Zwl.

4^ZrrcBNKoW PoLSKICH
KNzvsZToF PIETMs ZKTEwTCZ
PR.EZES

18 Warszawa, sierpnia 2011 roku

wptywu """"""""'''"I'."'""" Data SzanownyPan Leszek Czapla Szef Kancelarii Sejmu

SZEFA KS SEKBETARIAT h...'. ;;';.. L.dz.'...'.,............1'.t.... t . U 0 ./ U i l

!.oLroLr^-\

-u'..t

tv;u.nt{^t

W nawizaniudo proby Pana MarszakaWrazonej w pimie dnia 5 sierpniaf}II z roku w sprawie sporz4dzenia przez Zwiek Bankow Polskich opinii w przedmiocie rzadowego projektu ustawY o wymianie informacji z organami cigania panstlv cztonkowskichUnii Europejskiej (druk 45f8), chciabym poinformowac, ZwizekBankow iz Polskich co do zasady popiera przedmiotowY projekt, z zastrzeeniem koniecznoci szczego'owego przedyskutowania kwestii stosowania uproszczonego trybu dostpu do tajemnicy bankowej, majc na uwadze sfer tajemnicy prawnie chronionej oraz z uwzgldnieniem pozostaych uwag wyrazonych ponizej. Chciabymzwrcic uwagQ,, w opinii Zwtzku Bankow Polskich duze wtpliwoci e budzi upowanienie Policji do uryskiwania dostpu do informacji objtychtajemnic bankow, zgodnie z art. 105 ustawy _ Prarvo bankowe, W trybie uproszczonym- Z pominiciem oborvizkuuzyskania potwierdzeniatego dostpuprzez sd. W naszej opinii takowe rozszrzanie i uatwianie dostpu do danych objtych tajemnic bankow jest nieuzasadnione. ograniczenie zasady ochrony danych objtychtajemnicbankowpowinno mie za:wszecharakterponadwyjtkowy,a co za tym idzie, winno by stosowanetylko w przypadkach, gdy jest to uzasadnione i niezbdne dla realizacji iub ochrony interesu jest zasadaproporcjonalnoci, prawnego.Dodatkowo w tej sytuacjinaruszona z uwagi na fakt, iz dostpdo tajemnicy bankowej nie bdziekontrolowanyprzez sd,a ponadtonie ma zadnych przesanek potwierdzajcychto, iz takiego dostpuwTmaga interesprowadzonego l edztwa b ddochodzenia. Niepokoj wzbudza rowniez fakt, ze uzyskiwanie prz'ezPolicj danych chronionych tajemnic baow nastpowama za pomoc faksu iub zwy.kej poczty elektronicznej' Naley zwroci uwag' e przekazywaniedanych objtychtajemnicbankowpoprzez faks bdza pornoc niezabezpteczonych wiadomoci email nie jest wystuczajcobezpieczne, Jezeli chodzi o wiadomociemail, to powinno si wprowadzi co najmniej minimalne wYmagania co do zabezpteczanlahasemtakich wiadomoci.Z przesyania takich danych

u l . K r u c z k o w s k i e g o 8 , 0 0 - 3 8 0 \ T a r s z a w a ,r c l . : 0 2 2 4 8 6 8 L i 3 , e - m a i l : w p @ z b p . p l

faksem powinno si Zrezygnowac w ogle, nie tylko Z powodu braku bezptecze stwa przesyanych danych ale rowntewzg\doworganlzacyjnotechnicznych.Juz obecnieraporty przesyane policji maj czsto objtoc przekraczajc 100 stron (obecnienie s wysyane faksem). Przy zwikszonej liczbie zapytanod insty.tucji faksem upowaznionych ptzesyanie stanie si niemozliwe organizacyjniei tecuricznle. Proponowaneprzepisy naleyw tym zakresie uznac za anactuoniczne. na Niezalezni od wyzej opisa.nych wtpiiwoci sprzeciw budzi naozenie instytucje utworzone na podstawie art. 105 ust'4 Prawa bankowego obowizku nieodpatnego udostpnianiainformacj podmiotom upowaznionym.Sporzdzenieobszernych niekiedy i informacji zbiorczych wymaga zaangaowania banku odpowiedniego nakadupracy' co w zw'aszcza kontrastujew stosunku do dztaajcych komercyjnych zasadachbiur informacji na gospodarczej, ktrym ustawa Z dnia 9 kwietnia 2010 r. o udostpnianiuinformacj i gospodarczychi wymianie danych gospodarczych(art. f5 ust.2) gwarantuj mozliwoc e pobierania opatza udostpnianieinformacji podmiotom upowaznionym.Z tego wzgldu postulowac na|ey wprowadzenie odpatno za udostpnianie przez instytucjeutworzonena ci podstawie art' 105 ust.4 Prawa bankowego informacji stanowicych tajemnic bankow podmiotom upowaznionym na zasadachanalogicznychjak w ustawie o udostpnianiu informacji gospodarczychi w1'mianiedanvchgospodarczych. Analogi Cznle do powvzszego, rvtpliwociwzbudza nadawanie w projektowanej ustawie uprawnieli Agencji Bezpiecze stwa Wer,ntrznego uzyskiwania dostpu do do informacji objtych tajemnic bankow zgodnie z art. 105 ustawy _ Prar,vobankowe, w trybie uproszczonym.W opinii ZBP jest to przedwczesne tym bardziej, szerczejdyskusji i czy ana|tzywymaga stosowniedo argumentowpodniesionychpowyzej przesdzenle, w takie powinnaby 'vypoSazona uprawnienie Policja. 'w popiera pozcistae Zw,iqze\< Polskich co do zasad,v zrnianT/ ustawie* Pravu.o Banko.;". bankowepolegajce szczegolnoci dodaniuputu 3 w art' 105 ust' 4, oraz ustpu4e w w na \,vnv.artl,kule 105. Dodanie w art. 105 ust. 4 punktu 3 doprecyzowuje dotychczas obor.vizuj ce przepisy dotyczce tajemnicy bankowej 1 przyznaje upowanienie do udostpniania danych zgromadzonych w rejestrach kredytowych (instucjach okreIonych art. 105 ust. 4 Prawa bankowego)sdom or^z prokuratorom. Jest to w w peni uzasadnione potrzeb zapewnienia bezpteczenstr.va obrotu, a take spetnia postulat w okrelonej ekonomiki procesowej gdybardzo czsto skierowaniezapfania do inst-vtucji ' art. 105 ust. 4 Prawa bankowego pozwala uzyskac informac1e, ktorych zbraniewymagaoby a skierowanie odpol'iednichzapyando kiiku bdkilkunastu bankow lub uzyskani przez prokuratora zgody sdu okrgovi,'99o, trybie art. 106c Prawa bankowego. obecnie w ptzez przepisy w zakresiedostpudo informacji przetwarzanych bezwzg\dnieobow.izujce pytaniakierowane instytucjeoklelone art. 105 ust. 4 formalniewykluczaty bezporednie w do tych instytucji z pominiciem szczego|nego trybu z art. 106c. w Zwrocic na\eyjednak szczego'ow uwag' e zakadana projekcie zmtana art. 105 ust'4 Prawa bankowego poprzez dodanie nowego pkt 3 powoduje, tz instfucje utv'orzonena podmiotom upowaznionym podstawie art. 105 ust.4 byyby zobowizanedo udostpniania szerszymniz banki' obecny art. 105 informacji stanowicych tajemnicbankoww zaL<resie jakim zakresiei ust.i pkt.2 lit. b-d oraz lit. l Prawa bankowegozawlerawyrainewskazanie'uv ceiu banki udostpniaj informacje podmiotom upowaznionym. CeIem zapewnienia wic zmian,zgodnie z ktorzakresi cel niezbdnejspojnoci przepisow postulowa naley ustawowo takiego udostpniania powinien by tozsamy w przypadku bankow i insty'tucii upowaznionychdo udzielania kredytow'. Druga propozyCJaszczegoowej uwzgldnieniakomornikow Zmlany dotyczy koniecznoci sdow1'.ch katalogu podmiotor,vupowaznionych do otrzymywania danych z instyrucji W

ut\\'orzonej podstawieart. 105 ust.4 . Z uwagi kierowanietego rodzajuwnioskow do tych na inst1tucj Ze strony komornikorv sdowych i brak mozliwoci udzielania informacji w I dotychczasowych przepisach, vznac naley Za uzasadnione aby koniornicy sdor'imieli dostpdo tych danych- w zakresietakim'jaki majirrnepodmiotyupowaznione. Po uwzgldnieniu powyzszych u\,vag, tre zmiany w a]t. i 05 ust. 4 powinna otrzyma nastpuj brzmienie: ce b) * ust. 4 dodaje si pkt. 3 w brzmieniu,. art. ,,3)podmiotomolcrelonymw ]05 ust' I pkt2lit' b-dOraZlit, lit informacji stanowicych tajemnic bankowwzalrresie wskaznnynx tymprzepisie,, w Proponowany ust' 4e w art' 105 Prar,vabankow,ego zakada rozszetznle zakresu przechowywanych przet biura informacj krecly'towejdanych o rej estry rachunkw i bankowYch, papierow wartociolr'ych innych rachunkw, na ktorych zapisywaneS i instrumenty finansoweniebdce papieramiwartocior.ymi. e Nalezy podkrelic, stworzenie centralnego rejestru rachunkow bankor.vych prowadzonych w Polsce postulowanejest od dawna ptzez szereg organow i insty'tucjiparistwovvych publicznych (sdy, policja, i prokuratura'urzdy skarbowe, ZUS, GIiF), a takepotrzebnew interesiespoecznym, gd\,z jego brak Znaczcoutrudnia m.in' postpowania tym lokalizowanieskadnikow spadkowe(r,v masy spadkowej) oraz w interesie ochrony depozytow bankowych, jako instrument przeciwdztaanta w.ykorzyst'vw.aniu bankow do prowadzenia dziaalnociprzestpczej (oszustwai inne fraudy). Chciabym j ednoczenie zwrocic uwag na fakt, e szczego.owy i zakres informacj przetwarzanych w rejestrze por,vinienby objty materi rozporzdzenl'a wydanego przez nrinistra r,vacirvego instytucji finansowych (Ministra Finansw)' a nie bezporednio ds. iiraieriusf'awy Praivo bankorve' Propono\/any ustp4f.u'an' i05 Frawa barrkor,r'ego zawiera ponadtoniektre pojcia,ktore dotychczasnie S pojciamistosowanymiw ustawiePrawo bankowenp. pojcierachunkuotwartego zlikwidolvanego' i Paza pow-a/zszymi propozycjamii uwagami,przypomnieniawrymaga, ustalonyw trakcie wczeniejszych prac penomocnikow resortw finansw, Sprawiedliwocii spraw r'ewntrznychnad uregulo'ut'aniem prawnym inst1tucj Biura ochrony Mienia, postulat i dodarria art. Ilfc w ustar,vie Prawo bankowe' Postulat ten wynika z faktu, l na bai naozonezostayobowizki identyfikacji i weryfikacji tozsamoci klienta (speniany ceiu w ochrony deponentowi zapobieganiuprzestpstwom praniu i,i,yudzen oraz przeciwdziaaniu pienidzy). w zwt,zku tym, niezbdnymjest wy'posazenie z w bantr<ow mozliwo, aby ww' identyfikacjai wer1.fikacja dokonywanabyam.in. za porednictwemsprawdzania informacji lV publicznych rejestrach i ewidencjach, na zasadzi weryfikacji, czylt otrzymania potwierdzeniazgodnociprzekazanychdanych a]bo raportu niezgodnoci danych. Ceiem zapewnienia realtzacji pow1'zszej mozliwoci konieczna jest zmlana 'We wskazanych w projekcie usta'wach dotyczcychdziaalnoci rejestrowi ewidencji (CentralnaInformacja ww. Ktajowego Rejestru Sadowego,zbior PESEL oraz ewidencjaw-vdanych uniervaznionych i dowodor,v osobistych, K'ujowa Ei'videncja Podatnikow- oraz krajowy rejestr urzdowy podmiotowgospodarki narodowej ). ZBP proponujedodajeprzepisuo nastpujcej treci: Czynpo3,iolcrelorylch art. 5 i 6, banki i w ,,rt. ]]2c 1,W zwizku z wykonywaniem instucje lrredytov,e obowizane S stosowa rodki bezpieczenstwa polegajce na idenlfikacji klienta i weryfi'kacjidanychjego doryczcych,

yv i 2' Identyfikacjct weryfikacja,o ktorej mov,,a ust. ] moze odbywasi na podstawie pochodzcychz instttcji,o ktorych mow w art' ]05 ust. 4 oraz lub dokttmentow in.formacji publiczn prowadzonych rejestrw,, przez administracj zbiorw i ewiden,cji mowa w ust. ], banki i instucje lcredytoulemog w drodze W celtt, o ktorym 3' teletransmisjidokonywaspraludzaniaprawdziwoci danych i informacji o kliencie z danymi publicznych:w zbiorze w i inforrnacjamigromadzctnymi rejestrach,zbiorach i ewidencjach Krajowej Ewidencji PE,SEL, ewidencji wydanych i untew,aznionych dowodw osobisry*ch, Podatnik vv, lcrajowym rejestrze urzdowym podmiotow gospodarki narodowej oraz w Za Sprawdzeniemoie by dokonywane Centralnej Informacji Krajowego RejestruSdowego, porednictv,em instucji' o ktrych mowa w art' ]05 ust' 4. 4. Sprawdzenie prawdziwocidanych i informacji, o ktorych mowa w ust. 3, polega n porownaniu przekazanych danych Z danymi i i{ormacjami gromadzonymi w udostpnienia 2' w publiczn1lch rejestrach, v,skazanych u.st, W),nikiem zbiorach i ewidencjach przekazanych danych albo raport danych w ry*mtrybie jest ptwierdzenie zgodnoct ni ezgo dno i danych,,. c Jednoczenie chciabymzwrcic Pana uwag na potrzebpilnej noweiizacji dwoch irrnych przepisw ustawy Prawo bankow.e dotyczcych tajemnicy bankowej, ktre \^/ w przestpczej sektorze dziaalnoci obecnym brzmieniu utrudniajpetne przeciwdzia.lanie - Prawo bankowe.W dotychczasowym brzmieniu finansowym.Po pierwsze,drt.i06d ustawy po\\ryZszy przepis uporvaznia wycznie do przykazywania w okrelonychwypadkach jego informacji objtych tajemnicbankow.Uzasadnionympostulatemjest tozszetzenie dokonywanychna szkodsektora zakresu dotyczcegow}'mianyinformacji o przestpstwach tajemnicbankow w posiadaniuktrych informacje,niebdce t-inansowego pozostae na jest niezbdne, m.in' w zna1d bankl oraz rejestrykredytowe,a ktorych udostpniania si .11,,. *,-praco.\i/nikor'l bankon, (informacjeo przestpstwach praco.wi.]iczych p,.leStpst'v\ PrzyP.!lNi.r pracowniczych formalnie nie s objte tajemnic bankor,vd. Ponadto niezbdnymjest tych ubezpieczen,ktore nie posiadajc tych danych zakadom umozliwienie udostpniania skal. na narazoneSna oszustwaubezpieczeniowe Szerok dan,vch przepisu: \\,V. zmiany w treci W konsekwencj ZBP proponujenastpujape i
o Art' ]06d. ], Banki i insqv*tucje, ktrych mowaw art. ]05 ust. 4, mogprzetwarzac i udostpnia innym bankom i zakadom ubezpieczeri informacje, w tym informacje objte tajemnic bankoW6, |9przypadkach., I ) uzasadnionych podejrzefi, o ktorych ntowa w art. I06a ust. 3, 2) przest1lstw dokonyw,anych na szkod benkow, instucji lcredytowych, oraz il,tstucji finansowych i ich klientow w celu i zalrresie niezbdnym do zapobiegania przest1lstwom. ry*m

Po drugie, poprzeZ Zmlanart. 105 ust.4d nalezy umozliw,iprzekazywanieinformacjtptzez do utworzonena podstawieart. 105 ust.4 Prawa bankowego) rejestrykredytowe (instytucJe inst1,tucji finansowych za\enych od bankow bez ograniczenia zwlZanego Z obecnie uniemozliwia w duzym zakresie obowizujcklauzul informacyjn ktora w prakt.vce wy.mianinformacji, co przycZyn|asi do Znacznlezwikszonego ryzyka wykorzystywania przestpczej inst1.tucj finansowych za\einych od bankow do prowadzenia dziaalnoci i za\ne bankow, od oszustw finansowych.Instytucjefinansowe ZwlZanejz dokonyw-aniem jako nie posiadajcepenejinformacji o potencjalnychzagroeniach dotyczcychdefraudacji do wykorzystywaniu ich dziatalnoci w petni przeciwdzta.ac rodkow finansow1'chnie mog celow przestp czych'

trezmiany \,v art, 105 ust. 4d powinna otrzymac Po uwzgldnieniu polvyszychur,ag, nastpuj brzmienie'' ce nastpujce brzmienie.. Art. ]05 ust.4dotrzymuje insQtucjomfinansowyru, ,,4d. Instucje, utworzone zgoclnie Z ust. 4, mog udostqsnia z powstaty\ch tytutu podmiotami zaleznymi od bankow,iformacje o zobowizaniach bdcym Czynnoci bankowych,' umowzwizanychz wykonywaniem w zwtzku z powyzszym, ZwTacam si Z uprzejm prob o ptzeanalizowanie na proponowanych powyzej poprawek, majc na uwadze koniecznodzia,ania rZeCZ o si z prob Zwtzek Bankor,vPolskich Zwraca i*o.,.nia dobrego prawa' Jednoczenie dopuszczenie do udziau w dalszych etapach procesu legislacyjnego w sprawie przedmiotowegoprojektu , , ,hr i,, -t' r t, v',| V { l'^ . -..L L l/1i tt l /v ' )

il
l , ,I

{\
I-

: I

-t. r