Professional Documents
Culture Documents
iasta odgrywaj wan rol w yciu spoecznym i gospodarczym Unii Europejskiej. Okoo 80% ludnoci UE mieszka i pracuje w miastach lub na
Chocia miasta s czsto motorami innowacji i wzrostu gospodarczego, s to rwnie obszary, na ktrych wystpuj powane problemy: upadek rdmiecia, bezrobocie, degradacja fizyczna, wyczenie spoeczne. Nawet w bogatych miastach pojawiaj si swoiste enklawy ubstwa, ktre mog stanowi zagroenie dla ich wynikw gospodarczych, by rdem problemw rodowiskowych i podwaa spjno spoeczn. Presja demograficzna, spoeczna i gospodarcza wpyna na gbokie przeksztacenie struktury wielkich miast europejskich. Najbardziej typowym skutkiem jest niekontrolowane rozprzestrzenianie si miast, przy czym osoby o wysokich dochodach osiedlaj si na sabo zaludnionych przedmieciach, natomiast mieszkacy o niskich zarobkach skupiaj si w ulegajcych degradacji starych dzielnicach lub na obszarach gsto zaludnionych, czsto pozbawionych usug i przestrzeni publicznej. Wynikajce std nierwnoci spoeczne i rozdzia dziaalnoci w obrbie miast s niekiedy jeszcze bardziej pogbiane przez migracj na nowe obszary podmiejskie dziaalnoci handlowej i gospodarczej poprzednio zlokalizowanej w centrum. Konsekwencj niekontrolowanego rozprzestrzeniania si miast jest wikszy ruch uliczny. Objcie sieci transportu publicznego przedmie, zwaszcza tych o niskiej gstoci zaludnienia, jest trudne i kosztowne. W rezultacie zjawisko niekontrolowanego rozprzestrze-
niania si miast wie si nierozerwalnie z wykorzystaniem transportu samochodowego, doprowadzajc do bdnego koa polegajcego na degradacji usug transportu publicznego i rosncej atrakcyjnoci wykorzystania samochodw prywatnych, co z kolei jest rdem powszechnych korkw ulicznych i zanieczyszczenia rodowiska. Zjawisko degradacji miejskiej wystpuje rwnie na wielu obszarach gsto zaludnionych, ktre powstay zaledwie 30-40 lat temu w odpowiedzi na masow migracj do wielkich miast. Niska jako budynkw poczona z ich niewaciw konserwacj, a take brak przestrzeni niezbdnej dla zaspokojenia rosncego zapotrzebowania spoecznego (zwaszcza na miejsca parkingowe i tereny zielone) przyczyniy si do pogorszenia warunkw ycia. W niektrych z tych dzielnic znajduj si opuszczone miejsca przemysowe, ktre stanowi zagroenie dla rodowiska. Rewitalizacja miast, poprzez popraw jakoci obszarw, na ktrych mieszkaj najubosi obywatele, moe mie znaczcy wpyw na spjno spoeczn i stanowi najlepsze rozwizanie dla wykorzystania cennych i deficytowych terenw w centrum miast. Jednoczenie moe zahamowa presj w kierunku dalszego zajmowania okolicznych terenw rolnych i naturalnych oraz przyczyni si do stworzenia bardziej zrwnowaonej i mniej szkodliwej dla rodowiska struktury miejskiej.
Zrwnowaona rewitalizacja miast
COM(004)60
rodowiska i jakoci ycia w miastach europejskich. Z tego prawie 3 mld EUR trafio na projekty budownictwa czynszowego, 0 mld EUR - na programy zagospodarowania, renowacji, modernizacji i usprawnie dotyczce dzielnic, budynkw i infrastruktury, a 0 mld EUR - na publiczny transport miejski. W 004 roku na projekty rewitalizacji miast
i transportu miejskiego przeznaczono kredyty indywidualne w wysokoci okoo 5,4 mld EUR (czna wysoko kredytw indywidualnych udzielonych w 004 roku w Unii Europejskiej to 8,8 mld EUR). Te dane dotycz finansowania dla miast. Nie obejmuj natomiast projektw inwe-
stycyjnych realizowanych w miastach, ktre otrzymay wsparcie z innych wzgldw ni rozwj miejski (np. edukacja, opieka zdrowotna, innowacje czy przemys).
Rewitalizacja miast
Wikszo miast posiada plany rozwoju miejskiego, na ktrych obszary wykazujce oznaki degradacji fizycznej i bardziej oglnego ubstwa spoecznego i ekonomicznego s zaznaczone jako obszary wymagajce szczeglnej uwagi. S to tak zwane obszary dziaania, zwykle ujte w planach lub strategiach odnowy i rewitalizacji miast. To wanie one s najczciej przedmiotem kredytowania EBI. Te plany s z samej swej definicji ukierunkowane geograficznie i mog obejmowa wiele sektorw, zachcajc do budowy obiektw mieszanego uytku w celu optymalizacji wykorzystania terenu, poprawy rodowiska fizycznego, stymulacji rozwoju gospodarczego i promowania bardziej zrwnowaonych wsplnot miejskich. EBI udzieli wsparcia wielu duym projektom rewitalizacji miast. Te projekty byy finansowane jako programy zintegrowane, ktrych celem byo lepsze wykorzystanie przestrzeni rdmiejskiej - niekiedy przez ponowne uycie opuszczonych terenw i budynkw, innymi razem poprzez rewitalizacj historycznych dzielnic dotknitych degradacj miejsk i ubstwem spoecznym. Wikszo tych projektw wpisuje si w kontekst programw szerszej odnowy gospodarczej. Przykadami mog by: zagospodarowanie Placu Poczdamskiego w Berlinie z myl o stworzeniu duej, centralnej dzielnicy; renowacja Starego Miasta w Barcelonie oraz restrukturyzacja czterech zbiornikw gazowych z pocztku XX wieku w Wiedniu w celu przeksztacenia ich w obiekt mieszanego uytku, zawierajcy rwnie mieszkania czynszowe. Jednoczenie uznano, e bogate dziedzictwo kulturalne i architektoniczne starych miast odgrywa poyteczn rol w odnowie obszarw miejskich. Jeeli zostanie odpowiednio wykorzystane, moe mie
efekt katalityczny w postaci zachcenia do opartej na szerszej podstawie rewitalizacji i tworzenia bardziej zrwnowaonych spoecznoci miejskich. EBI udzieli wsparcia finansowego dla ochrony dziedzictwa spoecznego, architektonicznego i historycznego wielu miast europejskich (Florencja, Rzym, Turyn, Wenecja, Bastia, Ateny, Dublin, Barcelona).
portu publicznego, ktre przyczyniaj si do poprawy jakoci rodowiska miejskiego. Projekty te, poprzez wspieranie przestawienia si z transportu prywatnego na transport publiczny i zmniejszenie korkw ulicznych, prowadz nie tylko do poprawy jakoci powietrza i redukcji haasu, ale rwnie ograniczenia niekorzystnego wpywu zmian klimatycznych w drodze zwikszenia efektywnoci energetycznej i ograniczenia emisji CO do atmosfery.
Zwaywszy na to, e projekty transportu miejskiego jako takie nie s obojtne dla rodowiska naturalnego, wan rol w ich ocenie przez Bank odgrywa wpyw wywierany przez nie na to rodowisko. Zapewnienie, eby wpyw netto projektw finansowanych przez EBI na rodowisko by akceptowalny i eby, w razie potrzeby, zostay podjte odpowiednie rodki agodzce, stanowi integraln cz procesu due diligence stosowanego przez Bank.
W latach 000-004 EBI przyzna kredyty na kwot ponad 0,7 mld EUR na rozwj systemw transportu miejskiego w caej Unii Europejskiej. Metro, kolei miejska i tramwaj, ktre wpisuj si w tendencj budowy bardziej oszczdnych i elastycznych systemw transportu masowego, s wan czci programw kredytowania EBI dla europejskich miast i regionw (Ateny, Alicante, Madryt, Barcelona, Sewilla, Walencja, Lizbona, Porto, Bilbao, Bruksela, Linz, Berlin, Tuluza, Monachium, Dsseldorf, Londyn, Manchester, Midlands, Sheffield, Dublin, Budapeszt, Praga, Aarhus i Kastrup). Poza Uni Europejsk, gdzie w latach 000004 kredyty EBI na publiczny transport miejski przekroczyy kwot 700 mln EUR, Bank odegra znaczc rol w finansowaniu transportu masowego w takich miastach jak Bukareszt, Kair, Tunis a take w wielu redniej wielkoci miastach w Turcji.
s kolejne umowy na kredyty w wysokoci 70 mln EUR. Projekty realizowane przez te samorzdy obejmuj budow lub modernizacj infrastruktury ochrony rodowiska, transport miejski, opiek zdrowotn i edukacj oraz budownictwo czynszowe. Wynikiem realizacji tych projektw jest zwikszenie spjnoci spoecznej i dobrobytu gospodarczego na objtych nimi obszarach.
Projekt typu PPP dotyczcy szk w regionie North Lanarkshire, Wielka Brytania
W lipcu 005 roku EBI sfinansowa, kredytem w wysokoci 70 mln GBP, projekt typu PPP Edukacja 00 Rady North Lanarkshire, ktry przewiduje budow i utrzymanie trzech szk rednich oraz 8 szk podstawowych znajdujcych si w miastach i miejscowociach North Lanarkshire. Ten projekt przyczyni si do wzrostu i rozwoju gospodarczego regionu North Lanarkshire, ktry jest obszarem celu o stosunkowo wysokim bezrobociu, przeywajcym zwizane z tym trudnoci gospodarcze.
ostatniej dekady na projekty w takich sektorach jak zaopatrzenie w wod, spalanie odpadw oraz zbir i oczyszczanie ciekw przeznaczono kredyty o cznej wysokoci 6 mld EUR.
Projekty i kredytobiorcy:
Do otrzymania finansowania EBI kwalifikuje si szeroki zakres projektw inwestycyjnych, pod warunkiem e s efektywne pod wzgldem gospodarczym i zrwnowaone pod wzgldem rodowiskowym. Kredytobiorcami mog by zarwno podmioty publiczne jak i prywatne, o ile ich projekty przyczyniaj si do zrwnowaonego rozwoju miejskiego. W praktyce typowi kredytobiorcy to samorzdy miejskie, wadze lokalne, przedsibiorstwa uytecznoci publicznej, agencje rozwoju i wyspecjalizowani porednicy bankowi.
Rodzaje finansowania:
Grupa EBI moe dostarcza zarwno tradycyjnej rednio- i dugoterminowej pomocy finansowej, jak i finansowania kapitaem. W zalenoci od potrzeb klienta i wielkoci projektu, EBI moe udziela indywidualnych kredytw na inwestycje o wartoci powyej 5 mln EUR, zwykle do wysokoci poowy staych kosztw projektu. Druga poowa i kapita obrotowy musz pochodzi z innych rde. Chocia nie okrelono adnej bezwzgldnej wielkoci minimalnej, EBI zazwyczaj udziela indywidualnych kredytw na kwot nie nisz ni ,5 mln EUR. Mniejsze kwoty s dostpne pod postaci kredytw globalnych za porednictwem bankw partnerskich. Kredyty globalne to tymczasowe linie kredytowe otwierane w bankach lub innych instytucjach finansowych dziaajcych na skal europejsk, krajow lub regionaln. Porednicy ci wykorzystuj wpywy z kredytw globalnych do finansowania, zgodnie z kryteriami EBI, projektw sektora produkcyjnego realizowanych przez mae i rednie przedsibiorstwa oraz projektw infrastruktury promowanych gwnie przez instytucje lokalne. Europejski Fundusz Inwestycyjny (EFI), rami Grupy EBI specjalizujce si w sektorze kapitau podwyszonego ryzyka, moe sprosta potrzebom finansowym MP poprzez udzielanie porcze dla portfeli i operacje kapitau ryzyka.
W uzupenieniu dotacji:
EBI nie dziaa na zasadzie kwot (z podziaem na kraj czy sektor) i podejmuje decyzje w sprawie finansowania projektw inwestycyjnych w oparciu o ich jako. Bank ma elastyczne podejcie i stawia sobie za cel zaspokajanie potrzeb klientw, dostarczajc im rodkw stanowicych uzupenienie innych rodkw finansowych takich jak dotacje krajowe lub unijne, finansowanie ze strony rynkw kapitaowych i bankw komercyjnych.
Kontakt
Informacje oglne: Daniela SACCHI-CREMMER Departament Informacji i Komunikacji 3 (+35) 43 79 3 38 5 (+35) 43 79 3 9 U sacchi@eib.org Informacje dla prasy: Sekretariat Biura Prasowego Departament Informacji i Komunikacji 3 (+35) 43 79 57 5 (+35) 43 79 3 89 U press@eib.org Europejski Bank Inwestycyjny 00, boulevard Konrad Adenauer L-950 Luxembourg www.eib.org U info@eib.org
EIB 09/005 PL QH-70-05-439-PL-C EIB Photographic Library, Montpellier Agglomration, EC, AMEDIA, Velia Water Systems.