziowym Text. Aby wywoa ten pasek, naley wybra polecenie
Window/Toolbars/Text.
$ "

Okno dialogowe Format Text zapewnia nam dostp do niemal wszystkich opcji formatowania tekstu. Ponadto oferuje wiele opcji niedostpnych z poziomu menu ani paskw
narzdziowych. Za pomoc tego okna moemy formatowa zarwno tekst akapitowy,
jak i ozdobny.
264
Aby otworzy okno dialogowe Format Text, naciskamy klawisze Ctrl+T albo wybieramy
polecenie Text/Format Text. To samo polecenie mona znale w menu podrcznym,
ktre wywietlane jest po klikniciu obiektu tekstowego prawym przyciskiem myszy.
Okno dialogowe Format Text mona rwnie wywoa klikniciem przycisku Format
Text (przycisk z ikon F) na pasku Text Property.
Okno dialogowe Format Text zawiera pi kart udostpniajcych rne opcje formatowania:
Karta Character. Na tej karcie znajdziemy opcje formatowania waciwoci
znakw, midzy innymi kroju, rozmiaru, stylu, elementw zdobniczych

(podkrelenie itd.), pozycjonowania, obrotu i wiata.
Karta Paragraph. Karta ta oferuje dostp do opcji formatowania akapitw,
do ktrych nale: wyrwnanie tekstu, odstpy midzy znakami, wyrazami

i wierszami, wcicia oraz kierunek.
Karta Tabs. Na tej karcie umieszczono opcje formatowania tabulatorw
i ustawie tabulacji.
Karta Columns. Za pomoc tej karty moemy zdefiniowa podzia akapitw
na kolumny.
Karta Effects. Tu znajdziemy opcje pozwalajce na tworzenie inicjaw
wpuszczonych oraz list wypunktowanych.

Wszelkie zmiany ustawie wprowadzone w oknie dialogowym Format Text odnosz
si w zalenoci od typu zmodyfikowanych ustawie do zaznaczonego acucha
znakowego lub do caego akapitu. Otwarcie okna dialogowego Format Text nie uniemoliwia edycji tekstu w dokumencie: przed zaznaczeniem kolejnego fragmentu naley
klikn przycisk Apply albo te wczy funkcj automatycznego wprowadzania zmian
(Auto Apply). Funkcj Auto Apply mona uaktywni, klikajc przycisk oznaczony ikon
kdki, widoczny u dou okna Format Text obok przycisku Apply. Funkcja ta powoduje,
e wszelkie modyfikacje ustawie, poczynione w oknie dialogowym, s wprowadzane
w tekcie na bieco.
W przypadku tekstu ozdobnego zmienia mona ustawienia znakowe i tylko nieliczne
spord akapitowych. Podczas formatowania tekstu akapitowego nie ma takich
ogranicze wszystkie ustawienia moemy modyfikowa.

Na karcie Character okna dialogowego Format Text (patrz rysunek 12.3) zgromadzone
zostay kontrolki wszystkich opcji formatowania znakw, zarwno tekstu ozdobnego,
jak i akapitowego. Dziki nim moemy zmienia krj czcionki, jej rozmiar i styl. Moemy
te spowodowa, e nad lub pod tekstem pojawi si linie. Ponadto moliwe jest wzajemne
pozycjonowanie znakw, definiowanie ustawie wiata oraz obracanie pojedynczych,
zaznaczonych liter czy cyfr.
265

Karta Character okna dialogowego Format Text

Lista Font zawiera wszystkie kroje czcionek zainstalowane w systemie Windows. Zawarto karty jest uaktualniana przy kadym jej rozwiniciu. Oznacza to, e jeli w trakcie
pracy z CorelDRAW dodamy lub usuniemy czcionk, zmiana ta bdzie widoczna natychmiast. Podczas przegldania i selekcjonowania kolejnych krojw, obok listy wywietlane
bdzie wysuwane okienko, a w nim podgld pierwszych kilku znakw zaznaczonego tekstu.
Jeli korzystamy z czcionek typu TrueType oraz PostScript Type 1, rozrni je moemy
dziki ikonom wywietlanym na licie krojw: czcionki TrueType oznaczane s ikon TT,
natomiast czcionki Type 1 ikon T1. CorelDRAW obsuguje rwnie nowy, zaawansowany
typ czcionek Open Type. Czcionki tego typu oznakowane s ikon O.
Nazwy ostatnio uywanych czcionek wywietlane s na pocztku listy i od pozostaych

czcionek oddzielone s poziom lini. Domylnie wywietlanych jest pi nazw.
Rozmiary czcionek wyraane s w punktach (jeden punkt rwny jest 1/72 cala). Jest to
zaszo z czasw, gdy stosowano czcionki w postaci metalowych sztabek. W razie potrzeby moemy wybra inn jednostk miary, co umoliwia karta Text okna dialogowego
Options. Rozmiar czcionki odnosi si zazwyczaj do wysokoci litery X jednak projektanci krojw nie zawsze stosuj si do tej zasady. Litery zaokrglone, takie jak C, O czy
S, czyni si czsto nieco wyszymi i obnionymi w stosunku do wzorcowej litery X, co
ma suy wizualnemu zrwnowaeniu caoci kroju.
Wikszo czcionek wystpuje w co najmniej dwch stylach, co wida na licie krojw.
Zazwyczaj mamy do czynienia z krojem podstawowym, czyli Normal (czasem okrelanym rwnie jako Book lub Regular), oraz pochyym, czyli Italic. Czsto spotykanymi
stylami czcionek s rwnie style pogrubienia (Bold) oraz pogrubionej kursywy (Bold
Italic). Program CorelDRAW zawiera kilka profesjonalnych czcionek, a take kilka ich
dalszych odmian o rnym ciarze (szerokociach znakw i grubociach linii, jakimi
266
rysowane s znaki): lekkich (Light), rednich (Medium lub Demi), cikich (Black) oraz
bardzo cikich (Extra Bold). W zalenoci od ustawie programu, najcisze kroje mog
by wywietlane na licie Styles lub w osobnej czci listy Fonts.
Lista Script pozwala wybra typ alfabetu. Alfabety pogrupowane s w rodziny; na przykad
alfabet europejski naley do grupy aciskiej (Latin), ktra uwzgldnia rwnie alfabet
grecki i cyrylic. Alfabety zawierajce znaki pisane od prawej do lewej zgromadzono
w grupie alfabetw rodkowowschodnich (Middle Eastern), jak na przykad alfabet arabski lub hebrajski. Alfabety ideograficzne, ktre mog skada si z tysicy pojedynczych
symboli, zaliczono do grupy azjatyckiej (Asian). W tej grupie znalaz si alfabet chiski,
japoski oraz koreaski. Lista Fonts wywietla nazwy tylko tych czcionek, ktre nale
do aktualnie wybranej rodziny alfabetw.

Zaznaczony acuch znakowy mona podda stylizacji, stosujc elementy dodatkowe,
takie jak linie czy indeks grny bd dolny.
Wspomniane linie mog przebiega nad (Overline) lub pod (Underline) tekstem albo
te przez jego rodek (Strikethrough). W programie dostpne s trzy domylne gruboci
tyche linii: cienka, gruba oraz podwjna cienka. Linie mog przebiega przez ca dugo
zaznaczonych fragmentw, zarwno w przerwach midzy wyrazami, jak i z pominiciem
spacji w pierwszym przypadku naley uy opcji Normal, a w drugim opcji Word.
Kad z linii mona edytowa niezalenie, klikajc przycisk widoczny po prawej stronie
rozwijanej listy wzorw. Grubo kreski oraz jej odstp od tekstu definiujemy za porednictwem okna dialogowego Edit Underline.
Wielko liter moemy okreli za pomoc listy Uppercase. Do wyboru mamy dwie
opcje Small Caps (kapitaliki) i All Caps (wersaliki). Kapitaliki powstaj w wyniku
zamiany wszystkich liter na wielkie, po czym nastpuje ich zmniejszenie do 80 procent,
poza pierwsz liter kadego wyrazu. Zastosowanie opcji wersalikowej powoduje, e
wszystkie litery zamieniane s na wielkie, o rwnej wysokoci. Wyczenie tej opcji
przywraca pierwotny wygld tekstu taki, jaki nadano tekstowi po wprowadzeniu go
do dokumentu.
Zmiana wielkoci liter tekstu za pomoc okna dialogowego Format Text nie powoduje
trwaej ich modyfikacji. CorelDRAW zapamituje bowiem wielko znakw podczas
ich wprowadzania. Aby dokona staej zmiany wielkoci liter, naley uy polecenia
Text/Change Case.
Lista Position umoliwia nam formatowanie i wpisywanie tekstu w indeksach grnym

(Superscript) lub dolnym (Subscript). Z moliwoci tej korzystamy, kiedy wpisujemy
wzory matematyczne bd chemiczne, lub kiedy oznaczamy przypisy. Wybr jednego
z tych stylw powoduje zmniejszenie wielkoci znakw o 50 procent i przesunicie ich
w gr (w przypadku indeksu grnego) lub w d (w przypadku indeksu dolnego) wzgldem linii bazowej tekstu. Jeli domylne ustawienia stylw s nieodpowiednie dla naszych
potrzeb, moemy je zmieni, korzystajc z kontrolki w sekcji Shift.
267

Ustawienie pojedynczych znakw w stosunku do pozostaej czci tekstu mona okreli
za pomoc kontrolek zgromadzonych w sekcji Shift. Umoliwiaj one regulacj przesunicia w poziomie, przesunicia w stosunku do linii bazowej, obrotu znakw oraz wiata.
Wszelkie dokonane tu regulacje wykonywane s z uwzgldnieniem rozmiaru czcionki.
Znak, ktry zamierzamy przesun, zaznaczamy narzdziem Text lub Shape ale nie Pick.
Aby zmieni pooenie pojedynczego znaku w stosunku do pozostaych, nie powodujc
przy tym zmian wielkoci interlinii i formatowania tekstu, naley posuy si kontrolkami
przesunicia w poziomie oraz w stosunku do linii bazowej. Takie rozwizanie powoduje,
e wyselekcjonowany znak zostaje przemieszczony, natomiast pozostae znaki zachowuj swoje dotychczasowe pooenie. Przesunicie znakw umoliwia zapis w indeksie
grnym lub dolnym, tworzenie wzorw matematycznych oraz sterowanie pooeniem
obrconych znakw.
Pojedyncze znaki mona obraca wzgldem caego obiektu tekstowego, korzystajc
z kontrolki Rotation. Obrt nastpuje w kierunku przeciwnym do ruchu wskazwek
zegara, wok punktu znajdujcego si w lewym dolnym naroniku znaku. Za pomoc
kontrolek przesunicia w poziomie i w odniesieniu do linii bazowej moemy zmienia
pozycj obrconych znakw, dopasowujc ich pooenie do pozostaych.
Aby zmieni odstpy midzy znakami, zmniejszajc je w celu umieszczenia wikszej
iloci tekstu na okrelonej przestrzeni, czy te powikszajc celem rozlunienia tekstu,
powinnimy posuy si kontrolk Range Kerning. Parametr ten odnosi si do odlegoci
miedzy znakami, ale nie do samych znakw.

Karta Paragraph okna dialogowego Format Text zawiera kontrolki wszystkich opcji
zwizanych z formatowaniem tekstu akapitowego (rysunek 12.4). Tylko niektre spord nich mona zastosowa w przypadku tekstu ozdobnego czy akapitowego, zgodnego
z formatem sieciowym.

Karta Paragraph
okna dialogowego
Format Text
268

Tekst mona wyrwna do lewego bd prawego marginesu lub wyrodkowa. Kolejn
moliwoci jest wyjustowanie tekstu, co powoduje powikszenie odstpw midzy wyrazami i dopasowanie dugoci wierszy do szerokoci marginesw. Opcja Force Justify
dziaa podobnie jak Full Justify, z t jednak rnic, e wymusza pene justowanie take
ostatniego wiersza kadego akapitu. Wybranie opcji braku wyrwnania tekstu jest rwnoznaczne z zastosowaniem domylnych opcji wyrwnania, zalenych od ustawie
Script oraz Direction.
Bezporedni dostp do ustawie wyrwnania tekstu moemy uzyska z poziomu
paska waciwoci tekstu oraz paska narzdziowego Text. W trakcie uywania
narzdzia Text mona take korzysta ze skrtw klawiaturowych: Ctrl+L dla wyrwnania
do lewego marginesu, Ctrl+R dla wyrwnania do prawego marginesu, Ctrl+E dla
wyrodkowania, Ctrl+J dla justowania penego oraz Ctrl+H dla justowania wymuszonego.
Wyrwnanie tekstu akapitowego odbywa si zawsze wzgldem marginesw. Z drugiej

jednak strony, tekst ozdobny wyrwnywany jest zawsze w odniesieniu do punktu, w ktrym
obiekt tekstowy zosta utworzony: wyrwnanie do lewej powoduje, e tekst jest wprowadzany na prawo od tego punktu, tekst wyrwnany do prawej wprowadzany jest na lewo,
za wyrodkowanie tekstu powoduje, i bdzie on rozoony rwnomiernie po obu stronach punktu pocztkowego.
Jedn z funkcji programu CorelDRAW 12 jest moliwo justowania tekstu ozdobnego
wszystkim wierszom i akapitom nadawana jest szeroko najduszego wiersza w caym
obiekcie; wiersze krtsze s wyduane poprzez powikszenie odstpw midzy wyrazami.
Wyduenie najduszego wiersza powoduje, e pozostae wiersze take zostaj wyduone.
Wielko zmiany odstpw midzy wyrazami, ktra nastpuje na skutek penego lub
wymuszonego justowania, moemy okreli za pomoc okna dialogowego Spacing Settings, wywoywanego klikniciem przycisku Settings na karcie Paragraph okna dialogowego Format Text. Kontrolki dostpne w oknie Spacing Settings pozwalaj okreli
wielko maksymalnego i minimalnego odstpu pomidzy wyrazami oraz wielko
maksymalnej odlegoci midzy znakami justowanego tekstu (odlego minimalna jest
domylnie rwna odlegoci okrelonej parametrami czcionki).

Przenoszenie wyrazu polega na zamaniu go, w wyniku czego jego pierwszy czon
pozostaje w wierszu biecym, na kocu ktrego umieszczany jest cznik, za reszta
wyrazu przenoszona jest na pocztek wiersza nastpnego. Uycie funkcji przenoszenia
wyrazw w justowanym bloku tekstowym moe zminimalizowa skutki powikszenia
odstpw midzy wyrazami, dziki czemu tekst staje si bardziej zwarty.
Aby wczy funkcj przenoszenia wyrazw, klikamy przycisk Hyphenation Settings
na karcie Paragraph, wywoujc tym sposobem okno dialogowe Hyphenation Settings
(rysunek 12.5).
269

Okno dialogowe
Hyphenation Settings
W wikszoci przypadkw wystarczaj ustawienia domylne, ale mona je dowolnie

zmienia i dopasowywa do wasnych wymaga.
Dzielenie wyrazw mona stosowa wycznie w obiektach tekstu akapitowego. Tekst
ozdobny nie jest automatycznie przenoszony do nastpnego wiersza, a zatem uycie
funkcji dzielenia wyrazw nie miaoby sensu.
!
Ustawienia, ktre moemy modyfikowa za pomoc kontrolek w sekcji Spacing karty
Paragraph, odnosz si do caoci zaznaczonego akapitu. Dziki nim moemy powikszy
domylne odstpy midzy wszystkimi znakami akapitu. Wartoci wyraane s w postaci
procentowej i odnosz si do domylnej wielkoci odstpw midzy znakami danej
czcionki. Oprcz tego definiowa moemy take odstpy midzy wyrazami, co spowoduje zmian szerokoci znaku spacji.
Ustawienie Language Spacing definiuje odstpy pomidzy grupami znakw aciskich,
azjatyckich i rodkowowschodnich. Zasady rzdzce wielkoci odstpw mog by
bowiem rne, zalenie od jzyka. W takiej sytuacji moliwo ich regulacji staje si
nieodzowna dla zapewnienia tekstowi czytelnoci.
Wielko interlinii oraz odstpw midzy akapitami moe by wyraana jako warto
procentowa, obliczana na podstawie wysokoci znaku (w wikszoci przypadkw zaleca
si, by wysoko znaku i interlinia byy rwne), jako warto bezwzgldna, definiowana
w punktach, lub jako warto procentowa, wyliczana na podstawie rozmiaru biecej
czcionki (rozmiar czcionki mierzony jest midzy najniej pooonym punktem wyduenia dolnego i najwyej pooonym punktem wyduenia grnego). Odstp midzy
akapitami to dystans dzielcy lini bazow ostatniego wiersza jednego akapitu od linii
bazowej pierwszego wiersza akapitu nastpnego.
Odlego midzy akapitami okrelana jest na podstawie najwikszej wartoci parametrw Before Paragraph, After Paragraph oraz Line Spacing dla nastpujcych po sobie
akapitw. Inne ustawienia odstpw nie maj znaczenia.
!
Wielko wci akapitw, prawego i lewego marginesu, a take gboko wcicia pierwszego wiersza moemy definiowa w podobny sposb, jak w edytorach tekstu. Parametry
te mona definiowa precyzyjnie, korzystajc z okna dialogowego Format Text, lub te
w przyblieniu, posugujc si trjktnymi znacznikami na linijce (rysunek 12.6).
270

Znaczniki wci
Aby okreli wielkoci wci za pomoc linijki, musimy ustawi trzy trjktne znaczniki
w odpowiednich pozycjach; pozycjonowa je mona tylko w zakresie wyznaczonym
szerokoci ramki tekstowej. Jeli chcemy jednoczenie przesun znaczniki lewego
marginesu oraz wcicia pierwszego wiersza, nie zmieniajc przy tym relatywnej gbokoci drugiego parametru, musimy uy prostoktnego uchwytu widocznego pod
znacznikiem lewego wcicia. Podczas przecigania wywietlany jest na linijce wskanik
nowego pooenia znacznika wcicia z lewej.
Wymiary wci s okrelane w oknie dialogowym Format Text przy uyciu jednostki
miary wybranej dla linijki poziomej. Dlatego te, jeeli chcemy wybra inn jednostk,
musimy zmieni ustawienia linijki.
"
Tekst pisany czcionk z grupy azjatyckich moe by zorientowany pionowo, natomiast
tekst rodkowowschodni mona wpisywa od prawej do lewej. Opcje te s jednak dostpne
tylko wwczas, gdy parametr Language na karcie Character ustawiony jest na Asian
lub Middle Eastern i wybrany jest waciwy krj czcionki. Tylko tekst ozdobny mona
wpisywa pionowo. Kierunek tekstu od prawej do lewej mog natomiast wybiera tylko
uytkownicy rodkowowschodnich wersji systemu operacyjnego.

Ustawienia tabulatorw w tekcie akapitowym mona edytowa bezporednio na linijce
albo na karcie Tabs okna dialogowego Format Text (rysunek 12.7). CorelDRAW pozwala
stosowa tabulatory lewostronne, prawostronne, rodkowe oraz dziesitne, podobnie jak
wikszo edytorw tekstu.
#
$ %&

'
&

Tabulatory mona umieszcza w akapicie, klikajc przycisk Add Tab oznaczony

symbolem plusa (+). Przycisk ten znajdziemy w oknie dialogowym Format Text. W ten
sposb tworzymy nowy tabulator, ktry ustawiany jest w odlegoci p cala w prawo od
biecego. Aby zdefiniowa pozycj i typ nowego tabulatora lub zmodyfikowa waciwoci tabulatora istniejcego, mona posuy si list Tabs. Jeli chcemy usun tabulator,
zaznaczamy go na licie i klikamy przycisk Delete Tab przycisk oznaczony symbolem minusa ().
271

Karta Tabs okna dialogowego Format Text
Po utworzeniu nowego akapitu, a przed zmian ustawie domylnych punkty tabulacji

rozmieszczone s co p cala, bez wzgldu na to, jaka jednostka miary zostaa wybrana
dla linijki poziomej. Aby usun wszystkie punkty tabulacji, powinnimy klikn przycisk
Remove All ten, ktry oznaczony jest czerwonym znakiem X. Aby utworzy w wyselekcjonowanym akapicie seri punktw tabulacji rozmieszczonych w regularnych odstpach,
naley okreli wielko tych odstpw, wpisujc j w okienku Add Tabs Every, a nastpnie klikn znajdujcy si obok przycisk wygenerowane w ten sposb tabulatory
s tabulatorami lewostronnymi, ale w razie potrzeby ich typ mona zmieni. Operacja ta
nie powoduje usunicia istniejcych tabulatorw.
(

'
Decydowanie o tym, czy tekst tabularyczny ma wykorzystywa znaki wiodce, wstawiane
pomidzy kolejnymi pozycjami tabulacji, umoliwia nam kolumna Leadered w oknie
listy tabulatorw. Znaki wiodce stosuje si czsto w wykazach tabularycznych, takich
jak spisy treci czy menu restauracyjne, gdzie pozycje spisu czy te jadospisu umieszczone s w lewej kolumnie, natomiast numery stron lub ceny w prawej.
Znaki wiodce to zazwyczaj kropki, cho w tym celu mona wykorzysta dowolny inny
znak, ktry da si wskaza za pomoc klawiatury. Aby wic zmieni domylny znak
wiodcy, naley wybra go z rozwijanego menu Character albo wpisa numer znaku
w polu Character # (uyte mog by tylko znaki ANSI), od spacji (numer 32) poczwszy,
a na tyldzie (numer 126) skoczywszy. O wielkoci odstpw midzy znakami wiodcymi
decyduje ustawienie Spacing. Wielko ta wyraana jest liczb spacji wstawionych pomidzy kolejne znaki wiodce. Podgld efektu kocowego zapewnia okienko znajdujce
si poniej kontrolki Spacing.
272

Tekst akapitowy w ramkach mona umieszcza w kolumnach, ktrych parametry definiujemy na karcie Columns okna dialogowego Format Text tekstu ozdobnego ani
pojedynczych ustpw tekstu akapitowego nie mona formatowa w ten sposb. Moliwe jest to tylko w odniesieniu do caej zawartoci ramek. Kart Columns prezentuje
rysunek 12.8.

Karta Columns
okna dialogowego
Format Text
Aby podzieli tekst na kolumny, naley najpierw okreli ich liczb, wpisujc j w polu
Number Of Columns, a nastpnie naley okreli szeroko kadej z kolumn. Parametr
ten definiujemy w kolumnie Width. Odlego midzy kolumnami wyznacza parametr
Gutter. Jeli zaznaczymy pole wyboru opcji Equal Column Width, wwczas zmodyfikowanie szerokoci jednej z kolumn lub jednego z odstpw midzy kolumnami spowoduje
nadanie takich samych wymiarw pozostaym kolumnom bd odstpom. Uaktywnienie opcji Maintain Current Frame Width zapobiega zmianie oglnej szerokoci ramki
tekstowej; zmiana taka mogaby nastpi w wyniku zmiany szerokoci ktrej z kolumn
lub odstpu pomidzy nimi. Podgld ukadu kolumn widoczny jest w oknie umieszczonym po prawej stronie karty.
Tekst w kolumnach (nawet jeli jest to tylko jedna szpalta) mona justowa w pionie,
do grnej bd dolnej krawdzi kolumny, lub te do punktu rodkowego. Mona take
wymusi rozcignicie tekstu na ca dugo szpalty. Uytkownicy rodkowowschodnich wersji systemu operacyjnego mog take skorzysta z moliwoci wypeniania
kolumn w kierunku od prawej do lewej.
Znacznie peniejsz kontrol nad wygldem kolumn mona uzyska, umieszczajc
tekst w osobnych ramkach zawierajcych po jednej kolumnie.
273

W przypadku tekstu akapitowego mona zastosowa efekty specjalne dwojakiego typu:
wypunktowanie oraz inicjay wpuszczone. Do definiowania parametrw tych efektw
suy karta Effects okna dialogowego Format Text (rysunek 12.9).

Karta Effects
okna dialogowego
Format Text
Symbole wypunktowania maj zazwyczaj posta kropki lub strzaki o okrelonym ksztacie i umieszczane s na pocztku kolejnych akapitw. S one stosowane do tworzenia
list wypunktowanych. Inicja wpuszczony to pierwszy, pojedynczy znak akapitu, znacznie powikszony w porwnaniu z dalszymi znakami i opuszczony w d na gboko
dwch lub trzech wierszy. Wierszom tym nadawane jest odpowiednie wcicie, ktre
zapewnia miejsce dla inicjau. Zestaw opcji, jakie znajdziemy na karcie Effects, zaley
od tego, czy z menu rozwijanego Effect Type wybierzemy opcj Bullet (wypunktowanie)
czy te opcj Drop Cap (inicja wpuszczony).
Po wybraniu opcji Bullet moemy wskaza czcionk (Font), jej rozmiar (Size) oraz znak,
ktrego zamierzamy uy w roli znaku wypunktowania (Symbol). Moemy take okreli przesunicie tego znaku w pionie wzgldem linii bazowej tekstu (Baseline Shift).
Wcicie znaku wypunktowania, czyli jego odlego od lewej krawdzi kolumny lub
ramki tekstowej, mona okreli dziki kontrolce Position. Oprcz tego, moemy zdecydowa, czy symbole wypunktowania maj by wpuszczone do tekstu (Bulleted), czy
te maj by zawieszone (Hanging Indent).
Program CorelDRAW nie udostpnia funkcji automatycznego numerowania. Jeli chcesz
utworzy list numerowan, musisz samodzielnie wpisywa numery kolejnych punktw.
Jeli zdecydujemy si wybra efekt Drop Cap, jedynym parametrem, jaki bdziemy mogli
zdefiniowa, bdzie gboko opuszczenia, ktra wynosi zazwyczaj dwa, trzy lub cztery
wiersze. Podobnie jak symbole wypunktowania, rwnie inicjay wpuszczone mog by
wsuwane w tekst akapitu (Dropped) lub zawieszane (Hanging Indent), co oznacza wysunicie ich poza lewy margines akapitu. Rysunek 12.10 przedstawia przykad inicjau
wpuszczonego w tekst.
274

Inicja wpuszczony
w tekst
Aby zyska moliwo precyzyjniejszego definiowania wygldu inicjau wpuszczonego,

moemy utworzy go jako obiekt rysunkowy, a nie jako znak tekstowy, i wymusi
opywanie tekstu wok niego.
%

Aby dokona zmiany wielkoci liter wpisanego tekstu, powinnimy uy okna dialogowego Change Case. Dostp do niego moemy uzyska na trzy sposoby: wybierajc, po
uprzednim wyselekcjonowaniu znakw, polecenie Text/Change Case, naciskajc klawisze
Shift+F3, albo te klikajc narzdziem Text wewntrz tekstu prawym klawiszem myszy
i wybierajc jedn z opcji dostpnych w podmenu Change Case. Zmiana wielkoci liter
powoduje zastpienie pierwotnych znakw ich odpowiednikami o wybranej wielkoci
oraz odrzucenie dotychczasowych ustawie.
& #

Wiele operacji dotyczcych tekstu ozdobnego przebiega w taki sam sposb, jak w przypadku tekstu akapitowego, jednak rwnie wiele wykonujemy zupenie inaczej. W wikszoci przypadkw praca z tekstem ozdobnym jest bardziej intuicyjna i zapewnia wiksz
kreatywno std okrelenie typu tekstu. Tekst akapitowy wtoczony jest w bardziej
sztywne ramy.

Obiekty tekstu ozdobnego mog by przeksztacane podobnie jak obiekty innego typu
mona je wic skalowa, obraca oraz pochyla, przecigajc odpowiednie uchwyty
za pomoc narzdzia Pick. Wpywa mona rwnie na ksztat liter tworzcych tekst
ozdobny np. zmieniajc szeroko caego tekstu, powodujemy, e zmianie ulega ksztat
poszczeglnych znakw. Jest to wic znaczna rnica w porwnaniu z przeksztacaniem
tekstu akapitowego.

Obiekty tekstu ozdobnego mona czy, tworzc wiksze obiekty wystarczy je zaznaczy za pomoc narzdzia Pick i wybra polecenie Arrange/Combine albo uy
skrtu klawiaturowego Ctrl+L. Kady obiekt tekstowy utworzy osobny akapit obiektu
powstajcego.
275
Obiekty tekstowe s czone w kolejnoci zaznaczania jeli wyselekcjonujemy je

jednoczenie, obrysowujc ramk selekcji, wwczas zostan one zaznaczone wedug
sekwencji uoenia na warstwach, od wierzchu ku spodowi. Obiekty nie zawierajce
spacji czone s w jeden wiersz. Jeeli ktrykolwiek z zaznaczonych obiektw nie jest
obiektem tekstowym, wtedy wszystkie obiekty tekstowe zostan przekonwertowane na
krzywe i poczone z tym obiektem.
Jeli obiekty tekstowe zostan poczone w innej kolejnoci, ni tego oczekiwalimy,
moemy odwrci sekwencj ich uoenia, wybierajc polecenie Arrange/Order/
Reverse Order.
Tekst ozdobny mona rwnie rozbi. Aby rozbi tekst tego typu, naley uy polecenia Arrange/Break Artistic Text lub skrtu klawiaturowego Ctrl+K. Wielowierszowy
tekst ozdobny zostaje rozbity na wiersze, ktre tworz wwczas osobne obiekty tekstowe.
Rozbicie jednowierszowego obiektu tekstu ozdobnego skutkuje powstaniem kilku nowych
obiektw, ktre zostan utworzone z poszczeglnych wyrazw. Natomiast rozbijajc
jednowyrazowy obiekt tekstowy, uzyskamy kilka nowych obiektw, ktre powstan
z rozdzielonych liter.

Wiele efektw mona nakada bezporednio na tekst ozdobny, ale istniej rwnie takie,
ktrych nie mona zastosowa w ten sposb wobec edytowanego tekstu. Aby obej to
ograniczenie, naley najpierw przeksztaci tekst na krzywe. W celu dokonania konwersji
powinnimy uy polecenia Arrange/Convert To Curves lub skrtu klawiaturowego Ctrl+Q.
Wraz z przeksztaceniem tekstu na krzywe tracimy moliwo jego edycji za pomoc
narzdzia Text. Przekonwertowany tekst mona edytowa wycznie za pomoc narzdzia
Shape, podobnie jak inne obiekty zbudowane z krzywych.

!
Narzdzie Shape moemy wykorzysta w celu dokonania rnych modyfikacji, cznie
ze zmian kolejnoci liter wewntrz obiektu tekstu ozdobnego czy te pionowych i poziomych odstpw pomidzy nimi. Za pomoc tego narzdzia moemy take zaznacza
poszczeglne, niessiadujce znaki, dziki czemu moliwe staje si edytowanie ich waciwoci niezalenie od pozostaej czci tekstu zawartego w obiekcie.

' !
Aby wyselekcjonowa wybrane znaki tekstu ozdobnego, naley najpierw zaznaczy
cay obiekt narzdziem Shape (F10) obok wskanika narzdzia pojawi si wwczas
literka A. Po zaznaczeniu obiektu, w lewym dolnym naroniku kadego znaku ujrzymy
may uchwyt sterujcy (rysunek 12.11).
Do wyselekcjonowania dowolnego znaku wystarczy kliknicie jego uchwytu sterujcego.
Aby wyselekcjonowa kilka niessiadujcych ze sob znakw, podczas klikania uchwytw sterujcych naley przytrzyma wcinity klawisz Shift. Inna metoda jednoczesnego
276

Zmiana waciwoci
tekstu ozdobnego
za pomoc narzdzia
Shape
zaznaczania kilku znakw polega na otoczeniu uchwytw sterujcych prostoktn ramk

selekcji. Po zaznaczeniu uchwytw sterujcych moemy wprowadzi zmiany formatowania tekstu, wypenienia, konturw i pooenia znakw.
Aby przesun jeden lub kilka znakw zaznaczonych przy uyciu narzdzia Shape,
klikamy i przecigamy uchwyt jednego z nich przesunite zostan jednoczenie
wszystkie znaki. Jeeli przecignicie znakw powinno nastpi tylko w paszczynie
poziomej, wwczas na pocztku tego procesu naley wcisn klawisz Ctrl.
Przemieszczenie znakw powoduje zmian wielkoci ich przesunicia w poziomie
i w pionie, a nowe wartoci pojawiaj si w oknie dialogowym Format Text (Ctrl+T).
Przesuwanie liter tekstu ozdobnego stosujemy podczas rcznej regulacji odstpw midzy
nimi, co ma na celu wprowadzenie poprawek wiata (szczeglnie w przypadku projektw
znakw firmowych czy nagwkw), a take w celu uzyskania efektu przypadkowego
rozrzucenia liter.
)&
!

' !
Po wyselekcjonowaniu obiektu tekstu ozdobnego za pomoc narzdzia Shape, w obu
dolnych naronikach obiektu, lewym i prawym, pojawiaj si dodatkowe uchwyty (rysunek 12.11). Uchwyty te pozwalaj zmienia odstpy midzy znakami oraz wierszami
tekstu w caym bloku.
Aby powikszy lub zmniejszy odstpy midzywierszowe (a take odstpy przed akapitem), korzystajc z narzdzia Shape, przecigamy w d lub w gr uchwyt znajdujcy
si w lewym dolnym naroniku obiektu. Zamierzajc zwikszy lub zmniejszy odstpy
midzy znakami i wyrazami tekstu, powinnimy posuy si uchwytem umieszczonym
w prawym dolnym naroniku obiektu, przecigajc go za pomoc narzdzia Shape w prawo
bd w lewo.
Wszystkie zmiany odstpw wprowadzone za pomoc narzdzia Shape mona przeglda i edytowa w oknie dialogowym Format Text.
&

Tekst akapitowy jest znacznie trudniejszy w uyciu ni ozdobny, ale zapewnia znacznie
wiksz kontrol nad przepywem dugich potokw tekstowych, ni mona byoby to
osign, bazujc na tekcie ozdobnym. Chocia funkcje obsugi tekstu akapitowego,
277
jakimi dysponuje CorelDRAW, nie s tak rozbudowane jak w profesjonalnych aplikacjach

przeznaczonych do amania i skadu, to jednak w zupenoci wystarczaj do utworzenia
krtkiego dokumentu czy biuletynu.

!
Tekst akapitowy umieszczamy w ramkach, ktre zazwyczaj maj form prostoktw.
Kady akapit wypenia ca szeroko ramki, a tekst jest automatycznie amany i przenoszony do kolejnych wierszy, co odrnia tekst akapitowy od ozdobnego. Ramki mog
by czone, co umoliwia przepyw tekstu z jednej ramki do nastpnej. Ponadto ramki
poczone w acuch mona rozmieszcza na kolejnych stronach dokumentu, co z kolei
uatwia tworzenie krtkich prac, takich jak gazetki czy biuletyny.

Aby przygotowa ramk dla tekstu akapitowego, wczamy narzdzie Text i rysujemy
nim prostokt w miejscu, w ktrym ma powsta ramka. Wprowadzanie tekstu do ramki
moemy rozpocz natychmiast po jej utworzeniu. Wyznaczon ramk mona nastpnie
przeskalowa lub przesun.
Jeli wyczymy narzdzie Text, nie wprowadziwszy tekstu do ramki, w jej wntrzu
pojawi si napis Click here with Text Tool to add Paragraph text. Po wprowadzeniu
tekstu komunikat ten znika.
*

Krawd ramki tekstowej widoczna jest na ekranie jako linia przerywana cho lini
t wida przez cay czas, nie jest ona drukowana. Po wczeniu za pomoc klawisza F9
trybu podgldu na penym ekranie (Full Screen Preview) linie konturowe ramek s ukrywane. Mona je jednak ukry na stae, otwierajc podmenu View/Show i wyczajc opcj
Text Frames.
Po wyselekcjonowaniu ramki narzdziem Text lub Pick, wok niej pojawiaj si uchwyty
(rysunek 12.12). Su one do skalowania ramek, czenia ich oraz regulowania odstpw
midzy znakami i wierszami.

Uchwyty widoczne wok ramki su do jej skalowania, czenia z innymi ramkami
oraz do regulowania odstpw
278
&

Sze czarnych uchwytw (rysunek 12.12), rozmieszczonych wzdu bocznych krawdzi

ramki, pozwala zmienia jej wymiary modyfikacje te nie wpywaj jednak na wielko
tekstu w ramce, a jedynie powoduj zmian jego przepywu, majc na celu dopasowanie
zawartoci ramki do jej nowych wymiarw. Uchwyty przepywu tekstu, grny i dolny,
mog peni rol uchwytw skalowania, pod warunkiem jednak, e zostan przecignite
bez kliknicia. Kliknicie jednego z tych uchwytw uruchamia bowiem procedur czenia
ramek w razie przypadkowego kliknicia naley anulowa operacj czenia poprzez
nacinicie klawisza Esc.
+'

Uchwyty widoczne u gry i u dou ramki tekstowej maj posta pustych kwadratw, co
oznacza normalny tryb przepywu. Po poczeniu dwch ramek uchwyty te przybieraj
form znacznikw czenia, a midzy ramkami pojawia si niebieska strzaka wskazujca kierunek przepywu tekstu. Jeli tekst wprowadzony do ramki nie mieci si w niej
w caoci, wewntrz uchwytu znajdujcego si poniej jej dolnej krawdzi pojawia si
trjkt. Jest to znacznik nadmiaru tekstu, sygnalizujcy niemono wywietlenia go
w caoci, co wymaga powikszenia ramki albo poczenia jej z nastpn. Wszystkie
formy uchwytw przepywu tekstu pokazane s na rysunku 12.13. Na ilustracji widzimy:
po lewej uchwyty w postaci, jak przyjmuj natychmiast po utworzeniu ramki tekstowej,
porodku zaprezentowane s uchwyty dwch poczonych ramek, a po prawej uchwyt
ze znacznikiem nadmiaru tekstu.

Uchwyty
przepywu tekstu
Aby doda ramk na kocu acucha tekstu, klikamy dolny uchwyt ostatniej ramki, co
powoduje zamian wskanika myszy we wskanik czenia, obok ktrego widoczna jest
strzaka. Teraz wystarczy klikn ramk, ktr zamierzamy doczy do acucha; wskanik
zamieni si w du czarn strzak. Innym rozwizaniem jest kliknicie grnego uchwytu
doczanej ramki; kliknicie to powoduje wywietlenie wskanika czenia, ktrym naley klikn ramk poprzedzajc. Niebieska strzaka, ktra si wwczas pojawi, bdzie
wskazywaa kierunek przepywu tekstu w ramkach. Ramki, ktre zamierzamy poczy,
wcale nie musz znajdowa si na tej samej stronie dokumentu, a operacj czenia mona
przerwa w kadej chwili, naciskajc klawisz Esc.
Wicej szczegowych informacji na temat czenia ramek znajdziesz w rozdziale 13.
279
,&
!,

Dwa uchwyty widoczne w prawym dolnym naroniku ramki tekstowej umoliwiaj regulowanie odstpw midzy znakami i wyrazami, a take midzy wierszami oraz akapitami. Aby powikszy odstpy midzy znakami i wyrazami tworzcymi tekst w ramce,
chwytamy i przecigamy w prawo uchwyt regulacji poziomej; aby powikszy interlini
oraz odstpy midzy akapitami, naley przecign w d uchwyt regulacji pionowej.
Wprowadzone zmiany wielkoci odstpw midzy akapitami mona przeglda w oknie
dialogowym Format Text (Ctrl+T).
-

CorelDRAW umoliwia zamian tekstu akapitowego na krzywe. Przeksztacony w ten
sposb tekst mona dowolnie modyfikowa, ksztatowa i stylizowa. Konwersja tekstu
na krzywe uniemoliwia ponadto wprowadzanie zmian w treci dokumentu. Jest to take doskonay sposb przygotowywania ilustracji tekstowych, ktre s wykorzystywane
w sytuacji, gdy system odbiorczy nie dysponuje czcionkami potrzebnymi do wywietlenia
treci dokumentu.
Aby dokona konwersji obiektu tekstu akapitowego na krzywe, naley go zaznaczy
i wybra polecenie Arrange/Convert ToCurves. To samo polecenie mona wybra z menu
podrcznego, pojawiajcego si po klikniciu obiektu prawym klawiszem myszy. Trzecia
moliwo polega na naciniciu klawiszy Ctrl+Q.
"

#
Tabulatory mona tworzy, edytowa i usuwa zarwno z poziomu okna dialogowego
Format Text, ktre omawialimy wczeniej, jak i z poziomu linijki, ktr zajmiemy si
teraz. Aby dokona edycji tabulatorw na linijce, musimy wczy jej wywietlanie
(poleceniem View/Rulers), a nastpnie klikn j, wstawiajc lub wskazujc tabulator
do edycji. Znaki tabulacji pojawi si na ekranie dopiero wwczas, gdy naciniemy
przycisk Non-printing Characters na pasku waciwoci tekstu.
Zanim przystpimy do tworzenia nowych tabulatorw, powinnimy usun istniejce
w tym celu trzeba klikn przycisk Delete All na karcie Tabs okna dialogowego
Format Text.
Do utworzenia nowych tabulatorw musimy uy narzdzia Text. Za jego pomoc zaznaczamy akapity, a nastpnie klikamy na linijce poziomej, tworzc tabulatory w wybranych
punktach. Typ kadego nowo powstajcego tabulatora moemy zmieni, klikajc selektor
typw, ktry znajduje si po lewej stronie linijki; typy tabulatorw s przeczane po
kadym klikniciu w nastpujcej sekwencji: lewostronny, prawostronny, rodkowy
i dziesitny (rysunek 12.14).

Edycja ukadu tabulatorw za pomoc linijki
280
Do przesunicia tabulatora wystarczy zwyke przecignicie go w nowe miejsce. Aby

usun tabulator, naley przecign go z linijki na tworzony rysunek. Natomiast jeli
chcemy zmieni typ tabulatora, powinnimy go usun, a na jego miejscu utworzy nowy,
waciwego typu. Zmiany typu moemy dokona rwnie za pomoc menu podrcznego,
pojawiajcego si po klikniciu tabulatora prawym klawiszem myszy, a take z poziomu
okna dialogowego Format Text. Tabulatorw nie mona stosowa w tekcie ozdobnym.
$
Ukad kolumnowy tekstu stosujemy w dokumentach typu gazetowego. Tworzenie kolumn polega na dzieleniu zaznaczonych ramek tekstu akapitowego na pionowe kolumny,
oddzielone odstpami. Wielokolumnowy ukad tekstu zosta omwiony we wczeniejszej
czci rozdziau. Tutaj zajmiemy si manipulowaniem kolumnami za pomoc myszy.
Aby utworzy kolumny, zaznaczamy ramk, w ktrej chcemy je umieci, po czym
otwieramy okno dialogowe Format Text (Ctrl+T) i na karcie Columns wpisujemy liczb
kolumn. Liczba ta powinna by ustalana w taki sposb, by kolumny nie byy ani za wskie,
ani zbyt szerokie. Oto zasada, ktr warto zapamita i przestrzega: wiersz tekstu nie
powinien by szerszy ni 6 cali, czyli okoo 16 wyrazw, ale nie powinien te zawiera
mniej ni 4 wyrazy.
Szeroko kolumn moemy zmieni, przecigajc ich prowadnice lub znaczniki krawdzi,
uchwyty odstpw, a take uchwyty skalowania poziomego (rysunek 12.15). Jeli w chwili
przecigania prowadnicy lub znacznika krawdzi kolumny opcja Equal Column Width
w oknie dialogowym Format Text jest aktywna, zmianie ulegnie szeroko wszystkich
odstpw pomidzy kolumnami; uchwyty odstpw s dostpne tylko wtedy, gdy opcja
ta jest nieaktywna.

Regulacja szerokoci kolumn i marginesw za pomoc myszy
Ukad kolumnowy mona stosowa tylko w ramkach tekstu akapitowego. Nie mona
dzieli na kolumny pojedynczych akapitw ani blokw tekstu ozdobnego.
$

W blokach tekstu, zarwno akapitowego, jak i ozdobnego, mona osadza obiekty graficzne i bitmapy. Daje to moliwo uzupeniania tekstu specjalnymi symbolami, logotypami, punktorami czy separatorami, a take pozwala na umieszczanie w tekcie graficznych
elementw instruktaowych, na przykad wzorw wskanikw myszy.
281
Obiekty takie mona umieci si w tekcie na dwa sposoby:

za porednictwem schowka. Wstawiany obiekt naley skopiowa lub wyci
(Ctrl+C lub Ctrl+X), klikn narzdziem Tekst w miejscu wstawiania i wklei

skopiowany obiekt (Ctrl+V);
metod przecignij i upu. W tym przypadku naley wyselekcjonowa obiekt,
a nastpnie, wciskajc prawy klawisz myszy, przecign go w miejsce tekstu,

w ktrym ma si pojawi podczas przecigania widoczna jest pionowa kreska
wskazujca biec pozycj obiektu. Po zwolnieniu przycisku myszy naley
z menu podrcznego wybra polecenie skopiowania obiektu (Copy Into Text)
lub przeniesienia go (Move Into Text).
Osadzone obiekty traktowane s jako znaki specjalne mona je zaznacza wycznie przy uyciu narzdzi Text i Shape. Aby zmieni wielko obiektu po jego osadzeniu,
naley zaznaczy go za pomoc narzdzia Text lub Shape, po czym zdefiniowa nowe
wymiary w taki sposb, jakby obiekt by zwykym znakiem.
W celu usunicia osadzonego obiektu zaznaczamy go za pomoc narzdzia Text i naciskamy klawisz Delete.

Style mona stosowa i tworzy zarwno dla tekstu akapitowego, jak i ozdobnego. Umoliwiaj one przechowywanie wzorcowych ustawie tekstowych pojedynczych obiektw,
przy uyciu ktrych mona nastpnie formatowa inne obiekty tekstowe. Jeli dokonamy
edycji waciwoci okrelonego stylu, wwczas wszystkie fragmenty tekstu sformatowane za jego pomoc zostan natychmiast przeformatowane.
Wyrniamy trzy rodzaje stylw: tekstu akapitowego, tekstu ozdobnego oraz obiektu.
Style tekstu akapitowego mog obejmowa szerszy zakres parametrw ni style tekstu
ozdobnego, lecz tekst, niezalenie od typu, mona sformatowa przy uyciu dowolnego
stylu tekstowego. W stylach obiektowych mona za zapisywa ustawienia wypenie
i konturw.

Aby utworzy nowy styl bazujcy na zaznaczonym fragmencie tekstu, naley klikn
ten fragment prawym klawiszem myszy, a nastpnie wybra polecenie Styles/Save Style
Properties. W ten sposb otwarte zostanie okno dialogowe Save Style As (rysunek 12.16).
W oknie Save Style As moemy wybiera te waciwoci, ktre maj by zapisane w tworzonym stylu. Na przykad, jeli zaznaczymy pole Text, ale usuniemy znaczniki pl Fill
oraz Outline, to zastosowanie zapisanego stylu wobec obiektu tekstowego spowoduje
modyfikacj jedynie waciwoci czcionki, a waciwoci konturw i wypenie pozostan nietknite.
282

Okno dialogowe
Save Style As
Niektre opcje stylu tekstowego wybieramy z uwzgldnieniem grup jzykowych: Latin,

Asian i Middle Eastern. Jeli zaznaczymy pole wyboru jednej grupy, pomijajc pozostae,
to ustawienia stylu bdzie mona zastosowa tylko wwczas, gdy zaznaczony tekst bdzie
napisany czcionk z danej grupy jzykowej.
Stylowi naley nada now, opisow nazw. Po klikniciu przycisku OK ikona nowego
stylu pojawi si w oknie dokera Graphic And Text, ktre moemy otworzy, naciskajc
klawisze Ctrl+F5 lub wybierajc polecenie Window/Dockers/Graphic And Text Styles.
Naley pamita o tym, by nowo utworzony styl naoy take na fragment tekstu, na
bazie ktrego powsta.
$

!
Aby przypisa styl do tekstu, naley dwukrotnie klikn ikon stylu w oknie dokera
Graphic And Text lub, po klikniciu jej prawym klawiszem myszy, wybra z podrcznego
menu polecenie Apply Style. Inne rozwizanie polega na klikniciu obiektu tekstowego
prawym klawiszem myszy i wybraniu polecenia Styles/Apply; styl mona wybra z listy,
ktra wwczas zostanie wywietlona.

!
Gdy zechcemy podda edycji styl tekstowy, powinnimy klikn jego ikon prawym
klawiszem myszy i wybra polecenie Properties. Czynnoci te spowoduj otwarcie okna
dialogowego Options, a w nim karty Styles z gazi Document. Na niej naley odszuka
nazw stylu. Wstawiajc lub usuwajc znaczniki w odpowiednich polach wyboru, wczamy i wyczamy rne waciwoci stylu. Moemy take edytowa ustawienia stylu,
klikajc przyciski Edit.
Aby usun styl z dokera, wystarczy klikn jego ikon prawym klawiszem myszy i wybra
polecenie Delete. Domylnych stylw programu nie mona usuwa.
Jeli po dokonaniu modyfikacji obiektu tekstowego zechcemy przywrci
mu dotychczasowy styl, powinnimy ponownie sformatowa obiekt za pomoc
stylu lub klikn go prawym klawiszem myszy i wybra polecenie Styles/Revert
To Style z menu podrcznego.
283
$

Tekst w CorelDRAW mona poprowadzi w taki sposb, by otacza obiekty rysunkowe.
Dziki funkcji zawijania tekst akapitowy moe przepywa wzdu krawdzi obiektw,
a nie tylko ponad i pod nimi (rysunek 12.17).

Przykady sposobw opywania obiektu przez tekst
Program udostpnia kilka rnych typw opywania:

opywanie konturowe Contour. Tekst jest dopasowywany wiersz po wierszu
do konturu opywanego obiektu;

opywanie kwadratowe Square. Tekst jest wyrwnywany do krawdzi
prostokta otaczajcego opywany obiekt (ramki ograniczajcej).

W obydwu przypadkach tekst moe by prowadzony w d wzdu lewej (Text Flows
Left) lub prawej (Text Flows Right) krawdzi obiektu lub przenoszony z lewej strony
obiektu na jego praw stron (Straddle Text). Dodatkowo w przypadku opywania kwadratowego moliwe jest omijanie obiektu z pozostawieniem wolnej przestrzeni po obu
jego stronach (Above/Below).
Aby zastosowa opcj opywania wok obiektu wzdu jego konturu, naley klikn
obiekt prawym klawiszem myszy i wybra polecenie Wrap Paragraph Text z menu
podrcznego. Jeli chcesz wybra inny sposb opywania, wska go na karcie General
dokera Object Properties (doker ten otwieramy, naciskajc klawisze Alt+Enter) albo na
pasku waciwoci (w przypadku wikszoci obiektw). Naley te okreli odlego
pomidzy lini konturow lub ramk obiektu i marginesem tekstu akapitowego, dopasowywanym do ksztatu opywanego elementu.
%'

Czcionki s bardzo wanym elementem niemal kadego projektu powstajcego w CorelDRAW. Ostatnie wersje programu dla systemu Windows zapewniaj pen obsug
czcionek w standardach TrueType (TTF) oraz PostScript Type 1 (PS lub T1), a w przypadku systemw Windows 2000 oraz Windows XP rwnie w nowym, zaawansowanym
standardzie OpenType.
284
Najwaniejsza zasada dotyczca korzystania z czcionek brzmi nastpujco: nie naley

uywa ich w nadmiarze liczb krojw w jednym projekcie naley ogranicza do
dwch (najwyej trzech), cho kady krj moe wystpowa w kilku odmianach. Krj
to rodzina spokrewnionych czcionek na przykad krj o nazwie Times New Roman
obejmuje zazwyczaj cztery czcionki: Regular, Italic, Bold oraz Bold Italic.
Wanym jest take to, by nie instalowa w systemie zbyt wielu krojw. Instalacja zbyt
duej ich liczby powoduje niepotrzebne obcienie pamici komputera, co z kolei pociga
za sob spowolnienie jego pracy, a w skrajnych przypadkach moe nawet powodowa
zawieszanie si systemu.
To, e CorelDRAW dostarczany jest z kolekcj okoo 800 krojw, nie znaczy jeszcze,
e trzeba je instalowa wszystkie jednoczenie. Sprbuj na pocztek zainstalowa
na przykad 100 krojw i w razie potrzeby wymieniaj je na inne.
CorelDRAW w wersji dla systemu Windows wyposaony jest w bardzo wydajne narzdzie
do zarzdzania czcionkami w postaci programu Bitstream Font Navigator. Narzdzie to
jest elementem standardowej instalacji. Pozwala ono przeglda czcionki bez potrzeby
ich instalowania. Font Navigator potrafi ponadto dokonywa porwna czcionek podczas
ich adowania, w trakcie otwierania dokumentu. Program ten mona uruchomi, klikajc jego ikon w folderze CorelDRAW Graphics Suite 12, zawartym w systemowym
menu Start.
Po zainstalowaniu lub usuniciu czcionek ich lista w CorelDRAW jest natychmiast
uaktualniana. Nowe czcionki s widoczne na wykazie ju podczas nastpnego przegldania.
Czcionki usunite, cho nadal figuruj na licie, s oznaczane prefiksem informujcym
o niemonoci ich odnalezienia (Not Found).
&

( )(
Nowa wersja CorelDRAW zapewnia atwiejsz obsug teksu utworzonego w rnych
stronach kodowych. Strona kodowa to termin informatyczny okrelajcy alfabet danego
jzyka. Istnieje jednak specjalna strona kodowa, noszca nazw Unicode, ktra zawiera
reprezentacj znakw wszystkich moliwych stron kodowych. CorelDRAW zapewnia
obsug zarwno tekstu Unicode, jak i indywidualnych stron kodowych.
Kiedy podczas importowania tekstu klikniesz przycisk Options w oknie dialogowym
Import, zostanie wywietlony zestaw dodatkowych funkcji importowania. Wrd funkcji tych znajduje si take opcja Code Page, ktra przekazuje do programu dokadn
informacj o stronie kodowania importowanego pliku. Jeeli wiesz, e plik tekstowy, do
ktrego chcesz si odwoa, zosta utworzony w amerykaskim systemie operacyjnym
lub dowolnym systemie zachodnioeuropejskim, powiniene zaimportowa go z ustawieniem 1252 (ANSI Latin I). Jeeli natomiast tekst pochodzi z Japonii, powiniene
uy ustawienia 932 (ANSI/OEM Japanese Shift-JIS). Z kolei jeeli masz do czynienia z kodowaniem Unicode, powiniene uy ustawie z przedziau od 65000 (UTF-7)
do 65001 (UTF-8), w zalenoci od tego, jak rozszyfrowana zostaa strona Unicode.
W wikszoci przypadkw bdzie to ustawienie UTF-8.
285
CorelDRAW umoliwia zmian kodowania po zaimportowaniu tekstu. W tym celu naley

wybra polecenie Text/Encode i z listy znajdujcej si w lewej czci okna dialogowego Text Encoding wybra nowe kodowanie. W okienku podgldu znajdujcym si po
prawej stronie mona sprawdzi poprawno wygldu tekstu. Aby mie dostp do rnych
typw kodowania, system operacyjny musi by skonfigurowany pod ktem obsugi stosownych czcionek. Przed przystpieniem do zamiany strony kodowania dobrze jest
rwnie zna rdo pochodzenia tekstu oraz jzyk, w ktrym tekst zosta napisany.
Wpisujc tekst w innym jzyku, naley najpierw zdefiniowa waciw klawiatur w systemie Windows oraz ustawi obsug odpowiedniego jzyka w programie CorelDRAW.
Jeeli w oknie dialogowym Options wczona jest opcja Auto Keyboard Switching, program sam dokona zmiany ustawie jzyka po zmianie ustawie klawiatury, i na odwrt.
Jeeli opcja ta jest wyczona, naley rcznie zmieni ustawienia jzyka, wybierajc
polecenie Text/Writing Tools/Language. eby uzyska na ekranie spodziewany rezultat,
naley mie zainstalowane w systemie czcionki waciwe dla danego jzyka.
W przypadku, kiedy system Windows skonfigurowany jest pod ktem obsugi wielu jzykw, jzyki, ktre nie zawieraj alfabetw dla aktualnie wybranego jzyka, widoczne
s na licie czcionek, ale s niedostpne. Pasek waciwoci przyjmuje w takim wypadku
posta paska Text Multilingual. Zauway mona wwczas dwa dodatkowe przyciski
w prawym rogu paska suce do ustawiania pisania w poziomie lub w pionie. Ustawienia
te, przydatne jedynie dla tekstw ideograficznych, pisanych na przykad w jzyku chiskim,
japoskim lub koreaskim, powoduj zmian orientacji tekstu.
Dla uytkownikw posiadajcych zainstalowany azjatycki system operacyjny, w oknie
dialogowym Format Text dostpna staje si dodatkowa karta Rules. Znajdujce si tam
opcje Leading, Following oraz Overflow umoliwiaj definiowanie waciwoci tekstu
akapitowego. Opcja Leading zapobiega wystpowaniu znakw na kocu linii, opcja Following zapobiega wystpowaniu znakw na pocztku linii, natomiast opcja Overflow zezwala na wysuwanie znakw poza prawy margines akapitu. Zasady te dotycz jedynie
tekstw pisanych w skrypcie azjatyckim, na przykad dla jzyka chiskiego, japoskiego,
koreaskiego lub indyjskiego.

Doker Insert Character zosta znacznie zmodyfikowany w nowej wersji programu. Aby
wywoa okno dokera, naley wybra polecenie Text/Insert Character lub wcisn kombinacj klawiszy Ctrl+12. Okno dokera przedstawione jest na rysunku 12.18.
Aby wstawi znak, naley najpierw wybra krj czcionki, w ktrym znak wystpuje,
a nastpnie zdefiniowa stron kodowania zawierajc wymagany symbol. Jeeli edycji
poddawany jest tekst ozdobny lub akapitowy, wystarczy przecign i upuci symbol
na zaznaczony obiekt tekstowy. Czynno ta spowoduje wstawienie znaku w miejscu
biecej pozycji wskanika myszy i automatycznie sformatuje go do wielkoci tekstu
we wskazanym punkcie. Innym sposobem jest podwjne kliknicie symbolu znajdujcego si na licie symboli. Przecignicie i upuszczenie symbolu w innym miejscu ni
zaznaczony obiekt tekstowy powoduje wstawienie do dokumentu obiektu graficznego
zbudowanego z krzywych, ktrego rozmiar okrela warto podana w polu Character Size.
286

Doker Insert
Character suy
do wstawiania
symboli i znakw
specjalnych
Jeeli znamy kod danego znaku, musimy wpisa go do pola Key Stroke. Lista znakw
zostanie automatycznie przewinita i wywietli znak dla wprowadzonego kodu.
Aby obejrze wszystkie znaki dla danego kroju czcionki, z uwzgldnieniem znakw
z rnych stron kodowych, naley wybra stron kodowania 65001 (UTF-8). W przypadku
rozbudowanego kroju czcionki lista moe liczy nawet 40 tysicy znakw.

CorelDRAW 12. Oficjalny Podręcznik

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

CorelDRAW 12. Oficjalny Podręcznik

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

IDZ DO

  ' !()

CorelDRAW 12. Oficjalny podrcznik

Zaawansowane opcje zapisu............................................................................................64

+! ( )

 !  '1 0 ()

CorelDRAW 12. Oficjalny podrcznik

Zastosowanie narzdzi Perfect Shape..................................................................................175

- 4(  ( 0 ()

Tworzenie symboli ..............................................................................................................229

CorelDRAW 12. Oficjalny podrcznik

Zarzdzanie czcionkami ......................................................................................................283

CorelDRAW 12. Oficjalny podrcznik

CorelDRAW 12. Oficjalny podrcznik

CorelDRAW 12. Oficjalny podrcznik

Poniej przedstawione s podstawowe zasady korzystania z tekstu ozdobnego i akapitowego.

tekstowych, poddawanych transformacjom lub przeksztacanych przy uyciu

tekstowe w typowych aplikacjach publikacyjnych. Tekst wprowadzany jest

Rozdzia 12. Waciwoci tekstu

Rozdzia 12. Waciwoci tekstu

znakw, midzy innymi kroju, rozmiaru, stylu, elementw zdobniczych

do ktrych nale: wyrwnanie tekstu, odstpy midzy znakami, wyrazami

wpuszczonych oraz list wypunktowanych.

Rozdzia 12. Waciwoci tekstu

Nazwy ostatnio uywanych czcionek wywietlane s na pocztku listy i od pozostaych

Lista Position umoliwia nam formatowanie i wpisywanie tekstu w indeksach grnym

Rozdzia 12. Waciwoci tekstu

     

Wyrwnanie tekstu akapitowego odbywa si zawsze wzgldem marginesw. Z drugiej

Rozdzia 12. Waciwoci tekstu

W wikszoci przypadkw wystarczaj ustawienia domylne, ale mona je dowolnie

Tabulatory mona umieszcza w akapicie, klikajc przycisk Add Tab oznaczony

Rozdzia 12. Waciwoci tekstu

Po utworzeniu nowego akapitu, a przed zmian ustawie domylnych punkty tabulacji

Rozdzia 12. Waciwoci tekstu

Aby zyska moliwo precyzyjniejszego definiowania wygldu inicjau wpuszczonego,

    

Rozdzia 12. Waciwoci tekstu

Obiekty tekstowe s czone w kolejnoci zaznaczania jeli wyselekcjonujemy je

          

zaznaczania kilku znakw polega na otoczeniu uchwytw sterujcych prostoktn ramk

Rozdzia 12. Waciwoci tekstu

jakimi dysponuje CorelDRAW, nie s tak rozbudowane jak w profesjonalnych aplikacjach

Sze czarnych uchwytw (rysunek 12.12), rozmieszczonych wzdu bocznych krawdzi

Rozdzia 12. Waciwoci tekstu

 -  

Do przesunicia tabulatora wystarczy zwyke przecignicie go w nowe miejsce. Aby

Rozdzia 12. Waciwoci tekstu

Obiekty takie mona umieci si w tekcie na dwa sposoby:

(Ctrl+C lub Ctrl+X), klikn narzdziem Tekst w miejscu wstawiania i wklei

a nastpnie, wciskajc prawy klawisz myszy, przecign go w miejsce tekstu,

Niektre opcje stylu tekstowego wybieramy z uwzgldnieniem grup jzykowych: Latin,

Rozdzia 12. Waciwoci tekstu

$  

Program udostpnia kilka rnych typw opywania:

do konturu opywanego obiektu;

prostokta otaczajcego opywany obiekt (ramki ograniczajcej).

%'  

Najwaniejsza zasada dotyczca korzystania z czcionek brzmi nastpujco: nie naley

Rozdzia 12. Waciwoci tekstu

CorelDRAW umoliwia zmian kodowania po zaimportowaniu tekstu. W tym celu naley

You might also like

' !()

+! ( )

! '1 0 ()

- 4( ( 0 ()

-

$

%'