IDZ DO

PRZYKADOWY ROZDZIA
SPIS TRECI

KATALOG KSIEK
KATALOG ONLINE

Pajczek 5 NxG
Autorzy: Marek Reinowski, Rafa Patek
ISBN: 83-7197-893-6
Format: B5, stron: okoo 655
Zawiera CD-ROM

ZAMW DRUKOWANY KATALOG

TWJ KOSZYK
DODAJ DO KOSZYKA

CENNIK I INFORMACJE
ZAMW INFORMACJE
O NOWOCIACH
ZAMW CENNIK

CZYTELNIA
FRAGMENTY KSIEK ONLINE

Wydawnictwo Helion
ul. Chopina 6
44-100 Gliwice
tel. (32)230-98-63
e-mail: helion@helion.pl

Trudno jest znale w Polsce webmastera, ktry choby nie sysza o Pajczku.
5 NxG to jego najnowsza odsona, dostpna w dwch wersjach. Pocztkujcy
uytkownicy mog skorzysta z wersji Standard, udostpniajcej podstawowe narzdzia
do edycji HTML-a, JavaScriptu i CSS. Pajczek 5 NxG Standard w zupenoci wystarcza
do prywatnych zastosowa, stworzenia strony domowej, a nastpnie opublikowania jej
w internecie. Wersja Professional przeznaczona jest natomiast dla zaawansowanych
twrcw stron WWW. Zawiera wszystko, co potrzebne jest profesjonalnemu
webmasterowi.
Niniejsza ksika przedstawia obie wersje Pajczka w najdrobniejszych szczegach
znajdziesz w niej opisy kadego narzdzia, kadej ikonki i kadego przycisku. Jest bardzo
moliwe, e dziki lekturze tej ksiki dowiesz si o narzdziach i moliwociach, ktrych
istnienia nawet si nie domylae! Wicej dziki temu, i autorami ksiki s osoby
najbliej zwizane z Pajczkiem (Rafa Patek twrca programu oraz Marek Reinowski
betatester, autor pomocy do programu), moesz by pewien, e aden aspekt programu
i adna dostpna funkcja nie zostay pominite w opisie.
Pajczek 5 NxG to:
edytory znacznikw HTML i generatory waniejszych konstrukcji tego jzyka
(tabele, formularze, ramki, listy wypunktowane itp.),
wbudowana obsuga FTP i atwe publikowanie stron w sieci,
makrokody zawierajce szereg szablonw oraz wstawek na strony gotowych
do natychmiastowego wykorzystania,
zaawansowane narzdzia wyszukiwania i zamiany, a take sprawdzania pisowni
zaawansowany Kreator galerii grafik,
automatyczne wspomaganie tworzenia stron internetowych,
uatwienie tworzenia skryptw po stronie klienta (np. JavaScript) i serwera
(np. PHP), a take nawigatory kodu, mapowanie przegldania, dynamiczne
podpowiedzi,
ponad 40 schematw kolorowania skadni,
zaawansowane moliwoci publikacji serwisu w internecie (synchronizacji z lokaln
kopi na dysku, edycja online)
narzdzia do wspomagania tworzenia plikw pomocy HTML Help,
obszerne moliwoci konfiguracji programu.

Spis treci
Wstp ............................................................................................. 13
Rozdzia 1. Zanim zaczniesz .............................................................................. 17
Tekstowo czy graficznie....................................................................................................17
Czym jest HTML ..............................................................................................................18
WWW to nie tylko HTML ................................................................................................22
Czy naprawd jest potrzebny edytor .................................................................................23

Rozdzia 2. Pierwsze kroki ................................................................................. 27

Dwie wersje programu (Professional, Standard)...............................................................27
Instalacja i uruchomienie programu..................................................................................28
Skd wzi Pajczka? .................................................................................................28
Instalacja programu.....................................................................................................28
Jeden czy wielu uytkownikw ..................................................................................29
Pierwszy rzut oka ..............................................................................................................29
Gwny obszar roboczy.....................................................................................................31
Lewy panel zasobw .........................................................................................................32
Zakadka Moje serwisy ...............................................................................................33
Zakadka Inspektor znacznikw .................................................................................34
Zakadka Inspektor CSS .............................................................................................34
Zakadka Makrokody ..................................................................................................35
Prawy panel zasobw ........................................................................................................36
Zakadka Moje serwery FTP.......................................................................................37
Zakadka Nawigator....................................................................................................37
Zakadka Jzyki programowania ................................................................................38
Dolny panel wynikw .......................................................................................................39
Zakadka Poprawno odsyaczy ................................................................................39
Zakadka Poprawno skadni.....................................................................................40
Zakadka Spjno serwisu.........................................................................................40
Zakadka Raport wyszukiwania..................................................................................41
Zakadka Operacje publikowania ...............................................................................41
Zakadka Pomoc do programu ....................................................................................42
Menu gwne.....................................................................................................................42
Menu Plik....................................................................................................................43
Menu Serwisy .............................................................................................................44
Menu Edycja ...............................................................................................................44
Menu Szukaj ...............................................................................................................45
Menu Kod HTML .......................................................................................................45
Menu HTML Help ......................................................................................................45
Menu Pisownia............................................................................................................46

Pajczek 5 NxG
Menu Narzdzia ..........................................................................................................47
Menu Wywietl...........................................................................................................47
Menu Pomoc ...............................................................................................................48
Paski narzdzi....................................................................................................................48
Gwny pasek..............................................................................................................49
Czsto uywane ..........................................................................................................49
Odsyacze, tekst i formatowanie .................................................................................49
Tabele i formularze .....................................................................................................50
Grafika i multimedia ...................................................................................................50
Java, ActiveX, SSI i inne ............................................................................................51
Minipasek edytora.......................................................................................................51
Narzdzia HTML Help ...............................................................................................52
Gdzie szuka pomocy........................................................................................................52
Pomoc do programu....................................................................................................53
Pomoc kontekstowa ....................................................................................................53
Dynamiczna pomoc ....................................................................................................54
Doczone instrukcje, podrczniki..............................................................................55
Rne formy pomocy na stronie Pajczka..................................................................56

Rozdzia 3. Dla niecierpliwych............................................................................ 57

Tworzenie nowego dokumentu .........................................................................................57
Pora obejrze dzieo ..........................................................................................................59
Pokaza si wiatu.............................................................................................................61

Rozdzia 4. Tworzenie nowego dokumentu.......................................................... 63

Nowy dokument na wiele sposobw.................................................................................63
Nowe dokumenty z makrokodw .....................................................................................65
Nowy na podstawie domylnego makrokodu .............................................................65
Utwrz nowy dokument z makrokodu........................................................................66
Nowy na podstawie szablonu serwisu ........................................................................66
Szybki start........................................................................................................................67
Deklaracja typu dokumentu ........................................................................................67
Ustawienia META.............................................................................................................68
Ustawienie strony kodowej.........................................................................................69
Indeksowanie i sowa kluczowe..................................................................................70
Efekty przeksztace ...................................................................................................70
Klasyfikacja zawartoci ..............................................................................................71
Ustawienia BODY.............................................................................................................72
Galeria grafik.....................................................................................................................73
Strona korzystajca z ramek (frames) ...............................................................................74
Otwieranie plikw, lista plikw ........................................................................................75

Rozdzia 5. Edycja, czyli to, co najlepsze............................................................ 77

Cztery w jednym ...............................................................................................................78
Edytor..........................................................................................................................79
Pasek z nazwami otwartych dokumentw ..................................................................81
Minipasek edytora.......................................................................................................81
Rynna ..........................................................................................................................82
Oglne zasady pracy .........................................................................................................82
Zaznaczanie tekstu ......................................................................................................83
Kopiowanie, wycinanie i wklejanie............................................................................84
Operacje na zaznaczonym tekcie ..............................................................................86
Cofanie i ponawianie zmian........................................................................................88
Poruszanie si po dokumentach ........................................................................................88
Specjalne polecenia Przejd do...............................................................................88
Zakadki w dokumencie..............................................................................................89

Spis treci

5
Zadania do wykonania ................................................................................................90
Wyszukiwanie, zamiana, przenoszenie...................................................................92
Nawigatory kodu.........................................................................................................93
Przeczanie dokumentw ..........................................................................................96
Inne sposoby nawigacji...............................................................................................97
Informacje o dokumencie ...........................................................................................98
Edycja i reedycja znacznikw .........................................................................................103
Kolorowanie skadni znacznikw .............................................................................104
Edycja i reedycja w narzdziu ..................................................................................105
Inspektor znacznikw ...............................................................................................109
Wspomaganie rcznej edycji znacznikw ................................................................111
Edycja kodu jzykw skryptowych i CSS..........................................................................115
Dynamiczne podpowiedzi, dynamiczny kod ............................................................115
Inspektor CSS ...........................................................................................................116
Jzyki programowania ..............................................................................................116
Wyszukiwanie i zamiana tekstu w dokumencie..............................................................116
Podzia okna edytora .......................................................................................................117
Pliki dodatkowe BAK i ADD..........................................................................................118
Nagrywarka czynnoci ....................................................................................................119
Reakcja na zmiany w dokumencie poza programem ......................................................120

Rozdzia 6. Tekst na stronach WWW................................................................ 121

Podstawy formatowania tekstu........................................................................................122
Bloki tekstu ...............................................................................................................122
Inne znaczniki formatowania tekstu .........................................................................124
Inne operacje na tecie ....................................................................................................127
Tworzenie odsyaczy ................................................................................................127
Tworzenie list wyliczeniowych ................................................................................129
Tworzenie spisu treci...............................................................................................130
Linie rozdzielajce ..........................................................................................................132
Kolory na stronach WWW..............................................................................................133
Pisownia i typografia.......................................................................................................135
Sprawdzanie poprawnoci pisowni...........................................................................135
Tezaurus (sownik synonimw)................................................................................139
Korekta typograficzna...............................................................................................140
Kodowanie znakw narodowych ....................................................................................142
Standardy i normy kodowania ..................................................................................142
Korzystanie z rnych stron kodowych podczas pracy ............................................143
Konwersja znakw narodowych ...............................................................................145
Wspomaganie dla Unicode .......................................................................................145

Rozdzia 7. Edycja w trybie wizualnym ............................................................... 147

Ograniczenia trybu edycji wizualnej...............................................................................147
Wstawianie i edycja znacznikw ....................................................................................148
Graficzna edycja tabel...............................................................................................149
Wstawianie i edycja obrazkw .................................................................................150
Wstawianie i edycja odsyaczy .................................................................................150
Edycja innych znacznikw .......................................................................................150
Automatyczne formatowanie kodu .................................................................................150
Nowy dokument w trybie graficznym.............................................................................151

Rozdzia 8. Tabele, formularze, ramki ............................................................... 153

Tabele w Pajczku...........................................................................................................153
Wstawianie tabeli ............................................................................................................154
Edytor tabel...............................................................................................................154
Bardzo szybka tabelka ..............................................................................................159

Pajczek 5 NxG
Szybka tabelka ..........................................................................................................160
Zamiana tekstu na tabele...........................................................................................160
Edycja znacznikw tabeli................................................................................................161
Tabela........................................................................................................................161
Wiersz tabeli .............................................................................................................162
Komrka tabeli..........................................................................................................162
Opis tabeli .................................................................................................................163
Formularze ......................................................................................................................164
Generator formularzy................................................................................................164
Edycja znacznikw formularza.................................................................................166
Kreator Formularza wysanego poczt .....................................................................168
Kreator Zaproszenia na stron ..................................................................................169
Ramki (Frames)...............................................................................................................170
Edytor ramek.............................................................................................................171
Edycja znacznikw ramek ........................................................................................174
Pywajca ramka <iframe> .......................................................................................176

Rozdzia 9. Wyszukiwanie i zamiana................................................................. 179

Wyszukiwanie, zamiana, przenoszenie.......................................................................179
Zakadka Wyszukiwanie...........................................................................................179
Zakadka Zamiana.....................................................................................................180
Rozszerzone wyszukiwanie i zamiana ............................................................................181
Uruchamianie............................................................................................................181
Zakadka Ustawienia Wyszukiwania i zamiany .......................................................182
Zakadka Wyszukiwanie i zamiana ..........................................................................184
Wyniki dziaania na dolnym panelu .........................................................................186
Wildcards ..................................................................................................................187
Wyraenia regularne .......................................................................................................188
Proste dopasowanie...................................................................................................188
Sekwencje ucieczki...................................................................................................189
Klasy znakw............................................................................................................189
Metaznaki..................................................................................................................190
Modyfikatory ............................................................................................................194
Rozszerzenia z Perl ...................................................................................................195
Kameleon zamiana nazw plikw................................................................................195

Rozdzia 10. Grafika, multimedia, Flash .............................................................. 199

Atrakcyjnie, ale bez przesady..........................................................................................199
Przegldanie plikw graficznych ....................................................................................200
Widok miniatur na licie plikw...............................................................................200
Szybki podgld..........................................................................................................201
Wbudowana Przegldarka grafik..............................................................................203
Grafiki w dokumencie HTML.........................................................................................203
Wstawianie grafiki ....................................................................................................204
Odsyacze graficzne i mapy odsyaczy ...........................................................................208
Obrazek jako zwyky odsyacz .................................................................................208
Tworzenie map odsyaczy.........................................................................................209
Tworzenie galerii grafik ..................................................................................................213
Przygotowania do tworzenia galerii..........................................................................214
Wybr obrazkw do galerii ......................................................................................215
Wygld galerii...........................................................................................................216
Miejsce docelowe dla galerii ....................................................................................217
Ustawienia szczegowe dla miniatur.......................................................................218
Ustawienia kompresji................................................................................................219
Podgld galerii i zakoczenie pracy .........................................................................220

Spis treci

7
Konwerter grafik .............................................................................................................221
Wybr plikw do konwersji......................................................................................221
Nazwa i typ plikw wynikowych .............................................................................221
Ustawienia kompresji................................................................................................222
Skalowanie................................................................................................................222
Podsumowanie i konwersja.......................................................................................223
Dobre rady dotyczce pracy z grafikami............................................................................224
Multimedia na stronie WWW .........................................................................................224
Korzystanie z dwikw i muzyki............................................................................224
Filmy wideo, animacje..............................................................................................226
Osadzanie multimediw............................................................................................228

Rozdzia 11. Makrokody .................................................................................... 233

Do czego su Makrokody? ...........................................................................................233
Korzystanie z makrokodw.............................................................................................234
Menu i drzewko makrokodw ..................................................................................234
Podgld makrokodu ..................................................................................................235
Dopasowanie makrokodu do chwilowych potrzeb ...................................................237
Wstawianie makrokodw..........................................................................................240
Tworzenie i edycja makrokodw ....................................................................................243
Tworzenie nowych kategorii.....................................................................................244
Uruchomienie edytora makrokodw.........................................................................244
Typy makrokodw ....................................................................................................245
Tworzenie skrtu klawiszowego do makrokodu ......................................................245
Trzy strony makrokodu.............................................................................................246
Tworzenie i wstawianie zmiennych..........................................................................248
Tworzenie i wstawianie blokw ...............................................................................250
Import makroznacznikw z Pajczka 2000.....................................................................253
Makrokody dostarczone z programem............................................................................253
Pomg Pajczek.......................................................................................................253
Preloadery Flash........................................................................................................253
Skrypty JavaScript i VBScript ..................................................................................254
Szablony kodu...........................................................................................................254
Szablony nowych ......................................................................................................255
Szablony serwisw....................................................................................................255
Znaki specjalne .........................................................................................................255

Rozdzia 12. Testowanie i formatowanie kodu .................................................... 257

Sprawdzanie poprawnoci skadniowej kodu .................................................................258
Sprawdzanie dokumentw znacznikowych ..............................................................258
Sprawdzanie poprawnoci arkuszy stylw CSS .......................................................261
Weryfikacja odsyaczy ....................................................................................................264
Weryfikacja odsyaczy zdalnych ..............................................................................266
Formatowanie kodu za pomoc narzdzi wbudowanych................................................267
Szybkie formatowanie kodu HTML, CSS, JS i PHP................................................268
Okno Formatowanie kodu rdowego.....................................................................270
Ustawienia profili formatowania ..............................................................................272
Zmiana rozmiaru znacznikw...................................................................................278
Usuwanie znacznikw HTML z dokumentu ............................................................279
Kompresor HTML ....................................................................................................279
Formatowanie znacznikw za pomoc TIDY.................................................................281
Ustawienia TIDY ......................................................................................................281

Pajczek 5 NxG

Rozdzia 13. Ogldanie efektw pracy................................................................ 287

Wbudowany podgld.......................................................................................................287
Zakadka Przegldanie ..............................................................................................287
Dynamiczny podgld ................................................................................................291
Podgld za pomoc zewntrznych przegldarek.............................................................292
Mapowanie przy podgldzie ...........................................................................................293
Zmiana mapowania dla podgldu .............................................................................294
Przegldanie przy uyciu dokumentu podgldu..............................................................295
Ustawianie dokumentu podgldu dla serwisu...........................................................295
Ustawianie dokumentu podgldu dla dokumentu.....................................................295
Drukowanie .....................................................................................................................298
Drukowanie kodu rdowego..................................................................................298
Drukowanie z poziomu przegldania........................................................................299

Rozdzia 14. Zarzdzanie serwisami ................................................................... 301

Serwisy w Pajczku.........................................................................................................301
Serwis jako projekt HTML Help ..............................................................................303
Synchronizacja serwisu.............................................................................................303
Zarzdzanie serwisami ....................................................................................................304
Tworzenie serwisw .................................................................................................304
Przeczanie si pomidzy serwisami.......................................................................305
Usuwanie serwisw ..................................................................................................306
Dodawanie plikw i folderw do serwisu ................................................................306
Usuwanie plikw i folderw z serwisu.....................................................................307
Waciwoci serwisu .......................................................................................................307
Gwne ustawienia serwisu.......................................................................................308
Ustawienia Sekcji META .........................................................................................314
Statystyki serwisu .....................................................................................................317
Lista plikw.....................................................................................................................318
Otwieranie i import dokumentw .............................................................................318
Tworzenie czy za pomoc przecigania.................................................................319
Rne sposoby wywietlania plikw ........................................................................319
Wyszukiwanie i zamiana w plikach..........................................................................322
Przegldanie, szybki podgld....................................................................................322
Narzdzia konserwacji serwisu .......................................................................................324
Sprawdzanie spjnoci serwisu.................................................................................325
Oczyszczanie serwisu ...............................................................................................326
Weryfikacja odsyaczy..............................................................................................326
Archiwizacja serwisw .............................................................................................327
Dokumenty w serwisach .................................................................................................329
Zadania do wykonania w serwisie ............................................................................329
Hurtowa obrbka dokumentw serwisu ...................................................................330
Tworzenie graficznej mapy serwisu .........................................................................330

Rozdzia 15. Publikowanie i praca na serwerze................................................... 333

Wstp do publikowania...................................................................................................333
Co to znaczy publikowa? ........................................................................................333
Gdzie publikowa?....................................................................................................334
Jak publikowa?........................................................................................................335
Publikowanie w Pajczku podstawy ..........................................................................336
Zmiany interfejsu w stosunku do Pajczka 2000......................................................336
Budowa zakadki Moje serwery FTP........................................................................337
Konfigurowanie pocze z serwerem FTP..............................................................338
Wysyanie plikw do internetu .................................................................................342
Przegldanie i pobieranie plikw z serwera..............................................................343

Spis treci

9
Zaawansowane operacje na serwerze..............................................................................347
Praca w trybie online ................................................................................................348
Praca w trybie offline................................................................................................353
Praca zdalna ..............................................................................................................354
Synchronizacja serwisw ................................................................................................359
Mapowanie przy synchronizacji ...............................................................................360
Utworzenie kolejki synchronizacji ...........................................................................361
Kolejka synchronizacji..............................................................................................365

Rozdzia 16. Ustawienia programu ..................................................................... 367

Dostosowanie interfejsu ..................................................................................................368
Opis okna Ustawienia programu .....................................................................................369
Mapa okna Ustawienia programu .............................................................................369
Oglne ustawienia.....................................................................................................372
Edytor, schematy kolorowania, pisownia .................................................................383
Paski, menu i skrty..................................................................................................396
Uatwienia, dynamiczne atrybuty i inne ...................................................................400
Ustawienia sieci i FTP ..............................................................................................412
Dodatkowe programy................................................................................................420

Rozdzia 17. Import, eksport, transformacja dokumentw...................................... 423

Trzy kroki z Excela do tabeli HTML ..............................................................................423
Importowanie plikw ......................................................................................................424
Wybr typu importowanego pliku ............................................................................424
Eksport plikw ................................................................................................................431
Kreator transformacji XSLT ...........................................................................................431
Wybr dokumentu rdowego.................................................................................433
Wybr arkusza XSLT ...............................................................................................433
Ustawienia plikw docelowych ................................................................................434
Raport kocowy ........................................................................................................435

Rozdzia 18. Kolorowanie skadni....................................................................... 437

Krtki wstp po co mi te kolory? ...............................................................................437
Schematy kolorowania skadni dostpne w Pajczku...............................................438
Zmiana schematu kolorowania podczas pracy .........................................................438
Dostosowanie kolorowania do wasnych potrzeb ...........................................................439
Waciwoci schematu kolorowania .........................................................................440
Zmiana koloru ta edytora.........................................................................................441
Podwietlanie odpowiadajcych par nawiasw ........................................................441
Edytor schematw kolorowania ......................................................................................442
Przepis na schemat kolorowania...............................................................................443

Rozdzia 19. CSS kaskadowe arkusze stylw ................................................. 451

Po co korzysta z CSS-w?.............................................................................................451
Jak wyglda kod CSS? ....................................................................................................452
Selektory, klasy, identyfikatory ................................................................................452
Wspomaganie dla CSS w Pajczku.................................................................................453
Inspektor CSS ...........................................................................................................454
Kreator selektora.......................................................................................................458
Edycja stylu dla znacznika........................................................................................463
Obejmowanie zaznaczonego tekstu stylem i klas ...................................................466
Kolorowanie skadni .................................................................................................466
Dynamiczny kod .......................................................................................................467
Nawigatory kodu.......................................................................................................468
Pomoc kontekstowa ..................................................................................................469
Osadzanie zewntrznych plikw z arkuszami stylw...............................................470

10

Pajczek 5 NxG
Makrokody................................................................................................................470
Formatowanie skadni CSS.......................................................................................471
Sprawdzanie skadni CSS .........................................................................................472
Edytor pliku definicyjnego CSS ...............................................................................472

Rozdzia 20. Wspomaganie dla JavaScript i VBScript.......................................... 473

Wstawianie skryptw do dokumentu ..............................................................................474
Wstawianie nagwka skryptu ..................................................................................474
Kolorowanie skadni .......................................................................................................475
Dynamiczny kod, dynamiczne podpowiedzi ..................................................................476
Obsuga zdarze w kodzie znacznikw ..........................................................................477
Lista zdarze w Inspektorze znacznikw .................................................................478
Lista zdarze w oknie Zdarzenia i inne atrybuty ......................................................479
Lista funkcji w Dynamicznym kodzie dla znacznikw ............................................479
Nawigatory JavaScript, VBScript ...................................................................................480
Nawigator JavaScript ................................................................................................480
Nawigator VBScript..................................................................................................482
Zakadka Jzyki programowania.....................................................................................482
Makrokody JavaScript i VBScript ..................................................................................483
Szablony kodu JavaScript i VBScript.......................................................................483
Gotowe skrypty.........................................................................................................484
Formatowanie kodu rdowego JavaScript ...................................................................484
Biblioteka Alladyn 1.7 ....................................................................................................485
Makrokody suce do obsugi Alladyna..................................................................486
Inne formy wspomagania dla Alladyna ....................................................................486
Kurs JavaScript ...............................................................................................................486

Rozdzia 21. Wspomaganie dla technologii server-side ......................................... 487

Mapowanie cieki na dysku na adres URL........................................................................488
Wymuszanie doczania plikw......................................................................................489
Wspomaganie dla PHP....................................................................................................490
Kolorowanie skadni PHP.........................................................................................490
Dynamiczny kod i podpowiedzi ...............................................................................491
Nawigator PHP .........................................................................................................494
Pomoc kontekstowa ..................................................................................................495
Zakadka Jzyki programowania ..............................................................................496
Makrokody................................................................................................................497
Formatowanie kodu ..................................................................................................497
Wspomaganie doczania skryptw po stronie serwera................................................497
Wspomaganie dla innych technologii .............................................................................497
ASP ...........................................................................................................................497
SSI+ ..........................................................................................................................498
Inne ...........................................................................................................................499

Rozdzia 22. Edytory plikw definicyjnych TDF i LDF ........................................... 501

Edytor pliku definicyjnego dla jzykw znacznikowych ...............................................502
Ustawianie waciwoci kategorii.............................................................................502
Ustawienia znacznikw w wybranej kategorii .........................................................504
Edytor pliku definicyjnego PHP .....................................................................................508
Zakadka Stae i zmienne ..........................................................................................508
Zakadka Funkcje......................................................................................................509
Edytor pliku definicyjnego CSS......................................................................................511
Podstawowe dane waciwoci CSS .........................................................................511
Okrelenie przyjmowanych wartoci waciwoci CSS .............................................512
Okrelenie wsparcia wasnoci w przegldarkach....................................................514

Spis treci

11
Edytor pliku definicyjnego jzykw skryptowych..........................................................515
Zakadka Jzyki skryptowe.......................................................................................515
Definicje Typw obiektowych wybranego jzyka ...................................................517
Globalne obiekty i typy.............................................................................................519

Rozdzia 23. Tworzenie pomocy HTML Help ........................................................ 521

Co to jest HTML Help?...................................................................................................521
Przygotowanie Pajczka do tworzenia plikw pomocy..................................................522
Jak Pajczek wspiera tworzenie plikw pomocy? ....................................................522
Szybka kompilacja foldera do HTML Help....................................................................523
Oglne ustawienia szybkiej kompilacji ....................................................................523
Wicej ustawie ........................................................................................................524
Uruchomienie kompilacji..........................................................................................526
Edytor projektu HTML Help...........................................................................................526
Polecenia na pasku przyciskw ................................................................................527
Pliki skadowe projektu.............................................................................................527
Oglne ustawienia projektu ......................................................................................528
Definicje okien..........................................................................................................530
HTML Help API i doczone pliki pomocy .............................................................539
Edytor spisu treci HTML Help ......................................................................................540
Lista elementw spisu treci .....................................................................................542
Ustawienia elementu.................................................................................................542
Wasnoci spisu treci ...............................................................................................544
Podgld wybranego elementu ...................................................................................546
Edytor indeksu (skorowidza) HTML Help .....................................................................546
Lista elementw skorowidza.....................................................................................547
Ustawienia elementu.................................................................................................547
Wasnoci skorowidza ..............................................................................................549
Podgld wybranego elementu ...................................................................................549
Dodawanie sw kluczowych HTML Help do dokumentw HTML .............................550
Sowa kluczowe ........................................................................................................550
Nazwy Alink .............................................................................................................550
Serwis jako projekt HTML Help.....................................................................................551
Kompilacja istniejcego projektu....................................................................................552

Rozdzia 24. Java i ActiveX i inne obiekty .......................................................... 553

Java..................................................................................................................................553
Aplety........................................................................................................................554
Wstawienie apletw na stron ..................................................................................554
Obiekty ActiveX .............................................................................................................554
Osadzanie kontrolek ActiveX na stronie ..................................................................555
Narzdzie Wstawianie obiektu........................................................................................556
Zakadka Ustawienia obiektu....................................................................................556
Zakadka Parametry dla obiektu ...............................................................................557
Narzdzie do edycji parametrw.....................................................................................557
Obiekt EMBED ...............................................................................................................558

Dodatek A Rnice pomidzy wersjami Professional i Standard ........................ 561

Edycja, czyli to, co najlepsze ..........................................................................................561
Praca z tekstem................................................................................................................562
Tabele i formularze .........................................................................................................562
Wyszukiwanie i zamiana w Pajczku .............................................................................563
Grafika, multimedia, Flash..............................................................................................563
Makrokody ......................................................................................................................563
Formatowanie, testowanie dokumentu, pisownia ...........................................................563
Ogldanie efektw pracy.................................................................................................564

12

Pajczek 5 NxG
Zarzdzanie rozbudowanymi serwisami .........................................................................564
Publikowanie i praca na serwerze ...................................................................................564
Konfiguracja programu ...................................................................................................565
Import, eksport, transformacja dokumentw ..................................................................565
Kolorowanie skadni .......................................................................................................565
CSS kaskadowe arkusze stylw .................................................................................565
Wspomaganie tworzenia skryptw typu client-side........................................................566
Wspomaganie dla technologii server-side.......................................................................566
Tworzenie pomocy HTML Help.....................................................................................566
Osadzanie obiektw ........................................................................................................566

Dodatek B Opis menu programu ...................................................................... 567

Menu gwne...................................................................................................................567
Menu Plik..................................................................................................................568
Menu Serwisy ...........................................................................................................570
Menu Edycja .............................................................................................................570
Menu Szukaj .............................................................................................................574
Menu Kod HTML .....................................................................................................574
Menu HTML Help ....................................................................................................577
Menu Pisownia..........................................................................................................578
Menu Narzdzia ........................................................................................................579
Menu Wywietl.........................................................................................................587
Menu Pomoc .............................................................................................................589
Menu kontekstowe edytora .............................................................................................591

Dodatek C Opis paskw narzdzi..................................................................... 595

Gwny pasek narzdzi ...................................................................................................596
Czsto uywane...............................................................................................................597
Odsyacze, tekst i formatowanie .....................................................................................598
Tabele i formularze .........................................................................................................600
Grafika i multimedia .......................................................................................................601
Java, ActiveX, SSi i inne.................................................................................................601
Minipasek edytora ...........................................................................................................602
Narzdzia HTML Help....................................................................................................604

Dodatek D Predefiniowane skrty klawiszowe.................................................. 605

Lista predefiniowanych skrtw klawiszowych menu gwnego...................................606
Menu Plik..................................................................................................................606
Menu Edycja .............................................................................................................606
Menu Szukaj .............................................................................................................606
Menu Kod HTML .....................................................................................................607
Menu Pisownia..........................................................................................................607
Menu Narzdzia ........................................................................................................607
Menu Narzdzia cig dalszy .....................................................................................608
Menu Wywietl.........................................................................................................608
Menu Pomoc .............................................................................................................608

Dodatek E

Najczciej zadawane pytania (FAQ) na stronie Pajczka ................ 609

Pajczek 5 NxG...............................................................................................................609
HTML i tworzenie stron WWW .....................................................................................616
PHP, mySQL i SQL ........................................................................................................622

Dodatek F

Jak zamwi Pajczka?.................................................................. 635

Skorowidz...................................................................................... 637

Rozdzia 3.

Dla niecierpliwych
Pajczek zosta zainstalowany, znasz ju ukad programu, wiesz mniej wicej, gdzie
szuka narzdzi. Z pewnoci chcesz si wreszcie zabra do pracy, utworzy pierwszy
dokument, zobaczy, jak wyglda, czy wreszcie opublikowa go w internecie. Jak to
wszystko zrobi, dowiesz si z niniejszego rozdziau.
Jeli korzystae z poprzedniej wersji programu, warto pokrtce zapozna si z tym
rozdziaem, gdy w Pajczku 5 zaszo kilka zmian w sposobach tworzenia nowych
dokumentw. Jeli natomiast korzystae ju z Pajczka 5 i ten temat nie jest Ci obcy,
to z powodzeniem moesz przej od razu do lektury czci II.
Z rozdziau 1. dowiedziae si pokrtce, jak wyglda kod rdowy dokumentu w jzyku
HTML, co to jest i do czego suy znacznik czy jego atrybut. Teraz nadesza waciwa
chwila, by t wiedz wykorzysta w praktyce. Jeli jednak w dalszym cigu nie masz
przekonania do tworzenia stron w trybie edycji kodu rdowego, moesz skorzysta
z trybu edycji wizualnej. Pamitaj jednak aby skorzysta z bardziej zaawansowanych
funkcji programu, edycja w trybie tekstowym bdzie wczeniej czy pniej konieczna.

Tworzenie nowego dokumentu

Aby utworzy pierwsz stron, nie potrzeba w zasadzie adnej znajomoci HTML. Niemniej jednak jest on jzykiem na tyle nieskomplikowanym, e wystarczy naprawd niewiele czasu, by go zrozumie i nauczy si przynajmniej podstaw. Wiemy, e pierwsze
chwile w nowym rodowisku zawsze s trudne, jednak autorzy programu dooyli wszelkich
stara, by nawet osoby pocztkujce atwo i szybko przebrny przez faz niemowlc.
Aby utworzy nowy pusty dokument, wystarczy skorzysta ze standardowego skrtu
klawiszowego Ctrl+N. Jednak pusty dokument to za mao, by poprawnie wywietla
stron (cho przegldarka internetowa z lepszym bd gorszym skutkiem i z takim dokumentem da sobie rad).
Dla pocztkujcego webmastera najszybsz drog do utworzenia poprawnego dokumentu
jest skorzystanie z trybu edycji wizualnej. W tym celu kliknij w ikon Wczenie lub
wyczenie trybu edycji wizualnej na Minipasku edytora (rysunek 3.1). Podczas uruchamiania programu domylnie wywietlanie jest te okno umoliwiajce wybr trybu
pracy edytora (zobacz rysunek 2.1 w rozdziale 2.).

58

Pajczek 5 NxG

Rysunek 3.1.
Wczenie
lub wyczenie
trybu edycji
wizualnej

Nastpnie wpisz w edytorze jaki tekst, zaznacz go, a potem, korzystajc z polece menu
Kod HTML, utwrz z niego nagwek stopnia pierwszego. Gdzie szuka odpowiednich
polece, zostao pokazane na rysunku 3.2. W dalszej kolejnoci moesz wprowadza
tekst, tworzy i edytowa tabelki itd.
Rysunek 3.2.
Utworzenie
nagwka
stopnia
pierwszego
(znacznik H1)
w edytorze
wizualnym

Aby zachowa swoj pierwsz stron dla potomnych, naleaoby oczywicie zapisa swoje
dzieo na dysku. W tym celu moesz skorzysta ze skrtu klawiszowego Ctrl+S, polecenia Zapisz na Gwnym pasku narzdzi bd w menu Plik.

Rozdzia 3. Dla niecierpliwych

59

Oczywicie, w porwnaniu ze stronami, jakie z pewnoci ju ogldae w internecie,

Twoja pierwsza strona wyglda delikatnie mwic skromnie. Ale od czego mamy
Pajczka? Przecz si na zakadk Makrokody, odszukaj i rozwi ga Szablony serwisw
i wybierz jeden z szablonw. Nastpnie, korzystajc z polece zakadki, utwrz z makrokodu nowy dokument. Aby lepiej to zrozumie, spjrz na rysunku 3.3, na ktrym
kursorem myszy jest wskazany przycisk utworzenia dokumentu z makrokodu. Zostaniesz
poproszony o wskazanie miejsca, w ktrym maj zosta zapisane wszystkie potrzebne pliki
(bdzie to dokument HTML, ale take grafiki umieszczone na stronie), a take o podanie
nazwy. Przyjte zostao, e strona gwna serwisu nosi nazw index.html i tak te mu
najlepiej nadaj. Obrazki z szablonu, wykorzystywane na stronie, zostan domylnie zapisane w folderze hid_mc_gfx.
Rysunek 3.3.
Nowy dokument
z makrokodu:
Szablon serwisu
Animals

Wicej szczegw na temat tworzenia nowych dokumentw w Pajczku przeczytasz

w rozdziale 4., ktry jest powicony wycznie temu zagadnieniu. W dalszej czci
ksiki dowiesz si te, jak wstawia do dokumentu grafiki, jak tworzy hipercza
(odsyacze, na ktre moesz klikn, by przej na inn stron). Oczywicie, nic nie
stoi na przeszkodzie, by ju teraz podejrze, jak jest zbudowany dokument utworzony
na podstawie szablonu z makrokodu. Znajdziesz tam znaczniki tworzce tabele (TABLE,
TR, TD), umieszczajce w dokumencie grafiki (IMG), tworzce odsyacze (A) i wiele
innych. Moliwe, e na pocztku poczujesz si troch zniechcony, jednak uwierz mi
ju wkrtce wszystko bdzie jasne.

Pora obejrze dzieo

Pierwszy dokument zosta zapisany. Co dalej? Kolejnym krokiem, na ktry z pewnoci
niecierpliwie czekasz, jest ujrzenie efektw swojej pracy w przegldarce. Nie musisz
jednak uruchamia jej samodzielnie. Pajczek posiada wbudowany podgld w zakadce
Przegldanie.

60

Pajczek 5 NxG

Podgld korzysta z obiektw dostarczanych przez zainstalowane w systemie przegldarki. Moesz korzysta z dwch przegldarek Internet Explorera dostarczanego wraz z systemem Windows (domylnie) bd z przegldarki Mozilla, jeli j zainstalowae.

Aby obejrze stron otwart w edytorze, kliknij na pasek tytuowy zakadki Przegldanie
w rodkowym panelu. Moesz tez skorzysta z klawisza F11, ktry rwnie spowoduje
uruchomienie podgldu. Na rysunku 3.4 widoczna jest zakadka Przegldanie, w ktrej
zosta wywietlony dokument utworzony na podstawie makrokodu Animals (znajdziesz
go w kategorii Makrokody/Szablony serwisw/Prywatne/Animals_). Poka komu te
stron, nie musi od razu wiedzie, e to nie do koca twoje dzieo. Takich szablonw
stron znajdziesz w Pajczku w wersji Professional ponad 40. Grafik tworzcy ich wystrj
wykona na prawd wietn robot.
Rysunek 3.4.
Pora obejrze
dzieo

Zwr uwag na powikszony fragment paska tytuowego przegldarki. Kursor

wskazuje na obrazku na may przycisk z trjkcikiem kliknicie na tym przycisku
powoduje wywietlenie kolejnej zakadki. Jeli klikniesz na ten przycisk w ostatniej zakadce danego panelu, zostanie wywietlona pierwsza. Znacznie usprawnia to przeczanie si midzy nimi nie musisz porusza si mysz po caym ekranie (w wypadku
wikszej rozdzielczoci to naprawd uciliwe), lecz wystarczy skorzysta z tego maego
udogodnienia.
W oknie Ustawie programu (czytaj w rozdziale 16.) znajdziesz opcj umoliwiajc
wyczenie tego przycisku. W konsekwencji, cay obszar paska tytuowego zakadki
bdzie zachowywa si jak ww. przycisk kliknicie na nim spowoduje przeczenie
do nastpnej zakadki.

Rozdzia 3. Dla niecierpliwych

61

Pokaza si wiatu
Oczywicie, konsekwencj stworzenia serwisu internetowego jest udostpnienie go
w internecie. Jak ju zapewne wiesz, na prawym panelu znajduje si zakadka Moje
serwery FTP. Suy ona wysyania i pobierania plikw z serwera FTP.
Aby przesa dokument na serwer, musisz najpierw poda niezbdne dane, ktre posu Pajczkowi do poczenia si z serwerem. W tym celu przejd do zakadki Moje
serwery FTP i kliknij na ikonie Ustawienia serwerw FTP w jej lewym grnym rogu.
W oknie, ktre si pojawi, kliknij na przycisk z plusikiem, a nastpnie wprowad w odpowiednich polach nazw, ktra bdzie wywietlana na licie Twoich serwerw, adres
serwera, a take nazw uytkownika dla Twojego konta i haso. Zostao to pokazane na
rysunek 3.5.
Rysunek 3.5.
Ustawienia
serwera FTP

Po wprowadzeniu danych zatwierd je przyciskiem OK, nastpnie Zastosuj i zamknij.

W tej chwili na licie serwerw w zakadce Moje serwery FTP powinna pojawi si
nazwa twojego serwera. Wybierz j, a nastpnie kliknij przycisk Pocz z serwerem
(rysunek 3.6). W tym czasie musi Pajczek sprawdzi, czy istnieje aktywne poczenie
z internetem. Jeli nie, zostaniesz poproszony i ustanowienie poczenia.
Po ustanowieniu poczenia wystarczy przecign dokument z listy plikw zakadki
Moje serwisy na list plikw na zakadce Moje serwery FTP. Plik ten zostanie dodany
do kolejki plikw FTP. Jest ona list plikw, ktre maj zosta wysane z Twojego komputera na serwer. W ten sam sposb moesz pobra pliki z serwera wystarczy je
przecign z zakadki Moje serwery FTP do zakadki Moje serwisy.

62

Pajczek 5 NxG

Rysunek 3.6.
Przesyanie
dokumentu
na serwer

Po automatycznym dodaniu pliku do kolejki FTP zostanie wywietlone pytanie, czy

chcesz rozpocz wykonywanie kolejki. Kliknij Tak i dokument zostanie wysany na
serwer. Teraz trzeba wysa obrazki, ktre s wykorzystywane na stronie (m.in. te liczne
szczeniaki). Wystarczy przecign folder z obrazkami w to samo miejsce, w ktre przecigne plik index.html i znw rozpocz wykonywanie kolejki. Pajczek automatycznie utworzy odpowiedni folder na serwerze i umieci tam wszystkie pliki z przesyanego foldera.
Wicej o zakadce Moje serwery FTP i publikowaniu swoich serwisw w internecie
przeczytasz w rozdziale 15.